Fundusze unijne dla oświaty 2014 - 2020

Departament Funduszy Strukturalnych
FUNDUSZE UNIJNE DLA OŚWIATY
w nowej perspektywie finansowej
UE 2014-2020
Polityka spójności 2014-2020
na politykę spójności w latach 2014-2020 Polska
otrzyma 72,9 mld EUR
w obecnej perspektywie - 85,6 mld EUR
na 11 celów tematycznych finansowanych z EFRR,
EFS i FS oraz inicjatyw wspólnotowych
Cele tematyczne 2014-2020
Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji
Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjnokomunikacyjnych
Podnoszenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, sektora rolnego
oraz sektora rybołówstwa i akwakultury
Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach
Promowanie dostosowania do zmian klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania
ryzykiem
Ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystania zasobów
Promowanie zrównoważonego transportu i usuwanie niedoborów przepustowości
w działaniu najważniejszych infrastruktur sieciowych
Wspieranie zatrudnienia i mobilności zawodowej pracowników
Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem
Inwestowanie w edukację, umiejętności i uczenie się przez całe życie
Wzmacnianie potencjału instytucjonalnego i skuteczności administracji publicznej
Programowanie perspektywy
finansowej UE 2014-2020
UE
Kraj Członkowski
Pakiet rozporządzeń dla PS, WPR,
WPRyb – podstawy prawne dla
nowej perspektywy finansowej
(wspólne dla wszystkich
instrumentów – EFRR, EFS, FS,
EFROW, )
Umowa partnerstwa pomiędzy RP a KE
określająca kierunek przygotowań, rodzaje
inwestycji, układ programów operacyjnych, zarys
systemu wdrażania, podział na kraj region +
równolegle pakiet zmian prawnych – w konsultacjach
negocjacje i techniczne spotkania
dot. Wspólnych Ram Finansowych i
PO
Kontrakt terytorialny to umowa rząd-samorząd dot.
środków unijnych i krajowych – w konsultacjach
decyzja w sprawie przyjęcia PO
Programy Operacyjne (POIR, POIŚ, POPC,
POPW, POWER, PO PT), 16 RPO oraz EWT i EIS,
ROW, PO Rybactwo i Morze – w konsultacjach
System wdrażania PO 2014-2020
grupy robocze i eksperckie + ewaluacja ex-ante PO
+ ekspertyzy oddziaływania na środowisko, itp.)
Umowa Partnerstwa - edukacja
Wyzwania związane z priorytetami Strategii Europa 2020 (wzrostem
inteligentnym, zrównoważonym i sprzyjającym włączeniu społecznemu)
zależą w dużej mierze od jakości kapitału ludzkiego. Strategia
Rozwoju Kraju definiuje poprawę jakości kapitału ludzkiego w
szczególności jako sytuację, w której obywatele przez jak najdłuższy
okres życia i przy wykorzystaniu różnych metod – w ramach edukacji
formalnej, nieformalnej, a także praktycznej (w miejscu pracy) –
uzyskują kompetencje i kwalifikacje zgodne z potrzebami społecznogospodarczymi. Priorytetowym zadaniem w kontekście zmieniających
się wyzwań na rynku pracy staje się podnoszenie jakości usług
edukacyjnych
przy
jednoczesnym
wyrównywaniu
szans
edukacyjnych na wszystkich etapach kształcenia i szkolenia.
W wymiarze krajowym, wiodącymi dokumentami strategicznymi dla
wymienionych kierunków interwencji jest Strategia Rozwoju Kapitału
Ludzkiego. Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego, Strategia
Innowacyjności i Efektywności Gospodarki, Perspektywa uczenia
się przez całe życie. Na ww. dokumentach strategicznych powinno
opierać się programowanie wsparcia na lata 2014-2020.
Umowa Partnerstwa – edukacja c.d.
Celem szczegółowym są lepsze kompetencje kadr gospodarki. Interwencje służące
osiągnięciu tego celu będą koncentrowały się na następujących priorytetach:
1. Poprawa jakości kształcenia
–
–
–
–
–
doskonalenie programów kształcenia na wszystkich etapach edukacji,
poprawa jakości warunków dydaktycznych w szkołach i uczelniach,
poprawa jakości kadry pedagogicznej, akademickiej oraz kadr
i organizujących proces nauczania,
poprawa systemu zarządzania edukacją i szkolnictwem wyższym,
wdrożenie Krajowego Systemu Kwalifikacji
2.
