Biuletyn - Wyszukiwarka Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej

Transkrypt

BIULETYN
URZĘDU
PATENTOWEGO
Wydawnictwo
Urzędu
Patentowego
P o l s k i e j R z e c z y p o s p o l i t e j Ludowej
Nr 15
Warszawa 1973
Urząd Patentowy PRL na podstawie art. 33 i art. 78 ustawy z dnia 19 października
1972 r. (Dz U nr 43 ροz. 272) w „Biuletynie Urzędu Patentowego" dokonuje ogłosze
nia o zgłoszonych o udzielenie ochrony prawnej wynalazkach i wzorach użytko
wych.
Ogłoszenia o zgłoszeniach drukowane są w „Biuletynie" w formie przedłożonej
przez zgłaszających i zawierają następujące dane:
- oznaczenie klasy i podklasy według narodowej klasyfikacji patentowej,
- numer zgłoszenia wynalazku lub wzoru użytkowego,
- datę zgłoszenia wynalazku lub wzoru użytkowego,
- datę uprzedniego pierwszeństwa - jeżeli je zastrzeżono,
- imię i nazwisko lub nazwę zgłaszającego,
- miejsce zamieszkania lub siedzibę oraz kraj zgłaszającego,
- imię i nazwisko wynalazcy (współtwórców),
- tytuł wynalazku lub wzoru użytkowego,
- niezależne zastrzeżenia patentowe zgłoszenia, a do zgłoszeń dokonanych po
31 grudnia 1972 r. zamiast zastrzeżeń - skrót opisu wynalazku lub wzoru użyt
kowego wraz z figurą rysunku najlepiej obrazującego wynalazek lub wzór
użytkowy.
W okresie sześciu miesięcy od daty ogłoszenia wynalazku lub wzoru użytkowego,
osoby trzecie mogą:
1) osobiście zapoznawać się w Urzędzie Patentowym PRL z opisem wynalazku
lub wzoru użytkowego, zastrzeżeniami patentowymi i ochronnymi, rysunkami
wynalazku lub wzoru użytkowego oraz sporządzać z nich odpisy;
2) nadsyłać do Urzędu Patentowego uwagi co do istnienia przeszkód uniemożli
wiających udzielenie patentu (świadectwa ochronnego).
Odpowiednio uzasadnione pod względem faktycznym (dokumentacja dowodowa)
i prawnym uwagi należy nadsyłać w dwóch egzemplarzach na adres:
Urząd Patentowy PRL, 00-931 Warszawa, Aleje Niepodległości 188
Ponadto w Urzędzie Patentowym można zamawiać odbitki kserograficzne doku
mentów wymienionych w punkcie 1), przy czym w zamówieniu należy:
a) podać numer „Biuletynu Urzędu Patentowego", w którym dokonano ogłoszenia
o zgłoszeniu,
b) wskazać numer zgłoszenia, klasę patentową i tytuł wynalazku lub wzoru użyt
kowego.
Urząd Patentowy PRL podaje do wiadomości konta w NBP:
1. Urząd Patentowy PRL - NBP V O/M w Warszawie
konto: 1529-91-53856 cz. 54 dz. 91 rozdz. 9111 § 77 - opłaty związane z rejestracją i ochroną wynalazków,
wzorów użytkowych, wzorów zdobniczych, znaków towarowych; opłaty za skargi i odwołania;
2. Urząd Patentowy PRL, Centralny Ośrodek Informacji Patentowej - NBP V O/M w Warszawie
konto: 1529-91-53856 cz. 54 dz. 74 rozdz. 7511
§ 45 - wpłaty z tytułu sprzedaży wydawnictw
§ 44 - wpłaty za usługi poligraficzne i mikrofilmowe
3. Urząd Patentowy PRL - NBP V O/M w Warszawie
konto: 1529-98-53856 - wpłaty za powołanie biegłego.
·
Egzemplarze zdezaktualizowane można nabywać w Urzędzie Patentowym PRL - Centralny Ośrodek Infor
macji Patentowej, 00-931 Warszawa, AI. Niepodległości 188
URZĄD PATENTOWY POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ
Numer oddano do składu w lutym 1973 r., druk ukończono w lipcu 1973 r. Ark. wyd. 20,61, ark. druk. 16,5. Papier druk.
sat. V kl. 70 g.
Cena 45 zł
Nakład 2475 + 25 egz.
INDEKS 35433
Zakłady Graficzne w Katowicach, ul. Armii Czerwonej 138, zam. 367/4/1973
BIULETYN
URZĘDU PATENTOWEGO
Warszawa, dnia 30.V.1973
Nr 15, Rok I
Ogłoszenia o zgłoszonych w Polsce
wynalazkach - do opatentowania
5a
(P. 147578)
16.04.1971.
Akademia Górniczo-Hutnicza, im. Stanisława Staszi
ca Instytut Automatyki i Elektroniki Przemysłowej,
Kraków (Janusz Starczewski).
Urządzenie do automatycznego wyciągania przewodu
wiertniczego, składające się z bębna, sprzęgła, przekład
ni, silnika napędowego i elementu pomiarowego, zamo
cowanych na wspólnym wale, oraz z ciężar o wskaż u,
rozdzielacza sygnałów i bloków sterowania, znamienne
tym, że wejścia rozdzielacza sygnałów (10) są połączo
ne z ciężarowskazem (9) i elementem pomiarowym (11),
natomiast wyjścia rozdzielacza (10) są połączone równo
legle poprzez bloki sterownicze (12, 13 i 14) odpowied
nio z silnikiem (2), sprzęgłem (3) i przekładnią (4), w ce
lu zmiany prędkości obrotowej bębna wyciągowego (5),
zgodnie z programem optymalizacji czasu wyciągania
przewodu, wprowadzonym do elementu pomiarowego
(Π).
5a
(P. 147587)
16.04.1971.
Fabryka Maszyn i Sprzętu Wiertniczego „Glinik",
Gorlice, (Tadeusz Trybus, Henryk Zygmunt, Zdzisław
Pionka, Paweł Pasławski, Zbigniew Nowak).
Układ do optymalizacji procesów pracy urządzenia
wiertniczego dotyczący zapuszczania wyciągania i wier
cenia otworów w skorupie ziemskiej znamienny tym, że
silnik elektryczny prądu stałego (1) jest połączony z bę
bnem wyciągu (2) i stołem obrotowym (3) zasilany od
układu sterującego (4) połączonego pomiędzy silni
kiem (1) a układem sterującym (4) za pomocą sprzęże
nia zwrotnego (5), dający samoczynne ustalenie opty
malnych "warunków pracy stołu oraz wyciągu wiertni
czego.
5a
(P. 147581)
16.04.1971.
Główny Instytut Górnictwa, Katowice, (Kazimierz
Wąsik, Zdzisław Mazan, Wacław Bokacki, Jan Parafin
niewicz).
Prowadnik centrujący żerdzi wiertniczych złożony
z dwóch łubek obejmujących żerdź, znamienny tym, że
na płaszczyznach stykowych równoległych do osi po
dłużnej obie łubki (1) mają występy (2) i rowki (3)
o kształcie umożliwiającym uzyskanie połączenia przemieszczeniowo-dociskowego, a na powierzchniach ze
wnętrznych podłużne prowadnice (4), natomiast na po
wierzchniach czołowych łubki (1) są zaopatrzone w kli
nowe gniazda (5) wraz z klinami (6) mocujące prowad
nik na żerdzi wiertniczej.
2
BIULETYN URZĘDU PATENTOWEGO
(P. 148543)
20.03.1971.
5a
Przedsiębiorstwo Kopalnictwa Naftowego - Ustrzyki,
Ustrzyki Dolne, (Teofil Czajka, Bronisław Bajowski,
Roman Frydrych, Andrzej Zięba, Jan Szulmański, Zdzi
sław Kuśnierz).
Uszczelniacz do odwiertów z niezarurowanymi ścia
nami posiadający zawór sprężynowy zamykający wy
pływ cieczy na zewnątrz uszczelniacza, znamienny tym,
że element uszczelniający stanowi elastyczny rękaw (5)
nasunięty na odcinek rury (6) z perforowanymi ściana
mi przy czym rękaw (5) ma po obydwu stronach spęczenia i kołnierze za pomocą których osadzony jest w
mufie (3) przez dociśnięcie pierścieniem (4).
Nr 15/1973
Urządzenie do stosowania sposobu według zastrz. 1
i 3 znamienne tym, że poziomo umieszczone rurowe
urządzenie urabiające (4) jest ułożyskowane w szybach
(3, 3a) jednostki eksploatacyjnej i zawieszone na dzia
łających wahadłowo elementach napędowych (31), a ru
ra urabiająca (22) posiada na połowie jej powierzchni
bocznej dwustronne narzędzia do rowów (15), oraz
otwory (30).
5b
(P. 147191)
29.03.1971.
Kopclnia Węgla Kamiennego „Lenin", Wesoła (Sta
nisław Batko, Eugeniusz Zając, Wacław Piotrowski,
Zenon Gajewski).
Ładowarka zgarniakowa dla kombajnów bębnowych
znamienna tym, że przystawka zgarniakowa (1) jest za
mocowana do wychylnej części kadłuba kombajnu prze
gubem poprzecznym (2) w wyniku czego jest składana
wzdłuż osi korpusu przy ruchu powrotnym kombajnu.
5b
(P. 147584)
16.04.1971.
Piotrowicka Fabryka Maszyn „Famur" Zakład Do
świadczalny Maszyn Urabiających, (Kazimierz Parkosz,
Andrzej Błażewicz).
5b
(P. 146458)
24.02.1971.
Pierwszeństwo: 26.02.1970 - Niemiecka Republika
Demokratyczna
VVB Braunkohle, Senftenberg, NRD, (Helmut Freche,
Hei bert Fuchs, Alfons Kurzawa, Horst Lange, Richard
Teuchert, Wilhelm Uffrecht, Günter Wille).
Sposób urabiania węgla brunatnego poprzez strefową,
podziemną eksploatację złóż, znamienny tym, że w nieodwodnionym wzgórzu na granicach ciągów urobku
wykonuje się rowy szczelinowe (7), sięgające aż do
spągu (10), w których kroczą opuszczane i podnoszone
szyby (3), prowadzone przez pojazdy szybowe (2), a
każde dwa szyby (3, 3a) należące do jednego ciągu urob
ku są połączone w zasięgu przestrzeni urabiania (16)
będącej pod ciśnieniem wody za pomocą umieszczonego
poziomo, rurowego urządzenia urabiającego (4), którą
zasysa urobek w postaci mieszaniny węgla i wody oraz
przenosi hydromechanicznie ten urobek szybem na po
wierzchnię ziemi, natomiast woda oddzielona w urzą
dzeniu oddzielającym (20) jest ponownie doprowadzana
poprzez szyb (3) do przestrzeni urabiania (16) lub do
urządzenia urabiającego (4).
Urządzenie
do
mocowania
narzędzi
skrawających
w bębnowych maszynach urabiających minerały zna
mienne tym, że w wywierconym otworze (3) jest osa
dzony sprężynujący element (4) o kształcie sprężyny lub
tulei rozprężnej, który dociska swoją powierzchnią
skrawające narzędzie (2) w jego wycięciu (5), zaś otwór
(7) w uchwycie (1) zabezpiecza ten sprężynujący ele
ment (4) przed wypadnięciem.
5b
(P. 148016)
7.05.1971.
Patent dodatkowy do patentu nr 61751
Kopalnia Węgla Kamiennego „Knurów", Knurów,
(Jerzy Matuszewski, Joachim Masarczyk, Edward Pła
za).
Nr 15/1973
Sposób kierowania eksploatacją ścian wydobywczych,
polegający na wykorzystaniu zdalnej informacji poboru
mocy silnika kombajnu węglowego do zapisu na taśmie
rejestratora poboru mocy tego silnika, poddaniu ciąg
łej kontroli jego pracy, zdalnym włączeniu aparatury
głośnomówiącej na kombajnie do nasłuchu pracy w
ścianie, a następnie koordynowania pracy w ścianie
zwrotnie według patentu nr 61751, znamienny tym, że
przekazywanie poboru mocy silnika kombajnu wyko
rzystuje się dodatkowo do ciągłego samoczynnego na
liczania efektywnego czasu pracy kombajnu oraz do
ostrzegania załogi znajdującej się w pobliżu kombajnu
o zwłocznym jego uruchomieniu, działanie zaś obwodu
aparatury głośnomówiącej wykorzystuje się dodatko
wo do wywołania obsługi ze stanowiska kombajnisty
scentralizowanego pomieszczenia na powierzchni oraz
obsługi w chodniku nadścianowym.
Układ do stosowania sposobu wyposażony w obwód
rejestrujący impulsy obciążenia silnika kombajnu, ob
wód aparatury głośnomówiącej oraz obwód sygnaliza
cyjny według zastrz. 1, znamienny tym, że posiada licz
nik (4) efektywnego czasu pracy kombajnu, w obwo
dzie sygnalizacyjnym (3), który włączony jest między
rejestratorem poboru mocy (7) silnika kombajnu, a roz
głośnią manewrową (8) w scentralizowanym pomiesz
czeniu na powierzchni (9) oraz znane urządzenie sy
gnalizacji ostrzegawczej (10) w obwodzie rejestrującym
(1), które poprzez opornik (11) umieszczony w obwodzie
uzwojenia pierwotnego transformatora (12) pomiaru ob
ciążenia silnika kombajnu oraz generator (15) w scen
tralizowanym pomieszczeniu na powierzchni (9) jest
włączone na czas nadawania sygnału ostrzegawczego do
obwodu aparatury głośnomówiącej (2), jak również dwa
generatory akustyczne (18, 19) oraz lampkę sygnaliza
cyjną (26) w obwodzie aparatury głośnomówiącej (2),
przy czym generatory akustyczne (18, 19) włączone są
do dodatkowego trzeciego uzwojenia (22, 23) nawinię
tego na istniejących transformatorach przeciwsobnych
(24, 25), natomiast lampka sygnalizacyjna (26) jest umie
szczona w rozgłośni manewrowej (8).
3
trolującą ciągłość linii, a następnie łączy się dalej
w skrzynce przyłączowej z obwodem iskrobezpiecznym,
zaś iskrobezpieczne urządzenie zestykowe umieszczone
jest w dyspozytorni kopalnianej na powierzchni.
Urządzenie do stosowania sposobu według zastrzeże
nia 1 znamienne tym, że ma zestyk normalnie otwarty
urządzenia zestykowego podłączony poprzez diodę pół
przewodnikową, transformator pomocniczy i opornik
dopasowujący do systemu pomiarowego miernika wskazująco rejestrującego.
5b
(P. 148129)
13.05.1971.
Główny Instytut Górnictwa, Katowice, (Kazimierz
Wasiak, Kazimierz Jezierski).
Bębnowy
organ
urabiający
ścianowego
kombajnu
jedno- lub wielobębnowego, składający się z bębna ura
biającego i tarczy odcinającej, osadzony obrotowo na
nieruchomym wale, znamienny tym, że ma ruchomy
segment (2) wyposażony w skrawające narzędzia (4),
zamocowany przesuwnie promieniowo do wykonującej
roboczy ruch obrotowy, odcinającej tarczy (1) za po
mocą prowadnic (3) i uruchamiany cyklicznie mimośrodem (5) tak, aby podczas każdego obrotu tarczy (1)
wokół nieruchomego wału (6) następowało jedno jego
wysunięcie poza obrys tarczy (1). osiągające największą
wartość skierowana prostopadle do nacinanej łaty wę
gla.
5b
(P. 148143)
13.05.1971.
Politechnika Śląska im. W. Pstrowskiego, Gliwice,
(Tadeusz Kochmański, Jan Zych, Jan Magdziorz).
Sposób eksploatacji złóż pokładowych przy zastoso
waniu ściśle określonego kształtu frontu odbudowy,
znamienny tym, że wokół punktu, będącego środkiem
chronionego obiektu, przesuwa się prostoliniowy front
eksploatacyjny o szerokości r w ten sposób, że w każ
dym momencie wyeksploatowana przestrzeń posiada
kształt wycinka koła, z wierzchołkiem w środku chro
nionego obiektu.
5b
(P. 148083)
20.05.1971.
Kopalnia Węgla Kamiennego „Moszczenica", Jastrzę
bie Zdrój, (Jan Talik, Jaromir Woźnica).
Sposób kontroli pracy górniczych maszyn urabiają
cych w kopalniach silnie zgazowanych oraz urządzenie
do stosowania tego sposobu znamienny tym, że kontrolę
stanu pracy wykonuje się przez połączenie przewodem
ekranowanym
pomocniczych
zestyków
normalnie
otwartych kopalnianego wyłącznika stycznikowego izo
latorów przepustowych z diodą półprzewodnikową kon-
5c
(P. 147582)
16.04.1971.
Główny Instytut Górnictwa, Katowice, (Wojciech Mu
szyński, Jan Perek).
Urządzenie sprzęgające stojaki indywidualne obudo
wy ścianowej zaopatrzone w przegub centralny między
stojakami umożliwiający regulację odległości między
stojakami sprzęgniętymi, znamienne tym, że na zacisko
wych tulejach (5) wyposażonych w uchwyty (6) ma za
wieszone przegubowo ramiona (1) z tulejkami (2) połąezonymi sworzniem (3), który u dołu ma zaczep (4)
stanowiący punkt podparcia dla dźwigni (9) unoszącej
4
Nr 15/1973
wyrabowany stojak za pomocą czopów (8) zabudowa
nych na oporowych pierścieniach (7).
5c
(P. 148018)
7.05.1971
Przedsiębiorstwo Budowy Kopalń Rud Miedzi, Lubin,
(Jerzy Lengas, Leszek Mazurkiewicz, Mieczysław Nasiek, Stanisław Bajka).
5c
(P. 147592)
16.04.1971.
Przedsiębiorstwo Robót Górniczych, Sosnowiec, (Eu
geniusz Kosta, Stanisław Gąsior, Kazimierz Horoń, Ta
deusz Markiewicz, Edward Nocoń, Bronisław Zawadowicz).
Sposób głębienia szybów w zamrożonych gruntach za
pomocą materiałów wybuchowych znamienny tym, że
po zamrożeniu skały w dnie (2) szybu (1) wykonuje się
na obwodzie szybu pionowy wrąb (4) poniżej dna (2)
i następnie kruszy skałę zawartą między dnem (2)
i wrębem (4) w znany sposób za pomocą materiałów
wybuchowych.
Urządzenie do wykonywania górniczych wyrobisk
chodnikowych przy współpracy z ładowarkami zasięrzutnymi znamienne tym, że składa się z skrzyni pojemnikowej (2) zabudowanej na czterech zestawach
kołowych (1), wewnątrz której na konstrukcji wspor
czej (3) umieszczony jest krótki przenośnik z trasą
(4), napędem (5) i rolką zwrotną (6) umiejscowioną pod
blachą zbiornika zsypu urobku (8), przy czym zbiornik
zsypu urobku (8) znajduje się wewnątrz skrzyni pojemnikowej (2), która posiada po obu bokach otwory
montażowo-kontrolne (9).
5c
(P. 148099)
12.05.1971.
Główne Biuro Studiów i Projektów Górniczych Ośrodek Studialno-Badawczy Projektowania Górnictwa
Podziemnego, Katowice, (Stanisław Bochniak, Stanisław
Małaczyński).
5c
(P. 147603)
16.04.1971.
Pierwszeństwo: 18.04.1970 - NRF
Gullick Dobson Limited, Ince, Wigan, Wielka Bry
tania, (Theodor Kolk, Wilhelm Wertelecki).
Przesuwna obudowa górnicza mająca sekcje połączo
ne między sobą giętkimi cięgnami, zwłaszcza na wyso
kości stropnic, znamienna tym, że na poszczególnej sek
cji ma siłownik (10) zaopatrzony w przesuwny krążek
(7) przymocowany obrotowo do końca tłoczyska (9) przy
czym cięgno (4) przeprowadzone przez ten krążek ma
jeden koniec (8) przymocowany w danej sekcji i jest
wyprowadzone poza sekcję poprzez prowadnicę (6) do
sekcji sąsiedniej, do której jest przymocowany drugi
koniec (5) tego cięgna.
Sposób transportu taśm gumowych do przenośników
na dół kopalni znamienny tym, że taśmę gumową zwi
niętą i ułożoną w pakiety (fig. 1) lub (fig. 2) na stano
wisku zwijania (fig. 5), przewozi się na powierzchni i na
dole kopalni w specjalnych wozach kopalnianych (fig. 4)
Nr 15/1973
i opuszcza się na dół kopalni w szybie podwieszoną pod
naczyniem wyciągowym na zawiesiu (fig. 3), a na pod
szybiu rozwija się taśmę na stanowisku rozwijania
(fig. 6).
Urządzenie do stosowania tego sposobu według zastrz. 1 i 2, znamienne tym, że wóz kopalniany (fig. 4)
posiada nadwozie obrotowe o wychyleniu 90°, składa
się z ramy (3), z rolek (4), biegunów (5) i konstrukcji
nośnej (6).
5c
(P. 148103)
17.05.1971.
Kombinat Górniczo-Hutniczy Miedzi Zakłady Badaw
cze i Projektowe Miedzi „Cuprum", Wrocław, (Stefan
Kulczak, Roman Ogrodniczek, Stanisław Koziarski, Ta
deusz Żur).
Kopalniana obudowa krocząco-jezdna, stanowiąca sa
moczynnie przemieszczający się po spągu w dowolnym
kierunku zespół, składający się z jednego lub kilku po
łączonych ze sobą członów, znamienny tym, że każdy
człon (A, A') zawiera wyposażoną w sanie bądź wózek
(15) z wysuwnymi stopami pomocniczymi (17) ramę
(C, C') osadzoną obrotowo względem ramy głównej (B,
B'), której podpory hydrauliczne (3) stropnic (4) oraz
wsporniki (5) zakończone stopami głównymi (6) są
umieszczone suwliwie wewnątrz słupów (2) tejże ramy
głównej.
5c
(P. 148104)
(P. 148519)
28.05.1971.
Główny Instytut Górnictwa, Katowice, (Andrzej Ra
czyński, Tadeusz Mamczarczyk, Jerzy Uchnast, Jan
Lenard, Rufin Wojtyczka, Anzelm Gościmiński, Janusz
Mirowski, Stanisław Zimowski).
Urządzenie
mocujące
podporę
hydrauliczną
według
patentu nr Ρ - 140996, w którym podpora jest zaopa
trzona u dołu w wystający promieniowo sworzeń wcho
dzący w wycięcie gniazda, a wyżej w oporowy pierścień
osadzony trwale na tej podporze, znamienne tym, że
ma dwie ustalające płytki (2) zamocowane trwale do
blach (1) spągnicy, które wchodzą w wycięcia (3) wy
konane równolegle w części dolnej podpory (4) oraz
ma wycinek pierścienia (7) zamocowany rozłącznie w
gnieździe za pomocą sworzni (6) dla zabezpieczenia
stopy podpory (4) przed jej wysuwaniem się do przodu,
przy czym u góry podpora (4) jest osadzona w podat
nym prowadniku (5) w kształcie litery „U".
5c
5c
5
(P. 148536)
1.06.1971.
Główne Biuro Studiów i Projektów Górniczych, Ka
towice, (Leonard Pluta, Franciszek Morawski).
12.05.1971.
Kopalnia Węgla Kamiennego „Marcel", Radlin, (Ma
ciej Zieleziński, Jerzy Klich, Hieronim Czaja, Bogusław
Byrtek).
Kołnierzowe połączenie rur do podsadzki wyrobisk
górniczych, a zwłaszcza podsadzki dmuchanej zna
mienne tym, że na jednym końcu rurowego przewodu
(2) osadzony jest kołnierz (1), którego powierzchnię
uszczelniającą stanowi płaska powierzchnia, przy czym
część rurowego przewodu (2) wystaje poza płaszczyznę
uszczelniającą kołnierza (1) i stanowi przy połączeniu
przewodów (2) i (3) centrujący odcinek wprowadzany
do przeciwległego kołnierza (4) z rowkiem dla elastycz
nej uszczelki (5).
Układ technologiczny transportu na powierzchni ko
palni obejmujący transport wewnątrz zakładowy łączą
cy się z dołem kopalni, przejściowe magazynowanie ko
paliny podstawowej i ubocznej oraz ekspedycję kolejo
wą kopaliny na zewnątrz zakładu znamienny tym, że
jeden z szybów łączący powierzchnię z dołem kopalni
wyposażony jest w pojedynczy wyciąg skipoklatkowy
z przeciwwagą o dużym przekroju poprzecznym klatki,
przy czym załadunek wozów do klatki wyciągu nastę
puje najdogodniej na zrębie szybu przy jednoczesnym
wyładunku urobku z naczynia skipowego znajdującego
się poniżej poziomu tej klatki.
5c
(P. 152789)
6.01.1972.
Federalna
Hermann Hemscheidt, Maschinenfabrik, Wuppertal-Elberfeld, NRF, (Hans Bull, Alfred Maykomper, Dionys Greisiger).
6
Stempel hydrauliczny z przestrzenią bezciśnieniową,
dla zagrożonych tąpaniem pokładów górniczych, składa
jący się z tłoka i cylindra z przewidzianą pod tym cy
lindrem przestrzenią bezciśnieniową oraz z zaworu ro
boczego do hydraulicznego zabezpieczenia stempla, zna
mienny tym, że przestrzeń ciśnieniowa (5) cylindra ma
otwór (6), który w kierunku przestrzeni bezciśnieniowej
(7) zamykany jest zaworem zabezpieczającym (8, 9) ob
ciążonym naciskiem sprężyny (12) oraz wewnętrznym
ciśnieniem w stemplu, przy czym dno (2a) cylindra wy
konane jest od spodu jako gniazdo uszczelniające (8)
dla grzybka uszczelniającego (9), który umieszczony
jest w oprawce prowadzącej (10) z przebiegającymi
z boku kanałami wylotowymi (11) i jest zaopatrzony
w przewężony dławikiem (15) otwór przelotowy (14)
dla przeniesienia ciśnienia do rezerwowej przestrzeni
ciśnieniowej (13) pod grzybkiem (9) a ponadto tym, że
rezerwowa przestrzeń ciśnieniowa (13) jest w stosunku
do przestrzeni bezciśnieniowej (7) zabezpieczona poprzez
otwór (16) za pomocą zaworu przelewowego (17), który
umieszczony jest pod oprawką prowadzącą (10) i jest
ustawiony na wyższe ciśnienie niż zawór roboczy w
urządzeniu sterującym stempla lub tvm że rezerwowa
przestrzeń ciśnieniowa (13) jest zamknięta swobodnie
zawieszonym tłokiem (20) dociskanym przez sprężony
wstępnie do wysokiego ciśnienia gaz znajdujący się
w komorze (19) oprawki prowadzącej (10).
Nr 15/1973
chni, a na czołowych zgrubieniach (5) wydrążone wgłę
bienia (6) mające w przekroju osiowym rury kształt
odwróconej litery ,,S", do których wchodzą wargowe
zakończenia (7) elastycznej wkładki (2) przyklejonej do
stalowego płaszcza (1) na całej jego powierzchni we
wnętrznej tak. aby w skręconym rurociągu wargowe za
kończenia (7) wkładek (2) dwóch sąsiednich rur stykały
się ze sobą, ale przy tym nie były ściśnięte.
(P. 147607)
5d
17.04.1971.
Pomorskie Zakłady Budowy Maszyn „Makrům", Byd
goszcz, (Marian Rafalski, Hilary Senski, Eugeniusz
Grodzki, Ryszard Radziuk).
Urządzenie do ładowania i kruszenia urobku zwłasz
cza w kopalniach zamontowane na samojezdnej kon
strukcji nośnej znamienne tym, że posiada czerpak 1,
którego dolny bok stanowi stała szczęka 3, a górny bok
zawieszony na osi 14 stanowi ruchomą szczękę 2 kru
szarki zamkniętej u wylotu ścianką 30 a dla ustawienia
w pozycji kruszenia posiada hydrauliczne siłowniki 5
zamocowane jednym końcem do nośnej konstrukcji 8,
a drugim do ramienia 18 dźwigni 6, przy czym dźwignia
6 z czerpakiem 1 połączona jest osią 10 i hydraulicznym
siłownikiem 7.
MI Al
5d
JEJ OL
ia.
[£ NJL
(P. 147615)
17.04.1971.
Politechnika Śląska im. W. Pstrowskiego, Gliwice,
(Józef Śliwa, Leszek Litwinowicz).
5d
(P. 147480)
9.04.1971.
Główny Instytut Górnictwa, Katowice, (Marian Krysik, Włodzimierz Sikora, Edward Mikuła, Aleksander
Bier, Janusz Jagodziński, Jacek Ratman, Edward Ła
tka, Flawian Cisek, Bogdan Łukasik).
Sposób zabezpieczenia naziemnych osadników wód
popłuczkowych przed filtracją wody przez dno i zale
waniem znajdujących się poniżej wyrobisk górniczych
znamienny tym, że wykonuje się powierzchniowy dre
naż dna osadników ułożony na nieprzepuszczalnej war
stwie gruntowej zabezpieczony przed zamuleniem fil
trem odwrotnym i zabezpieczony przed uszkodzeniami
mechanicznymi przepuszczalną warstwą nasypową,
który jest wyprowadzony poza korpus obwałowań osad
nika i podłączony do studzienek biorczych.
Rura do transportu materiału podsadzkowego w ko
palniach zaopatrzona wewnątrz w trudnościeralną
wkładkę elastyczną, znamienna tym, że stalowy płaszcz
(1) rury ma otworki (4) rozmieszczone na całej powierz-
5d
(P. 147658)
20.04.1971.
Zakłady Konstrukcyjno-Mechanizacyjne Przemysłu
Węglowego, Gliwice, (Marcin Borecki, Aleksander Osuch
Andrzej Grzywak, Wiktor Kniaziew, Jerzy Pilch-Kowalczyk).
Nr 15/1973
Sposób sterowania procesami technologicznymi ko
palni za pomocą znanej jednoprogramowej matema
tycznej maszyny cyfrowej znamienny tym, że maszyna
cyfrowa (5) współpracuje z buforem (4), w którym odz
wierciedlony jest stan kontrolowanego obiektu (1), przy
czym bufor (4) przyjmuje równolegle informacje z obie
ktu (1) w postaci cyfrowej, ciągle śledzi zachodzące
zmiany w obiekcie (1) wywołując maszynę cyfrową (5)
w zaprogramowanych strukturą bufora (4) sytuacjach,
przy czym wysyłanie sygnałów sterujących odbywa się
również przez bufor (4), który zwalnia natychmiast ma
szynę (5) do innej pracy.
Sposób sterowania według zastrz. 1, znamienny tym,
że standartowe czynności rejestracji oraz indykacji. są
wykonywane przez bufor (4) sterujący urządzeniem re
jestrującym (7), które równolegle stanowi urządzenie
peryferyjne maszyny cyfrowej (5).
5d
(P. 147668)
6a
7
(P. 141218)
10.06.1970.
Biuro Projektów Przemysłu Farmaceutycznego „Pol
fa", Warszawa, (Jan Golanko, Zbigniew Sadowski, Ali
cja Wojtkowska, Zbigniew Karwowski).
Sposób chłodzenia tanku fermentacyjnego znamienny
tym, że w czasie trwania procesu biosyntezy stosuje
się w obiegu zamkniętym łatwo parujący ciekły czyn
nik chłcdzący, który odparowuje się kosztem ciepła
brzeczki, w stałej temperaturze w parowniku (2) umie
szczonym wewnątrz tanku (1), a pary czynnika chłodzą
cego spręża i skrapla poza tankiem, natomiast na czas
trwania sterylizacji tanku parownik (2) wyłącza się
z obiegu przez zamknięcie zaworu lub zespołu zawo
rów (5) i (7) i równocześnie podłącza się, przez otworze
nie zaworów (8) i (9), urządzenie absorbcyjne (11) lub
sprężarkę odsysającą czynnik z parownika (2).
Urządzenie absorbcyjne do stosowania sposobu we
dług zastrz. 1 znamienne tym, że składa się ze zbiornika
absorpcyjnego (11) napełnionego wodą do poziomu V1
i wyposażonego w kolumnę (13) zraszaną wodą ze
zbiornika (11) w obiegu zamkniętym za pomocą pompy
(10), podłączonego za pomocą bełkotki (12) i systemu ru
rociągów poprzez zawór lub zespół zaworów (8), (6),
(9) z parownikiem (2) oraz z zaworem bezpieczeństwa
(14).
21.04.1971.
Kopalnia Węgla Kamiennego „Miechowice", Bytom,
(Zbigniew Klonowski, Franciszek Rakowski, Benedykt
Natkaniec, Henryk Śliwa, Ernest Lang).
Łącznik do żerdzi wiertniczych znamienny tym, że ma
postać tulejki z wewnątrz wytoczonymi po każdej stro
nie otworami w kształcie ściętego stożka, o zbieżności
ścianek 2,5° a na zewnętrznej części posiada dwa na
cięte na całej długości rowki w formie spirali.
6b
(P. 149390)
12.07.1971.
Pierwszeństwo: 21.07.1970 - Wielka Brytania
Imperial Chemical Industries Limited, Londyn, Wiel
ka Brytania (Malcolm Ritchie Gibson, Frank Cornelius
Roesler, Stuart Raymond Leslie Smith, Frank Peter
Maslen).
6a
(P. 138644)
6.02.1970.
P i e r w s z e ń s t w o : 7.02.1969 - N R F .
Hopfenveredlung Dr. A. Muller and CO, Coburg,
NRF.
Sposób polepszania sypkości lub płynności proszko
wych wyrobów chmielowych oraz ich zdolności do skła
dowania, znamienny tym, że proszek chmielowy o śred
niej wielkości ziaren 10-10 000 μ rozpylany za pomocą
rozcierania i/lub mieszania pokrywa się skorupką eks
traktu chmielowego.
Granulat chmielowy wytworzony sposobem według
zastrz. 1 do 7, znamienny tym, że składa się z proszku
chmielowego o średniej wielkości ziarn do 10-10 000 μ
pokrytego skorupką ekstraktu chmielowego.
Sposób aerobowej fermentacji pożywki przez mikro
organizmy zdolne do wykorzystania pożywki w ich
rozwoju, znamienny tym, że środowisko fermentacyjne
zawierające pożywkę i mikroorganizmy poddaje się
cyrkulacji w sposób ciągły pomiędzy dwiema strefami
o różnych ciśnieniach hydrostatycznych, przy czym po
wietrze i/lub tlen ulegają rozpuszczeniu w środowisku
fermentacji w strefie o wyższym ciśnieniu hydrosta
tycznym, a wytworzony w czasie fermentacji dwutle
nek węgla usuwany jest ze śrocTowiska fermentacji w
strefie o niższym ciśnieniu hydrostatycznym.
Urządzenie do wykonania sposobu według zastrz.
1-9, znamienne tym, że zawiera dwie komory, z któ
rych jecna stanowi komorę napowietrzoną a dru
ga komorę odpowietrzoną oraz środki umożliwia
jące cyrkulację w sposób ciągły środowiska fer
mentacji pomiędzy tymi komorami przy czym w
dolnym końcu komory napowietrzonej znajdują sie
urządzenia umożliwiające doprowadzanie gazu do kadzi
fermentacyjnej i do wytwarzania dostatecznej różnicy
8
ciśnień hydrostatycznych w dolnych końcach obydwu
komór, powodującej cyrkulację ciągłą środowiska fer
mentacyjnego pomiędzy dwiema strefami o różnych
ciśnieniach hydrostatycznych oraz zawiera urządzenie
do odprowadzania gazu z górnej części kadzi fermenta
cyjnej.
7c
(P. 147561)
7h
Nr 15/1973
(P. 147576)
16.04.1971.
Wronkowska Fabryka Wyrobów Metalowych, Wron
ki, (Romuald Gniadek).
Urządzenie do bezwyplywkowego wykonywania odkuwek znamienne tym, że wkładki matrycowe (5) i kli
ny (3) posiadają kształt stożka niesamohamowanego naj
lepiej 12° przy czym kąt ten tworzy powierzchnia
wkładki matrycowej (5) z powierzchnią klinów (3).
14.04.1971.
Biuro Projektowo-Konstrukcyjne Przemysłu Mate
riałów Budowlanych „ZREMB", Wrocław, (Henryk
Chmiel).
Giętarka ręczna z dźwignią ułożyskowaną centralnie
wyposażona w mechanizm jednozapadkowy współpra
cujący z unieruchomionym względem podstawy kołem
zapadkowym znamienna tym, że ramię (3) przedłużające
jest połączone przegubem (4) z dźwignią (5) gnącą z któ
rą przegubem (8) jest połączona dźwignia (7) z dwie
ma parami zapadek (9) i (10), przy czym dźwignia (7)
ma wycięcie (7a) pod sworzeń 3a ramienia 3 przedłu
żającego.
7h
(P. 147732)
23.04.1971.
Instytut Obróbki Plastycznej, Poznań, (Andrzej Gór
niak, Marek Zawitaj).
Sposób plastycznego kształtowania pierścienia kłowe
go tylnej piasty rowerowej, znamienny tym, że wstęp
niak (1) w postaci pierścienia z odsądzeniem o wyso
kości h kształtuje się w wykroju matrycy (2) podczas
jednego suwu prasy, przy użyciu stempla (3), pod któ
rego naciskiem materiał zostaje kształtowany na wyrzutniku (4) o zarysie linii śrubowych i wysokości zę
bów h1 = (1,7 - 2,3) h, a rr-atryca podczas tego kształ
towania wykonuje ruch względem wyrzutnika (4) na
drodze S w kierunku współbieżnym do kierunku ruchu
stempla (3), pozostały zaś materiał po ustaniu ruchu
matrycy wypływa pierścieniowo w kierunku przeciw
bieżnym do kierunku działania stempla.
7c
(P. 147623)
19.04.1971.
Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego „Mińsk Ma
zowiecki", Mińsk Mazowiecki, (Jan Ludwiniak).
Urządzenie do prostowania ram wózków pojazdów
szynowych zaopatrzone w konstrukcję wsporczo-oporową i siłowniki pneumatyczne lub hydrauliczne, zna
mienne tym że na oporowej ramie (1) są ustawione pa
rami na przeciw siebie oporowe ściany (2) z których
każda posiada oddzielny suportowy mechanizm (4) usta
lający położenie siłowników których tłokowe trzony (11)
zaopatrzone są od czoła w dystansowo-oporowe śruby
(12), oraz że między każdą parą ścian (2) znajduje się
podporowy wspornik (13) który z osadzonym odchylnie
w ramie (1) jarzmem (14) tworzy mocujący mechanizm
(15) przy czym między wspornikiem (13) i zewnętrzną
ścianą (2) umiejscowiona jest w poziomej płaszczyźnie
pomiarowa płyta (16).
8f
(P. 153915)
6.03.1972.
International Computers Limited, Londyn, Wielka
Brytania, (Cyril John Aktinson).
9
Nr 15/1973
Urządzenie do podawania tkaniny zawierające co naj
mniej jedną pare napędzanych równocześnie podajni
ków sprzęgających się z odpowiednio przeciwnymi brze
gami tkaniny, która ma być przenoszona, przy czym
każdy podajnik jest przesuwalny bocznie w stosunku do
kierunku przenoszenia tkaniny znamienne tym, że ma
oddzielne wydłużone człony (21, 22) przesuwalne osio
wo podpierające podajniki, oraz środki do umieszczania
każdego podajnika (13) w którymkolwiek z wielu wstęp
nie określonych położeń (23) wzdłuż skojarzonego z nim
członu podpierającego (21, 22) i ponadto środki napę
dowe łącznie z pierwszym sprzężeniem (32-37) do wy
twarzania podobnego osiowego ruchu obu członów pod
pierających razem i drugim sprzężeniem (27, 28, 30)
do wytwarzania oddzielnie osiowego ruchu tylko jed
nego członu podpierającego (22).
iarbowania i bielenia, o lepszych własnościach odno
szących się do odporności na kurczenie i niespilśnianie się znamienny tym, że wyżej wymienione materia
ły poddaje się co najmniej jednej reakcji dysmutacji.
8k
(P. 150619)
21.09.1971.
Pierwszeństwo: 22.09.1970, 14.06.1971 - Wielka Brytania
Sandoz AG, Bazylea, Szwajcaria, (Gordon Hobson Li
ster)
Sposób wykończania porowatych materiałów włókni
stych, znamienny tym, że materiał ten traktuje się
środkiem wykończającym w obecności wody i środka
pianotwórczego, przy stosunkuwagowym kąpieli do ma
teriału wynoszącym od 0,25:1 do 5:1, poddaje materiał
mechanicznemu działaniu w celu zasadniczo równo
miernego rozprowadzenia środka wykończającego w ma
teriale, a następnie utrzymuje materiał w warunkach
stosowanych w procesach wykończania, umożliwiając
wykończające działanie środka na materiał.
8k
(P. 150620)
21.09.1971.
Imperial Chemical Industrie Limited, Londyn, Wielka
Brytania, (Martin Alan Shepley).
Sposób obróbki materiałów włókienniczych, znamien
ny tym, że stosuje się emulsję roztworu wodnego środ
ka odklejającego w węglowodorze lub chlorowcowanym
węglowodorze, zawierającą również barwnik.
8k
8k
(P. 138341)
23.01.1970.
Instytut Tworzyw Sztucznych, Warszawa, Polska (Da
nuta Zawistowska, Paweł Rościszewski, Kazimiera Bar
tosiak).
Silikonowy środek do wodoodpornej, przewiewnej im
pregnacji tkanin z włókien sztucznych, jedwabiu i ba
wełny, a także do wodoodpornej impregnacji papierów,
materiałów sproszkowanych, szkła i ceramiki, w for
mie emulsji wodnej, zawierający jako stabilizatory niskowrzące aldehydy alifatyczne i katalizowany w kąpie
lach impregnacyjnych związkami cyno- i/lub cynkoorganicznymi, znamienny tym, że substancją czynną jest
mieszanina 0,5-5 części wagowych oleju metylowodorosilikonowego i 1 części wagowej oleju dwumetylosilikonowego o lepkości 300 + 150 cSt i zawartości grup silanolowych od 0,05 do 3%, a substancją emulgującą jest
polialkohol winylowy.
8k
(P. 138639)
6.02.1970.
Chemische Fabrik Pfersee GmbH Aogsburg, Anysburg, NRF (Willy Bernheim, Hans Deiner).
Sposób impregnacji ognioodpornej wyrobów włókien
niczych celulozowych, · wykonanych całkowicie lub czę
ściowo z naturalnym lub regenerowanych włókien celu
lozowych, znamienny tym, że materiały te impregnuje
się w wodnistych kąpielach, które zawierają trójchlo
rek sodowo-irydowy-tlenek fosforiaku, cyjanoaminę
oraz przynajmniej sól amonową kwasu ortofosforowe
go-, amidosulfonowego-, azotowego- lub siarkowego,
a następnie suszy się je oraz ewentualnie poddaje po
tym kondensacji przy podwyższonej temperaturze.
8k
(P. 149812)
3.08.1971.
Pierwszeństwo: 5.08.1970 - Włochy
Guido Verri i Anna Maria Verri, Mediolan, Włochy.
Sposób wytwarzania materiałów wełnianych i wełnopodobnych przeznaczonych zwłaszcza do drukowania,
Biuletyn - 2
(P. 150621)
21.09.1971.
Pierwszeństwo:
29.09.1970
Wielka
Brytania
ka Brytania, (Martin Alen Shepley).
Sposób obróbki materiałów włókienniczych, znamien
ny tym, że materiał włókienniczy poddaje się działaniu
nadtlenkiem wodoru w obecności zasady, przy czym
nadtlenek wodoru stosuje się w postaci emulsji wod
nego roztworu nadtlenku wodoru w rozpuszczalniku
węglowodorowym ewentualnie chlorowcowanym.
10a
(P. 147424)
7.04.1971.
Zakłady Koksownicze „Zdzieszowice", Zdzieszowice,
(Bronisław Małecki).
Urządzenie do oznaczania ciepła koksowania węgla
i mieszanek węglowych, znamienne tym, że wykonane
10
j e s t w postaci pieca k a l o r y m e t r y c z n e g o , k t ó r y s k ł a d a
się z r e t o r t y (1) o pojemności w s a d u w i ę k s z e j niż 6 kg,
w o k ó ł k t ó r e j ułożono e l e k t r y c z n e u z w o j e n i e g ł ó w n e (2)
o mocy większej niż 3 kW oraz w a r s t w ę izolacyjną,
wokół k t ó r e j ułożono r ó w n i e ż e l e k t r y c z n e u z w o j e n i e
k o m p e n s a c y j n e (6) o mocy większej niż 6 k W , p r z y c z y m
pomiędzy u z w o j e n i e m g ł ó w n y m (2) a k o m p e n s a c y j n y m
(6) ułożona jest izolacyjna ś c i a n k a (3), (4), i (5), na k t ó r e j
mierzy się różnicę t e m p e r a t u r .
l0a
(P. 150628)
22.09.1971.
Demokratyczna
Deutsches Brennstoffinstitut Freiberg, Freiberg, NRD,
(Boclo Wolf, Heinz Martin, Johannes Garstka, Klaus
Schöne).
Sposób cieplno-katalitycznego rozkładu gazu ziemnego
lub gazu towarzyszącego ropie naftowej w procesie cy
klicznym przy nadciśnieniu poniżej 1 atmosfery tech
nicznej, znamienny tym, że w jednym pojemniku do
reakcji i przy jednym i tym samym katalizatorze w na
stępstwie okresowym wewnątrz jednego cyklu prze
prowadza się utlenianie cząstkowe gazu wejściowego
zawierającego węglowodory i powietrze i/lub tlen oraz
reakcję wymiany węglowodorów z parą wodną w ten
sposób, że wydatki cieplne obu procesów częściowych
równoważą się przy zachowaniu samowystarczalności
cieplnej całkowitego procesu, zaś wyprodukowane gazu
w procesach cząstkowych różniące się składem oddzie
la się od siebie.
12d
Nr 15/1973
( P . 149467)
15.07.1971.
Federalna
Patent dodatkowy do patentu nr
(P. 143 326)
Robert Bosh GmbH, Stuttgart, NRF.
Filtr do cieczy utworzony ze zwiniętego spiralnie na
całej długości papierowego paska filtracyjnego posia
dającego przekrój w kształcie litery V, którego sąsied
nie warstwy przy brzegach po otwartej stronie paska
papierowego są szczelnie ze sobą złączone tak, że
w zwoju powstają dwie spiralne przestrzenie połączone
ze sobą i są one dostępne od przeciwległych stron zaś
filtracyjny pasek papierowy tworzy przebiegające po
przecznie do kierunku długości żłobkowe wklęsłości,
które przy spiralnym nawinięciu wyrównują długość,
według patentu nr
(P. 19487048), znamienny tym,
że żłobkowe wklęsłości (6) papierowego paska filtra
cyjnego (2) umieszczone są w części (5), która posiada
ramiona o przekroju poprzecznym w kształcie litery V
a druga część (10) jest gładka.
