Wykorzystanie metody statystycznej kontroli procesu do

Wykorzystanie metody statystycznej kontroli procesu do

ZESZYTY NAUKOWE WSOWL
Nr 1 (147) 2008
ISSN 1731-8157
Kazimierz KOWALSKI
WYKORZYSTANIE METODY STATYSTYCZNEJ KONTROLI
PROCESU DO DOSKONALENIA OFERTY PROGRAMOWEJ
KURSÓW SPECJALISTYCZNYCH DLA OFICERÓW KORPUSU
OSOBOWEGO LOGISTYKI
Wprowadzenie
Przedsiębiorstwa, które nie ulepszają swojego produktu, w krótkim czasie zostają wykluczone z rynku poprzez inne firmy oferujące ten sam produkt, lecz lepiej dostosowany do potrzeb klienta. Szkoły wyższe są, w opinii autora, przedsiębiorstwami oferującymi produkt w postaci oferty edukacyjnej zdobywania wykształcenia w określonym obszarze wiedzy. Atrakcyjność1 tej oferty jest jednym z czynników, który wyzwala
wśród klientów (słuchaczy) chęć skorzystania z przedstawionej im oferty programowej.
Oczywiście można sobie wyobrazić sytuację, w której instytucja jako jedyna na
rynku, pozbawiona konkurencji, nie jest zmuszona do zabiegania o klienta. W takiej sytuacji przez wiele ostatnich lat znajdowały się wyższe wojskowe szkoły zawodowe, które tylko z powodu wymagań organów nadzorczych i w poczuciu najlepiej spełnionego
obowiązku dbały o jak najlepsze dostosowanie swojej oferty do wymagań rynku.
W obliczu zmian na rynku szkolnictwa wyższego zarówno cywilnego, jak i wojskowego, wprowadzającego większą konkurencję, nasiliła się walka pomiędzy uczelniami, zarówno cywilnymi, jak i wojskowymi, o przyciągnięcie studentów.
-
-
Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych (WSOWL) jest specyficzną wyższą
uczelnią zawodową, która kieruje swoją ofertę edukacyjną do polimorficznego klienta
o niejednakowych, złożonych oczekiwaniach. Głównymi beneficjentami oferty edukacyjnej WSOWL są studenci studiów 3 letnich (licencjackich), którzy z własnej woli dokonują wyboru i decydują się na studiowanie w WSOWL. Ponadto słuchaczami
WSOWL są uczestnicy różnego rodzaju kursów specjalistycznych (KS), w tym około
50 przeznaczonych dla oficerów Wojsk Lądowych (wszystkich rodzajów wojsk), któ
-
-
-
1
ppłk dr inż. Kazimierz KOWALSKI – Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych
„Atrakcyjność” jest tutaj rozumiana jako antycypowana zdolność do spełniania oczekiwań, wymagań
klientów – słuchaczy.
WYKORZYSTANIE METODY STATYSTYCZNEJ KONTROLI PROCESU…
rych kształcenie trzeba postrzegać przez pryzmat edukacji dorosłych2 – kształcenie
ustawiczne (Lifelong Lerning). Słuchacze KS kierowani są na kursy poprzez postanowienia administracyjne.
Dostosowując się do wymagań „jakościowych” współczesnego szkolnictwa
wyższego, Senat Uczelni podjął uchwałę w sprawie systemu zapewnienia jakości
kształcenia WSOWL3. System ten, w swoich założeniach, nakierowany jest na zapewnienie jakości kształcenia oraz mechanizmów jego monitorowania i doskonalenia
w ofercie edukacyjnej studiów licencjackich, których gestorem 4 jest Wydział Podstawowych Problemów Techniki (WPPT) – jednostka działalności podstawowej.
Oczywiście przyjęcie tego systemu nie wyklucza podejmowania inicjatyw w zakresie ciągłego dostosowywania oferty edukacyjnej do potrzeb pozostałych odbiorców.
Odpowiedzialność za realizację KS w WSOWL została scedowana na Instytut Dowodzenia (ID). Natomiast poszczególne komórki organizacyjne ID są gestorami merytorycznie im podporządkowanych KS.
