docŁódka 4_207_2014 - Liga Morska i Rzeczna
download 
Reklamacja Transkrypt
Łódka 4_207_2014 - Liga Morska i Rzeczna
ŁÓDKA BIULETYN INFORMACYJNY LIGI MORSKIEJ i RZECZNEJ ZARZĄDU OKRĘGU ŁÓDZKIEGO B.I.„ŁÓDKA” wyróŜniona w 2000 r. w XX lecie KOMANDORIĄ ŁÓDZKĄ w 2005 r. w XXV lecie BŁĘKITNĄ KOMANDORIĄ w 2008 r. Odznaką 90 lecia LMiR Nr 4/207 Łódź, lipiec - wrzesień 2014 Rok XXXIV Panorama portu gdyńskiego Bałtycka baza Masowa W numerze Andrzej Wojnarowski prezes Zarządu Okręgu Łódzkiego LMiR nie Ŝyje Admiralski awans Dowódcy 3. Flotylli Okrętów Jerzy Paszkowski nie Ŝyje Przekazanie cennych fotografii do Muzeum Marynarki Wojennej Uroczystość75 rocznicy samozatopienia Flotylli Wiślanej i obrony Twierdzy Modlin. Z kart historii naszej floty - dział prowadzi dr Mieczysław Prosnak Z kart historii Ŝaglowców. dział prowadzi kapitan Ŝ.w. kmdr Henryk Grunert Informacje adresowe, podaruj 1%, skład redakcji 1 str. 2-5 str. 6str. 7 str. 8-10 str. 11-14 str. 15-20 str. 21-25 str. 26 Prezes Zarządu Okręgu Łódzkiego LMiR kpt. poŜ. inŜ. Andrzej Wojnarowski nie Ŝyje Wiadomość o śmierci Andrzeja Wojnarowskiego dotarła do nas w dniu 17 lipca. Do Stefana Wasiljewa, z telefonu Andrzeja, zadzwoniła Jego śona Zofia. Później Syn Marek przesłał sms „Tata zmarł dzisiaj rano o godzinie 4.30”. Wiadomość przekazana przez Panią Zofię była całkowitym zaskoczeniem, biorąc pod uwagę, Ŝe jeszcze w czerwcu omawialiśmy z Andrzejem szczegóły działalności po wakacjach, wśród których pierwszoplanowe było współdziałanie z Dyrekcją VI Liceum Ogólnokształcącego im. J. Lelewela dla odtworzenia, zniszczonego awarią systemu wodociągowego w budynku Szkoły, Muzeum Morskiego. Przez myśl nie przeszło nam, Ŝe te zamierzenia będziemy realizowali bez Andrzeja. Był najmłodszym z tych z nas, którzy byli w roku 1981 na zebraniu załoŜycielskim Łódzkiego Okręgu Ligi Morskiej po jej reaktywacji. Rozdzwoniły się telefony przekazujące smutną wiadomość i terminy pogrzebu. W łódzkich gazetach ukazały się nekrologi nie pozostawiające Ŝadnej wątpliwości, Ŝe ta wiadomość jest prawdziwa. Nie do wszystkich ona dotarła bo był to okres wakacji i wyjazdów z Łodzi. Do kogo wiadomość dotarła a zdrowie i inne okoliczności mu nie przeszkadzały przybył na cmentarz aby oddać Andrzejowi ostatnia przysługę. Najliczniejszym gronem wyróŜniającym się organizacyjnymi ubiorami byli harcerze. Z Ligi Morskiej i Rzecznej byli członkowie mieszkający w Łodzi a wśród nich członkowie Zarządu Okręgu Łódzkiego i członkowie Klubu Sportów Wodnych LMiR. Zarząd Główny Ligi Morskiej i Rzecznej reprezentował jego wiceprezes komandor porucznik Marek Padjas, który przyjechał z Kołobrzegu. Bractwo LMiR w Wyszkowie reprezentowała KoleŜanka ElŜbieta Kasińska, z Tomaszowa Maz. był prezes Wojciech Małagocki. 2 Licznie przybyli członkowie Stowarzyszenia Hepa-Help, straŜacy, sąsiedzi, przyjaciele w tym z Częstochowy ze Stowarzyszenia „SOS-WZW”. Ceremonię pogrzebową w kaplicy cmentarnej prowadził kapelan ZHP ksiądz Robert Bartolik a po nim głos zabrał harcmistrz Czesław Bolanowski, który w poruszających słowach zarysował sylwetkę Zmarłego jako człowieka głęboko zaangaŜowanego w ruch harcerski. Po Jego wystąpieniu przekazano na ręce śony Andrzeja Zofii przyznany pośmiertnie Andrzejowi Srebrny KrzyŜ Za Zasługi dla ZHP. Zgodnie z wcześniejszym ustaleniem po wręczeniu odznaczenia głos w imieniu Zarządu Okręgu Łódzkiego LMiR , którego prezesem był Zmarły, zabrał honorowy prezes Zarządu Okręgu Łódzkiego mgr inŜ. Stefan Wasiljew odczytując list skierowany do Zmarłego: Andrzeju! Przybyliśmy z róŜnych stron Polski aby oddać Ci ostatni pokłon i towarzyszyć w ostatniej drodze do miejsca wiecznego spoczynku. Byłeś jednym z najmłodszych z nas, gdy w dniu 24 września 1981 roku, na zaproszenie łódzkich Ŝeglarzy, przybyliśmy do Sali Konferencyjnej Fabryki Transformatorów i Aparatury Trakcyjnej ELTA na zebranie organizacyjne, aby reaktywować, po wielu latach niebytu, Ligę Morską w Łodzi. Wybrany do pierwszego Zarządu pełniłeś funkcję sekretarza. W kolejnych, następnych kadencjach byłeś wiceprezesem Zarządu. PowaŜna choroba w roku 2002 przerwała na pewien czas Twój udział w naszych pracach. W tamtym czasie Twój organizm pokonał problemy zdrowotne i znów wróciłeś do pracy wśród nas. Znów byłeś sekretarzem Zarządu aŜ do wyborów na tę kadencję gdy dałeś się namówić aby przejąć ster. Nieprzewidywalna fala zmyła Cię z pokładu gdy nic nie zapowiadało takiego wydarzenia. Przeszedłeś na drugi brzeg w smugę cienia. Wiele razy słyszeliśmy słowa poety księdza Jana Twardowskiego „Spieszmy się kochać ludzi tak szybko odchodzą”. Twoja nieoczekiwana śmierć unaoczniła nam głęboki sens naszego Ŝycia zawarty w tych kilku prostych słowach. W Twoim Ŝyciorysie znajdujemy zafascynowanie morzem, rzekami, Ŝeglarstwem od najmłodszych lat. DąŜyłeś do wykorzystania tego Ŝywiołu i przy róŜnych okazjach przekazywałeś to zauroczenie dzieciom i młodzieŜy jako instruktor Ŝeglarstwa. Ubolewałeś, Ŝe brak funduszy nie pozwala łódzkiej Lidze rozwinąć tę część działalności tak dla nich atrakcyjną. W róŜnych momentach ta troska wywoływała u Ciebie zgorzknienie ale potrafiliśmy przekonać Cię, Ŝe mimo trudności warto nie załamywać się. Twoje politechniczne wykształcenie w kierunku chemicznym było jedną z podstaw Twojej pracy zawodowej, którą podjąłeś w Urzędzie Miasta Łodzi w Wydziale Ochrony Środowiska, Gospodarki Wodnej i Geologii rozpoczynając od funkcji starszego inspektora kończąc na Zastępcy Dyrektora Wydziału. Wiele lat pracowałeś w StraŜy PoŜarnej jako wykładowca, specjalista od skaŜeń chemicznych. Od lat 1994 pracowałeś na Politechnice Łódzkiej, w ostatnich latach na Wydziale InŜynierii Procesowej i Ochrony Środowiska. Od kilku lat, chcąc rozszerzyć wiedzę studentów, organizowałeś wyprawy do Gdyni do Urzędu Morskiego i do portu Marynarki Wojennej na Oksywiu a takŜe do jednej z baz Morskiej SłuŜby Poszukiwania i Ratownictwa (SAR) we Władysławowie. Przy róŜnych okazjach podkreślałeś konieczność ochrony środowiska, w tym wodnego. Byliśmy umówieni na spotkanie po wakacjach aby omówić zadania Zarządu Okręgu Łódzkiego na nowy rok szkolny. Spotkamy się bez Ciebie, zastanawiając się jak Cię zastąpić i kontynuować Twoje zamierzenia. śegnam Cię w imieniu członków Zarządu łódzkiej Ligi Morskiej i Rzecznej. W Twej ostatniej drodze biorą takŜe udział delegacje, z Kołobrzegu z kmdr Markiem Padjasem wiceprezesem ZG LMiR, z Tomaszowa Mazowieckiego z prezesem Wojciechem Małagockim, z Wyszkowa z Elą Kaszyńską. Cześć Twojej pamięci Mowę poŜegnalną wygłosiło jeszcze kilka osób m.in. dr n. med. Zbigniew Deroń prezes Stowarzyszenia Hepa Help, przedstawicielka „SOS-WZW” z Częstochowy i kmdr por. Marek Padjas z Kołobrzegu w imieniu prezesa LMiR kpt. Ŝ.w. dr. inŜ. Andrzeja Królikowskiego i Zarządu Głównego. NiŜej przytaczamy tekst jego poŜegnania: Do Andrzeja ... Milczeć czy mówić? Są sytuacje w których milczeć by wypadało, gdyŜ kaŜde słowo wydaje się nie takie, jakie chciałoby się wypowiedzieć. Do takich sytuacji naleŜy dzisiejsza uroczystość. Przy trumnie naszego drogiego kolegi Andrzeja milczeć by wypadało i pogrąŜyć się w zadumie nad nieprzeniknioną tajemnicą Ŝycia i śmierci. Zgromadzeni nad grobem wspominamy raz jeszcze historię jego Ŝycia, opowieść, którą zna większość z nas. On odszedł z naszego grona. Nad jego głową darń zielona, a w nogach zimny głaz. Był naszym serdecznym kolegą, łączyła nas bardzo specjalna przyjaźń. Był cząstką naszych najszczęśliwszych dni. Razem pracowaliśmy, śmialiśmy się, wypełniali wiele długich wieczorów. Nic nigdy nie zastąpi straconego towarzysza. Nie moŜna stworzyć sobie starych przyjaźni. Nie ma ceny skarb tylu wspomnień, tylu trudnych godzin, tylu waśni, pojednań, porywów zmysłów. Takie przyjaźnie nie są do odtworzenia. ChociaŜ wiemy, Ŝe śmierć jest tylko zakończeniem ziemskiej wędrówki, to jednak tak po ludzku, czujemy głęboki smutek, Ŝe juŜ więcej nie spotkamy Cię na naszych Ŝyciowych morskich szlakach. 