docOCHRONA ŻYCIA I ZDROWIA PRACUJĄCYCH W SEKTORZE
download 
Reklamacja Transkrypt
OCHRONA ŻYCIA I ZDROWIA PRACUJĄCYCH W SEKTORZE
ISNN 1698/5843 OGÓLNOPOLSKI MAGAZYN SPOŁECZNO-ZAWODOWY 7 (102) lipiec 2016 r. Nakład: 10 tys. egz. Międzynarodowa Konferencja w Warszawie str. 8 - 10 OCHRONA ŻYCIA I ZDROWIA PRACUJĄCYCH W SEKTORZE BUDOWNICTWA Legalność zatrudnienia cudzoziemców str. 5 Ogólnopolski a Polski rynek pracy Kongres Edukacji Pozaformalnej Szkolimy komisje rewizyjne str. 3 str. 7 KTÓRE ŚWIADCZENIA Z FUNDUSZY ZWIĄZKOWYCH SĄ ZWOLNIONE OD PODATKU DOCHODOWEGO? str. 12 2 OGÓLNOPOLSKI MAGAZYN SPOŁECZNO-ZAWODOWY NR 7 (102) 2016 Przegląd związkowych wydarzeń w Polsce Groźba strajku w gdyńskiej komunikacji P racownicy gminnych spółek przewozowych w Gdyni żądają wypracowania nowej polityki płacowej. Zagrozili strajkiem w przypadku niespełnienia ich postulatu przez zarządcę i władze miasta. Związkowcy apelują o spotkanie z władzami miasta. Grożą, że jest to ostatnia szansa, aby porozumieć się w sprawie polityki płacowej. W przeciwnym wypadku zawiążą komitet protestacyjny i zorganizują strajk ostrzegawczy. Zaznaczają, że z jednej strony wiceprezydent Gdyni Katarzyna Gruszecka - Spychała twierdzi, że decyzje leżą w gestii zarządców spółek, z drugiej zaś ci ostatni mówią, że nie mogą dać podwyżek bez zgody władz miasta. Ostatni spór o podwyżki dla pracowników komunikacji miał miejsce przed rokiem. Związkowcy oczekiwali wówczas zwiększenia stawki godzinowej o 1,5 zł, ostatecznie stanęło na 50 groszach. Spór zbiorowy w PKP Informatyka Z wiązkowcy z PKP Informatyka od dwóch miesięcy są w sporze zbiorowym z zarządem spółki. Zdaniem strony pracowniczej, związki zawodowe mają utrudniony kontakt z zarządem. Mówi się też o próbach zastraszania związkowców. Podłożem sporu zbiorowego jest różnica zdań między stroną związkową a pracodawcą w kwestii wypłaty premii zadaniowej. Związki zawodowe domagają się jej wypłaty niezależnie od realizacji zadań premiowych. Pracodawca postuluje zaś powiązanie wypłaty premii zadaniowej z realizacją wcześniej określonych zadań premiowych i szczególnymi osiągnięciami pracowników. Zdaniem zarządu, spółka podejmuje wszelkie możliwe działania, aby wypracować rozwiązanie satysfakcjonujące wszystkie strony sporu. Prawdopodobna likwidacja gliwickiego zakładu spółki Newag J ak informują związki zawodowe, działające w gliwickim zakładzie spółki Newag (Centrum Kompetencji Pojazdów Szynowych), otrzymały one od zarządu firmy pismo informujące, że do końca bieżącego roku zwolnieniami grupowymi objętych zostanie około 280 osób z ponad 300 pracowników zatrudnionych w Gliwicach. Najprawdopodobniej produkcja z Gliwic zostanie przeniesiona do Nowego Sącza. O problemach zakładu zaczęło być głośno kilka miesięcy temu. Poinformowano wtedy związkowców o czterech możliwych scenariuszach dotyczących przyszłości gliwickiego Centrum Kompetencji Pojazdów Szynowych. Pierwszy z nich zakładał likwidację zakładu i przeniesienie produkcji do Nowego Sącza. Drugi - jego funkcjonowanie w dotychczasowej formule. Trzeci wariant - sprzedaż lub wydzierżawienie CKPS obcemu inwestorowi, a czwarty - przeniesienie napraw lokomotyw spalinowych z Nowego Sącza do Gliwic. Do pierwszych redukcji doszło już pod koniec kwietnia. Zwolnionych zostało 23 pracowników. Zarząd firmy zachęcał pracowników do odejścia z pracy na preferencyjnych warunkach. Związki zawodowe domagają się m.in. osłon socjalnych dla pracowników, którzy stracą pracę w wyniku procesów restrukturyzacyjnych. Nie doszły do porozumienia z zarządem spółki, wobec czego weszły w spór zbiorowy. Nie wykluczają przeprowadzenia akcji strajkowej. Będą podwyżki płac w Muzeum Narodowym w Krakowie M inisterstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przekaże Muzeum Narodowemu w Krakowie wyższą o 1,2 mln złotych dotację podmiotową. Całość kwoty została przeznaczona na regulacje płacowe. Średnia podwyżka od lipca bieżącego roku będzie się wahała od ok. 60-80 zł do 140-150 zł na pracownika. Ok. 50 zł to stała suma podwyżki, reszta będzie uznaniowa, czyli wysokość tej części cd. na str. 4 Szkolimy komisje rewizyjne B iuro Zarządu Krajowego przeprowadziło w Sanoku wyjazdowe szkolenie dla członków komisji rewizyjnych. Wzięło w nim udział ponad 20 przedstawicieli pionu rewizyjnego z całej Polski, w tym członkowie Głównej Komisji Rewizyjnej, okręgowych komisji rewizyjnych oraz komisji rewizyjnych szczebla podstawowego. W szkoleniu udział wzięli również przedstawiciele organów decyzyjnych szczebla okręgowego i krajowego. Przewodniczący Związku Zawodowego „Budowlani” Zbigniew Janowski omówił tematykę szkolenia. Podczas swojego wystąpienia podkreślił rolę pionu rewizyjnego w działalności związków zawodowych. Zwrócił również uwagę na to, jak ważny jest stały nadzór komisji rewizyjnych nad organami każdego poziomu struktury naszego Związku. Szkolenie zostało podzielone na cztery części tematyczne. Pierwszą z nich poprowadził sekretarz Na zakończenie każdy z uczestników otrzyKolejną część poprowadziła główna księgowa ZZ „Budowlani” Barbara Pałka. Jej wykład mał z rąk przewodniczącego ZZ „Budowlani” dotyczył kontroli finansów i rachunkowości. oraz wykładowców certyfikat zaświadczający o Uczestnicy szkolenia dowiedzieli się m.in. jak ukończeniu szkolenia. W związku z dużym zainteresowaniem oraz prawidłowo kontrolować budżet i sprawozdaw- krajowy ds. organizacyjnych Tomasz Nagórka. Dotyczyła ona zagadnień związanych z organizacją pracy pionu rewizyjnego. Uczestnicy szkolenia mieli okazję zapoznać się z zadaniami, które powinny być wykonywane przez komisje rewizyjne, zasadami przeprowadzania kontroli, przechowywania dokumentów, czy organizowania posiedzeń komisji. Drugą część, dotyczącą kontroli ogólnoorganizacyjnej i merytorycznej działalności Związku, poprowadził mec. Filip Wolski. W ramach tej części szkolenia wyjaśniono w jaki sposób należy kontrolować organizację pracy poszczególnych organów ZZ „Budowlani”, powołanych sekcji i komisji, realizację uchwał oraz wykonywanie obowiązków wynikających z istoty działania związków zawodowych, czyli ochrony praw i interesów pracowniczych. czość związkową, wydatki i przychody organizacji, a także prawidłowość prowadzenia dokumentacji finansowej. Szkolenie zamknął wykład Tomasza Nagórki na temat sporządzania protokołów z kontroli oraz sprawozdań z działalności komisji rewizyjnych poszczególnych szczebli struktury naszego Związku. pozytywnym odbiorem ze strony uczestników szkolenia Biuro Zarządu Krajowego jeszcze w tym roku planuje zorganizować kolejne szkolenie dla komisji rewizyjnych. Będą w nim mogli wziąć udział przedstawiciele komisji rewizyjnych reprezentujący każdy szczebel struktury „Budowlanych”. Tomasz Nagórka OGÓLNOPOLSKI MAGAZYN SPOŁECZNO-ZAWODOWY STANOWISKO POLSKIEGO TOWARZYSTWA MIESZKANIOWEGO w sprawie założeń do Rządowego Narodowego Programu Mieszkaniowego MIESZKANIE + Z aprezentowane dotychczas, głównie w wystąpieniach Premier Beaty Szydło, założenia przygotowywanego przez Rząd Programu MIESZKANIE + odczytujemy jako: - uznanie, iż sytuacja mieszkaniowa ludności w Polsce jest daleka od standardów europejskich, a podejmowane dotychczas próby rozwiązania tzw. kwestii mieszkaniowej nie przyniosły zadowalających efektów; - zrozumienie, iż traktowanie nakładów na budownictwo mieszkaniowe jedynie jako wydatków konsumpcyjnych razi dogmatyzmem ekonomicznym; - wskazanie, że stopień i jakość zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych społeczeństwa ma związek zarówno z sytuacją demograficzną, jak też określa możliwości wzrostu gospodarczego i postępu kulturowego; - przyjęcie, iż państwo nie może pozostawić mieszkalnictwa wyłącznie „niewidzialnej ręce wolnego rynku”, zaś włączenie władz publicznych w rozwiązywanie problemu mieszkaniowego powinno uwzględniać możliwości finansowe różnych grup społecznych; rozumieć to należy jako dążenie do segmentacji rozwiązań poprzez podział na elementy wolnorynkowe, regulowane przez państwo i socjalne; - wskazanie na potrzebę odejścia od forsowania własności mieszkań i powrót do budowy mieszkań lokatorskich czynszowych – dostępnych rodzinom średnio zarabiającym, w tym ludziom rozpoczynającym życie zawodowe; - poszukiwanie możliwości różnych form oszczędzania na mieszkanie i współfinansowania budownictwa mieszkaniowego, w tym uwzględnienie ulg podatkowych dla wydatków na cele mieszkaniowe. Niezależnie od braku szczegółów i pozostawienia ich do przygotowywanego Programu, sam fakt podjęcia problemów mieszkalnictwa potraktować należy jako godny uznania i poparcia. Polskie Towarzystwo Mieszkaniowe, kontynuator działającego w okresie międzywojennym Polskiego Towarzystwa Reformy Mieszkaniowej, od wielu lat zabiega o nadanie właściwej rangi rozwiązywaniu kwestii mieszkaniowej w Polsce. Wspólnie z innymi środowiskami działającymi w obszarze mieszkalnictwa staramy się zmienić filozofię myślenia o mieszkalnictwie oraz jego roli i miejscu w gospodarce narodowej. Zdecydowanie przeciwstawiamy się niszczeniu społecznych form mieszkalnictwa, w tym spółdzielczości mieszkaniowej. Stanowisko PTM zaprezentowane zostało w kilkudziesięciu apelach, rezolucjach, wnioskach z konferencji, systematycznie przekazywanych organom władzy ustawodawczej i wykonawczej. Kwintesencję tych prac stanowi dokument „Założenia polityki mieszkaniowej państwa” (opr. w l. 2011/2012) przygotowany siłami społecznymi wspólnie z organizatorami tzw. Konferencji Spalskich. Z satysfakcją przyjmujemy, iż sygnalizowane przez Rząd kierunki rozwiązań są w zasadniczych zrębach zbieżne z postulatami Polskiego Towarzystwa Mieszkaniowego. Zdajemy sobie sprawę z tego, że prezentowane przez Rząd założenia mają charakter deklaracji politycznych. Oczekujemy potwierdzenia propozycji w szczegółowych rozwiązaniach Rządowego Programu Mieszkaniowego. Zależy nam na takim sformułowaniu Programu, by zawierał on konkretne cele, formy i sposoby realizacji oraz źródła ich finansowania. Istotne jest, by Program precyzował etapy realizacji poszczególnych zadań, co pozwoli na kontrolę ich wykonania. Uznajemy, że pozornie odrębną, ale w gruncie rzeczy silnie sprzężoną z Programem jest kwestia uporządkowania spraw legislacji dotyczącej spółdzielczości mieszkaniowej, a przede wszystkim umożliwienie budowy spółdzielczych mieszkań lokatorskich na zasadzie „non profit”. Bez włączenia do Programu MIESZKANIE + najsprawniejszego obecnie zarządcy zasobów mieszkaniowych, jakim są spółdzielnie mieszkaniowe, istotny postęp w poziomie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych społeczeństwa będzie niezwykle trudny. STANOWISKO ZWIĄZKU ZAWODOWEGO „BUDOWLANI” W SPRAWIE RZĄDOWEGO NARODOWEGO PROGRAMU MIESZKANIOWEGO MIESZKANIE+ Z wiązek Zawodowy „Budowlani” zdecydowanie popiera rządowe plany uruchomienia systemowego programu wsparcia dla budownictwa mieszkaniowego w Polsce. Jeśli plan przedstawiony przez premier Beatę Szydło zostanie wdrożony w przewidywanych terminach, w Polsce po raz pierwszy od bardzo wielu lat pojawi się systemowa koncepcja przezwyciężenia jednej z głównych barier rozwoju społecznego w kraju. To bardzo ambitny plan, zwłaszcza w porównaniu z działaniami rządu w ciągu ostatnich lat. Brak, a właściwie likwidacja państwowej polityki mieszkaniowej i utrzymywanie tylko jednego programu mieszkaniowego adresowanego praktycznie do jednej grupy odbiorców (Rodzina na Swoim, a potem MdM) w żaden sposób nie przybliżyło nas do rozwiązania problemu mieszkaniowego w Polsce. W efekcie wieloletnich zaniechań Polska stała się tym krajem w Europie, w którym zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych obywateli jest najgorsze. Ten problem jest realny i dotyczy nadal grupy blisko 3 mln obywateli. To nie tylko problem gospodarczy, ale także poważna bariera rozwojowa. Dotyczy przede wszystkim młodych ludzi i ich rodzin i osób o średnich i niskich dochodach. Brak polityki mieszkaniowej państwa wpływa na demograficzne możliwości rozwoju społeczeństwa, ogranicza mobilność i sprzyja społecznemu wykluczeniu, utrwalając sfery niedostatku i pogłębiając rozwarstwienie społeczeństwa. Związek Zawodowy „Budowlani” jest organizacją ludzi pracy. Każdy, kto chce pracować powinien mieć szanse na godną pracę i godne wynagrodzenie. Także takie, które pozwoli mu na życie w godnych warunkach mieszkaniowych. Przez minione dziesięciolecia warunek ten nie był spełniany, a zaniechania w tej sferze pogłębiają społeczne podziały i są jedną z przyczyn największej od początków XX wieku emigracji z Polski. Związek Zawodowy „Budowlani” uważa, że rząd, ogłaszając plan Mieszkanie+, we właściwy sposób diagnozuje obszary potrzeb mieszkaniowych społeczeństwa. Silną stroną tej koncepcji jest propozycja tworzenia różnych form i ścieżek uzyskania mieszkania – w zależności od stopnia zamożności i potrzeb poszczególnych grup odbiorców. To program adresowany do 40% Polaków, którzy nie posiadają zdolności kredytowej, czyli do tych, którzy nie mają stabilnych dochodów albo ich wysokość nie jest wystarczająca dla banków, by udzielić im kredytu mieszkaniowego. Trzy filary programu Mieszkanie+ adresowane są właśnie do tej, największej grupy obywateli, dotychczas realnie