Sprawozdanie merytoryczne z działalności Stowarzyszenia w roku

Sprawozdanie merytoryczne z działalności
Stowarzyszenia w roku 2014
Szanowni Państwo,
W dniu dzisiejszym spotykamy się na XXIII Walnym Zebraniu sprawozdawczym członków
Stowarzyszenia Oświatowego im. Dezyderego Chłapowskiego.
Na chwilę obecną Stowarzyszenie liczy, 43 członków indywidualnych i sześciu
instytucjonalnych.
W roku obejmującym niniejsze sprawozdanie Zarząd spotkał się 8 razy.
Działania
1. Wręczanie aktów nadania stypendiów oświatowych
Podobnie jak w latach ubiegłych
dokumenty potwierdzające
nadanie stypendium
oświatowego i stypendium pomostowego zostały wręczone na sesjach rad gmin oraz na sesji
rady powiatu kościańskiego. Rok 2014 był rokiem wyborczym co zostało uwzględnione przy
przyznawaniu stypendiów w ten sposób, że zwiększyliśmy liczbę nagród finansowych, aby w
ten sposób na sesjach rad gminy zwiększyć liczbę uczniów, którym wręczone zostaną akty
nadania stypendium. Podczas spotkań z radnymi przy okazji wręczania stypendiów, w
których uczestniczyło czterech członków Zarządu i przewodnicząca Rady Oświatowej
szczegółowo
dotychczasową
informowaliśmy
współpracę
i
o
działalności
życzyliśmy
Stowarzyszenia,
wszystkim
radnym
dziękowaliśmy
i
członkom
za
władz
samorządowych, którzy zdecydowali się startować w wyborach, sukcesu. W ocenie członków
zarządu wyniki wyborów z punktu widzenia naszej dalszej współpracy są pozytywne. Z nowo
wybranymi władzami tych gmin, w których doszło do zmiany Czempiń, Śmigiel, powiat
Kościan) członkowie Zarządu odbyli, bądź odbędą, spotkania, w
trakcie których
zaprezentowali (zaprezentują) działalność Stowarzyszenia i zdefiniowali (zdefiniują)
oczekiwania odnośnie współpracy. W trakcie odbytych spotkań otrzymaliśmy zapewnienie,
że samorządy będą nadal uczestniczyć w dotychczasowym zakresie we współfinansowaniu
naszego funduszu stypendialnego. To dobry prognostyk na najbliższe, mamy nadzieję cztery
lata.
W roku szkolnym/akademickim 2014/2015 wypłacamy 18 stypendiów w tym:
 4 stypendia stałe,
 10 stypendiów rocznych,
 4 stypendia pomostowe.
Więcej informacji na ten temat znajdzie się w sprawozdaniu Rady Oświatowej.
Działalność Stowarzyszenia w roku 2014
Konkurs Dezydery Chłapowski życie i dzieło. Park Krajobrazowy im. gen.
Dezyderego Chłapowskiego.
W 2013 roku w pałacu w Turwi odbył się XIII finał konkursu Dezydery Chłapowski życie i
dzieło. Park Krajobrazowy im. gen. Dezyderego Chłapowskiego. W tym roku podobnie jak w
roku ubiegłym konkurs był organizowany przez Stowarzyszenie we współpracy ze Stacją
Badawczą Instytutu Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN z siedzibą w Turwi, która
zgodziła się objąć patronatem nasz konkurs oraz z Hodowlą Roślin „Danko” z siedzibą w
Choryni, która sponsorowała nagrody finalistom konkursu. Wręczenie nagród laureatom
konkursu odbyło się na uroczystej sesji inaugurującej Dni Kościana, która miała miejsce w
dniu 23 czerwca 2014. Taka oprawa wręczania nagród niewątpliwie przyczyniła się do
popularyzacji konkursu, ale przede wszystkim działalności Stowarzyszenia. Wśród członków
jury konkursu znalazł się Pan Stanisław Chłapowski, który od ubiegłego roku jest członkiem
naszego Stowarzyszenia
W konkursie uczestniczyło 9 szkół gimnazjalnych, które przygotowały 24 uczniów.