Zwiększenie powiązania
z potrzebami rynku pracy
–
rozwój współpracy szkół, placówek oświatowych i szkół wyższych z ich otoczeniem,
zwłaszcza z pracodawcami
zwiększenie odsetka absolwentów szkół zawodowych wśród absolwentów szkół
ponadgimnazjalnych,
wzrost liczby studentów na kierunkach istotnych dla gospodarki, w szczególności nauki
ścisłe, przyrodniczo-medyczne, techniczne;
wzrost uczestnictwa w uczeniu się przez całe życie,
–
–
–
systemu
edukacji
i
wspierających
umiejętności
3. Lepszy dostęp do wysokiej jakości i stabilnych usług edukacyjnych
–
–
wzrost szans edukacyjnych grup defaworyzowanych,
zwiększenie odsetka dzieci (3-4 lat) korzystających z edukacji przedszkolnej.
osób
Alokacja na lata 2014-2020
Alokacja EFS wynosi ok. 11,376 mld EUR
w obecnej perspektywie - 10 mld EUR
PO WER - 3,1 mld EUR (28%) na rozwiązania
systemowe, wsparcie dla „liderów zmiany”,
16 RPO - 8,1 mld EUR (72%) wsparcie skierowane
bezpośrednio do osób.
na edukację zaplanowano - ok. 2,9 mld EUR (również
EFRR)
w obecnej perspektywie 2,7 mld
Program Operacyjny
Wiedza Edukacja Rozwój
Celem PO WER jest wzmocnienie wybranych polityk publicznych
realizujących cele strategii Europa 2020
PO WER obejmuje priorytety inwestycyjne w celach tematycznych 8-11
Cel tematyczny 10 - Inwestowanie w edukację, umiejętności
i uczenie się przez całe życie
Priorytet Inwestycyjny 10.1 Ograniczenie przedwczesnego
kończenia nauki szkolnej oraz zapewnienie równego dostępu do dobrej
jakości edukacji elementarnej, kształcenia podstawowego
i ponadpodstawowego
Priorytet Inwestycyjny 10.3 Poprawa dostępności uczenia się
przez całe życie, podniesienie umiejętności i kwalifikacji pracowników
i osób poszukujących pracy i oraz zwiększenie dopasowania
systemów kształcenia i szkolenia do potrzeb rynku pracy
Koordynacja wparcia
Z uwagi na nowe zasady wdrażania (koncentracja interwencji,
odpowiedzialność finansowa za osiąganie rezultatów wsparcia) oraz
większe zaangażowanie we wdrażanie środków na poziomie regionalnym
(decentralizacja zarządzania) zastosowano mechanizmy koordynacji
działań podejmowanych na poziomie regionalnym przez instytucję
odpowiedzialną za politykę państwa w danym sektorze.
MEN w celu zachowania komplementarności działań realizowanych na
poziomie regionalnym z głównym nurtem polityki państwa opracowuje
odpowiednie narzędzia koordynacji – legislacyjne i pozalegislacyjne
(określenie wskaźników do osiągnięcia w ramach wsparcia regionalnego,
opracowanie standardów-wytycznych tj. zakresu i założeń merytorycznych
działań przewidzianych do realizacji, zaleceń, rekomendacji, praca
w grupach roboczych na poziomie krajowym i regionalnym).
Opracowanie standardów/wytycznych/modelowych
propozycji rozwiązań
1)
2)
3)
4)
5)
Standardy i wytyczne jako narzędzia koordynacji muszą zostać opracowane na
stosunkowo wczesnym etapie programowania PO WER (do końca 2013r.).
W MEN rozpoczęto prace nad opracowywaniem szczegółowych założeń
standardów/wytycznych dla następujących działań:
wyposażenie pracowni przedmiotowych oraz wzmocnienie kompetencji
nauczycieli szkół podstawowych do nauczania przez doświadczenia [zrealizuje: Centrum
Nauki Kopernik w ramach projektu systemowego „Opracowanie i pilotaż aktywnych metod
pracy nauczyciela z uczniem opartych na metodzie badawczej”]
wyposażenie pracowni i warsztatów szkolnych w sprzęt niezbędny do realizacji
wysokiej jakości kształcenia w zawodach – [KOWEZiU w ramach projektu systemowego
Doskonalenie podstaw programowych
kluczem do modernizacji kształcenia
zawodowego.]
