Jak wygl daŁaby federalna Europa?

!
" #
$
Tłumacz:
Michał ID KOWSKI
1
Projekt tej ksi ki został opracowany przy
wsparciu Unii Europejskich Federalistów
(UEF). Jest finansowany przez Komisj
Europejsk , ale nie wyra a jej pogl dów.
© 2005 Florina-Laura Neculai
Mechelse Drukkerijen
Maanstraat 8, B-2800 Mechelen
Tel: + 32 (0)15/ 203519
Fax: + 32 (0)15/21633
www. medru.be
2
%&
'(
'(
)' )
'( + ) , )
'( (
)
* )
)
$ '$ ./
3
Podzi kowania
Uznaj c ich ogromny wkład w przygotowanie
tej ksi ki do druku, chciałabym zło y
serdeczne podzi kowania kilku osobom i
przeprosi tych, których tu nie wymieni .
Chciałabym podzi kowa Unii Europejskich
Federalistów (UEF) za okazan pomoc i
flamandzkiej
Narodowej
Agencji
ds.
Młodzie y(JINT) za docenienie tego projektu.
Chciałabym równie podzi kowa prof. Dusan
Sidjanski, prof. Giuliano Amato, dr. Gilbertowi
Casasusowi, prof. Tanguy de Wilde, Richardowi
Lamingo, Johnowi Parry and prof. Sergio
Pistone za okazan mi przez nich uprzejmo
przeczytania r kopisu tej ksi ki i za mo liwo
poprawienia go według ich propozycji.
Chciałabym równie
podzi kowa
Steven
Evertsowi, Fabrice Filliez i Charisowi
Xirouchakisowi za interesuj ce rozmowy na
temat polityki, które odbywali my w ramach
tego projektu.
Za dostarczenie materiałów dotycz cych
okre lonych pa stw federalnych chciałabym
4
podzi kowa
Simone Burkhart, Kristinie
Weich-Hondrila, Iuliusowi Hondrila i Beat Spät.
Chciałabym podzi kowa
moim oddanym
przyjaciołom: Joan, Tomowi, Annie, Nickowi,
Bradowi and Michaelowi za ich niesłabn ce
wsparcie, zwłaszcza podczas realizacji tego
projektu. Chciałabym szczególnie podzi kowa
Nancy Norris za uprzejmo , jak mi okazała,
zgadzaj c si zrobi korekt tekstu. Chciałabym
równie podzi kowa Paule Dierens.
Na koniec chciałabym podzi kowa moim
rodzicom, Marii i Stefanowi, za ich miło i
zaufanie, nieustanne wsparcie i zach t przez
lata.
5
Spis tre ci
Przedmowa .................................................7
Wprowadzenie...........................................12
Cz
Pierwsza
Fikcyjny wywiad z Przewodnicz cym Unii
Europejskiej...............................................15
Cz
Druga
Fikcyjny wywiad z Szefow
Rz du
Europejskiego............................................55
Cz
Trzecia
Fikcyjny wywiad z Ministrem Spraw
Zagranicznych Unii Europejskiej….......…77
Zako czenie ...........................................101
Wasze opinie............................................107
6
Przedmowa
Do ksi ek na temat federalizmu doł cza
teraz ten oto krótki, prosty i przejrzysty
tekst. Młoda autorka próbuje wyja ni
młodym ludziom Jak wygl dałaby federalna
Europa.
Poprzez przeprowadzenie trzech fikcyjnych
wywiadów z postaciami wzi tymi w
mniejszym lub wi kszym stopniu z
europejskiej rzeczywisto ci politycznej,
autorka wprowadza nut oryginalno ci i
dynamizm
do
literatury
dotycz cej
europejskiego federalizmu.
Autorka tłumaczy, czym jest
federalizm z praktycznego punktu widzenia:
fikcyjne wywiady, przeprowadzane przez
młodego
dziennikarza
i
kamerzyst
pracuj cych dla Europejskiej Telewizji
Młodzie y,
pokazuj ,
e
europejski
federalizm jest gł boko zakorzeniony w
historii i opisuj etapy jego rozwoju.
Ksi ka daje przykłady europejskiej polityki
7
w
sprawach
edukacji,
zatrudnienia,
zdrowotnej oraz ochrony konsumenta, oraz
próbuje wytłumaczy , co by si zmieniło,
gdyby Europa była pa stwem federalnym;
wskazuje równie na siln pozycj , któr
federalna Unia Europejska miałaby na arenie
mi dzynarodowej. Co wi cej, przedstawia
celne argumenty, mówi ce o zaletach
federalnej
Unii
Europejskiej,
ale
równocze nie daje młodym ludziom
mo liwo
wyboru: zaakceptowania lub
odrzucenia tego modelu.
