docObrady VII Zjazdu Sprawozdawczego POIIB Nasi mistrzowie
download 
Reklamacja Transkrypt
Obrady VII Zjazdu Sprawozdawczego POIIB Nasi mistrzowie
ISSN 1230-9893 Nr 2 (20) II kwartał 2008 Gdańsk przed sezonem letnim Obrady VII Zjazdu Sprawozdawczego POIIB Fot. Antoni Filipkowski Nasi mistrzowie Charakterystyka energetyczna budynków i lokali w numerze lPosiedzenie Rady.............................................2 lDoskonalić prawo, upraszczać procedury.... 3-5 lWnioski i uchwały Zjazdu.................................6 lPersonalia..........................................................7 lMost kratowy w Tczewie...................................8 lCałe życie z morzem...................................9-11 l2.120.000 zł kar za nieprawidłowości............ 11 lNowy Zarząd słupskiego Oddziału PZITB.....12 lPożegnanie klas maturalnych w Słupsku......12 lŚrodowiskowe aspekty robót rozbiórkowych i wyburzeniowych...................................... 13-17 lCharakterystyka energetyczna budynków i lokali........................................................ 18-19 lEfektywność małego zestawu solarnego w warunkach klimatu nadmorskiego regionu słupskiego.................................... 19-21 lPolacy o oszczędzaniu energii.......................22 lŚrodki Ochrony Prawnej po nowelizacji - cz. II Odwołanie...........................................23 lBiuro POIIB.....................................................24 lWładze POIIB..................................................24 Adresy do korespondencji 85-950 Bydgoszcz skr. poczt. 507 e-mail [email protected] 80-840 Gdańsk ul. Świętojańska 43/44 e-mail: [email protected] Przewodniczący Rady Programowej: prof. Jerzy Ziółko Redaguje zespół: Redaktor naczelna: Danuta Woźniak tel. 052 325-72-23 fax. 052 325-72-22 Redaktor prowadząca: Wanda Burakowska fax 058 718-35-31 tel. 058 347-60-57 e-mail: [email protected] Redaktor graficzny Anna Faleńczyk Wydawca: 85-030 Bydgoszcz ul. Rumińskiego 6 tel. 052 325-72-20 fax 052 325-72-22 e-mail: [email protected] Prezes Zarządu: Danuta Woźniak Wiceprezes Zarządu: Bogusław Spica Dyrektor ds. wydawniczych: Krzysztof Błażewicz Dyrektor ds. marketingu: Waldemar Mülhstein Nakład: 6850 egz. Szanowne Koleżanki i Koledzy! Znajdujemy się na półmetku drugiej kadencji działalności samorządu inżynierów budownictwa i bez udawanej skromności, patrząc z perspektywy pomorskiej izby, mogę powiedzieć, że wiemy, do czego dążymy. Wbrew pojawiającym się od czasu do czasu opiniom, nie jesteśmy korporacyjną organizacją, zapatrzoną tylko w obronę własnych interesów, z władzami przywiązanymi do sprawowanych funkcji w Izbie. Włączamy się w życie regionu i jest to zauważane, i doceniane. Mamy świadomość odpowiedzialności, jaka wynika z wykonywania zawodu zaufania publicznego, mamy pogląd na temat obowiązującego prawa budowlanego i angażujemy się w jego doskonalenie. Świadectwem tego była dyskusja podczas ostatniego sprawozdawczego zjazdu naszej okręgowej Izby. Sądzę, że przykładem troski o prawidłowe funkcjonowanie samorządu inżynierów budownictwa jest również stanowisko na temat kadencyjności organów statutowych. Wielu z kolegów delegatów już drugą kadencję pełni funkcje kierownicze w organach statutowych POIIB, a także na szczeblu krajowym. Jest to obowiązek, ale i zaszczyt. I problem tkwi w tym, na ile w zaangażowaniu na niwie samorządowej jest obowiązku, a ile magii zaszczytu. Może to taka pomorska przywara, ale u nas przeważa poczucie obowiązku. Zjazd podjął uchwałę, by zachować prawo do pełnienia tej samej funkcji w organach statutowych nie dłużej, niż przez dwie kolejne kadencje, z motywacją, że kadencyjność liderów jest jednym z filarów demokracji oraz gwarantem dynamicznego i stałego rozwoju samorządu zawodowego. Świadomość kadencyjności wymusza angażowanie do pracy społecznej nowych kadr, wpływając znacząco na wzmocnienie samorządu oraz integrację środowiska. Uchwałę wysłaliśmy do Rady Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa. Pozostało teraz kolejne zadanie, przekonanie do naszego stanowiska większości na VIII Krajowym Zjeździe PIIB. Zadanie trudne, bo nie wszyscy w kraju podzielają nasz pogląd. Dlatego też bardzo proszę Koleżanki i Kolegów Delegatów o obecność na Zjeździe od samego początku do końca jego trwania, o aktywność w kuluarach i podczas dyskusji, by pozyskać jak najwięcej zwolenników, by nasza argumentacja znalazła zrozumienie. To naprawdę bardzo ważna sprawa. Dobrze wiemy z praktyki, że funkcje „piastowane” do samorządu każdego, a budowlanego szczególnie, nie pasują. Ryszard Trykosko Przewodniczący Rady POIIB U W A G A ! W celu otrzymywania informacji o szkoleniach zaloguj się na stronie: www.pom.piib.org.pl © Copyright BUD-MEDIA l Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń oraz reklam i ma prawo odmówić publikacji bez podania przyczyny. l Wszystkie materiały są objęte prawem autorskim. l Przedruk materiałów w jakiejkolwiek formie i w jakimkolwiek języku bez wcześniejszej pisemnej zgody jest zabroniony. l UWAGA! Nie wszystkie, publikowane na łamach pisma, opinie są zgodne z redakcyjnymi. l Skład i montaż komputerowy: Zakład Poligraficzny „FORM-DRUK” 85-654 Bydgoszcz, ul. Mierosławskiego l 11-13, tel./fax 341-32-38. l Druk: Kubik & Krause s.c. 85-184 Bydgoszcz, ul. Cmentarna 84, tel./fax (0-52) 348-43-34. Twój II kwarta³ 2008 1 informacje Z wielkim smutkiem przekazujemy wiadomość, że w dniu 28 kwietnia 2008 r. odszedł od nas ś.p. Franciszek Szatkowski Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej Pomorskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa w Gdańsku Był absolwentem Politechniki Gdańskiej, cenionym inżynierem budownictwa w specjalności mostowej. Projektował, realizował i nadzorował wiele ważnych obiektów mostowych w kraju i za granicą, m.in. mosty przez Wisłę w Tczewie i w Toruniu, w Kiezmarku, Chełmnie, Annopolu i Krakowie, mosty przez Odrę i Parnicę w Szczecinie, przez Czarną Hańczę koło Suwałk, przez Odrę w Lubiążu, przez San w Postołowie, przez Wartę w Ważnych Młynach, dwa wiadukty nad drogą Turnov – Liberec w byłej Czechosłowacji, wiadukty i estakady drogowe, np. w ciągu ulicy Rakoczego w Gdańsku oraz w ciągu ul. E. Kwiatkowskiego w Gdyni. Przez ponad 50 lat działał społecznie w Stowarzyszeniu Inżynierów i Techników Komunikacji. Był współzałożycielem Związku Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej i jednym z organizatorów Oddziału Gdańskiego ZMPR, gdzie nieprzerwanie pełnił funkcję wiceprzewodniczącego. Z ramienia Związku Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej współorganizował struktury Pomorskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa. Przez dwie kadencje pełnił w Izbie funkcję rzecznika odpowiedzialności zawodowej, z wielkim zaangażowaniem brał udział w pracach Komisji Kwalifikacyjnej, w I kadencji był członkiem Komisji Legislacyjnej. Był człowiekiem bardzo życzliwym, zawsze uśmiechniętym, każdego z nas witał dobrym słowem, lubił żartować… Podziwialiśmy Jego energię i aktywność… Będzie Go nam bardzo brakowało. Rada Pomorskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa w Gdańsku Z życia Izby Posiedzenie Rady 25 lutego br. odbyło się ostatnie przed VII Zjazdem Sprawozdawczym POIIB posiedzenie Rady. Istotnym punktem obrad było omówienie wyników badania sprawozdania finansowego Rady za 2007 rok. Ewa Dreliszak, prowadząca Kancelarię Biegłego Rewidenta w Gdyni, na zlecenie Rady przeprowadziła badanie bilansu i oceniła, że gospodarka finansowa naszej izby była prawidłowa a jej dokumentacja prowadzona bez zastrzeżeń. Taka opinia była bardzo ważna dla Komisji Rewizyjnej POIIB, która, zgodnie ze statutem przedstawia 2 II kwarta³ 2008 Zjazdowi wniosek o udzielenie Radzie absolutorium za okres sprawozdawczy. Następnie Rada zajęła się przygotowaniami organizacyjnymi i proceduralnymi na zjazd. Stopień ich zawansowania oceniono jako nie budzący obaw o sprawny przebieg Zjazdu. Na miejsce obrad, podobnie jak rok temu wybrano Novotel w Gdańsku. W dalszej kolejności zastanowiono się jak rozwiązać problemy słupskiego przedstawicielstwa. Koledzy Edward Czomko i Ryszard Kwiatkowski, ze względu na chorobę nie mają Twój możliwości pełnienia funkcji łącznika z Radą. Po krótkiej dyskusji kol. Stefan Guziński zadeklarował przejęcie obowiązków do czasu powrotu kolegów do zdrowia. Zaplanowane na 17 marca br. kolejne posiedzenie Rady, w celu kontynuowania przygotowań do VII Zjazdu Sprawozdawczego, nie zostało zwołane, ponieważ nie było takiej potrzeby. Prezydium Rady uznało, że sprawy organizacyjne były zapięte „na ostatni guzik”, co zresztą znalazło potwierdzenie w sprawnym przebiegu Zjazdu. b. z życia izby VII Zjazd Sprawozdawczy POIIB Doskonalić prawo, upraszczać procedury Henryk Wawrzyniak , przewodniczący prezydium Zjazdu poddał pod głosowanie porządek obrad VII Zjazd Sprawozdawczy POIIB, który obradował 29 marca br., w opinii zewnętrznych obserwatorów, przedstawicieli Wydawnictwa PIIB, Barbary Mikulicz – Traczyk, redaktor naczelnej „Inżyniera Budowlanego” i Jaromira Kuśmidra, prezesa zarządu Wydawnictwa, pokazał od bardzo dobrej strony umiejętności organizatorskie naszego środowiska. Mimo kontrowersyjnych tematów, poruszanych w dyskusji, tok obrad był zwarty a wypowiedzi rzeczowe. Składanie sprawozdań nie sprowadzało się do rutynowego odczytania przygotowanych materiałów, które i tak wcześniej są w rękach delegatów, ale było komentarzem do występujących zjawisk. W naszej relacji ze zjazdu postaramy się odtworzyć treść obrad i wynikające z nich wnioski. W Zjeździe uczestniczyło 70 delegatów na 112 wybranych. Przybyłych powitał Ryszard Trykosko, przewodniczący Rady. Na przewodniczącego Zjazdu wybrano Henryka Wawrzyniaka. Zjazd przyjął sprawozdania organów statutowych, udzielił absolutorium Radzie i zatwierdził budżet na 2008 rok. Ryszard Trykosko, przewodniczący Rady ustosunkował się do ważnego dla samorządu zawodowego budowlanych problemu kadencyjności jego organów statutowych, zarówno na szczeblu okręgowym jak i krajowym. - Trzeba uporządkować – powiedział część statutu dotyczącą kadencyjności, jako że w Polsce są w tej sprawie mieszane uczucia. Obecny zapis jest niewyraźny i nieczytelny. Pełnienie wszystkich funkcji, na szczeblu krajowym, czy okręgowym, nie powinno trwać dłużej niż dwie kadencje. Dwie kadencje to wystarczająco długo by każdy mógł wykazać Sala obrad się umiejętnościami i talentami w kierowaniu i zarządzaniu. Należy dać szansę następnym. Natrafiamy na duży opór. Są dążenia by można było pełnić funkcje dowolnie długo. Rada Następnie Ryszard Trykosko powiedział o współpracy z innymi samorządami zawodowymi województwa. Odbyło się w tej kadencji pierwsze z planowanych spotkań przewod- Ryszard Trykosko, przewodniczący Rady POIIB powitał uczestników Zjazdu, w tle prezydium obrad POIIB nie zgadza się z takim stanowiskiem. Ponieważ nam się tłumaczy, że większość izb jest za zlikwidowaniem kadencyjności uważam, że zjazd powinien zająć stanowisko oficjalne w tej kwestii. Wnioskuję by nasz Zjazd podtrzymał stanowisko Rady, podjął w tej sprawie uchwałę i skierował ja na Zjazd Krajowy PIIB. Po upływie jednej kadencji, jeśli społeczność inżynierska uzna, że chce ponownie powierzyć funkcję, to nie ma przeszkód by kandydować w wyborach. Jeżeli chodzi o inne drobne korekty w statucie, to muszę powiedzieć, że mamy dobrego łącznika w osobie kolegi Henryka Wawrzyniaka, który będąc w krajowej komisji prawno regulaminowej przekazuje stanowisko naszej rady. Mamy na bieżąco orientację jak przebiegają prace. Twój niczących izb działających w województwie. POIIB pracuje na rzecz umocnienia samorządności zawodowej. Na razie trudno mówić o integracji, ze względu na dużą rozbieżność interesów i priorytetów poszczególnych środowisk. Nawet w ramach jednej branży współpraca nawiązuje się z trudem, czego przykładem są zachowania architektów. - Aktywność naszej Izby – podkreślił mówca - i fachowość jej członków doceniają gospodarze regionu. Izba jest oficjalnym członkiem Rady Przedsiębiorczości przy Urzędzie Marszałkowskim. Tak się stało dzięki państwa działalności, za co bardzo dziękuję. W dalszej części wystąpienia przewodniczący z satysfakcją powiedział o zwiększonym zainteresowaniu podnoszeniem wiedzy przez członków izby, lepszej frekwencji na bezpłatnych szkoleniach i zainteresowaniu II kwarta³ 2008 3 z życia izby sprawozdawcy Wiesław Chojnacki, Okręgowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej W obradach zjazdu uczestniczyli przedstawiciele Wydawnictwa PIIB (od prawej ) Jaromir Kuśmider, prezes zarządu i Barbara Mikulicz –Traczyk, redaktor naczelna „Inżyniera Budownictwa”, obok Ryszard Trykosko, przewodniczący Rady POIIB i Alicja Szpura, dyrektor Biura POIIB prenumeratą fachowych czasopism. Podziękował kolegom zaangażowanym w organizację szkoleń. Szczególne wyrazy uznania przekazał kol. Kazimierzowi Normantowi za poszukiwanie atrakcyjnych tematów i prowadzone szkolenia. Ponieważ spotkanie w takim gronie jest raz w roku, Ryszard Trykosko przypomniał o Dniu Budowlanych, którego obchody w Izbie zainaugurowano z sukcesem w ubiegłym roku i zaprosił delegatów i wszystkich członków zainteresowanych udziałem w święcie, które przypada na ostatnią niedzielę września. Wiesław Chojnacki, okręgowy rzecznik odpowiedzialności zawodowej( koordynator) na kanwie swojego sprawozdania zatrzymał się na postawach kierowników budowy, którzy popadają w konflikt z prawem budowlanym. Jest to najczęściej rezultat uległości wobec inwestorów i niechęci do formułowania na piśmie korespondencji z nim. Jeżeli nie ma utrwalonej na piśmie rozmowy z inwestorem, to nie ma argumentów dla rzecznika. Trzeba dbać o własne interesy, tym bardziej, że wiele spraw trafia do sądu dyscyplinarnego.. O tym, że wzrasta ilość spraw kierowanych do Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego mówił jego przewodniczący Franciszek Rogowicz. Potwierdził, że wiele spraw to rezultat niefrasobliwości kierowników, o której mówił przedmówca, braku z ich strony szacunku dla zawodu inżyniera, w pogoni niejednokrotnie za bardzo mizernym dochodem. Wskazał również na niedostateczne zaangażowanie inspektorów powiatowych w pilnowanie przestrzegania prawa budowlanego. - W niejednym wypadku nie byłoby naruszenia prawa, gdyby reakcja inspektora była w odpowiednim czasie. - Bardzo często – podkreślił - do nas 4 II kwarta³ 2008 trafiają od inspektorów dokumenty niekompletne, przedawnione, co nie pomaga nam w pracy. Wysyłamy do nich pisma, próbujemy rozmawiać, ale nie reagują, mimo zaproszeń nie przychodzą na sprawy. Będziemy wysyłać pisma, prosić o uzupełnienie dokumentów. Czas nas nauczył, że należy od urzędników egzekwować właściwego wykonywania obowiązków, w przeciwnym wypadku odbija się to rykoszetem. Jarosław Kroplewski, przewodniczący komisji rewizyjnej, zabrał głos z urzędu i wnioskował o udzielenie absolutorium Radzie, które w tajnym głosowaniu Zjazd jej udzielił. Następnie, jako dyskutant, podjął temat prawa budowlanego. W jego odczuciu na szczeblu krajowym nie ma zdecydowanego konsekwentnego dążenia do uporządkowania prawa budowlanego. W rezultacie – skonstatował - upstrzyło się ono kolejnymi głupstwami. Nie ma precyzyjnego i jednoznacznego określenia kompetencji wynikających z uprawnień. Dlaczego za to samo przewinienie kierownik budowy architekt jest inaczej karany niż inżynier budownictwa? Nastąpiło poszatkowanie uprawnień, stworzono dużo różnych regulaminów. Jak zawsze wypowiedź kol. Jarosława Kroplewskiego nie była pozbawiona emocji. Sentencję wypowiedzi stanowi wniosek zapisany przez komisję uchwał i wniosków. Piotr Korczak wypowiedział się z ramienia prezydium Rady Krajowej, do czego upoważnił go prof. Grabowski. Nie bez wpływu, stwierdził, na efekty pracy krajowej izby miały w jej niedawnej historii dwa lata, kiedy na szczeblu rządowym uważano, że izba jest korporacyjnym, niepotrzebnym organem. Wiele spraw nie można było rozwiązać, ponieważ samorząd Twój Franciszek Rogowicz, przewodniczący Okręgowego Sądu Dyscyplinarnego Jarosław Kroplewski, przewodniczący Okręgowej Komisji Rewizyjnej Ryszard Kolasa, przewodniczący Okręgowej Komisji Kwalifikacyjnej Zbigniew Wrzesiński, skarbnik POIIB przedstawił projekt budżetu na 2008 r. z życia izby Sala obrad budowlany nie był traktowany jako partner. Izba nie decyduje o zmianach w prawie budowlanym. Może wnioskować i doradzać, lobbować rozwiązania postulowane przez środowisko inżynierskie. Siła samorządu budowlanego tworzy się w okręgach i jest przenoszona do Warszawy poprzez osoby reprezentujące je we władzach krajowej izby. Pod potocznymi określeniami „my” i „oni” kryją się często te same osoby i krytyka „onych” powinna być skierowana do siebie. Opinię o naszym Zjeździe Barbary Mikulicz- Traczyk, redaktor naczelnej „Inżyniera Budownictwa” przytoczyliśmy na wstępie. -Nasze pismo – powiedziała zabierając głos w dyskusji - nie aspiruje do pisma naukowo – technicznego, ale chce swoimi publikacjami pomagać w pracy inżyniera, szczególnie w zawiłej materii prawa. Staramy się i będziemy starać się by odpowiadać na wszystkie pytania naszych czytelników, angażując do tego szefów departamentów prawnych resortu i GUNB. Pani redaktor zachęcała do codziennego kontaktu z redakcją, nie ma pytań nieważnych skoro się takowe rodzą. Nie bez satysfakcji odnotowaliśmy pochwałę red. Barbary Mikulicz –Traczyk pod adresem Rozmowy w kuluarach naszej redakcji z tytułu współpracy na niwie dziennikarskiej. Kazimierz Normant, zaangażowany od początku istnienia izby w pracę nad prawem budowlanym, stwierdził, że w zasadzie rzeczowa dyskusja i skuteczne działanie na rzecz doskonalenia prawa budowlanego zostały zaniechane na forum sejmowym, podnoszone są natomiast tematy zastępcze, np. ostatnia dyskusja nad likwidacją wydawania pozwolenia budowę, czy też na użytkowanie. Od pięciu lat leży w Sejmie wniosek o zezwolenie na kierowanie małymi budowami i pracami remontowymi technikom budowlanym i majstrom legitymującym się odpowiednimi dokumentami z izby rzemieślniczej. Ludzie ci teraz wyjeżdżają zagranicę do pracy w poszukiwaniu lepszych zarobków a inwestorzy poszukają kierowników budów. Tymczasem w Polsce w najbliższych latach będą ogromne inwestycje drogowe i kolejowe a także związane z EURO 2012 i inne. W ubiegłym roku w kolejnictwie fundusze unijne zostały wykorzystane tylko w 6%. Jeśli nie będzie u nas siły przerobowej, to ambitne plany będą na papierze a pieniądze trafią do innych krajów. Komisja Uchwał i Wniosków przy pracy, przewodniczy Piotr Korczak W interesie inżynierów budownictwa i społeczeństwa, powiedział mówca, jest polityka zmierzająca do kształtowania cen metra kwadratowego mieszkań sprzedawanych przez deweloperów. Średnia cena m2 mieszkań sprzedawanych w woj. pomorskim w ubiegłym roku wynosiła około 7,5 tys. zł, jak podał wojewoda, a koszt wybudowania m2, tylko 3100 zł. Wysoka cena mieszkań hamuje rozmiary budownictwa mieszkaniowego, ogranicza rynek pracy, a to nie jest w interesie społeczeństwa i budowlanych. Dobre prawo budowlane to narzędzie inżynierów i warunek by podołać ogromnym zadaniom inwestycyjnym. W indykatywnym wykazie dużych inwestycji 34 pozycje stanowią budowy, głównie komunikacyjne z naszego regionu. W dyskusji zabrali głos również koledzy, którzy nie będąc delegatami przybyli na zjazd, by obserwować obrady. Mówili m.in. o konieczności jak najszybszego rozwiązania problemów komunikacyjnych w regionie a szczególnie w Trójmieście oraz włączyli się w debatę o prawie budowlanym. Wanda Burakowska Fot. Antoni Filipkowski Obrady protokołują Maryla Pacholczyk i Danuta Pietroń Twój II kwarta³ 2008 5 z życia izby n Wnioski i uchwały Zjazdu (z wyłączeniem proceduralnych wynikających z regulaminu obrad) Uchwała nr 6 VII Zjazd Sprawozdawczy Pomorskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa zobowiązuje delegatów POIIB na VIII Zjazd Krajowy PIIB do przedstawienia stanowiska Pomorskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa w sprawie utrzymania statutowej kadencyjności funkcji przewodniczących: Okręgowej i Krajowej Rad, Okręgowej i Krajowej Komisji Rewizyjnej, Okręgowej i Krajowej Komisji Kwalifikacyjnej, Okręgowego i Krajowego Sądu Dyscyplinarnego, Okręgowego i Krajowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej. Delegaci na VII Zjazd Sprawozdawczy Pomorskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa uznają za właściwe pełnienie nieprzerwanej tej samej funkcji z wymienionych wyżej, przez nie więcej niż dwie kolejne kadencje. Ponowny wybór na to samo stanowisko może nastąpić po upływie przerwy, w wymiarze, co najmniej jednej kadencji. Wnioski: - Podjąć kroki w kierunku stworzenia jednej izby budownictwa w miejsce trzech: inżynierów, architektów i urbanistów. - Zobowiązuje się Zjazd do podjęcia działań regulaminowych i legislacyjnych w celu skrócenia okresu od zakończenia wymaganej praktyki do nabycia prawa do wykonywania samodzielnych funkcji. Komisja uchwał i wniosków Zjazdu nie podjęła się rekomendacji wniosków. W głosowaniu elektronicznym wnioski zostały przyjęte większością głosów. Ponieważ ich załatwienie znajduje się poza kompetencjami pomorskiej izby, zostaną przekazane na Zjazd Krajowy PIIB - Powołać zespół do przeglądu formalności utworzonych przez Izbę w stosunku do stanu, gdy sprawy uprawnień były w organach administracji państwowej. Komisja uchwał i wniosków Zjazdu, podobnie jak i w przypadku poprzednich, nie podjęła się rekomendacji wniosku. Zjazd większością głosów przyjął go i przekazał do rozpatrzenia na najbliższym posiedzeniu Rady. Nad materiałami zjazdowymi Wnioski zgłosił kol. Jarosław Kroplewski Komisja mandatowa przy pracy. Przewodniczący komisji Józef Pączek (w głębi stołu) uzgadnia dane z członkami komisji 6 II kwarta³ 2008 Twój Podczas przerwy w obradach personalia Nowy rektor Politechniki Gdańskiej fot. K. Krzempek Uczelniane Kolegium Elektorów 1 kwietnia br. wybrało na rektora Politechniki Gdańskiej prof. zw. dr hab. inż. Henryka Krawczyka na kadencję od 1 września 2008 roku do 31 sierpnia 2012 roku. Prof. Henryk Krawczyk ma 62 lata, od 1964 roku jest związany z Politechniką Gdańską: najpierw jako student, potem nauczyciel akademicki, dziś jako profesor. Czterokrotny dziekan Wydziału ETI, członek korespondent Polskiej Akademii Nauk. Rok 1969 - dyplom mgr inż. Wydziału Elektroniki, 1976 r. – doktorat, 1987 r. – habilitacja,1999 r. –profesor zwyczajny PG, od 1997r. - kierownik Katedry Architektury Systemów Komputerowych Wydziału ETI. Jest autorem około 300 publikacji naukowych, w tym ponad 50 w takich czasopismach jak: IEEE Transaction on Computer, Lecture Notes in Computer Science (Springer Verlag), Future Generation Computer System (North Holland), Microprocessing and Microcomputing (Euromicro) i inne. Promotor 15 doktorów, w tym trzech zagranicznych (Litwa, Irak, Jemen) oraz 3 innych na rzecz firmy Intel Technology Poland. Aktualnie jest promotorem 4 dalszych prac doktorskich oraz dwóch prac habilitacyjnych. W ostatnim 15-leciu napisał 61 recenzji rozpraw doktorskich, habilitacyjnych, o tytuł profesora i o stanowisko profesora nadzwy- czajnego, jak również wiele ekspertyz dla KBN, MEN i dla Rady Europy. Prowadził 12 grantów europejskich i 12 grantów krajowych. Zrealizował w tym samym czasie 12 wdrożeń oraz zbudował 7 złożonych systemów informacyjnych. M. in. opracował system wspomagający badania endoskopowe stosowane w Gdańskiej Akademii Medycznej. Po wejściu Polski do UE, jako dziekan podjął się wielu nowych inicjatyw, m.in. pozyskał w ramach strukturalnych programów UE środki na dofinansowanie budowy nowego gmachu Wydziału ETI. Wyróżnienia: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi, Medal Komisji Edukacji Narodowej, nagrody Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego i nagrody J.M. Rektora Politechniki Gdańskiej Żonaty, trzy córki, troje wnucząt. Do 31 sierpnia br. rektorem PG jest prof. Janusz Rachoń, senator RP z listy PO. b. Dr hab. inż. Ireneusz Kreja dziekanem Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska Politechniki Gdańskiej 21 kwietnia br. w wyniku wyborów przeprowadzonych na Wydziale dziekanem na kadencję od 1 września 2008 r. do 31 sierpnia 2012 r. został dr hab. inż. Ireneusz Kreja. Urodzony w Sopocie, ale „od zawsze” jest mieszkańcem Gdańska. W 1974 roku ukończył klasę matematyczną w I LO im. Mikołaja Kopernika w Gdańsku, a pięć lat później uzyskał na Politechnice Gdańskiej dyplom mgr inż. budownictwa. Od 1979 roku pracuje na Politechnice Gdańskiej; od 1980 roku jako nauczyciel akademicki. Przez ponad 3 lata pracował naukowo na uczelniach zagranicznych (Kanada, Niemcy, USA). Specjalizuje fot. K. Krzempek się w komputerowej analizie konstrukcji. Jest autorem ponad stu publikacji naukowych. W 2004 roku został wybrany na prodziekana ds. kształcenia Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska powstałego z połączenia Wydziału Inżynierii Lądowej z Wydziałem Budownictwa Wodnego i Inżynierii Środowiska. Funkcję tę będzie pełnić do 31 sierpnia 2008 r. Od 30 lat jest szczęśliwie żonaty z Anną Mariolą Kreją (członkiem POIIB); mają jednego syna, który po skończeniu studiów na Politechnice Gdańskiej pracuje jako informatyk. W czasie wolnym od zajęć preferuje aktywne formy wypoczynku: rower, długie spacery, chodzenie po górach, jazdę na nartach biegowych. Zmiany na stanowisku Okręgowego Inspektora Pracy w Gdańsku Z dniem 17 marca br. odeszła na emeryturę Bożenna Walczak – Siwek, wieloletni pracownik państwowej inspekcji pracy, będąca od ośmiu lat na stanowisku Okręgowego Inspektora Pracy w Gdańsku. Czas kierowania gdańskim Okręgiem zbiegł się z powstaniem naszej Izby. Odnotować należy, że troska o bezpieczeństwo pracy w budownictwie była płaszczyzną działania Okręgowego Inspektoratu Pracy i naszej Izby. Została podpisana umowa o wzajemnej współpracy, która zaowocowała wprowadzeniem tematyki bhp do szkoleń i na łamy naszego czasopisma , a także podejmowaniem wspólnych inicjatyw. Dziękujemy za lata pracy na rzecz poprawy bezpieczeństwa na budowach i życzymy by czas odpoczynku przyniósł jak najwięcej radości. Z tym samym dniem szefem OIP w Gdańsku został Mieczysław Szczepański, dotychczasowy zastępca Okręgowego Inspektora Pracy. Gratulujemy i życzymy sukcesów na trudnym i odpowiedzialnym stanowisku. b. Fot. Antoni Filipkowski Bożenna Walczak-Siwek, dotychczasowy Okręgowy Inspektor Pracy w Gdańsku i Mieczysław Szczepański, następca na tym stanowisku Twój II kwarta³ 2008 7 czytelnicy piszą Most kratowy w Tczewie Zdjęcie mostów na Wiśle w Tczewie zrobione prawdopodobnie przed wybuchem wojny Bogdan Sągol, członek naszej Izby przysłał do Biura POIIB list. Poinformował w nim, że posiada dokumentację kratowego mostu na Wiśle w Tczewie, wykonaną przez niemieckich okupantów w 1941 roku, kiedy to brano pod uwagę odbudowę mostu. W czasie wojny nigdy do tego nie doszło, mimo starań. Zrobiono jedynie małe naprawy na potrzeby pieszych. Dokumentacja ta, jak pisze, trafiła jeszcze podczas okupacji, w nieznanych mu okolicznościach, do męża znajomej, który zginął w czasie wojny. Przechowywała ją przez lata i później przekazała autorowi listu z racji jego zainteresowania zabytkiem i budowlanego wykształcenia. Zawiera m. in. zdjęcia lotnicze Tczewa z zaznaczoną trakcją kolejowa i drogowa przez Wisłę, plan sytuacyjno – wysokościowy mostu, opis techniczny, szczegółową inwentaryzację obiektu, zapis wyników dokładnego wymiarowania poszczególnych fragmentów budowli z szczególnym uwzględnieniem zniszczonych elementów, szczegółów architektoniczno – konstrukcyjnych przęseł mostu, filarów i wieżyczek. Uzupełnieniem listu są zdjęcia ze wspomnianej dokumentacji, pokazujące most w 1941 roku. Ze względu na n Kratowy, sześcioprzęsłowy most na Wiśle w Tczewie, nazywany Mostem Lisewskim, został oddany do użytku w 1857 roku i w tamtym czasie był najdłuższym w Europie, mierzył 837,3 m, a po odliczeniu przyczółków 785,28 m. Był ważną budowlą dla rozwijającej się w Europie kolei żelaznej. Łączył Berlin z Petersburgiem. (…) Dwa przęsła od strony Tczewa to przęsła nurtowe. Pozostałe przęsła zbudowano nad terenem zalewowym. Rozpiętość wszystkich przęseł była jednakowa i wynosiła w osiach filarów 130,88 m. Rozpiętość podporowa wynosiła 128,60 m, zaś rozpiętość w świetle otworów 121 m. Przyjęty schemat statyczny mostu to układ trzech dwuprzęsłowych belek ciągłych. W środku każdej z belek, to znaczy na pierwszym, trzecim i piątym filarze, zastosowano podpory nieprzesuwne. Na końcach belek usytuowano natomiast podpory przesuwne. Znalazły się one na każdym z przyczółków oraz na filarach drugim i czwartym, na których konstrukcja mostu się rozdziela. Przęsła mostu mają gęsto skratowane dźwigary równoległe ze słupkami i krzyżulcami wykonanymi z płaskowników. Górne i dolne pasy tworzą tak zwane “otwarte profile komorowe”, składające się z kątowników oraz poziomych i pionowych walcowanych płyt połączonych nitami. Wysokość dźwigarów wynosi 8,68 m, zaś ich wzajemna odległość 6,43 m. Obydwa dźwigary główne łączą od spodu kratowe poprzecznice, przenoszące ciężar jezdni wraz z obciążeniem eksploatacyjnym. Wzmocnienie konstrukcji przęsła stanowią trzy poziome wiatrownice, jedna w pasie dolnym i dwie w pasie górnym. Pomost wykonany został z bali o przekroju kwadratowym oraz desek. Przestrzeń między dźwigarami mostu umożliwiła ułożenie 8 II kwarta³ 2008 jakość przekazanych reprodukcji zdjęć, zamieszczamy tylko niektóre z nich. Pan Bogdan Sągol, jak wynika z zakończenia jego listu, pisząc do nas chce poruszyć opinię inżynierskiego środowiska fatalnym stanem budowli, która należy do unikalnych dziewiętnastowiecznych zabytków budownictwa mostowego w Polsce. Alarmuje: „ Most Lisewski jest w stanie krytycznym, (…) piękne wieżyczki, które są posadowione na filarach mostu murszeją, stalowe konstrukcje przęseł, wraz z przegubami (rolkami) korodują, (…) od czasu odbudowy po wojnie nie było kapitalnego remontu. Kiedy oglądałem plany zniszczonego mostu (…) z 1941 roku, miałem i mam wrażenie, jak gdyby koło historii się zakręciło i wskazówka stanęła ponownie na dacie 1941 rok. Most jest w części niesprawny, a jego dalsza eksploatacja stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia”. b. 1 września 1939 r. Polacy ze względów strategicznych wysadzili filary mostu kratowego, o godz. 6.10 od strony Lisewa i pół godziny później od strony Tczewa. Tym samym uniemożliwili Niemcom przeprawę przez rzekę. Luftwaffe o godz. 4.43 usiłowała w tym przeszkodzić, bombardując polskie stanowiska. Na zdjęciu zawalone przęsło Twój na moście tylko jednego toru w osi mostu. Po obu jego stronach biegły jezdnie dla ruchu kołowego. Ze względu na to, że pomost był bardzo wąski, w czasie przejazdu pociągów ruch kołowy musiał być wstrzymywany. Dla pieszych zbudowano chodniki o szerokości 0,94 m znajdujące się na zewnątrz kratowych ścian mostu. Przęsła mostu spoczywają na filarach, których długość wynosi 26 m, a szerokość niecałe 10 m. Filary zwieńczono wieżami utrzymanymi w stylu angielskiego gotyku. Rola wież nie ogranicza się wbrew pozorom tylko do dekoracji. Zabezpieczają one przęsła przed przesunięciami poprzecznymi. Monumentalny charakter mostu podkreślały także przyczółki wykonane z cegły i zwieńczone potężnymi bramami portalowymi z prostokątnymi wieżami wyższymi o 12,5 m od dźwigarów. Od 1891 roku jest to most drogowy. nasi mistrzowie Całe życie z morzem Podczas uroczystości nadania tytułu doktora honoris causa. Fot. K. Krzempek Wielkie zasługi dla polskiej nauki w dziedzinie budownictwa morskiego prof. Bolesława Mazurkiewicza, będącego od kilku lat na emeryturze ale wciąż aktywnego, zostały przez Alma Mater podkreślone i wpisane w annały uczelni. 