Archiwum Łypów do pobrania w formacie pdf

Transkrypt

Archiwum Iwana i Jurija Lipów
Temat statutowy Instytutu Slawistyki PAN „Życie kulturalne emigracji ukraińskiej w XX w. (do 1991 r.) pod kierownictem dr Lidii Stefanowskiej.
Bibliografia z opisem korespondencji Iwana i Jurija Lipów w Bibliotece Publicznej m. st. Warszawy, Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego, Dział Starodruków i Rękopisów, Warszawa, ul. Koszykowa 26/28
Wykonał Jarosław Prystasz
Część I
Lp.
Sygnatura
Autor
1 Akc. 2469
1A
1B
Akc. 2469 1A
Akc. 2469 B
Tytuł
Korespondencja
Iwana Lipy
Tom (nr) i strony
Miejsce i rok
wydania
111 kartek
Wydawnictwo
Uwagi
Opis
Rękopisy
Iwan
Listy do I. Lipy
Andruszczenko List do I. Lipy z Użhorodu
z 1.01.1921
12 kartek
Kartki 1-4
1921-1923
1.01.1921
List do I. Lipy z Użhorodu
z 18.12.1921
Kartki 5-8
18.12.1921
Koperta adresowana do
gen. Włodzimierza Szepela
w obozie internowanych w
Kaliszu.
Kartka 6a
List do I. Lipy z Użhorodu
z 8.03.1923
Kartki 9-10
8.03.1923
List do I. Lipy z Użhorodu Kartki 11-12
z 4.05.1923
Listy do I. Lipy
27 kartek
List do I. Lipy ze Sniatyna Kartki 13-14
z 26.03.1922
4.05.1923
Kartka pocztowa do I. Lipy 1 kartka
do Winnik z 7.04.1922
7.04.1922
Prośba o informację o możliwości dotarcia do Lwowskiej Izby lekarskiej i możliwość pozwolenia na praktykę lekarską.
z 12.04.1922
List do I. Lipy z
Kartka 18
27.05.1922
12.04.1922
z 3.06.1922
3.06.1922
Podziękowania za odpowiedź. Opis możliwości pracy w Kołomyi, propozycja aby I. Lipa napisał w tej sprawie do Zarządu Kasy Chorych
w Kołomyi.
Biłecki informuje,że w tym dniu otrzymał zawiadomienie z Ministerstwa Zdrowia z Warszawy, że zabronią mu praktyki lekarskiej, jeżeli
nie poda o obywatelstwo polskie. Autor wyraża zdziwienie, że Centralny Komitet nie powiadomił o terminie zgłoszeń. Zagubiony, prosi o
opinię I. Lipy.
Kulisy i szczegóły dotyczące podania Biłeckiego do Ministerstwa Zdrowia o przedłużenie pozwolenia na praktykę lekarską. Biłecki dał
podanie o obywatelstwo. Biłecki szuka pomocy u Centralnym Komitecie i Daszyńskiego. Opis sytuacji materialnej Biłeckiego.
Biłecki Wasyl
1922-1923
26.03.1922
27.05.1922
Omówienie pomocy finansowej dla I. Lipy. Propozycja przeprowadzki do Użhorodu i znalezienia pracy w szpitalu i praktyki prywatnej.
Nadawca pisze o zdobytej posadzie w Podkarpackim Banku. Wątek śmierci grupy „kolegów-patriotów” podczas wyprawy wojennej na
Ukrainę, podejrzenie prowokacji, brak szczegółów. Nadzieja na obudzenie się internowanych i emigracji. Opinia o powstaniu Dyrektoriatu
i przewidywaniu, że główną rolę odegra T. M-cz. w celu likwidacji haniebnej petlurowszczyzny i przedstawicielstwa Ukrainy
nieradzieckiej za granicą. Informacja , że w Wiedniu stworzono Ogólnoukraińską Radę Narodową, która miała być takim
przedstawicielstwem, lecz prowokator Hreniw za pieniądze skłócił i zniszczył organizację. Opinia, że za to zapłacił „hetman bez buławy”
(розбулавлений гетьман) S. Petlura. Informacja, że Hreniw i Czernuszenko wydają gazetę „Україна – L'Ucraine”, w której w szaleńczy
sposób krytykuje wszystko co ukraińskie. Ocena nikłych perspektywy pracy partyjnej w Tarnowie. Opinia o komizmie „kryzysów”
gabinetowych. Opinia o procesie utraty zaufania do jednego politycznego centrum na obczyźnie. Nadzieja na konsolidację własnych sił
politycznych, ubolewanie nad trójką ochotników, którzy poszli na pewną śmierć na Ukrainie. Wątek kontynuacji studiów Jurija (Lipy) w
Niemczech. Informacja, że w Pradze są niezłe warunki socjalne dla studentów. W Pradze przebywa 956 ludzi i przybywa coraz więcej
uciekinierów. Porada, aby Jurij zapisał się uprzednio na studia w Pradze z puli Warszawskiej Hromady. Podany kontakt dla I. Lipy do
inżyniera Jiři Kollarda w sprawie pracy w Użhorodzie.
Informacja o miesięcznym pobycie w Pradze i zaznajomieniu się z życiem studenckim. Znając warunki dostania się na studia do Pragi,
autor proponuje, aby Jurij, gdy już wyzdrowiał, niech napisze do studenckiej organizacji przy UW o chęci studiowania w Ukraińskim
Uniwersytecie w Pradze. Z Warszawy i z obozów zgłosili się chętni na wyjazd do Pragi. O terminie wyjazdu powiadomią w Warszawie.
Aby dostać się do Czechosłowacji należy przekroczyć granicę nielegalnie kierując się na Sambor-Turkę. Rząd Czechosłowacji poprzez
Akademiczną Ukraińską Gromadę w Pradze zapewnia studentom po 400 koron + cywilną odzież. Za 2 korony student otrzyma obiad i
kolację. Są więc warunki do studiowania. Dla Iwana Lipy proponuje poprosić pomocy u Szełuchina. Informuje też, że wiedeńczycy starają
się przeciągnąć I. Lipę, Samijłenka i in. do swego obozu z partii niepodległościowej (самостійники). Ocena wydarzeń ze zdrady Hreniwa
w Wiedniu. Informacja o posłużeniu się w Wiedniu młodzieżą Oskiłem i Maciuką, którzy poszli na prowokację. Problemy w
poszukiwaniu pracy w Ukrainie Podkarpackiej. Krytyczna ocena braku świadomości karpatorosów (małorosów), ale nadzieja na zmiany.
Informacja o przygotowaniu do jubileuszu M.K. Sadowego.
Na odwrocie napis ołówkiem: Kalisz, Wrocławska 34, (owocowa budka), p. Gajdaj Szepel.
Propozycja polepszenia fatalnego stanu materialnego I. Lipy poprzez przeniesienie się do Użhorodu, gdzie zwolniło się miejsce w szpitalu,
jest też możliwość prywatnej praktyki. Autor prosi o jak najszybsze wysłanie dokumentów: Prośba po ukraińsku i niemiecku do Referatu
Zdrowia Narodowego w Rusi Podkarpackiej w Użhorodzie, cv z ominięciem udziału w budowaniu państwa ukraińskiego, kopię dyplomu
uniwersyteckiego po rosyjsku i niemiecku, dokumenty potwierdzające staż lekarski po rosyjsku i niemiecku (jeżeli są) na adres: ČeskoSlovensko, Podkarpatska Ruś, Užhorod, Masarykovo namĕsti č. 11, Podkarpatskij Bank, Iwan Andruščenko. O zgodę postarają się tutejsi
Ukraińcy. Autor wysłał dla I. Lipy 50 tys. marek polskich. Sam pracuje nie za fachem.
Z listu wynika, że I. Lipa postanowił pozostać we Lwowie. Autor pyta się, czy I. Lipa otrzymał 100 koron czeskich wysłanych przez
autora, przekazanych przez O.I. Mak.
Pytanie, czy Lipa uzyskał już atestację od Lwowskiej Izby Lekarskiej. Prośba o informację jak dostać się na członka Izby oraz jak
przedłużyć prawo na prywatną praktykę. Pozwolenie autora na praktykę kończy się 30.06. Informacja o trudnej sytuacji materialnej
Biłeckiego.
Strona 1
Lp.
1C
Sygnatura
Autor
Chrzanowski
Gawryło
Miejsce i rok
Tytuł
Tom (nr) i strony
wydania
List do I. Lipy ze Sniatyna Kartka 21
27.06.1922
z 27.06.1922
19.09.1922
z 19.09.1922
List do I. Lipy ze Sniatyna Kartka 24
11.01.1923
z 1.01.1923
16.05.1923
z 16.05.1923
17.03.1923
z 17.03.1923
Czepiga Iwan
Wydawnictwo
Uwagi
Opis
Poseł Daszyński powiadamia Biłeckiego, że 16.06 wysłano pozwolenie na praktykę lekarską, której jeszcze Biłecki nie otrzymał.
Zapowiedź przybycia do Lwowa i wizyty u I. Lipy.
Informacja o pobycie we Lwowie i braku możliwości odwiedzenia I. Lipy.
Kartka pocztowa
Pozdrowienia noworoczne i zdziwienie brakiem odpowiedzi już na 3 list.
Informacja o rychłym zakończeniu pracy w Kasie Chorych. Narzekanie na życie i warunki mieszkaniowe i zły nastój psychiczny.
List do I. Lipy z
Kartki 29-30
29.06.1923
List do I. Lipy z 2.03.1923 Kartki 31-32
29.06.1923
2.08.1923
Informacja o pogłoskach, że I. Lipa zakończył praktykę lekarską. W Ministerstwie Zdrowia pracuje tarnowski lekarz Bujalski, zastępca
ministra, który podpisał pozwolenie na praktykę lekarską Biłeckiemu do 30.09. Informacja o studiowaniu medycyny przez Jurija Lipę i
pracy literackiej. Rada, aby I. Lipa nakłonił Jurija porzucić literaturę.
Informacja o zakończeniu pracy w Kasie Chorych i stan spraw z obywatelstwem. Biłecki odmówił na propozycję wyjazdu do Kijowa,
bojąc się i podejrzewając prowokacji. Biłecki jest członkiem Towarzystwa Lekarskiego.
Informacja o spotkaniu z ministrem Bujalskim w Warszawie na temat pozwolenia na praktykę lekarską i sprawa obywatelstwa.
2.08.1923
2.08.1923
Ciąg dalszy sprawy o uzyskanie polskiego obywatelstwa. Jednym z warunków jest wyrzeczenie się rosyjskiego obywatelstwa.
4.09.1923
6.10.1923
Fragment listu, bez daty.
1922
Ciąg dalszy sprawy o uzyskanie polskiego obywatelstwa.
Sprawa obywatelstwa się przeciąga i prawdopodobnie wg Biłeckiego nie uzyska on obywatelstwa i nie dostanie pozwolenia na praktykę
lekarską. Nie chce też jechać do Kijowa, gdzie go namawiają, gdyż nie spodziewa się tam wiele, gdyż nie będzie mógł prowadzić
prywatnej praktyki. Zamysł wyjazdu do Czechosłowacji.
Zamiar przyjazdu do Lwowa i spotkania z J. Lipą i Mykołą Antonowiczem.
Wasyla Biłeckiego.
Listy do Iwana Lipy w
języku rosyjskim
List do I. Lipy z
12.12.1922
List do I. Lipy z
19.05.1923
List do I. Lipy z
30.05.1923
List do I. Lipy z
22.09.1923
List do I. Lipy z 2.05.1922
1D
List do I. Lipy z 25.08
(brak roku)
(brak roku)
Listy do Iwana Lipy
List do I. Lipy z
14.09.1921 ze
Stanisławowa.
List do I. Lipy z 8.03. 1923
ze Stanisławowa, ul.
Lipowa 76
List do I. Lipy z 18.03.
1923 ze Stanisławowa, ul.
Lipowa 76
List do I. Lipy z 9.05. 1923
Lipowa 76
List do I. Lipy z 23.05.
1923 ze Stanisławowa, ul.
Lipowa 76
List do I. Lipy z
23.07.1923 ze
Stanisławowa
Kartka 39
Koperta adresowana do Wasyla Biłeckiego do Tarnowa na adres Przecznica Zabłocka 3 od Izby Lekarskiej Wschodnio-Galicyjskiej we
Lwowie.
11 kartek
1922-1923
Kartka 41
12.12.1922
Informacja o pomocy Chrzanowskiego w sprawie I. Lipy w Ministerstwie Zdrowia. Prawdopodobnie chodzi o pozwolenie na praktykę
lekarską. Pozwolenie kończy się 1.01.1923, dzięki znajomościom w Ministerstwie Chrzanowski obiecał uzyskać nowe od 1.01.1923.
Kartka 42
19.05.1923
Kartka 43
30.05.1923
Informacja o biegu spraw w Ministerstwie Oświaty u dyrektora departamentu związanymi z I. Lipą. Obietnica o pomyślnym rozwiązaniu
sprawy.
Ciąg dalszy sprawy syna I. Lipy.
Kartki 44-45
22.09.1923
Kartki 46-47
2.05.1923
Kartki 48-49
25.08.1923 (?)
Informacja o decyzji wysłania pozwolenia na praktykę lekarską z Min. Zdrowia. Opóźnienie z przyczyn technicznych, problem pisowni i
podpisu: „Łypa” - „Lipa”.
Opóźnienia w otrzymaniu na praktykę lekarską nowymi wymogami. Oprócz podania, powinna być opinia o lojalności państwowej z
odpowiedniego urzędu.
Informacja o opóźnieniu spraw, gdyż znajomy z Mariupola, pracujący w ministerstwie jest na urlopie.
Kartki 50-51
14.09.1923 (?)
Ciąg dalszy sprawy o uzyskanie pozwolenia na praktykę lekarską. Możliwość uzyskania po 30.09. pod warunkiem otrzymania podania.
8 kartek
Kartki 52-53
1921-1922
14.09.1921
Kartki 54-55
8.03.1923
Kartka 56
18.03.1921
Kartka 57
9.05.1923
Odpowiedź na list z 3.05. Informacja o uniknięciu sprawy sądowej. Materiały jednak pozostały w sądzie do czasu zakończenie sprawy.
Propozycja Czepigi kupna tych materiałów od Lipy.
Kartka 58
23.05.1923
Kartka 59
23.07.1923
Odpowiedź na list z 17.05. Uregulowanie wzajemnych stosunków. Czepiga naświetla sytuację wydawniczą na rynku i odmawia druku
utworów I. Lipy z powodu słabego popytu rynkowego n a książki. Zapowiedź pobytu we Lwowie 3.06 na I Ogólnym Zjeździe Związku
Ukraińskich Wydawców i Księgarń.
Informacja o staraniach odzyskania rękopisów z sądu. Prośba o wysłanie egz. „Лада...” lub „Казка про волю” aby zamieścić bajkę w
„Народн ий Календар”. Prośba wysłanie opowiadania do „Kalendarza”.
Odpowiedź na list I. Lipy w sprawie osiedlenia się w Galicji Wschodniej i prowadzenia praktyki lekarskiej. Porady Czepigi odnośnie
uzyskania pozwolenia na praktykę lekarską oraz omówiona sprawa drukarni.
Odpowiedź na list I. Lipy w sprawie zwrotu rękopisów Lipy. Czepiga tłumaczy zwłokę sprawą sądową i rewizją jego mieszkania i
częściową konfiskatą materiałów Lipy, pozostałe zostały wysłane wraz z niniejszym listem. Propozycja odszkodowania finansowego za
skonfiskowane materiały.
Wykaz materiałów nieskonfiskowanych i skonfiskowanych przez sąd. Prośba o wycenę przez Lipę wartości w celu wypłaty
odszkodowania.
Strona 2
Lp.
1E
Sygnatura
Autor
Czuczkowyczewa List do I. Lipy z
Josyfa
17.07.1923 z Romanowa
1F
Doroszenko N.
1G
Doroszenko
Wołodymyr
1H
1I
1J
1K
Tytuł
Drymałyk
Sylwester
Herman Olha
Hnatiuk Nazar
Hnatiuk
Włodzimierz
Miejsce i rok
Tom (nr) i strony
wydania
Kartki 60-61
17.07.1923
Wydawnictwo
Uwagi
Opis
Liścik informujący o wysłaniu wiśni i porada o ich przetworzeniu.
Kartka 62
Iwana Lipy
Kartka pocztowa do I.
Kartka 63
25.05.1923
Lipy do Winnik z
25.05.1923
Listy do Iwana Lipy
Kartki 64-68
1922-1923
Kartka pocztowa do Iwana Kartka 64
21.09.1922
Lipy z 21.09.1922
Koperta do powyższego listu.
List do I. Lipy z 5.01.1923 Kartka 65
5.01.1923
Zaproszenie na wigilię na 6.01 na godz. 19, ewentualnie jakby I. Lipa nie mógł to na poniedziałek.
List do I. Lipy z
14.02.1923
14.02.1923
Sprawa pozwolenia na praktykę lekarską. Problem nazwiska Łypy, które jest oficjalnie brzmi Lipa przeszkodą do uzyskania pozwolenia.
Omówienie kwestii obywatelstwa. Informacja od Salikowskiego o zamiarze wydawania w Warszawie dwutygodnika „Трибуна України”
oraz zapowiedzi „ukraińskich kursów uniwersyteckich”, w których będą brać udział Leonid Myk., I. Ogienko, D.D. Sadowski, M.
Hołudec (Голудець), Karszaw... Informacja o nagoncie w „Gazecie Codziennej” na I. Ogienkę za „ukrainizację” prawosławia, co niby
może doprowadzić do konfliktu Polski i Rosji. Brak informacji o Woronyju. Pytanie o twórczość i publikacje J. Lipy.
26.05.1923
1921
Zapowiedź wizyty 9 osób na 27.05. Prawdopodobnie na jubileusz.
9.10.1921
Informacja o formalnościach w celu uzyskania pozwolenia na praktykę lekarską I. Lipy.
27.10.1921,
stempel
pocztowy
28.10
17.11.1921
Informacja o przebiegu sprawy pozwolenia na praktykę lekarską w Izbie Lekarskiej we Lwowie.
Kartki 66-67
Kartka 68
Korespondencja do
Kartki 69-73
Iwana Lipy
ze Lwowa
Kartka pocztowa do I. Lipy Kartka 71
do Tarnowa, Przecznica
Zabłocka 3 z 27.10.1921 ze
Lwowa
List do I. Lipy z
Kartki 72-73
17.11.1921
Korespondencja do
Kartki 74-77
1922-1923
Iwana Lipy
List do I. Lipy z
Kartki 74-74
17.06.1922
17.06.1922
List do I. Lipy z
Kartki 76-77
10.09.1923
10.09.1923
List do I. Lipy z
Kartki 78-79
28.04.1922
28.04.1922 ze Lwowa
Listy do Iwana Lipy
Kartki 80-87
1921
List do I. Lipy z
Kartka 80
21.01.1921
21.01.1921 ze Lwowa, ul.
Czarnieckiego 24
do Tarnowa, Hotel
„Bristol” z 2.04.1921 ze
Lwowa
List do I. Lipy z
Kartki 82-84
15.06.1921 ze Lwowa, ul.
Czarnieckiego 24.
2.04.1921
15.06.1921
Zapowiedź wizyty 6-8 znajomych osób w niedzielę na uroczysty obiad. Prośba o konkretną potrawę.
Prośba o pilne dostarczenie recenzji I. Lipy do 25.09, gdyż numer (pisma ?) z datą 1.10 ma lada dzień wyjść do druku.