Tym samym można stwierdzić, że liczba uczestników konkursu ukształtowała się na stałym
poziomie i mieści się w przedziale 20 - 25 uczniów. Zakładamy jednak, że w finale konkursu
w Turwi pojawili się uczniowie, którzy wygrali eliminacje szkolne, a tym samym wiedza na
temat patrona Stowarzyszenia i całej formacji wielkopolskich pozytywistów, do której gen.
Dezydery Chłapowski należał, dotarła do większej liczby uczniów szkół gimnazjalnych
naszego powiatu.
Uruchomienie Programu stypendialnego rodziny Chłapowskich.
W czerwcu ubiegłego roku doszło do spotkania członków władz Stowarzyszenia z
przedstawicielami rodziny Chłapowskich. W spotkaniu tym ze strony rodziny Chłapowskich
uczestniczyli Stanisław Chłapowski i jego syn Michał, Krzysztof Chłapowski i Piotr
Chłapowski. Stowarzyszenie reprezentował Prezes i Wiceprezes. W trakcie spotkania
ustalono zasady współpracy, przedyskutowano kryteria wyboru stypendystów, którzy mieliby
otrzymywać stypendium ze środków wpłacanych na fundusz stypendialny przez rodzinę
Chłapowskich. Ustalono, że w skali roku fundusz stypendialny zasilany będzie kwotą 5 tys.
zł., co powinno pozwolić wypłatę do czterech stypendiów. Stowarzyszenie zobowiązało się
do przedstawienia profilu czterech, pięciu kandydatów, spośród których wybrani zostaną ci,
którym stypendia wypłacane będą ze środków pochodzących od rodziny Chłapowskich.
Członkowie rodziny Chłapowskich uznali, że przedstawiony im regulamin przyznawania
stypendiów jest dobrym narzędziem wyłaniania kandydatów na stypendystów. W tym roku
tymi stypendystami rodziny Chłapowskich są Roksana Tadeusz, Hanna Wolna i Dariusz
Ptaszyński.
Rajd rowerowy Śladami rodziny Chłapowskich.
Zgodnie z zapowiedzią w minionym roku powróciliśmy do organizacji rajdu rowerowego.
Zakładaliśmy, że uda się zorganizować trasę pieszą i rowerową. Tak się jednak nie stało, w
rajdzie uczestniczyli tylko ci którzy zdecydowali się na trasę rowerową. Łącznie było to 36
osób, wśród których znaleźli się ubiegłoroczni i tegoroczni stypendyści, oraz wyróżnieni
nagrodami finansowymi. Rajd odbył się a dniu 6 lipca. Stowarzyszanie skorzystało z oferty
zorganizowania mety rajdu w świetlicy wiejskiej w Rąbiniu. Zaproszenie to wystosowane
zostało jesienią 2013 roku przez Panią Sołtys Rąbinia podczas sesji Gminy Krzywiń, na
której wręczone zostały akty nadania stypendiów oświatowych uczniom pochodzącym z
terenu tej gminy. Uczestnicy rajdu i inni współorganizatorzy otrzymali koszulki rajdowe, na
których znalazło się logo Stowarzyszenia i logo rajdu zaprojektowane przez Małgorzatę
Maik, która jest naszą stypendystką. Koszulki z nadrukiem zostały zakupione ze środków
projektu finansowanego przez Starostwo Powiatowe w Kościanie.
