SCENARIUSZ UROCZYSTOŚCI Z OKAZJI 95

SCENARIUSZ UROCZYSTOŚCI Z OKAZJI 95-tej ROCZNICY ODZYSKANIA
NIEPODLEGŁOŚCI PRZEZ POLSKĘ ORAZ
150 ROCZNICY POWSTANIA STYCZNIOWEGO
TERMIN: 13 listopada 2013r. godzina 9.00 – dla SP, 10.30 – dla Gimn., ZSZ, SPDP
MIEJSCE: sala gimnastyczna
WYSTĘPUJACY: uczniowie klas SP, Gimnazjum i ZSZ
PROWADZĄCY: Małgorzata Rok, Dorota Krzyżowska, Ewelina Żemła, Izabela
Wojtylak
PROWADZĄCY ŚPIEW: Zbigniew Lejawka, Romana Baron
I
CELE OGÓLNE
Rozwijanie umiejętności pracy w zespole
Wykazanie się zdolnościami recytatorskimi, aktorskimi i wokalnymi
Integracja uczniów
CELE OPERACYJNE
WIADOMOŚCI - uczeń zna:
Tło historyczne oraz postacie związane z odzyskaniem niepodległości Polski
Postacie historyczne związane z 11 listopada
Pojęcia: ojczyzna, rodacy, rota, naród
Wybrane fakty i wydarzenia z dziejów narodu polskiego (powstania narodowe)
Wie, w jaki sposób Polacy bronili własnego języka i kultury narodowej,
UMIEJĘTNOŚCI - uczeń potrafi:
Współorganizować akademię
Recytować tekst z odpowiednią intonacją
Przedstawić graną postać emocjonalnie, za pomocą mowy ciała; gestów, mimiki
Współpracować w zespole
POSTAWY - uczeń:
Zna podstawowe zasady zachowania się podczas uroczystości szkolnych
Potrafi oddać cześć symbolom narodowym
Potrafi uważnie i aktywnie słuchać
Potrafi okazywać uczucia patriotyczne, szacunek do przeszłości i tradycji
II
METODY I FORMY REALIZACJI
Problemowa - praca zespołowa nad inscenizacją
Praktyczna – prezentacja
Dekoracja sali:
plansza z napisem „11 Listopada”
krzyże brzozowe
suszone liście
lampki, znicze
tabliczki z datami rozbiorów i powstań
III
PRZEBIEG
1. Wprowadzenie sztandaru szkoły.
2. Wykonanie hymnu państwowego „Mazurka Dąbrowskiego”
- a następnie hymnu szkoły.
3. Wyprowadzenie sztandaru szkoły.
4. Część artystyczna:
Piotr Janosz:
Spotykamy się dzisiaj na apelu z okazji 95 rocznicy odzyskania niepodległości przez
Polskę oraz 150 rocznicy Powstania Styczniowego, będzie to uroczystość poświęcona
ojczyźnie i walce o jej wolność.
Za chwilę odśpiewamy hymn państwowy a następnie hymn szkoły.
Przypominam, że należy stać na baczność, zachować powagę i spokój.
Oddając szacunek symbolom narodowym, oddajemy go wszystkim Polakom.
Tym, którzy odeszli i tym, którzy żyją obecnie.
Powstań! Baczność!
Sztandar wprowadzić!
Do hymnu państwowego!
Do hymnu szkoły!
(Po odśpiewaniu hymnów )
Po hymnie !
Sztandar szkoły wyprowadzić !
Spocznij !
Katarzyna Faruga : „11 Listopada”
W historii Polski tak się składa,
Był kiedyś ponad wiek niewoli.
Jedenastego Listopada
Nasz kraj z niewoli się wyzwolił.
I wtedy myśl powstała taka,
by przez szacunek dla przeszłości,
Ten dzień na zawsze dla Polaka,
pozostał Dniem Niepodległości.
Justyna Biela: Dla Polaków dzień 11 listopada 1918r. był dniem triumfu.