12d
(P. 152330)
21.12.1971.
G r a s s o s K o n i n k l i j k e M a c h i n e f a b r i e k e n N. V. s' Hertogenbosch, Holandia, (Henricus Alexis Corneus
Thyssen).
Urządzenie do oddzielania i oczyszczania cząstek s t a
łych w zawiesinie oraz e k s t r a k c j i t a k i c h cząstek, p o
siadające k o l u m n ę wyposażoną w tłok z a m y k a j ą c y jej
j e d e n koniec i p r z e z n a c z o n y do zgęszczania cząstek s t a -
10b
(P. 152219)
25.08.1971.
P i e r w s z e ń s t w o : 25.08.1970 - R e p u b l i k a P o ł u d n i o w e j
Afryki
J a n Lodwikus Jolste van Niekerk Pretoria, Republika
P o ł u d n i o w e j Afryki.
Sposób u l e p s z a n i a w ę g l a z n a m i e n n y t y m , ż e d o d a j e
się do niego związek m e t a l u alkalicznego i/lub związek
m e t a l u ziem alkalicznych.
Sposób w e d ł u g zastrz. 1, z n a m i e n n y t y m , że j a k o
związek m e t a l u alkalicznego i/lub związek m e t a l u ziem
alkalicznych stosuje się w ę g l a n sodu, c h l o r e k sodu, s i a r
czyn sodu, s i a r c z a n s o d u o r a z o d p o w i e d n i e sole p o t a
sowe i w a p n i o w e , j a k r ó w n i e ż m i e s z a n i n y d w u l u b
w i ę k s z e j liczby t y c h z w i ą z k ó w
Nr 15/1973
łych w zbitą warstwę i do przenoszenia części zbitej
warstwy cząstek stałych podczas suwu tłoczenia tłoka,
znamienny tym, że zawiera tłok (3) do dostarczania za
równo zawiesiny cząstek stałych w cieczy jak i odpro
wadzania z zawiesiny fazy ciekłej, oraz jest zaopatrzo
ne w zespół do usuwania cząstek stałych względnie
stopionej masy oczyszczonych cząstek stałych, który
jest umieszczony w części kolumny (1) przeciwległej
do tłoka (3), przy czym w tej części kolumny (1) znaj
duje się również zespół, za pomocą którego ciecz prze
mywająca jest dostarczana do kolumny dla ekstrakcji
lub oczyszczania cząstek stałych.
12d
(P. 153888)
6.03.1972.
Maschinenfabrik Karl Brieden und Co. Bochum-Lin
den, NRF, (Ernst Kühme).
Urządzenie do filtrowania cieczy, zawierające korDLis zaopatrzony w pokrywę, dno, króciec doprowadza
jący ciecz poddawaną oczyszczaniu, króciec spustowy
cieczy oczyszczonej, usytuowany osiowo wał przepro
wadzony przez pokrywę obudowy i wyposażone w obro
towo umieszczone świece filtracyjne, przy czym w celu
oczyszczania świece filtracyjne są kolejno dołączone do
instalacji płukania zwrotnego, w której ciecz jest kie
rowana przez świece filtracyjne w odwrotnym kierun
ku, znamienne tym, że do pionowego wału (7) jest przy
mocowana tarcza obrotowa (6), która jest osadzona
w korpusie (1) tak, że między dnem (3) korpusu (1)
i tarczą obrotową (6) tworzy się komora zasilająca (15)
dla poddawanej oczyszczaniu cieczy, ponadto na zaopa
trzonej w otwory (10) tarczy obrotowej (6) jest umie
szczony szereg cylindrycznych świec filtracyjnych (11),
korzystnie sześć świec, które są od dołu połączone
z komorą zasilającą (15) i przez płaszcze tych świec,
spełniające funkcję filtra, ciecz poddawana oczyszcza
niu dostaje się do otaczającej świece filtracyjne komo
ry zbiorczej (16), która ma połączenie z odpływem, przy
czym w jednej z odpowiadających liczbie świec filtra
cyjnych pozycji, które są ustawiane za pomocą skoko
wego obracania tarczy obrotowej (6), spód świec fil
tracyjnych (11) jest połączony z dającym się zamykać
przewodem odpływowym (19), służącym do okresowego
odprowadzania odsączonej cieczy, która przepływa w
kierunku odwrotnym, oczyszczając przy tym świece fil
tracyjne (11).
11
Sposób rozdzielania mieszanin gazowych na frakcje
składowe według ich ciężarów cząsteczkowych lub ato
mowych, znamienny tym, że mieszaninę poddaje się
działaniu siły odśrodkowej, przyłożonej do wiru o śred
nicy co najwyżej 5 mm, przy czym ciśnienie bezwzględ
ne gazu na wlocie wynosi 5-1000 mm słupa rtęci,
a stosunek ciśnienia na wlocie do ciśnienia na wylocie
zawiera się w przedziale 1,5-10 i odbiera się z części
peryferyjnej wiru frakcję o wyższym ciężarze cząstecz
kowym, a z części rdzeniowej wiru oddzieloną frakcję
o niższym ciężarze cząsteczkowym.
Urządzenie do stosowania sposobu według zastrz. 1-6,
znamienne tym, że składa się z obudowy mieszczącej
komorę separatora o przekroju kołowym posiadającej
wierzchołek i podstawę i mającej przynajmniej w czę
ści wierzchołkowej kształt stożka, przy czym średnica
komory przy podstawie wynosi co najwyżej 5 mm,
a średnica części wierzchołkowej wynosi co najmniej
0,01 mm, zaś przy podstawie komory w obudowie znaj
duje się co najmniej jeden otwór wlotowy gazu umie
szczony tak, aby zapewnić styczne wpływania gazu
z zewnątrz obudowy lub komory i ustalenie w komo
rze wirowego przepływu gazu od podstawy ku wierz
chołkowi, rozprowadzającego do części peryferyjnej
wiru składniki gazowe o wzrastającym ciężarze czą
steczkowym lub atomowym, a w kierunku rdzenia wi
ru składniki o malejącym ciężarze cząsteczkowym lub
atomowym, posiada otwór wylotowy przechodzący przez
obudowę przy podstawie komory i usytuowany współ
osiowo z komorą, otwór wylotowy w wierzchołkowej
części komory, przez który wypływa z komory gaz,
stanowiący peryferyjną część wiru, otwór wylotowy
w podstawie, przez który wypływa z komory rdzenio
wa część wiru tak, że składniki o niższym ciężarze czą
steczkowym lub atomowym zgromadzone są w gazie
wypływającym przez otwór wylotowy w podstawie ko
mory, a składniki o wyższym ciężarze cząsteczkowym
lub atomowym gromadzą się w gazie wypływającym
przez otwór wylotowy znajdujący się w wierzchołku ko
mory.
12g
(P. 140931)
27.05.1970.
Pierwszeństwo: 28.05.1969 - Stany Zjednoczone
Ameryki
Universal Oil Products Company, Des Plaines, USA,
(John Chandler Hayes).
12e
(P. 149303)
8.07.1971.
Ameryki.
Nils Anders Lennart Wikdahl, Djursholm, Szwecja.
2*
Sposób konwersji węglowodorów, znamienny tym, że
węglowodór w podwyższonej temperaturze i ciśnieniu
oraz w obecności wodoru, wprowadza się w zetknięcie
z mieszanką katalityczną zawierającą komponent bę
dący metalem z grupy platynowców, komponent ger
manowy w stanie utlenionym wyższym od odpowiada
jącego stanowi elementarnego metalu, komponent ha
logenowy i porowaty nośnik i zawierający na podsta
wowym podłożu od około 0,01 do około 2,0 procent wa
gowych metalu z grupy platynowców, od około 0,01 do
około 5,0 procent wagowych germanu i od około 0,5
do około 10 procent wagowych chlorowca.
Mieszanka katalityczna stosowana w sposobie we
dług zastrz. 1 - 36, znamienna tym, że składa się z kom
ponentu będącego metalem z grupy platynowców, kom
ponentu germanowego w stanie utlenienia wyższym
od odpowiadającego stanowi elementarnego metalu,
komponentu halogenowego i porowatego nośnika; za
wierająca na podstawowym podłożu od około 0,01
do około 2,0 procent wagowych metalu z grupy platy
nowców, od około 0,01 do około 5,0 procent wagowych
Nr 15/1973
12
germanu i od około 0,5 do około 10 procent wagowych
chlorowca.
12g
(P. 149433)
24.09.1970.
Ameryki
Universal Oil Products Company, Des Plaines, USA,
(Arthur Raymond Greenwood, Kenneth Donald Veselý).
Wielostopniowy reaktor do reformingu węglowodo
rów w obecności katalizatora znamienny tym, że skła
da się z ustawionej pionowo komory ciśnieniowej 5
i 11, co najmniej dwóch umiejscowionych pionowo,
pierścieniowych złóż katalizatora 6 i 13 trwale, współ
osiowo rozłożonych we wspomnianej komorze, przy
czym każde złoże ograniczone jest wewnętrzną i zew
nętrzną cylindryczną osłoną 7 i 7', umiejscowioną mię
dzy złożem a ściankami komory, wewnętrznego przewo
du 8 i 14 do każdego ze złóż, utworzonego przez we
wnętrzną cylindryczną osłonę, zewnętrznego, pierście
niowego przewodu 8' i 14' do każdego ze złóż, stano
wiącego przestrzeń między zewnętrzną, cylindryczną
osłona a ściankami komory ciśnieniowej, urządzeń wlo
towych 4 i 12 podłączonych do jednego z przewodów
każdego złoża służących do doprowadzania strumienia
węglowodorów, urządzeń wylotowych 9 i 15 podłączo
nych do drugiego przewodu każdego złoża służących
do odprowadzania cieczy ze złoża, urządzeń grzewczych
10 podłączonych do wylotowych urządzeń złoża gór
nego i wlotowych złoża następnego, używanych do
ogrzewania strumienia cieczy wschodzącego z pierw
szego złoża, a przechodzącego do następnego, urządzeń
wlotowych 62 i 63 katalizatora połączonych ze szczy
towym złożem katalizatora służących do wprowadza
nia katalizatora do komory, urządzeń wylotowych ka
talizatora 18 i 19 połączonych z najniższym złożem słu
żących do odprowadzania zużytego katalizatora oraz
przewodów 16 i 17 łączących poszczególne złoża katali
zatora służących do ułatwienia przechodzenia kataliza
tora ze złoża wyższego do niższego.
12g
(P. 149468)
12i
(P. 140813)
22.05.1970.
Polska Akademia Nauk Instytut Technologii Elek
tronowej, Warszawa, (Janusz Żak, Jan Ryżko).
Sposób zasilania parą wodną pieca do utleniania pły
tek monokrystalicznego krzemu, znamienny tym, że
część strumienia wody krążącej w wymuszonym obie
gu zamkniętym odprowadza się kroplami i poddaje
się częściowemu odparowaniu krople spadające swobod
nie, a uzyskaną parę wodną kieruje się do pieca razem
z gazem nośnym.
Urządzenie do stosowania sposobu według zastrz. 1,
znamienne tym, że składa się z pompy (1), znanego urzą
dzenia dejonizującego (2) i sondy (3) pomiaru rezystencji wody które stanowią elementy obwodu zamknię
tego, w którym krąży dejonizowana wroda oraz dozow
nika w postaci krzemu (4) zakończonego kapilára (5)
trwale połączoną z pionową rura (6) z płaszczem grzej
nym (7) i zaopatrzoną we wlot gazu nośnego (9) i wy
lot do pieca (8) gazu nasyconego parą a u dołu w zam
knięcie hydrauliczne (10) połączone przewodem z ob
wodem zamkniętym.
15.07.1971.
Pierwszeństwo: 18.07.1970
Wilkinson Sward Limited, Londyn, Wielka Brytania,
(Ronald James).
Pojemnik znamienny tym, że zawiera woreczek (15)
w którym znajduje się substancja będąca źródłem jo
nów podchlorynu, korpus (10) w której znajduje się roz
twór mydła, układ wylotowy pojemnika oraz zespół
zaworowy (11) który łączy woreczek (15) i korpus (10)
z układem wylotowym przy czym woreczek ten i korpus
poddane są ciśnieniu popelentu dzięki czemu po uru
chomieniu układu zaworowego (11) z układu wyloto
wego pojemnika wydobywa się piana zawierająca jony
podchlorynu.
12i
(P. 140840)
23.05.1970.
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dą
browskiego, Warszawa, (Krzysztof Kulicki).
Sposób odtleniania gazów szlachetnych znamienny
tym, że gaz szlachetny podlegający odtlenieniu prze
puszcza się wzdłuż jednej części kanału podzielonego
przegrodą w której znajdują się liczne wkładki z ma
teriału półprzewodnikowego, poddanego działaniu róż
nicy potencjałów tak skierowanej, że cząsteczki tlenu
z gazu podlegającego odtlenieniu zaabsorbowane na po-
Nr 15/1973
w i e r z c h n i p ó ł p r z e w o d n i k a dyfundują do drugiej części
k a n a ł u , w k t ó r e j znajduje się gaz płuczący.
13
przez m i e s z a n i e r o z t w o r ó w f l u o r k u glinowego z roz
t w o r a m i f l u o r k u sodowego w podwyższonej t e m p e r a
turze, w obecności k w a s u , odsączenie i w y s u s z e n i e
o t r z y m a n e g o p r o d u k t u krystalicznego, z n a m i e n n y t y m ,
że do jednego l u b do obu r o z t w o r ó w p r z e d ich z m i e
s z a n i e m dodaje się łącznie więcej niż 0,6 m o l a k w a s u
solnego l u b k w a s u azotowego na 1 mol f l u o r k u g l i n o
wego p o d d a w a n e g o reakcji, p r z y czym w m i a r ę z w i ę k
szania d o d a w a n e j ilości k w a s u m a l e j e s t o s u n e k N a F :
A1F 3 w p r o d u k c i e .
12m
(P. 155159)
4.05.1972
Pierwszeństwo: 7.05.1971 - Austria
Österreichische Stickstoffwerke AG., Linz, Austria,
(Alfred Schmidt).
12i
(P. 140934)
29.05.1970.
B i u r o P r o j e k t ó w B u d o w n i c t w a K o m u n a l n e g o , Łódź,
(Stanisław Polański).
Sposób wykorzystania rur jarzeniowych jako elek
trod do ozonizatora typu rurowego z n a m i e n n y t y m , że
r u r e j a r z e n i o w ą zawierającą w e w n ą t r z gaz umieszcza
się w r u r z e z e w n ę t r z n e j k o r p u s u ozonizatora współosio
wo poprzez założenie s p r ę ż y n e k c e n t r u j ą c y c h , p r z y czym
napięcie e l e k t r y c z n e p r z y k ł a d a się do istniejących k o ń
cówek r u r y z j e d n e j s t r o n y a po ich zużyciu i o d w r ó
ceniu r u r y do k o ń c ó w e k z d r u g i e j s t r o n y .
12i
(P. 140936)
29.05.1970.
Biuro P r o j e k t ó w B u d o w n i c t w a K o m u n a l n e g o , Łódź,
(Stanisław Polański).
Sposób wytwarzania elektrody do ozonizatora typu
rurowego z n a m i e n n a t y m , że r u r e szklaną p o d d a j e się
w e w n ą t r z działaniu gorącego ł u g u potasowego, n a s t ę p
nie płucze się wodą zwykłą i destylowaną, po czym
w y t r a w i a się w n ę t r z e około 20% k w a s e m fluorowodoro
w y m przez 10 do 20 m i n u t a n a s t ę p n i e po w y p ł u k a n i u
suszy się w t e m p e r a t u r z e około 20°C i stabilizuie
w t e m p e r a t u r z e 150 do 200°C, po czym w p r o w a d z a się
z j e d n e j s t r o n y folię a l u m i n i o w ą i z a m y k a się szczelnie
k o r k i e m z blaszką k o n t a k t o w ą , stykając ją z folią,
z d r u g i e j zaś s t r o n y z a m y k a się r u r ę p r o s t y m k o r
kiem.
Konstrukcja elektrody o t r z y m a n e j w e d ł u g zastrz. 1
z n a m i e n n a t y m , że s t a n o w i r u r ę szklaną (1) z a m k n i ę t ą
z obu s t r o n k o r k a m i (3 i 5), powleczoną w e w n ą t r z p o
włoką (2), przy czym z jednej s t r o n y p r z y k l e j o n a jest
do powłoki (2) folia a l u m i n i o w a (4) połączona z b l a s z
ką k o n t a k t o w ą (8) p r z y m o c o w a n ą do k o r k a (5) z którą
to blaszką k o n t a k t o w ą (8) połączony j e s t s t y k o w o top i k o w y bezpiecznik (7) d o p r o w a d z a j ą c y napięcie.
Sposób otrzymywania glinu i fluoru w postaci związ
ku, z rozcieńczonych roztworów wodnych, zwłaszcza
z ł u g ó w m a c i e r z y s t y c h po k r y s t a l i z a c j i f l u o r k u g l i n o
wego, z n a m i e n n y t y m , że t a k i e roztwory, mieszając
w t e m p e r a t u r z e 15 - 35°C, z a d a j e się g a z o w y m a m o
n i a k i e m l u b w o d n y m r o z t w o r e m a m o n i a k u albo w o d
n y m i r o z t w o r a m i soli a m o n o w y c h k w a s u węglowego
i d o p r o w a d z a w a r t o ś ć pH do z a k r e s u 6 - 6,5, k o r z y s t n i e
6,1 - 6,3, po czym oddziela w y t r ą c o n y fluoroglinian
amonowy.
12n
(P. 138640)
6.02.1970.
Pierwszeństwo: 7,02.1989 - F r a n c j a
I n s t i t u t F r a n c a i s d u P é t r o l e des C a r b u r a n t s e t L u b r i
fiants, R u e i l - M a l m a i s o n , F r a n c j a (Philippe Courty, H u
b e r t Ajot, B e r n a r d Delmon).
Sposób wytwarzania stałych i przezroczystych żeli
zawierających molibden i żelazo przez p o d d a n i e r e a k c j i
r o z t w o r ó w związków nieorganicznych z a w i e r a j ą c y c h j o
ny żelaza t r ó j w a r t o ś c i o w e g o i jony m o l i b d e n i a n u w s t o
s u n k u a t o m o w y m M o / F e 0,4 - 5, e w e n t u a l n i e częścio
wo zastąpionych j o n a m i m e t a l i o liczbie a t o m o w e j
57 - 71 i/lub co n a j m n i e j j o n a m i jednego związku m e
t a l u takiego jak c h r o m , wolfram, m a n g a n , w a n a d i u r a n ,
z n a m i e n n y tym, ż e r e a g e n t y w y j ś c i o w e z a w i e r a j ą c e ż e
lazo t r ó j w a r t o ś c i o w e i m o l i b d e n w s t o s u n k u a t o m o
w y m M o / F e 0,4 - 5, e w e n t u a l n i e z d o d a t k i e m związ
k ó w m e t a l i o liczbie a t o m o w e j 57 - 71 i/lub co n a j
m n i e j jednego związku m e t a l u , takiego jak c h r o m , w o l
fram, m a n g a n , w a n a d i u r a n , miesza się w obecności
w o d y w ilości nie p r z e k r a c z a j ą c e j w y m a g a n e j ilości do
w y t w o r z e n i a oddzielnie n a s y c o n y c h r o z t w o r ó w w o d
n y c h k a ż d e g o użytego związku i ogrzewa w z a k r e s i e
t e m p e r a t u r y p o m i ę d z y t e m p e r a t u r ą k r z e p n i ę c i a tych
r o z t w o r ó w n a s y c o n y c h a t e m p e r a t u r ą 150 °C.
12n
(P. 138665)
6.02.1970.
Stołeczne Z a k ł a d y W y r o b ó w C h e m i c z n y c h . W a r s z a
wa, (Ewa B e d n a r k i e w i c z , Alina G o t t w a l d , Mieczysław
Lendziszewski).
Sposób odzyskiwaniu molibdenu z roztworów odpa
dowych p o w s t a j ą c y c h p r z y p r o d u k c j i t l e n k u m o l i b d e n u
i z roztworów potrawiennych powstających przy prze
robie d r u t ó w m o l i b d e n o w y c h i w o l f r a m o w y c h z n a m i e n
ny t y m , że m o l i b d e n w y t r ą c a sie z tych r o z t w o r ó w
w ś r o d o w i s k u k w a ś n y m p r z y pH m n i e j s z y m od 2,5
przez działanie r o z t w o r a m i z w i ą z k ó w żelaza t r ó j w a r
tościowego.
12m
(P. 150774)
28.09.1971.
12n
(P. 149577)
21.07.1971.
P i e r w s z e ń s t w o : 14.08.1970, N R D
Österreichische
Stickstoffwerke
Aktiengesellschaft,
Linz, A u s t r i a ( F e r d i n a n d W e i n r o t t e r , W a l t e r Müller,
Alfred S c h m i d t , Wolfgang Gauster).
V E B Mansfeld K o m b i n a t W i l h e l m P i e c k L u t h e r s t a d t
Eislehen. NRD, (Klaus Nein, D i e t m a r Schab, H e l m u t
Starsinzky).
Sposób w y t w a r z a n i a fluoroglinianów sodu o s t o s u n
ku m o l o w y m N a F : A1F 3 w y n o s z ą c y m m n i e j niż 2,85 : 13
Urządzenie do równoległego p r z e p ł y w u elektrolitu
w w a n n i e z n a m i e n n e tym, że po w e w n ę t r z n e j s t r o n i e
14
Nr 15/1973
ścian wanny znajduje się pionowo usytuowany system
wlotu i wylotu elektrolitu (2), złożony z rurowego prze
wodu dopływu (3) i odpływu (4), przy czym przewód
rurowy (3) na wysokości nieco poniżej dolnej krawę
dzi katody (6) po jednej stronie, mniej lub bardziej
równolegle do odpowiedniej ściany wanny, posiada je
den lub szereg otworów dopływowych (5), których prze
krój zapewnia taką prędkość przepływu, że cały elek
trolit zostanie skierowany wokół grupy elektrod, nie
powodując jednak zabierania szlamu anodowego, znaj
dującego się pod elektrodami (10), zaś przewód ruro
wy (4) zaopatrzony jest w otwory odpływowe (8), znaj
dujące się po jednej stronie ponad wysokością wszyst
kich elektrod, mniej lub bardziej równolegle do odpo
wiedniej ściany, wanny, przy czym najwyżej położony
otwór (9) wykonany jest podłużnie, z dolną krawędzią
na wysokości elektrolitu przy normalnym wypełnieniu
wanny, przy czym zespolenie rurowego przewodu do
pływu (3) i odpływu (4) dokonane jest ściankami tych
rur, na których nie ma otworów (5, 8 i 9).
12η
(Ρ. 153827)
2.03.1972.
Montecatini Edison S.p.A., Mediolan, Włochy, (Domenico Morero, Ugo Montiglio, Pierfrancesco Aspes, Giampiero Basjle).
Sposób otrzymywania ferromagnetycznego dwutlenku
chromu, znamienny tym, że ogrzewa się uwodniony
chromian chromu (III) o wzorze Cr2(CrO4)3 · nH2O,
w którym n może wynosić od 1 do 8, w temperaturze
250°C - 500°C i pod ciśnieniem tlenu pomiędzy 3 0 -1000 atm.
12n
(P. 155191)
5.05.1972.
Farbenfabriken Bayer Aktiengesellschaft, Leverku
sen, NRF, (Peter Woditsch, Kurt Hill, Franz Hund,
Fritz Rodi).
Sposób otrzymywania ferromagnetycznych tlenków
żelaza o wysokim natężeniu koercyjnym przez odwod
nienie, ewentualnie wygrzewanie, redukcję i ponowne
utlenienie α-FeOOH w postaci igieł do γ-Fe2O3 o sto
sunku długości do grubości igieł wynoszącym 2:1 - 20:1
przy czym otrzymywanie α-FeOOH stosowanego jako
materiał wyjściowy, prowadzi się przez utlenienie roz
tworu soli żelazawej za pomocą tlenu powietrza lub
innego środka utleniającego z szybkością tworzenia się
pigmentu 0,5-15 g/l.h, korzystnie 3 - 8 g/l.h w obecności
zarodków α-FeOOH wytwarzanych ewentualnie z do
datkiem jonów fosforanowych przy użyciu zasadowych
środków strącających lub innych substancji wiążących,
protony, znamienny tym, że otrzymywanie pigmentu
prowadzi się w obecności jonów fosforanowych.
12o
(P. 138257)
20.01.1970.
Ameryki
Merck Co., Inc. Rahwa, USA, (Burton G. Christensen,
Lorji D. Cama).
Sposób
otrzymywania
kwasów
epoksyfosfonowych,
znamienny tym, że diastereoizomery kwasu (l-R6-epoksyetylo)-fosfonowego, w którym R6 oznacza wodór lub
niższy alkil lub jego pochodną, oraz poddaje sie rozdzie
leniu i wyodrębnia diastereoizomer kwasu fosfonowego
posiadający aktywność przeciwbakteryjną.
12o
(P. 138274)
20.01.1970.
Polska Akademia Nauk Instytut Chemii Organicznej,
Warszawa, (Edward Grochowski, Wojciech Kulicki).
Sposób wytwarzania 2-bromoetanolu przez bromowa
nie glikolu etylenowego, znamienny tym, że na zawie
sinę czerwonego fosforu w glikolu etylenowym działa
się bromem następnie po wprowadzeniu całej ilości
bromu mieszaninę utrzymuje się w podwyższonej tem
peraturze do 100°C w ciągu do 2,5 godzin, po czym usu
wa sie produkty nieorganiczne a pozostałość destyluje
się w środowisku bezwodnym w temperaturze do 150°C.
12o
(P. 138283)
11.10.1967.
Instytut Tworzyw Sztucznych, Warszawa, (Piotr Penczek, Henryk Staniak, Zbigniew Łazowski).
Sposób wytwarzania mieszaniny bezwodników i polibezwodników kwasowych, znamienny tym, że dimeryzowana, polimeryzowane lub kopolimeryzowane kwasy
tłuszczowe lub produkty częścioweso lub prawie całko
witego uwodornienia nienasyconych kwasów tłuszczo
wych ogrzewa się z bezwodnikiem octowym i oddesty-
BIULETYN
Nr 15/1973
URZĘDU PATENTOWEGO
l o w u j e się p o w s t a ł y k w a s octowy i n a d m i a r b e z w o d n i k a
octowego.
12o
(P. 138626)
Pierwszeństwo:
12o
(P. 140119)
Pierwszeństwo:
5.02.1970.
mit
22.04.1969 Ameryki
18.04.1970.
Stany
Zjednoczone
Ciba Société A n o n y m e , Bazylea, S z w a j c a r i a .
11.02.1969 - N R F
Merck-Anlagen-Gesellschafi
tung, D a r m s t a d t , N R F .
15
beschränkter
Haf
Sposób
wytwarzania
9 a-fluoro-16-iluorometyleno- p r e d n i z o l o n o - 2 1 - e n a n t a n u , z n a m i e n n y t y m , że 9 a-fluo r o - 1 6 - f l u o r o m e t y l e n o - p r e d n i z o l o n l u b jego pochodną
mającą niższą g r u p ę estrową w pozycji 21, estryfikuje
się l u b p r z e e s t r y f i k o w u j e z a pomocą k w a s u e n a n t o w e go albo chemicznie czynnej p o c h o d n e j tego k w a s u , bądź
też 9 α - f l u o r o - 1 1 β, 2 1 - d w u h y d r o k s y - 1 6 α, 17 α-epoksy-16 β - f l u o r o m e t y l o - l , 4 - p r e g n a d i e n o - 3 , 2 0 - d i o n o - 2 1 - e n a n t a n t r a k t u j e się f l u o r o w o d o r e m , c h l o r o w o d o r e m , albo
b r o m o w o d o r e m w b e z w o d n y m r o z p u s z c z a l n i k u albo
9α-iluoro-16-fluorometyleno-nydrokortizono-21-enantan
t r a k t u j e c h e m i c z n y m i , albo m i k r o b i o l o g i c z n y m i ś r o d
k a m i p o w o d u j ą c y m i odszczepienie w o d o r u w pozycji 1 (2)
l u b 9 β, 11 β-epoksy-16-fluorometyleno-17 α, 2 1 - d w u h y d r o k s y - l , 4 - p r e g n a d i e n - 3 , 2 0 - d i o n o - 2 1 - e n a n t a n , albo 9 β,
11 β; 16 α, 17 a - d w u e p o k s y - 1 6 β - f l u o r o m e t y l o - 2 1 - h y d r o ksy-l,4-pregnadien-3,20-diono-21-enantan poddaje r e
akcji z f l u o r o w o d o r e m albo 9 α-fluoro-11 β, 17 α - d w u h y droksy-16-fluorometyleno-l,4-pregnadien-3,20-dion pod
daje r e a k c j i z j o d e m w ś r o d o w i s k u a l k a l i c z n y m , a n a
s t ę p n i e z sola k w a s u e n a n t o w e g o , bądź też 2-chlorowco-9 α - f l u o r o - 1 6 - f l u o r o m e t y l e n o - h y d r o k o r t i z o n o - 2 1 - e n a n t a n albo 2,4-dwuchlorowco-9 α -fluoro-11 β-, 1 7 α - d w u hydroksy- 16-fluorometyleno- 21-enantyloksy-pregnan-3,20-dion, k t ó r y j a k o chlorowiec z a w i e r a chlor l u b
b r o m , t r a k t u j e się ś r o d k a m i p o w o d u j ą c y m i odszcze
pienie cząsteczki c h l o r o w c o w o d o r u .
Sposób p r z e p r o w a d z a n i a g r u p y 3-hydroksy-5α,6a- o k s y d o w e j s t e r o i d u szeregu p r e g n a n u w g r u p ę Δ 4 -3- k e t o n o w ą , z n a m i e n n y t y m , że 3 - h y d r o k s y - 5 a , 6a-oksyd o p r e g n a n p o d d a j e się r e a k c j i z 1 g r a m o r ó w n o w a ż n i k i e m j o d o w o d o r u , o t r z y m a n ą 3 - h y d r o k s y - 6 β , 5α-jodoh y d r y n ę utlenia w położeniu 3 w celu o t r z y m a n i a od
p o w i e d n i e j 3-keto-6β, 5 α - j o d o h y d r y n y , k t ó r ą z kolei
p o d d a j e się reakcji ze związkiem o d w a d n i a j ą c y m , zdol
nym do przeprowadzania grupy 3-keto-5α-hydroksylow e j s t e r o i d u w g r u p ę Δ 4 - 3 - k e t o n o w ą i ze związkiem r e
dukującym, zdolnym do przeprowadzenia otrzymanego
związku c h l o r o w c o h y d r y n o w e g o w o d p o w i e d n i związek
olefinowy, przy czym związek Δ 4 - 6 - j o d o - 3 - k e t o n o w y
p o d d a j e się r e a k c j i usunięcia a t o m u jodu, a p o w s t a ł y
związek Δ 5 - 3 - k e t o n o w y p o d d a j e p r z e g r u p o w a n i u w
związek Δ 4 - 3 - k e t o n o w y i e w e n t u a l n i e u w a l n i a związane
g r u p y h y d r o k s y l o w e i k e t o n o w e albo istniejące w o l n e
g r u p y h y d r o k s y l o w e p r z e k s z t a ł c a funkcjonalnie.
12o
(P. 140120)
18.04.1970.
P i e r w s z e ń s t w o : 22.04.1969 - S t a n y Zjednoczone
Ameryki
Sposób w p r o w a d z a n i a p o d w ó j n e g o w i ą z a n i a olefinowego do pozycji 5,6 s t e r o i d u , z n a m i e n n y t y m , że 5α,6α- o k s y d o s t e r o i d l u b m i e s z a n i n ę 5α,6α- i 5β,6β-oksydos t e r o i d ó w p o d d a j e się r e a k c j i z n a d m i a r e m p o n a d 2
równoważników molowych jodowodoru.
12o
(P. 140818)
Pierwszeństwo:
22.05.1970.
23.05.1969 - J a p o n i a
N i p p o n S h o k u b a u K a g a k u K o g y o Co, L t d , O s a k a , J a
ponia, (Eijiro Ide, T h o s h i h i k o K u m a z a w a , I s a m u Kiguchi).
Sposób w y t w a r z a n i a t l e n u e t y l e n u w fazie gazowej
w wyniku reakcji katalitycznego utleniania etylenu
c z ą s t k o w y m t l e n e m w obecności s r e b r n e g o k a t a l i z a t o r a
z n a m i e n n y t y m , że r e a k c j ę p r o w a d z i się w w ę g l o w o
stalowej rurze, której wewnętrzna powierzchnia po
k r y t a jest powłoką ze s t o p u niklowo-fosforowego, ufor
mowaną bezprądowo.
12o
(P. 138671)
Pierwszeństwo:
7.02.1970.
8.02.1969 - H o l a n d i a
Pierwszeństwo:
S t a m i c a r b o n N.V., H e e r l e n , H o l a n d i a (Jozef Aloys
T h o m a , Jozef F r a n c i s c u s M a r i a Klein, L e o n a r d u s H u
bertus Geurts).
Sposób w y t w a r z a n i a γ - c y j a n o b u t y r a l d e h y d u , z n a
m i e n n y t y m , że p o d d a j e się hydrolizie γ - c y j a n o b u t y r a l diminę.
12o
(P. 138672)
Pierwszeństwo:
12o
7.02.1970.
8.02.1969 - H o l a n d i a
S t a m i c a r b o n N.V., H e e r l e n , H o l a n d i a (Jozef Aloys
T h o m a , Jozef F r a n c i s c u s M a r i a Klein, L e o n a r d u s H u
bertus Geurts).
Sposób w y t w a r z a n i a γ - c y j a n o b u t y r a l d i m i n przez r e
akcję a c e t a l d i m i n y z a k r y l o n i t r y l e m , z n a m i e n n y t y m ,
że a k r y l o n i t r y l p o d d a j e się r e a k c j i w t e m p e r a t u r z e
7 0 - 1 3 0 ° C z a c e t a l d i m i n ą w s t o s u n k u c o n a j m n i e j 0,8
mola a c e t a l d i m i n y na mol a k r y l o n i t r y l u a po osiągnię
ciu m a k s y m a l n i e 50% p r z e m i a n y a k r y l o n i t r y l u , i po r e
generacji n i e s k o n w e r t o w a n y c h : a k r y l o n i t r y l u i a c e t a l
d i m i n y , m i e s z a n i n ę r e a k c y j n ą p o d d a j e się rozdzielaniu.
(P. 140885)
26.05.1970.
31.05.1969 - N i e m i e c k a R e p u b l i k a
Federalna
D y n a m i t Nobel Aktiengesellschaft,
(Hans Leuck, K l a u s T h e w a l t ) .
Trieisdorf, N R F .
Sposób w y t w a r z a n i a k w a s u b e n z e n o k a r b o k s y l o w e g o
lub e s t r u k w a s u b e n z e n o d w u k a r b o k s y l o w e g o zwłaszcza
k w a s u p - t o l u i l o w e g o i/albo e s t r u j e d n o m e t y l o w e g o
k w a s u tereftalowego przez u t l e n i e n i e k s y l e n u i/albo
e s t r ó w k w a s u toluilowego alifatycznych alkoholi n a s y
conych o 1 - 5 a t o m a c h węgla, zwłaszcza p - k s y l e n u
i/albo e s t r u k w a s u p - t o l u i l o w e g o za pomocą t l e n u l u b
gazów z a w i e r a j ą c y c h tlen, w obecności k a t a l i z a t o r ó w
z a w i e r a j ą c y c h m e t a l e ciężkie, w podwyższonej t e m p e
r a t u r z e zwłaszcza 1 2 0 - 1 7 0 ° C , k o r z y s t n i e 1 4 5 - 1 5 5 ° C
i pod z w i ę k s z o n y m ciśnieniem zwłaszcza 2 - 1 0 ata, k o
r z y s t n i e 5 - 7 , 5 ata, z n a m i e n n y t y m , ż e s t r u m i e ń g a z o
wego t l e n u w p r o w a d z a się do k o l u m n y w k t ó r e j z a
chodzi u t l e n i a n i e od dołu s y m e t r y c z n i e i osiowo do ś r o
d o w i s k a r e a k c y j n e g o z p r z e p ł y w e m w a g o w y m przy
w i o d ę 5 0 - 2 5 0 kg/m2 na sekundę korzystnie 100-200
kg/m2 na sekundę.
Urządzenie do p r z e p r o w a d z a n i a sposobu w e d ł u g zastrz. 1 - 3 , z n a m i e n n y t y m , że dolna część k o l u m n y w
16
k t ó r y m zachodzi utlenianie, jest z a o p a t r z o n a w p r z e w ó d
do d o p r o w a d z a n i a g a z u o r a z r u r e w k t ó r e j zachodzi
m i e s z a n i e gazu z cieczą.
12o
(P. 141094)
4.06.1970.
P i e r w s z e ń s t w o : 12.06.1969 - Wielka B r y t a n i a
k a B r y t a n i a , ( J a m e s D e r e k Birchall, J o h n E d w a r d Cassidy).
Sposób wytwarzania n o w y c h kompleksów fosforanu
glinu zawierających chemicznie związany chlorowiec,
taki jak chlor lub brom i co najmniej jedną chemicznie
związaną cząsteczkę związku hydroksylowego, o wzorze
R O H , w k t ó r y m R oznacza a t o m w o d o r u l u b r o d n i k a l i
fatyczny o 1 - 1 0 a t o m a c h węgla, k o r z y s t n i e 1 - 4 a t o
m a c h węgla, w k t ó r y c h s t o s u n e k ilościowy g r a m o a t o m ó w glinu d o g r a m o a t o m ó w fosforu w y n o s i 1 - 2 : 2 - 1 ,
k o r z y s t n i e 1 : 1, a s t o s u n e k g r a m o a t o m ó w glinu do g r a
m o a t o m ó w chlorowca w y n o s i k o r z y s t n i e 1 : 1, z n a m i e n
ny t y m , że związek glinu, k o r z y s t n i e h a l o g e n e k glinu,
p o d d a j e się reakcji ze związkiem h y d r o k s y l o w y m
o o g ó l n y m w z o r z e R O H , w k t ó r y m R ma wyżej p o d a n e
znaczenie i z k w a s e m fosforowym l u b ze związkiem
t w o r z ą c y m w w a r u n k a c h r e a k c j i k w a s fosforowy i j e
żeli użyty do reakcji związek glinu nie jest h a l o g e n
k i e m - r ó w n i e ż z c h l o r o w c o k w a s e m , po czym e w e n t u
alnie wydziela się k o m p l e k s o w y fosforan glinu w p o
staci s t a ł e j , w p r z y p a d k u użycia organicznego związku
h y d r o k s y l o w e g o jako r e a g e n t u , o t r z y m a n y k o m p l e k s o
wy związek fosforanowy e w e n t u a l n i e p o d d a j e się h y
drolizie.
Nr 15/1973
12o
(P. 149273)
Pierwszeństwo: 8.07.1970 - Stany Zjednoczone Ameryki
Ciba-Geigy AG, Bazylea, S z w a j c a r i a i A g r i p a t S. Α.,
Bazylea, Szwajcaria.
Sposób
wytwarzania
4,4-dwubromodwubenzoilu,
znamienny tym, że benzoinę poddaje się reakcji z moczni
k i e m w ś r o d o w i s k u obojętnego, nierozpuszczalnego w
wodzie rozpuszczalnika organicznego, w t e m p e r a t u r z e
1 0 0 - 2 0 0 ° C , po czym b r o m u j e się o t r z y m a n y 4,5-dwufenyloimidazolon-2 i utlenia p r o d u k t b r o m o w a n i a .
12o
(P. 149275)
(P. 141123)
6.06.1970.
I n s t y t u t P r z e m y s ł u Organicznego, W a r s z a w a , (Edyta
Boboli, W ł a d y s ł a w Longin M a ł a ś n i c k i , Mieczysław K o
walski, Andrzej Pazgan).
Sposób wytwarzania mieszaniny chlorków d w u - i jedno-n-oktylocynowych w r e a k c j i cyny i c h l o r k u n - o k t y lowego w t e m p e r a t u r z e 1 7 5 - 2 0 0 ° w obecności k a t a l i z a
t o r a fosforowego z n a m i e n n y t y m , że jako k a t a l i z a t o r
stosuje się t r ó j c h l o r e k fosforu w ilości 0,03-0,08 m o l a
na 1 g r a m o a t o m cyny, p r z y czym r e a k c j ę p r o w a d z i się
z r ó w n o c z e s n y m o d d e s t y l o w y w a n i e m powstającego w
czasie reakcji a l f a - o k t e n u .
12o
(P. 141124)
6.06.1970.
Grodziskie Z a k ł a d y F a r m a c e u t y c z n e „Polfa", G r o
dzisk Mazowiecki, ( J a k u b G i e r m a s i ń s k i , H e n r y k Kycia).
Sposób wytwarzania acetali formyloacetonu d z i a ł a
n i e m a l k o h o l u i k w a s u m i n e r a l n e g o na sól sodową for
m y l o a c e t o n u , z n a m i e n n y t y m , że powstającą ubocznie
sól nieorganiczną w y d z i e l a się ze ś r o d o w i s k a r e a k c j i
w postaci r o z t w o r u w o d n e g o .
12o
(P. 141225)
10.06.1970.
P i e r w s z e ń s t w o : 11.06.1969 - H o l a n d i a
S t a m i c a r b o n N.V., H e e r l e n , H o l a n d i a , (Ientie B o n n e m a , H e n r i Hoseph, H u b e r t Simon).
Sposób odzyskiwania akrylonitrylu z wodnego roz
tworu soli a m o n o w y c h zanieczyszczonego nieznacznymi
ilościami a k r y l o n i t r y l u , a c e t o n i t r y l u , k w a s u c y j a n o w o
dorowego i c y j a n o h y d r y n y , k t ó r y to r o z t w ó r p o w s t a j e
podczas oziębiania gorących gazów r e a k c y j n y c h z s y n
tezy a k r y l o n i t r y l u p r z y b e z p o ś r e d n i m ich zetknięciu
z wodą chłodzącą zawierającą k w a s m i n e r a l n y i z k t ó
rego to r o z t w o r u o d p ę d z a się a k r y l o n i t r y l przez o g r z e
w a n i e w k o l u m n i e d e s t y l a c y j n e j , z n a m i e n n y t y m , że
o d p ę d z a n i e to p r o w a d z i się w fazie b ł o t n e j w t e m p e r a
t u r z e poniżej
100°C, k o r z y s t n i e w t e m p e r a t u r z e
40-75°C.
7.07.1971.
P i e r w s z e ń s t w o : 8.07.1970, 5.10.1970 - N R F
F a r b w e r k e H o e c h s t Aktiengesellschaft v o r m a l s M e i
ster L u c i u s u . B r ü n i n g , F r a n k f u r t n / M e n e m , N R F (Wil
h e l m R i e m e n s c h n e i d e r , H a n s K r e k e l e r , H e l m u t Meidert).
Sposób
wytwarzania
czterochlorku
węgla
i
fosgenu
w
nieobecności
katalizatorów,
znamienny
tym,
że
za
w i e r a j ą c e tlen związki w ę g l a i w o d o r u l u b z a w i e r a j ą c e
tlen związki w ę g l a i w o d o r u , t l e n e k węgla, d w u t l e n e k
węgla lub wodę w mieszaninie z aromatycznymi, chlo
rowanymi aromatycznymi, chlorowanymi alifatycznymi
lub chlorowanymi cykloalifatycznymi węglowodorami,
p o d d a j e się r e a k c j i z c h l o r e m w t e m p e r a t u r z e 400° 800° i pod ciśnieniem 50 - 800 atn.
12o
(P. 149301)
Pierwszeństwo:
12o
7.07.1971.
8.07.1971.
9.07.1970 - W i e l k a B r y t a n i a
Ciba-Geigy A. G., Bazylea, Szwajcaria.
Sposób
wytwarzania
środka
powierzchniowo-czynnego znamienny tym, że cyjanoetyluje się pierwszorzędową a l k i l o a m i n ę o 12 - 22 a t o m a c h węgla, o t r z y m a n ą
N, N ' - d w u - ( c y j a n o e t y l o ) pochodną u w a d a r n i a się do
związku a m i n o w e g o , k t ó r y n a s t ę p n i e p o d d a j e się r e a k
cji z 3 0 - 2 0 0 m o l a m i t l e n k u e t y l e n u na m o l związku
aminowego.
12o
(P. 149305)
8.07.1971.
Ameryki
M e r c k a n d Co., Inc., R a h w a y , S t a n y Zjednoczone
A m e r y k i (David F . Hinkley, J o h n B . Conn, F r e d e r i c k
W. Bollinger).
Sposób wytwarzania l,2-a-metyleno-6,7-α-dwufluorometyleno-20-spiroksy-4-enonu-3, z n a m i e n n y t y m że
l , 2 - a - m e t y l e n o - 2 0 - s p i r o k s a - 4 , 6 - d i e n o n - 3 p o d d a j e się r e
akcji z t r ó j m e t y l o t r ó j f l u o r o c y n ą l u b z a l k o h o l e m , o t r z y
m u j ą c k e t a l w pozycji 3, k t ó r y n a s t ę p n i e p o d d a j e się
r e a k c j i z c h l o r o t r ó j f l u o r o o c t a n e m sodu albo 1,2-a-metyl e n o - 2 0 - s p i r o k s a - 4 , 6 - d i e n o n - 3 p o d d a j e się r e a k c j i z k w a
s e m m e t a c h l o r o w a d b e n z o e s o w y m , o t r z y m u j ą c pochodną
6,7-β-epoksy, k t ó r ą p o d d a j e się r e a k c j i z d w u f l u o r o m e tylenotrójfenylofosforanem, a o t r z y m a n y związek w y
osabnia się.
Nr 15/1973
12ο
(P. 149425)
13.07.1971.
Pierwszeństwo: 15.07.1970 - Węgry
EGYT Gyógyszervegyészeti Gyár, Budapeszt, Węgry,
(Kálmán Hideg, Olga Hideg, Lajos Váczi).
Sposób wytwarzania nowych soli α-merkaptooctanu,
α-merkaptopropionianu oraz β-merkaptopropionianu
aminoadamantanu znamienny tym, że aminoadamantan
wprowadza się w reakcję w rozpuszczalniku z kwasem
a-merkaptooctowym, a-merkaptopropioniowym albo
(3-merkaptopropionowym.
(P. 149522)
12o
17.07.1971.
Pierwszeństwo: 17.07.1970 - Szwajcaria
F. Hoffmann - La Roche and Co. Aktiengesellschaft,
Bazylea, Szwajcaria, (Karl Bernauer, Janos Borgulya,
Erika Böhni).