Piknik krajoznawczo-organizacyjny Koniec wakacji
W tym roku również powróciliśmy do idei organizacji dla aktualnych stypendystów wyjazdu
w trakcie którego przedstawiona zostanie „nowym” stypendystom działalność Stowarzyszenia
i plan pracy na nadchodzący rok szkolny i akademicki. W wyjeździe, który miał miejsce w
dniu 6 września udział wzięło 24 stypendystów i członków ich rodzin
oraz 7 członków
władz Stowarzyszenia. W pierwszej części wyjazdu jego uczestnicy zwiedzili miejsca, które
związane są z rodziną Chłapowskich, Kościół w Gryżynie, Kościół i nekropolia rodziny
Chłapowskich i Rąbiniu, wieża widokowa na „kopaszewskiej drodze krzyżowej” i Pałac w
Kopaszewie. O każdym z tych miejsc krótką informację dla uczestników wyjazdu
przygotowali stypendyści Stowarzyszenia. Najwięcej czasu poświęciliśmy pałacowi w
Kopaszewie, który zwiedziliśmy i zapoznaliśmy się ze stałą wystawą dokumenującą pobyt w
tym pałacu Adama Mickiewicza i zapoznaliśmy się z faktami dokumentującymi historię
przynależności pałacu
do rodziny Chłapowskich. Historię dębów Kopaszewskich
uczestnikom wyjazdu przybliżył wiceprezes Stowarzyszenia pan Leszek Majchrzak, który jest
zaangażowany w zachowanie dębów jako pomnika przyrody. W drugiej części wyjazdu jego
uczestnicy zebrali się z świetlicy wiejskiej, gdzie zapoznali się z działalnością Stowarzyszenia
i przedyskutowali plan pracy na rok szkolny/akademicki 2014/2015. W trakcie dyskusji na
temat zadań, które należałoby zrealizować w nadchodzącym roku zebrani uznali, że dobrą
inicjatywą byłoby stworzenie „galerii byłych stypendystów stowarzyszenia” i opracowanie
elektronicznej wersji wniosku o stypendium. Realizacji tych zadań podjęli się
aktualni
stypendyści. Obecnie są one realizowane z większym lub mniejszym powodzeniem. Zebrani
uznali również, że należy przygotować, dla osób i instytucji o szczególnym znaczeniu dla
Stowarzyszenia, kartki świąteczno-noworoczne i wysłać je do nich. Projekt kartki został
opracowany przez Małgorzatę Maik i Hannę Wolną. Łącznie zostało wysłanych 19 kartek.
Wersję elektroniczną otrzymaliście Państwo wraz z życzeniami świąteczno-noworocznymi.
Uczestnikiem pikniku był pan Stanisław Chłapowski, który przybliżył jego zebranym
założenia programu stypendialnego finansowanego ze środków rodziny Chłapowskich.
Galeria byłych stypendystów.
Pod koniec ubiegłego roku, wraz z życzeniami świąteczno-noworocznymi, na „dawne” adresy
(domy rodzinne) stypendystów zostały wysłane prośby o wypełnienie „mini” ankiety, która
zawierała pytania pozwalające zorientować się nam
„co dzieje się” u nich. Poprosiliśmy
również o aktualizację danych społeczno-osobowych i wyrażenie zgody na umieszczenie ich
wizerunku na stronie internetowej Stowarzyszenia. Wysłaliśmy łącznie ponad 40 listów z tą
prośbą. Niestety, do dnia dzisiejszego otrzymaliśmy jedynie 4 „odpowiedzi”, jednak nie
rezygnujemy, będziemy starali się na zasadzie „poczty pantoflowej” zwiększyć liczbę zgód i
uruchomić w najbliższym czasie „galerię”.
Projekty zrealizowane przez Stowarzyszenie lub we współpracy ze
Stowarzyszeniem
„Wolność - tęsknota sprzed lat” – projekt finansowany ze środków Fundacji im. Stefana
Batorego
25. rocznica pierwszych „częściowo” wolnych wyborów stała okazją do organizacji różnego
rodzaju zdarzeń. Stowarzyszenie Oświatowe im. Dezyderego Chłapowskiego przy wsparciu
finansowym ze strony Fundacji im. Stefana Batorego włączyło się w obchody 25 rocznicy
„czerwcowych wyborów”. W ramach programu Fundacji 25 lat wolności Stowarzyszenie w
maju, czerwcu i lipcu zrealizowało projekt Wolność - tęsknota sprzed lat. Projekt został
napisany i zrealizowany przez przedstawicieli młodego pokolenia władz Stowarzyszenia,
wiceprzewodniczącego Leszka Majchrzaka i członka zarządu Jana Bebę. Bez ich
zaangażowania i wiary, że wszystkie zaplanowane działania uda się zrealizować, zapewne nie
moglibyśmy złożyć Fundacji im. Stefana Batorego sprawozdania merytorycznego nie
obawiając się, czy zostanie ono zaakceptowane.