3 Pozostaje nam w pamięci człowiek z ligowego portu. Człowiek o wyjątkowej umiejętności jednania ludzi. Pozostanie w naszej pamięci jako ligowiec ,,z krwi i kości''. Wobec nikogo nie przeszedł obojętnie. Dbał o słabych. Troszczył się o młodzieŜ jak ojciec o dzieci, najbardziej zaś o ubogich, zagubionych, bezsilnych. Kochany Andrzeju to Ty widziałeś naszą radość i wzruszenie. To Ty pocieszałeś, wzbudzałeś nadzieję i ocierałeś łzy. Wielu z nas jeszcze czuje Twój mocny, serdeczny uścisk dłoni i widzi spokojną, łagodną i uśmiechniętą twarz. Te i wiele innych obrazów pozostanie w naszej pamięci. Ale przede wszystkim pozostanie w naszych sercach całe Twoje dziedzictwo duchowe, które pozostawiłeś po sobie. Nigdy nie zapomnimy Twoich planów i marzeń, hasła co jeszcze moŜna zrobić. To z Twoich twórczych marzeń zrodziło się wiele przedsięwzięć i inicjatyw. Andrzeju, gdyby łzy Twoich przyjaciół miały moc przywracania do Ŝycia byłbyś dalej pośród nas. Gdyby nasze modlitwy miały moc wskrzeszania razem z nami radowałbyś się z kolejnych rocznic i jubileuszy. Nasz Pan widać miał swój plan, powierzając Ci nowe zadania. śegnając Cię, drogi Andrzeju swoją wdzięczność dla Ciebie moŜemy wyrazić tylko poprzez słowa: ,,Stary port się powoli układał do snu ŚwieŜa bryza zmarszczyła morze gładkie jak stół Stary rybak na kei zaczął śpiewać swą pieśń Zabierzcie mnie chłopcy, mój czas kończy się. Fiddlers Green to kraina do której zmierzają wszyscy Ŝeglarze. Tam delfiny figlują w wodzie czystej jak łza, A o mroźnej Grenlandii zapomina się tam. Ty Andrzeju wziąłeś swój sztormiak i sweter Oddałeś cumy na ląd. Ostatni raz spojrzyj na Łódź Pozdrów naszych kolegów, Powiedz , Ŝe dnia pewnego spotkamy się wszyscy tam w Fiddlers Green.'' Przyjaciele z Ligi Morskiej i Rzecznej Marek Padjas wiceprezes Ligi Morskiej i Rzecznej Łódź, dnia 23 lipca 2014 r. Po przemówieniach poŜegnalnych kondukt ruszył w kierunku grobu. Jego długość w sposób symboliczny świadczyła o ilości Ŝyczliwych Mu osób. A ile ze względu na wyjazdy wakacyjne, choroby i inne zajęcia nie mogło przybyć? Nietypowe poŜegnanie po uformowaniu mogiły i złoŜeniu wieńców i kwiatów zorganizowali harcerze, którzy na drodze przed mogiłą utworzyli krąg i odśpiewali pieśni harcerskie. O trafności tego poŜegnania świadczyło najlepiej podziękowanie, które wyraziła Pani Zofia Wojnarowska mówiąc, Ŝe pozwala ono łatwiej udźwignąć cięŜar niespodziewanej śmierci Andrzeja. Stefan Wasiljew -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Andrzej Wojnarowski (1946-2014).InŜynier chemik. Kapitan StraŜy PoŜarnej. Urodził się w śarnowie 1 lipca 1946 a całe Ŝycie spędził w Łodzi. Tu ukończył szkołę podstawową, technikum chemiczne i Politechnikę Łódzką. Pracę zawodową rozpoczął w 1965 roku jako mistrz na wydziale wykończalni w łódzkich Zakładach Przemysłu Bawełnianego „Poltex”, a następnie od początku 1967 przeszedł do Zakładów Urządzeń Galwanicznych i Lakierniczych „ZUGiL” Zakład Projektowania w Łodzi, jako projektant oczyszczalni ścieków i ochrony powietrza, w których pracował do 1979 roku. Po drodze (1967–1969) trafił jak zdecydowana większość polskiej młodzieŜy do zasadniczej słuŜby wojskowej, w której bardzo dobrze się zapisał. Nowy etap w Ŝyciu zawodowym rozpoczął we wrześniu 1979 w łódzkim Urzędzie Miasta w Wydziale Ochrony Środowiska, Gospodarki Wodnej i Geologii, jako starszy inspektor wojewódzki, od 1984 roku był tam zastępcą dyrektora Wydziału do czerwca 1990. 4 Z dniem 1 lipca 1990 rozpoczął jedenastoletnią słuŜbę w Państwowej StraŜy PoŜarnej jako oficer specjalista, wykładowca w Ośrodku Szkolenia Państwowej StraŜy PoŜarnej, gdzie zajmował się, między innymi, skomplikowanymi problemami zwalczania zagroŜeń chemicznych. O jego profesjonalizmie zawodowym niechaj zaświadcza ostatnie miejsce pracy, które objął wraz z rokiem akademickim w 1994 roku na Wydziale InŜynierii Procesowej i Ochrony Środowiska na Politechnice Łódzkiej. Był takŜe wiceprzewodniczącym Rady Organizacji Pozarządowych Województwa Łódzkiego. Andrzej od najmłodszych lat związał się na całe Ŝycie z problematyką wodną i morską. Jako bardzo młody chłopak (1960 – 1965) prowadzi w Technikum Chemicznym w Łodzi 64. Łódzką Wodniacką DruŜynę Harcerską. śeglarstwo stało się jego pasją i w 1964 roku otrzymał patent sternika jachtowego. W konsekwencji (1965-67) pracuje jako instruktor Ŝeglarstwa w Harcerskim Ośrodku Wychowania Wodnego przy Komendzie Chorągwi Łódzkiej ZHP. Jako niespokojny duch w wojsku nie był pasywnym realizatorem obywatelskiego obowiązku i został tam wyróŜniony Złotą Odznaką Kół MłodzieŜy Wojskowej. Po powrocie z wojska w „ZUGiLU” kierował Zakładowym Klubem śeglarskim „Szekla”. w którym sprawował takŜe nadzór nad realizowanymi tam kursami Ŝeglarskimi na stopień Ŝeglarza i sternika jachtowego. Praca w łódzkim Urzędzie Miejskim to, poza odpowiedzialnymi czynnościami zawodowymi, takŜe jego intensywny udział w procesie reaktywowania Ligi Morskiej, z której powstaniem i rozwojem wiązał wielkie nadzieje. Druga łódzka Liga Morska zawiązała się 24 września 1981 podczas Walnego Ogólnołódzkiego Zebrania Ligi Morskiej, które zorganizowano w Fabryce Transformatorów i Aparatury Trakcyjnej „ELTA” w Łodzi, ul. Aleksandrowska 74. Po ukonstytuowaniu się władz pierwszego Zarządu, Andrzej obejmuje funkcję sekretarza na kadencję 1981 – 1985. Był takŜe delegatem Okręgu Łódzkiego w Pierwszym Walnym Zjeździe Ligi Morskiej (drugiej) w Gdyni, w dniach 24-25 października1981 roku. Od tamtej pory do ostatniej chwili był głęboko zaangaŜowany w działania ligowe Zarządu Ligi Morskiej Okręgu Łódzkiego, sprawując następujące funkcje: W II kadencji Zarządu – lata 1986 – 1986 – I Wiceprezes Zarządu; W III kadencji Zarządu – lata 1990 – 1994 – II Wiceprezes Zarządu; W IV kadencji Zarządu – lata 1994 – 1998 – Wiceprezes Zarządu; W V kadencji Zarządu 1998 – 2002 – Wiceprezes Zarządu; W VI kadencji Zarządu 2002 – 2006 – Członek Zarządu (ograniczona moŜliwość pracy ze względu na chorobę); W VII kadencji, od kwietnia 2007 roku Sekretarz Zarządu; W VIII kadencji, od kwietnia 2011 roku Prezes Zarządu. W łódzkim Zarządzie Okręgu Ligi Morskiej (a po zmianie nazwy) Ligi Morskiej i Rzecznej intensywnie pracował z młodzieŜą szkolną, rozumiejąc, jak waŜne jest wyprowadzanie polskiej młodzieŜy na morza i rzeki. Współorganizował w latach 1986 – 1987 rejsy promowe do Kopenhagi, w ramach akcji „MłodzieŜ na Morzu”; liczne zamierzenia wodniackie i morskie oraz edukacyjne w Łodzi, prezentując zawsze – z racji wykonywanego zawodu – róŜne problemy ochrony środowiska naturalnego. 5 Admiralski awans Dowódcy 3. Flotylli Okrętów Kontradmirał Mirosław Mordel urodził się 24 grudnia 1960 r. w Opolu Lubelskim. W latach 1979-1984 studiował w WyŜszej Szkole Marynarki Wojennej w Gdyni. Po jej ukończeniu skierowany został do słuŜby na okrętach podwodnych, gdzie kolejno zajmował stanowiska: dowódcy działu ORP „Sokół”, dowódcy działu ORP „Orzeł”, zastępcy dowódcy, a następnie dowódcy ORP „Dzik”. W latach 1995–1996 ukończył podyplomowe studia dowódczo-sztabowe w Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni. W 1997 r. objął funkcję szefa sztabu dywizjonu Okrętów Podwodnych, a w 1999 r. starszego specjalisty Oddziału Operacyjnego Sztabu MW. W 2000 r. ukończył kurs sztabowy w Akademii Dowodzenia Bundeswehry w Hamburgu, a następnie realizował zadania słuŜbowe na stanowisku specjalisty ds. planowania ćwiczeń okrętów podwodnych w Dowództwie Okrętów Podwodnych NATO Wschodniego Atlantyku (COMSUBEASTLANT) w Northwood (Wielka Brytania). W 2003 r. wyznaczony został na stanowisko zastępcy dowódcy dywizjonu Okrętów Podwodnych, a w marcu 2004 r. dowódcy tej jednostki. Dowodzony przez niego dywizjon został dwukrotnie – w 2006 r. i 2007 r. – uhonorowany za szczególne osiągnięcia w wykonywaniu zadań słuŜbowych Znakiem Honorowym Sił Zbrojnych RP. W 2007 r. wyznaczony do słuŜby w Sztabie Marynarki Wojennej, gdzie objął obowiązki zastępcy, a rok później szefa Zarządu Planowania Rozwoju MW. Od lipca 2009 r. do czerwca 2010 r. został skierowany na Podyplomowe Studia Polityki Obronnej w Akademii Dowódczej Marynarki Wojennej w Newport (Stany Zjednoczone). Po ich ukończeniu objął, w lipcu 2010 r., stanowisko zastępcy szefa Zarządu Planowania Strategicznego – P-5 Sztabu Generalnego WP. Od lutego 2013 realizował zadania słuŜbowe w Zespole ds. Nowego Systemu Kierowania i Dowodzenia Sił Zbrojnych RP. 1 stycznia 2014 roku objął dowodzenie największym związkiem taktycznym Marynarki Wojennej 3. Flotyllą Okrętów w Gdyni. W dniu 15 sierpnia 2014 roku z rąk Prezydenta RP odebrał nominację do stopnia kontradmirała. Uroczystość odbyła sie w Pałacu Prezydenckim w Warszawie. Kontradmirał Mirosław Mordel był jedynym awansowanym przedstawicielem MW. Jak powiedział kontradmirał Mirosław Mordel: „Marzyłem o słuŜbie na okrętach podwodnych i miałem to szczęście, Ŝe bezpośrednio po ukończeniu WyŜszej Szkoły MW trafiłem do 3. Flotylli Okrętów, do Dywizjonu Okrętów Podwodnych i na ORP Sokół. Po wielu latach, kolejnych szczeblach dowodzenia przyszła taka myśl do głowy: „a moŜe dowództwo Flotyllą?...” co byłoby ukoronowaniem marzeń i podsumowaniem tego okresu, który rozpocząłem ponad 30 lat temu” dodał nowomianowany Dowódca. 