Informacja o braku uprawnień przez Izbę Lekarską dawania pozwoleń. Takie pozwolenia nadają uniwersytety i Ministerstwo Zdrowia. I
Lipa nie ma odpowiednich dokumentów uniwersyteckich. Izba Lekarska na podstawie zeznań lekarzy uznała wykształcenie medyczne I.
Lipy i dokumenty skierowała bezpośrednio do Ministerstwa Zdrowia z prośbą o przychylne rozpatrzenie. Wynika też wątek obywatelstwa,
na podstawie którego można by było wpisać do Izby I. Lipę.
Informacja o otrzymanym liście 1.06 od Jurija Lipy i jego ciężkiej chorobie. Prośba do I. Lipy o dowiedzenie się, czy żyje brat Mychajło,
który przebywał w obozie w „Oleksandrowski” (prawdopodobnie chodzi o Aleksandrów Kujawski), gdzie chorował.
List grzecznościowy z pozdrowieniami i sytuacji materialnej i zdrowotnej.
Informacja o aresztowaniu na Wołyniu w Biłohiroczce i odstawieniu do Krzemieńca członka partii, której przewodniczy I. Lipa – Anania
Hawryłowycza Wołyńca. Prośba o pomoc w uwolnieniu aresztowanego.
List na papierze
Porada, aby I. Lipa postarał się w Warszawie o pozwolenia na praktykę lekarską i przeprowadził się do Lwowa, jeżeli w Tarnowie jest
Ukraińsko-Ruskiej taka ciężka sytuacja.
Spółki
Wydawniczej we
Lwowie, ul.
Supinskiego 21
Bibliografia publikowanych materiałów, o które prosił I. Lipa, podane możliwości przepisania. Propozycja publikacji bibliografii I. Lipy w
dalszej przyszłości, zgoda na artykuł o „Tarasowcach”. W. Doroszenko pisał o nich na podstawie S. Jefremowa.
Nadzieja, że znajdą się następcy, aby kontynuować badania etnograficzne, pragnienie aby prowadzono studia etnograficzne i inteligencja
poznała wszechstronnie swój naród i zbliżyła się do niego. Dzięki temu umocni się on i wytrzyma każdą zawieruchę. Hnatiuk wyraża żal,
że Ukraińcy z znad Dniepra biedują. Nawołuje aby osiedlili się w Polsce na terytorium etnograficznie ukraińskim. Mogą tam się osiedlać
m. in. lekarze. Dzięki temu mogli by pomagać reszcie i działać społecznie na rzecz Ukraińców. Radzi pojechać na naradę lekarzy i
omówić sprawę. Pociesza też adresata, że stan materialny ulegnie poprawie.
Strona 3
Lp.
Sygnatura
Autor
Hruszkewycz
Miejsce i rok
Tytuł
Tom (nr) i strony
wydania
3.09.1921
ze Lwowa.
Fragment listu, bez daty, Kartka 87
napisany między 15.06 a
3.09.1921.
Listy ze Stanisławowa do Kartki 88-91
1923
I. Lipy
List do I. Lipy z
Kartki 88-89
19.03.1923 ze
Stanisławowa
18.03.1923
do Winnik z 18.03.1923 ze
Stanisławowa
do Winnik z 5.07.1923 ze
Stanisławowa.
1L
1Ł
1M
WschodnioGalicyjska Izba
Lekarska we
Lwowie
Kollard Jurij
Korespondencja do
Kartki 92-93
Iwana Lipy
List do I. Lipy z
Kartka 92
21.11.1921 do Tarnowa.
List do I. Lipy z
Kartka 93
13.05.1922 do Winnik.
Korespondencja do
Kartki 94-102
Iwana Lipy
List do I. Lipy z
Kartki 94-97
27.01.1922 z Użhorodu
Referát Veřeinỳch praci,
Užhorod, Podkarpatska
Ruś
List do I. Lipy z
Kartki 98-100
11.03.1922 z wsi
Majdaniec, Poczta Wołowe
Fragment listu do I. Lipy
brak daty (z przed
11.03.1922)
Kartka pocztowa ze
Brehowa Wyżnego k.
Kołomyi do I. Lipy do
Winnik.
5.07.1923
21.11.1921
13.05.1922
Uwagi
Opis
Odpowiedź na listy po powrocie z odpoczynku. Potwierdzenie możliwości zrobienia bibliografii wydań I. Lipy i przypuszczenie, że
wskazane prace powinny być w bibliotece. Możliwość zrobienia bibliografii przez samego I. Lipę. Bibliotekarzem jest W. Doroszenko.
Możliwość też pracy u nadawcy. Rada, aby sprawę praktyki lekarskiej załatwić osobiście w Warszawie. Dr M. Rawicz pracuje w Dolinie.
Zamiast siedzieć w Tarnowie i biedować lepiej pojechać na prowincję ukraińską i mieć niezły dochód. Nadawca nie spotkał się z osobą,
która miała oddać listy I. Lipy.
Informacja o warunkach praktyki lekarskiej. Apel aby osiedlali się na ukraińskich ziemiach i zapisali się Ukraińskiego Towarzystwa
Lekarskiego.
Omówienie choroby oczu I. Lipy.
Polowa karta
pocztowa
Ukraińskich
Strzelców
Siczowycz.
Polowa karta
pocztowa
Ukraińskich
Strzelców
Siczowycz.
Porada, aby I. Lipa pojechał od okulisty rekomendowanego przez nadawcę i powołał się na niego.
Ciąg dalszy sprawy choroby oczu. Z korespondencji wynika, że I. Lipa miał astygmatyzm. Nadawca radzi kupić szkła cylindryczne, tak jak
radził lekarz B. ze Lwowa. Dalsze porady.
Pismem nr L. 807/21 prezydent Izby zawiadamia, że podanie o wykonywanie praktyki lekarskiej zostało przesłane do Ministerstwa
Zdrowia jako właściwego urzędu z przychylną opinią Izby. List adresowany również do dr. Wasyla Biłeckiego.
Pismem nr L. 287/22 prezydent Izby przesyła kartę wpisową i informuje o obowiązku wniesienia opłaty izbowej za rok 1922 (1000
marek). Z korespondencji wynika, że I. Lipa został wpisany do Izby 24.05.1922 r.
1922
27.01.1922
11.03.1922
Chęć nadawcy ściągnięcia I. Lipy do Użhorodu. Informacja o zbliżającej się następnego „kryzysu gabinetowego”. Sceptycyzm do działań i
wydarzeń w Tarnowie. Opinia, że ludzie ukraińską sprawę traktują partykularnie. Sprawa załatwienia posady dla I. Lipy, tak jak udało się
załatwić innym „Naddnieprzańskim” Ukraińcom. Historia załatwienia pracy dla Serhija Jefremowa (bratanka pisarza). Praca i kariera
nadawcy. Spotkanie z francuskim generałem Parisem w sprawie grabieży na Ukraińcach dokonanej przez Rumunów. Generał poradził
przekazać sprawę do MSZ Czechosłowacji i podać do egzekutywy Ligi Narodów. Ciąg dalszy tej sprawy.
Sprawa pracy I. Lipy w Użhorodzie. Odpowiedzi na pytania Lipy. Z listu wynika, że I. Lipa otrzymał pozwolenie na praktykę lekarską.
Kartki 101-102
Informacja o możliwości pracy dla I. Lipy. Z listu wynika, że I. Lipa był dyrektorem szpitala w Odessie.
Kartka 103
List grzecznościowy z pytaniem, jak zakończyła się sprawa sądowa, na której był świadkiem o zadośćuczynienie synowi I. Lipy.
Koreniewicz
Michał
1O
Kowalewski
Aleksander
Wizytówka Ministra
Spraw Ziemskich URL z
liścikiem na odwrocie.
1P
Kurawiec Iwan
Listy do Iwana Lipy
Kartki 105-106 1921-1922
List do I. Lipy ze Lwowa z
13.10.1921
13.10.1921
List do I. Lipy ze Lwowa z
31.01.1922
31.01.1922
List do I. Lipy z
Kartka 108
31.07.1923
Moskaliwky k. Koł o-myi
z 31.08.1923
Kyrylenko
Mychajło
Wydawnictwo
1921-1922
1N
1R
Kartka 104
U Dawidowicza są braki finansowe. Informacja o wyasygnowaniu przez Radę Ministrów 25 tys. marek, które zwrócono na wypłatę z
polecenia Głównego Atamana. W związku z tym należy przygotować natychmiast odpowiedni projekt ustawy. Prośba o sporządzenie do I.
Lipy.
Oświadczenie o znajomości I. Lipy i poświadczenie, że jest on lekarzem, ukończył Uniwersytet Kazański w 1897 r. I otrzymał dyplom
lekarza i od tego roku pracował w Odessie jako lekarz powiatowi i szpitalny, później ziemski. Podpisy Kurawca i Mariana Hnatyszaka.
Informacja o możliwości zamieszkania pod Lwowem w dwóch miejscach. Prośba o natychmiastowy przyjazd i wybór odpowiedniego
lokum.
List od dyrektora fabryki w Kosowie w sprawie porady odnośnie stosowania i dawkowania leku. Możliwość zamieszkania u nadawcy.
Strona 4
1R
Lp.
Sygnatura
Kyrylenko
Mychajło
Autor
Tytuł
Iwana Lipy do Winnik
nadana 21.06.1922 z
Krzemieńca
nadana w Stanisławowie
1S
2
I. Kaczabik
2469/I
Jurij Lipa
Miejsce i rok
Tom (nr) i strony
wydania
Kartka 109
21.06.1922
Kartka 110
Kartka 111
nadana 12.12.1922 z
Warszawy, ul. Krucza 3
Listy Jurija Lipy do ojca Kartki 112-225
Iwana Lipy
Kartka pocztowa z
Kartka 112
Poznania z 9.10.1922
Kartka pocztowa z
Kartka 113
Poznania z 6.10.1922 godz.
19.
Kartka pocztowa z
Kartka 114
Poznania z 20.10.1922.
Kartka pocztowa z
Kartka 115
List z Poznania z
Kartki 116-117
21.10.1922 (sobota)
Kartka pocztowa z
Kartka 118
Kartka pocztowa z
Kartka 119
Kartka pocztowa z
Kartka pocztowa z
Kartka pocztowa z
Kartka pocztowa z
List z Poznania z
15.12.1922
12.12.1922
Wydawnictwo
Uwagi
Opis
Pieczęć z Moskwy
27.06.1922.
List polecony
Na odwrocie wypisane sentencje prawdopodobnie przez I. Lipę.
List polecony
Na odwrocie notatki o korespondencji ojca pisane przez dziecko I Lipy.
1922-1923
9.10.1922
Informacja Jurija o pierwszych dniach pobytu na studiach medycznych na uniwesytecie w Poznaniu.
6.10.1922
Informacja o kosztach i wynajmie pokoju w Poznaniu.
20.10.1922
Pierwsze dni Jurij nocował na dworcu, podziękowania za troskę prof. Ogienka, dokumenty maturalne uznano, problem z egzaminem z j.
polskiego, który Jurij zamierza przenieść na jesień. Zadowolenie ze studiów medycznych.
Podziękowania za list z 16.10 i pieniądze, podziękowania dla I. Ogienka. I. Lipa improwizuje w Winnikach obiady towarzyskie, syn
obawia się, czy po polepszeniu zdrowia ojca, nie wpłynie to na jego kondycję.
Potwierdzenie otrzymania listu od ojca z 16.10 i listu poleconego od Ogienka z 11.10. W liście od Ogienka “Poświadczenie”,
niepotrzebne dla Jurija. Informacja o przebiegu studiów, atmosferze, wydatkach. Pytania o sprawy ojca.
Potwierdzenie otrzymania przekazu pieniężnego na 50 tys.
21.10.1922
21.10.1922
23.10.1922
25.10.1922
Kartka 120
28.10.1922
Kartka 121
2.11.1922
Kartka 122
13.11.1922
Kartka 123
15.11.1922
Kartki 124-126
15.12.1922
Kartka pocztowa z
19.12.1922
List z Poznania z
20.12.1922
Kartki 128-129
20.12.1922
List z Poznania z
21.12.1922
Kartka 130
21.12.1922
Iwana Lipy od syna z
Poznania z datą stempla
poczt. 21.12.1922, godz.
11.12
Kartka 131
21.12.1922
Na kartce budynek Potwierdzenie otrzymania listu od ojca z 21.10. Informacja o przebiegu studiów.
Collegium
Medicinum.
Potwierdzenie otrzymania drugiego przekazu na 50 tys. Zmiana adresu pobytu w Poznaniu: ul. Św. Marcin 27 III, 2 sień w podw.
Czerniejewicz.
Potwierdzenie otrzymania listu poleconego od ojca z receptami. Pytanie, czy ojciec otrzymał list z prośbą o dokument z wymeldowaniem z
Winnik.
Potwierdzenie otrzymania kartki od ojca z 8.11. Jurija wyraża dużą chęć do nauki.
Podziękowanie za 13 list od ojca. Jurij chwali stosunek kolegów i ludzi do siebie. Ze względu na koszt, prawdopodobnie nie przyjedzie na
Boże Narodzenie. Ołeś (brat) przebywa w Warszawie.
Jurij ucząc się w bibliotece ma dostęp do zagranicznych pism. Proponuje, że mógłby robić materiały, korespondencje, przegląd na ich
podstawie do “Swobody” i “Literaturno-Naukowyja Wisnyka” - tłumaczenia z modernizmu, przegląd ukrainików w pismach. Prośba, aby
ojciec dowiedział się, czy redakcje są zainteresowane takimi materiałami. Problemy z oczami u Jurija. Informacja o liście od Ołesia (z
13.12), który matce Marii Hryhoriwnej wysłał pieniądze, o listach od Z.O. i Olgi Herman. z Kamieńca. W liście do ojca przepisany list O.
Herman – podziękowania za informacje o żyjącym bracie, z listu wynika, że czasowo matka Jurija mieszka oddzielnie.
Potwierdzenie otrzymania przekazu pieniężnego na 60 tys. wysłanych 14.12. Pytanie o przeglądy francuskich pism do “Swobody” i
“LNW”. Informacja od Szumłyka z Paryża o staraniu otrzymania stypendium państwowego dla 10 studentów. 20.12 syn wyśle małą
paczkę.
Zrozumienie sytuacji finansowej ojca i uspokojenie, że pobyt w Poznaniu jest całkiem znośny. Prośba o spytanie Doroszenki o możliwość
pisania przez Jurija informacji ze świata, na podstawie pism zachodnich. Jurij znalazł najświeższe wydanie O. de Musset “Примхи
Мар'яни”, bardziej przystosowane do teatru, inne niż tłumaczenie Jurija i Boy-Żeleńskiego. Prosi ojca o przysłanie rękopisu do
poprawek.
Informacja o otrzymaniu przekazu na 30 tys. marek od Ołesia, który wspomaga również matkę Jurija i swoich rodziców. Uspokojenie ojca,
aby się nie zamartwiał. Możliwość odwiedzenia wuja Wołodymyra.
Krótki liścik
prawdopodobnie
dodany do
poprzedniej
korespondencji.
Koperta do listu z Notatki na odwrocie Iwana: wykaz rzeczy do wysłania dla Jurija, wykaz cen na żywność i inne sprawy do załatwienia dla Jurija.
20 i 21.12
Strona 5
Lp.
Sygnatura
Autor
Tytuł
List z Poznania z
30.12.1922
List z Poznania z
5.01.1922
Miejsce i rok
Tom (nr) i strony
wydania
Kartka 132
30.12.1922
Wydawnictwo
Uwagi
Opis
Potwierdzenie otrzymania przekazu na 100 tys. na palto. Pytanie o święta ojca. Informacja o planowanym wyjeździe do wuja Wołodymyra
do Kalisza.
Informacja o nauce języków, codziennych sprawach, brak czasu i ochoty do pisania utworów literackich, powrocie Ołesia z Berlina.
Zamiar napisania do LNW sylwetki hiszpańskiego laureata Nobla z literatury. Krytyczna ocena LNW w porównaniu z francuskimi
pismami i gazetami, “śmiesznie i żałośnie” wygląda ukraińska prasa jak i on sam (Jurij). Złość wobec Woronyja. Sprawa dokumentów
studenckich, Jurij otrzymał stały pobyt w Poznaniu. Jurij skupia się na językach i nauce, pracę twórczą ograniczył do poprawek w
(“Korablu”?).
Kartki 133-134
5.01.1923
Kartka 135
Iwana Lipy do Winnik od
Jurija z Poznania z datą
stempla 5.01.1922
List z Poznania z 14-15- Kartki 136-137
16.01.1923
Kartka 138
Poznania z datą stempla
poczt. 16.01.1923 , godz.
7. z Poznania z
List
Kartka 139-140
23.01.1923
Kartka 141
Poznania.
List z Poznania z
Kartki 142-143
21.02.1923
Kartka 144
Lipy od Wołodymyra
Szemeno (?) i J. Lipy z
7.01.1923
Kartka pocztowa od J. Lipy Kartka 145
z 11.05.1923 z Poznania,
ul. Woźna 7/8 II p.
Michalak
Michalak
Michalak
Michalak
List z 5.06.1923
Kartki 149-150
5.01.1923
Koperta do listu z
5.01.1923
14.01.1923
Informacja o intensywnej nauce na studiach oraz języków niemieckiego, francuskiego i polskiego. Informacja o listach od matki, Ołesia i
ojca. Jurij być może napisze do Centralnego Komitetu, lecz brakuje mu czasu. Mało wie o Ukrainie. Pytanie o powieść ojca.
Koperta do listu z Na odwrocie notatki I. Lipy z korespondencji Jurija i inne.
14-15-16.01.1923
Kartka 151
Iwana Lipy.
z 29.08.1923 z Poznania.
List z 15.09.1923
Kartki 153-154
Kartka 155
Lipy od J. Lipy i
Wołodymyra Szemeno (?)
z 3.10.1923
16.01.1923
23.01.1923
Jurij w listach skrupulatnie wylicza wydatki. Narzekanie na łysienie. Dokładana i formacja o dniu i nauce. Informacja od Kowalskiego o
polepszeniu sprawy we Francji (stypendia?).
Koperta do listu z
23.01.1923
21.02.1923
Informacja, że większość znajomych wie o jego pochodzeniu narodowym. Jurij zadowolony integracją towarzyską studentów. Ojciec
wysłał Jurijowi lek na wypadanie włosów. Krytyczna reakcja na materiały Rudnickiego o literaturze. Zamiar przyjazdu na Wielkanoc.
Bożonarodzeniowe i noworoczne życzenia. Jurij z wizytą u wuja Wołodymyra.
7.01.1923
11.10.1923
Wątek z listu ojca o Chropakowskim i urzędnikach warszawskich. Jurij pragnie zdać wszystkie egzaminy i starać się dostać do Pragi na
uniwersytet.
20.05.1923
Potwierdzenie otrzymania pieniędzy 18.05. Informacja o decyzji w dziekanacie (brak szczegółów).
23.05.1923
Informacja okazała się nie z dziekanatu, a z MSZ Departamentu Konsularnego o obowiązku zapłaty 2 złotych rubli wg kursu za 2
dokumenty. Opłata wymaga władza sowiecka za nadesłanie informacji (dokumentów) niezależnie od efektów realizacji prośby. Po
otrzymaniu dokumentów znów należy uiścić opłatę w Oddziale Konsularnym. Nadal brak konkretnej odpowiedzi. Prośba do ojca, jeżeli
ma ok. 70-100 tys. aby zapłacił wymaganą sumę.
Informacja o rozmowie Jurija u dziekana w sprawie zaliczenia roku. Walka Jurija o zaliczenie roku. Wątek matury. Po rozmowie sprawa
nabrała przyspieszenia. Z korespondencji wynika, że na przeszkodzie stoją wymogi biurokratyczne.
