Monety kolekcjonerskie

Transkrypt

Niniejszy ebook jest własnością prywatną.
Niniejsza publikacja, ani żadna jej część, nie może być kopiowana,
ani w jakikolwiek inny sposób reprodukowana, powielana, ani
odczytywana w środkach publicznego przekazu bez pisemnej zgody
wydawcy. Zabrania się jej publicznego udostępniania w Internecie,
oraz odsprzedaży zgodnie z regulaminem Wydawnictwa Złote Myśli.
© Copyright for Polish edition by ZloteMysli.pl
Data: 17.04.2008
Tytuł: Inwestowanie w monety
Autor: Tomasz Witkiewicz
Wydanie I
ISBN: 978-83-7582-144-4
Projekt okładki: Marzena Osuchowicz
Korekta: Anna Popis-Witkowska, Sylwia Fortuna
Skład: Anna Popis-Witkowska
Internetowe Wydawnictwo Złote Myśli
Netina Sp. z o. o.
ul. Daszyńskiego 5
44-100 Gliwice
WWW: www.ZloteMysli.pl
EMAIL: [email protected]
Wszelkie prawa zastrzeżone.
All rights reserved.
SPIS TREŚCI
WSTĘP...............................................................................................5
CHARAKTERYSTYKA RYNKU NUMIZMATYCZNEGO,..................... 7
Monety kolekcjonerskie.......................................................................................7
Monety 2 zł GN (Golden Nordic)..................................................................10
Monety srebrne..............................................................................................14
Srebrne dziesięciozłotówki.......................................................................14
Srebrne dwudziestozłotówki.....................................................................16
Złote monety kolekcjonerskie.......................................................................18
Monety bulionowe z serii „Orzeł bielik”....................................................... 19
Monety stuzłotowe........................................................................................22
Monety dwustuzłotowe.................................................................................26
Monety szczególne.............................................................................................33
RYNEK ZŁOTYCH MONET KOLEKCJONERSKICH.........................36
Rynek pierwotny................................................................................................36
Sklep numizmatyczny...................................................................................38
Rynek wtórny....................................................................................................40
Aukcje internetowe.......................................................................................40
Snajper aukcyjny......................................................................................42
Bezpieczne zakupy — jak nie dać się oszukać..........................................43
Aukcje stacjonarne........................................................................................44
Kiermasze, targi i giełdy................................................................................45
Sklepy numizmatyczne.................................................................................46
CZY MUSIMY PŁACIĆ PODATKI:
PODATEK PCC I PODATEK OD ZYSKU?..........................................48
EMISJE Z OSTATNIEGO ROKU.......................................................49
PODSTAWOWE PRAWIDŁOWOŚCI I WAŻNE INFORMACJE......... 51
Ceny kruszcu a ceny monet................................................................................51
Nakłady a ceny monet.......................................................................................55
Im moneta starsza, tym droższa........................................................................57
ZŁOTO CZY SREBRO?..................................................................... 58
100- CZY 200-ZŁOTÓWKI?............................................................. 60
10 CZY 20 ZŁOTYCH?......................................................................63
DWUZŁOTÓWKI GN — CZY WARTO INWESTOWAĆ?.................... 65
GPW I GOSPODARKA A RYNEK MONET KOLEKCJONERSKICH... 67
MODA — RAZ SREBRO, RAZ ZŁOTO, RAZ GN.................................70
DODATKI.........................................................................................72
KATALOGI MONET A WZROSTY CEN.............................................74
POPULARNE SERIE — SŁYNNE ZWIERZAKI I NIE TYLKO............ 76
CZY WYSTĘPUJE SEZONOWOŚĆ?
