07-08 2010 - Wałbrzych

Transkrypt

07-08 2010 - Wałbrzych
Jak co roku o tej porze przygotowaliśmy dla
Państwa podwójny numer WIK-u. Staraliśmy się
już teraz przekazać jak najwięcej informacji o tym,
co będzie się działo w wałbrzyskiej kulturze w lipcu
i sierpniu. A jak wynika z zapowiedzi, o przysłowiowej kanikule nie ma tu mowy.
Przed nami sierpniowy Festiwal im. Księżnej
Daisy w zamku Książ, który ma już stałych i licznych
sympatyków. Galeria BWA zaprasza na interesujące wystawy – w lipcu trzech znakomitych artystów
malarzy z naszego środowiska, w sierpniu – artystów
rosyjskich. W obu letnich miesiącach, dzięki WOKowi kinomani będą mogli oglądać seanse pod gołym
niebem, nie mówiąc o emocjach WaPFIN-u. Skoro
jesteśmy przy WOK-u, to warto zainteresować się, bo
przygotował on i inne, ciekawe propozycje. Nie zabraknie tak lubianej Letniej Serenady, którą i w tym
roku przygotuje Filharmonia Sudecka, wzbogacając
sierpniowe muzyczne popołudnie w Rynku o galę
Festiwalu Piosenki Dziecięcej. Teatr Lalki i Aktora
wprawdzie nie będzie grał, ale proponuje ciekawostkę – wyprzedaż rekwizytów teatralnych pozostałych
z dawnych spektakli. „Stara Kopalnia” też ma bardzo
interesującą propozycję – wystawę plakatów słynnej
Polskiej Szkoły Plakatu, a hitem jej wernisażu ma
być wałbrzyska premiera filmu z 1929 r. „Hundert in
Waldenburg”.
Nasze instytucje kultury nie zapominają też o
dzieciach i młodzieży. Tak jak Muzeum czy Biblioteka pod Atlantami przygotowały dla najmłodszych
wałbrzyszan bardzo ciekawe, twórcze, a przy tym
kształcące zajęcia.
Oferta jest bogata, różnorodna i atrakcyjna.
Sądzę, że nawet ci, którym nie uda się wyjechać na
wakacje, spędzą w naszym mieście wolne chwile w
wysoce satysfakcjonujący sposób.
Do zobaczenia we wrześniu.
Elżbieta Maria Kokowska
redaktor naczelny
Wałbrzyski Informator Kulturalny
Kino plenerowe WaPFIN
2
Międzynarodowy Festiwal Kameralistyki
Ensemble im. Księżnej Daisy
2
Kochać to, co się robi
rozmowa z Anną Starzec
4
Wałbrzyska Galeria Sztuki BWA „Zamek Książ”
6
O wystawie artystów wałbrzyskich
8
Park Wielokulturowy „Stara Kopalnia”
10
Teatr Lalki i Aktora
12
Filharmonia Sudecka
13
Galerie, ZPiT „Wałbrzych”, Teatr William-Es
14
„Biblioteka pod Atlantami”
14
Przedsiębiorstwo „Zamek Książ”
w Wałbrzychu Sp. z o.o.
16
Prezentacje: poezja
Wołodia Łotocki
21
Teatr Dramatyczny
22
Wio, koniku
recenzja ze sztuki w „Starej Kopalni”
23
Wałbrzysi Ośrodek Kultury
24
Muzeum Gross-Rosen
26
Muzeum w Wałbrzychu
26
Ośrodek Społeczno – Kulturalny
na Podzamczu
28
Kalendarium
29
Czy wiecie, że...
dawny Wałbrzych
31
Świętowali wałbrzyscy twórcy
32
Wędrowanie z WKW
34
Kalejdoskop
35
lipiec-sierpień 2010
1
Festiwalowe spotkania
KINO PLENEROWE WAPFIN 2010
Hipodrom - Stado Ogierów
Projekt współfinansowany przez Gminę Wałbrzych
9 lipca - godz. 21:30
„Dobry wojak Szwejk”
23 lipca - godz. 21:30
“Młode wino”
6 sierpnia - godz. 21:30
„Pupendo”
20 sierpnia - godz. 21:30
Gala „WaPFiN 2010”
Hipodrom – Stado Ogierów
• Projekcja nagrodzonych
w konkursie produkcji
• Film „Operacja Dunaj”
Kursy Interpretacji Muzyki Kameralnej
Warsztaty Aktorskie im. Jerzego Grzegorzewskiego
koncerty | pokazy teatralne
W drugiej połowie sierpnia spotkamy się kolejny raz w komnatach zamkowych Książa na Międzynarodowym Festiwalu Kameralistyki Ensemble
im. Księżnej Daisy. Po raz siódmy usłyszymy dzieła
mistrzów w wykonaniu profesorów – artystów oraz
studentów polskich i zagranicznych uczelni muzycznych. Po raz trzeci zobaczymy pokazy teatralne przygotowane przez profesorów – znakomitych aktorów
polskich i studentów polskich uczelni teatralnych.
Bezpośrednie kontakty studentów z profesorami,
wspólna praca nad dziełem, możliwość dyskusji i wymiany doświadczeń sprawiły, że wałbrzyski Festiwal
cieszy się wśród uczestników dużym powodzeniem.
Zyskał też dużą popularność wśród publiczności.
Wytworzyło się duże grono stałych bywalców, wzbogacane w każdym roku o nowych sympatyków.
Szczegóły: www.ensemblefestival.org
Patronat honorowy
Bogdan Zdrojewski
minister kultury i dziedzictwa narodowego
Marek Łapiński
marszałek województwa dolnośląskiego
Piotr Kruczkowki - prezydent Wałbrzycha
Bolko graf von Hochberg furst von Pless
Wałbrzyski Informator Kulturalny
Wydawca:
Drukarnia „Poldruk” s.c.
Józef Grzywa, Marek Kawka
Ze środków Urzędu Miejskiego
w Wałbrzychu
58-309 Wałbrzych, ul. Wrocławska 39 a
tel. 074 664 26 06, tel./fax: 074 664 26 93
e-mail: [email protected]
Redaktor naczelny:
Elżbieta Maria Kokowska (tel. 0601786530)
Zespół:
Elżbieta Gargała, Krzysztof Kobielec,
Marzena Prokopowicz - Sawicka, Paweł Sokołowski,
Barbara Szeligowska.
Reklama:
tel. 074 8468703, e-mail: [email protected]
2
lipiec-sierpień 2010
Druk: Drukarnia „Poldruk” s.c.
Józef Grzywa, Marek Kawka
ul. Wrocławska 39 a, 58-309 Wałbrzych
Projekty okładek, skład i łamanie:
Łukasz Kawka
Nakład: 3000 egz.
Redakcja nie zwraca tekstów niezamówionych i zastrzega sobie prawo
ich redagowania oraz dokonywania skrótów. Nie odpowiada za treść
reklam, przekazanych repertuarów oraz nadesłanych listów i opinii.
powierzchnia płatna
Wałbrzyski Informator Kulturalny
VII Międzynarodowy Festiwal Kameralistyki
Ensemble im. Księżnej Daisy
wszystkie koncerty i prezentacje teatralne
18 - 28 sierpnia Zamek Książ
Teatr
Listy Fryderyka Chopina
i George Sand
Klasyczny dramat rosyjski
– wybór
Współczesny dramat
amerykański – wybór
21.08.
22.08.
24.08.
25.08.
26.08.
Koncert inauguracyjny
Koncert Przemysława Witka
Koncert profesorów i uczestników
Koncert profesorów i uczestników
Koncert profesorów i uczestników
27.08.
28.08.
Pokaz teatralny
Sala Kinowa lub Sala Maksymiliana
Finał - Sala Maksymiliana
Koncert profesorów i uczestników
Pokaz teatralny z udziałem profesorów
i uczestników
wszystkie koncerty - Sala Masymiliana
Dzieła muzyczne:
Beethoven – Kwartet smyczkowy op.59 nr.1 F-dur
Brahms – Kwartet fortepianowy A-dur op.26
Kwartet fortepianowy c-moll op. 60
Chopin – Trio fortepianowe g-moll op.8
Mozart
– Kwintet smyczkowy c-moll KV 406
Schumann – Kwartet fortepianowy Es-dur op.47
Kwartet smyczkowy a-moll op.41 nr.1
Kwartet smyczkowy A-dur op.41 nr.3
Trio fortepianowe d-moll op.63
Trio fortepianowe F-dur op. 80
Strauss Trio fortepianowe g-moll op.110
– Kwartet fortepianowy c-moll op.13
Szostakowicz – Dwa utwory na oktet smyczkowy
Szymanowski – Kwartet smyczkowy nr.2
Ysaye – Exel na zespół smyczkowy
Zarębski – Kwintet fortepianowy
Wałbrzyski Informator Kulturalny
Profesorowie
Kursy Interpretacji
Muzyki Kameralnej
Bruno Canino, Bartłomiej
Nizioł, Jakub Jakowicz, Szymon
Krzeszowiec, Marcin Markowicz,
Piotr Janosik, Piero Massa.
Warsztaty Aktorskie
Zbigniew Zamachowski, Wojciech
Malajkat, Beata Fudalej.
Swój udział w warsztatach
potwierdzili studenci uczelni
muzycznych z całego świata, a
także teatralnych – z całej Polski.
Dyrektor Festiwalu
Katarzyna Markowicz
Dyrektor artystyczny
Marcin Markowicz
lipiec-sierpień 2010
3
Urodziła się i maturę zdała w Wałbrzychu, do którego zawsze z ogromnym
sentymentem przyjeżdża. Od czterech lat swój talent pianisty doskonali w
Stanach Zjednoczonych i ma to trwać kolejne trzy.
Kochać to, co się robi
Mówi Anna Starzec, doktorantka
Stony Brook University w Nowym Jorku
Jak to się stało, że trafiła
Pani na studia do USA?
Zaczęłam naukę gry na fortepianie w szkole podstawowej
Zespołu Szkół Muzycznych im. S.
Moniuszki w Wałbrzychu. Tutaj
też ukończyłam liceum muzyczne. Potem zdałam do Akademii
Muzycznej w Poznaniu, gdzie
przez pięć lat studiowałam na
Wydziale Instrumentalnym specjalność fortepian u prof. Anny
Organiszczak. Ukończyłam studia z wyróżnieniem w 2006 r.
Wówczas dowiedziałam się, że
w Warszawie jeden z uniwersytetów z USA organizuje przesłuchania na studia podyplomowe.
Zdecydowałam się na udział. Po
miesiącu nadeszła odpowiedź zostałam studentką Oklahoma
City University i otrzymałam
pełne stypendium na 2-letnie
studia.
Co Pani wtedy czuła?
Bardzo byłam szczęśliwa!
Moja gra podobała się! Również
dlatego, że to miał być mój pierwszy wyjazd za ocean! Ogromnie
mnie też ciekawiło, jak funkcjonuje tam mechanizm życia muzycznego, jaki jest system nauki
gry na fortepianie.
4
lipiec-sierpień 2010
Też jesteśmy
tego ciekawi.
Okazało się,
że w Stanach organizowanych jest
mnóstwo konkursów i festiwali, do
których
muzycy
kwalifikują się drogą
przesłuchań. Udział
w konkursach promuje młodych muzyków. To taki mój
gol - żeby jak najwięcej korzystać z
możliwości grania
przed publicznością. Uniwersytet
w Oklahomie bardzo mnie w tym
wspierał, głównie
Anna Starzec w Nowym Jorku
finansowo. Zdobyłam I nagrodę i wyróżnienie Tel Awiwie, gdzie wykonywałam
na konkursach w Oklahomie, koncert Bacha na cztery fortepiadostałam się do finału konny z orkiestrą kameralną podczas
kursu w Teksasie. Największy
10-lecia Festiwalu Muzycznego
mój sukces to wygrana w kon- im. Felicji Blumental. Po koncerkursie promującym kultury: cie uczestniczyłam w bankiecie
USA i Izraela. Stąd też w moim
w Muzeum im. Felicji Blumental,
repertuarze znalazł się utwór
na którym byli polscy dyplomaci.
kompozytora z Oklahomy oraz To najważniejsze i najcenniejsze
izraelskiego. W nagrodę poje- moje doświadczenie ze wszystchałam na 10-dniowe występy do
kich zdobytych podczas studiów
Izraela. Grałam w Tyberiadzie i w
w Oklahomie.
Wałbrzyski Informator Kulturalny
A później były studia w
Dallas?
