Karta Nauczyciela. Komentarz problemowy
Transkrypt
Karta Nauczyciela. Komentarz problemowy
Piotr Ciborski KARTA NAUCZYCIELA Komentarz problemowy Wydanie XV Stan prawny na dzieñ 31 maja 2016 r. (z uwzglêdnieniem zmian obowi¹zuj¹cych od dnia 1 wrzeœnia 2016 r., 1 paŸdziernika 2016 r. i 1 stycznia 2017 r.) ODDK Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp. k. Gdańsk 2016 Spis treœci Wprowadzenie do wydania XV .......................................................................................................19 Szczegółowe omówienie zmian wprowadzonych do Karty Nauczyciela – zmiany legislacyjne, które nastąpiły od poprzedniego (czternastego) wydania niniejszego komentarza .......................................................................................................................................20 Nowelizacja wynikająca z ustawy z dnia 18 marca 2016 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw............................................................................20 Nowelizacja wynikająca z ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o opiniodawczych zespołach sądowych specjalistów...........................................................................................26 Nowelizacja wynikająca z ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.......................................................................................27 Nowelizacja wynikająca z ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw.................................................................27 Nowelizacja wynikająca z ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyŜszym oraz niektórych innych ustaw........................................................28 Komentarz problemowy do Karty Nauczyciela Rozdział 1. Postanowienia wstępne (art. 1–5) ................................................................................29 Nauczanie religii przed 1989 r. a praca nauczycielska .........................................................29 Ilość i typ szkół w zespole szkół ..............................................................................................29 Praca oddziału przedszkolnego w czasie wakacji ..................................................................29 Zespół szkół i szkoła jako pracodawca ..................................................................................29 Status prawny wychowawców i nauczycieli w placówkach opiekuńczo-wychowawczych .................................................................................................30 Status asystenta nauczyciela...................................................................................................31 Zatrudnianie od dnia 1 stycznia 2014 r. pracowników publicznych placówek opiekuńczych i ośrodków adopcyjnych .................................................................................32 ZałoŜenie nowej szkoły publicznej .........................................................................................32 Prowadzenie szkoły niepublicznej..........................................................................................32 Rozdział 2. Obowiązki nauczycieli (art. 6–8) .................................................................................33 Ocena pracy nauczycieli i pracowników niebędących nauczycielami ................................33 Nauczyciel z UE a wykonywanie pracy nauczyciela w Polsce .............................................36 Uprawnienia kontrolne rodziców wobec nauczycieli w kwestii wycieczek i imprez kulturalnych.............................................................................................................................36 Dyrektor szkoły pracodawcą ...................................................................................................36 Rozdział 3. Wymagania kwalifikacyjne (art. 9) .............................................................................37 Kwalifikacje nauczyciela bibliotekarza...................................................................................38 Kwalifikacje nauczyciela praktycznej nauki zawodu ............................................................38 Kwalifikacje osoby pełniącej funkcję kierowniczą.................................................................38 Organy oceniające pracę dyrektora .........................................................................................40 Niespełnienie wymogów kwalifikacyjnych w ubieganiu się o wyŜszy stopień awansu zawodowego ............................................................................................................................41 WyŜsze wykształcenie a przepisy oświatowe ........................................................................42 Kierownik placówki opiekuńczo-wychowawczej .................................................................42 Nauczyciel kontraktowy a brak magisterium ........................................................................42 Prowadzenie zajęć edukacyjnych w zakresie udzielania pierwszej pomocy ........................43 StaŜ adaptacyjny ......................................................................................................................43 Brak wykształcenia wyŜszego .................................................................................................44 Przygotowanie pedagogiczne ..................................................................................................44 3 Spis treœci Rozdział 3a. Awans zawodowy nauczycieli (art. 9a–9i) ...............................................................44 Dokumentacja potrzebna do odbycia staŜu ............................................................................44 Plan rozwoju zawodowego ......................................................................................................46 Obowiązki dyrektora w okresie odbywania staŜu przez nauczyciela....................................46 Obowiązki nauczyciela starającego się o tytuł nauczyciela kontraktowego .........................47 Obowiązki nauczyciela starającego się o tytuł nauczyciela mianowanego...........................47 Obowiązki nauczyciela starającego się o tytuł nauczyciela dyplomowanego.......................48 Komisja egzaminacyjna dla nauczycieli starających się o awans zawodowy .......................49 Charakter ustalenia długości staŜu ........................................................................................49 Były pracownik naukowy szkoły wyŜszej a stopień nauczyciela mianowanego w kolegium pracowników słuŜb społecznych........................................................................50 Nauczyciel-ekspert ..................................................................................................................50 Określenie wymagań kwalifikacyjnych nauczyciela zawartych w akcie nadania stopnia awansu zawodowego .................................................................................................50 Termin oceny spełnienia wymagań kwalifikacyjnych...........................................................50 Nadzór kuratora oświaty nad pracą komisji kwalifikacyjnej ................................................51 Charakter prawny aktu nadania stopnia awansu zawodowego ............................................51 Zawartość aktu nadania stopnia zawodowego ......................................................................51 Odszkodowanie z tytułu naruszenia dóbr osobistych nauczyciela a ocena jego pracy dokonana w procesie awansu zawodowego ...........................................................................51 Nadanie nauczycielowi stopnia nauczyciela mianowanego a zatrudnienie na czas nieokreślony ............................................................................................................................51 Nadanie nauczycielowi kontraktowemu zatrudnionemu w Kolegium Nauczycielskim stopnia nauczyciela mianowanego ........................................................................................52 Braki formalne we wniosku o nadanie stopnia nauczyciela mianowanego..........................52 Nawiązanie stosunku pracy z nauczycielem mianowanym ..................................................52 Mianowanie nauczyciela.........................................................................................................52 Ocena pracy nauczyciela a sąd ..............................................................................................53 Sąd pracy a badanie postępowania szkoły przy dokonywaniu oceny nauczyciela ..............53 Organ prowadzący nadający stopnie awansu zawodowego a stanowisko komisji kwalifikacyjnej ........................................................................................................................53 Doradca metodyczny ...............................................................................................................53 Kapituła do Spraw Profesorów Oświaty i jej zadania.............................................................54 Rozdział 4. Nawiązanie, zmiana i rozwiązanie stosunku pracy (art. 10–28) ..............................55 Zakres obowiązków nauczyciela na piśmie ...........................................................................55 Plan nauczania ........................................................................................................................55 Pensum godzinowe zajęć nauczyciela przedmiotu i nauczyciela-bibliotekarza...................55 Nauczyciel jako pracownik szkoły lub zespołu szkół ...........................................................56 Dyskryminacja ze względu na wiek .......................................................................................56 Zatrudnianie logopedy ............................................................................................................57 Charakter zatrudnienia ..............................................................................................................57 Nawiązanie stosunku pracy a obowiązek informacyjny pracodawcy ..................................57 Wolne etaty a pierwszeństwo zatrudnienia ...........................................................................57 Termin otrzymania umowy o pracę i jej treść ........................................................................57 Umowa na czas określony .......................................................................................................58 Umowa o pracę na okres próbny ............................................................................................59 Nauczyciel mianowany a zatrudnienie na podstawie umowy o pracę na czas określony ...59 Umowa-zlecenie a zatrudnienie nauczyciela ........................................................................59 Przekształcenie zatrudnienia nauczyciela