KIEDY KUPIĆ I KIEDY SPRZEDAĆ?................................................79
JAK INWESTOWAĆ, CZYLI PODSTAWOWE INFORMACJE........... 82
Stan menniczy — co kupować, a czego nie.......................................................82
Abonamenty jako inwestycje............................................................................84
Kupuj, kiedy jest drogo, by sprzedać jeszcze drożej. .......................................85
WPROWADZENIE EURO — KONIEC CZY POCZĄTEK
MONET KOLEKCJONERSKICH...................................................... 88
SKLEP NUMIZMATYCZNY — ZA I PRZECIW..................................90
GRADING........................................................................................92
NAKŁADY NAJWAŻNIEJSZE!.........................................................96
ROK EMISJI....................................................................................98
JAK SKUTECZNIE WYBIERAĆ MONETY, KTÓRE BĘDĄ DROŻAŁY
W PRZYSZŁOŚCI?...........................................................................99
ANALIZA PORÓWNAWCZA...........................................................100
EFEKT NISKIEJ BAZY — KUPUJEMY TO, CO NAJTAŃSZE...........104
Ceny emisyjne gwarancją sukcesu (efekt niskiej bazy).................................. 105
MAŁY ZYSK X DUŻA ILOŚĆ = DUŻY ZYSK.................................... 107
CENY KRUSZCU A CENY MONET KOLEKCJONERSKICH.............109
KOSZTY — JAK JE MINIMALIZOWAĆ?..........................................112
Gdy kupujemy...................................................................................................112
Gdy sprzedajemy..............................................................................................114
WYKRESY — NARZĘDZIA DO ZARZĄDZANIA INWESTYCJAMI... 115
I NA MONETACH MOŻNA STRACIĆ — WALKA Z SAMYM SOBĄ... 119
COŚ DROŻAŁO W PRZESZŁOŚCI, TO NIE MUSI DROŻEĆ W
PRZYSZŁOŚCI, ALE MOŻE.............................................................121
WRÓŻBITOM MÓWIMY „NIE”!.....................................................123
WIELKOŚCI NAKŁADÓW – CZY MOŻNA MIEĆ OBAWY?............. 125
PODSUMOWANIE..........................................................................127
ZAKOŃCZENIE...............................................................................131
INWESTOWANIE W MONETY – Tomasz Witkiewicz
Wstęp
●
str. 5
Wstęp
Publikacja ta dotyczy monet kolekcjonerskich z czasów najnowszych,
czyli po denominacji złotego w 1995 roku. Przy szalejącej inflacji ówczesny rząd został zmuszony do zastąpienia używanych nominałów
nowymi, w stosunku 10 000 zł starych = 1 PLN. W tym właśnie czasie, czyli dokładnie po 1 stycznia 1995 roku, zaczął się nowy okres
w historii monet, zarówno obiegowych, jak i kolekcjonerskich.
Numizmatyka w Polsce jest mało popularna, a przeciętny Polak nie
ma praktycznie żadnej wiedzy związanej z tym zagadnieniem. Tym
bardziej zaskakujące może się wydawać, że na monetach można zarabiać. Numizmaty przez większą część społeczeństwa kojarzone są
ze starymi, zniszczonymi metalowymi krążkami. Nic bardziej mylnego. Monety kolekcjonerskie to nie tylko wiekowe, przedstawiające
historyczną wartość numizmaty. To również nowe monety produkowane przez Mennicę Warszawską na zlecenie Narodowego Banku
Polskiego. Nie trafiają one nigdy do powszechnego obiegu, ponieważ
ich wartość kolekcjonerska kilkakrotnie przewyższa ich nominał.
Produkowane są z drogich kruszców, takich jak złoto i srebro, a emitowane są na specjalne okazje. Nakłady monet kolekcjonerskich są
niewielkie, wynoszą od kilku do kilkudziesięciu tysięcy sztuk.
Osoby, które zajmują się numizmatyką, doskonale wiedzą, że — poza
byciem wspaniałym i pouczającym hobby — zajęcie to może przynosić również duże dochody, bowiem ceny srebrnych i złotych monet
zmieniają się bardzo dynamicznie. A rynkiem tym, tak jak każdym innym, rządzą prawidłowości i reguły, które postaram
się w sposób prosty i czytelny przedstawić. Rynek numizmatyczny jest tak ciekawy i daje tak duże możliwości, że inwestycja
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Tomasz Witkiewicz
Wstęp
●
str. 6
w monety może być alternatywnym sposobem lokowania kapitału
przez gospodarstwa domowe lub stanowić idealne uzupełnienie domowych oszczędności.
Na kolejnych stronach opiszę, co kupować, dlaczego, w jakich proporcjach, w co warto inwestować, a w co nie, poza tym znajdą tu
Państwo wiele ciekawych i użytecznych informacji, które — mam
nadzieję — pozwolą Państwu zarobić na monetach kolekcjonerskich.
Postanowiłem rozpocząć od pokazania, jak w przeszłości zbierając
monety lub inwestując w nie, można było osiągnąć dochód. Na kolejnym etapie zaprezentuję, jak — a zwłaszcza: dlaczego — zmieniały się
ceny poszczególnych egzemplarzy. Każdy segment rynku jest w innych fazach koniunktury. Postanowiłem sprawdzić, czy rynek monet
ma tendencje rozwojowe i czy można wykorzystać go do lokowania
kapitału.