pozbawionych możliwości uzyskania własnego mieszkania w inny sposób niż przejęcie go po rodzicach. Program przewiduje zarówno budowę lokali na wynajem (co pozwoli młodym rodzinom na szybkie usamodzielnienie), umożliwienie przejęcia w przyszłości wynajmowanych lokali na własność i przewiduje znaczne wsparcie budownictwa komunalnego realizowanego przez samorządy – przeznaczonego dla najmniej zamożnych. Samorządy, TBS i spółki gminne będą mogły również korzystać z preferencyjnych kredytów na budowę społecznych mieszkań czynszowych. Program uzupełniony będzie premiowanym systemem oszczędzania na dowolne cele mieszkaniowe. Związek Zawodowy „Budowlani” wyraża nadzieję, że nowy program rządowy pozwoli również uruchomić duży i dotychczas niewykorzystany potencjał inwestycyjny spółdzielczości mieszkaniowej, całkowicie zlekceważony przez rząd w minionych latach. „Budowlani” popierają założenia programu Mieszkanie+ także dlatego, że realizacja rządowych zamierzeń pozwoli na uruchomienie potencjału polskiego budownictwa, będzie generować wiele nowych miejsc pracy w budownictwie i jego otoczeniu, stworzy popyt na materiały budowlane i w sektorach produkujących wyposażenie mieszkań. Związek Zawodowy „Budowlani” liczy na to, że założenia programu zostaną wdrożone w podanych przez rząd terminach, a realizacja Mieszkania+ rozpocznie się praktycznie w przyszłym roku. Deklarujemy udział ekspercki Polskiego Towarzystwa Mieszkaniowego w opiniowaniu szczegółowych rozwiązań Programu i wnikliwy społeczny nadzór nad jego realizacją. Za Radę Krajową Zarząd Główny PTM Warszawa, 22 czerwca 2016 r. 3 NR 7 (102) 2016 Warszawa, dnia 15 czerwca 2016 r. Przewodniczący ZZ „Budowlani” 4 NR 7 (102) 2016 cd. ze str. 2 podwyżki zostanie ustalona przez kierownika danej sekcji, w zależności od jakości pracy danego pracownika. Związek Zawodowy „Solidarność” zawarł w tej sprawie porozumienie i wycofał się ze sporu zbiorowego z pracodawcą. W porozumieniu uzgodniono, że część nowo pozyskanych funduszy zostanie przeznaczona na podwyżki dla wszystkich, a część na regulacje systemowe, w szczególności na opracowanie systemu awansów, które w Muzeum były zawieszone. Pracownicy firmy Lowcost Travel Group P racownicy polskiego oddziału firmy Lowcost Travel Group z biura w Krakowie protestują przeciwko temu w jaki sposób zostali z niej zwolnieni. Około 270 osób zostało zwolnionych z dnia na dzień. Pracownicy zostali poinformowani, że stracili pracę, mają spakować swoje rzeczy i w ciągu kilku godzin opuścić biuro. Powodem zwolnień jest bankructwo firmy. Osoby zatrudnione w Lowcost Travel Group pracowały na umowę o pracę. W dniu zwolnienia żadna z nich nie otrzymała niczego na piśmie. Pracownicy firmy obawiają się teraz, że nie otrzymają wypłaty za lipiec. Już wcześniej dochodziło do nieprawidłowości w przekazywaniu składek do ZUS, lecz wynagrodzenia były płacone regularnie. Sprawą osób poszkodowanych przez Lowcost Travel Group zajęła się Państwowa Inspekcja Pracy. Pracownicy rozmawiają też z prywatną kancelarią prawniczą, specjalizującą się w upadłościach, która zaproponowała, że będzie ich reprezentować. Lowcost Travel Group jest brytyjską firmą założoną w 2004 roku. Pośredniczyła w internetowej sprzedaży miejsc hotelowych i lotów po bardzo konkurencyjnych cenach. Protest kierowców autobusów w Jastrzębiu W związku niespełnieniem żądań strony związkowej znaczna część kierowców autobusów miejskich w Jastrzębiu, obsługiwanych przez firmę Warbus, poszło na zwolnienia lekarskie. Przez kilka dni lipca dojazd do wielu miejsc w okolicach Jastrzębia i w samym mieście był utrudniony. Kursowanie części linii zostało wstrzymane. Kierowcy autobusów są w sporze z pracodawcą. Żądają wypłaty dodatkowego wynagrodzenia za to, że sprzedają papierowe bilety w autobusie. Warbus spełnił wymagania związkowców i zdecydował o wypłacie dodatkowych pieniędzy. Światowy Dzień Protestu Dokerów 7 lipca, jak co roku, obchodzony jest Światowy Dzień Protestu Dokerów – Global Day of Action for Dockers. W akcji wzięli również udział Trójmiejscy dokerzy. Jak informuje NSZZ „Solidarność”, związkowcy z portów Gdańska i Gdyni tego dnia założyli kamizelki z napisem związku. W specjalnie przygotowanych ulotkach – w języku polskim i angielskim – informowali, że miejsca pracy dokerów są niebezpieczne, ich praca jest często niepewna i tymczasowa, a związki zawodowe działające w portach niejednokrotnie są atakowane przez pracodawców. „Nasza praca ma kluczowe znaczenie dla gospodarki światowej, bez naszej pracy towary na świecie nie będą transportowane – podstawowe produkty, takie jak wasza żywność, wasze samochody, wasze meble, wasze paliwa, itd. – stałyby się niedostępne” – czytamy w ulotce. Zebrał: Tomasz Nagórka OGÓLNOPOLSKI MAGAZYN SPOŁECZNO-ZAWODOWY NOWI INŻYNIEROWIE Z UPRAWNIENIAMI W KIELCACH W trakcie tradycyjnej uroczystości, organizowanej przez Świętokrzyską Okręgową Izbę Inżynierów Budownictwa 121osób, które pomyślnie przeszły egzaminy, odebrało w Sali Lustrzanej WDK decyzje o uprawnieniach budowlanych. Przewodniczący Komisji Kwalifikacyjnej Andrzej Pieniążek zwrócił się do nich z gorącym apelem: -Teraz wy, mając uprawnienia bez ograniczeń, będziecie mogli potwierdzać swoim kolegom odbycie przez nich praktyk zawodowych. Czyńcie to rozważnie i rzetelnie, zgodnie z kodeksem etyki inżynierskiej. Bo na ostatnich egzaminach okazało się, że nie wszyscy zdający wykazali odpowiednią wiedzę praktyczną, co świadczy, iż nie odbyli właściwie praktyk, choć mieli stosowne oświadczenia”. Cztery osoby, które uzyskały z testu i egzaminu ustnego minimum 90 procent punktów, otrzymały tradycyjnie upominki: Agnieszka Stępień, Grzegorz Matla - oboje specjalność konstrukcyjno- budowlana, Grzegorz Piotrowski – kolejowa, Karol Przepióra – hydrotechniczna. Nowo uprawnieni złożyli ślubowanie, a prezes Izby Wojciech Płaza pogratulował wszystkim zdobycia kolejnego stopnia zawodowego też goście. Wojewoda świętokrzyski Agata Wojtyszek z satysfakcją i uznaniem mówiła o sukcesie inżynierów. Prezes Wojciech Płaza, zachęcając nowo uprawnionych do członkowstwa w Izbie, przedstawił liczne świadczenia oferowane przez samorząd zawodowy, ułatwiające pełnienie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. Gośćmi spotkania byli: wiwtajemniczenia, życzył pomyślności w pracy, na koniec wzniósł toast za ceprezydent Kielc Czesław Gruszewski, członek Zarządu Powiatu budowlanych z uprawnieniami. Gratulacje i życzenia składali Kieleckiego Marek Kwiecień, świę- tokrzyski inspektor Inspektoratu Ochrony Środowiska Małgorzata Janiszewska, prezes Okręgowej Izby Architektów RP Maria Głowacka, poseł Artur Gierada, Marek Iwańskidziekan Wydziału Budownictwa i Architektury, przewodnicząca ZO Związku Zawodowego „Budowlani” Anna Bujnowska, dyrektor biura RW NOT Małgorzata Kopacz, a także prezesi stowarzyszeń naukowo- technicznych, rodziny i bliscy uprawnionych. śoiib/red Konferencja „Region, Polska, Świat - Młodzi idą” W Filharmonii Świętokrzyskiej odbyła się konferencja „Region, Polska, Świat – Młodzi idą”. Specjalnym gościem był profesor Grzegorz W. Kołodko. Były minister finansów jako pierwszy poprowadził swój wykład dotyczący problematyki gospodarki i globalizacji. Profesor przedstawił sytuację migracji ludności w naszym kraju oraz problem starzenia się społeczeństwa, którego skutkiem staje się niestabilność gospodarki. Kolejną bardzo ważną kwestią jest konflikt na Ukrainie, problem uchodźczy, Brexit, a niebawem być może Grexit. Te czynniki to globalny problem dzisiejszych czasów. Zdaniem profesora, Polska powinna poddać się globalizacji, ale na miarę swoich możliwości; nie możemy się zamknąć jako społeczeństwo na postęp technologiczny, społeczny, gospodarczy oraz naukowy, ale także nie możemy się mierzyć „na wolnym rynku” z bardziej rozwiniętymi i stabilnymi krajami. Po wystąpieniu profesora Grzegorza Kołodki równie ciekawie przedstawiła swój wykład doktor Magdalena Piłat-Borcuch z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Pani doktor skupiła się na regionie świętokrzyskim. Niestety, w rankingach krajowych znajdujemy się na szarym końcu, jeśli chodzi o gospodarkę, aby poprawić ten wynik potrzebne jest usprawnienie procesów zarządzania, by województwo mogło się rozwijać. Najważniejszą częścią konferencji była jednak debata, w której wzięli udział młodzi ludzie z regionu świętokrzyskiego. Debatę poprowadził dziennikarz, ekonomista radia TOK FM Maciej Głogowski, a udział w niej wzięli: Bartłomiej Tworek - dyrektor ds. rozwoju w firmie Dorbud S. A.; Łukasz Szpaderski - przedsiębiorca, przedstawiciel firmy Optifine; Artur Maik - student UJK w Kielcach oraz Wojciech Stachowicz-Szczepanik - prawnik, właściciel kancelarii. Ocena perspektyw rozwoju regionu świętokrzyskiego przedstawiona przez dyskutantów była optymistyczna, lecz pod pewnymi warunkami. Pierwszym i praktycznie najważniejszym jest dialog pomiędzy młodymi, nowoczesnymi ludźmi a władzami, politykami województwa świętokrzyskiego. Jeden z uczestników debaty jest w trakcie tworzenia stowarzyszenia młodzieży kieleckiej. W tej grupie znajdują się absolwenci studiów takich jak: zarządzanie, politologia, prawo, ekonomia itp. Celem inicjatywy jest dostarczanie wskazówek jak można rozwinąć region świętokrzyski. Wszyscy aktywnie biorący udział w debacie chcą bezinteresownie, dla własnej satysfakcji pomóc w rozwoju Kielc. Na zaproszenie Świętokrzyskiego Związku Pracodawców Prywatnych LEWIATAN w konferencji wzięła udział przedstawicielka ZZ „Budowlani”, pracownica z B iura Zarządu Okręgu Świętokrzyskiego Maria Kanel. Maria Kanel OGÓLNOPOLSKI MAGAZYN SPOŁECZNO-ZAWODOWY NR 7 (102) 2016 5 Legalność zatrudnienia cudzoziemców a Polski rynek pracy Rada Ochrony Pracy przy Sejmie RP 4 lipca br. zajęła się między innymi problemem legalności zatrudnienia cudzoziemców w Polsce. Podstawą do dyskusji był materiał analityczny „Legalność zatrudnienia oraz ochrona praw pracowniczych cudzoziemców, w tym w szczególności obywateli Ukrainy w świetle kontroli Państwowej Inspekcji Pracy”, przygotowany przez Główny Inspektorat Pracy. W dyskusji głos zabrał Zbigniew Janowski, przewodniczący ZZ „Budowlani” i z-ca przewodniczącego ROP, który przedstawił stanowisko związków w sprawie ochrony pracy cudzoziemców: P rzede wszystkim chcę podziękować za zajecie się tematem legalności zatrudnienia cudzoziemców i za przygotowanie bardzo dobrego materiału przez Państwową Inspekcję Pracy. Zajmujemy się problemem, który dawno przestał być marginalny dla polskiego rynku pracy. Moja organizacja, Związek Zawodowy „Budowlani”, problematyką migracji ekonomicznych, w tym migracji do Polski, zajmuje się od wielu lat. Bezpośrednio po wejściu Polski do Unii Europejskiej realizowaliśmy międzynarodowy projekt INTI INSAJD poświęcony integracji migrantów i wtedy staraliśmy się zbadać skalę zjawiska pracy cudzoziemców w Polsce. Wtedy dostępne były tylko dane szacunkowe, oparte przede wszystkim na ilości przekroczeń granicy wschodniej (głównie z Ukrainą). Zatrudnienie cudzoziemców z krajów dawnego ZSRR praktycznie nie było regulowane. Oczywiście, obowiązywał polski Kodeks pracy, ale przepisami nikt się specjalnie nie przejmował – włącznie z odpowiedzialnymi instytucjami publicznymi. Kontrola prowadzona przez urzędy pracy i ich wyodrębnione służby była kompletnie nieefektywna. Trudno by była, jeśli w całym kraju w najlepszym wypadku było 300 osób tzw. policji zatrudnienia. W Warszawie, w której pracowały wówczas nielegalnie tysiące cudzoziemców, było formalnie 3 inspektorów, którzy nie byli w stanie skontrolować nawet pojedynczej budowy. Dopiero przejęcie kontroli legalności zatrudnienia przez Inspekcję Pracy zmieniło tę sytuację. To ogromna zmiana jakościowa. Oczywiście, nie jest idealnie, bo kontrola legalności zatrudnienia cudzoziemców to ogromne zadanie a PIP nie jest, jak doskonale wiemy, strukturą o nieograniczonych możliwościach zatrudnienia. Wejście Polski do UE nie ograniczyło radykalnie obecności pracowników ze Wschodu na polskim rynku pracy. Nie poprawiło też od razu współpracy różnych instytucji, które powinny być zaangażowane w zarządzanie napływem cudzo- ziemców na rynek pracy. A to jest kluczowy element zapewnienia legalności zatrudnienia. Legalność zatrudnienia to nie tylko pozwolenie na pracę lub oświadczenie pracodawcy rejestrowane w urzędzie pracy. To także dopilnowanie, by praca była wykonywana na podstawie odpowiedniej umowy, zgodnie z polskimi standardami bezpieczeństwa i by odprowadzane były wszystkie wymagane prawem składki. To element niezwykle ważny, biorąc pod uwagę fakt, że na polskim rynku pracuje legalnie kilkaset tysięcy cudzoziemców, a zapewne jeszcze sporo ponad tę liczbę nielegalnie. Gdy badaliśmy zjawisko w 2004 i 2005 roku nie było w zasadzie mowy o jakichkolwiek składkach i standardach pracy. Ukraiński budowlaniec otrzymywał w zasadzie tę samą stawkę, co polski pracownik (a nawet nieco większą), ale polski pracodawca nie odprowadzał z reguły żadnych składek i podatków od jego wynagrodzenia. Był to więc klasyczny dumping. Dziś jest inaczej, choć zapewne jeszcze nie idealnie. Absolutną większość cudzoziemców na rynku stanowią Ukraińcy. Dobrze odnajdują się