Sposób wytwarzania pochodnych naftochinonu o wzo
rze ogólnym 1, w którym R oznacza atom wodoru, chlo
rowca lub niższą grupę alkoksylową, a R1 oznacza grupę
o wzorze 5 lub 6, w których R2 oznacza atom wodoru,
niższą grupę alkilową ewentualnie podstawioną grupę
fenylową, lub niższą grupę fenyloalkilową, znamienny
tym, że związek o wzorze ogólnym 2, w którym R ma
wyżej podane znaczenie, a R3 oznacza grupę dającą się
odszczepić, poddaje się reakcji z aminą o wzorze ogól
nym 3, w którym R1 ma wyżej podane znaczenie, lub
związek o wzorze ogólnym 4, w którym R i R1 mają wy
żej podane znaczenie, utlenia się i w związku o wzorze
1, w którym R oznacza atom wodoru lub chlorowca,
różnego od chloru, ewentualnie wymienia grupę R na
atom chloru.
17
się wyższą próżnię w stosunku do próżni występującej
w poprzedzającej ją kolumnie, znamienny tym, że pary
destylatu z górnej części końcowej kolumny wtrysku
je się w sposób ciągły razem z parą wodną do dolnej
części kolumny poprzedzającej kolumnę końcową.
12o
(P. 149584)
23.07.1971.
Pierwszeństwo: 28.07.1970 - ZSRR
Wsjesojuzny Nauczno - Isslediwatelski Institut Sinteticzeskowo Kauchuka imienia akademika Lebedeva,
Leningrad, ZSRR, (Ilia Iosifowicz Pisrnan, Izaak Abra
mowicz Liwshits, Amir Mamedowicz Bakhishizade, Li
dia Nikhaiłowna Korbowa, Galina Veniaminowa Kowa
lewa, Tatjana Iosifowna Bogolepowa, Zhaneta Armenovna Mirzoian, Nina Nikołajewna Marasanowa, Wale
ry Rudolfowicz Ansheles, German Władymirowicz Broi-Karre).
Sposób otrzymywania alkilidenopochodnych norbornenow na drodze izomeryzacji alkilonorbornenów
w obecności katalizatorów o charakterze zasadowym,
znamienny tym, że izomeryzację alkilonorbornenów pro
wadzi się na katalizatorze, stanowiącym trójskładowy
system, składający się z metalu alkalicznego lub jego
amoniakowych kompleksów, nośnika o wysoko rozwi
niętej powierzchni i związków metali alkalicznych lub
ziem alkalicznych.
12o
(P. 149585)
23.07.1971.
Pierwszeństwo: 7.08.1970 - Holandia
N. V. Organon, Oss, Holandia, (Harm Jan Panneman).
Sposób
wytwarzania
pochodnych
benzocyklobutenu
znamienny tym, że związki o wzorze ogólnym 1, w któ
rym n przyjmuje wartości 0, 1 lub 2, R1, R2, R3 i R4
oznaczają wodór lub grupę alkilową zawierającą 1 - 6
atomów węgla, R3 oznacza wodór, grupę alkilową za
wierającą 1 - 6 atomów węgla lub grupę aminową,
a R6 i R7 oznaczają wodór, chlorowiec, grupę hydroksy
lową, trójfluorometylową, niższą grupę alkilową lub
alkoksylową, lub tworzą łącznie lub oddzielnie grupę
alkilenodwutlenkową, jak również ich sole powstałe
przez przyłączenie kwasu, otrzymuje się zgodnie z reak
cjami podanymi w opisie i przykładach.
12ο
(P. 149657)
26.07.1971.
(P. 149581)
120
Pierwszeństwo:
21.07.1971.
24.07.1970 - Francja
Melle-Bezons, Melle (Deux-Sévres), Francja, (Paul
Biarnais).
Sposób oczyszczania estrów wysokowrzących wytwa
rzanych na drodze estryfikacji alkoholu użytego w nad
miarze i kwasu lub jego bezwodnika, w obecności ka
talizatora, po neutralizacji mieszaniny poreakcyjnej,
przemyciu wodą, a następnie oddzielenie nadmiaru
alkoholu, pozostałej wody i zanieczyszczeń przez de
stylację z parą wodną w kolejnych kolumnach destyla
cyjnych, z których w dwóch ostatnich stosuje się obni
żone ciśnienie, przy czym w ostatniej kolumnie stosuje
Biuletyn - 3
Shell Internationale Research Maatschappij N. V.,
Haga, Holandia).
Sposób wytwarzania podstawionych estrów winylo
wych kwasów fosforowych znamienny tym, że haloge
nek kwasu fosforu o wzorze ogólnym 1, w którym Y
oznacza Hal, grupę alkilową zawierającą 1 - 5 atomów
węgla lub grupę alkoksylową zawierającą 1-10 atomów
węgla, Hal oznacza atom chloru lub bromu, a X ozna
cza atom tlenu lub siarki, poddaje się reakcji z anionem
enolanowym pochodzącym od aldehydu lub ketonu
o wzorze ogólnym 2, w którym R1 oznacza atom wo
doru, grupę metylową lub grupę fenylową, ewentual
nie zawierającą jeden lub więcej podstawników, R2
oznacza atom wodoru, chloru lub bromu, a R3 oznacza
atom chloru lub bromu, grupę alkilową zawierającą
18
1-5 atomów węgla grupę α-(C1-C6alikilo)benzyloksykarbonylową C O - O - C H ( C 1 C 5 a l k i l o ) - C 8 H 5 lub pod
stawioną grupę karbamoilową o wzorze ogólnym C O -NR4R5, w którym R4 oznacza atom wodoru lub grupę
alkilową zawierającą 1-5 atomów węgla, a R5 oznacza
grupę alkilową zawierającą 1 - 5 atomów węgla, w celu
uzyskania halogenku podstawionego estru winylowego
kwasu fosforu o wzorze ogólnym 3, w którym Y, Hal,
R1, R2 i R3 mają podane powyżej znaczenia, który to
halogenek o wzorze ogólnym 3 można następnie pod
dać w razie potrzeby reakcji z co najmniej jednym
równoważnikiem molowym odpowiedniego alkoholu lub
z dwoma różnymi alkoholami - równocześnie lub ko
lejno - albo z glikolem alkilenowym, w celu uzyska
nia estru kwasu (tio)fosfonowego lub (tio)fosforowego
albo jego chlorku o wzorze ogólnym 4, w którym R6
cznaczą grupę alkoksylową zawierającą 1-10 atomów
węgla R7 oznacza Y, lub R6 i R7 razem tworzą grupę
aikilenodwuoksy z tym zastrzeżeniem, że suma liczby
atomów węgla w grupach R6 i R7 łącznie wynosi 2 - 1 2 .
Nr 15/1373
otrzymany przez redukcję połączenia o wzorze ogólnym
3, w którym Χ, Υ i Z posiadają znaczenie podane wy
żej a który posiada ogólny wzór 2, po przeprowadze
niu rozkładu znanym sposobem w nadmiarze środka re
dukującego, acyluje się w rozpuszczalniku, w obecności
trzeciorzędowej zasady i jodu elementarnego jako ka
talizatora, a jako środek acylujący stosuje się orga
niczny bezwodnik kwasowy, zawierający 1-6 atomów
węgla, a następnie związek o wzorze ogólnym 1 wy
dziela się z mieszaniny znanym sposobem.
12o
(P. 149806)
Pierwszeństwo:
12o
(P. 149683)
27.07.1971.
Richter Gedeon Vegyészeti Gyár R. T., Budapeszt,
Węgry.
Sposób wytwarzania związków ze szkieletem steranowym o wzorze ogólnym 1, w którym X oznacza atom
wodoru lub grupę acylową o 1-6 atomach węgla, Y
oznacza atom wodoru, grupę alkilową o 1-4 atomach
węgla lub grupę winylową, allilową, lub etynylową,
Z oznacza atom wodoru lub grupę metylową, V nato
miast oznacza grupę acylową o 1-6 atomach węgla,
przez acylowanie związku posiadającego grupę hydro
ksylową w położeniu allilowym w pierścieniu A oraz
wzór ogólny 2, w którym Χ, Υ i Z posiadają takie zna
czenie jak we wzorze 2, znamienny tym, że a) zwią
zek o wzorze ogólnym 2, bezpośrednio, lub b) związek
3.08.1971.
3.08.1970 - Z S R R
Vsesojuzny Or dena Trudovogo Ktasnogo Znamení
Nauchno - Issledovatelsky Institut Sinteticheskogo
Kauchuka imienia akademika S. V. Lebedeva, Lenin
grad, ZSRR (Konstantin Mikhailovivh Anikeev, Boris
Davidovich Babitsky, Alexei Matveevich Verblovsky,
Tamara Nikolaevna Kozhenets, Vitaly Abramowich
Kormer, Mark Iosifowich Lobach, Viktoria Vladimirovna Markova, Ervin Mikhailovich Rivin).
Sposób wytwarzania π-allilowych związków niklu
z czterokarbonylku niklu za pomocą ogrzewania w śro
dowisku obojętnego rozpuszczalnika znamienny tym, że
w jednym etapie procesu czterokarbonylek niklu pod
daje się reakcji z węglowodorem dienowym w obec
ności kwasów protonowych z jednoczesnym wydziele
niem ze strefy reakcji tlenku węgla.
12o
(P. 149807)
3.08.1971
Pierwszeństwo: 4.08.1970 - NRD
VEB Petrolchemisches Kombinat Schwedt, Schwedt,
NRD, (Siegfried Queck, Helmut Kögler, Werner Wald
mann, Gerhard Wendt, Bernd-Michael Gräfe, Karl Be
cker, Wolfgang Grunz, Helmut Wagner).
Nr 15/1973
Sposób katalitycznego hydroodalkilowania związków
alkiloaromatycznych, zwłaszcza tolueim lub mieszanin
węglowodorów zawierających związki alklloaromatyczne w mieszaninie z wodorem lub z gazami zawierają
cymi wodór w stosunku molowym 1:1 do 1:10 i pod
ciśnieniem 10-100 atm. w temperaturze 450°-650°C,
znamienny tym, że .iako katalizator stosuje się kom
binacje 5-20% wagowych tlenku chromu z 0,05-5%
wagowymi metalu lub tlenków V I - V I I I podgrupy
okresowego układu pierwiastków w szczególności mo
libdenu, na tlenku glinu i/lub tlenku glinu zawierają
cym 2-70% krzemianu glinowego, lub mieszaniny tlen ku glinu, które zawierają ewentualnie 0,05-3% wago
wych tlenku I grupy głównej okresowego układu pier
wiastków i które wytwarza się korzystnie przez nasy
cenie odpowiednimi roztworami soli takimi jak zawie
rający amoniak roztwór MoO3 i CrO3, suszenie i wy
grzewanie w atmosferze zawierającej parę wodną
w temperaturze 400° - 600°C i następnie za pomocą
wodoru lub gazów zawierających wodór w temperatu
rze 450° - 700°C, redukuje się i formuje, przy czym
poczynając od temperatury 20°C utrzymuje się wzrost
temperatury nie większy niż 40°C na godzinę.
12o
(P. 149828)
4.08.1971.
Pierwszeństwo: 7.08.1970, 22.07.1971 - Francja
Société Nationale des Pétroles d'Aquitatine, Courbevoie, Francja, (Aristide Boy, Henri Caly, Raoul Ivaldi,
Hubert Passedroit).
Sposób oddzielania kwasów sulfonowych z miesza
niny poreakcyjnej zawierającej ponadto kwas siarko
wy, wodą oraz nieprzereagowane węglowodory, zna
mienny tym, że do surowego roztworu pod odgazowaniu dodaje się jeden lub kilka alkoholi słabo polarnych,
o co najmniej 5 atomach węgla, w celu rozwarstwienia
mieszaniny na fazę organiczną zawierającą całkowitą
ilość kwasów sulfonowych oraz na fazę wodną zawie
rającą prawie całkowitą ilość kwasu siarkowego, po
czym oddziela się fazę wodną, a fazę organiczną pod
daje się dalszej obróbce w celu oddzielenia kwasów sul
fonowych w postaci wolnych kwasów lub ich soli al
kalicznych.
12o
(P. 149829)
4.08.1971.
Ed. Geistlich Söhne A. G. für Chemische Industrie,
Wolhusen, Lucerna, Szwajcaria, (Rolf Wilhelm Pfirrmann, Emil Hofstetter).
Sposób wytwarzania nowych pochodnych pirolidynonu, znamienny tym, że związek o ogólnym wzorze RNH2,
19
w którym R oznacza grupę arylową podstawioną co
najmniej jedną grupą sulfamoilową, poddaje się reak
cji1 z 2butyrolaktonem
o ogólnym wzorze 3, w którym
R , R , R3, R4, R5 i R6 mają takie same lub różne zna
czenia i oznaczają atomy wodoru, grupy alifatyczne,1
cykloalifatyczne, aryloalifatj czne lub arylowe albo R
i R2, R3 i R4 lub R5 i R6 mogą łącznie oznaczać grupę
cykloalkilidenową,
w
podwyższonej
temperaturze
i w obecności katalizatora reakcji dehydratacji otrzymu
jąc związek o ogólnym wzorze 1.
12o
(P. 149934)
9.08.1971.
Ciba-Geigy AG.
Sposób wytwarzania III-rzęd.-butylanów metali grup
IVb, Vb lub VIb układu naturalnego · pierwiastków,
znamienny tym, że poddaje się reakcji III-rzęd.-buta
nol, z alkoholanem metalu o wzorze Me(OR)n, w któ
rym symbol Me oznacza metal grupy IVb, Vb lub VIb
układu naturalnego pierwiastków o wartościowości n,
symbol R oznacza resztę alkilową o 1 - 3 atomach wę
gla, zaś η oznacza wartość liczbową 4, 5 lub 6, odpo
wiednio w proporcji molowej, jak co najmniej 20:1,
w temperaturze wrzenia pod chłodnicą zwrotną ewen
tualnie w obecności cykloheksanu, po czym rozpuszczal
nik oddestylowuje się powoli, z tym, że wszystkie skład
niki lotne usuwa się ewentualnie pod zmniejszonym
ciśnieniem.
12o
(P. 149935)
8.08.1971.
Ameryki
Sandoz AG., Bazylea, Szwajcaria
Coombs, Eugene Ε. Galantay).
(Robert
Victor
Sposób wytwarzania nowych związków organicznych
o ogólnym wzorze 1, w którym R oznacza grupę wo
dorotlenową lub grupę acyloksylową o wzorze 15,
w którym R1 oznacza rodnik alkilowy o 1-19 atomach
węgla, a R3 we wzorze 1 oznacza rodnik metylowy,
etylowy lub n-propylowy, znamienny tym, że związki
o wzorze 1a, w którym R1 i R3 mają wyżej podane zna
czenie, otrzymuje się przez reakcję związków o wzo
rze 1b, w którym R3 ma wyżej podane znaczenie, ze
związkami o wzorze 2, w którym R1 ma wyżej podane
znaczenie, a Y oznacza grupę wodorotlenową, atom
bromu lub chloru albo grupę acyloksylową o wzorze
15, w którym R1 ma wyżej podane znaczenie, albo
związki o wzorze Ib otrzymuje się przekształcając grupę
etylidenową w pozycji 17 w związkach o wzorze 3,
w którym R3 ma wyżej podane znaczenie, w grupę
o wzorze 16, albo utlenia się związek o wzorze 4,
w którym R3 ma wyżej podane znaczenie.
12o
(P. 150747)
27.09.1971.
Dynamit Nobel Aktiengesellschaft, Troisdorf, NRF
(Gerhart Hoffman, Rudolph Cordes, Wolfgang Raabe).
Sposób wytwarzania estru dwumetylowego kwasu tereftalowego przez utlenianie mieszanin p-ksylenu z es-
20
trem metylowym kwasu p-toluilowego tlenem z powie
trza, estryfikację otrzymanych kwasów i zawracanie
estru metylowego kwasu p-toluilowego do procesu utle
niania, znamienny tym, że jako katalizator utleniania
i estryfikacji stosuje się kombinacje związków kobaltu
i związków metali z VI podgrupy okresowego układu
pierwiastków.
12o
(P. 150772)
28.09.1971.
Sandoz AG, Bazylea, Szwajcaria (Anton Ebnöther,
Klaus Hasspacher).
Sposób wytwarzania nowych związków karbocyklicznych o wzorze ogólnym 1, w którym R1 oznacza atom
wodoru, grupę cykloalkilowa, niższa grupę alkilową lub
cykloalkiloalkilową, grupę fenyloalkilową, której gru
pa fenylowa może być podstawiona w pozycji 3, 4 lub
5 grupami hydroksylowymi lub metoksylowymi w ilości
od jednej do trzech albo w pozycji 3. 4 grupą metylenodwuoksy, lub grupę dwufenyloalkilową, której gru
py fenylowe mogą być podstawione w pozycji 3. 4 lub
5 grupami hydroksylowymi lub metoksylowymi w ilości
od jednej do trzech albo w pozycji 3, 4 grupą metylenodwuoksy, oraz ich soli addycyjnych z kwasami, zna
mienny tym, że w celu wytworzenia związków o wzo
rze ogólnych 1a, w którym R1I, oznacza atom wodoru,
grupę cykloalkilowa, niższa grupę alkilową lub cyklo
alkiloalkilową, grupę fenyloalkilową, której grupa fe
nylowa może być podstawiona w pozycji 3. 4 lub 5 gru
pami hydroksylowymi w ilości od jednej do trzech lub
grupę dwufenyloalkilową, której grupy fenylowe mogą
być podstawione w pozycji 3, 4 lub 5 grupami hydro
ksylowymi w ilości od jednej do trzech, przeprowadza
sie grupy eterowe w związkach o wzorze ogólnym 2,
w którym R1 ma podane powyżej znaczenie, a R2 ozna
cza grupę metylową, etylową lub benzylową, w grupy
hydroksylowe, albo w celu wytworzenia związków
o wzorze ogólnym 1b, w którym R1 1 oznacza atom wo
doru, grupę cykloalkilowa, niższa srupe alkilową lub
cykloalkiloalkilową, grupę fenyloalkilową, której grupa
fenvlowa może być podstawiona w pozycji 3, 4 lub 5
grupami hydroksylowvrni lub metoksylowymi w ilości
od iednej do trzech albo w pozycji 3, 4 grupą metylenodwuoksy i jest oddzielona od atomu azotu co naj
mniej dwoma atomami węgla lub grupę dwufenyloalki
lową, której grupy fenylowe mogą być podstawione
w pozycji 3. 4 lub 5 grupami hvdroksylowymi lub metoksylowymi w ilości od jednei do trzech albo w po
zycji 3, 4 srupa metylenodwuoksy i są oddzielone od
atomu azotu co najmniej dwoma atomami węgla, odbenzylowuje się hydrogenolitycznie związki o wzorze
ogólnym 3, w którym R3II ma podane wyżej znaczenie,
R3 oznacza atom wodoru lub grupę benzylową, a R7I
oznacza grupę benzylową lub jeżeli R3 oznacza grupę
benzylową - także atom wodoru, albo w celu wytwo
rzenia związków o wzorze ogólnym Ie. w którym R1III
oznacza grupę cvkloalkilowa zawierająca co najmniej
4 atomy węgla, niższa pierwszorzedowa lub drugorzędowa grupę alkilowa lub cvkloalkiloalkilowa. grupę fe
nyloalkilową, której grupa fenylowa może być podsta
wiona w pozycji 3, 4 lub 5 trupami hydroksylowymi
lub metoksylowymi w ilości od iednej do trzech albo
w pozycji 3, 4 grupa metylenodwuoksy i jest oddzielo
na od atomu azotu co najmniej dwoma atomami węgla
lub grune dwufenyloalkilową, której grupy fenylowe
mogą być podstawione w pozycji 3, 4 lub 5 grupami
hvdroksvlowymi lub metoksylowymi w ilości od jednej
do trzech albo w Pozvcji 3, 4 grupa metylenodwuoksy
i sa oddzielone od atomu azotu co najmnieï dwoma
atomami węgla, poddaje sie reakcji w warunkach re
dukujących związki o wzorze oeólnym 4, w którym
R3 ma nodane wyżei znaczenie ze związkami o wzorzo ogólnym 5, w którym R4 oznacza atom wodoru,
niższa grupę alkilową, cykloalkilową lub cykloalkiloal
kilową.grupę fenyloalkilową, której grupa fenylowa
może być podstawiona, w pozycji 3, 4 lub 5 grupami
hydroksylowymi lub metoksylowymi w ilości od jednej
Nr 15/1973
do trzech albo w pozycji 3, 4 grupą metylenodwuoksy
i jest oddzielona od atomu tlenu co najmniej dwoma
atomami węgla, lub grupę dwufenyloalkilową, której
grupy fenylowe mogą być podstawione w pozycji 3, 4
lub 5 grupami hydroksylowymi lub metoksylowymi
w ilości od jednej do trzech albo w pozycji 3, 4 grupą
metylenodwuoksy i są oddzielone od atomu tlenu co
najmniej dwoma atomami węgla, a R5 oznacza atom
wodoru lub niższą grupę alkilową lub R4 i R5 razem
z atomem węgla tworzą grupę cykloalkilową, zawie
rającą co najmniej 4 atomy węgla, albo w celu uzyska
nia związków o wzorze ogólnym 1 działa się na związ
ki o wzorze ogólnym 6d, w którym R t ma podane wy
żej znaczenie, a każdy z symboli R6 i R7 oznacza niż
szą grupę alkilową, nadającymi się do redukcji estrów
do alkoholi, ewentualnie kompleksowymi wodorkami
metali i hydrolizuje otrzymany produkt, i ewentualnie
otrzymane racematy związków o wzorze ogólnym 1
rozdziela się w razie potrzeby na ich antypody optycz
ne i/lub uzyskane związki o wzorze ogólnym 1 prze
prowadza się ewentualnie w sole addycyjne z kwasami.
Nr 15/1973
21
p-nitrobenzoilu i otrzymany związek o ogólnym wzorze
3, w którym R, R1 i η mają wyżej podane znaczenie,
poddaje się redukcji, po czym ewentualnie rozdziela się
stereoizomery cis i trans otrzymanego związku o wzo
rze 1 i ewentualnie rozdziela się je na izomery optyczne.
12o
(P. 152284)
18.12.1971.
Pierwszeństwo: 29.12.1970 - Japonia
Mitsubishi Jukogyo Kabushiki Kaisha, Tokio, Japo
nia - Mitsubishi Petrochemical Company Limited, To
kio, Japonia (Takehiko Sato, Yuji Onishi, Toshiji Omori,
Yoshihito Abe, Kazuyasu Suehiro).
12o
(P. 150911)
5.10.1971.
Pierwszeństwo: 6.10.1970, 25.05.1971 Stany
Zjednoczone Ameryki
E. R. Squibb and Sons, Inc., Nowy Jork, Stany Zjed
noczone Ameryki, (Pierre Simon, Jack Bernetein, John
Krapche).
Sposób wytwarzania nowych estrów kwasu p-aminobenzoesowego o ogólnym wzorze 1, w którym n ozna
cza liczbę zero, 1 lub 2, R oznacza niższy rodnik alki
lowy o 1-4 atomach węgla, a R1 oznacza niższy rod
nik alkilowy o 2 - 4 atomach węgla lub R i R1 razem
z atomem azotu, z którym są połączone, tworzą grupę
piperydynową, morfolinową lub pirolidynową, jak rów
nież stereoizomerów, izomerów optycznych lub farma
kologicznie dopuszczalnych soli addycyjnych tych
związków z kwasami, znamienny tym, że cykloalkanol
o ogólnym wzorze 2, w którym R, R1 i η mają wyżej
podane znaczenie, poddaje się reakcji z halogenkiem
Sposób wytwarzania olefin przez termiczny kraking
węglowodorów polegający na przepuszczaniu przez
wiele rurek krakingowych i oziębianie otrzymanych
gazów krakowych za pomocą pojedynczej wielorurkowej chłodnicy przeponowej typu pionowego znamien
ny tym, że skrakowane gazy oziębia się w chłodnicy
zawierającej w swojej dolnej części szereg rurek o stop
niowo zwiększającej się w górę średnicy przy czym
wlotowa komora gazowa połączona jest z górnymi koń
cami rozszerzających się rurek i posiada dno usta
wione pod kątem do poziomu, dzięki czemu strumienie
skrakowanych gazów nie zlewają się przed wejściem
do chłodnicy w jeden strumień w rurowym złączu
o kształcie odwróconej litery Y lub podobnym.
składające się z wielu termicznych rurek krakingowych
i pojedynczej wielorurkowej chłodnicy przeponowej ty
pu pionowego połączonej z rurkami w celu chłodzenia
skrakowanych gazów znamienne tym, że posiada liczne
rurki o stopniowo zwiększającej się w górę średnicy
połączone z wlotową komorą gazową znajdującą się
w dolnej części chłodnicy, przy czym dolne końce ru
rek o zwiększającej się w górę średnicy połączone są
z górnymi końcami odpowiednich rurek krakingowych
a wlotowa komora gazowa posiada pochylone pod ką
tem do poziomu dno.
12o
(P. 153159)
26.04.1971.
Ameryki
Esso Research and Engineering Company Linden,
New Jersey, Stany Zjednoczone Ameryki (John Edwin
Engelhart).
Sposób
wytwarzania
3,4,5-trójalkilocykloheksanoli
o ogólnym wzorze przedstawionym na rysunku, w któ
rym R1, R2 i R3 oznaczają takie same lub różne rod
niki alkilowe zawierające 1-3 atomów węgla, zna
mienny tym, że 3,4,5-trójalkilofenol poddaje się reduk
cji, za pomocą wodoru, w temperaturze 50-300°C, ko
rzystnie 100-200°C, pod ciśnieniem 36-357 atm, ko
rzystnie 71-321 atm, w środowisku rozpuszczalnika
i przy użyciu katalizatora.
12o
(P. 153240)
2.02.1972.
Wilkinson Sword Limited Londyn, Wielka Brytania
(Hueh Robert Watson, Dawid George Rowsell, John Ha
rold Douglas Browning).
Środek powodujący uczucie zimna, znamienny tym,
że jako subs ta u:ję aktywną zawiera jeden lub więcej
podstawionych w pozycji 3- p-mentanów o wzorze 1,
W którym R oznacza grupę -CONTL lub - C O O R ' ,
w której R' oznacza atom wodoru, atom metalu alka
licznego, lub metalu ziem alkalicznych, lub rodnik amo
nowy, lub podstawiony rodnik amonowy, rodnik hydroksy alifatyczny o mniej niż 10 atomach węgla zawie
rający grupę hydroksylowa w pozycji 2- lub 3- i niepodstawiony atom węgla w pozycji i-, lub acylową lub
ketalową pochodna takieso rodnika hydroksyalifatycznego, albo rodnik hydroksyarylowy zawierający poniżej
22
10 atomów węgla i grupę hydroksylową w pozycji 2lub 3- w stosunku do grup estrowych, lub rodnik karboksyalifatyczny o mniej niż 10 atomach węgla zawie
rających grupę karboksylową w pozycji 1-, 2-, lub 3-,
lub jego ester alkilowy o 1-4 atomach węgla, lub jego
sól z metalem alkalicznym, metalem ziem alkalicznych,
albo też sól amonową lub podstawioną amonową.
12o
(P. 154243)
2.02.1972.
Wilkinson Sword Limited, Londyn, Wielka Brytania
(Hugh Robert Watson, David' George Rowsell, David
John Spring).
Środek powodujący uczucie zimna znamienny tym,
że jako substancję aktywną zawiera jeden lub więcej
N-podstawionych 3-karboksyamido p-mentanów o wzo
rze 1, w którym R' oznacza atom wodoru lub rodnik
alifatyczny zawierający poniżej 25 atomów węgla, R"
oznacza grupę hydroksylową lub rodnik alifatyczny za
wierający poniżej 25 atomów węgla, z tym, że jeśli R'
oznacza atom wodoru, to R" może oznaczać także rod
nik arylowy o mniej niż 10 atomach węgla, oraz R'
i R" tworzą razem cykliczną lub heterocykliczną gru
pę o mniej niż 25 atomach węgla.
12o
(P. 154784)
17.04.1972.
Ameryki
Eli Lilly and Company, Indianapolis, USA, (Edmond
Milton Bottorft).
Sposób wytwarzania metanosulfonianów i toluenosulfonianów alkoholi o-, m- i p-nitrobenzylowych o wzo
rze przedstawionym na rysunku, w którym R oznacza
metyl lub p-tolil, przez reakcję alkoholu nitrobenzylowego z chlorkiem metanosulfonylu lub z chlorkiem
p-toluenosulfonylu w obecności zasady w obojętnym
rozpuszczalniku, znamienny tym, że reakcję prowadzi
sie w bezwodnym acetonie w obecności co najmniej
równoważnej ilości dwucykloheksyloaminy, z miesza
niny reakcyjnej oddziela się wytrącony chlorowodorek
dwucykloheksyloaminy i odzyskuje z niej metanosulfonian nitrobenzylu lub p-toluenosulfonian nitrobenzylu.
12o
Nr 15/1973
(P. 155182)
5.05.1972.
Richter Gedeon Vegyészeti Gyár R. T., Budapeszt,
Węgry, (József Tóth, Anna Boór, Katalin Görgényi,
Máté Kovatsits, Tamás Szén, Eva Czizér, Sándor Holly).
Sposób wytwarzania nowych 21-azotanów z szeregu
pregnanu o ogólnym wzorze 1, w którym C1-C 2 ozna
cza wiązanie pojedyncze lub podwójne, C 9 - C 1 1 oznacza
grupę o wzorze 2 - 5 a C 1 6 - C 1 7 oznacza grupę o wzorze
6 - 8 , przy czym we wzorach 2 - 8 symbol Hlg oznacza
atom chlorowca, R1 oznacza wolną lub związaną w po
staci estru grupę a- lub β-hydroksylową, R2 oznacza
atom wodoru, grupę a- lub β-metylową, wolną lub zwią
zaną w postaci estru grupę a- lub β-hydroksylową, R3
oznacza wolną lub związaną w postaci estru grupę
α-hydroksylową, a R4 i R5 stanowią jednakowe lub
różne podstawniki i oznaczają atomy wodoru, grupy
alkilowe o 1-4 atomach węgla lub ewentualnie pod
stawione w pierścieniu grupy fenylowe lub aryloalkilowe, znamienny tym, że 21-alkohol z szeregu pregnanu
o ogólnym wzorze 9, w którym C1-C 2 , C 9 -C 1 1 ; C 1 6 -C 1 7 ,
Hlg, R1, R2, R3, R4 i E 5 mają wyżej podane znaczenie,
orzekształca się w znany sposób w azotan, albo 21-azotan z szeregu pregnanu o ogólnym wzorze 1 przekształ
ca się w znany sposób w inny związek o ogólnym wzo
rze 1, i ewentualnie azotan następnie wyodrębnia się
w znany sposób.
Nr 15/1973
12o
(P. 155189)
5.05.1972.
Chinoin Gyógyszer-Es Vegyészeti Termékek Gyára
RT. Budapeszt, Węgry, (Kálmán Lányi, Marianne Lorasz, Eva Somfai, Ida Fedor, Iren Laczi, Zsuzsanna
Szöllös).
Sposób wytwarzania pochodnych benzenosulfonylomocznika o ogólnym wzorze 1, w którym R1 oznacza
atom wodoru, chlorowca, grupę alkilową, acyloaminową,
alkoksylową, nitrową lub aminową, R2 oznacza atom
wodoru, chlorowca, grupę alkilową, acyloaminową, al
koksylową, nitrową lub aminową, R3 oznacza grupę
alkilową, grupę cykloalkilową lub aryloalkilową ewen
tualnie podstawioną atomem chlorowca, grupą alkilową
lub alkoksylową, X oznacza atom wodoru lub grupę formylową, a n oznacza liczbę 0, 1, 2 lub 3, znamienny tym,
że związek o ogólnym wzorze 2, w którym R3 i n mają
wyżej podane znaczenie w środowisku rozpuszczalnika
organicznego nie tworzącego wiązania wodorowego pod
daje się reakcji z zasadą Lewisa wytworzoną z halo
genku kwasowego o ogólnym wzorze 3, w którym Z
oznacza atom chlorowca, a R1 i R2 mają wyżej podane
znaczenie i z trzeciorzędowej aminy, a grupę formylową ewentualnie usuwa się na drodze hydrolizy.
12o
(P. 155243)
27.05.1967.
Farbwerke Hoechst Aktiengesellschaft vormals Mei
ster Lucius u. Brüning, Frankfurt n/Menem, NRF, (Hel
mut Weber, Walter Amüller, Karl Muth, Rudi Weyer).
Sposób
wytwarzania
benzenosulfonylomoczników
o wzorze 1, w którym R oznacza niższą grupę alkilo
wą, niższą grupę fenyloalkilową lub korzystnie atom
wodoru, R1 oznacza grupę cykloheksylową, która jest
dwupodstawiona grupą metylową i alkoksylową o 1-2
atomach węgla, albo grupę chlorocykloheksylową, albo
grupę spiro-(5,5)-undecyl-(3)-ową o wzorze 2, albo gru
pę egzo-trójcyklo(3,2,l,02,4)-oktanową o wzorze 3, albo
grupę 4-metylocykloheksenylową, X oznacza grupę fenylową, która w dowolnych pozycjach zawiera podstaw
niki Z i Z', które mogą być jednakowe lub różne, przy
czym Z oznacza atom wodoru, atom chlorowca, niższą
grupę alkilową, grupę alkenylową, alkoksylową, alkenyloksylową, chlorowcoalkoksylową, alkoksy-alkoksylową, fenyloalkoksylową lub fenyloalkilową, cykloalkoksylową, fenylową, fenoksylową, niższą grupę acylową,
grupę benzoilową, trójfluorometylową, hydroksylową,
niższą grupę acyloksylową, cy janową, nitrową, Z' ozna
cza atom wodoru, atom chlorowca, niższą grupę alki
lową, alkoksylową, alkoksyalkoksylową lub acyloksylo
wą, hydroksylową, albo X oznacza grupę naftylową, któ
ra ewentualnie może być jedno lub dwupodstawiona
atomem chlorowca, niższą grupą alkilową, niższą grupą
alkoksylową lub grupą hydroksylową, albo X oznacza
grupę czterowodoronaftylową lub indanylową, albo gru
pę tiofenylową, która ewentualnie może być jedno lub
dwupodstawiona niższą grupą alkilową, fenyloalkilową,
alkoksylową, alkoksyalkoksylową, alkenoksylową, feny
loalkoksylową, arylową lub atomem chlorowca, albo
grupę czterometylenotenylową lub trójmetylenotenylową, przy czym X korzystnie oznacza wyżej podaną gru
pę fenylową, zawierającą podstawniki 2 i 2' o wyżej
podanym znaczeniu, Y oznacza łańcuch węglowodorowy
o 1 - 3 atomach węgla, korzystnie ugrupowanie - C H 2 - C H 2 , oraz ich soli, znamienny tym, że podstawione
grupą o wzorze X - C O - N ( R ) - Y - w którym Χ, Υ i R
23
mają wyżej podane znaczenie, benzenosulfonyloizocyjaniany, estry kwasów benzenosulfonylokarbaminowych, estry Kwasów benzenosulfonylotiolokarbaminowych, halogenki kwasów benzenosulfonylokarbaminowych lub benzenosulfonylomoczniki, benzenosulfonylosemikarbazydy lub benzenosulfonylosemikarbazony
poddaje się reakcji z podstawionymi podstawni
kiem R1 o wyżej podanym znaczeniu aminami lub
ewentualnie ich solami, albo benzenosulfonamidy
o wzorze 101, w którym Χ, Υ i R mają wyżej podane
znaczenie, lub ewentualnie ich sole poddaje się reak
cji z podstawionymi podstawnikiem R1 o wyżej po
danym znaczeniu izocyjanianami, estrami kwasów karbaminowych, estrami kwasów tiolokarbaminowych, ha
logenkami kwasów karbaminowych lub mocznikami,
albo poddaje się hydrolizie odpowiednio podstawione
etery benzenosulfonyloizomocznikowe, etery benzenosuifonyloizotiomocznikowe, estry benzenosulfonyloizo
mocznikowe, kwasy benzenosulfonyloparabanowe lub
amidyny kwasów benzenosulfonylochlorowcomrówkowych, albo w odpowiednio podstawionych benzenosulfonylotiomocznikach wymienia się atom siarki na atom
tlenu, albo przyłącza się wodę do odpowiednio podsta
wionych karbodwuimidów, albo utlenia się odpowied
nio podstawione bezenosulfinylomoczniki lub benzenosulfenylomoczniki, albo do benzenosulfonylomoczników
o wzorze 102 w którym Y, R i R 1 mają wyżej podane
znaczenie, wprowadza się przez acylowanie, ewentualnie
etapowe, resztę X - C O - , w której X ma wyżej podane
znaczenie, albo odpowiednio podstawione halogenki
benzenosulfonylowe poddaje się reakcji z mocznikami
podstawionymi podstawnikiem R1 o wyżej podanym
znaczeniu, albo w odpowiednio podstawionych tioamidoalkilobenzenosulfonylomocznikach lub tioamidoalkilobenzencsulfonylotiomocznikach wymienia się atom
siarki lub atomy siarki na atom tlenu lub atomy tlenu,
albo w przypadku gdy R oznacza atom wodoru, pod
daje się zmydlaniu związki o wzorze 103 lub ich po
chodne z kwasem parabanowym albo związki o wzo
rze 104, przy czym w związkach tych Χ, Υ i R1 mają
wyżej podane znaczenie, i U oznacza każdorazowo niż
szą grupę alkoksylową, niższą grupę tioalkilową lub
atom chlorowca, korzystnie atom chloru, lub poddaje
się uwodornieniu odpowiednie benzenosulfonylomocz
niki, które zawierają w cząsteczce wiązania nienasyco
ne, po czym ewentualnie produkty reakcji traktuje się
środkami alkalicznymi w celu wytworzenia soli.
12o
(P. 155272)
2.10.1967.
ster Lucius u. Brüning, Frankfurt n/Menem, NRF (Hel
mut Weber, Walter Aumüller, Rudi Weyer, Karl Muth).
Sposób
wytwarzania
o wzorze 1, w którym Y oznacza grupę o wzorze
-CH2-CH2-,
-CH(CH3)-CH2lub
-CH2-CII
(CH 3 )-, R oznacza grupę alkilową o 1-5 atomach wę
gla korzystnie grupę metylową, niższą grupę alkenylo
wą, grupę metoksymetylową, etoksymetylową, metoksyetylową lub etoksyetylową, X oznacza atom chlorow
ca, korzystnie atom chloru, niższą grupę alkilową, ko
rzystnie metylową, niższą grupę alkoksylową, korzyst
nie metoksylową, lub grupę trójfluorometylową, R1
oznacza grupę alkilową o 3 - 6 atomach węgla, grupę
cykloalkilową o 5 - 8 atomach węgla, grupę cykloheksenylową lub metylocykloheksenylową, grupę cykloheksy
lową podstawioną 1-2 grupami alkilowymi, przy czym
te grupy alkilowe zawierają po 1-2 atomów węgla i ko
rzystnie występują w grupie cykloheksylowej w pozycji
4, albo grupę chlorocykloheksylową lub niższą grupę
alkoksycykloheksylową, grupę endometylenocyklohe-
ksylową, endometylenocyklohekscnyiową, endometylenocykloheksylometylową lub endometylenocykloheksenylometylową, grupę nortrójcyklilową albo grupę adamantylową, lub ich soli, znamienny tym, że albo pod
stawione w pozycji para grupą o wzorze 2, w którym
Χ, Υ i R mają wyżej podane znaczenie, benzenosulfonyloizocyjaniany, estry kwasów benzenosulfonylokarbaminowych, estry kwasów benzenosulfonylotiolokarbaminowych, benzenosulfonylomoczniki, benzenosulfonylosemikarbazydy lub benzenosulfonylosemikarbazony
poddaje się reakcji z aminami podstawionymi podstaw
nikiem R1 o wyżej podanym znaczeniu lub ich solami,
albo benzenosulfonamidy o wzorze 3, w którym Χ, Υ
i R mają wyżej podane znaczenie, lub ich sole poddaje
się reakcji z podstawionymi podstawnikiem R1 o wyżej
podanym znaczeniu izocyjanianami, estrami kwasów
karbaminowych, estrami kwasów tiolokarbaminowych,
halogenkami kwasów karbaminowych lub mocznikami,
albo halogenki kwasów benzenosulíonowych o wzorze 4,
w którym Χ, Υ i R mają wyżej podane znaczenie, pod
daje się reakcji z mocznikami podstawionymi podstaw
nikiem R1 o wyżej podanym znaczeniu lub ich sola
mi z metalami alkalicznymi, albo hydrolizuje się od
powiednio podstawione etery benzenosulfonyloizomocznikowe, estry benzenosulfonyloizomocznikowe, etery
benzenosulfonyloizotiomocznikowe, kwasy benzenosulfonyloparabanowe lub amidyny kwasów benzenosuifonylo-chlorowcomrówkowych, albo w odpowiednio pod
stawionych benzenosulfonylotiomocznikach wymienia
się atom siarki w reszcie mocznikowej na atom tlenu,
albo przyłącza się wodę do odpowiednio podstawionych
karbodwuimidów albo poddaje się uwodornianiu odpo
wiednie benzenosulfonylomoczniki, które w cząsteczce
zawierają wiązania nienasycone, albo do benzenosulfonylomoczników o wzorze 5, w którym Y, i R1 mają
wyżej podane znaczenie, wprowadza się przez acylowanie, ewentualnie etapowe, grupę o wzorze 6, w któ
rym X i R mają wyżej podane znaczenie, po czym
produkty reakcji traktuje się ewentualnie środkami al
kalicznymi w celu wytworzenia soli, przy czym jednak
związki o wzorze 7, w którym Y0 oznacza grupę o wzo
rze - C H 2 - C H 2 - , - C H ( C H 3 ) - C H 2 - lub - C H 2 - C H - C H 3 - , R 0 oznacza niższą grupę alkilową, korzystnie
metylową, X 0 oznacza atom chlorowca, korzystnie atom
chloru, niższą grupę alkilową, korzystnie metylową, lub
niższą grupę alkoksylową, korzystnie metoksylową, wy
stępujące w pozycji 3, 4 lub 5 w stosunku do grupy tiokarbonamidowej, R1, oznacza grupę alkilową o 3 - 6
atomach węgla, albo grupę cykloalkilową o 5 - 8 ato
mach węgla, albo grupę cykloheksenylową, albo podsta
wioną 1-2 grupami alkilenowymi grupę cykloheksylową, przy czym grupy alkilowe zawierają 1-2 atomów
węgla i korzystnie występują w grupie cykloheksylowej
w pozycji 4, albo grupę endometylenocykloheksylową,
endometylenocykloheksenylową, endometylenocykloheksylometylową lub endometylenocykloheksenylometylową, grupę nortrójcyklilową, albo grupę adamantylową
wytwarza się tylko przez poddanie reakcji halogen
ków kwasów benzenosulfonowych o wzorze 4, w którym
Χ, Υ i R mają wyżej podane znaczenie, z mocznikami
podstawionymi podstawnikiem R1 o wyżej podanym
znaczeniu lub ich solami z metalami alkalicznymi albo
przez przyłączenie wody do odpowiednio podstawionych
karbodwuimidów.
12o
Nr 15/1973
(P. 155273)
18.12.1967.
ster Lucius u. Brüning, Frankfurt n/Menem, NRF (Hel
mut Weber, Walter Aumüller, Rudi Weyer, Karl Muth,
Felix Helmut Schmidt).
Sposób
wytwarzania
o
wzorze 1, w którym R oznacza niższą grupę alkilową
lub niższą grupę alkenylową, korzystnie grupę metylo
wą, R1 oznacza grupę alkilową lub alkenylową o 3 - 6
atomach węgla, niższą grupę fenyloalkilową niższą gru
pę cykloheksyloalkilową, cykloheptylometylową, cykloheptyloetylową lub cyklooktylometylową, grupę endoalkilenocykloheksylową, endoalkilenocykloheksenylową,
endoalkilenocykloheksylometylową lub endoalkilenocykloheksenylometylową o 1 - 2 atomach węgla, niższą
grupę alkilocykloheksylową, niższą grupę alkoksycykloheksylową, grupę cykloalkilową o 5 - 8 atomach węgla,
grupę cykloheksenylową, cykloheksenylometylową, X
oznacza niższą grupę acylową, grupę nitrową, trójfluorometylową, cyjanową, metylomerkapto, fenylową lub
benzylowa, Y oznacza grupę o wzorze - C H 2 - C H 2 - ,
- C H ( C H 3 ) - C H 2 - lub - C H 2 - C H ( C H 3 ) , lub ich soli,
znamienny tym, że albo podstawione w pozycji para
grupą o wzorze 2 w którym Χ, Υ i R mają wyżej poda
ne znaczenie halogenki kwasów benzenosulfonylokarbaminowych poddaje się reakcji z aminami podstawio
nymi podstawnikiem R1 o wyżej podanym znaczeniu
lub ich solami, albo odpowiednio podstawione halogen
ki kwasów benzenosulfonylowych poddaje się reakcji
z mocznikami podstawionymi podstawnikiem R1 o wy
żej podanym znaczeniu lub ich solami, albo odpowie
dnio podstawione halogenki kwasów benzenosulfinowych lub w obecności kwaśnych środków kondensacyj-
Nr 15/1973
nych również odpowiednio podstawione kwasy benzenosulfinowe lub ich sole z metalami alkalicznymi pod
daje się reakcji z hydroksymocznikami, w których gru
pa NH 2 jest podstawiona podstawnikiem R 1 o wyżej
podanym znaczeniu, albo utlenia się odpowiednio pod
stawione benzenosulfinylomoczniki lub benzenosulfenylomoczniki, po czym produkty reakcji przeprowadza
się ewentualnie w sole przez traktowanie ich środkami
alkalicznymi.
12o
(P. 155274)
24.11.1967.
Farbwerke Hoechst Aktiengesellschaft vormals Me
ister Lucius u. Brüning, Frankfurt n/Menem, NRF (Hel
mut Weber, Walter Aumüller, Rudi Weyer, Karl Muth,
Felix Helmut Schmit).