Warto dodać, że — poza teoretycznymi przemyśleniami — od kilku
lat zajmuję się obrotem polskimi monetami okresu podenominacyjnego. Nie jest to — wbrew pozorom — takie trudne, jak początkującym mogłoby się wydawać!
Charakterystyka rynku numizmatycznego,
●
str. 7
Charakterystyka rynku
numizmatycznego,
czyli co kupować, gdzie
i dlaczego tak drogo?
Monetą kolekcjonerską może być praktycznie każda moneta, i ta
sprzed 500 lat, i ta używana obecnie jako środek płatniczy. Istotne
jest samo podejście właściciela numizmatu. Jest wielu zbieraczy, którzy spośród obiegowych polskich złotówek wybierają okazy najładniejsze w stanach menniczych, segregują je według roczników i chowają do klaserów. Monety te za kilka lub kilkanaście lat będą miały
odpowiednią, być może wysoką wartość. Zjawisko to może dziwić,
lecz wytłumaczenie jest bardzo proste: monety obiegowe są przedmiotem wymiany handlowej. Każdego dnia krążą po rynku, ulegając
zużyciu. Za kilka lat, w chwili ewentualnego wprowadzenia euro, bilonu obecnie używanego, a pozostającego w stanie menniczym
(z ang. uncirculated) będzie niewiele, a jego wartość kolekcjonerska
będzie dużo wyższa od wartości nominalnej.
Jednak monetami, którymi będziemy się zajmować i w które najłatwiej inwestować, są monety wydane jako kolekcjonerskie, chociaż Narodowy Bank Polski zastrzega, że są prawnym środkiem płatniczym. Niskie nakłady, w wysokości od kilku do kilkudziesięciu tysięcy sztuk, spełniają warunek rzadkości. Nominały tych monet to
10 zł, 20 zł, 100 zł i 200 zł.
●
str. 8
Monety kolekcjonerskie produkowane dla zbieraczy zostały spopularyzowane w drugiej połowie XX wieku. Są to najczęściej pamiątkowe
numizmaty, wyprodukowane ze srebra lub złota, a postęp w produkcji spowodował, że są one coraz ładniejsze. Wykorzystuje się technikę bicia stemplem lustrzanym, który jest tak gładki, że można się
w nim przejrzeć. Można spotkać monety srebrne platerowane złotem, z dodatkiem na przykład bursztynu, hologramu czy z wykorzystaniem efektu kątowego.
Informacje ogólne dotyczące emisji monet kolekcjonerskich przez
Mennicę Warszawską:
„Informujemy, że Narodowy Bank Polski emituje, oprócz monet
powszechnego obiegu, również monety o charakterze kolekcjonerskim, przeznaczone do sprzedaży w kraju i za granicą. Celem emisji
monet okolicznościowych jest upamiętnianie ważniejszych wydarzeń, rocznic, postaci itp. oraz zaspokajanie potrzeb kolekcjonerskich. Emisję monet kolekcjonerskich zapoczątkowano w połowie lat
sześćdziesiątych.
Obecnie emitowane są monety w seriach: „Poczet królów i książąt
polskich”, „Polscy podróżnicy i badacze”, „Zwierzęta świata”, „Zabytki kultury materialnej w Polsce” (dawniej: „Zamki i pałace w Polsce”), „Sport” oraz różne monety o tematyce okazjonalnej. Złote
i srebrne monety kolekcjonerskie bite są stemplem lustrzanym
w Mennicy Państwowej SA w Warszawie. Wszystkie złote i srebrne
monety pakowane są w plastikowe kapsuły, a złote — dodatkowo
w pudełka z załączonym certyfikatem, zawierającym dane techniczne
monety oraz krótki opis.
Emitowane są również złote monety uncjowe (zawierające 1/10, 1/4,
1/2 oraz 1 oz. czystego złota), przedstawiające orła bielika, tzw. „bulionowe”, w próbie .9999, z przeznaczeniem na cele lokacyjne. Złote
●
str. 9
monety uncjowe pakowane są w specjalnie zabezpieczone opakowania plastikowe (tzw. CertiCard), do których dołączone są foliowane
certyfikaty, zawierające dane techniczne monety oraz krótki opis. Ceny monet uncjowych nie są stałe i są zależne od cen złota na Giełdzie
Londyńskiej, kursu USD oraz kosztów produkcji.