Wykazywanie tego rodzaju inicjatywy przez
młode pokolenie jest jak najbardziej na
miejscu. Młodych ludzi powinno si
zach ca
do
bardziej
aktywnego
zaanga owania si w proces wyja niania
skomplikowanych spraw europejskich, a
szczególnie korzy ci oferowanych przez
federaln
Uni
Europejsk
swoim
obywatelom. Federalistyczna wizja Unii
Europejskiej powinna by obja niana w taki
sposób, aby człowiek z ulicy mógł j
8
zrozumie . Taki jest główny cel tej ksi ki i
udaje si jej go osi gn . Ale tego rodzaju
inicjatywy powinny i w parze z wi ksz
aktywno ci polityczn .
Unia Europejska prze ywa obecnie kryzys,
gdy znaczna ilo
obywateli Europy
straciła wiar
w zdolno
UE do
rozwi zania
najbardziej
pal cych
problemów, m.in. bezrobocia. Europejscy
obywatele musz by lepiej informowani na
temat polityki europejskiej oraz powinno si
ich w to bardziej zaanga owa . Debata
konstytucyjna powinna trwa dalej, a udział
powinni w niej bra wszyscy obywatele.
Wszyscy zwolennicy zjednoczonej Europy
oraz ci, którzy głosowali za Konstytucj
Europejsk – a zrobiła tak wi kszo pa stw
członkowskich oraz ludno ci UE – powinny
wspólnie walczy o Konstytucj Europejsk .
W okresie refleksji nie mo na zaprzesta
wszelkich działa .
Aby europejski projekt mógł dalej trwa ,
potrzebne jest współdziałanie. Inicjatywa
9
Komisji Europejskiej, maj ca na celu lepsz
komunikacj z obywatelami, tzw. “Plan D”
(D jak demokracja, dialog i debata), mo e
odnie sukces tylko wtedy gdy popr go
obywatele Europy. Z drugiej strony, trudno
jest zaanga owa
obywateli w tak
skomplikowany proces, jakim s sprawy
europejskie. Jednak e dzi ki przekazaniu
wi kszej władzy regionom i lokalnym
władzom, obywatele mog lepiej zrozumie
Europ
i aktywniej bra
udział w
wyja nianiu federalnej wizji Europy.
W proces zmierzania Unii Europejskiej w
kierunku federalnej przyszło ci musi zosta
zaanga owane młode pokolenie. Musimy
by pewni, e rozumiej oni korzy ci
oferowane przez zjednoczon Europ . Jak
wskazuje podtytuł tej ksi ki, jest ona
wiczeniem na wyobra ni dla młodego
pokolenia,
ale
mo e
by
bardzo
po ytecznym ródłem informacji i inspiracji
dla tych wszystkich, którzy chcieliby
przeczyta
krótki,
dynamiczny
lecz
10
jednocze nie bogaty w informacje dokument
na temat tego, jak wygl dałaby federalna
Europa.
Dr. Friedhelm FRISCHENSCHLAGER
Sekretarz Generalny
Unia Europejskich Federalistów
11
&
!
!
"
"
"
"
"
"
"
#
$
"
"
'
0
.
%
!
&
!
'
( )* + , -./
12 34 5
%
%
6
12
!
%
0
" %
7
#
8
%
"
!
7
.
!
9
%
%
:
.
.
(
!
9
,
"
.
.
"
"
.
(
" ;. ( < #
!
!
13
=
!
!
!
"
"
!
!
+
%
"
"
"
7"
!
(
!
%
.
>
@
'A
?
= .7 8 A6 -
14
0 12
)
6!
7
'(
3
&
4& 5 0
! 3 !
)'
!
$
)
!
$ ! '(
!
!) 8
9 : 78 ;
' ( * '# ! 3 !
)' )
!
<
)'
9
' (
)
!
!
!
$
!
!
&
B
"
!
" !
'#
C
!
&
' #
"
'+
'#
&
8
.
???
15
' 6"
7"
!
D
' >
'#
&
'6
&
' =
!
D
' #
6
C
D
'
.
?
#
!
(
&
'
'
"
"
!
E.
FD
"
!& *
&
16
'
C
"
!
%
#
#
%
%
+
9
%
:
.
%
.
"
.
(
9
,
".
(
3 !
3
!#
!
!
3 !
*
!
'#
)'
$
!
!
-
9
! )#
!
)<
$
!
'!
17
!
'!
$
(#
(
$
)
)'
)
9
: 7 8 ;.
3 >'
$
)# '
!$
#- #
!#,
( !
!$ (=
)'
7
!) 8
9
! ! *
(
?
!$ @.
' 7"
!
!
%
#
!
,
,
9
"
%
6
#
%
%
%
%
"
#
%
"
%
%
%
E@
F
3
%
!
3
18
>
%
"
"
"
"
"
!
#
"
"
"
C
;E
E%
F< +
F
" %
$
!
C
E
%
"
F
"
%
%
#
"
!