Jeszcze w czasie studiów w
Oklahomie słyszałam, że na uniwersytecie w Dallas koncertujący
profesor Joacquinn Achucarro
z Hiszpanii organizuje przesłuchania do swojego studia. Pojechałam tam. I znowu powód
do radości. Zostałam przyjęta
na 2-letnie studia solistyczne w
Southern Methodist University,
otrzymałam pełne stypendium
oraz możliwość pracy na uczelni jako akompaniator. To było
interesujące przeżycie. Mogłam
współpracować z wieloma muzykami i śpiewakami. Mogę powiedzieć, że dwa lata studiów w
Dallas było moim najcenniejszym
dotąd doświadczeniem. Profesor
Achucarro ma ogromną wiedzę i
jego wkład w zajęcia indywidualne ze studentami był bardzo duży.
Był bardzo wymagający, a praca
z nim szalenie intensywna. Kładł
duży nacisk na tempo i jakość
pracy, na możliwie największe
poszerzenie mojego repertuaru
oraz doskonalenie tego, który
miałam. Był to bardzo cenny dla
mnie kontakt. To zaprocentuje w
mojej karierze, już procentuje!
I nadszedł czas na Nowy
Jork...
Postanowiłam przygotować
się do przesłuchań na studia doktoranckie. W czasie wakacji w
USA życie muzyczne jest szczególnie bogate. Odbywa się bardzo wiele festiwali i konkursów.
Wzięłam udział w festiwalu muzycznym w Nowym Jorku. Miasto
jawiło się bardzo interesująco,
żyjące wydarzeniami muzyczny-
mi, z mnóstwem
możliwości posłuchania świetnych koncertów,
poznania interesujących ludzi.
W lutym tego
roku pojechałam do Nowego
Jorku, do Stony
Brook University na egzamin.
Trwał 30 minut,
ale wymóg był
taki, że w programie musiałam mieć pełny
recital fortepianowy. Komisja
wybierała, jakich
fragmentów chce
posłuchać. Konkurencja
była
duża – w spe- ... i z dyplomem uniwersytetu w Dallas Fot. E. Gargała
cjalności fortepian było ponad rych nagrodą, oprócz koncertów,
140 zdających. Dopiero po dwóch jest zdobycie agencji, sprawującej
miesiącach dostałam odpowiedź opiekę nad muzykiem i promui... znowu szczęśliwą. Zostałam jącej go. Z założenia trwa to rok,
zakwalifikowana na studia u proale najczęściej dłużej. Konieczne
fesor Christiny Dahl, otrzymałam
jest zadbanie o to, żeby do 30 – 35
pełne stypendium i asystenturę roku życia już wcześniej zaplanona uczelni. Wygląda na to, że wać konkursy i koncerty, które
będę też uczyła studentów gry na
pozwolą na promocję siebie. Tak
fortepianie.
jest w różnych krajach, tak jest i
w Polsce. Potrzebna jest świadoPani słowa uświadamiają mość siebie i własnych możliwojeszcze raz, jak ważny jest dla ści, otwartość na różne interprerozwoju muzyka udział w kon- tacje muzyczne i systematyczna
kursach i festiwalach, szeroka praca. Rynek muzyczny jest trudautopromocja.
ny, niełatwo w nim zaistnieć.
Niewiele zdziała się bez kreatywności i przebojowości. WażGratulujemy i życzymy dalne jest, żeby poznać jak najwięcej
szych sukcesów.
osób, które mogą ułatwić drogę
do kariery. Dlatego tak istotny
Rozmawiała:
jest udział w konkursach, w któElżbieta Gargała
Wałbrzyski Informator Kulturalny
lipiec-sierpień 2010
5
Artyści rosyjscy
Malarstwo, grafika, rzeźba
6 sierpnia - 15 września | wernisaż - 6.08. - godz. 18
Na wystawie zobaczymy prace artystów zrzeszonych w „Towarzystwie Objazdowym Wystaw
Artystycznych. XXI wiek. Sankt
Petersburg” (TOWA). Założono
go w 2005 roku w Petersburgu
w celu odnowienia najlepszych
tradycji rosyjskiej sztuki, znanej
z obrazów Kramskiego, Pierowa,
Szyszkina, Miasojedowa, Riepina i
innych pieredwiżników XIX w. W
przeciwieństwie do poprzedników,
dzisiejsi pieriedwiżnicy obok realistycznego podejścia do sztuki, prezentują i inne sprawdzone koncepcje artystyczne. Przewodniczącym
TOWY jest Walerij Wyborżanin.
Różnorodność stylistyki, oryginalność dziejszych pieriedwiżników
w podejściu do tematu i obiektu
sztuki nie są celem samym w sobie
dla wystaw TOWA. Jego ambicją jest
poszukiwanie i pokazywanie dzieł
świadczących o wysokich humanistycznych ideałach sztuki rosyjskiej,
a za najważniejsze uważa wyłonienie najcenniejszych dzieł wśród
jak najszerszego kręgu twórców i
zgromadzenie ich wewnątrz jednej
przestrzeni artystycznej. Sztuka
rosyjska jest pojmowana przez Towarzystwo jako synkretyczna, za-
inauguracja - 6 sierpnia
Zamek Książ
W programie:
- uroczystości oficjalne
koncert romansów
rosyjskich
otwarcie wystawy prac
artystów rosyjskich w BWA
„Zamek Książ”
Wałbrzyska Galeria Sztuki
BWA „Zamek Książ”
58-306 Wałbrzych, ul. Piastów Śląskich 1
www.bwa.walbrzych.pl
telefon: 074 665 62 62
e-mail: [email protected]
Dyrektor: Alicja Młodecka
wierająca w sobie najróżniejsze szkoły, które
niegdyś znajdowały się
w jednej przestrzeni
kulturowej.
Dlatego
wśród jego członków
są przedstawicieli różnych narodowości, którzy wyrażają własnym
stylem swoje refleksje
artystyczne po rosyjsku. TOWA starannie
dobiera dzieła, starając się, aby jej wystawy były ekspozycjami
prac, a nie konkretnej
grupy artystów.
W. Brataniuk - Balerina
Dni Kultury Rosyjskiej
w Wałbrzychu
Więcej:
Zapraszają:
Stowarzyszenie Współpracy
Polska-Wschód
w Wałbrzychu
Wałbrzyska Galeria Sztuki
BWA „Zamek Książ”
Rosyjski Ośrodek
Nauki i Kultury
w Warszawie
Towarzystwo Objazdowe
Artystów i Malarzy XXI wieku
Sankt Petersburg
Przedsiębiorstwo
Zamek Książ
www.art-vystavka.spb.ru
6
lipiec-sierpień 2010
Wałbrzyski Informator Kulturalny
Eugeniusz Kiszczak
Kazimierz Starościak
50-lecie twórczości artystycznej
Krzysztof J. Jędrzejec
Stypendysta prezydenta Wałbrzycha
Malarstwo
Wystawa wałbrzyskich twórców
25 czerwca - 2 sierpnia
Wernisaż - 25. 06
podczas Dnia Wałbrzyskiego Twórcy
Srebro
6 sierpnia - 15 września
wernisaż - 6 sierpnia
Na wystawie podziwiać będziemy prace, które
znalazły się na 19. Międzynarodowym Konkursie
Sztuki Złotniczej MINIMUM w Legnicy
Napłynęły one z Polski i Europy, Azji, Australii i
Ameryki Północnej.
Wałbrzyski Informator Kulturalny
lipiec-sierpień 2010
7
Spacer wśród kolorów, doświadczeń,
nacji każdego z artystów.
Pierwszy kontakt ze sztuką Kazimierza Starościaka miał miejsce
w cerkwi, kiedy jeszcze był dziec-
kiem. Kolejny, kiedy oglądał ikony
w Muzeum w Sanoku. Dziecięce zauroczenie sztuką mistyczną wpłynęło na obecną jego twórczość. Dzisiaj
Fot. K. Masiuk
Zapraszam Czytelników WI-u
na wyjątkową wystawę malarstwa
trzech wałbrzyskich artystów
- Kazimierza Starościaka, Eugeniusza Kiszczaka i Krzysztofa
Jędrzejca. Oglądać ją możemy w
Wałbrzyskiej Galerii Sztuki BWA
„Zamek Książ” przez cały lipiec,
a wernisaż miał miejsce podczas
obchodów Dnia Wałbrzyskiego
Twórcy w ostatni piątek czerwca.
To, co w wystawie uderza to
jej wysoki poziom artystyczny. Artystów łączy bardzo dobry warsztat
malarski, znakomita kolorystyka
oraz indywidualne ujęcie przedstawianych tematów.
Zwiedzanie wystawy jest
niczym spacer wśród kolorów,
zapachu terpentyny, bogactwa
doświadczeń, wspomnień i fascy-
Kazimierz Statościak z żoną w gronie sympatyków
Krzysztof Jędrzejec
Eugeniusz Kiszczak
Kazimierz Starościak
W latach 1954 – 1960 studiował w
ASP w Krakowie na Wydziale Tkaniny
Artystyczne, uzykując dyplom w pracowni
prof. Walczowskiego. Pracował zawodowo
jako projektant tkanin użytkowych i dekoracyjnych. Uprawia twórczość w zakresie
malarstwa. Był członkiem Oddziału Wałbrzyskiego ZPAP i członkiem założycielem
grupy twórczej „Kontrast”. Za osiągnięcia
w rozwoju wzornictwa przemysłowego
otrzymał nagrody: minstra kultury i sztuki
oraz dwukrotnie ministra przemysłu lekkiego. Wielokrotnie nagradzany na Ogólnopolskich Wystawach Malarstwa Plastyków Projektantów Przemysłu Lekkiego, na
konkursach oraz wystawach ogólnopolskich i międzynarodowych związanych
z tkaniną. Nagradzany i wyróżniany w
Ogólnopolskim Turnieju o Złotą Lampkę
Górniczą. Otrzymał nagrodę jubileuszową
(40 lat pracy twórczej) prezydenta Wałbrzycha. Swoje prace wystawiał na kilkunastu wystawach indywidualnych oraz kilkudziesięciu zbiorowych w Wałbrzychu,
różnych miastach w Polsce i kilku krajach
europejskich.
W latach 1953 – 54 studiował w
PWSSP w Poznaniu na Wydziale Rzeźby,
a od 1954 r. w ASP w Warszawie na Wydziale Malarstwa. Tam w 1959 r. uzyskał
dyplom w pracowni profesora Edwarda
Kokoszki. Uprawia malarstwo, rysunek i
grafikę Przez wiele lat był pedagogiem
i opiekunem amatorskiego ruchu plastycznego w Wałbrzychu, organizował
doroczne plenery plastyków nieprofesjonalnych. Był członkiem grupy twórczej “Wałbrzych”, przewodniczącym
Zarządu Oddziału Wałbrzyskiego ZPAP
(1975 – 76). Wielokrotnie nagradzany za
twórczość, m.in. przez ministra kultury i
sztuki, wojewodę wałbrzyskiego i władze
Wałbrzycha. Zdobywca nagród w kilku
edycjach Ogólnopolskiego Turnieju o
Złotą Lampkę Górniczą w Wałbrzychu
oraz wyróżnień w ogólnopolskich konkursach plastycznych.
Miał kilkadziesiąt wystaw indywidualnych oraz brał udział w kilkudziesięciu wystawach zbiorowych w Wałbrzychu, różnych ośrodkach w Polsce
oraz za granicą.
8
lipiec-sierpień 2010
W latach 1970 – 75
studiował w PWSSP we
Wrocławiu na Wydziale
Malarstwa, Grafiki i Rzeźby.
W 1975 r. uzyskał dyplom z
malarstwa architektonicznego u doc. Mieczysława
Zdanowicza oraz z malarstwa sztaluowego u doc..
Zbigniewa Karpińskiego.
Uprawia twórczość w zakresie: malarstwa, rysunku, grafiki i architekturę
wnętrz. Otrzymał wyróżnienie w konkursie im Bartoszka i Bobowskiego w
Warszawie. Jest współzałożycielem grupy twórczej
malarzy „Kontrast”. Ma na
koncie kilka wystaw indywidualnych oraz udział w
kilkudziesięciu zbiorowych
ekspozycjach w Wałbrzychu,
różnych miastach
Polski oraz za granicą.
Wałbrzyski Informator Kulturalny
wspomnień i fascynacji
zwykle rzadko, nie jest bohaterem
przedstawienia, ale jego częścią, obserwatorem zachodzących zjawisk.