mianowanego .....................................................61 Umowa na czas określony w szkole........................................................................................61 Zastępstwo nieobecnego nauczyciela ....................................................................................62 Uzyskanie stopnia nauczyciela mianowanego a zmiana podstawy świadczenia pracy .......62 Skuteczność zawarcia umowy o pracę na czas określony ....................................................62 4 Spis treœci Stosunek pracy z działaczem związkowym............................................................................62 Odszkodowania za naruszenie dóbr osobistych.....................................................................63 Państwowa Inspekcja Pracy a podwaŜanie charakteru umów ..............................................63 „Domniemanie” istnienia stosunku pracy ..............................................................................64 Umowa cywilnoprawna dla nauczyciela................................................................................65 Podstawa prawna świadczenia pracy jako kryterium doboru pracownika ..........................66 Przeniesienie w stan nieczynny.................................................................................................66 Przeniesienie w stan nieczynny .............................................................................................66 Termin przeniesienia w stan nieczynny ................................................................................68 Pojęcie stanu nieczynnego po 31 sierpnia 2004 r...................................................................68 Przeniesie w stan nieczynny nauczycielki w ciąŜy ...............................................................69 Przeniesienie w stan nieczynny a ponowne zatrudnienie ....................................................69 Przeniesienie w stan nieczynny a przywrócenie do pracy ....................................................69 Przejście w stan nieczynny .....................................................................................................69 Nauczyciel zatrudniony na czas określony a przeniesienie w stan nieczynny ....................69 Urlop wychowawczy a przeniesienie w stan nieczynny .......................................................69 Informowanie nauczyciela o przejściu w stan nieczynny ....................................................70 Naruszenie procedury likwidacji szkoły a przeniesienie nauczyciela w stan nieczynny ...70 Przeniesienie w stan nieczynny członka związku zawodowego a wymóg konsultacji .............70 Przeniesienie w stan nieczynny członka zarządu zakładowej organizacji związkowej bez zgody zarządu związku ....................................................................................................70 Przeniesienie w stan nieczynny a przysługujące roszczenia ................................................70 Przeniesienie nauczyciela w stan nieczynny w czasie choroby ...........................................71 Przeniesienie w stan nieczynny a zatrudnienie na zastępstwo ............................................71 ZłoŜenie wniosku o przeniesienie w stan nieczynny a działanie pod wpływem błędu co do prawa .............................................................................................................................71 Wniosek nauczyciela o przeniesienie w stan nieczynny .......................................................71 Przeniesienie nauczyciela z jednej miejscowości do drugiej w ramach tej samej placówki ..................................................................................................................................71 Rozwiązanie stosunku pracy .....................................................................................................71 Rozwiązanie umowy z upływem czasu a prawo do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej.........................................................................................................................71 Rozwiązanie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony ................................................72 Termin rozwiązania stosunku pracy a nabycie prawa do emerytury ...................................73 Trudna sytuacja rodzinna a odwołanie się od wypowiedzenia stosunku pracy ..................73 Przyczyna zwolnienia nauczyciela .........................................................................................73 Choroba pracownika a skuteczność wypowiedzenia stosunku pracy ..................................73 Umowa o pracę na czas określony a wypowiedzenie stosunku pracy .................................73 Wypowiedzenie umowy na czas określony............................................................................74 Ochrona stosunku pracy w wieku przedemerytalnym ..........................................................74 Ochrona przedemerytalna nauczyciela ..................................................................................74 Wypowiedzenie stosunku pracy z powodu częściowej likwidacji szkoły a zmniejszenie wymiaru zatrudnienia lub uzupełnienie zatrudnienia w innej szkole ................................74 Wypowiedzenie stosunku pracy a konsultacja z zakładową organizacją związkową ...............74 Rozwiązanie stosunku pracy po wyczerpaniu okresu zasiłkowego ......................................74 Kryteria doboru pracowników do zwolnienia a formalna przyczyna wypowiedzenia stosunku pracy ........................................................................................................................75 Rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem w zespole szkół..............................................75 Reorganizacja systemu szkolnictwa a wypowiedzenie nauczycielowi stosunku pracy ......75 Nauczyciel religii członkiem zarządu zakładowej organizacji związkowej a rozwiązanie stosunku pracy bez zgody zarządu..................................................................75 Zmiana planu nauczania a wypowiedzenie umowy o pracę ................................................75 5 Spis treœci Zwolnienie nauczyciela mianowanego podczas urlopu dla poratowania zdrowia.................76 Zwolnienie nauczyciela z powodu osiągnięcia wieku emerytalnego....................................76 Roszczenia nauczyciela mianowanego w przypadku niezgodnego z prawem rozwiązania stosunku pracy....................................................................................................76 Odwołanie nauczyciela z funkcji dyrektora i rozwiązanie stosunku pracy ze szkołą................76 Zmiany organizacyjne a rozwiązanie stosunku pracy ...........................................................77 PodwaŜenie zasadności wypowiedzenia ................................................................................77 Zmiana warunków zatrudnienia dla nauczyciela kontraktowego.........................................77 Redukcja etatów ......................................................................................................................77 Zwolnienie nauczyciela z powodu redukcji etatów a obowiązek poszukiwania godzin w innych szkołach na dopełnienie etatu ................................................................................78 Pierwszeństwo redukcji nauczycieli kontraktowych ............................................................78 Zwolnienia grupowe a ochrona nauczycieli ..........................................................................79 Zwolnienie grupowe w szkole.................................................................................................80 Ochrona stosunku pracy w okresie ciąŜy nauczycielki świadczącej pracę na podstawie mianowania..............................................................................................................................80 Choroba nauczyciela a rozwiązanie stosunku pracy..............................................................80 Likwidacja szkoły .......................................................................................................................80 Likwidacja szkoły a zwolnienie pracowników chronionych .................................................80 Pozytywna opinia kuratora oświaty w zakresie likwidacji szkoły ........................................81 Wymóg konsultacji zamiaru likwidacji szkoły ze związkami zawodowymi ........................81 Opinia związków zawodowych przy likwidacji szkoły .........................................................81 Powiadomienie związków zawodowych i rodziców o likwidacji szkoły ..............................81 Konsultacja ze związkiem zawodowym likwidacji szkoły.....................................................82 Przywrócenie i powrót do pracy................................................................................................82 Negatywna ocena pracy a roszczenie o przywrócenie do pracy ...........................................82 Przywrócenie do pracy a wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy .........................82 Powrót do pracy po skorzystaniu z prawa do wcześniejszej emerytury a uznanie stopnia nauczyciela mianowanego ........................................................................................82 Przywrócenie do pracy – nie jest celowe ................................................................................82 Uprawnienia nauczyciela zwolnionego niezgodnie z prawem..............................................82 Odprawy pienięŜne.....................................................................................................................83 Odprawa pienięŜna a niezwłoczne podjęcie pracy ...............................................................83 Przeniesienie do innej szkoły na własny wniosek a odprawa pienięŜna .............................83 Wysokość odprawy pienięŜnej przy zwolnieniu z powodu redukcji etatów ........................83 Zwolnienie nauczycieli niebędące zwolnieniem grupowym a odprawy pienięŜne .............83 Częściowa likwidacja szkoły a odprawy pienięŜne................................................................84 Brak środków na wypłatę odpraw pienięŜnych a obowiązek powiatu .................................84 Odprawa w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia a trwała niezdolność do pracy ...................................................................................................................................84 Uprawnienie do odprawy pienięŜnej w przypadku trwałej niezdolności do wykonywania pracy w pełnym wymiarze czasu pracy ....................................................84 Naliczanie odprawy z tytułu likwidacji szkoły lub stanowiska pracy .................................85 Prawo do odprawy pienięŜnej w