19
"
"
,
$
A
)
!$ - )
)
=
'
3
! )#( )
)
=
'
@
+
$
!
!
8=
!
!
3
' 9
%
!
* ( '(
!
"
"
$
+
%
"
"
"
"
!
"
"
20
"
*
%
*
!
"
%
!
"
"
"
...
' =
8.
"
@
%
=
,
"
@
"
C
21
C
"
"
"
;@
=
<
"
@
=
!
.
;:
;
@
<
<
E
F
=
"
"
"
"
"
G
"
*
"
22
!
3 !
'!
! B
'( ( ) $
$
=
A
(
A $
$ A
!- (=
'
#. 3
'( ( )
!
-A
#
'! '!
!
# '!
)$
'
! $- A
!
'! =
$ ( ) B $ # !
=A $
'( ) $
'
! >'(
! ( C
'! )
(
(
,*
'#
( 9
)'!
)! (
,
'(
=A
9
=A
9
! ) 9
$ ( )
! ) '( !
A
9
(
9 '( ( ) !
!
$
'
( !
9
! '( (
(
( !
9
!) .
(
!
B
C
%
!
!
!
!$ ) '(
(
'(
! , )
(
9 '(
,
23
' 8
"
%
H
H
'
C
:
;
E
F<
"
%
!
%
'
C
"
"
!
%
#
%
"
7"
6
(
@
! 0
%
"
"
C
#
A
)
:
C
>
24
"
E%
F :
E%
F
"
%
:
:
...)
(
9#
!
! ,
(
!
! ' - A
)
=
'
( !
*. 3
...
=(
)
:
%
;1I J K <
@
!
%
C
C
%
"
%
C
%
=
%
B "
6 "
B
25
>
!
!
!
%
B
"
"
"
C
3 $ $
(
! (
- .
( A
5(
'(
'# " = $
( =" ) $
!
,* $
, (
# '! ,* ' )
(
!
'#
.
!$
"
-
(
!$
) 9 ! 9
)
$ ! 9 5! )
9 0)
!
9!
9 ' $
>. 5 (
>'
! )
!$
$
>' )
)
$
) '(
A
! !
'(= !
$ > #
! )
! ) (
! =)
(
$
>' $
26
'
6
C
!
"
#
9
,
"
6
0 %
1L L L
"
896
C
"
%
1L K L
%
!
"
;8 9 6 <
E6
8 F
M
6
@
%
!
!
0
1L K L
9
,
"
6
1L K L
27
0
%
"
0
1L K L
*
" !
%
"
)'
'
! )
9
'#
!$
"
) 9
" %
N
"
=
"
"
9
%
C
>
!
' *
$=
!
3
$
! ) '! !
5! )
=
28
' =
O
C
@
>
"
"
C
N
!
M
%
C
#
=
M
"
P
7
:
=
=
#
C
;
1K L 1
<
:
%
C
%
" !
#
:
# C
- "
C
%
:
%
"
C
29
#
%
%
1Q 1K
%
C
%
C
#
:
;
"
"<
B
:
C
%
1Q 4 4
" :
"
O
%
1Q J 2
C
:@ =
= :+
%
!
! '( '
$
"
"
!$
)'
$=
)
$
*
' =
" ! =
"
30
"
C
%
%
!
9
!
%
;
<
"
"
#
%
,
!
M
%
;1K J K <
!
!
:
+
9
%
%
$
%
"
31
%
"
=
%
,
,
%
B
3 :
=
3
!
0
3
7" !
:
3 :
0
%
%
%
"
8
>
6
"
.
C
=
%
O
@
3
3
>
32
& ' $
3
'(
=A
)
) '(
-
A
$ )'
$ # !
5!
)
).
)
)
',
"
!
%
%
C
"
0
%
:
%
%
C
%
!
B
!
9
!
"
%
"
"
!
33
"
"
"
'
=A
' ,
%
"
%
%
N
%
;
!
"
<
%
!
@
C
"
C
"
%
C
!
%
"
9
%
,
"
>
" =
9
34
8
.
%
!
&
! )
)
%
' '=
"
(
!$
'#
'
%
C
%
%
C
"
C
C
0
R# S .
T ;R*
T<
%
C
%
%
E
F 7" !
0
%
35
%
%
.
!
"
"
"
C
C
9
B
"
#
"#
'
"
C
"
7
@
=
7
7
C
7
"
O
C
%
.
%
6
"
,
#
"
@
7
%
36
:
(
>
"
+
:
6 S
>
O
"
"
"
RAF*
=
U
T
R.
T
H
"
! 0
C
"
%
"
%
!
"
,
"
!
A
"
=
C
!
"
C
"
37
$
! '(
, (
!
, (
'
8
(
! '!
#
A
). &
'#
)
)'
)
!$
)
)
)
' '=
)
.