wyposażenie infrastrukturalne szkół i doskonalenie nauczycieli w zakresie
stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych w procesie edukacyjnym [DJE na
podstawie badania ewaluacyjnego „Cyfrowej szkoły” oraz komponentu e -nauczyciel w
ramach programu rządowego „Cyfrowa szkoła”].
wytyczne dotyczące specjalistycznego wsparcia w zakresie pracy z dzieckiem
młodszym [DKOW];
wytyczne wskazujące na modelowe/autorskie rozwiązania organizacyjne/metodyczne w
zakresie prowadzenia zajęć z dziećmi w wieku przedszkolnym [DKOW];
Opracowanie standardów/wytycznych/modelowych
propozycji rozwiązań – c.d.
6) wytyczne horyzontalne MRR i MEN dotyczące programów rozwoju
szkół w zakresie metod i form organizacyjnych [DJE];
7) wytyczne dotyczące indywidualizacji podejścia do ucznia [DZSE];
8) zalecenia dotyczące wsparcia szkół i placówek z
obszarów/środowisk defaworyzowanych [DJE];
9) wytyczne dotyczące wsparcia w zakresie realizacji zadań w
obszarze doradztwa edukacyjno-zawodowego [DKZiU];
10)wytyczne/zalecenia dotyczące propozycji programów kształcenia i
doskonalenia dla obecnych i przyszłych nauczycieli [DKZiU]
11)standardy dotyczące współpracy szkół i placówek kształcenia
zawodowego z ich otoczeniem, w tym zwłaszcza z pracodawcami i
szkołami wyższymi [DKZU];
12) wytyczne w zakresie innowacyjnych ofert edukacyjnych dla
dorosłych w zakresie kompetencji kluczowych [DSWM]
Planowane działania w Priorytecie
Inwestycyjnym 10.1
•
•
•
Tworzenie warunków dla nowoczesnego nauczania poprzez rozwijanie
metod aktywnego i praktycznego uczenia się na wszystkich etapach
edukacyjnych: kontynuacja wdrażania rozwiązań w obszarze eedukacji (podręczniki szkolne, przygotowanie nauczycieli do
wykorzystywania ICT w procesie kształcenia, opracowanie materiałów
metodycznych i dydaktycznych z wykorzystaniem ICT), modernizacja
treści i metod kształcenia.
Wzmocnienie jakości pracy szkół i placówek, w tym ich oceny, kontroli i
monitoringu,
poprzez
wsparcie
działań
instytucji
nadzoru
pedagogicznego, egzaminów zewnętrznych, wzmocnienie zdolności
systemu edukacji do wykorzystywania wyników i wniosków z badań
edukacyjnych, nadzoru pedagogicznego oraz wyników egzaminów
zewnętrznych, w tym przygotowanie szkół i placówek do korzystania z
tych wyników.
Wzmocnienie wybranych mechanizmów i procesów zarządzania i
monitoringu polityki oświatowej i placówek edukacyjnych na różnych
szczeblach zarządzania,
Planowane działania w Priorytecie
Inwestycyjnym 10.1 – c.d
•
•
•
•
•
Wspieranie rozwoju kompetencji kadry kierowniczej oświaty (kuratoriów
oświaty, organów prowadzących itp.), w tym stworzenia platformy wzajemnej
współpracy i wymiany doświadczeń.
Przeciwdziałanie rozwarstwieniu społecznemu za pomocą i w edukacji.
Upowszechnienie wysokiej jakości edukacji przedszkolnej oraz Wsparcie
szkół w pracy z uczniem młodszym
Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów oraz wzrost jakości edukacji
w szkołach prowadzących kształcenie ogólne (programy rozwojowe szkół,
pomoc stypendialna).
Rozwój wysokiej jakości szkolnictwa zawodowego (programy rozwojowe
szkół prowadzących kształcenie zawodowe, tworzenie w szkołach i
placówkach kształcenia zawodowego warunków zbliżonych do rzeczywistego
środowiska pracy zawodowej, rozwój współpracy szkół i placówek kształcenia
zawodowego z ich otoczeniem, w tym zwłaszcza z pracodawcami i szkołami
wyższymi).
Planowane działania w Priorytecie
Inwestycyjnym 10.3
• Rozwój krajowego systemu kwalifikacji - budowa procedur
walidacji.