związku z reorganizacją szkoły nie wyłącza prawa do odprawy rentowej ...............................................................................................................85 Odprawa pienięŜna dla mianowanego nauczyciela ...............................................................86 Badania okresowe.......................................................................................................................86 Badania kontrolne i okresowe ................................................................................................86 Zasadność skierowania na badania lekarskie ........................................................................86 Nieterminowe wykonanie kontrolnych badań lekarskich a zwolnienie z pracy ..................86 Przeniesienie nauczyciela ..........................................................................................................87 Pojęcie stanowiska w świetle art. 18 ust. 1 k.n. .....................................................................87 Przeniesienie nauczyciela do pracy w innej szkole ..............................................................87 6 Spis treœci Zgoda nauczyciela na pracę w innej szkole w celu uzupełnienia pensum ..........................87 Przeniesienie do innej szkoły na podstawie przepisów Karty Nauczyciela a odprawa pienięŜna z tytułu likwidacji pracodawcy..............................................................................87 Przeniesienie do innej pracy w trybie Karty Nauczyciela a dodatkowe wynagrodzenie w związku ze zwiększeniem obowiązkowego pensum zajęć dydaktycznych ........................87 Przeniesienie nauczyciela mianowanego na jego wniosek do pracy w innej szkole a stosunek pracy w nowej szkole ...........................................................................................88 Przeniesienie nauczyciela na nienauczycielskie stanowisko ................................................88 Przeniesienie do pracy w innej szkole a rozwiązanie stosunku pracy ..................................88 Przywrócenie pracownika do pracy na poprzednich warunkach a brak stanowisk pracy ....88 Zatrudnienie w zespole szkół..................................................................................................88 Przejęcie przez gminę obsługi finansowej szkoły...................................................................89 Przestępstwo z winy umyślnej ...................................................................................................89 Prawomocny wyrok za popełnienie przestępstwa z winy umyślnej a stosunek pracy ........89 Prawomocny wyrok za prowadzenie samochodu w stanie nietrzeźwości jako podstawa wygaśnięcia stosunku pracy ...................................................................................................89 Termin wygaśnięcia stosunku pracy w przypadku popełnienia przestępstwa z winy umyślnej ......................................................................................................................89 Kierowanie szkołą ......................................................................................................................89 Kierowanie dwiema szkołami przez jedną osobę ..................................................................89 Liczba dzieci w oddziałach szkolnych ...................................................................................91 Dyrektor szkoły a gminny pracownik samorządowy ............................................................91 Odwołanie dyrektora z powodu podejrzenia o mobbing .......................................................93 Wiceprezydent a dyrektor szkoły ...........................................................................................94 Dyrektor szkoły – funkcjonariusz publiczny ..........................................................................94 Tryb powierzenia obowiązków na stanowisku dyrektora szkoły .........................................94 Tryb odwołania z funkcji dyrektora szkoły ..........................................................................103 Przyczyna odwołania dyrektora szkoły ................................................................................104 Kara za naruszenie dyscypliny finansów publicznych........................................................105 Odwołanie dyrektora bez wypowiedzenia............................................................................105 Przedstawiciel zakładowej organizacji związkowej w komisji konkursowej ......................105 Rozdział 5. Warunki pracy i wynagrodzenie (art. 29–46) ...........................................................105 Wynagrodzenie .........................................................................................................................105 Termin polecenia przelewu wynagrodzenia za pracę nauczyciela ....................................105 Wynagrodzenie nauczycieli, którzy ukończyli szkoły teologiczne ....................................105 Wynagrodzenie nauczycieli, którzy ukończyli studia zawodowe ......................................106 Obliczanie stawki wynagrodzenia zasadniczego za jedną godzinę przeliczeniową dla nauczycieli realizujących zwiększone pensum .............................................................106 Nieusprawiedliwiony dzień pracy a nadpłacone wynagrodzenie .......................................106 Potrącenie niedoboru z wynagrodzenia za pracę ................................................................107 Potrącenia z wynagrodzenia..................................................................................................107 Potrącenia z wynagrodzenia za pracę a kwota wolna od potrąceń .....................................108 Dodatkowe wynagrodzenie z tytułu uczestniczenia w wycieczkach szkolnych ...............108 NiŜsze wynagrodzenie a dyskryminacja ..............................................................................108 Obliczenia wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe ..................................................108 Dodatek staŜowy z kilku szkół ..............................................................................................109 Pracownicy dydaktyczni OHP a postanowienia Karty Nauczyciela w zakresie wynagrodzenia za pracę w godzinach ponadwymiarowych ...............................................109 Zasady wypłacania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw dla nauczycieli zatrudnionych w schroniskach dla nieletnich ....................................................................109 Przesłanki otrzymania dodatku motywacyjnego .................................................................109 7 Spis treœci Swoboda organu prowadzącego przy ustalaniu wypłaty (dodatku motywacyjnego, wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw, nagród) ...110 Choroba nauczyciela a prawo do wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe...............110 Wynagrodzenie za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe .........................................110 Ewidencja obowiązkowych godzin zajęć pozalekcyjnych ..................................................111 Zasady obniŜania pensum dydaktycznego dla nauczycieli ................................................111 Opracowywanie sprawozdania nauczycieli w wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli .............................................................................................................................112 Konstytucyjność „14 pensji” dla nauczycieli........................................................................113 Minimalne wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela w roku szkolnym 2015/2016.............113 Zarobki nauczycieli w 2016 r................................................................................................113 Dyrektor szkoły a ustalenie wysokości wynagrodzenia dla nauczycieli ............................113 Organ prowadzący a ustalanie regulaminu wynagrodzeń dla nauczycieli .........................114 Analiza wydatków na wynagrodzenia a obowiązki organów prowadzących .....................114 ZawyŜenie wynagrodzenia zasadniczego a korekta błędu ..................................................114 Rozwiązanie umowy o pracę a podwyŜka z wyrównaniem ................................................115 Choroba dyrektora szkoły a zwiększenie wysokości dodatku funkcyjnego .......................115 PodwyŜka wynagrodzeń nauczycieli a przebywanie na urlopie dla poratowania zdrowia...................................................................................................................................115 Zgodność z Konstytucją RP róŜnicowania wysokości dodatków do wynagrodzenia nauczyciela ............................................................................................................................116 Zasady odpłatności za posiłki spoŜywane przez nauczycieli w stołówkach szkolnych .............117 Zrekompensowanie nauczycielowi dnia wolnego od pracy ................................................118 Wysokość dodatku funkcyjnego dyrektora...........................................................................118 Zwrot wynagrodzenia za czas choroby za niezgodne z celem wykorzystanie zwolnienia lekarskiego ..........................................................................................................118 Wynagrodzenie za czas choroby ...........................................................................................118 Zasady wynagradzania egzaminatorów ................................................................................119 Wychowawca przedszkolny a dodatek funkcyjny ..............................................................120 Dodatek za wysługę lat ..........................................................................................................121 Reguły ustalania prawa do dodatku staŜowego....................................................................121 Wysokość pierwszego dodatku staŜowego dla nauczyciela.................................................122 Dodatek motywacyjny dla nauczyciela.................................................................................122 Prawo do dodatkowego wynagrodzenia za egzaminowanie maturzystów .........................122 Wymóg uzgadniania podwyŜek ze związkami zawodowymi ..............................................123 Wypłata wynagrodzenia mediatorowi przy sporach zbiorowych .......................................123 Prawo związku zawodowego do otrzymywania informacji na temat wysokości płac pracowników..........................................................................................................................123 Zawieranie układów zbiorowych pracy na zasadach określonych w dziale XI Kodeksu