9 stycznia br. Senat Politechniki Gdańskiej podczas uroczystego posiedzenia, nadał Profesorowi zaszczytny tytuł doktor honoris causa. Uroczystość miała szczególny charakter, bo przecież działo się to na uczelni, której jest absolwentem i z którą związał całe swoje inżynierskie i naukowe życie. Doktor honoris causa to tytuł nadawany przez wyższe uczelnie osobom wybitnym, zasłużonym na niwie nauki lub kultury. W historii Politechniki Gdańskiej wyróżniono tym tytułem 38 osób. W inżynierskim środowisku hydrotechnicznym, również międzynarodowym, prof. Bolesław Mazurkiewicz jest niekwestionowanym autorytetem. Z jego doświadczenia korzystali projektanci i wykonawcy najpoważniejszych inwestycji morskich nie tylko w kraju. Ostatnio był konsultantem projektantów i budowniczych głębokowodnego terminalu kontenerowego DCT w porcie gdańskim, największego z istniejących na polskim Wybrzeżu. „Prof. Bolesław Mazurkiewicz- powiedział w wystąpieniu laudacyjnym prof. Ryszard Krystek – jest wybitnym, światowej sławy uczonym, jednym z twórców i pionierów współczesnego budownictwa morskiego (…) Niełatwo jest mówić o osobie, która przez całe swoje życie oddawała się swoim pasjom, od inżynierii począwszy, na żeglarstwie kończąc i miała wielki dystans do pochwał i wyróżnień.” Ostatnie zdanie stanowi kwintesencję osobowości Profesora, który twierdzi, że „gdybym miał do dyspozycji drugie życie, to próbowałbym dokładnie robić to , co robiłem dotychczas.” Urodził się 9 maja 1931 roku w Kościerzynie. Maturę uzyskał w Liceum Ogólnokształcącym w Lęborku w roku 1950. Dwustopniowe studia wyższe ukończył w 1956 roku na Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki Gdańskiej, w specjalności konstrukcje budowlane. W latach 1956 do 1960 pracował jako projektant mostów i zakładów przemysłowych w biurach projektów w Gdańsku. Pracę na Politechnice Gdańskiej rozpoczął 1 listopada 1960 roku na Wydziale Budownictwa Wodnego, w Katedrze Fundamentowania kierowanej przez prof. Stanisława Hueckla. W roku 1964 obronił pracę doktorską na temat: „Analizy stateczności gródz o podwójnej, zapuszczanej ściance szczelnej w świetle badań w skali naturalnej i na modelach”. Wyniki tych prac, będące przedmiotem szeregu recenzowanych publikacji zagranicznych, pozwoliły na właściwą ocenę stopnia bezpieczeństwa gródz grawitacyjnego doku suchego w Gdyni. Już w cztery lata po doktoracie uzyskał habilitację na podstawie rozprawy pt. „ Tarcie negatywne pali” a publikacje z zakresu nośności pali i interpretacji próbnych obciążeń pali przyniosły międzynarodowe uznanie (tzw. metoda Mazurkiewicza). Wiele badań do tej pracy wykonał w czasie 11-miesięcznego stażu naukowego w Duńskim Instytucie Geotechnicznym, będąc pod opieką światowej sławy profesora Brinch Hansena. W roku 1969 został powołany na stanowisko docenta w PG. Tytuł profesora nadzwyczajnego otrzymał w 1980 roku, a profesora zwyczajnego w 1985 roku. W 1991 r. został profesorem tytularnym Uniwersytetu w Stuttgarcie. W latach 1981 – 1984 był pierwszym zastępcą rektora politechniki Gdańskiej, piastując funkcję prorektora do spraw organizacyjnych, a w latach 1987 – 1990 rektorem. Od 1983roku, aż do przejścia na emeryturę w 2001 roku, kierował Katedrą Budownictwa Morskiego. Twój -„ Bez przesady można stwierdzić - napisał prof. Michał Topolnicki w Piśmie PG Nr7 z października 1995 r. - że ślady działalności Profesora znajdują się we wszystkich większych portach i stoczniach polskiego wybrzeża oraz w wielu miejscach na świecie (m.in. jako eksperta ONZ w zakresie konstrukcji stoczniowych w Turcji, Jugosławii, Indonezji, na Kubie i na Seszelach). Jako konsultant opracował ponad 300 opinii i ekspertyz. Za największe osiągnięcie zawodowe w kraju należy uznać opracowanie nowoczesnego rozwiązania drenażowego doku suchego w Gdyni, w połączeniu z kierowaniem realizacją całej inwestycji. Olbrzymie doświadczenie zawodowe Profesora Mazurkiewicza i jego pozycja na arenie międzynarodowej (…). Z inicjatywy i pod przewodnictwem Profesora działa też zespół, który opracowuje „Zalecenia do projektowania budowli morskich”, spełniające rolę krajowej normy. Dorobek publikacyjny Profesora Mazurkiewicza na temat mechaniki gruntów, fundamentowania, konstrukcji portowych, stoczniowych i pełnomorskich oraz oceanotechniki jest imponujący i obejmuje łącznie przeszło 260 publikacji, z czego 230 jest samodzielnych i niemal połowa w językach obcych. Jest autorem następujących książek: „Doki suche” (1970), „Konstrukcje morskich znaków nawigacyjnych” (1977), „Hydrotechniczne konstrukcje stoczniowe, cz. I i II” (1981), „Design and construction of dry docks” (wyd. Trans Tech Publications, RFN, II kwarta³ 2008 9 nasi mistrzowie 1980 oraz Gulf Publishing Company, USA, 1981), „Mechanika gruntów dna morskiego” (1985), „Stałe pełnomorskie platformy żelbetowe” (1985), „Encyklopedia inżynierii morskiej” (1986), „Stałe pełnomorskie platformy stalowe” (1989), a ze współautorami wydawcą książki „Offshore platforms and pipelines” (wyd. Trans Tech Publications, RFN, 1988). Jest współautorem podręcznika „Poradnik hydrotechnika” (1992) oraz autorem 8 skryptów dla studentów. Wymienione publikacje stanowią podstawową literaturę w Polsce z zakresu budownictwa morskiego, a wydana w RFN i USA książka o dokach należy do najważniejszych pozycji w tej tematyce w skali światowej. Niezwykle ważnym uzupełnieniem dorobku dotyczącego konstrukcji hydrotechnicznych jest równoległe rozwijanie tematyki związanej z problematyką oddziaływania budowli morskich na bardzo wrażliwe środowisko strefy brzegowej” Na przestrzeni 13 lat dzielących od cytowanego zapisu, dorobek piśmienniczy powiększył się i obejmuje ponad 420 pozycji, w tym 14 książek publikowanych w kraju i zagranicą. W 2004 roku ukazała się najnowsza książka poświecona projektowaniu i budowie portów jachtowych, zawierająca pionierskie rozwiązania. W ramach wykładów, prowadzonych przez 25 lat w Stuttgarcie, skrypt poświęcony posadowieniu budowli morskich na otwartych akwenach, wielokrotnie wznawiany, należy do kompendium wiedzy z tej dziedziny dla polskich i zagranicznych studentów. Bardzo duże zasługi prof. Bolesław Mazurkiewicz położył na polu organizacji polskiego oraz światowego szkolnictwa wyższego oraz nauki. Był m.in. w latach 1989–1994 członkiem Zarządu Konferencji Rektorów Europejskich CRE, a w latach 1990– 2000 członkiem Zarządu Międzynarodowego Stowarzyszenia Uniwersytetów. Aktualnie jest przewodniczącym Rady Naukowej Instytutu Budownictwa Wodnego Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku, przewodniczącym Rady Naukowej Instytutu Morskiego w Gdańsku oraz przewodniczącym Rady Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku. Jest członkiem Akademii Nauk Inżynieryjnych Federacji Rosyjskiej, Międzynarodowej Akademii Inżynierii w Rosji, Akademii Transportu Ukrainy i Akademii Inżynierskiej w Polsce. Prof. Bolesław Mazurkiewicz jest doktorem honoris causa wielu uniwersytetów, m.in. Uniwersytetu Politechnicznego w St. Petersburgu (1989), Akademii Budownictwa i Architektury w Odessie (1995), Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni (1997), Uniwersytetu w Karlsruhe (1998), Politechniki Szczecińskiej (1999) i Uniwersytetu Technicznego w Kaliningradzie (2005). Ma na swoim koncie niezliczoną liczbę nagród, wyróżnień i odznaczeń państwowych, resortowych i regionalnych, m.in. Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2004) 10 II kwarta³ 2008 i Złoty Medal za Zasługi dla Politechniki Gdańskiej (2001). Na pytanie dlaczego tak wiele pasji i czasu poświęcił budownictwu morskiemu, prof. Bolesław Mazurkiewicz odpowiedział w okazjonalnym wystąpieniu podczas uroczystości nadania tytułu doktora honoris causa, która to ukazuje go jako inżyniera humanistę, żyjącego nie tylko problemami techniki . W budownictwie morskim upatruje rozwiązanie problemów demograficznych ludzkości. – Obecny rozwój budownictwa morskiego – stwierdził – a szczególnie wprowadzenie nowych technologii umożliwiają posadowienie różnego rodzaju budowli na dnie głębokiego morza . Potwierdzeniem mogą być zrealizowane i realizowane budowle, chociażby takie jak zespół sztucznych wysp przy brzegach w Dubaju, gdzie znajdzie miejsce do zamieszkania 750 tys. ludzi. (Zaludnienie Ziemi, jak szacują demografowie za 50 lat wyniesie 30 mld osób, a jej „pojemność” wynosi tylko połowę tego). Efekt cieplarniany skutkuje podnoszeniem się poziomu wód brzegowych. Przed powodziami profesor widzi ratunek w zaporach przeciwpowodziowych i wałach. Jako przykład podaje 22 metrową ruchomą zaporę w Rotterdamie, która skutecznie chroni miasto i port. Wanda Burakowska Fot. A. Jamiołkowski Dokonania naukowo - techniczne - Opracowanie metody obliczeń stateczności gródz na podstawie własnych, wieloletnich badań w skali naturalnej, jak i na modelach. Te ostatnie wykonane przy użyciu zbudowanego po raz pierwszy w Polsce, analogowego modelu gruntu. Wyniki badań i rozwiązań teoretycznych, będące także przedmiotem zainteresowania wielu ośrodków naukowych za granicą, umożliwiły przede wszystkim ocenę stopnia bezpieczeństwa i stabilności gródz. Metodę tę zastosowano podczas realizacji pierwszego w Polsce grawitacyjnego doku suchego, co umożliwiło jego budowę w osuszonym wykopie otoczonym grodzami, a nie metodą bardzo uciążliwego i pracochłonnego betonowania podwodnego. *** - Opracowanie metody ustalania wartości i przebiegu oddziaływania tarcia negatywnego pali fundamentowych. Dzięki przeprowadzonym badaniom własnym, przy wprowadzeniu metody pomiaru zagęszczenia piasku stosowanego w badaniach, uzyskano możliwość oceny rzeczywistych oddziaływań osiadającego podłoża na fundamenty, głównie stoczniowych i portowych torów poddźwignicowych, a zwłaszcza suwnic bramowych, niezwykle czułych na nierównomierne odkształcenia ich podtorzy. *** - Opracowanie i wprowadzenie do praktyki projektowej metody określania dopuszczalnych obciążeń pochylni podłużnych i poprzecznych podczas budowy i wodowania statków. Metodę tę profesor opracował na podstawie przeprowadzonych w skali naturalnej, własnych badań wzajemnego oddziaływania wodowanego statku i konstrukcji pochylni. Prowadzono je głównie podczas wodowań statków, progresywnego wzrostu masy statków i obciążeń pochylni szczególnie przy założeniu zgniatania konstrukcji kołyski dziobowej, jak również przy uwzględnieniu opóźnień działania reakcji od obracającego się na kołysce dziobowej statku. Metoda ta umożliwiła znaczne, nawet trzykrotne, zwiększenie nośności statków budowanych na istniejących pochylniach podłużnych i poprzecznych w stoczniach w Gdańsku, Gdyni i Szczecinie, bez potrzeby przebudowy konstrukcji tych pochylni. Z punktu widzenia kosztów budowy nowych pochylni lub przebudowy istniejących, opracowana metoda jest osiągnięciem wzorcowym, jako że została natychmiast wprowadzona do Twój nasi mistrzowie praktyki i dała bardzo wymierne i znaczne korzyści finansowe. cji Brzegowych, opracowującego zalecenia dotyczące projektowania i wykonawstwa budowli morskich. *** - Zbudowanie nowoczesnego, drugiego w Polsce, suchego doku dla statków o nośności 400.000 TDW, zaprojektowano go w postaci suchego doku drenażowego, a więc działającego ze znacznie obniżonym wyporem hydrostatycznym. Naukową podstawą konstrukcji były własne prace badawcze profesora, dotyczące ustalania warunków oddziaływania konstrukcji grawitacyjnego doku suchego przy obniżaniu napiętego zwierciadła wody gruntowej. Efektem przyjętego rozwiązania było nie tylko znaczne obniżenie nakładów inwestycyjnych w wyniku zredukowania grubości płyty dennej i głębokości wymaganych wykopów dla zrealizowania konstrukcji doku, ale również, co było niezwykle ważne, zachowanie istniejących warunków wodnych w podłożu i zapewnienie ciągłego poboru wody z ujęć znajdujących się na terytorium portowym w rejonie budowy doku, profesor kierował także realizacją całego przedsięwzięcia. *** - Prowadzenie wieloletnich badań z zakresu wzajemnego oddziaływania falowania morskiego, rurociągu podmorskiego i podłoża. Efektem tych badań są metody wyznaczania oddziaływań hydrodynamicznych rurociągów podmorskich, a przede wszystkim zagłębionych w podłożu dna morskiego. Szczególną cechą tych metod jest uwzględnienie reakcji podłoża dna morskiego pod wpływem oddziaływania cyklicznego falowania morskiego na konstrukcję rurociągu. Pełne wykorzystanie wyników badań nastąpiło, między innymi, przy realizacji gazociągu podmorskiego z pola gazowego na Bałtyku do elektrociepłowni we Władysławowie. *** - Opracowywanie od roku 1981 zaleceń do projektowania morskich budowli hydrotechnicznych, stosowanych szeroko w polskiej praktyce projektowej i wykonawczej, a zapewniających prawidłowe rozwiązania konstrukcyjne tych budowli. Zalecenia te zostały opracowane na podstawie wyników własnych badań naukowych, a po ich opublikowaniu uznano je za doskonały przykład wdrażania osiągnięć naukowych do praktyki. Najnowsze wydanie tych zaleceń ukazało się drukiem w postaci książkowej w roku 2006. Należy tutaj podkreślić, że prof. Bolesław Mazurkiewicz przez 12 lat brał udział w pracach Międzynarodowego Komitetu Konstruk- *** - Prowadzenie przez ponad 20 lat jedynej w Polsce specjalności, a mianowicie budownictwa morskiego, umożliwiającej kształcenie hydrotechników morskich. Jako wybitny specjalista z tej dziedziny wykształcił 140 magistrów inżynierów, 12 doktorów i 5 doktorów habilitowanych, co w przypadku specjalności konstrukcyjnej należy uznać za duże osiągnięcie w zakresie kształcenia kadry naukowej. Z pięciu habilitantów dwóch uzyskało tytuły naukowe profesora, a dwóch zostało profesorami uczelnianymi. *** - Prowadzenie szerokiej działalności konsultacyjnej w kraju i za granicą. Dwa wydania książki o dokach suchych stały się na całym