Po 123 latach niewoli Polska odzyskała niepodległość. 11 Listopada jest symbolem
miłości Ojczyzny, walki o wolność, symbolem wiary i symbolem zwycięstwa.
Na tle muzyki F. Chopina- „Preludium A-dur” op. 28- recytacja.
Jagoda Osękowska:
Dzisiaj wielka jest rocznicaJedenasty Listopada!
Tym, co zmarli za Ojczyznę
hołd wdzięczności Polska składa.
Im to bowiem zawdzięczamy
wolność- polską mowę w szkole,
to, że tylko z ksiąg historii
poznajemy dziś niewolę.
Uroczyście biją dzwony,
w mieście flagi rozwinięto…
i me serce się raduje,
że obchodzę Polski święto.
Sylwia Paszek
Na przestrzeni kilku pokoleń Polska nie istniała, ponieważ sąsiednie mocarstwa
postanowiły nazwę „Polska” wymazać z historycznych dokumentów.
Nasza narodowa tragedia rozpoczęła się w 1772 roku. Rosja, Prusy i Austria dokonały
pierwszego rozbioru Polski, pozbawiając Polaków Ojczyzny. Przez te lata niewoli
zaborcy próbowali narzucić Polakom swoją kulturę, język, obyczaje
i religię. Ale dzięki patriotycznemu sercu naszych pradziadów najcenniejsze wartości
zostały uratowane. Powstańmy!
Chór: pieśń „Rota”
Justyna Biela:
Po dwóch pierwszych rozbiorach w roku 1772 i 1793 Polacy czynili ogromne wysiłki,
aby przywrócić Ojczyźnie wolność. W 1794 roku wybuchło Powstanie
Kościuszkowskie, które upadło pod ciosami wojsk trzech zaborców. Nawet
waleczność kosynierów nie mogła przesądzić o jego zwycięstwie. W 1795r.
Polska przestała istnieć na mapie Europy.
Piotr Janosz: Polska jednak nie zginęła. Polacy nie poddali się i nie mogąc
walczyć na miejscu, emigrowali za granicę, do Włoch. U boku Napoleona
Bonapartego tworzyli Legiony Polskie pod wodzą Jana Henryka Dąbrowskiego.
Muzyka –Preludium e-moll op. 28 nr 4
Dawid Wilk: „Do moich synów” Jerzy Żuławski
Synkowie moi, poszedłem w bój,
Jako wasz dziadek i ojciec mój –
Szukając drogi przez krew i blizny
Do naszej wolnej Ojczyzny.
Synkowie moi, da nam to Bóg,
że spadną wreszcie kajdany z nóg,
I nim wy męskich dojdziecie sił,
Jawą się stanie, co pradziad śnił,
Szczęściem zakwitnie, krwią wieków żyzny
Łan naszej wolnej Ojczyzny!
Muzyka –Etiuda c-moll „Rewolucyjna”
wysłuchanie fragmentu utworu –po czym zaczyna czytać prowadzący.
Zapalenie lampek i zniczy przez recytatorów K. Farugę, J. Osękowską, D. Wilka
Piotr Janosz:
W 1830 roku wybuchło Powstanie Listopadowe krwawo tłumione przez zaborcę.
Jeszcze raz naród zerwał się do boju w 1863 roku w Powstaniu Styczniowym.
Chór , lub podkład muzyczny : ,,Boże coś Polskę ...''
Justyna Biela:
Powstanie styczniowe wybuchło w nocy z 22 na 23 stycznia 1863 roku.
W styczniowe mroźne dni wychodzili z domu Polacy, często młodzi chłopcy, szli w
lasy do oddziałów partyzanckich by walczyć o wolność.
Namiestnik Aleksander Wielopolski, chcąc pozbyć się najbardziej patriotycznej
młodzieży, zarządził z 14 na 15 stycznia 1863 roku brankę, czyli nagły pobór
wojskowy.
W związku z tym konspiracyjny Rząd Narodowy przyspieszył termin planowanego
powstania.