na rynku pracy, całkiem dobrze integrują. W grupie zezwoleń na pracę stanowią ponad 77%, w grupie pracujących na podstawie oświadczenia prawie 98%. Ministerstwo Rodziny i Pracy szacuje, że w 2015 r pracę wykonywało w Polsce około 350-500 tys. Ukraińców. Pozwolę sobie wyrazić przypuszczenie, że liczba ta jest jednak zaniżona, ponieważ w naszym kraju cudzoziemcy nadal zatrud- Główny inspektor pracy Roman Giedrojć niani są nielegalnie, choć procedura oświadczeń z pewnością liczbę całkowicie nielegalnych pracowników zmniejszyła. W materiale przedstawionym przez PIP szczególnie rzuca się w oczy skokowy wzrost w ostatnich latach liczby cudzoziemców (głównie Ukraińców) pracujących w Polsce. Warto zastanowić się, czy ma to związek tylko z pogarszającą się sytuacją na rynku pracy na Ukrainie, czy też przyczyny tego stanu rzeczy są bardziej złożone. Warto zastanowić się też nad faktem rejestracji ok. 40% oświadczeń w województwie mazowieckim. OPZZ i Związek Zawodowy „Budowlani” utrzymują niezmiennie to samo stanowisko w sprawie zatrudnienia cudzoziemców. Polski rynek pracy powinien być nadal otwarty na zatrudnianie osób spoza UE, ale ten proces powinien być kontrolowany. Nie mamy nic przeciwko temu, by Ukraińcy, Białorusini czy Mołdawianie pracowali w Polsce, zwłaszcza że pracownicy ci dobrze integrują się na polskim rynku pracy. Nie uważamy, że odbierają pracę Polakom – pod warunkiem, że w pełni przestrzegane są polskie przepisy prawa pracy. Uważamy jednak, że potrzebne są pewne zmiany prawne. Jak wykazują dane, ogromna liczba cudzoziemców zatrudniana jest na podstawie umów cywilnoprawnych, w tym głównie umowy o dzieło. Uważamy, że w większości wypadków te umowy powinny być umowami o pracę, bo wynika to z zapisów Kodeksu. Inna wtedy powinna być ochrona pracowników i inne powinności pracodawców. Każdy, kto pracuje w Polsce w warunkach spełniających kryteria umowy o pracę, powinien podlegać tym samym obowiązkom fiskalnym, a jego pracodawca powinien odprowadzać przewidziane prawem składki. Omijanie tych obowiązków prowadzi do dumpingu (być może nie płacowego, ale socjalnego) i niesłusznego ograniczania wpływów do budżetu. PIP zwraca uwagę na inne główne obszary naruszeń i nieprawidłowości. Dotyczy to min. mikrofirm, których możliwości efektywnego zarządzania są ograniczone, dotyczy to sektora budownictwa i dotyczy to przestrzegania przepisów bhp. W tym ostatnim wypadku należy zastanowić się nad systemowym obowiązkiem szkolenia cudzoziemców przed podjęciem pracy i nad zakresem tego szkolenia. Ponieważ nie obowiązują żadne przepisy o uznawaniu kwalifikacji – także w tym zakresie – w przypadku cudzoziemców nie jesteśmy w stanie stwierdzić, czy mają przygotowanie bhp i czy znają polskie przepisy w tym zakresie. Być może powinniśmy więc wprowadzić nowy format obligatoryjnego szkolenia. Pewnie usłyszymy, że to podniesie koszty zatrudnienia. Tak, podniesie. Ale jest konieczne, bo mikrofirmy zatrudniające cudzoziemców same sobie z tym nie poradzą. System oświadczeń powinien być udoskonalony. I nie chodzi tutaj o utrudnianie życia pracodawcom zatrudniającym cudzoziemców. Chodzi przede wszystkim o wyeliminowanie procederu „obrotu” grupami pracowników cudzoziemskich przez agencje zatrudnienia i czerpanie nielegalnych korzyści z pośrednictwa. Jeśli stwierdzone nieprawidłowości dotyczą około 30% oświadczeń, jeśli duża grupa cudzoziemców podejmuje pracę niezgodnie z oświadczeniem pracodawcy (najczęściej agencji) i w zupełnie innym miejscu niż to wskazane, to zmiany są konieczne. I oczekujemy takiej inicjatywy od Ministerstwa Rodziny i Pracy – nie tylko w odniesieniu do cudzoziemców, ale także w odniesieniu do praktyk wielu agencji zatrudnienia przy delegowaniu polskich pracowników i „obrocie” grupami pracowników na polskim rynku pracy. Generalnie nie podoba nam się model rynku pracy, na którym odbywa się „obrót” grupami pracowników na bardzo dużą skalę przez wyspecjalizowane agencje. Przy czym status pracownika „tymczasowego” czy „wynajmowanego” utrwala się w dotychczas obowiązującym systemie na lata. To są pracownicy traktowani jako „druga kategoria” na rynku pracy, mimo że wykonują często wysoko kwalifikowaną pracę. Ten stan rzeczy nie da się zmienić samymi regulacjami prawnymi, choć są one pilnie potrzebne. Zmienić się musi sam rynek pracy. Powinien być lepiej zorganizowany – zarówno po stronie pracodawców jak i pracowników, a dotychczasowe regulacje temu nie sprzyjają. Powinny też na nim obowiązywać wyższe kryteria jakościowe – zwłaszcza w zakresie uznawania kwalifikacji i kompetencji i powiązania ich ze statusem pracownika i jego wynagrodzeniem. Zbigniew Janowski 6 OGÓLNOPOLSKI MAGAZYN SPOŁECZNO-ZAWODOWY NR 7 (102) 2016 ELEKTROMONTAŻ RZESZÓW w Budapeszcie „Sojusz dla uczenia się i rozwoju” podstawowe założenia N a wprowadzenie Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji (ZSK) czekało wiele środowisk i podmiotów rynku pracy, m.in.: pracodawcy, związki zawodowe, organizacje branżowe, pracownicy, osoby uczące się. Kwalifikacje włączane do ZSK, w tym kwalifikacje rynkowe, będą musiały nie tylko zostać odpowiednio opisane i uzasadnione potrzebą włączenia ich do Systemu, ale proces ich nadawania będzie poddany wymogom wewnętrznego i zewnętrznego systemu zapewniania jakości. Wdrożenie ZSK wymaga ogromnego nakładu pracy, zaangażowania różnych grup interesariuszy oraz zintensyfikowania współpracy wszystkich zainteresowanych stron. Jako środowisko organizacji i instytucji działających w obszarze edukacji pozaformalnej, zaangażowanego od wielu lat w prace nad integracją systemu kwalifikacji w Polsce, a tym samym dobrze już zorientowanego w tematyce ZSK, jesteśmy przekonani, że możemy wnieść istotny wkład we wdrożenie do praktyki zapisów Ustawy o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji i wypełnienie Systemu nowymi, oczekiwanymi przez rynek pracy kwalifikacjami.. Jednocześnie, mając na względzie potrzebę dalszej integracji środowisk edukacji pozaformalnej i angażowania go w służbie na rzecz dobrej i korzystanej dla gospodarki i uczących się integracji Systemu, postanawiamy o utworzeniu Partnerstwa pod nazwą „Sojusz dla uczenia się i rozwoju”, zwanego dalej Sojuszem. Cele funkcjonowania i współpracy W tym roku Zarząd Związku Zawodowego „Budowlani” w Elektromontaż Rzeszów S.A. zorganizował trzydniową wycieczkę do Budapesztu i okolic. Zwiedzanie rozpoczęliśmy z przewodnikiem z placu Bohaterów, odwiedzając m.in. zamek Vajdahunyad, Bazylikę św. Stefana, budynek Parlamentu, plac Wolności, Vaci utca (najbardziej znany deptak miasta). W programie był także godzinny rejs statkiem po Dunaju. Nastrojowa muzyka na statku oraz widoki oświetlonego Budapesztu, jakie można było oglądać z rejsu statkiem, na pewno na długo zostaną w pamięci. W drugim dniu wycieczki zwiedziliśmy m.in. Zamek Królewski oraz Szantendre - oddalone o 20 km od Budapesztu miasteczko węgierskich artystów. W trzecim dniu zwiedziliśmy najciekawsze miejsca w Egerze oraz winiarnie w dolinie Pięknej Pani. Program wycieczki był bardzo intensywny. Organizatorzy pogratulowali wszystkim uczestnikom wytrwałości i podziękowali za stworzenie miłej i wesołej atmosfery. Podziękowania za wsparcie organizacji wycieczek, które służą pozytywnej integracji pracowników, przekazano również Zarządowi firmy Elektromontaż Rzeszów S.A., na czele z prezesem Zygmuntem Sikorą. Organizacja „Budowlanych” w Elektromontaż Rzeszów S.A. regularnie organizuje takie wyjazdy i inne akcje integracyjne. Andrzej Płonka przewodniczący Organizacji Zakładowej ,,Budowlani” w Noc Świętojańską N asze koleżanki ze Związku Zawodowego ,,Budowlani” z Ostrowca Świętokrzyskiego integrują się ze społecznościami lokalnymi. Anna Radosz, członek Zarządu ZZ ,,Budowlani” w SM ,,Hutnik” wraz z koleżankami z Grupy Kobiet Aktywnych Wólki Bodzechowskiej i Przyborowa - w miejscowości, w której mieszkają - zorganizowały po raz czwarty Noc Świętojańską dla mieszkańców. Nad staw ,,Bilówka” ze swym taborem cygańskim zawitała nasza druga koleżanka z ZZ ,,Budowlani” w SM ,,Krzemionki” Grażyna Maj i grupa teatralna ,,Metamorfoza”, w której jest czynną animatorką. W imprezie uczestniczył Józef Grabowski - przewodniczący Rady Powiatu Ostrowieckiego SLD. W sobotni wieczór panie, pięknie ubrane w białe stroje z kolorowymi wiankami na głowach, śpiewająco przywitały wszystkich zebranych. Zespół Metamorfoza wprowadził klimat pełen niespodzianek i tajemnic świata Romów, którego wróżby, wino, taniec i śpiew są nieodłącznym elementem. (…) sygnatariusze niniejszego Porozumienia, Członkowie Założyciele Sojuszu, zobowiązują się wspólnie dążyć do realizacji następujących celów: 1. Wspierania dalszego rozwoju oraz integracji podmiotów sektora edukacji pozaformalnej, jako istotnej części systemu edukacji w Polsce, w tym uczenia się przez całe życie; 2. Współpracy na rzecz efektywnej realizacji publicznej polityki na rzecz uczenia się przez całe życie, która odpowiada potrzebom współczesnej gospodarki opartej na wiedzy, w tym racjonalizowania wydawania publicznych środków finansowych przeznaczanych na szkolenia; 3. Wspierania procesów wdrażania Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji, w tym w szczególności identyfikowania i usuwania barier dla powszechnego i zgodnego z założeniami korzystania z Systemu; 4. Prowadzenia działań na rzecz zwiększanie aktywności edukacyjnej dorosłych, w tym ułatwiania wspierania rozwoju zawodowego pracowników oraz podnoszenia przez obywateli różnych kompetencji, poprzez upowszechnianie wiedzy, informacji na temat standardów jakości usług rozwojowych, kształtowanie postaw i identyfikowanie barier dla uczenia się przez całe życie; 5. Wspierania rozwoju oraz kreowania nowych rozwiązań rynkowych wspomagających wdrożenie i działanie ZSK. Sposoby realizacji celów: 1. Przygotowywanie opinii i stanowisk dotyczących funkcjonowania ZSK i obszaru edukacji pozaformalnej, a także formułowanie do władz publicznych propozycji rozwiązań zidentyfikowanych problemów w tym zakresie; 2. Opiniowanie założeń i projektów aktów prawnych w obszarze ZSK; 3. Podejmowanie inicjatyw integrujących środowiska edukacji pozaformalnej i budowanie jego reprezentatywności i aktywności wobec instytucji Państwa i innych środowisk edukacyjnych; 4. Upowszechnianie wiedzy o ZSK, w szczególności poprzez: organizację konferencji, seminariów, debat ekspertów, wydawanie i dystrybuowanie publikacji, przygotowywanie analiz i opracowań, organizację sieci współpracy i wymiany opinii wewnątrz środowiska edukacji pozaformalnej i z innymi środowiskami edukacji formalnej i uczenia się nieformalnego. 5. Udział wybranych przedstawicieli Sojuszu w zespołach konsultacyjno-doradczych powiązanych z celami Partnerstwa. 6. Innych prac niż ww. pod warunkiem ich akceptacji przez Partnerów Członkostwo Zaproszono do udziału w święcie władze gminy Bodzechów, zaprzyjaźnione Koła Gospodyń Wiejskich z okolicznych miejscowości oraz sołtysów. Wyjątkową atrakcją, szczególnie dla młodszych uczestników zabawy, było szukanie kwiatu paproci. Panie wiły wianki ze świeżych kwiatów, a następnie w pięknym korowodzie, ze śpiewem puszczały je na wodę. Imprezę zakończyła biesiada przy ognisku w cygańskiej scenerii. A.R. 1. Przystąpienie nowego Partnera do Sojuszu następuje na wniosek zainteresowanego podmiotu/instytucji działającego w obszarze edukacji pozaformalnej, popartego rekomendacją co najmniej jednego członka Sojuszu. 2. Warunkiem przystąpienia do Sojuszu jest zaakceptowanie przez przystępującego celów i zasad działania określonych w niniejszym Porozumieniu w formie wypełnienia deklaracji.