29.05.1923
5.06.1923
Radość Jurija z powodu przyjęcia go do grona studentów bez dodatkowych egzaminów. Wkrótce Jurij ma otrzymać legitymację i indeks.
Z listu wynika, że Jurij był wcześniej wolnym słuchaczem.
Koperta do listu z
5.06.1923
5.08.1923
Informacja Jurija o pierwszych dniach pobytu w Poznaniu już jako student. Informacja o cenach i egzaminach.
15.09.1923
Odpowiedź na list ojca. Informacja o sytuacji bytowej, posiłkach i braku podręczników. Rezygnacja z kupna maszyny do pisania z powodu
drogiego papieru. Problemy z Radą Dziekanów, dotyczące egzaminów. Jurij ma na celu wyjazd do Paryża. Pytanie o Woronyja – nowe
wydania i tłumaczenia. Poparcie, ale i zdziwienie, że Lisowski pojechał do Pragi. Ojciec wysłał do Jurija nuty. Syn ich nie kojarzy, ani
daty na nich. Nowy adres: ul. Małeckiego 13 II l. J. L. Prośba o wysłanie “Zahrawy” ostatnich 5-6 nr dla wuja Wołodymyra i innych w
obozie w Kaliszu. Pozdrowienia od Didczenki byłego powiatowego komisarza, sam z Ogrodnik, był u I. Lipy w Kamieńcu.
3.10.1923
Kartka nadana w
Poznaniu 3.10
Wspólna kartka napisana w obozie. Wołodymyr Sz. Dziękuje za pieniądze 150 tys. i informuje, że niedługo ma wyjaśnić się sprawa
likwidacji obozu.
Strona 6
Lp.
Sygnatura
Autor
Miejsce i rok
Tytuł
Tom (nr) i strony
wydania
9.10.1923
z 9.10.1923 z Poznania.
List z Poznania
22.10.1923
List z Poznania z
2.11.1923
Kartka 157
Kartka 160
List z Poznania z 2627.12.1923
Kartki 161-162
Iwana Lipy do Winnik.
List z Poznania z 21.11
Kartka 163
Kartki 164-165
List z Warszawy, z wtorku. Kartki 166-167
Kartka pocztowa z
Poznania z 7.12.
Kartka 168
Kartka 169
List z Poznania 3.01
Kartki 170-171
List z 23.11
Kartka 172-173
Kartka 174
Iwana Lipy wysłana 9.11
Kartka 175
Kartki 176-177
List z Poznania z 18.11. Kartki 178-179
Kartka ze Stanisławowa ul. Kartka 180
Lipowa 18 z 17.03 do I.
Lipy do Lwowa ul.
Kraszewskiego 19a/ II.
List Poznania z 20.09
Kartki 181-182
Wydawnictwo
Uwagi
Opis
Potwierdzenie otrzymania listu od obu rodziców. Zadowolenie, że ojcu podobało się “W pustyni”.
22.10.1923
Kartki 158-159 2.11.1923
Potwierdzenie otrzymania listu z 18.10. Ojciec powierza sprawę wydania swoich utworów. Jurij zgadza się. Informacja, że wydawnictwo
nie odpowiada po korespondencji z Kowalskim. Jurij prosi ojca o szybkie przepisanie baśni i przysłanie ich. Poprawić je będzie można
przy korekcie. Wściekłość Jurija na Lwowskie Towarzystwo, które spowalnia sprawę. Prośba aby ojciec zrobił tak jak prosi Jurij wysłał
baśnie. Wg Jurija obecnie to jest najważniejsza sprawa dla ich wszystkich za te wszystkie lata. Doroszenko powinien w tym czasie napisze
wstęp, M. Woronyj wstęp do utworów z symboliki, Samijłenko lub ktoś inny do wojskowych prac. Prośba, aby ojciec przygotowywał już
symbolikę. Jurij w stosunku do ojca używa pieszczotliwych słów, można wywnioskować, że są bardzo bliscy sobie.
Wg Jurija w 1 tomie będą baśnie z ilustracjami. Propozycję ojca aby Wołodymyr Hnatiuk napisał przedmowę przyjmuje z radością. Prosi
aby napisał szybko o objętości 8-12 str. Prosi , aby ojciec znalazł recenzję W. Samijłenki na baśnie wydane w kijowskim “Szlachu”
prawdopodobnie 3 nr i przysłał. Jeżeli nie uda się wydać 1 tomu w Berlinie, to w Tarnowie latem spróbują wydać. Pytanie do ojca, gdzie
wydrukowano jego fotografię w “Вістник життя і здоров'я” (Połtawa), czy w “Дзвінок”. Możliwe, że grafik mógłby ją opracować. Jurij
przekonuje ojca, że przedmowa, jak i artystyczne opracowanie, jest potrzebna do ogólnego wrażenia i przedstawienia osoby. Sprawy
finansowe pobytu Jurija w Poznaniu, potwierdzenie otrzymania 3 mln, szczegółowe rozliczenie finansów, które Jurij otrzymuje.
Potwierdzenie otrzymania rękopisów. Przypomnienie o Czepidze, który ma rękopisy. Jurij otrzymał artykuł o studentach ukraińskich za
granicą, z której wynika, że plany Kowalskiego są bezpodstawne, gdyż studenci narzekają. Informacja o otrzymaniu listu od matki, którą
ocenia jako bogatą wewnętrznie osobę, nadzieja na wspólne spotkanie. Informacja o cenach druku w drukarni w Kaliszu, za ok. 5 mln wg
redaktora Korszniwskiego można wydrukować broszurę. Jurij zamierza zrobić to przed nadejściem lata. .Informacja o liście od Zin.
Koperta do listu z Ołeksijiwny
Na odwrociezadnotacja
Lipy: pisze,
“Ostatni
list,W.
który
Tato otrzymał
i odpowiedź.”
Ostatni list przed śmiercią I. Lipy.
17.09, w J.
którym
że mój
rzeczy
I. przepadły,
W. wreszcie
ma pracę.
2.11.1923
26-27.12.1923
Potwierdzenie otrzymania 24 listu od ojca z 23.12 i listu Ołesia z 24.12. Ojciec potwierdza otrzymanie papierosów od syna. Treść listu od
matki z 12.12: zdziwienie, że Jurij na medycynie, nieszczęśliwy romans Romana, ciężka praca Wasyla, Siosiuriwna przepełniona liryką,
Dmytro B. i jego dobra praca. J. Lipa nie wziął udziału w jubileuszu Woronyja. Pytanie Iwana o wieczór autorski Woronyja.
Przypomnienie o rękopisach u Czepigi. 26.12: Jurij prosi o interwencję w Warszawie w jego sprawie, aby ją przyspieszyć, może
Chrżanowski mógłby pomóc, czy też na czekać.
Koperta do listu z
26-27.12.1923
Brak roku.
Potwierdzenie otrzymania 16 listu od ojca z plakatem kalendarza. Jurija interesuje ukraińska terminologia anatomii człowieka.
Zadowolenie Jurija, że Woronyj przeniósł się do Lwowa. Jurij otrzymał od Doroszenki honorarium za publikację w “Літературнонауковий вісник”.
Brak daty.
Napisany w podróży ze Lwowa do Poznania z przesiadką w Warszawie. Informacja o podróży.
Brak roku.
Brak roku. 1923,
wg kolejności p.
Kart. 144.
Brak roku. 1923,
wg kolejności p.
Kart. 133-134.
Brak roku. 1922,
wg kartki 132.
Brak roku. 1922.
Ogólne informacje o nauce. Życzliwy stosunek do panny Gusty.
Zamiar wyjazdu do wuja Wołodymyra. Potwierdzenie otrzymania od ojca 20 listu. Podziękowania za wysyłanie wycinki artykułów.
Prawdopodobnie J. przyjedzie na Wielkanoc.
Podziękowanie za paczkę. List od Howorun(k)ach: on choruje.
Potwierdzenie otrzymania 17 listu od ojca z 21.11. Przebieg życia studenckiego. Duma z matki po przeczytaniu jej listu. Zachęta ojca do
wyjazdów do Lwowa.
Odpowiedź na list ojca (3). Opis codziennych problemów. Jurij bez statutu studenta, wolny słuchacz. Informacja o egzaminach.
Potwierdzenie otrzymania listu z 6.11.
Koperta do listu z Nadawca Jurij Lypa, ul. Św. Marcin 27 III Czerniejewicz.
8.11 (1922).
Brak roku. (1922). Potwierdzenie otrzymania pieniędzy. Szczegółowy wykaz wydatków. Ojciec pyta się o przyczynę braku materiałów do “Literaturnonaukowoho wisnyka”. Jurij potwierdza otrzymanie listu od D. Doncowa z zachętą do pisania do LNW. Jurij zamierza podczas pobytu w
domu porozmawiać z Doncowem lub Doroszenkiem, na razie napisał uprzejmą odpowiedź. Ministerstwo wymaga świadectwo maturalne,
życzliwy dziekan pomógł napisać odpowiedź, podyktował treść. Rosyjskie uniwersytety złożonych dokumentów nie zwracają i bilet Jurija
powinien wystarczyć. Jurij ma nadzieję, że sprawa z dokumentami zakończy się przed czerwcem. Jurij potwierdza otrzymanie gazet z
recenzjami (jego utworów ?).
Brak roku.
Potwierdzenie otrzymania 13 i 14 listu. Sprawy studenckie i codzienne. Radość Jurija, że ojciec przyjmuje codziennie pacjentów.
Brak roku.
Informacja, że brata wuja Wołodymyra Mykołę Bezmoszczuka, ucznia Odeskiej Średniej Szkoły Technicznej przetrzymuje ukraiński
kontrwywiad (Sztab Tyłu Armii Bojowej) w chłodzie i o głodzie bez śledztwa. Z Odessy przyjechał “od Marii Hryhoriwny”. Mieszkanie
Dostomskich jest wolne, Mykoła tam był, Dostomscy mają trudną sytuację, głodują. Ohijenko zwolnił Jurija od 21.03.
Brak roku. (1923) Potwierdzenie otrzymania pieniędzy. Informacja o rosnącym kursie złotego. Informacja o egzaminach i kosztach. Prośba o przysłanie
“Zahrawy” i pozyczenie od Doncowa “Ukraińskiego Studenta”.
Strona 7
Lp.
Sygnatura
Autor
List z 5-6.02
Miejsce i rok
Tom (nr) i strony
wydania
Kartki 183-184
List z Poznania z 8.05.
Kartki 185-186
List z 19.09
Kartki 187-188
Tytuł
Kartka 189
Lipy do Winnik z Poznania
z 7.11
List z Poznania z 1.11 ul. Kartki 190-191
Św. Marcin 27 III
Czerniejewicz 2 wejście w
podw.
List z 27.10
Kartka 192
Kartki 193-194
Kartki 195-196
List z Poznania z 4.
wieczorem.
Kartki 197-198
Kartki 199-200
List z 29.09
Kartki 201-202
List z 18.06
Kartka 203
Wydawnictwo
Uwagi
Opis
Brak roku. (1923). Odpowiedź na poradę ojca w sprawie wypadania włosów. Informacja o znalezieniu kilku studentów z Ukrainy. Prośba o LNW z “CaremDiwycia”, “Soncecwit” i “Mytusa”. Jurij narzeka na brak czasu aby pisać do LNW i tłumaczyć “Prymchy Marianny”. Kowalski informuje,
że sprawa z Francją”jest na dobrej drodze”, sceptycyzm Jurija.
Brak roku. (1923) Potwierdzenie otrzymania pieniędzy 200 tys. 5.05. Informacja o pobycie w Poznaniu i codziennym życiu. Sprawy z nauką. Pytanie do ojca,
czy LNW wydrukował tłumaczenia Rilkego. Prośba do ojca, aby dopilnował druku “Korabla” J. Lipy, by Hnatiuk nie ingerował w tekst,
na poprawki ojca Jurij daje zgodę. Jurij informuje ojca o napisanych listach do matki z prośbą o świadectwo z 4 gimnazjum. Brak
odpowiedzi matki na tą sprawę, widocznie trudno jest zdobyć dokument nie wzbudzając podejrzeń. (Matka prawdopodobnie przebywa w
Odessie – J. P.). Pytanie do ojca o spotkanie z Ł. Hankiewiczem.
Brak roku. (1923). Informacja o podwyżce kosztów studiów. “Wesełkowcy” (Małaniuk) z Kalisza przysłali propozycję współpracy. Potrzebują utwór
dramatyczny. Jurij odpowiedział, że niczego nie ma. Pytanie do ojca o “Aleksandrię”, czy apel aby ją wydał. Jurij przypadkowo napisał
groteskę “Sprzedawca dusz” (“Продавець душ”).
(1922)
Potwierdzenie otrzymania listów z 1, 3, i 4.09 (10 list). Informacja o cenach na żywność i zamiarze zostania na Boże Narodzenie w
Poznaniu.
Brak roku. (1922). Gniew na ojca o brak listów. Informacja o cenach. Problem z zameldowaniem w Poznaniu. Policja wymaga wymeldowania z
poprzedniego miejsca pobytu. Prośba do ojca o załatwienie takiego dokumentu z Winnik. W związku z tym listy polecone są odsyłane.
Sprawy studenckie i codzienne. Prośba o nie wysyłanie pieniędzy, gdyż syn martwi się o sytuację finansową ojca. Informacja o liście od
wuja Wołodymyra: do pracy na razie nie idzie, nie chce zostawiać swoich kozaków. Na wiosnę, kiedy ludzie się rozejdą z obozu, to i on
będzie miał rozwiązane ręce. Uniwersytet stara się o zniżki dla studentów na kolei w ministerstwie. Pytanie o Biłeckiego, Woronyja,
Doroszenkę.
Brak roku. (1923). Jurij czeka na rękopisy. Informuje o listach od Kowalskiego, Romana. Jurij nawiązał kontakt korespondencyjny z Małaniukiem,
przebywającym w obozie. Małaniuk pisał ze smutkiem, Jurij “za mocno go pocieszył” i Małaniuk zamilkł. Roman w tęsknotach za
miłością, za co Jurij go sprowadził na ziemię. Jurij napisał też do matki. Kowalski pisze energicznie o zbliżającym się wyjeździe do
Paryża, ale nic nowego nie wiadomo. Jurij nie chce wyjeżdżać bez ukończenia trymestru. Kowalski informuje Jurija, że Obidnyj i
Tenianko wyjechali z Tarnowa do Pragi bez pożegnania, za co się oburza. Sprawa almanachu też stanęła. Pytanie do ojca o rękopisy ze
Stanisławowa, wiara w Łytwykowiczów. Jurij narzeka na ceny i ocenia krytycznie ekonomiczny stan Polski. Nie kupuje podręczników,
pyta u ojca o możliwość pożyczenia podręczników w bibliotece w Towarzystwie Naukowym we Lwowie. Przypomina o rękopisach,
podziękował za fotografię Ochrimowiczowi. “Sprzedawcy dusz” nie zdążył przepisać.
Brak roku. (1922) Potwierdzenie otrzymania dwóch listów: poleconego i z 31.10. Odpowiedź: Finansowo Jurij więcej nie potrzebuje, nawet po zmianie
akademika “Bratniak” na stancję, a także wzrost cen. Jurij planuje uczyć się 2 lata, atmosfera jest sprzyjająca. Plany Jurija stworzenia
ukraińskiej anatomicznej terminologii, wiara w swoje siły. Na razie Jurij nie kupuje okularów, siada w 1 ławie. Jurij pyta ojca o pracę
twórczą. Lęk o opowiadania ojca po areszcie Czepigi. Pytanie praktykę w Winnikach. Pytanie o Woronyja. Sceptycyzm odnośnie jego
planów utworzenia dramatycznej szkoły. Jurij pyta, czy Woronyj wyjechał. Pytanie o nowy LNW i czy ukazał się artykuł o Metterlinku,
chciałby porównać artykuły o nim. Pozdrowienia dla Woronyja.
Brak roku. (1922) Pretensje do ojca za brak listów. Pytanie o zdrowie. Wykaz wydatków, narzekanie na kurs marki niemieckiej, prosba o dosłanie
niewielkiej sumy. Informacja o przestawieniu się na tryb studencki i brak twórczych inspiracji. Przypomnienie ojcu o swoim honorarium w
LNW i oddaniu książek Hnatiukowi. Prośba aby nie ulegać nastrojom Woronyja, konstatacja, że Woronyj ma niezdrowy wpływ na
środowisko. Prośba do ojca o pisanie listów.
Brak miesiąca i Informacja o przyjeździe do Poznania i spotkaniu z dziekanem. Przychylny stosunek dziekana, zastrzeżenia do dokumentu
roku. (październik poświadczającego ukończenie uniwersytetu w Odessie, wątpliwości odnośnie matury. Decyzja w rękach Rady Dziekańskej, która może
1922)
zgodzić się na przyjęcie Jurija jako wolnego słuchacza po zdaniu egzaminów z historii, geografii i j. polskiego. “Bilet” równoznaczny z
polską maturą ma rozpatrzyć Ministerstwo Oświaty w kwietniu, przy pozytywnym rozpatrzeniu uzna go za studenta. Motywacja nauki w
Poznaniu, a nie w Krakowie czy Warszawie – wg Jurija Poznań mniejszy i spokojniejszy. Dziekan jednak poprawia, że Kraków jest
większy od Poznania, ale wątpliwe, czy w obu tych przepełnionych uniwersytetach przyjęliby Jurija. Jeżeli go tu nie przyjmą, to i w całej
Polsce też. Pytanie dziekana o plany, jeżeli tak się stanie. Jurij myśli o Pradze, ale z ekonomicznego punktu widzenia byłby to duży ciężar
dla ojca. Jeden roku Jurij stracił przez chorobę tyfusu, nie chce tracić następnego. Dziekan radzi, że w razie nie uznania matury, Jurij
będzie mógł przenieść się do Pragi i tam mu uznają edukację w Poznaniu. Dziekan pyta o mieszkanie i informuje o studentach z 2 roku
Ukraińcu i Białorusinie. Chciałby, aby Jurij poznawał polską kulturę w Poznaniu. Dziekan pyta o osoby, które mogłyby poświadczyć
maturę. Jurij wskazał I. Ohijenkę, dziekan zdaje się go znać. Jurij myśli też o Biłeckim. Razem z ojcem byłoby trzech świadków. Jurij
zauważa na ulicy szowinistyczny duch Poznaniaków. Decyzja o przyjęciu na wolnego słuchacza 5.10 (jutro).
Brak roku. (1922) Potwierdzenie otrzymania 50 tys. marek. Wykaz kosztów i cen. Opłata za mieszkanie za dwa mies. 7,5 tys. marek. Informacja o
wykładach. Postępy w nauce: anatomia idzie dobrze, fizyka ciężko w związku z matematyczną terminologią. Opis wykładowców. Jurij
nie znalazł Klingera, którego ma zamiar jeszcze szukać. Pytania do ojca o zdrowie, praktykę, recenzję, Woronyja, LNW, honorarium z
LNW. Pocieszanie ojca i prośba o listy.
Brak roku. (1923) Informacja o otrzymaniu pieniędzy 24.09. Informacja o zakończeniu ogólnopolskiego strajku studentów. Brak efektów strajków. Tylko
Poznań i Wilno były za kontynuacją. Koszty studiów. Informacja o Ceglińskim, który chce powrócić do ukraiństwa (Ukrainiecmoskalofil?). Jurij nie obawia się jego wpływu na siebie. Informuje o znajomości z jedną kobietą. Podziękowanie za kolekcję “Zahrawy.”