Poza złotymi i srebrnymi monetami kolekcjonerskimi Narodowy
Bank Polski od 1996 roku emituje także monety kolekcjonerskie
o nominale 2 złote, bite stemplem zwykłym ze stopu CuAl5Zn5Sn1
o charakterystycznej złotej barwie, tzw. Nordic Gold. Monety te są
sprzedawane wg ich wartości nominalnej. Wszystkie monety kolekcjonerskie są prawnym środkiem płatniczym w Polsce1”.
Pierwszą polską monetą kolekcjonerską wyprodukowaną z takim
przeznaczeniem jest srebrne 100 zł z Mieszkiem i Dąbrówką. Moneta
została wydana w nakładzie 198 000 w 1966 roku z okazji 1000-lecia
państwa polskiego i od samego początku była monetą kolekcjonerską. Można ją było kupić w bankach lub wymienić za srebro w Desie.
W czasach PRL-u była ona dość cenna. Jednak obecnie monetę tę
w ładnym stanie można kupić w cenie do 100 złotych.
W latach 1966–1994 zostało wydanych około 100 rodzajów monet
kolekcjonerskich. Były to monety złote i srebrne. Prawie wszystkie
z nich zostały wybite stemplem lustrzanym. Nakłady były bardzo
różne — od kilku tysięcy nawet do kilkudziesięciu tysięcy.
Na uwagę zasługują złote monety z okresu PRL-u. Było ich około
25 rodzajów, z czego większość stanowiły monety z wizerunkiem Jana Pawła II, które cieszyły się ogromnym powodzeniem wśród zbieraczy. Poza tymi monetami została zapoczątkowana seria z wizerunkami królów polskich, która zakończyła się w 2005 roku. Pierwsza
moneta, z Mieszkiem I, została wydana w roku 1979. Nakład wyniósł
1
Internet: NBP, www.nbp.pl.
● str. 10
3000, a moneta ważyła 8 gramów i miała nominał 2000 zł. W latach
późniejszych zmniejszono nakład do 2500 i wydano kolejno Bolesława Chrobrego, Kazimierza I Odnowiciela, Bolesława Śmiałego i zakończono w 1981 roku na Władysławie I Hermanie (nakład 3113).
Do złotych monet z serii „Królowie polscy” Mennica wróciła dopiero
w 1997, wydając złotą monetę z kolejnym królem, czyli Stefanem Batorym. Nakłady w okresie podenominacyjnym były podobnej wielkości, parametry pozostały takie same (przekrój 21 mm, waga 8 gramów, 900/1000 Au), jedynie zmieniły się nominały — z 2000 zł
w czasach PRL-u na 100 zł po denominacji.
W 1995 rozpoczął się nowy okres w dziejach polskich złotówek. Monety kolekcjonerskie zmieniły swój wygląd i nominały. W okresie nazywanym przez numizmatyków podenominacyjnym wyróżniamy trzy
grupy monet kolekcjonerskich. Różnią się one nominałami, a także
metalami, z których zostały wyprodukowane, chociaż często są wydawane z tej samej okazji. I to właśnie te monety w ostatnich latach
przynoszą największe zyski swym posiadaczom. I w te monety polecam inwestować wszystkim osobom rozpoczynającym
przygodę z zarabianiem na numizmatyce. Monety te są coraz
bardziej popularne, gdyż są bardzo ładne, a dodatkowo są ustandaryzowane i nie potrzeba specjalistycznej wiedzy do oceny ich stanu,
gdyż wszystkie wychodzą z mennicy w identycznym stanie.
Monety 2 zł GN (Golden Nordic)
Historia monet dwuzłotowych rozpoczyna się w roku 1995. Są to monety ciekawe z tego względu, że są zarazem monetami kolekcjonerskimi, jak i pojawiającymi się w obiegu. W katalogach numizmatycznych najczęściej można je znaleźć w dziale Monety Obiegowe
(Parchimowicz: Monety Obiegowe RP, Fischer: Monety Obiegowe Po
● str. 11
Denominacji), natomiast Narodowy Bank Polski twierdzi, że są to
monety kolekcjonerskie. Pierwsza taka moneta dwuzłotowa została
wydana 1995 r. w celu upamiętnienia wydarzeń w Katyniu, Miednoje
i Charkowie z 1940 roku. Nakład wyniósł 300 000 sztuk, a moneta
została wyprodukowana z miedzioniklu (CuNi). We wspomnianym
1995 roku zostało wydane 6 typów dwuzłotówek, wszystkie z tego samego metalu (CuNi).