3 Flotylla Okrętów to główny związek taktyczny Marynarki Wojennej. Jej zasadniczą siłę uderzeniową stanowią fregaty rakietowe, okręty rakietowe i korweta zwalczania okrętów podwodnych skupione w dywizjonie Okrętów Bojowych oraz okręty podwodne wchodzące w skład dywizjonu Okrętów Podwodnych. Jednostki 3 Flotylli Okrętów odpowiadają takŜe za szkolenie i ratowanie Ŝycia na morzu (dywizjon Okrętów Wsparcia), obronę wybrzeŜa (43 batalion saperów i 9 dywizjon przeciwlotniczy) oraz zabezpieczenie logistyczne rejonu działań (Komenda Portu Wojennego Gdynia). Blisko 3 tysiące marynarzy słuŜących w 3 Flotylli Okrętów stacjonuje w największej polskiej bazie morskiej w Gdyni oraz w jednostkach na półwyspie helskim i w Ustce. Materiał pochodzi ze strony 3FO 6 Jerzy Paszkowski nie Ŝyje Kilka tygodni po niespodziewanej śmierci Prezesa Zarządu Okręgu Łódzkiego Ligi Morskiej i Rzecznej kpt. poŜ. inŜ. Andrzeja Wojnarowskiego dotarła do nas wiadomość o śmierci następnego naszego Kolegi Jerzego Paszkowskiego. Jerzy Paszkowski ur. 09 II. 1932 w Łodzi. Technik mechanik samochodowy. Do pracy na morzu przygotował się kończąc, między innymi, Szkołę Jungów Państwowego Centrum Wychowania Morskiego w Gdyni. Pracował jako montaŜysta okrętowy na statkach Polskich Linii Oceanicznych oraz na statkach obcych bander. Po 20 latach pracy na morzu schodzi na ląd. Zakłada własny zakład naprawy nadwozi samochodowych. Od 10 II 1997 r. po osiągnięciu wieku emerytalnego przechodzi na zasłuŜony odpoczynek. Przygodę Ŝeglarską rozpoczął w 1947 roku w druŜynie harcerskiej „Zawiszaków” i od tego czasu związał się z problematyką Ŝeglarską i morską poprzez Związek Harcerstwa Polskiego, Ligę Morska, Ligę Obrony Kraju, Ligę Morską i Rzeczną. Członek Jacht Klubu „15” i Klubu Sportów Wodnych LMiR. WyróŜniony repliką Aktu Zaślubin Polski z Morzem za wybitne osiągnięcia w morskiej edukacji młodzieŜy i budowy Polski Morskiej. Posiadał patenty sternika Ŝeglarskiego i motorowodnego. W naszej pamięci pozostał jako pogodny i uczynny Kolega. Cześć Jego pamięci Śp Jerzy (w środku zdjęcia z laseczką) wśród kolegów w czasie spotkania nad Stawami Stefańskiego 26.5.2012 r. 7 Przekazanie cennych fotografii do Muzeum Marynarki Wojennej Z róŜnych stron docierała do nas wiadomość o organizowaniu niecodziennej uroczystości w śychlińskim Domu Kultury w śychlinie przekazania do zbiorów Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, unikatowych zdjęć kpt. Władysława Nawrockiego. Zaproszenie pojawiło się, między innymi, na stronie Muzeum Marynarki Wojennej i na stronie Ligi Morskiej i Rzecznej. Bezpośrednie zaproszenie do Zarządu Okręgu Łódzkiego, poprzez komandora Klubu Sportów Wodnych LMiR w Łodzi Wacława Łysakowskiego, przekazał inicjator całego przedsięwzięcia Pan Henryk Olszewski. Pod oficjalnym tytułem „HISTORIA JEDNEJ FOTOGRAFII…kpt. Władysław Nawrocki” organizatorzy pragnęli przekazać „wiedzę o historycznych związkach śychlina z pierwszymi i ostatnimi dniami polskich flotylli rzecznych okresu przedwojennego”. Tę wiedzę referował Pan Henryk Olszewski, wielki pasjonat i odkrywca tego tematu. Organizatorami byli: Zarząd Stowarzyszenia „Blisko Dziecka” wraz z Henrykiem Olszewskim, Urząd Miasta śychlina oraz Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni. Patronat honorowy nad imprezą objął Inspektor Marynarki Wojennej Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych Pan wiceadmirał Ryszard Demczuk reprezentowany przez Zastępcę Szefa Inspektoratu kontradmirała Mariana Ambroziaka oraz Prezes Ligi Morskiej i Rzecznej kpt Ŝ. w. dr inŜ. Andrzej Królikowski – dyrektor Urzędu Morskiego w Gdyni. Wewnątrz budynku, na ścianach holu i Sali Konferencyjnej urządzono szereg wystaw przypominających historię flotylli rzecznych II RP, wygląd Krakowa i flotylli austro-węgierskiej w 1914 r., pokazano kopie gazet z 1912-14 roku przybliŜających temat „Władysław Nawrocki a miasto śychlin” i fotografie Władysława Nawrockiego z opisem, w tym fotografię z Jego pobytu w Sukiennikach na balu cukrowników (ulubione miejsce Fryderyka Chopina), wystawiono dokumenty i fotografie z archiwum fabryki BrownBoweri w śychlinie (obecnie Grupa Cantoni) o produkcji silników elektrycznych do budowanego przed II wojną światową w stoczni holenderskiej polskiego okrętu podwodnego ORP „Sęp”. Przed budynkiem ekspozycję wystawową postawiło Muzeum Marynarki Wojennej z Gdyni. W zaproszeniu organizatorzy kusili zwiedzają- Wejście do budynku śychlińskiego Domu Kultury śychlin, ulica Fabryczna 3 Herb Miasta śychlin 8 cych występami utalentowanej Ŝychlińskiej młodzieŜy, wystawami grup rekonstrukcyjnych, grochówką straŜacką…… Uczestnicy spotkania zaczęli przybywać długo przed godzina 13 mając w ten sposób czas do obejrzenia przygotowanych wystaw, przywitania się ze znajomymi, a takŜe poznania nowych osób. Na górującym nad sceną ekranem cały czas wyświetlane były kolejno trzy zdjęcia kpt. Władysława Nawrockiego, które pod koniec uroczystości zostały przekazane do Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni. Przybyli powoli zaczęli zajmować miejsca na ustawionych na Sali krzesłach. Około godziny 13 rozpoczęła się uroczystość . Plenerowa ekspozycja Muzeum Marynarki Wojennej Część ekspozycji na korytarzu Uczestnicy spotkania. W pierwszym rzędzie goście honorowi i główne postacie uroczystości. m.inn. Burmistrz śychlina Grzegorz Ambroziak, Urszula Weber-Król, Henryk Olszewski, kadm. Marian Ambroziak, Marek Padjas, Julian Bielawski, Tomasz Miegoń, Agnieszka Nawrocka Przedstawiciel organizatorów przywitał przybyłych Gości i oddał głos Burmistrzowi Miasta Grzegorzowi Ambroziakowi, który podziękował przybyłym za uświetnienie uroczystości i zainteresowanie tematem. Główny „sprawca” poznania początków nieoficjalnego tworzenia Polskiej Marynarki Wojennej (oficjalnie została powołana 28 listopada 1918 r.) Henryk Olszewski, pasjonat historii śychlina, przedstawił swoje poszukiwania pozwalające na przybliŜenie roli jaką odegrał mieszkaniec śychlina Władysław Nawrocki w tworzeniu naszej marynarki wojennej. Kontakt z Panią Urszulą Weber-Król piszącą historię swojej rodziny a następnie odnalezienie w Warszawie syna kapitana Nawrockiego Stefana i wnuczki Agnieszki spowodowały odnalezienie trzech, z róŜnych okresów, fotografii Władysława Nawrockiego. Do relacji Pana Henryka opowieść o swoich poszukiwaniach dodała Pani Urszula a później wnucz- Ekspozycja MMW na planszach i w gablotach Scena z ekranem i jednym z trzech zdjęć kpt. Władysława Nawrockiego 9 ka Kapitana Pani Agnieszka Nawrocka. Wcześniej wiadome było, Ŝe po wyzwoleniu Krakowa spod władzy austriackiego zaborcy w dniu 31 października 1918 nastąpiło przejmowanie majątku naleŜącego do armii austriackiej. Płk. Roja, który objął władzę wojskową w Krakowie w dniu 3 listopada wydał rozkaz upowaŜniający kpt. Władysława Nawrockiego do przejęcia statków naleŜących do austriacko-węgierskiej Flotylli Wiślanej i utworzenia pierwszej w porozbiorowych dziejach Polski jednostki Marynarki Wojennej Flotylli Wiślanej. Teraz do tej wiadomości doszły jeszcze jego fotografie w tym jedna z okresu przejmowania statków austriackich. O głos poprosili kolejno kontradmirał Marian Ambroziak