(…) Zapraszamy do odwiedzania nas www.budowlani.info.pl OGÓLNOPOLSKI MAGAZYN SPOŁECZNO-ZAWODOWY NR 7 (102) 2016 7 Ogólnopolski Kongres Edukacji Pozaformalnej W nowoczesnych salach Wydziału Filologii Uniwersytetu Łódzkiego odbył się się II Ogólnopolski Kongres Edukacji Pozaformalnej – prestiżowa konferencja podmiotów tworzących branżę szkoleniową – firm szkoleniowych, coachingowych, doradczych oraz wielu innych podmiotów - organizatorów uczenia się przez całe życie (Life-Long Learning). Ponad 350 znamienitych gości, przeszło 40 debat i prelekcji z udziałem branżowych ekspertów, reprezentantów instytucji publicznych i ośrodków decyzyjnych w sprawie polityki edukacyjnej, prezentacje produktów i usług sektora edukacji pozaformalnej, dogłębna analiza nowo przyjętej Ustawy o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (ZSK), powołanie Sojuszu na rzecz edukacji pozaformalnej oraz przyjęcie „Białej Księgi” branży – to wszystko w ciągu jednego dnia! KEP 2016 swoją obecnością uświetnili znamienici prelegenci, m.in. Maciej Kopeć, podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej, Piotr Krasuski, dyrektor Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego w Ministerstwie Rozwoju oraz gość specjalny – Wallis Goelen-Vandebrock, przedstawicielka Komisji Europejskiej z Dyrekcji Generalnej ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Włączenia Społecznego, która przybliżyła uczestnikom trendy na europejskim rynku edukacji pozaformalnej i bariery wpływające na rozwój sektora. „Kończymy ten dzień z mieszanymi uczuciami. Mam ogromne poczucie niedosytu, ale jest to tylko dowód na to, że zakończyło się niezwykle potrzebne wydarzenie. Kongres trafił w znakomity i ważny dla nas czas. Mamy obecnie do czynienia z okresem, w którym jest wiele ważnych spraw dla branży. Wchodzi w życie Ustawa o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji – to rodzi nowe wyzwania. Pojawiają się także pewne zagrożenia i problemy, o których dzisiaj rozmawialiśmy. Znajdujemy się w szczególnym momencie na to, ażeby powołany dzisiaj sojusz miał nad czym pracować w nadchodzących miesiącach, a nawet latach. Uczucie niedosytu jest zatem w ogólnej ocenie pozytywne” – stwierdził Andrzej Lech, ekspert Polskiej Izby Firm Szkoleniowych. Uczestnicy Kongresu zajęli się m.in.: • Przeglądem trendów i istotnych zmian na rynku edukacji przez całe życie w Polsce i całej Europie. • Analizą i oceną potrzeb rozwojowych branży wynikających z wyzwań stojących przed polską gospodarką. • Przeglądem szans i zagrożeń rozwoju sektora edukacji pozafomalnej. Oceną wpływu wdrożenia nowoprzyjętej Ustawy o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji na rozwój branży szkoleniowo-rozwojowej. • Powołaniem Sojuszu Edukacji Pozaformalnej łączącego cały sektor szkoleniowy. • Wypracowaniem „Białej Księgi” branży. Sojusz na rzecz rozwoju edukacji pozaformalnej Partnerstwo na rzecz rozwoju edukacji pozaformalnej powołane podczas KEP 2016 to krok milowy w stronę dalszej integracji środowisk branży szkoleniowej. To także efekt wprowadzania Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji, który wymaga ogromnych nakładów pracy i zaangażowania różnych grup interesariuszy - w tym szczególnego wsparcia eksperckiego sektora edukacji pozaformalnej. Do najważniejszych celów partnerstwa należy zaliczyć ponadto m.in. wspieranie dalszego rozwoju sektora edukacji pozaformalnej, współpracę względem efektywnej realizacji publicznej polityki na rzecz uczenia się przez całe życie (LLL) oraz prowadzenie działań w celu zwiększenia rzeczy w danej dziedzinie i zarekomendowania propozycji odsetka osób szkolących się – w tym szczególne wsparcie Polskiej Izby Firm Szkoleniowych. „Powołana na KEP 2016 „Biała Księga” jest skonso- zmian. W przypadku branży edukacji pozaformalnej rozwoju zawodowego pracowników. powołanie białej księgi jest czymś nowym, ponieważ samo „Sojusz edukacji pozaformalnej był efektem naszej środowisko chce ją zdefiniować – nie tylko naukowcy i badacze branży, ale również eksperci oraz praktycy. Wspomniane dwa środowiska wspólnymi siłami, razem z instytucjami publicznymi chcą nie tyle stworzyć opis rzeczywistości, ale odpowiedzieć na pytanie – co dalej z branżą?” – dodał Piotr Piasecki. Idea KEP zrodziła się z inicjatywy kilkunastu organizacji skupiających ekspertów sektora edukacji poMaciej Kopeć, podsekretarz stanu w Ministerzaformalnej, podejmujących działania na rzecz rozwoju i stwie Edukacji Narodowej zjednoczenia branży. Poprzednią edycję Kongresu Edukacji Pozaformalnej, która odbyła się w 2014 r. w Warszawie odwiedziło kilkuset profesjonalistów z sektora szkoleniowego oraz znamienici goście zaangażowani w intensyfikację branży. Więcej informacji na oficjalnej stronie internetowej Kongresu: www.kep.com.pl Ogólnopolski Tygodnik Społeczno – Zawodowy „BUDOWLANI” był w gronie patronów medialnych II KEP. W Kongresie uczestniczył także sekretarz krajowy całorocznej pracy nad Ustawą o Zintegrowanym Systemie ZZ „Budowlani” Jakub Kus, który wraz z Krzysztofem Kwalifikacji. Ustawa wykreowała ci ało doradcze w postaci Symela i Waldemarem Mazanem zaprezentował w jednej Rady Interesariuszy skupiającej różnych reprezentantów z sesji równoległych Kongresu rezultaty projektu CertiVET środowisk edukacji pozaformalnej. Ma ona wspomagać Wallis Goelen-Vandebrock, przedstawicielka poświęconego opracowaniu narzędzi kształcenia i certyfiMinistra Edukacji Narodowej, który jest koordynatorem Komisji Europejskiej kacji trenera – instruktora praktycznej nauki zawodu w systemu. Uświadomiliśmy sobie, że my jako branża jesteśmy za bardzo rozproszeni. Nie mamy wspólnego lidowanym katalogiem postulatów jakie branża usług budownictwie. Projekt ten wpisuje się w promocję ścieżek frontu, który łączy. Zainspirowało nas to do powołania szkoleniowo-rozwojowych przedkłada głównym partne- kształcenia pozaformalnego ściśle odpowiadających partnerstwa. Sojusz jest rezultatem przemyśleń – to próba rom – administracji państwowej i samorządowej oraz potrzebom rynku pracy. Związek Zawodowy „Budowlani” jest jednym z sygnapokazania, że nasze środowiska mogą współpracować w przedsiębiorcom generującym zapotrzebowanie na usługi istotnych kwestiach. Właśnie przywołana ustawa jest tego szkoleniowe. „Termin biała księga używany jest zwykle tariuszy porozumienia Sojuszu Edukacji Pozaformalnej. Biuro Organizacyjne KEP 2016/red idealnym przykładem” – stwierdził Piotr Piasecki, prezes przez wiele środowisk. To próba podsumowania stanu 8 NR 7 (102) 2016 OGÓLNOPOLSKI MAGAZYN SPOŁECZNO-ZAWODOWY OCHRONA ŻYCIA I ZDROWIA PRACUJ - Międzynarodowa Kon • mogące być przyczynami wypadku przy pracy lub choroby zawodowej pracownika. Omówiła również zagadnienia dotyczące chorób zawodowych pracowników w sektorze budownictwa. •Rehabilitacja lecznicza w ramach prewencji rentowej ZUS, w tym poszkodowanych w wypadkach przy pracy, S eminaria i konferencje związane z tematyką bezpieczeństwa pracy w budownictwie organizowane są dość często. Rzadko jednak zdarza się, by tematyka ta była omawiana w sposób kompleksowy, odnoszący się do wszystkich istotnych obszarów ochrony życia i zdrowia, uwzgledniający aspekty techniczne, systemowe, organizacyjne, psychologiczne etc. Odpowiadając na apel Rady Ochrony Pracy przy Sejmie RP o podejmowanie przez instytucje, także pozarządowe, działań na rzecz eliminowania zagrożeń i wypadków w sektorze budownictwa, Zarząd Krajowy ZZ „BUDOWLANI” i Zarząd Główny Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Pracowników Służby BHP zorg anizowały całodniową konferencję n.t: OCHRONA ŻYCIA I ZDROWIA PRACUJACYCH W SEKTORZE BUDOWNICTWA. Do udziału w konferencji zaproszono także partnerów zagranicznych. Konferencja, zorganizowana pod honorowym patronatem Głównego Inspektora Pracy, odbyła się w sali Hotelu Gromada Centrum w Warszawie, w dniu 24 czerwca br. Partnerami konferencji byli: Państwowa Inspekcja Pracy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Urząd Dozoru Technicznego, Centralny Instytut Ochrony Pracy-Państwowy Instytut Badawczy. Uczestniczyło w niej 130 osób, w tym m.in. pracownicy służby BHP – członkowie OSPSBHP, członkowie oraz społeczni inspektorzy pracy Związku Zawodowego „BUDOWLANI” oraz przedstawiciele pracodawców. Głównego Inspektora Pracy na konferencji reprezentowali dyrektor Departamentu Nadzoru i Kontroli Krzysztof Kowalik oraz dyrektor Departamentu Prewencji i Promocji Zbigniew Kowalczyk. W części pierwszej konferencji poświęconej problematyce: „Życie i zdrowie pracujących w sektorze budownictwa”, kolejno przedstawione zostały następujące prezentacje: •Zagrożenia wypadkowe w sektorze budownictwa – kontrola i działania prewencyjne, bezpiecznego wykonywania prac na rusztowaniach. Przedstawił problemy dotyczące uczenia pracowników prawidłowego stosowania środków ochrony indywidualnej (m.in. szelek bezpieczeństwa, hełmów ochronnych) oraz sprawy dotyczące kontroli i nadzoru którą przedstawiła dyr. Departamentu Prewencji i Renad robotami na placu budowy. habilitacji ZUS Małgorzata Nietopiel. Dyr. Nietopiel omówiła problematykę dotycząca leczenia i rehabilitacji w •Zagrożenia zdrowotne ramach prewencji rentowej ZUS ,w tym poszkodowanych pracowników sektora w wypadkach przy pracy. Podkreśliła że prowadzona przez budownictwa, ZUS od 1996r rehabilitacja lecznicza to nowe podejście do roli i zdań instytucji ubezpieczenia społecznego, która nie tylko wypłaca świadczenia, ale przede wszystkim stara się w aktywny sposób wpływać na sytuację ubezpieczonych poprzez poprawę stanu zdrowia i zdolności do kontynuowania pracy zarobkowej. Standardowy czas trwania rehabilitacji leczniczej wynosi 24 dni. Korzystają z tego zwłaszcza osoby po wypadkach przy pracy. którą przedstawił dyrektor Departamentu Nadzoru i Kontroli Głównego Inspektora Pracy. Krzysztof Kowalik omówił szeroko rozumianą problematykę dotyczącą kontroli zagrożeń wypadkowych prowadzonych przez PIP podczas wykonywania prac budowlanych i rozbiórkowych. Przedstawił m.in. zagadnienia objęte największa liczbą kontroli PIP w 2015 r., które dotyczyły: • zabezpieczenia prac na wysokości, • prac wykonywanych na rusztowaniach, • zabezpieczenia i oznakowania stref i miejsc niebezpiecznych, • środków ochrony indywidualnej i zbiorowej przed upadkiem z wysokości. Przedstawił również wielokierunkowe działania prowadzone przez PIP w zakresie kampanii informacyjno Otwarcia konferencji dokonali wspólnie prezes OSPS – promocyjnych, oraz programów prewencyjno – infor- którą przedstawiła kierownik Kliniki Chorób ZawodoBHP Elżbieta Bożejewicz oraz przewodniczący ZZ macyjnych prowadzonych na rzecz poprawy warunków wych i Zdrowia Środowiskowego Instytutu Medycyny „BUDOWLANI” Zbigniew Janowski, którzy w swoich pracy w sektorze budownictwa. Pracy im. prof. J.Nofera w Łodzi - prof. dr. hab. med. wystąpieniach podkreślili potrzebę szerokowymiarowej Jolanta Walusiak – Skorupa. dyskusji o wielu problemach dotyczących bezpiecznej •Szkolenia pracowników w zakresie W swoim wystąpieniu omówiła zagrożenia czynnimontażu i demontażu metalowych kami występującymi w środowisku pracy pracowników pracy na budowach oraz w całym sektorze budownictwa, rusztowań stacjonarnych, który generuje wiele zagrożeń i w którym dochodzi do budowlanych w tym zwracając uwagę na czynniki: wielu wypadków przy pracy. Przewodniczący Zbigniew którą przedstawił reprezentujący firmę Faraone Industrie • fizyczne (np. wysoka i niska temperatura, wibracjeJanowski, nawiązując do sprawozdania z działalności Sp. z o. o. (Włochy ) - Massimo Amante. Przedstawił on ,hałas, promieniowanie), Państwowej Inspekcji Pracy za 2015r., podkreślił potrzebę m.in. zagadnienia dotyczące najczęstszych przyczyn wy- • chemiczne (np. związki o działaniu toksycznym, podejmowania dalszych działań zapobiegawczych i padków ciężkich i śmiertelnych w sektorze budownictwa drażniącym, alergizującym), prewencyjnych dla poprawy stanu bezpieczeństwa w we Włoszech, którymi są upadki pracowników z wyso- • biologiczne (np. bakterie, wirusy, pleśnie), sektorze budownictwa. kości, oraz upadki materiałów na pracownika. Omówił • psychofizyczne (obciążenia układu ruchu, praca na wysokości, stres), temat dotyczący bezpiecznego montażu rusztowań oraz •Bezpieczne użytkowanie urządzeń w sektorze budownictwa, dozorowanych przez UDT, którą przedstawił kierownik Wydziału Materiałowo – Technologicznego Urzędu Dozoru Technicznego – Robert Chudzik. Omówił najważniejsze zagadnienia problematyki bezpiecznego użytkowania maszyn i urządzeń OGÓLNOPOLSKI MAGAZYN SPOŁECZNO-ZAWODOWY NR 7 (102) 2016 9 JACYCH W SEKTORZE BUDOWNICTWA nferencja w Warszawie pracujących na placach budów podczas wykonywania danego zakładu pracy, podkreślając szczególne znaczenie funkcjonowania związków zawodowych w tym dialogu. robót budowlano – montażowych. Podając m.in., że w Polsce jest aktualnie w eksploatacji 3 tys. żurawi budowlanych, jednoznacznie podkreślił jak •System szkoleń pracujących na budowach, ważną i odpowiedzialną jest praca operatorów żurawi wieżowych, którzy pracując na wysokości kilkudziesięciu a nawet kilkuset metrów nad ziemią muszą transportować często w warunkach szczególnych elementy budowlane dbając o bezpieczeństwo zarówno transportowanego ładunku jak również pracowników na placu budowy. W części drugiej konferencji, poświęconej problematyce: „Dobre praktyki - ochrona życia i zdrowia pracujących w sektorze budownictwa, doświadczenia przedstawicieli firm zagranicznych i polskich” kolejno przedstawione zostały następujące prezentacje: •Nowe inicjatywy europejskie w obszarze ochrony pracy, którą przedstawił przedstawiciel firmy ZK – Termochem (Czechy) - Zbynek Neuwirth - EHS manager. Informując zebranych o realizowanych na budowach w Czechach szkoleniach pracowników na placu budowy, omówił on ich rodzaje, wymieniając kolejno: • szkolenie okresowe BHP (prowadzonych co rok), • szkolenie przed rozpoczęciem pracy zapoznające pracownika z budową, zagrożeniami i ryzykiem zawodowym na budowie i stanowisku pracy, • szkolenie ze strony inwestora zapoznające pracownika z wymogami inwestora odnośnie bezpieczeństwa pracy na danej budowie, • szkolenie cotygodniowe (10-15 minutowe omówienie bieżących problemów z zakresu BHP oraz informacja o wejściu na budowę nowych firm wykonawczych i związanych z tym możliwością nowych zagrożeń), • szkolenia specjalistyczne dotyczące określonych robót lub stanowiskach (np. montaż rusztowań). Zbynek Neuwirth podkreślił duże znaczenie tych szkoleń w stosowanym w Czechach systemie działań profilaktycznych i zapobiegawczych ograniczających ryzyko powstawania wypadków przy pracy i chorób zawodowych.. •Zarządzanie bezpieczeństwem na kontrakcie, którą zaprezentował sekretarz Europejskiej Federacji Pracowników