W Katedrze Zabezpieczenia Działań Bojowych (KZDB), w 2006 r. podjęto realizację tematu badawczego nacelowanego na ciągłe doskonalenie oferty programowej
KS oficerów korpusu osobowego logistyki, którego gestorem jest Zakład Logistyki
KZDB. W dalszej części artykułu zostaną zaprezentowane dotychczasowe rezultaty badań uzyskane w wyniku wykorzystania analizy statystycznej specjalnie opracowanych
kwestionariuszy ankietowych.
1. Jakość procesu kształcenia
Znakomita większość kadry akademickiej jakość procesu kształcenia zawęża do
przeprowadzonych zajęć oraz efektów dydaktycznych wywołanych za ich pośrednictwem. Natomiast na jakość procesu kształcenia wpływają również: organizacja i realizacja procesu dydaktycznego, baza sprzętowo-lokalowa, zapewnienie spójności programowej w ramach cyklu kształcenia, doskonalenie, zarówno dydaktyczne, jak i naukowe kadry akademickiej, a także samokształcenie słuchaczy w ramach pracy własnej
np. w kołach naukowych studentów. Tak więc jakość kształcenia będziemy rozumieli
jako organizacyjną zdolność zdobywania wiedzy w zakresie potrzeb edukacyjnych oraz
implementację tej wiedzy do tworzenia mechanizmów pozwalających na spełnianie
oczekiwań odbiorców usług edukacyjnych.
Zewnętrznym obrazem jakości kształcenia w danej uczelni są jej absolwenci. To
oni swoimi umiejętnościami praktycznymi, kreatywnością, wiedzą oraz przekazywaną
opinią budują obraz uczelni nie tylko w środowisku akademickim, ale w szeroko rozu-
-
2
-
3
-
-
-
4
Edukacja dorosłych – „Całokształt formalnych i nieformalnych procesów kształcenia, stanowiących
przedłużenie lub uzupełnienie wykształcenia nabytego w szkołach, jak również kształcenie praktyczne, któremu dorośli zawdzięczają rozwój umiejętności, wzbogacenie wiedzy, doskonalenie kwalifikacji zawodowych czy nabycie nowych kwalifikacji oraz wzbogacenie życia osobistego, a zarazem
możliwość brania udziału socjalnym, ekonomicznym i kulturalnym rozwoju społeczeństwa”, IX Konfercja Generalna UNESCO. Rekomendacje w sprawie Rozwoju Edukacji Dorosłych (Recomendationon the development of adult education), materiały konferencyjne. Nairobi 1976.
Uchwała Senatu WSOWL nr 28/2007 z dnia 13.12.2007 r.
„Gestor” – w tym znaczeniu, jest to jednostka organizacyjna, która jest odpowiedzialna i koordynuje
wszelkiego rodzaju przedsięwzięcia związane z określoną tematyką, zadaniem (np. kierunkiem studiów).
179
Kazimierz KOWALSKI
mianym otoczeniu. W związku z powyższym, wspomniana opinia powinna być
uwzględniona w procesie ciągłego doskonalenia programów szkolenia realizowanych
w uczelni.
Powyższe stwierdzenie leży u podstaw realizowanego projektu stałego doskonalenia jakości kształcenia w KZDB. Celem projektu nie jest wdrożenie systemu zarządzania jakością kształcenia zgodnie z wymaganiami normy ISO 9001 5 i uzyskanie akredytacji (aczkolwiek jest to cel WSOWL), lecz wdrożenie procedur umożliwiających stałe doskonalenie jakości kształcenia realizowanego w KZDB. Również w przyjętym
w WSOWL systemie zapewnienia jakości kształcenia, „Uważa się za celowe zasięganie
opinii absolwentów WSOWL o programie nauczania, kadrze nauczającej, organizacji
procesu kształcenia i osiągniętych efektach edukacji. Absolwenci danego kierunku studiów, anonimowo i dobrowolnie wyrażają swoją opinię za pomocą ankiety”6.
