Tekst literacki komentarz

Kurs: język A: literatura (Language A: Literature)
na poziome podstawowym (SL) i rozszerzonym (HL) skupia się na rozwijaniu
i rozumieniu technik wykorzystywanych w krytyce literackiej i rozwijaniu zdolności
formułowania niezależnych opinii. Program obejmuje głównie historię literatury
i kształtowanie zdolności komunikacyjnych – wypowiedzi ustne i pisanie wypracowań.
Jest przeznaczony dla uczniów, których językiem ojczystym jest polski.
Zasadniczym celem kursu jest przygotowanie do przyszłych studiów na poziomie
uniwersyteckim/ akademickim poprzez rozwój społeczny, estetyczny, kulturowy; pogłębianie
umiejętności czytania, pisania i komunikowania się.
Cele szczegółowe kursu:
1) przedstawienie uczniom tekstów, które pochodzą z różnych epok literackich i prezentują
różnorodne konwencje, rodzaje i gatunki,
2) rozwijanie w uczniach umiejętności szczegółowego analizowania i interpretowania
tekstów, odczytywania rozmaitych sensów dzieła, dostrzegania istotnych związków między
utworami,
3) rozwijanie w uczniach zdolności komunikacyjnych w mowie i piśmie,
4) zachęcanie uczniów do rozpoznawania różnorodnych kontekstów, w których utwory były
napisane i w jakich są odczytywane,
5) zachęcanie uczniów do uznawania różnych perspektyw ludzi innych kultur
i uwzględnieniu ich przy analizie prac,
6) rozwijanie w uczniach wrażliwości estetycznej,
7) rozwijanie w uczniach świadomości własnych kompetencji językowych – świadomości
kryterium poprawności językowej, zarówno w tekstach pisanych jak i mówionych,
7) promowanie wśród uczniów przyjemności z czytania, satysfakcji z badania literatury
i języka,
8) rozwijanie w uczniach umiejętności krytycznego myślenia i poprawnego wnioskowania,
9) rozwijanie w uczniach zdolności tworzenia niezależnych sądów.
Cykl kształcenia dzieli się na cztery części:
• część 1: teksty w przekładzie, czyli wybrane dzieła literatury światowej
(na podstawie Listy Autorów w Przekładzie – PLT- przedstwionej przez International
Baccalaureate Organization);
• część 2: studia szczegółowe, czyli dogłębne studiowanie wybranych dzieł polskich
(na podstawie Listy Wyznaczonych Autorów – Język Polski A – PLA –
przedstwionej przez International Baccalaureate Organization);
• część 3: gatunki literackie, czyli analiza utworów należących do tego samego
gatunku lit.(na podstawie Listy Wyznaczonych Autorów – Język Polski A – PLA –
przedstwionej przez International Baccalaureate Organization);
• część 4: opcje, czyli wolny wybór tekstów (według uznania nauczyciela
konstruującego szczegółowe treści programu).
Różnice pomiędzy poszczególnymi poziomami dotyczą ilości godzin przeznaczonych na dany
poziom (SL – 150, HL – 240 w czasie 2 lat, czyli na SL – 4 godziny lekcyjne w tygodniu, na
HL – 6 godzin/tydzień) oraz czytanych i omawianych na lekcjach prac:
Część kursu
1.
2.
3.
4.
Poziom podstawowy
2 prace
2 prace
3 prace
3 prace
Poziom rozszerzony
3 prace
3 prace
4 prace
3 prace
Pod pojęciem praca kryje się 1 większy tekst literacki (powieść, autobiografia lub biografia)
lub kilka utworów, które odpowiadają obszerniejszemu utworowi ( np. 2 lub więcej nowel, 5-10 opowiadań, 5-8 esejów, kilka wierszy lub 1 długi – minimum 600 wersów).
Przedmiot: Language A: Literature SL
Poziom: podstawowy
Tematyka zajęć:
Teksty kultury:
Przykładowe treści:
Część 1: Wybrane dzieła literatury światowej.
J. Conrad: Jądro ciemności.
- Joseph Conrad w lekturze nowoczesnej
i ponowoczesnej; recepcja twórczości
w kulturze polskiej i anglosaskiej;
- Problem unde malum i conradowski kodeks
etyczny;
- Europejczyk wobec mieszkańców Afryki,
cywilizacja a natura.
A. Camus: Dżuma.
- Egzystencjalny heroizm bohaterów Dżumy
Alberta Camusa;
- Człowiek cierpiący wobec Boga;
- Dżuma jako parabola;
– Zagrożenia współczesności: Bakcyl dżumy
nigdy nie umiera…
Część 2: Dogłębne studiowanie wybranych dzieł.
A. Mickiewicz: Dziady cz. III.
- Bohaterowie III cz. Dziadów, kontekst
historyczny i biograficzny;
- Historiozofia romantyczna w wizji
mesjanistycznej, funkcja nawiązań biblijnych;
- Kreacjonizm i prometeizm, koncepcja Boga;
- Obraz carskiej Rosji;
- Arcydramat narodowy.
B. Schulz: wybór opowiadań:
Sklepy cynamonowe, Traktat
o manekinach, Sierpień, Ulica Krokodyli.
- Łamanie konwencji prawdopodobieństwa
epickiego;
- Człowiek w świecie symboli;
- Analiza porównawcza filmu i opowiadania,
język filmu a język literatury;
- Świat Schulza w kontekstach: biograficznym,
filozoficznym, literackim, obyczajowym.