Budownictwa i Drzewiarstwa ds. BHP – Rolf Gehring. Podkreślając wagę dotychczas wydanych dyrektyw ramowych Unii Europejskiej w zakresie przepisów o bezpieczeństwie pracy i konieczności ich dostosowania do przepisów prawnych danego państwa członkowskiego, poinformował zebranych o pracach nad nowymi dyrektywami, w których to pracach uczestniczą również przedstawiciele związków zawodowych. Zwrócił uwagę na niepokojący wzrost zachorowań pracowników na choroby zawodowe, w tym różne odmiany raka. Informował o pracach dotyczących zmniejszania wydzielania spalin przez maszyny budowlane podczas pracy na budowie oraz o wzroście zagrożeń psychospołecznych (w tym m.in. stres, wydłużony czas pracy) w sektorze. Mówił również o potrzebie wprowadzania nowych rozwiązań na stanowiskach pracy z zakresu ergonomii, organizacji pracy i nowych technologii. Szczególną uwagę poświecił zagadnieniom dialogu społecznego zarówno na poziomie sektora gospodarki, jak również na poziomie systemowe działania podejmowane w celu propagowania kultury bezpieczeństwa pracy, uświadamiania pracownikom zagrożeń płynących z pracy na budowie i potrzeb eliminowania ryzyka zawodowego. •Rola służby BHP a koordynatora BHP na budowie, którą przedstawił koordynator Porozumienia dla Bezpieczeństwa w Budownictwie - Michał Wasilewski. W swoim wystąpieniu skoncentrował się na zarządzaniu bezpieczeństwem pracy na budowach realizowanych przez 10 generalnych wykonawców, którzy podpisali Porozumienie dla Bezpieczeństwa w Budownictwie, mające na celu poprawę bezpieczeństwa na polskich budowach. Omówił zagadnienia dotyczące systemowych rozwiązań którą przedstawił v-ce prezes OSPS BHP - Andrzej obowiązujących podczas realizacji robót na budowie w Nowak. Omawiając ten temat przedstawił zadania i tym m.in.: wspólne wzory dokumentów, model potwier- uprawnienia : dzania kwalifikacji zawodowych pracowników, szkolenia • służby BHP (pracownik służby BHP), okresowe pracowników, zakres działań podejmowanych • osób kierujących budową (kierownik budowy, kieroww celu ograniczania ryzyka zawodowego oraz konkretne nik robót, majster, inżynier budowy, brygadzista), działania podejmowane w celu ograniczania ryzyka • inwestora, powstawania wypadków przy pracy. Przedstawił również które wynikają z obowiązujących aktów prawnych. 10 OGÓLNOPOLSKI MAGAZYN SPOŁECZNO-ZAWODOWY NR 7 (102) 2016 OCHRONA ŻYCIA I ZDROWIA PRACUJACYCH W SEKTORZE BUDOWNICTWA - Międzynarodowa Konferencja w Warszawie Z przedstawionego materiału wynika, że pracownik z zapobieganiem wypadkom przy pracy i chorobom służby BHP w firmie nie może być koordynatorem ds, zawodowym, a w szczególności: bhp na placu budowy(co się, niestety zdarza w praktyce). • dofinansowanie działań skierowanych na utrzymanie zdolności do pracy przez cały okres aktywności Za koordynację na placu budowy odpowiedzialny jest zawodowej prowadzonych przez płatnika składek; kierownik budowy. • zamawianie analiz przyczyn i skutków wypadków •Kultura bezpieczeństwa przy pracy a zwłaszcza wypadków śmiertelnych, oparta na zaangażowaniu ciężkich i zbiorowych oraz chorób zawodowych; kierownictwa i pracowników, • upowszechnianie wiedzy o zagrożeniach powodujących wypadki przy pracy i choroby zawodowe oraz sposobach przeciwdziałania tym zagrożeniom; • prowadzenie prac naukowo – badawczych mających na celu eliminację lub ograniczenie przyczyn powodujących wypadki przy pracy i choroby zawodowe. Poinformowała, że znaczna część podejmowanych działań dotyczących wsparcia finansowego, rzeczowego kierowana jest do pracodawców, w szczególności mikro i małych firm. • umowy o powierzenie wykonania robót budowlanych; • opracowanie i udostępnienie planu BIOZ; • szkolenia bhp na placu budowy; • tablice informacyjne BHP; • bezpieczeństwo montażu rusztowań; • stosowanie cotygodniowych przeglądów bhp, oraz codzienne tzw. „minuty dla BHP”, • stosowanie środków ochrony indywidualnej; • elementy systemu motywującego pracowników do przestrzegania przepisów BHP. •Nowoczesne środki ochrony zbiorowej i osobistej do pracy w sektorze budownictwa, •Podwykonawcy na placu budowy – problemy związane z bezpieczeństwem pracy którą przedstawiła Jannet Arshimowa - New HSE. Omawiając tę problematykę podkreśliła, że kultura bezpieczeństwa oparta jest na zaangażowaniu zarówno kierownictwa firmy jak i pracowników. Celem tych działań powinno być eliminowanie nadmiernego ryzyka w miejscu pracy oraz postępowanie nastawione na ochronę zdrowia i życia pracowników. Poznanie narzędzi kształtowania kultury BHP i jej badanie stanowi jeden z elementów w procesie ciągłego doskonalenia w danej organizacji. Główne obszary budowy kultury bezpieczeństwa to m.in.: • wiedza z zakresu zarządzania systemem zdrowia i bezpieczeństwa w pracy; • świadomość zadań i obowiązków pracodawcy ,oraz pracownika w zakresie BHP; • świadomość wszystkich kosztów wypadów przy którą przedstawił przedstawiciel Zakładu Techniki pracy; Bezpieczeństwa CIOP-PBI - Andrzej Dąbrowski, • świadomość gdzie popełniane są błędy w zakresie szczegółowo omawiając m.in. następujące zagadnienia: BHP i jak ten stan zmienić • działania przed przystąpieniem do wykonywania • ocena ryzyka związana z działalnością firmy; prac budowlanych; • ciągły rozwój firmy, doskonalenie metod zarządza- • współprace z kierownikiem budowy; nia, również w obszarze BHP; • współpracę ze służbą bhp generalnego wykonawcy; • prowadzenie pomiarów i audytów. • prace szczególnie niebezpieczne; • ocenę ryzyka zawodowego; części trzeciej konferencji, poświęconej • plan BIOZ; tematyce: „Prewencja - propozycje rozwią- • instrukcje bezpiecznego wykonania robót ( IBWR ); zań techniczno - organizacyjnych”, przedstawiono • środki ochrony przed urazami na placu budowy; • szkolenia pracowników; następujące prezentacje: • użytkowanie maszyn i urzadzeń; •Program dofinansowania • przepisy prawne. W przedsiębiorstw jako skuteczne narzędzie ograniczające wypadki przy pracy i szansa na poprawę bezpieczeństwa pracowników, którą przedstawiła v-ce dyrektor Departamentu ds. Prewencji i Rehabilitacji ZUS - Dorota Pniewska. Poinformowała, że ZUS od 2003r w ramach powierzonych mu zadań ustawowych prowadzi działalność związaną •Współpraca z podwykonawcami – dobre praktyki, którą przedstawił Andrzej Wieder, przedstawiciel firmy szwedzkiej EJENDALS AB. W swojej prezentacji przedstawił działalność firmy oraz jej produkty.Jest to firma która od pokoleń specjalizuje się w rozwoju, produkcji i sprzedaży wysokiej jakości produktów które chronią dłonie i stopy podczas procesu pracy. Szczegółowo omówił zalety rozwiązań w zakresie ochrony rąk typu TEGERA i ochrony stóp Typu JALAS. Przedstawione ochrony spotkały się z dużym zainteresowaniem uczestników konferencji. P rzed rozpoczęciem oraz podczas konferencji czynne było stoisko Państwowej Inspekcji Pracy wyposażone w najnowsze wydawnictwa PIP z zakresu Problematyki BHP, ze szczególnym uwzględnieniem materiałów z zakresu bezpieczeństwa pracy w sektorze budownictwa. Na stoisku obecni byli pracownicy PIP, którzy udzielali fachowych informacji uczestnikom konferencji. W podsumowaniu konferencji głos zabrali: sekretarz krajowy ZZ „BUDOWLANI’ ds. warunków pracy - Mirosław Ossowski oraz v-ce prezes OSPSBHP - Andrzej Nowak. pracy zarówno w sektorze gospodarki polskiej jak i włoskiej), • zwiększenie uwagi na oddziaływania na pracowników czynników psychospołecznych w tym m. in. stresu, oraz wydłużonego czasu pracy, oraz potrzebę szerokiego dialogu społecznego, • przeanalizowanie potrzeby włączenia w proces szkoleń BHP na budowie przedstawiciela inwestora jako element działań profilaktycznych, • konieczności wdrażania w zakładach pracy procedur związanych z doskonaleniem kultury bezpieczeństwa pracy, co wiąże się z zaangażowania w ten proces ścisłego kierownictwa oraz wszystkich pracowników, • przeanalizowania przyczyn śmiertelnych wypadków przy pracy w mikro i małych firmach (aktualne nie muszą działać w tych firmach służby bhp), • opracowanie propozycji nowych zapisów do nowo opracowywanego kodeku pracy (dotyczących działania służby bhp w firmie zależności od ilości zatrudnionych pracowników w firmie), • doprecyzowania przepisów prawnych w zakresie koordynatora ds. BHP na budowie wg art.208 Kodeksu pracy, Podkreślił również, że konferencja będzie miała duży wpływ na dalszy rozwój współpracy pomiędzy pracownikami służby BHP, przedstawicielami związków zawodowych (w tym Społecznymi Inspektorami Pracy) oraz Państwową Inspekcja Pracy. Andrzej Nowak podziękował za udział w konfeMirosław Ossowski, nawiązując do wystąpień pre- rencji wystawcom prezentującym podczas jej trwania na legentów podkreślił m.in., że istnieje potrzeba zwrócenia stoiskach swoje produkty związane z zabezpieczeniami pracowników w zakresie bhp na stanowiskach pracy: firmie włoskiej AKALA FARAONE Sp. z o.o., którą na konferencji reprezentował prezes zarządu Marcattilii Gianluca (firma ta prezentowała sprzęt do bezpiecznej pracy na wysokości) oraz firmie szwedzkiej EJENDALS AB, którą na konferencji reprezentował Andrzej Wieder. Firma prezentowała produkty z zakresu ochrony rąk i nóg. Andrzej Nowak w imieniu organizatorów serdecznie podziękował Głównemu Inspektorowi Pracy za honorowy patronat. Podziękował również przedstawicielom partnerów oraz zaproszonym gościom, prelegentom i wszystkim uczestnikom konferencji. którą przedstawił gł.spec.ds.BHP firmy SECURA – Ar- szczególnej uwagi na następujące zagadnienia omawiane tur Lipowicz. Omówił on przykłady dobrych praktyk podczas konferencji: we współpracy pomiędzy generalnym wykonawcą i pod- • przyczyny największej ilości wypadów przy pracy spowodowane upadkami pracowników z wykonawcami które należy stosować na placu budowy wysokości (jako główne przyczyny wypadków przy podczas realizacji robót budowlanych, w tym m.in.: Obszerne materiały filmowe z konferencji, w tym wystąpienia prelegentów dostępne są na stronie internetowej ZZ „BUDOWLANI”. Na stronie internetowej OSPSBHP znajdują się prezentacje prelegentów Konferencji. M. Ossowski Jubileusz XXX-lecia OGÓLNOPOLSKI MAGAZYN SPOŁECZNO-ZAWODOWY P 11 NR 7 (102) 2016 Spółdzielni Mieszkaniowej „DOMATOR” w Kielcach oczątki Spółdzielni Mieszkaniowej „DOMATOR” przypadają na rok 1986. Po upływie 30 lat SM „DOMA TOR” jest nowoczesną spółdzielnią, zarządzającą ogromnym majątkiem mieszkaniowym, nieustannie inwestującą w swój rozwój. Kolejno realizowane osiedla: „Pod Dalnią”, „Ślichowice I” oraz „Ślichowice II” położone są w Dzielnicy Zachodniej Kielc, natomiast Osiedle „Zacisze” usytuowane jest w południowej części miasta przy ulicy Ściegiennego. Na dzień dzisiejszy działalność Spółdzielni koncentruje się w głównej mierze na eksploatacji posiadanych zasobów. Najbardziej dynamiczny rozwój Spółdzielni przypadał na przełom lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia. To wówczas, dzięki posiadanym terenom i wzmożonej działalności inwestycyjnej powstało trzy tysiące mieszkań, dzięki którym można było zaspokoić potrzeby mieszkaniowe kielczan. Przez wiele lat dzielnica zachodnia była największym placem budow y w naszym mieście. Spółdzielnia jest przyjazna dla ludzi młodych. W jej zasobach funkcjonują dwie szkoły podstawowe, gimnazjum, trzy przedszkola, żłobek, klub osiedlowy i ponad 40 placów zabaw dla dzieci. Na przestrzeni działalności Spółdzielni zrealizowanych zostało 5550 mieszkań w 133 budynkach o łącznej powierzchni 330 tys. m2, objęty całodobowym dozorem garaż wielopoziomowy na 188 stanowisk, garaże w budynkach oraz zabudowie szeregowej i kilkadziesiąt lokali użytkowych. Nadal zabiegamy o prowa dzenie działalności inwestycyjnej, poszukując działek odpowiadających wymaganiom mieszkańców. Atrakcyjna lokalizacja oraz ciekawa architektura powodowały, że nowe inwestycje Spółdzielni cieszyły się dużym zainteresowaniem nabywców. Dzięki dobrej współpracy pomiędzy wszystkimi organami Spółdzielni udaje się harmonijnie realizować działalność statutową, dbając o zaspokajanie wymagań i oczekiwań członków Spółdzielni. W pełni przestrze gane są wymogi demokratycznego wyboru przedstawicieli mieszkańców do wszystkich organów samorządu spółdzielczego. Zarząd DOMATORA przywiązuje ogromną wagę do rozwijania samorządności spółdzielczej; bez wsłuchiwania się w głosy członków nie byłoby możliwe realizowanie tak dużych przedsięwzięć. Na przestrzeni lat daje się zauważyć znaczny wzrost zaangażowania członków Spółdzielni w działania zmierzające do poprawy estetyki osiedli, dbałości o ład i porządek oraz troskę o bezpieczeństwo i sprzeciw wobec wszelkich formom wandalizmu. Rozpoczęta z inicjatywy Rady Nadzorczej w 2003 roku realizacja monitoringu wizyjnego, wyszła naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców i spotkała się z ich poparciem. W czterech etapach zrealizowano monitoring dla 3 osiedli za łączną kwotę 2 milionów zł. W ramach tej kwoty zrealizowano 60 punktów kamerowych, centrum monitoringu lokalnego i połączenie światłowodowe z centrum monitoringu miejskiego. Zanotowany spadek działań o charakterze przestępczym i chuligańskim na terenach objętych monitoringiem, w pełni uzasadnia jego rozbudowę. Podstawową działalnością naszej Spółdzielni jest gospodarka zasobami