"
!
"
!
"
+
@
"
=
"
#
1Q 2 1
O
>
A
.
9
7
8
%
.
"
7" !
"
>
%
!
38
"
"
H
C
%
C
%
!
%
(
"
& $
! (
!
8
"
( !
$
(
'(
)'
!
"
@
)
!
)
!
$
!
)'
' $
!
)-
4
!
$ (= $
A ) ) >'(
! '
A ! =
5 9 $
)
'( ( ) $
!#,* ' ) )
!
' .
(
' =
$
!
.
!
C
C
!
+
39
:
1Q 2 L
%
%
8
%
.
! B
%
8
!
9
A =
( !
! '(
!
9
'( !
' #!
)' 9
( = .
'( !
! (
'
%
A
'(
!
A
"
.
@
< .
:
"
9
"
$ 8
8
@
;
) (
-
#
;1Q 4 K < .
;1Q J 4 < =
"
8
#
(
0
;1Q V 4 <
: "
.
;.#8 <
.
40
!
"
"@
.
8
;1Q J L <
#
1Q J I
%
.
9
M
C
%
%
@
P
:
1Q J L
" %
:
"
N
P
#
"
"
!
.
8
"
"
@
,
.
0
%
H
@
;
$
6
9
.
<
:
#
"
;9
'O
@
:
9
"
<
41
6
+
M
H
1Q L Q
+
#
.
$
A $
$
'( !
9
( !
$
7
( ( 4! $ '
)'
! DEFG .
! 7
8 '( 9( ! D E E H .- (
! (
- A ! '(
$
# '! ,
>'(
!
' 96
( .
'
%
(
!
!
(
( (
)!
)'
(
!
9
(
"
"
"
#
>
,
!
42
,
M
C
C
,
"
%
>
0
.
! $
) ( I
!
!
'( ( )
!
!
)'
!
)
!
)
'
0
.
0
#
.
.
%
8
.
.
"
8
V551
"
.
C
C
"
43
!
0
.
%
#
8
8
C
"
"
!
!
%
.
8
!
8
=
+
0
A
;V 5 5 1 <
B
15 2
.
"
#
.
" :
"
!
.
C
%
W
"
%
C
44
,
@
,
%
@
0
0
%
9
"
6
EA
F
0
"
!
%
8
.
,
@
0
@
>
E#
0
F
0
.
#
,
%
" 6
'( !
'
8
E#
@
"
I
$@
"
%
) '! !
!
X
9
)'
,
(
?3 )
0
F
"
.
(
45
"
"
#
.
0
.
$
%
"
0
0
#
.
#
"
.
:
.
.
#
;
C
<
#
.
#
"
:
.
(
"
C
N
:
"
(
%
46
B
%
E%
F
9 *
I
)' $
3 ! '! ,
! '( !
!
!$ - 9
!)
!$
'# $ # !
'
.
(= !
' (
.
( $ (
'(
!
$ !
@ ! A
!
>'(
,*
)
!
)
!
!
'#
9
>'( .
A -A
'(
!
!
.
) '( (
?'( A !
@
' +
.
%
!
!
=A
! '(
( !
? !
9
9
! )
# ! (
)'
8
"
"
C
"
6
!
.
0
B
W
+
47
E
C
"F
!
"
B
"
@
"
8
O
E
"
F
C
"
C
!
"
"
!
%
%
# $
!
' #
,
-
)'
'!
$
%
) '! !
'( * ' #
8.
%
8.
48
%
%
8
.
"
"
C
!
8
.
B
8
.
%
*
"
%
>
"
C ;"
%
"< *
E%
F
8
.
.
49
%
"
#
0
%
.
0
0
#
#
"
N
"
"
.
#
.
:
(
N
.
9
"
"
#
"
8
.
%
+
%
50
%
0
%
B
C
%
0
8.
3
!#
! )
!
'! !
'!
3 !
* 3
&
!
'!
-
! (
(
!$
. &
$ (
4!
$
! 5!
( !
!
!
9
$
'
' )
!
$
) ) !#,
!
!#
)'
)
A
'
( )
!
!
78
! C
9
(
'(
$
.
! '(#
!
!
)
51
' =
!
&
',
'
9
E
&
>
7
" 6
,
F
.
.
' #
$
'
(
"
9
%
$
%
H
:
%
!
%
C
"
C
9
"
M
"
"
52
"
A
=
@
.
"
.
"
%
"
" =
!
@
=
!
*
8
"
!
.
45
"
"
8
.
V55V
0
.
12
.
!
0
=
%
"
+
53
"
54
0 12
64 J
)
6!
! 5!
)'
!
$
-
!
(
(
$ (
!
$
'*
! '( -
(=
! !
$
)'
$
$
4!
!
! '( )
'
$
) ! =
!$ C
9
&
'6
9 %
0
:
.