pracy...................................................................................................................123 Przyznanie dodatku motywacyjnego a opinia związków zawodowych..............................124 Przyznanie nauczycielowi nagrody a nałoŜenie na dyrektora obowiązku uzyskiwania opinii związku zawodowego .................................................................................................124 Udział w strajku a pobrane wynagrodzenie..........................................................................125 Wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca ..............................................................125 Odprawa pośmiertna – termin przyznania, zasady naliczania ...........................................126 Rozwiązanie stosunku pracy z powodu niezdolności do pracy i przejścia na rentę z ZUS a prawo do dwóch odpraw pienięŜnych ...................................................................127 Prawo nauczycieli do dodatku motywacyjnego a moŜliwości finansowe samorządu .............127 Prawo do dodatku funkcyjnego ............................................................................................127 Pojęcie „podstawowego” i „dodatkowego” zatrudnienia a dodatek za wysługę lat ...............128 Zwolnienie pracownika od pracy w celu przeprowadzenia zajęć dydaktycznych w szkole zawodowej .............................................................................................................128 Bezpodstawne przyznanie dodatku do wynagrodzenia .......................................................128 8 Spis treœci Wynagrodzenie głównej księgowej zatrudnionej w szkole..................................................128 Wynagrodzenie za gotowość do pracy ..................................................................................129 Odprawa naleŜna nauczycielowi w związku z likwidacją szkoły .......................................129 Regulamin wynagradzania.......................................................................................................129 Uzgadnianie regulaminu .......................................................................................................129 Zmiana regulaminu a brak konsensusu między organizacjami związkowymi...................130 Regulamin ustalany przez organ prowadzący a obliczanie wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw...............................................................130 Regulamin a zasady cofania dodatku funkcyjnego ..............................................................130 Wymóg uzgodnienia ze związkami zawodowymi regulaminu a reprezentatywne organizacje związkowe .........................................................................................................131 Czas pracy/wymiar zajęć/godziny ponadwymiarowe............................................................131 Obowiązek prowadzenia ewidencji czasu pracy .................................................................131 Czas pracy nauczyciela zatrudnionego w szkole niepublicznej ..........................................132 Rozliczanie czasu pracy nauczyciela udającego się z młodzieŜą na kilkudniową wycieczkę ..............................................................................................................................132 Praca nauczyciela w godzinach nadliczbowych ..................................................................133 Zgoda dyrektora na zatrudnienie nauczyciela w większym wymiarze godzin dydaktycznych ......................................................................................................................134 Okres realizowania pensum dydaktycznego .......................................................................134 Podjęcie dodatkowego zatrudnienia a zgoda dyrektora .......................................................134 ObniŜenie ilości zajęć dydaktycznych a pełnienie dodatkowych zajęć wychowawczych....................................................................................................................134 Uzupełnianie pensum zajęć dydaktycznych przez wykonywanie pracy w charakterze bibliotekarza...........................................................................................................................134 ObniŜenie obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych dyrektora szkoły ...................135 Zwiększenie tygodniowego wymiaru czasu pracy psychologów, pedagogów, logopedów i doradców zawodowych ....................................................................................135 Placówki oświatowe, w których realizowana jest praca w porze nocnej ............................135 Zajęcia wychowawcze prowadzone przez całą dobę a praca w porze nocnej ....................135 Uprawnienia nauczyciela zatrudnionego w porze nocnej ..................................................135 Czas pracy nauczycieli wspomagających .............................................................................136 Ilość godzin ponadwymiarowych dla dyrektora .................................................................136 Wypowiedzenie pracy w godzinach ponadwymiarowych...................................................136 Ograniczenia w zatrudnieniu w godzinach ponadwymiarowych ......................................136 Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze a godziny ponadwymiarowe .....................................136 Udział w egzaminie maturalnym a godziny ponadwymiarowe...........................................137 Zaliczanie do pensum godzin prowadzenia kursów kwalifikacyjnych dla dorosłych .......137 Zajęcia wyrównawcze lub konsultacje a dodatkowe wynagrodzenie z tytułu godzin ponadwymiarowych ..............................................................................................................137 Pełnienie opieki nad młodzieŜą w okresie ferii ...................................................................137 Obowiązywanie niepodanej do powszechnej wiadomości uchwały rady dotyczącej udzielenia i rozmiaru zniŜek tygodniowych wymiaru zajęć ..............................................138 Udział nauczyciela w wycieczce szkolnej z uczniami ........................................................138 Czas pracy rehabilitanta i rewalidanta .................................................................................138 Zatrudnienie w placówce nieferyjnej a udzielenie dnia wolnego z tytułu święta .............138 Opinia kuratorium oświaty w sprawie arkusza organizacyjnego szkoły a odrębna opinia w zakresie zwolnienia dyrektora szkoły z obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych ......................................................................................................................139 Zmniejszenie wymiaru obowiązkowych zajęć .....................................................................139 Ustalanie czasu pracy pedagoga, psychologa, logopedy przez gminę ................................139 Czas pracy nauczycieli ustalany przez gminę ......................................................................139 Praca w świetlicy a wypracowywanie dodatkowych godzin zajęć edukacyjnych..............139 Opieka nad dziećmi w dni wolne od nauki..........................................................................140 9 Spis treœci Czas pracy nauczyciela specjalisty .......................................................................................140 Pensum nauczyciela pracującego z dziećmi 5- i 6-letnimi ..................................................140 Czas pracy bibliotekarza szkolnego ......................................................................................140 Zasiłek chorobowy i opiekuńczy.............................................................................................141 Prawo do zasiłku opiekuńczego ...........................................................................................141 Prawo do 100% zasiłku (wynagrodzenia) chorobowego .....................................................141 Nabycie prawa do zasiłku chorobowego po przerwie w zatrudnieniu ...............................142 Nieprawidłowo naliczony zasiłek chorobowy a wniosek o pomoc ....................................142 Kontrola prawidłowości korzystania przez pracownika ze zwolnienia lekarskiego .............142 Zasiłek chorobowy za okres niezdolności do pracy za granicą ...........................................143 Akty prawne regulujące pozycję nauczyciela zatrudnionego przez róŜne kościoły............143 Akt prawny regulujący pozycję nauczyciela zatrudnionego przez Kościół Prawosławny..........................................................................................................................143 Akt prawny regulujący pozycję nauczyciela zatrudnionego przez Kościół Ewangelicko-Augsburski ......................................................................................................144 Nauczyciele zatrudnieni przez Kościół Adwentystów Dnia Siódmego a przepisy Karty Nauczyciela ...........................................................................................................................144 Nauczyciel zatrudniony przez Kościół Polskokatolicki a ochrona wynikająca z przepisów Karty Nauczyciela .............................................................................................144 Nauczyciel zatrudniony przez Kościół Ewangelicko-Metodystyczny a przepisy Karty Nauczyciela ...........................................................................................................................144 Nauczyciel zatrudniony przez Kościół Chrześcijan Baptystów a przepisy Karty Nauczyciela ...........................................................................................................................144 Nauczyciel zatrudniony przez Kościół Zielonoświątkowy .................................................144 Akt prawny regulujący pozycję nauczyciela zatrudnionego przez Kościół Starokatolicki Mariawitów ....................................................................................................145 Warunki pracy ..........................................................................................................................145 Praca w trudnych warunkach ..............................................................................................145 Prace realizowane w warunkach uciąŜliwych......................................................................146 Rozdział 6. Nagrody i odznaczenia (art. 47–52) ..........................................................................147 Termin nabycia prawa do nagrody jubileuszowej................................................................147 Ochrona wynagrodzenia a odprawa emerytalna lub nagroda jubileuszowa.......................147 Nadpłata nagrody