miesz- kaniowymi, którą realizujemy w 3 administracjach osiedlowych. Zarząd Spółdzielni koncentruje się na utrzymaniu posiadanych zasobów w należytym stanie technicznym i bieżącej obsłudze mieszkańców. Infrastruktura techniczna poddawana jest wynikającej z postępu technicznego modernizacji i remontom. W ramach działań zmierzających do poszanowania energii cieplnej prowadzimy termomodernizację budynków. Do statutowych obowiązków Spółdzielni należy także działalność społeczno-kulturalna. Istniejący Klub osiedlowy „DOMATOREK” organizuje codzienne zajęcia dla dzieci i młodzieży, jak również – choć w mniejszym zakresie – dla dorosłych. Funkcjonuje w nim „Akademia Przedszkolaka”, prowadzony jest lektorat języka angielskiego, taniec nowoczesny, kółko baletowe dla dzieci, kółko plastyczne, odbywa się nauka gry na gitarze. Dla pań prowadzone są zajęcia fitness. Stabilny i nieustanny rozwój Spółdzielnia zawdzięcza Radzie Nadzorczej, która przez lata w sposób delikatny lecz zasadniczy sprawowała kontrolę nad Spółdzielnią, nie pozwalając na rozwój inicjatyw propagujących rozbicie jedności spółdzielczej. Wspominając minione latach nie sposób pominąć zasługi dotychczasowych członków Zarządu Spółdzielni tj. Prezesa Jerzego Kwietnia, Prezesa Marka Bobińskiego, Prezes Haliny Siejka oraz Prezes Zofii Kołodziejczyk, przy skromnym udziale obecnego zarządu. Dziękujemy wszystkim Firmom, które z nami współpracują dla dobra naszych członków: począwszy od Przedsiębiorstw wznoszących nowe obiekty, poprzez te które zaopatrują nas w media, jak i dbają o sprawność wszystkich instalacji i całej substancji, na jednoosobowych podmiotach kończąc. Bez Was nasza praca była by trudna do wykonania. Słowa uznania należą się wszystkim pracownikom Spółdzielni, którzy codzienną pracą dbają o zadowolenie naszych członków i mieszkańców, rano i wieczorem, w dzień powszedni, święta i niedziele z oddaniem angażują się w codzienny trud. Zarząd SM „Domator” Kielce Jedenasta edycja konkursu wiedzy o wapnie P o raz kolejny w ZSZ nr 1 w Kielcach (kielecka budowlanka) odbył się konkurs, w którym nagrodami są trzy roczne stypendia fundowane przez prezesa TRZUSKAWICA S.A. w Sitkówce Michała Jankowskiego. Trzuskawica S.A. funduje stypendium dla najzdolniejszych uczniów w kwocie 350 zł, 250 zł i 150 zł miesięcznie przez okres całego roku szkolnego. Trzuskawica S.A. od jedenastu lat organizuje „Konkurs wiedzy o wapnie”. Testy konkursowe są przygotowywane podobnie jak na prace są kodowane. maturze (90 pytań), a wszystkie Promotor konkursu zabiega o to, by przyszli budowlańcy wiedzieli, że wapno tworzy w domach specyficzny mikroklimat. A chociaż jest to materiał tradycyjny, warto też wiedzieć, że powstaje w oparciu o nowoczesne metody i technologie. Trzeba je znać po to, by wapno stosować w budownictwie w sposób właściwy. W tegorocznej edycji konkursu I miejsce i stypendium w wysokości 350 zł uzyskał Dawid Poddębniak. Dawid, uczeń klasy II AB, wystartował w konkursie po raz drugi. Przed rokiem był piąty, a tym razem wspiął się na sam szczyt. Drugie miejsce zajął i uzyskał stypendium w wysokości 250 zł Bartłomiej Kasza, także uczeń klasy II AB, który również we wcześniejszych latach próbował swoich sił. Ocenił on, że w tym roku były pytania bardziej szczegółowe, ale dobrze się przygotował. Na trzecim miejscu, po dogrywce, uplasował się Maciej Tolak, zdobywając stypendium w wysokości 150 zł. Przed rokiem również był trzeci. Uczniowie, którzy zajęli w konkursie pierwsze trzydzieści miejsc otrzymali atrakcyjne nagrody rzeczowe. Gratulacje zwycięzcom złożył wiceprezydent Kielc Andrzej Sygut, który ocenił idę konkursu jako piękny przykład współpracy przedsiębiorstwa ze szkołą zawodo- wą, dziękując prezesowi Michałowi Jankowskiemu za zaangażowanie i kontynuację tej wieloletniej tradycji. Serdeczne podziękowania za wspieranie szkolnictwa zawodowego i współpracę prezesowi Jankowskiemu przekazała także dyrekcja szkoły. Dzięki konkursowi organizo- wanemu przez Trzuskawica S.A. uczniowie otrzymują dodatkowe wsparcie, natomiast dla szkoły jest to doskonała forma promocji. Irena Surma Przewodnicząca Zarządu Zakładowego ZZ „Budowlani” 12 OGÓLNOPOLSKI MAGAZYN SPOŁECZNO-ZAWODOWY NR 7 (102) 2016 * Ludzkie sprawy w paragrafach * Ludzkie sprawy w paragrafach * KTÓRE ŚWIADCZENIA Z FUNDUSZY ZWIĄZKOWYCH SĄ ZWOLNIONE OD PODATKU DOCHODOWEGO? O jęta przykładowo zapomoga wypłacona w związku z utratą pracy, powstaniem trudnej sytuacji materialnej rodziny, przejściowymi kłopotami finansowymi osoby uprawnionej (ale nie wynikającymi z indywidualnego zdarzenia losowego). W uchwale o przyznaniu zapomogi zarząd organizacji powinien wskazać cel zapomogi, sprecyzować potrzebę jej wypłaty. Załącznikiem do uchwały powinien być wniosek pracownika, który zwrócił się o zapomogę. Limit roczny zwolnienia podatkowego tego typu zapomóg jest znacznie niższy od limitu zapomóg wypłacanych z przyczyn losowych. Wynika to z założenia ustawodawcy, że te drugie zapomogi (losowe) są wypłacane w związku z dużo bardziej poważnymi, niejednokrotnie dramatycznymi wydarzeniami, powodującymi dotkliwe straty osoby upoważnionej, stad też w ocenie ustawodawcy zapomogi losowe zasługują na 1. Zasiłki z tytułu zwolnienie podatkowe do znacznie wyższej urodzenia dziecka kwoty. Różnica pomiędzy kwotami zwolW myśl art. 21 ut 1 pkt 9 wolne od po- nionymi od podatku pomiędzy zapomogą datku dochodowego są „jednorazowe zasiłki nielosową a losową wynosi aż 1.642 zł! z tytułu urodzenia dziecka, wypłacane z 3. Zapomogi losowe funduszów związków zawodowych”. W myśl art. 21 ut 1 pkt 26 wolne od Rzeczą bardzo istotną jest, że przepis nie zawiera limitu kwotowego takiego zasiłku. W podatku dochodowego są również: „zapomogi otrzymane w przypadku indywikonsekwencji zasiłek ten jest wolny od podatdualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, ku niezależnie od jego wysokości. Zasiłki z tytułu urodzenia dziecka są jed- długotrwałej choroby lub śmierci - do wysokości ną z najczęstszych form działalności socjalnej nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty organizacji podstawowych „Budowlanych”. 2280 zł, z zastrzeżeniem pkt 40 i 79.” Jak wynika z przytoczonego powyżej Wysokość tych świadczeń jest zróżnicowana w zależności od możliwości i potrzeb danej literalnego brzmienia przepisu, nie są w nim wskazane źródła finansowania. Skoro ustawoorganizacji. dawca nie sprecyzował źródła finansowania 2. Zapomogi inne niż losowe - do tych zapomóg, należy przyjąć, że mogą być limitu 638 zł w roku podatkowym one finansowane również przez zakładowe W myśl art. 21 ut 1 pkt 9a wolne od i międzyzakładowe organizacje związkowe. Przepisy podatkowe nie definiują takich podatku dochodowego są również: „zapomogi, inne niż wymienione w pkt pojęć jak zdarzenie losowe, długotrwała 26, wypłacane z funduszy zakładowej lub choroba czy zapomoga. W orzecznictwie międzyzakładowej organizacji związkowej podatkowym wskazuje się, że w sytuacji, pracownikom należącym do tej organizacji, gdy w prawie podatkowym termin użyty do wysokości nieprzekraczającej w roku w przepisach nie jest bliżej określony to wykładnia takiego pojęcia winna odbywać podatkowym kwoty 638 zł.” To zwolnienie dotyczy przede wszystkim przy zastosowaniu wykładni językowej lub zapomóg innych niż zapomogi losowe ujęte zgodnie ze znaczeniem jakie ma ono w języku w pkt 26 (zostały omówione w pkt 3 poniżej). potocznym. Według słowników języka polskiego Skoro zapomogi, o których mowa w pkt 26 są zapomogami losowymi, zatem zapomogi, pierwsze z nich oznacza nagłe, niespoo których mowa w art. 21 ust 1 pkt 9a są wy- dziewane, pojedyncze zdarzenia wywołane przyczynami zewnętrznymi, których nie płacane w przypadkach nielosowych. Aby skorzystać ze zwolnienia określo- można przewidzieć, a które są niezależne od nego w art. 21 w ust. 1 pkt. 9a, muszą zostać człowieka, nawet przy zachowaniu należytej staranności. Indywidualnym zdarzeniem spełnione następujące warunki: 1. zapomogi muszą być wypłacone pracow- losowym będą więc np. kradzieże, włamania, nikowi z funduszy zakładowej lub mię- zniszczenie domu lub mieszkania spowododzyzakładowej organizacji związkowej, wane zalaniem wodą lub pożarem, nieszczę2. zapomogi nie mogą być związane z śliwe wypadki powodujące uszczerbek na indywidualnym zdarzeniem losowym, zdrowiu, śmierć. Z kolei za długotrwałą uznaje się chorobę klęską żywiołową, długotrwałą chorobą lub śmiercią (tego typu zapomogi są wymagającą leczenia w sposób stały lub przez bowiem zwolnione na podstawie pkt. 26 długi okres, mającą przewlekły przebieg. Analizując, czy schorzenie jest długotrwałe, w art. 21 ust. 1 ustawy) 3. zapomogi nie mogą przekroczyć rocznie nie można odwołać się do konkretnych ram czasowych przesądzających o tym, jak kwoty 638 złotych W jakich zatem przypadkach mogą być długo ma ona trwać, by możliwe było objęcie wypłacane tego rodzaju zapomogi przez zapomogi zwolnieniem z opodatkowania. Z medycznego punktu widzenia długotrwałe są organizacje związkowe? Zwolnieniem takim może zostać ob- choroby przewlekłe, nieuleczalne, wrodzone, gólną zasadą wynikającą z przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.) - w dalszej części artykułu nazywana ustawą o PIT - jest, że każdy dochód podatnika podlega opodatkowaniu. W ustawie przewidziano jednak wiele wyjątków od tej ogólnej zasady, również w odniesieniu do świadczeń otrzymywanych od związku zawodowego. Przepisy wskazujące do przychody zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych znajdują się w obszernym katalogu w rozdziale 3 ustawy o PIT w art. 21 ust. 1. Kilka zwolnień przedmiotowych w obszernym katalogu zawartym w tym przepisie dotyczy właśnie świadczeń wypłacanych przez związki zawodowe. ale również takie, które trwają miesiącami lub latami i wymagają leczenia w sposób stały lub przez długi okres. Cechą charakterystyczną zapomogi jest jej jednorazowy charakter. Ma ona na celu wsparcie finansowe osoby, która z różnych przyczyn znalazła się w trudnej sytuacji życiowej. Przyznana przez zarząd organizacji związkowej kwota zapomogi powinna być uzależniona od udokumentowanych przez osobę uprawnioną poniesionych kosztów lub konkretnie wskazanego zdarzenia – przykładowo śmierci członka związku lub członka jego rodziny). Podobnie jak zapomoga nielosowa, omówiona powyżej, powinna być raczej wypłacana na wniosek członka organizacji, choć w wyjątkowych sytuacjach zarząd może podjąć również uchwałę o przyznaniu zapomogi z własnej inicjatywy. Jak już zostało zasygnalizowane powyżej w pkt 2 artykułu odnoszącym się do zapomóg nielosowych zwolnionych od podatku do kwoty 638 zł, - trudna sytuacja materialna nie stanowi „indywidualnego zdarzenia losowego”, które byłoby przesłanką do zwolnienia zapomogi na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podmiot wypłacający zapomogę powinien każdorazowo oceniać, czy przesłanki do jej otrzymania przez podatnika mieszczą w przypadkach wymienionych w przepisie art. 21 ust.1 pkt 26 ustawy o PIT oraz czy kwota zapomogi nie przekracza wskazanego limitu 2280 zł. W przypadku braku należytego udokumentowania zdarzenia, zapomoga otrzymana przez pracownika podlega opodatkowaniu. W strukturach ZZ „Budowlani” najczęstszą formą zapomogi losowej są dość powszechnie wypłacane przez organizacje podstawowe zasiłki z tytułu śmierci członka Związku, czy też z tytułu śmierci członka rodziny. Niegdyś wysokość i zasady wypłacania tych zasiłków ujęte były w statucie Związku, stąd też wiele osób do chwili obecnej nazywa te zasiłki „statutowymi”. Dzisiaj kwestia zasiłków nie jest już regulowana przez statut Związku, jest natomiast ustalana na poziomie organizacji podstawowej, która sama decyduje czy przeznaczać środki na wypłatę zasiłków z tytułu zdarzeń losowych, a jeżeli tak, to na jakich zasadach i w jakiej wysokości. 