W 1996 została wprowadzona zmiana w procesach technologiczny
produkcji dwuzłotówek i monety te zaczęto produkować z nowego
stopu, zwanego GN, czyli Golden Nordic. Stop ten ma charakterystyczną złotą barwę, od której wzięła się jego nazwa, a w jego skład
wchodzą następujące pierwiastki: CuAl5Zn5Sn1.
Pierwszym numizmatem wyemitowanym w technologii GN była
dwuzłotówka z królem Zygmuntem II Augustem. Nakład wydaje się
być wysoki, ponieważ wyniósł 200 000 sztuk. Moneta ta, jak wszystkie inne dwuzłotówki, była dostępna w cenie nominalnej, czyli po
2 złote.
Obecnie jej cena w zależności od stanu wynosi nawet do 650 złotych.
Jest to jedna z największych ciekawostek numizmatycznych okresu
podenominacyjnego. Zysk z inwestycji w tę monetę na przestrzeni
12 lat wyniósł około 32500%. W roku 1996 monetę Zygmunta II Augusta można było w dowolnej ilości kupić w oddziałach NBP. Kupując 100 sztuk w 1996 roku za 200 zł, moglibyśmy sprzedać dzisiaj za
ponad 65 000 złotych. Wydawałoby się, że trudno znaleźć kupca za
taką cenę na 100 monet dwuzłotowych. Jednak co jakiś czas całe woreczki (bankowy worek dwuzłotówek zawiera 50 sztuk) są przedmiotem handlu na różnych aukcjach. Najczęściej nabywcami są poważne
sklepy numizmatyczne kupujące hurtowo i odsprzedające zbieraczom na sztuki z odpowiednią prowizją. Jest to jeden z najcie-
● str. 12
kawszych przykładów potencjału inwestycyjnego monet
kolekcjonerskich. Również polecam przyglądać się monetom wydawanym w sklepowych resztach, czasem można
trafić na naprawdę interesujący okaz.
W późniejszych emisjach również można było trafić na podobne rarytasy, lecz nie powtórzył się interes aż tak intratny.
Drugą co do wartości monetą jest dwuzłotówka z serii „Zwierzęta
Świata” przedstawiająca jeża. Aktualnie kosztuje około 250 złotych.
A jej cena w chwili emisji wynosiła również 2 złote. Nakład był o 50%
wyższy od nakładu Zygmunta II Augusta i wyniósł 300 000 sztuk.
Nakłady z początkowych lat, 1995–1997, były bardzo niskie w porównaniu do obecnych, które są na poziomie miliona i więcej sztuk.
Analizując wysokości nakładów, możemy szacunkowo określić liczbę
zbieraczy na kilkaset tysięcy. Poniższy rysunek 2.1 przedstawia, jak
rozwijał się rynek monet dwuzłotowych GN w Polsce.
Narodowy Bank Polski z roku na rok zwiększał liczbę emitowanych
monet. Poza paroma przypadkami, takimi jak Wielka Orkiestra
Świątecznej Pomocy czy Rok 2000, podaż monet była dostosowana
do popytu, czyli liczby kolekcjonerów. Tym samym monety te szybko
znikały z rynku, a ich cena systematycznie rosła.
Spośród wszystkich dotychczas wydanych dwuzłotówek najwyższy
nakład miała ostatnia moneta z Janem Pawłem II, wydana w liczbie
4 500 000 sztuk. Warto dodać, że monety srebrne i złote o tej samej
tematyce osiągnęły również historyczne nakłady w swoich kategoriach.
● str. 13
Wielkości nakładów monet 2 złotowych GN w latach 1997-2006
1950
1850
1750
1650
nakład w tys.
1550
1450
1350
1250
1150
1050
950
850
750
650
550
450
2008
2007
2007
2007
2007
2006
2006
2006
2006
2005
2005
2004
2005
2004
2004
2004
2003
2002
2003
2001
2000
2000
1998
1999
1997
1996
350
250
150
Źródło: opracowanie własne
Do kwietnia 2008 roku, czyli przez 13 lat, Narodowy Bank Polski wyemitował 152 różne rodzaje monet dwuzłotowych.
Inwestowanie w dwuzłotówki nie jest drogie ani trudne, ponieważ
podczas emisji wszystkie monety tego typu sprzedawane są po cenach nominalnych. Numizmaty te są bardzo popularne wśród początkujących inwestorów ze względu na małe kwoty potrzebne do zakupu. Kupując w NBP po cenach emisyjnych, eliminujemy ryzyko.