jubileuszowej...........................................................................................148 Praca na roli a okres uprawniający do nagrody jubileuszowej ...........................................148 Nauczanie religii w szkołach w latach 1990–1997 a prawo do dodatku za staŜ pracy lub nagrody jubileuszowej ...................................................................................................148 Potrącenia za zobowiązania pracownika z nagrody jubileuszowej .....................................149 Okres uprawniający nauczyciela religii szkoły publicznej do nagrody jubileuszowej ...........149 Naliczanie nagrody jubileuszowej ........................................................................................150 Termin wypłacenia trzynastki ..............................................................................................150 Obliczanie trzynastki nauczycielowi ...................................................................................151 Nauczyciele szkół niepublicznych a prawo do trzynastki...................................................154 Nienabycie prawa do nagrody rocznej..................................................................................155 Przebywanie na zwolnieniu lekarskim podczas półrocznego zatrudnienia a prawo do trzynastki .........................................................................................................................157 Zatrudnienie na podstawie umowy o pracę zawartej na okres roku szkolnego 2015/2016 a prawo do trzynastki ..........................................................................................157 Umowa na zastępstwo a prawo do trzynastki ......................................................................158 Śmierć pracownika a wypłacenie trzynastki za rok ubiegły jego rodzinie .........................158 Przeniesienie słuŜbowe a wypłacenie trzynastki ................................................................158 Trzynastka po urlopie macierzyńskim i rodzicielskim ........................................................159 10 Spis treœci Nieprzepracowanie w roku kalendarzowym co najmniej 6 miesięcy a prawo do nagrody rocznej ...............................................................................................................159 Uprawnienie do nadania nauczycielowi Medalu Komisji Edukacji Narodowej ................162 Przyznanie Medalu Komisji Edukacji Narodowej ...............................................................163 Samodzielne przyznawanie nagród przez dyrektora ..........................................................164 Nagroda dla nauczyciela .......................................................................................................164 Konsultowanie z zakładowymi organizacjami związkowymi przyznania nauczycielowi nagrody...................................................................................................................................164 Kryteria uprawniające nauczyciela do nagrody z funduszy MEN lub kuratora oświaty....164 Tryb ubiegania się o nagrodę dla nauczyciela z funduszy MEN lub kuratora oświaty ......165 Rozdział 7. Uprawnienia socjalne i urlopy (art. 53–70) ..............................................................166 Pozbawianie nauczyciela w drodze regulaminu prawa do dodatku mieszkaniowego i wiejskiego ............................................................................................................................166 Status emeryta przy przejściu na rentę rodzinną po zmarłym małŜonku ..........................166 Pełnienie obowiązków słuŜbowych a ochrona przewidziana dla funkcjonariuszy publicznych ..........................................................................................................................166 Zajmowanie mieszkań szkolnych ........................................................................................166 Dodatek mieszkaniowy a składka na ubezpieczenie społeczne .........................................166 Nauczyciel zatrudniony w szkole w wymiarze 3/4 etatu a prawo do zasiłku na zagospodarowanie .................................................................................................................167 Prawo do zasiłku na zagospodarowanie a wcześniejsze zatrudnienie w placówce niebędącej szkołą ...................................................................................................................167 Prawo nauczyciela do ulgowych przejazdów PKP ...............................................................167 Ulgowe przejazdy dla przedszkolanek..................................................................................167 Uprawnienia nauczycieli skierowanych lub delegowanych do pracy za granicą...............167 Urlopy ........................................................................................................................................168 Obliczanie wymiaru urlopu nauczyciela, zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ............................................................................................................................168 Okres stanu nieczynnego a urlop wypoczynkowy nauczyciela .........................................169 Zatrudnienie nauczyciela w systemie feryjnym a urlop wypoczynkowy na Ŝądanie ..........169 Przejście na emeryturę a prawo nauczyciela do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w wymiarze proporcjonalnym do czasu zatrudnienia w danym roku .......................................................................................................................169 Wymiar urlopu nauczyciela zatrudnionego przez okres krótszy niŜ 10 miesięcy a ferie szkolne w organizacji pracy ......................................................................................169 Wymiar urlopu przysługujący nauczycielowi a rozwiązanie stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego ............................................................................................170 Organ odpowiedzialny za udzielenie bezpłatnego urlopu dyrektorowi szkoły .................170 Zasady udzielania nauczycielowi urlopu bezpłatnego .......................................................170 Urlop macierzyński ...............................................................................................................171 Urlop rodzicielski wg nowych zasad ....................................................................................171 Dzielenie urlopu rodzicielskiego na części i odroczenie jego wykorzystania.....................172 Praca w czasie urlopu rodzicielskiego ..................................................................................173 Urlop wychowawczy .............................................................................................................173 Prawo nauczyciela do czasu wolnego z tytułu opieki nad dzieckiem.................................174 Urlop ojcowski .......................................................................................................................174 Wymiar urlopu nauczyciela w systemie feryjnym po powrocie z urlopu wychowawczego ...................................................................................................................175 Prawo nauczyciela do urlopu szkoleniowego ......................................................................176 Choroba w czasie ferii letnich a prawo do tzw. urlopu uzupełniającego ...........................177 Uwzględnianie dodatku uzupełniającego, o którym mowa w art. 30a ust. 3 Karty Nauczyciela, przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy dla nauczyciela....178 11 Spis treœci Działalność socjalna szkoły .....................................................................................................178 Przedmiot działalności socjalnej szkoły ...............................................................................178 Odpowiedzialność pracodawcy za naruszenie przepisów o działalności socjalnej............179 Dokumentacja działalności socjalnej pracodawcy ...............................................................179 Fundusz socjalny ......................................................................................................................180 Podmiot uprawniony do korzystania z funduszu socjalnego szkoły...................................180 Fundusz socjalny dla pracowników szkoły niebędących nauczycielami ..........................182 Byli pracownicy szkoły – emeryci i renciści niebędący nauczycielami a prawo do świadczeń socjalnych ze szkoły ............................................................................................182 Sposób naliczania funduszu socjalnego dla emerytów i rencistów – byłych nauczycieli ............................................................................................................................182 Naliczanie odpisu socjalnego dla nauczyciela-emeryta, który podjął pracę w trakcie roku szkolnego .......................................................................................................................183 Sposób naliczania odpisu na fundusz socjalny dla nauczycieli..........................................184 Mechanizm naliczania funduszu socjalnego dla pracowników szkoły niebędących nauczycielami .......................................................................................................................184 Pomoc socjalna dla rodzin mających dzieci w przedszkolach lub Ŝłobkach ......................185 Zasady gospodarowania funduszem socjalnym w szkole ...................................................185 Finansowanie szkolnych imprez integracyjnych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych ..............................................................................................................................187 Emeryt uprawniony do świadczeń socjalnych .....................................................................187 RóŜnicowanie wysokości dopłat do kolonii dzieci w zaleŜności od staŜu pracy ich rodzica w danej szkole ....................................................................................................187 RóŜnicowanie wysokości świadczeń socjalnych..................................................................188 Wydatkowanie zfśs bez uzgodnienia ze związkami zawodowymi działającymi w szkole .................................................................................................................................188 MoŜliwość zaskarŜenia rozstrzygnięcia Komisji Socjalnej ..................................................188 Prawo do świadczenia urlopowego w czasie niewykonywania pracy przez nauczyciela ............................................................................................................................188 Bony towarowe o jednakowej