Artyście bliskie są także hipotezy
naukowe, co oddał w ostatnim swoim obrazie „Wir”, odnosząc się do
prawa Faraday’a - wszystko w świecie makro i mikro jest wirem. Prace
Fot. K. Masiuk
na płótnach oglądamy tajemnicze
miasta, pałace, cerkwie, sanktuaria,
piętrzące się i nawarstwione, często
ujęte w nieokreślonym, rozległym
pejzażu. Dominuje w nich piękne,
miękkie światło i wyrafinowany koloryt. Przestrzeń architektoniczną
ożywiają sceny rodzajowe i postaci
świętych, tworząc tajemniczą, jakby
spowiłą mgłą opowieść. Kazimierz
Starościak maluje również przedstawienia świętych, nawiązując do sztuki pisania ikon. Artysta na drodze
eksperymentów twórczych opracował własną technikę malarstwa i
reliefu na płótnie. Maluje warstwowo i świadomie pozostawia miejsce
na przypadek. Powstała wypukłość,
zmarszczka, czy naciek farby nasuwa
rozwiązanie tematyczne. Artyście w
jego twórczości przyświeca myśl: W
sztuce liczy się tylko to, czego nie da
się opowiedzieć.
Eugeniusz Kiszczak maluje tradycyjną techniką olejną na płótnie.
W jego obrazach dominuje fascynacja tym, czego ludzkie oko nie może
dojrzeć a umysł ogarnąć. Artystę
urzekają: kosmos, stare cywilizacje,
rozważania o wszechświecie i prawach nimi rządzących. Nawiązuje
do Boskiego Stworzenia Świata.
Wszystko rodzi się z chaosu, który
artysta porządkuje i harmonizuje.
Tworzy się Coś z Nicości. Osobliwe,
boskie światło i koloryt dopełnionych barw oddają atmosferę „tworzenia”. Światło jest wszechobecne
w twórczości artysty. Tematem obrazów są również „Bramy”, umowne
przejścia w przestrzeń metafizyczną
i kosmiczną. Człowiek w obrazach
Eugeniusz Kisczaka pojawia się nie-
nego, można rzecz banalnego, tematu Krzysztof Jędrzejec zachował
indywidualny ślad pędzla i ujęcie
tematu. Artysta przyznaje, że potrzebował odświeżyć siebie i spojrzeć na wszystko inaczej. Chciał,
aby jego obrazy były bardziej optymistyczne. - Moje obrazy to listy,
które piszę i kieruję do publiczności.
Prace Krzysztofa Jędrzejca są obserwacją życia i otoczenia, zapisem
Krzysztof Jędrzejec ( w kapeluszu) oraz Eugeniusz Kiszczak, któremu pomaga
artystka malarka Barbara Mucha-Brodzińska
z wcześniejszego okresu twórczości
są monochromatyczne lub w zawężonej gamie barwnej. W ostatnich
pracach kompozycja jest bardziej
dynamiczna a kolor mocno nasycony z użyciem całej palety barw.
Zdecydowane zmiany kolorystyczne nastąpiły w twórczości
Krzysztofa Jędrzejca. Gama barwna zdecydowanie się rozjaśniła,
kolory są świeże, jakby soczyste,
przepełnione słońcem. Ostatnie
prace artysty przedstawiają martwe
natury z owocami, warzywami oraz
kwiatami. Urodziwe i dekoracyjne,
oddają radość życia i zachwyt nad
pięknem natury. Pomimo popular-
Wałbrzyski Informator Kulturalny
własnych doświadczeń i emocji. Na
wystawie prezentowane są również
wcześniejsze obrazy, charakterystyczne dla jego twórczości. W zawężonej gamie złamanych kolorów,
z wyraźnym, ciemnym konturem
oddają całą maestrię warsztatową.
Człowiek i jego natura jest częstym
bohaterem obrazów. Artysta maluje
również portrety. Miłym akcentem
są portrety autorów wystawy - Kazimierza Starościaka i Eugenisza
Kiszczaka oraz Autoportet, oddające znakomicie osobowość portretowanych (zobaczyć je można na
okładce).
Marzena Prokopowicz-Sawicka
lipiec-sierpień 2010
9
Stara Kopalnia
prezentuje:
Szychta filmowa
2 lipca - start godz. 17
• 500-letnią historię i tradycje górnicze na Ziemi Wałbrzyskiej
• kompleks architektoniczno-przemysłowy kopalni z
połowy XIX w.
• stałą ekspozycję elektrycznych maszyn wyciągowych
z 1911 r.
• sztolnię „Julia” wyposażoną w górnicze maszyny i
urządzenia
• stałą ekspozycję łaźni górniczej z 1915 r.
• eksponaty ze wszystkich
dziedzin górnictwa węglowego, najstarsze z 1739 r. •fragment XVIII - wiecznej
„Lisiej” sztolni
udostępnia:
• archiwalne filmy o tematyce
górniczej i zbiory biblioteki
górniczej z zakresu górnictwa
To impreza kulturalna poświęcona sztuce X Muzy. Złożą się na nią: wystawa plakatów filmowych twórców Polskiej
Szkoły Plakatu, koncert muzyki filmowej w wykonaniu zespołu Michelangelo Ensemble oraz projekcje filmów.
Poczet górników
wałbrzyskich
„Lisia” sztolnia
i szyb „Sobótka”
Grafiki górnictwa
G. Agricoli i E. Heuchlera obrazują
górnictwo XVI i XIX w.
Maszyny i narzędzia
w kuźni i hali tokarek
10
lipiec-sierpień 2010
„Hunger in Waldenburg”
Wydarzenie
specjalne
Park Wielokulturowy Stara Kopalnia zaprasza na
spóźnioną wałbrzyska premierę filmu
„Hunger in Waldenburg” - najprawdziwszego zabytku
kinematografii.
„Hunger in Waldenburg”
(„Głód w Wałbrzychu”) powstał
w 1929 r. w reżyserii Piela Jutzi.
Jest to obraz w całości nakręcony
w Wałbrzychu. Grają w nim także wałbrzyszanie tzw. „naturszczycy”. Opowiada on o trudnej
sytuacji w wałbrzyskim zagłębiu w latach 20. i w początkach
Wielkiego Kryzysu, pokazuje
autentyczne scenerie, kopalnie,
mieszkania i codzienne życie
mieszkańców ówczesnego Wał-
brzycha. Po kilku pokazach w
największych miastach Niemiec i
w Londynie dalsze projekcje tego
filmu zostały zatrzymane przez
ówczesną cenzurę niemiecką. Od
ponad osiemdziesięciu lat nie był
pokazywany w mieście, w którym
powstał, niewiele osób wie o jego
istnieniu. W świecie uchodzi on za
klasykę niemieckiego kina okresu
Republiki Weimarskiej. Dużo się
o nim pisze i bywa wyświetlany
na różnych festiwalach, na przykład w 2007 r. w Wiedniu.
Medalierstwo okolicznościowe
w górnictwie
od 24 czerwca
Fragmenty przeszłości
Większość przedmiotów prezentowanych na wystawie pochodzi z 16 lat badań wykopaliskowych
Anny Kowalskiej i Lidii Wiśniew-
skiej, które od podstaw tworzyły w
1987 roku Oddział Archeologiczny
ówczesnego Muzeum Okręgowego
w Wałbrzychu.
Wałbrzyski Informator Kulturalny
Szychta filmowa - 2 lipca - start godz. 17
Wystawa plakatów filmowych
twórców Polskiej Szkoły Plakatu
do 10 września
Fenomen Polskiej Szkoły Plakatu nie wymaga rekomendacji.
Sztuka ta od lat zachwyca i inspiruje odbiorców na całym świecie,
a film od początku stanowił jej
podstawowy temat. Lapidarny
skrót, metafora, symbol, dowcip,
niezwykłe połączenie formy i
treści w kompozycji czy wielość
technik wykonania, składające
się na autorską interpretację, to
cechy, których próżno szukać w
PARK WIELOKULTUROWY „STARA KOPALNIA”
58-304 Wałbrzych, ul. Wysockiego 28
Zwiedzanie od wtorku do soboty w godz. 9-15
Wejście z przewodnikiem o godz. 9, 11, 13
e-mail: [email protected]
telefon 074 664 60 33 | tel./faks 074 664 60 35
Trasa turystyczna w zabytkowej kopalni węgla kamiennego „Julia”.
Trasa nieprzygotowana dla osób niepełnosprawnych.
Grupy zorganizowane proszone są o wcześniejszą rezerwację telefoniczną.
Dla grup zagranicznych istnieje możliwość zaangażowania tłumaczy za
dodatkową opłatą. Czas zwiedzania: 1,5 godz.
Ceny biletów: normalny - 6 zł, ulgowy - 3 zł
p.o. dyrektora: Kazimierz Szewczyk
dzisiejszych pozbawionych indywidualizmu, wyobraźni i polotu
pseudoplakatach – fotomontażach. Plakaty, które będą prezentowane na wystawie wyszły spod
rąk wybitnych artystów m. in.:
Franciszka Starowieyskiego, Bronisława Zelka, Bohdana Butenki,
Jacka Neugebauera, Wiktora Górki, Eryka Lipińskiego.
Koncert muzyki filmowej
w wykonaniu Michelangelo Ensemble
Całości imprezy dopełnią projekcje
filmów krótkometrażowych. Ich autorami są studenci wałbrzyskiej PWSZ, przygotowujący je z myślą o różnych konkursach, na których zdobywały nagrody.
Wałbrzyski Informator Kulturalny
Zespół tworzą młodzi muzycy Filharmonii
Sudeckiej, klasycznie wykształceni i ze sporym już
bagażem doświadczeń
na scenach krajowych i
zagranicznych, otwarci
na wszelkie artystyczne
wyzwania. Po świetnie
przyjętym przez publicz-
ność debiucie inspirowanym tangiem, tym
razem muzycy zagrają program złożony z
oryginalnych aranżacji
popularnych tematów
filmowych. Koncert odbędzie się w niezwykłej
scenerii szatni łańcuszkowej.
lipiec-sierpień 2010
11
65
Teatru L lat
alki i
w Wałb Aktora
rzychu
Nowa premiera
W Teatrze rozpoczynają się
próby do nowego spektaklu. Będzie to inscenizacja „Balladyny”
Juliusza Słowackiego w reżyserii
znanej w Wałbrzychu z wcześniejszych dokonań („Alicja w Krainie
Czarów”) Marioli Ordak-Świątkiewicz. Premiera przewidziana
jest na jesień, ale już teraz Teatr
zaprasza od września na przedstawienia przedpremierowe.
Partnerami spektaklu są:
PGNiG oraz Gmina Wałbrzych.
TEATR LALKI I AKTORA W WAŁBRZYCHU
58-300 Wałbrzych, ul. M. Buczka 16
www.teatrlalek.walbrzych.pl
Rezerwacja biletów: 074 666 57 90, 074 666 73 40
e-mail:[email protected]
Sekretariat i Dyrektor
telefon 074 666 73 42
faks 074 666 73 43
Biuro Organizacji Widowni
074 666 73 40
074 666 57 90
p.o. Dyrektora Zbigniew Prażmowski
Teatr zastrzega sobie możliwość zmian w repertuarze.
Grand Prix
Nasz Teatr Lalki i Aktora
zdobył nagrodę Grand Prix na
V Świętokrzyskim Festiwalu Teatrów Lalkowych „Brzechwa i
inni”. Otrzymał go za „Calineczkę” w reż. Konrada Dworakowskiego.
Wyprzedaż
Na przełomie sierpnia
i września Teatr Lalki i Aktora
planuje zorganizować wielką
wyprzedaż rekwizytów teatralnych. Będzie można wówczas
nabyć kostiumy teatralne, elementy scenografii, lalki. Przed-
mioty te pochodzą z magazynów teatralnych i pozostały
z przedstawień, które przed
laty były w repertuarze Teatru.
Szczegółowe informacje będą
umieszczone na: www.teatrlalek.walbrzych.pl.
Kolejna edycja
warsztatów
Aktualnie w Teatrze Lalki
i Aktora trwa nabór na kolejną
edycję warsztatów „Rodzic –
Dziecko”. Tym razem są one adresowane do dzieci 8-10 – letnich.
Zajęcia rozpoczną się 11 września,
a zakończą 16 października.
Odpłatność za udział w
warsztatach wynosi 120,- zł za 1
dziecko i towarzyszącego rodzica.
Wszyscy chętni, którzy chcą
wziąć udział w warsztatach, mogą
wysłać swoje zgłoszenie na adres
mailowy: [email protected]; tel.74 666 73 44.