7
&
&B
&
' =
:
.
.
9
8
C
8.
%
"
6
%
!
!
55
M
%
:
>
.
#
9
7
' ,
#
$
"
>
9
7
%
!
9
6
B
% :
&& B
&(
%
(
5!
3
!
!
4!
3 $
# !
'#
)'
- !
A
<
!
)'
$
)A
56
'
7"
!
"
,
"
0
!
F
E
,
"
8.
6
"
!
"
C
"
!
:
9
C
(
Y
"
#
#
.
"
"
"
E
!
6
0
" :
F #
!
E
"
8.
F#
!
"
57
M
#
E
F
F 6
E
0
C
"
"
"
"
!
#
:
(
#
.
!
#
.
:
"
(
C
" H
*
"
C
:
"
"
58
H
#
:
*
8.
"
"
"
#
) ,
-
C
E
:
)'
!
$
F
'(
(
'#
!
!
'
%
E:
Y
H
0
" !
.
8.
F#
!$
0
Y
#
.
,
0
"
#
59
*
0
C
!
"
7
#
C
"
#
!
H
8
%
" !
.
.
0
.
#
.
"
!
!
!
)'
!
'
)
!
!
)
)
' H
%
8
.
%
8
A
>
60
8.
%
C
"
C
0
#
.
0
C
#
"
.
%
$
:
.
.
#
6
#
0
!
*
.
#
.
.
!
H
!
8.
%
"
0
61
#
#
"
.
"
#
J
)'
)'
' =
8
(
'(
!
'#
!
(
9
!
%
.
"
0
#
%
,
0
"
"
!
!
! $
! !
$
)
3
-
*
(
#
!#
!
'!
= -
! $
62
) '( (
$
9C
(
).
'
.
8
C
!
,
"
"
%
"
8. %
"
C
"
%
B
"
8.
"
%
8
.
E
F
63
"
"
0
.
,
8
"
.
!
"
=
!
B
C
!
!
"
%
"
!
"
C
!#
'#
' >
!
!
!
! *
)
$
!
!
M
@
%
"
64
"
%
B
!
0
.
"
B
6
0
9
!
.
,
;..9 <
A
C
E9
FB
8.
"
..9
9
%
%
8
:
.
.
"
)
"
)
)
65
'
C
%
!
%
8
.
;
E
F<
" !
C
"
B
"
H
8
"
.
%
,
!
"
%
! 6
!
%
.
66
%
%
'(
!
!
(
( =
' =
!
$ '
*
'#
( - A
*
8.
)'
# )
!
"
C
"
"
"
C
"
"
"
"
!
C
!
H
!
8
C
.
"
!
.
(
:
"
!
"
!
67
%
8.
"
C
H
!
!
C
!
' A
! '(
' $ (
! # !
%
!
9
!$
( $
)
'=
)'
8.
)
%
"
H
"
#
:
!
,
0
.
9
!&
!
(
9
,
'
(
'
"
0
.
68
"
C
"
"
3 !
!
$
3
' (
,$
=( '
)- ! (
(
,
'
(
' $
'(
)' )
' #- A
( $ '
'
'
# !
9
#
)-
(
A (
)
. &
A .
=
"
"
"
"
.
8
)
!
#
.
(
9
"
"
%
%
"
!
P
>
69
"
8.
!
#
"
"
%
6
" .
#
B
!
0
.
"
#
.
:
(
; "
<
B
C
.
:
#
"
%
(
70
7 -(
I '( ( )
' ( )#
-
)
' '=
) !$
)'
) (
' #
"
#
:
#
.
#
0
.
!
:
#
;
(
.
!
<
%
"
&
)
9 '
)'
"
9$
(
(=
!
9 3
! - $
$
(
) -
' =
"
C
9
C
"
71
H
#
#
(
8.
%
.
$
-
#
:
9
8
!
) (
)
!
)$
!
!
.
I '( ( )
), !$
!)
'
)'
9
)
9
(
)
'>
0
.
"
C
.
#
*
!
C
"
7
72
0
%
"
8.
"
B
0
.
"
C
*
C
0
6
%
(
#
"
P
*
0
O
.
:
(
"
"
"
" :
73
B
M!
%
(
! (
! ' )'!
3
! !
!
( - )
!
A
& '(
$ (
.
$ ,
9
! '
$
'
78
$
> ! $
!#
) ,
'!
*
)'
9
'
(
.
> !
$C
'=
"
%
8
.
&
'7
9
%
:
"
"
'
&
74
' @
8
.
"
?
#
%
.
'
?
,
"
"
'7
E
"
"F&
'=
C
!
! :
(
C
.
#
C
& (
!
!
?
75
' B
E
F
"
7
&
' :
"
%
8
.
D
'0
',
&
?
76
0 12
7 40
)
8
'(
!
$ 5
0
!
)'
6!
!