pozdrawiając zebranych w imieniu Inspektora Marynarki Wojennej wiceadmirała Ryszarda Demczuka, wiceprezes komandor por. Marek Padjas w imieniu prezesa LMiR kpt. Ŝ. w. dr. Andrzeja Królikowskiego i przekazał banderę Ligi Morskiej i Rzecznej Panu Burmistrzowi, Dyrektor Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni Tomasz Miegoń mówiąc o historii powstania Polskiej Marynarki Wojennej. Nastąpiła przerwa w przemówieniach. Na scenę weszła para młodych wykonawców, która w bardzo sposób przedstawiła Ŝyciorys interesujący Władysława Nawrockiego. Przyszedł czas na przekazanie fotografii. Tę część rozpoczął sygnał grany na trąbce przez marynarza z okrętu-muzeum „Błyskawica”. Zdjęcia przekazywali: Urszula Weber-Król, Henryk Olszewski, Agnieszka Nawrocka. Przyjmował Dyrektor MMW Tomasz Miegoń. Nastąpił akt podpisania protokołu przekazania zdjęć. Ze Sali wyprowadzono sztandary. To był koniec oficjalnej części. W części muzycznej wystąpił młodzieŜowy chór „Allegro”. Po jego występie o głos poprosił Komandor NadbuŜańskiego Bractwa LMiR im. ppor. mar. Kazimierza Deptuły Julian Bielawski zapraszając na uroczystość w Modlinie z okazji 75 rocznicy samozatopienia Flotylli Wiślanej i obrony Twierdzy Modlin organizowaną w dniu 20 września w Twierdzy Modlin przy tablicy pamiątkowej w pobliŜu Bramy Ostrołęckiej. Podkreślił, Ŝe w śychlinie usłyszeliśmy o powstaniu Flotylli Wiślanej a w Modlinie uczcimy jej wojenny koniec. Spotkanie zakończył poczęstunek, który potęŜnie podreperował zgłodniałe ciała uczestników. RównieŜ ten punkt uroczystości wypadł wspaniale. Kontradmirał Marian Ambroziak Komandor por. Marek Padjas Tomasz Miegoń dyrektor Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni Urszula Weber-Król, Henryk Olszewski, Agnieszka Nawrocka Tomasz Miegoń 10 Tekst i zdjęcia Stefan Wasiljew Uroczystość75 rocznicy samozatopienia Flotylli Wiślanej i obrony Twierdzy Modlin Kilka tygodniu przed uroczystością, zaplanowaną na 20 września 2014 roku w twierdzy Modlin przy tablicy pamiątkowej w pobliŜu Bramy Ostrołęckiej, koledzy z NadbuŜańskiego Bractwa Ligi Morskiej i Rzecznej rozesłali zaproszenia do udziału w uroczystości 75 rocznicy samozatopienia Flotylli Wiślanej i obrony Twierdzy Modlin. Zapraszającymi byli Prezes Ligi Morskiej i Rzecznej kpt. Ŝ. w. dr inŜ. Andrzej Królikowski, Burmistrz Wyszkowa Grzegorz Nowosielski i Burmistrz Nowego Dworu Mazowieckiego Jacek Kowalski. Scenariusz uroczystości i prowadzenie „legło na barkach” NadbuŜańskiego Bractwa Ligi Morskiej i Rzecznej z Wyszkowa z Prezesem Julianem Bielawskim. Zaproszenie na ww uroczystość powtórzył Kolega Bielawski na spotkaniu, które odbyło się kilka dni wcześniej w śychlinie (patrz artykuł na stronach 810). W miejscu uroczystości uczestnicy zaczęli się zbierać długo przed oficjalnym rozpoczęciem uroczystości, którą razem z prezesem Julianem Bielawskim prowadziła ElŜbieta Kosińska Warta honorowa WP i sztandary pod pamiątkową tablicą Historia Twierdzy w Modlinie PołoŜenie Modlina, u zbiegu rzek Wisły, Narwi i Wkry nadawało temu miejscu wybitne walory obronne. Znaczenie tego miejsca docenił juŜ król szwedzki Karol Gustaw, zakładając tu obóz warowny o narysie gwiazdy czteroramiennej tzw. „Bugskansen", który przetrwał aŜ do 1660r. W 1806r. Napoleon, dąŜąc do rozciągnięcia swych wpływów na wschodzie Europy, tworzy Księstwo Warszawskie. Rozpoczyna budowę na terytorium Księstwa szeregu twierdz. Wstępną decyzję o budowie twierdzy w Modlinie, podejmuje Napoleon, w grudniu 1806r. w czasie pobytu w Poznaniu. W oparciu o stare korony o narysie bastionowym, powstał obwód zewnętrzny twierdzy, składający się sześciu frontów. Budowę kompleksu koszarowego o długości 2250 m rozpoczęto w 1832r, a zakończono w 1864r. Cytadela i obwód zewnętrzny zostały otoczone murem zwanym Carnota. W 1873r. rząd carski podjął decyzję otoczenia twierdzy łańcuchem fortów, a ich realizację rozpoczęto 10 lat później. W odległości 2-6 km od fortecy, zbudowano pierwszy pierścień 8 ceglano-ziemnych fortów, o łącznej długości 30 km. Kolejną modernizację przeprowadzono w latach 1912-1914. Wykonano wtedy 10 fortów betonowych w odległości 5-10 km od cytadeli, stanowiących drugi pierścień fortów, z zastosowaniem osłon Ŝelbetonowych i stalowych wieŜyczek pancernych. W I wojnie światowej, po 10 dniach walki z Niemcami Twierdza kapituluje 20.08.1915r. Do listopada 1918r. twierdza obsadzona jest przez załogę niemiecką. W grudniu 1918r. władzę w twierdzy po upływie 87 lat przejęło Wojsko Polskie. W okresie międzywojennym na terenie Modlina stacjonował Korpus Kadetów. Istniało równieŜ Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych, ze Szkołą PodchorąŜych (ofic.) i Szkołą Podoficerską, oraz Centrum Wyszkolenia Saperów. Miało tu swoją siedzibę dowództwo 8 DP i jej 32 pp; 1 pac, 8 bat.sap. Od 11 września, przez 18 dni Ŝołnierze walczą w osamotnieniu, dając tym samym przykład wielkiego męstwa. Kapituluje, głównie z powodu wyczerpania się amunicji, medykamentów i Ŝywności. W obronie Modlina straciło Ŝycie ponad 2000 Ŝołnierzy polskich. Port wojenny w Modlinie to kolebka Polskiej Marynarki Wojennej, to tutaj dano jej początek. Tu powstał pierwszy port i stocznia Marynarki Wojennej a takŜe Szkoła Marynarzy. Tutaj zostały zbudowane i zwodowane takie jednostki jak: trałowce ORP „Rybitwa" i ORP „Czajka", kutry dla Flotylli StraŜy Granicznej – „Mazur", „Ślązak", „Kaszub" oraz pościgowiec ORP „Batory" i kuter uzbrojony ORP „Nieuchwytny" 21.06.1997 roku odsłonięto pomnik w formie tablicy z tekstem i kotwicą symbolizującą związki Modlina z morzem. Pomnik usytuowano na prawym brzegu Narwi dokładnie na wprost wejścia do dawnego portu wojennego znajdującego się nieopodal mostu im. por. Feliksa Pancera. Komandor Henryk Grunert Wiceprezes Zarządu Okręgu Łódzkiego LMiR Skrót opisu z strony Twierdza Modlin 11 Dowódca uroczystości złoŜył meldunek prezesowi Ligi Morskiej i Rzecznej kpt. Ŝ. w. dr. inŜ. Andrzejowi Królikowskiemu o gotowości do rozpoczęcia uroczystości. Dowódca uroczystości składa meldunek Prezesowi LMiR Andrzejowi Królikowskiemu o gotowości do rozpoczęcia obchodów. Obok Prezesa Wiceprezes komandor Marek Padjas Uczestnicy spotkania odśpiewali Hymn Państwowy, po którym głos zabrał Prezes NadbuŜańskiego Bractwa LMiR Julian Bielawski witając przybyłych i ogłaszając otwarcie spotkania. ElŜbieta Kosińska zapowiada kolejny punkt programu – wręczenie sztandaru NadbuŜańskiemu Bractwu LMiR Uroczyście wręczono sztandar NadbuŜańskiemu Bractwu w Wyszkowie. Sztandar wręczył Prezes Królikowski na ręce Prezesa Bractwa, który następnie przekazał go pocztowi sztandarowemu. Głos zabrał Prezes Ligi Morskiej i Rzecznej wyraŜając zadowolenie z kolejnego spotkania w miejscu, w którym stacjonowały bohaterskie. załogi Flotylli Wiślanej. Podkreślił, Ŝe takie spotkania świadczą o oddawanej czci ludziom, którzy walczyli a niejednokrotnie oddali Ŝycie za naszą wolność. Flotylla Wiślana Flotylla Wiślana, sformowana juŜ w listopadzie 1918 roku z marynarzy – Polaków słuŜących w armiach państw zaborczych i sprzętu pływającego, przejętego z flotylli wojennych tych państw oraz zarekwirowanego na rynku cywilnym, była zaczątkiem Polskiej Marynarki Wojennej. Wiślany Port Wojenny w podwarszawskim Modlinie był do chwili przejęcia wybrzeŜa morskiego w lutym 1920 roku główną bazą Marynarki Wojennej. Flotylla ta, liczyła w marcu 1919 roku 6 jednostek (statek uzbrojony „Wisła” i 5 motorówek uzbrojonych), zaś w apogeum swego rozwoju prawie 50 jednostek bojowych i pomocniczych (w tym monitory – „rzeczne pancerniki” – uzbrojone w armaty 75 mm – 100 mm). Zapisała bohaterską kartę w wojnie Polski z Rosją bolszewicką lat 1919–1920, walcząc z najeźdźcą w obronie Wisły, szczególnie pod Bobrownikami, Włocławkiem i Płockiem, a takŜe pod Warszawą –w Górze Kalwarii. Warsztaty portu wojennego w Modlinie, gdzie była baza operacyjna flotylli, pracowały dzień i noc, szybko opancerzając oraz uzbrajając zarekwirowane holowniki i inne statki. Przeto w końcu pierwszej połowy sierpnia były juŜ gotowe do boju 4 statki opancerzone: „Sobieski” – 2 działa 75 mm, 4 k.m., „Batory” – 2 działa 75 