12
lipiec-sierpień 2010
Wałbrzyski Informator Kulturalny
22 sierpnia
wałbrzyski Rynek
SUDECKIE LATO MUZYCZNE
godz. 14
Koncert Finałowy IV Sudeckiego
Festiwalu Piosenki Dziecięcej
godz. 18
LETNIA SERENADA
Orkiestra Symfoniczna
Filharmonii Sudeckiej
dyrygent - Dariusz Mikulski
Gwiazdy wieczoru
Anna Jurksztowicz
Krzesimir Dębski
W programie m.in. muzyka filmowa.
58-300 Wałbrzych
ul. Słowackiego 4
www.filharmonia-sudecka.pl
e-mail:
[email protected]
biuro koncertowe
074 842 28 93
dział audycji szkolnych
i przedszkolnych
074 842 64 09
Lipiec
- przerwa
sekretariat
074 842 32 87
Dyrektor naczelny i artystyczny: dr Dariusz Mikulski
11 sierpnia
Kudowa - Zdrój
Orkiestra Symfoniczna
Filharmonii Sudeckiej
KONCERT CHOPINOWSKI
Dariusz Mikulski - dyrygent
Grzegorz Niemczuk - fortepian
W programie:
F. Chopin - II Koncert fortepianowy f - moll op. 21
Wałbrzyski Informator Kulturalny
15 sierpnia Kudowa - Zdrój
Orkiestra Symfoniczna
Filharmonii Sudeckiej
TURNIEJ TENORÓW
Dariusz Mikulski - dyrygent
Soliści - tenorzy polskich
scen operowych
lipiec-sierpień 2010
13
ZESPÓŁ PIEŚNI I TAŃCA
„WAŁBRZYCH”
www.zpit.pl
58-304 Wałbrzych, ul. Andersa 185
tel 074 666 42 60 | tel/faks 074 848 15 25
email: [email protected] | [email protected]
Dyrektor: Arkadiusz Simm
Galeria „Na piętrze”
58-300 Wałbrzych, Rynek 22
tel./fax: 074 842 63 77
Galeria Słowa i Obrazu
im. o. Pio
58 – 302 Wałbrzych, ul. Asnyka 12 a
tel. 074 842 57 09
Organizator wystaw: Stanisław Białowąs
tel. kom. 0604 584 945
Autorska Galeria Rzeźby
Marii Bor
Zwiedzanie po umówieniu się:
tel./fax: 074 84 752 53 tel. kom. 0607 69 32 72
Wałbrzych , ul. Wrocławska 80
Ogólnopolski Teatr
William-Es
ul. Piastów Śląskich 1
58-306 Wałbrzych
Tel.: 0 603 532 360, 0 697 634 978
www.teatrwilliam-es.com
[email protected]
14
lipiec-sierpień 2010
Ogólnopolski konkurs na
recenzję książki mówionej
Zaprasza do niego „Biblioteka pod Atlantami”, która realizuje projekt pn. „Zasłuchaj się w książce – nie
tylko polskiej”, dofinansowany przez ministra kultury i
dziedzictwa narodowego.
Konkurs przeznaczony jest dla osób niewidzących
i słabowidzących. Recenzja ma dotyczyć utworu literackiego i może być przygotowana na różnych nośnikach.
Prace należy przesłać do 15 września br. na adres
„Biblioteki pod Atlantami”. Gala wręczenia nagród odbędzie się 15 października w wałbrzyskiej bibliotece w
Rynku.
Pełny tekst regulaminu – w siedzibie „Biblioteki
pod Atlantami”, na stronie: www.atlanty.pl oraz w miesięczniku „Pochodnia”. Informacje – Oddział Zbiorów
dla Niewidomych, 74 664 99 21.
Wakacje z książkowymi detektywami
Oddział Dziecięco – Młodzieżowy
sierpień
każdy wtorek i czwartek - w godz. 12 - 14
Świat jest słowem?
Filia nr 1 – Dziecięca, Nowe Miasto
Głośne czytanie, zabawy, mini-konkursy,
zajęcia plastyczne
Spotkania: 29. 06 - 9. 07 17 - 31. 08
wtorek – piątek w godz. 11 - 12
Wałbrzych
w legendach
Filia nr 5 Publiczno –
Szkolna, Sobięcin
Spotkania literacko –
plastyczne
20. 07 - 6. 08
wtorki - czwartki,
w godz. 11 - 13
Odkryj siebie
i innych
Filia nr 13, Glinik Nowy
Seanse filmowe,
wspólne czytanie,
zajęcia z arteterapii
lipiec, wtorki – piątki, w godz. 11 - 13
Bibliowakacje 2010
Filia nr 11 - Dziecięco – Młodzieżowa, Podzamcze
sierpień od godz. 11
cykl „Życie dzieci w innych krajach”
„Tydzień z Janem Brzechwą”
„Przez rozrywkę do wiedzy” - tydzień z rebusami,
zagadkami, quizami, zabawami
Wałbrzyski Informator Kulturalny
Galeria pod Atlantami
Krzysztof Janusz Jędrzejec
Malarstwo
2 - 31 sierpnia
Studiował w PWSSP we Wrocławiu na Wydziale Malarstwa,
Grafiki i Rzeźby, uzyskując w 1975 r. dyplom z malarstwa architektonicznego u doc. M. Zdanowicza oraz z malarstwa sztalugowego u doc. Z. Karpińskiego.
Uprawia twórczość w zakresie: malarstwa, rysunku, grafiki
i architekturę wnętrz. Ma na koncie wystawy indywidualne oraz
udział w kilkudziesięciu zbiorowych w Wałbrzychu, różnych miastach Polski oraz za granicą. Przybył do Wałbrzycha w 1976 r. i od
razu wyróżniał się profesjonalizmem warsztatowym, ogromnym
talentem i specyficzną pastelową kolorystyką prac. Lubi malować
portrety, ostatnio także motywy kwiatowe. Jest artystą wciąż poszukującym, indywidualnie kształtującym swoje artystyczne „ja”.
ODDZIAŁ DLA DZIECI
I MŁODZIEŻY
czynna: pon. - pt. 10 - 18
sob. 9- 15
Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna
„Biblioteka pod Atlantami” w WałBrzychu
58-300 Wałbrzych, Rynek 9
ODDZIAŁ ZBIORÓW
AUDIOWIZUALNYCH
czynny: pon. - pt. 10 - 18
sob. 9 - 15
www.atlanty.walbrzych.pl
czynna: pon. - pt. 9 -18; sob. 9 - 15
e-mail: [email protected]
Dyrektor Violetta Kasiborska
Filmowa środa
z Wałbrzychem w tle
Pracownia Regionalna
sierpień, każda środa - godz. 13
– Galeria pod Atlantami
4. 08 - „Hrabina Cosel”, 11. 08 - „Panna Nikt”
18. 08 - „Komornik”, 25. 08 - „Sztuczki”
Wakacyjne wędrówki po
Polsce z baśnią i legendą
Filia nr 2, Podgórze
3 - 25. 08, wtorki i środy,
w godz. 12 - 14
Wałbrzyski Informator Kulturalny
PRACOWNIA
REGIONALNA
czynna: pon. - pt. 10 - 17
nna
telefon 074 664 99 21 | faks 074 664 87 05
pcu
w li
zy
niec
Punkt
biblioteczny nr 1
ODDZIAŁ
DLA NAJMŁODSZYCH
czynna: pon. - pt. 10 - 17
Szczawienko
7. 07 - godz. 10
film„Zmierzch”
Palcem po mapie czyli
podróże małe i duże
Zajęcia literacko
- plastyczne
9 - 31. 08
każdy wtorek i piątek,
w godz. 10 - 12
WYPOŻYCZALNIA
GŁÓWNA
czynna: pon. - pt. 10 - 18
sob. 9 - 15
ODDZIAŁ ZBIORÓW
DLA NIEWIDOMYCH
czynny: pon.– pt. 10 - 16
DZIAŁ INFORMACJI
NAUKOWEJ I CZYTELŃ
czytelnia naukowa,
czytelnia czasopism
czynna: pon. - pt. 10 - 18
- sob. 9-15
lipiec-sierpień 2010
15
Przedsiębiorstwo
„Zamek Książ”
w wałbrzychu Sp. z o.o.
ul. Piastów Śląskich 1
58-306 Wałbrzych
ksiaz.walbrzych.pl
Z zamkowej szuflady
To nowa, stała wystawa, pokazująca usystematyzowaną historię Zamku Książ. Prezentowana jest
w pięciu komnatach. Materiały pochodzą głównie
z Archiwum Państwowego we Wrocławiu, z zasobu
„Majątek Hochbergów” oraz z prywatnych archiwów
rodzinnych i ze zbiorów własnych Przedsiębiorstwa
“Zamek Książ”.
centrala: +48 074 66 43 800
[email protected]
Prezes: dr Jerzy Tutaj
8 sierpnia
II koncert
Chopinowski
200 koncertów
na 200-lecie urodzin
lipiec
III Książański Plener Artystyczny
Lekcje zamkowe
Chcąc wykorzystać ogromne możliwości poznawcze tkwiące w Zamku Książ, Centrum Europejskie zaproponowało „Lekcje zamkowe”, które
przybliżają młodym ludziom historię regionu i jego
mieszkańców oraz uczą szacunku dla przeszłości.
Szczegóły: tel: (74) 66-43-871, (74) 66-43- 829,
e-mail: [email protected],
[email protected].
Drużyna ochotniczej zamkowej straży pożarnej
16
lipiec-sierpień 2010
Zamkowe pokojówki na tle Książa
Pierwsza komnata
to wspomnienie o ostatnich właścicielach Książa:
Janie Henryku XV von Hochberg, jego małżonce
księżnej Daisy oraz ich trzech synach: Janie Henryku
XVII, Aleksandrze i Bolku. Jest tu także drzewo genealogiczne książańskiej gałęzi rodu Hochbergów.
Salonik obok
w całości poświęcony jest księżnej Daisy. M.in. są tu
unikatowe dokumenty - odnaleziony niedawno akt
zgonu księżnej oraz notatka lekarza ze Szczawienka,
wezwanego do niej w 1933 r.
W kolejnej zamkowej komnacie
znajdują się tablice przedstawiające najbliższe otoczenie zamku, również budowle już nieistniejące.
Najważnieje w tej sali są jednak tablice z uwiecznionym wizerunkiem służby Hochbergów oraz zdjęcia
z ich codziennego życia. Są to wyjątkowe fotografie i większość z nich nie była dotąd publikowana.
Pochodzą z prywatnych zbiorów rodzinnych osób,
których przodkowie związani byli z Hochbergami i
Zamkiem Książ.
Następna odsłona wystawy
to historia Zamku Książ, ze szczególnym uwzględnieniem trzech wielkich etapów jego przebudowy.
Pierwszy dotyczył części barokowej, drugi zrealizowano na początku XX wieku, ostatni - w czasie II
wojny światowej.
Ostatnia komnata
zawiera informacje i zdjęcia dotyczące wojennych losów Zamku Książ jako części kompleksu Riese.
Wałbrzyski Informator Kulturalny
Wałbrzyski Informator Kulturalny
lipiec-sierpień 2010
17
Włodzimierz Łotocki
przyjechał z Ukrainy dziewiętnaście lat temu. Jako
muzyk z wykształcenia w
Wałbrzychu też udzielał się
od razu aktywnie w tym
kierunku. Z czasem został
skrzypkiem w Filharmonii
Sudeckiej. Wołodia Łotocki
jest znany obecnie wałbrzyszanom nie tylko jako muzyk, ale też recytator i artysta kabaretowy, którego nie
może zabraknąć na żadnej
ważniejszej imprezie kulturalnej w naszym mieście.
Dzisiaj
przedstawię
Państwu jego nowe oblicze
- oblicze poety i tłumacza
literatury ukraińskiej i rosyjskiej. Jest to tym bardziej
cenne, że przybył do nas ze
znikomą znajomością języka polskiego.
Prezentowane utwory
łączy jedno - wyczucie słowa i wspólnej melodii języków polskiego i ukraińskiego. Dlatego trudno oprzeć
się
słowiańskiej
nucie
brzmiącej w tych strofach.
A zwłaszcza humorowi z
domieszką nostalgii znanej
nam z ukraińskich dumek.
Te ostanie akcenty najwyraźniej brzmią w autorskim
wierszu Wołodii, który napisany został w języku polskim. To, jak myślę, godna
uwagi informacja, polecam
ją Państwa uwadze, życząc
szczególnych wrażeń przy
wsłuchaniu się w słowiańskie klimaty.
