RIO+20

RIO+20
Konferencja Narodów Zjednoczonych na temat ZrównowaŜonego Rozwoju (Rio+20) odbyła
się 20 lat po Szczycie Ziemi zorganizowanym w czerwcu 1992 roku w Rio de Janeiro.
Podczas Szczytu Ziemi uzgodniono i
przyjęto w obowiązującej obecnie formie
ideę i zasady zrównowaŜonego rozwoju.
Największym osiągnięciem Szczytu było
uzgodnienie Deklaracji Szczytu Ziemi z
Rio de Janeiro w sprawie środowiska i
rozwoju oraz przyjęcie zbioru zaleceń
ekonomicznych,
społecznych
i
środowiskowych zawartych w tak
zwanej Agendzie 21.
Dziesięć lat po Szczycie Ziemi w Rio de
Janeiro, w roku 2002 w Johannesburgu
uzgodniono Plan WdraŜania Agendy 21
i podjęto kroki w celu przekształcenia
idei i zasad zrównowaŜonego rozwoju w
plan konkretnych działań.
Rezolucję o zorganizowaniu Konferencji Rio+20 w 2012 r. w Brazylii podjęło Zgromadzenie
Ogólne ONZ. Konferencja Rio+20, stanowiąca równieŜ kontynuację Milenijnego Szczytu
ONZ z 2000 r., odbyła się w dniach 20 ÷ 22 czerwca 2012 r. w Rio de Janeiro.
Zgodnie z wyŜej wymienioną Rezolucją celem Konferencji Rio+20 było odnowienie
politycznych zobowiązań w obszarze zrównowaŜonego rozwoju, dokonanie oceny postępu,
jak równieŜ zidentyfikowanie istniejących braków we wdroŜeniu dotychczasowych wyników
kluczowych Szczytów w obszarze zrównowaŜonego rozwoju oraz odniesienie się do nowych
wyzwań.
PowyŜsze załoŜenia realizowano w ramach dwóch związanych ze sobą tematów
Konferencji, a mianowicie:
1. Jak budować zieloną gospodarkę w kontekście zrównowaŜonego rozwoju oraz
ograniczać ubóstwo, wspierać kraje rozwijające się, tak aby znalazły zieloną ścieŜkę
rozwoju?
2. Jak poprawić międzynarodowy system koordynacji w zakresie zrównowaŜonego
rozwoju?
W miesiącach poprzedzających Konferencję Rio+20 przeprowadzono wiele tygodniowych
sesji negocjacyjnych dotyczących ostatecznego kształtu dokumentu końcowego konferencji.
Dzięki przywództwu rządu Brazylii osiągnięto kompromis oraz zawarto umowę pomiędzy 193
państwami członkowskimi Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Przywódcy światowi zaakceptowali dokument końcowy Konferencji Rio+20 zatytułowany
„Przyszłość, jaką chcemy mieć” (ang. ‘The Future We Want’). Dokument, o objętości 49
stron, zawiera 283 stwierdzenia – zgrupowane w sześciu rozdziałach.
PoniŜej przedstawiono strukturę dokumentu końcowego Konferencji RIO+20 pt. „Przyszłość,
jaką chcemy mieć”. Wspomniany dokument składa się z następujących rozdziałów:
1
I.
II.
III.
IV.
V.
VI.
Nasza wspólna wizja
Odnowienie zobowiązania politycznego
Zielona gospodarka w kontekście zrównowaŜonego rozwoju i wykorzenienia
ubóstwa
Podstawy instytucjonalne zrównowaŜonego rozwoju
Ramy do działania i kontynuacji
Sposoby wdraŜania
Dokument końcowy Konferencji Rio+20 wzywa do podjęcia szeregu działań, takich jak na
przykład:
• zapoczątkowanie procesu ustalania celów zrównowaŜonego rozwoju,
• sprecyzowanie, w jaki sposób zielona gospodarka moŜe zostać wykorzystana, jako
narzędzie do osiągania zrównowaŜonego rozwoju,
• wzmocnienie Programu Środowiskowego ONZ oraz ustanowienie nowego forum
zrównowaŜonego rozwoju,
• podejmowanie działań wykraczających poza stosowanie wartości produktu krajowego
brutto (PKB), jako jedynego kryterium oceny dobrobytu kraju,
• opracowanie strategii finansowania zrównowaŜonego rozwoju,
• przyjęcie struktur słuŜących sprostaniu wyzwaniom zrównowaŜonej konsumpcji i
produkcji,
• koncentrowanie się na doskonaleniu zasady równości płci,
• zaakcentowanie potrzeby zaangaŜowania się społeczeństwa obywatelskiego oraz
włączenie nauki w politykę,
• dostrzeganie wagi dobrowolnych zobowiązań w obszarze zrównowaŜonego rozwoju.