świecie podstawą projektowania i wykonawstwa tych najpoważniejszych oraz najbardziej skomplikowanych hydrotechnicznych konstrukcji stoczniowych oraz podstawą do konsultowania szeregu rozwiązań tych konstrukcji. Wymienić należy chociażby udział w pracach koncepcyjnych i projektowych ośmiu doków suchych, między innymi w Turcji, Iranie, Indiach, Niemczech i Norwegii, realizowanych w bardzo trudnych warunkach geotechnicznych, a w przypadku Turcji i Iranu o dużym zagrożeniu trzęsieniami ziemi. Wspomnieć trzeba także o bardzo licznych budowlach morskich realizowanych w kraju, w których udział prof. Bolesława Mazurkiewicza jest znaczący. Należy do nich chociażby nowy terminal kontenerowy w Gdańsku, zrealizowany pod jego ścisłym nadzorem. Współpracuje bardzo szeroko z polskimi urzędami morskimi, biurami projektów i przedsiębiorstwami wykonawczymi, przy czym w ramach tej współpracy dość często podejmuje rolę arbitra w rozstrzyganiu sporów między stronami i doradcy w ustalaniu warunków ich zakończenia. *** - Prowadzenie działalności konsultacyjnej w zakresie hydrotechnicznego budownictwa stoczniowego w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych. Działalność ta dotyczyła między innymi stoczni: Hawana na Kubie, Bijela w Jugosławii, Pendik w Turcji, Surabaja w Indonezji i Praslin na Seszelach. W wyniku prac konsultacyjno−projektowych zrealizowano, między innymi na Seszelach, całkowicie nową stocznię budującą jednostki rybackie. Na podstawie wystąpienia laudacyjnego prof. Ryszarda Krystka opr. b. Twój 2.120.000 zł kar za nieprawidłowości W 2007 r. inspektorzy pracy przeprowadzili ponad 5 tysięcy kontroli na ponad 2 700 budowach, głównie obiektów mieszkalnych z częścią usługową i biurowych. Skontrolowali 4 286 pracodawców, zatrudniających ponad 64 tys. osób. Najwięcej nieprawidłowości stwierdzono podczas pracy na rusztowaniach – 86% skontrolowanych budów oraz podczas wykonywania prac na wysokości – 81% skontrolowanych budów. Najczęstsze nieprawidłowości: Brak środków ochrony zbiorowej przed upadkiem z wysokości – 69% skontrolowanych budów niestosowanie środków ochrony indywidualnej zabezpieczających przed upadkiem z wysokości – 61% skontrolowanych budów praca na rusztowaniach wykonanych niezgodnie z przepisami bhp – 86% skontrolowanych budów (np. nieprawidłowe bariery, brak pionów komunikacyjnych) brak odbioru rusztowania przez osoby uprawnione – 53% skontrolowanych budów. Często montują je osoby przypadkowe, nie posiadające odpowiednich uprawnień, z elementów dostępnych na budowie. Ani one, ani osoby nadzorujące prace nie wiedzą, jakie jest dopuszczalne obciążenie rusztowania. niezabezpieczenie i nieoznakowanie stref i miejsc niebezpiecznych – 52% budów prowadzenie robót remontowych i rozbiórkowych niezgodnie z przepisami – 36% budów prowadzenie robót ziemnych i w wykopach niezgodnie z przepisami – 54%, brak zaplecza higieniczno-sanitarnego – 19% skontrolowanych budów. Niektóre efekty kontroli – Prawidłowe zamontowanie rusztowań – usunięcie bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia i życia blisko 11 tys. pracowników zabezpieczenie prac na wysokości, – poprawa bezpieczeństwa pracy dla 16,5 tys. osób, – wyposażenie w środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed upadkiem z wysokości1600 osób, – zabezpieczenie stanowisk pracy w wykopach - poprawa bezpieczeństwa pracy 2400 pracowników Zastosowane środki prawne: 37084 decyzje, w tym 3823 decyzje wstrzymania prac ze względu na bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia, 2449 mandatów karnych na kwotę 2 miliony 112 tys. zł , 126 wniosków do sądu, 18 zawiadomień do prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa II kwarta³ 2008 11 INFORMACJE Nowy Zarząd słupskiego Oddziału PZITB 27 marca 2008 r. Walne Zgromadzenie Oddziału PZITB w Słupsku wybrało nowe władze Zarządu na kolejną 3-letnią kadencję i jednocześnie nadało tytuł Honorowego Przewodniczącego Zarządu Oddziału PZITB Czesławowi Hurynowiczowi, pierwszemu przewodniczącemu Oddziału, pełniącemu również tę funkcję nieprzerwanie przez cztery ostatnie kadencje. Zaczynaliśmy w 1976 r., jak większość stowarzyszeń, od starań o wyodrębnienie się naszych oddziałów ze struktur koszalińskich lub gdańskich – wspomina Czesław Hurynowicz. To był dobry czas dla budownictwa w całym kraju - na terenie nowego województwa działało wiele firm budowlanych, powstawały wciąż nowe, nie tylko w Słupsku, ale i w Człuchowie, Sławnie, Lęborku. Kadra budowlana była zrzeszona w kilkunastu kołach PZITB. W najlepszych czasach słupski Oddział PZITB skupiał ponad 650 członków… Później przeszliśmy ogromne zmiany na rynku pracy, pojawiło się nowe zjawisko bezrobocia. Stopniowo zamierała działalność kół zakładowych, stowarzyszenie stało się właściwie organizacją elitarną, bo zostali w nim tylko ci, którzy łyknęli bakcyla społecznego działania. Powołanie izb, które wymusiły obligatoryjną przynależność, spowodowało, że dzisiaj młodzi ludzie, którzy chcą funkcjonować w branży budowlanej zakładają, że jedna przynależność wystarczy... A szkoda, bo działania społecznego nic nie zastąpi. Nowym przewodniczącym Zarządu słupskiego Oddziału PZITB został Henryk Bielan, wiceprzewodniczącym Stefan Guziński, sekretarzem Marianna Blaszka a skarbnikiem Jan Dobrzyń. Od lewej: Henryk Bielan – nowy Przewodniczący Zarządu Oddziału PZITB i Czesław Hurynowicz – Honorowy Przewodniczący Zarządu Oddziału PZITB w Słupsku W skład Zarządu weszli również członkowie – Ryszard Kwiatkowski, Stanisław Naumczyk i Romuald Skrzypek Jako stowarzyszenie bardzo liczymy na dalszą dobrą współpracę z Pomorską Okręgową Izbą Inżynierów Budownictwa – podkreśla nowy przewodniczący. Samorząd zawodowy, który skupia w naszym województwie ponad 6800 osób, ma dziś największe możliwości, może wpływać na zmianę naszej branżowej rzeczywistości, z korzyścią dla wszystkich. Nasi członkowie są jednocześnie członkami Izby i od początku działalności POIIB aktywnie włączamy się w pracę organów statutowych, jesteśmy delegatami na zjazd okręgowy i krajowy. W bieżącej kadencji stawiamy przede wszystkim na podnoszenie kwalifikacji zawodowych naszych członków, w najbliższym czasie planujemy wspólnie z Izbą organizację cyklu szkoleń branżowych. Pożegnanie klas maturalnych w Słupsku 25 kwietnia br. uczestniczyliśmy w uroczystym pożegnaniu klas maturalnych w Zespole Szkół Budowlanych i Ogólnokształcących im. Inżynierów Polskich w Słupsku. Szkołę opuściły dwie klasy budowlane, łącznie 35 osób. Pomorska Izba bierze udział we wszystkich ważnych wydarzeniach szkolnych, natomiast my zapraszamy młodzież klas maturalnych na nasze szkolenia organizowane w Słupsku. Podczas uroczystości z wielką przyjemnością przekazaliśmy dwóm najlepszym absolwentkom klas budowlanych nagrody ufundowane przez Izbę. Czesław Hurynowicz jako przedstawiciel Pomorskiej Izby wręczył długopisy Ewelinie Metlak i Monice Mikolcz, które otrzymały świadectwa z czerwonym paskiem a ich średnia ocen za cały okres nauki wynosi odpowiednio 5,55 i 5,11 (!). Obie absolwentki po maturze wybierają się na studia politechniczne, na budownictwo. Cze- 12 II kwarta³ 2008 Czesław Hurynowicz życzył najlepszym absolwentkom - Ewelinie Metlak i Monice Mikolcz – oraz wszystkim absolwentom szkoły wytrwałości w dążeniu do celu i powodzenia. Twój sław Hurynowicz życzył wszystkim tegorocznym absolwentom mądrych dalszych decyzji, wytrwałości w dążeniu do celu i powodzenia. Cieszymy się, że trafia do nas zdolna młodzież, która wiąże swoje przyszłe życie zawodowe z budownictwem – powiedział nam Dariusz Duda, dyrektor szkoły. Przez 4 lata nauki staramy się stworzyć im jak najlepsze warunki rozwoju. Uczniowie widzą, że ten zawód ma przyszłość. O naszych absolwentów słupskie firmy wykonawcze i projektowe zabiegają już przed zakończeniem roku szkolnego. Od września br. planujemy, że w szkole powstaną 3 pierwsze klasy budowlane technikum - w tym dwie ogólnobudowlane i jedna o specjalności drogowej, oraz 3 klasy zasadnicze – jedna w zawodzie murarz a dwie w zawodzie technolog robót budowlanych. Maryla Pacholczyk fot. Bartosz Arszyński nauka i technika prof. dr hab. inż. Zdzisław Kowalczyk Środowiskowe aspekty robót rozbiórkowych i wyburzeniowych Dobra koniunktura obserwowana w budownictwie mieszkaniowym, usługowym i inżynierskim zwiększa wyraźnie zakres wykonywanych robót rozbiórkowych. Wyburza się obiekty zdekapitalizowane, nieprzystosowane do pełnienia dotychczasowych lub nowych funkcji albo kolidujące z przebiegiem tras komunikacyjnych. Skala tych wyburzeń częstokroć bywa bardzo duża. Rozbiórki i wyburzenia obiektów budowlanych oraz postępowanie z powstałymi w ich wyniku materiałami odpadowymi, są przedmiotem regulacji zawartych w wielu aktach prawnych. Przede wszystkim rozbiórki - jako jeden z przypadków robót budowlanych – podlegają regulacjom zawartym w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, z późn. zm.) oraz w wydanych na jej podstawie rozporządzeniach. Prowadzenie robót rozbiórkowych jest związane z ingerencją w istniejące środowisko i w związku z tym odnoszą się do nich także przepisy ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz.150), ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz.. 880, z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. Nr 75, poz. 493). Postępowanie z materiałami powstałymi w wyniku dokonanych rozbiórek i wyburzeń jest przedmiotem regulacji zawartych w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z późn. zm.). Przy rozważaniu możliwości odzysku i ponownego wykorzystania materiałów budowlanych pochodzących z rozbiórki należy się kierować przepisami ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881). Jeżeli w rozbieranych obiektach i urządzeniach budowlanych znajduje się azbest lub wyroby zawierające azbest, to w takim przypadku mają także zastosowanie regulacje ustawy z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. z 2004 r. Nr 3, poz. 20, z późn. zm.). Z punktu widzenia inwestorów bardzo istotne są przepisy o odpadach. Przy większej skali robót rozbiórkowych spełnienie wymagań prawa w zakresie gospodarki odpadami może oznaczać dla inwestora poniesienie znacznych kosztów oraz wydłużenie czasu realizacji i inwestorzy powinni być tego świadomi. Prawne aspekty prowadzenia robót i postępowania z materiałami rozbiórkowymi W kontekście ochrony środowiska można oddzielnie rozpatrywać bezpośrednie oddziaływanie na środowisko prowadzonych prac rozbiórkowych oraz postępowanie z materiałami i odpadami z rozbiórki obiektów budowlanych. W toku prac rozbiórkowych należy uwzględnić ochronę środowiska w obszarze prowadzenia robót, a w szczególności ochronę gleby, stosunków wodnych, zieleni, atmosfery i stref ujęć wody, np. przy robotach rozbiórkowych należy ograniczyć do minimum emisję pyłów do atmosfery. Jeżeli w związku z prowadzonymi robotami rozbiórkowymi zajdzie konieczność usunięcia drzew lub krzewów, to wykonawca tych robót - zgodnie z przepisami o ochronie przyrody - jest obowiązany uzyskać zezwolenie na ich usunięcie z terenu nieruchomości (ustawa o ochronie przyrody, art.82). Zezwolenie takie wydaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta na wniosek właściciela nieruchomości. Jeżeli wnioskodawca nie jest właścicielem nieruchomości, to do wniosku dołącza zgodę jej właściciela. Posiadacz nieruchomości ponosi opłaty za usunięcie drzew i krzewów. Opłaty nalicza i pobiera organ wydający zezwolenie. Roboty rozbiórkowe prowadzą do powstania odpadów, gdyż materiały z rozbiórki – w świetle przepisów prawa – są odpadami. Całokształt problematyki związanej z odpadami, a w szczególności zasady postępowania z odpadami, reguluje ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251 oraz Nr 88, poz.587). Zastosowanie mogą także mieć regulacje zawarte w ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008 oraz z 2006 r. Nr 144, poz. 1042) i w ustawie z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. z 2004 r. Nr 3, poz.20, Nr 96, poz.959, Nr 120, poz. 1252 i Nr 210, poz. 2135 oraz z 2005 r. Nr 10, poz.72). Ustawa o odpadach - zgodnie z przyjętą w niej klasyfikacją - wprowadza podział wszystkich odpadów na odpady niebezpieczne, Twój odpady obojętne oraz odpady inne niż niebezpieczne i obojętne. W odniesieniu do odpadów niebezpiecznych obowiązują szczególne sposoby postępowania. Na podstawie delegacji zawartej w ustawie zostało wydane Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. (Dz. U. Nr 112, poz.1206) w sprawie katalogu odpadów, określające katalog odpadów wraz z listą odpadów niebezpiecznych oraz sposób klasyfikowania odpadów. Wszystkie odpady są zaliczane do jednej z 20 grup w zależności od źródła ich powstawania. Grupę 17 stanowią odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych). W załączniku do rozporządzenia wyszczególniono podgrupy i rodzaje odpadów oraz wskazano odpady niebezpieczne. Poniżej podaje się wyciąg z załącznika do Rozporządzenia obejmujący odpady grupy 17. Ustawa definiuje podstawowe stosowane w niej pojęcia. I tak: n gospodarowanie odpadami to zbieranie, transport, odzysk i unieszkodliwianie odpadów, w tym również nadzór nad takimi działaniami oraz nad miejscami unieszkodliwiania odpadów; n wytwórca odpadów to każdy, którego działalność lub bytowanie powoduje powstawanie odpadów oraz każdy, kto przeprowadza wstępne przetwarzanie, mieszanie lub inne działania powodujące zmianę charakteru lub składu tych odpadów; wytwórcą odpadów powstających w wyniku świadczenia usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń, sprzątania, konserwacji i napraw jest podmiot, który świadczy usługę, chyba że umowa o świadczenie usługi stanowi inaczej. n posiadacz odpadów to każdy kto faktycznie włada odpadami (wytwórca odpadów, inna osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna), z wyłączeniem prowadzącego działalność w zakresie transportu odpadów; domniemywa się, że władający powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów znajdujących się na nieruchomości. Z przytoczonego stanu prawnego wynika, że w przypadku odpadów powstałych z roz- II kwarta³ 2008 13 nauka i technika KATALOG ODPADÓW WRAZ Z LISTĄ ODPADÓW NIEBEZPIECZNYCH (WYCIĄG) Kod 1 17 17 17 17 17 17 01 01 01 01 01 01 02 03 06* 17 01 07 17 17 17 17 17 17 17 17 01 01 01 02 02 02 02 02 80 81 82 01 02 03 04* 17 03 17 03 01 17 03 02 17 03 03* 17 03 80 17 04 17 04 01 17 04 02 17 04 03 17 04 04 17 04 05 17 04 06 17 04 07 17 04 09* 17 04 10* 174 04 11 17 05 17 05 03* 17 05 04 17 05 05* 17 05 06 17 05 07* 17 05 08 1 17 06 17 06 01* 17 06 03* 17 06 04 17 06 05* 17 08 17 08 01* 17 08 02 17 09 17 09 01* 17 09 02* 17 09 03* 17 09 04 Grupy, podgrupy i rodzaje odpadów 2 Odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych) Odpady materiałów i elementów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (np. beton, cegły, płyty, ceramika) Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów Gruz ceglany Odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia Zmieszane lub wysegregowane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia zawierające substancje niebezpieczne Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia inne niż wymienione w 17 01 06 Usunięte tynki, tapety, okleiny itp. Odpady z remontu i przebudowy dróg Inne niewymienione odpady Odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych Drewno Szkło Tworzywa sztuczne Odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych zawierające lub zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi (podkłady kolejowe) Odpady asfaltów, smół i produktów smołowych Asfalt zawierający smołę Asfalt inny niż wymieniony w 17 03 01 Smoła i produkty smołowe Odpadowa papa Odpady i złomy metaliczne oraz stopów metali Miedź, brąz, mosiądz Aluminium Ołów Cynk Żelazo i stal Cyna Mieszaniny metali Odpady metali zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi Kable zawierające ropę naftową, smołę i inne substancje niebezpieczne Kable inne niż wymienione w 17 04 10 Gleba i ziemia (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych oraz urobek z pogłębiania) Gleba i ziemia, w tym kamienie, zawierające substancje niebezpieczne (np. PCB) Gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w 17 05 03 Urobek z pogłębiania zawierający lub zanieczyszczony substancjami niebezpiecznymi Urobek z pogłębiania inny niż wymieniony w 17 05 05 Tłuczeń torowy (kruszywo) zawierający substancje niebezpieczne Tłuczeń torowy (kruszywo) inny niż wymieniony w 17 05 07 2 Materiały izolacyjne oraz materiały konstrukcyjne zawierające azbest Materiały izolacyjne zawierające azbest Inne materiały izolacyjne zawierające substancje niebezpieczne Materiały izolacyjne inne niż wymienione w 17 06 01 i 17 06 02 Materiały konstrukcyjne zawierające azbest Materiały konstrukcyjne zawierające gips Materiały konstrukcyjne zawierające gips zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi Materiały konstrukcyjne zawierające gips inne niż wymienione w 17 08 01 Inne odpady z budowy, remontów i demontażu Odpady z budowy, remontów i demontażu zawierające rtęć Odpady z budowy, remontów i demontażu zawierające PCB (np. substancje i przedmioty zawierające PCB: szczeliwa, wykładziny podłogowe zawierające żywicę, szczelne zespoły okienne, kondensatory) Inne odpady z budowy, remontów i demontażu (w tym odpady zmieszane) zawierające substancje niebezpieczne Zmieszane odpady z budowy, remontów i demontażu inne niż wymienione w 17 09 01, 17 09 02 i 17 09 03 Uwagi 1) Dwie pierwsze cyfry oznaczają grupę odpadów wskazującą źródło powstawania odpadów. Oznaczenie grupy odpadów łącznie z dwiema następnymi cyframi identyfikuje podgrupę odpadów, a kod składający się z sześciu cyfr identyfikuje rodzaj odpadów 2) „*” przy kodzie odpadów oznacza niebezpieczny rodzaj odpadów. 14 II kwarta³ 2008 Twój nauka i technika biórki obiektów i urządzeń budowlanych posiadaczem odpadów jest wykonawca robót rozbiórkowych, jeżeli umowa o wykonanie tych robót nie będzie stanowić inaczej. Inwestor może więc zlecić wykonanie rozbiórki obiektów wraz z zagospodarowaniem odpadów. Może także zlecić tylko rozbiórkę obiektów, posegregowanie odpadów i ich złożenie na tymczasowym składowisku a sam zająć się ich odzyskiem i unieszkodliwieniem albo zagospodarowanie odpadów uczynić przedmiotem oddzielnego postępowania zleceniowego. Poniżej podaje się najważniejsze zasady gospodarowania odpadami z rozbiórki obiektów budowlanych. 1.Posiadacz odpadów jest zobowiązany do postępowania z odpadami, w sposób zgodny z zasadami gospodarowania odpadami, wymaganiami ochrony środowiska oraz planami gospodarki odpadami. 2.Posiadacz odpadów jest obowiązany w pierwszej kolejności do poddania ich odzyskowi, a jeżeli z przyczyn technologicznych jest on niemożliwy lub nie jest uzasadniony z przyczyn ekologicznych lub ekonomicznych, to odpady te należy unieszkodliwiać w sposób zgodny z wymaganiami ochrony środowiska oraz planami gospodarki odpadami. Odpady powinny być poddawane odzyskowi lub unieszkodliwiane w miejscu ich powstawania. 3.Odpady, których nie udało się poddać odzyskowi, powinny być tak unieszkodliwione, aby składowane były wyłącznie te odpady, których unieszkodliwienie w inny sposób było niemożliwe z przyczyn ekologicznych lub ekonomicznych. 4.Odpady powinny być zbierane w sposób selektywny. Zakazuje się mieszania odpadów niebezpiecznych różnych rodzajów oraz mieszania odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne. 5.Przy transporcie odpadów niebezpiecznych z miejsc ich powstawania do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania odpadów należy zachować przepisy obowiązujące przy transporcie towarów niebezpiecznych. 6.Wytwórca odpadów jest obowiązany do przedłożenia informacji o wytwarzanych odpadach i sposobach gospodarowania nimi, jeżeli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości do 0,1 Mg rocznie albo powyżej 5 Mg odpadów innych niż niebezpieczne. Jeżeli ilość wytwarzanych odpadów niebezpiecznych jest większa niż 0,1 Mg rocznie, to wytwórca jest zobowiązany do uzyskania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi. Informację o wytwarzanych odpadach oraz sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami przedkłada się w czterech egzemplarzach staroście, właściwemu ze względu na miejsce powstawania odpa- dów, w terminie 30 dni przed rozpoczęciem działalności powodującej powstawanie odpadów. Informacja taka powinna zawierać: a) wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do wytwarzania, b) określenie ilości odpadów poszczególnych rodzajów przewidzianych do wytwarzania w ciągu roku, c) informacje wskazujące na sposoby zapobiegania powstawaniu odpadów lub ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko, d) opis dalszego sposobu gospodarowania odpadami, z uwzględnieniem zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów, e) wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzaju magazynowanych odpadów. Do rozpoczęcia działalności można przystąpić, jeżeli starosta w terminie 30 dni od dnia złożenia informacji nie wniesie sprzeciwu w drodze decyzji. Wniosek o zatwierdzenie programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi, do którego załącza się ten program, należy przedłożyć staroście, właściwemu ze względu na miejsce powstawania odpadów niebezpiecznych, na dwa miesiące przed rozpoczęciem działalności powodującej powstanie odpadów niebezpiecznych. Program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, dołączany do wniosku o wydanie decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, powinien zawierać: a) wyszczególnienie rodzaju odpadów niebezpiecznych przewidzianych do wytwarzania, b) określenie ilości odpadów niebezpiecznych poszczególnych rodzajów przewidzianych do wytwarzania w ciągu roku, c) informacje wskazujące na sposoby zapobiegania powstawaniu odpadów niebezpiecznych lub ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko, d) opis dalszego sposobu gospodarowania odpadami niebezpiecznymi, z uwzględnieniem zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych, e) wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzaju magazynowanych odpadów niebezpiecznych. We wniosku o zatwierdzenie programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi, wytwórca odpadów określa czas prowadzenia działalności związanej z wytwarzaniem odpadów niebezpiecznych. W przypadku rozbiórek, które wchodzą w skład robót przygotowawczych przedsięwzięć, dla których jest obowiązkowe opracowanie raportu o jego oddziaływaniu na środowisko, organem właściwym do przedłożenia informacji o wytwarzanych odpadach i sposobach gospodarowania nimi oraz wniosku o zatwierdzenie Twój programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi jest marszałek województwa. Decyzję zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi - w przypadku robót rozbiórkowych – wydaje się po uzyskaniu pozwolenia na budowę (rozbiórkę). 7.Wytwórca odpadów, który prowadzi działalność w zakresie odzysku, unieszkodliwiania, zbierania lub transportu odpadów jest zwolniony z obowiązku uzyskania zezwolenia na prowadzenie tej działalności, jeżeli posiada pozwolenie na wytwarzanie odpadów lub decyzję zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi. W tym przypadku taki wytwórca, we wniosku o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów lub decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, jest obowiązany uwzględnić odpowiednio wymagania przewidziane dla wniosku o wydanie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odzysku, unieszkodliwiania, zbierania lub transportu odpadów. 8.Wytwórca odpadów może zlecić wykonanie obowiązku gospodarowania odpadami innemu posiadaczowi odpadów. Odpady można przekazywać wyłącznie podmiotom, które uzyskały zezwolenie na prowadzenie gospodarki odpadami. Odpowiedzialność za gospodarowanie odpadami przenosi się wtedy na tego następnego posiadacza odpadów. 9.Posiadacz odpadów jest obowiązany do prowadzenia ich ilościowej i jakościowej ewidencji zgodnie z przyjętym katalogiem odpadów i listą odpadów niebezpiecznych. Ewidencja ta, w przypadku: a) wytwórcy odpadów - powinna obejmować miejsce przeznaczenia odpadów, b) posiadacza odpadów, który prowadzi działalność w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów – powinna obejmować sposoby gospodarowania odpadami, a także dane o ich pochodzeniu. Ewidencję prowadzi się z zastosowaniem: a) karty ewidencji odpadu, prowadzonej dla każdego rodzaju odpadu odrębnie; może być prowadzona w systemie informatycznym, umożliwiającym poświadczenie dokumentów za pomocą podpisu elektronicznego, b) karty przekazania odpadu. Posiadacz odpadów przejmujący odpad od innego posiadacza odpadów jest obowiązany potwierdzić przejęcie odpadu na karcie przekazania odpadu wypełnionej przez posiadacza, który przekazuje ten odpad. Dopuszcza się sporządzanie zbiorczej karty odpadu, obejmującej odpad danego rodzaju przekazywany łącznie w okresie jednego miesiąca kalendarzowego, za pośrednictwem tego samego prowadzącego działalność w zakresie transportu odpadów temu samemu posiadaczowi odpadów. Posiadacz odpa- II kwarta³ 2008 15 nauka i technika dów i prowadzący działalność w zakresie transportu odpadów jest obowiązany do przechowywania dokumentów ewidencji odpadów przez okres 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym sporządzono te dokumenty. Posiadacz odpadów i prowadzący działalność w zakresie transportu odpadów jest obowiązany do udostępniania dokumentów ewidencji odpadów na żądanie organów kontroli. Marszałek województwa, w drodze decyzji, może zobowiązać posiadacza odpadów lub prowadzącego działalność w zakresie transportu odpadów do przedłożenia dokumentów ewidencji odpadów. Posiadacz odpadów prowadzący ewidencję odpadów jest obowiązany sporządzić na formularzu zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania odpadów. Takie zbiorcze zestawienie odpadów posiadacz odpadów jest obowiązany przekazać marszałkowi województwa w terminie do końca pierwszego kwartału za poprzedni rok kalendarzowy. 10.Podlega karze grzywny, kto: a) wytwarza odpady bez wymaganej decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi lub z naruszeniem jej warunków, b) wytwarza odpady bez wymaganego złożenia informacji o wytworzonych odpadach oraz sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami lub prowadzi gospodarkę odpadami niezgodnie ze złożoną informacją, c) będąc obowiązany do prowadzenia ewidencji odpadów lub przekazywania wymaganych informacji lub zbiorczego zestawienia danych, nie wykonuje tego obowiązku albo wykonuje go nieterminowo lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym. Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach między innymi określa obowiązki właścicieli nieruchomości dotyczące utrzymania czystości i porządku i w tym zakresie dotyczy ona robót rozbiórkowych. Przepisy zawarte w ustawie z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. z 2004 r. Nr 3, poz. 20, Nr 96, poz. 959, Nr 120, poz. 1252 i Nr 210, poz. 2135 oraz z 2005 r. Nr 10,, poz. 72) oraz w wydanych na jej podstawie rozporządzeniach muszą być uwzględnione, jeżeli w rozbieranych obiektach znajdują się wyroby zawierające azbest. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 2 kwietnia 1998 r. w sprawie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest oraz programu szkolenia w zakresie bezpiecznego użytkowania takich wyrobów (Dz. U. Nr 45, poz. 280) określa szczegółowo 16 II kwarta³ 2008 wymagania, jakie powinny być spełnione w celu zapewnienia bezpieczeństwa pracownikom zatrudnionym przy pracach rozbiórkowych lub innych pracach związanych z usuwaniem wyrobów zawierających azbest. Najważniejsze zalecenia z tego rozporządzenia 1. Przed rozpoczęciem robót należy sporządzić plan zamierzonych prac. Plan powinien obejmować: a) ustalenie rodzaju azbestu w wyrobach i ocenę ich stanu technicznego, b) określenie rodzajów i metod pracy oraz niezbędnych środków technicznych, c) zapewnienie pracownikom niezbędnej ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracy. 2. Przyjęte organizacja robót, metody pracy i środki techniczne powinny zapewnić: a) ograniczenie do minimum liczby osób narażonych na działanie azbestu i czasu trwania tego narażenia, b) wyeliminowanie lub ograniczenie do minimum powstawania pyłu azbestu, a zwłaszcza jego emisji do środowiska pracy i środowiska naturalnego, c) wydzielenie i oznakowanie stref, w których występuje narażenie na działanie pyłu azbestu, d) stosowanie, w miarę możności, mechanizacji prac i metod mokrych, e) stosowanie narzędzi ręcznych lub mechanicznych wolnoobrotowych, f) ograniczenie do minimum ilości powstających odpadów, zwłaszcza drobnych i słabo związanych, 3. Maszyny i urządzenia należy wyposażyć w urządzenia odciągowe. 4. Pracownicy narażeni na działanie pyłu azbestu powinni posiadać odpowiednią odzież i środki ochrony osobistej. 5. Po zakończenie prac teren wykonywania robót należy dokładnie oczyścić z odpadów zawierających azbest i z pyłu azbestu. 6. Usuwane wyroby i inne materiały z zawartością azbestu należy pakować wyłącznie do opakowań ostatecznego składowania. Powinny to być worki z folii polietylenowej lub inne szczelne opakowania, oznakowane i o odpowiedniej wytrzymałości. Nie dopuszcza się stosowania worków papierowych. 7. Transport opakowań z usuniętymi wyrobami powinien gwarantować ich nienaruszalność i stabilność. W rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 14 sierpnia 1998 r. w sprawie sposobów bezpiecznego użytkowania oraz warunków usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. Nr 138, poz. 895) potwierdza się wymagania z omówionego wyżej rozporządzenia oraz dodaje następne. Oto najważniejsze z nich: 1. Prace polegające na usuwaniu z obiektów lub urządzeń budowlanych wyrobów zawierających azbest powinny być poprzedzone Twój zgłoszeniem tego faktu organowi nadzoru budowlanego oraz inspekcji pracy. Zgłoszenia dokonuje wykonawca robót nie później niż 7 dni przed zamierzonym terminem rozpoczęcia robót. W zgłoszeniu należy określić zakres i rodzaj prac, czas ich trwania, liczbę wykonujących je osób, ilość odpadów azbestowych oraz numer zezwolenia na prowadzenie tej działalności. Wykonawcy prac powinni posiadać zezwolenie na prowadzenie działalności, w wyniku której powstają wyroby niebezpieczne oraz dysponować odpowiednim wyposażeniem technicznym do prowadzenia takich prac i zatrudniać pracowników przeszkolonych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przy usuwaniu materiałów zawierających azbest. 