Krzysztof Kobielec
dajesz los im a nie wiersze
***
Głupi styczeń - świeci słońce
Zimy nie, ma ściska serce
Na Piaskowej bazar wróbli
Tak jak w parlamencie
Podobno w maju ma nie być mróz
Ale w marcu ma być deszcz
Pogubiłem parasole...
Czy mi z tego wyjdzie wiersz
Zastanowię się dwie chwile
Mam kielicha i fajki też
Dzisiaj szedłem cztery mile
Chciałem spotkać czarny bez
G... no z tego, jest za wcześnie
Porąbało mnie czy co
U sąsiada piesek jęczy
Przeproszę go w ogóle tak za byle co
Napisane w języku polskim
Mykoła Wingranowski
***
Nie ruszaj mnie, ja sam się smucę,
Sobie na ręce patrzę sam,
A duszę moją nie chcę leczyć,
Niech znów umiera, jak ją znam
Przeżyje. Przeczernieję.
Przekraczę. Przepadnę sam.
Już oniemiałem. Nic się nie dzieje,
Obojętności w głowie mam.
Jednego chcę. Zestarzej szybciej się!
Niech zwiędną oczy twe i twarz!
Samotność ciebie niech opisze
Ołówkiem szarym jeszcze raz!
Pogaśnij! Zmierzchnij! Stłucz się, zbij się!
Spanikuj! Zagadaj się na śmierć!
Lokajskim gestem nagle zwiń się,
Lecz błagam: nie wyciskaj łez.
Nie odbywało się. Nie drgało.
Nie świeciło się. Nie wiem czy szło.
Nie złociło się. Nie bielało.
Nie... Panie Boże, ciemnoszare tło!
Jak tajska porcelana – wszystko mija.
Rękawem, śniegiem, grzybem, pniem.
I tylko pszczoła nadal śpiewa
Nad malinowym ostem swym.
tłumaczenie z ukraińskiego
Wałbrzyski Informator Kulturalny
prezentacje: poezja
Wołodia
Łotocki
lipiec-sierpień 2010
21
Wakacje z remontem
Tradycją już stało się pisanie, że
sezon „ogórkowy” w Teatrze Dramatycznym poświęcony jest mniejszym
lub większym zabiegom upiększającym i porządkującym budynek. Podobnie będzie i w tym roku. A właściwie zupełnie inaczej. Bo tego, co
dziać się będzie w obrębie teatralnych
murów, nie sposób nazwać „zabiegiem”, nawet dużym. Kiedy z końcem
czerwca „zamilkną muzy”, gmach
przy pl. Teatralnym 1 wypełni ryk
wszelkiego autoramentu narzędzi,
które w ruch pójdą, by znaczne środki finansowe zamienić w elegancki,
funkcjonalny i energooszczędny
budynek zaopatrzony w nader przyzwoitą i wcale nowoczesną scenę.
Spełniają się wieloletnie marzenia o generalnym remoncie. W
realność przyobleka się wizja odnowionej sceny. Tym razem podczas
kanikuły teatr przejdzie nie lifting, ale
prawdziwy remont.
W tej sytuacji oczekiwanie na
nowy sezon artystyczny jest jeszcze
bardziej pracowite i emocjonujące.
Wyremontowana scena otworzy
przecież nowe możliwości!
Katarzyna Migdałowska
W ramach promocji
projektu „Rewitalizacji i
adaptacji na cele kulturalne byłej KWK Julia” wałbrzyski „Dramat” zaprosił
na „Łyska z pokładu Idy”.
I choć miejsce zdawać by
się mogło odpowiednie,
to każdy, kto spodziewał
się wiernej adaptacji lub
przynajmniej bliskiej oryginału, musiał mocno się
zdziwić.
Teatr Dramatyczny
im. Jerzego Szaniawskiego
w Wałbrzychu
58-300 Wałbrzych, pl. Teatralny 1
www.teatr.walbrzych.pl
e-mail: [email protected]
centrala: 074 664 96 90 do 92
sekretariat: 074 664 96 93
faks: 074 664 96 94
biuro współpracy z publicznością:
074 664 96 95
Dyrektor:
Danuta Marosz
Dyrektor artystyczny:
Sebastian Majewski
Dyrekcja Teatru zastrzega sobie prawo zmiany terminów.
Udane III Dni Młodego Teatru
I w tym roku mieliśmy
okazje oglądać owoce pracy młodych ludzi zainteresowanych sztuką sceniczną.
Powstały podczas zajęć realizowanych z uznanymi reżyserami w ramach interesujących
programów. Dzisiaj tylko przypomnienie.
13 czerwca
Fredroshake - prapremiera
Teatralna (de) KONSTRUKCJA
Teatr Dramatyczny
i Gimnazjum nr 6 w Wałbrzychu
22
lipiec-sierpień 2010
14 i 16 czerwca
„Zamkowa 2”
Teatr i Szkoła
Teatr Dramatyczny i uczniowie
Zespołu Szkół nr 2 w Wałbrzychu
15 czerwca
POGUBIONE KLOCKI
BANAŁ
wykonanie – Trzeci Teatr
16 czerwca
„dziady@mickiewicz/cz.III. - scena
II. improwizacja - dekoństrukcja dla
młodzieży (bo klasyki się nie da!),
dzie konrad yes popo - kulturowym
włatcom much”
wykonanie – Trzeci Teatr
Wałbrzyski Informator Kulturalny
Wio, koniku...
Bo choć Teatr zaprasza, Teatr firmuje, a afisze sugerują spotkanie
ze szkolną lekturą, to nie mieliśmy do czynienia ze spektaklem
teatralnym, a z prezentacją w rodzaju performensu, happeningu,
a w najlepszym razie z wariacją
na temat. Na temat bardzo swobodnie potraktowany i bardzo
odległy od pierwowzoru.
Ciekawe wnętrza kopalni
(która jako zakład pracy dla
młodego pokolenia wałbrzyszan
jest zjawiskiem nieomal abstrakcyjnym, a dla dojrzalszych
mieszkańców symbolem lepszych czasów) już od wejścia
przygotowywały widzów do niezwykłego wydarzenia. I takim
też było spotkanie w wałbrzyską
wersją „Łyska”. Nie znaczy to, że
rzecz musiała zachwycić i rzucić
na kolana miłośników teatru, a
w szczególności wałbrzyskiego.
To była bowiem jedna z najbardziej awangardowych propozycji, którą oferuje w ostatnim
czasie nasza scena dramatyczna.
I jak znam życie, zdobędzie tyle
samo zwolenników co i przeciwników. Znów padną „zatroskane” pytania o celowość
wydawania pieniędzy na takie
produkcje. No cóż, każdemu
wolno pytać, ale warto zamyślić
się nad tym, kto z mieszkańców
naszego miasta ruszyłby w świat
w poszukiwaniu alternatywnego teatru. Teatru penetrującego
związki muzyki, dźwięku, słowa, gestu, ruchu z improwizacją
sceniczną, aktorską, muzyczną.
Kto zechciałby podjąć takie ry-
zyko? Bo jest to ryzyko niezaprzeczalne
- wyjść na spotkanie
czegoś, czego się nie zna, o czym
niewiele się wie lub wcale. Jest
to ryzyko zderzenia się z obcą
i może mało przyswajalną estetyką. Ryzyko istotne, zwłaszcza
dla starszego pokolenia widzów.
„Łyska” nie trzeba kochać,
nie trzeba się nim zauroczyć
ani też wzruszać jego losami.
„Łyska” warto przeżyć, jak przeżywa się własne radości i cier-
duszą i ciałem w rytmiczny pląs
znaczeń, frazeologii, gestów, podobnie jak angażujemy te sfery
w codzienne własne życie. Idzie
o wysiłek wkładany w życie,
w jego przeżywanie. Dlaczego
mamy go szczędzić w spotkaniu
z artystyczna przygodą?
Nieważne, czy uznamy tekst
Janka Czaplińskiego za niedojrzały, czy znakomity. Nieistotne, czy
miejsce realizacji to historycznie
przebrzmiały warsztat pracy, czy
blokerski przyczułek (pseudo-
pienia. Bo „Łysek” to opowieść
o bólu, nudzie, wysiłku i cierpieniu, w których chcemy odnaleźć szczęście i zachować radość
dzieciństwa. Ono bowiem mija
wbrew naszej woli i pragnieniu.
A to co bolesne pojawia się jak
pierwsza po zimie zieleń. Jak
dzień po nocy. Jak cokolwiek innego po czymkolwiem innym. I,
jak sama Łyskowa inscenizacja,
jest lub bywa równie bez sensu.
Bo nie o sens idzie, ale o stworzenia optymalnych warunków
do emocjonalnego uczestnictwa w scenicznej prowokacji.
O zaangażowanie się umysłem,
graffiti) dopieszczony przez Martę Stoces. Nieważne czy muzyka
Michała Lisa to uwodząca struktura rytmu z bluesową skargą w
tle, czy chałtura na zlecenie. Bo
jedyne ważne w tym działaniu,
to pot, rwący się zmęczeniem oddech aktorów – Angeliki Cegielskiej, Małgorzaty Łakomskiej (w
świetnej formie w tym sezonie),
Eweliny Żak i Andrzeja Kłaka (i
znów po bandzie i bez trzymanki). Ważne, bo prawdziwe. A sens,
w tym zupełnie taki jak w życiu
- jeśli go sami nie stworzymy, to
wio, koniku...
Krzysztof Kobielec
Wałbrzyski Informator Kulturalny
lipiec-sierpień 2010
23
D n i Wa ł b r z yc h a
3 - 5 września
Największa impreza w mieście.
Wystąpią m.in.:
Ania Wyszkoni
Łzy
T-Love
Raz, Dwa, Trzy
Stadion przy ul. Kusocińskiego.
Atrakcje dla dzieci
1 lipca - 28 sierpnia
Codziennie warsztaty, spotkania z grą, przygodą i
zabawą. WOK zaprasza też na kilkanaście wycieczek. W ich programie:
Park linowy – Jedlina Zdrój
6 i 27 lipca, 10, 20 i 24 sierpnia
Świeradów Zdrój – Kolej Gondolowa
12 lipca
Jelenia Góra - Sobieszów
19 lipca i 6 sierpnia
Złoty Stok – Kopalnia Złota
16 lipca i 9 sierpnia
Kowary – Park Miniatur,
Ściegny – Miasteczko Western City
13 i 26 sierpnia
Szczeliniec
14 sierpnia
Czechy – Dwór Karlove Zoo
29 lipca i 18 sierpnia
Kudowa - Zdrój, Czermna
8 lipca i 12 sierpnia
Jaworzyna Śląska
– Muzeum Kolejnictwa
20 lipca i 5 sierpnia
Błędne Skały
9 lipca
24
lipiec-sierpień 2010
Wałbrzyski Informator Kulturalny
W pozostałe dni: warsztaty, spotkania z grą, przygodą i zabawą.
Szklarska Poręba
13 lipca i 27 sierpnia
www.wok.walbrzych.pl
Dyrektor: Jarosław Buzarewicz
58-304 Wałbrzych
ul. Andersa 185
58-309 Wałbrzych
ul. Broniewskiego 65a
telefon 074 666 43 50
e-mail:
[email protected]
telefon 074 666 43 54
faks 074 666 43 55
e-mail:
[email protected]
Sygnał
Wolności
25 lipca
wałbrzyski Rynek
- godz. 12
WOK zastrzega sobie zmiany terminów imprez
Sztuka flamenco
4 – 10 lipca
Seminarium odbędzie się w WOK na Białym
Kamieniu. Zakończy je uroczysta gala 10. 07
w szczawieńskim Teatrze Zdrojowym
W ramach seminarium WOK zaprasza na warsztaty tańca
flamenco na trzech poziomach zaawansowania (początkujący,
średniozaawansowany i zaawansowany). Poprowadzi je słynna
mistrzyni Flamenco Pilar Montoya „La Faraona” z dynastii rodu
Farruco. Natomiast Octavio Lozano Montoya „Espontańo” zaprasza na warsztaty: gitarowe, śpiewu i gry na cajonie (drewnianym
instrumencie perkusyjnym). Ponadto odbędzie się kurs języka
hiszpańskiego dla początkujących. Zaplanowano także projekcje
filmów dokumentalnych o flamenco.
Będzie to prawdziwie Hiszpański Tydzień.