Inwestując niewielkie kwoty, można liczyć na poważny zarobek. Bardzo popularne jest kupowanie całych woreczków bankowych. Taki
worek zawiera 50 monet a jego wartość nominalna wynosi 100 zł.
Radziłbym osobom, które kupują woreczki dwuzłotówek GN, zabezpieczać je tak, aby monety nie miały możliwości swobodnego poruszania się. Pamiętajmy, że monety porysowane nie są już w stanie
menniczym, co znacznie obniża ich cenę. Warto w przypadku dwuCopyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Tomasz Witkiewicz
● str. 14
złotówek wyszukiwać okazje w sklepach. Każdy z nas ma znajomych,
którzy pracują w handlu. Polecam wtedy poprosić o odkładanie okazyjnych dwójek. Nieciekawe egzemplarze wprowadzimy z powrotem do obiegu, nic nie tracąc, a okazy dadzą
nam niezły zysk.
Monety srebrne
Monety srebrne są przeznaczone dla bardziej zaawansowanych inwestorów. Na ich cenę, poza wartością numizmatyczną, składa się
również cena srebra. W przeszłości srebrne talary, ruble czy marki
były nominałami wyższymi. Obecnie w Polsce w obiegu nie występują już monety srebrne, choć jeszcze przed II wojną światową były
bardzo popularne.
W okresie podenominacyjnym Narodowy Bank Polski postanowił, że
monety srebrne będą monetami o przeznaczeniu kolekcjonerskim,
choć zastrzega również, że są one środkiem płatniczym w Polsce.
W praktyce jednak nie zdarza się, by ktokolwiek próbował nimi płacić, ponieważ wartość samego srebra przekracza wartość nominału
tych monet. Poza tym na pewno nieświadomy ich wartości sprzedawca wzbraniałby się przed przyjęciem takiej zapłaty.
Monety srebrne okresu podenominacyjnego dzielimy na dwie grupy,
według nominałów: dziesięciozłotówki i dwudziestozłotówki.
Srebrne dziesięciozłotówki
Z tej serii pierwszą monetą kolekcjonerską po denominacji była dziesięciozłotówka wydana 6 maja 1995 roku z okazji 50 rocznicy zdobycia Berlina. Była ona, tak samo jak i wszystkie pozostałe z tej serii, od
początku uznana za kolekcjonerską. Jej nominał, wynoszący dziesięć
● str. 15
złotych, był mniejszy od ceny sprzedaży w banku, która wynosiła
22 złote. Moneta ta była wyprodukowana ze srebra próby 725/1000
i ważyła 16,5 grama, a jej średnica wynosiła 32 milimetry. Nakład
był dość niski, wyniósł zaledwie 12 000 sztuk, więc automatycznie jej obecna cena jest wysoka i wynosi około 850
do 900 złotych dla stanu idealnego, czyli menniczego. Stopa zwrotu wynosi prawie 4000%. Przy kolejnych siedmiu emisjach wymiary oraz waga nie zmieniły się. Narodowy Bank Polski
zwiększył jedynie próbę srebra do 925/1000 Ag, aby monety te były
jeszcze bardziej ciekawymi i cennymi okazami.
Przez dwa lata, do 1997 roku, wyemitowano osiem różnych monet.
W 1997 roku zmniejszono gramaturę dziesięciozłotówek z 16,5 grama do 14,14 grama przy zachowaniu jakości próby srebra 925/1000
i średnicy 32 milimetry.
Od 1997 roku do chwili obecnej NBP emituje srebrne dziesięciozłotówki w niezmienionej formie, jeżeli chodzi o gramaturę, wymiary
i próbę srebra. Wszystkie monety są bite stemplem lustrzanym, a dodatkowo Mennica Warszawska stosuje ciekawe urozmaicenia w technice produkcji. Stosuje się efekt kątowy, hologramy czy kawałki szlachetnych kamieni. Wszystkie monety w celu uchronienia ich
przed uszkodzeniami są umieszczane w ochronnych plastikowych klapsach.
Dziesięciozłotówki to jedne z najładniejszych monet kolekcjonerskich, a także zyskowna i stabilna lokata kapitału.
Od 1995 roku do marca 2008 NBP wyemitował 91 różnych monet
dziesięciozłotowych. Tak jak się należy spodziewać, najwyższe ceny
osiągają monety rzadkie, czyli te o najmniejszych nakładach. Na
szczególną uwagę zasługują dwie najrzadsze monety spośród tej grupy. Są to 10 zł Zygmunt II August – półpostać wydany w 1996 roku
● str. 16
w nakładzie 5000 i 10 zł Stefan Batory, również półpostać, wydany
w 1997 w nakładzie 5000 sztuk.