W ramach naszego projektu przeprowadziliśmy kilka działań. Pierwszym z nich, było
zorganizowanie wykładu prof. Stanisława Jankowiaka z Wydziału Historii Uniwersytetu im.
Adama Mickiewicza w Poznaniu, który jest wybitnym specjalistą z zakresu historii
najnowszej Polski. Wykład odbył się w dniu 25 maja w I LO w Kościanie. Temat wykładu:
Droga Polski do wolności ze szczególnym uwzględnieniem lat 1980-1989 i problemów
związanych z tworzeniem się elit politycznych III Rzeczpospolitej. W swoim wykładzie
prof. Jankowiak dokonał również bilansu minionych 25 lat, zwracając szczególną uwagę na
odbiór społeczny korzyści i kosztów transformacji. Wykład pomyślany był jako
przygotowanie jego słuchaczy, uczniów liceum i stypendystów Stowarzyszenia, do udziału w
dyskusji panelowej, w której mieli wziąć udział pierwsi przewodniczący rad odrodzonego
samorządu i pierwsi burmistrzowie i wójt. Jednak z uwagi na zbyt krótki okres na
przygotowanie dyskusji organizatorzy zmuszeni byli przełożyć realizację tego zadania na
inny termin. Optymalnym wydaje się wiosna przyszłego roku, kiedy to przypada 25 rocznica
pierwszych, w pełni demokratycznych, wyborów samorządowych. Wstępne ustalenia na ten
temat poczynione zostały już z potencjalnymi uczestnikami tej debaty. Chcielibyśmy aby
stała się ona jednym z punktów
obchodów tego wydarzenia, które zapewne będą
organizowane przez władze samorządowe powiatu kościańskiego.
Drugim działaniem było przeprowadzenie w dniu 23 czerwca w również w I Liceum
Ogólnokształcącym im. Oskara Kolberga debaty oksfordzkiej. Jej uczestnicy odnosili się do
tezy: Polacy dobrze wykorzystali 25 lat wolności.
Jeszcze innym działaniem, które wykonaliśmy
sondażowych wśród lokalnych
było przeprowadzenie badań
liderów, którzy bezpośrednio byli zaangażowani w
przygotowania do wyborów z 4 czerwca 1989, a później najczęściej stali się członkami
lokalnych elit społecznych i politycznych, byli animatorami przemian i często rolę taką pełnią
do dnia dzisiejszego. Naszymi ankieterami byli stypendyści, którzy z powierzonego zadania
wywiązali się nadspodziewanie dobrze, z uwagi na to, że byli to zarówno uczniowie
gimnazjów jak i studenci. Może udział w tych badaniach będzie dla nich początkiem kariery
socjologicznej, politologicznej czy dziennikarskiej. Udało nam się zebrać 40 kwestionariuszy
ankiet. Warto zauważyć, że ankieterzy nie spotkali się z niechęcią ze strony respondentów,
czego wskaźnikiem niech będzie fakt, że ani jedna osoba nie odmówiła wzięcia udziału w
badaniach. Jak się wydaje walorem tego materiału empirycznego jest to, że stara się on
spojrzeć retrospektywnie na procesy społeczne z perspektywy „Polski lokalnej” dokąd zwykle
rzadko docierają badacze opinii publicznej.
Najistotniejszym pytaniem tego projektu było pytanie Czy warto było zaryzykować 4
czerwca 1989 roku? Tu zaskoczenia, analizując odpowiedzi na wcześniej zadawane pytania,
nie było. Zdecydowana większość (87,5%) respondentów stwierdziła, że w tym dniu Polacy
podjęli słuszną decyzję. Tylko jedna (sic!) osoba była odmiennego zdania. Prawdopodobnie z
uwagi na skład badanej grupy wyniki naszego badania nie mogły być inne, gdyż respondenci
zakwestionowaliby sens swojego zaangażowania w przemiany, które zostały zapoczątkowane
pierwszymi częściowo wolnymi wyborami, w wyniku których powstał „sejm kontraktowy”.