WALDENBURGIENSIS III
III Międzynarodowy Plener Malarski
Wałbrzych
Wystawa poplenerowa
9 – 26 sierpnia
Malarskie utrwalenie
wałbrzyskiej starówki
Galeria WOK
na Białym Kamieniu
wernisaż - 26. 08 - godz. 16
Wałbrzyski Informator Kulturalny
Lato w teatrze
19 lipca
- 1 sierpnia
WOK na Białym Kamieniu
Propozycja adresowana do młodzieży w wieku 13 - 19 lat. Zajęcia
odbywać się będą w 4 grupach - aktorskiej, muzycznej, kostiumowo – scenograficznej oraz promocyjno – dziennikarskiej.
Wydarzenie z pogranicza działań
parateatralnych, teatru tańca, teatru
off, teatru alternatywnego, performersu.
W planie - jeden spektakl w
dwóch formach:
31 lipca - side specific, przedstawienie wieczorne na wałbrzyskich
pagórkach
1 sierpnia - scena WOK na Białym Kamieniu.
Lato w Teatrze to projekt Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego adresowany do młodych ludzi,
spędzających wakacje w mieście. Jego
koordynatorem jest Instytut Teatralny
im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie.
lipiec-sierpień 2010
25
Przychodzę więc
i klękam na tej Golgocie
współczesności...
do 30 września wystawa czasowa
Na ekspozycję składa
się zbiór fotografii dokumentalnych, wykonanych
na terenie byłego obozu
koncentracyjnegoAuschwitz-Birkenau bezpośrednio po
wyzwoleniu Autorami zdjęć
są Henryk Makarewicz
oraz Stanisław Mucha. Dokumentację fotograficzną
uzupełniają fragmenty wpisów do księgi pamiątkowej
Muzeum. Ekspozycja w
polskiej i angielskiej wersji
językowej, została przygotowana przez pracowników
Działu Wystawienniczego
Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau.
MUZEUM GROSS-ROSEN
58-152 Goczałków
ul. Ofiar Gross-Rosen 26
Rogoźnica
www.gross-rosen.pl
czynne: od 1.05 do 30.09 w godz. 8:00 – 19:00
telefon:
telefon: 074 855 90 07
074 846 45 66
Dyrekcja i pracownie
074 842 15 80
naukowo-badawcze
tel./fax:
58-304 Wałbrzych
074 842 15 94
ul. Szarych Szeregów 9
e-mail: [email protected]
Dyrektor: Janusz Barszcz
Uroczystości rocznicowe
5 września - godz. 12
Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy
Odbędzie się wówczas doroczna uroczystość
w hołdzie ofiarom obozu koncentracyjnego GrossRosen i pomordowanym w czasie II wojny światowej
z udziałem m.in. byłych więźniów i kombatantów.
26
lipiec-sierpień 2010
Wystawy sta³e
Minerały, skamieniałości
i skały Dolnego Śląska
Prezentuje bogaty i barwny świat minerałów.
Szczególnie interesująca jest kolekcja kwarców
pochodzących z masywów granitoidowych Dolnego Śląska oraz chryzoprazów i nefrytów – najsłynniejszych kamieni ozdobnych regionu. Poznać też
można historię rozwoju geologicznego Dolnego
Śląska utrwaloną w skałach oraz skamieniałościach
roślin i zwierząt, zobaczyć lecznicze pastylki „terra
sigillata” wytwarzane w XVII i XVIII wieku z glinek
wydobywanych w okolicach Strzegomia.
Historia miasta
i regionu
Pokazuje tylko część bogatych zbiorów obrazujących dzieje Wałbrzycha w różnorodnych formach –
ikonograficznej, archiwaliów, dokumentacji współczesności, numizmatyki, kartografii, górnictwa.
Porcelana fabryk
dolnośląskich
Zasadniczą część zbioru stanowią wyroby wałbrzyskich fabryk – C. Kristera i C. Tielscha, a także innych
działających na Dolnym Śląsku w II poł. XIX w. oraz I poł.
XX w. – w Jaworzynie Śl., Parowej, Szczawienku, Strzegomiu, Żarach, Zofiówce. Ta wysoko ceniona kolekcja
zachwyca różnorodnością form ceramicznych, szeroką
gamą barw i efektowną dekoracją.
Muzeum w Wałbrzychu ma największe
zbiory porcelany śląskiej w Europie.
Ceramika
europejska
Pokazuje wyroby ceramiczne o wysokich
walorach artystycznych z wielu krajów Europy,
a szczególnie manufaktur w Miśni, Berlinie, Wiedniu,
Sevres.
Wałbrzyski Informator Kulturalny
Współczesne
malarstwo
polskie
ze zbiorów
Muzeum
w Wałbrzychu
9 lipca - 31 sierpnia
MUZEUM W WAŁBRZYCHU
Joanna
Kostrzewska
58-300 Wałbrzych, ul. 1 Maja 9
www.muzeum.walbrzych.pl
czynne: wt. – pt. - 10–16, sob. - niedz. - 11–17
Kasa kończy sprzedaż biletów na 30 min. przed zamknięciem Muzeum.
W soboty wstęp bezpłatny.
ceny biletów: normalny - 4 zł, ulgowy - 2 zł
Akcent
wystawa fotografii
tel./faks: 074 664 60 30 | 074 664 60 31
e-mail: [email protected]
9 lipca
- 31 sierpnia
Dyrektor: Marek Stadnicki
Wakacje w Muzeum
•
Na tropie tajemnic Pałacu Albertich
zwiedzanie połączone z rozwiązywaniem
zagadek i zajęciami plastycznymi
•
Muzealny Teatrzyk Malowania
zajęcia plastyczne dla dzieci
•
Pokazać piękno
warsztaty malarskie dla dzieci,
młodzieży i dorosłych
•
Legenda – piękna siostra historii
zajęcia plastyczne w oparciu
o legendy regionu wałbrzyskiego
•
Warsztaty konserwacji dzieł sztuki
Wałbrzyski Informator Kulturalny
•
Moja historia
zajęcia plastyczne połączone
z tworzeniem drzewa genealogicznego
•
Kruche skarby
warsztaty ceramiczne i witrażownicze
lipiec-sierpień 2010
27
Dla dzieci i młodzieży w czasie wakacji
Ośrodek Społeczno-Kulturalny SM na Podzamczu, przy współpracy z gminą Wałbrzych,
organizuje wiele atrakcyjnych zajęć dla dzieci
i młodzieży pozostających w domu w okresie wakacji. Udział w nich jest nieodpłatny.
Uczestnicy codziennie otrzymają też drugie
śniadanie. A oto różnorodne i ciekawe ich
zapowiedzi.
Zajęcia stałe:
we oraz
• gry i zabawy świetlico
na świeżym powietrzu
• kąpiele w basenie
• zajęcia komputerowe
i plastyczne
• konkursy tematyczne
e:
Turnieje sportow
• badminton
• tenis stołowy
• bilard
i mundial)
• piłka nożna (min
• warcaby
• siatkówka
plażowa
pi
• łkarzyki
• krokiet
Ośrodek
Społeczno - Kulturalny
Spółdzielnia Mieszkaniowa
„Podzamcze”
58-314 Wałbrzych, Al. Podwale 1
tel. 074 66 56 982
e-mail: [email protected]
www.smpodzamcze.com.pl/osk/
Kierownik: Włodzimierz Palusko
Prelekcje multimed
ialne połączone
z konkursami.
Dotyczą one:
• bezpieczeństwa
• zagrożeń
• higieny i ochrony zd
rowia
• bezpieczeństwa w
ruchu drogowym
(prelekcja połączona
z praktyką na placu
rowerowym)
• bezpieczeństwa zw
iązanego z urządzen
iami
elektrycznymi
• udzielania pierwsze
j pomocy
• ochrony środowisk
a.
Wszystkie odbywać
się będą z udziałem
przedstawicieli wysp
ecjalizowanych instyt
ucji.
Podczas
Dni Podzamcza
Ponadto organizatorzy zapraszają:
na m.in.: spektakle teatralne, konkursy karaoke,
zabawę taneczną, pieczenie kiełbasek, do
aktywnego udziału w letniej kampanii edukacyjnowychowawczej, związanej z ochroną środowiska
realizowanej przez Fundację RECAL – partnera OSK.
28
lipiec-sierpień 2010
Wycieczki:
• Muzeum Prze
mysłu i
Techniki w Wał
brzychu
• piesze - okol
ice Podzamcza
(m.in.: Zamek
Cisy, Jeziorko
Daisy, stanowis
ko bobrów)
• autokarowa
– Kotlina
Jeleniogórska
– Rudawy
Janowickie (Sch
ronisko
Szwajcarka, Gór
a Krzyżna)
• autokarowa
– Zamek
Grodno, Kośció
ł Pokoju w
Świdnicy
Wałbrzyski Informator Kulturalny
4
9
lipiec
WAŁBRZYSKI
OŚRODEK KULTURY
Seminarium sztuki flamenco
WęDROWANIE Z WKW
MUZEUM W WAŁBRZYCHU
Współczesne
malarstwo polskie
Akcent
wernisaż
WAŁBRZYSKI
OŚRODEK KULTURY
Kino plenerowe „WaPFIN 2010”
- „Dobry wojak Szwejk”
hipodrom – Stado Ogierów
11
WęDROWANIE Z WKW
18
WęDROWANIE Z WKW
19
WAŁBRZYSKI
OŚRODEK KULTURY
początek projektu
„Lato w teatrze”
23
WAŁBRZYSKI
OŚRODEK KULTURY
Kino plenerowe „WaPFIN 2010”
- „Młode wino”
hipodrom – Stado Ogierów
25
SYGNAŁ WOLNOŚCI
Rynek
WęDROWANIE Z WKW
Wałbrzyski Informator Kulturalny
Kalendarium
sierpien
WęDROWANIE Z WKW
GALERIA POD ATLANTAMI
Krzysztof Jędrzejec – Malarstwo
początek wystawy
1
2
WGS BWA „ZAMEK KSIąŻ”
Artyści rosyjscy – Malarstwo,
grafika, rzeźba
Srebro
otwarcie wystaw
Inauguracja Dni Kultury
Rosyjskiej w Wałbrzychu
WAŁBRZYSKI
OŚRODEK KULTURY
Kino plenerowe „WaPFIN 2010” „Pupendo”
hipodrom – Stado Ogierów
6
WęDROWANIE Z WKW
8
9
WAŁBRZYSKI
OŚRODEK KULTURY
„Waldenburgiensis III”
Początek pleneru malarskiego
FILHARMONIA SUDECKA
Koncert Chopinowski
w Kudowie-Zdroju
11
FILHARMONIA SUDECKA
Turniej tenorów
w Kudowie-Zdroju
WęDROWANIE Z WKW
15
lipiec-sierpień 2010
29
19
Wałbrzyski
OŚRODEK KULTURY
lato w teatrze
22
FILHARMONIA SUDECKA
Sudeckie Lato Muzyczne
wałbrzyski Rynek
Koncert finałowy
IV Sudeckiego Festiwalu
Piosenki Dziecięcej
Letnia Serenada
WĘDROWANIE Z WKW
20
WAŁBRZYSKI
OŚRODEK KULTURY
hipodrom – Stado Ogierów
Gala „WaPFIN 2010”
projekcja nagrodzonych w
konkursie filmów
film „Operacja Dunaj”
WĘDROWANIE Z WKW
wycieczka do Drezna
26
WAŁBRZYSKI
OŚRODEK KULTURY
Wystawa poplenerowa
„Waldenburgiensis III”
wernisaż – Biały Kamień
27
Koncert promując
y Festiwal Ensem
ble
24 lipca - god
z
.
19
Zespół
Szkół Muzycznyc
h
Stefan Łabanowsk
i - fortepian
w programie: F. Ch
opin, A. Stolpe
18 - 29 sierpnia
Zamek Książ
VII Międzynarodowy Festiwal
Kameralistyki Ensemble
im. Księżnej Daisy
Wakacyjne atrakcje
dla dzieci i młodzieży z
BIBLIOTEKA
POD ATLANTAMI
WĘDROWANIE Z WKW
„Dni Chleba” w Jaworze
Brave Festival
Zaklinacze
2 - 9 lipca 2010
Wrocław
Tegoroczna VI edycja Festiwalu będzie podróżą
w krainę szamanów, rytualnych tańców i śpiewów
towarzyszących autentycznym obrzędom. Przybędą
goście z całego świata, by choć na chwilę zakląć czas.
30
lipiec-sierpień 2010
Wałbrzyski Informator Kulturalny
Wałbrzyski Informator Kulturalny
W pobliskim gmachu przy ul.
Reja 1 do 1998 r. mieściło się biuro projektów przemysłu górniczego
„Separator”. Niegdyś była to siedziba
domu handlowego „Fabig & Kühn”.