4. Świadczenia otrzymane przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej W myśl art. 21 ut 1 pkt 26 wolna od podatku dochodowego jest również: „wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usług.” Z powyższego przepisu wynika, że otrzymane świadczenia muszą się bezpośrednio łączyć z finansowaniem działalności socjalnej, która została zdefiniowana w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Zgodnie z przywołanym przepisem działalność socjalna to dwa rodzaje działalności, a mianowicie: • świadczenie usług na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, sprawowanej przez dziennego opiekuna lub nianię, w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, • udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. A zatem aby skorzystać ze zwolnienia podatkowego z art. 21 ust 1 pkt 67 ustawy o PIT spełnione muszą zostać łącznie następujące przesłanki: • świadczenie ma charakter świadczenia rzeczowego lub świadczenia pieniężnego, • świadczenie ma związek z finansowaniem działalności socjalnej określonej w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, • źródłem finansowania są w całości środki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, • wartość tych świadczeń rzeczowych nie przekracza w roku podatkowym kwoty 380 zł. Organizacje związkowe wykorzystują to zwolnienie podatkowe dla swoich członków najczęściej organizując paczki, najczęściej z okazji świąt. Limit zwolnienia ustalony przez ustawodawcę w kwocie 380 zł jest jeden i dotyczy wszystkich świadczeń wypłacanych w danym roku z funduszy socjalnych i funduszy związków zawodowych, niezależnie od tego, w ilu zakładach dany pracownik jest zatrudniony i od ilu podmiotów uprawnionych (pracodawców i związków zawodowych) otrzymuje świadczenia z ww. funduszy. Jeżeli pracownik otrzyma większą kwotę świadczenia od pracodawcy, wówczas pracodawca, jako płatnik od różnicy pobierze zaliczkę na podatek dochodowy. Jeżeli natomiast po zakończeniu roku podatkowego okaże się, że kwota świadczenia uzyskana łącznie od pracodawcy i związków zawodowych jest wyższa od 380 złotych podatnik wykaże różnicę w zeznaniu podatkowym jako przychód z innych źródeł i od sumy uzyskanych w danym roku podatkowym dochodów zapłaci podatek dochodowy. Związek zawodowy nie jest zaś obowiązany do poboru zaliczek na podatek dochodowy, jednakże po zakończeniu roku jest natomiast obowiązany sporządzić informację PIT 8C i przekazać ją podatnikowi i urzędowi skarbowemu, jeżeli wartość dokonanego świadczenia przekracza kwotę zwolnienia. Pracodawca nie powinien zatem żądać od związków zawodowych informacji na temat dokonywanych przez związek świadczeń, gdyż jest on zobligowany do poboru zaliczek jedynie od dokonywanych przez niego świadczeń. Podsumowanie W omówionych przepisach art. 21 ust 1 pkt 9a, 26 i 67 występują trzy różne kwoty świadczeń zwolnionych z podatku dochodowego, które mogą być wypłacane z tytułu trzech odrębnych podstaw wskazanych w ustawie o PIT. Maksymalna zatem kwota zwolniona od podatku dochodowego dla osoby, która uzyskałaby świadczenia z trzech wskazanych wyżej źródeł to 3.298 zł, czyli suma kwot: 638 zł (zapomoga nielosowa), 2280 zł (zapomoga losowa) i 380 zł (świadczenia w związku z finansowaniem działalności socjalnej). Nadto pozostaje jeszcze nielimitowane zwolnienie podatkowe zasiłku z tytułu urodzenia dziecka. RED OGÓLNOPOLSKI MAGAZYN SPOŁECZNO-ZAWODOWY Kiedy zasiłek chorobowy J ak oblicza się okres zasiłkowy w sytuacji, gdy pracownik często choruje? Czy wystawienie L4 po kilku dniach powoduje naliczanie tego okresu od nowa? Okresu wypłaty zasiłku przed przerwą i po przerwie nie wlicza się do jednego okresu zasiłkowego, jeśli przerwa w zachorowaniu na tę samą chorobę wynosi ponad 60 dni. W takim przypadku okres zasiłkowy powinien być liczony na nowo. Warunkiem jest jednak, by w czasie tej przerwy pracownik był zdolny do pracy. Jeśli między okresami orzeczonych niezdolności do pracy pracownik nie odzyskał zdolności do pracy, nie powstaje prawo do nowego okresu zasiłkowego. Mimo przerwy w zwolnieniach, wynoszącej ponad 60 dni, okresy niezdolności do pracy przypadające przed Okres zasiłkowy jest okresem, przez jaki pracownik ma prawo do zasiłku chorobowego oraz do wynagrodzenia chorobowego, które przysługuje pracownikom: • za pierwsze 33 dni niezdolności do pracy w roku kalendarzowym, • za pierwsze 14 dni niezdolności do pracy w roku kalendarzowym – w przypadku pracowników, którzy ukończyli 50. rok życia. Przerwa w niezdolności do pracy nie zawsze oznacza, że powstaje prawo do liczenia nowego okresu zasiłkowego. Ważne jest to, jak długo trwała przerwa, czy kolejne okresy niezdolności do pracy są ze sobą powiązane i czy w czasie przerwy w zwolnieniach lekarskich pracownik odzyskał przerwą i po przerwie należy zliczyć do jednego okresu zasiłkowego. zdolność do pracy. Natomiast jeśli w okresie przerwy ubezpieczony UWAGA: Jeśli niezdolność do pracy trwa ponad był zdolny do pracy, powstaje prawo do nowego okresu 30 dni, a pracownik chciałby skorzystać z urlopu zasiłkowego. W związku z tym okresu niezdolności wypoczynkowego, w pierwszej kolejności powinien przypadającej przed przerwą nie należy sumować do uzyskać zaświadczenie o zdolności do pracy od lekarza jednego okresu zasiłkowego z okresem niezdolności do pracy po przerwie. medycyny pracy. Prawo do nowego okresu zasiłkowego powstaje w Okres zasiłkowy należy liczyć od początku, jeśli kolejne niezdolności do pracy zostały spowodowane przypadku przerwy w niezdolności do pracy spowodoróżnymi chorobami, a między nimi wystąpiła przerwa wanej tą samą chorobą wynoszącej ponad 60 dni tylko – nawet jednodniowa – w której pracownik był zdolny wtedy, gdy jest to przerwa w niezdolności do pracy, a do pracy. Zatem bardzo ważne jest, aby były to różne cho- nie przerwa w zwolnieniach lekarskich. Małgorzata Karolczyk-Pundyk roby, czyli choroby oznaczone na zwolnieniu lekarskim www.kancelaria-porada.pl innymi symbolami. [email protected] Inaczej jest w przypadku, gdy pracownik po przerwie tel. 781 729 460 stanie się niezdolny do pracy z powodu tej samej choroby. Księgowa informuje Koszty używania prywatnego samochodu pracownika do celów służbowych W rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. Z 2013 r. poz. 167) znajdują się przepisy, w oparciu które następuje zwrot kosztów używania przez pracownika prywatnego pojazdu do celów służbowych poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy pracownika. Jak wynika z § 3 ust. 3 tego rozporządzenia, na wniosek pracownika pracodawca może wyrazić zgodę na przejazd w podróży krajowej lub podróży zagranicznej samochodem osobowym niebędącym własnością pracodawcy. Wówczas pracownikowi przysługuje zwrot kosztów związanych z używaniem prywatnego samochodu na podstawie tzw. kilometrówki. Pracodawca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów kwotę tych wydatków w wysokości tzw. kilometrówki ustalonej na podstawie ewidencji przebiegu pojazdu. Jeśli zwrot kosztów zostanie dokonany w wyższych kwotach, to nadwyżka nie będzie stanowiła kosztów podatkowych. W razie braku ewidencji przebiegu pojazdu zwrócone pracownikowi kwoty nie stanowią dla pracodawcy kosztów uzyskania przychodów. Należności pracownika za przejazdy w podróżach służbowych stanowią przychód ze stosunku pracy, który może być zwolniony od podatku na podstawie art.21 ust 1 pkt 16 lit.a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zwrócona pracownikowi kwota za używanie prywatnego samochodu podczas podróży służbowej jest wolna od składek ZUS, o ile nie przekracza stawek określonych w rozporządzeniu w sprawie zwrotu kosztów. Aby kilometrówka była prowadzona zgodnie z ustawą, nie może w niej zabraknąć takich informacji, jak: • dane teleadresowe właściciela samochodu osobowego, • numer rejestracyjny i pojemność silnika pojazdu, • kolejny numer wpisu, • daty wyjazdu i cel podróży, • opis trasy razem z ilością przejechanych kilometrów, • stawka za kilometr oraz obliczona kwota (przejechane kilometry razy stawka za km), • podpis przedsiębiorcy. Stawki kilometrówki w 2016 roku dla samochodów osobowych: • 0,5214 zł, gdy pojemność skokowa silnika wynosi do 900 cm3 • 0,8358 zł, gdy pojemność skokowa silnika wynosi ponad 900cm3. Barbara Pałka NR 7 (102) 2016 Pełnomocnictwo podatkowe... 13 W chodzi w życie ważna zmiana w prawie podatkowym. Być może niektórzy z naszych Czytelników skorzystają z tej zmiany, szczególnie osoby, które nie przebywają w swoim miejscu zamieszkania. Często powierzamy swoje sprawy członkom rodziny, a nowelizacja ułatwi reprezentowanie przed urzędem skarbowym. Na mocy nowelizacji Ordynacji Podatkowej, zostaną wprowadzone 3 rodzaje pełnomocnictw. Dotychczas, nawet przy wyraźnych i jednoznacznych prośbach strony i pełnomocnika nie można było stosować „ogólnego pełnomocnictwa” lub pełnomocnictwa do kilku spraw podatkowych. Nowelizacja procedury podatkowej wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2016 r. Pełnomocnictwo ogólne będzie upoważniało do działania we wszystkich sprawach podatkowych oraz w innych sprawach należących do właściwości organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej. Pełnomocnik taki na przykład: 1. będzie mógł otrzymać zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej; 2. otrzyma upoważnienie do przeprowadzenia kontroli podatkowej; 3. będzie mógł (w razie potrzeby i możliwości prawnych) działać za stronę między kontrolą podatkową a postępowaniem podatkowym; 4. otrzyma postanowienie o wszczęciu postępowania podatkowego; 5. będzie mógł działać, bez osobnego pełnomocnictwa, w trybach nadzwyczajnych (np. procedury wznowienia postępowania, stwierdzenia nieważności decyzji); 6. będzie wzywany na czynności sprawdzające do urzędu w celu przedłożenia dokumentów potwierdzających np. prawo do zwrotu VAT czy prawo do ulgi; 7. będzie mógł zastąpić podatnika w procedurze wydawania zaświadczeń; 8. wystąpi o interpretację indywidualną dla podatnika (jak również będzie mu doręczana zmiana interpre- tacji indywidualnej itp.); 9. będzie zastępował dany podmiot, gdy ten wystąpi w charakterze płatnika, spadkobiercy czy też osoba ta miałaby ponosić odpowiedzialność za zobowiązania jako osoba trzecia. Pełnomocnik ogólny będzie mógł działać przed różnymi organami podatkowymi (w tym organami kontroli skarbowej) i w zakresie różnych podatków. Pełnomocnik ogólny może być ustanowiony w dowolnym momencie, zarówno gdy nie toczy się żadna procedura podatkowa, jak i w toku tej procedury. Do podpisywania deklaracji podatkowych potrzebne będzie jednak osobne pełnomocnictwo. Pełnomocnictwo to oraz zawiadomienie o jego odwołaniu składa się organowi podatkowemu właściwemu w sprawach podatku, którego dana deklaracja dotyczy. Pełnomocnikiem ogólnym może zostać doradca podatkowy, radca prawny czy adwokat. Pełnomocnictwo zostanie wpisane do Centralnego Rejestru Pełnomocnictw Ogólnych („Centralny Rejestr”). Nie jest więc istotne, kiedy (przed zgłoszeniem do Rejestru) mocodawca faktycznie udzielił pełnomocnictwa ogólnego. Liczy się data wpływu od właściwego organu. Strona może posiadać kilku pełnomocników. Powyższe rozwiązania mogą okazać się bardzo użyteczne w praktyce. Warto jednak pamiętać o tym, aby w razie zmiany danych dokonać aktualizacji. Należy pamiętać także o zgłoszeniu wypowiedzenia pełnomocnictwa, jeśli nie chcemy korzystać z pełnomocnika. Małgorzata Karolczyk-Pundyk Z prac Okręgu Śląskiego ZZ „Budowlani” W czerwcu 2016 roku o b ra d owa ł a R a d a Okręgu Śląskiego Związku Zawodowego „Budowlani”. Przewodniczący Okręgu Adam Bajerowski poinformował członków Rady o przebiegu wyjazdowego posiedzenia Zarządu Krajowego. Omówiono organizację zbliżających się obchodów Okręgowego Dnia Budowlanych, które zaplanowane zo- wobec organizacji, które nie dostar21 czerwca 2016 roku Zarząd stały w terminie 21-23 października czają wymaganych dokumentów Okręgu w składzie: przewodniczący 2016 roku. Ustalono tryb działania związkowych i finansowych. Adam Bajerowski, wiceprzewodniczący Stefan Dąbrowski oraz piceprzewodniczący Mirosław Pielka spotkał się z Zarządem Zakładowym Związku Zawodowego „Budowlani” w Spółdzielni Mieszkaniowej „Piast” w Katowicach. W zebraniu uczestniczyli przewodniczący Zarządu Zakładowego Przemysław Moskwa oraz sekretarz Zarządu Jerzy Pieczyński. T.W. 14 NR 7 (102) 2016 Z WYDARZEŃ W ŚWIATOWYM RUCHU PRACOWNICZYM Europejska Konfederacja Związków Zawodowych pejskiej jest teraz. UE musi być odnowiona reformami, które promują przejrzystość, demokrację, równość oraz Liderzy związków zawodowych z Unii Europejskiej godną pracę i standardy życia dla wszystkich - kobiet i spotkali się w Londynie w celu omówienia kolejnych mężczyzn, młodych i starszych, migrantów lub rodzikroków po referendum w Wielkiej Brytanii. Europejski mych pracowników” - czytamy w stanowisku. ruch związkowy jest poważnie zaniepokojony jego wyniKorea Południowa kiem, a także potencjalnymi negatywnymi skutkami dla Jak informuje Międzyzatrudnienia i warunków pracy pracowników brytyjskich narodowa Organizacja Prai europejskich. Podczas spotkania przyjęto stanowisko cowników Budownictwa i Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych. Przemysłu Drzewnego (BWI), „Jest to czas niepewności i musimy pracować razem dla silnej, bardziej demokratycznej Europy. Przekształ- na początku lipca ponad 20 tysięcy członków koreańskiecanie Europy z kontynentu wojen w kontynent pokoju go związku zawodowego reprezentującego pracowników jest podstawowym osiągnięciem Unii Europejskiej, budowlanych (KCWU) przerwało pracę i zebrało się na zbudowanym na platformie praw ludzkich i społecz- wiecu w centrum Seulu, domagając się wprowadzenia nych, które muszą być zachowane. Duch solidarności przez rząd 18 postulatów pro-pracowniczych. Na plac, na międzynarodowej, która napędza integrację europejską, którym odbywał się więc związkowy przemaszerowali z musi zostać wzmocniony, szczególnie w tej chwili, gdy trzech dzielnic Seulu, blokując przy tym na kilka godzin projekt Unii Europejskiej jest kwestionowany” - czytamy ruch uliczny. Protest przebiegł w spokoju. Związkowcy domagają się m.in. zaprzestania ataków w wydanym stanowisku. Zdaniem EKZZ późniejsze negocjacje dotyczące ze strony władz na ruch związkowy oraz zagwarantowania Brexitu nie powinny podważać fundamentów Unii Eu- bezpiecznych i godnych warunków pracy na budowach. ropejskiej, w szczególności jednolitego rynku opartego „Wyrażamy nasze głębokie poparcie dla bieżącej dziana swobodnym przepływie i powszechnie stosowanych