Brak roku. (1923) Jurij miał zamiar pójść na kurs prawa jazdy, lecz warunki mu nie odpowiadały. Zamiar przyjazdu do domu 27-28.06. Jurij zadowolony
lekturami w j. francuskim, z teorii Einsteina, itd. Kowalski zamierza wydać “Ґрандіозний”, 2 cz. “Сонцецвіту” z grafiką. Prosi o
wysłanie tych rzeczy, a Jurij niczego przy sobie nie ma.
Strona 8
Lp.
2A
Sygnatura
Autor
Litwinowicz Lesia
List z 18.06 wieczorem
Miejsce i rok
Tom (nr) i strony
wydania
Kartka 204
List z 15.06
Kartka 205
List z 10.06
List z 28.06
Kartki 206-207
Kartka 208
List z 26.05
Kartki 209-210
Lipy do Winnik z 5.12
Kartki 211-212
Kartka 213
Kartki 217-218
List z 12.10
Kartka 219
List Poznania z 8.02
Kartki 220-221
Kartki 222-223
Kartka 224
Kartka 225
Tytuł
Kartka 214
Kartki 215-216
Wydawnictwo
Uwagi
Opis
Brak roku. (1923) Uzupełnienie informacji do poprzedniego listu. Minister oświaty zgodził się na wszystkie postulaty studentów, m. in. składanie
egzaminów jesienią. Jurij planuje pozdawać do 1 lipca i czeka na Paryż.
Brak roku. (1923) Informacja o rozpoczęciu 15.06 strajku studentów I i II roku medycyny w Poznaniu, Warszawie, Krakowie i Lwowie. Jurij żałuje, bo był
przygotowany do egzaminów. Zamiar dowiedzenia się o kursie prawa jazdy i pracy w bibliotece. Potwierdzenie informacji o przyjęcia do
grona studentów bez egzaminów. Jurij pyta o adres Chrżanowskiego aby mu podziękować. Jurij uściśla, że właściwie to nie strajk, tylko
“wstrzymanie o egzaminów do października”, represje wobec strajkujących.
Brak roku. (1923) Potwierdzenie otrzymania 400 tys. i informacja o uczczeniu przyjęcia w grono studentów oraz zdanych i planowanych egzaminach.
Brak roku. (1923) Plan wyjazdu do domu 29.06 przez Katowice – Kraków – Tarnów z pobytem w Tarnowie aby spotkać się z Kowalskim w sprawie Paryża,
W Winnikach będzie między 30.06 a 2.07. Ministerstwo Oświaty nie przyznało żadnych ulg po strajku, Jurij niezadowolony tą awanturą.
Cegliński – dobrym przyjacielem.
Brak roku. (1923) Niepewność Jurija w sprawie egzaminów i uznania matury. Porada studentów z Galicji aby w razie nie uznania matury zdawać w Galicji
w polskim gimnazjum, drugi wariant ukraiński uniwersytet w Pradze lub Wiedniu. Prośba o poradę u Kalinowicza. Złość na biurokrację,
rok temu nie byłoby problemów.
Brak roku. (1923) Prośba do ojca o kupno i przysłanie ze Lwowa podręcznika wydanego we Lwowie z chemii.
Brak roku. (1922) Podziękowanie za wieści o Chołodnyju. Koszty podróży do wuja Wołodymyra. Problem fartucha do prosektorium.
Brak roku. (1923) Potwierdzenie otrzymania 200 tys.
Brak roku. (1922) Informacja o pozytywnej decyzji Rady Dziekańskiej na przyjęcie go na wolnego słuchacza. Jurij zobowiązany do zdania egzaminu z
historii, języka i geografii Polski. Ministerstwo Oświaty podejmie decyzję w kwietniu, więc rok nie przepadnie, gdyż w kwietniu zaczyna
się wiosenny trymestr w Czechosłowacji. Jurij zwraca uwagę na przychylniejszy stosunek do niego Rady i dziekana. Wykaz terminów
trymestrów i sprawa mieszkania i wyżywienia. Opis Poznania, studentów i ludzi. Koszty nauki. Listy do Ołesia i Liwyckich. Pytanie, czy
ojciec oddał książki Lwowiakom i Hnatiukowi. Pozdrowienia m.in. Dla Woronyja. Problem z mieszkaniem, nie chcą przyjmować, bo
student i nie poznaniak, Jurij drugi raz nocuje na dworcu.
Brak roku. (1922) Informacja o współlokatorze Ceglińskim z Warszawy, który mu pomaga. Jurij czeka na decyzję dziekana o rozłożeniu rat za studia. Opis
towarów w Poznaniu.
Brak roku. (1922) Pozwolenie od dziekana na płatność za studia w dwóch ratach. I – 39,960 marek, II – 5 tys. Opis wydatków, wyżywienia. Informacja o
studiach medycznych w Polsce. Tęsknota i żal za trudną sytuacją ojca.
Brak roku. (1923) Życzenia dla ojca z okazji jego święta (urodziny? - J. P.). Matka przebywa w Odessie i też ciepło go wspomina.
Brak roku. (1923) Radość Jurija z otrzymania listu od matki. Opinia po przeczytaniu gazet o Turynskim – “przewyższył siebie, ale postawił na głowie.”
Brak daty. (1922) Nadawca Jurij Lypa, ul. Św. Marcin 27 III Czerniejewicz. Notatki Iwana Lipy na kopercie o treści listu: “pieniądze, atlas Humboltda,
Zerwany znaczek później będzie więcej czasu, książka, praktyka w Winnikach, LNW, Boże Narodzenie, kupić papier...”
ze stemplem
pocztowym.
Brak daty. (1922) Nadawca Jurij Lypa, ul. Św. Marcin 27 III Czerniejewicz. Notatki Iwana Lipy na kopercie o treści listu i spraw do załatwienia dla Jurija.
Zerwany znaczek
ze stemplem
pocztowym.
listy do Iwana Lipy
Kartki 226-240
1923
List do I. Lipy ze
kartki 226-227 15.10.1923
Stanisławowa z 15.10.1923
List do I. Lipy ze
Kartki 228-229
30.09.1923
List do I. Lipy ze
Kartki 230-231
3.10.1923
List do I. Lipy ze
Kartki 232-233
7.10.1923
Radość, że do I.Lipy dotarł list w nienaruszonym stanie. Z listu wynika, że Łesia Litwinowicz przesyła listownie pieniądze. Olga
Kobylańska dostała w sierpniu 10 USD, we wrześniu 5 USD. Poliszczuk – 10 USD. O. Kobylańska posiada dom w Czerniowcach, gdzie
jej rodzina pomaga i nie odmawia zapomogi z Ameryki. L. Litwinowicz pochodzi z Czerniowców i również ma tam rodzinę. Autorka
zapewnia, że nie sprzeda rękopisów utworów I. Lipy, które są w jej posiadaniu, gdyż ceni je i zna wartość tych utworów i nie chce
pozbawiać autora jego utworów i zaprasza do siebie, aby mógł I. Lipa załatwić wszystkie swoje sprawy. Sama L. Litwinowicz nie w stanie
ich odnaleźć, gdyż Czepiga miał dać znać Radłowskiemu, czy je wykupił z policji, lecz tego nie uczynił. Osobista wizyta z Czepigą lub
Radłowskim pomoże dokładnie dowiedzieć się o problemie. Czepiga sam przyznał się, że rękopisy otrzymał od I. Lipy. Szwagier Ł.
Litwinowicz proponuje podać go do sądu. W związku z tym lepiej, aby I. Lipa sam przyjechał i załatwił sprawę. Szczere zaproszenie do
Stanisławowa. Autorka prosi o nie wspominanie Mychajlowi Litwinowiczowi z Kołomyi o zapomogach z Ameryki.
Odpowiedź na list I. Lipy. P. Czepiga tłumaczy, że rękopisy I. Lipy są w sądzie. Na prośbę Ł. Litwinowicz jej szwagier radca sądowy
przejrzał akta sprawy Czepigi i stwierdził, że są tam rzadkie drukowane broszury, pisane niewysłane listy do Ameryki, ale podanych przez
I. Lipę materiałów nie ma. Radłowski (szwagier Ł. Litwinowicz) nie zna Czepigi, ale pójdzie do niego z żądaniem informacji, gdzie
szukać rękopisów. Najlepiej aby I. Lipa przyjechał i razem z Radłowskim poszukali rękopisów. Informacja, że Mychajło Litwinowicz jest
jej wujkiem, bratem matki męża Ł. Litwinowicz. Iwan Litwinowicz w Czerniowiec to ich dziadek, u którego bywał I. Lipa.
Informacja po spotkaniu Radłowskiego z Czepigą. Radłowski uważa, że Czepiga “kręci”, mówiąc o zarekwirowanych rękopisach. Jeżeli
ich nie ma w aktach, tzn. że policja je zarekwirowała. Czepiga poprzez znajomego oficera dowie się o tym i powiadomi Radłowskiego.
Zarekwirowano je, bo tam była jakaś odezwa Petruszewycza. Czepiga obiecał, że napisze do I. Lipy. W razie przepadnięcia rękopisów
Czepiga obiecał zrekompensować stratę finansowo. Ł. Litwinowicz radzi przyjechać I. Lipie. Czepidze przykro i chciałby tą sprawę
zakończyć. Autorka radzi przycisnąć Czepigę i on się zgodzi na wszystko.
Autorka otrzymuje z Ameryki pieniądze za pośrednictwem brata od towarzystwa, które pomaga uciekinierom z Ukrainy Radzieckiej. 5
USD wysyła do I. Lypy i prosi o poświadczenie otrzymania tej kwoty, aby mogła się rozliczyć.
Strona 9
Lp.
Sygnatura
Autor
Tytuł
List do I. Lipy ze
Stanisławowa z
13.11.1923
List do I. Lipy ze
Stanisławowa z
14.11.1923
Iwana Lipy ze
Stanisławowa.
2B
Dr Mychajło
Litwinowicz
2C
Aleksander
Makarenko
Miejsce i rok
Tom (nr) i strony
wydania
Kartki 234-235 13.11.1923
Kartki 236-237
14.11.1923
Kartka 238
List do Jurija Lipy ze
Kartki 239-240 16.11.1923
Stanisławowa ul. Lipowa
91 z 16.11.1923
kartka pocztowa do I.
Kartka 241
3.07.1922
Lipy do Winnik z
Kołomyi z 3.07.1922 r.
Listy do Iwana Lipy.
Kartki 242-268 1921-1923
List do I. Lipy z
Kartki 242-243 27.06.1921
27.06.1921
List do I. Lipy z
31.10.1921
Kartki 244-245
31.10.1921
List do I. Lipy z 29.
Kartki 246-247 29.12.1921
12.1921
List do I. Lipy z
Kartki 248-249 12.01.1922
17.01.1922 (z Wiednia –
j.p.)
Wydawnictwo
Uwagi
Opis
Autorka zaniepokojona milczeniem I. Lipy w sprawie zapomogi w wys. 5 USD.
Z listu wynika, że I. Lipa jest chory. L. Litwinowicz informuje o swoich zapasach żywności i pragnie pomóc szwagrowi I. Lipy
Wołodymyrowi przebywającemu w obozie w Kaliszu, prosi o jego adres. Ł. Litwinowicz nie mając dzieci, adoptowała z sierocińca
chłopca i dziewczynkę. Chciałaby zobaczyć się z I. Lipą i może od niego przyjechać, ale zaprasza do siebie. Informacja o Szapowałach
(ziomkach Aleksandra – męża Ł.L.). Autorka może nawet przyjechać po I. Lipę i zabrać go do siebie i tu zaopiekować się nim, aby mógł
wyzdrowieć, przy okazji mógły pomóc jej w dolegliwościach płuc.
Brak daty. (1923) Na odwrocie adnotacje J. Lipy: adres do Pragi do Ukraińskiego Komitetu Społecznego (Український громадський комітет) Šežikowa 4/
Zerwany znaczek III Praha, wydatki.
ze stemplem
pocztowym.
Kondolencje Ołeksandry Litwinowicz z powodu śmierci ojca Iwana. Ostatni list I. Lipa napisał do niej 10.11. Prośba o adres wuja
Wołodymyra.
Mychajło Litwinowicz od 3 lat mieszka w Kołomyi po opuszczeniu Czerniowiec i dowiedziawszy się o miejscu pobytu I. Lipy ma
nadzieję zobaczyć go wkrótce we Lwowie.
(List z Wiednia)
(List z Wiednia)
Pod nieobecność Makarenki, Krewucki znalazł w Wiedniu 3-pokojowe mieszkanie na redakcję “Ukraińskiej Sprawy”. Jeden pokój na
redakcję, resztę dla redaktora. Dla I. Lipy proponują 10 tys. koron miesięcznie i mieszkanie. W Tarnowie z 16 ministerstw pozostało 3:
wojskowe (wojenne), spraw wewnętrznych i zagranicznych. Na rząd jednak będzie wypłacone za lipiec 100 000 marek niem. Makarenko
zgadza się na przyjazd I. Lipy z synem Jurijem, z którym I. L. nie chce się rozstawać. Proponuje wziąć urlop w trybie urzędowym na
przyjazd do Wiednia i pobyć do lipca, a w Wiedniu dadzą mu urlop do Tarnowa. Ważne, aby I. Lipa o wszystkim w Wiedniu się
zorientował. Przejazd byłby bezpłatny. Makarenko działa na niwie społecznej i dba o zachowanie majątku. Makarenko stara się włączyć
do pracy społecznej młodzież, m. in. wydają tygodnik i proszą I. Lipę. o pisanie materiałów, artykułów, korespondencji, informacji.
Makarenko proponował współpracę Archypence i Korczynskiemu. Refleksje Makarenki nad sytuacją Ukraińców. W Ps. treść telegramu
Krewuckiego do I. Lipy: “Proszę natychmiast przyjechać. Przejazd bezpłatny...”
Makarenko prosi o informacje, gdyż chce uruchomić pewien projekt samopomocy i wykorzystania kapitału w celu zatrudnienia
ukraińskiej emigracji. Makareno pyta się o opinię I. Lipę, gdyż ten jest na miejscu i zna sprawy lepiej. Makarenko namawia I. Lipę do
przyjazdu. Informacja o cenach w Wiedniu. Makarenko uważa, że I. Lipa jest bardzo potrzebna osobą w Wiedniu i syn Jurij będzie mógł
tu studiować. Konstatacja, że czas na działania polityczne minął i trzeba zająć się pracą.
Potwierdzenie otrzymania listu z 3-4.01.1922. Odpowiedź. Zgodna z I. Lipą krytyczna pozycja wobec członków Dyrektoriatu. Informacja
o planowanej na koniec lutego, początek marca światowej konferencji z udziałem Rosji sowieckiej na temat sojuszu Europy, Rosji i
Ukrainy. Na konferencję Ukraińcy powinni się przygotować. Na niej może zapaść decyzja o państwowych losach Ukrainy. Nawołuje, aby
przed konferencją w Genui wszystkie ukraińskie siły polityczne zjednoczyły się i stanęły przed Europą w jedności. Powinien nastąpić
pokój, ew. rozejm. Dyrektoriat nie zamierza żadnych nielojalnych działań wobec Petlury i Polaków. Praca centrum UNR z Polsce jest
niemożliwa, gdyż naraża Polskę na przykrości ze strony bolszewików. Polska nie może narażać swego państwa. Centrum UNR musi być
przeniesione, nawet tymczasowo poza Polskę, np. do Wiednia. Petlura powinien przekazać wszystkie sprawy państwowe i funkcje
reprezentatywne do Dyrektoriatu lub przyjechać do Wiednia i wziąć udział w pracach Dyrektoriatu. Pora przenieść ukraińskie sprawy z
małego miasteczka, w którym ukraińska sprawa poniewiera się. Pora aby wszystkie siły się zjednoczyły, a nie walczyły o prawo do
reprezentowania Ukrainy. Wszyscy śmieją się z podziałów pomiędzy ukraińskimi bezsilnymi ugrupowaniami. Na konferencji będą
państwa broniące państwo ukraińskie: Anglia, Polska, Rumunia i wiele państw drugorzędnych.. Na Ukraińców ważne, aby państwo
ukraińskie zostało uznane, nawet sowieckie niż nijakie. Będzie to możliwe przy maksymalnym wysiłku wszystkich sił. Makarenko nie jest
w stanie pomóc materialnie I. Lipie. Iwan Iwanowycz i Jurij Żerardowycz Zebrali dla niego i Samijłenka 1000 koron czeskich. Piszą oni
też, że szukają dla I. Lipy pracę lekarza. Makarenko żałuje czwórki poległych w akcji na Ukrainie.
Strona 10
Lp.
Sygnatura
Autor
Tytuł
List z 21.01.1922
Miejsce i rok
Tom (nr) i strony
wydania
Kartki 250-251 Wiedeń,
21.01.1922
Wydawnictwo
Uwagi
Opis
Odpowiedź na list I. Lipy z 17.01.1022: 1. Makarenko zgadza się z poglądami Lipy o państwie. 2. Makarenko polemizuje z Lipą. Uważa,
że zamiana okupacji Ukrainy niebolszewicką Rosją będzie jeszcze gorsze, gdyż bolszewicy de-jure uznali państwo ukraińskie,a
niebolszewickie siły nawet słyszeć o tym nie chcą. Tu on zgadza się z Polakami. Bolszewicka władza jest słaba, Ukraińcy nie mogą
uwolnić się ich okupacji, to tym bardziej nie zdołają przy okupacji niebolszewickiej Rosji. Polacy nie mają zamiaru walczyć z
bolszewizmem na terenie Rosji, wykorzystują go do swoich politycznych celów. Polska podpisując umowę z Rosją żądała, aby tą umowę
podpisała też Ukraina Sowiecka, tym samym Rosja dała zgodę na niezależność Ukrainy. Polska wciągnęła Ukrainę w międzynarodowy
obieg. Tu, za granicą Ukrainę uważa się za niezależne państwo, a bolszewizm uważa się za tymczasowe zjawisko, które upadnie i Ukraina
będzie normalną republiką. Makarenko podaje przykład, sprzedawane są mapy Europy, gdzie Ukraina jest jako niezależne państwo.