wartości.................................................................................188 Prawo pracowników przebywających na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim lub wychowawczym do pomocy socjalnej ...................................................................................189 Podanie przez nauczyciela w oświadczeniu o dochodach swoich i członków swojej rodziny nieprawdziwych informacji.....................................................................................190 Rozdział 7a. Finansowanie dokształcania i doskonalenia zawodowego nauczycieli (art. 70a) .....................................................................................................................190 BudŜet jednostek samorządu terytorialnego a środki na doskonalenie zawodowe nauczycieli ............................................................................................................................190 Cele, na które moŜna przeznaczyć środki budŜetowe..........................................................190 Obowiązki dyrektora szkoły w zakresie planowania doskonalenia zawodowego nauczycieli ............................................................................................................................191 Rozdział 8. Ochrona zdrowia (art. 71–73) ....................................................................................192 SłuŜba bhp i niektóre uprawnienia pracowników ................................................................192 SłuŜba bhp w szkole ..............................................................................................................192 Obowiązek konsultowania z pracownikami spraw bhp ......................................................192 Sposób wybierania przedstawicieli załogi do konsultowania spraw bhp ..........................193 Komisja bhp w szkole – obowiązek utworzenia ..................................................................194 StraŜak w szkole ....................................................................................................................194 Nauczyciel a szkolenia w zakresie bhp ................................................................................195 Palacz centralnego ogrzewania w szkolnej kotłowni a dodatkowe uprawnienia................195 Uprawnienie nauczyciela do zwolnienia ucznia z lekcji WF ..............................................196 Ustalanie zasad pomocy dla nauczycieli korzystających z opieki zdrowotnej a uprawnienia organów samorządu .....................................................................................196 12 Spis treœci Organ dokonujący podziału środków z funduszu zdrowotnego ........................................196 Nauczyciele uprawnieni do pomocy zdrowotnej .................................................................197 Odpowiedzialność szkoły za szkodę wyrządzoną przez uczniów nauczycielowi..............197 Uprawnienia honorowego dawcy krwi wynikające z prawa pracy ....................................197 Pomoc zdrowotna dla działaczy związkowych oddelegowanych do pracy w strukturach ponadzakładowych związków zawodowych................................................197 Komisja zdrowotna w szkole ................................................................................................198 Profilaktyka i badania lekarskie .............................................................................................198 Obowiązek szkoły zawarcia umowy z lekarzem profilaktykiem ........................................198 Termin przeprowadzania badań profilaktycznych, wstępnych, okresowych i kontrolnych .........................................................................................................................198 Odmowa wykonania badań profilaktycznych ......................................................................198 Badania foniatryczne .............................................................................................................199 Badania lekarskie ..................................................................................................................199 Utrata waŜności profilaktycznych badań lekarskich a korzystanie z urlopu wypoczynkowego...................................................................................................................199 Skierowanie na profilaktyczne badania lekarskie ................................................................200 Brak konieczności przeprowadzania profilaktycznych badań lekarskich – wstępnych.....200 Praca przy komputerze.............................................................................................................200 Ilość godzin pracy przy komputerze ....................................................................................200 Okulary ochronne ..................................................................................................................201 Zakres badań lekarskich nauczyciela wykorzystującego w pracy komputery....................202 Praca przy komputerze a dodatkowe przerwy w pracy........................................................202 Warunki bhp na stanowiskach pracy wyposaŜonych w monitory ekranowe .....................203 Ocena warunków pracy przy komputerze............................................................................203 Urlop dla poratowania zdrowia ..............................................................................................204 Nauczyciel przeniesiony w stan nieczynny a urlop dla poratowania zdrowia...................204 Nauczyciel zatrudniony w szkole prywatnej a prawo do urlopu dla poratowania zdrowia ..................................................................................................................................204 Prawo do urlopu dla poratowania zdrowia a wypowiedzenie nauczycielowi stosunku pracy z powodu zmniejszenia liczby oddziałów w szkole...................................204 Płatny urlop dla poratowania zdrowia a zatrudnienie w pełnym wymiarze zajęć i pobieranie emerytury .........................................................................................................205 Nauczyciel wydalony z zawodu a urlop dla poratowania zdrowia ....................................205 Prawo do jednorazowego 3-letniego urlopu dla poratowania zdrowia ...............................205 Korzystanie z całorocznego urlopu dla poratowania zdrowia a zaległy urlop wypoczynkowy .....................................................................................................................205 Urlop dla poratowania zdrowia i kontynuacja dodatkowego zatrudnienia a odwołanie z urlopu ............................................................................................................206 Odwołanie pracownika z urlopu a obowiązek podania przyczyny.....................................206 Zwolnienie nauczyciela po złoŜeniu wniosku o urlop dla poratowania zdrowia ..............206 Prowadzenie działalności gospodarczej przez nauczyciela a opłacanie składek przez szkołę w czasie pobytu nauczyciela na urlopie dla poratowania zdrowia ...............206 Skierowanie nauczyciela na urlop zdrowotny ....................................................................207 Prawo do urlopu dla poratowania zdrowia a praca w niepełnym wymiarze czasu pracy.......................................................................................................................................207 Nauczyciel na urlopie dla poratowania zdrowia a reorganizacja szkoły.............................207 Wypowiedzenie umowy o pracę nauczycielowi a korzystanie z urlopu dla poratowania zdrowia .......................................................................................................208 Choroba w czasie korzystania z urlopu zdrowotnego..........................................................208 Zatrudnienie w niepełnym wymiarze a urlop zdrowotny ...................................................208 Wypadki i choroby zawodowe ................................................................................................208 Zgłoszenie choroby zawodowej ............................................................................................208 13 Spis treœci Rodzaje chorób zawodowych ...............................................................................................209 Procedura ustalania choroby zawodowej .............................................................................213 Choroba zawodowa „typowa” dla nauczycieli i warunki jej stwierdzenia .........................216 Druki niezbędne w procesie rozpoznawania choroby zawodowej .....................................216 Świadczenia przysługujące nauczycielowi a wypadek przy pracy lub choroba zawodowa .............................................................................................................................216 Utrata renty zawodowej z powodu podjęcia przez nauczyciela nowej pracy.....................221 Wypadek w drodze do pracy lub z pracy ............................................................................221 Ustalenie okoliczności i sporządzenie dokumentacji wypadków w drodze do pracy i z pracy .................................................................................................................................221 Miejsce opublikowania wzoru karty wypadku w drodze do pracy lub z pracy..................222 CięŜki wypadek ucznia .........................................................................................................222 Zawiadomienie o wypadku ucznia ......................................................................................222 Skład zespołu ustalającego okoliczności i przyczyny wypadku ucznia .............................223 Zaznajomienie z treścią protokołu powypadkowego a jego doręczenie..............................223 Podmiot zobowiązany do wypłaty odszkodowania z tytułu uszczerbku na zdrowiu po dniu 31 grudnia 1999 r. ...................................................................................................224 Wysokości wypłacanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych świadczeń z tytułu wypadków przy pracy ...........................................................................................................224 Wypoczynek i kolonie uczniów ...............................................................................................225 Dopuszczalna liczba uczniów pod opieką wychowawcy w czasie kolonii.........................225 Kierownik wycieczki ............................................................................................................225 Opiekun uczniów w czasie wycieczki i jego obowiązki .....................................................226 Obowiązki kierownika wycieczki uczniów ..........................................................................226 Obowiązki kierownika wypoczynku.....................................................................................227 Obowiązki wychowawcy wypoczynku.................................................................................228 Zgłoszenie wypoczynku dzieci i młodzieŜy .........................................................................228 Kwalifikacje wychowawców na koloniach...........................................................................229 Obiekty kolonijne ..................................................................................................................230 Nadzór nad wypoczynkiem dzieci i młodzieŜy....................................................................230 Obowiązki szkoły w zakresie zapewnienia właściwego bezpieczeństwa pracy .................231 Prace remontowe w salach lekcyjnych w okresie nauki .....................................................231 Zabezpieczenie schodów i klatki schodowej w szkole ........................................................231 Okoliczności zawieszenia zajęć w szkole lub niedopuszczenia do ich rozpoczęcia .........231 Apteczki w szkołach .............................................................................................................232 Udzielanie pierwszej pomocy ..............................................................................................232 WyposaŜenie dzieci i młodzieŜy wykonujących pracę na rzecz szkoły .............................232 Bezpieczeństwo uczniów w warsztatach i laboratoriach.....................................................233 Instrukcja korzystania ze sprzętu sportowego w sali gimnastycznej ..................................233 Zakres obowiązków szkoły w zapewnieniu bezpieczeństwa uczniom ..............................234 Zasady eksploatacji kotłowni w obiektach oświatowych ...................................................236 Przerwa wakacyjna a kontrola stanu technicznego obiektów szkoły ..................................236 Oświetlenie i temperatura w pomieszczeniach szkolnych .................................................237 Obowiązki dyrektora szkoły w zakresie ochrony przeciwpoŜarowej .................................237 Podawanie wody mineralnej nauczycielowi w porze letniej...............................................237 Wydawanie ręczników i mydła nauczycielom.....................................................................237 Środki higieny osobistej przysługujące nauczycielom ........................................................238 Pomieszczenia higienicznosanitarne zapewnione pracownikom przez szkołę .................238 WyposaŜenia nauczyciela w materiały i przyrządy niezbędne do prowadzenia działalności dydaktycznej .....................................................................................................239 Zadośćuczynienie finansowe dla ucznia ..............................................................................239 Zadośćuczynienie dla poszkodowanego małego dziecka ....................................................239 Zapewnienie bezpieczeństwa uczniom ................................................................................239 14 Spis treœci Rozdział 9. Dzień Edukacji Narodowej (art. 74) ..........................................................................240 Dzień Edukacji Narodowej a dzień wolny od pracy.............................................................240 Rozdział 10. Odpowiedzialność dyscyplinarna (art. 75–85) ...........................................................240 Zasady nakładania kar porządkowych na nauczycieli.........................................................240 Ukaranie nauczyciela karą dyscyplinarną a informowanie rady pedagogicznej ...............242 Odpowiedzialność dyscyplinarna nauczycieli staŜystów i kontraktowych........................242 Stwierdzenie wygaśnięcia stosunku pracy z powodu orzeczenia dyscyplinarnego...........242 Rozporządzenie MEN w sprawie postępowania dyscyplinarnego nauczycieli do 30 maja 2016 r...................................................................................................................242 Wynagrodzenie za pracę w okresie zawieszenia nauczyciela .............................................243 Rozdział 11. Uprawnienia emerytalne (art. 86–91) .....................................................................243 Prawo do emerytury nauczycielskiej ......................................................................................243 Renta a przejście na emeryturę nauczycielską .....................................................................243 Uzyskanie prawa do emerytury a wiek nauczyciela ...........................................................243 Odmowna decyzja ZUS co do prawa do emerytury a podjęcie pracy bez rozpatrzenia odwołania przez sąd okręgowy – sąd pracy i ubezpieczeń społecznych ............................244 Kierowanie prywatną szkołą a emerytura nauczycielska ....................................................244 Zatrudnienie w seminarium duchownym a nabycie prawa do emerytury nauczycielskiej ......................................................................................................................244 Pracownicy związków zawodowych wykonujący prace wymagające kwalifikacji pedagogicznych a prawo do emerytury nauczycielskiej......................................................244 Pracownicy Ochotniczych Hufców Pracy a emerytura nauczycielska................................244 Wcześniejsza praca na roli a uprawnienia emerytalne .......................................................245 Nauczanie w parafii a prawo do emerytury na podstawie przepisów Karty Nauczyciela ...........................................................................................................................245 Praca w charakterze katechety zatrudnionego przez parafię a okres pracy nauczyciela uprawniający do emerytury .................................................................................................246 Nauczanie religii w parafii a praca nauczycielska w rozumieniu przepisów emerytalnych dotyczących nauczycieli ...............................................................................246 Przejście nauczyciela do pracy w administracji państwowej a prawo do emerytury zgodne z przepisami Karty Nauczyciela ..............................................................................246 Okres pracy jako nauczyciel akademicki a wliczenie tego czasu do 30-letniego okresu pracy w tzw. I kategorii zatrudnienia ..................................................................................246 Okres pracy w warunkach szczególnych uprawniający do emerytury nauczycielskiej a okres urlopu wychowawczego.................................................................246 Praca nauczycielska wykonywana na podstawie umów cywilnoprawnych a wliczenie jej do okresu zatrudnienia wymaganego dla uzyskania emerytury .................247 Nauczanie praktycznej nauki zawodu na podstawie umowy-zlecenia a praca nauczycielska w rozumieniu przepisów emerytalnych dotyczących nauczycieli ............................................................................................................................247 Rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem mającym prawo do emerytury ...................247 Prawo do emerytury nauczycielskiej dla przedszkolanki ....................................................247 Wcześniejsza emerytura...........................................................................................................248 Termin przejścia nauczyciela na wcześniejszą emeryturę .................................................248 Uzyskanie prawa do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej a konieczność rozwiązania stosunku pracy .................................................................................................248 Otrzymanie orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy a prawo do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej.....................................................................................................248 Minimalny wymiar czasu pracy nauczyciela a zaliczenie do 20-letniego okresu zatrudnienia ..........................................................................................................................248 Rozwiązanie stosunku pracy ze szkołą a prawo do wcześniejszej emerytury ...................248 Zatrudnienie nauczyciela przez szkołę lub inną placówkę oświatową prowadzoną przez kościół lub inny związek wyznaniowy a prawo do wcześniejszej emerytury ..........249 15 Spis treœci Katecheci zatrudnieni w szkołach publicznych i innych placówkach oświatowych a prawo do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej .........................................................250 Nauczyciele szkół niepublicznych a prawo do wcześniejszej emerytury...........................250 Nauczyciele „urlopowani” a prawo do wcześniejszej emerytury na podstawie ustawy o związkach zawodowych ........................................................................................251 Uprawnienia do wcześniejszej emerytury a nieprzepracowanie pełnych 20 lat w zawodzie nauczyciela, lecz przepracowanie odpowiedniej ilość lat w zawodzie zaliczanym do I kategorii .....................................................................................................251 Prawo do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej a pracownicy kuratorium ..................252 Prawo do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej a pracownicy pedagogiczni zatrudnieni w zakładach kształcenia i placówkach doskonalenia nauczycieli ..................252 Prawo do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej a Pracownicy Ochotniczych Hufców Pracy ........................................................................................................................253 Prawo do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej a instruktorzy praktycznej nauki zawodu ..................................................................................................................................253 Świadczenie kompensacyjne.................................................................................................255 Prawo do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej a nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni zatrudnieni w placówkach działających na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich ...............255 Emerytura nauczycielska dla pedagogów zatrudnionych w organach administracji .........256 Prawo do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej a nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni zatrudnieni w placówkach