Powstańcy sądzili, rozpoczynając walkę, że uda się zaskoczyć Rosjan,
Mieli również nadzieję, że chłopi masowo przyłączą się do ich oddziałów. To jednak
nie nastąpiło.
Sylwia Paszek: Chociaż pewna liczba chłopów wzięła udział w powstaniu, to wielu
zachowało obojętność lub nawet wrogość. Uważali, że walka toczy się w interesie
szlachty. Nie udało się wyzwolić żadnego z większych miast i Tymczasowy Rząd
Narodowy musiał działać w warunkach konspiracyjnych. Nie powiodły się też plany
utworzenia regularnej armii powstańczej. Źle uzbrojone oddziały, zazwyczaj w kosy
osadzone na sztorc lub strzały myśliwskie, prowadziły wojnę partyzancką. Oddziały te
ukrywały się najczęściej w lasach i atakowały nieprzyjaciela z zasadzki. Wielu
dowódców powstańczych nie miało doświadczenia wojskowego.
Piotr Janosz: Po kilku miesiącach walk stało się oczywiste, że powstanie nie ma
szans powodzenia. Nie wyzwolono żadnych terenów, a wiele oddziałów zostało
rozbitych przez Rosjan lub rozeszło się. Ich członkowie byli zniechęceni brakiem
sukcesów. Władze powstańcze podejmowały nadal próby podtrzymywania walki.
Justyna Biela: W tej sytuacji Rząd Narodowy przekazał władzę dyktatorską
Romualdowi Trauguttowi. Zreorganizował on wojska powstańcze i wydał dekrety
dotyczące uwłaszczenia chłopów. Jego energia i poświęcenie nie były jednak w
stanie zmienić tragicznego biegu wypadków. Chociaż losy powstania były już
przesądzone, to jednak Traugutt pozostał na swoim stanowisku do końca. W
kwietniu 1864r. Został aresztowany i powieszony, wraz z innymi członkami Rządu
Narodowego na stokach Cytadeli w Warszawie. Powstanie styczniowe dogorywało, a
jego uczestnicy i sympatycy jęczeli w kajdanach.
Mateusz Wiencek:
Branka! Branka! Gdzie syn w domu,
Gdzie jedynak, gdzie brat drogi,
Tam ich nocą ma wyłapać
Moskwa – co do nogi.
Tam ich postrzyc ma w rekruty,
Dać karabin ciężki w rękę
I za Ural pognać roty
Na śmierć i na mękę.
O nim hańby tej doczeka
Młodzież nasza, kwiat narodu,
Prędzej z bronią pójdzie w lasy,
Bronić swego rodu!
Polak nie sługa, nie zna co to pany,
Nie da się okuć przemocą w kajdany,
Wolnością żyje, do wolności wzdycha,
Bez niej jak kwiatek bez wody usycha
Tak więc rodacy! Wolności nam trzeba
Zamiarom naszym sprzyjać będą niebaNadejdzie chwila, chwila pożądana,
Że zegną wrogi przed Polską kolana.
Patrycja Mincer:
To było w styczniu,
w dzień dwudziesty drugi,
Powstał Naród w całym kraju
Jak szeroki, długi.
Lud wypędzać chciał Moskala
Z swej rodzinnej ziemi.
Niech ojczyzny nam nie kalaPrzez mongolskie plemię.
Szli panowie, szedł lud miejski
W krwawy bój, w męczeństwo.
Szli duchowni i chłop wiejski,
Wierzyli w zwycięstwo.
Kamil Kristof: (odpowiadają wszyscy)
...wiatr prędki już nie płakał [...] roztoczył
skrzydła latawca – olbrzyma, na cały las rzucając
okrzyk:
-Gloria victis!
I zerwał się z mogiły [...] szlakiem powietrznym dotarł do ciemnego nieba
i gwiazd mrugających, do srebrzystych gór mlecznych zawołał:
-Gloria victis!
A potem znowu ku ziemi spłynął [...] nad polami, nad wodami, nad lasami,
nad miastami i wioskami [...] na całe sklepienie niebieskie zawołał:
-Gloria victis!
