ROŚLINY OKRYWOWE ROŚLINY PRZYPRAWOWE
Transkrypt
ROŚLINY OKRYWOWE ROŚLINY PRZYPRAWOWE
ROŚLINY OKRYWOWE Rośliny okrywowe to rośliny zielne, krzewinki lub niskie krzewy, które w sposób zwarty pokrywają powierzchnię gleby chroniąc ją przed zachwaszczeniem, erozją i degradacją. Poza funkcjami biologicznymi rośliny okrywowe odgrywają również rolę estetyczną. Wprowadza się je z powodzeniem na te miejsca, gdzie tradycyjne rozwiązanie, takie jak kwietniki czy trawniki, nie dają zadowalających efektów. O przydatności poszczególnych gatunków stosowanych jako rośliny okrywowe decydują m. in. następujące kryteria: - tworzenie trwałego i zwartego runa, - szybkie i łatwe mnożenie, - szybkie rozrastanie się i równy wzrost roślin, - brak objawów szybkiego biologicznego starzenia się roślin, - duża odporność na mróz, choroby i szkodniki, - niewielkie wymagania życiowe i pielęgnacyjne, - tworzenie efektu ozdobnego w masie, - zdolność do samoodnawiania się bez lub przy minimalnej ingerencji człowieka. Zadanie roślin okrywowych spełniają m. in. barwinek pospolity (Vinca minor), runianka japońska (Pachysandra terminalis), bodziszek korzeniowy (Geranium macrorhizum), kopytnik pospolity (Asarum europaeum) i inne. Na terenie wrocławskiego Ogrodu Botanicznego w wielu miejscach, np. w arboretum czy w dziale systematyki roślin różne gatunki roślin okrywowych zastępują tradycyjny trawnik. JK KZ ROŚLINY PRZYPRAWOWE Zwane również ziołami aromatycznymi są cennymi dodatkami do wielu potraw. Umiejętnie stosowane mogą zmienić zwykły posiłek w danie o niepowtarzalnym smaku i aromacie. O wartości i zastosowaniu każdej przyprawy decydują specyficzne substancje organiczne tzw. olejki eteryczne, będące mieszaniną różnych związków lotnych o intensywnym zapachu i oleistej konsystencji. Występują one w różnych częściach roślin. Najczęściej i najobficiej w rodzinach: wargowych (Lamiaceae), baldaszkowatych (Apiaceae) i złożonych (Asteraceae). Cynamon, pieprz, imbir, goździki, gałka muszkatołowa pochodzą z pd. Azji; ziele angielskie, wanilia, papryka z Karaibów i Ameryki Środk.; kolendra, fenkuł, kozieradka, mak, gorczyca z basenu M. Śródziemnego; kminek, koper, jałowiec ze strefy umiarkowanej. Przypraw używano od tysięcy lat. W celu ich zdobycia organizowano liczne wyprawy morskie i lądowe, „Mówi się o ziołach, że są duszą kuchni“ a handel nimi i związane z tym spory były przyczyną długoletnich i krwawych wojen. JK – 114 –