2. Wykonawca prac jest zobowiązany: a) izolować od otoczenia obszar prac przez stosowanie odpowiednich osłon, b) ogrodzić teren prac z zachowaniem bezpiecznej odległości od traktów komunikacyjnych, c) umieścić tablice z napisami ostrzegawczymi, 3. Wykonawca prac polegających na usunięciu wyrobów zawierających azbest z obiektów i urządzeń budowlanych o łącznej powierzchni usuwanych materiałów powyżej 500 m2 zobowiązany jest do udowodnienia prawidłowego wykonania prac i wykazania braku zanieczyszczenia azbestem miejsca wykonywania robót przez przedstawienie wyników pomiarów stężeń pyłów azbestu. Wyniki te należy przedstawić właścicielowi lub zarządcy nieruchomości, zlecającemu pracę oraz Państwowej Inspekcji Sanitarnej. W przypadku wykonania takich prac, ale o łącznej powierzchni nie przekraczającej 500 m2 , wykonawca ma obowiązek złożyć właścicielowi lub zarządcy obiektu budowlanego pisemne oświadczenie, że prace zostały wykonane z zachowaniem właściwych przepisów technicznych i sanitarnych, a cały teren robót został oczyszczony z azbestu. Oświadczenie właściciel obiektu powinien przechowywać przez okres co najmniej 5 lat. 4. Transport zdemontowanych i zapakowanych wyrobów powinien się odbywać z zachowaniem przepisów o przewozie towarów niebezpiecznych. Wyroby zawierające azbest były powszechnie stosowane w polskim budownictwie. W budynkach i obiektach budowlanych wyroby zawierające azbest mogą występować: a) w pokryciach dachów – w postaci eternitu i papy dachowej, b) jako płyty elewacyjne i balkonowe, c) w rurach azbestowo – cementowych w instalacjach wodociągowych, kanalizacyjnych i centralnego ogrzewania, d) w różnych typach izolacji cieplnej, izolacji cieplnej bojlerów, kotłów, wymienników ciepła i przewodów centralnego ogrzewania. inwestycje Powszechnie stosowana metoda unieszkodliwiania odpadów zawierających azbest polega na ich szczelnym zapakowaniu w grubą folię i zakopaniu w ziemi lub złożenie ich na specjalnie do tego wyznaczonych składowiskach. Specjalnego traktowania wymagają także odpady niebezpieczne. W toku rozbiórki mogą wystąpić zmieszane odpady z burzenia ścian, materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia zawierające substancje niebezpieczne, drewno zakonserwowane środkami grzybobójczymi (np. ksylamitem), produkty smołowe (np. papa), odpady zawierające PCB (np. szczeliwa, wykładziny podłogowe zawierające żywicę, szczelne zespoły okienne itp.). Zakazany jest odzysk odpadów zawierających PCB. Termiczne przekształcanie odpadów (np. drewna) może się odbywać tylko w spalarniach lub współpalarniach odpadów. Z uwagi na brak szczegółowych przepisów regulujących zasady i warunki postępowania z innymi materiałami budowlanymi zawierającymi substancje szkodliwe dla zdrowia i niebezpieczne należy przy rozbiórce i usuwaniu takich materiałów odpowiednio stosować przepisy dotyczące zasad bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujące przy wyrobach zawierających azbest. Ustawa o odpadach w pierwszej kolejności nakazuje dokonywanie odzysku materiałów z odpadów. Tradycyjnie pojmowany odzysk materiałów z rozbiórki obiektów budowlanych obejmował wyodrębnienie z odpa- dów rozbiórkowych materiałów budowlanych, elementów i wyposażenia nadających się do ponownego wykorzystania. W zależności od stwierdzonego stopnia degradacji określano te materiały jako staroużyteczne lub zużyte. Materiały staroużyteczne charakteryzują się potwierdzoną przydatnością do stosowania w konstrukcjach takiego samego rodzaju. Mogą to być np. materiały i wyroby ceramiczne (cegła, dachówka, kafle, płytki ścienne i podłogowe), drewno i stolarka budowlana. Materiały zużyte mogą być wykorzystane w konstrukcjach i elementach innego rodzaju, nie mających zasadniczego znaczenia dla bezpieczeństwa ludzi i mienia. Odzyskane belki i kształtowniki stalowe można wykorzystać na słupki ogrodzeniowe, barierki itp. Każdorazowo decyzja o ponownym wykorzystaniu materiałów z odzysku powinna była być poprzedzona ekspertyzą techniczną określającą ich przydatność do stosowania w budownictwie. Sytuacja ta uległa zasadniczej zmianie po wdrożeniu do polskiego systemu prawnego postanowień Dyrektywy Rady Wspólnot Europejskich 89/106/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r. (dyrektywa „Wyroby budowlane”). Obecnie stan prawny w zakresie stosowania wyrobów budowlanych określają Ustawa Prawo budowlane oraz Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz.881). Zgodnie z zapisanymi w nich postanowieniami materiały i wyroby pochodzą- ce z odzysku nie mogą być wprowadzone do obrotu i powszechnego stosowania. Jedyną możliwością ich wykorzystania jest ich dopuszczenie do jednostkowego stosowania w konkretnym obiekcie budowlanym. Natomiast nie ma przeszkód w odzysku tych elementów obiektów i ich wyposażenia, które w świetle definicji ustawowej nie są wyrobami budowlanymi i nie należą do odpadów niebezpiecznych. Wszystkie pozostałe odpady powinny być utylizowane bądź unieszkodliwione. Podsumowanie Wykonywanie robót rozbiórkowych i zasady postępowania z materiałami rozbiórkowymi jest przedmiotem wielu aktów prawnych, głównie ze sfery ochrony środowiska. Rozpoczęcie robót - poza zgodą organów administracji architektoniczno – budowlanej - jest możliwe po przygotowaniu odpowiednich dokumentów określających sposób postępowania z odpadami i uzyskaniu decyzji starosty bądź marszałka województwa. W toku rozbiórki obiektów i gospodarki materiałami rozbiórkowymi należy przestrzegać rygorystycznych i drobiazgowych przepisów i w większości przypadków posiadać odpowiednie zezwolenia i uprawnienia. Istniejące przepisy bardzo ograniczają możliwości tradycyjnego odzysku materiałów budowlanych. Inwestorzy planujący inwestycje wymagające wykonania rozbiórek i wyburzeń powinni mieć świadomość wynikających stąd kłopotów i kosztów. Dla członków POIIB rabat 50% P O L S K A P R A S A Tytuł Cena 1 egz. 1. INSTALACJE – kwartalnik TECHNIKA l MATERIAŁY l WYROBY l URZĄDZENIA 8,50 zł 2. OKNO - kwartalnik OKNA l DRZWI I BRAMY l ŻALUZJE l AKCESORIA l SZKŁO I FASADY SZKLANE 8,50 zł 3. WARSTWY – DACHY I ŚCIANY - kwartalnik IZOLACJA l DACHY I FASADY l CERAMIKA l CHEMIA BUDOWLANA 8,50 zł 4. WARSTWY – DACHY I ŚCIANY Wydanie specjalne – Katalog Pokryć Dachowych 15,00 zł FA C H O W A Cena prenumeraty rocznej Liczba zamawianej prenumeraty na rok 2007 2008 34,00 zł Wartość zamówienia Fakturę wysłać na: ......................................................................................................... Nazwa i adres firmy ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... Telefon NIP ......................................................................................................... 34,00 zł 34,00 zł Nazwisko i imię zamawiającego Wysłać na adres: ......................................................................................................... ......................................................................................................... Warunkiem przyjęcia prenumeraty do realizacji jest dokonanie wpłaty na konto: 81 1060 0076 0000 4022 1000 1556 X l Kwotę ................................ za zamówioną prenumeratę wpłaciłem dnia .......................... na konto Bud-Media Sp. z o.o. SUMA RABAT dla zamawiającego 50% Informacje o prenumeracie można uzyskać telefonicznie (052) 325 72 26, fax (052) 325 72 22 Do zapłaty: Twój II kwarta³ 2008 Wyślij faxem (0 52) 325 72 22 TAK, zamawiam prenumeratę: 17 konferencje Charakterystyka energetyczna budynków i lokali Od dnia 1 stycznia 2009 roku na mocy ustawy z 19 września 2007 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane (Dz.U. 191 poz.1373) wymagane będzie sporządzanie świadectwa charakterystyki energetycznej - dla każdego budynku, jego samodzielnej części oraz lokalu mieszkalnego oddawanego do użytkowania, modernizowanego lub remontowanego (jeżeli w wyniku tych działań następuje zmiana charakterystyki energetycznej) oraz będącego przedmiotem sprzedaży lub wynajmu. Jednocześnie wprowadza się obowiązkowe okresowe kontrole efektywności energetycznej kotłów, systemów klimatyzacji oraz jednorazowe kontrole instalacji grzewczych, w których pracują kotły o mocy cieplnej nominalnej powyżej 20 kW, starsze niż 15 lat. Przepisy ustawy wdrażają ustalenia dyrektywy 2002/91/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków. Charakterystyka pozwoli określić wielkość całkowitej energii niezbędnej do zaspokojenia różnych potrzeb związanych z użytkowaniem obiektu. Dyrektywa jest jednym z elementów polityki energetycznej UE, której celem jest ograniczenie zapotrzebowania energii, konieczne z uwagi na bezpieczeństwo energetyczne i ochronę środowiska. Opiera się na przekonaniu, że ocena energetyczna nawet pojedynczego budynku wpłynie, w dłuższej perspektywie czasowej, na globalne obniżenie zużycia energii, dlatego tak ważne jest budowanie świadomości społecznej w zakresie możliwości poprawy własnych warunków mieszkaniowych oraz ograniczenia kosztów eksploatacyjnych budynków. Co to jest audyt energetyczny i świadectwo charakterystyki energetycznej? Mimo podobnej nazwy, oba terminy tak naprawdę nie mają ze sobą wiele wspólnego. Audyt energetyczny jest to opracowanie określające zakres i parametry techniczne oraz ekonomiczne przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, ze wskazaniem rozwiązania optymalnego, w szczególności z punktu widzenia kosztów realizacji oraz oszczędności energii. Audyt zawiera ocenę techniczną budynku w zakresie istotnym dla wskazania właściwych usprawnień i przedsięwzięć termomodernizacyjnych, wykaz koniecznych usprawnień, dokumentację wykonania kolejnych kroków algorytmu służącego wybraniu optymalnego wariantu wraz z kosztami oraz opis techniczny i wszystkie szkice optymalnego wariantu termomodernizacyjnego przewidzianego do realizacji. Audyty energetyczne wykonują już od kilku lat, w związku z pracami termomodernizacyjnymi, audytorzy energetyczni i są one podstawą do uzyskania prawa do premii termo modernizacyjnej. Świadectwo charakterystyki energetycznej określa natomiast charakterystykę energetyczną budynku, czyli wielkość energii wyrażoną w kWh/m2/rok, niezbędną do zaspokojenia różnych potrzeb związanych z użytkowaniem obiektu. Podstawą do sporządzenia zintegrowanej charakterystyki jest charakterystyka energetyczna budynku określona w projekcie budowlanym dla nowego budynku, 18 II kwarta³ 2008 a dla budynku istniejącego, jeśli brak jest dla niego dokumentacji projektowej - wyznaczana w wyniku inwentaryzacji. Świadectwo pozwala określić wielkość całkowitej energii niezbędnej do zaspokojenia różnych potrzeb związanych z użytkowaniem obiektu, zarówno do celów grzewczych, wentylacji, chłodzenia oraz przygotowania ciepłej wody a w przypadku budynków użyteczności publicznej również do oświetlenia. Od tej wielkości zależy, do której klasy energetycznej budynek zostanie zakwalifikowany. Świadectwo jest ważne 10 lat. Kiedy potrzebne jest świadectwo charakterystyki energetycznej? Zgodnie z ustawą świadectwo charakterystyki energetycznej jest konieczne dla każdego budynku oddawanego do użytkowania oraz budynku podlegającego zbyciu lub wynajmowi. W przypadku budynku z lokalami mieszkalnymi lub częściami budynku stanowiącymi samodzielną całość techniczno-użytkową świadectwo charakterystyki energetycznej sporządza się dla lokalu mieszkalnego lub części budynku. Jeżeli budynek ma wspólną instalacją grzewczą świadectwo charakterystyki energetycznej sporządza się wyłącznie dla budynku, a w innych przypadkach także dla lokalu mieszkalnego najbardziej reprezentatywnego dla danego budynku. Świadectwa nie wymaga się dla budynków: 1) podlegających ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami; 2) używanych jako miejsca kultu i do działalności religijnej; 3) przeznaczonych do użytkowania w czasie nie dłuższym niż 2 lata; 4) niemieszkalnych służących gospodarce rolnej; 5) przemysłowych i gospodarczych o zapotrzebowaniu na energię nie większym niż 50 kWh/m2/rok; 6) mieszkalnych przeznaczonych do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku; 7) wolnostojących o powierzchni użytkowej poniżej 50 m2.”, Kto może sporządzać świadectwo charakterystyki energetycznej? W myśl postanowień ustawy z 19 września 2007 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane świadectwo charakterystyki energetycznej może sporządzać osoba, która: Twój 1) posiada pełną zdolność do czynności prawnych; 2) ukończyła co najmniej studia magisterskie, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym; 3) nie była karana za przestępstwo przeciwko mieniu, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe; 4) posiada uprawnienia budowlane do projektowania w specjalności architektonicznej, konstrukcyjno-budowlanej lub instalacyjnej albo odbyła szkolenie i złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin przed ministrem właściwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej. Szkolenia i egzaminy… W styczniu 2008 r. weszło w życie Rozporządzenie w sprawie przeprowadzania szkolenia oraz egzaminu dla osób ubiegających się o uprawnienie do sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego oraz części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową (Dz.U. Nr 17 poz.104). Zgodnie z przepisami rozporządzenia nie ma ograniczeń co do firm przeprowadzających szkolenia. Regulowany natomiast jest sposób szkolenia, zakres programowy a także wzór zaświadczenia o ukończeniu szkolenia. Szkolenie nie może trwać krócej niż 50 godzin. Zakres programowy szkolenia szczegółowo określono w załączniku do rozporządzenia. Część praktyczna, mająca na celu nabycie konkretnych umiejętności sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej, powinna zająć minimum 8 godzin. Szkolenie kończy się samodzielnym sporządzeniem świadectwa i oceną poprawności jego wykonania w szczególności pod kątem zgodności z przepisami dotyczącymi metodologii wykonania oraz sposobu sporządzania i wzoru świadectw charakterystyki energetycznej. Osobie, która ukończyła szkolenie wydaje się odpowiednie zaświadczenie. Alternatywą dla szkolenia jest ukończenie minimum rocznego studium podyplomowego w zakresie architektury, budownictwa, inżynierii środowiska czy energetyki. Na stronie internetowej Ministerstwa Infrastruktury w zakładce „Świadectwa energetyczne” znajduje się Wykaz uczelni z zatwierdzonym przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego programem studiów podyplomowych uprawniających do sporządzania świadectw charakterystyki konferencje energetycznej zgodnie z art. 5 ust. 11 ustawy Prawo budowlane. Egzaminy przeprowadza Ministerstwo Infrastruktury w miejscu i terminie wyznaczonym przez ministra. Wniosek o ubieganie się o uprawnienie do sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej składa się do Ministerstwa nie później niż na 30 dni przed wyznaczonym terminem egzaminu. Rozporządzenie