$ ! '(
'(
!
8 '( $
5
0
)' )<
9
)
! 78
!*
!
'! ! )
!
9
'
"
%
D 7
!.
'
&
,
N
B
"
!
! .
!
?
'7
&
77
' =
.
%
!
8
6
(
9
,
"
8
.
"
"
9
,
"
4 !
5
3
!
0
'#
!
8
)
9
'( ! -
! 8
)'
'(
)<
$
!#
)#- A !
! '#
( !
$
)
!
(
! !
78
' ) ) $
)
! , .
9
$
! ! *
(
(= 9
)'
$ *
& '
3 ! '(
'. & ' = )
3 (
0
! ) K !
! >'(
3
'
0
#
1Q Q 5
8
.
"
!
"
78
(
9
,
8
C
!
%
A
'(
' =
). 3
L
' #-
(
)'
!
#
! '
'!
B
(
"
=
! >'(
!
B
)'
DEMN .
' $
0
$ !
$
'# ) )
(
*- 9 * '! '( $
$ !
$
'# (
. & ( $ ' $ $
(
!
! )# '. 3 (
K !
! >'(
& ' =
L
)- !
0 9
)
)' . K
( '
! ) (= !
> !
!
,* H O O O .
& ' =
)'
(
>'(
! *
"
.
8.
>
' 8
C
=
)#(
A
.
"
"
B
%
"
"
"
C
M
!
"
8.
79
>
"
"
1Q Q L
!
6
>
.
E
#
F >
C
#
,
8
!
"
"
C
.
,
8
#
!
0
.
"9
,
8
#
,
#
>
.
(
"
C
"
! 8
" ;
< *
80
.
6
!
1Q Q L
#
#
0
;V 5 5 J <
(
9
#
"
,
"
0
.
&
3
) '(
3 !
'
(
0
=A
'(
! )
)'
0
8
!
' =
(
$ # !
$
'. & ' = )
K !
! >'( '(
5
9
9
,
"
%
8.
0
.
"
" 8.
81
,
(
#
9
,
" 8.
" =
"
C
(
9
,
C
!
"
>
;@
C
"
"
<
M
#
8. 6
!
C
#
-
$
!$
'( (
'#
$
$ '
) ( I
>'(
!
' 9
!
!
$ # ! '
=A *
) '( !#'(
$ A
.
A
'( ( )
A
9
' '( $
'
4 !
82
8
'( =
$
8
'(
)
!
=
5
0
!
9. 0 9
)
$ , ,*!
! - A
5
0
!
9
(
# !
! A
>'(
' 9A
# ! $ A
) * A
9
!)
!
>.
' B
,
"
%
=
!
!
C
"
!
,
:
!
H
6
8
C
.
" *
12
12
"
6
" 8.
C
V2
83
M
VL
7" !
(
M !
8.
7
C
%
(
'
' 0
!
%
!
>
C
"
" B
%
"
!
+
8.
#
"
"
:
"
C
#
84
!
M 8.
M
%
,
C
"
%
.
#
9
E
#
E(
,
"F
!
#
,
>
C
F
B
"
+
! .
!
0
'(
!
!#
9 !
A
8
'(
#
5
'( )
>'(
85
'
8
%
.
8
" 8.
8
,
(
9
.
C
%
*
.
H
9
,
:
7"
"
!
!
!&T
9
(
9
! #
$
0
.
%
RB
"
!
,
H
,
" 8.
!
"
" .
%
8
(
.
!
=
,
(
"
9
!
" 0
.
86
6
.
0
.
:
(
8
.
C
J
,
' H
%
)A
!
'
!
$ (
'
$ '(
)' 9
>'(
8.
!
- )
!
#
9
!
'
9
%
C
"
>
"
%
"
"
%
"
:
"
"
C
(
"
"
9
"
"
,
" ,
C
"
(
C
9
,
"
"
87
!
0
K !
!
9
! >'(
'B
8
)'
# !
L 0
.
8
! '
)
'(
!
5
4
'(
"
!
.
"
(
,
:
9
"
>
9
!
C
12
:
*=,
!
>
C
!
"
*=,
;
"
< :
;
!
!
C
< 0
"
"
6
#
,
!
"
C
'(
9 !
9 ) - &
K
) :)
)
! 5(
0)
!
$
'( ) ' # ! '(
=
(
4
A
- 4 ' )'
'(#
0 5 5 4;
$
+ =
A
* ( $ '( $
88
!
!
'
=
=
' >
%
%
9
:
$. 6 )
!
4
:
)
A >'( $ !
9
&
K
' $
'(
(
.
9
;
"
8
.
(
,
>
"
C
*=,
!
%
8.
.
>
!
"
"
*=,
"
C
.
(
9
,
" .
"
C
.
"
H
89
)
(
$ ,
)'
! =
)
'#
)$
!
'
'(
! !