Tutejsze ukraińskie środowisko stoi na stanowisku: Uznać przez wszystkie państwa Ukraińską Republikę, wyprowadzić z Ukrainy
rosyjskie wojska okupacyjne, powołać ukraiński zjazd założycielski. Jest nawet myśl, aby te postulaty podpisały wszystkie siły ukraińskie,
będzie to wielka demonstracja jedności. 3. Jeżeli przyjdą wiadomości z Paryża, to prośba o przysłanie w celu porównania ich. Dla nowego
rządu Makarenko może przekazać wspólną buławę. Makarenko ocenia, że stworzenie tajnego, podziemnego rządu, który by się nie
ujawnił, aby nie stwarzać przykrości dla Polski z boku bolszewickiej Rosji jest dyskredytacją sprawy ukraińskiej na korzyść wrogów. Wg
Makarenki, gabinet ukrywający się, złożony nawet z najlepszych ludzi będzie gabinetem mini spraw, takim samodziałającym komitetem,
jak np. Komitet Wiedeński, “Sojusz Narodowy”, gdzie każdy członek poza Dyrektoriatem jest osobą prywatną. I gdy znów powstał
zgodnie z prawem Dyrektoriat, to Petlura traci ostatnią możliwość pracować w imieniu Dyrektoriatu. Jedynym honorowym wyjściem z tej
sytuacji jest rzucić przewodnictwo, gdyż wstydem dla socjaldemokraty jest występować w roli białych generałów a'la Denikin, Kołpak,
Wrangel. Atamaństwo jest jak głównodowodzący, a prawdziwy demokrata nie uzna władzy jednoosobowej prawodawczej, wykonawczej
i cywilnej, gdyż pachnie to caratem i despotyzmem. Petlura powinien pojechać do Dyrektoriatu i wspólnie pracować. (Tu z Ukrainą jest
większy kontakt niż u Lipy). Ukraina znów może być reprezentowana przez Dyrektoriat i Petlurę, tak jak wcześniej. Dyektoriat musi być
po stronie Antanty, większych zmian w polityce nie będzie. Emigracja uważa, że nie potrzebna jest duża ilość ministrów ze względu na
koszty, których brakuje. Wystarczy 3: spraw wojskowych, finansów i zagranicznych. Osoby, które wskazał I. Lipa w spisie nie
odpowiadają wymaganiom, o których pisze Lipa (wg opinii T. N-cza). Łotocki i Czyżewski, są członkami Wiedeńskiej (сф-ої) organizacji,
która nazwała siebie czemuś “Związkiem Narodowym” (Національний союз), napisali haniebną uchwałę krytykującą Dyrektoriat. Jeżeli
gabinet ministrów chce być gabinetem Dyrektoriatu, to nie muszą do niego wchodzić osoby, które mają stosunek do Dyrektoriatu
nieprzychylny. Prokopowicz, wg opinii ludzi, osoba uczciwa, ale bez charakteru. Z listu wynika, że Lipa chce zaproponować rząd zgody
dla dobra ukraińskiej sprawy, aby był niezależny od nikogo, aby nie dymisjonować go. Makarenko popiera,ale najpierw należy zjednoczyć
Dyrektoriat i prawnie uregulować, zjednoczyć społeczeństwo i a potem tworzyć gabinet. Lipa pyta się, czy oni (Makarenko i jego
środowisko) nie mogą pogodzić się z gazetą „Ukraina” i wykorzystać do naszych celów. Makarenko uważa, że Lipa prawdopodobnie nie
czytał wszystkich 4 numerów, gdyż uważa, że taką gazetę może wydawać ostatnia osoba, która handluje i spekuluje wszystkimi
świętościami. Makarenko jak najgorzej ocenia tytuł, porównuje do działań Hrekowa. Polacy nie potrzebują takich doradców, i “Ukraina”
na razie nie wychodzi i pewnie nie będzie. Robią oni dla Polaków „niedźwiedzią” przysługę. Hrekow jest Rosjaninem i obca jest mu
sprawa Ukrainy, tylko na niej zarabia. Makareno ma dokumenty, które nie może wysłać, aby po drodze nie przepadły. Zagroził on dla
Hrekowa, że jeżeli Hrekow zasiądzie na jakimś odpowiedzialnym ukraińskim stanowisku, to wystąpi z oskarżeniami, dlatego Hrekow w
gazecie „Ukraina” ma 3 osobową anonimową redakcję. Hrekow przegrał, koło niego nie ma nikogo. Dopóki Europa nie zdecyduje się na
zbrojną interwencję na Ukrainie lub nie pomoże finansowo w skali państwowej, to należy powstrzymywać gorące patriotyczne głowy od
wypraw wojkowych na Ukrainę. W ostatniej wyprawie zginęło ponad 1 000 świadomych osób. Jak tak dalej będzie, to zginie cała
inteligencja i etnograficzna masa pójdzie pod wpływ Rosjan. Należy ich uratować i wyjaśnić, że takie wyprawy bez pomocy Europy to
strata sił i prowokacja wobec ludności na Ukrainie. Wszelka pomoc na podziemie na Ukrainie powinna być wstrzymana, tego wymaga
narodowy interes. Informacja o poszukiwaniu książek dla Lipy. Uwaga o kandydatach z listy na ministra handlu zagranicznego – żaden nie
włada językami.
Strona 11
Lp.
Sygnatura
Autor
Tytuł
List z 9.02.1922
Miejsce i rok
Tom (nr) i strony
wydania
Kartki 252-255 9.02.1922
List z 16.02.1922
Kartki 256-257
16.02.1922
List z 27-28.10.1922
Kartki 258-260
27-28.10.1922
List z 30.11.1922 z Rusi
Podkarpackiej
Kartki 261-263
30.11.1922
Wydawnictwo
Uwagi
Opis
Otrzymany
10.12.1922 (?)
Iwan Iwanowycz informuje, że dla Lipy jest posada lekarza w miasteczku Wołowe. Ju. Ż. Podaje, że referat zdrowia oczekuje jak
najszybciej o podanie i cv od Lipy. Sprawa w rękach Lipy. Teraz Makarenko będzie załatwiał pracę dla Samijłenka. Makarenko interesuje
się losem Ohorodnyka. A. Szapował, który też jest zasłużony już się zabezpieczył. Autor listu pomaga członkom swojej partii. Cieszy się,
że Lipa ma już prawo do praktyki lekarskiej. Makarow zadowolony, że z Tarnowa wyjeżdżają Ukraińcy, bo prowadzenie polityki z tego
miejsca jest absurdem. Zaprzecza na zarzuty, że partie CD i CP dbają o swoich członków, tylko ich partia nie. Krytykuje politykę
finansową CD, która roztrwoniła majątek, dając wybranym osobom. Partyjne pieniądze z partii Makarenki 3 mln karbowańców
zarekwirowali Polacy i wydali dla A., który oddał do tarnowskiej filii do podziału, wtedy już straciły na wartości, a Makarenko ich nie
widział. 600 tys. karbowańców T. zawiózł do Szwajcarii. Tam straciły wszelką wartość. Wszelkie fundusze były w dyspozycji członków
KC, którzy znajdowali się w Stanisławowie, wtedy i Lipa tam był. Makarenko był wtedy na Wielkiej Ukrainie i sprawy finansowe
pozostawił w gestii towarzyszy partyjnych i te sprawy jego nie dotyczyły. Ze względu na złożone okoliczności nie zasądza ich za
niezachowanie funduszy. Teraz może żałować, że nie zajął się finansami, chociaż KC uważało, że przewodniczący nie musi zajmować się
finansami. Pozostało uporządkować sprawy i uratować resztki majątku partyjnego. Makarenko nie może mieszkać w Galicji i sprawa się
komplikuje, ze względów finansowych musi żyć w Wiedniu. Oczekiwano jeszcze w 1920 r., że wszystko się wyprzeda, a pieniądze
podzieli. Majątek został zachowany dzięki temu, że nie było możliwości go przewieźć przez granicę. W czasie zawieruchy do funduszy
dobrali się Polacy i należy procesować się, pracować, a to jest trudne. Makarenko, jeżeli miałby fundusze od razu pomógłby Lipie.
Ukraińcy są niezdyscyplinowani i z daleka działalność jest nijaka. Makarenko opisuje swój wcześniejszy trudny stan materialny, gdy
głodował. Przez dumę i strach przed stratą twarzy Makarenko bał się prosić pomocy u rodaków, a w domu jak pisali, też głodowali. W
czerwcu 1921 pojechał do domu. Proces ciągnie się. Pojechał do Paryża, gdzie oczekują Lipę i Porobnyca (?). Mararenko przyjęty
chłodno, a przez wiedeńczyków wrogo. Makarenko narzeka na osoby (Maciuch i O-ijało) ,którym pomógł w Wiedniu, a oni niewdzięczni
przeszli do wrogich obozów, narobili wrogów, zostali usunięci z partii, a w Paryżu przyjęli ich przychylnie. Podczas prowokacji wobec
partii Makarenki 22.04.1921 tarnowska filia, nie pytając o okoliczności Wiedeń, poniża swoich 20-letnich członków. Dla obozu
Makarenki było jasne, że Tarnów robi pod swoich “mecenatów”. Tarnowska filia była bardziej partią petlurowską, niż partią УПСС.
Geneza takiego stanu w Wiedniu jest znana. Makarenko analizuje postać Orła, który od 22.12.1917 nie został wybrany do KC ani razu.
Oprócz Ohorodnyka, wszyscy aktywni członkowie partii zostali na Ukrainie. Makarenko ubolewa nad śmiercią B., Ł., K. w wyprawie na
Ukrainę. Był on przeciwny awanturniczym wyprawom, ostrzegał i dawał informację o sile bolszewików. Ocenia, że organizatorzy chcą na
tym zbić kapitał. Makarenko rozumie M. I-cza, którego niesprawiedliwie wyrzucono z partii. Lipa powinien był do niego pojechać, gdyż
M. I-cz go szanuje. Makarenko żałuje, że tak się nie stało, ale postara się pomóc. Makarenko ocenia, że czas pokazał ile osób w partii jest
ideowych, a ilu to konformiści. Makarenko przypomina fakt z Kamieńca, kiedy Martoł (?), chciał Lipę posadzić do więzienia, za to, że nie
mógł zwrócić państwowych pieniędzy zabranych przez Rumunów. Przypomina, kto dał 25 tys. karbowańców z własnej kieszeni.
Przypomina, jak sam jechał do Wiednia i prosił 100 tys. karbowańców (10 tys. marek polskich) u B., który odmówił nieprzyjemnym
tonem, bo on podpisał się i odpowiada za nie. Makareko pisze, że to dzięki jego inicjatywie zdobyto pieniądze na wydawnictwo
“Osnowa”, on też zna numer rejestracji w sądzie. Makarenko jest niezadowolony, że przewodniczący partii nie pozwolił wydać mu
blankietów z pieczątką, a podstawą w partii jest zaufanie, takie blankiety Makarenko dawał często dla sekretarza i dałby i Lipie, ale
puszcza to w niepamięć. Na opinie z Tarnowa, że Dyrektoriat praktycznie nie istnieje, ocenia, że to opinia nieprzychylych osób. W
Wiedniu lepsze perspektywy do działalności niż w Tarnowie. Lepiej było nie utrudniać dla Polaków pozycję wobec bolszewików po
pokoju ryskim, oni musieli ułożyć się z bolszewikami, i przenieść się gdzieś (najtaniej do Wiednia). Zatrzymać fachowych polityków,
resztę zwolnić i dać pieniądze, aby mogli się zagospodarować, tak byłoby lepiej dla wszystkich, ale tarnowianie tego nie zrobili. Teraz
Petlurze pozostaje razem z fachowcami od polityki przenieść się do Wiednia i połączyć siły z Dyrektoriatem. Ale Makarenko w to nie
wierzy. Wierzy jednak, że kiedyś nastąpi pojednanie.
Makarenko zgadza się z twierdzeniem Lipy, że ukraińska sprawa schodzi na dalszy plan w Europie. Z Czech piszą, że Czechy stały się
rusofilskie. Studenci ukraińscy od 3 mies. nie otrzymują zapomóg 450 č. k. , wcześniej otrzymywali regularnie, rosyjscy studenci
otrzymują regularnie wraz z odzieżą, obuwiem i żywnością. Niedawno 30 ukraińskich studentów przeszło do obozu rosyjskiego i
otrzymali zaległe fundusze za 3 mies., odzież itp. Nędza i pokusa może przynieść marne lata dla sprawy narodowej. Mówią, że zamkną
ukraiński uniwersytet, a pozostanie jeden rosyjski. Dopisek do listu o poszukiwaniu książek dla Lipy autorstwa Antona O...
Odpowiedź na list I. Lipy z 3.08.1922. W sprawie syna Jurija i jego studiów na medycynie. Makarenko informuje o medycynie w Wiedniu.
Możliwości studiowania są, dokumenty Jurija są wystarczające, czesne dla cudzoziemców inne. Z mieszkaniem też nie powinno być
problemów, jeżeli będzie mieszkać na spółkę z kolegami. Podane terminy. Makarenko doradza Wiedeń niż Berlin, czy Pragę. Podaje
warunki cenowe na życie itp. Cieszy się na stabilizację u Lipy. Ocenia, że praca Lipy na niwie społecznej trzymała go w głodzie, chłodzie i
poniewierce. Makarenko też miał wiele przykrości przez ostatnie 3 lata, chociaż starał się pracować społecznie. Makarenko inżynier
leśnictwa miał wiele propozycji pracy. Od końca lipca pracuje w Hłuchowie na Rusi Karpackiej (poczta Hrebusza, Kuzi). Opis warunków
pracy.
Sprawa studiów Jurija na medycynie w Wiedniu nieaktualna. Autor opisuje swoją chorobę i stan psychiczny. Negatywna ocena Maciucha i
Oskiłko. Makarenko nie wie jak pomóc Lipie w ich sprawie. Stan zdrowia nie pozwala zaangażować się w politykę. Makarenko ma 47 lat
i boi się o swoje zdrowie. I. Lipa jako szef filii na Polskę może ogłosić oświadczenie i sprostowanie. Czasopismo “Swiczado” może
przedrukować decyzję o wykluczeniu z partii Maciucha i Oskiłko, wydrukowane w wiedeńskim “Ukraińskim Praporze” prawdopod. w
marcu 1921. Informacja o finansowych sprawach – rodzina Makarenki żyje w Stanisławowie za czeskie korony, a on sam w Wiedniu żył
za swoje pieniądze. Nadzieja na zachowanie majątku (partii?- J.P.). Sam Makarenko nie chciał się tym zajmować. Nie może osądzać, gdyż
nie posiada informacji o sprawie. Przez budynek rodzina straciła majątek i cenne materiały o ukraińskim ruchu od 1900 r.
Strona 12
Lp.
Sygnatura
Autor
Tytuł
List z 31.03.1923 z
Czechosłowacji z Rusi
Podkarpackiej, poczta
Velikij Byčkiv, m..
Mukacz (?)
Miejsce i rok
Tom (nr) i strony
wydania
Kartki 264-265 31.03.1923
List z 27.09.1923
Kartki 266-267
Koperta do listu
poleconego
Kartka 268
Kartka z adresem osoby
Kartka 268a
Postanowienie z 2.08.1921 Kartka 268b
2D
Osyp Makowej
2E
Ministerstwo
Zdrowia
2F
W. Murski
Opis
Życzenia Wielkanocne. Podziękowania za list z 19.03.1923. Makarenko martwi się o pozwolenie na praktykę lekarską Lipy informuje o
staraniach Andruszczenka w Użhorodzie. Jeżeli stan materialny Lipy w Polsce nie zapowiada się na lepiej, to radzi wyjechać do Czech.
Czesi najlepiej odnoszą się do Ukraińców. W Użhorodzie będzie możliwość zdecydowanie poprawić stan majątkowy i pomóc synowi w
nauce. Makareno deklaruje swoją pomoc. Stan psychiczny Makarenki nie najlepszy – samotnik, nie mający do nikogo pretensji i żalu, nie
ceniący dóbr. Refleksja o ostatnich 5-u latach, które na Lipę wpłynęły nie najlepiej. Pragnienie spotkania, nie widzieli się 3 lata.
Informacja o stanie zdrowia Makarenki i ciężkiej pracy. Narzeka na materialny stan ukraińskiej inteligencji. Makarenko nie dziwi się
działaniom Oskiłka i K-ycza. A Hrekowa ocenia jako uczciwego, którego sytuacja materialna zmusiła do takiego czynu i zawiódł
najlepszych przyjaciół. Na obczyźnie ukraińska inteligencja z powodu upadku materialnego też upadła moralnie. Poczucie bezsilności.
Postanowieniem KC usunięto w 1921 r. Oskiłka i Maciucha z partii, ogłoszono w “Ukraińskim Praporze” w Wiedniu i partia nie może
brać odpowiedzialności za ich działania.
2.08.1921
20.10.1921
Telegram do dr Pilickiego
do Tarnowa, ul. Marja 16
z 22.08.1921, godz. 15,03
Karta 271
22.08.1922
List z 13.11.1921 do
Tarnowa ze Lwowa, ul.
Kopernika 30, “Polonia”
Uwagi
List z Wiednia
adres
Kirchengasse
29/13 z datą
stempla w
Tarnowie
15.01.1922 do I.
Lipy do Tarnowa
ul. Przecznica
Zabłocka 3
Kartki 269-270
List z 28.02.1921 z
Warszawy, ul. Junkierska
3, Hotel Saski.
List z 22.03.1921 z
Częstochowy
Wydawnictwo
27.09.1923
List z 20.10.1921
Listy do Iwana Lipy
Kartki 272-285, 1921-1922
7 listów
Kartki 272-273 28.02.1921
Kartki 274-275 22.03.1921
Kartki 276-277
13.11.1921
Adres: M-r A. Choulguine. Paris, 90. Rue de Long Champ
Kopia tajnego postanowienia. Podpisane osoby oświadczają, że ze względów moralnych nie możliwa jest jakakolwiek współpraca z
generałem Aleksandrem Petrowyczem Hrekowem w ukraińskich sprawach. Podpisali się: M. Krywecki, A. Makarenko, Andrijewski. Za
oryginał zaświadczył M. Krywecki. Na dole prośba o przekazanie szefowi filii tarnowskiego KC I. Lipie.
Informacja możliwości leczenia przez I. Lipę, warunków materialnych ludności, ilości lekarzy w miejscowościach: Zaleszczyki, Towste
(Tłuste), Bilcze, Ustieczko, Biłoborznycia, Trembowla. Makowej radzi zdobyć pozwolenie od ministerstwa oraz narzędzi, bez bez
których będzie trudno znaleźć dobrą posadę.
W treści informacja o obowiązku wniesienia podania do MZ, dowodu obywatelstwa polskiego oraz dyplomy lekarskie. Podpis: Adamski.
Murski pragnie aby partia “Samostijnykiw” wzięła w swoje ręce politykę zagraniczną. Narzeka na obecnych dyplomatów.
Adres do
korespondencji
nadawcy:
Warszawa,
Ekspedycja
Czerwonego
Krzyża, ul.
Daniłowiczowska
8/8, Hotel
Rzymski, pok. 7.
Murski zadowolony przychylnością odnośnie wstąpienia do partii. Wysyła jednocześnie podanie o przyjęcie do partii. Nie spodziewał się
propozycji wstąpienia do Rady Republiki. Pyta, czy nie lepiej aby ktoś odpowiedniejszy zajął to stanowisko, lecz jeżeli partia uzna, że
jednak on, to gotów podjąć się pracy w Paryżu. Sprawy do załatwienia: druk hrywien – w Berlinie drukują banknoty o nominałach 5 tys., a
z Warszawy wysłano niedawno projekt banknotów o nominale 10 tys. i 20 tys. Ocenia jako bolszewicki chwyt aby zniszczyć walutę.
Uważa, że powinno się ściągnąć od ludzi hrywnę i włożyć do banku. Wypuścić tylko wtedy, gdy zostanie przeprowadzona reforma
walutowa i dewaluacja karbowańca oraz ustalić kurs wobec fanka. Jeżeli tego się nie zrobi, to ciągle trzeba będzie dewaluować walutę i
podnosić kurs, co jest niemożliwe. Należy postępować tak samo, jak Polacy. Francuzi skupują hrywnę i w Warszawie nie można jej
dostać. Prosi o zajęcie się tą sprawą przedstawicieli partii. Większy nominał jak 1 tys. jest niewskazany. Murski uważa, że należy
nawiązać stosunki z Japonią. Japonia wzięła udział w wojnie aby zdobyć równoprawną pozycję wśród wielkich państw. Murski omawia
politykę Japonii i stosunku dużych państw do niej oraz stanowisko USA wobec Rosji. Oświadczenie senatora USA Knocksa że wierzy w
Rosję niebolszewicką i separatyzm narodów Rosji będzie powstrzymany. USA da pomoc rządowi Rosji , aby mieć, sojusznika w ew.
konflikcie amerykańsko-japońskim. Rząd ukraiński wysłał do wszystkich członków Antanty misje, a ominął Japonię. Murski przypomina,
że podczas wojny rosyjsko-japońskiej w 1904-05 wśród jeńców w Japonii rozpowszechniano Pismo Święte po ukraińsku i nawet doszło
do konfliktu z angielskim ambasadorem w Piotrogrodzie. Kontakt z Japonią można nawiązać w Europie.