Przyjęte działania mające na celu ciągłe doskonalenie jakości kształcenia
w KZDB obejmują:
 analizę i ocenę aktualnej sytuacji dotyczącej jakości kształcenia celem zidentyfikowania najistotniejszych obszarów doskonalenia w aspekcie jakości
kształcenia,
 określenie celów dotyczących doskonalenia jakości kształcenia,
 poszukiwanie możliwych rozwiązań do osiągania celów,
 ocenianie tych rozwiązań i dokonywanie najefektywniejszych wyborów,
 wdrażanie przyjętych do realizacji rozwiązań,
 mierzenie, weryfikowanie, analizowanie i ocenianie wyników przyjętych
wdrożeń,
 formalizowanie przyjętych zmian.
Ze skutecznym doskonaleniem procesu świadczenia usług edukacyjnych ściśle
wiąże się dokładne poznanie wymagań klienta, co mocno podkreśla norma ISO 9001.
W sytuacji wyższej uczelni wojskowej do grona jej klientów można zaliczyć między innymi: kandydatów na studia i kursy, słuchaczy studiów i kursów, pracowników uczelni,
absolwentów, jednostki wojskowe, Departament Nauki i Szkolnictwa Wojskowego,
Departament Kadr, a także komisje akredytacyjne.
2. Zasadnicze założenia projektu
W ramach tego systemu w WSOWL przewidziano do realizacji następujące kursy specjalistyczne dla oficerów logistycznego korpusu osobowego w stopniu etatowym
kapitana i porucznika:
1. Kurs dla kandydatów na dowódców kompanii w grupie osobowej:
-
-
System Doskonalenia Zawodowego kadry w SZ RP powinien umożliwiać uzyskanie wszystkich kwalifikacji, jakie przewidziano w kartach opisu stanowisk, w poszczególnych modelach przebiegu służby wojskowej żołnierzy zawodowych, realizowanych w jednostkach szkolnictwa wojskowego.
5
-
-
-
6
PN-EN ISO 9001 Systemy zarządzania jakością. Wymagania, PKN, wrzesień 2001.
System zapewnienia jakości kształcenia w WSOWL, § 6 pk2 2, uchwała senatu WSOWL nr 28/2007 z
dnia 13.12.2007.
180
WYKORZYSTANIE METODY STATYSTYCZNEJ KONTROLI PROCESU…
 ogólnologistycznej,
 materiałowej,
 transportu i ruchu wojsk,
 technicznej.
2. Kurs dla szefów służb materiałowych.
3. Kurs dla poruczników w korpusie osobowym logistyki.
Odpowiedzialność za realizację powyższych kursów scedowano na KZDB, której misją jest realizacja zadań na zasadach opisanych w statucie WSOWL w obszarze
kształcenia, wychowania i badań naukowych w zakresie umiejętności dowodzenia
pododdziałami logistycznymi i łączności w warunkach współczesnego pola walki, zabezpieczenia działań bojowych oraz organizowania eksploatacji uzbrojenia i sprzętu
wojskowego.
Doskonaląc jakość kształcenia, należy precyzyjnie ocenić stan obecny. Jednym
z kluczowych narzędzi umożliwiających uzyskanie odpowiedniej informacji zwrotnej
od klientów jest odpowiednio opracowany kwestionariusz ankietowy.
Podczas badań zastosowano dwa rodzaje ankiet (odpowiednio do kursów): ankietę otwierającą (przeprowadzaną w pierwszych dniach realizacji kursu) oraz ankietę
zamykającą (przeprowadzaną po dokonaniu oceny słuchaczy kursu, zawierającej ich
opinie i odczucia dotyczącej zakończonej usługi szkoleniowej).
W realizacji projektu badawczego można wyszczególnić fazę wstępną, ankietowanie, analizę danych i wnioskowanie.
Analizę danych dokonano z wykorzystaniem procedur statystycznych i na jej
podstawie przeprowadzono wnioskowanie.
-
-
-
-
-
Faza wstępna projektu obejmowała analizę:
 dokumentów normujących szkolenie ustawiczne w UE, Polsce i Siłach
Zbrojnych RP,
 kart opisu stanowisk (kompetencyjnych zakresów obowiązków) reprezentatywnych stanowisk dowódców kompanii korpusu osobowego logistycznego
(kompanii remontowej, kompanii zaopatrzenia),
 programów szkolenia kursów specjalistycznych korpusu osobowego logistycznego realizowanych w WSOWL.
