List otwarty - Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych

26.09.2014
Dotyczy: Stanowisko Rządu Rzeczpospolitej Polskiej i Polskiego Ministerstwa Zdrowia w sprawie przeniesienia
z Komisji ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności zakresu obowiązków spraw dotyczących przemysłu
farmaceutycznego do Komisji ds. Rynku Wewnętrznego i Przemysłu
List otwarty
Szanowny Pan Marszałek Sejmu Radosław Sikorski,
Szanowna Pani Premier Ewa Kopacz,
Szanowny Pan Minister Zdrowia Bartosz Arłukowicz,
Kryzys ekonomiczny, starzejące się społeczeństwo, postęp technologiczny oraz nowe zagrożenia dla zdrowia
podważają trwałość Europejskich systemów opieki zdrowotnej i polityki społecznej oraz potęgują wzrost
nierówności w zdrowiu zarówno pomiędzy krajami Unii Europejskiej jak i wewnątrz nich. Komisji
Europejskiej, jako strażnikowi stojącemu na czele Traktatu Unii Europejskiej, została powierzona ważna rola
« zapewnienia wysokiego standardu ochrony zdrowia ludzkiego » ; rola, od której fundamentalnie zależy
osiągnięcie długoterminowej wizji Europejskiego zdrowia i dobrobytu społecznego, wspartej poprzez
konsekwentne i skoordynowane kształtowanie polityki i podejmowanie krytycznych decyzji politycznych.
W bezprecedensowy sposób, nowo wybrany Prezydent Komisji Europejskiej, Jean-Claude Juncker, podjął
decyzje by obowiązki dotyczące przemysłu farmaceutycznego, kontroli Europejskiej Agencji Leków (EMA),
informowania pacjentów czy ustalania cen leków przenieść z Komisji ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności
do Komisji ds. Rynku Wewnętrznego i Przemysłu. Decyzja ta, niepoparta przekonujacymi argumentami oraz
niesatysfakcjonujaca odpowiedz Prezydenta KE Junckera(pdf) jest to o tyle niepokojąca, iż głównym
zadaniem Komisarz ds. Rynku Wewnętrznego i Przemysłu jest kreowanie preferencyjnych warunków dla
funkcjonowania i generowania zysku dla przemysłu a nie obywateli czy pacjentów – beneficjentów dóbr
publicznych. Decyzja ta zdaje się potwierdzać to, co wiele organizacji zdrowia publicznego, konsumentów i
pacjentów obserwowało od lat – niepokojący trend w stronę komercjalizacji i zwiększającej się niedostępności
publicznej opieki zdrowia, szczególnie dla grup najwyższego ryzyka i marginalizowanych społecznie.
Nie dalej jak w roku 2009, ówczesny nowy Prezydent Komisji Europejskiej Jose Manuel Barosso przypisał
przemysł farmaceutyczny do zakresu obowiązków komisarza odpowiedzialnego za zdrowie i konsumentów w
celu większej harmonizacji polityki farmaceutycznej w krajach członkowskich oraz usprawnienia gotowości na
wypadek zagrożeń dla zdrowia publicznego w Europie. Dzisiejsza decyzja Junckera to krok wstecz, szczególnie
w dobie nasilających się problemów zdrowotnych, kryzysu ekonomicznego w całej Europie i wzrostu
nierówności w zdrowiu, dostępie do opieki zdrowotnej i leków.
Podczas wrześniowej nieoficjalnej sesji Europejskich Ministrów Zdrowia Rady Unii Europejskiej (informal
EPSCO Council, 23 września 2014), na wniosek Belgijskiej Minister Zdrowia i Polityki Społecznej powyższy
temat poddany został publicznej debacie. Belgia, poparta przez ministrów zdrowia Francji, Cypru, Austrii,
Grecji, Bułgarii, Słowacji, Litwy, Portugalii i Rumunii, ostro zaprotestowała przeciwko przeniesieniu działów
B2 (technologia zdrowia i kosmetyków), D5 (autoryzacja produktów medycznych), D6 (jakość, bezpieczeństwo
i efektywność produktów medycznych) oraz kontroli Europejskiej Agencji Leków (EMA) z Komisji ds.
Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności do Komisji ds. Rynku Wewnętrznego i Przemysłu.
Polska, de facto jako jedyny kraj członkowski, popiera decyzje Junckera w tej sprawie wspierając się
argumentami innowacji, konkurencyjności i walki przeciw niedoborom leków. Stanowisko to jest w zupełnym
przeciwieństwie do uprzednich argumentów Polski, która zdawała się wyraźnie zaniepokojona wzrostem
wpływów koncernów farmaceutycznych na wzrost cen leków. Zmiana owego stanowiska zdaje się potwierdzać
negatywną już reputacje Polski, jako kraju, "który postawił korporacyjne interesy przemysłu tytoniowego
ponad zdrowie publiczne" w debacie nad dyrektywą tytoniową.
W związku z powyższym, wsparte przez europejskie organizacje interesu publicznego, polskie
społeczeństwo obywatelskie, organizacje promocji zdrowia i konsumentów, organizacje pacjentów oraz
stowarzyszenia, dla których zdrowie i dobrobyt wszystkich mieszkańców Polski stanowią najwyższy priorytet
zareagowały z oburzeniem i rozczarowaniem na stanowisko Rządu Rzeczpospolitej Polskiej wyrażone przez
Ministra Zdrowia podczas wrześniowej nieoficjalnej sesji Europejskich Ministrów Zdrowia Rady Unii
Europejskiej popierające w/w zmiany.
Uważamy, iż wszyscy ludzie mieszkający w Polsce maja prawo do wysokiej jakości, bezpiecznych i
efektywnych systemów leczenia. Produkty farmaceutyczne i wyroby medyczne nie są – i nie powinny być
naszym zdaniem – brane pod uwagę w taki sam sposób, jak każdy inny produkt rynku wewnętrznego i podlegać
bezwzględnym zasadom konkurencyjności ponieważ stoją na straży zdrowia ludzkiego. Polityka wyrobów
farmaceutycznych, medycznych i technologii zdrowia powinna wspierać i chronić zdrowie i bezpieczeństwo
pacjentów, przyczyniać się do ochrony praw pacjenta i konsumentów, a nie wywyższać interesy ekonomiczne
ponad interesy obywateli.
My, niżej podpisani, zwracamy się do Pana Marszałka Sejmu, Pani Premier oraz Pana Ministra Zdrowia z
prośbą o zmianę oficjalnego stanowiska strony Polskiej w wyżej opisanej sprawie – gorąco wierzymy, iż to
Komisarz ds. Zdrowia powinien być odpowiedzialny za kontrole leków i technologii zdrowia.
W imieniu społeczeństwa, domagamy się tego, aby zdrowie, jako interes publiczny, zostało postawione na
pierwszym miejscu.
Z wyrazami szacunku,
Europejskie Stowarzyszenie Zdrowia Publicznego (European Public Health Alliance)
Federacja Pacjentów Polskich
Grupa ds. Zdrowia przy Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych
Polskie Towarzystwo Programów Zdrowotnych