Murski kieruje informacją prasową za granicą, wydaje biuletyn. Pozytywnie ocenia niedawno rozpoczęte powstanie na Ukrainie, widzi
pewne efekty. Trocki nakazał oczyścić Prawobrzeżną Ukrainę. W Żytomierzu powstańcy zdobyli wielką bazę. Murski otrzymał list od
Petra Rodionowicza przed ich przejściem, nastroje są dobre. Lepiej aby Szapował pojechał na Ukrainę, niż uciekał na tyły. Murski
przypuszcza, że tak będzie.
Strona 13
Lp.
Sygnatura
Autor
Tytuł
List z 25.11.1921
2G
2H
2I
Jaroslav
Oljeśnyckyj
(adwokat)
K. Pieniaczewska
(Pisniaczewska?)
Szułowski
Aleksander
Miejsce i rok
Tom (nr) i strony
wydania
Kartki 278-279 25.11.1921
List z 5.12.1921
Kartki 280-281 5.12.1921
List z 21.01.1922
Kartki 282-283 21.01.1922
List z 2.02.1922
Kartki 284-285
2.02.1922
Korespondencja do
Iwana Lipy
List ze Lwowa z
13.04.1923
Kartki 286-288,
1923
3 listy
Karta 286
13.04.1923
List z 28.04.1923
Karta 287
28.04.1923
List z 1.08.1923
Karta 288
1.08.1923
List z Wiednia
Karta 289
Brak daty
Listy do Iwana Lipy
Kartki 290-368
1920-1923
Wydawnictwo
Uwagi
Opis
Informacja o oddziale T., który natknął się na bolszewicką konnicę został rozbity. 24.11 niedobitki przeszły granicę. Najwięcej ofiar
poniosła ich partia (“Samostijnyki”). Zginęli Mychajło Iwanowycz i Wołodymyr Pawłowycz. Brak wiadomości o Piotrze Rodionowiczu.
Ma nadzieję, że uciekli z piechotą do lasu. Większość sztabu wróciła, wśród nich i T. Murski prosi o nierozgłaszanie tej informacji.
Proponuje,a by uczczić pamięć poległych odpowiednim oświadczeniem i zamieścić je w gazetach z nekrologami. Prośba, aby Lipa
powiadomił Związek Chłopsko-parlamentarny (Селянсько-парляментарний союз), Mychajło Iwanowycz był jego przewodniczącym.
Niech ludzie wiedzą, że Ukraińcy potrafią czynem i ofiarami wyrażać miłość do swojego kraju. Powstanie rozwija się nieźle i idzie dalej.
Sama akcja T. udałaby się, ale zabrakło broni i nabojów. Murski nie zastawał dr Drymaluka. Napisał list w sprawie informacji, jeśli
otrzyma to powiadomi.
Informacja od Tymoszenki o okolicznościach śmierci Mychajła Iwanowycza i Wołodymyra Pawłowycza. Tymoszenko myśli o przyjeździe
do Tarnowa. Murski pyta się o opinię Lipy, jeżeli coś działoby się w Tarnowie, to byłby wskazany przyjazd Tymoszenki. Negatywna
opinia Murskiego o otrzymanej z Wiednia gazecie “Ukraina” redagowanej przez dr Iwana Kozakiewicza, gdzie zamieszczono odezwę
jakiegoś komitetu. Murski zwraca uwagę na notkę autorstwa sotnika Gereja, w której informuje się o zjeździe w Europie (Ukrainie –
Murski) ich partii Wszechukraińskiej Partii Samostijnyków Socjalistów. Zjazd zdecydował o kontynuowaniu walki i wysłaniu delegacji do
Paryża. Wybrano nowy zarząd. Cofnięto upoważnienie S. I. Mak. Nowy zarząd składa się z 18 osób, przewodniczącym wybrano atamana
Sotruka (Soruka?), wśród członków dwie osoby z emigracji dr Lipa i Bilinski. Jest propozycja nowego pochodu w okolicach Chocimia.
Tiut. Pojechał do Paryża.
Potwierdzenie otrzymania listu, informacja o spotkaniu z Zawadskim. Informacja o przyjeździe Mychajła Agafonowycza i zamiar
spotkania się z nim. Informacja z Paryża o bardziej nacjonalistycznej i szowinistycznej polityce nowego rządu. Murski napisał list i ma
nadzieje, że dotrze on pośrednio przez zaufaną osobę do nowego szefa rządu francuskiego Puamvere (?) i czeka na odpowiedź. Murski
przygotowuje deklarację, lecz uważa, że po publikacji rozpocznie się atak w Trybunie bez możliwości odpowiedzi. Murski proponuje
stworzenie Związku Narodowego (Національний союз), o którym mówił Zawadski. Celem byłaby obrona ukraińskiego państwa, czy też
jedność obywateli. Prawdziwy cel będzie znany tylko dla niektórych organizatorów. Związek wymaga od Petlury stworzenie rządu i
organów o jakich była rozmowa z Lipą. Mając prawnie rząd Związek wyraziłby swój stosunek do Petlury poprzez deklarację poparcie
przez ważniejszych przedstawicieli emigracji. Jeżeli to nie byłoby możliwe, to wtedy Wiejski Związek Parlamentarny (Сел.[аньський]
парл.[аментарний] союз – J. P.) powinien opublikować tę deklaracje, o której pisze Lipa. Murski prosi o wstrzymanie się do czasu
otrzymania informacji z Paryża. Zmiana gabinetu może przynieść wiele zmian poglądów, należy więc poczekać aby nie popaść w kłopoty.
Jeżeli WZP nie zgodzi się, to partia zrobi tą deklarację sama. Najpierw należy załatwić sprawy w Wiedniu. Murski nie wie, czy Lipa
otrzymał informacje w sprawie “Ukrainy”, ale Murski uważa, że można ją wykorzystać. Nieporozumienia z S. (W. ?) M. nie mają
znaczenia. Konflikt dotyczy finansów, którego wszyscy mają dosyć. Stanowisko “Ukrainy” jest wygodne, gdyż nie chodzi o sprawy
personalne. Chodzi o przyszłe centrum, o którym myślą francuscy politycy. Ukraińcy też powinni poprzeć ten projekt. Murski uważa, że
skończył się czas sentymentów i należy odrzucić ukraińskie “nie wypada” i poszukać nowych dróg. Upadek Hariana oddalił
niebezpieczeństwo uznania “jedinoji, niedilimoj” Rosji. Sprawa może za jakiś czas wrócić, a Ukraińcy będą nie przygotowani i będzie za
późno. Murski zamierza przyjechać do Tarnowa. Paryż pyta o bójkę ministrów w Gabinecie Tymczuka. Murski pyta się, dlaczego nie
zamieszczono w Trybunie informacji o Mychajle Iwanowyczu. Wskazówka do A. Myk., aby przy formowaniu gabinetu nie brał
Tymczuka.
Podziękowanie za list. Radość z otrzymania prawa na praktykę lekarską przez Lipę. Jednak obawa, kto pozostanie w Tarnowie. Murski
dwa razy był w obywatelskiej palestrze w sprawie Biłeckiego. Sprawa się przeciąga. Jeżeli posada będzie wolna, to Biłecki o tym się
dowie. Jest nadzieja, że jeszcze w tym miesiącu Biłecki otrzyma pracę. Murski martwi się o sprawy w Tarnowie, jeżeli A.M. Nie
sformował jeszcze rządu, to już nie zdoła tego zrobić. Murski ma nadzieję na konferencję w Wiedniu, gdzie członkowie R.R. powinni być,
pomimo że tzw. “patentowani” ich nie wpuszczą. Pytanie do Lipy w sprawie oświadczeń w Ukrainie na temat ich partii. Sugeruje reakcję
na wydarzenie wokół partii, gdyż grozi to upadkiem. Proponuje, aby Lipa pojechał do Wiednia na konferencję i poinformował w czym
sprawa. Sprawa wydawnictwa idzie powoli. Jeżeli byłaby gotówka, to można przyciągnąć więcej. Na razie jest 1,5 mln. We Lwowie
tworzy się grupa inicjatywna w składzie Murski, Szendryk, Tymoszenko, Dobrotworski, Dmytrenko. Jeżeli Lipa się zgodzi to przyjmą i
jego. Jutro odbędą się rozmowy z miejscowymi Ukraińcami.
Ołesnyckyj był u referenta starostwa w sprawie Lipy. Starostwo wysłało zapytanie o opinię na temat Lipy do gromady Wajnsberg (Winniki
– J. P.), po 2 mies. i 2 tyg. brak odpowiedzi. Prośba, aby Lipa porozmawiał z sekretarzem gromady, aby wysłali opinię. Opinia pozytywna
może pomóc w uchwaleniu o przyjęciu Lipy.
Ołesnyckyj był u referenta dr Rodla. Sprawa wrócła do gromady Wajnsberg. Referent zgodnie z prawem potrzebuje opis mieszkania w
Winnikach. Referent radzi, aby Lipa sam porozmawiał z przewodniczącym Winnik aby napisał do starostwa, że gromada nie ma nic
przeciwko i żadne koszty nie są potrzebne.
Adwokat był w urzędzie wojewódzkim, sprawa wróciła do starostwa, brakuje metryki Lipy. Sprawa się przeciąga, Lipa powinien
przedłużyć pozwolenie na praktykę. Sprawa obywatelstwa musi przejść przez kompetentne organy i przejść wszystkie formalności, a to
może potrwać.
Podziękowania za wieści o rodzicach, którzy zostali w Odessie. Informacje o rodzinie i swoich planach. Żal, że Ukraińcy w Wiedniu są
podzieleni. Czeka na wieści z Odessy.
Strona 14
Lp.
2I
Sygnatura
Autor
Szułowski
Aleksander
Tytuł
List z Warszawy, ul.
Szpitalna 10 z 3.02.1920
Miejsce i rok
Tom (nr) i strony
wydania
Kartki 290-291 3.02.1920
List z Warszawy z
14.01.1921
List z Warszawy z
22.06.1921
Kartka 292
14.01.1921
Kartki 293-294
22.06.1921
List do Jurija Lipy z
Warszawy z 9.07.1921
Kartki 295-296
List do I. Lipy z Warszawy Kartki 297-298
z 29.08.1921
29.08.1921
List z Warszawy z
6.09.1921
Kartki 299-300
6.09.1921
List z Warszawy z
14.09.1921
Kartka 301
14.09.1921
List z Warszawy z
3.10.1921
Kartki 302-303
3.10.1921
List z Warszawy z
25.10.1921
Kartka 304
25.10.1921
List z Warszawy z
31.10.1921
Kartki 305-307, 31.10.1921
305 a
List z Warszawy z
5.11.1921
Kartki 308-309
5.11.1921
List z Warszawy z
23.11.1921
Kartki 310-311
23.11.1921
List z Warszawy do
Tarnowa, ul. Przecznica
Zabłocka 3 z 16.12.1921
Kartka 312
16.12.1921
Wydawnictwo
Uwagi
Opis
I. Lipa jest wójem Szułowski przeprasza, że nie zawiózł listu do Wiednia. Zanim otrzymał wizę do Wiednia, zlikwidowano oddział Dniprosojuzu w
Szułowskiego
Konstantynopolu i zaczęto likwidować w Wiedniu, towarzysze z zagranicy oburzeni zwolnieniami współpracowników przez Serdynenkę
(Serdyneszkę?) nawet bez odpraw, a za granicą w obcych miastach informują o wielkim bezrobociu i zagrożeniu głodem wśród
emigrantów. Szułowski radził się w “n/agenturze” (4/agenturze - ?). Wyjazd nie mógł się odbyć, gdyż jak powiadamia Serdynenko do
n/agentury został powołany W. Moroz, członek Rady Dniprosojuzu. Szułowski obawia się przyjazdu Moroza. W razie zwolnień bez
odpraw przez Serdynenkę wybuchnie ostry konflikt. Sztefan I. F. i Truchły pojechali na Ukrainę do Centralnego Biura Dniprosojuzu.
Szułowski obawia się, że Serdynenko może tak samo zrobić z Szułowskim i innymi. W razie likwidacji ich filii Szułowski pozostanie w
Polsce. Pyta się Lipy co zrobić z listem i o perspektywy na przyszłość.
Prośba aby I. Lipa przekonał Wołodymyra, aby napisał list do Odessy, gdyż nie wierzą, że on żyje i proszą o własnoręczny list. Szułowski
pyta, czy Lipa otrzymał polecony list nr 2.
Podziękowania za list i informacja o wysłaniu 2 tys. marek polskich do I. Lipy. Prosi, aby Lipa nie obrażał się na to. Po uporządkowaniu
finansów w Sojuzie i osobistych zamierza wysłać jeszcze. Szułowski zna stan materialny przebywających w Tarnowie. Członkowie
spółdzielni (kooperatywu) też głodują. Z pomocą polskich spółdzielni starali się pomóc w zatrudnieniu u nich swoich ludzi. Kilka osób
wyjechało do pracy za 15-25 tys. mies. Szułowski narzeka na sabotowanie pomocy przez decydentów spółdzielczych. Ma nadzieję, że dla
sprawy uda się coś zdobyć od “kooperatywnych generałów”. Szułowski ma zamiar upublicznić sprawę. Informuje o polskiej inwigilacji.
Potwierdzenie otrzymania listu z 5.06. Szułowski pyta, czy otrzymał 2 tys. marek wysłanych 22.06 i małą przesyłkę, gdyż chciałby się
upewnić, czy dotarło. W Strzałkowie sprawy finansowe D.S. Zakończył prawie dobrze. Szułowski pisze o spółdzielczych bogaczach,
którzy mogą wspomóc rozwój spółdzielni, pisze o osobie z Europy Zachodniej, która może wejść do spółdzielni i ją wspomóc.
Omówienie sprawy pracy dla Howoruka. Pytanie na jak długo I. Lipa jedzie do Wiednia.
Potwierdzenie otrzymania listu z 24.08. Praktyczne porady w sprawie otrzymania pozwolenia na prowadzenie wolnej praktyki lekarskiej.
Czerwony Krzyż wymaga oryginał dyplomu. Szułowski powołuje się na p. Mychajłową, która uważa za niezbędne osobistą interwencję
Lipy w swojej sprawie. Szułowski oferuje gościnę podczas pobytu w Warszawie, gdy I. Lipa będzie załatwiał sprawę pozwolenia.
Szułowski pracuje na ul. Wolskiej 44 w Związku Robotnicznych Stowarzyszeń Spółdzielczych w Wydziale Instruktorskim. Szułowski
daje instrukcje związane z dojazdem do niego. Oferuje też finanse na utrzymanie w Tarnowie i drogę do Warszawy.
Informacja o rozmowie Szułowskiego p. Mychajłowem i Łukaszewiczem w sprawie I. Lipy. Szułowski za kilka dni będzie wiedział
dalszym sposobie prowadzenia sprawy. Pytanie, czy I. Lipa zna Mieczysława Ptaszyckiego, który był w 1915 r. członkiem Rady Miejskiej
(Городська дума) Odessy. Ptaszycki jest rodziną nauczycielki j. Polskiego, która uczy Szułowskiego. Szułowski bada i tu możliwości
pomocy dla I. Lipy. Szułowski opisuje, jak dr Rawicz otrzymał prawo na praktykę lekarską. Ocenia, że nawet gdy dokumenty są w
porządku, to nie tak prosto uzyskać pozwolenie, ocenia, że jego poprzednia prac była na marne. Uważa, że można ją załatwić. Niech I.
Lipa przygotowuje dokumenty. Szułowski pyta, czy dotarły 3 tys. marek wysłanych do I. Lipy 4.09.
Informacja, że bez dyplomu niemożliwym będzie uzyskanie prawa na praktykę lekarską. Szułowski uważa, że i.Lipa po wyzdrowieniu
Jurija musi przyjechać do Warszawy. Łukaszewicz i Mychajłów zrobili wszytko, co mogli. Szułowskiemu przykro, że więcej nie mógł
zrobić i najlepiej aby sam I. Lipa przyjechał i spotkał się osobiście z kim trzeba.
Potwierdzenie otrzymania listów z 16 i 28.09. Ciąg dalszy sprawy pozwolenia na wolną praktykę lekarską. Potrzeba oryginalnych
zaświadczeń udowadniających, że I. Lipa jest lekarzem: oryginały oświadczeń Czer-oha (?), Błakity, Czerwonego Krzyża, odeskich
lekarzy: Hrabowskiego, Bohuckiego, Narkiewicza, Chreniweckiego, z kancelarii Symana Cal. (?), Szemety. Szułowski tłumaczy się z
tego, że nie załatwił sprawy szybko, także, że nie pomaga Lipom, na tyle na ile by oczekiwali, za przyczynę podaje ograniczone środki
finansowe, wylicza swoje wydatki.
Potwierdzenie otrzymania listów z 8, 22, 23 października z dokumentami w liście z 8.10. Szułowski informuje o postępie starań o
pozwolenie na praktykę lekarską, ale bez konkretów. Radość na wieść o wyzdrowieniu Jurija. Szułowski poszukuje materiały do “Orgii”
(tytuł utworu?), żali się na brak czasu. Nazywa Jurija przyszłym “NadSzewczenką”.
Szułowski daje konkretne instrukcje do wykonania w sprawie uzyskania pozwolenia na praktykę lekarską, wyliczenie procedur i
dokumentów do przygotowania. Informuje, że znajomości pozwolą przyspieszyć sprawę. Ministerstwo ma wytyczne, których musi się
dotrzymywać. Kartka 305a – adres do administracji MZ,ul. Belwederska 3. Porównanie starań o pozwolenie u innych Ukraińców
(U.D.M., Biłecki). Bez przejścia formalności nie ma szans na uzyskanie pozwolenia. Pomimo trudności Szułowski zapewnia o
energicznych działaniach. Informuje, że Ministerstwo ma księgę z ewidencją lekarzy byłej Rosji carskiej, gdzie leczył i kiedy ukończył
uniwersytet. Adnotacja, prawdopodobnie I . Lipy, że wszystkie dokumenty są.
Nowe okoliczności, które mogą zwolnić I. Lipę z prośby o nadanie obywatelstwa polskiego. Zajciw z Ukraińskiego Komitetu Pomocy
oznajmił, że Komitet uzyskał wpływ w kołach urzędniczych. Wystarczy poświadczenie Zajciwa i Łukaszewicza i pozwolenie powinni dać,
należy jedynie wysłać podanie z danymi do UKP. Szułowski wybiera się z dokumentami do UKP 6.11.
Potwierdzenie otrzymania listów z 18 i 19 listopada. Zajciw oznajmił, że zaniosą dokumenty do ministerstwa i postarają się otrzymać
pozwolenie jak najszybciej. Szułowski otrzymał list od brata Arsenija z Kerczu wysłanego 28.11.1921., gdzie informuje o śmierci babci
28.08. Reszta rodziny Sułowskich-Lipa żywi i zdrowi.
Szułowski prosi o wysłanie 2 “fotograficznych kartek”, na których poświadczą Zajciw i Łukaszewicz. Wtedy będzie pełny komplet
dokumentów i brak będzie przeciwwskazań do uzyskania pozwolenia.
Strona 15
Lp.