przewiduje dwuetapowe postępowanie egzaminacyjne. W pierwszym etapie sprawdza się, czy kandydat spełnia wymogi dopuszczenia do egzaminu. Druga część składa się z egzaminu pisemnego w formie testu oraz z części praktycznej, pozwalającej ocenić umiejętności sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej. Osobę, która przeszła pomyślnie dwa etapy wpisuje się do rejestru. Wysokość opłaty za szkolenie oraz za egzamin nie będzie przekraczała odpowiednio 70% i 50% kwoty przeciętnego wynagrodzenia w roku poprzedzającym przeprowadzenie szkolenia czy egzaminu. Bez szkoleń i egzaminów… Projektanci w specjalności architektonicznej, konstrukcyjno-budowlanej lub instalacyjnej, którzy ukończyli studia magisterskie są uprawnieni do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynków bez szkolenia i egzaminu. Pojawiły się pytania, którzy projektanci o specjalności instalacyjnej będą mogli sporządzać świadectwa energetyczne. Anna Sas – Micuń, Naczelnik Wydziału Oceny Energetycznej Budynków w Departamencie Rynku Budowlanego i Techniki Ministerstwa Infrastruktury potwierdziła nam stanowisko Ministerstwa, że dotyczy to wszystkich osób posiadających uprawnienia instalacyjne w rozumieniu ustawy Prawo budowlane. Jak powinno wyglądać świadectwo charakterystyki energetycznej budynku? Nie ma jeszcze (na dzień 10 maja 2008 r.) odpowiedniego rozporządzenia na ten temat. Na stronach Ministerstwa Infrastruktury pod koniec marca ukazał się Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej. Jednocześnie ukazał się projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie oraz projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Do 22 kwietnia br. trwały konsultacje społeczne na temat tych projektów. Po analizie przesłanych uwag rozporządzenie odnośnie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynków powinno ukazać się w czerwcu 2008 r. – wyjaśnia Anna Sas – Micuń. Brakuje jeszcze bazy klimatycznej, która zostanie opublikowana na stronie Ministerstwa w zakładce „Świadectwa energetyczne” do końca czerwca br. Planujemy, że pierwsze egzaminy w Ministerstwie Infrastruktury odbędą się w listopadzie – grudniu tego roku. Podkreślam, że Ministerstwo nie prowadzi rejestru projektantów, którzy bez egzaminu spełniają wszystkie wymogi ustawy odnośnie uprawnień do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej. Maryla Pacholczyk Efektywność małego zestawu solarnego w warunkach klimatu nadmorskiego regionu słupskiego Prawie 1,2 mld euro z funduszy unijnych na lata 2007-2013 Polska chce przeznaczyć na energię odnawialną i wzrost wydajności energetycznej - wynika z danych przedstawionych w lutym 2008 r. przez Komisję Europejską. To priorytety Unii Europejskiej w ramach walki ze zmianami klimatycznymi Najwięcej, bo 340 mln euro zostanie przeznaczonych na rozwój wykorzystania biomasy do produkcji energii, 227 mln przeznaczono na energię wiatrową, 150 mln na hydroelektrownie, wykorzystanie źródeł geotermalnych, 60 mln euro - na energię słoneczną, 410 mln ma być wydanych na wzrost wydajności energetycznej (to obejmuje m.in. ocieplanie budynków mieszkalnych) i bardziej efektywne zarządzanie energią. Według najnowszej wiedzy o wewnętrznej budowie gwiazd, Słońce przedstawia się jako gigantyczny nuklearny kocioł, w którym wodór przemienia się w hel. Przy tej przemianie pierwiastków uwalniają się olbrzymie ilości energii. Z 1 g wodoru powstaje nie tylko hel, ale ponad 1012 J energii. W ciągu każdej sekundy 4 miliony ton wodoru przemieniają się w Słońcu w hel. Słońce produkuje tę energię już prawie pięć miliardów lat i będzie ją produkować jeszcze przynajmniej drugie tyle, dopóki nie wyczerpią się wszystkie zapasy wodoru w tych rejonach Słońca, gdzie panuje wystarczająco wysoka temperatura do podtrzymania reakcji termojądrowych. Każdy metr kwadratowy powierzchni słonecznej wypromieniowuje w ciągu sekundy w przestrzeń 62,86x106 J energii, cała zaś powierzchnia Słońca aż 3,826x1026 J. Z tej energii dociera do Ziemi w każdej sekundzie 2x1017 J, co odpowiada 200x1012 kW. Blisko połowa dochodzącej energii ulega odbiciu, rozproszeniu i pochłonięciu w atmosferze ziemskiej. Słońce jest niewyczerpalnym i czystym źródłem energii, które człowiek z mniejszym i większym skutkiem wykorzystuje od najdawniejszych czasów. Tymczasem wyliczono, iż elektrownia słoneczna o 10 procentowej wydajności zajmująca 1/3 Sahary zaspokoiłaby potrzeby energetyczne świata. Dla Polski wystarczyłby kwadrat o boku 70 km… W 2007 roku Komisja Europejska opublikowała mapę energii słonecznej - interaktywne narzędzie pozwalające oszacować potencjał energii słonecznej w poszczególnych częściach Unii Europejskiej. Można ją obejrzeć pod adresem http://re.jrc.ec.europa.eu/pvgis/. Mapa opiera się m.in. na danych dotyczących wielkości promieniowania słonecznego i ukształtowania terenu i pozwala oszacować potencjał energii słonecznej w danym rejonie Europy. Wśród regionów unijnych o najmniejszym potencjale energii słonecznej znajduje się Szkocja i północ Skandynawii. Potencjał Polski jest nieco większy i podobny do Luksemburga, Helsinek oraz Kopenhagi (patrz: Mapa energii słonecznej Polski). Według szacunków Europejskiego Centrum Energii Odnawialnej BREC (BALTIC RENEWABLE ENERGY CENTRE) bateria fotoogniw zajmująca 0,65% powierzchni Polski mogłaby teoretycznie zaspokoić obecne potrzeby energetyczne kraju. Szacuje się bowiem, że w Polsce do 1 m2 gruntu dociera rocznie około 1 MWh energii promieniowania słonecznego. Odpowiada to spaleniu ze 100% sprawnością około 120 kg paliwa umownego. Energia słoneczna może być w Polsce wykorzystywana podobnie jak w Niemczech, Wielkiej Brytanii czy Francji. Liczba godzin rocznego usłonecznienia waha się w naszym kraju od 1467 godzin na południu (Zakopane) do 1726 na północy (Suwałki), co daje średnią rocznego usłonecznienia ok. 1600 godzin. Twój II kwarta³ 2008 19 konferencje W kraju nie przeprowadzono do tej pory inwentaryzacji istniejących instalacji słonecznych. Nie są to jeszcze rozwiązania popularne ale z pewnością jest ich coraz więcej. Tym bardziej, że oferta kompletnych zestawów solarnych jest bardzo bogata a ich cena systematycznie spada. Pod koniec ubiegłego roku Rada Regionalna Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT w Słupsku zorganizowała kolejną ogólnopolską konferencję ekologiczną pt. „Nowoczesne ekologiczne źródła energii w każdym domu”. Wśród referatów budzących spore zainteresowanie znalazł się również referat Leszka Jana Kurosia, który podjął się analizy inteligentnego wykorzystania energii słonecznej w połączeniu z innymi źródłami energii do produkcji ciepłej wody i ogrzewania budynków. Leszek Jan Kuroś - zawodowo przez wiele lat związany z badaniami naukowymi środowiska naturalnego, a w szczególności z badaniami hydrologicznymi rzek, limnologicznymi jezior i oceanograficznymi morza – przedstawił wyDwa kolektory słoneczne na dachu domu L. Kurosia niki własnych działań i obserwacji związanych roczną emisję dwutlenku węgla (CO2) o 1,5 t, dwutlenku siarki (SO2) z oceną efektywności kolektorów słonecznych w warunkach klimatu o 12 kg, tlenków azotu o 5 kg i pyłów o 2 kg (źródło: www.kolektoSłupska w latach 2004-2007. rysloneczne.xorg.pl) W 2004 r. L. Kuroś zdecydował się na modernizację instalacji grzewczej własnego domu jednorodzinnego o powierzchni 200 W tej chwili na polskim rynku kompletny słoneczny system grzewczy metrów kwadratowych. Pierwszy etap modernizacji obejmował na przygotowanie ciepłej wody użytkowej dla 4-5 osób ze zbiornikiem likwidację pieca c.o. na węgiel (zużywał około 4 tony na rok) i za300 l można już kupić za 8.000 zł. W 2004 roku cena zestawu, w skład łożenie instalacji gazowej do celów grzewczych, a drugi - instalację którego wchodziły dwa kolektory słoneczne o łącznej powierzchni kolektorów słonecznych, które miały zmniejszyć zużycie gazu do grzewczej 4,7m2 (dla rodziny 5-osobowej), podgrzewacz solarny przygotowania ciepłej wody użytkowej. Wymiernym efektem podjęB-300/2 (zbiornik wodny z dwoma wężownicami grzewczymi, jedna tych działań miało być poważne zmniejszenie kosztów utrzymania do gazu druga do kolektora), zestaw do montażu na dachu dwóch budynku. I oczywiście, zmniejszenie emisji dwutlenku węgla do atkolektorów, zestaw armatury przyłączeniowej do w/w kolektorów, namosfery oraz wyeliminowanie odpadów popiołu, szlaki, itp. Również czynie zbiorcze o pojemności 18 litrów, przewody rurowe kolektora bardzo wymierne, ponieważ kolektor słoneczny o powierzchni 6 m2 słonecznego wypełnione niezamarzającym nośnikiem ciepła – wydostarczający 35 000 l ciepłej wody użytkowej pozwala zredukować nosiła znacznie więcej, bo 12.600 zł. Ale już wówczas możliwe było dofinansowanie całej inwestycji ze środków na dofinansowanie zadań z zakresu ochrony środowiska z Gminnego i Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Leszek Kuroś likwidował w domu piec na węgiel i planował inwestycje proekologiczne, dlatego dostał z tego funduszu 6.000 zł, czyli prawie połowę kosztów całej inwestycji. Montaż kolektorów na dachu płaskim był już zadaniem prostym. Zastosowano stelaże, które pozwalały na zmiany w ustawieniu kolektorów w stosunku do padających promieni słonecznych, w zależności od pory roku. Instalacja wodna od zbiornika wodnego podłączona została do pieca gazowego (wężownica górna w zbiorniku), a wężownica dolna ze zbiornika do kolektorów. Na aparaturze kontrolno-pomiarowej zaprogramowano temperaturę wody wylotowej z kranu na 40°C. Przyjęto założenie, że jeżeli kolektory nie dogrzeją wody do 40°C, woda będzie automatycznie podgrzewana gazem. Prowadziłem bardzo szczegółowe obserwacje i notowałem wyniki – podkreśla L. Kuroś. Przyjąłem założenie 100% efektywności kolektorów przy temperaturze wody wynoszącej 400C. Jakie były rezultaty w poszczególnych latach i kolejnych miesiącach – przedstawiłem na wykresach. Mapa energii słonecznej Polski 20 II kwarta³ 2008 Twój konferencje I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 42 % 44 % 84 % 93 % 102% 85 % 98 % 96 % 83 % 67 % 49 % 36 % Efektywność temperaturowa instalacji solarnej została określona na podstawie obserwacji w okresie od lutego 2004 r. do listopada 2007 r. 1. Kolektory słoneczne w warunkach klimatu nadmorskiego, a w szczególności miasta Słupska uzyskały pełną efektywność, przy założeniu, że temperatura wody podgrzanej na wylocie z kranu uzyskuje min 40°C. • Efektywność temperaturowa roczna – min 73%. • Efektywność temperaturowa według miesięcy została przedstawiona w tabeli - dla lat 2004 (bez stycznia), 2005 (bez listopada i grudnia) i 2007. • 80% efektywność temperaturowa obejmuje 7 miesięcy - od marca do września, • efektywność 50-80% wystąpiła w jednym miesiącu (październik), • efektywność poniżej 50 % obejmuje 4 miesiące: listopad, grudzień, styczeń i luty. Kompletna instalacja solarna Grupa 1 zawiera kolektory słoneczne oraz osprzęt do ich montażu. Grupa 2 zawiera kompletny zespół pompowo-sterowniczy ZPS. Grupa 3 zawiera podgrzewacz wody, zespół przyłączeniowy podgrzewacza, płyn ergolid EKO, izolację.. źródło: www.hewalex.pl Oszczędności wynikające z faktu zainstalowania kolektorów słonecznych w domu jednorodzinnym o powierzchni około 200 m2, zamieszkałego przez 5 osób są następujące: • oszczędności gazu w skali roku – min 1700 m3/rok, tj. 340 m3/os. Stanowi to równowartość około 2550 zł rocznie (510 zł/osobę, przy cenach z 2007 r.). Przy aktualnych cenach gazu w 2008 r. oszczędności roczne na rodzinę wyniosą minimum 3000 zł. • koszty dodatkowe w pracy kolektora występują tylko przy załączeniu pompy tłoczącej płyn grzewczy z kolektora do zbiornika ciepłej wody. Roczny zużycie prądu elektrycznego z tego tytułu nie przekroczyło 50 zł. • okres amortyzacji liczony od kwoty 6600 zł włożonej przez inwestora wynosi max 2,5 roku. Obecnie znacznie obniżyły się koszty zakupu systemu solarnego, co może jeszcze bardziej poprawić ten wynik • koszt całej inwestycji z tytułu wsparcia finansowego z Gminnego i Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej był niższy o prawie 50%. Leszek Kuroś po prawie 4 latach od zainstalowania kolektorów na swoim domu nie żałuje inwestycji. Wręcz przeciwnie, uzyskane efekty zmobilizowały go do prowadzenia wielu akcji propagujących stosowanie kolektorów. Ceny nośników energetycznych ciągle rosną – podkreśla. A słońce nie wystawi nam co miesiąc rachunku… Teraz, kiedy świeci już coraz mocniej i dłużej, mam świadomość, że zaczynam kolejny dobry sezon bardzo taniej ciepłej wody… Maryla Pacholczyk fot. Bartosz Arszyński Twój II kwarta³ 2008 21 opinie Polacy o oszczędzaniu energii Kompleksowa termomodernizacja budynków może zmniejszyć zużycie energii nawet o 70 – 90%, czyli tym sposobem można zaoszczędzić dziesięciokrotnie więcej niż dzięki oszczędnemu używaniu sprzętów AGD i RTV. Tymczasem 86% ankietowanych kojarzy oszczędzanie energii prawie wyłącznie z oszczędnością elektryczności (oświetlenia) W ubiegłym roku na zlecenie Rockwool Polska firma TNS OBOP na reprezentatywnej grupie 1005 mieszkańców Polski w wieku 15 i więcej lat przeprowadziła badanie „Polacy o oszczędzaniu energii” Raport z badania zawiera analizę porównawczą odpowiedzi respondentów na pytania dotyczące sposobów pozyskiwania i oszczędzania energii, ze szczególnym uwzględnieniem gospodarstw domowych. Z danych w raporcie wynika, że Polacy przeceniają znaczenie cen nośników energii, na które sami nie mają żadnego wpływu, nie doceniając jednocześnie tych czynników, które radykalnie i długofalowo obniżają zapotrzebowanie na energię. Okazuje się, że zupełnie nie zdajemy sobie sprawy jak wiele energii zużywamy na cele bytowe. Na ogrzewanie budynków, w których mieszkamy, pracujemy, spędzamy wolny czas, ich oświetlenie, podgrzanie ciepłej wody, klimatyzację, użytkowanie sprzętu RTV i AGD potrzebujemy więcej energii niż cały przemysł czy transport. Wynika to z faktu, że ponad 80% czasu spędzamy w budynkach, które stały się naszym podstawowym środowiskiem życiowym. Tymczasem 71% ankietowanych odpowiedziało, że najwięcej energii zużywa przemysł. Budynki zostały wymienione przez zaledwie 18% ankietowanych. Na pytanie, co ma największy udział w kosztach energii ponoszonych w gospodarstwie domowym 46% uczestników badania odpowiadało, że jest to koszt użytkowania urządzeń elektrycznych (AGD, RTV i oświetlenie). Dopiero na drugiej pozycji znalazły się 22 II kwarta³ 2008 opłaty za ogrzewanie (32% ankietowanych). Tymczasem jest odwrotnie – według danych statystycznych, najbardziej kosztowną pozycją w rocznym budżecie przeciętnego gospodarstwa domowego jest ogrzewanie pomieszczeń, które pochłania 46% wszystkich wydatków na energię. Na prąd elektryczny gospodarstwa przeznaczają 30%, a zużycie ciepłej wody to 23% rocznych wydatków. Większość społeczeństwa posiada już wiedzę na temat tego, jak można oszczędzać energię cieplną i uznaje termomodernizację budynków za bardzo ważną. Wskazując różne działania energooszczędne 83% ankietowanych zaznaczyło wymianę okien i drzwi zewnętrznych a 75% - ocieplenie ścian i/lub dachu budynku. Niestety, niewielu z tej wiedzy korzysta. Tylko 34% Polaków ociepla ściany i dachy swoich domów. Tymczasem - w energooszczędnym domu nawet istotny wzrost cen paliw nie pociąga za sobą znacząco większych wydatków na energię. Wielu Polaków już wie, że zakup mieszkania w energooszczędnym budynku lub budowa energooszczędnego domu, to bardzo dobra i przemyślana inwestycja. Pieniądze zaoszczędzone dzięki niższym kosztom ogrzewania pozwolą łatwiej spłacać raty kredytu. Ocieplenie bardzo szybko się zwróci, a po kilku latach będzie już tylko przynosić korzyści. Z każdym rokiem, uzyskane oszczędności będą coraz większe, ponieważ ceny energii systematycznie rosną. Wymagane w Polsce standardy energooszczędności nie są wygórowane w porównaniu z innymi krajami UE o zbliżonych warunkach klimatycznych. Gdyby docieplić przeciętny budynek do „europejskiego” standardu, który w warunkach polskich również byłby uzasadniony ekonomicznie, to zmniejszenie zużycia energii wynosiłoby nawet 60%. Dobrą i powszechnie stosowaną zasadą jest już zwracanie uwagi przy zakupie różnych urządzeń na ich energochłonność, z uwagi na koszty przyszłej eksploatacji. Nie mielibyśmy takiej możliwości ani szansy gdyby nie zostały określone klasy energetyczne sprzętu AGD, informacja o zużyciu paliwa przez samochody czy energii przez nowoczesne świetlówki. Teraz tę samą zasadę przeniesiemy na budynki i lokale mieszkalne - dzięki świadectwom energetycznym poznamy energochłonność naszych domów i to będzie pierwszy krok do poprawy ich stanu. Maryla Pacholczyk fot. Bartosz Arszyński Wypadki przy pracy w budownictwie na obszarze woj. pomorskiego w 2007 r. Na podstawie wstępnych danych – niezweryfikowanych – Urzędu Statystycznego w Gdańsku za 2007 r. na obszarze woj. pomorskiego w wypadkach przy pracy w firmach wykonujących działalność wg sekcji gospodarki PKD budownictwo poszkodowane zostały 538 osoby. – Ofiary śmiertelne – 7 osób, – Poszkodowani, którzy doznali ciężkiego uszkodzenia ciała –12 osób. – Liczba poszkodowanych w wypadkach powodujących czasową niezdolność do pracy – 519. W sumie, wskutek niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem poszkodowane osoby nie pracowały przez 20 965 dni (śred- Twój nio 38 dni niezdolności do pracy na jednego poszkodowanego). Dane o wypadkach w budownictwie na podstawie wyników kontroli PIP OIP w Gdańsku. Inspektorzy pracy dokonali analizy okoliczności i przyczyn 181 wypadków, w tym 45 w firmach o działalności PKD budownictwo. W wypadkach w budownictwie zostało poszkodowanych 51 osób, w tym 12 ze skutkiem śmiertelnym, a 25 doznało ciężkich obrażeń ciała. Weryfikacja danych w Urzędzie Statystycznym następuje po przysłaniu przez pracodawcę drugiej części karty statystycznej wypadku. prawo Środki Ochrony Prawnej po nowelizacji Część II - Odwołanie c.d W pierwszej kolejności zamieszczam następujące informacje o zmianach: 1. Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 2007 roku „W sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczania wartości zamówień publicznych” został ustanowiony nowy średni kurs złotego w stosunku do euro, który wynosi 3,8771. W praktyce przy udzielaniu zamówień publicznych przez zamawiających do kwoty 14 000 Euro oznacza to nieco niższą niż poprzednio kwotę zwolnioną z obowiązku procedowania według wymogów ustawy Prawo Zamówień Publicznych (art. 4 pkt 8). Według poprzedniego kursu Euro wartość ta wynosiła 61 419 złotych netto. Obecnie po zmianie wynosi 3,8771 x 14000 = 54 279 zł netto. Oczywiście nowy przelicznik służy także do szacowania wartości każdego zamówienia udzielanego przez zamawiających i następnie prowadzenia go w myśl przepisów ustawy 2. W związku ze zmianą kursu Euro zmianie uległy także wysokości progów unijnych. Zostało to uregulowane Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 2007 roku „W sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich”. W związku z powyższym nowe wartości progowe wyglądają następująco: – 133 000 Euro (netto) – dla zamawiających z sektora finansów publicznych z wyjątkiem uczelni publicznych, jednostek badawczo–rozwojowych, państwowych instytucji kultury i podsektora samorządowego, – 206 000 Euro (netto) – w przypadku pozostałych zamawiających, z wyjątkiem zamówień sektorowych, – 412 000 Euro (netto) – dla zamówień sektorowych. – 5 150 000 Euro (netto) - dla robót budowlanych. Krajowa Izba Odwoławcza (KIO) Dotychczasowy system rozpatrywania odwołań przed zespołem arbitrów zastąpiony został przez nowo powołane ciało orzekające zwane Krajową Izbą Odwoławczą (KIO). W świetle założeń ustawodawcy i zapisów ustawy Pzp miała ona rozpocząć swoje funkcjonowanie od dnia 12 października 2007 roku. Z miesięcznym opóźnieniem w drodze postępowania kwalifikacyjnego wyłoniono 24 członków Izby. Ich ślubowanie odbyło się 5 grudnia i już od 7 grudnia KIO rozpoczęło swoją pracę. Organami Izby są: Prezes, wice Prezes i zgromadzenie ogólne, które tworzą członkowie Izby. Prezes i wice Prezes zostali powołani przez Prezesa Rady Ministrów w dniu 21 grudnia 2007 roku na 3-letnią kadencję. KIO jest organem stałym składającym się z etatowych członków zatrudnionych na podstawie powołania. Działa przy Urzędzie Zamówień Publicznych. Zadania Izby to w szczególności: – przygotowanie i przyjęcie rocznej informacji o działalności Izby uwzględniającej problemy wynikające z orzecznictwa, – wyznaczanie składu sądu dyscyplinarnego, – rozpatrywanie odwołań od orzeczenia sądu dyscyplinarnego – rozpatrywanie i opiniowanie innych spraw przedłożonych przez Prezesa Izby lub zgłoszonych przez członków zgromadzenia ogólnego. Pozostałe szczegółowe informacje na temat struktury organizacyjnej, obowiązków członków KIO, odpowiedzialności znajdziecie Państwo w rozdziale 4 ustawy Prawo Zamówień Publicznych. Termin rozpatrzenia odwołania Krajowa Izba odwoławcza ma obowiązek rozpatrzenia odwołania w terminie 15 dni od dnia jego doręczenia Prezesowi Uzp. Przepis ten dotyczy wyznaczenia terminu posiedzenia KIO a nie wydania wyroku albo postanowienia kończącego odwołanie. Zgodnie z brzmieniem art. 192 ust 4 ustawy Pzp. jeśli sprawa jest skomplikowana i zawiła Izba może odroczyć wydanie wyroku lub postanowienie na czas nie dłuższy niż 5 dni (art. 192 ust 4 uPzp). Prezes Izby decyduje także o łącznym rozpatrywaniu odwołań, jeśli zostały one złożone w tym samym postępowaniu i dotyczą tych samych czynności zamawiającego. Fakt ten niewątpliwie będzie miał wpływ na sprawniejszy przebieg postępowań odwoławczych. Droga postępowania odwoławczego Wniesione do Urzędu Zamówień Publicznych odwołanie ma swoje miejsce w komputerowej bazie danych. Tam nadaje się mu także odpowiedni numer sprawy. Następnie Uzp ustala czy uiszczony został wpis od odwołania. Jeśli tak, to Prezes Uzp przekazuje odwołanie wraz ze złożonymi przez zamawiającego kopiami dokumentów przetargowych oraz innymi dokumentami Prezesowi Krajowej Izby Odwoławczej (KIO). Odwołanie i kopia dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia publicznego zostaje udostępniona stronom oraz uczestnikom postępowania odwoławczego oraz ewentualnym pełnomocnikom na ich wniosek w siedzibie Urzędu. Odwołanie może zostać cofnięte przez odwołującego się wykonawcę do czasu zamknięcia rozprawy. Po otwarciu posiedzenia i rozprawy odwołujący się składa oświadczenie o cofnięciu odwołania w sposób pisemny lub ustny do protokołu postępowania. Wykonawca, który przystąpił do postępowania odwoławczego może również cofnąć odwołanie do czasu zamknięcia rozprawy. Wtedy KIO nie rozpoznaje przystąpienia do postępowania odwoławczego i oddala wnioski dowodowe zgłoszone przez wykonawcę. Odwołanie rozpatruje Krajowa Izba Odwoławcza w składzie trzyosobowym. Skład orzekający Izby wyznacza Prezes Izby według kolejności wpływu odwołań z alfabetycznej listy członków. Odstępstwo od ustalonej kolejności ma miejsce tylko z powodu choroby członka Izby lub innej ważnej przyczyny. Fakt ten musi być odnotowany w zarządzeniu o wyznaczeniu posiedzenia składu orzekającego. Następnie spośród wyznaczonych członków Izby Prezes wskazuje przewodniczącego składu orzekającego wg własnego uznania. Rozpoznanie odwołania następuje na jawnej rozprawie, chyba że odwołanie podlega odrzuceniu lub na wniosek jednej ze stron Izba wyłącza jawność rozprawy w całości lub w części. Jeśli Izba uzna to za konieczne to może dopuścić do udziału w posiedzeniu niejawnym strony, świadków lub biegłych (art. 187 ust 5 uPzp). Izba odrzuca odwołanie na posiedzeniu niejawnym jeśli stwierdzi, że: – w sprawie nie mają zastosowania przepisy ustawy, – odwołanie nie zostało poprzedzone protestem z zastrzeżeniem art. 181ust 4, – protest lub odwołanie zostały wniesione przez podmiot nieuprawniony, – protest lub odwołanie zostały wniesione z uchybieniem terminów określonych w ustawie, – odwołujący powołuje się na te same okoliczności, które były przedmiotem rozstrzygnięcia przez Izbę w sprawie innego odwołania wniesionego przez tego samego odwołującego się w tym samym postępowaniu, Twój – odwołanie wniesione przez wykonawcę wnoszącego protest lub wezwanego zgodnie z art. 181 ust 3 dotyczy czynności, które zamawiający dokonał zgodnie z ostatecznym rozstrzygnięciem protestu, – odwołujący nie przekazał kopii odwołania zamawiającemu zgodnie z art. 184 ust 2 uPzp. W razie stwierdzenia, że nie zachodzą podstawy do odrzucenia odwołania, przewodniczący składu orzekającego zamyka posiedzenie i otwiera rozprawę. Kiedy można cofnąć odwołanie? Każdy wykonawca, który wniósł odwołanie ma prawo do jego wycofania. Prawo to nie jest ograniczone żadnym terminem ustawowym a wiec może być zrealizowane przed rozprawą lub po jej rozpoczęciu. Wycofanie odwołanie powinno być udokumentowane na piśmie i podpisane przez osobę uprawnioną. Jeśli cofnięcie odwołania ma miejsce na posiedzeniu lub rozprawie to wystarczające jest złożenie stosownego oświadczenia do protokołu przez pełnomocnika przedstawiciela odwołującego się wykonawcy. Decyzja o cofnięciu odwołania nie wymaga podania przyczyn czy też uzasadnienia ze strony wycofującego odwołanie. Jej skutkiem jest umorzenie postępowania odwoławczego. Jeśli cofnięcie odwołania nastąpiło przed otwarciem rozprawy a wpis został uiszczony, odwołującemu zwraca się 90% uiszczonego wpisu (art. 189 ust 2 uPzp). Wyrok oraz postanowienie KIO Przewodniczący składu orzekającego zamyka rozprawę po przeprowadzeniu dowodów i udzieleniu głosu stronom. Wydanie wyroku jest poprzedzone niejawną naradą składu orzekającego pod egidą przewodniczącego składu. Wszelkie orzeczenia Izby a także wyrok zapadają większością głosów. Przegłosowany członek składu orzekającego może złożyć zdanie odrębne, które musi odnosić się do wyroku w całości lub jego części. Zarówno zdanie odrębne jak i wyrok muszą zawierać uzasadnienie pisemne. O oddaleniu odwołania lub jego uwzględnieniu Izba orzeka w postaci wyroku. W pozostałych przypadkach Izba wydaje postanowienie. Uwzględniając odwołanie Izba może: 1. nakazać wykonanie lub powtórzenie czynności zamawiającego, 2. nakazać unieważnienie czynności zamawiającego, 3. unieważnić postępowanie o udzielenie zamówienia Skład orzekający w każdym przypadku wydania wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze zobowiązany jest sporządzić uzasadnienie, które zawiera wskazanie podstawy rozstrzygnięcia. Wszelkie szczegółowe proceduralne kroki mające miejsce w trakcie trwania postępowania odwoławczego (przygotowanie posiedzenia i rozprawy, wyłączenie członka składu orzekającego, orzeczenia) mają odzwierciedlenie w Rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 2 października 2007 roku „W sprawie regulaminu postępowania przy rozpatrywaniu odwołań”. Natomiast wzory protokołu posiedzenia rozprawy a także wzory wyroku oraz postanowień wydanych przez Izbę stanowią załącznik do w/w Rozporządzenia wykonawczego. Ogłoszony przez Izbę wyrok jest jawny. Ogłoszeniu podlega też postanowienie kończące postępowanie odwoławcze. Odpisy wyroku lub postanowienia wraz z uzasadnieniem doręcza się w terminie 3 dni stronom oraz uczestnikom postępowania odwoławczego lub ich pełnomocnikom. Blandyna Głuchowska Specjalista ds. zamówień publicznych W kolejnym numerze kontynuacja środków ochrony prawnej po nowelizacji – skarga do sądu. II kwarta³ 2008 23 informacje Biuro Pomorskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa Siedziba: Przedstawicielstwo Pomorskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa w Słupsku 76-200 Słupsk, ul. Garncarska 4 (w budynku NOT), tel. (059) 84 02 829 e-mail: [email protected] 80-840 Gdańsk ul. Świętojańska 43/44 tel. (58) 324-89-77 fax. (58) 301-44-98 e-mail: [email protected] Godziny pracy Biura: poniedziałki: 12.00 - 17.00 wtorek - piątek: 8.00 - 15.00 e-mail: [email protected] Dyżury w biurze Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa w Gdańsku Sekretarz Rady, Ewa Zielińska poni edz i ał ki , od godz. 14.30 do 16.00 Okręgowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej, Wiesław Chojnacki poni edz i ał ki , od godz. 16.00 do 17.00 Przewodniczący Rady Ryszard Trykosko p o n i ed zia łki, od godz. 14.30 do 16.00 Radca prawny, Renata Tracz p o n ied z ia łki, od godz. 15.30 do 17.00 czw artki, od godz. 8.00 do 9.30 Godziny pracy: P o n i e d z i a ł k i , godz. 9.00 do 17.00, pozostałe dni tygodnia od 7.30 do 15.30 Dyżury: Członek Komisji Kwalifikacyjnej Jerzy Nienartowicz czwartki, od godz. 12.00 do 13.00 Informacje na temat działalności POIIB znajdują się na stronie internetowej: http://www.pom.piib.org.pl WŁADZE POIIB Prezydium Rady Izby Ryszard Trykosko przewodniczący Andrzej Wawrzyński zastępca przewodniczącego Piotr Korczak zastępca przewodniczącego Edward Czomko zastępca przewodniczącego Ewa Zielińska sekretarz Zbigniew Wrzesiński skarbnik Rada Pomorskiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa Ryszard Trykosko przewodniczący Edward Atanasiu Piotr Cychnerski Stanisław Maciej Dąbrowski Jerzy Duszota Kazimierz Garbacz Krzysztof Grecki Edward Grzegorczyk Artur Jażdżewski Piotr Korczak Zbigniew Kowszyn Ryszard Kwiatkowski Wiktor Łącki 24 Bogdan Mielczarek Lech Mrowicki Kazimierz Normant Kazimierz Owedyk Józef Pączek Sławomir Rytlewski Bernard Staszkiewicz Alicja Szpura Henryk Wawrzyniak Andrzej Wawrzyński Marek Wesołowski Grzegorz Witkiewicz Zbigniew Wrzesiński Marek Zackiewicz Ewa Zielińska Jerzy Ziółko OKRĘGOWY Sąd dyscyplinarny Franciszek Rogowicz przewodniczący Henryk Bielan Andrzej Bzowski Anna Gostańska Mirosław Herman Andrzej Hołówko Jan Jabłonka Stefan Majchrowski Henryk Młynarczyk Artur Ryster Zbigniew Sondej Andrzej Trzciński II kwarta³ 2008 Twój Komisja Rewizyjna Jarosław Kroplewski przewodniczący Krzysztof Gołaszewski Tadeusz Mazurkiewicz Andrzej Muziński Józef Piotrowicz Leszek Żurawski Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej Wiesław Chojnacki rzecznik koordynator Franciszek Szatkowski Wiesław Jędryszek Tomasz Sówka-Sowiński Jerzy Niewiadomski Ryszard Adkonis Ryszard Bajor Komisja Kwalifikacyjna Ryszard Kolasa przewodniczący Tadeusz Bieniecki Zbigniew Borkowski Andrzej Chudziak Zbigniew Drewnowski Leszek Niedostatkiewicz Jerzy Nienartowicz Grzegorz Olizarowicz Jerzy Pawelski Nestor Rojek Janusz Sulak Ziemowit Suligowski Aleksander Wojtczak Zjazd w obiektywie A. Filipkowskiego