Kontekst: Ulica Krokodyli – film
animowany, reżyseria: Stephen Quay.
Część 3: Rodzaje i gatunki literackie.
A. Fredro: Śluby panieńskie.
- Komedia intrygi i charakteru;
- Uniwersalizm i konwencje literackie;
- Śluby panieńskie- komedia romantyczna czy
antyromantyczna?
S. Wyspiański: Wesele.
- Geneza Wesela, pierwowzory bohaterów,
zjawisko chłopomanii;
- Portret inteligenta i chłopa;
Ocenianie zewnętrzne:
Składniki oceniania
Arkusz egzaminacyjny
nr 1
20 pkt.
Ocenianie na poziomie SL
LITERACKA ANALIZA Z UWZGLĘDNIENIEM
PYTAŃ POMOCNICZYCH (20%)
Arkusz zawiera dwa nieznane dla uczniów fragmenty tekstu.
Uczniowie piszą ukierunkowaną literacką analizę w oparciu
o fragment prozy lub wiersza z uwzględnieniem w swojej
pracy pytań naprowadzających. (20 pkt.)
Czas
90 min.
Arkusz egzaminacyjny
nr 2
ESEJ (25 %)
Arkusz zawiera trzy tematy odnoszące się do każdego
gatunku literackiego. Uczniowie wybierają jeden i piszą esej
oparty na co najmniej dwóch pracach
omawianych w części trzeciej kursu. (25 pkt.)
(25%)
Uczniowie na podstawie jednej lektury studiowanej
w pierwszej części kursu piszą pracę, w której wyrażają
własne sądy i opinie (300 – 400 słów) oraz esej (1200 –
1500 słów). (25 pkt.)
90 min.
Zadanie pisemne
Redagowane
pod
nadzorem
nauczyciela
w trakcie
trwania zajęć
z przedmiotu.
Ocenianie wewnętrzne:
Składniki oceniania
Komentarz ustny oraz
dyskusja
20 pkt.
Ustna prezentacja
Ocenianie na poziomie SL
(15%)
Uczniowie są zobowiązani do przedstawienia 10-minutowego komentarza opartego na pytaniach
pomocniczych na podstawie fragmentu omawianego
w drugiej części kursu. 30 pkt.
15%
Prezentacja jest oparta na 1 lub większej liczbie prac
studiowanej w czwartej części kursu. (30 pkt.)
Czas
10 min.
10 –15min.
Różnice między poziomami wiążą się z systemem oceniania zewnętrznego
i wewnętrznego, co obrazuje poniższa tabela.
Ocenianie zewnętrzne:
Poziom podstawowy
Arkusz 1- pisemny egzamin maturalny
Uczniowie piszą ukierunkowaną literacką analizę
w oparciu o fragment prozy lub wiersza
z uwzględnieniem
w swojej
pracy
pytań
naprowadzających
Czas pisania: 90 minut
Arkusz 2 – pisemny egzamin maturalny
Podczas egzaminu uczniowie piszą jeden esej
w oparciu o co najmniej 2 utwory omawiane
w części 3;
Arkusz egzaminacyjny składa się z 3 pytań dla
każdego gatunku i zobowiązuje ucznia do
porównania
i omówienia,
w jaki
sposób
wykorzystano
konwencje
literackie
do
przedstawienia treści.
Czas pisania: 90 minut
Zadanie pisemne
Uczniowie przygotowują pracę opartą na 1
utworze omawianym w części 1;
Praca składa się z komentarza po dyskusji i jest
rozwinięciem zadania pisanego pod nadzorem
w szkole.
Objętość komentarza indywidualnego 300-400
słów;
Objętość eseju 1200-1500 słów.
Poziom rozszerzony
Arkusz 1- pisemny egzamin maturalny
Uczniowie piszą komentarz literacki w oparciu
o fragment prozy lub wiersza
Czas pisania: 120 minut
Arkusz 2 – pisemny egzamin maturalny
Podczas egzaminu uczniowie piszą jeden esej
w oparciu o co najmniej 2 utwory omawiane
w części 3;
Arkusz egzaminacyjny składa się z 3 pytań dla
każdego gatunku i zobowiązuje ucznia do
porównania
i omówienia,
w jaki
sposób
wykorzystano
konwencje
literackie
do
przedstawienia treści.
Czas pisania: 120 minut
Zadanie pisemne
Uczniowie przygotowują pracę opartą na 1
utworze omawianym w części 1;
Praca składa się z komentarza po dyskusji i jest
rozwinięciem zadania pisanego pod nadzorem
w szkole.
Objętość komentarza indywidualnego 300-400
słów;
Objętość eseju 1200-1500 słów.
Ocenianie wewnętrzne:
Poziom podstawowy
Poziom rozszerzony
Indywidualny komentarz ustny
Indywidualny komentarz ustny
W oparciu o utwory omawiane w części 2
W oparciu o utwory omawiane w części 2
Czas trwania – 10 minut
Czas trwania – 10+10 minut
Indywidualna prezentacja ustna
Indywidualna prezentacja ustna
W oparciu o jedną lub większą liczbę prac W oparciu o jedną lub większą liczbę prac
omawianych w części 4
omawianych w części 4
Czas trwania – 10-15 minut
Czas trwania – 10-15 minut
(A.G., E.BL)