łalności KCWU, w szczególności w odniesieniu do ich zasadach, które chronią pracowników i konsumentów. pracy na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich PyeongZwiązkowcy chcą Europy, która służy ludziom, nie chang w 2018. Chcemy podkreślić naszą solidarność z tylko interesom gospodarczym. Deklarują, że podejmą liderami związkowymi reprezentującymi pracowników działania na rzecz powstrzymania dalszych obniżek obsługujących żurawie wieżowe, którzy podlegali w zarobków i zagwarantowania takiego samego wynagro- ostatnim czasie naciskom politycznym – powiedział dzenia pracownikom, którzy wykonują taką samą pracę Ambet Yuson sekretarz generalny BWI. i w tym samym miejscu. Będą również działali na rzecz Filipiny przestrzegania układów zbiorowych pracy i krajowych Kilkaset pracowników systemów regulacji stosunków przemysłowych. budowlanych zebrało się „Rasizm i ksenofobia nie będą tolerowane w pracy przed biurem firmy Stages lub w życiu społecznym (…), rasistowskie ataki przed and Design Construction i po referendum, w Wielkiej Brytanii i innych krajach europejskich, muszą być zatrzymane. Rasizm, ksenofo- (SDC) żądając stałego zatrudnienia oraz niepomijania bia, populizm i nastroje antyeuropejskie są wynikiem związków zawodowych przez zarząd spółki. Robotnicy szukali sprawiedliwości w różnych kryzysu gospodarczego, błędnych zasad wprowadzonych w celu jego rozwiązania” – piszą europejscy liderzy instytucjach i urzędach. Domagają się traktowania ich jako pełnoprawnych pracowników, którzy w przyszłości związkowi. Zdaniem EKZZ prawa socjalne powinny być będą mogli skorzystać ze świadczeń emerytalnych. „Butraktowane jako najważniejsze, przed swobodami go- dowaliśmy bloki mieszkalne i centra handlowe. Pracuję w spodarczymi. Konfederacja zwraca przy tym uwagę na tej firmie od ponad dekady, jestem stolarzem, nie mam ogromne nierówności, które istnieją pomiędzy krajami i własnego domu i nie stać mnie na robienie zakupów w wewnątrz krajów, co jest widoczne szczególnie w krajach budowanym przeze mnie centrum handlowym” - powieEuropy Środkowej i Wschodniej. Zdaniem EKZZ złość i dział Melvin Aquino. „SDC zdecydował się zignorować prawo pracowrozczarowanie wyborców - w tym osób pracujących - nie ogranicza się do Wielkiej Brytanii. Istnieje powszechne ników budowlanych do wolności zrzeszania się. Jest to niezadowolenie w całej Europie i pilna potrzeba dyskusji oczywista próba utrzymania niskich standardów i jakona temat zrównoważonego rozwoju i wysokiej jakości ści życia. Pracownicy budowlani zasługują na takie same zarobki i korzyści, jakie płyną z pracy każdego zwykłego miejsc pracy. Reformy oszczędnościowe i pakty fiskalne doprowa- pracownika” - powiedział Gerard Seno – reprezentujący dziły do utraty miejsc pracy, niepewności zatrudnienia, konfederacje związków zawodowych. gorszych warunków pracy i obniżania płac, a także Norwegia dzikich cięć w usługach publicznych i zabezpieczeNa początku lipca związniu socjalnym. Europejski ruch związkowy domaga kowcy norweskiego sektora się kresu oszczędności. Europa potrzebuje dużego wydobywczego zawarli poroprogramu inwestycji w infrastrukturę i mieszkania, zumienie z zatrudniającymi tworzenia miejsc pracy wysokiej jakości, trwałego wzrostu, zwiększenia umiejętności, badań i innowacji oraz ich koncernami Statoil, Engie i ExxonMobil, dzięki rozwiązania najważniejszych wyzwań w tym nierówności któremu ryzyko obniżenia wydobycia ropy naftowej i społecznej, zmian klimatycznych, starzenia się populacji gazu nawet o 17 % zostało zażegnane. Jak podaje Reuters, związki zawodowe oraz trzej i cyfryzacji. EKZZ i jej filie będą nadal współpracować w duchu najwięksi operatorzy norweskich platform wiertniczych solidarności na rzecz lepszej Europy. Celem Konfederacji porozumieli się w sprawie nowej umowy dotyczącej jest zapewnienie Europy opartej na sprawiedliwości spo- płac. W przypadku fiaska rozmów 755 pracowników łecznej, gdzie interesy wszystkich pracowników są wła- platform zarządzanych przez Statoil, ExxonMobil i ściwie chronione: pracowników brytyjskich i unijnych, Engie rozpoczęłoby strajk. Strona pracownicza domagała się wzrostu płac na czy żyją i pracują we własnym kraju, w Wielkiej Brytanii, czy w innym państwie członkowskim UE. EKZZ oraz jej poziomie podobnym do wzrostu wynagrodzeń w innych brytyjska filia TUC (Kongres Związków Zawodowych) działach norweskiej gospodarki. Strona reprezentowana apelują do europejskich władz o to, aby związki zawo- przez pracodawców zaproponowała uelastycznienie dowe były w pełni zaangażowane w negocjacje dotyczące warunków pracy, powołując się na wciąż niskie ceny ropy naftowej na światowych rynkach. wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Zebrał: Tomasz Nagórka „Czas na pozytywne zmiany i reformy Unii Euro- OGÓLNOPOLSKI MAGAZYN SPOŁECZNO-ZAWODOWY Piknik BHP w Cemex P Zakład Cementownia C K olejny już piknik rodzinny w Cementowni Chełm w ramach „Dni zdrowia i BHP Cemex”. odbył się 4 czerwca br. Uczestniczyło w nim ok. 200 osób – zaproszeni goście oraz pracownicy wraz z rodzinami. Przybyłych na piknik przywitał członek Zarządu Cemex Polska Sp. z o.o dyrektor Cementowni Chełm Tadeusz Radzięciak. Piknik rozpoczął się koncertem orkiestry dętej. Uczestnicy mieli możliwość wzięcia udziału w wielu akcjach i atrakcjach przygotowanych przez Dział BHP. między innymi: • badaniu stanu zdrowia (pomiar glukozy, cholesterolu, ciśnienia, analiza składu ciała • symulacji zderzenia samochodu • symulacji „dachowania” z fotelikiem • pokazie udzielania pierwszej pomocy przy wypadkach drogowych • pokazie tresury psów policyjnych • poradach dla kobiet jak robić najlepszy makijaż • zajęciach z malowania i plastyki dla dzieci • zabawy na zjeżdżalniach dla dzieci Ponadto odbył się po raz pierwszy konkurs z wiedzy o BHP przygotowany przez Zarząd Międzyzakładowy ZZ ”Budowlani”. Nagrodę główną w wysokości 2000 zł ufundował Cemex Polska Sp. z o.o. Konkurs wygrała Barbara Szyszkowska. EK OFERTA KONFERENCYJNA AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA Hotel SANVIT Resort & Spa organizuje wszelkiego rodzaju spotkania bizn m.in.: konferencje, sympozja, prezentacje, wystawy, szkolenia, spo integracyjne. .......... ............ ........ ......... ... ..... ... ............ .. ............. .......... .. ........ .......... .. ............ . .......... ........ . .............. ........ ......... ........ ......... ......... .. ........ . ...................................................... Do Państwa dyspozycji odda Jeziorna o powierzchni 210 m2 oraz Istnieje możliwość wygodne ustawienia sal. Ogromnym ich atute zdolną pomieścić do 300 osób. A..AA AAAAA A.AAAA.AAAA .AAAA AA A �AA..A.AAA.A.A..AAA.AAAAAAA.AAAA.AAA .A.AAAAAAAAAAAAAAA AA..A..AAAA�AA.AA.A ....A.A.AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA.AA...AA.A Profesjonalnie i komfortowo CPZ„SANVIT” Sp. z o.o. Hotel *** Resort & SPA AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA OGÓLNOPOLSKI MAGAZYN SPOŁECZNO-ZAWODOWY NR 7 (102) 2016 15 Polska Sp. z o.o. Dla dzieci w Iwoniczu Zdrój Chełm nesowe otkania ........ ......... ........ ajemy dwie sale konferencyjno-bankietowe: Sala Sala Lustrzana o powierzchni 160 m2. ego, odpowiedniego do charakteru spotkania, em jest możliwość połączenia w jedną wspólną salę AAA....AAA AAAAAAA.AA A A.A.AAAA.A AAAAAAA.AAAA.AA AA.AAAA AA..A.AAAAAAAAA�AAAAAAAAAA.AAA.AAAAAAA..AAAA.AA.AAAAA AA.A AAAAAAAA Ponad 100 dzieci z gminy Iwonicz-Zdrój wzięło udział w zajęciach korekcyjno-rehabilitacyjnych na basenie Sanatorium „Sanvit”. Kolejna już wspólna akcja zorganizowana została przez Fundację „Wszystko dla Dzieci” oraz Centrum Promocji Zdrowia „Sanvit” pod patronatem burmistrza gminy Iwonicz-Zdrój Witolda Kocaja. Z zajęć na basenie pod okiem rehabilitantów z „Sanvitu” skorzystali uczniowie ze szkół w Iwoniczu oraz dzieci i młodzież ze świetlic w Iwoniczu, Lubatowej i Lubatówce. - Dzieci już pytają o kontynuację zajęć w przyszłym roku szkolnym. Ćwiczenia w basenie to nie tylko świetna zabawa, bo mają one nieoceniony wpływ na prawidłowy rozwój i funkcjonowanie w szczególności młodego organizmu. Są doskonałą profilaktyką oraz formą wczesnego leczenia wad postawy i skrzywień kręgosłupa, które w dzisiejszych czasach są zmorą cywilizacyjną młodego pokolenia - powiedziała podczas imprezy wieńczącej akcję Dorota Pietrukaniec, dyrektor Sanatorium „Sanvit” w Iwoniczu-Zdroju. Przedstawiciele szkół oraz świetlic otrzymali pamiątkowe dyplomy. Zaproszeni na uroczystość funkcjonariusze z Komendy Miejskiej Policji w Krośnie przeprowadzili rozmowę edukacyjną z dziećmi i młodzieżą na temat bezpiecznych wakacji, zaprezentowali również radiowóz policyjny. Dzieci ze Szkoły Podstawowej im. Ks. Antoniego Podgórskiego w Iwoniczu przedstawiły przygotowany specjalnie na tę okazję program artystyczny. Na imprezie nie zabrakło również tego, co dzieci lubią najbardziej - słodkich przysmaków, fon tanny czekoladowej, malowania twarzy, świetnej zabawy oraz licznych konkursów z nagrodami. Prezes Fundacji „Wszystko dla Dzieci” Anna Zbarachewicz już zapowiedziała wznowienie działań na rzecz dzieci z gminy Iwonicz-Zdrój w przyszłym roku. Fundacja działa od 1990 roku, jej głównym celem statutowym jest niesienie pomocy osobom niepełnosprawnym, w szczególności dzieciom z porażeniem mózgowym, chorobami górnych dróg oddechowych. Opiekuje się również dziećmi z rodzin wielodziet nych, ubogich, zagrożonych patologią społeczną. Poza tym finansuje m.in. turnusy lecznicze, w trakcie których uczestnicy korzystają z najnowszych form rehabilitacji pod opieką wykwalifikowanego zespołu medycznego. We współpracujących z fundacją ośrodkach „Sanvit-u” organizowane są także kolonie i zimowiska lecznicze oraz „zielone szkoły”. Korzystają z nich głównie dzieci pochodzące z ubogich rodzin oraz niepełnosprawni, których nie stać na poniesienie pełnych kosztów rehabilitacji i wypoczynku. Andrzej Józefczyk 16 OGÓLNOPOLSKI MAGAZYN SPOŁECZNO-ZAWODOWY NR 7 (102) 2016 SUDOKU DLA ROZRYWKI Ogólnopolski Magazyn Społeczno-Zawodowy Adres redakcji: 00-641 Warszawa, ul. Mokotowska 4/6 tel.: 22 825 60 61-62, faks: 22 825 11 23 e-mail: [email protected] Redaktor naczelny: Jakub Kus Redaktor wydania: Aleksandra Suchocka Zespół: Tomasz Nagórka, Barbara Pałka, Małgorzata Sokołowska, Filip Wolski Należy wypełnić diagram w taki sposób, aby w każdym poziomym wierszu, w każdej pionowej kolumnie i w każdym dziewięciopolowym kwadracie 3x3 znalazły się cyfry od 1 do 9. Cyfry w kwadracie oraz kolumnie i wierszu nie mogą się powtarzać. 4 8 5 4 5 1 9 6 3 5 1 9 2 4 8 Skład i łamanie: Robert Żwirski Wydawca i dystrybucja: Związek Zawodowy „Budowlani” 00-641 Warszawa, ul. Mokotowska 4/6 Druk: Grupa ZPR Media S.A. Drukarnia Prasowa ul. Jubilerska 10, 00-939 Warszawa 3 6 4 5 1 9 3 BIESZCZADY Z MAMĄ 8 i 15-dniowe turnusy rehabilitacyjno-rekreacyjne dla dzieci i ich opiekunów Ośrodek Rehabilitacji i Odnowy SANVIT w Sanoku [email protected] * HUMOR * - Chciałem zamówić dla żony tort urodzinowy. - Ile świeczek? - 26 - jak zwykle. JJJ Mąż zagląda do szafy i widzi szkielet. Żąda wyjaśnień od żony. Ta na to odpowiada: - Ależ kochanie, nie będziesz chyba mi robił wyrzutów po 20 latach?! JJJ Żona pyta męża: - Kochanie, jakie kobiety podobają Ci się najbardziej, piękne czy mądre? Mąż odpowiada: - Ani takie, ani takie. Ty mi się najbardziej podobasz. JJJ Kowalscy postanowili pójść do opery. Kiedyś w końcu trzeba... Ubrani odświętnie w garnitur i suknię wieczorową, ustawili się po bilety w kolejce pod kasą. Przed nimi gość zamawia: - „Tristan i Izolda”. Dwa poproszę... Kowalski jest następny: - Zygmunt i Regina. Dla nas też dwa... JJJ Mąż do żony: - Kochanie, nie mogę znaleźć herbaty! - Ty beze mnie z niczym byś sobie w życiu nie poradził! Herbata jest w apteczce, w puszcze po kakao, z naklejką „sól”. JJJ Mąż wpatruje się w świadectwo ślubu. - Czego tam szukasz? - pyta żona. - Terminu ważności! JJJ Do komisariatu wpada zdenerwowany mężczyzna i krzyczy: - Zamknijcie mnie, rzuciłem w żonę żelazkiem! - I co, zabił ją pan? - pyta policjant - Nie, ale ona zaraz tu będzie! JJJ Małżonkowie pokłócili się i idą spać. Mąż mówi do żony: - Dobranoc, matko ośmiu wrzeszczących bachorów. - Dobranoc, ojcze jednego z nich. JJJ Szczęśliwa żona do męża: - Kochanie, nasz synek już chodzi! - Tak? To niech wyniesie śmieci. JJJ Mówi żona do męża: - Lepiej bym zrobiła, gdybym wyszła za diabła. - Niestety - wzrusza ramionami mąż - małżeństwa między krewnymi są zabronione. JJJ Facet dał ogłoszenie do gazety: „Szukam żony”. Jeszcze tego samego dnia otrzymał mnóstwo odpowiedzi. Zdecydowana większość zaczynała się słowami: „Weź pan moją”. JJJ Przyszła baba do lekarza i mówi: -Z bliska słabo widzę -A z daleka? - pyta lekarz -Z Koszalina - odpowiada baba. JJJ Przychodzi baba do lekarza : - Panie doktorze, wyrostek mi dokucza. - A w mordę, gówniarza, to się zaraz odczepi. JJJ Adwokat odwiedza swojego klienta w areszcie i mówi, że ma dla niego dwie wiadomości, dobrą i złą. - No to wal pan tę złą. - Niestety, ślady krwi znalezione na miejscu zbrodni wskazują, że to jest bezspornie pana krew. - A ta dobra? - Cholesterol i cukier w normie.