Sygnatura
Autor
Tytuł
List z Warszawy z
6.01.1922
Miejsce i rok
Tom (nr) i strony
wydania
Kartki 313-314 6.01.1922
List z Warszawy z
13.01.1922
Kartki 315-316
13.01.1922
List z Warszawy z
19.01.1922
Kartka 317
19.01.1922
List z Warszawy z
20.01.1922
Kartki 318-319
20.01.1922
List z Warszawy z
2.02.1922
Kartki 320-321
2.02.1922
List z Warszawy z
15.02.1922
Kartka 322
15.02.1922
List z Warszawy z
17.02.1922 do Tarnowa,
Przecznica Zabłocka 3
Kartka 323
17.02.1922
List z 16.03.1922
Kartki 324-325
16.03.1922
List z Warszawy z
18.03.1922
Kartki 326-327
18.03.1922
List z Warszawy z
02.04.1922
Kartka 238
2.04.1922
List z Warszawy z
26.04.1922
Kartki 329-330
26.04.1922
List z Warszawy z
10.05.1922
Kartki 331-332
10.05.1922
List z 25.05.1922
Kartki 333-334
25.05.1922
List z Warszawy z
28.05.1922
Kartki 336-337
28.05.1922
Wydawnictwo
Uwagi
Opis
Życzenia Bożonarodzeniowe. Przejazdem z Pragi do Charkowa w Warszawie jest Sztefan, były minister poczty i telegrafu przy
Dyrektoriacie. Szułowskiego zapraszają z Ukrainy Radzieckiej do pracy na zasadzie współpracy (kooperacji). Szułowski im nie
odpowiadał. Chodzi o firmę w Pradze lub filię w Warszawie. Sztefan proponuje pracę na Ukrainie, Szułowski kategorycznie odmawia, a
propozycję pracy w Warszawie przemyśli. Szułowski ma już odpowiedź,a ale pyta o poradę I..Lipy. Praca też zależałaby od tego, jak i dal
kogo pracować. Szułowski pyta o zasadę. Pyta się, czy doszły paczki.
Potwierdzenie otrzymania listu z 13.01.1922. Szułowski zgadza się z poradą I. Lipy aby nie przyjmować propozycji współpracy z
sowietami. Szułowski martwi się o los sióstr. O Kirkorowiczu też nic nie wie. Szułowski zdziwiony aluzjami I. Lipy na temat założenia
rodziny. Autor nie ma zamiaru żenić się na emigracji.
Szułowski informuje, że w rozmowie z UKP dowiedział się, że jest już podpisane przez ministra pozwolenie na praktykę lekarską i niby o
tym Lipę poinformowali. Jednak on ma jeszcze wątpliwości, gdyż zawsze może się sytuacja zmienić. Będzie więc tą informację
sprawdzać.
Potwierdzenie otrzymania listu z 17 stycznia. Szułowski wyjaśnia mechanizm wysyłki pieniędzy do Rosji Sowieckiej przez amerykańską
firmę, w Warszawie przyjmują 10 USD, a w Rosji dają za to określoną ilość towarów. Wyjaśnia, że USD w Warszawie dostać trudno, a
ukraińskiej waluty nie chcą przyjmować. Szułkowski wraca do tematu, że niby pomocnik sekretarza widział podpis ministra na
pozwoleniu na praktykę lekarską. Radzi aby Lipa przypomniał o sobie w Alei Róż.
Potwierdzenie otrzymania listu z 26.01.1922. Zadowolenie, że I. Lipa otrzymał pozwolenie na praktykę lekarską. Życzenia lepszej
przyszłości. Szułowski oferuje pomoc w sprawie przyjazdu Marty Hryhorownej (żona I.Lipy ?). Rozmawiał z kolegą z Dniprosojuzu,
który wraca na Ukrainę. Temat przyjazdu M.H. jest realny w swoim czasie. Szułowski proponuje, aby Jurij kontynuował naukę w
Niemczech.
Szułowski przekazuje informację od UKC, że ministerstwo 21.01 przesłało pozwolenie do Krakowa do Urzędu Zdrowia, a stąd będą
wysłane do I. Lipy odpowiednie dokumenty. Dokumenty z UKC Szułowski odeśle do I. Lipy. Informuje też, że jeden list przyszedł
“uszkodzony”, uważa że to robota cenzury. W sprawie M.H. deklaruje wszelką pomoc i wierzy w sukces.
Na odwrocie
Krótka informacja o przesłaniu z Ministerstwa Zdrowia z Warszawy do Krakowa pozwolenie na praktykę dla I. Lipy nr 1335/100 i dla
notatki I. Lipy (?) Biłeckiego nr 3695.
lista spraw do
zrobienia: spis
artykułów
codziennego
użytku, p. 4 – list
informacyjny do
księży, tekst
pieczątki,
ogłoszenia.
Gratulacje z powodu nowego etapu życia. Szułowski zrezygnował z pracy w polskiej spółdzielni. Szułowski wyśle na nowy adres I. Lipy
list od Marty Hryhoriwny z Odessy z 22.02.1922. W Odessie mniej więcej wszystko w porządku.
Szułowski nie dostawszy odpowiedzi wysyłał list M.H. I jego kopię, aby przesłać do Wołodi, jeżeli I. Lipa ma do niego adres. Szułowski
znalazł sposób szybkiej przesyłki listów przez granicę omijając obie cenzury. Czy M.H. będzie mogła przyjechać do I. Lipy i na jakich
zasadach wkrótce się okaże. Szułowski zapowiada, że być może będzie pracować poza Ukrainą w spółdzielni z jednym z członków
Zarządu Dniprosojuzu i będzie prościej korespondować z M.H. Autor ma nadzieję, że I. Lipa nie będzie miał za złe jego współpracę z
radzieckimi przedstawicielami. Bolszewikiem nie zostanie, a w tej pracy więcej możliwości do pracy dla sprawy, niż „w najmach u
sąsiadów”. Decyzję podjął świadomie.
Szułowski jeszcze nie wyjechał z Warszawy, ma nadzieję na otrzymanie adresu I. Lipy. Informuje, że polskie „oko” chodzi za nim
nieustępliwie. Wszystkie listy przychodzą „uszkodzone”. (Podany adres I. Lipy może narazić Lipę na niebezpieczeństwo, jeżeli Szułowski
pracuje z bolszewikami, gdyż i oni mogą go inwigilować – J.P.)
Potwierdzenie otrzymania listu z 23.04. Szułowski odpowiada na pytanie, co można pisać do Odessy – wszystko: sprawy wojskowe,
polityczne, emigracyjne. Radzi pisać krótkie listy, ale częściej, wtedy cenzura nie wyrzuci je do kosza. Listy niech idą do niego, a on
będzie je przesyłam listem poleconym. Koszty opłacać będzie Lipa, gdyż już pracuje. Szułowski pracuje w Ukrzownisztorhowa (Ukraiński
Handel Zagraniczny – J. P.). Szułowski tłumaczy przyczyny podróży na Ukrainę – takie są wymogi komunistyczne w pracy oraz
zaciekawienie Szułowskiego, aby zobaczyć następstwa NEP-u. Szułowski nie rozumie, dlaczego Jurij głoduje, gdyż uważa, że należy
wzmocnić organizm. Prawdopodobnie Jurij świadomie to robi, dla oczyszczenia organizmu. Informacja o tym, że niedługo będzie można
wysyłać paczki do 5 funtów na Ukrainę i Szułowski wyśle taką do M.H. do Odessy.
Jeżeli Szułowski pojedzie na Ukrainę to przekaże wszystko, co otrzyma od Lipy dla M.H. do Odessy. Szułowski poruszony listem I. Lipy
(do M.H.?). Szułowski pisze, że nie wszystko rozumie, gdyż nie zna szczegółów życia I. Lipy, ale pyta, czy może list napisany jest pod
wpływem niesprzyjających okoliczności lub niesprawdzonych sądów czy przekonań. Na Ukrainę jedzie przed 20 maja i jest dużo czasu,
aby i. Lipa przesłał do M.H. drugi list, który po przemyśleniach nie będzie taki porażający. Jeżeli jednak Lipa sobie życzy, to Szułowski
dostarczy oryginał (1 list).
Wyjazd na Ukrainę przełożony na początek czerwca. Szułowski radzi nie pisać do ambasady, jeżeli do tego doszło, to prosi o treść listu.
Możliwe, że po przyjeździe Jurija do Berlina będzie możliwość spotkania z Szułowskim.
Wyjazd na Ukrainę opóźnia się, dużo pracy. Szułowski wysłał dla I. Lipy swoją fotografię. Dyplomaci sowieccy śmieją się, że z taką
„gębą” niebezpiecznie pojawiać się na Ukrainie, bo można zostać pobitym.
Strona 16
Lp.
Sygnatura
Autor
Tytuł
List z Warszawy z
5.06.1922
Miejsce i rok
Tom (nr) i strony
wydania
Kartki 338-340 5.09.1922
List z Warszawy z
9.06.1922
Kartki 341-342
9.06.1922
List z Warszawy z
27.06.1922
Kartka 343
27.03.1922
List z Warszawy z
28.06.1922
Kartki 344-345
28.06.1922
List z Warszawy z
22.07.1922
Kartka 346
22.07.1922
List z Warszawy z
Kartki 347-348
22.08.1922
List Warszawy z 8.10.1922 Kartka 349
22.08.1922
List Warszawy z 8.11.1922 Kartka 350
8.11.1922
List z Warszawy z
18.12.1922
List z Warszawy z
3.01.1923
Kartka 351
18.12.1922
Kartki 352-353
3.01.1923
List z Warszawy z
23.01.1923
List z 27.02.1923
Kartki 354-355
23.01.1923
Kartki 356-357
27.02.1923
List z Krakowa z
Kartka 358
25.03.1923
Fragment listu do I. Lipy Kartka 359
brak daty
brak daty
brak daty
brak daty
List do I. Lipy niedatowany Kartki 363-364
25.03.1923
Kartka 365
8.10.1922
Wydawnictwo
Uwagi
Opis
Drugi list do M. H. Szułowski wysłał sprawdzonym kanałem. Od siebie dodał do listu parę słów i zrobił z listu kopię na wszelki wypadek.
Szułowski spodziewa się przyjazdu Filipowicza. Sprawą przedłużenia pozwolenia na praktykę lekarskąIi. Lipy Szułowski zajmie się, ale
dostęp do UKC jest utrudniona ze względu na charakter pracy Szułowskiego. Szułowski omawia sprawę przyjęcia obywatelstwa polskiego
przez I. oraz J Lipów i tego skutki. Pobyt obcokrajowców jest nieuregulowany prawnie. Wg opinii bliskich znajomych Szułowskiego
niezbędnym jest przyjęcie polskiego obywatelstwa, aby móc uchronić swoje narodowe interesy. Możliwość powrotu na Ukrainę nie
prędko nastąpi, Szułowski widzi tendencje na przykładach m. in. celnej praktyki. Możliwość przyjazdu M.H. Z przyczyn od niej
niezależnych ma 1/100 możliwości, że jej się uda. Takie są polityczne warunki. Szułowski uważa, że można pozostać na obczyźnie i
trzymać się razem. Wpływ Galicji na poczucie misji. Ale nie można narażać społeczności na materialne kłopoty i ciągle urządzać ciągle
rady i załatwiać zapomogi, licząc na pomoc społeczności, która nie jest w stanie temu podołać. Opinia o sytuacji politycznej Galicji jeszcze nie tak szybko się wyjaśni, a los Ukraińców z Ukrainy Centralnej też nie wiadomo, kiedy się poprawi. Trzeba iść na kompromis.
Galicjanie trzymają się razem, a automatycznie zachowali zawodowe prawa z Austrii, ale bez wzajemnej pomocy trudno. Warunki
polityczne zmuszają do kompromisów i nikt nie jest w temu winny.
Możliwość wyjazdu do Lwowa i chęć spotkania się, szczególnie z Jurijem. Być może wysiądzie bezpośrednio w Winnikach. Szułowski
krytycznie o reformach na Ukrainie, ale chęć zobaczenia socjalizmu. Czuje, że jego czas pobytu na obczyźnie się skończył. Informacje
polityczne z Genui, ale nikt nie przewiduje wojny.
UKC w rozmowie telefonicznej oznajmił, że prawdopodobnie I. Lipa dostanie tymczasowe przedłużenie pozwolenia na praktykę lekarską
i sprawa w toku. Na odwrocie innym charakterem pisma, prawdopodobnie I . Lipy: O wydawnictwie „Swit dytyny” i ilustratorach książek:
Kuryłasie, Monastyrskim, Kulżuku jako wysokim artystycznym poziomie i korzyści dla nauczycieli. Tekst w patriotycznym duchu.
Informacja, że na Ukrainie wydano rozporządzenie, że każdy kto chce może wyjechać w ciągu 2 mies. od daty wejścia rozporządzenia.
Pozwolenie można uzyskać w miejscu pobytu. Wszystko teraz zależy od materialnej możliwości M.H. i jej życzeniu wyjazdu. Szułowski
pisze do niej list i oczekuje szybkiej odpowiedzi. Nie wie kiedy pojedzie na Ukrainę.
Maszynopis
Odmowa na prośbę Lipy o pozwolenie na praktykę. Minister obiecał dać prolongatę. Do M.H. Szułowski wysłał 3 listy. Szułowski wysyła
dużo listów do rodziny do Odessy, listy są bezpłatne. Dla Jurija nie udało się znaleźć książki, pomimo intensywnych starań. Szułowski nie
może skontaktować się z rodziną w Kerczu, gdzie panuje straszny głód. Prosi, aby Jurij nie złościł się za nie zdobyte książki, żadnej nie
znalazł.
Informacja o warunkach życia w Odessie. Brak informacji od Marii Hryhoriwny, przypuszczenie, że pojechała na wieś do Katrusi. Brak
wieści z Kerczu.
List do Jurija Lipy. Żal, że Jurij wracając z Poznania do domu przez Warszawę nie zajrzał. Radość, że Jurij studiuje, szkoda, że na „wolnym” a nie
„rzeczywistym” uniwersytecie. Szułowski zaprosił do Polski Marię Hryhoriwnę przez pośrednika. Prosi o stały adres Jurija w Poznaniu.
Potwierdzenie otrzymania listu, którego kopię Szułowski przesłał do Wołodi. Do Marii Hryhoriwny przesłał w ub. mies. na uzyskany
adres. Szułowski ma wysłać list od Jurija do M. [arii] H. [ryhoriwny].
Szułowski przesłał 16.12 Jurijowi 30 tys. (marek ?). Szułowski czeka na ludzi z Charkowa, w celu uzyskania informacji. Brak wieści od
Marii Hryhoriwny.
Szułowski powrócił z Berlina. Dziękuje za list z 26.12. Radość, że I. Lipa otrzymał prawie roczną prolongatę na praktykę. Wyjaśnienie
nieporozumienia w sprawie pomocy dla Jurija. Ojciec prosił o wysłanie artykułów spożywczych, a Szułowski wysłał pieniądze. I. Lipa
myśli o śmierci, Szułowski pociesza i ma nadzieję zobaczyć razem I. Lipę i M.H. razem nie jeden rok. Szułowski planuje wyjechać do
Berlina, później do Pragi. Obiecuje wysłać list do M.H.
Potwierdzenie otrzymania listu z 21.01. z listem do M.H. Wyjaśnienie mechanizmu wysyłania listów do M.H. oraz obietnica zbierania
pieniędzy dla M.H. Koszt przesyłki bezpłatny. Szułowski opisuje stan swego zdrowia i sposoby odpoczynku.
Potwierdzenie otrzymania listu z 24.02 z listem do M.H. Pierwszy został przesłany wg podanego adresu. Drugi zostanie przesłany przez
kuriera. Szułowski uspokaja, uważa, że na odpowiedź jeszcze za wcześnie. Możliwość delegacji Szułowskiego do Krakowa. Deklaruje, że
przekaże pieniące ciotce M.H. wraz ze swoim dodatkiem. Szułowski uważa, że pora legalizować pobyt w Polsce.
Opis i stan Szułowskiego podczas pobytu w Krakowie na stałe. Nadzieja na ułożenie życia na nowo.
Zapowiedź, że może Szułowski pojedzie do Charkowa i Kijowa. Jurij skarży się, że I. Lipa mało pisze. Jurij ma nastrój radosny.
Szułowski kopię listu wysyła Wołodi. Przesyła list matki w oryginale do I. Lipy. Nadzieja, że kiedyś wszyscy będą żyć razem.
Szułowski pisze, że może przesyłać listy I. Lipy na Ukrainę.
Szułowski przesyła oryginał listu Marii Hryhoriwny do I. Lipy, kopię do Jurija. Prosi o potwierdzenie otrzymania listu.
Pytanie o sprawę przedłużenia pozwolenia na praktykę. Szułowski posiada wszystko od Daszyńskiego.
Szułowski wysłał listy M.H. do I. Lipy i J. Lipy. Listy można wysyłać na Ukrainę pocztą. Z Charkowa Szułowski się nie wybiera. Pracuje
w księgowym w Ukrainbanku. Szułowski ma częsty kontakt listowy z M.H., która pisze, że w wolnym miesiącu lipcu jedzie do matki.
M.H. czeka na list od I. Lipy. Prosi o listy. Szułowski radzi jak je przesłać. Szułowski ożenił się i informuje o swojej żonie.
Na kopercie spis odzieży prawdopodobnie sporządzony przez I. Lipę.
Strona 17
Lp.
2J
Sygnatura
Autor
Szapował
Aleksander
Tytuł
koperta adresowana do
Iwana Lipy do Winnik z
Warszawy, ul. Szpitalna
10, 5.
nadana z Charkowa
30.06.1923.
nadana 9.01.1923 z
Warszawy
Listy do Iwana Lipy.
List do I. Lipy z
13.06.1921
Miejsce i rok
Tom (nr) i strony
wydania
Kartka 366
Kartka 367
Wydawnictwo
Uwagi
Opis
Na kopercie notatka I. Lipy o przyczynie i okolicznościach zgonu Anny Kuchar.
Koperta do listu z Na kopercie pieczęć z Warszawy z datą 6.08.1923 nadana z Charkowa ul. Sumska.
kartek nr 363-364.
Kartka 368
Kartki 369-391 1921-1922
Kartki 369-372 13.06.1921
List do I. Lipy z
18.08.1921 i 21.08.1921
Kartki 375-376
18.08.1921 i
21.08.1921
Kilińskiego 31
7.02.1922
List do I. Lipy z
14.02.1922
14.02.1922
Kartki 379-380
1.03.1922
List do I. Lipy z
18.03.1922
18.03.1922
Kartki 383-384
Informacja Szapowała o kłopotach rodzinnych i stanie finansowym funduszy otrzymanych od RR (ukr. P.P.). Prosi aby nie włączać go do
pracy politycznej i prezydialnej, ale nie chce też aby uważano go za dezertera, w przeciwnym wypadku będzie zmuszony opuścić
członkostwo w RR.. Z korespondencji wynika fatalny stan finansowy organizacji w Tarnowie. Szapował pragnie zająć się rodziną
przybywającą w Czechach, gdyż zaniedbał obowiązki rodzinne na rzecz działalności politycznej. Narzeka na miejscową władzę i policję,
która nie szanuje praw obywateli innych państw, deklaracje z Warszawy o gwarancjach pełnych praw na ogólnej zasadzie są fikcją. W
Galicji Wschodniej Ukrainców-Naddnieprzańców traktuje się jak szpiegów i agitatorów i każe wynosić się do Rosji. Lepiej traktuje się
miejscowych „Rusinów”. Szapował mieszka w okolicach Czortkowa. Daje przykład traktowania brata, który szukał pracy. Autor wątpi w
celowość działań, otwierania centrów na peryferiach, kiedy ich traktuje się jak intruzów i przez to żyć w nędzy. Twierdzi, że siedzenie w
Tarnowie to anachronizm, siła i znaczenie Ukraińców jest na Ukrainie, a nie tu. Uważa, że niedługo mało kto zostanie w Tarnowie. Jeżeli
Autor jest bezpaszportowym emigrantem, to odpowiada sam za siebie, ale jeżeli on reprezentuje URL, która jest partnerem państwa
polskiego, do domaga się pewnych przywilejów dla siebie i rodziny, gdyż bez braku szacunku i podstawowych praw i socjalnego
bezpieczeństwa nie widzi sensu pracy. W innym przypadku tacy ludzie skompromitują się. Szapował wyraża zgorzknienie i zwątpienie
pracą centrum. Informacja o wyjeździe P. Czepigi do Tarnowa w sprawie drukarni. Prośba o pozytywne załatwienie sprawy. Prosi o list od
Lipy z naświetleniem sytuacji i opinie na poruszone tematy. Pyta, czy prawdą jest, że Lipie proponuje się w Wiedniu redagowanie gazety.