Sposób
wytwarzania
o
wzorze 1, w którym R oznacza niższą grupę alkilową,
korzystnie metylową lub niższą grupę alkenylową, X
oznacza atom wodoru, fluoru, chloru lub bromu, ko
rzystnie atom chloru, niższą grupę alkilową, korzystnie
metylową, lub niższą grupę alkoksylową, korzystnie
metoksylową o położeniu 4 lub 5 w stosunku do grupy
karbonamidowej, R 1 oznacza grupę endometylenocykloheksylową lub endometylenocykloheksenylową, endoetylenocykloheksylową lub endoetylenocykloheksenylową, lub ich soli, znamienny tym, że halogenki kwasów
benzenosulfonylokarbaminowych podstawione w pozy
cji para grupą o wzorze 2, w którym X i R mają wyżej
podane znaczenie, poddaje się reakcji z aminami pod
stawionymi podstawnikiem R' o wyżej podanym zna
czeniu lub ich solami albo odpowiednio podstawione
halogenki kwasów benzenosulfinowych lub, w obec
ności kwaśnych środków kondensacyjnych również od
powiednio podstawione kwasy benzenosulfinowe lub
ich sole z metalami alkalicznymi poddaje się reakcji
z hydroksymocznikami, których grupa NH 2 jest pod
stawiona podstawnikiem R1 o wyżej podanym znacze
niu, po czym produkty reakcji przeprowadza się
ewentualnie w sole przez traktowanie środkami alka
licznymi.
Biuletyn - 4
12p
25
(P. 138685)
9.02.1970.
Recordati Industria Chimica e Farmaceutica sas, Me
diolan, Włochy, (Dante Nardi, Elena Massarani, Ludwig
Degen).
Sposób otrzymywania nowych estrów 7-nitro-8-hydroksychinoliny o wzorze ogólnym 1, w którym X ozna
cza pojedyncze wiązanie albo nasycony lub nienasycony
alifatyczny rodnik węglowodorowy o łańcuchu prostym
lub rozgałęzionym, a R oznacza atom wodoru, rodnik
arylowy albo podstawiony lub niepodstawiony rodnik
heterocykliczny, korzystnie R oznacza grupę o wzorze
2, w którym R1 i R2, oznaczają atom wodoru, atom chlo
rowca, grupę nitrową, wodorotlenową, aminową, alki
lową lub alkoksylową, albo gdy R1 oznacza atom wodo
ru, R2 oznacza grupę fenylową, fenoksylową, fenylotio
lub alkilotio, albo R oznacza grupę o wzorze 3, w któ
rym R3, R4 i R5 oznaczają rodnik alkilowy lub alkoksylowy, a R6 oznacza atom wodoru, lub każdy z podstaw
ników R3, R4, R5 i R6 oznacza rodnik alkilowy; albo R
oznacza grupy o wzorach 4-20, w których R7 oznacza
atom wodoru lub atom chloru, R8 oznacza atom wo
doru, atom chlorowca, grupę CH 3 lub NO2, R9 oznacza
atom wodoru lub rodnik fenylowy, R10 oznacza atom
wodoru, grupę CH3 lub NH2, R11 oznacza atom wodoru
lub rodnik metylowy, R12 oznacza atom wodoru, rodnik
metylowy lub alkoksylowy, a Z oznacza atom tlenu,
siarki lub grupę NH, znamienny tym, że estryfikuje
się 7-nitro-8-hydroksychinolinę za pomocą kwasu
o wzorze ogólnym R - X - C O O H , w którym R i X mają
wyżej podane znaczenie.
26
Nr 15/1973
Nr 15/1973
12p
(P. 139661)
27.03.1970.
Pierwszeństwo: 28.03.1969, 8.12.1969 - Stany
Zjednoczone Ameryki
Eli Lilly and Company Indianapolis, Indiana, Stany
Zjednoczone Ameryki, (Charles Franklin Murphy, John
Alan Webber).
Sposób wytwarzania estrów 3-halometylo-A 3 -cefalosporyny oraz ich sulfotlenków o wzorze ogólnym 1 lub
2, w których X oznacza atom chloru, bromu lub jodu.
a R posiada wzór ogólny 3, w którym m oznacza liczbę
całkowitą od 0 do 4, η oznacza liczbę całkowitą od 1 do
4, Z oznacza atom tlenu lub siarki albo wiązanie che
miczne, R3 i R4 oddzielnie oznaczają atom wodoru lub
rodnik metylowy, Y oznacza atom wodoru lub rodnik
fenylowy podstawiony fluorem, chlorem, bromem, jo
dem, rodnikiem alkilowym, zawierającym od 1 do 2
atomów węgla, grupę alkiloksylową zawierającą od
1 do 2 atomów węgla, N-chroniony α-aminę rodnik al
kilowy zawierający od 1 do 3 atomów węgla, grupę butoksykarbonylową, nitrową, cyjanową, trójfluorometylową, Z oznacza liczbę całkowitą od 1 do 2, R1 oznacza
2,2,2-trójchloroetyl, rodnik III-rzęd.alkilowy zawiera
jący od 4 do 6 atomów węgla, rodnik III-rzęd. alkynylowy zawierający od 5 do 7 atomów węgla, rodnik IIIrzęd. alkynylowy zawierający od 5 do 7 atomów węgla
oraz grupy benzylową, metoksybenzylową, nitrobenzylową, fenacylową, ftalimidometylową lub metyloimid
kwasu bursztynowego, znamienny tym, że ester sulfotlenku 3-hydroksymetylo-A 8 -cefalosporyny poddaje się
reakcji ze związkami fosforowymi takimi jak trójchlo
rek lub trójbromek fosforu lub pięciochlorek, pięciobromek, tlenochlorek lub tlenobromek fosforu, w obec
ności trzeciorzędowej aminy, w zasadniczo bezwodnym,
płynnym rozpuszczalniku w temperaturze od około
- 7 5 ° C do około +50°C odpowiednio, tworząc ester
3-halometylo-A 3 -cefalosporyny z co najmniej równomolowej ilości trójchlorku lub trójbromku fosforu, je
żeli stosuje się temperatury powyżej - 2 5 ° C , ester sulfotlenku 3-halometylo-A 3 -cefalosporyny z, w przybliże
niu, równomolowej ilości trójbromku lub trójchlorku
fosforu, jeżeli stosuje się temperatury poniżej - 2 5 ° C ,
albo ester sulfotlenku 3-halometylo-A 3 -cefalosporyny
z pięciochlorku, pięciobromku, tlenochlorku lub tlenobromku fosforu.
27
karboksylowego-4) znamienny tym, że do roztworu wo
dnego soli addycyjnej z kwasem cefaleksyny dodaje
się w temperaturze przynajmniej 58°C, ale niższej od
temperatury powodującej jej szybki rozkład, odpo
wiedniej zasady celem przekształcenia soli w jon obojnaczy i tym samym wytrącenie krystalicznego mono
hydratu cefaleksyny, który następnie izoluje się ze
środowiska wodnego.
12p
(P. 140132)
20.04.1970.
Ameryki
Eli Lilly and Company, Indianapolis, Indiana, USA,
(Albert Johnson Barnes).
Sposób wytwarzania monohydratu cefaleksyny, zna
mienny tym, że cefaleksynę miesza się z około 20 do
około 50% wagowymi wody w temperaturze pokojowej,
a następnie suszy otrzymany krystaliczny monohydrat
cefaleksyny do zawartości wody od około 4 do około 8%.
12p
(P. 140742)
19.05.1970
Pierwszeństwo: 20.05.1969, 18.07.1969 - Anglia
Glaxo Laboratories Limited, Greenford, Anglia. (Roy
Bywood, John Charles Clayton, George Ross Taylor,
Herbert James White).
Sposób wytwarzania estru penicyliny, znamienny
tym, że sól kwasu penicylanowego poddaje się reakcji
z estrem kwasu chlorowcomrówkowego, takiego jak
chloromrówkowy lub bromomrówkowy z alkoholem lub
fenolem w obojętnym, w zasadzie bezwodnym orga
nicznym rozpuszczalniku w odpowiednio niskiej tem
peraturze, bez znacznego nadmiaru zasady do chwili
wytworzenia pożądanego mieszanego bezwodnika a na
stępnie mieszany bezwodnik poddaje się dekarboksylacji pod wpływem słabej trzeciorzędowej zasady, otrzy
mując ester kwasu penicylanowego z wymienionym
alkoholem lub fenolem.
12p
(P. 140744)
20.05.1970.
Federalna
Farbenfabriken Bayer, Aktiengesellschaft, Leverku
sen, NRF, (Karl Heinz Büchel, Werner Meiser, Manfred
Plempel, Carl Metzger).
12p
(P. 140131)
20.04.1970.
Ameryki
Eli Lilly and Company, Indianapolis, Indiana, USA,
(Ralph Robert Pfeiffer).
Sposób wytwarzania monohydratu cefaleksyny (kwa
su 7-)D-alfa-aminoi'enyloacetamido (3-metylo-3-cefamo-
Sposób wytwarzania nowych pochodnych kwasów fenylo-imi-dazolilo-tłuszczowych o wzorze ogólnym 1,
w którym R1, R2 i R8 oznaczają atomy wodoru lub niż
sze rodniki alkilowe, a zwłaszcza R1 i R3 oznaczają
atomy wodoru, a R 2 oznacza atom wodoru lub rodnik
metylowy, X oznacza grupę karboksylową lub grupę
funkcyjnej pochodnej kwasu karboksylowego, zwłasz
cza grupę COR6 w której R6 oznacza rodnik alkilowy
o łańcuchu prostym lub rozgałęzionym zawierający
1-10 atomów węgla lub rodnik benzylowy, lub X ozna
cza zwłaszcza grupę o wzorze 4, w której R7 i R8 ozna
czają atomy wodoru lub rodniki metylowe i w tym za
kresie znaczeń mogą mieć takie same lub różne znacze
nie, lub R 7 i R 8 razem z atomem azotu grupy amidowej
mogą stanowić pierścień morfolinowy lub piperydynowy, lub X oznacza grupę cyjanową, R4 oznacza atom
wodoru, rodnik alkilowy, niższą grupę O-alkilową lub
S-alkilową, lub podstawniki elektroujemne, a zwłasz
cza R4 oznacza atom wodoru, rodnik metylowy, grupę
metoksylową, nitrową, atom fluoru, chloru lub bromu,
R 5 oznacza pierścień benzenowy ewentualnie podsta
wiony rodnikami wymienionymi przy R 4 lub rodnik
alifatyczny, a zwłaszcza oznacza rodnik fenylowy, rod
nik fenylowy podstawiony w położeniu para atomem
fluoru, chloru, bromu, rodnikiem metylowym, grupą
metoksylową lub nitrową, albo rodnik alkilowy o łań
cuchu prostvm lub rozgałęzionym zawierający 1-5
atomów węgla, η oznacza liczbę 1 lub 2, zwłaszcza 1
28
i m oznacza liczbę 0 - 6 , oraz soli podanych związków,
znamienny tym, że związki chlorowcowe o wzorze 2,
w którym X oznacza grupę karboksylową lub grupę
pochodnej funkcyjnej kwasu karboksylowego, R 4 ozna
cza atom wodoru, rodnik alkilowy, niższą grupę O-alkilową i S-alkilową, lub podstawniki elektroujemne,
n oznacza liczbę 1 lub 2, m oznacza liczbę 0 - 6 , R6 ozna
cza pierścień benzenowy, ewentualnie podstawiony
podstawnikami podanymi pod R4, lub rodnik alifatycz
ny, a Hal oznacza atom chlorowca, poddaje się reakcji
z imidazolami ewentualnie podstawionymi rodnikami
alkilowymi, w obecności zasady wiążącej kwas lub nad
miaru imidazolu, lub związki chlorowcowe o wzorze 2,
w którym X, R4, R5, n, m i Hal mają wyżej podane
znaczenie, poddaje się reakcji z solami metali alka
licznych lub solami srebrowymi imidazoli, ewentualnie
podstawionych rodnikami alkilowymi, w obojętnym
rozpuszczalniku, w temperaturze około 20-200°C lub
związki hydroksylowe o wzorze 3, w którym R4, R5, X,
n i m mają wyżej podane znaczenie, poddaje się re
akcji z odszczepieniem wody z imidazolami, ewentu
alnie podstawionymi rodnikami alkilowymi i otrzymane
związki ewentualnie przeprowadza się w sól.
Sposób wytwarzania środków chematerapeutycznych,
znamienny tym, że jako substancję czynną stosuje się
pochodne kwasu fenylo-imidazolilo-tłuszczowego we
dług zastrz. 1.
12p
(P. 140773)
21.05.1970.
Federalna
Gasella Farbwerke Mainkur AG, Frankfurt n/Menem,
NRF, (Adolf Stachel, Rudi Beyerle, Rolf-Eberhard Nitz,
Klaus Resag, Eckhard Schraven).
Sposób wytwarzania zasadowo podstawionych po
chodnych l,2,3-benzotriazyn-4(3H)-onu o wzorze ogól
nym 1, w którym R' oznaczą związaną przez atom Ν
Nr 15/1973
resztę drugorzędowej aminy alifatycznej, cykloalifatycznej, aryloalifatycznej o 2 - 1 0 atomach C, lub 5-, 6lub 7-członową heterocykliczną zasadę azotową, która
obok atomu Ν w pierścieniu zawiera odpowiednią liczbę
grup metylenowych, jak również ewentualnie dalszy
atom N, atom O lub S, R1 oznacza niższe grupy alkoksylowe o 1-4 atomach C, które mogą się znajdować w po
zycji 6,7- lub 6,7,8-, R2 oznacza grupę alkoksylową
o 1-4 atomach C, m oznacza liczby 1, 2 lub 3 i n ozna
cza liczby 2 lub 3, znamienny tym, że pochodne 1,2,3-benzotriazynon-4(3H)- onu o wzorze ogólnym 2, w którym
R' posiada znaczenie podane wyżej, R = R' lub w przy
padku gdy R' zawiera resztę acyloksylową o wzorze
ogólnym 3, R może również oznaczać resztę podstawo
wego związku hydroksylowego, acyluje się kwasem
alkoksybenzoesowym o wzorze ogólnym 4, lub jego
funkcjonalną pochodną, ewentualnie w obecności śro
dka wiążącego kwas, lub podstawione o-aminobenzamidy o wzorze ogólnym 5 cyklizuje się z kwasem azota
wym.
Nr 15/1973
12p
(P. 140774)
21.05.1970.
Ameryki
American Cyanamid Company, Wayne, USA (Louise
Cantrall, Martin Leon Sassiver, Robert Gordon Shepherd).
Sposób wytwarzania nowych pochodnych melaminy
o ogólnym wzorze 1 i dopuszczalnych w farmacji kwaś
nych soli addycyjnych tych związków, w którym to
wzorze Rx oznacza niepodstawioną lub podstawioną
grupę metylową grupę adamantylową lub bicyklo (2.2.1)
heptylową albo trzeciorzędową grupę alkilową o 4 do
11 atomach węgla, R2 i R3 stanowią tę samą lub różne
grupy i oznaczają drugorzędową grupę alkilową o 4
do 8 atomach węgla, trzeciorzędową grupę alkilową
o 4 do 11 atomach węgla, niepodstawioną lub podsta
wioną grupą metylową grupę cykloalkilową o 3 do 8
atomach węgla, niepodstawioną lub podstawioną grupą
metylową grupę bicyklo (2.2.1) heptylową lub adaman
tylową jeśli R4 i R5 oznaczają atom wodoru i ponadto
R2 może oznaczać niższą grupę n-alkilową, niepodsta
wioną lub podstawioną grupą metylową grupę cyklo
alkilową o 3 do 8 atomach węgla jeśli R4 i (lub) R5
oznaczają niższą, pierwszo- lub drugorzędową grupę
alkilową bądź atom wodoru i jeśli R2 i R4 oraz (lub) R3
i R5 łącznie z atomem azotu, do którego są przyłączone,
tworzą w każdym przypadku pierścień polimetylenoiminowy o 4 do 6 atomach węgla zawierający od zera do
4 grup metylowych, z tym zastrzeżeniem, że gdy R4
i R5 oznaczają atom wodoru to R1? R 3 nie oznaczają
jednocześnie trzeciorzędowej grupy butylowej lub gru
py 2,4,4-trójmetylo-2-pentylowej, znamienny tym, że
związek o ogólnym wzorze 2, w którym n = 1,2 lub 3,
Z stanowi tę samą lub różne grupy i oznacza atom chlo
ru, bromu, fluoru, jodu, grupę hydroksylową, O-alkilową, O-fenylowa, SH,-S-alkilową, -SO-alkilową,
-S0 2 -alkilową, N,",-CN,N(CH,)», - NH2, trójchloroalkilową, trójfluoroalkilową, guanidynową, guanidynową
podstawioną grupą R, N H - R t , NR,R 4 lub NR3R5, w któ
rych to wzorach R oznacza R^ R2, R3, R4 lub R5 a R^
R2, R3, R4 i R5 mają wyżej podane znaczenie, A i B
oznaczają wartościowości chemiczne, które łącznie two
rzą pojedyncze wiązanie lub mogą łączyć się z innymi
atomami z utworzeniem symetrycznie lub niesyme
trycznie podstawionych dwumerycznych lub trójmerycznych łańcuchów otwartych bądź symetrycznie lub
niesymetrycznie podstawionego pierścienia s-triazyny,
poddaje się reakcji ze związkiem o ogólnym wzorze
R - X , w którym R oznacza pierwszo-, drugo- lub trze
ciorzędową grupę alkilową, niepodstawioną lub pod
stawioną grupę, metylową grupę bicyklo (2.2.1) hepty
lową, cykloalkilową lub adamantylową, X oznacza gru
pę - N H 2 , - C O - R i , - C H O , CR = CR2 lub NHY (przy
czym Y oznacza grupę CN, ŃH2, OH, acylową, sulfonylową, Si(CH3)3 lub ładunek ujemny), Cl, Br, F, J, - O H ,
29
O-alkilową, O-fenylową, - S H , -S-alkilową, - S O - a l
kilową, -SOo-alkilową, - N 3 , - C N , - N + (CH8)3, - N H 2 ,
- N H - R 1 , - H H R 2 , - N H R 4 i NHR5, w których to
wzorach R1; R2, R3, R4 i R5 mają wyżej podane znacze
nie i gdy R2 oraz R są połączone wraz z atomem azotu,
do którego sa przyłączone tworzą pierścień polimetylenoiminowy o 4 do 6 atomach węgla zawierający od zera
do 4 grup metylowych, z tym zastrzeżeniem, że gdy
X i Y maja to same znaczenie to mogą oznaczać jedy
nie grupy - N H 2 , - N H R 1 , - N H R 2 , - N H R 4 lub - NHR5
o podanym wyżej znaczeniu, bez lub w obecności kwasu
Lewisa jako katalizatora, przy czym reakcję prowadzi
się stopniowo jeśli podstawniki końcowej s-triazyny
mają być różne lub stopniowo i (lub) równocześnie gdy
podstawniki s-triazyny mają być takie same i jeśli X
oznacza grupę - C O - R lub - C H O , uzyskany związek
redukuje się do związku o ogólnym wzorze 1 oraz gdy
uzyskany związek występuje w formie monomeru
R N H - C == Ν poddaje się go trimeryzacji do tris(aminopodstawionej)-s-triazyny przez ogrzewanie z alkalia
mi oraz gdy uzyskany związek występuje w formie izemelaminy można go izomeryzować do s-triazyny o ogól
nym wzorze 1, działając zasadą.
12p
(P. 140817)
22.05.1970.
Lonza A.G., Gampel i Bazylea, Szwajcaria, (Karl-Josef Boosen).
Sposób wytwarzania kwasów 2-hydroksychinoIino-4-karboksylowych i ich soli, znamienny tym, że 2-hydroksy-4-chlorowcometylochinolinę utlenia się za pomocą
nadtlenku wodoru, użytego w stosunku molowym do
produktu wyjściowego wynoszącego od 10 : 1 do 20 : 1,
prowadząc utlenianie w temperaturze powyżej 35°C
w środowisku wodnego roztworu wodorotlenku alka
licznego, użytego w stosunku molowym do produktu
wyjściowego wynoszącym 6 : 1 do 1 5 : 1 , po czym z
otrzymanej soli alkalicznej kwasu chinolinokarboksylowego ewentualnie uwalnia się kwas chinolinokarboksylowy przez działanie kwasem mineralnym nie mającym
właściwości utleniających.
12p
(P. 140829)
21.05.1970.
Pierwszeństwo: 22.05.1969, 12.11.1969 - Niemiecka
Republika Federalna
sen, NRF, (Erik Regel, Karl-Heinz Büchel).
30
Nr 15/1973
Sposób w y t w a r z a n i a n o w y c h acyloimidazoli o wzorze
ogólnym 1, w k t ó r y m R oznacza trzeciorzędowy r o d n i k
alkilowy, chlorowcoalkilowy, g r u p ę nitroalkilową, a m i noalkilową, alkoksylową, alkilotio, d w u a l k i l o a m i n o w ą ,
aryloksylową, arylotio, r o d n i k fenylowy, chlorowcofenylowy, g r u p ę nitrofenylową, aminofenylową, alkoksyfenylową, hydroksyfenylową, r o d n i k naftylowy, cykloalkilowy, p i r y d y l o w y , pirazolilowy, oksazolilowy, tiadiazolilowy, furylowy, tienylowy, R' oznacza r o d n i k
alkilowy l u b a r y l o w y , e w e n t u a l n i e p o d s t a w i o n y a t o
m e m chlorowca, g r u p a m i n i t r o w y m i l u b r o d n i k a m i a l
k i l o w y m i , X i Y oddzielnie oznaczają a t o m y w o d o r u ,
chlorowca, r o d n i k i alkilowe, chlorowcoalkilowe, fenylow e , chlorowcofenylowe, a X i Y r a z e m z g r u p ą - C H
= C H - umieszczoną między n i m i mogą oznaczać p i e r
ścień b e n z e n o w y , p o n a d t o R może oznaczać g r u p ę
o w z o r z e 2, w k t ó r y m A oznacza w i ą z a n i e p o j e d y n c z e
l u b g r u p ę - C O - , - C O - C H 2 - , albo - C O - C 6 H 4 - ,
a R', X i Y mają wyżej p o d a n e znaczenie, z n a m i e n n y
t y m , że imidazole o w z o r z e o g ó l n y m 3, w k t ó r y m R',
X i Y mają w y ż e j p o d a n e znaczenia, p o d d a j e się r e a k c j i
z e związkiem o w z o r z e R " - C O - Z , w k t ó r y m R " o z n a
cza a t o m chlorowca, g r u p ę c h l o r o w c o k a r b o n y l o w ą ,
chlorowcokarbonylometylową, lub chlorowcokarbonylofenylową, l u b ma znaczenie R p o d a n e p r z y w z o r z e 1
a Z oznacza a t o m chlorowca l u b g r u p ę o w z o r z e R - C O - O - , w obecności r o z p u s z c z a l n i k ó w o dużej polarności oraz m o c n y c h zasad.
12p
( P . 140855)
23.11.1970.
Instytut Przemysłu Farmaceutycznego, Warszawa,
(Bożena Chochelska, Eliza Giro, I r e n a P r z y s i e c k a , E l ż
b i e t a Szczecińska, B o h d a n Szczyciński, J o l a n t a Żulińska).
Sposób w y t w a r z a n i a h a l o g e n o w o d o r k ó w h a l o i d k ó w 1(2alkilo-4-amino-5-pirymidylometylo)-2-pikoliniowych,
w
których
alkil
zawiera
1-4
atomów
węgla,
przez r e a k c j ę 2 - a l k i l o - 4 - a m i n o - 5 - a l k o k s y m e t y l o p i r y r n i d y n y l u b jej h a l o g e n o w o d o r k u z pikoliną l u b jej halos e n o w o d o r k i e m w obecności h a l o g e n o w o d o r u , z n a m i e n
ny t v m , że 2 - a l k i l o - 4 - a m i n o - 5 - e t o k s y m e t y l o p i r y m i d y n ę
p o d d a j e się działaniu a, β-lub γ - p i k o l i n y w ś r o d o w i s k u
wodnego roztworu halogenowodoru, w ewentualnej
obecności w y s o k o w r z ą c e g o rozpuszczalnika takiego j a k
ksylen, p r z y r ó w n o c z e s n y m a z e o t r o p o w y m o d d e s t y l o
w a n i u powstającego w rekacji etanolu.
12p
(P. 140930)
27.05.1970.
Beecham Group Limited, Brentford, Wielka Bryta
nia, ( J o h n H e r b e r t C h a r l e s N a y l e r ) .
Sposób
wytwarzania
pochodnych
α-aminopenicylin,
o ogólnym wzorze 1 lub 2, w których R oznacza gru
pę alkilową, cykloalkilową, aryloalkilową, arylową l u b
g r u p ę heterocykliczną, e w e n t u a l n i e podstawioną, a X
we w z o r z e 1 oznacza g r u p ę aminową, b ą d ź w postaci
soli a d d y c y j n e j z k w a s e m l u b w postaci zabezpieczonej
g r u p y a m i n o w e j , o o g ó l n y m w z o r z e 3 l u b 4, l u b ich
t a u t o m e r y c z n y c h o d m i a n , w k t ó r y c h linie p r z e r y w a n e
oznaczają wiązania w o d o r o w e , R 1 oznacza niższą g r u
pę alkilową, R 2 oznacza albo a t o m w o d o r u , albo łącz
nie z R 1 t w o r z y pierścień heterocykliczny, R 3 oznacza
niższą g r u p ę alkilową l u b niższą g r u p ę alkoksylową,
a Z oznacza resztę p o d s t a w i o n e g o l u b n i e p o d s t a w i o n e g o
pierścienia b e n z e n o w e g o l u b n a f t a l e n o w e g o , z n a m i e n
ny t y m , że sole k w a s u p e n i c y l a n o w e g o o w z o r z e 5 l u b
6 p o d d a j e się reakcji z z w i ą z k a m i a c y l o k s y m e t y l o w y m i
o wzorze Y · CH 2 O · CO · R, w k t ó r y m Y oznacza a t o m
Br l u b Cl, a R ma znaczenie p o d a n e we w z o r z e 1.
12p
(P. 141132)
6.06.1970.
P i e r w s z e ń s t w o : 20 06.1969, 13.10.1969 - W i e l k a B r y t a n i a
IMPERIAL CHEMICAL INDUSTRIES LIMITED,
L o n d y n , W i e l k a B r y t a n i a , (Stanley A r n o l d Lec).
Sposób w y t w a r z a n i a p o c h o d n y c h morfoliny o ogól
n y m wzorze 1, w k t ó r y m R1 i R 2 są t a k i e s a m e l u b r ó ż -
Nr 15/1973
ne i oznaczają a t o m w o d o r u l u b r o d n i k alkilowy, R 3
oznacza a t o m w o d o r u l u b r o d n i k alkilowy, alkenylowy, cykloalkilowy l u b α - a r y l o a l k i l o w y , a X oznacza
r o d n i k a r y l o w y , e w e n t u a l n i e p o d s t a w i o n y oraz soli
a d d y c y j n y c h tych związków z k w a s a m i , z n a m i e n n y t y m ,
że p o d d a j e się cyklizacji związek o ogólnym wzorze
X-O-CH2-CHOH-CHR1-NR3-CH2-CHR2-Z,
w
k t ó r y m X, R 1 , R 2 i R 3 mają w y ż e j p o d a n e znaczenie
a Z oznacza r o d n i k , k t ó r y m o ż n a w y m i e n i ć , l u b sól
addycyjną tego związku z k w a s e m l u b związek e p o
k s y d o w y o ogólnym w z o r z e 3, w k t ó r y m X i R1 mają
wyżej p o d a n e znaczenie, p o d d a j e się reakcji ze związ
kiem o ogólnym wzorze R 3 N H - C H 2 - C H R 2 - Z , w któ
r y m R 2 , R 3 i Z mają w y ż e j p o d a n e znaczenie l u b z jego
sola addycyjną z k w a s a m i i o t r z y m a n y związek w p o
staci w o l n e j z a s a d y e w e n t u a l n i e p o d d a j e się r e a k c j i
z k w a s e m w celu p r z e t w o r z e n i a związku w addycyjną
sól z k w a s e m .
12p
Pierwszeństwo:
(P. 141159)
9.06.1969 - N i e m i e c k a
Federalna
8.06.1970.
Republika
31
Sposób
wytwarzania
nowych
glikozydów
kardenolidów o wzorze ogólnym 1, w którym R1 oznacza atom
w o d o r u , g r u p ę h y d r o k s y l o w ą l u b acyloksylową, X o z n a
cza a t o m fluoru l u b chloru, g r u p ę alkilową l u b a l k o
ksylową, zawierającą 1 - 4 a t o m ó w w ę g l a i A oznacza
g r u p ę digitoksozylową o w z o r z e 2, w k t ó r y m R 2 o z n a
cza a t o m w o d o r u l u b g r u p ę acylową, z n a m i e n n y t y m ,
że w obecności zasady p o d d a j e się ester s t e r o i d o w y
o wzorze ogólnym 3, w k t ó r y m X posiada wyżej p o
d a n e znaczenie, R 1 ' oznacza a t o m w o d o r u , g r u p ę a c y
loksylową l u b g r u p ę h y d r o k s y l o w ą , zablokowaną inną,
dającą się ł a t w o odszczepić g r u p ą ochronną, R 3 o z n a
cza niższy r o d n i k alkilowy i A' oznacza g r u p ę digito
ksozylową o w z o r z e 4, w k t ó r y m R 2 ' oznacza g r u p ę a c y
lową l u b inną dającą się ł a t w o odszczepić g r u p ę o c h r o n
ną, w e w n ą t r z c z ą s t e c z k o w e j cyklizacji i, jeżeli stosuje
się j a k o p r o d u k t w y j ś c i o w y związek o wzorze 3, w k t ó
r y m g r u p y R1' i/lub R 2 ' posiadają i n n e znaczenie niż
p o d a n o wyżej dla R1 i R 2 , g r u p y te n a s t ę p n i e odszczepia się i, w y t w o r z o n y glikozyd k a r d e n o l i d o w y o w z o
rze 1, w k t ó r y m R1 oznacza g r u p ę h y d r o k s y l o w ą i/lub
R 2 oznacza a t o m w o d o r u e w e n t u a l n i e n a s t ę p n i e a c y
luje.
F a r b w e r k e H o e c h s t A. G. v o r m a l s Meister Lucius
B r ü n i n g , F r a n k f u r t n / M e n e m , N R F (Heinrich Ruschig,
Dieter D ü w e l , J o h a n n König).
Sposób w y t w a r z a n i a a n i l i d ó w k w a s u d w u a c y l o k s y benzoesowego o wzorze 1, w k t ó r y m X oznacza a t o m
w o d o r u l u b chlorowca; R 1 oznacza g r u p y n i t r o w e przy
w ę g l u w położeniu 1 - 3 , g r u p y t r ó j f l u o r o m e t y l o w e i/lub
a t o m chlorowca; R 2 oznacza a t o m w o d o r u , niskocząsteczkową g r u p ę alkilową, e w e n t u a l n i e p o d s t a w i o n ą
c h l o r o w c e m , niskocząsteczkową g r u p ą alkoksylową l u b
fenylową, g r u p ę a l k e n y l o w ą o 3 - 6 a t o m a c h węgla, g r u
p ę cykloalkilową o 4 - 6 a t o m a c h węgla, g r u p ę f e n y l o
wą, 5-cio l u b 6-cio członowy n i e n a s y c o n y heterocyklicz
n y pierścień, g r u p ę a l k i l o a m i n o w ą l u b d w u a l k i l o a m i nową, w k t ó r y c h g r u p y a l k i l o w e w k a ż d y m p r z y p a d k u
zawierają 1 - 4 a t o m ó w w ę g l a l u b , r a z e m z a t o m e m
azotu, mogą t w o r z y ć p i e r ś c i e ń p i r o l i d y n o w y , p i p e r y dynowy, morfolinowy lub N-metylopiperazynowy, zna
m i e n n y t y m , ż e anilidy k w a s u d w u h y d r o k s y b e n z o e s o w e g o o o g ó l n y m w z o r z e 2, w k t ó r y m X i R 1 mają w y
żej p o d a n e znaczenie acyluje się w z n a n y sposób.
12p
(P. 141186)
9.06.1970.
Federalna
D r K a r l T h o m a e G m b H , B i b e r a c h n/Riss, N R F ,
(Wolfgang E b e r l e i n , Josef Nicki, J o a c h i m H e i d e r , G e r
h a r d D a h m s , W a l t e r Kobinger).
12p
(P. 147548)
Pierwszeństwo:
15.04.1971.
16.04.1970 - W ę g r y
Chinoin G y ó g y s z e r - é s Vegyészeti T e r m é k e k G y á r a
R 1 , B u d a p e s z t , W ę g r y , (Magda H u h n , J u l i a Rádóczi.
G á b o r H o r v á t h , Vera Kovács).
Sposób wytwarzania pochodnych kwasu G-amnopenicylanowego o wzorze ogólnym 1, w którym R oznacza
ewentualnie podstawioną grupę aromatyczną lub he
terocykliczną oraz ich soli, znamienny tym, że ester
trójalkilo-sililowy kwasu 6-aminopenicylanowego o wzo
rze ogólnym 2 w którym R1 oznacza grupę alkilową
poddaje się reakcji z dwuhalogenkiem kwasu malonowego o wzorze ogólnym 3, w którym X oznacza atom
chlorowca, a R ma wyżej podane znaczenie, wytwo
rzony związek o wzorze ogólnym 4, w którym R, R1
i X mają wyżej podane znaczenia, hydrolizuje i otrzy
many produkt ewentualnie uwalnia z jego soli lub leż
w sól przeprowadza.
Nr 15/1971
' z podstawników R7, R8 i R9 mają znaczenie inne,
niż wodór, względnie nie więcej niż 3 z podstawników
R1, R2, R3, R4, R5, R6, R7, R8 i R9 mają znaczenie inne
niż wodór, znamienny tym, że redukuje się związki
o wzorze 2, w którym X, R i R1 do R9 mają wyżej po
dane znaczenie albo związki o wzorze 3, w którym R
i X mają wyżej podane znaczenie, a R1' do R 9 ' mają
takie same znaczenie, jak R1 do R9, z tym, że nie ozna
czają grupy hydroksylowej, za to jednakże dodatkowo
mogą oznaczać grupy 2-czterowodoropiranyloksylowe,
poddaje się reakcji zamknięcia pierścienia.
12p
(P. 149435)
Pierwszeństwo:
13.07.1971.
15.07.1970 - Szwajcaria
Sandoz AG, Bazylea, Szwajcaria, (Fulvio Gadient).
12p
(P. 149391)
12.07.1971.
Pierwszeństwo: 13.07.1970, 8.03.1971 - Stany
Zjednoczone Ameryki
Sandoz AG, Bazylea, Szwajcaria, (William J. Houli
han, Jeffrey Nadelson).
o wzorze 1, w którym X oznacza grupy o wzorze -CH2
- C H 2 - lub - C H = C H - , R oznacza rodnik alkilowy
zawierający 1 - 3 atomów węgla, R1; R2, R3, R4, R5 i R6
mają takie same lub różne znaczenie i oznaczają atom
wodoru, grupę hydroksylową, metoksylową lub etoksylową, przy czym także, gdy 2 z podstawników R1,
R2, R3, R4, R5 i R6 sąsiadują ze sobą, mogą stanowić
razem grupę metylenodwuoksy, R7 i R8 mają takie same
lub różne znaczenie i oznaczają atom wodoru, grupę
hydroksylową, metoksylową, etoksylową, rodnik mety
lowy lub etylowy, a R9 oznacza atom wodoru, grupę
hydroksylową, metoksylową lub etoksylową, z tym, że
nie więcej niż 2 z podstawników R1, R2 i R8, nie wię
cej niż 2 z podstawników R4, R5 i R6 i nie więcej niż
Sposób wytwarzania nowych związków heterocyklicz
nych o wzorze 1, w którym R oznacza niższy rodnik al
kilowy, a η oznacza 1 lub 2 albo w przypadku, gdy R
nie oznacza rodnika metylowego, oznacza także 0 oraz
ich soli addycyjnych z kwasami, znamienny tym, że
związki o wzorze 3, w którym R ma wyżej podane zna
czenie, poddaje się reakcji ze związkami o wzorze 2,
w którym X oznacza resztę kwasową reaktywnego estru, a n oznacza 1 lub 2 albo, gdy R w związkach o wzo
rze 3 nie oznacza rodnika metylowego, oznacza także C,
albo związki o wzorze 1a, w którym R ma wyżej po
dane znaczenie, poddaje się reakcji w obojętnym lub
słabo kwaśnym roztworze z solą metalu alkalicznego
lub metalu ziem alkalicznych kwasu nadjodowego lub
ze stechiometryczną ilością organicznego nadkwasu lub
ze stechiometryczną ilością nadtlenku wodoru otrzy
mując związki o wzorze 1b, w którym R ma wyżej
podane znaczenie, albo związki o wzorze 1a lub 2b
utlenia się w kwaśnym roztworze za pomocą nadtlen
ku wodoru lub organicznego nadkwasu otrzymując
związki o wzorze 1e, w którym R ma wyżej podane
znaczenie, i otrzymane związki o wzorze 1 przeprowa
dza się ewentualnie w sole addycyjne z kwasami.
Nr 15/1973
33
niższymi grupami alkilowymi, niższymi grupami alkoksylowymi, grupami hydroksylowymi lub trójfluorometylowymi, oraz grupy R1 i R2 jak i reszty R5 i R6
łącznie z podstawionymi przez nie atomami azotu ozna
czają heterocykle o 3 - 7 członach pierścienia, w któ
rych 1 - 3 tych członów mogą stanowić heteroatomy,
przy czym heterocykle te mogą mieć 1 lub 2 podstaw
niki, takie jak grupy arylowe lub niższe grupy alkilo
we lub niższe grupy alkilowe podstawione grupą hy
droksylową, atomy chlorowca lub grupy trojfluorometylowe, przy czym te grupy R1, R2, R5 i R6 jak również
pary -NR1R2 i - N R 5 R 6 mogą być jednakowe lub róż
ne, R4 oznacza atom wodoru lub niższą grupę alkilową
zawierającą do 3 atomów węgla, R7 oznacza atom wo
doru, niższą grupę alkilową zawierającą do 3 atomów
węgla lub grupę arylową, Z oznacza atom chlorowca
lub niższą grupę alkilową lub alkoksylową zawierającą
do 3 atomów węgla, η oznacza liczbę 0 - 2 , a U uznacza
niższą grupę alkilenową o 2 - 5 atomach węgla o łań
cuchu prostym lub rozgałęzionym, w której atom wo
doru może być zastąpiony grupą hydroksylową, zna
mienny tym, że związki o wzorze ogólnym 2, w któ
rym R1; R2, R4, R7, U, Z i η mają podane wyżej znacze
nie, a R8 oznacza grupę alkilową lub arylową, lub
związki o wzorze ogólnym 3, w którym R4, R7, R8, U, Z
i n mają podanej wyżej znaczenie, a Hal oznacza atom
chlorowca, lub związki o wzorze ogólnym 4, w którym
R1; R2, R4, R7, U, Z i n mają podane wyżej znaczenie,
a R9 i R10 mają znaczenie takie jak zdefiniowane dla
R1, i R2 i przy tym mogą być takie same jak one lub
także różne, lub związki o wzorze ogólnym 5, w któ
rym R1; R2, R7, U, Z i η mają podane wyżej znaczenie,
lub związki o wzorze ogólnym 6, w którym R1, R2, R4,
R7, U, Z i η mają podane wyżej znaczenie, a Hal ozna
cza atom chlorowca, poddaje się reakcji ze związkami
o wzorze ogólnym 7 lub 7a w którym R1 i R2 lub R5
i R6 mają podane wyżej znaczenie, przy czym jednak
przy reakcji związków o wzorze ogólnym 4 grupa
-NR 9 R 1 0 nie jest identyczna z grupą drugorzędowej
aminy o wzorze ogólnym 7 lub 7a albo też związek
o wzorze ogólnym 8, w którym R1, R2, R4, R7, U, Z
i n mają podane wyżej znaczenie, poddaje się reakcji
ze związkami o wzorze ogólnym 9, w którym R5 ma
podane wyżej znaczenie, lub ze związkami o wzorze
ogólnym 10, w którym R5 i R6 mają podane wyżej zna
czenie, lub ze związkami o wzorze ogólnym 11, w któ
rym R5 i R6 mają podane wyżej znaczenie, w tym
przypadku przy dalszym zmydleniu powstającej po
czątkowo grupy=NH.
12p
(P. 149492)
16.07.1971.
Ciba - Geigy AG, Bazylea, Szwajcaria.
Sposób wytwarzania aminodwuantroimidów, zna
mienny tym, że na aroiloaminodwuantroimidy działa
się kwasem siarkowym w obecności kwasu borowego.
12p
(P. 149495)
16.07.1971.
Republika Federalna
Troponwerke Dinklage u.Co, Kolonia, NRF.
Sposób wytwarzania pochodnych kumaryny o działa
niu rozszerzającym naczynia wieńcowe o wzorze ogól
nym 1, w którym R1; R2, R5 i R6 oznaczają atomy wo
doru, grupy alkilowe o łańcuchu prostym lub rozgałę
zionym zawierające do 4 atomów węgla, w których atom
wodoru może być zastąpiony grupę hydroksylową, gru
py cykloalkilowe, aralkilowe lub arylowe, które mogą
być również podstawione 1 lub 2 atomami chlorowca,
Biuletyn - 5
34
12p
Nr 15/1973
(P. 149583)
23.07.1971.
U.C.B.S.A. Saint - Gilles - lez - Bruxelles, Belgia,
(Joseph Strubbe, Raymond Linz).
Sposób wytwarzania nowych pochodnych pirolidynonu-2 o wzorze ogólnym 1, w którym R oznacza atom
chlorowca, grupę alkilową, chlorowcoalkilową, alkenylową, alkinylową, alkoksylową zawierającą do 5 ato
mów węgla, grupę nitrową, aminową lub hydroksylową,
R1 oznacza grupę alkilową, alkenylową, alkinylową za
wierającą do 5 atomów węgla, grupę arylową lub aryloalkilową lub ich pochodne podstawione w pierścieniu,
R2 oznacza atom wodoru, grupę alkilową zawierają
cą 1-5 atomów węgla lub grupę arylową, R3 oznacza
atom wodoru, grupę alkilową, alkenylową lub alkiny
lową zawierającą do 7 atomów węgla, grupę cykloalkilową lub aryloalkilową, η oznacza liczbę całkowitą 1,
2 lub 3 oraz ich diastereoizomerów cis i trans, znamien
ny tym, że cyklizuje się kwas 4-aminomasłowy lub jego
ester alkilowy o wzorze ogólnym H ( R 3 ) N - A - C O O X ,
w którym X oznacza atom wodoru lub niższą grupę al
kilową, A oznacza łańcuch n-propylenowy podstawio
ny grupami (R) n -fenylowymi, R1 i R2, przy czym R,
R1; R2, R3 i n mają wyżej podane znaczenie.
12p
(P. 149592)
23.07.1971.
ka Brytania, (David John Gilman, Justus Kenneth
Landquist, Sara Elizabeth Neek).
Sposób wytwarzania pochodnych pirydazyny o ogól
nym wzorze 1, w którym R1 i R2 są identyczne lub róż
ne i oznaczają rodnik alkilowy o 1 - 4 atomach węgla
lub rodnik alkilowy o 2 lub 3 atomach węgla zawiera
jący jako podstawnik rodnik alkoksylowy o 1 - 3 ato
mach węgla lub R1 i R2 tworzą razem z przyległym
atomem azotu rodnik heterocykliczny 5-, 6- lub 7-członowy, ewentualnie zawierający heteroatom tlenu lub
podstawnik alkoksylowy o 1-4 atomach węgla, R3 i R4
są identyczne lub różne i oznaczają rodnik alkilowy
o 1-6 atomach węgla lub rodnik alkilowy o 2 - 6 ato
mach węgla zawierający jako podstawnik rodnik alko
ksylowy o 1-6 atomach węgla pod warunkiem, że jeżeli
oba symbole R3 i R4 oznaczają rodniki alkilowe niepodstawione, wówczas jeden z rodników R 3 lub R 4 za
wiera co najmniej 2 atomy węgla, znamienny tym, że
pochodną chlorowcopirydazyny o ogólnym wzorze 2,
w którym R1 i R2 mają wyżej podane znaczenie, X
oznacza atom chlorowca lub rodnik o wzorze R3O,
w którym R3 ma wyżej podane znaczenie, Y oznacza
atom chlorowca, poddaje się reakcji z pochodną me
talu alkalicznego alkoholu o ogólnym wzorze R4OH,
w którym R 4 ma wyżej podane znaczenie lub pochod
ną chlorowcopirydazyny o ogólnym wzorze 3, w którym
R3, R4 i Y mają wyżej podane znaczenie, poddaje się
reakcji z aminą o ogólnym wzorze R 1 R2 NH, w którym
R1 i R 2 mają wyżej podane znaczenie lub pochodną pi
rydazyny o ogólnym wzorze 4, w którym R1, R2 i R3
mają wyżej podane znaczenie, poddaje się reakcji z so
lą o ogólnym wzorze (R4)3O+ · BF 4 -, w którym R4 ma
wyżej podane znaczenie i ewentualnie otrzymany zwią
zek poddaje się reakcji w postaci wolnej zasady z far
maceutycznie dopuszczalnym kwasem.
Nr 15/1973
35
lową lub oba R3 oznaczają razem grupę metylenodwuoksy, znamienny tym, że utlenia się związki o wzorze
2, w którym R1, R2 i R3 mają wyżej podane znacze
nie, związane w położeniu 4a, 10b-cis.
12p
12p
(P. 149659)
26.07.1971.
The Wellcome Foundation Limited, Londyn, Wielka
Brytania (Hamish Christopher Swan Wood, Alexander
Stuart, Adrian Charles Ward Curran, Saieba Al-Hassan).
Sposób wytwarzania nowych pochodnych pterydyny
o ogólnym wzorze 1, w którym Z oznacza niższy rodnik
alkilowy lub grupę hydroksymetylową, znamienny tym,
że związek o wzorze 4, w którym Z ma wyżej podane
znaczenie, poddaje się redukcyjnej cyklizacji.
12p
(P. 149684)
27.07.1971.
Patent dodatkowy do patentu nr P. 148072
Sandoz AG, Bazylea, Szwajcaria, (Hans Ott, Rudolf
Süess)
Sposób wytwarzania nowych związanych w położeniu
4a, 10b-cis-benzo[c] [l,6]naftyrydyn o wzorze 1, w któ
rym R1 oznacza atom wodoru, niższy rodnik alkilowy,
niższą grupę alkoksylową, atom fluoru, chloru, bromu,
grupę trójfluorometylową lub grupę nitrową, Ra ozna
cza atom wodoru, chloru, niższy rodnik alkilowy lub
niższą grupę alkoksylową, a R3 oznacza grupę metoksy-
(P. 149717)
29.07.1971.
C. H. Boehringer Sohn, Ingelheim, NRF, (Ernst-Otto
Reuth, Anton Mentrup, Kurt Schromm, Rolf Giesemann).