Poza wynegocjowanym dokumentem, kluczowym dorobkiem Konferencji Rio+20 są
dobrowolne zobowiązania, o wartości szacowanej na ponad 500 miliardów dolarów,
pochodzące od 13 największych darczyńców. Ponad 700 dobrowolnych zobowiązań
podjętych zostało przez grupy społeczeństwa obywatelskiego, biznes, rządy, uczelnie i inne
zainteresowane strony.
Unia Europejska przywiązywała duŜą wagę do organizacji Konferencji Rio+20, w
szczególności do osiągnięcia w jej wyniku znaczących uzgodnień oraz wskazania kierunków
sprzyjających dalszemu rozwojowi polityki globalnej, regionalnej oraz narodowej w zakresie
zrównowaŜonego rozwoju, zielonej gospodarki oraz instytucjonalnych aspektów
zrównowaŜonego rozwoju wraz z zapewnieniem realizacji Milenijnych Celów Rozwoju.
Tak zwana zielona gospodarka jest częścią szerszej koncepcji zrównowaŜonego rozwoju.
Zielona gospodarka powinna być postrzegana, jako droga do osiągnięcia zrównowaŜonego
rozwoju, a nie, jako koncepcja alternatywna. Wnioski płynące z konferencji odzwierciedlają
przekonanie krajów Unii Europejskiej o konieczności efektywnego zaangaŜowania w proces
Rio+20 wszystkich stron zainteresowanych tego procesu, w szczególności społeczeństwa
obywatelskiego oraz sektora prywatnego.
Przyjęty dokument końcowy Konferencji RIO+20 nie jest w pełni satysfakcjonujący dla Unii
Europejskiej – zaznaczono w komunikacie Ministerstwo Środowiska.
Przedstawiciele Unii Europejskiej podkreślili jednak w Rio de Janeiro, Ŝe konferencja stanowi
waŜny krok w kierunku dalszej realizacji agendy zrównowaŜonego rozwoju. Unia Europejska
– jak napisano w komunikacie - w pełni popiera deklarację wypracowaną podczas szczytu i
wyraŜa gotowość do jej wdroŜenia w Ŝycie oraz zamierza się zaangaŜować w pomoc krajom
rozwijającym się.
2
Zdaniem Ministra Środowiska, Marcina Korolca udział Polski w ONZ-owskiej konferencji na
temat zrównowaŜonego rozwoju w Rio de Janeiro przyniósł Polsce wymierne korzyści,
pomimo Ŝe jej wyniki nie spełniły wielu oczekiwań. Negocjacje w sprawie końcowego
dokumentu, zdaniem ministra, nie sprostały skali wyzwań i oczekiwań przedstawicieli rządów
oraz organizacji pozarządowych.
Minister Korolec powiedział: „Polska przekonywała do większego zaangaŜowania, ale mamy
dosyć bogate doświadczenie w stymulowaniu wzrostu i wiemy, jak trudno pogodzić cele
gospodarcze ze środowiskowymi. Ze zrozumieniem przyjmujemy więc wyniki szczytu”.
W Rio de Janeiro powołano Platformę Zielonego Przemysłu, a jej wiceprzewodniczącym
został minister Marcin Korolec. W ramach Platformy będą rozwiązywane konkretne problemy
krajów rozwijających się.
Polska podczas konferencji prezentowała m.in. własna inicjatywę GreenEVO, polegającą na
wsparciu promocji i eksportu polskich zielonych technologii. (JB)
Materiały źródłowe:
• http://www.mos.gov.pl/artykul/4476_nr_7/16833_rio_20.html
• http://www.un.org/documents/ga/conf151/aconf15126-1annex1.htm
• http://www.hispanicallyspeakingnews.com/notitas-de-noticias/details/rio-de-janeiro-named-to-prestigiousworld-heritage-list/16916/
• http://www.uncsd2012.org/content/documents/727The%20Future%20We%20Want%2019%20June%20123
0pm.pdf
• Broszura „Przyszłość, jaką chcemy mieć”, pobrana ze strony www.uncsd2012.org
• http://www.unic.un.org.pl/rio20/
• http://wiadomosci.onet.pl/swiat/korolec-udzial-w-konferencji-rio20-przyniosl-polsc,1,5169539,wiadomosc.html
3