Firma ta zajmowała się sprzedażą
głównie materiałów opałowych i
nawozów. Obok budynku, w pobliżu ówczesnych magazynów firmy,
znajduje się wylot dawnej sztolni
kopalnianej, tzw. Lisiej Sztolni, która w latach 1794 -1867 służyła do
transportu wodnego urobku na powierzchnię. Sztolnia była również
atrakcją turystyczną na skalę europejską. Wśród zwiedzających było
wielu znamienitych gości, w tym i
koronowane głowy.
I wreszcie obiekt przy ul. B.
Chrobrego 45, naprzeciw „Separatora”. To budynek dawnej karczmy,
która przeznaczona była dla odpoczywających turystów oraz wozaków,
przewożących węgiel tzw. „drogą
węglową”. Łączyła ona Wałbrzych z
portem w Malczycach, co miało zapewnić rytmiczne dostawy węgla dla
pruskich hut. O tym, że w przeszłości była tu karczma - „Restauracja ku
Żegludze” - przypomina umieszczona nad wejściem płaskorzeźba gwarka pchającego łódź. Dziś na parterze
tego budynku znajduje się świetlica
wałbrzyskiego Oddziału TPD.
Kazimierz Jankowski
Wa ł b r z y c h
Idąc ul. Bolesława Chrobrego
mijamy trzy położone blisko siebie budynki, które zwracają uwagę
i - być może - zupełnie nie kojarzą
się nam z ich poprzednim przeznaczeniem. Wszystkie związane były
z wałbrzyskim przemysłem, przede
wszystkim z górnictwem.
Pierwszy z nich, pod nr 41 to
XVIII - wieczna willa z wysuniętym
na czterech słupach gankiem. Dziś
mieści się tam firma Cerber. Mimo
przebudowy zachowała ona wiele elementów z dawnej świetności.
Bo i dawniej służyła rodzinie znanych kupców oraz przemysłowców
wałbrzyskich, którzy założyli m.in.
hutę „Karol”. Była to willa Treutlera.
Stanowiła centrum, z którego zarządzano rozpościerającym się wokół
majątkiem, tzw. dobrami młyńskimi
z młynem znajdującym się na rzece
Pełcznicy. Majątek na początku XX
w. sprzedano Dolnośląskiemu Syndykatowi Węglowemu (NiBAG). Na
jego terenie zbudowano istniejący
do dziś szpital. Willę zajmowała początkowo administracja syndykatu,
potem należała do szpitala. Warto też wiedzieć, że willa ta nosiła
również nazwę „Charlottenhof ” dla
upamiętnienia księżnej Charlotty
Hohenzollern, która korzystała z
gościnny Treutlerów w czasie kuracji w uzdrowisku na Starym Zdroju.
Księżna, córka króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III, znana jest nam
pod imieniem Aleksandry Fiodorowny, małżonki cara Mikołaja I.
dawny
Czy wiesz, że....
lipiec-sierpień 2010
31
Małgorzata Rykowska
Autorka 2 podręczników, ćwiczeń oraz programu nauczania muzyki
dla klas szkół podstawowych. Prowadzi amatorski zespół Gospel oraz
przygotowuje uczniów do udziału w konkursach muzycznych. Stypendium - opracowanie poradnika metodycznego dla osób zajmujących
się prowadzeniem zajęć muzycznych w placówkach oświatowych.
Zbigniew Szałko
Autor 2 podręczników do nauczania muzyki i 14 materiałów repertuarowych dla przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjów. Zajmuje
się nauczaniem muzyki, propaguje ją poprzez organizowanie i sponsorowanie festiwali muzycznych. Prowadzi szkołę muzyczną „Oktawa”.
Stypendium - wydanie profesjonalnych materiałów dydaktycznych dla
nauczycieli muzyki oraz zorganizowanie koncertów uczniów w szkole
„Oktawa”.
Stypendia dla osób zajmujących się
twórczością artystyczną, upowszechnianiem
i ochroną kultury
Jerzy Kosmaty
Badacz historii górnictwa w regionie wałbrzyskim. Autor 34 referatów naukowych o historii górnictwa wałbrzyskiego. Jako rzeczoznawca Ministra
Kultury i Dziedzictwa Narodowego wydał 5 opinii dot. kopalni w Wałbrzychu. Uzyskał doktorat w Instytucie Historii Techniki Polskiej Akademii
Nauk w Warszawie z tematu historii górnictwa wałbrzyskiego.
Stypendium - opracowanie i wydanie książki pt. „Kształtowanie się
technicznej kadry kierowniczej Dolnośląskiego Zagłębia Węglowego w
okresie 1945-2000” (praca doktorska).
Roman Gileta
Autor 9 tomików poezji, laureat kilkudziesięciu konkursów poetyckich i prozatorskich. Prezes Stowarzyszenia Środowisk Twórczych oraz
wałbrzyskiego oddziału Stowarzyszenia Autorów Polskich. Organizuje
wiele imprez literackich i artystycznych. Stypendium - przygotowanie
książki zawierającej 12 opowiadań o Wałbrzychu i jego mieszkańcach.
Barbara Sałaga
Autorka prac malarskich. Zajmuje się także wzornictwem przemysłowym w dziedzinie ceramiki oraz grafiką komputerową. Prace prezentowała w Polsce i za granicą, otrzymując za nie wiele nagród i wyróżnień.
Program stypendium - przygotowanie cyklu prac malarskich „Spojrzenie Kobiety”.
Liliana Gronuś
Artystka tworzy obrazy z guzików. Za unikatową ich kolekcję otrzymała Certyfikat. Zajmuje się również pisaniem wierszy i bajek dla dzieci.
Jest współautorką „Baśniowego Wałbrzycha”. Program stypendium przygotowanie indywidualnej wystawy obrazów z guzików.
32
lipiec-sierpień 2010
Nagrody
Rady Miejskiej
w Wałbrzychu za
osiągnięcia w dziedzinie
twórczości artystycznej,
upowszechniania
i ochrony kultury
za 2009 r. :
Małgorzata Wiłkomirska
zajmuje się upowszechnianiem
kultury muzycznej w Wałbrzycha i
regionie. Jako prelegent od 1980 r.
wzięła udział w blisko 15000 koncertach edukacyjnych dla dzieci.
Tylko w 2009 r. zorganizowała i
wykonała 680 koncertów edukacyjnych w przedszkolach i szkołach
całego Dolnego Śląska. Koncerty te
są unikatową formą upowszechniania muzyki wśród dzieci w
wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Poza działalnością prelegencką udziela się także w ruchu
amatorskim. W 1999 r. założyła i
do dziś kieruje Chórem Millenium,
a od 2007 r. prowadzi również Chór
Frankofonów. Wysokość nagrody –
6 000 zł
Danuta Szymala
jest autorką licznych wystaw rękodzieła artystycznego w Wałbrzychu. Prowadzi społecznie Koło
Rękodzieła przy Polskim Związku
Emerytów, Rencistów i Inwalidów
w Wałbrzychu. W ten sposób pomaga swoim członkom rozwijać
pasje, przedstawiać i promować
w społeczeństwie tradycje ludowe
oraz zachować ciągłość kultury ludowej w Wałbrzychu. Za społeczną
pracę w 2007 r. została nominowana do tytułu Wolontariusza Roku,
a w 2008 r. za działalność na rzecz
aktywności seniorów otrzymała
wyróżnienie. W 2009 r. w ramach
programu „Seniorzy w Akcji” zorganizowała Przegląd Dorobku Artystycznego Seniorów. Wysokość
nagrody – 4 000 zł.
Wałbrzyski Informator Kulturalny
Świętowali wałbrzyscy
twórcy
Tradycyjnie już pod koniec
czerwca (obecnie 25. 06) w Sali
Maksymiliana zamku Książ gościli na dorocznym spotkaniu
przedstawiciele środowisk twórczych naszego miasta. Dzień
Wałbrzyskiego Twórcy był znakomitą okazją do publicznego
wręczenia statuetek i pisemnych
gratulacji laureatom nagród
Rady Miejskiej w Wałbrzychu za
osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury oraz
dyplomów stypendystom prezydenta miasta w tej samej dziedzinie. Wszystkich wymieniamy
i piszemy o nich na sąsiedniej
stronie. Twórców uhonorowali
gospodarze uroczystości – prezydent Wałbrzycha Piotr Kruczkowski oraz przewodnicząca
wałbrzyskiej Rady Miejskiej
Agnieszka Kołacz – Leszczyńska,
którzy nie szczędzili twórcom
słów uznania i podziękowania
za ich dokonania i wzbogacanie
dorobku kulturalnego miasta.
Jak przystało na święto
twórców była też i muzyka.
Wspaniałych wrażeń dostarczył
duet: Agnieszka Przemyk – Bryła (fortepian) oraz Maciej Młodawski (wiolonczela), którzy
zagrali Sonatę g-moll Chopina
i Sonatę g-moll Rachmaninowa. Ten bardzo ciepło przyjęty
występ młodych muzyków był
jednocześnie koncertem promującym sierpniowy Festiwal
Ensemble im. Księżnej Daisy.
Wałbrzyski Informator Kulturalny
W tak szczególnym dniu
nie zabrakło też doznań jakie
wywołuje malarstwo. Tym razem były to dzieła wyjątkowe.
W galerii BWA „Zamek Książ”
swoje prace pokazali znakomici
wałbrzyscy artyści – Eugeniusz
Kiszczak, Kazimierz Starościak
i Krzysztof Jędrzejec (szerzej
piszemy o nich na innych stronach WIK-u). Dwaj pierwsi w
ten sposób obchodzili jubileusze
50 lat pracy artystycznej. Trzeci
– stypendysta prezydenta Wałbrzycha, również od wielu lat
tworzy w Wałbrzychu.
Prezydent Wałbrzycha Piotr
Kruczkowski powiedział nam –
Obchodząc Dzień Wałbrzyskiego Twórcy chcemy uhonorować,
szczególnie podkreślić rolę, jaką
odgrywają oni w naszym mieście.
Bez nich, bez ich dzieł bez tworzonych przez nich zdarzeń jakże
ubogie byłoby życie Wałbrzycha.
Cieszę się, że możemy otworzyć
wystawę malarstwa artystów
wałbrzyskich. Okres wzmożonego ruchu turystycznego w zamku
Książ sprawi, że pozna ich tak
wiele osób z kraju i zagranicy.
Zachęcam też naszych twórców
do zgłaszania propozycji przyszłych działań w Parku Wielokulturowym „Stara Kopalnia”, który
ma przecież służyć i kulturze. Po
remoncie będzie to znakomite
miejsce właśnie dla prezentacji
artystycznych. EKA
„Dzień” na fotografii - też na okładce
lipiec-sierpień 2010
33
sierpieñ
lipiec
Wałbrzyski
Klub Wędrowców
1
MASYW
W O ŁO W C A
Zbiórka: godz. 8, przystanek busów koło OSIR-u
Trasa: Jedlinka - masyw Sobonia - Osówka - Głuszyca.
Prowadzący: R. Borkowski, E. Kochańska
przy Oddziale PTTK
Ziemi Wałbrzyskiej
i jego prezes Alek Ziółkowski
zapraszają na wycieczki
www.wkw.plfotoart.com
e-mail: [email protected] | tel: 074 842 40 52
ul. Konopnickiej 19, 58-309 Wałbrzych
4
S P OT K A N I E
W G Ó R AC H
Zbiórka: godz.8, Dworzec PKP Wałbrzych Miasto,
odjazd godz. 8:28 do Trzcińska.
W programie spotkanie z członkami PTTK Oddz. Jelenia Góra.
Trasa: Trzcińsko – schronisko „Szwajcarka”- Janowice Wielkie.
Prowadzący: Tadeusz Koguciuk - PTTK Oddz. Wałbrzych i Wiktor Gumprecht - PTTK Oddz. Jelenia
Góra.
lipca
11
KUNĚTICKÁ
HORA
Zbiórka: godz. 7, . przystanek busów koło OSiR-u.
Trasa: Wałbrzych – Kunětická hora – Pardubice – Wałbrzych
W planie - zwiedzanie zamku Kunětická hora, Pardubic (Zamek Pardubicki, Tyrśove Sady starówka).
Należy zabrać na wstępy ok. 100 Kc.
Wycieczka autokarowa, opłata za przejazd 20 zł,
płatne u E. Rosickiej
Prowadzący: T. Kalicki, W. Świętochowski
18
lipca
SZLAKIEM
W YG A S ŁYC H W U L K A N Ó W
Zbiórka: godz. 6:45 przystanek busów koło OSiR-u
Trasa: Wałbrzych – Jawor – Złotoryja – Wleń - Wałbrzych.