!)
.
-
!
"
C
>
"
H
%
>
8
:
.
8.
C
*=,
.
" 8. #
!
B
(
C
=
:
9
C
:
,
>
" 8.
!
C
45
"
-
-
?
6
,
"
C
" 8.
-
90
&
(
>'(
!
' =
$
!
) ,
! $.
) ' #- A
'
'
)' )
!
! ) ! A
9#
!
' 9
'(
!
$ '( ) $
!
! !
!
. 3 '! ! =
>'(
=
A !
* ' $ !
( $
$ # ! $ A
( ) ' '( *'! '(
>'(
#
!
'
#
%
"
C
*
"
!
C
"
%
"
C
"
C
"
91
8
.
"
"
!
"
&
'!
! ! $
,
$= $ "$
'
.
'(
( $ ! '
!
5
0
!
9
' (
!
(
!
-
! $
)
8
!
'(
!
M
7" !
D 9
C
%
B
#
,
#
>
C
"
M!
%
+
! >
"
8
.
92
!
,
%
E
F
!
"
&
)
' '=
'
-
)
'
8
"
! )
'#
(
%
"
.
C
C
?
8
!
-
"
%
"
" 8
"$
9
8
.
%
"
93
;
<
*
8
"
"
C
"
7
"
"
"
8.
"
-
C
8.
!
!
.
9
9
N
"
,
9
@
"
C
8.
94
&
)
5
'
' '=
,
,
>'(
' B
)'
7
!
' 9
!
!
.
"
0
"
.
#
:
(
8.
<
*
;
"
C
"
"
H
.
C
0
;
"<
!
.
9
)'
' *
%
8.
%
0
.
N
95
"
"
"
N
#
#
:
.
(
!
!
"
%
9
.
%
C
%
"
.
#
C
.
!
!
"
+
"
%
"
!
C
8
C
$
.
96
$
!
$
)'
! *' 8
#( ! $
!
$ '
'( *
!
! (= $ !
9 $
#( !
$
)
.
B
%
"
"
C
?
=
"
"
C
8.
%
+
"
"
"
8
.
!
8
8.
%
%
97
!
"
3
!#
!#
&
7
"
8
'( ! - 9
* ! (
(
)'
'
!
)# !
!$ #P
!
!) 8
( )
9C
$ 3
' )
! .
'(
!
K
!
)'
)
' =
'0
&
' ,
!N
'+
%
. (
"
!%
&
8
=
' =
.
.
#
# C
"&
8
98
N
!
,
"
! #
!
8
.
8
&
'
&
'
. (N
C
'9
&
'
!
"
.
!
!
"
+
99
'B
"
'
7"
?
&
!
!
!
'B
7" !
'6
'
!
&
&+
>
&
? =
M
! .
9
D B
&
'B &B
"
"
N
!
!?
100
Zako czenie
Florina-Laura
Neculai
wybrała
bardzo oryginalny sposób przedstawienia
młodemu pokoleniu istoty i znaczenia
europejskiego federalizmu. Jej wywiady
dodaj dynamiczno ci tematowi, który mo e
by bardzo nudny: przeszło , tera niejszo
i przyszło
Unii Europejskiej. Prosty,
dokładny i ywy opis rozwoju procesów
federacyjnych w UE był potrzebny od
bardzo dawna. Obywatelom trzeba było
przypomnie
fundamentalne
dla
federacyjnych wspólnot warto ci, zasady i
do wiadczenia, gdy niezrozumienie sensu
nale enia do federacji jest ogromne,
zwłaszcza
w
krajach
o
tradycji
centralistycznej. Mo na to było zauwa y
podczas ostatnich debat dotycz cych
ratyfikacji Europejskiej Konstytucji w
Holandii. Jeden z argumentów przeciwko
Konstytucji głosił, e traktat ten zagra a
istnieniu holenderskiego narodu. Wr cz
przeciwnie, w Unii Federalnej to samo i
101
suwerenno jej członków jest nie tylko
zachowana i zagwarantowana, ale równie
aktywnie wspierana. Najlepszym tego
dowodem jest szwajcarskie pa stwo
federalne, które zachowało suwerenno
swoich kantonów na przestrzeni stuleci. Jak
mo na zauwa y w wywiadach zawartych w
tej ksi ce, jedn z głównych zasad
federalizmu jest równowaga pomi dzy
suwerenno ci i uczestnictwem w procesie
podejmowania decyzji mi dzy Uni i jej
członkami.
Chciałabym skupi si jeszcze na
dwóch sprawach w kontek cie projektu
Floriny-Laury Neculai. Pierwsza dotyczy
zwi zku pomi dzy kultur i federalizmem
oraz podstawowych zasad i warto ci
europejskich. Druga dotyczy rozwoju
technologicznego. W przeciwie stwie do
procesów tworzenia si
narodów lub
wspólnot w przeszło ci, które były oparte na
dominacji, Federacja Europejska opiera si
na zasadzie wolnego i dobrowolnego
102
zwi zku suwerennych pa stw. Uznaje ona
takie warto ci jak wolno , demokracja i
prawa człowieka. Inn
wa n
cech
Federacji Europejskiej s ró nice kulturowe.