oświatowo-wychowawczych oraz ośrodkach adopcyjno-opiekuńczych ....................................................................................257 Prawo do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej a pracownicy Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i okręgowych komisji egzaminacyjnych ....................................................257 Prawo do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej a nauczyciele mianowani i dyplomowani zatrudnieni w specjalistycznych jednostkach nadzoru ............................258 Prawo do wcześniejszej emerytury nauczycieli mianowanych i dyplomowanych, zatrudnionych w organach sprawujących nadzór pedagogiczny nad zakładami poprawczymi, schroniskami dla nieletnich, rodzinnymi ośrodkami diagnostyczno-konsultacyjnymi, ośrodkami kuratorskimi oraz szkołami przy zakładach karnych.................................................................................................................259 Prawo do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej ............................................................260 Prawo do wcześniejszej emerytury a nauczyciele zatrudnieni w publicznych szkołach i szkolnych punktach konsultacyjnych przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych Rzeczypospolitej Polskiej ...................................................................................................................................260 Okres uprawniający do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej a okres odbywania przeszkolenia wojskowego studentów w latach 80..............................................................260 Okres uprawniający do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej a urlop bezpłatny udzielony nauczycielowi powołanemu do pełnienia z wyboru funkcji w organizacjach społecznych ...........................................................................................................................260 Okres pracy w szczególnych warunkach uprawniający do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej a okres choroby i urlopu dla poratowania zdrowia ..................................261 Praca nauczycielska wykonana w granicach II Rzeczypospolitej przed dniem 17 września 1939 r. a okres uprawniający do wcześniejszej emerytury nauczycielskiej............261 20-letnie wykonywanie pracy nauczycielskiej uprawniające do wcześniejszej emerytury a praca na stanowisku trenera w klubie sportowym, do którego obowiązków naleŜało tylko sportowe szkolenie dzieci i młodzieŜy ...................................261 20-letni staŜ pracy nauczycielskiej a okres pracy nauczyciela za granicą uznany przez ZUS jako okres składkowy ..........................................................................................261 20-letni okres pracy nauczycielskiej a okres urlopu macierzyńskiego................................261 20-letni staŜ pracy nauczycielskiej a okres choroby ...........................................................262 Prawo do wcześniejszej emerytury po dniu 1 stycznia 2009 r. ...........................................262 16 Spis treœci Podstawa wymiaru emerytury.................................................................................................262 Rodzaj nagród wypłacanych nauczycielowi wliczanych do podstawy obliczania emerytury ..............................................................................................................................262 Nagroda za szczególne osiągnięcia w pracy dydaktyczno-wychowawczej a podstawa wymiaru emerytury ...............................................................................................................262 Pojęcie „godzin ponadwymiarowych” ..................................................................................263 Nagrody, o których mowa w art. 88 ust. 2 k.n. (wliczane do podstawy naliczenia emerytury)..............................................................................................................................263 Wliczanie trzynastki do podstawy wymiaru emerytury ......................................................263 WyŜywienie podczas zatrudnienia w placówce oświatowo-wychowawczej a jego wartość przy obliczaniu wysokości emerytury .........................................................264 Niewliczenie nieodpłatnego wyŜywienia do podstawy emerytury a przeoczenie tego faktu przez ZUS ............................................................................................................264 Nagrody Ministra Edukacji Narodowej a świadczenie emerytalne ....................................264 30-letni okres zatrudnienia a wliczanie studiów jako tzw. okresu nieskładkowego ............264 Odprawy ....................................................................................................................................264 Jednoczesne otrzymanie odprawy emerytalnej i odprawy w związku z likwidacją szkoły ....................................................................................................................................264 Podmiot uprawniony do odprawy emerytalno-rentowej ....................................................265 Pobieranie emerytury i kontynuacja zatrudnienia nauczycielskiego a prawo do odprawy emerytalnej .......................................................................................................265 Okres pracy nauczycielskiej ....................................................................................................265 Trener zatrudniony w klubie sportowym i prowadzący zajęcia sportowe z dziećmi a zaliczenie tego czasu do okresu pracy nauczycielskiej ....................................................265 Okres pracy nauczycielskiej a zatrudnienie w organizacjach politycznych na stanowiskach wymagających kwalifikacji pedagogicznych............................................265 Praca w rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych a praca w szkolnictwie specjalnym ..................................................................................................266 Jeden dzień przerwy między umowami a emerytura nauczycielska...................................266 Emerytury pomostowe..............................................................................................................266 Emerytura pomostowa dla nauczyciela ................................................................................266 Przepisy o emeryturach pomostowych a prawo nauczycieli do wcześniejszej emerytury ...............................................................................................................................266 Prawo do świadczeń kompensacyjnych w latach 2009–2014..............................................267 Prawo do świadczeń kompensacyjnych po 2014 r...............................................................267 Ustanie prawa do świadczenia kompensacyjnego ...............................................................268 Okres urlopu dla poratowania zdrowia a prawo do świadczeń kompensacyjnych............268 Praca w szkole wyŜszej a uprawnienia do świadczenia kompensacyjnego ........................268 Praca w ośrodkach szkolno-wychowawczych a prawo do świadczeń kompensacyjnych ..................................................................................................................268 Praca w poradni psychologiczno-pedagogicznej a prawo do świadczeń kompensacyjnych ..................................................................................................................268 Prawo do świadczenia kompensacyjnego a terminowe zatrudnienie .................................269 Status pracowniczy w dniu złoŜenia wniosku o emeryturę ................................................269 Prawo do emerytury nauczycielskiej wynikającej z Karty Nauczyciela w 2009 r. .............269 Kolejna praca „przy tablicy” a prawo do emerytury nauczycielskiej ..................................269 Rozdział 11a. Przepisy szczególne (art. 91a–91d) ........................................................................270 Pojęcie mobbingu...................................................................................................................270 Mobbing a rozpatrywanie skarg pracowniczych przez inspektorów PIP ...........................270 Przekazywanie informacji pracownikom o mobbingu.........................................................273 Zasady zatrudnienia dzieci do filmu ....................................................................................273 Ustanowienie pełnomocnika procesowego przez burmistrza gminy w sprawie wytoczonej przez nauczyciela...............................................................................................275 17 Spis treœci Pojęcie i uprawnienia społecznej inspekcji pracy ...............................................................275 Uprawnienia w zakresie kontroli Państwowej Inspekcji Pracy i Państwowej Inspekcji Sanitarnej ..............................................................................................................279 Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela ..............................................................283 Ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyŜszym oraz niektórych innych ustaw .......................................................................................................331 Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw ..................................................................................................................................332 Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw ................................334 Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o opiniodawczych zespołach sądowych specjalistów ..........335 Ustawa z dnia 18 marca 2016 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw ..................................................................................................................................337 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 stycznia 2010 r. w sprawie sposobu opracowywania sprawozdania z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego w szkołach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego..............................................................................................354 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których moŜna zatrudnić nauczycieli niemających wyŜszego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli.............................................359 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 marca 2013 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli .....................................................371 Skorowidz rzeczowy do ustawy – Karta Nauczyciela .................................................................383 18