Wycieczka autokarowa, opłata za przejazd 20 zł,
płatne u B. Starczukowskiej
Prowadzący: T.T Koguciukowie
25
lipca
lipca
K A R KO N O S Z E
Zbiórka: godz. 7,. przystanek busów koło OSiR-u.
Trasa: Harachov Ryřovšte - chata Dvoračky – Labska
bouda – schronisko Pod Labskim Szczytem – Szklarska
Poręba.
Wycieczka autokarowa, opłata za przejazd 15 zł, płatne
u B. Ziółkowskiej
Prowadzący: W. Hundert , E. Kochańska
34
lipiec-sierpień 2010
8
sierpnia
DOLINA
BOBRU
Zbiórka: godz.6:50, dworzec PKP Wałbrzych Miasto
Trasa: Trzcińsko – Janowice Wielkie - Ciechanowice.
Prowadzący: T. Koguciuk, T. Orzel
sierpnia
15
K R Z E S ZÓ W
sierpnia
Zbiórka: godz. 6:50, dworzec PKP Wałbrzych Miasto
Trasa : Witków – Krzeszów
Prowadzący: T.T. Koguciukowie
20
DREZNO
sierpnia
Zbiórka: 6:30 przystanek busów koło OSIR - u
Program wycieczki: ok.godz. 10 - przyjazd do Drezna - zwiedzanie do ok.godz. 17
m.in.: Zamek Drezdeński - Zwinger, Galeria Starych Mistrzów, spacer Tarasami Bruhla, Zbiory Skarbca - Zielone Sklepienie, zwiedzanie miasta, czas wolny.
Wyjazd z Drezma, godz. 17 – przyjazd do Wałbrzycha
ok. godz. 21
Należy zabrać ze sobą 80 euro na wstępy do muzeów.
Prowadzący: A. Niewczas
22
SZPINDLEROWY
M ŁY N
Zbiórka: godz. 7, przystanki busów koło OSiR-u
Trasa: Szpindlerowy Młyn – wjazd wyciągiem na
Medvedin (100 Kč.) – Verbatova bouda – wodospad
Pancavy – Labska bouda – wodospad Laby – Szpindlerowy Młyn.
Wpłaty na przejazd autobusem w wysokości 20.00
zł – E. Rosicka.
Prowadzący: W. Hundert, B. Starczukowska
sierpnia
27-29
DNI CHLEBA
J AW O R
Zbiórka: godz. 8, przystanek busów koło OSIR-u
Wyjazd do Jawora. Noclegi w Chatce pod Lipą.
Udział w obchodach Dni Chleba. Koszt wycieczki
(dwa noclegi i przejazd autobusem do Jawora) to
kwota 25 zł. Liczba miejsc ograniczona. Pieniądze
zbiera. B. Starczukowska
Prowadzący: W. Hundert, B. Starczukowska
sierpnia
Wałbrzyski Informator Kulturalny
Kalejdoskop
Powodzianom z odsieczą
M
ieszkańcy Wałbrzycha pospieszyli z pomocą powodzianom z innych regionów.
Dary zbierano w Ratuszu oraz w Radzie
Wspólnoty Samorządowej w dzielnicy Nowe Miasto.
Do poszkodowanych trafiły ubrania, koce, śpiwory,
woda mineralna i środki czystości.
Samorząd ma 20 lat
U
roczysta sesja Rady Miejskiej, zwiedzanie
ratusza i okolicznościowe wystawy. Tak
świętowano w Wałbrzychu 20. rocznicę
powstania demokratycznego samorządu. Kolorowym elementem obchodów były dziesiątki balonów
wypuszczonych z ratusza w niebo. W Teatrze Lalki
i Aktora odbył się koncert, zatutułowany “A mury
runą...”.
Literacka panorama
K
ilkanaście oficyn prezentowało swój dorobek na Panoramie Wydawców w Bibliotece pod Atlantami. Można było zaopatrzyć
się w nowości po atrakcyjnych cenach. Największą
atrakcją tegorocznej Panoramy było spotkanie z bardzo popularną w Wałbrzychu pisarką, Joanną Bator.
Autorka zachęcała do lektury już drugiej swojej powieści osadzonej w wałbrzyskich realiach - “Chmurdalia”. Pierwsza - “Piaskowa Góra” - spotkała się z
ogromnym zainteresowaniem i przychylnymi recenzjami krytyków.
Zabawy na Rynku
W
raz z nadejściem bardziej życzliwej aury,
wałbrzyski Rynek stał się miejscem spotkań, rozrywki i rekreacji. Bawili się najmłodsi, którym przygotowano niezywkle atrakcyjny
program na Dzień Dziecka, a wszyscy – w swojskich
klimatach na Festynie Staropolskim. Przed mieszkańcami jeszcze Wałbrzyskie Lato Muzyczne.
Wałbrzyski Informator Kulturalny
Najpiękniejsza w regionie
M
arta Haruk z Wałbrzycha (19 lat) zdobyła
koronę Miss Polonia Regionu Wałbrzyskiego. W konkursie piękności pokonała dwanaście urodziwych konkurentek. Pierwszą wicemiss
oraz miss publiczności została Izydora Prochyra, tytuł
drugiej wicemiss przypadł w udziale Kamili Matwin.
Roztańczony jubilat
J
uż 55 lat tańczy i śpiewa na scenach calego świata
Zespół Pieśni i Tańca “Wałbrzych”. Z okazji jubleuszu zespół przygotował specjalny program,
który zaprezentowano dwukrotnie: w hali OSiR oraz
na Rynku podczas Festynu Staropolskiego. Wystawę
ukazującą dorobek zespołu otwarto w Bibiotece pod
Atlantami. Grażyna Wołkowska, kierująca zespołem
od 20 lat, otrzymała medal “Gloria Artis”.
„Rodzic - Dziecko”
W
„Lalkach” zakończyły się warsztaty pod
taką nazwę. Ich treścią było przygotowanie przez uczestników inscenizacji
wybranego utworu, pod kierunkiem reżysera lub aktora, przy zachowaniu wszystkich etapów produkcji
spektaklu teatralnego. Zwieńczeniem dwumiesięcznej pracy były prezentacje na scenie Teatru Lalki i
Aktora. Dzieci najmłodsze (4 – 5-latki) przedstawiły
spektakl „Oto jest historia krótka o wesołych krasnoludkach”, grupa dzieci starszych (6-7-latków)
- „Jaśka i czarodziejską fasolkę”. Oba spektakle były
bardzo ciepło przyjęte i zakończyły się wręczeniem
certyfikatów.
„Tristan i Izolda” w Książu
T
eatr la Compagnie Arts Sceniques zaprezentował tę sztukę o miłości wszech czasów w
języku francuskim. Sceną była Sala Maksymiliana. Spektakl zrealizowano dzięki współpracy
artystów polskich i francuskich. Na realizację sztuki
Teatr uzyskał pomoc finansową dzięki współpracy
kulturalnej pomiędzy Regionem Alzacji a Marszałkiem Wojewodztwa Dolośląskiego.
lipiec-sierpień 2010
35
Malarstwo w Galerii „48”
M
aria Kędzierska pokazała swoje prace w
WOK-u na Białym Kamieniu. Jej przygoda z malowaniem na dobre rozpoczęła się
dwa lata temu. Najchętniej posługuje się olejem, pastelami i kredkami. Ma już na koncie niemały dorobek.
Chcą oddać szpik
K
ilkaset osób odpowiedziało na apel organizatorów Dnia Dawcy w Wałbrzychu. W hali
Ośrodka Sportu i Rekreacji zorganizowano
stanowiska, gdzie każdy chętny, oddając krew do
badania, deklarował jednocześnie, że jeśli jego dane
genetyczne będą zgodne z danymi osoby chorej na
białaczkę, odda swój szpik do przeszczepu. Akcja,
zorganizowana z inicjatywy radnej Renaty Wierzbickiej, była formą wsparcia 25-letniego studenta, Marcina Krajewskiego, od dwóch lat zmagającego się z
chorobą. Badaniu, wśród wielu innych osób, poddał
się także prezydent Piotr Kruczkowski.
Mieszkanie na kryzys
M
ieszkania przejściowe dla pogorzelców,
powodzian i ofiar innych zdarzeń losowych powstają w Wałbrzychu. Siedem
lokali w dawnym przedszkolu w dzielnicy Podzamcze będzie do dyspozycji mieszkańców pod koniec
sierpnia. Koszt inwestycji to pół miliona złotych.
Odnowiony zostanie cały budynek, łącznie z dachem, ociepleniem i elewacją.
Grand Prix za „Zakochaną”
N
ikola Makowska, uczennica Zespołu Szkół
Integracyjnych zdobyła Grand Prix na tegorocznym Festiwalu Piosenki Dziecięcej
w Filharmonii Sudeckiej. Mała artystka znakomicie
wykonała piosenkę Majki Jeżowskiej “Zakochana”.
Pozostałe laury przypadły w udziale: Oli Balińskiej,
Radkowi Kopeciowi, Klaudii Wysoczańskiej, Weronice Szostak, Martynie Abram i Weronice Krystek.
Koncert wyreżyserowała Anna Długołęcka, która
rozważa jego powtórzenie w Dniu Nauczyciela.
36
lipiec-sierpień 2010
Miliony na remonty
L
okalny Program Rewitalizacji wałbrzyskiej
Starówki rszył z kopyta. W tej chwili rusztowania pokrywają większość budynków w ścisłym centrum Wałbrzycha. W tym roku 20 kamienic
na starym mieście otrzyma nowe elewacje. Wcześniej
wykonano gruntowne naprawy dachów, instalacji
i inne niezbędne prace. W latach 2005 – 2009 wymieniono ponad 700 dachów, odnowiono ponad 80
elewacji i wykonano ok. czterech tysięcy innych prac,
poprawiających kondycję zaniedbanych domów.
Plan na ten rok obejmuje dalsze 160 dachów oraz 90
elewacji, i to nie tylko w centrum miasta. Wydatki
wyniosą prawie 40 mln zł. Unijna dotacja to 3 mln
600 tys zł, uzyskana w ramach Lokalnego Programu
Rewitalizacji.
Arteterapia
W
WGS BWA „Zamek Książ” zakończyły
się warsztaty kreatywne z arteterapii
„Oddychamy sztuką dla siebie e - w k - a”. Skierowane były do młodych ludzi, mających
utrudniony start w dorosłość w wyniku kiepskich warunków gospodarczo - ekonomicznych, co wiąże się z
nierównym dostępem do kultury. Warsztaty prowadziła Ewa Sudy (znana w kraju specjalistka w tej dziedzinie), a partnerem projektu były: Zespół Szkół nr 5 i
Zespół Szkół Specjalnych.w Wałbrzychu.
Remonty dróg
T
en rok przyniesie kolejne zmodernizowane,
przebudowane i wyremontowane drogi w
Wałbrzychu. Takie roboty obejmują: drogi
gminne prowadzące do zabytkowego Śródmieścia,
ulice: Piastów Śląskich i Jeździecką, część ul. 11 Listopada, al. Podwale (II etap), część ul. 1 Maja. Przebudowane mają być: ul. Długa od ronda do ul. Broniewskiego, także część ul. Broniewskiego i Sokołowskiego
oraz ul. Kosteckiego. Zaplanowano dokończenie remontu ul. Wysockiego i przebudowy ul. Gen. Andersa. Wybudowana będzie droga dojazdowa do Parku
Przemysłowego oraz łącznik drogi wojewódzkiej nr
379 z ul. Uczniowską.
Wałbrzyski Informator Kulturalny
Dzie
ń
Rem
ont
mie
szka
ń ty
Daw
cy w
mcz
asow
Wał
br
ych
XX r
o
czni
zych
ca p
u
ows
tan
ia sa
ZPiT
„Wa
łbr
zych
” ob
cho
dził
55 la
t ist
mor
ządu
nien
ia
Spo
tkan
Fest
iwal
u
ni P
odz
Pios
e
nki
Dzie
c
ięce
j
P
ne D
reac
i
amc
za
SKO
Uda
Lau
ator
JDO
W
nab ałbrzy
s
iera
ją d kie kam
awn
ego ienice
blas
ku
ną B
ALE
Reg
ionu Marta
Wał
H
brzy aruk,
skie
go
Joan
FOT
O-K
Miss
ie z
DZIE
Ń
WA
ŁB
RZY
SKIE
GO
Fot. K. Masiuk
TWÓ
RCY