Warto dodać, że ostatnia z monet dziesięciozłotowych z serii „Królowie polscy”, przedstawiająca Stanisława Augusta Poniatowskiego,
została wydana w nakładzie 60 000 sztuk popiersia i 60 000 sztuk
półpostaci. Dawne nakłady rzędu kilkunastu tysięcy przestały zaspokajać potrzeby rynku.
Srebrne dwudziestozłotówki
Moneta 20 złotych, Szlak Bursztynowy, rok emisji 2001, cena emisji 57 zł, cena
w marcu 2008 to 2800 złotych.
Srebrne dwudziestozłotówki, podobnie jak wyżej omawiana grupa,
to monety kolekcjonerskie. Przez pierwsze dwa lata (1995–1997)
dwudziestozłotówki ważyły 31,1 grama (były wzorowane na monetach uncjowych), lecz w 1997 roku, podobnie jak w przypadku dziesięciozłotówek, waga ich została obniżona do 28,28 grama. Po tej
zmianie ważą one dokładnie dwa razy tyle, co srebrne monety dziesięciozłotowe.
Pierwsza moneta z tej serii została wydana w kwietniu 1995 z okazji
55 rocznicy wydarzeń katyńskich. Nakład był dość wysoki i wynosił
30 000 sztuk.
● str. 17
Do marca 2008 roku łącznie zostało wydanych 48 różnych srebrnych
monet o tym nominale.
Najbardziej poszukiwanym i najładniejszym egzemplarzem jest moneta wydana w 2001 roku, nazwana Bursztynowy Szlak. Jest to pierwsza polska moneta, w której umieszczono duży kawałek bursztynu.
Cena jej dochodzi aktualnie nawet do 32 000 złotych. Warto jednak
zwrócić uwagę, że — mimo znacznej wartości — jest sporo tańsza od
najrzadszych dziesięciozłotówek opisanych w poprzednim rozdziale.
Wiąże się to oczywiście z jej dużym nakładem, który był sześciokrotnie większy od nakładów Zygmunta II Augusta czy Stefana Batorego.
Szczególnym podtypem monet dwudziestozłotowych są tak zwane
„klipy”. Klipy nie są okrągłe jak wszystkie pozostałe monety, ale mają
kształt prostokątny. Jak do tej pory (marzec 2008) NBP wyemitował
tylko 8 różnych klip.
Srebrne monety okresu podenominacyjnego cieszą się dużą popularnością wśród inwestorów, zwłaszcza po 2007 roku, w którym wzrost
cen srebrnych numizmatów był olbrzymi.
Ostatnie trendy światowe wykazują wzrost cen praktycznie wszystkich metali. W ciągu ostatniego roku (marzec 2007 – marzec 2008)
cena srebra złomowego wzrosła o ponad 60%. Wielu analityków rynku metali szlachetnych twierdzi, że srebro jest ciągle niedowartościowane w stosunku do złota, co może oznaczać dalszy silny wzrost notowań tego metalu na giełdach światowych.
„Jeśli złoto jest niedowartościowane, to o srebrze można stwierdzić,
że jest sprzedawane za bezcen. Dość powiedzieć, że przy cenie 55 razy niższej jest go 5–7 razy mniej niż złota. Dlaczego? Prawie całe złoto (ok. 95%) wydobyte z ziemi od początku naszej cywilizacji pozostaje w obiegu, podczas gdy srebro prawie w całości (ok. 99%) zostało
● str. 18
bezpowrotnie zużyte. Jednocześnie obecna relacja cen zupełnie nie
oddaje ani historycznych średnich (ok. 10–15 uncji srebra za uncję
złota), ani geologicznej częstości występowania obu kruszców (ok.
15 razy więcej srebra). Ze względu na niską cenę sprawiającą, że tylko nieliczne kopalnie srebra wychodzą na plus, relacja produkcji
srebra do złota jest jeszcze niższa i wynosi ok. 7.
Od początku hossy cena srebra nadrobiła nieco straconego dystansu
do złota. Od dna bessy wzrosła 143%, podczas gdy złoto 117%. Jeśli
jednak przyjmiemy założenie, że zgodnie ze wszystkimi historycznymi precedensami i w tej hossie relacja ceny złota do ceny srebra będzie spadać, i konserwatywnie przyjmiemy, że jej docelowa wartość
wyniesie 16, to oznacza, że do końca obecnej hossy srebro powinno
wzrosnąć 3,5 razy więcej od złota2”.