Ta ró norodno , oznaczaj ca wspóln
podstaw i warto ci, zgadza si z duchem i
natur federalizmu. Nie ma w tym nic
dziwnego,
e Europejska Konstytucja
wyraziła to poprzez przyj cie za swoj
dewiz “zjednoczona w ró norodno ci”. Jest
to odbicie dewizy Szwajcarii “union dans la
diversité”. Bez wspominania federalizmu
lub federalistycznych metod funkcjonowania
Unii w przyszło ci, Konstytucja przyj ła
dewiz federalizmu w Artykule IV Ust pie 1
dotycz cym symboli Unii.
Warto pami ta ,
e Denis de
Rougemont dodał dwa istotne punkty do
zasad federalizmu: zasad subsydiarno ci
oraz ide regionów w ramach projektu
federacji europejskiej. Gdy mówi si o
przyszło ci Unii Europejskiej, nale y
podkre li , e koncepcje federalistyczne
103
zawieraj w sobie, dzi ki swym elastycznym
i
twórczym
sformułowaniom,
ide
ogromnego rozwoju technologii oraz
masowego u ytku komputerów i innych
sposobów komunikacji. W rezultacie tej
technologicznej rewolucji mo liwe jest
kierowanie ró nie zorganizowanymi lecz
zaawansowanymi społeczno ciami. Dzi ki
zbudowanej z warstw strukturze, integracja
Europy rozpoczyna si od najmniejszych
jednostek, np. miast, i przechodzi do
wi kszych i bardziej skomplikowanych
jednostek, takich jak regiony i pa stwa i ma
swój finał w opartej na współdziałaniu
strukturze federalnej. Ju
w latach
osiemdziesi tych Denis de Rougemont
przewidział
oparcie
si
koncepcji
federalizmu na zasadzie coraz bardziej
skomplikowanych struktur oraz komputerów
i innych metod komunikacji.
Dzi wiemy, e Internet i inne
metody komunikacji miały i wci
maj
wpływ na nasze obecnie istniej ce systemy
104
demokratyczne i federalne. Wydaje si , e
młodzi ludzie ch tniej szukaj informacji w
Internecie ni czytaj gazety. Internet i
telewizja b d zapewne miały coraz wi kszy
wpływ na nasze społecze stwo i sposób, w
jaki b dzie funkcjonowa w przyszło ci.
Z ró nych powodów jedn
z
najwa niejszych obecnie i w przyszło ci
potrzeb jest edukacja. Na przykład historii,
geografii i ochrony rodowiska powinno si
naucza w duchu bardziej europejskim.
Wychowania obywatelskiego powinno si
naucza ju od szkoły podstawowej. Jednym
z najwa niejszych zada UE dzi jest
tworzenie sieci kontaktów i dialogu
pomi dzy
obywatelami
i
ich
przedstawicielstwami. Równocze nie w
szkołach podstawowych stosowana jest
nowa metoda nauczania, opieraj ca si na
nauce i naukowym rozumowaniu. Dwóch
laureatów nagrody Nobla z fizyki, Leo
Lederman i Georges Charpak, stworzyli
now metod podchodzenia do nauki
105
poprzez eksperymenty. W ten sposób dzieci
ucz
si
jak formułowa hipotezy i
znajdywa dowody. W rezultacie rozwija si
w nich zdolno
pracy w zespole, do
wspólnej dyskusji i rozmów opartych na
argumentach i faktach. Jak ju zauwa ono,
jest to zapewne nie tylko prawdziwa
rewolucja w edukacji, ale równie w
nauczaniu demokracji opartym na zasadzie
wzajemnego szacunku. Jest nadzieja, e
doprowadzi to do zmniejszenia si zjawiska
przemocy w szkołach, a co za tym idzie, w
społecze stwach. Jest to jeszcze bardziej
istotne ze wzgl du na ró norodno
etniczn ,
religijn
i
j zykow
charakteryzuj c europejskie społecze stwa.
Jest to dla mnie oczywiste, e
edukacja, razem z zasadami i warto ciami,
jest podstaw do poszukiwa dróg rozwoju
federalizmu w Europie. Jestem przekonana,
e nast pna ksi ka Floriny-Laury Neculai
b dzie o tych wła nie sprawach.
Prof. Susan Sidjanski
106
&
50
L3
!
"
!
N
"
! (
%
+
!
8
!
%
Z
"
0
-
!
(
"
.
M!
"
"
8
@
%
,
@
"
'A
?
= .7 8 A6 -
107