Badaniom ankietowym poddano:
 słuchaczy kursu specjalistycznego nr 1025001 (dowódców kompanii ogólnologistycznych) i słuchaczy kursu specjalistycznego nr 2030027 (porucznicy
korpusu osobowego logistyki) – 2006 i 2007 r.,
 reprezentatywną grupę oficerów korpusu osobowego logistyki Wojsk Lądowych (tzw. „eksperci”) obejmującą przedstawicieli większości szczebli organizacyjnych struktur logistyki Wojsk Lądowych (stopnie wojskowe od kapitana do pułkownika, o stażu służby od 12 do 36 lat).
181
Kazimierz KOWALSKI
3. Kwestionariusze ankietowe
Kluczowym narzędziem stałego doskonalenia procesu kształcenia w KZDB są
odpowiednio opracowane kwestionariusze ankietowe, które zapewniają pozyskanie stosownych informacji zwrotnych od klientów, w tym przypadku słuchaczy kursów specjalistycznych korpusu osobowego logistycznego realizowanych w WSOWL oraz kierowniczej kadry logistycznej Wojsk Lądowych.
7
182
-
-
W celu zapewnienia wiarygodności wyników otrzymanych z przeprowadzonych
ankiet oraz zapewnienia rzetelności ich wypełniania przez respondentów, układając pytania do kwestionariusza wykorzystywanego w pomiarze satysfakcji klienta, kierowano
się poniższymi zasadami7:
a) układano krótkie, związłe pytania – zwiększające prawdopodobieństwo, że zostaną one przeczytane z należytą uwagą i w całości,
b) formułowano pytania jasno i precyzyjnie, a w tym:
 zdefiniowano najważniejsze pojęcia,
 wystrzegano się fachowego żargonu,
 wystrzegano się zaimków, jeśli nie wiadomo dokładnie do czego się one odnosiły,
 unikano podwójnych przeczeń,
 unikano pytań o konstrukcji przysłówkowej,
c) wzięto pod uwagę fakt, że pytania dotyczące ewentualnych zamierzeń nie muszą
się wcale przekładać na rzeczywiste przyszłe zachowania,
d) na pytania hipotetyczne często początkiem odpowiedzi jest sformułowanie „to zależy”, co sprawia respondentom trudności przy formułowaniu odpowiedzi, dlatego ograniczono ich stosowanie,
e) zadawano tylko takie pytania, które są skierowane do konkretnych osób,
f) zadawano tylko takie pytania, które dotyczą jednego zagadnienia, unikano pytań
„zahaczających” o parę kwestii,
g) w pytaniach zamkniętych odpowiedzi formułowano wzajemnie rozłącznie,
h) używano kompletnej listy odpowiedzi, pamiętając o tym, aby w liście możliwych
odpowiedzi były ujęte wszystkie możliwe sytuacje, jakie mogą mieć miejsce,
i) nie umieszczano w ankiecie pytań obciążonych, czyli takich, które powodują
przychylne lub nieprzychylne nastawienie respondenta do tematu, jakiego dotyczą,
j) wzięto pod uwagę fakt, że coś zrozumiałe dla układającego ankietę nie oznacza,
że wszystko jest zrozumiałe dla ankietowanego.
-
-
-
Podczas opracowywania kwestionariuszy ankietowych, szczególną uwagę zwrócono na zapewnienie podstawowego celu stosowania tego typu ankiet, to znaczy zmierzenie stopnia, w jakim świadczona usługa edukacyjna przez KZDB spełnia oczekiwania klientów. Grupa opracowująca ankiety została poszerzona, oprócz pracowników
KZDB, o specjalistów z Zakładu Technologii Kształcenia WSOWL.
J. Łuczak, ISO 9001 Skuteczny sposób uzyskania certyfikatu jakości, Wydawnictwo FORUM, 2005.
WYKORZYSTANIE METODY STATYSTYCZNEJ KONTROLI PROCESU…
4. Badania podsumowujące kursy
Badania podsumowujące kursy przeprowadzono ze słuchaczami kursów specjalistycznych nr 1025001 (dowódców kompanii ogólnologistycznych) i słuchaczami kursów specjalistycznych nr 2030027 (porucznikami korpusu osobowego logistyki) – edycji 2007. Podstawowym celem przeprowadzonych badań, wśród uczestników kursów,
było uzyskanie informacji zwrotnej, zawierającej ich opinie, odczucia i uwagi dostarczonej (zakończonej) usługi edukacyjnej, która stanowi istotną informację wejściową
w procesie ciągłego doskonalenia kształcenia. Na rys. 1 przedstawiono istotny fragment
ankiety odnoszący się do oceny tematycznej dostarczonej usługi edukacyjnej.