• Dostosowanie kształcenia i szkolenia do wymagań gospodarki i
rynku pracy poprzez rozwijanie systemowej współpracy
przedstawicieli specjalistów w zakresie określonych dziedzin
wiedzy, pracodawców, przedsiębiorców w projektowaniu
oferty, treści oraz warunków realizacji kształcenia i szkolenia
• Wypracowanie mechanizmów umożliwiających ocenę jakości
usług świadczonych przez instytucje szkoleniowe,
edukacyjne, w tym korektę treści programów kształcenia.
• Wsparcie instytucji dostarczających usługi edukacyjne dla
osób dorosłych w zakresie podnoszenia jakości, trwałości ich
oferty oraz powiązań z gospodarką,
Planowane działania w Priorytecie
Inwestycyjnym 10.3 – c.d.
• Efektywny system kształcenia i doskonalenia nauczycieli
prowadzących kształcenie ogólne i zawodowe (staże w
przedsiębiorstwach z zakresu nowych technologii, studia
podyplomowe, zagraniczne staże i praktyki zawodowe,
tworzenie forum wymiany doświadczeń, w tym programy
przekwalifikowania nauczycieli uzupełnione instrumentami
aktywizacyjnymi).
• Wsparcie dla osób dorosłych chcących podnosić swoje
umiejętności, wiedzę i kompetencje poprzez udział w edukacji
formalnej, pozaformalnej i nieformalnej, w szczególności w
miejscu pracy oraz zwiększenie mobilności zawodowej.
Przykładowe typy operacji planowane do realizacji
na poziomie krajowym
1. Rozwijanie umiejętności wykorzystania nowoczesnych technologii w nauczaniu
wszystkich przedmiotów
2. Wspieranie szkoły w zakresie pracy z uczniem młodszym w szkole i placówce na każdym
kolejnym etapie kształcenia
3. Rozwijanie oferty publicznych elektronicznych zasobów edukacyjnych, w tym do
kształcenia zawodowego
4. Doskonalenie podstaw programowych wychowania przedszkolnego i kształcenia
ogólnego, w tym opracowanie modelowych programów nauczania
5. Budowanie kompetencji w zakresie matematyki, informatyki i nauk przyrodniczych jako
podstawy do uczenia się przez całe życie (w tym wspieranie rozwoju kompetencji
nauczycieli oraz wyposażenie szkół i placówek w nowoczesne narzędzia nauczania)
6. Rozwój nowych form organizacyjnych w kształceniu zawodowym dorosłych
7. Wzmocnienie jakości pracy szkół, przedszkoli i placówek, w tym ich oceny, kontroli i
monitoringu (rozwój narzędzi monitoringu i ewaluacji)
8. Przygotowanie rozwiązań informatycznych oraz organizacyjno-prawnych dla integracji
rozproszonych baz danych dot. systemu oświaty
9. Modernizacja systemu przygotowywania, przeprowadzania i organizacji egzaminów
zewnętrznych
10. Wzmacnianie systemu wspierania szkół i placówek ukierunkowanego na ich rozwój
10. Rozwój badań monitorujących procesy edukacyjne i efekty edukacji
11. Rozwój kompetencji przedstawicieli organów prowadzących szkoły w zakresie
efektywnego zarządzania oświatą
12. Wspieranie rozwoju kompetencji kadry kierowniczej oświaty
13. Przeciwdziałanie rozwarstwieniu społecznemu i segregacji w
szkołach/placówkach oświatowych, w tym wsparcie dla szkół i placówek z
obszarów/środowisk defaworyzowanych (w oparciu o wyniki badań
edukacyjnych)
14. Wzmacnianie partycypacji społecznej w szkole
15. Działania służące indywidualizacji podejścia do ucznia, również poprzez
wspieranie jednostek systemu oświaty w pracy z uczniem ze specjalnymi
potrzebami edukacyjnymi (w tym doposażenie jednostek systemu oświaty w
pomoce dydaktyczno-naukowe)
16. Rozwój współpracy szkół i placówek kształcenia zawodowego z ich otoczeniem,
w tym zwłaszcza z pracodawcami i szkołami wyższymi (staże i praktyki dla
uczniów w przedsiębiorstwach, rozwój współpracy szkół z uczelniami)
17. Wzmocnienie krajowego systemu kwalifikacji poprzez wspieranie nabywania i