Szapował informuje, że na prowincji prywatne osoby mogą dogadać się z władzą i mieć pracę, szczególnie lekarze mają niezłe zarobki,
sugeruje, że Lipa mógłby być tu lekarzem.
Szapował sprowadził rodzinę do siebie. Niepokój po informacji, że R.R. Ma się rozwiązać, gdyż upłynęła kadencja. Szapował widzi
możliwość załatwienia pracy bezrobotnym towarzyszom. Prosił Michała Iwanowicza o przesłanie należnych mu poselskich funduszy.
Prosi Lipę o interwencję w sprawie pieniędzy. Adres do wysyłki: Stanisławów, ul. Matejki 49. Jeżeli będzie konieczność to może po nie
przyjechać.
Żal z powodu milczenia. Szapował pyta o sprawę drukarni, na temat której rozmawiał z Wołodymyrem Pawłowyczem. Proponuje
przenieść ją do Stanisławowa i za pośrednictwem sądu przejąć ją. Dopisany list z 21.08.1921: Informacja o liście Panasa Michajłowicza, w
którym pisze o kiepskim stanie finansowym, wyjeździe z Ukrainy Andruszczenka do Stanisławowa, który ma pełnomocnictwa w sprawie
budynku i typografii, głód towarzyszy zmusza do sprzedaży wszystkiego. Otrzymane pieniądze z Tarnowa nie wystarczą na uregulowanie
nawet drobnych długów. Pyta, czy to prawda, że urzędnicy odchodzący na długoterminowy urlop otrzymują pewną sumę pieniędzy. Pyta,
czy jego nie można zakwalifikować do tej grupy. Katastroficzna sytuacja nie pozwala mu ściągnąć rodziny do siebie. Prosi o
zaświadczenie o jego pracy, gdyż jest ono potrzebne aby polski konsulat w Pradze wydał wizę jego żonie.
Szapował mieszka Potwierdzenie otrzymania listu z 8.01.1922. Odpowiedź dlaczego milczy, miał nadzieję na osobiste spotkanie. Pieniędzy nie otrzymał, a
u Al. Bieleckiego szkoda mu kosztów na znaczek. Żałuje, że Lipa nie mieszka tu i nie zajmuje się pracą literacką i lekarską. Proponuje poszukać mu
miejsce, ważne aby nie było w pasie przygranicznym i mieście niezamieszkałym przez wojewodę. Mykoła Hryhorowycz prosi o
znalezienie mu pracy, Szapował zwrócił się do teatru. Zgodna ocena z M. Hryhorowyczem, że towarzysze zginęli na Ukrainie przez
działania p.p. Makarenków w sprawach majątkowych, zaprzepaszczono szansę pomocy ludziom., wystarczyło odpowiednio zainwestować
finanse, a nie rzucać na zagładę ludzi. Informacja o działaniach Szapowała w sprawie drukarni. Szapował sceptycznie odnosi się do
nowych politycznych inicjatyw, radzi Lipie zająć się sprawami własnego życia, uważa, że powinno powstać prawdziwe centrum, połączyć
się z istniejącym. Pyta, czy ktoś jedzie do Wiednia na kongres 20.02, dla niego jest to marzeniem. Uważa, że pora oddać pole polityczne
dla młodszych i silniejszych.
Potwierdzenie otrzymania listu „expresu” z 12.02.1922. Szapował odmawia wyjazdu na kongres do Wiednia z powodu braku funduszy.
Szapowała interesuje na kongresie sprawa wyjaśnienia stosunków z grupą pod przewodnictwem Ołeksandra Ilkowycza. Rekomenduje na
kongres Spyrydona Maksymowicza Biłeckiego, byłego członka Centralnej Rady i Komitetu Generalnego, umiejącego bronić zasadniczych
spraw.
Potwierdzenie otrzymania listu z 17.02. Szapował jeszcze raz usprawiedliwia się dlaczego nie pojechał do Wiednia. Przybliża sprawę
procesu w Kołomyi o drukarnię. Właścicielem udziałów w drukarni jest Iwan Iwanowycz. Panas Mych. proponował przekazać swój głos
dla Aleksandra Ilkowycza, Szapował odmówił, gdyż za mało go zna. Narzeka na nieudolność przewodniczącego organizacji, któremu się
nie dowierza. Narzeka na ogranizację. Popiera myśl „Ukraińskiej Trybuny”, że po konferencji w Genui, powinien być zwołany kongres
parlamentarzystów ukraińskich. Spyrydon Maksymowicz nie otrzymał w Warszawie wizy.
Gratulacje z powodu otrzymania pozwolenia na praktykę lekarską i zmiany miejsca zamieszkania. Informacja o procesie o drukarnię.
Panas Mychajłowycz w liście krytycznie ocenia stan sprawy z budynkiem, o Ołeksandrze Ilkowyczu, który zaprzepaścił sprawę. Pyta się,
kto pozostał w Tarnowie. Szapował żyje z wynajęcia ziemi chłopom, ze względu na stan majątkowy nie może jeszcze sprowadzić żony.
Strona 18
Lp.
Sygnatura
Autor
Miejsce i rok
Tytuł
Tom (nr) i strony
wydania
List do I. Lipy z 9.05.1922 Kartki 385-387 9.05.1922
List do I. Lipy z
20.05.1922
List z 3.01./21.12. od A.
Szapowała i Jana Czepigi
2K
S. Szelutin
Korespondencja do
Iwana Lipy
List z Wiednia 4.02.1922
List z Wiednia z 5.07.1921
Kartki 388-389
20.05.1922
Kartki 390-391
3.01./21.02
brak roku
13 kartek
1922
Kartki 392-393 4.02.1922
Kartka 394
5.07.1921
Lipy z Wiednia z
9.07.1921
Lipy z Wiednia z
11.07.1921
List z Wiednia z
11.07.1921
Kartka 395
9.07.1921
Kartka 396
11.07.1921
List z Wiednia z
11.07.1921 do Piotra
Gordijewicza
Kartka 398
Kartka 397
Wydawnictwo
Uwagi
Opis
Daty wg 2
kalendarzy; 1 –
gregoriański, 2 –
juliański.
Rękopisy
Autor rozsyła swój polityczny list „Do prawa” („До законности”). Autor nie bierze udziału w życiu politycznym od pewnego czasu. Aby
osiągnąć polityczny sukces potrzeba zainteresowania i pracowitości wszystkich. Państwowotwórcza praca sił politycznych powinna być
skupiona koło idei, zasad. Jedną z podstawowych zasad jest prawo. Państwo jak prawny podmiot musi być oparte na prawodawstwie.
Zasada ta dotyczy wszystkich. Uchwalonemu prawu podlegają wszyscy, niezależnie, czy się z nim zgadzają, czy nie. Mogą je obalić
legalnie w parlamencie, ale do tej chwili powinni muszą je uznawać. Prawo to twór parlamentu, a nie partii. Jedność wokół imion i osób
niemożliwa. Autor uważa, że tak powinno być. Imieniem takim jest naród ukraiński, osobą – ukraińska narodowość, a jego wolą – prawo.
Dyrektoriat to nie Petlura, Szwec... i inni, a instytucja wobec prawa. 28 stycznia jest datą, wokół której powinny konsolidować się siły do
pracy. Jeżeli Dyrektoriat składałby się z autorytetów i wybitnych osób, to sprawa byłaby prostsza. Jeżeli tak nie jest to więcej pracy
powinno przypaść społeczeństwu. Petlura w sierpniu 1920 r. Rozwiązał sprawę Dyrektoriatu i zakończył 28 stycznia. Autor niechlubnie
wyraża się o członkach Dyrektoriatu, którzy poparli Petlurę. Szelutin uważa, że taka decyzja może rozbić społeczeństwo. Autor zarzuca
Petlurze, że ma stosunki z Wyszywanym z monarchistycznej rosyjskiej organizacji w Niemczech. Liga i Czyżew są powiązani z tą sprawą.
„Ukraińska Trybuna” wg autora to „gniazdo państwowych bankrutów” (Prokopow, Sapichow, Sadowski). Z kongresu w Wiedniu ciężko
spodziewać się czegoś. Ludzie nie rozumieją spraw.
Adres nadawcy: Prośba aby do Wiednia mógł przybyć Piotr Gordijewicz. Prosi też, aby Lipa zwrócił się do Bahrinowskiego, który pomoże autorowi
Wien, III..
ratować Serhija Krasowskiego. Bahrinowski otrzymał od Szełuchina pieniądze dla Krasowskiego. Piotr Gordijewicz również niech zwróci
Hiessgasse 11/II- się do Bahrianowskiego. Wszystkie sprawy związane z Krasowskim Szełuchin przekaże do Tarnowa i wyjaśni finansowe wydatki. Prosi
14 (Zerietz)
aby Lipa przyjechał jak najszybciej, gdyż go tu potrzebują. Krytycznie wysławia się o Tarnowie, który nie chce słuchać jego porad.
Krytykuje ministra bez teki Aleksandra Kowalewskiego, który prosi nie niszczyć centrum państwowego i winić społeczeństwo, a
wcześniej poprzez program swojej partii w p. a art. 2 starał się zniszczyć to centrum. Zarzuca mu, że przyczynił się do rozwiązania
Komisji Kontroli (?) Pracy, rozbicia Dyrektoriatu, skasował Radę Ludowych Ministrów i powołał w Równym na jej miejsce Radę
Ministrów Socjalistycznych Partii SR (socjal - rewolucjonistów) i SD (socjal – demokratów), nie dopuścił do zebrania senatorów. SD i SR
rozkradły finanse państwowe i oskarżyły grupę Szełuchina jako awanturników, szarlatanów i złodziei. Szełuchin szczególnie podkreśla w
tym rolę SD. Szełuchin składa dwa akty oskarżenia do sądu za rujnację państwa i ograniczanie wolności obywatelskiej. Czeka na Lipę aby
pracować jak w Odessie. Prosi aby list przekazać Piotrowi Gordijewiczowi Werbickiemu (?), który niech jak najszybciej odpisze.
Szełuchin wydaje książkę poświęconą nazwie „Ukraina”.
Szełuchin wysłał do Lipy list polecony z data 3.07. Pyta się o Piotra swego siostrzeńca. Pyta czy nie wysłać mu pieniędzy przez bank na
konto Bahrinowskiego. Prosi o informacje, dlaczego Piotr nie pisze. Szełuchin jest półinwalidą i zajmuje się pracą biurową. Do Lipy
wysłał mapy z XVI i XVII w.
Szełuchin potwierdza otrzymany list od Lipy z informacją o swym zięciu. Znowu pyta się o Piotra Gordijewicza. Prosi przekazać mu adres
do Wiednia. Informuje, że do Lipy wysłał 2 listy polecone i kartkę. Prosi o przekazanie mu listu.
11.07.1921
11.07.1921
Potwierdzenie otrzymania listu z 10.04. Opis sytuacji ze sprawą drukarni. Z listu wynika, że praktyka lekarska I. Lipy w Winnikach nie
przynosi dużego dochodu. Szapował proponuje przenieść się w stanisławowskie. Szapował dostał propozycję z współpracy z Wiednia od
Kryweckiego, który założył firmę handlową i chce pośredniczyć w handlu w Europie. Szapował ma nadzieję na spotkanie w Winnikach.
Szapował wynajął od „Proswity” budynki i ziemię wsi Hrabowiec (pow. Bohorodczany). Ziemię dał w orendę chłopom. W zamian dla
„Proswity” ma wyremontować budynek i stajnie. Ma zamiar w tym celu zaciągnąć pożyczkę w zastaw za urodzaj w Banku Ziemnym,
zdaje się ukraińskim i prosi o rozeznanie przez Lipę sprawy.
Potwierdzenie otrzymania listu z 13.05. Autor nie boi się warunków banku aby uzyskać pożyczkę. Ma już poręczycieli. Szapował pyta
szczegółowo o procedury. Wysokość pożyczki 150 tys. marek polskich, lub co najmniej 100 tys. w Banku Lwowskim.
Od A. Szapowała: świąteczno-noworoczne życzenia. Ból po utracie towarzyszy w nieudanej kampanii militarnej na Ukrainę. Pragnienie
zebrania się „samostijmyków” aby uszanować pamięć poległych. Zbulwersowanie wystąpieniem Panasa Michajłowicza. Od I. Czepigi:
Potwierdza otrzymanie kartki, wysyła 5 tys. m. p. Na konto baśni I. Lipy. Podziękowania za noworoczne życzenia, ale Nowy Rok jest za
14 dni.
List miał być
przekazany do
adresata przez I.
Lipę.
Kontynuacja tematu z kartki datowanej na 11.07. Martwi się brakiem odzewu od zięcia. Prosi aby namówić zięcia, aby przyjechał do
Wiednia. Szełuchin znalazł rozprawę o Państwowym Centrum URL. Pyta co to jest i jak to przyjmować. Kto i jak go niszczył. Ocenia
odpowiedzi za nijakie. Państwowe organy centralne stworzone są na podstawie prawa, które działają bezterminowo poprzez wybrane na
określony termin osoby. Wg faktów ukraińskie centrum państwowe zostało stworzone aktem prawnym 28.01.1919, a rujnowały SR i SD i
ich pomocnicy, członkowie Dyrektoriatu i wyrzucony Andrijewski. Znowu pyta, kto zniszczył konkretne organy władzy, jak we
wcześniejszym liście. Uważa, że radę ludowych ministrów sprzedała rada partyjnych ministrów. Informuje o broszurze „Ukraina u
starodawnych geografów”, które są dwoma rozdziałami jego książki. W Wiedniu obraduje Międzynarodowa Liga Kobiet Pokoju i
Wolności. Ukrainki, 20 osób przyjęto wiwatując (бучними вітаннями). Wymienia nazwiska kobiet: Wiliczycz (?) (O. Kotlar ?),
Surowcowa, Orajłowa, Chapone...(?), Aleksandrowicz, Łotoharko?). Szełuchin przesłał pozdrowienia jako przewodniczący Odeskiego
Towarzystwa Za... Kobiet (Одес. О-во За... Жінок). Rosjanek nie przyjęto, wśród nich była żona ministra Skoropadskiego.
Szeluchin żali się, że otrzymał informację o nim od I. Lwowicza Lipy 1.07, a od niego nie. Pyta o stan finansowy. Prosi o list w imieniu
całej rodziny. Martwi się milczeniem. Prosi o kontakt z Seredą Kranowskim (Крановський), internowanym Piotrkowie kapitanem
ukraińskiej I dywizji karabinów maszynowych. Szeluchin chce ich ściągnąć do siebie. Narzeka za samotność i stan zdrowia.
Strona 19
Lp.
Sygnatura
Autor
Tytuł
List z Wiednia z
16.07.1921 do I. Lipy
Miejsce i rok
Tom (nr) i strony
wydania
Kartka 399
16.07.1921
List z Baden k. Wiednia z Kartki 400-402
15.08.1921 do I. Lipy
15.08.1921
Wydawnictwo
Uwagi
Opis
Adres nadawcy:
Wien, III..
Hiessgasse 11/II14 (S.
Cheloukhine)
Adres nadawcy
bez zmian
Potwierdzenie otrzymania listu z 1.07 oraz informacji o Piotrze Gordijewiczu. Informuje o wysłaniu 2 listów poleconych (w tym i go
Piotra), 3 kartki, 13.07 telegram. Pyta gdzie Piotr i dlaczego nie odpowiada. Informuje o wizycie w ambasadzie, gdzie dowiedział się
nadejściu telegramu z Warszawy o pozwolenie na wjazd Piotra do Austrii. Prosi o działanie Lipy, bo być może bez jego pomocy nie uda
się otrzymać wizy. Prosi o przekazanie Piotrowi adresu Szełuchina. Pyta o stan finansowy. Radzi aby Piotr nie wiózł do Austrii rosyjskiej i
ukraińskiej waluty, gdyż jej nie wymieniają. Jakby Piotr nie miał pieniędzy, to prosi aby I. Lipa mu pożyczył, a z nim Szełuchin rozliczy
się. Pyta się o zmieniony rząd, kto został ministrami. Krytykuje awanturnictwo i uzurpatorów, które osłabia pozycje Ukrainy za granicą.
Narzeka, że patrioci cierpią i giną. Uważa, że należy stworzyć rząd w wolnej Ukrainie po wyzwoleniu.
Pisze, że o I. Lipie z Bułgarii pisał Szułpa, który niepochlebnie wyraża się o Ukrainie. Podejrzewa, że przebywa w środowisku Rosjan.
Szeluchin opisuje jego ucieczkę na łodzi z Odessy oraz stosunek nieprzychylny Bułgarów do niego. Szełuchin ma stosunek negatywny do
niego. Szełuchin opisuje warunki studiowania medycyny w Wiedniu i porównuje koszty z Pragą i Berlinem. Informuje o
przygotowywanym projekcie ściągnięcia do Wiednia Ukraińców z Galicji (znają niemiecki), a do Pragi z Ukrainy Centralnej. Uważa, że za
1 stypendium może utrzymać się dwie osoby. Omawia warunki lokalowe w Wiedniu oraz porównuje prestiż ośrodków naukowych w
Pradzie, Berlinie i Wiedniu. Rodzina Szełuchina na wsi, a ona sam. Opisuje sprawy rodzinne. Informuje o wydaniu książki Panejki.
Opisuje sytuację w Paryżu, gdy dał dla delegacji pisemne oświadczenie, to Panejko i S. Tomaszewski zdradzili, prowadząc negocjacje o
federacji. Panejko w książce przyznaje, że jest za federacją z Rosją na prawach autonomii dla j. ukraińskiego. Gdy ta sprawa wyszła na jaw
w Paryżu z Marnowiczem, Szulatowiczem to (?),Szełuchin, Sydorenko zaprotestowali, a Kryhałycz gadał bzdury. Marnowicz obecnie
wydał książkę, w jakiej również przyznaje się, jak i Panejko. Gdy w K nr 3 były wyjaśnienia, to Łotocki zwyzywał publicznie Szełuchina
po zebraniu za .... po 7 mies. po tym wyjawi się, że c.d.
Strona 20

Archiwum Łypów do pobrania w formacie pdf

Transkrypt

Podobne dokumenty

Józef Czechowicz Dawniej szły lipy gubiły kwiat mały byłem żaglem

REGULAMIN SZKOLNEGO KONKURSU PLASTYCZNEGO

KARTKA ŚWIĄTECZNA DZIECI Z GRUPY STARSZEJ BIEDRONKI

Regulamin akcji „Kartka świąteczna dla mojego nauczyciela”

Kolejny teledysk Krzysztofa Tomaszewicza

festiwal piosenki inteligentnej „bez lipy” - Visit Olsztyn

Konkurs plastyczny „Wielkanocna kartka świąteczna”