1. W jakim stopniu szkolenie spełniło Pana(i) oczekiwania?1
2
25 %
3
50 %
4
75 %
5
100 %
-
-
-
-
-
1
0%
183
Kazimierz KOWALSKI
2. Jak ocenia Pan(i) poszczególne tematy szkolenia?

Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
1
2
25 %
3
50 %
4
75 %
5
100 %
3.1.ZLDT
T1. Zabezpieczenie logistyczne pododdziału
zmechanizowanego (czołgów) w działaniach
taktycznych
T2. Zaopatrywanie żywnościowe
T3. Zaopatrywanie w materiały pędne i smary
T4. Przewóz drogowy materiałów niebezpiecznych
T5. Zabezpieczenie log. pododdziału realizującego zadania pokojowe (stabilizacyjne) w
układzie wielonarodowym
T6. Wsparcie wojsk sojuszniczych przez państwo – gospodarza (HNS)
T7. Problemy ochrony środowiska w realizacji
zadań zabezpieczenia logistycznego działań
taktycznych
3.2. LZM
T1. Logistyka zaopatrywania materiałowego
T2. Elementy ekonomiki wojskowej
T3. Elementy gospodarki magazynowej
3.3. EUiSW
T1. Wybrane zagadnienia budowy sprzętu czołgowo-samochodowego
T2. Wybrane zagadnienia eksploatacji technicznej
T3. Zasady eksploatacji UiSW
T4. Organizacja i funkcjonowanie systemu informatycznego Logis-E
T5. System remontów UiSW
T6. Zasady konserwacji i przechowywania
UiSW
T7. Eksploatacja UiSW a ochrona środowiska
T8. Działalność profilaktyczna w zakresie zapobiegania wypadkom z bronią i amunicją oraz
w ruchu drogowym z udziałem pojazdów
wojskowych
3.4. ZT
T1. Transport samochodowy
T2. Przeładunki w procesie transportowym
T3. Transport kolejowy
T4. BHP w czasie prac transportowych
Rys. 1. Fragment kwestionariusza ankietowego „zamykającego” kursu nr 2030027
Źródło: Opracowanie własne
-
1
0%

Wybierz odpowiedź przez postawienia znaku „X” na wybranym wariancie
-
-
20.
21.
22.
Przedmiot/tematy

184
WYKORZYSTANIE METODY STATYSTYCZNEJ KONTROLI PROCESU…
Na podstawie długoletniej praktyki szkoleniowej do znaczących wskaźników
oceny kursu zaliczono: stopień aktualności poruszanej tematyki, zakres wiedzy dla danej tematyki, formę zajęć. Za istotne do analizy uznano również wskaźniki umożliwiające ocenę satysfakcji klienta w obszarze dostępu do internetu, zakwaterowania czy
chęci doskonalenia zawodowego „na odległość”8.
Uzyskane z ankiet dane poddane były analizie statystycznej. W zależności od
wyników analizy prowadzone były następnie działania korygujące program szkolenia,
który będzie obowiązywał dla kolejnych edycji kursu.
Główny nacisk położono na wytypowanie tych tematów zajęć, które w opinii
uczestnika kursu nie są przydatne w jego praktyce zawodowej. Takie tematy (przedmioty) są usuwane z oferty edukacyjnej i zastępowane innymi, które wynikają z potrzeb
i oczekiwań danej grupy słuchaczy.
W tym celu posłużono się oceną przydatności tematu bazującą na analizie, która
w literaturze nosi nazwę „Statystycznej kontroli procesu”. Idea tej metody polega na
ustaleniu granic naturalnej zmienności procesu, a następnie wskazaniu pomiarów, których wartość mieści się poza tymi granicami. Pomiary te nazywane są rozregulowanymi, a o procesie mówimy, że jest niestabilny. O zastosowaniu do oceny wyników ankiet
mówimy wtedy, kiedy tematy, które zostały ocenione w sposób odbiegający od pozostałych, a program szkolenia wymaga korekty. Takie działania są zbieżne z pkt. 8 normy
ISO 9001 - Pomiary, analiza i doskonalenie. Zgodnie z tą normą wykorzystywanie metod statystycznych powinno wspomóc organizację w wykazaniu zdolności procesów do
osiągania zaplanowanych wyników9.