mm, 5 k.m., „Minister” – 2 działa 75 mm, 4 k.m., „Wawel” – 2 działa 80 mm, 4 k.m. i kilka motorówek, uzbrojonych w karabiny maszynowe i działka 37 mm.14 sierpnia gros sił Flotylli Wiślanej (3 statki oraz 6 motorówek) zostają przydzielone do grupy gen. Osikowskiego, której zadaniem jest obrona przepraw przez Wisłę od Wyszogrodu do Włocławka. W latach 1925-1927, wobec pewnej stabilizacji stosunków polskoniemieckich, Flotylla Wiślana została rozformowana a jej sprzęt i kadrę przekazano Flotylli Pińskiej. Okręty flotylli rzecznej powróciły jednak na Wisłę. ZagroŜenie wojenne w marcu 1939 roku spowodowało, Ŝe Flotylla Pińska stworzyła Oddział Wydzielony „Wisła”, liczący 7 kutrów bojowych, statek sztabowy i kilka jednostek pomocniczych (razem uzbrojenie: 1 działo 40 mm plot. 2 działa 37 mm, 2 nkm 13,2 mm, 9 ckm 7,92 mm), podporządkowany dowódcy Armii „Pomorze”. Zwany popularnie Flotyllą Wiślaną stacjonował w Brdyujściu w Bydgoszczy. W sierpniu 1939 roku O. W. „Wisła”, pod komendą kmdr. ppor Romana Kanafoyskiego, uczestniczył w działaniach przeciwko niemieckiej dywersji, zaś w kampanii wrześniowej zapisał piękną kartę bojową od Borów Tucholskich do Modlina. Bronił polskich przepraw przez Wisłę, zwalczał skutecznie niemieckie czołgi (!) i lotnictwo, walczył z wrogimi jednostkami pływającymi, niszczył niemieckie mosty pontonowe, transportował rannych i zaopatrzenie bojowe. Niski stan wód Wisły, spowodowany wyjątkową suszą, ograniczył moŜliwość działań Flotylli Wiślanej. Jej kutry i tabor pomocniczy z trudem pokonywały mielizny, marynarze przepychali je przez piaszczyste przemiały. Nie mogąc dotrzeć do Warszawy, w drugiej dekadzie września jednostki Flotylli uległy samozatopieniu w okolicach Płocka. Spieszone załogi O.W. „Wisła” w walkach przedzierały się przez Puszczę Kampinoską do Warszawy i zostały zdziesiątkowane w boju pod Witkowicami. NajbliŜej stolicy, bo w Modlinie, znalazł się ścigacz rzeczny KU 30. Do legendy przeszła bohaterska akcja jego załogi w czasie pokonywania płonącego Wyszogrodu, zajętego juŜ przez wroga. KU 30 walcząc w obronie Twierdzy Modlińskiej zestrzelił co najmniej dwa niemieckie samoloty. W dniu kapitulacji Modlina uległ samozatopieniu. Tekst ten stanowi skrót artykułu dr Jana Tarczyńskiego, dyrektora Centralnej Biblioteki Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego zamieszczony na stronie polski-zbrojnej.pl 12 Prezes wręczył odznaczenia i wyróŜnienia ligowe osobom zasłuŜonym w realizacji zadań wynikających ze statutu LMiR. Przed wręczeniem sztandaru Prezes Królikowski wbija pamiątkowy gwóźdź Dyplom o podobnej treści otrzymało NadbuŜańskie Bractwo LMiR im. ppor. mar. Kazimierza Deptuły. Związek Piłsudczyków RP wyróŜnił Komandora Bractwa LMiR Juliana NadbuŜańskiego Bielawskiego metalowym dyplomem z sentencją Marszałka Józefa Piłsudskiego „Tak Ŝyć jak Ŝyłem warto było” Prezes Królikowski demonstruje rewers sztandaru J.Bielawski z wyróŜnieniem Związku Piłsudczyków RP, które wręczył Mu prof. kpt. Ŝ. w. Daniel Duda-generał brygady Związku (na zdjęciu stoi drugi od lewej) Z rąk Komandora Bractwa Juliusza Bielawskiego sztandar odbiera chorąŜy pocztu sztandarowego Następnymi punktami programu były kolejno: rys historyczny działań Flotylli Wiślanej, Apel Pamięci, modlitwa za poległych, złoŜenie kwiatów pod tablica przez delegacje, wystąpienie Gości. Z przyjemnością usłyszeliśmy głos Burmistrza miasta śychlin Grzegorza Ambroziaka. To oznacza, Ŝe zyskaliśmy nowych sympatyków naszej ligowej działalności. Głos zabrała takŜe wiceprezes Zarządu Głównego LMiR dr ElŜbieta Marszałek ze Szczecina. Wyprowadzenie pocztów sztandarowych i warty 13 Poczet ze sztandarem NadbuŜańskiego bractwa LMiR honorowej Wojska Polskiego i odśpiewanie Hymu do Bałtyku zakończyło uroczystość przy tablicy. Organizatorzy zaprosili Gości na poczęstunek, po którym rozpoczęło się posiedzenie Zarządu Głównego Ligi Morskiej i Rzecznej. Wiceprezes ZG LMiR dr ElŜbieta Marszałek Burmistrz śychlina Grzegorz Ambroziak Pamiątkowe zdjęcia róŜnych pokoleń miłośników morza Za stołem Prezydium Zarządu Głównego( od lewej siedzą) Barbara Latocha skarbnik, Wacław L. Kowalski wiceprezes, ElŜbieta Marszałek wiceprezes, Tadeusz Kuśmierski sekr. generalny, Andrzej Królikowski prezes Ligi, Wojciech Wicherski, Marek Padjas wiceprezes. W lewym rogu zdjęcia Marek Jankiewicz współautor, razem z Wacławem L. Kowalskim ksiąŜki LIGA MORSKA i RZECZNA SOJUSZNIK LUDZI MORZA I RZEK Warszawa 2014 Tekst Stefan Wasiljew zdjęcia Henryk Grunert, Stefan Wasiljew 14 Z kart historii naszej floty-dział prowadzi dr Mieczysław Prosnak Przeciwnik „BISMARKA” NiezaleŜnie od wspomnianego przejmowania ratowniczego czy interwencyjnego przybywały teŜ w ramach współpracy z Wielką Brytanią nowe okręty zasilające sukcesywnie emigracyjną flotę wojenną. W dniu 5 listopada 1940 r. przekazano Polskiej Marynarce Wojennej nowy okręt dostarczony w drodze dzierŜawy przez stronę angielską w zamian za utracony pod Narwikiem „Grom”. Był to silny, wszechstronnie uzbrojony niszczyciel floty przeznaczony zarówno do działań w zespole, jak i do wykonywania samodzielnych zadań, ochrony duŜych okrętów bojowych, słuŜby eskortowej oraz zwalczania okrętów podwodnych i samolotów. Zbudowano go w stoczni John Brown w Clydebank koło Glasgow w latach 1939 – 1940. Nadano mu nazwę „Piorun”. Miał on wyporność standardową 1760 ton, a pełną 2320 ton. Długość 112,00 m, szerokość 10,70 m, a zanurzenie 3,00 m, 2 turbiny parowe Parsonsa o łącznej mocy 40 000 KM, 2 śruby napędowe, prędkość maksymalną 36 węzłów, zasięg maksymalny 4000 Mm, przy prędkości ekonomicznej 20 węzłów 1600 Mm. Uzbrojenie według pierwotnego projektu miało stanowić 10 wyrzutni torped 533 mm w dwóch pięciorurowych grupach, 6 dział 120 mm artylerii głównej (w 3 podwójnych zespołach, 2 dziobowych i 1 rufowym) umieszczonych w przedpiersiach, 4 działa przeciwlotnicze 40 mm w 1poczwórnym zespole, 8 wielkokalibrowych karabinów maszynowych 12,7 mm w 4 sprzęŜonych 2-lufowych zespołach, 1 wyrzutnia i 2 miotacze bomb głębinowych. 15 Przeprojektowane w trakcie budowy pod wpływem doświadczeń wojennych uzbrojenie stanowiło 5 wyrzutni torped 533 mm w jednym zespole, 6 dział 120 mm, 1 armata przeciwlotnicza 102 mm ( na miejscu dawnej rufowej grupy wyrzutni torpedowych), 4 sprzęŜone działa przeciwlotnicze 40 mm, 8 najcięŜszych karabinów maszynowych 12,7 mm oraz 1 wyrzutnia i 2 miotacze bomb głębinowych. Przezbrojony w styczniu 1942 r. otrzymał 4 armaty przeciwlotnicze Oerlikon 20 mm zamiast wielkokalibrowych karabinów maszynowych 12,7 mm. Okręt był wyposaŜony w urządzenie do trałowania , a takŜe w aparaturę hydrolokacyjną („asdic”) i radiolokacyjną („radar”), nieporównywalnie zwiększającą jego zdolności bojowe. Załoga, w skład której weszła uratowana część załogi „Groma”, liczyła 220 ludzi. „Piorun” brał intensywny udział w działaniach wojennych na wodach angielskich i Atlantyku, w których największa sławę przyniósł mu udział w zniszczeniu pancernika „Bismarck”, kiedy to nawiązał utracony kontakt z okrętem niemieckim i wiązał go nierówną walką artyleryjską do czasu przybycia niszczycieli angielskich, a takŜe na Morzu Śródziemnym, w operacjach desantowych jako eskorta pancerników oraz w słynnej bitwie niszczycieli pod Quessant u wybrzeŜy Francji. Po zakończeniu wojny, w dniu 28 września 1946 r. „Piorun” został zwrócony admiralicji brytyjskiej. Była to jednostka nadzwyczaj udana, naleŜąca do typu duŜych niszczycieli angielskich typu „Javelin” (typy „J”, „K” i „N”) o stosunkowo duŜym zasięgu umoŜliwiającym uczestniczenie w operacjach oceanicznych i silnym uzbrojeniu artyleryjskim ( tylko niszczyciele typu „Tribal” z 1937 r. miały 8 dział 120 mm obok 4 wyrzutni torped 533 mm), a zwłaszcza przeciwlotniczym, niezbędnym w nowych warunkach walki morskiej. Miały teŜ one układ jednokominowy, przypominając sylwetą znane niszczyciele typu „Grom” i „Błyskawica”. Straszne bliźniaki Pod konnie 1940 r. admiralicja brytyjska podjęła decyzję przekazania Polskiej Marynarce Wojennej nowych okrętów podwodnych, na miejsce straconego „Orła” i wyeksploatowanego, wymagającego odstawienia do rezerwy „Wilka”. Wobec odrzucenia przez stronę polską propozycji przejęcia trzech jednostek budowanych dla floty tureckiej, pierwszym nabytkiem został kończący właśnie budowę mały okręt podwodny budowanej od 1937-1938 r. udanej serii typu „Ursula” o nowoczesnych, ale i w pełni wypróbowanych rozwiązaniach (540 ton, 56,00x4,90x3,80 m, moc 800 KM, 11,2/10 węzłów, 6 wyrzutni torped 533 mm,1 działo 76 mm, 2 ckm). Nadano mu nazwę „Sokół”. Zbudowano go w stoczni VickersArmstrong w Barrow-in-Furness, w latach 1939-1941, a juŜ 19 stycznia 1941 r., w okresie prób odbiorczych, wcielono go do floty polskiej. Miał on wyporność 626/721 ton, długość 60,00 m, szerokość 4,90 m, zanurzenie 4,30 m,2 silniki spalinowe Diesla o łącznej mocy 1600 KM, 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 1520 KM, 2 śruby napędowe, prędkość 13/9 węzłów, największa głębokość zanurzenia 60 m, zasięg 4300 Mm przy prędkości 11,5 węzła, a 5200 Mm przy prędkości 8,5 węzła. Uzbrojenie jego 16 stanowiły 4 wyrzutnie torped 533 Mm (stałe, na dziobie) z zapasem 8 torped, 1 działo 76 mm przed kioskiem i 2 cięŜkie karabiny maszynowe 7,7 mm. Załoga liczyła 37 ludzi , w tym 4 oficerów. Drugą jednostką tego typu, przekazaną Polskiej Marynarce Wojennej, w zamian za przejęty i stracony w międzyczasie okręt podwodny „Jastrząb”, był zbudowany w tejŜe stoczni w latach 1941-1942 bliźniaczy, nieco zmodernizowany „Dzik”, wcielony do floty 11 października 1942 r. RóŜniąc się nieco charakterystyką, miał on wyporność 540/730 ton, długość 62,00 m, szerokość 4,90 m, zanurzenie 3,90 m, moc silników 615/825 KM i prędkość 11/9 węzłów, przy pozostałych danych jak w jednostce poprzedniej. 17 Oba te okręty dobrze zasłuŜyły się sprawie polskiej biorąc Ŝywy udział w licznych operacjach na Atlantyku, w pobliŜu wybrzeŜy Francji i Zatoki Biskajskiej, uczestnicząc w „Ŝelaznym pierścieniu” blokady Brestu, w którym przebywały niemieckie pancerniki „Scharnhorst” i „Gneisenau”, na Morzu Norweskim, 18 na trasie konwojów arktycznych do ZSRR oraz na Morzu Śródziemnym, Adriatyckim i Egejskim, gdzie odniosły szereg świetnych sukcesów, które zjednały im przydomek „strasznych bliźniaków”. Po zakończeniu wojny obie jednostki („Sokół” 3 lipca 1946 r., a „Dzik” 1 sierpnia 1946 r. ) przekazano marynarce brytyjskiej. W tajnej słuŜbie W latach 1941-1943 działała na zachodnim obszarze morza Śródziemnego Polska Misja Morska w Gibraltarze, zajmująca się potajemnie ewakuacją polskich uchodźców wojskowych i cywilnych, a później takŜe przerzucaniem dyplomatów, członków francuskiego ruchu oporu bądź agentów wywiadu, między Anglią a terenami okupowanymi lub znajdującymi się w strefie wpływów niemieckich. SłuŜyły do tego dwa kutry rybackie przejęte przez Polską Marynarkę Wojenną, o nazwach „Wilk Morski” i „Foka” („Seawolf” i „Dogfish”), odpowiednio uzbrojone i przystosowane do specjalnych zadań. Operowały one u wybrzeŜy południowej Francji, Włoch, Hiszpanii i Północnej Afryki, często ze współdziałaniem okrętów podwodnych. 19 BliŜszej charakterystyki tych jednostek nie udokumentowano. Wiadomo tylko, Ŝe naleŜały one do typu powszechnie uŜywanego u wybrzeŜy hiszpańskich, często spotykanego w obszarze ich działalności, w czasie której odniosły szereg świetnych sukcesów, z natury rzeczy najstaranniej ukrywanych. Dalsze losy tych kutrów nie są znane. Nie zachowały się takŜe Ŝadne rysunki techniczne „Wilka Morskiego” i „Foki”, zamieszczone próby rekonstrukcji oparto wiec na nielicznych materiałach fotograficznych i dobrze znanych wzorcach porównawczych. 20 Z kart historii Ŝaglowców – dział prowadzi kpt. Ŝ. w. kmdr Henryk Grunert NAZWA/ Name „SIMON BOLIVAR” „STAR of INDIA" Port macierzysty / Registered port La Guaira Bandera / Flag: VENEZUELA Typ oŜaglowania/Typ of rigging: Bark/Bark Rok budowy / Year built: 1979-80 Stocznia / Yard Astilleros y Talleres Celaya, Bilbao, Spain Wyporność / Displacement: 1024 TR/RT Długość całkowita / Overall lengh : 82,40 m Długość kadłuba / Lenght (hull): 70,00 m Szerokość / Breadth: 10,60 m Zanurzenie / Draught: 4,40 m Wysokość / Air Draft: ? m Powierzchnia Ŝagli / Sail area: 1650 m² Kadłub / Ship's hul: Stalowy/Steel Silnik / Engine: General Motors Moc maszyn / Power: 750 KM / HP Vmax: węzły / kn Załoga / Crew stała/kursan 110/87 Poprzednia nazwa/ Previous name: Dodatkowe inform./Additiomal info www.tallship-fan.de/ http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_large_sailing_vessels Simon Bolivar-3-masztowy bark zbudowany w latach 1970-80. Pływa pod banderą Wenezueli jako Ŝaglowiec szkolny marynarki wojennej. Na dziobie galion przedstawiający alegorię wenezuel skiej Niepodległości. Nazwa Ŝaglowca pochodzi od południowo amerykańskiego bohatera walk o niepodległość Simona Bolivara. KaŜdego roku wykonuje długie rejsy szkoleniowe, biorąc udział w róŜnych regatach i spotkaniach Ŝaglowców takich jak regaty Puerto Rico-Bermuda-Halifax-Quebeck w 1984r, Sail Amsterdam w 1985r; New York Operation Sail w 1986r i następnie w 2000r. W latach 1987 - 88 wykonał podróŜ dookoła świata uczestnicząc w Main Sail Parade w Sydney. W 1992r uczestniczył w Columbus-Regatta. W latach 1989, 1994 i 1999 wchodził w skład francuskiej Armada de la Liberte. Od 2002r do 2008 Ŝaglowiec był w remoncie w stoczni Diques Astilleros y Compania Nacionales w Puerto Cabello w Wenezueli. Następnie brał udział w 2010r w spotkaniu południowo-amerykańskich Ŝaglowców z okazji 200 lecia powołania do Ŝycia pierwszego rządu niezaleŜnego w Ameryce Południowej. W 2011 wyruszył z macierzystego portu La Guaira w dniu 25.02 w rejs, w czasie którego wszedł do portów na Azorach, Bremerhaven, Sankt Petersburg i Kadyks aby wrócić do La Guairy w dniu 12.06.2011r. 21 Port macierzysty / Registered port: San Diego Bandera / Flag: USA Typ oŜaglowania/Typ of rigging: Bark/Bark Rok budowy / Year built: 1863 Stocznia / Yard Gibson, McDonald & Arnold, Ramsey,GBR Wyporność/ Displacement: 1318 TR/RT Długość całkowita / Overall lengh 84.50 m Długość kadłuba / Lenght (hull) 65,70 m Szerokość / Breadth: 11.80 m Zanurzenie / Draught: 6.70 m Wysokość /high ? m Powierzchnia Ŝagli / Sail area: 2050 m² Kadłub / Ship's hull: Stalowy/Steel Silnik / Engine: brak Moc maszyn / Power: KM / HP Vmax / Speed : węzły / kn Załoga /Crew stała/kursan ? Poprzednia nazwa/ Previous name Euterpe Dodatkowe inform./Additiomal info http://www.sdmaritime.com/ www.tallship-fan.de/ Zbudowany na wyspie Man jako fregata pod nazwą „Euterpe" - nazwa od greckiej mitologicznej bogini muzyki. W tamtym czasie był eksperymentem w budownictwie okrętowym - przejście z drewna na Ŝelazo jako materiał konstrukcyjny. Statek uŜyty był przez wiele brytyjskich kompanii Ŝeglugowych w rejsach do Indii, Południowej Australii i Nowej Zelandii wokół Cape Horn. W 1899r został kupiony przez Pacific Colonial Ship Company ze San Francisko i uŜyty do transportu drzewa i węgla pomiędzy Australią i Ameryką. W 1901 kupuje Ŝaglowiec Alaska Packers Association i przeprowadza generalny remont, w czasie którego zmienione zostaje oŜaglowanie na bark oraz nazwa na „Star of India". Statek odbywa kaŜdej wiosny rejsy z Californii na morze Beringa z zaopatrzeniem dla rybaków na łowiskach. Trwa to do 1923r. W 1926r. zostaje zakupiony przez Zoological Society w San Diego z myślą o przekształcenie go w muzeum oceanograficzne. Wybuch II WŚ przekreśla te plany. W 1957r. grupa zapaleńców pod kierownictwem kpt. Alan Villiers'a postanawia odnowić statek na jego 100 rocznicę „urodzin" w 1963r. śaglowiec do1976r wykonuje wiele krótkich rejsów aby w 1997 przejść kolejny przegląd generalny. Jest najstarszym barkiem na świecie będącym w eksploatacji. W swojej bogatej historii 21 razy okrąŜył ziemię, W pierwszej podróŜy miał kolizję oraz bunt, w drugiej na swym kursie napotkał w zatoce Bengalskiej cyklon, który połamał stengi i Ŝaglowiec ledwie dotarł do portu. Jego pierwszy kapitan zmarł na burcie, został pochowany w morzu. Aktualnie Ŝaglowiec jako pływające muzeum stanowi atrakcję turystyczną w porcie San Diego. NAZWA/ Name „STATSRAAD LEHMKUHL” Port macierzysty / Registered port „STEDEMAEGHT" Port macierzysty / Registered port: : Bergen Kampen Bandera / Flag: NOR Typ oŜaglowania/Typ of rigging: Bark/Bark Rok budowy / Year built: 1914 Stocznia / Yard J.C. Tecklenborg,Bremerhaven Wyporność / Displacement: 1516 TR/RT Długość całkowita / Overall lengh 98.00 m Długość kadłuba / Lenght (hull): 84.60 m Szerokość / Breadth: 12.60 m Zanurzenie / Draught: 5,10 m Wysokość / Air Draft: 48,00 m Powierzchnia Ŝagli / Sail area: 2200 m² Kadłub / Ship's hul: Stalowy/Steel Silnik / Engine: Diesel Moc maszyn / Power: 450 KM / HP Vmax / Speed Ŝagle/silnik :17/11 węzły / kn Załoga / Crew stała/kadeci 17/150 Poprzednia nazwa/ Previous name: Westwärts (1940-1945) Großherzog Friedrich August(1914-1923) Bandera / Flag: NL Typ oŜaglowania/Typ of rigging: Bark/ Bark Rok budowy / Year built: 1926 Stocznia / Yard Nylands Mekaniske Verksted, Oslo, NOR Wyporność/ Displacement: ? GTR/GRT Długość całkowita / Overall lengh 58,90 m Długość kadłuba / Lenght (hull) 44,10 m Szerokość / Breadth: 7,05 m Zanurzenie / Draught: 2,90 m Wysokość /high ? m Powierzchnia Ŝagli / Sail area: 1050 m² Kadłub / Ship's hull: Stalowy/Steel Silnik / Engine: Volvo Diesel Moc maszyn / Power: 450 KM / HP Vmax / Speed : ? węzły / kn Załoga /Crew ? Poprzednia nazwa/ Previous name Pol IV, Alf Dodatkowe inform./Additiomal info: http://www.tallship-friends.de/ http://www.windjammer.de/ http://www.sejlskib.dk/ http://www.lehmkuhl.no/ Zbudowany dla " Deutscher Schulschiff-Verein " jako bark pod nazwą „Großherzog Friedrich August". Po I WŚ został w czerwcu 1920r. przekazany Anglii a następnie w 1923r. sprzedany Norwegii i nazwany „Statsraad Lehmkuhl". Po zajęciu Norwegii przez Niemców pod nazwą „Westwärts" był wykorzystany jako pływający magazyn i hulk. W okresie powojennym przy pomocy fundacji zostaje wyremontowany i przez nią eksploatowany do roku 1966, kiedy to zostaje kupiony przez armatora z Bergen - Hilmara Reksten prowadzącego działalność filantropijną. W latach 1972-1978 zostaje z przyczyn ekonomicznych wycofany z eksploatacji. Od 1986r. właścicielem i operatorem Ŝaglowca jest fundacja „Seilskiped Statsraad Lehmkuhl" . Na jego pokładzie szkolony jest młodszy personel norweskiej marynarki handlowej oraz oferowane są ciekawe rejsy programowe dla entuzjastów Ŝeglarstwa. Bark brał udział w międzynarodowych spotkaniach Ŝaglowców, między innymi, w Sail Bremerhaven 2995, Hanse Sail Rostock i w regatach Karlskrona-Rostock-Hiorten w 1998r. a takŜe w Sail Bremerhaven w 2000r. Dodatkowe inform./Additiomal info 22 http://www.stedemaeght.nl/ http://www.hanzestad.com/ Zbudowany jako statek wielorybniczy „Pol IV" (siostrzanym był „Pol II" aktualnie „Artemis"). W 1949r. został w stoczni w Halmstad przebudowany na frachtowiec a w 1957r. przedłuŜono mu kadłub o 7,5 m. W swojej długiej historii nosił róŜne nazwy – ostatnio „Alf". W 1991r. został zakupiony przez holenderskich właścicieli T.Slurink i G.Veldhuizen, zmienili mu nazwę na „Stedemaeght" i przebudowali na Ŝaglowiec pasaŜerski dla Ŝeglugi po wodach śródlądowych i na Ijsselsea. Siedziba armatora mieści się w porcie macierzystym Ŝaglowca w Kampen. Oprócz załogi statek zabiera na jednodniowe wycieczki kilku pasaŜerów. Nazwa statku oznacza „pokojówkę" i uwaŜana jest za patronkę miasta Kampen. Statek dysponuje dla gości stylowym wystrojem i luksusowym wyposaŜeniem. NAZWA/ Name „TARANGINI” Port macierzysty / Registered port Bandera / Flag: Typ oŜaglowania/Typ of rigging: Rok budowy / Year built: Stocznia / Yard Wyporność / Displacement: Długość całkowita / Overall lengh Długość kadłuba / Lenght (hull): Szerokość / Breadth: Cumings Zanurzenie / Draught: Wysokość / Air Draft: Powierzchnia Ŝagli / Sail area: Kadłub / Ship's hul: Silnik / Engine Moc maszyn / Power: Vmax / Speed Ŝagle/silnik Załoga / Crew stała/kadeci Poprzednia nazwa/ „TENACIOUS" Port macierzysty / Registered port: : Cochin INDIA Bark/Bark 1995 Goa Shipyard Ltd. India 513 TR/RT 54.00 m 42.80 m 8.53 m 4,50 m 34,50 m 965,4 m² Stalowy/Steel 2 x Kirloskar Cummins 640 KM / HP :? węzły / kn 6+27/30 Dodatkowe inform./Additiomal info: http://indiannavy.nic.in/ www.tallship-fan.de/ Zaprojektowany przez brytyjskiego projektanta okrętowego Colin Muddie i zbudowany dla potrzeb szkoleniowych Marynarki Wojennej Indii w stoczni Goa Shipyard Limited Vasco Da Gama, Indie. Stępkę połoŜono 20.06.1995, wodowanie 01.12.1995, oddano do uŜytku 11.11.1997. W styczniu 2003r wyruszył z macierzystego portu Cochin w rejs dookoła świata, który trwał 15 miesięcy uczestnicząc w serii etapów Tall Ship Series 2003 i w zlocie Ŝaglowców Great Lakes of America. Nazwa Ŝaglowca w języku Hindu oznacza „Falę". 23 Bandera / Flag: Typ oŜaglowania/Typ of rigging: Rok budowy / Year built: Stocznia / Yard Wyporność/ Displacement: Długość całkowita / Overall lengh Długość kadłuba / Lenght (hull) Szerokość / Breadth: Zanurzenie / Draught: Wysokość / Air Draft Powierzchnia Ŝagli / Sail area: Kadłub / Ship's hull: Silnik / Engine: Moc maszyn / Power: Vmax / Speed Ŝagle/silnik Załoga /Crew stała/zmienna Poprzednia nazwa/ Previous name Dodatkowe inform./Additiomal info Southhampton GBR Bark/ Bark 2000 Jubilee Sailing Trust 714 TR/RT 65,00 m 54,00 m 10,60 m 4,50 m 44,35 m 1251 m² Drewno/Wood Cummins 2x400 800 KM / HP 11/8 węzły / kn 10/? www.tallship-fan.de/ http://www.jst.org.uk/ Zbiórkę funduszy na budowę i projektowanie Ŝaglowca rozpoczęto w 1993r. Zaprojektowany został przez biuro Tony Castro Ltd. Stępkę połoŜono w czerwcu 1996r. Zwodowano w lutym 2000r i w kwietniu w obecności His Royal Highness The Duke of York odbył się chrzest i nadanie nazwy a w dziewiczą podróŜ wyszedł we wrześniu 2000r. Armatorem i operatorem Ŝaglowca „Tenacious" jak i „Lord Nelson" jest organizacja Jubilee Sailing Trust. Oba Ŝaglowce mają oŜaglowanie rejowe oraz są specjalnie zaprojektowane aby umoŜliwić pływanie na nich osobom niepełnosprawnym. Budując te Ŝaglowce i eksploatując je z załogami w skład których wchodzą osoby niepełnosprawne „Jubilee Sailing Trust" rzuciła wyzwanie innym armatorom i organizacjom Tall Ship. Jednym z pierwszych, który odpowiedział na to wezwanie był kapitan K. Baranowski, który na „Pogorii" organizował szkołę pod Ŝaglami dla osób niepełnosprawnych. „TOVARISHCH” NAZWA/ Name Port macierzysty / Registered port Bandera / Flag: Typ oŜaglowania /Typ of rigging Rok budowy / Year built Stocznia / Yard Wyporność / Displacement: Długość całkowita / Overall lengh Długość kadłuba / Lenght (hull): Szerokość / Breadth: Zanurzenie / Draught: Wysokość / Air Draft: Powierzchnia Ŝagli / Sail area: Kadłub / Ship's hul: Silnik / Engine: Moc maszyn / Power: Vmax; / Speed Załoga / Crew stała/kadeci Poprzednia nazwa/ Previous name Dodatkowe inform./Additiomal info armator: ? ZSRR Bark 4 masztowy/4-Mast-Bark 1892 Workman & Clark,Belfast 4750 TR/RT 86,73 m 84,00 m 12,20 m 6,60 m 53,30 m 3005 m² Stalowy/Steel ? ? KM/ HP ? węzły / kn 32/120 „Lauriston” Siostrzany statek „Katanga" www.tallship-fan.de/ 17.10.1892 w znanej irlandzkiej stoczni Workman & Clark zwodowano zamówiony przez londyńskiego armatora Gilbert & Murhed „jutowy" kliper o klasycznych proporcjach „Lauriston". Miał on być wykorzystany do podtrzymania handlu Anglii z portami Wschodu JuŜ pierwsze rejsy potwierdziły doskonałe właściwości morskie Ŝaglowca. Trasę Liverpool-Rangun pokonał w 95 dób podczas gdy większość statków pokonywała ją w 107 dób. W 1905 zmienia armatora na Georg Duncan & K, który w latach 1908-1909 przeprowadza remont. „Lauriston" otrzymuje typowe oŜaglowanie barku, na tylnym maszcie pojawiają się skośne Ŝagle. Jednocześnie zmniejsza się całkowita powierzchnia oŜaglowania oraz liczba załogi. Zmiany takielunku nie wpływają korzystnie na osiągi Ŝaglowca. W 1910r zostaje kupiony przez armatora Cook and Dandas za kwotę 4 tys. funtów. W połowie I WŚ tj. w 1916r statek zostaje zakupiony wraz z drugim Ŝaglowcem „Katanga" przez rząd Rosji. Były przeznaczone jako holowane barki do transportu z Anglii materiałów budowlanych dla nowopowstającej Murmańskiej magistrali kolejowej a następnie pełniły rolę bunkierek węgla Podczas wojny domowej 1917-1922 „Lauriston" został przejęty przez angielskich interwentów i wraz z innymi statkami uprowadzony do Anglii. Dzięki zabiegom rządu sowieckiego jesienią 1921 wraca do Rosji. Jesienią wykonuje pierwszy rejs pod rosyjską flagą do Tallina z ładunkiem szyn. W rejsie powrotnym przywozi do Petersburga mąkę w workach. W obie strony Ŝaglowiec szedł na holu okrętu floty Bałtyckiej „Jastreb". Załogę Ŝaglowca stanowili doświadczeni marynarze i rybacy z Estonii, Finlandii, Litwy, Łotwy i Rosji. Kapitanem był estończyk K. Anderson. W 1922r. była podjęta decyzja o przebudowie jednego z 2 Ŝaglowców na statek szkolny. Wybór padł na „Lauristona", który był w lepszym stanie technicznym niŜ „Katanga". Na początku 1923r modernizacja została zakończona i Ŝaglowiec stał się statkiem Szkoły Morskiej w Leningradzie (Ленинградская мореходка). W 1924r wykonuje juŜ jako szkolny Ŝaglowiec "Towarzysz" pierwszy rejs do angielskie portu Talbot pod dowództwem angielskiego kapitana mając na pokładzie 60 kursantów. 