Sejm, który przygotował prawne, polityczne i międzynarodowe podstawy do przemian.
Trafność wyników uzyskanych w naszych badaniach potwierdzają rezultaty badań innych
zespołów badawczych. To co wydawało się nietypowe, a więc miejsce prowadzenia badań,
nie wpłynęło istotnie na wyniki. Polacy są krytyczni jeśli chodzi o zakres, styl, formy zmian,
lecz nie kwestionują ich zasadności. Pełna wersja raportu z badan dostępna będzie na stronie
Stowarzyszenia.
Ostatnim działaniem w ramach tego projektu, zorganizowanym w dniu 16 lipca we
współpracy z sołectwem w Starym Bojanowie, był piknik rodzinny. Realizacja tego zadania
nie byłaby możliwa bez zaangażowania stypendystów, którzy byli odpowiedzialni za gry i
zabawy dla dzieci i ich rodziców. Piknik swoją obecnością zaszczycili poseł do Sejmu RP
Wojciech Ziemniak, burmistrz Miasta Śmigiel Wiktor Snela i przewodniczący Rady Miasta
i Gminy Śmigiel Wiesław Kasperski. W osiągnięciu wszystkich założonych celów tego
działania przeszkodziła nam pogoda, nie był to jednak padający deszcz, lecz ponad 30
stopniowy upał (zdjęcie do wyboru z przesłanych).
W tym miejscu chciałbym podziękować wszystkim członkom Stowarzyszenia,
stypendystom, osobom, które włączyły się w realizacje poszczególnych działań projektu za
to, że mogliśmy go zrealizować. Szczególne słowa podziękowania należą się dyrekcji i
nauczycielom I Liceum Ogólnokształcącego im. Oskara Kolberga, gdyż wiele działań
projektowych realizowane zostało w tej placówce.
Spotkanie w Fundacji im. Stefana Batorego
W dniach 10/11 października 2104 odbyło w Warszawie spotkanie organizacji
współpracujących z Fundacją im. Stefana Batorego w realizacji jej programu Równe
Szanse. Celem tego spotkania było zaprezentowanie problemów i sukcesów jakie są udziałem
organizacji współpracujących z Fundacją. W tym spotkaniu Stowarzyszenie było
reprezentowane panią Irenę Tomczak. Udział w tych spotkaniach jest ważny z punktu
widzenia wymiany doświadczeń jeśli chodzi o prowadzenie programu stypendialnego i
doświadczeń związanych z pozyskiwaniem środków na działalność statutową. Doświadczenia
z tych spotkań są takie, że problemy związane z funkcjonowaniem tego typu organizacji jak
nasze stowarzyszenie są dość podobne, a my rodzimy sobie relatywnie dobrze, zwłaszcza jeśli
chodzi pozyskiwanie środków na wypłacanie stypendiów. Przedmiotem „zazdrości” jest
członkostwo w Stowarzyszeniu wszystkich samorządów, co mocno stabilizuje nasz fundusz
stypendialny.
Sukcesy Stowarzyszenia
Niewątpliwie największym sukcesem ubiegłego roku jest zakończenie prac nad wdrożeniem
w życie programu „Stypendiów oświatowych rodziny Chłapowskich”, w ramach którego w
tym roku szkolnym 3 stypendystów otrzymuje stypendia z tego źródła.
Innym sukcesem jest duże zaangażowanie stypendystów w realizację projektu
Wolność
tęsknota sprzed lat, który był realizowany w ramach programu 25 lat wolności
organizowanego przez naszego strategicznego partnera jakim jest Fundacja im. Stefana
Batorego.
Na podstawie sprawozdań z odbytych spotkań z nowo wybranymi władzami samorządowymi
z terenu powiatu kościańskiego można sformułować wniosek, że nasza dotychczasowa
współpraca z samorządami była na tyle dobra, że mimo istotnych zmian tych władz w
niektórych gminach i w powiecie, nowe władze deklarują wolę kontynuacji współpracy na
podobnych zasadach.
Cezary Trosiak
Prezes Stowarzyszenia
Kościan, 4 marca 2015