-
Praktyczne zastosowanie algorytmu analizy statystycznej wyników ankiety
przedstawiono na przykładzie analizy ankiety kursu nr 2030027. W kursie brało udział
32 słuchaczy. Liczba tematów podlegających ocenie wynosiła 22. Zastosowano pięciostopniową skalę ocen dla poszczególnych tematów. Zestawienie zbiorcze wyników ankiet przedstawiono w tabeli nr 1, gdzie w kolumnach ponumerowanych od 1 do 22
przedstawiono liczbę punktów, jaką otrzymał dany temat od kursanta (1-32).
-
8
-
-
-
9
Termin „na odległość” oznacza tu możliwość realizacji procesu kształcenia z wykorzystaniem Internetu.
S. Ławniczak, Z. Hryciów, Praktyczne aspekty zastosowania narzędzi i metod statystycznych do ciągłego doskonalenia procesów w organizacji, Warszawa 2005.
185
Kazimierz KOWALSKI
Tabela 1. Zestawienie wyników ankiety „zamykającej” kursu nr 2030027
Nr tematu, lp. rys.1
1
Nr słuchacza
2
......
14
.................
19
20
21
22
Liczba punktów przydzielonych przez słuchacza
1
4
4
3
5
4
5
5
2
4
5
3
4
5
5
5
3
4
4
3
4
5
5
5
4
5
5
2
5
5
5
5
28
4
5
3
4
4
4
4
29
4
4
3
5
5
5
5
30
3
3
2
2
2
2
2
31
4
5
3
3
3
2
4
32
4
4
2
4
4
4
4
..........
Średnia, Xśr
3,75 4,34
2,56
4,10
3,97 4,16 4,03
Odch. stand., S
0,88 0,75
0,91
0,79
0,82 0,85 0,78
Wartość średnia z Xśr, 
3,998
Wartość średnia z S, Sśr
0,807
Ostatnie cztery wiersze tabeli zawierają wyznaczone wartości średnie przydzielonych punktów odpowiednim tematom (Xśr), wartości odchylenia standardowego (S),
wartość średnią dla kursu (), wartość średnią odchylenia standardowego (Sśr). Powyższe wartości wyznaczono, stosując standardowe zależności:
X śr 
1 n
  Xi ,
n i 1
n
1
S
  ( X i  X śr )2 ,
n  1 i 1
gdzie: n – liczba uczestników kursu.
Analogicznie:
1 N
  X śr ,
N i 1
1 N
S śr    S ,
N i 1
-
-
-
-
-

gdzie: N – liczba tematów.
186
WYKORZYSTANIE METODY STATYSTYCZNEJ KONTROLI PROCESU…
W celu dalszej analizy wyników ankiety wyznaczono linie kontrolne dla Xśr,
dolną linię kontrolną - DLKxśr, górną linię kontrolną - GLKxśr oraz linię średnią - ŚLKxśr z zależności:
DLKxśr =  - 1,5 . Sśr,
ŚLKxśr = ,
GLKxśr = 5,
oraz linie kontrolne dla S, dolną linię kontrolną – DLKS, górną linię kontrolną – GLKS
z zależności:
DLKS = 0,
GLKS = 1,5 . Sśr.
Poszczególne tematy kursu oceniane były w dwóch etapach. W pierwszej kolejności sprawdza się czy średnia liczba punktów (Xśr) obliczona dla danego tematu jest
mniejsza niż wyznaczona graniczna wartość punktów (DLKxśr). Następnie sprawdza się
wartość odchylenia standardowego liczby punktów (S). W zależności od wyników analizy podejmowane są następujące decyzje:
– pozostawić temat: DLKxśr  Xśr  GLKxśr  DLKS  S  GLKS,
– usunąć temat: Xśr  DLKxśr  DLKS  S  GLKS,
– korekcja tematu: Xśr  DLKxśr  GLKS  S.