Sposób wytwarzania nowych racemicznych lub op
tycznie czynnych pochodnych piperazyny o ogólnym
wzorze 1, w którym Ar i Ar1 oznaczają jednakowe lub
różne rodniki aromatyczne o dwóch skondensowanych
pierścieniach, z których dalszy pierścień nie połączony
bezpośrednio z resztą cząsteczki stanowi pierścień izocykliczny lub heterocykliczny nasycony lub aromatycz
ny, korzystnie każdy z podstawników Ar i Ar1 ozna
cza rodnik 3,4-metylenodwuoksyfenylowy, hydrindenylowy, czterowodoronaftylowy, naftylowy, 1,4-benzodioksanylowy lub chromanylowy, oraz ich soli addycyj
nych z kwasami, znamienny tym, że do cząsteczki
związku o wzorze ogólnym 2, w którym Ar1 ma wyżej
podane znaczenie, korzystnie drogą reakcji z elektrofilowymi racemicznymi lub optycznie czynnymi związ
kami l-arylopropylowymi-(2) w obecności środka wią
żącego kwas, lub drogą reakcji z l-arylopropanonem-(2)
w obecności katalitycznie zaktywowanego wodoru,
wprowadza się rodnik l-arylopropylowy-(2), przy czym
człon arylowy związków stosowanych w tych reak
cjach ma takie znaczenie jak podano wyżej dla podstawnika Ar, albo zawierający atom chlorowca, racemiczny lub optycznie czynny związek o ogólnym wzo
rze 3, w którym Ar i Ar1 mają wyżej podane znacze
nie, a Hal oznacza atom chloru, bromu lub jodu, ko
rzystnie atom chloru, poddaje się r e a k c j i z katalitycz
nie zaktywowanym wodorem, albo racemiczny lub op
tycznie czynny związek o ogólnym wzorze Q-N(CH 2
CH2X)2, w którym Q oznacza rodnik o wzorze 4, w któ
rym Ar ma wyżej podane znaczenie, lub też Q oznacza
podstawnik Ar, o wyżej podanym znaczeniu, a X ozna
cza dający się łatwo anionowo odszczepić rodnik, pod
daje się reakcji ze związkiem o wzorze Q1-NH 2 , w któ
rym Q1 ma znaczenie takie jak wyżej podano dla
Dodstawnika Q, jednakże każdorazowo różniące się od
O, albo dwukrotnie H-rzędową racemiczną lub optycz
nie czynną dwuaminę o wzorze 5, w którym Ar i Ar1
mają wyżej podane znaczenie, poddaje się reakcji ze
związkiem o ogólnym wzorze X - C H 2 - C H 2 - X , w któ
rym X ma wyżej podane znaczenie, albo związek o ogól
nym wzorze 6, w którym Ar i Ar, maja wyżej poda
ne znaczenie, a A oznacza grupę - C O - C H 2 - , - C O - C O - lub C H 2 - C O - , redukuje się wodorkiem meta
lu, albo związek o wzorze 7, w którym M oznacza pod
stawnik Ar lub rodnik o wzorze 8 a M1 oznacza pod
stawnik Ar1 lub rodnik o wzorze 8, przy czym M albo
M1 oznacza rodnik o wzorze 8, poddaje sie reakcji ze
związkiem o wzorze X - ( C H 2 ) n - X , w którym X ma
wyżej podane znaczenie a η oznacza liczbę całkowitą
1 lub 2, i otrzymane związki o wzorze 1 ewentualnie
36
przekształca się drogą reakcji z odpowiednimi kwasami
w farmakologicznie dopuszczalne sole addycyjne z kwa
sami.
Î2p
Nr 15/1973
(P. 149718)
29.07.1971.
F. Hoffmann - La Roche und Co. Aktiengesellschaft,
Bazylea, Szwajcaria, (Joseph Hellerbach, Armin Wal
ser).
Sposób wytwarzania nowych pochodnych benzodwuazepiny o ogólnym wzorze 1, w którym R1 oznacza atom
chlorowca lub grupę nitrową, R2 oznacza rodnik fenylowy, chlorowcofenylowy lub pirydylowy, R3 oznacza
grupę alkoksylową, R4 oznacza grupę chlorowcoalkilową, alkoksyalkilową, karboksyalkilową, jedno- lub dwualkiloaminową,
rodnik
alkilowy
podstawiony
grupą
o wzorze -NR6R7, w którym R6 i R7 oznaczają atomy
wodoru lub rodniki alkilowe, albo razem z atomem
azotu tworzą nasycony pierścień heterocykliczny o 5
lub 6 członach, który ewentualnie zawiera również atom
tlenu, albo aromatyczny pierścień heterocykliczny o 5
lub 6 członach, ewentualnie podstawiony i zawierający
1 lub 2 heteroatomy, a η oznacza liczbę 0 lub 1, jak
również soli tych pochodnych, znamienny tym, że
w związku o ogólnym wzorze 2, w którym R1, R2, R3
i η mają wyżej podane znaczenie, pierwszorzędową gru
pę wodorotlenową w łańcuchu bocznym przeprowadza
się przez działanie odpowiedniego środka acylującego
w grupę o ogólnym wzorze 3, w którym R4 ma wyżej
podane znaczenie, albo w celu otrzymania związku
o ogólnym wzorze 1, w którym R4 oznacza grupę chlo
ro wcoalkilową, alkoksyalkilową, rodnik alkilowy pod
stawiony grupą o wzorze -NR 6 R 7 , w którym R6 i R7
mają wyżej podane znaczenie, albo aromatyczny rod
nik heterocykliczny o 5 lub 6 członach, ewentualnie pod
stawiony, zawieraiący 1 lub 2 heteroatomy, a R1, R2, R3
i n mają wyżej podane znaczenie, w związku o ogól
nym wzorze 4, w którym Rl, R2, R3 i η mają wyżej
podane znaczenie, alifatycznie związany atom chlorow
ca w łańcuchu bocznym wymienia się na grupę o wzo
rze 5, w którym R8 oznacza grupę chlorowcoalkilową,
alkoksyalkilową, rodnik alkilowy podstawiony grupą
o wzorze -NR 6 R 7 , w którym R6 i R7 mają wyżej po
dane znaczenie, albo aromatyczny pierścień heterocy
kliczny o 5 lub 6 członach, ewentualnie podstawiony,
zawierający 1 lub 2 heteroatomy, albo w celu otrzyma
nia związku o ogólnym wzorze 1, w którym R4 oznacza
rodnik alkilowy podstawiony grupą o wzorze -NR 6 R 7 ,
w którym R6 i R7 mają wyżej podane znaczenie, zwią
zek o ogólnym wzorze 6, w którym R1, R2, R3 i n mają
wyżej podane znaczenie, a R9 oznacza rodnik alkilo
wy podstawiony odpowiednią grupą dającą się odszcze
piać, Doddaie sie reakcji z aminą o ogólnym wzorze 7,
w którym R6 i R7 mają wyżej podane znaczenie, albo
w celu otrzymania związku o wzorze 1, w którym n
oznacza liczbę 0, związek o ogólnym wzorze 8, w któ
rym R1, R2, R3 i R4 maja znaczenie podane dla wzoru 1,
poddaje sie cyklizacji, albo w celu otrzymania związku
o wzorze 1, w którym η oznacza liczbę 1, odpowied
ni związek o wzorze 1, w którym η oznacza liczbę 0,
utlenia się w pozycji 4, albo w celu otrzymania związ
ku o wzorze 1, w którym η oznacza liczbę 0. odrjowiedni
związek o wzorze 1, w którym n oznacza liczbę 1. odtlenia się w pozycji 4, albo w celu otrzymania związku
o wzorze 1, w którym η oznacza liczbę 0, związek
o ogólnym wzorze 9, w którym R1, R2, R3 i R4 mają
znaczenie podane dla wzoru 1, odwadnia się, albo w celu
otrzymania związku o ogólnym wzorze 1, w którym n
oznacza liczbę 0. związek o ogólnym wzorze 10. w któ
rym R1, R2, R3 i R4 maja znaczenie podane dla wzoru
1 utlenia sie lub odwodornia przv wiązaniu w pozycji
4. 5 albo w celu otrzymania związku o wzorze 1, w któ
rym η oznacza liczbę 0. związek o ogólnvm wzorze 11,
w którym R1, R2, R3 i R4 mają znaczenie podane dla
wzoru 1, a R10 oznacza grupę acylową przez działanie
zasada przeprowadza sie w odpowiedni związek odwodorniony w pozycji 4. 5, albo w celu otrzymania
związku o wzorze 1, w którym η oznacza liczbę 0. zwią
zek o ogólnym wzorze 12, w którym R1, R2, R3 i R4 mają
znaczenie nodane dla wzoru 1, a R11 oznacza grupę alkilosulfonylową lub arylosulfonylową, przeprowadza się
za pomocą silnej zasady w odpowiedni związek odwodorniony w pozycii 4. 5. albo w celu otrzvmania związ
ku o wzorze 1, w którym η oznacza liczbę 0, związek
Nr 15/1973
37
o ogólnym wzorze 13, w którym Rl, R2, R3 i R4 mają
znaczenie podane dla wzoru 1, przegrupowuje się w od
powiadający mu związek odwodorniony w pozycji 4, 5,
po czym otrzymany związek o wzorze 1 ewentualnie
przeprowadza się w sól.
12p
(P. 149745)
29.07.1971.
Pierwszeństwo: 10.11.1970 - Japonia
Takeda Chemical Industries, Ltd., Osaka, Japonia,
(Michihiko Ochiai. Osami Aki, Akira Morimoto, Taiiti
Okada, Katsutada Masuda).
Sposób wytwarzania nowych pochodnych cefalosporyny o wzorze 1, w którym R oznacza atom wodoru lub
grupę acylową albo grupę o wzorze 2, w którym R1
oznacza grupę fenylową, fenoksy, cykloheksenylową,
tienylową lub 3-amino-3-karboksypropylową, a R 2 ozna
cza atom wodoru lub grupę aminową, zaś X oznacza
atom wodoru lub chlorowca, oraz ich sole, znamienny
tym, że związek o wzorze 3, w którym R oznacza atom
wodoru lub grupę acylową albo jego sól poddaje się
reakcji ze związkiem o wzorze 4, w którym X ma wyżej
podane znaczenie lub z jego sola
38
12p
(P. 149809)
Nr 15/1973
3.08.1971.
P i e r w s z e ń s t w o : 5.08.1970 - W ę g r y
Richter Gedeon Vegyészeti Gyár R1, Budapeszt, Wę
gry, (Ferenc Mórász, László Tóth, László Szabó, Ferenc
Sós, Gábor Szepesi).
Sposób wytwarzania 2,6-dwualkilo-3,5-dwuchloropirydynoli-4 o ogólnym wzorze 1, w którym R1 i R2 ozna
czają jednakowe lub różne rodniki alkilowe o 1-5
atomach węgla, na drodze chlorowania 2,6-dwualkilopirydynoli-4 o ogólnym wzorze 2, w którym R1 i R2
mają wyżej podane znaczenie, znamienny tym, że chlo
rowanie prowadzi się za pomocą związków oddających
dodatnie jony chloru, w środowisku obojętnym lub za
sadowym, a otrzymany związek o ogólnym wzorze 1 wy
odrębnia się z mieszaniny reakcyjnej w znany spo
sób.
12p
(P. 149831)
4.08.1971.
Pierwszeństwo: 6.08.1970, 1.06.1971 - Szwajcaria
A. Wander AG, Berno, Szwajcaria, (Jean Schmutz,
Fritz Hunziker, Franz Martin Künzle).
o wzorze 1, w którym A oznacza rodnik alkilenowy
o prostym lub rozgałęzionym łańcuchu zawierającym
1 - 3 atomów węgla, a R1 oznacza nasycony lub niena
sycony rodnik alifatyczny o prostym lub rozgałęzionym
łańcuchu zawierającym 3 - 1 8 atomów węgla, znamien
ny tym, że związki o wzorze 3, w którym A ma wyżej
podane znaczenie, a X oznacza grupę hydroksylową,
grupę o wzorze - O M e , w którym Me oznacza atom me
talu, albo reaktywną grupę dającą się odszczepiać, pod
daje się reakcji ze związkami o wzorze 8, w którym
R1 ma wyżej podane znaczenie ewentualnie z ich so
lami, ewentualnie z ich reaktywnymi pochodnymi albo
związki o wzorze 4, w którym Y oznacza grupę dającą
sie odszczepiać z wodorem amin, poddaje się reakcji
ze związkami o wzorze 5, w którym A i R1 mają wy
żej podane znaczenie albo związki o wzorze 6 poddaje
się reakcji ze związkami o wzorze 7, w którym A i R1
mają wyżej podane znaczenie, a Z oznacza reaktywną
grupę dającą się odszczepiać.
12p
(P. 149860)
Pierwszeństwo:
5.08.1971.
Sandoz AG, Bazylea, Szwajcaria, (Karlheins Milzner,
Fritz Reisser).
Sposób wytwarzania nowych estrów amidów kwasu
fosforowego o ogólnym wzorze 1, w którym R1 oznacza
rodnik alkilowy o 1-4 atomach węgla, R2 oznacza rod
nik alkilowy o 1-4 atomach węgla, R3 oznacza atom
wodoru lub rodnik alkilowy o 1-4 atomach węgla,
a R1 oznacza atom wodoru lub rodnik alkilowy o 1-4
atomach węgla, znamienny tym, że związek o ogólnym
wzorze 2, w którym R1 i R2 mają wyżej podane zna
czenie, a X oznacza atom chlorowca, poddaje się reak
cji ze związkiem o ogólnym wzorze 3, w którym R3
i R4 mają wyżej podane znaczenie, a Z oznacza atom
wodoru lub kation.
Nr 15/1973
39
Sposób wytwarzania pochodnych 1-cyjanopirazynonu-2 o ogólnym wzorze 2, w którym R1 i R2 są takie sa
me lub różne i oznaczają rodnik alkilowy o 1-4 ato
mach węgla, znamienny tym, że pochodną hydroksypirazyny o ogólnym wzorze 3, w którym R1 i R2 mają wy
żej podane znaczenie, poddaje się reakcji z halogenkiem
cyjanu, w obecności zasady zdolnej do przeprowadzenia
hydroksypirazyny w jej postać anionową i otrzymaną
pochodną l-cyjanopirazynonu-2 o wzorze 2, w którym
R1 i R2 mają wyżej podane znaczenie, ewentualnie pod
daje się reakcji z hydrazyną, a następnie wytworzoną
pochodną amino-3-triazolo-[4,3-a]-pirazyny o wzorze
4, w którym R1 i R2 mają wyżej podane znaczenie, wy
odrębnia się w znany sposób.
12p
(P. 149931)
9.08.197Í.
Ameryki
Eli Lilly and Company, Indianapolis, Stany Zjedno
czone Ameryki (Douglas O. Spry).
Sposób wytwarzania sulfotlenku penicyliny o wzorze
1, w którym R oznacza atom wodoru, jednostkowy ła
dunek ujemny lub niedająca się utlenić grupę estrową,
R2 oznacza grupę metylową lub alkanoiloksymetylową
o 2 - 5 atomach węgla, R1 oznacza grupę NH3+, zabez
pieczoną grupą aminową, ftalimidową lub acyloamidową o wzorze 2, w którym X oznacza atom wodoru,
grupę metylową lub etylową, Y oznacza atom wodoru,
grupę metylową, hydroksylową, NH 3 + lub zabezpie
czoną grupę aminową, Ρ oznacza ewentualnie podsta
wiony rodnik fenylowy lub grupę alkilową o 1-5 ato
mach węgla, n równa się 0 lub 1, przy czym w przy
padku gdy n równa się 1, Ρ oznacza ewentualnie pod
stawiony rodnik fenylowy, a Y oznacza atom wodoru
lub grupę metylową, a w przypadku gdy η równa się 0,
Y oznacza atom wodoru, grupę hydroksylową, NH 3 + lub
zabezpieczoną grupę aminową, X oznacza atom wodoru
z zastrzeżeniem, że kiedy R1 nie oznacza grupy NH 3
wówczas R oznacza atom wodoru lub nie dającą się
utlenić grupę estrową, znamienny tym, że utlenia się
za pomocą ozonu w obojętnym rozpuszczalniku w tem
peraturze od - 1 0 do 35°C związek penicylinowy o wzo
rze 3, w którym R, R1 i R2 mają wyżej podane zna
czenie.
12p
(P. 150724)
25.09.1971.
Chinoin Gyógyszer-eś Vegyészeti Termékek Gyára
R1, Budapeszt, Węgry (Kálmán Harsányi, Dezső Korbonits, Rudolf Szebeni, Gyula Gál, László Keller).
Sposób wytwarzania nowych soli teofiliny i kwasu
izomasłowego o wzorze ogólnym 1, w którym R ozna
cza wodór lub rodnik alkilowy, znamienny tym, że
12p
(P. 149936)
9.08.1971.
Pierwszeństwo' 4.03.1971 - Wielka Brytania
ka Brytania (James Clark, Michael Edward McMenim,
Francis Leslie Rose, Alastair Graham Wylie).
40
związek o wzorze ogólnym 2, w którym R ma podane
wyżej znaczenie, poddaje się reakcji z kwasem 2-(4-chlorofenoksy)-izomasłowym, oraz ewentualnie związ
ki o wzorze ogólnym 1, w którym R oznacza wodór,
alkiluje się.
12p
(P. 150773)
28.09.1971.
Snam Progetti S.p.A., Mediolan, Włochy (Marcello
Massi Mauri, Pietro Moggi).
Sposób wytwarzania dwu- lub wielopierścieniowych
związków heterocyklicznych o wysokiej czystości z za
wierającego podstawnik związku aromatycznego, zna
mienny tym, że związek aromatyczny doprowadza się
do reaktora w wysokiej temperaturze, a wyciek z re
aktora, po przekazaniu ciepła strumieniowi zasilające
mu, wprowadza się do rozdzielacza i wypływające
z rozdzielacza niekondensujące zawierające dymy płu
cze się strumieniem świeżego związku aromatycznego,
wymywającego dymy.
12p
(P. 150940)
7.10.1971.
F. Hoffman - La Roche und Co. Aktiengesellschaft,
Bazylea, Szwajcaria, (Roland Jaunin, Joseph Heller
bach).
Sposób wytwarzania nowych pochodnych benzodwuazepiny o wzorze ogólnym 1, w którym A oznacza rod
nik etylenowy, propylenowy lub izopropylenowy, Β
oznacza grupę - O - , - S - lub - N R 3 - , D oznacza
grupę karboalkoksylową, cyjanową, karbamoilową, monoalkilokarbamoilową lub dwualkilokarbamoilową, R1
oznacza atom chlorowca, grupę nitrową, trójfluorometylową, alkilową o 2 - 5 atomach węgla lub alkanoilową,
R2 oznacza grupę fenylową, o-chlorowcofenylową, o,o'-dwuchlorowcofenylową lub 2-pirydylową, R3 oznacza
atom wodoru lub grupę alkilową, a η oznacza 1 lub 2
oraz 4-tlenków tych związków oraz ich soli, znamien
ny tym, że związek o wzorze ogólnym 2, w którym R1
i R2 mają wyżej podane znaczenia, lub 4-tlenek tego
związku poddaje się reakcji z związkiem o wzorze
ogólnym 3, w którym X oznacza atom chlorowca, a A,
B, D, i n mają wyżej podane znaczenie, natomiast R3
oznacza grupę alkilową lub grupę ochronną i ewentu
alnie usuwa grupę ochronną, albo związek o wzorze
ogólnym 4 lub jego 4-tlenek poddaje się reakcji z związ
kiem o wzorze ogólnym 5, przy czym w wzorach 4 i 5
R1, R2, A, B, D i η mają wyżej podane znaczenie, je
den z symboli Y i Z oznacza grupę hydroksylową, merkapto, aminową lub alkiloaminową, a drugi oznacza
atom chlorowca albo związek o wzorze ogólnym 6,
w którym R1, R2, A, B, D i η mają wyżej podane zna
czenie, poddaje się cyklizacji, albo N-tlenek o wzorze
ogólnym 7, w którym R1, R2, A, B, D i n mają wyżej po
dane znaczenie, odtlenia się, albo nitryl o wzorze ogól
nym 8, w którym R1; R2, A, Β i n mają wyżej podane
znaczenie, lub 4-tlenek tego związku przeprowadza się
w odpowiedni amid, albo amid o wzorze ogólnym 9,
Nr 15/1973
w którym R1, R2, A, Β i n mają wyżej podane znacze
nie, lub 4-tlenek tego związku przeprowadza się w od
powiedni nitryl, albo ester o wzorze ogólnym 10, w któ
rym Rl, R2, A, Β i n mają wyżej podane znaczenie,
a R4 oznacza grupę alkilową, lub 4-tlenek tego związku
przeprowadza się w odpowiedni amid, którego grupa
amidowa może być jedno- lub dwu podstawiona rodni
kami alkilowymi, albo ester o wzorze ogólnym 10,
w którym R1; R2, R4, A, Β i n mają wyżej podane zna
czenie, lub 4-tlenek tego związku zmydla się do odpo
wiedniego kwasu i ten przeprowadza w odpowiedni
amid, którego grupa amidowa może być jedno- lub
dwupodstawiona rodnikami alkilowymi, albo związek
o wzorze ogólnym 11, w którym R1 R2, A, B, D i n mają
wyżej podane znaczenie, poddaje się przy wiązaniu 4,5
utlenieniu lub uwodornieniu i wytworzony zasadowy
produkt ewentualnie przeprowadza się w sól.
Nr 15/1973
41
dukcji lub związek o wzorze ogólnym 3, w· którym R1,
R2 i R3 mają wyżej podane znaczenie a podstawniki R,
które mogą być jednakowe lub różne oznaczają atomy
wodoru lub nierozgałęzione grupy alkilowe, zwłaszcza
o 1-4 atomach węgla, poddaje się łagodnemu utlenia
niu, lub związek o wzorze ogólnym 4, w którym R2 i R3
mają wyżej podane znaczenie, a R1 posiada wyżej po
dane znaczenie za wyjątkiem atomu wodoru, ogrzewa
się do wrzenia.
12p
(P. 153162)
28.01.1972.
12p
(P. 153120)
26.01.1972.
Federalna
C.H.Boehringer Sohn, Ingelheim n/Renem, Niemiecka
Republika Federalna (Karl-Heinz Webere, Adolf Bauer,
Peter Danneberg, Klaus Mink).
Sposób wytwarzania nowych 5-arylo-(lub heteroafy)-3-hydroksy-lH-l,5-benzodwuazepino-2,4-(3H,5H)dionów o wzorze ogólnym 1, w którym R1 oznacza atom
wodoru, nierozgałęzioną lub rozgałęzioną grupę alkilo
wą o 1-4 atomach węgla, ewentualnie podstawioną
w położeniu ω grupą hydroksylową, grupę alkilową lub
grupę cyklopropylometylową, R2 oznacza grupę fenylową, ewentualnie podstawioną atomem chlorowca,
grupą trójfluorometylową lub grupą nitrową, lub grupę
pirydylową i R3 oznacza atom fluoru, chloru lub bromu
lub grupę trójfluorometylową lub nitrową, znamienny
tym, że związek o wzorze ogólnym 2, w którym R1; R2
i R3 mają wyżej podane znaczenie, poddaje się reBiuletyn - 6
Richter Gedeon Vegyészeti Gyár R1 Budapeszt, Wę
gry (Csaba Szantay, Lajos Szabó, György Kalaus, Vil
mos Simomidesz).
Sposób wytwarzania winkaminy z 16-epiwinkaminy
znamienny tym, że na roztwór 16-epiwinkaminy lub
roztwór mieszanmy 16-epiwinkaminy i winkaminy
działa się metalem należącym do grup: IA, IB, IIA.
IIB, IVB, VB, VIB, VIIB lub VIII układu okresowego
pierwiastków lub związkami tych metali.
12p
(P. 153235)
18.08.1971.
Pierwszeństwo: 19.08.1970; 22.03.1971 - Szwajcaria
Agripat S.A. Bazylea, Szwajcaria.
Sposób wytwarzania nowych (alkoksymetyloamino)-s-triazyn o wzorze 1, w którym R1 oznacza niższy rod
nik alkilowy, rodnik cyklopropylowy lub metylocyklopropylowy, R2 oznacza niższy rodnik alkilowy, a X
42
Nr 15/1973
oznacza grupę metoksylową, metylotio, azydową lub
atom chloru, znamienny tym, że amino -s-triazynę o
wzorze 2, w którym R, i X mają wyżej podane znacze
nie, poddaje się reakcji z formaldehydem w obecności
zasady, po czym otrzymany produkt pośredni o wzorze
3, w którym R1 i X mają wyżej podane znaczenie, wy
odrębnia się i w obecności mocnego kwasu nieorganicz
nego, zwłaszcza stężonego kwasu siarkowego, eteryfikuje się alkanolem o wzorze R 2 - O H , w którym. R2 ma
wyżej podane znaczenie, a związany ewentualnie atom
chloru X ewentualnie wymienia się w znany sposób na
grupę metoksylową, metylotio lub azydową.
I2p
(P. 153242)
2.02.1972.
Ameryki
Eli Lilly and Company Indianapolis, Stany Zjedno
czone Ameryki (Robin David Grey Cooper).
12p
(P. 153241)
2.02.1972.
Ameryki
Eli Lilly and Company Indianapolis, Stany Zjednoczo
ne Ameryki (Robin David Grey Cooper, David Shuichi
Fukuda).
Sposób wytwarzania tiazolinoazetydynonów o wzorze
1, w którym R oznacza atom wodoru, grupę metoksy,
karbometoksy albo rodnik alkilowy o 1 - 8 atomach
węgla dowolnie podstawiony grupą hydroksylową, merkapto, alkoksylową o 1 - 3 atomach węgla, tioalkilową
o 1-3 atomach węgla lub cy janową, albo rodnik alkenylowy o 2 - 8 atomach węgla, dowolnie podstawiony
grupą hydroksylową, merkapto, alkoksylową o 1 - 3
atomach węgla, tioalkilową o 1 - 3 atomach węgla lub
cyjanową, albo rodnik cykloalkilowy dowolnie podsta
wiony grupą hydroksylową, merkapto, alkoksylową
o 1 - 3 atomach węgla, tioalkilową o 1 - 3 atomach wę
gla lub cyjanową, albo grupę o wzorze 2, 3 lub 4,
w których Q oznacza atom wodoru, grupę hydroksy
lową, merkapto, atom chloru, atom bromu, alkil o 1 - 3
atomach węgla, grupę alkoksylową o 1 - 3 atomach wę
gla, grupę tioalkilową o 1 - 3 atomach węgla, nitrową
albo cyjanową, X oznacza atom tlenu, atom siarki albo
wiązanie między atomami węgla, Y oznacza grupę hy
droksylową, merkapto albo aminową, m oznacza liczbę
całkowitą od 0 do 2, zaś η oznacza liczbę całkowitą 1
albo 2, znamienny tym, że tiazolinoazetydynon o wzorze
5, w którym R ma wyżej podane znaczenie, a R' ozna
cza - C O 2 H lub - C H 2 O H poddaje się reakcji z co naj
mniej 1 molem czterooctanu ołowiu w temperaturze
50°-100°C po czym działa się wodą przy wartości pH
7-10.
Sposób wytwarzania nowych azetydynonów o wzorze
23 lub 2, w którym R oznacza atom wodoru, grupę me
toksy, karboetoksy, rodnik alkilowy o 1-8 atomach
węgla, dowolnie podstawiony grupą hydroksylową,
merkapto, alkoksylową o 1 - 3 atomach węgla, tioal
kilową o 1--3 atomach węgla lub cyjanową, albo rod
nik alkenylowy dowolnie podstawiony grupą hydroksy
lową, merkapto, alkoksylową o 1 - 3 atomach węgla,
tioalkilową lub cyjanową, albo rodnik cykloalkilowy
dowolnie podstawiony grupą hydroksylową, merkapto,
alkoksylową o 1 - 3 atomach węgla, tioalkilową albo cy
janową lub grupą o wzorze 3, 4 albo 5, Q oznacza atom
wodoru, grupę hydroksylową, merkapto, atom chloru
lub bromu albo alkil o 1·-3 atomach węgla, grupę al
koksylową o 1-3 atomach węgla, tioalkilową o 1-3
atomach węgla, nitrową albo cyjanową, X oznacza atom
tlenu lub siarki albo wiązanie między atomami węgla,
Y oznacza grupę hydroksylową, merkapto, azydo albo
aminową, m oznacza liczbę całkowitą od 0 do 2, η ozna
cza liczbę całkowitą 1 lub 2, R' oznacza atom wodoru,
grupę o wzorze 6, trójmetylosilil, trójchloroetoksykarbonyl, III-rzęd. butoksykarbonyl lub benzyloksykarbonyl, R" oznacza alkil o 1-6 atomach węgla, III- rzęd.
alkil o 4 - 6 atomach węgla, III-rzęd. alkenyl o 5 - 8
atomach węgla, III-rzęd, alkinyl o 5 - 8 atomach węgla,
benzyl, benzhydryl, trityl, p- nitrobenzyl, p-metoksybenzyl, trójmetylosilil, ftalimidometyl, sukcynimidometyl, lub trójchloroetyl, R 3 oznacza atom wodoru, grupę
o wzorze 24., 25 lub 26, w których R" ma wyżej podane
znaczenie, znamienny tym, że dobiera się odpowiednią
kolejność reakcji ze schematu I, w którym we wzorach
występujących w tym schemacie R, R' i R" mają wyżej
podane znaczenie w celu wytworzenia pożądanych
związków, prowadząc następujące stopnie procesu: (1)
przesunięcie podwójnego wiązania w łańcuchu bocznym
z pozycji - β, γ na pozycję α, β przez potraktowanie
Nr 15/1973
BrULETYN URZĘDU PATENTOWEGO
odpowiednią zasadą; (2) działanie ozonem w tempera
turze od - 8 0 ° do - 2 0 ° C w celu przekształcenia po
dwójnego wiązania w łańcuchu bocznym w grupę karbonylową przez co powstaje imid; (3) działanie alkanolem o 1-3 atomach węgla w temperaturze od 0° do
+ 80°C w celu zhydrolizowania imidu; (4) działanie
amalgamatem glinowym lub borowodorkiem sodowym
w temperaturze 0°-50°C w celu zredukowania podwój
nego wiązania z pierścienia tiazolinowego; (5) działanie
środkiem, który wymieni wodór związany z azotem
pierścienia tiazolidynowego na grupę o wzorze 6, trójmetylosilil, trójchloroetoksykarbonyl, III-rzęd. butoksykarbonyl lub benzyloksykarbonyl.
12p
(P. 153799)
1.03.1972.
Merck Patent Gesellschaft, Darmstadt, NRF.
Sposób wytwarzania nowych N--acylo-(piperazynyloalkilo)-pyrazoli o ogólnym wzorze 1, w którym A ozna
43
cza rozgałęziony lub nierozgałęziony rodnik alkilenowy
o 1-4 atomach węgla, Ar oznacza rodnik fenylowy
ewentualnie podstawiony jednym lub kilkoma rodni
kami alkilowymi i/lub alkoksylowym, każdy o 1-4 ato
mach węgla, rodnikiem trójfluorometylowym i/lub ato
mami chlorowca, Q oznacza związek o wzorze 2 lub
o wzorze 3, w których to wzorach R oznacza ewentual
nie nienasycony rodnik alkilowy lub aryloalkilowy,
każdy o nie więcej niż 10 atomach węgla, rodnik arylowy o nie więcej niż 10 atomach węgla, ewentualnie
podstawiony jednym lub kilkoma rodnikami alkilo
wymi, aminowymi lub metoksylowymi, grupę aminową
lub grupę dwumetyloaminową albo grupę alkoksylową
o nie więcej niż 4 atomach węgla oraz ich fizjologicznie
dozwolonych soli addycyjnych z kwasami, znamienny
tym, że reakcji poddaje się związek o wzorze 4, ze
związkiem o wzorze 5, w których to wzorach A, Ar i R
mają wyżej podane znaczenie albo związek o wzorze 6,
w którym A i Ar mają wyżej podane znaczenie, a Q'
oznacza grupę o wzorze 7 lub grupę o wzorze 8, poddaje
się reakcji z kwasem o wzorze RCOOH, w którym R
ma wyżej podane znaczenie lub z funkcjonalną po
chodną tego kwasu albo reakcje poddaje się związek
o wzorze QAX, w którym Q i A mają wyżej podane
znaczenie, a X oznacza ewentualnie reaktywnie zestryfikowaną grupę wodorotlenową, ze związkiem o wzorze
9, w którym Ar ma wyżej podane znaczenie i otrzyma
ny związek o wzorze 1 ewentualnie przeprowadza się
w jego fizjologicznie dozwolone sole addycyjne z kwa
sami i/lub otrzymane sole poddaje działaniu zasady
i wyodrębnia związek w postaci wolnej.
44
12p
Wzór 9
(P. 153830)
2.03.1972.
ka Brytania, (Clive Dudley Spencer Tomiin, Charles
Brian Barlow, Brian Graham White).
Środek szkodnikobójczy, znamienny tym, że jako sub
stancję czynną zawiera związek o ogólnym wzorze 1,
w którym R oznacza atom wodoru, rodnik acylowy lub
rodnik węglowodorowy, Ar oznacza rodnik arylowy
ewentualnie podstawiony jednym lub kilkoma atomami
chloru, bromu lub fluoru lub rodnikami takimi, jak
rodnik nitrowy, cy janowy, perchlorowcokarbylowy, sulfamylowy, hydrokarbylowy, hydrokarbyloksylowy lub
hydrokarbylotiolowy, X oznacza atom chloru, bromu
lub fluoru lub rodnik nitrowy, cyjanowy, hydrokarby
loksylowy lub hydrokarbylotiolowy, a symbol n oznacza
wartość liczbową 3 lub 4, lub zawiera sól takiego związ
ku, w mieszaninie ze stałym lub ciekłym rozcieńczal
nikiem zawierającym środek powierzchniowo czynny.
Sposób wytwarzania substancji czynnej według zastrz. 1, stanowiącej związek o ogólnym wzorze 1, w któ
rym wszystkie symbole mają znaczenie jak w zastrz. 1,
znamienny tym, że związek o ogólnym wzorze ArNHR
poddaje się reakcji z zasadą i ze związkiem o ogólnym
wzorze 56, w których to wzorach symbole Ar, R, X i n
mają wyżej podane znaczenie, a Hal oznacza atom chlo
ru, bromu, fluoru lub jodu.
12p
(P. 153831)
2.03.1972.
ka Brytania, (Charles Brian Barlow, Brian Graham
White, Clive Dudley Spencer).
Nr 15/1973
Sposób wytwarzania pochodnych heterocyklicznych
o ogólnym wzorze X-NH-Y, w którym X oznacza
rodnik pirazynylowy co najmniej z jednym podstawni
kiem lub rodnik pirymidynylowy albo pirydazynylowy,
co najmniej z dwoma podstawnikami, a Y oznacza
rodnik arylowy, pirydylowy lub dwuazynylowy, co naj
mniej z jednym podstawnikiem; przy czym jako pod
stawnik w każdym rodniku występuje atom chlorowca
i grupa cy janowa, nitrowa, perchlorowcoalkilowa, alkoksylowa, alkilotiolowa, aryloalkilotiolowa lub aminowa
pod warunkiem, że w związku występują przynajmniej
cztery podstawniki, z których co najmniej dwa są ato
mami chlorowca i jeżeli X oznacza rodnik pirymidyny
lowy a Y oznacza rodnik pirydylowy, to co najmniej
jeden podstawnik jest inny niż atom chlorowca, zna
mienny tym, że związek o ogólnym wzorze X - N I L
poddaje się działaniu zasady i otrzymany związek pod
daje się reakcji ze związkiem o ogólnym wzorze Y - H a l .
w których to wzorach X i Y mają wyżej podane zna
czenie, a Hal oznacza atom chlorowca lub związek
o ogólnym wzorze Y - N H 2 poddaje się działaniu zasady
i otrzymany związek poddaje się reakcji ze związkiem
X - H a l , w których to wzorach Χ, Υ i Hal mają wyżej
podane znaczenie.
Środek szkodnikobójczy, znamienny tym, że zawiera
jako substancję czynną związek o ogólnym wzorze
X - N H - Y , w którym X i Y mają znaczenie jak w za
strz. 1.
12p
(P. 153934)
8.03.1972.
Pierwszeństwo: 9.03.1971, 22.07.1971 - Wielka Brytania.
Smith Kline, French Laboratories Limited, Welwyn
Garden City, Wielka Brytania, (Graham John Durant,
John Colin Emmett, Charon Robin Ganellin).
Sposób wytwarzania związków farmaceutycznych
o ogólnym wzorze 1, w którym A oznacza nienasycony
pierścień heterocykliczny, utworzony z włączeniem po-
Nr 15/1973
kazanego we wzorze 1 atomu węgla, zawierający co
najmniej jeden atom azotu i ewentualnie zawierający
dalsze heteroatomy takie jak atom siarki i tlenu, X1
i X 2 oznaczają tę samą lub różne niższą grupę alkilową,
grupę trójfluorometylową, hydroksylową, benzylową,
aminową, grupę o ogólnym wzorze 2, atom wodoru lub
chlorowca lub X1 wraz z X2 i co najmniej dwoma ato
mami zawartymi w pierścieniu A, mogą utworzyć na
stępny pierścień 1 i m oznaczają liczby całkowite od 0 do
4, pod warunkiem, że suma l i m wynosi 3 lub 4, Y ozna
cza atom tlenu, siarki lub grupę NH; Ε oznacza atom
tlenu, siarki lub, pod warunkiem, że A nie może ozna
czać takiej grupy żeby mógł powstać pierścień pirydy
nowy, grupę NR2, R1 oznacza atom wodoru, niższą
grupę alkilową, acylową lub dwualkiloaminoalkilową;
i R2 oznacza atom wodoru, grupę nitrową lub cyjanową,
znamienny tym, że związek o ogólnym wzorze 43 w któ
rym A, X1, X2, 1, m i Y mają wyżej podane znaczenie,
poddaje się reakcji ze związkiem o ogólnym wzorze
R1-N = C = E w którym R1 ma wyżej podane znacze
nie, a Ε oznacza atom siarki lub tlenu, lub ze związ
kiem o ogólnym wzorze 9, w którym R2 ma wyżej po
dane znaczenie.
12p
(P. 153990)
10.03.1972.
45
padku gdy R8 oznacza atom wodoru, grupę wodorotle
nową pirymidyny pozbawionej3 siarki poddaje się re
akcji ze związkiem o wzorze R Q, w którym Q oznacza
atom reaktywny lub grupę reaktywną.
12p
(P. 154735)
14.04.1972.
Federalna
Glaxo Laboratories Limited, Greenford, Wielka Bry
tania, (John Francis Onghton, Philip Thomas Siddons,
Thomas Walker, Peter Alfred Wilkinson, Brian Ri
chard Cowley).
ster Lucius u. Brüning, Frankfurt nad Menem, NRF,
(Heinz Kuch, Irmgard Hoffmann).
Sposób wytwarzania nowych pochodnych peniciliny
takich jak kwas 6beta-amino-2,2-dwumetylopenam-3alfa-karboksylowy, znamienny tym, że zabezpiecza się
grupę 3-karboksylową w kwasie 6beta-acyloamido-2,2-dwumetylopenam-3alfa-karboksylowym przez utwo
rzenie mieszanego bezwodnika tego kwasu i innego
kwasu karboksylowego, połączenie powstałego roztworu
ze środkiem tworzącym imidohalogenek, zmieszanie
powstałej mieszaniny reakcyjnej ze związkiem tworzą
cym iminoeter, a następnie z wodą w środowisku kwaś
nym i wydzielenie powstałego kwasu 6beta-amino-2,2-dwumetylopenam-3alfa-karboksylowego.
12p
(P. 154734)
14.04.1972.
The Wellcome Foundation Limited, Londyn, Wielka
Brytania, (Barbara Roth).
Sposób wytwarzania 2,4-dwuamino-5-benzylopirymidyny o wzorze 1, w którym R1, R2, R4 i R5 są jednakowe
lub różne i każdy z nich oznacza atom wodoru, atom
chlorowca, grupę alkilową albo alkoksylową, każda
o 1-12, korzystnie o 1-7 atomach węgla, a najlepiej
o 1-4 atomach węgla, zaś R 3 oznacza nasycony lub nie
nasycony rodnik węglowodorowy posiadający do 12
atomów węgla, dowolnie podstawionej atomem chloro
wca, na przykład chlorek, według patentu nr 59957,
znamienny tym, że redukuje się przez hydrogenolizę
grupo SR6 w związku o wzorze 2, w którym R3 ma znaczenie podane dla R3 lub oznacza atom wodoru zaś R6
oznacza grupę alkilową o 1-12 atomach węgla, ko
rzystnie o 1-7, a najlepiej o 1-4 atomach węgla, albo
oznacza grupę aralkilową, taką jak benzylową i w przy
Sposób wytwarzania 1,5-benzodiazepin o ogólnym
wzorze 1, w którym R oznacza resztę alkilową o 1 - 3
atomach węgla, R1 i R2, które mogą być jednakowe lub
różne, oznaczają atom wodoru, atom chlorowca, grupę
trójfluorometylową lub nitrową lub grupę alkoksylową
o 1-2 atomach węgla, R3 oznacza atom wodoru lub
grupę alkilową o 1-3 atomach węgla, i η oznacza licz
bę 1-3 znamienny tym, że albo pochodne benzodiazepiny o ogólnym wzorze 2, w którym R1; R2 i R3 mają
wyżej podane znaczenie, poddaje się reakcji ze związ
kami dwualkilofosfinyloalkilowymi o ogólnym wzorze
3, w którym R i η mają wyżej podane znaczenie i X
oznacza atom chlorowca lub resztę kwasu alkanosulfonowego lub arylosulfonowego, w obecności środków
metalizujących albo pochodną 2-amino-dwufenyloami-
46
Nr 15/1973
ny o o g ó l n y m w z o r z e 4, w k t ó r y m R, R1, R2, i n mają
wyżej p o d a n e znaczenie, p o d d a j e się r e a k c j i z d w u h a logenkiem kwasu malonowego lub alkilomalonowego,
e w e n t u a l n i e z z a s t o s o w a n i e m ś r o d k ó w wiążących k w a
sy.
12p
(P. 155188)
Pierwszeństwo:
5.05.1972.
7.05.1971 - W ę g r y
R i c h t e r G e d e o n Vegyészeti G y á r R 1 . , B u d a p e s z t , W ę
gry, (Csaba Szantay, Lajos Szabó, G y ö r g y K l a u s , Vil
mos Simonidesz).
Sposób
wytwarzania
winkaminy
i
jej
analogów
o ogólnym wzorze 1, w którym R oznacza grupę alkoksylową o 1 - 5 a t o m a c h węgla albo g r u p a R - C O oznacza r e a k t y w n ą g r u p ę , k t ó r ą m o ż n a przekształcić
w rodnik alkoksykarbonylowy, korzystnie amid k w a
sowy l u b g r u p ę nitrylową, z n a m i e n n y t y m , że l - e t y l o - 2 ,
3, 4, 6, 7, 12-sześciowodoroindolo[2,3-a]chinolizynę o w z o
rze 2 p o d d a j e się r e a k c j i z pochodną k w a s u a-acylok s y a k r y l o w e g o o ogólnym w z o r z e 3, w k t ó r y m R ma
wyżej p o d a n e znaczenie, a Ac oznacza r o d n i k acylow y niższego alifatycznego l u b a r o m a t y c z n e g o k w a s u
k a r b o k s y l o w e g o albo k w a s u a l k i l o - l u b arylosulfonowego, o t r z y m a n y związek o o g ó l n y m wzorze 4, w k t ó
r y m R i Ac mają w y ż e j p o d a n e znaczenie, a X- ozna
cza a n i o n nieorganiczny, k o r z y s t n i e jon n a d c h l o r a n o wy, e w e n t u a l n i e w postaci w o l n e j zasady albo p o d
daje się r e a k c j i redukcji, a o t r z y m a n y związek o ogól
n y m wzorze 5, w k t ó r y m R i Ac mają wyżej p o d a n e
znaczenie, e w e n t u a l n i e w postaci soli, p o d d a j e się r e a k
cji ze ś r o d k i e m d e a c y l u j ą c y m w celu w y t w o r z e n i a
związku o ogólnym w z o r z e 7, w k t ó r y m R ma wyżej
p o d a n e znaczenie, albo p o d d a j e się reakcji deacylacji,
a o t r z y m a n y związek o ogólnym w z o r z e 6, w k t ó r y m
R i X- mają wyżej p o d a n e znaczenie, p o d d a j e się r e
dukcji, a n a s t ę p n i e o t r z y m a n y związek o ogólnym w z o
rze 7, w k t ó r y m R ma w y ż e j p o d a n e znaczenie albo
p o d d a j e się reakcji ze ś r o d k i e m u t l e n i a j ą c y m i o t r z y
muje mieszaninę epiwinkaminy i winkaminy lub mie
szaninę związków o ogólnych w z o r a c h 1 i 8, w k t ó r y m
R m a w y ż e j p o d a n e znaczenie, e p i w i n k a m i n ę l u b jej
pochodną o ogólnym w z o r z e 8 p o d d a j e się e p i m e r y z a -
cji z n a n y m sposobem, albo p o d d a j e się r e a k c j i z w ę
g l a n e m s r e b r a w celu w y t w o r z e n i a w i n k a m i n y l u b
jej p o c h o d n e j o o g ó l n y m w z o r z e 1, w k t ó r y m R ma
wyżej p o d a n e znaczenie, a n a s t ę p n i e g r u p ę r e a k t y w n ą
związku o t r z y m a n e g o w k t ó r y m k o l w i e k z e t a p ó w p r o
cesu e w e n t u a l n i e p r z e k s z t a ł c a się w g r u p ę a l k o k s y karbonylową o 1 - 5 atomach węgla w rodniku alkilo
w y m a ( + ) - w i n k a m i n ę l u b jej a n a l o g o wzorze 1 e w e n
t u a l n i e rozdziela się.
12p
(P. 155215)
6.05.1972.
Poli I n d u s t r i a C h i m i c a Śp. Α., Mediolan, W ł o c h y .
Sposób
wytwarzania
nowych
2,5-dwupodstawionych
pirymidyn, znamienny tym, że poddaje się reakcji pod
stawiony dwualdehyd malonowy o wzorze ogólnym
R1CH(CHO), z p o d s t a w i o n ą w pozycji 1 a m i d y n ą k w a
su 5-nitro-2-imidazolo k a r b o k s y l o w e g o - 2 o w z o r z e
ogólnym 4, w k t ó r y c h R oznacza r o d n i k m e t y l o w y , e t y
lowy, l u b benzylowy, a R1 oznacza a t o m w o d o r u , c h l o
ru, b r o m u , l u b g r u p ę - N O 2 , - NH2, - N H C O C H 3
- N H C O C 6 H 5 , - N H C O C H 2 C 6 H 5 . l u b g r u p ę o w z o r z e 2,
albo g r u p ę o wzorze 3.
