Porcelanowy zwierzyniec i herbarium

ZAMEK KRÓLEWSKI
W WARSZAWIE - MUZEUM
REZYDENCJA KRÓLÓW I RZECZYPOSPOLITEJ
Porcelanowy zwierzyniec i herbarium
Data dodania: 12/05/2014
12
Maj 2014
Porcelanowy zwierzyniec i herbarium
Kontynuujemy digitalizację, po szkle przyszedł czas na ceramikę : ). Dziś prezentujemy kilka figuralnych oraz
zoologiczno-roślinnych „fotek” z zamkowej kolekcji i odejdziemy odrobinę od technicznego aspektu digitalizacji : ).
Dr Anna Szkurłat, opiekun zbiorów ceramiki, pisze, że "(...) kolekcja ta obejmuje różne rodzaje ceramiki: zwykłe masy
gliniane, kamionkę, fajans, majolikę oraz porcelanę, wykonane w różnych ośrodkach m.in. europejskich, blisko- oraz
dalekowschodnich".
Do najcenniejszych należą zespół porcelany chińskiej z kolekcji króla Augusta II (jeszcze przed digitalizacją), kafetiera
z kamionki Böttgera, czarki z lat 20. XVIII w. oraz miseczka z serwisu łabędziego z manufaktury porcelany w Miśni
(poniżej), Alegorie Czterech Kontynentów z porcelany wiedeńskiej, naczynia z porcelany sewrskiej z końca XVIII w.
(częściowo też już za nami), fajansowy talerz z serwisu sułtańskiego z manufaktury belwederskiej, popiersie Marka
Aureliusza z kamionki bazaltowej Wedgwooda, a także naczynia z porcelany ćmielowskiej z serwisu prezydenta
Mościckiego.
Kilku obiektom z tej grupy już teraz można się przyjrzeć : ) Proponuję fauno-florystyczny punkt widzenia : )
Delikatnie dekorowana roślinnością miseczka jest częścią serwisu łabędziego (Miśnia; model: J. J. Kändler, 1737-1741).
Może być częścią małej teryny. Zakupiono ją do zbiorów zamkowych w 1988 r.
Z tekstu dr Anny Szkurłat dowiadujemy się, że "(...) serwis łabędzi został wykonany na zlecenie Henryka hr. Brühla,
który w latach 1733-1742 był dyrektorem wytwórni miśnieńskiej. Zastawa przeznaczona dla 100 osób, składała się z
ponad 2000 sztuk. Ikonografia serwisu związana jest z wodą, rzeczywistymi i mitycznymi mieszkańcami jej głębin oraz
nadbrzeża. Nazwa serwisu pochodzi od jednego z wiodących motywów plastycznych – łabędzia. Reliefowe
przedstawienie pofalowanej tafli wody z trzcinami i ptactwem wodnym w szuwarach pokrywa talerze, półmiski, kubki,
filiżanki… zaś uchwyty oraz zwieńczenia pokryw teryn zdobią pełnoplastyczne figury bóstw morskich".
Szkoda, że nie możemy zasiąść przy stole nakrytym tak plastycznym serwisem...
Kolejnym przykładem kunsztu przedstawiania piękna natury jest filiżanka ze spodkiem z 1763 r. wykonana w Sèvres.
Możemy podziwiać nie tylko trafne dobranie kolorystyki, przywodzące na myśl sielankę francuskiej prowincji, ale
również precyzyjne przedstawienie zarówno ptactwa, jak i roślinności : ).
Prezentując jedną z czterech figurek z grupy Alegorie czterech kontynentów (Wiedeń, 1762-1787), tj. Alegorię
Europy, chciałam zwrócić uwagę na symboliczne wykorzystanie zwierząt, w tym przypadku konia.
Figurki zostały zakupione do zbiorów zamkowych w 1992 r. Znów sięgając do słów dr Anny Szkurłat, należy podkreślić,
że "(...) takie figurki porcelanowe były bardzo popularnym elementem dekoracyjnym wnętrz, jak i uzupełnieniem zastaw
stołowych – pełniąc funkcję ozdoby stołu, w czasie uczty stawały się wdzięcznym tematem konwersacji (...)" (zapewne dyskutowano wtedy również o podróżach i odkryciach kolejnych gatunków zwierząt i roślin). Wracając do
figurek - często wykorzystywanym tematem były właśnie personifikacje Czterech Kontynentów - Europę ukazano pod
postacią królowej, siedzącej na białym koniu – ocenę natury tego zwierzęcia na tym przedstawieniu pozostawiam Wam
;). Kolejne personifikacje zaprezentujemy na witrynie kolekcji Zamku już niedługo : ), tj. Afrykę, Amerykę i Azję.
Wszystkie wielkiej urody : ).
I na koniec mój faworyt : )
Gołębnik (Miśnia, datowany na ok. 1739 r.) : ) CUDEŃKO : )
To by było na tyle z naszego zwierzyńca i ogrodu botanicznego.
Następnym razem spotkamy się z materią zdecydowanie daleką
od szkła i
porcelany : )
Oprac. Aldona na podstawie tekstów dr Anny Szkurłat - kustosza zbiorów ceramiki i szkła w Zamku
Fotografie: Andrzej i Lech
Zamek Królewski w Warszawie - Muzeum. Rezydencja Królów i Rzeczypospolitej
www.zamek-krolewski.pl