[...] wiatr prędki od nieznanej, bezimiennej, wielkiej mogiły leśnej leciał i leciał,
niosąc w przestrzeń, w czas, w pamięć, w serca, w przyszłość świata triumfem
dalekiej przyszłości rozbrzmiewający okrzyk:
-Gloria victis!
Weronika Zdunek:
Jest w duszy polskiej ukryty zakątek,
Gdzie błądzą ciche lat umarłych cienie,
Leży tam kamień grobowych pamiątek,
A pod kamieniem krwawi się Wspomnienie.
A kiedy bliska zbierze się drużyna
I drzwi zamknięte i okna zawarte,
To Polak – kamień duszy swej odklina
I wydobywając tę krwawiącą kartę ...
To co przeżyło jedno pokolenie,
Drugie przerabia w sercu i w pamięci:
I tak pochodem idą cienie ... cienie ...
Aż się następne znów na krew poświęci!
Wspomnienie dziadów pieśnią jest dla synów,
I znów przez wnuków grzmi piorunem czynów ...
Pieśń ... czyn ... wspomnienie – to jedno
-to Polska!
Justyna Biela:
Za udział w powstaniu tysiące ludzi zapłaciły wysoką cenę.
Ich gromady gnano po śniegu i mrozie na zesłanie na Sybir.
Trasę strasznych pochodów znaczyły liczne groby.
Około 10 tysięcy ludzi udało się na emigrację do Europy Zachodniej.
Wielu Polaków nigdy nie wróciło do rodzinnych stron.
Moskale skonfiskowali wiele majątków. Wykonano dużo wyroków śmierci.
Trwałym osiągnięciem powstania było uwłaszczenie około 5 milionów chłopów,
którzy dzięki temu stali się pełnoprawnymi gospodarzami. Mimo klęski, wzmocnione
zostało poczucie narodowej solidarności wśród Polaków, w tym także na ziemiach
utraconych przed wiekami – Śląsku, Warmii i Mazurach.
Dominik Zientek:
Hej strzelcy wraz, nad nami orzeł biały
A przeciw nam śmiertelny stoi wróg,
Niech z naszych strzelb piorunie zagrzmią strzały,
A lotem kul kieruje Bóg.
Chór: „ Wojenko, wojenko”
Piotr Janosz:
W 1914 roku wybuchła I wojna światowa. Państwa, które dokonały rozbiorów Polski,
teraz zaczęły walczyć przeciwko sobie. We wrogich sobie armiach musieli walczyć
Polacy. W ich sercach na nowo ożyła nadzieja i wiara, że walka ta przyniesie Polsce
niepodległość. Na czele ruchu niepodległościowego stanął Józef Piłsudzki. To
on stworzył „Legiony” i poprowadził je do walki.
Chór: „Marsz I Brygady” –( „Legiony”)
Justyna Biela:
Pierwsza wojna światowa zakończyła się klęską Niemiec i Austrii oraz rewolucją w
Rosji. I właśnie dzięki tym wydarzeniom i walce Polaków o wolność naszego kraju 11 Listopada 1918 roku powstało Niepodległe Państwo Polskie.
Jagoda Osękowska:
Bijcie dzwony, nieście w świat wieść!
Polska wolna, Polska wolna!
A my winniśmy cześć tym,
co dla naszej Ojczyzny ginęli i cierpieli dla niej,
a ona rozkwitła nowa, wspaniała!
Wolność zapukała do okien razem z wesołą ułańską piosenką.
Chór: ,,Pierwsza kadrowa”
Dominik Zientek: Ojczyzna wolna, znowu wolna!
Tak bije serce, huczą skronie!
A Biały Orzeł w słońcu kwiatów
Przyleciał, by go ująć w dłonie.
Zawsze był z nami-ptak wspaniały,
Choć czasem ktoś odszedł daleko...
Bronił tej ziemi, bo ją kochał
Sercem pokoleń już od wieków.
Piosenka „ Miejcie nadzieję nie tę lichą marną” (sł A. Asnyk, J. Wójcicki))