Nr 15/1973
(P. 155304)
12p
47
11.05.1972.
Snam Progetti S.p.A.,
Moggi, Ugo Romano).
Mediolan,
Włochy,
(Pietro
Sposób wytwarzania azotowych związków heterocy
klicznych, znamienny tym, że związek o wzorze przed
stawionym na rysunku, w którym symbole R, R1, R2
i R3 oznaczają atom wodoru lub rodnik alkilowy, a R4
oznacza atom wodoru lub chloru, rodnik alkilowy lub
arylowy, grupę nitrową, cyjanową, aminową lub aikoksylową, poddaje się reakcji pirolizy.
12q
(P. 138762)
11.02.1970.
ka Brytania (Arthur Michel Barrett, John Carter, Roy
Hull, Dawid James le Count, Christopher John Squire).
12q
(P. 138252)
19.01.1970.
Starogardzkie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa" Przed
siębiorstwo Państwowe, Starogard-Gdański, (Janusz So
kołowski, Zofia Fiałkiewiczowa, Stefania Kolka, Sta
nisław Magiełka, Alojzy Wolski, Karol Ćwikliński).
Sposób wytwarzania N-metyloglukaminy przez kata
lityczną redukcję wodorem mieszaniny D-glikozy i metyloaminy znamienny tym, że redukcję mieszaniny
D-glikozy i stechiometrycznej ilości ewentualnie w nie
wielkim nadmiarze metyloaminy prowadzi się w alko
holu metylowym, wodorem pod ciśnieniem 20-35 atn
w obecności katalizatora niklu Raney'a w temperatu
rze nie wyżej niż 55°C, z ewentualnym dodatkiem wę
gla aktywnego, po czym do mieszaniny reakcyjnej do
daje się niewielką ilość wody, oddziela katalizator
a otrzymany produkt oczyszcza się w znany sposób
przez krystalizację z rozpuszczalników.
12q
Pierwszeństwo.
(P. 138641)
6.02.1970.
7.02.1969 - Stany Zjednoczone
Ameryki
Sandoz A. G., Bazylea, Szwajcaria (Albert J. Frey,
Mario G. Buzzolini).
o wzorze 1, w którym X1 i X2 jednakowe lub różne,
oznaczają atom chloru, bromu lub jodu, znamienny
tym, że guanidynę poddaje się reakcji z związkami
o wzorze 2, w którym X1 i X2 mają wyżej podane
znaczenie, a R oznacza rodnik alkilowy zawierający
1-6 atomów węgla.
Sposób
wytwarzania
pochodnych
alkanoloaminy
o ogólnym wzorze 1, w którym R1 oznacza rodnik al
kilowy lub hydroksyalkilowy, R 2 oznacza rodnik elektroujemny, A oznacza rodnik alkilenowy lub alkenylowy, n oznacza wartość liczbową 1 lub 2 a R3 ozna
cza atom wodoru, chlorowca, rodnik alkilowy, cykloalkilowy, alkenylowy, nitrowy, hydroksylowy, alkilotiolowy, alkoksylowy, alkenyloksylowy, arylowy, aryloksylowy, aralkilowy, aralkoksylowy, hydroksyalkilowy,
alkoksyalkilowy, halogenoalkilowy, acylowy, alkoksykarbonylowy i cyjanowy, przy czym jeżeli symbol n
oznacza wartość liczbową 2, wówczas rodniki o sym
bolu R 3 są jednakowe lub różne, oraz estrów, pro
duktów kondensacji z aldehydami i soli addycyjnych
otrzymanych związków, znamienny tym, że związek
o ogólnym wzorze 3, w którym R2, R 3 A i n mają wyżej
podane znaczenie a X oznacza grupę o wzorze 4 lub
grupę o wzorze CHOH · CH2Y, w którym Y oznacza
atom chlorowca lub mieszaninę związków o wzorze 3,
w którym X ma obydwa wyżej podane znaczenia pod
daje się reakcji z aminą o ogólnym wzorze NH2R1,
w którym R1 ma wyżej podane znaczenie, lub związek
o ogólnym wzorze 5, w którym R2, R3, A i n mają
wyżej podane znaczenie, ewentualnie pochodną metalu
alkalicznego tego związku, poddaje się reakcji ze związ
kiem o ogólnym wzorze Y · CH2CHOH · CH2 · NHR1 lub
ze związkiem o ogólnym wzorze 6, w których to wzo
rach R1 i Y mają wyżej podane znaczenie, lub w przy
padku wytwarzania związku o ogólnym wzorze 1, w któ
rym symbol A oznacza rodnik winylenowy, związek
o ogólnym wzorze 7, w którym R1, R3, Y i n mają wy
żej podane znaczenie, poddaje się reakcji w obecności
zasady ze związkiem o ogólnym wzorze R2 · CH2 · R5
lub ze związkiem o ogólnym wzorze R2 · CH2PO(OR6)2,
w których to wzorach R 5 oznacza atom wodoru lub
rodnik karboksylowy a R6 oznacza rodnik alkilowy o nie
więcej niż 6 atomach węgla lub związek o ogólnym wzo
rze 8, w którym R1, R2, R3 i n mają wyżej podane
znaczenie, A oznacza rodnik alkilenowy lub alkenylenowy a R7 oznacza rodnik ulegający hydrogenolizie,
poddaje się hydrogenolizie i otrzymany związek ewen
tualnie przeprowadza się w addycyjną sól z kwasem,
lub w przypadku wytwarzania związku o ogólnym wzo
rze 1, w którym R1 oznacza rodnik o wzorze R8R9CH,
w którym R8 oznacza rodnik alkilowy a R9 oznacza rod
nik alkilowy lub hydroksyalkilowy, związek o ogólnym
48
wzorze 9, w którym R2, R3, A i n mają wyżej podane
znaczenie, ewentualnie sól addycyjną z kwasem tego
związku, poddaje się reakcji w warunkach redukcyjnych
ze związkiem karbonylowym o ogólnym wzorze R8 ·
• COR9, w którym R8 i R9 mają wyżej podane znaczenie,
lub związek o ogólnym wzorze 9, w którym R3, A i n
mają wyżej podane znaczenie a R2 oznacza pochodną
funkcyjną rodnika karboksylowego, przetwarza się w
inny związek o ogólnym wzorze 9, w którym R2 oznacza
inną pochodną funkcyjną rodnika karboksylowego, lub
w przypadku wytwarzania związku o ogólnym wzorze
1, w którym A oznacza rodnik alkilenowy, odpowied
ni związek o ogólnym wzorze 1, w którym A oznacza
rodnik alkenylenowy poddaje się redukcji, lub w przy
padku wytwarzania estru pochodnej alkanoloaminy
o ogólnym wzorze 1, addycyjną sól kwasu tej pochodnej
poddaje się reakcji ze środkiem acylującym, lub w przy
padku wytwarzania odpowiedniej pochodnej oksazolidynowej alkanoloaminy o ogólnym wzorze 1, pochod
ną alkanoloaminy o ogólnym wzorze 1 poddaje się reak
cji z aldehydem i otrzymany ester lub produkt konden
sacji z aldehydem pochodnej alkanoloaminy ewentual
nie przetwarza się poprzez wolną zasadę w odpowied
nią sól addycyjną z kwasem w znany sposób.
12q
Nr 15/1973
(P. 140135)
20.04.1971
Ameryki
Bazylea, Szwajcaria, (Dawid Andrews, Gabriel Saucy).
Sposób
wytwarzania
związków
trójpierścieniowych
o ogólnym wzorze 1, w którym A oznacza grupę o wzo
rze 13 lub 14, C i U oznaczają wiązanie pojedyncze lub
podwójne, R oznacza niższy rodnik alkilowy, a n ozna
cza liczbę 1 lub 2, przy czym jeżeli C oznacza wiąza
nie podwójne, wówczas U także oznacza wiązanie pod
wójne, a gdy U oznacza wiązanie pojedyncze, wówczas
A oznacza grupę o wzorze 14, jak również optycznych
enancjomerów tych związków, znamienny tym, że
3,7-dwuhydroksynonadien-l,8 o wzorze 2 poddaje się
w obecności dwutlenku manganu reakcji z aminą o ogól
nym wzorze 3, w którym R1 oznacza atom wodoru lub
niższy rodnik alkilowy, a R2 oznacza niższy rodnik
alkilowy lub aralkilowy, albo też R1 i R2 razem z łączą
cym je atomem azotu oznaczają pięcio- lub sześcioczłonowy, nasycony pierścień heterocykliczny, zawierający
poza tym nie więcej niż jeden dalszy atom azotu lub
tlenu i otrzymany związek o ogólnym wzorze 4, w któ
rym R1 i R 2 mają wyżej podane znaczenie, ewentualnie
uwodornia katalitycznie i otrzymany związek o ogól
nym wzorze 5, w którym R1 i R2 mają wyżej podane
znaczenie, albo związek o ogólnym wzorze 4, w któ
rym R1 i R2 mają wyżej podane znaczenie, poddaje
reakcji z pierścieniowym dionem o ogólnym wzorze 6,
Nr 15/1973
49
w którym R i n mają wyżej podane znaczenie, otrzy
mując związek o ogólnym wzorze 7, w którym R, C
i n mają wyżej podane znaczenie i jeżeli w związku
o wzorze 7 symbol C oznacza podwójne wiązanie, wów
czas związek taki ewentualnie poddaje się selektyw
nemu uwodornieniu katalitycznemu i/lub otrzymany
związek traktuje środkiem redukującym i otrzymany
produkt ewentualnie uwodornia katalitycznie.
I2q
12q
Sposób wytwarzania 5-nitro-2-furfurylidenoaminooksazolidynonu o wzorze ogólnym 1, w którym R1 ozna
cza atom wodoru lub grupę - C O - R 3 , w której R3
oznacza atom wodoru lub rodnik alkilowy o 1 - 6 ato
mach węgla, albo grupę alkenylową o 2 - 6 atomach wę-
(P. 140745)
20.05.1970.
Ameryki
F. Hoffmann - La Roche Co. Aktiengesellschaft, Bazylea, Szwajcaria, (Dawid Anderews, Gabriel Saucy).
Sposób wytwarzania czterowodoropiranoli-2 podsta
wionych w położeniu 6 o wzorze la↔lb, w którym Β
oznacza jedno- lub dwupierścieniowy rodnik arylenowy, ewentualnie podstawiony jednym lub kilkoma niż
szymi rodnikami alkilowymi lub niższymi grupami alkoksylowymi, przy czym oba atomy tlenu związane z Β
są umieszczone w położeniu orto rodnika arylowego,
a R1, R2, R3, R4 i R5 oznaczają atomy wodoru lub niższe
rodniki alkilowe, znamienny tym, że dwualdehyd o wzo
rze 2, w którym R1 i R2 mają wyżej podane znaczenie,
poddaje się reakcji z odczynnikiem Grignarda o wzo
rze 3, w którym R3, R4, R5 i Β mają wyżej podane zna
czenie, a X oznacza atom chlorowca.
Biuletyn - 7
(P. 141093)
4.06.1970.
J. R. Geigy A. G., Bazylea, Szwajcaria.
50
gla, a R2 oznacza atom wodoru, z tym, że R1 i R2 nie
mogą jednocześnie oznaczać wodoru, albo R2 oznacza
grupę alkilową o 1-3 atomach węgla lub grupę alkenylową o 3 - 4 atomach węgla, znamienny tym, że 5-nitro-2-furfurylidenoaminohydroksymetylooksazolidynon
o wzorze 2, poddaje się reakcji z izocyjanianem o wzo
rze R 2 - N C O lub z izocyjanianem alkanoilu o wzorze
R 3 - C O - N C O , w których to wzorach R2 i R3 mają
wyżej podane znaczenie.
12q
(P. 141220)
Instytut Przemyślu
(Jerzy Wrotek).
Farmaceutycznego,
10.06.1970.
Warszawa,
Sposób wytwarzania 3-(2-hydroksyetylo)-4-metylo-7-hydroksykumaryny przez reakcję rezorcyny z a-acetylo- γ-butyrolaktonaem, znamienny tym, że reakcję
prowadzi się w środowisku obojętnych rozpuszczalni
ków w stosunku do powstającego produktu, takich jak
na przykład alkanole, w obecności chlorowodoru.
(P. 141227)
12q
10.06.1970.
Ameryki
The Upjohn Company, Kalamazoo, USA, (Robert Da
vid Birkenmeyer, Lester Arthur Dolak).
Sposób wytwarzania związków N-dealkilowych z trze
ciorzędowych związków z niższą grupą N-alkilową, zna
mienny tym, że na trzeciorzędowy związek z niższą
grupą N-alkilową o 1 do 4 atomach węgla w rozpu
szczalniku polarnym działa się tlenem w temperaturze
od 0°C do 100°C, w obecności katalizatora takiego jak:
platyna, pallad, rod, ruten, dwutlenek manganu i ni
kiel.
12q
(P. 149395)
Pierwszeństwo:
12.07.1971.
13.07.1970 - Wielka Brytania
A/S Dumex Ltd./, Kopenhaga, Dania, (Svend Age
Christensen).
Sposób wytwarzania pochodnych N-podstawionego
kwasu antranilowego o wzorze ogólnym 1, w którym R1
Nr 15/1973
oznacza grupę furfurylową, ewentualnie podstawioną
grupą alkilową mającą do 4 atomów węgla, grupą ben
zylową lub tienylową, R2 oznacza grupę COOH, grupę
- C N lub grupę o wzorze COOR;j, w którym R3 oznacza
kation, taki jak atom metalu alkalicznego lub grupę
amonową, znamienny tym, że związek o wzorze 2,
w którym R2 ma wyżej wymienione znaczenie poddaje
się reakcji z czwartorzędowym związkiem amoniowym
o wzorze 3, w którym R1 ma wyżej wymienione zna
czenie, a R 4 - R 6 są takie same lub różne i oznaczają
grupy alkilowe, korzystnie metylowe, a Hal oznacza
atom chlorowca, korzystnie jod i otrzymany związek
o wzorze 1, wyodrębnia się z mieszaniny reakcyjnej.
(P. 149434)
13.07.1971.
Pierwszeństwo: 15.07.1970, 30.03.1971. 31.03.1971 Szwajcaria
Sandoz AG, Bazylea, Szwajcaria, (Anton Ebnöther,
Rudolf Süess).
12q
Sposób wytwarzania nowych pochodnych kwasu 2-amino-l-fenylocyklohekseno-3-karboksylowego o ogól
nym wzorze 1, w którym R1 oznacza niższy rodnik al
kilowy, R2 oznacza atom wodoru, niższy rodnik alki
lowy lub rodnik benzylowy, albo R1 i R2 razem z ato
mem azotu tworzą pierścień heterocykliczny o 5 lub
6 członach, ewentualnie zawierający jako dalszy he
teroatom atom tlenu lub azotu albo atom azotu monopodstawiony niższym rodnikiem alkilowym, R3 ozna
cza atom wodoru lub niższy rodnik alkilowy, R4 ozna
cza niższą grupę alkoksylową, a R5 oznacza atom wodo
ru lub niższą grupę alkoksylową, albo R4 i R5 razem
oznaczają grupę metylenodwuoksy, jak również soli
addycyjnych tych związków z kwasami, znamienny tym,
że w celu otrzymania związków o wzorze 1c, w którym
R1; R2, R4 i R5 mają wyżej podane znaczenie, a R3 ozna
cza niższy rodnik alkilowy związek o wzorze 2, w któ
rym R4, R5 i R3I mają wyżej podane znaczenie, poddaje
się reakcji ze związkiem o wzorze 3, w którym R1 i R2
mają wyżej podane znaczenie, albo w celu otrzyma
nia związków o wzorze 1f, w którym R1, R3, R4 i R3
mają wyżej podane znaczenie, związek o wzorze Ig,
w którym R1, R3, R4 i R6 mają wyżej podane znaczenie,
odbenzylowuje się hydrogenolitycznie i ewentualnie
otrzymany związek o wzorze 1c ewentualnie przepro
wadza na drodze hydrolizy w związek o wzorze Id,
w którym R1, R2, R4 i R5 mają wyżej podane znaczenie
i ewentualnie otrzymaną mieszaninę izomerów związ
ków o wzorze 1 ewentualnie rozdziela na izomery, to
jest pochodną kwasu trans-2-amino-l-fenylocyklohekseno-3-karboksylowego o wzorze Ia, w którym R1, R2,
R3, R4 i R5 mają wyżej podane znaczenie i pochodną
kwasu cis-2-amino-l-fenylocyklohekseno-3-karboksylowego o wzorze 1b, w którym R1, R2, R3, R4 i R5 mają
wyżej podane znaczenie i/lub przeprowadza je w addy
cyjne sole z kwasami.
Nr 15/1973
12q
51
(P. 149520)
17.07.1971.
Bazylea, Szwajcaria, (Karl Bernauer, Janos Borgulya,
Maurice Jaiffe, Walter Mosimann).
Sposób wytwarzania pochodnych bornanoaminy o wzo
rze ogólnym 1, w którym R oznacza niższą grupę al
kilową lub ewentualnie podstawioną grupę fenylową,
a R1 oznacza niższą grupę alkilową, przy czym przy
najmniej jeden z podstawników R i R1 oznacza gru
pę metylową, oraz ich soli addycyjnych z kwasami zna
mienny tym, że związek o wzorze ogólnym 2, w którym
R i R1 mają wyżej podane znaczenie, a R2 oznacza
atom wodoru lub grupę hydroksylową, poddaje się re
dukcji albo związek o wzorze ogólnym .3, w którym
R i R1 mają wyżej podane znaczenie, a R3 oznacza gru
pę dającą się odszczepić hydrolitycznie, poddaje hydro
lizie i ewentualnie rozdziela otrzymaną mieszaninę stereoizomerów lub diastereoizomerów i wytworzoną za
sadę ewentualnie przeprowadza się w sól addycyjną
z kwasem.
12q
(P. 149590)
23.07.1971.
Ciba-Geigy AG., Bazylea, Szwajcaria.
Sposób wytwarzania nowych związków azowych nie
zawierających grup sulfonowych, znamienny tym, że
składniki bierne o wzorze Η - A - N R 1 - R 2 - X - C O - Y - C O - X ' - R 3 , w którym A oznacza rodnik 1,4 fenylowy, X oznacza grupę iminową, atom siarki lub
tlenu, Y oznacza alifatyczny lub cykloalifatyczny rodnik
węglowodorowy, ewentualnie podstawiony, X' oznacza grupę iminową, atom siarki lub tlenu, R1 oznacza
rodnik alkilowy, R2 oznacza rodnik alkilenowy, zaś
R3 oznacza grupę organiczną, sprzęga się ze związkiem
52
dwuazoniowym składnika czynnego i otrzymany pro
dukt ewentualnie przeprowadza się w związek czwar
torzędowy.
12q
(P. 149658)
26.07.1971.
Nr 15/1973
o wzorze 3, w którym R1; R2 i R3 mają wyżej podane
znaczenie, a X oznacza resztę kwasową reaktywnego
estru w obecności środka wiążącego kwas albo zwią
zek o wzorze 4, w którym Rl, R2 i R3 mają wyżej po
dane znaczenie, poddaje się reakcji z γ-butyrolaktonem
o wzorze 5 w obecności zasadowego środka kondensującego i hydrolizuje otrzymany produkt reakcji, a otrzy
mane związki o wzorze 1 przeprowadza się ewentualnie
w ich sole addycyjne z kwasami.
ster Lucius u. Brüning, Frankfurt n/Menem, NRF, (Ul
rich Pintschovius, Erich Schinzel).
Sposób wytwarzania α-aminoketonów acylowanych
kwasami dwukarboksylowymi o ogólnym wzorze 1,
w którym Y oznacza bezpośrednie wiązanie lub dwuwartościową resztę olefinową, resztę karbocykliczną
lub heterocykliczną o łańcuchu sprzężonych wiązań
podwójnych przebiegającym pomiędzy graniczącymi z Y
grupami karbonylowymi, R oznacza atom wodoru, niż
szą grupę alkilową, resztę fenylową lub benzylową, R1
oznacza resztę karbocykliczną lub heterocykliczną, jed
no- lub wielordzeniową resztę aromatyczną, która może
być podstawione elektronodonorowym, nie chromoforowym podstawnikiem, znamienny tym, że acylowane
kwasami dwukarboksylowymi halogenki kwasów a-aminokarboksylowych o ogólnym wzorze 2, lub bis-azolaktony o ogólnym wzorze 3, w którym Y i R mają wyżej
podane znaczenie i X oznacza atom chloru lub bromu,
poddaje się reakcji z karbocyklicznymi lub heterocy
klicznymi, jedno- lub wielordzeniowymi związkami aro
matycznymi, które mogą być podstawione elektronodonorowymi, nie chromoforowym resztami, w obecności
katalizatorów Friedel-Crafts'a.
12q
(P. 149893)
7.08.1971.
12q
(P. 149685)
Pierwszeństwo:
27.07.1971.
Sandoz AG, Bazylea, Szwajcaria, (Anton Ebnöther,
Erwin Rissi).
Sposób wytwarzania nowych związków heterocyklicz
nych o wzorze 1, w którym R1 oznacza atom fluoru,
chloru, bromu, grupę trójfluorometylową, niższy rod
nik alkilowy lub niższą grupę alkoksylową, R2 oznacza
atom chloru, bromu, fluoru, niższy rodnik alkilowy lub
niższą grupę alkoksylową, a R3 oznacza atom wodo
ru, niższy rodnik alkilowy lub niższą grupę alkoksylową
oraz ich soli addycyjnych z kwasami, znamienny tym,
że związek o wzorze 2 kondensuje się ze związkiem
ster Lucius u. Brüning, Frankfurt n/Menem, NRF (Hein
rich Ruschig, Johann König, Walter Dittmar, Peter
Klatt, Dieter Düwel).
Sposób wytwarzania anilidów kwasu dwuketocykloheksanokar boksy lo wego o wzorze 1, w którym X ozna
cza atom tlenu lub siarki, R1 oznacza atom chlorowca,
grupę trójfluorometylową, nitrową, alkilową o 1 - 4 ato
mach węgla, alkoksylową o 1-4 atomach węgla lub
chlorowca alkoksylową o 1-4 atomach węglai lub
w przypadku gdy X oznacza atom siarki R1 oznacza
atom wodoru, a R2 oznacza atom wodoru lub takie same
podstawniki jak R1, znamienny tym, że cykloheksanodion-1,3 poddaje sie reakcji z odpowiednio podstawio
nym izocyjanianem fenylu lub izotiocyjanianem fenylu
o wzorze 2, w którym R1., R2 i X mają wyżej podane
Nr ]5/1973
znaczenie, l u b z o d p o w i e d n i m związkiem t w o r z ą c y m
izocyjanian l u b izotiocyjanian, k o r z y s t n i e w obecności
zasady.
53
węgla o p r o s t y m l u b rozgałęzionym ł a ń c u c h u l u b g r u
pę o wzorze - ( C H 2 ) n - X , w k t ó r y m η oznacza liczbę
1, 2 l u b 3, a X p o s i a d a wyżej p o d a n e znaczenie, albo
R 2 i R 3 oznaczają r o d n i k i alkilowe, k t ó r e r a z e m z a t o
m e m w ę g l a z w i ą z a n y m z g r u p ą k e t o n o w ą tworzą p r o
sty lub rozgałęziony k e t o n o 5 - 1 1 a t o m a c h węgla, z t y m
ograniczeniem, że jeżeli A w związkach o w z o r z e 2
oznacza R1, w t e d y w związkach o wzorze 3 R 2 o z n a
cza a t o m w o d o r u i R 3 oznacza g r u p ę o wzorze - ( C H 2 ) n
- X albo, jeżeli w związkach o w z o r z e 2 A oznacza
g r u p ę o wzorze - ( C H 2 ) n - X , w t e d y w związkach o w z o
rze 3 R 2 oznacza a t o m w o d o r u i R 3 oznacza r o d n i k a l
kilowy albo też R 2 i R 3 niezależnie od siebie oznaczają
rodnik alkilowy, albo p o d d a j e r e a k c j i związki o wzorze
2 ze z w i ą z k a m i o wzorze 4, w k t ó r y m R 2 i R 3 p o s i a d a
ją wyżej p o d a n e znaczenie, a Y oznacza a t o m c h l o r u
l u b b r o m u , z t y m , że A, R 2 i R 3 mają znaczenie p o d a n e
w ustępie a).
(P. 153752)
12s
Pierwszeństwo:
28.02.1972.
1.03.1971 - Stany Zjednoczone
Ameryki
Shell Internationale Research Maatschappij N. V.,
Haga, Holandia, (Robert Peter Nielsen).
(P. 153198)
12q
31.01.1972.
Ameryki
Sandoz
Manning).
AG,
Bazylea,
Szwajcaria
(Robert
Everett
Sposób w y t w a r z a n i a n o w y c h p o c h o d n y c h fenylenod w u a m i n y o wzorze 1, w k t ó r y m X oznacza g r u p ę fen y l o w a l u b alkoksylową o 1 - 4 a t o m a c h węgla, R1 o z n a
cza r o d n i k alkilowy o 5 - 1 1 a t o m a c h w ę g l a o r o z g a ł ę
zionym l u b p r o s t y m ł a ń c u c h u , a η oznacza liczbę 2, 3
lub 4, z n a m i e n n y t y m , że związki o wzorze 2, w k t ó r y m
A oznacza g r u p ę o w z o r z e - ( C H 2 ) n - X l u b R1, p r z y
czym R1, n i X posiadają wyżej p o d a n e znaczenie, p o d
d a j e r e a k c j i w w a r u n k a c h r e d u k u j ą c e g o a l k i l o w a n i a ze
z w i ą z k a m i o wzorze 3, w k t ó r y m R2 oznacza a t o m w o
doru, a R 3 oznacza r o d n i k alkilowy o 4 - 1 0 a t o m a c h
Sposób aktywowania katalizatora srebrowego według
zgłoszenia Ρ 151846, znamienny tym, że katalizator
ogrzewa się w temperaturze od 175°-300°C w ciągu
4 - 2 4 godzin kontaktuje katalizator z bezwodnym alkanolem lub mieszaniną alkanoli zawierających jeden lub
dwa atomy węgla, a następnie przeprowadza się od
zyskiwanie katalizatora.
12q
(P. 153828)
2.03.1972.
ka Brytania, (Charles Brian Barlow, Brian Graham
White)'.
Sposób
wytwarzania
pochodnych
heterocyklicznych
o ogólnym wzorze 2, w których Z oznacza chlorowcopodstawiony rodnik naftylowy lub rodnik o ogólnym
wzorze 3, w którym X1, X2, X3 i X4 są takie same lub
różne i oznaczają atom chlorowca, a Y oznacza atom
chlorowca lub rodnik trójfluorometylowy, nitrowy lub
alkilowv, znamienny tym, że 4-nitro-2-trójfluorometyloanilinę poddaje się reakcji w obecności zasady z chlo
rowcopochodną naftalenu lub ze związkiem o ogólnym
wzorze 14, lub 4-nitro-2-trójfluorometyloanilinę podda
je się reakcji z zasadą a następnie otrzymany produkt
54
Nr 15/1973
przypadku wprowadza do wytworzonego związku resztę
R4 lub imidazol o wzorze 1e, w którym Rl, R2, R3 oraz
R4 posiadają znaczenie jak podano wyżej, zaś reszta
alkenylowa oznacza resztę niskoalkenylową, poddaje
reakcji i jeżeli zachodzi potrzeba wprowadza, prze
kształca lub odszczepia podstawniki w ramach defi
nicji produktów końcowych i/lub rozdziela wytworzo
ne mieszaniny racematów na czyste racematy i/lub
rozdziela wytworzone racematy na antypody optyczne
i/lub przekształca wytworzone sole w wolne związki lub
inne sole lub przekształca wytworzone wolne związki
w sole.
poddaje się reakcji z chlorowcopochodną naftalenu lub
ze związkiem o ogólnym wzorze 14, lub związek o ogól
nym wzorze 15 lub chlorowcopochodną naftyloaminy
poddaje się reakcji z 2-chlorowco-5-nitro- a, a, a-trój
fluorotoluenem, w których to wzorach wszystkie sym
bole mają wyżej podane znaczenie, a Hal oznacza atom
chlorowca.
Środek szkodnikobójczy, znamienny tym, że jako sub
stancję czynną zawiera związek o ogólnym wzorze 2,
w którym Z oznacza chlorowcopodstawiony rodnik naftylowy lub rodnik o ogólnym wzorze 3, w którym X1,
X2, X3 i X4 są takie same lub różne i oznaczają atom
chlorowca, a Y oznacza atom chlorowca lub rodnik trójfluorometylowy, nitrowy lub alkilowy.
12q
(P. 155107)
2.05.1972.
Pierwszeństwo: 3.05.1971, 1.11.1971, 8.02.1971 Szwajcaria
Ciba - Geigy A.G., Bazylea, Szwajcaria.
Sposób wytwarzania nowych imidazoli o wzorze 1,
w którym R4 oznacza atom wodoru lub resztę niskoalkilową, R2 atom wodoru, resztę hydroksyniskoalkilową, niskoalkilosulfonyloniskoalkilową lub aminoniskoalkilową, R3 ogrupowanie okso lub tiookso, R4 atom wo
doru, resztę niskoalkilową, hydroksyniskoalkilową, niskoalkoksyniskoalkilową, aminoniskoalkilową acylową
lub w danym przypadku podstawioną grupę 2-imidazolilową zaś alk oznacza resztę niskoalkilenową, zna
mienny tym, że imidazol o wzorze 3, w którym R1 i R2
posiadają znaczenie jak podano wyżej, zaś X oznacza
reaktywną estryfikowaną grupę hydroksylową, wolna
lub eteryfikowaną grupę merkaptanową, grupę amino
wą lub sulfonylową, poddaje się reakcji ze związkiem
o wzorze 4, w którym R3, R4 oraz alk posiadają zna
czenie jak podano wyżej, lub imidazol o wzorze 1a,
w którym Rl, R2, R3, R4 oraz alk posiadają znaczenie
jak podano wyżej, lub imidazol o wzorze 5, w którym
R1, R2, R3 i R4 posiadają znaczenie jak podano wyżej,
jedna z reszt Y i Z oznacza atom wodoru a druga
ugrupowanie - a l k - Xl, przy czym alk posiada zna
czenie jak podano wyżej, zaś X1 oznacza reaktywna
estryfikowana grupę hydroksylową, poddaje wewnątrzcząsteczkowej cyklizacji, lub imidazol o wzorze 5a,
w którym R1 R2. R4 oraz alk posiadają znaczenie jak
podano wyżej, jedna z reszt A i Β oznacza atom wodoru
a druga ugrupowanie - C R 3 - X l , przy czym R3 posia
da znaczenie jak podano wyżej, zaś X1 oznacza reak
tywną estryfikowana grupę hydroksylową, poddaje we
wnątrz cząsteczkowej cyklizacji, lub imidazol o wzorze
1b, w którymR1, R2 oraz alk posiadają znaczenie jak
podano wyżej, zaś R5 oznacza resztę niskoalkilową, pod
daje hydrolizie wobec środka utleniającego i w danym
Nr 15/1973
12q
(P. 155238)
Pierwszeństwo: 7.05.197]
8.05.1972.
Holandia
Stamicarbon Ν. V., Heerlen, Holandia, (Abraham Her
manus De Roij).
Sposób wytwarzania laktamów na drodze wewnątrzcząsteczkowej reakcji odpowiednich ketoksymów w śro
dowisku kwasu siarkowego i wydzielania laktamów
z tego środowiska przez ekstrakcję laktamów rozpu
szczalnikiem organicznym nie mieszającym się z wo
dą, znamienny tym, że kwas siarkowy wraz z zawar
tym w nim laktamem miesza się najpierw z wodnym
roztworem siarczanu amonowego, otrzymywanym jako
produkt uboczny w znanej syntezie siarczanu hydroksyloamonowego na bazie redukcji azotynu amonowego
dwutlenkiem siarki oraz podczas przetwarzania tego
roztworu siarczanu hydroksyloamonowego przy oksymowaniu ketonów do ketoksymów, po czym po eks
trakcji i po ewentualnym dalszym zatężeniu poddaje
się kwaśny roztwór siarczanu amonowego nie zawie
rający laktanu rozkładowi termicznemu z odzyskaniem
gazu zawierającego dwutlenek siarki.
12q
55
n a r z ę d z i a posiadającego część roboczą, składającą się
z d w u ściętych stożków o wspólnej p o d s t a w i e , przy czym
w kolejnych tłoczeniach u ż y w a się narzędzi o zwiększa
jących się ś r e d n i c a c h , przy czym ś r e d n i c a narzędzia
kolejnie w z r a s t a od wielkości dw + g1 przy p i e r w s z y m
p r z e b i e g u n a r z ę d z i a do wielkości dw + g s p r z y o s t a
tnim p r z e b i e g u narzędzia.
Urządzenie do stosowania sposobu w e d ł u g zastrz. 1
z n a m i e n n e t y m że, narzędzie robocze (1) w k ł a d a się
s u w l i w i e do wycięcia w tłoczysku (2) siłownika (3),
przy czym z m i a n ę położenia siłownika w z g l ę d e m o t w o
r ó w w dnie s i t o w y m (6) d o k o n u j e się przy pomocy
r'rub pociągowych (7) umieszczonych w p r o w a d n i c a c h
pionowej i poziomej (8).
(P. 155239)
8.05.1972.
Stamicarbon N. V., Heerlen, Holandia, (Abraham Hermanus De Rooij).
Sposób wydzielania laktamów ze środowiska zawie
rającego stężony kwas siarkowy i ewentualnie jeszcze
wolny trójtlenek siarki przez ekstrakcję nie mieszają
cym się z wodą rozpuszczalnikiem laktamu, znamien
ny tym, że środowisko składające się z laktamu i kwa
su siarkowego zobojętnia się amoniakiem i wodą i roz
cieńcza tak, aby stosunek molowy
Ma
(P. 147461)
Pierwszeństwo:
19.04.1968.
12.09.1967 - S t a n y Zjednoczone
Ameryki
A n t o n B r a u n , M i n n e a p o l i s Minnesota, S t a n y Z j e d n o
czone A m e r y k i .
w otrzymanym roztworze wynosił 0,30:1 - 0,65:1
a roztwór zawierał na 1 mol trójtlenku siarki, zawar
tego pierwotnie w postaci związanej na kwas siarkowy
i w wolnej postaci, nie więcej niż 10 moli wody po
czym laktam ekstrahuje z roztworu.
12s
(P.
150749)
27.09.1971.
Sposób kapsułkowania substancji rozproszonych w cie
czy za pomocą środków powierzchniowo czynnych we
dług patentu głównego nr (P. 148349) znamienny
tym, że substancję, która ma być kapsułkowana, dys
perguje się w rozcieńczalniku w obecności reaktywnego
środka powierzchniowo czynnego, zdolnego do wytwa
rzania związku nierozpuszczalnego w rozpuszczalniku,
po czym otrzymaną zawiesinę traktuje roztworem pro
duktów wstępnej kondensacji aminoplastów o niewiel
kiej aktywności powierzchniowej lub mieszaniną, z któ
rej produkty te powstają, a następnie reaktywne środ
ki powierzchniowo czynne i produkty wstępnej kon
densacji aminoplastów przeprowadza się nieodwracal
nie w postać nierozpuszczalną.
13a
(P. 147157)
Urządzenie synchronizujące zwłaszcza maszyny tło
kowej,
wyposażone
w
dwa
przeciwbieżne
poruszające
się do przodu i do tyłu zespoły przeciwciężary, przy
czym p r z y n a j m n i e j j e d e n z zespołów p r z e c i w c i ę ż a r u
z a w i e r a tłok, z n a m i e n n e t y m że, na członie (78), połą
czonej z p i e r w s z y m r u c h o m y m zespołem p r z e c i w c i ę ż a r u
i s t a n o w i ą c y m jego część, u m o c o w a n e są p r z y n a j m n i e j
d w i e p i e r w s z e z ę b a t k i (82, 83), k t ó r y c h zęby oddzielnie
wystają na zewnątrz, że p r z e w i d z i a n e są p r z y n a j m n i e j
d w a e l e m e n t y p r z e k ł a d n i o w e (84, 85) będące w z a z ę
bieniu z z ę b a t k a m i (82, 83) i u ł o ż y s k o w a n e o b r o t o w o
w k o r p u s i e , a n a s t ę p n i e na u f o r m o w a n y m p r z e w a ż n i e
w kształcie r a m y członie, połączonym z d r u g i m r u c h o
m y m zespołem p r z e c i w c i ę ż a r u (51) i s t a n o w i ą c y m jego
część, m a j ą c y m p r z y n a j m n i e j jedną p ł y t ę ustalającą
(92, 93), u m o c o w a n e są p r z y n a j m n i e j d w i e z ę b a t k i (96,
97), k t ó r y c h zęby s k i e r o w a n e są do siebie do w e w n ą t r z
i są w zazębieniu z w y m i e n i o n y m i e l e m e n t a m i p r z e k ł a
d n i o w y m i (84, 85).
26.03.1971.
Z a k ł a d y Azotowe „ P u ł a w y " , P u ł a w y , ( E d w a r d B e d
narz).
Sposób roztłaczania rur w dnach sitowych i urzą
dzenie do stosowania tego sposobu z n a m i e n n y t y m , że
odkształcenie ścianki r u r y w płaszczyźnie s t y k u z p o
wierzchnią o t w o r u d n a sitowego d o k o n u j e się przez
4 - 5 k r o t n e k o l e j n e działanie tłocznika, cylindrycznego
14c
(P. 147311)
2.04.1971.
Z a k ł a d y M e c h a n i c z n e im. Gen. K. Ś w i e r c z e w s k i e g o
P r z e d s i ę b i o r s t w o P a ń s t w o w e , Elbląg, (Tadeusz Orzeł).
Turbina parowa upustowo-kondensacyjna, c i e p ł o w n i
cza o osiowym k i e r u n k u p r z e p ł y w u p a r y , ze s t o p n i a m i
I
dwuwarstwowymi o podzielonej części przepływowej
wzdłuż promienia na zewnętrzną i wewnętrzną z nieregulowanymi lub regulowanymi upustami pary, zwłasz
cza dla kilkustopniowego podgrzewu wody sieciowej,
znamienna tym, że bezpośrednio po upustach ciepło
wniczych (1 i 2) oprócz ostatniego (3) licząc w kierun
ku zgodnym z kierunkiem przepływu pary umieszczony
jest stopień dwuwarstwowy (4) podzielony w kierunku
promieniowym na część zewnętrzną (5) i część we
wnętrzną (6) posiada ruchomą przesłonę (7) w jednej
z tych części przepływowych stopnia, zewnętrznej lub
wewnętrznej, która na czas pracy turbiny w warun
kach kondensacyjnych nieczynne upusty odsłania jedną
z części stopnia dwuwarstwowego lub w czasie pracy
w warunkach ciepłowniczych zasłania jedną z części
stopnia dwuwarstwowego.
izolacji termicznej umieszczonych jest współosiowo je
den lub kilka cylindrycznych pojemników (13) wypeł
nionych katalizatorem (12), przy czym pojemnik (13)
posiadają kanały (14) przelotowe wykonane z rury lub
blachy
perforowanej,
usytuowane
współśrodkowo
względem pojemników (13) i połączone z przewodem
(9) doprowadzającym gazy spalinowe poprzez końcówkę
kulistą (22) pokrywy (7), stanowiącej zamknięcie cylin
drycznej obudowy (1).
151
14i
(P. 147546)
Franz Wolf, Zschopan, NRD, Roland Schuster, Lichtenwalde, NRD.
Układ smarowania dwusuwowego silnika spalinowego
z pompą czynnika smarującego i z dozowanym dopro
wadzaniem go, znamienny tym, że doprowadzenie (11)
czynnika smarującego ma ujście w skrzyni korbowej
(1) w bezpośrednim sąsiedztwie koła zamachowego (6)
lub wirującego łożyska (8) korbowodu tak, że wypływa
jący czynnik smarujący jest zasysany względnie roz
bryzgiwany przez wirujące części silnika.
(P. 147730)
22.04.1971.
Kombinat Górniczo-Hutniczy Miedzi - Zakład Do
świadczalny, Lubin, (Marek Jaglarz, Jacek Mozdyniewicz, Jerzy Mordalski, Jan Stosiak, Zbigniew Kempa,
Daniel Wincewicz, Leon Wołosiewicz, Edward Jazy).
Oczyszczacz katalityczny gazów spalinowych składa
jący się z obudowy i umieszczonego wewnątrz pojem
nika wypełnionego katalizatorem, znamienny tym, że
w cylindrycznej obudowie (1) posiadającej warstwę (4)
13.08.1969.
VEB Filmfabrik Wolfen, Wolfen, NRD
Materiał do kopiowania uczulony na działanie ciepła
materiał do kopiowania, zawierający sól metalu z kwa
sem tłuszczowym, wielowartościowy fenol, ewentualnie
dodatki w środku wiążącym w uczulonej na działanie
ciepła warstwie na nośniku, znamienny tym, że na
nośniku (4) umieszczona jest tylko jedna warstwa (5),
która zawiera uczulone na działanie ciepła składniki
i ewentualnie dodatki w środku wiążącym albo w mie
szaninie środków wiążących i jednocześnie jest utwo
rzona w postaci jasnej, jednak wolnej od pigmentu
bieli, odpornej mechanicznie, nie przyklejającej się
warstwy kontaktowej.
Sposób wytwarzania uczulonego na działanie ciepła
materiału do kopiowania według zastrz. 1 przez nało
żenie mieszaniny warstwowej na przezroczysty nośnik,
znamienny tym, że do mieszaniny warstwowej, która
obok jednego lub więcej środków wiążących zawiera
związki uczulone na działanie ciepła, dodatki i roz
puszczalniki albo mieszaniny rozpuszczalników, dodaje
się jeszcze środki rozjaśniające które rozpuszczają
środek lub środki wiążące tylko częściowo lub wcale,
wskutek czego środek lub środki wiążące bieleją pod
czas suszenia.
16b
14k
(P. 135360)
Demokratyczna
15.04.1971.
Nr 15/1973
(P. 147950)
4.05.1971.
Politechnika Śląska im. Wincentego Pstrowskiego,
Gliwice, Polska (Stefan Szymonik, Anatol Chomiakow,
Leonard Firlus).
Sposób zapobiegania zbrylaniu się higroskopijnych
granulowanych nawozów azotowych znamienny tym, że
do pudrowania powierzchni granulek stosuje się wysokozdyspergowane, syntetycznie otrzymywane kwasy
polikrzemowe zawierające poniżej 25% wody związanej
w ilości poniżej 3% masy nawozu, najkorzystniej w
ilości około 1%
Nr 15/1973
16e
(P. 138643)
6.02.1970.
P i e r w s z e ń s t w o : 6.02.1969 - N R F
B a d i s c h e A n i l i n - & S o d a - F a b r i k AG, L u d w i g s h a f e n ,
N R F (Gero L u e t h , R o b e r t Zink, R o b e r t N i t z s c h m a n n ,
Gerhard Eisenhauer).
Sole nawozowe i nawozy sztuczne zaopatrzone w po
wlokę chroniącą przed pyleniem się i zbrylaniem, z n a
m i e n n e tym, że p o w ł o k a s k ł a d a się z w o s k u p o l i e t y l e
nowego i/lub p o l i p r o p y l e n o w e g o o ś r e d n i m ciężarze
c z ą s t e c z k o w y m od 500 do 10 000 i s u b s t a n c j i p o w i e r z
chniowo czynnej, p r z y czym w o s k s t a n o w i 0,01 do 1,5%
w a g o w y c h , a s u b s t a n c j a p o w i e r z c h n i o w a c z y n n a 0,01
do 2% w a g o w y c h ogólnego ciężaru n a w o z u sztucznego
l u b soli n a w o z o w e j .
Sposób wytwarzania powłok na solach nawozowych
i nawozach sztucznych w e d ł u g zastrz. 1 - 9 z n a m i e n n e
tym, że na sole n a w o z o w e w z g l ę d n i e n a w o z y sztuczne
o t e m p e r a t u r z e o 10°C niższej do 30°C p o w y ż e j t e m p e
r a t u r y t o p n i e n i a d a n e g o w o s k u , p o d d a j e się wosk i po
z m i e s z a n i u ochładza do t e m p e r a t u r y o 40°C niższej od
t e m p e r a t u r y t o p n i e n i a w o s k u i niezwłocznie nanosi się
s u b s t a n c j ę p o w i e r z c h n i o w o czynną p r z y d a l s z y m w y
mieszaniu.
17 f
(P. 147472)
9.04.1971.
Biuro P r o j e k t ó w P r z e m y s ł u Hutniczego „ B i p r o h u t " ,
Gliwice, ( G r a ż y n a P a ź d z i o r a , Józef Piegza, B r o n i s ł a
w a Dusza, J a n i n a A b r a m e k ) .
Spiralny wymiennik ciepła z n a m i e n n y t y m , że na
k o ń c a c h s p i r a l (5 i 6) ma umieszczone i w s p ó l n i e z n i m
z w i j a n e m i ę d z y s p i r a l o w e p ł a s k o w n i k i (7), a w ś r o d k u
spiral umieszczony jest profilowv łącznikowy pierścień
(8).
18a
(P. 147158)
57
ny t y m , że do w o d y dodaje się m a ł e ilości soli alkalicz
n y c h i p o d d a j e się d z i a ł a n i u silnego pola m a g n e t y c z n e g o ,
p r z y czym oba te zabiegi stosuje się oddzielnie l u b r a
zem.
18a
Pierwszeństwo:
(P. 147778)
26.04.1971.
30.04.1970, 13.03.1971 - N i e m i e c k a
Republika Federalna
Bau - Stahlgewebe GmbH, Düsseldorf-Oberkassel,
N R F , (Ludwig E t t e n r e i c h , Otto R e i m a n n , K l a u s G r e ulich).
