(1866–1912) i jego Kodeks dyplomatyczny zakonu templariuszy

Le marquis d’Albon (1866–1912) et son « Cartulaire général de l’ordre du Temple »
Damien Carraz
Uniwersytet im. Blaise’a Pascala, Clermont-Ferrand 2
127
Hereditas Monasteriorum
vol. 1, 2012, s. 107–128
Marie-Anna Chevalier
Uniwersytet im. Paula Valéry, Montpellier 3
Markiz d’Albon (1866–1912)
i jego Kodeks dyplomatyczny zakonu templariuszy
Streszczenie
Specjaliści od dziejów zakonu templariuszy dobrze znają markiza d’Albon. Jego Kodeks dyplomatyczny zakonu templariuszy, wydany
w 1913 r., jest podstawą wszystkich badań dotyczących początków pierwszego zakonu rycerskiego w historii. Gorzej znamy jego rękopiśmienny kodeks dyplomatyczny znajdujący się w Bibliotece Narodowej w Paryżu. 71 tomów stanowi nieoceniony zbiór kopii z najrozmaitszych źródeł z całego okresu funkcjonowania zakonu, sporządzonych w głównych archiwach europejskich.
Pierwsza część artykułu przedstawia intelektualną drogę oraz metody pracy naukowca, który był przede wszystkim uczonym szlachcicem
swojej epoki. Jego projekt sporządzenia pełnego zbioru źródeł templariuszy doskonale pasuje do gorączki dokumentowania, która ogarnęła ówczesnych uczonych europejskich. W części tej omówiono również metodę pracy podczas sporządzania rękopiśmiennego kodeksu
dyplomatycznego oraz jego znaczenie dla dzisiejszego badacza.
Druga część przedstawia wkład markiza d’Albon do poznania dziejów templariuszy na Wschodzie. Kodeks dyplomatyczny wydany drukiem zawiera wprawdzie ważne akty wydane przez władze Państw Krzyżowych, jednakże znaczna ich część była już wcześniej opublikowana. Niepublikowane wcześniej teksty, zebrane w tomie 59 tego wydawnictwa, są cenniejsze dla historyka. Znajdujemy tu ugody
zawarte między templariuszami a szpitalnikami, dokumenty wydane przez chrześcijańskie państewka na Bliskim Wschodzie, jak również
bardzo użyteczne kolekcje korespondencji.
Wydano już dużo źródeł dotyczących dziejów Bliskiego Wschodu, jednakże olbrzymi zbiór zebrany przez markiza d’Albon, który ciągle
jeszcze nie został gruntownie zbadany, może służyć pomocą przy różnych przyszłych inicjatywach związanych z edycją źródeł dotyczących zakonu templariuszy.
Słowa kluczowe
André d’Albon, zakon templariuszy, kodeks dyplomatyczny, Francuska Biblioteka Narodowa w Paryżu, dyplomatyka, archiwum, dokumenty, korespondencja, Bliski Wschód