24 www.windgammers.narod.ru/ Kapitan w Anglii ucieka ze statku, którym w drodze powrotnej dowodzi I oficer. Do lutego 1928 r wykonał wiele rejsów szkoleniowo-transportowych, w tym oceanicznych, do portów Ameryki południowej wykazując b. dobre właściwości morskie. 24.02.1924r.w rejsie z Holtenau do Ameryki Płd będąc w Kanale Angielskim na trawersie cypla Dungeness doszło do zderzenia z nieduŜym włoskim parowcem „Alkantara", który zatonął nocą z 24 na 25 z całą załogą. Ocalał przypadkowo 1 marynarz. Sprawa winnych kolizji była rozpatrywana przez 2 instancje sądu Admiralicji Brytyjskiej. i trwał ponad 2 lata. Winnym orzeczono w sądzie apelacyjnym Admiralicji Brytyjskiej załogę „Alkantary". Po zderzeniu Ŝaglowiec samodzielnie przeszedł do Southampton gdzie przestał 1 tydzień następnie z pomocą holownika dotarł na remont do Hamburga, który zakończył się 21.7.1928. Po remoncie Ŝaglowiec obrał kurs na morze Czarne i Odessę. W czasie tego przejścia na morzu Śródziemnym osiągnął prędkość 14 węzłów. Jako flagowy statek szkolny floty ZSRR wykonywał rejsy szkoleniowe nie opuszczając akwenu morza Czarnego i Azowskiego. II WŚ zastała Ŝaglowiec w porcie Mariupol. Po zajęciu portu przez wojska hitlerowskie jesienią 1941r. okupanci obawiając się desantu postanowili zatopić w poprzek kanału wejściowego Ŝaglowiec i w ten sposób zablokować wejście do portu. W czasie zatapiania statek osiadł skośnie na dnie kanału nie blokując całkowicie jego szerokości. Dzięki temu podczas wyzwalania miasta i portu było moŜliwe wykonanie desantu kutrów opancerzonych. Podniesiony po wojnie słuŜył jako magazyn pływający i hulk. Jedna z jego kotwic jest pomnikiem stojącym na pokładzie 60 kursantów. u bramy do portu. NAZWA/ Name „TOVARISHCH I” Port macierzysty / Registered port Bandera / Flag: Typ oŜaglowania /Typ of rigging Rok budowy / Year built Stocznia / Yard Wyporność / Displacement: Długość całkowita / Overall lengh Długość kadłuba / Lenght (hull): Szerokość / Breadth: Zanurzenie / Draught: Wysokość / Air Draft: Powierzchnia Ŝagli / Sail area: Kadłub / Ship's hul: Silnik / Engine: Moc maszyn / Power: Vmax; / Speed Załoga / Crew Poprzednia nazwa/ Previous name Dodatkowe inform./Additiomal info Cherson UKR Bark /Bark 1933 Blohm und Voss,Hamburg 1392 TR/RT 78,60 m 73,00 m 11,80 m 4,80 m 42,80 m 1930,7 m² Stalowy/Steel ? 550 KM/ HP ? węzły / kn 185 „Gorch Fock" Armator – WSMW Ukrainy Chersoń Porty macierzyste 1933-1945 - Hamburg 1950-1993:- Odessa 1993-2003- Chersoń Statek muzeum w Stralsundzie od 2003 - Stralsund Zwodowany 3.5.1933 w Hamburgu, do słuŜby jako szkolny Ŝaglowiec Kriegsmarine wszedł 27.6.1933r. zastępując utracony 16.6.1932 w sztormie szkolny statek „Niobe" Pod koniec II WS został zatopiony 1.5.1945r w Stralsundzie przez własną załogę. Podniesiony przez Rosjan 16.9.1947 został odholowany do Wismaru, gdzie od 23.9.1948 do 15.6.1950 przeszedł generalny remont i w ramach reparacji wojennych został przekazany dla ZSRR, otrzymuje nazwę „Towariszcz I" z portem macierzystym Odessa. Remontując zwiększono mu powierzchnię Ŝagli do 1900 m² i zainstalowano silnik o mocy 520 KM. I tak ponownie wszedł do słuŜby jako Ŝaglowiec szkolny. W 1957r.opłynął świat trasą dookoła przylądka Horn. Brał udział w wielu imprezach Ŝeglarskich takich jak: Sail Gdynia 1974, Sail New York 1976, Sail Bremerhaven 1990 oraz Sail Rostock 1994. W latach 1974 i 1976 zwycięŜył w regatach Operation Sail. Po rozpadzie ZSRR przechodzi po jurysdykcję Ukrainy. Portem macierzystym staje się Chersoń nad Dnieprem. PoniewaŜ stan techniczny nieremontowanego z braków środków finansowych techniczny statku pogarszał się, w porozumieniu z brytyjskimi fanami Ŝaglowców i „Tall Ship Freinds" association skierowano statek na remont do Newcastle upon Tyne w Anglii. Z powodów finansowych nie został jednak wyremontowany. Oczekując na finanse na remont zostaje w 1995 aresztowany a następnie w 1997 przeholowany do Miiddlesborough. We wrześniu 1999 przybywa na holu do Wilhelmshafen, gdzie oczekuje 25 na sponsora lub kupca. Jesienią 2003r zostaje zakupiony przez stowarzyszenie „Tall Ship Friends Deutschland" i przetransportowany do Stralsund, który staje się jego nowym portem macierzystym. 29.11.2003 statek ponownie zmienia nazwę na „Gorch Fock" i pełni rolę statku-muzeum. Są jednak próby zbierania funduszy na remont przywracający mu zdolność do pływania Trzy podobnego typu, lecz o nieco dłuŜszym kadłubie jednostki zbudowane w Hamburgu w latach 1935-38 są w linii do dziś *USCGC Eagle (1936) - okręt szkolny amerykańskiej straŜy przybrzeŜnej (ex Horst Wessel), bandera USA; *Sagres II (1938) - Ŝaglowiec szkolny (ex Albert Leo Schlageter) bandera Portugalii; * Mircea (1938) - szkolny okręt, bandera Rumunii. LIGA MORSKA i RZECZNA ZARZĄD OKRĘGU ŁÓDZKIEGO Siedziba Muzeum Morskie im. adm. Kazimierza Porębskiego ulica Podmiejska 21 93 – 165 Łódź Informacje o nas znajdziesz w Internecie na stronach: Ligi Morskiej i Rzecznej: www.lmir.pl zakładka „Wieści z Kół i Oddziałów” portalu Ocalić od zapomnienia: www.ocalicodzapomnienia.eu portalu Szkoły Podstawowej nr 139 w Łodzi www.sp139.edu.lodz.pl portalu Szkoły Podstawowej nr 141 w Łodzi www.sp141lodz.pl portalu VI Liceum Ogólnokształcącego im. J. Lelewela w Łodzi www.6lo.ayz.pl Kalendarz organizacyjnych i uroczystych spotkań łódzkich wilków morskich w roku 2014 09 października ( II czwartek) godz. 16 00 Muzeum Morskie VI LO ul. Podmiejska 21 Sesja Marynistyczna 07 listopada (I piątek) godz. 12 00 Park M. Zaruskiego Stoki MłodzieŜowy Apel Niepodległościowy 11 grudnia (II czwartek) godz. 16 00 Muzeum Morskie VI LO ul. Podmiejska 21 Spotkanie Wigilijne Podaruj 1% podatku na morsko-rzeczną edukację młodzieŜy Od 1925 roku działa w Łodzi na rzecz edukacji marynistycznej samofinansujące się Stowarzyszenie Liga Morska i Rzeczna z Zarządem Głównym w Gdańsku. MoŜecie Państwo wesprzeć nasze działania przekazując 1% podatku za rok 2013 . W zeznaniu podatkowym PIT w rubryce: 123 podajemy nr KRS 0000 11 75 42 w poz 124 przekazywaną kwotę, w poz. 125 Liga Morska i Rzeczna Zarząd Główny dla ZOŁódzkiego LMiR, Tu znajdziesz roczniki „Łódki” 1. Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Łodzi im. Marszałka Józefa Piłsudskiego 90-508 Łódź ul. Gdańska 102 2. Narodowe Muzeum Morskie 80-751 Gdańsk ul. Ołowianka 9/12 Tu znajdziesz miesięczniki i roczniki „Łódki” 3. Muzeum Morskie im. wiceadmirała Kazimierza Porębskiego przy VI LO ul. Podmiejska 21 w Łodzi 4. Archiwum Redakcji BI „Łódka” 93-434 Łódź ul. Halki 9 5. ZG LMiR 80-828 Gdańsk ul. Długi Targ 11 Opracowanie Stanisław Kobyliński -główny redaktor, Stefan Wasiljew –redaktor techniczny, Mieczysław Prosnak – stały redaktor artykułów historycznych, Henryk Grunert – stały redaktor artykułów o historii Ŝaglowców i Marynarki Wojennej, Andrzej Wojnarowski - redaktor korespondent, Barbara Leszczyńska – poezja, Skład i opracowanie komputerowe Stefan Wasiljew [email protected] 26
Podobne dokumenty
Łódka 2_295_2014 - Liga Morska i Rzeczna
ŁÓDKA
BIULETYN INFORMACYJNY
LIGI MORSKIEJ i RZECZNEJ
ZARZĄDU OKRĘGU ŁÓDZKIEGO
B.I.„ŁÓDKA” wyróŜniona
w 2000 r. w XX lecie KOMANDORIĄ ŁÓDZKĄ
w 2005 r. w XXV lecie BŁĘKITNĄ KOMANDORIĄ
w 2008 r. Odzna...