Sposób obróbki cieplnej niestopowych niskowęglow y c h stali konstrukcyjnych z a w i e r a j ą c y c h m a k s i m u m
0,26% C dla polepszenia ich własności m e c h a n i c z n y c h ,
w k t ó r y m p r z e p r o w a d z a się stal w postaci p r ę t a w spo
sób ciągły przez strefę szybkiego n a g r z e w a n i a , przy
czym j a k o źródło ciepła w y k o r z y s t u j e się p r o m i e n i o w a
nie e l e k t r o n o w e zwłaszcza n a g r z e w i n d u k c y j n y , n a g r z e
wa się tę stal p r z y t y m do wysokiej t e m p e r a t u r y , a
n a s t ę p n i e h a r t u j e , z n a m i e n n y t y m ż e o b r a b i a się cie
p l n i e s t a l w s t a n i e o d k s z t a ł c o n y m na zimno, n a g r z e w a
się tylko strefę p r z y p o w i e r z c h n i o w ą do t e m p e r a t u r y
od 6 0 0 - 1 3 0 0 ° C p r z y czym za p o ś r e d n i c t w e m entalpii
d o s t a r c z o n e j do strefy p r z y p o w i e r z c h n i o w e j za pomocą
n a s t a w n y c h p a r a m e t r ó w w postaci gęstości mocy i g ł ę
bokości, w n i k a n e j p r z y n a g r z e w i e i n d u k c y j n y m n a
p r z y k ł a d gęstości mocy w W/cm 2 i częstotliwości, n a
g r z e w a się r d z e ń ś r e d n i o z szybkością n a g r z e w a n i a co
n a j m n i e j 100°C/sek., k o r z y s t n i e co n a j m n i e j 300°C/sek
do t e m p e r a t u r y w g r a n i c a c h 450°C i (Ac3) oraz h a r t u j e
się n a g r z a n ą stal p r z y zbliżaniu się, albo p r z y osiągnię
ciu, w k a ż d y m r a z i e k r ó t k o po osiągnięciu z a k r e s u w y
r ó w n y w a n i a t e m p e r a t u r (t t ≤ t ≤ t 3 według fig. 1) k t ó
rego c h w i l o w a w a r t o ś ć początkowa (t = t1 według
fig. 1) o d p o w i a d a t e m p e r a t u r z e r d z e n i a r z ę d u 450°C.
26.03.1971.
I n s t y t u t M e t a l u r g i i Żelaza im. S t a n i s ł a w a Staszica,
Gliwice, ( H a n n a Żak, J a c e k Okoń).
Sposób wytapiania stali i stopów o w y s o k i e j czystości
i o podwyższonej zawartości azotu z n a m i e n n y t y m , że
s t a l e l u b stopy w y t a p i a się w w a r u n k a c h pozwalają
cych n a usunięcie szkodliwych domieszek, w t r ą c e ń n i e
m e t a l i c z n y c h i gazów, j a k na p r z y k ł a d w p r ó ż n i l u b
w a t m o s f e r z e gazu obojętnego, a n a s t ę p n i e p o d d a j e się
je działaniu azotu przez w p r o w a d z e n i a go do a t m o s f e
ry otaczającej ciekły m e t a l na o k r e s n i e z b ę d n y do n a
sycenia kąpieli m e t a l o w e j żądaną ilością azotu.
18a
(P. 147568)
15.04.1971.
A k a d e m i a G ó r n i c z o - H u t n i c z a im. S t a n i s ł a w a Staszica
I n s t y t u t M e t a l u r g i i , K r a k ó w , (Eugeniusz M a z a n e k , H e n
r y k Kozak, T a d e u s z M a k o w s k i , H e n r y k Gruszczyński).
Sposób przygotowania rud przed spiekaniem lub
grudkowaniem, polegający na zwilżeniu wodą, z n a m i e n
Biuletyn - 8
18c
(P. 147362)
5.04.1971.
Biuro Projektowo-Technologiczne Przemysłu Obra
b i a r e k i Narzędzi „ B i p r o n " Oddział Zabrze, Zabrze,
(Józef D u d e k , Maciej Staszel, Eugeniusz Niemczyk, J ó
zef Niesyt, E m i l Rożek).
Sposób usuwania elementów płaskich spod urządzeń
hartowniczych z n a m i e n n y t y m , że opadające s w o b o d n i e
pionowo w dół e l e m e n t y p r z e c h y l a się w k i e r o w n i c y
do położenia poziomego, k i e r u j e się do t r a n s p o r t e r a ,
w k t ó r y m dalej o r i e n t u j e się szerokością p r o s t o p a d l e
do k i e r u n k u r u c h u n a s t ę p n i e osusza się przemieszczając
je pod dyszą z c z y n n i k i e m osuszającym, po czym u k ł a d a
się w w y d z i e l o n e p a k i e t y , k t ó r e n a s t ę p n i e w p r o w a d z a
się do palet, p r z y czym n a p e ł n i o n e p a l e t y u s u w a się
z miejsca n a p e ł n i e n i a i u k ł a d a się w stos, w p r o w a d z a j ą c
na to miejsce p a l e t y p u s t e .
58
Urządzenie do realizacji sposobu według zastrz. 1
znamienne tym że ma kierownicę ze zderzakiem i skoś
nymi ześlizgami, transporter przemieszczający z pro
wadzonymi po listwach zabierakami, mocowanymi do
łańcuchów, rozpiętych na parach kół, dyszę czynnika
suszącego, transporter pakietujący z odchylanymi przy
pomocy krzywek i ściąganymi sprężynami zabieraka
mi, osadzonymi przegubowo w poprzeczkach, wysuwa
ny element z rolkami, prowadzony w szynach i napę
dzany siłownikiem, jak również układ dźwigniowy po
łączony jednym końcem z odchylnymi nakładkami,
cięgnem z poprzeczką związaną poprzez sprężyny i ja
rzmo z listwami spychającymi oraz poprzez łączniki
z ramionami i odchylnymi prowadnicami, zaś drugim
ze wspornikami współpracującymi z rozchylnymi za
czepami mocowanymi do konstrukcji urządzenia.
19a
(P. 147462)
Nr 15/1973
położeniu środkowym w stosunku do bazy odniesienia,
dla zmiany zależności wzajemnych położeń elementu
kształtującego i bazy odniesienia.
14.04.1971.
Franz Plasser, Wiedeń, Austria, (Josef Theurer).
Ruchoma maszyna niwelująca do podbijania torów
kolejowych mająca dużą liczbę narzędzi wibracyjnych
względnie zespołów narzędzi, służących do podbijania
w kierunku wzdłużnym do torów co najmniej dwóch,
podkładów przy czym narzędzia te umieszcza się kolejno
w odstępach i przesuwnie względem siebie i są one ułożyskowane każdorazowo na przestawnym pionowo dźwi
garze oraz mająca co najmniej jedną ramę podwozia
ułożyskowaną na mechanizmie jezdnym, na przykład
osi jezdnej, wózku skrętnym lub podobnym urządzeniu,
mająca urządzenie do przenoszenia torów, napęd do
przesuwania wzdłużnego narzędzi do podbijania i co
najmniej jeden układ odniesienia, najkorzystniej współprzesuwny, współdziałający z członami pomiarowymi,
kontrolnymi i narzędziami nadającymi kierunek to
rom, znamienna tym, że co najmniej jeden mechanizm
(9) jezdny, oś jezdna (3, 6) lub wózek skrętny (4, 8)
ramy podwozia umieszczone są zawsze pomiędzy dwo
ma przesuwnymi względem siebie w kierunku równo
ległym do torów zespołami (10, 20) narzędzi do podbija
nia, a zespół (20) względnie zespoły narzędzi do podbi
jania znajdujące się za przednim zespołem (10) umiesz
cza się zawsze pomiędzy dwoma takimi mechanizmami
jezdnymi, osiami jezdnymi lub podobnymi urządzenia
mi, przy czym każdy zespół (10, 20) z przestawnym pio
nowo dźwigarem (11, 21) umieszcza się zawsze na pod
woziu względnie częściach podwozia (4, 8) składających
się z połączonych ze sobą przegubowo ram.
19d
(P. 147671)
21.04.1971.
Centralny Ośrodek Badań i Rozwoju Techniki Drogo
wej, Warszawa, (Mieczysław Rybak, Stanisław Byczkowski).
Nawierzchnia cienkowarstwowa na lekkich pomostach
stalowych, znamienna tym, że składa się z stalowej ple
cionej siatki jednokarbowej (3), połączonej zgrzeinami
(5) z blachą pomostu (2) i zalanej masą bitumiczną
lub z tworzyw sztucznych (4), przy czym całkowita gru
bość nawierzchni (1) nie przekracza 20 mm.
19f
(P. 146466)
24.02.1971.
Josef Krismer, Landeck, Austria.
19c
(P. 146570)
1.03.1971.
British Railways Board, Londyn, Wielka Brytania,
(John Edgar Whitbread, Ronald Leslie Attwell).
Urządzenie do formowania nawierzchni zawierającej
płytę kształtującą do formowania górnej płaszczyzny
nawierzchni drogi gdy urządzenie przesuwa się wzdłuż
drogi, która to płyta daje się przesuwać poprzecznie,
w bok, względem osi głównej urządzenia, czujniki do
wykrywania położenia bocznego płyty kształtującej
względem położenia odniesienia w czasie przesuwania
się urządzenia, elementy napędowe do przesuwania w
bok płyty kształtującej, elementy sterowania programo
wego przystosowane do przesuwania synchronicznego
z ruchem, urządzenia do przodu wzdłuż drogi, poru
szające czujniki w kierunku bocznym, znamienne tym,
że zawiera elementy napędowe do bocznego ustawiania
elementu kształtującego i ustawiania czujników w ich
Urządzenie do przeprowadzania budowy tarczowej
przy wykonywaniu tuneli i sztolni, zawierające stalo
wy cylinder, wykazujący na swej czołowej stronie zbie
żność w kształcie ostrza, przy czym cylinder przy swo
jej czołowej stronie jest odsądzony w celu utworzenia
kołnierza rozciągającego się przeważnie na całym ob
wodzie, znamienne tym, że na powierzchni (5') kołnie
rza (5) utworzonego przez odsądzenie cylindra (2) prze-
Nr 15/1973
widziany jest co najmniej jeden, elastyczny jak guma
workowaty miech (9) zasilany czynnikiem ciśnieniowym
(olej, woda powietrze, i tym podobne czynniki), a przy
miechu (9) ma przeprowadzone na zewnątrz dostarcza
jące beton rury (6), przy czym wyloty (7) tych rur usy
tuowane są w znany sposób na zbieżnej powierzchni
(13) płaszcza, utworzonego przez odsądzenie cylindra (2).
20a
(P. 147984)
6.05.1971.
Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku, Chorzów,
(Zbigniew Polizio, Wiktor Padé).
Sposób ewakuacji pasażerów z trasy kolei jednolinowej, znamienny tym, że napęd na kolei z uszkodzonym
zespołem napędowym jest przenoszony z napędu spraw
nego sąsiedniej kolei poprzez pomocnicze koła połączo
ne cięgnem o obwodzie zamkniętym z napinaniem.
20c
(P. 138740)
59
wany jest ręcznie lub za pomocą środków przekazu
danych, na przykład karty lub taśmy perforowanej
i/lub poprzez licznik osi względnie licznik wagonów,
przy czym wózek (5), posiadający przesuw wzdłuż to
ru, znajduje się poza skrajnią pojazdów (1), (1a) i po
siada zabierak (6), umieszczony poprzecznie względem
osi toru, który wysuwany jest w kierunku tegoż toru
za pomocą urządzenia przyciskowego (16), uruchomia
nego przez sam wagon (1), ręcznie lub też za pośred
nictwem środka przekazu danych, przy czym zabierak
(6) posiada rolkę (7), która zaczepia o występ zderza
kowy (3), zamontowany na wagonie (1). Ponadto wó
zek (5) posiada wał (8) z nasadzoną na końcu dźwig
nią kątową (9), który to wał jest wysuwalny w uzależ
nieniu od zabieraka (6) i może się obracać lub też
odchylać. Wózek (5) wyposażony jest poza tym w ha
mulec najazdowy (19), działający niezależnie od szyb
kości manewrowej.
10.02.1970.
VEB Waggenbau Görlitz, NRD (Inwanauskas, Halbgebauer, Makowski).
Konstrukcja sekcyjna skrzyń wagonowych dla zam
kniętych dwupiętrowych jednostek pociągowych, z czę
ścią wannową, obniżoną między wózkami, znamienna
tym, że skrzynie wagonowe połączone z podwoziem
utworzone są z trzech sekcji, podzielonych poprzecznie
do kierunku podłużnego pojazdu, które złożone są
z jednolitej dla wszystkich skrzyń wagonowych części
środkowej (1), z krótkich części (3) i długich części (2),
których szczeliny dylatacyjne (4) po obu końcach środ
kowej części wagonu (1) usytuowane są na początku
koniecznego skosu części krańcowych wagonu (2, 3).
20e
(P. 147316)
3.04.1971.
Centralny Ośrodek Badań i Rozwoju Techniki Ko
lejnictwa, Warszawa, (Bogusław Momot, Józef Kędzior).
20c
(P. 147314)
2.04.1971.
Urządzenie odsprężynowujące luz wzdłużny przegu
bu sprzęgu samoczynnego, znamienne tym, że spręży
na (6) urządzenia umieszczona jest wewnątrz korpu
su (15) amortyzatora w tuleji prowadzącej (1) przedłu
żonej wzdłuż trzona (5) przy czym w wydłużeniu (3)
tuleji prowadzącej (1) z jednej strony umieszczony jest
talerz (2) opierający się o powierzchnię (7) trzona (5)
a z drugiej strony denko (4).
Ministerium für Verkehrswesen, Berlin, NRD, (Jo
hannes Hermann).
Urządzenie do rozprzęgania dla pojazdów szynowych
z samoczynnymi sprzęgami, przeznaczone zwłaszcza dla
zautomatyzowania pracy manewrowej na stacjach roz
rządowych, które to urządzenia wyposażone są w dźwi
gnie odprzęgowe, zwalniające zamek sprzęgowy oraz
odpowiednie elementy zderzakowe lub najazdowe, ste
rowane pneumatycznie, elektrycznie, mechanicznie lub
na drodze kombinacji wyżej wymienionych środków
przeniesienia mocy, znamienne tym, że równolegle do
toru kolejowego lub do kierunku jazdy (A) zainstalo
wany jest wózek odprzęgowy (5), umieszczony na rol
kach (12) spoczywających w prowadnicach (11), zamon
towanych jedna pod drugą na stojaku (10), ustawionym
wzdłuż toru kolejowego, przy czym wózek ten stero
20c
(P. 147317)
3.04.1971.
Centralny Ośrodek Badań i Rozwoju Techniki Koejnictwa, Warszawa, (Bogusław Momot, Józef Kędzior,
Jerzy Wakulicz).
Urządzenie oporowe amortyzatora sprzęgu samoczyn
nego do pojazdów szynowych, składające się z tuleji
prowadzącej i płyty oporowej, znamienne tym, że tuleją
prowadząca (2) posiada kołnierze oporowe (4a), (4b)
prowadzone w prowadnikach (9a), (9b) korpusu (1)
ograniczonych oporami przednimi (15a), (15b) pojazdu
szynowego i ogranicznikami (10a), (10b) korpusu (1)
amortyzatora, przy czym długość współpracującej z tu
leją prowadzącą (2) płyty oporowej (7) jest mniejsza
od rozstawienia opór przednich (15a), (15b).
20e
Nr 15/1973
60
(P. 147444)
Sprzęg samoczynny do wozów kopalnianych według
patentu nr P-140296 składający się z dwóch jednako
wych zesprzęglających się głowic, w których pomiędzy
dolną i górną ścianką na obrotowym wałku są osadzone
hak i ogniwo z zamocowanym od spodu ramieniem,
przy czym kąt obrotu haka jest ograniczony występem
ogniwa wchodzącym w wycięcie na obwodzie piasty
tego haka znamienny tym, że hak (5) ma zwrócony ku
dołowi zaczep i jest osadzony na wałku (3) sztywno
z ramieniem (9), natomiast ogniwo (4) jest osadzone
na wałku (3) luźno, przy czym w pozycji poziomej hak
(5) wystaje poza zderzakową płaszczyznę czołową włas
nej głowicy.
9.04.1971.
Demokratyczna
Ministerium fiir Verkehrsiresen, Berlin, NRD.
Odsprężynowany aparat pociągowo-zderzny dla sprzę
gów centralnych w pojazdach szynowych, w którym
drąg sprzęgowy, posiadający głowicę na jednym końcu
a w pobliżu drugiego końca połączony jest przegubo
wo z obudową za pośrednictwem przegubu stabilizu
jącego, pionowego czopa złączowego i płyty docisko
wej, która to obudowa przenosi siły na płytę oporowa
ramy podwoziowej za pośrednictwem układu sprężyn
o różnych charakterystykach dla obciążeń pociągowych
i zderznych, który to układ sprężyn wstępnie napięty
za pomocą na przykład podkładki sprężynowej i śruby
napinającej, umieszczony jest jako człon wymienny
w obudowie, i składa się ze sprężyny wstępnej, umie
szczonej koncentrycznie wewnątrz sprężyny głównej
i sprzężonej z tą sprężyną w układzie szeregowym za
pomocą cylindrycznej tulei z kryzami wewnętrznymi
i zewnętrznymi, znamienny tym, że tuleja cylindrycz
na (9) połączona jest kołnierzem zewnętrznym (29)
z osadzonym od płyty oporowej ramy podwoziowej
pojazdu dnem obudowy (3) i że owa tuleja (9) prowa
dzona jest swą wewnętrzną powierzchnią na stopie (5),
wspierającej się na płycie oporowej (6), która to stopa
wystaje swym trzonem z tulei (9) i w bliskości końca
opartego o płytę oporową (6), lecz wewnątrz tulei (9)
trzon ma zwężoną średnicę na całej swej długości aż
do przeciwległego końca i że wewnętrzna kryza (30)
tulei (9) otacza zwężoną część tulei (5) oraz - że sprę
żyna wstępna (7) umieszczona jest pomiędzy ścianka
mi wewnętrznymi tulei (9) i trzonem stopy (5), opie
rając się jednym końcem o kryzę (30) tulei (9), a dru
gim końcem - o występ (5') stopy (5) przy czym na
pięcie wstępne sprężyny (7) regulowane jest nakręt
ką nastawczą, umieszczoną na zwężonym końcu trzona stopy (5) i opierającą się na kryzie (30).
20e
(P. 147733)
23.04.1971.
Główny Instytut Górnictwa, Katowice, (Józef Kowal,
Karol Mitręga).
20g
(P. 147166)
31.03.1971.
Zjednoczenie Portów Morskich, Gdynia, (Stanisław
Bartkiewicz, Andrzej Maria Jaeszke, Janusz Kryczkowski, Piotr Michał Kryczkowski, Jerzy Borowicz).
Sposób rozładunku za pomocą wywrotnicy wagono
wej materiałów sypkich przymarzniętyeh do wagonu,
polegający na odspojeniu tych materiałów i wysypa
niu z wagonu po obrocie wywrotnicy, znamienny tym,
że odspojenie przymarzniętej warstwy materiałów do
wewnętrznych ścian wagonu przeprowadza się na wy
wrotnicy, po odwróceniu przez nią wagonu, wymusza
jąc - z zewnątrz - drgania w postaci pulsów, zawiera
jących drgania o wysokiej częstotliwości.
20g
(P. 147167)
31.03.1971.
Patent dodatkowy do zgłoszenia P. 147166
Zjednoczenie Portów Morskich, Gdynia (Stanisław
Bartkiewicz, Andrzej Maria Jaeszke, Janusz Kryczkowski, Piotr Michał Kryczkowski, Jerzy Borowicz).
Sposób rozładunku za pomocą wywrotnicy wagonowej
materiałów sypkich, przymarzniętych do wnętrza wa
gonu polegający na inicjowaniu wstrząsami wysypy
wania się tych materiałów po obróceniu wagonu na
wywrotnicy według patentu głównego nr
i według
patentu dodatkowego nr
, znamienny tym, że, wy
musza się fale stojące wstrząsów na przemian, kolejno
wymuszając pulsy i drgania par elementów (źródeł)
wymuszających je, usytuowanych na przeciwległych
ścianach bocznych, na przeciwległych ścianach czoło
wych (przedniej i tylnej) wagonu oraz na jego dnie,
przy czym korzystnie stosuje się na dnie także dwa
takie same elementy (źródła) wymuszające drgania,
a energię z falownika doprowadza się do tych ostat
nich także po zainicjowaniu wysypywania się materia
łu, aż do chwili zakończenia całego procesu wysypa
nia się i resztek z dna.
20g
(P. 147168)
31.03.1971.
Patent dodatkowy do zgłoszenia P. 147166
Zjednoczenie Portów Morskich, Gdynia, (Stanisław
Bartkiewicz, Andrzej Maria Jaeszke, Janusz Krycz
kowski, Piotr Michał Kryczkowski, Jerzy Borowicz).
Nr 15/1973
Sposób rozładunku za pomocą wywrotnicy w a g o n o
w e j materiałów sypkich przymarzniętych do ścian w a
gonów, w k t ó r y m o d s p a j a n i e p r z y m a r z n i ę t e j w a r s t w y
m a t e r i a ł ó w p r z e p r o w a d z a się n a w y w r o t n i c y w a g o n o
w e j , po o d w r ó c e n i u przez nią w a g o n u , w y m u s z a j ą c
w s t r z ą s y w postaci p u l s ó w i n f r a a k u s t y c z n y c h o często
tliwości r e z o n a n s u w ł a s n e g o u k ł a d u ściana i b r y ł a m a
t e r i a ł u z nią związana oraz d r g a ń w tych p u l s a c h o czę
stotliwości u l t r a a k u s t y c z n e j , w e d ł u g p a t e n t u głównego
nr
,
znamienny
tym,
że
wymuszane
przynajmniej
dwie fale (para fal) wstrząsów mają zsynchronizowane
częstotliwości oraz fazy tak, iż w s u m i e w y t w a r z a n a
jest stojąca fala w s t r z ą s ó w ( n i e r u c h o m a w p r z e s t r z e n i
wewnątrz wagonu).
(P. 147571)
20h
Biuro
ruch).
Projektów
Kolejowych,
20i
61
(P. 147569)
15.04.1971.
Biuro P r o j e k t ó w Kolejowych, K r a k ó w , (Wiktor Mól).
Sposób kontrolowania zajętości odcinków toru dla po
jazdów szynowych przez tabor zwłaszcza na liniach
elektryfikowanych z n a m i e n n y t y m , że z t o k ó w szyn (4)
e l e k t r y c z n e j cewki (6) z r d z e n i e m f e r r o m a g n e t y c z n y m
(5) zasilanej ze źródła p r ą d u p r z e m i e n n e g o , oraz elek
t r y c z n e j cewki (9) z f e r r o m a g n e t y c z n y m r d z e n i e m (8)
t w o r z y się z a m k n i ę t y t o r o w y m a g n e t y c z n y obwód (12)
dla p r z e m i e n n e g o s t r u m i e n i a m a g n e t y c z n e g o w y t w o
rzonego przez elektryczną c e w k ę (6).
15.04.1971.
Kraków,
(Jerzy
Pa-
Urządzenie do punktowego hamowania pojazdów szy
n o w y c h z n a m i e n n e t y m , że stanowią go d w a h a m u j ą c e
kliny (3) ułożone w p r o w a d n i c a c h (2) n a s u w a n e a u t o
m a t y c z n i e przy p o m o c y urządzeń n a p ę d o w y c h n a s z y
ny (1) t o r u i z nich z s u w a n e .
20i
(P. 147745)
24.04.1971.
B i u r o P r o j e k t ó w B u d o w n i c t w a K o m u n a l n e g o „Stoli
ca", W a r s z a w a , (Eligiusz Grzywacz, M a r e k K ę d r a ) .
20h
(P. 147694)
21.04.1971.
Czujnik szynowy dla celów sygnalizacji wzbudzanej
przez pojazd szynowy szczególnie przez tramwaj, z n a
m i e n n y t y m , że stanowią go zespoły składające się
z r d z e n i (1) i (2) k o n s t r u k c y j n i e związanych z szyną
(8) oraz n a w i n i ę t y c h na nie cewek (3) i (4), odbiorczych
c e w e k (5) i (6) i elektronicznego u k ł a d u (7).
Biuro P r o j e k t ó w Kolejowych. K r a k ó w , ( J a n P a n a s ,
R y s z a r d K a l i n o w s k i , P a w e ł P o d z o r n y , B o l e s ł a w Nogowczyk).
Lekki hamulec torowy przeznaczony do zmniejszania
n a d m i a r u energii k i n e t y c z n e j toczących się w a g o n ó w ,
p r z y ich r o z r z ą d z a n i u na s t a c j a c h r o z r z ą d o w y c h , z n a
m i e n n y t y m , że ma połączone ze sobą o b r o t o w o k o r b o
we łączniki (7) i s p r ę ż y s t e j a r z m a (8) do zacisku h a
m u l c o w y c h szczęk (6) i (9) na r ó ż n y c h szerokościach
obręczy kół h a m o w a n e g o w a g o n u oraz s t e r u j ą c e d ź w i g
nie (5) dla z a c h o w a n i a stałej w a r t o ś c i siły nacisku
h a m u l c o w y c h szczęk (6) i (9) na obręcze kół h a m o w a n e
go w a g o n u .
21a1
(P. 146453)
24.02.1971.
Z a k ł a d y C h e m i c z n e „Oświęcim", Oświęcim,
Janetta)
(Janusz
Układ logiczny dla określenia przyczyn zadziałania
automatycznej sygnalizacji i blokady z n a m i e n n y t y m ,
że p o s i a d a na wejściach człony b r a m k u j ą c e (A), połą
czone z p r z e r z u t n i k a m i (B) s t a n o w i ą c y m i e l e m e n t y p a
mięci oraz f u n k t o r logiczny (C) w pętli sprzężenia
zwrotnego pomiędzy wyjściami przerzutników a w e j
ściami b r a m k u j ą c y m i b r a m e k wejściowych.
Nr 15/1973
62
czone z w e j ś c i a m i d r u g i e j b r a m k i (2) za p o ś r e d n i c t w e m
o p o r n i k a (13), p o n a d t o wejścia p i e r w s z e j b r a m k i (1) są
załączone p r z e z o p o r n i k (8) i dzielnik napięcia zrealizo
w a n y na d w u o p o r n i k a c h (18, 19) do d o d a t n i e g o n a p i ę
cia zasilającego, przy czym p u n k t połączenia tego opor
nika (8) z d z i e l n i k i e m napięcia (18, 19) jest załączony
przez k o n d e n s a t o r (7) na wejście u k ł a d u formującego
w e d ł u g w y n a l a z k u , n a t o m i a s t wyjście drugiej b r a m k i
(2) u k ł a d u w z m a c n i a j ą c e g o (5) jest przyłączone do j e d
nego z wejść b r a m k i (3) z u k ł a d u u n i w i b r a t o r a (6).
21a 1
21a 1
(P. 147306)
„ F A M O R " Bydgoskie Z a k ł a d y
Bydgoszcz, (Bohdan Zajdowski).
2.04.1971.
Sprzętu Okrętowego,
U k ł a d d o w y t w a r z a n i a paczek i m p u l s ó w p r o s t o k ą t
n y c h o z m i e n n e j szerokości paczki składający się z w y
zwalanego impulsami synchronizującymi generatora
p r z e b i e g u piłokształtnego, p r z e k s z t a ł t n i k a n a p i ę c i a na
czas t r w a n i a i m p u l s u i g e n e r a t o r a paczek i m p u l s ó w
z n a m i e n n y t y m , że g e n e r a t o r p r z e b i e g u piłokształtnego
(1) jest d w u s t o p n i o w y m w z m a c n i a c z e m p r ą d u stałego
z k o l e k t o r a m i obu stopni p r a c u j ą c y m i na w s p ó l n y o p o r
nik (8) i e m i t e r e m pierwszego s t o p n i a (6) połączonym
z bazą drugiego s t o p n i a (7) i ze s p r z ę ż e n i e m z w r o t n y m
k o n d e n s a t o r e m członu czasowego (9), a g e n e r a t o r p a
czek i m p u l s ó w (3) jest m u l t i w i b r a t o r e m z bazą j e d n e g o
t r a n z y s t o r a połączoną przez o p o r n i k (11) z w e j ś c i e m (C)
p r z e k s z t a ł t n i k a napięcia na czas t r w a n i a i m p u l s u (2).
(P. 148157)
14.05.1971.
K o m b i n a t P r z e m y s ł u Teletechnicznego „ U n i t r a - T e l kom" Państwowe Zakłady Teletransmisyjne, Warsza
w a ( B e n e d y k t S t e i n b o r n , T a d e u s z Nalej).
Układ selektywnego przekaźnika z transformatoro
w y m wejściem, którego pierwotne uzwojenie z szere
gowo w ł ą c z o n y m k o n d e n s a t o r e m t w o r z y o b w ó d r e z o
n a n s o w y , u k ł a d zawierający n a w y j ś c i u t r a n z y s t o r ,
w k o l e k t o r z e k t ó r e g o znajduje się obciążenie, a między
bazą i k o l e k t o r e m k o n d e n s a t o r , z n a m i e n n y t y m , że p o
siada t r a n z y s t o r wejściowy (T1), b a z a k t ó r e g o jest d o
łączona do w t ó r n e g o uzwojenia t r a n s f o r m a t o r a (Tr),
a k o l e k t o r do d o d a t n i e g o b i e g u n a zasilania oraz o p o r
nik (R1) włączony między e m i t e r t r a n z y s t o r a w e j ś c i o
wego (T1) i bazę t r a n z y s t o r a wyjściowego (T2) l u b w k o
lektor t r a n z y s t o r a (T1).
21a 2
(P. 146447)
24.02.1971.
Biuro S t u d i ó w i P r o j e k t ó w E n e r g e t y c z n y c h „Energoprojekt
Z a k ł a d Doświadczalny, P o z n a ń , (Józef J a
necki).
U k ł a d s t o p n i a mocy d o p o m i a r o w e g o w z m a c n i a c z a
stałego p r ą d u z p r z e t w a r z a n i e m zwłaszcza dla urządzeń
21a 1
(P. 148134)
13.05.1971.
I n s t y t u t B a d a ń J ą d r o w y cn, W a r s z a w a , (Józef Kalisz).
U k ł a d formujący i m p u l s y z b u d o w a n y n a c z t e r o b r a m k o w y m e l e m e n c i e scalonym, z a w i e r a j ą c y m u n i w i b r a t o r
(6) z r e a l i z o w a n y na d w u b r a m k a c h (3, 4) logicznych
N A N D tego e l e m e n t u scalonego, z n a m i e n n y t y m , że
wejście u n i w i b r a t o r a (6) jego połączone z w y j ś c i e m
u k ł a d u w z m a c n i a j ą c e g o (5) zrealizowanego na p o z o s t a
łych d w u b r a m k a c h (1, 2) logicznych N A N D tego s a
mego c z t e r o b r a m k o w e g o e l e m e n t u scalonego w t e n s p o
sób, ż e z w a r t e wejścia k a ż d e j b r a m k i u k ł a d u w z m a c
niającego (5) są połączone z jej wyjściem przez s z e r e
gowo połączone d w a o p o r n i k i (9, 12 i 14, 17) a p u n k t
połączenia tych o p o r n i k ó w jest załączony przez s z e r e
gowy d w ó j n i k o p o r o w o - p o j e m n o ś c i o w y (10, 11 i 15, 16)
z masą, wyjście p i e r w s z e j z tych b r a m e k (1) jest połą
Nr 15/1973
telemetrycznych znamienny tym, że posiada na wyj
ściu dwa tranzystory, mianowicie jeden tranzystor (T3)
typu NPN połączony kolektorem z zaciskiem wyjścio
wym (W), emiterem z ujemnym biegunem ( - Z ) zasi
lacza i bazą do odczepu dzielnika napięcia (R1, R2)
łączego kolektor tranzystora wzmacniającego (T2)
z ujemnym biegunem ( - Z ) zasilacza, oraz jeden tran
zystor (T4) typu PNP połączony kolektorem z wyj
ściowym zaciskiem (W), emiterem z dodatnim biegu
nem (+Z) zasilacza poprzez diodę Zenera (D3), a bazą
do odczepu dzielnika napięcia (R3, R4) łączącego ko
lektor wzmacniającego tranzystora (T2) z dodatnim
biegunem (+Z) zasilacza.
21a-
(P. 147700)
21.04.1971.
Zakłady Wytwórcze Aparatury Teletechnicznej, Ra
dom, (Stefan Jarosik, Jan Bojarczak, Wiesław Dąbrow
ski).
21a2
63
(P. 148042)
10.05.1971.
Kombinat Przemysłu Teletechnicznego „ U n i t r a - T e l
kom" Państwowe Zakłady Teletransmisyjne, Warszawa,
(Andrzej Giryn).
Układ regulatora poziomu wyjściowego teletransmi
syjnego wzmacniacza, liniowego składający się ze
wzmacniacza różnicowego, generatora napięcia schod
kowego, detektora szerokości impulsów, znamienny tym,
że pierwsze wejście wzmacniacza różnicowego (1) jest
połączone z generatorem napięć schodkowych lub piłokształtnych (2), drugie wejście wzmacniacza różnico
wego (1) jest połączone poprzez wyjście i pierwsze wej
ście układu przełączającego (6) z odbiornikiem prądu
pilotowego (3) oraz wyjście wzmacniacza różnicowego
(1) jest połączone z wejściem dyskryminatora napięcia
stałego (4), którego jedno wyjście jest połączone z uzwo
jeniem grzejnym pośrednio żarzonych termistorów (8),
a którego drugie wyjście jest połączone z wejściem de
tektora szerokości impulsów (5).
Układ automatycznej regulacji poziomu nadawania
i odbioru aparatu telefonicznego znamienny tym, że po
siada fotorezystory (F1) i (F2) z których jeden włączony
jest równolegle do obwodu mikrofonowego, a drugi
równolegle do obwodu słuchawkowego, przy czym rezy
stancja ich zależna jest od natężenia źródła światła (ż)
zasilanego prądem stałym z obwodu głównego lub mi
krofonowego aparatu, ponadto fotorezystory (F1) i (F2)
umieszczone są we wspólnym korpusie (3) z źródłem
światła (ż).
21a4
21a2
(P. 147720)
23.04.1971.
Kombinat Przemysłu Teletechnicznego „Unitra Telkom" Państwowe Zakłady Teletransmisyjne, War
szawa, (Andrzej Pietrasik, Stanisław Siess, Aleksander
Rak).
Sposób wprowadzania i odbioru sygnału zewu w
szczególności sygnału zewu induktorowego bez przery
wania obwodu teletransmisyjnego znamienny tym, że
odbiornik zewu jest blokowany oraz obniżona jest jego
oporność wejściowa w czasie wysyłania własnego syg
nału zewu i w czasie niezbędnym do rozładowania po
jemności obwodu.
(P. 146509)
26.02.1971.
Unitra, ZRK, Zakłady Radiowe im. M. Kasprzaka,
Warszawa, (Janusz Walewski, Henryk Perkowski, Sta
nisław Matla, Anna Kostkowska).
Zespół elementów do konstrukeji obudów, paneli
i stojaków, składający się z kształtowników, osłon i ele
mentów łączących, znamienny tym, że jego kształto
wniki mają na swych bokach wzdłużne wyjęcia kształ
towe (1, 2, 3) o przekroju poprzecznym odpowiadającym
przekrojowi osiowemu nakrętek (4) i/lub wkrętów (5),
oraz wzdłużne wyjęcia (6) w kształcie rowka, zaś ele
menty łączeniowe tego zespołu elementów stanowi wa
łek (7) z poprzecznym gwintowanym otworem (8)
i wkręt (9) do łączenia kształtowników poprzez otwory
(10, 11, 8) oraz wkręt (5) z nakrętką (4) i sprężynującą
podkładką chwytną (12) do mocowania osłon (13) do
kształtownika, przy czym wyjęcia (1, 2, 3) są usytuowa
ne najkorzystniej w pobliżu osi bezwładności kształto
wników.
21a4
(P. 147177)
27.03.1971.
Instytut Łączności, Warszawa, (Tadeusz Bzowski).
Sposób synchronizacji częstotliwości generatora sy
gnałem zewnętrznym znamienny tym, że napięcie regu-
lacyjne (Uc) otrzymuje się z sygnału zewnętrznego (U1)
i sygnału generatora (U3) przy czym sygnał symetrycz
ny U2 wytwarza się z sygnału o częstotliwości większej.
Układ do stosowania sposobu według zastrz. 1 zna
mienny tym, że składa się z toru zawierającego obwód
kształtujący impulsy prostokątne (3) połączony z obwo
dem przesuwnika fazowego (4) oraz toru zawierającego
obwód kształtujący impulsy piłokształtne (1) przy czym
wyjścia obwodów (1 i 4) doprowadzone są do obwodu
komutowanego (5) zawierającego klucz elektronowy (T)
i pojemność ładującą (C), która połączona jest ze
wzmacniaczem prądu stałego (6).
2la 4
Nr 15/1973
GS
(P. 147453)
9.04.1971.
21a4
(P. 148041)
10.05.1971.
Warszawskie Zakłady Radiowe, Warszawa, (Barbara
Deniszczuk, Witold Morawski, Jerzy Zagrodziński).
Wysokostabilny generator mikrofalowy, znamienny
tym, że zawiera rezonator stabilizujący i ustalający
częstotliwość, złożony z Ν rezonatorów (1), (2) ... (N-l)
i (N) silnie sprzęgniętych między sobą, nastrojonych
na częstotliwość generacji, przy czym każdy z tych re
zonatorów składa się z odcinka linii o parametrach
rozłożonych i pojemności skupionej (C1), (C2) ... (CN-i)
i (CN) połączonych kaskadowo i dobranych w ten spo
sób, że rezonans rezonatora, znajdującego się najdalej
od elementu czynnego (- R) określa częstotliwość ge
neracji oraz powoduje wystąpienie rezonansu kaskado
wo w pozostałych rezonatorach.
21a4
(P. 148064)
11.05.1971.
Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Elektroniki Próżnio
wej, Warszawa, (Andrzej Bachtin, Jerzy Skibiński).
Zjednoczone Zakłady Elektronicznej Aparatury Po
miarowej „Elpo" Warszawa, (Jacek Ejgin).
Elektryczny zasilacz o stałej mocy na wyjściu, który
składa się przynajmniej z dwóch lub więcej źródeł na
pięcia przemiennego, znamienny tym, że jedno źródło
(1) napięcia przemiennego jest zaopatrzone w prostownik
podwajający napięcie w układzie Latoura, złożony z
dwóch kondensatorów (4 i 5) i dwóch diod (2 i 3), a dru
gie źródło (6) napięcia przemiennego, lub każde na
stępne, ma na wyjściu napięcie wyższe od poprzedniego
i za pośrednictwem układu prostowniczego, złożonego
z dwóch diod (10 i 11) i dwóch kondensatorów (8 i 9),
jest dołączone do źródła napięcia zaopatrzonego w podwajacz napięcia w układzie Latoura w ten sposób, że
jeden biegun tego źródła napięcia jest połączony bez
pośrednio ze źródłem napięcia przemiennego zasilają
cego podwajacz napięcia w układzie Latoura, a drugi
biegun jest dołączony do miejsca połączenia przyna
leżnych do tego' źródła dwóch kondensatorów (8 i 9),
których pozostałe dwa wyprowadzenia, za pośredni
ctwem dwóch diod (10 i 11) włączonych zgodnie z kie
runkiem przepływu prądu, są dołączone do zacisków
wyjściowych podwajacza napięcia w układzie Latoura,
przy czym z miejsc połączeń tych kondensatorów z dio
dami są wyprowadzone zaciski wyjściowe zasilacza.
Układ płynnej regulacji dewiacji częstotliwości ge
neratora wobulowanego zawierający źródło napięcia
wobulującego, potencjometryczny dzielnik napięcia,
połączony ze źródłem napięcia i członem modulatora
i generatora wielkiej częstotliwości, mieszacz współpra
cujący z pomocniczym generatorem wielkiej częstotli
wości, mieszacz współpracujący z generatorem znaczni
ków, układ oscyloskopowy i dołączany układ badany,
znamienny tym, że dzielnik (2) napięcia zawiera trzy
szeregowo połączone regulujące rezystory (Rl, R2, R3),
przy czym pierwszym rezystorem (R1) ustala się maksy
malną wartość dewiacji częstotliwości, trzecim rezysto
rem (R3) ustala się minimalną wartość dewiacji czę
stotliwości, zaś drugim rezystorem (R2) reguluje się
płynnie wartość częstotliwości.
21c
(P. 138267)
20.01.1970.
Demokratyczna
VEB Elektrotechnische Geräte, Böhlitz - Ehrenberg,
Böhlitz - Ehrenberg, NRD (Johannes Sommer, Bern
hard Schaal).
Wrzecionowy wyłącznik krańcowy do wyłączania
silnika napędu elektrycznego po osiągnięciu założonej
Nr 15/1973
liczby obrotów wału napędowego, w którym ruchoma
nakrętka na trzpieniu napędowym poprzez zderzak na
trzpieniu łącznika obraca korytko stykowe wokół jego
osi, przy czym korytko stykowe sprzężone jest mecha
nicznie z elektrycznym członem łączącym jak również
z napędem nadążnym, dzięki czemu zapobiega się wy
konaniu przez korytko stykowe więcej niż jednego
obrotu i ponownemu włączeniu łącznika, znamienny
tym, że korytko stykowe (6) poprzez napęd skokowy
(1; 2; 3) porusza obrotowo założyskowaną na trzpieniu
napędowym tarczę łączącą (4), która wychyla dźwignię
rolkową (5) elektrycznego członu łączącego.
65
sadzy lub grafitu pokrywanego substancją polichrolowinilową.
Urządzenie do stosowania tego sposobu według za
strzeżenia I-go znamienne tym, że nadruk znaków (2)
powstaje przez podgrzane w płomieniu (7) oleju czcion
ki (5) osadzone na obwodzie koła (6).
21c
(P. 146561)
1.03.1971
Patent dodatkowy do patentu 62678
Zakłady Elektro Maszynowe „Eda", Poniatowa, (Bo
gdan Włodarczyk, Henryk Tomasik).
21c
(P. 138709)
9.02.1970.
P i e r w s z e ń s t w o : 11.02.1969
VEB Starkstrom-Anlagenbau, Karl-Marx-Stadt, NRD.
Układ połączeń do awaryjnego hamowania napędów
elektrycznych o regulowanej ilości obrotów z analogo
wą wielkością wiodącą, zwłaszcza do stanowisk pro
bierczych linii przesyłowych prądu stałego, w którym
określona w członie porównującym wartość odniesie
nia z wartością rzeczywistą różnica wartości odniesie
nia i wartości rzeczywistej wysterowywuje regulator,
który poprzez człon wykonawczy hamuje napęd, zna
mienny tym, że bezpośrednie połączenie wyjścia na
dajnika wartości odniesienia (4) z członem porównują
cym wartość odniesienia i wartość rzeczywistą (7) do
konywane jest za pośrednictwem członu łączącego (5a)
przez sygnał służący do scharakteryzowania stanu awa
ryjnego, a wyjście nadajnika wartości odniesienia (4)
poprzez człon łączący (5a) doprowadzone zostaje do
wejścia członu różniczkującego (6), którego wyjście po
przez dalszy człon łączący (5b) połączone jest z czło
nem porównującym wartość odniesienia i wartość rze
czywistą (7).
Wyłącznik odśrodkowy silnika elektrycznego posiada
jący płytkę izolacyjną, z umieszczonymi na niej blaszką
sprężystą ze stykiem, nitem dystansowym i przetłoczeniem do mocowania przewodu, oraz zaciskami według
patentu 62678 znamienny tym, że posiada na wydłużo
nym boku (1) płytki (2) otwór gwintowany (3) z wkrę
tem regulacyjnym (4) o ograniczonym zakresie wkrę
cania go w płytkę, usytuowanym w osi styku (5) znaj
dującym się na wydłużonym końcu (6) płytki stykowej
(7) połączonej z płytką izolacyjną (2), a koniec (16)
wkręta regulacyjnego (4) podczas regulacji zmienia od
dalenie końca płytki (6) ze stykiem (5) od płaszczyzny
(24) płytki (2) co pozwala na uzyskanie zmiany położe
nia wstępnego nita dystansowego (17) oraz tarczy (18)
nośnika (19) z ciężarkami (20) przy zwartych stykach
(5) i (14) wyłącznika a przez to na zmianę prędkości
obrotowej wirnika przy której tarcza (18) cofając się
od złącza uzwojenie fazy rozruchowej (22), natomiast
płytka wyłącznika (2) przymocowana jest do wewnę
trznej powierzchni tarczy łożyskowej (27) w której na
przedłużeniu osi wkręta regulacyjnego (4) wykonany
jest dwustopniowy otwór (29) dla wprowadzenia wkrę
taka celem dokonania regulacji a następnie lakieru
plombowniczego (26), który następnie zostaje zaślepio
ny brokiem (30).
21e
21c
(P. 139584)
14.04.1969.
Mikołaj Grudziński, Brwinów.
Sposób wyrobu oznaczników igielitowych znamienne
tym, że nadruk na nich zostaje wykonany za pomocą
Biuletyn - 9
(P. 147304)
1.04.1971.
Zakład Mechaniczno-Elektroniczny „Polkat",
cław, (Wiesław Mróz, Mieczysław Garwadzki).
Wro
Puszka ochronna, zwłaszcza do anteny dipolowej za
bezpieczająca połączenie końcówek (9) dipola z kablem
przesyłowym (14) od wpływów atmosferycznych, wy
konana z elastycznego i izolacyjnego tworzywa w po-
Nr 15/1973
66
staci d w ó c h o d p o w i e d n i o u k s z t a ł t o w a n y c h p o ł ó w e k
k o r p u s u (1) i p o k r y w y (2) elastycznie ze sobą połączo
n y c h d w i e m a t a ś m a m i (3) i (4) w y k o n a n y m i j a k o całość
z tego s a m e g o t w o r z y w a , z n a m i e n n a t y m , że uszczel
nienie z n a j d u j e się w e w n ą t r z o t w o r ó w (7) i (12) w y k o
n a n y c h w p o ł ó w k a c h k r ó ć c ó w (5) i (6); i (10) i (11).
tora (13) ze ś r o d k i e m ciężkości roleczki (16) podczas
r u c h u o b r o t o w e g o roleczki n a p a r z e n i e r u c h o m y c h s t y
k ó w (18, 19).
21c
(P. 147540)
15.04.1971.
P a t e n t d o d a t k o w y do p a t e n t u nr (P. 137291)
(P. 147307)
21c
2.04.1971.
I n s t y t u t Łączności, W a r s z a w a , ( H e n r y k Kończy ński).
Sposób łączenia prętów uziomu pionowego, k t ó r e g o
g ó r n y p r ę t ma w y t o c z o n e gniazdo a dolny p o s i a d a o b t o
czenie w kształcie stożka co p o z w a l a na w p r o w a d z e n i e
j e d n e j k o ń c ó w k i w drugą, z n a m i e n n y t y m , że na k o ń c u
dolnego p r ę t a w y t a c z a się d o d a t k o w o w g ł ę b i e n i e do
k t ó r e g o w p r o w a d z a się w k ł a d k ę stalową najlepiej w y
k o n a n ą w kształcie w r z e c i o n a (w) a n a s t ę p n i e w c i s k a
się o b y d w a p r ę t y w siebie p r z y pomocy szczypiec h y
d r a u l i c z n y c h co p o w o d u j e rozepchnięcie ścianek i z a
kleszczanie się ich naokoło w k ł a d k i s t a l o w e j dając
t r w a ł e i m o c n e połączenie.