Złote monety kolekcjonerskie
Wszystkie złote monety wydane przez NBP po 1995 były umieszczone w plastikowym kapslu, w specjalnym zielonym pudełku z załączonym certyfikatem autentyczności. Poza tym wszystkie numizmaty
zostały wybite stemplem lustrzanym, co dodatkowe podnosi ich walory wizualne.
Duża część numizmatyków twierdzi, że nie mają one swojej duszy,
a każda z nich jest identyczna. To jednak to pozwala je standaryzować i umożliwia swobodny handel nimi.
Monety złote to także — poza numizmatyką — świetna lokata kapitału i często duże zyski. Na ich wartość składa się nie tylko wartość złota, które w ostatnim okresie ma tendencje silnie wzrostowe, ale także
2
Internet: Michał Słysz, Investors TFI, www.expander.pl.
● str. 19
wartość kolekcjonerska. A jak wiadomo, im towar rzadszy, tym wyższa jego cena.
Do złotych monet kolekcjonerskich po 1995 zaliczamy monety:
1. 100-złotowe, o wadze 8 gramów, próbie 900/1000 Au i średnicy
21 mm;
2. 200-złotowe, o wadze 15,5 grama, próbie 900/1000 Au i średnicy
27 mm.
Monety bulionowe z serii „Orzeł bielik”
Na polskim rynku występują również monety bulionowe, które przez
niektórych numizmatyków nie są uznawane za kolekcjonerskie, ponieważ z założenia miały być monetami lokacyjnymi. Wszystkie monety bulionowe mają ten sam wizerunek orła bielika, dlatego często
mówi się na nie „Bieliki”. Monety te były emitowane w latach 1995–
2007 w nominałach 50, 10, 200 i 500 złotych.
Wzorowane są na monetach lokacyjnych amerykańskiego systemu
uncjowego. Kolejne nominały mają różną wielkość i wagę:
Lp.
Nominał
Masa
[oz]
[g]
Cena w PLN
1.
50 zł
1/10
3,10
344,33
2.
100 zł
1/4
7,78
724,77
3.
200 zł
1/2
15,55
1 337,18
4.
500 zł
1
31,10
2 562,92
Tabela cen sprzedaży monet uncjowych („Orła bielika”) z dnia 2008-02-27
Źródło: Internet, www.nbp.pl
● str. 20
Często w NBP są do kupienia wszystkie nominały z bieżącego roku.
Mogą one stanowić dobrą lokatę w złoto. Natomiast egzemplarze
z niektórych lat są tak rzadkie, że kolekcjonerzy nie sugerują się już wartością samego złota. W tym przypadku
o wartości monety decyduje jej unikatowość, co może potwierdzać jej charakter kolekcjonerski.
Dla przykładu warto podać, że Orzeł bielik 50 złotych z roku 2002,
którego nakład wynosił tylko 500 sztuk, na aukcjach osiąga cenę
1500–2000 złotych. Przypadek ten pokazuje, że wartość numizmatyczna jest kilkaset procent większa niż wartość samego złota.
Podobnie było z Bielikiem 500 zł z 2006 — kiedy był sprzedawany,
jego cena w NBP wynosiła 2100–2300 złotych w zależności od kursu
złota, obecnie trudno jest kupić tę monetę poniżej 4500 złotych.
Dlatego przy kupowaniu Bielików najważniejszy jest nakład, te z nakładami poniżej 1000 sztuk są najlepszymi inwestycjami .
Narodowy Bank Polski nie traktuje jednak Orłów bielików jako monet kolekcjonerskich, a prawo sprzedaży ich w wojewódzkich oddziałach jest jasno określone w paragrafie 10 Uchwały Nr 1/2006 Zarządu Narodowego Banku Polskiego z dnia 13 stycznia
2006 roku.

Monety kolekcjonerskie

Transkrypt

Podobne dokumenty

Dirham (dirhem) – moneta arabska, która w okresie wikińskim (ok

Monety Upjers – 100 monet na gry online Upjers

Dwie mennice w naszej wsi Wartość: 15 mieczy

O historii pieniądza, część II

PASJONAT MATEMATYKI – zadania na listopad

scenariusz 2 załączniki

Automat monetowy 5 stanowiskowy