Oczywiście pozostaje jeszcze jedna możliwość – zastąpienie tematu – lecz wynika ona z analizy punktu 4 kwestionariusza dotyczącego proponowanych zmian
w przyszłej edycji kursu.
-
-
-
-
-
Algorytm postępowania podczas analizy oceny punktowej poszczególnych tematów kursu przedstawiono na rysunku 2.
187
Kazimierz KOWALSKI
START
Nie
Nie
Tak
Xśr < DLKXśr
Tak
S > GLKs
Pozostawić temat
Nie
Tak
S < GLKs
Usunąć temat
Korekcja tematu
KONIEC
Rys. 2. Algorytm postępowania podczas analizy oceny punktowej poszczególnych tematów
kursu
Źródło: Opracowanie własne
GLKxśr
5
4,5
Xśr
ŚLKxśr
4
Xśr
3,5
3
DLKxśr
2,5
1
3
5
7
9
11
13
15
17
19
21
Nr tematu
-
Rys. 3. Przebieg wartości średniej punktów (Xśr) poszczególnych tematów
-
-
-
-
Źródło: Opracowanie własne
Na rysunku nr 3 zobrazowano przebieg wartości średniej punktów (Xśr) wyznaczony dla poszczególnych tematów. Tylko temat poz. 14 (rys. 1) otrzymał średnią licz188
WYKORZYSTANIE METODY STATYSTYCZNEJ KONTROLI PROCESU…
bę punktów, która znajduje się poniżej wyznaczonej DLKxśr. W stosunku do pozostałych tematów, wartości średnie punktów mieszczą się pomiędzy GLKxśr i DLKxśr.
W wyniku dalszej analizy, w oparciu o wykres odchyleń standardowych, rys. 3, zdecydowano o rozważeniu możliwości usunięcia tematu poz. 14 (przedmiot „Eksploatacja
uzbrojenia i sprzętu wojskowego”, temat 4 - Organizacja i funkcjonowanie systemu informatycznego Logis-E) z programu nauczania. Z ilustracji graficznej, przedstawionej
na rys.4 wynika, że wartość odchylenia standardowego dla tematu poz. 14 (rys. 1) spełnia nierówność: DLKS  S  GLKS, co uzasadnia podjęcie decyzji o usunięciu tematu.
1,2
1
Sśr
0,8
0,6
Series1
0,4
0,2
0
1
3
5
7
9
11
13
15
17
19
21 Nr tematu
Rys. 4. Przebieg wartości odchylenia standardowego (S) punktów poszczególnych tematów
Źródło: Opracowanie własne
Podsumowanie
W dynamicznie zmieniających się warunkach służby oficerów logistyki bardzo
dużego znaczenia nabiera fakt możliwości ich doskonalenia zawodowego stosownie do
potrzeb i wymagań służby. W związku z powyższym ciągłe doskonalenie, przez dostawców usług edukacyjnych, programów szkolenia pozwala na spełnianie wymagań
słuchaczy i pracodawców oraz pozostawienie dobrego wizerunku usługodawcy.
-
-
-
-
-
Wydaje się, że jeden z najbardziej rozpowszechnionych sposobów badania satysfakcji klienta, jakim jest metoda ankietowania, może doskonale służyć do ciągłego
doskonalenia usługi dydaktycznej. Metoda ta jest praktycznie realizowana w KZDB
z interesującymi rezultatami. Warunkiem koniecznym jest jej właściwe opracowanie,
stosowanie odpowiedniej metodyki analizy uzyskanych wyników oraz systematyczne
budowanie własnych baz wiedzy opartych na badaniach ankietowych. Na podkreślenie
zasługuje fakt, że metoda ta charakteryzuje się stosunkowo niskimi kosztami realizacji
i jest bardzo podatna na komputerową analizę.
Wydaje się również, że należy przyjęty w WSOWL system zapewnienia jakości
kształcenia rozszerzyć na kursy specjalistyczne. Należy również rozważyć czy w podsystemie zapewnienia jakości kształcenia na KS należy stosować specyficzne, odrębne
procedury badawcze, czy dążyć do ich ujednolicenia ze stosowanymi dla studiów licencjackich.
189