rozwoju kompetencji oraz uzyskiwania kwalifikacji w drodze uczenia się w
różnych miejscach i formach (MEN + MPiPS + MNiSW)
18. Rozwój doradztwa zawodowego dla dzieci, młodzieży i dorosłych
19. Modernizacja treści i metod kształcenia zawodowego poprzez
włączenie pracodawców w system identyfikacji potrzeb kwalifikacyjnozawodowych na rynku pracy oraz weryfikacji wymagań
kwalifikacyjnych, zwłaszcza w ujęciu sektorowym
20. Rozwój partnerstw wiedzy „szkoły/pracodawcy/uczelnie” – wdrażanie
standardów jakości kształcenia zawodowego i uczenia się dorosłych
21. Tworzenie i rozwój ukierunkowanych branżowo centrów kształcenia
zawodowego i ustawicznego
22. Wsparcie dla jednostek samorządu terytorialnego w zakresie działań
na rzecz nauczycieli zmieniających zawód lub kwalifikacje
Przykładowe typy operacji planowane do realizacji
na poziomie regionalnym
1. Zakup sprzętu ICT, według standardów ujętych w programie rządowym Cyfrowa szkoła
2. Rozwijanie umiejętności
wszystkich przedmiotów
wykorzystania
nowoczesnych
technologii
w
nauczaniu
3. Wspieranie szkoły w zakresie pracy z uczniem młodszym w szkole i placówce na każdym
kolejnym etapie kształcenia
4. Budowanie kompetencji w zakresie matematyki, informatyki i nauk przyrodniczych jako
podstawy do uczenia się przez całe życie (w tym wspieranie rozwoju kompetencji
nauczycieli oraz wyposażenie szkół i placówek w nowoczesne narzędzia nauczania)
5. Programy rozwoju szkół i placówek na rzecz stosowania metod nauczania i wychowania
oraz form organizacyjnych, sprzyjających kształtowaniu u uczniów kreatywności,
innowacyjności oraz pracy zespołowej (w tym wspieranie rozwoju kompetencji nauczycieli
oraz wyposażenie szkół i placówek w nowoczesne narzędzia nauczania)
6. Przeciwdziałanie rozwarstwieniu społecznemu i segregacji w szkołach/placówkach
oświatowych, w tym wsparcie dla szkół i placówek z obszarów/środowisk
defaworyzowanych (w oparciu o wyniki badań edukacyjnych)
7. Wsparcie systemu edukacji przedszkolnej, w tym głównie
defaworyzowanych
dla obszarów/ środowisk
8. Działania służące indywidualizacji podejścia do ucznia, również poprzez wspieranie
jednostek systemu oświaty w pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
(w tym doposażenie jednostek systemu oświaty w pomoce dydaktyczno-naukowe)
9. Tworzenie w szkołach i placówkach kształcenia zawodowego warunków zbliżonych do
rzeczywistego środowiska pracy zawodowej
10. Rozwój współpracy szkół i placówek kształcenia zawodowego z ich otoczeniem, w tym
zwłaszcza z pracodawcami i szkołami wyższymi (staże i praktyki dla uczniów
w przedsiębiorstwach, rozwój współpracy szkół z uczelniami)
11. Rozwój doradztwa zawodowego dla dzieci, młodzieży i dorosłych
12. Tworzenie innowacyjnych ofert edukacyjnych dla dorosłych w zakresie kompetencji
kluczowych, w tym umiejętności uczenia się przez całe życie
13. Rozwój partnerstw wiedzy „szkoły/pracodawcy/uczelnie” – wdrażanie standardów jakości
kształcenia zawodowego i uczenia się dorosłych
14. Tworzenie i rozwój ukierunkowanych branżowo centrów kształcenia zawodowego
i ustawicznego
15. Wsparcie dla jednostek samorządu terytorialnego w zakresie działań na rzecz nauczycieli
zmieniających zawód lub kwalifikacje
16. Doskonalenie umiejętności nauczycieli zawodu we współpracy z uczelniami i rynkiem pracy
17. Poszerzenie oferty kursów zawodowych dla osób dorosłych realizowanych we współpracy
z pracodawcami
Gdzie szukać informacji?
www.efs.men.gov.pl
punkty informacyjne funduszy europejskich
strony internetowe urzędów marszałkowskich
Dziękuję za uwagę!