Instytut Elektrotechniki, Warszawa, (Edward Sko
w r o ń s k i , J e r z y Zieliński, A n d r z e j Balcerzak, P i o t r K o
rycki).
Iskiernik do odgromnika zaworowego prądu prze
miennego z p r z e k ł a d k ą izolacyjną przylegającą do j e d
nej e l e k t r o d y i s p r ę ż y n k ą umieszczoną b e z p o ś r e d n i o
między tą p r z e k ł a d k ą a drugą e l e k t r o d ą w e d ł u g p a t e n t u
(P 137291) z n a m i e n n y t y m , że p r z e k ł a d k a izolacyjna
(5) ma na p o w i e r z c h n i s t y k o w e j ze s p r ę ż y n k ą (6) p o
w ł o k ę metaliczną (7).
21e
(P. 147588)
16.04.1971.
Przedsiębiorstwo Doświadczalne Przemysłu Kablowe
go i S p r z ę t u E l e k t r o t e c h n i c z n e g o „ K a b l o s p r z ę t " , O ż a
r ó w M a z o w i e c k i , ( J a n Grobicki, L e c h C z a r n e c k i ,
L. G r a b i e c , G. K a l e t a , M a ł g o r z a t a N o w a k o w s k a , H e l e
n a V o g t m a n , R y s z a r d Woźniak, F r a n c i s z e k W r ó b l e w s k i ) .
(P. 147320)
21c
Pierwszeństwo:
16.05.1970 - W i e l k a
3.04.1971.
Brytania
J o s e p h L u c a s (Industries) L i m i t e d , B i r m i n g h a m ,
W i e l k a B r y t a n i a (Steven J o h n T r e g u r t h a ) .
Wyłącznik elektryczny z a w i e r a j ą c y p o d s t a w ę , p r z y
k r y w k ę wystającą n a d podstawą, rotor z a m o c o w a n y
między podstawą a przykrywką wykonujący ruch obro
t o w y , roleczkę przewodzącą t r z y m a n ą przez rotor i
tworzącą r u c h o m y s t y k wyłącznika, d e t a l e s p r ę ż y n u j ą c e
p o p y c h a j ą c e roleczkę przewodzącą do s t y k u z p o d s t a w ą
oraz p a r ę s t a ł y c h s t y k ó w z a m o c o w a n y c h n a p o d s t a w i e
i s t y k a j ą c y c h się z roleczką przewodzącą w u s t a l o n y c h
pozycjach działania, z n a m i e n n y t y m , ż e roleczką p r z e
wodząca (16) t r z y m a n a jest przez rotor (13) w ten s p o
sób, że oś o b r o t u roleczki (16) jest r ó w n o l e g ł a do p o d
s t a w y (11) i n a c h y l o n a do linii łączącej oś o b r o t u r o
Elektroizolacyjna zalewa kablowa do w y p e ł n i a n i a
muf i głowic k a b l i e l e k t r o e n e r g e t y c z n y c h na napięcie
do 30 kV, zwłaszcza o izolacji p o l i e t y l e n o w e j oraz do
wypełniania
ośrodków
kabli
telekomunikacyjnych
w z d ł u ż n i e wodoszczelnych, z n a m i e n n a t y m , ż e s t a n o w i
ją k o m p o z y c j a p o l i e t y l e n u małocząsteczkowego oraz
olejów p a r a f i n o w y c h z d o d a t k i e m a n t y u t l e n i a c z y , s t a
nowiąca w o s k o p o d o b n y p r o d u k t o d p a d o w y o t r z y m y w a
ny podczas p o l i m e r y z a c j i w y s o k o c i ś n i e n i o w e j p o l i e t y l e
n u małocząsteczkowego.
21e
(P. 147610)
17.04.1971.
B i u r o S t u d i ó w i P r o j e k t ó w H u t n i c t w a Biprostal, K r a
k ó w , ( R y s z a r d Wójcik).
Układ płynnej regulacji prędkości elektrycznych sil
ników asynchronicznych pierścieniowych o mocy do
Nr 15/1973
5 kW z n a m i e n n y t y m , że na pieścienie w i r n i k a e l e k
trycznego silnika pierścieniowego (1) jest dla k a ż d e j
fazy załączona w szereg z opornością czynną (R,) i p o
jemnością (C) c e w k a (L) o z m i e n n e j szczelinie.
21c
(P. 147625)
19.04.1971.
Z a k ł a d y C h e m i c z n e w Bydgoszczy P r z e d s i ę b i o r s t w o
P a ń s t w o w e , Bydgoszcz, ( E w a Cupa, J a c e k P o n i k o w s k i ,
Iwona Weber).
Sposób wytwarzania izolacji kablowej z polichlorku
w i n y l u o d p o r n e j na s t a r z e n i e ś w i e t l n e i działanie n i s
kich t e m p e r a t u r poniżej - 4 0 ° C z n a m i e n n y t y m , ż e obok
t y p o w y c h zmiękczaczy i s t a b i l i z a t o r ó w stosuje się
równolegle węglan wapniowy strącony i absorber ultra
fioletu o t r z y m a n y n a bazie benzotriazolu.
21c
(P. 147661)
67
nego do silnika n a p ę d o w e g o w m o m e n c i e dojścia e l e
m e n t u roboczego d o k t ó r e g o k o l w i e k z e s k r a j n y c h p o
łożeń r u c h o w y c h , z n a m i e n n y t y m , że s k ł a d a się z ułoż y s k o w a n e g o w p o k r y w i e (2) w y ł ą c z n i k a k r a ń c o w e g o
czopa (6), na k t ó r e g o k o ń c u w y s t a j ą c y m na z e w n ą t r z
wyłącznika krańcowego zamocowana jest napędowa
dźwignia (7), na d r u g i m zaś k o ń c u w e w n ą t r z o b u d o w y
w y ł ą c z n i k a n a jego p o w i e r z c h n i czołowej w y k o n a n y jest
profil (8) w s p ó ł p r a c u j ą c y z profilem (9) dociskowej
blaszki (10), służącej do w ł ą c z a n i a i w y ł ą c z a n i a mik r o w y ł ą c z n i k a (4), a na jego p o w i e r z c h n i bocznej osa
dzone jest na s z t y w n o j a r z m o (13) z p r o w a d n i c ą (14)
w kształcie w y c i n k a pierścienia, na k t ó r ą nałożona jest
ś r u b o w a s p r ę ż y n a (15) w t a k i sposób, że p r z y obrocie
j a r z m a (13) w p r a w o l u b w l e w o od położenia w y j
ściowego p o k a z a n e g o na fig. 3 tylko s a m o j a r z m o bez
s p r ę ż y n y może p r z e s u n ą ć się przez szczelinę (18) u t w o
rzoną m i ę d z y r a m i o n a m i w y s t ę p ó w (16) i (17) u m o
cowanych na stałe do obudowy wyłącznika krańco
wego, n a t o m i a s t d r u g i koniec s p r ę ż y n y (15) j e s t z a
b i e r a n y przez zakończenie (19) p r o w a d n i c y (14) w y s u
wające się z przeciwległego w y s t ę p u (16) w r e z u l t a c i e
czego ś r u b o w a s p r ę ż y n a (15) jest ściskana.
20.04.1971.
P r z e d s i ę b i o r s t w o Robót E l e k t r y c z n y c h „ E l e k t r o m o n taż", P o z n a ń , (Mieczysław F o e d k e , A n t o n i D r e w n i a k ,
Jarosław Kelma, Stanisław Filberek).
Urządzenie do mocowania zbiorczych ciągów insta
lacji przemysłowych zwłaszcza elektrycznych s k ł a d a
jące się z listwy do m o c o w a n i a p r z e w o d u r u r itp. o r a z
w s p o r n i k a do m o c o w a n i a puszek p r z e l o t o w y c h lub rozgałęźnych z n a m i e n n e t y m , że l i s t w a jest w y c i ę t a z m e
t a l o w e j l u b w y k o n a n e j z t w o r z y w a sztucznego p ł a s k i e j
t a ś m y (1), k t ó r a p o s i a d a na obu b r z e g a c h w y t ł o c z o n e
w s p o r n i k i (3, 3') p r z y c z y m w s p o r n i k i (3) j e d n e g o b r z e
gu sa p r z e s t a w i o n e w z g l ę d e m w s p o r n i k ó w (3') d r u g i e
go b r z e g u około połowę o d s t ę p u m i ę d z y w s p o r n i k a m i
(3) - (3) zaś w z d ł u ż osi p ł a s k i e j części t a ś m y w y k o
n a n e są o w a l n e o t w o r y (2) p r z e z n a c z o n e do m o c o
w a n i a l i s t e w d o podłoży l u b s z t y w n e g o s k r ę c e n i a
d w ó c h l i s t e w ze sobą.
21c
(P. 147758)
Instytut Elektrotechniki,
wroński, Piotr Korycki).
Warszawa,
24.04.1971.
(Edward
Sko
Odgromnik zaworowy prądu przemiennego z n a m i e n
ny tym, że ma kondensatory sterujące rozkład napie-
21c
(P. 147699)
21.04.1971.
Zakłady Płyt Pilśniowych, Przemyśl, (Kazimierz Do
lecki, Józef Rachowicz).
Wyłącznik k r a ń c o w y d o m o c o w a n i a n a urządzeniach
m e c h a n i c z n y c h i p r o d u k c y j n y c h w y m a g a j ą c y c h wyłą
czania l u b w ł ą c z a n i a dopływającego p r ą d u e l e k t r y c z
cia wykonane w postaci tulei izolacyjnych (2) z któ
rych każda ma dwie okładziny (3, 4) dołączone ko
lejno do obu biegunów bloku (1) zestawionego z iskierników i elementów zmiennooporowych i umieszczone
go wewnątrz tulei (2).
21c
(P. 147758)
24.04.1971.
International Computers Limited, Letchworth, Wiel
ka Brytania, (Wilhelm Lattmer).
Łącznik elektryczny do mikroobwodów znamienny
tym, że posiada dużą ilość wydłużonych giętkich prze
wodzących członów (10) osadzonych w bloku (1) z elastomerycznego materiału izolacyjnego i tworzących od
dzielne przewodzące ścieżki między wystającymi koń
cami (19-23) tych członów (10) przy czym każdy z czło
nów 10 osadzony jest między dwoma obszarami po
wierzchniowymi tegoż bloku (1).
Sposób wykonania łącznika elektrycznego znamienny
tym, że stosuje się metalowe cienkie płytki mające
kształt ramki (32), których dłuższe boki połączone są
ze sobą wzajemnie równomiernie rozmieszczonymi rów
noległymi paskami, przy czym kształtki układa się
w stos na przemian z kształtkami odległościowymi (33)
które nie posiadają pasków, a następnie przestrzeń
utworzona przez boki ramek ułożonego stosu wypeł
nia się ciekłym, elastomerycznym materiałem izolacyj
nym, który w następstwie poddaje się zestaleniu po
czem usuwa się boki ramek.
21c
Nr 15/1973
68
(P. 147759)
nym silnikiem elektrycznym przekaźniku czasowym
lub podobnym, przy czym poszczególne elementy są
umieszczone na przykład na płytkach z tworzywa izo
lacyjnego, znamienne tym, że połączone są ze sobą
w jeden sztywny zespół za pomocą podpórek dystanso
wych (5) a płytki (3, 4) na przykład z tworzywa izola
cyjnego mają środkowe otwory (7), przez który są one
nałożone na służącą jako podpora obudowę (1) silni
ka, przy czym jedna z płytek (3) jest przyłożona
bezpośrednio i zamocowana na stronie czołowej (2) obu
dowy (1) silnika.
21c
(P. 148107)
12.05.1971.
Politechnika Wrocławska, Wrocław, (Władysław Kę
dzior, Bernard Herman).
Rozrusznik wiroprądowy do trójfazowych silników
indukcyjnych pierścieniowych, składający się z połą
czonych ze sobą jarzmami trzech kolumn, przy czym
każdą z kolumn stanowi rdzeń umieszczony w izola
cyjnej tulei, na której nawinięte jest uzwojenie, a uzwo
jenia wszystkich kolumn połączone sa w gwiazdę, zna
mienny tym, że rdzeń każdej z kolumn wykonany jest
ze stalowych, nie stykających się z sobą prętów (1)
o dowolnym przekroju korzystnie kołowym lub rurki,
które są ustawione równolegle względem siebie i za
mocowane w jarzmach (2).
24.04.1971.
(P. 148137)
Schleider GmbH Co. Relaisbau KG, Berlin Zachod
ni, (Karl-Dieter Friedrich).
21c
Urządzenie do mocowania elektrycznych i/lub elek
tronicznych elementów konstrukcyjnych przy napędza
Uszczelnienie przewodu elektrycznego w ścianie na
czynia wysokociśnieniowego składające się z korpusu
i wkręconej do niego tulei, wewnątrz których znajdu
ją się trzpienie mające kształt grzybków, znamienne
tym, że pod grzybkami usytuowane sa podkładki mi
kowe (2 i 5), przy czym od strony niższego ciśnienia
podkładka (2) znajduje się bezpośrednio pod grzyb
kiem, natomiast od strony wyższego ciśnienia, podkład
ka (5) zamyka komorę z izolacją termoplastyczną (3)
i objęta jest podkładką stalową (6) i podkładką z me
talu (5a) o współczynniku rozszerzalności większym od
współczynnika rozszerzalności stali.
13.05.1971.
Instytut Naftowy, Kraków, (Zygmunt Kozik).
Nr 15/1973
21c
(P. 148140)
13.05.1971.
Wielkopolskie Zakłady Teletechniczne „Teletra", Po
znań, (Jerzy Bulski, Gracjan Kaczałek).
Układ
zabezpieczający
przełącznik
tranzystorowy
zwłaszcza w odbiorniku telegrafii wielokrotnej z modu
lacją częstotliwości wyposażonym w układ sygnaliza
cji zaniku poziomu oraz układ blokady przełącznika
tranzystorowego zbudowanego przy użyciu elementów
małej mocy znamienny tym, że zawiera diodę półprze
wodnikową włączoną między obwody zasilające układ
blokady, a przełącznik tranzystorowy, z tym, że w prze
łączniku tranzystorowym jest ona dołączona do ob
wodu kolektora tranzystora współpracującego z tym
samym biegunem baterii, z którego jest zasilany układ
blokady.
21c
(P. 148141)
69
Sposób wytwarzania kabla skręcanego z wielu prze
wodów, polegający na prowadzeniu drutu rdzeniowego
wzdłuż pewnej drogi, odwijaniu przynajmniej jedne
go przewodu kablowego ze zwoju, wzdłuż pewnej dro
gi zasadniczo równoległej do osi wzdłużnej zwoju,
przy czym przewód ten owija się wokół drutu rdze
niowego, znamienny tym, że każdy przewód kablowy
odwija się albo z nieobracającej się szpuli przeciwważonej albo z nieobracającej się szpuli zamontowanej na
przeciwważonym wsporniku, albo też ze szpuli zamon
towanej na obracalnym członie, przy czym oś wzdłuż
na szpuli jest odsunięta od osi obrotu tego obracalnego członu.
Urządzenie do stosowania sposobu według zastrz. 1-5,
zawierające obrotową ramę, prowadnicę drutu rdze
niowego, przynajmniej jeden wspornik szpuli, umie
szczony wewnątrz ramy swą osią wzdłużną zasadniczo
równolegle do osi obrotu ramy, układ ciągnący prze
wody, przeznaczony do odwijania przewodów kablo
wych z przynajmniej jednej szpuli, oraz człon lub
człony skręcające znamienny tym, że przynajmniej je
den wspornik (19, 20, 21, 22) szpuli zawiera przeciw
wagę (24) i jest zamontowany na łożyskowej konstruk
cji (18), osadzonej w obrotowej ramie (11, 15) osią
wzdłużną współosiowo z osią obrotu ramy, albo że każ
da szpula jest osadzona w obrotowej ramie (48, 49) swą
osią wzdłużną współosiowo z osią obrotu ramy i jest
wyposażona w przeciwwagę, albo też że przynajmniej
jeden wspornik szpuli jest osadzony na obrotowej ra
mie (65), (75a, 75b, 75c, 75d) i ma swą oś wzdłużną
równoległą do i odsuniętą od osi obrotu ramy.
13.05.1971.
Ośrodek Rozwojowy Łączników Niskonapięciowych
przy Z.A.E. „Elester", Łódź, (Wiesław Nowowiejski, Eu
geniusz Pakulski, Zbigniew Wierzchniewski).
Stycznik elektromagnetyczny suchy z dwuprzerwowym układem stykowym, znamienny tym, że umie
szczona ponad zespołem napędowym podstawa do mo
cowania styków stałych oraz odpowiadających im ele
mentów zaciskowych, składa się z dwóch oddzielnych
wsporników (2a) i (2b) z których każdy zawiera styki
stałe (3a) lub (3b) oraz zaciski (4a) lub (4b) odpowia
dające jednostronnym przerwom stykowym (16a) lub
(16b)
21c
(P. 148161)
14.05.1971.
Wrocławskie Zakłady Elektroniczne „ELWRO", Wro
cław, (Jadwiga Górkiewicz, Kazimierz Czekała).
Elektroizolacyjna kompozycja epoksydowa do zale
wania układów elektronicznych, zwłaszcza magnetycz
nych głowic bębnowych pamięci magnetycznych zna
mienna tym, że podstawowy składnik kompozycji, małocząsteczkowa żywica epoksydowa o średnim ciężarze
cząsteczkowym około 400 utwardzana jest utwardza
czem poliaminoamidowym o lepkości 2 St w tempera
turze 25°C i liczbie aminowej 280 - 380.
2lc
(P. 148550)
1.06.1971.
Zakłady Konstrukcyjno-Mechanizacyjne Przemysłu
Węglowego, Gliwice, (Stanisław Nitka, Mirosław Czekajewski, Andrzej Przytuła, Witold Siwek, Stanisław
Szyja, Władysław Zaręba).
Układ samoczynnej kontroli i załączania sieci zasi
lanych ze stacji transformatorowych wyposażonych
w obwodzie głównym w łącznik górnego napięcia, trans-
21c
(P. 148151)
13.05.1971.
Pierwszeństwo. 18.05.1970 - Stany Zjednoczone A. P.
Southwire Company, Carrollten, Georgia, USA, (Ro
ger I. Schoerner).
70
f o r m a t o r mocy oraz łącznik dolnego napięcia, z n a m i e n
ny t y m , że z a w i e r a u k ł a d k o n t r o l i s t a n u izolacji w s t a
nie b e z n a p i ę c i o w y m złożony z diod (6), r e g u l o w a n e g o
o p o r n i k a (12), o p o r n i k ó w (13 i (15) oraz t r a n z y s t o r a (14),
k o n t r o l u j ą c y s t a n p r a c y p r z e k a ź n i k a sterującego (19),
służącego do załączania silnika n a p ę d o w e g o (7) łącz
n i k a dolnego napięcia (3) włączonego w układzie t r a n
z y s t o r a (17) i diody Z e n e r a (18).
Tranzystorowy zasilacz stabilizowany prądu stałego
średniej mocy, z n a m i e n n y t y m , że z a w i e r a p r z e t w o r n i k
(1) napięcia stałego na p r z e m i e n n e mający na w y j
ściu t r a n s f o r m a t o r (2), k t ó r e g o w t ó r n e u z w o j e n i e (N5)
jest połączone z w e j ś c i e m s t a b i l i z a t o r a poprzez p r o
s t o w n i k (3) i u k ł a d filtracji (4) p r ą d u wyjściowego.
21d 2
21d1
(P. 146640)
Elektryczna maszyna wirująca bez biegunów pomoc
niczych złożona z r d z e n i a s t o j a n a z w y d a t n y m i b i e g u
nami magnetycznymi zakończonymi obustronnie nabieg u n n i k a m i t w o r z ą c y m i z b i e g u n a m i jedną całość,
z u z w o j e n i a s t o j a n a umieszczonego we w g ł ę b i e n i a c h
u t w o r z o n y c h między w y m i e n i o n y m i b i e g u n a m i m a g
netycznymi a jarzmem rdzenia stojana i nawiniętymi
na w y m i e n i o n y c h b i e g u n a c h , z t w o r n i k a z a m o c o w a n e g o
o b r o t o w o z w y m i e n i o n y m r d z e n i u stojana, z u z w o j e n i a
t w o r n i k a umieszczonego w żłobkach r d z e n i a t w o r n i k a
i n a w i n i ę t e g o na k a ż d y m jego zębie, oraz z u r z ą d z e ń
d o p r o w a d z a j ą c y c h p r ą d do u z w o j e ń t w o r n i k a i stojana,
z n a m i e n n a t y m , że j e d n a z części n a b i e g u n n i k ó w (15,
16) po s t r o n i e b i e g u n ó w w k i e r u n k u p r z e c i w n y m do
k i e r u n k u o b r o t ó w t w o r n i k a m a w p r z y p a d k u silnika
pole p r z e k r o j u o b w o d u m a g n e t y c z n e g o w i ę k s z e niż
d r u g a z części n a b i e g u n n i k ó w (15, 16) w k i e r u n k u zgod
n y m z o b r o t a m i t w o r n i k a (A).
(P. 147590)
P a t e n t d o d a t k o w y do p a t e n t u
4.03.1971.
H i t a c h i , Ltd., Tokio, J a p o n i a , (Toshinobu Ichiki, Hir o n o r i O k u d a , Keiji Arai).
Nr 15/1973
16.04.1971.
P. 141249
„ELTA" Fabryka Transformatorów i Aparatury Trak
cyjnej im. B o j o w n i k ó w P P R , Łódź ( J a n u s z P i e r z y ń s k i ,
A n d r z e j Maliszewski).
Sposób w y k o n y w a n i a wysokonapięciowych uzwojeń
transformatorów i dławików nawijanych jednym dru
tem mający na celu s t o p n i o w a n i e pojemności szerego
w y c h polegające na t y m , że u z w o j e n i e jest podzielone
na trzy części, p r z y czym cewki p o ś r e d n i e są w y k o
nywane jako przeplecione z jednokrotnym przemie
szczeniem zwojów, n a t o m i a s t pozostałe cewki są w y
k o n y w a n e bez p r z e p l e c e ń w e d ł u g p a t e n t u
(P-141249).
z n a m i e n n y t y m , że cewki w s t ę p n e (A) w y k o n u j e się
j a k o przeplecione z j e d n o k r o t n y m p r z e m i e s z c z e n i e m
p r z e w o d ó w przez cztery c e w k i (fig. 1).
21d2
(P. 147619)
17.04.1971.
Wyższa Szkoła I n ż y n i e r s k a im. J. J. Śniadeckich,
Bydgoszcz, (Michał Tall, A n t o n i B u d z y ń s k i ) .
Maszyna asynchroniczna z n a m i e n n a t y m , że s k ł a d a
się ze s t o j a n a (1) w y k o n a n e g o w kształcie c y l i n d r a l u b
21d2
(P. 147539)
15.04.197.1.
Z a k ł a d Doświadczalny E l e k t r o n i c z n e j A p a r a t u r y P o
m i a r o w e j „ E u r e k a " p r z y Zjednoczonych Z a k ł a d a c h
E l e k t r o n i c z n e j A p a r a t u r y P o m i a r o w e j „Elpo", W r o c ł a w
(Jerzy H a m b e r g ) .
Nr 15/1973
71
pierścienia, n a k t ó r y m p o s t r o n i e z e w n ę t r z n e j w y k o
n a n e są żłobki (5), w k t ó r y c h n a w i n i ę t e j e s t k o n c e n
trycznie u z w o j e n i e i w i r n i k a (2) w kształcie c y l i n d r a
(pierścienia) l u b niepełnego p i e r ś c i e n i a (cylindra), k t ó
ry otacza s t o j a n (1) z z e w n ą t r z całkowicie l u b czę
ściowo.
21d 3
(P. 148128)
13.05.1971.
Dolnośląskie Z a k ł a d y W y t w ó r c z e M a s z y n E l e k t r y c z
n y c h „Dolmel", W r o c ł a w , (Witold B a r a ń s k i ) .
Układ do badania zestyku szczotka - pierścień śliz
g o w y w w a r u n k a c h o d p o w i a d a j ą c y c h p r a c y silników
asynchronicznych znamienny tym, że jest zaopatrzony
w wirującą głowicę pierścieniową (1) zasilaną p r z e w o dowo p r ą d e m o częstotliwości poślizgu z pierścieni (5)
silnika a s y n c h r o n i c z n e g o (3).
21g
(P. 147558)
Uniwersytet Wrocławski,
S t a n i s ł a w Gąsior).
14.04.1971.
Wrocław,
(Bogdan
Sujak,
Dozymetr egzoemisyjny promieniowania jonizujące
go, zwłaszcza p r o m i e n i o w a n i a X i g a m m a , z n a m i e n n y
t y m , że w y k o n a n y j e s t w f o r m i e p a s t y l k o z m a t e r i a ł u ,
k t ó r e g o fotowrażliwość leży w d a l e k i m ultrafiolecie p o
niżej 300 m m , zwłaszcza f l u o r k u s o d u l u b f l u o r k u s t r o n
tu lub fluorku baru, lub mieszaniny których podstawą
są te s u b s t a n c j e , u p r z e d n i o uczulonego celem z w i ę k
szenia w y d a j n o ś c i e m i s y j n e j obróbką m e c h a n i c z n ą
i termiczną.
Sposób wytwarzania dozymetru z n a m i e n n y , że m a t e
r i a ł wyjściowy p o d d a j e się p r o c e s o w i m e c h a n i c z n e g o
s k r u s z a n i a przez co n a j m n i e j 3 m i n u t y .
21e
(P. 148062)
11.05.1971.
Naukowo-Produkcyjne
Centrum
Półprzewodników
Ośrodek Naukowo-Produkcyjny Mikroelektroniki H y
b r y d o w e j , W a r s z a w a , ( J a n A n d r z e j Chroboczek).
Półprzewodnikowa sonda do pomiaru natężenia skraj
nie w y s o k i c h pól magnetycznych w urządzeniach krio
genicznych z n a m i e n n a t y m , że w y k o r z y s t a n o w niej
zjawisko m a g n e t o o p o r u w r e j o n i e p r z e w o d n i c t w a h o p p i n g o w e g o poprzez p ł y t k i e s t a n y l o k a l n e w p ó ł p r z e w o d
nikach.
21g
(P. 147580)
U n i w e r s y t e t W r o c ł a w s k i im.
(Bogdan Sujak, Józef Kusz).
16.04.1971.
B.
B i e r u t a , Wrocław.
Sposób wytwarzania cienkich w a r s t w plazmy gazo
wej, znamienny tym, że materiał ferroelektryczny, zwła
szcza c e r a m i k ę ferroelektryczną, z a r ó w n o w otoczeniu
gazu j a k i cieczy, p o l a r y z u j e się z e w n ę t r z n y m n a p i ę
ciem e l e k t r y c z n y m o w a r t o ś c i co n a j m n i e j 1 V.
21g
(P. 147659)
20.04.1971.
I n s t y t u t Fizyki J ą d r o w e j , K r a k ó w , (Jacek W . Hennel).
21e
(P. 148553)
28.05.1971.
„Era" Zakłady Wytwórcze Przyrządów Pomiarowych
im. J a n k a K r a s i c k i e g o , W a r s z a w a , ( J a n W a l t e r , J a n
Waszczuk).
Obudowa zwłaszcza przyrządu pomiarowego s k ł a d a
jąca się p r z y n a j m n i e j z p o k r y w y i p o d s t a w y z n a m i e n
na t y m , że k a ż d a ze ścian p o d s t a w y (3) p o s i a d a o p o
r o w y w y s t ę p (4), a k a ż d a ze ścian p o k r y w y (1) p o s i a
da gniazdo (2) w k t ó r e w p r o w a d z o n y jest o p o r o w y
w y s t ę p (4).
Sposób budowy elektromagnesów o w i e l k i m n a t ę ż e
n i u i dużej stałości pola m a g n e t y c z n e g o złożonych
z rdzenia magnetycznego z nabiegunnikami i z taśmy
przewodnikowej, znamienny tym, że najpierw w y t w a
rza się o d r ę b n e e l e m e n t y u z w o j e n i a p r z e z n a w i j a n i e
na pierścieniu (13) z t w o r z y w a izolacyjnego t a ś m y p r z e
w o d n i k o w e j (8) w r a z z t a ś m ą izolującą (9) w płaszczy
źnie p r o s t o p a d ł e j do osi, złożenie współosiowe d w ó c h
k r ą ż k ó w czołowymi p ł a s z c z y z n a m i p r z e k ł a d a j ą c j e a r
k u s z e m izolacyjnym (10) po obróceniu j e d n e g o z k r ą ż
k ó w na drugą s t r o n ę , a b y zwoje w o b u k r ą ż k a c h m i a ł y
k i e r u n e k p r z e c i w n y , zaciśnięcie zespołu d w ó c h k r ą ż k ó w
między p ł y t a m i s t a l o w y m i i p o d d a n i e i m p r e g n a c j i c i e
kłą żywicą u t w a r d z a l n ą , zwłaszcza żywicą e p o k s y d o w ą
p r z e p r o w a d z a n i e p o l i m e r y z a c j i żywicy, wycięcie f r a
g m e n t ó w pierścieni (13), aby dostać się do początków
t a ś m y (8) na o b u k r ą ż k a c h , połączenie t y c h począt
k ó w łącznikiem (11) i zaklejenie łącznika k s z t a ł t k ą (12),
p r z y c z y m na t a ś m i e (8) p r z e d z a k o ń c z e n i e m n a w i j a
n i a w odległości od k o ń c a mniejszej niż o b w ó d k r ą ż
ka mocuje się m e t a l o w ą k o s t k ę (6), a po s k o ń c z e n i u
n a w i j a n i a o b e j m u j e się k r ą ż e k obręczą (14) z o t w o
r e m n a k o s t k ę (6), l u b d w i e m a w ą s k i m i o b r ę c z a m i nie
d o t y k a j ą c y m i k o s t k i (6), po czym t a k o t r z y m a n e e l e
m e n t y u z w o j e n i a n a k ł a d a się na r d z e ń (1) i dołącza do
nich p r z e w o d y p r ą d o w e (5) poprzez k o s t k i (6).
72
Nr 15/1973
zowy, swobodnie umieszczony w elektrolicie i w nie
wielkiej ilości, najkorzystniej 10-30% wagowo.
21g
(P. 148087)
11.05.1971.
Fabryka Podzespołów Radiowych „ELWA" Przedsię
biorstwo Państwowe, Warszawa, (Tadeusz Roguski, Bog
dan Niewiadomski).
Kondensator elektrolityczny, zwłaszcza nakrętkowy
i do obwodów drukowanych składający się z obudowy,
w dnie której umieszczona jest współśrodkowo dysza
wentylowa zwijki, od której wyprowadzenie katodowe
jest połączone z obudową za pośrednictwem cokołu
znamienny tym, że obudowa (1) ma w dnie w pobliżu
powierzchni bocznej dyszę wentylową (2) skierowaną do
wnętrza kubka oraz współśrodkowy występ (3), do któ
rego przymocowane jest wyprowadzenie katodowe (4)
oddzielone podkładką (5) od zwijki (6).
21g
(P. 147995)
7.05.1971.
„ELTA" Fabryka Transformatorów i Aparatury Trak
cyjnej im. Bojowników PPR, Łódź, (Zbigniew Sawicki,
Tadeusz Bednarek).
Przekaźnik elektromagnetyczny prądu stałego zwła
szcza do elektrycznych układów sterowania i rozrządu
pojazdów trakcyjnych, znamienny tym, że posiada sta
lowy nośnik (7) wykonany w kształcie litery „U", bę
dący ogranicznikiem ruchu wzdłużnego cewki, przy
czym jedno jego ramię wystaje ponad powierzchnię
czołową jarzma (4) tworząc schodkową szczelinę ma
gnetyczną zwiększającą siłę rozruchu elektromagnesu
w okresie początkowego ruchu zwory (5), a drugie ra
mię jest elementem mocującym przekaźnik.
21g
(P. 148548)
1.06.1971.
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dą
browskiego, Warszawa, (Edmund Igras, Józef Piotrow
ski, Bohdan Zarzycki, Zenon Nowak).
Sposób otrzymywania cienkich warstw tellurku kadmowo rtęciowego lub tellurku cynkowo rtęciowego na
podłożach izolacyjnych lub przewodzących, znamienny
tym, że w naczyniu próżnioszczelnym, stanowiącym
na przykład ampułkę ze szkła trudnotopliwego, umie
szcza się element składający się z podłoża na którym
naparowana jest warstwa tellurku kadmu oraz umie
szcza się lity tellurek kadmowo rtęciowy, dowolnej ja
kości, o budowie mono- lub polikrystalicznej, w ilości
wagowej równej co najmniej dziesięciokrotnej ilości
wagowej warstwy tellurku kadmu naparowanej na
podłożu, następnie ampułkę odpompowuje się uzyskując
próżnię o wartości co najmniej 10- 4 Tr, po czym am
pułkę zatapia się i całość wygrzewa się w temperaturze
350°-650°C, w czasie potrzebnym do uzyskania na
podłożu warstwy tellurku kadmowo rtęciowego o mo
lowej zawartości tellurku kadmu równej molowej za
wartości tellurku kadmu litego tellurku kadmowo rtę
ciowego umieszczonego w ampułce.
21h
21g
(P. 148086)
11.05.1971.
Fabryka Podzespołów Radiowych „ELWA" Przed
siębiorstwo Państwowe, Warszawa, (Aleksander Kamiń
ski, Hanna Główczak).
Elektrolit do kondensatorów elektrolitycznych zna
mienny tym, że depolaryzatorem jest tlenek lub siar
czan żelaza, najkorzystniej uwodniony siarczan żela
(P. 146577)
2.03.1971.
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica
(Instytut Automatyki Napędu i Urządzeń Przemysło
wych), Kraków, (Jacek Seńkowski, Aleksy Kurbiel).
Układ regulacji posuwu elektrod pieca łukowego, za
wierający sterownik tyrystorowy i silnik posuwu elek
trod znamienny tym, że ma blok różnicowy (BR), ma
jący dwa wejścia (We), z których wejście napięciowe
(Weu) jest włączone pomiędzy elektrodę (E) i wsad
pieca (W), a wejście prądowe (Wei) połączone z przekładnikiem prądowym (Pp), natomiast wyjście (Wy)
bloku różnicowego (BR) jest połączone poprzez trój-
Nr 15/1973
położeniowy t r a n z y s t o r o w y p r z e k a ź n i k (PT) z tyrysto
r o w y m s t e r o w n i k i e m (ST), łączącym z siecią zasilają
cą silnik p o s u w u elektrod (SA).
73
(P. 147451)
21g
Instytut Maszyn Matematycznych,
cław Welik, A n d r z e j Modrzejewski).
9.04.1971.
Warszawa,
(Wa
Sposób spajania kształtek ferrytowych a zwłaszcza
k s z t a ł t e k m a g n e t y c z n y c h głowic wielośladowych, szcze
gólnie p r z e z n a c z o n y c h do zapisu cyfrowego i odczyty
w a n i a informacji z n a m i e n n y t y m , że obszar kształtki
f e r r y t o w e j położony obok s p a j a n e j p o w i e r z c h n i p o k r y
wa się cienką w a r s t w ą szkła a n a s t ę p n i e p o w i e r z c h n i e
łączone d w ó c h l u b więcej t a k p o k r y t y c h k s z t a ł t e k fer
r y t o w y c h przedziela się p r z e k ł a d k a m i i s k ł a d a się ze
sobą po czym umieszcza się w u c h w y c i e dociskającym
k s z t a ł t k i do siebie w t e n sposób, ażeby p o k r y t e szkli
w e m p o w i e r z c h n i e z n a j d o w a ł y się p o n a d p o w i e r z c h n i a
mi s p a j a n y m i i p o d g r z e w a się do t e m p e r a t u r y umożli
wiającej roztopienie się w a r s t w y szkła i spłynięcie
w szczelinę między k s z t a ł t k a m i .
(P. 141226)
22a
Pierwszeństwo:
21k
3
(P. 147474)
9.04.1971.
C e n t r a l n e L a b o r a t o r i u m A k u m u l a t o r ó w i Ogniw, P o
znań, ( W a l d e m a r Hollner, Stefan Łożykowski).
Sposób wytwarzania siatki z drutu dla chemicznych
źródeł prądu szczególnie akumulatorów srebrowo-cynkowych, przez n a w i n i ę c i e d r u t u p o m i ę d z y początkowym
sworzniem przyrządu, kierunkową klamrą i kilkoma
r z ę d a m i k o ł k ó w rozdzielających d r u t n a poszczegól
ne pętle, z n a m i e n n y t y m , że n a p r ę ż a się d r u t w p o
szczególnych p ę t l a c h przez z m i a n ę położenia k o ł k ó w
rozdzielających.
Urządzenie do w y k o n y w a n i a sposobu w e d ł u g zastrz.
1, s k ł a d a j ą c e się z początkowego sworznia, k i e r u n k o
w e j k l a m r y i k o ł k ó w rozdzielających z n a m i e n n e t y m ,
że rząd r u c h o m y c h rozdzielających k o ł k ó w (1) jest p o
łączony z dźwignią (2), przez co w chwili zadziałania
dźwigni (2) n a s t ę p u j e n a p r ę ż e n i e d r u t u w poszczegól
nych p ę t l a c h .
21n 7
(P. 147423)
7.04.1971.
W a r s z a w s k i e Z a k ł a d y Telewizyjne, W a r s z a w a , (Le
szek Szmidt, K a m i l M o d ł k o w s k i , M a r e k Chęciński).
Zasilacz niskiego napięcia, zwłaszcza do odbiorników
telewizyjnych w k t ó r y c h w y k o r z y s t u j e się ł a ń c u c h w ł ó
kien ż a r z e n i a l a m p jako r e z y s t o r r e d u k c y j n y z n a m i e n
n y t y m , ż e obwód ż a r z e n i a l a m p jest z a m k n i ę t y d o
m a s y przez zasilacz niskonapięciowy, którego wejście
jest z b o c z n i k o w a n e r e z y s t o r e m ( R 1 połączonym r ó w
nolegle z diodą p ó ł p r z e w o d n i k o w ą (D1).
10.06.1970.
Ciba Société A n o n y m e , Bazylea, Szwajcaria.
Preparaty pigmentowe, z n a m i e n n e t y m , że zawierają
co n a j m n i e j jedną nierozpuszczalną w wodzie s u b s t a n
cję b a r w n ą i/lub co n a j m n i e j j e d e n nierozpuszczalny
w wodzie rozjaśniacz optyczny i p o l i m e r mieszany,
zwłaszcza ze s t y r e n u i b e z w o d n i k a m a l e i n o w e g o lub
jego nierozpuszczalną w wodzie pochodną, k t ó r a pod
w p ł y w e m zasad o r g a n i c z n y c h l u b nieorganicznych t w o
rzy związek rozpuszczalny w wodzie.
22a
Pierwszeństwo:
(P. 141228)
12.06.1969, 15.12.1969,
Szwajcaria
10.06.1970.
20.04.1970 -
Ciba Société A n o n y m e , Bazylea, Szwajcaria.
Sposób
wytwarzania
barwników
ftalocyjaninowych
o wzorze ogólnym 1, w którym Pc oznacza grupę ftalocyjaninową, W oznacza g r u p ę reagującą z w ł ó k n e m ,
a B' oznacza g r u p ę o w z o r z e ogólnym 2 l u b 3, w k t ó
r y m D ' oznacza g r u p ę s k ł a d n i k a czynnego r e a k c j i s p r z ę
gania najkorzystniej
zawierającą g r u p y sulfonowe
i e w e n t u a l n i e g r u p y r e a g u j ą c e z w ł ó k n e m , X' oznacza
a t o m w o d o r u albo g r u p ę organiczną e w e n t u a l n i e r e a g u
jącą z w ł ó k n e m , R1 oznacza a r o m a t y c z n y albo, zwią
zany z m o s t k i e m a z o w y m częścią a r o m a t y c z n ą , a r y l o alifatyczny człon m o s t k a , R 2 ' oznacza alifatyczny, cykloalifatyczny, a r o m a t y c z n y , aryloalifatyczny albo h e
terocykliczny człon m o s t k a , R i E' oznaczają a r o m a
tyczne, alicykliczne albo alifatyczne człony m o s t k a ,
A1 i A 3 oznaczają niskocząteczkowe, zwłaszcza z a w i e -
74
Nr 15/1973
rające do 4 atomów węgla w łańcuchu alifatycznym,
grupy alkilowe albo aryloalkilowe albo atom wodoru,
S' oznacza atom wodoru, grupę organiczną albo prze
kształconą grupę kwasu sulfonowego lub karboksylowego, V oznacza atom wodoru, grupę organiczną albo
przekształconą grupę kwasu karboksylowego a, b i c
oznaczają liczby całkowite lub ułamki, przy czym b i c
oznaczają liczbę o wartości co najmniej 1, 0, a + b+c
oznacza liczbę całkowitą lub ułamek o wartości w gra
nicach 3,0-4,0, przez kondensację, acylowanie i sprzę
ganie.
22a
(P. 149447)
14.07.1971.
Ciba - Geigy A.G., Bazylea, Szwajcaria.
Sposób wytwarzania nowych nie posiadających grup
sulfonowych, związków azowych o wzorze 1, w którym
D oznacza rodnik składnika dwuazowego, A oznacza
rodnik p-fenylenowy, R1 oznacza rodnik alkilowy, R2
oznacza grupę alkilenową, X oznacza grupę iminową,
a Y oznacza nie posiadający chlorowca, heterocyklicz
ny, sześcioczłonowy pierścień, zawierający co najmniej
2 atomy azotu w pierścieniu i co najmniej jedną grupę
alkoksylową, korzystnie metoksy, znamienny tym, że
składnik sprzęgania o wzorze H - A - N R t - R 2 - X - Y ,
w którym A, Rl5 Ra, X i Y mają wyżej podane znacze
nie sprzęga się ze związkiem dwuazoniowym składni
ka dwuazowego i ewentualnie poddaje się następnie
czwartorzędowaniu.
22a
(P. 150775)
28.09.1971.
22a
(P. 150723)
25.09.1971.
Badische Anilin - und Soda - Fabrik AG, Lud
wigshafen, NRF (Guenter Lange).
Sposób wytwarzania ciekłych preparatów zawierają
cych barwnik o wzorze ogólnym 1, i alkohol o wzorze
ogólnym 2 i ewentualnie dalsze organiczne rozpuszczal
niki, mieszające się z wodą oraz niewielkie ilości środ
ków dyspergujących, przy czym we wzorach tych A
oznacza rodnik składnika dwuazowego szeregu aniliny.
tiazolu, benzotiazolu, tiadiazolu, benzoizotiazolu, benzotriazolu, indazolu lub aminoftalimidu, X oznacza atom
wodoru, grupę metoksylową lub etoksylową, Y oznacza
atom wodoru, chloru, grupę metylową, trójfluorometylową, metoksylową, etoksylową, acetyloaminową lub
propionyloaminową, Β oznacza atom wodoru lub grupę
metylową, R1 oznacza grupę alkilową o 1 - 4 atomach
węgla, R2 oznacza atom wodoru, grupę alkilową o 1 - 4
atomach węgla, grupę alkoksyalkilową o w sumie 3 - 6
atomach węgla, grupę cyjanoetylową, chloroetylową,
β-cyjanoetoksyetylowa, benzylową, fenyloetylową lub
grupę o wzorze 3 i n oznacza liczby 2 - 5, znamienny
tym, że barwniki o wzorze ogólnym 4, w którym R3
oznacza grupę alkilową o 1 - 4 atomach węgla, poddaje
się reakcji z alkoholami o wzorze 2 w ich środowisku
i ewentualnie dodaje dalsze organiczne rozpuszczalni
ki, mieszające się z wodą i/lub niewielkie ilości środków
dyspergujących.
Sposób wytwarzania nowych, trudno rozpuszczalnych
w wodzie barwników styrylowych o wzorze 1, w któR oznacza niższy rodnik alkilowy, rodnik cykloalkilowy, ewentualnie podstawiony rodnik arylowy, lub
grupę heterocykliczną, jeden z podstawników X1 lub
X2 oznacza grupę - N H - a drugi oznacza atom - O - ,
Ar oznacza ewentualnie podstawiony rodnik arylowy,
Q1 oznacza rodnik alkilenowy o 2 - 5 atomach węgla
ewentualnie podstawiony atomami chloru lub bromu,
Q2 oznacza niższy rodnik alkilenowy, a Y oznacza atom
wodoru, chlorowca lub niższy rodnik alkilowy, znamien
ny tym, że aldehyd o wzorze 2, w którym R, Ar, X 1; X2,
Q1, Q2 i Y mają wyżej podane znaczenie, poddaje się
reakcji z dwunitrylem kwasu malonowego, przy czym
tak się dobiera substancję wyjściową o wzorze 2, aby
otrzymany barwnik nie zawierał grup kwaśno dysocju
jących i nadających rozpuszczalność w wodzie.
22a
(P. 150776)
28.09.1971.
Sposób wytwarzania nowych, trudno rozpuszczalnych
w wodzie barwników styrylowych, o wzorze 1, w któ
rym jeden z podstawników A i Β oznacza atom wodo
ru, a drugi oznacza ewentualnie podstawiony rodnik
fenylowy, R1 oznacza niższy rodnik alkilowy, rodnik
cykloalkilowy, ewentualnie podstawiony rodnik arylo
wy lub grupę heterocykliczną, R2 i R3 niezależnie od
siebie oznaczają atom wodoru lub rodnik metylowy, R4
oznacza ewentualnie podstawiony niższy rodnik alkilo
wy, a Y oznacza atom wodoru, chlorowca lub niższy
rodnik alkilowy, znamienny tym, że aldehyd o wzorze
2, w którym A, B, R1, R2, R3 R4 i Y mają wyżej podane
znaczenie, poddaje się reakcji z dwunitrylem kwasu ma
lonowego, przy czym substrat o wzorze 2 dobiera się
tak, aby otrzymany barwnik nie zawierał grup dyso
cjujących kwasowo i nadających rozpuszczalność w wo
dzie.
zawierającym co najmniej 3 grupy izocyjanianowe w
cząsteczce lub z innymi poliizocyjanianami,w takiej pro
porcji aby produkt reakcji zawierał średnio co najmniej
2 grupy izocyjanianowe w cząsteczce, ze składnikiem Β
stanowiącym produkt reakcji oleju rycynowego z ży
wicą będącą solą metalu grupy Ua układu okresowe
go pierwiastków i kwasów żywicznych kalafonii lub
stanowiącym produkt reakcji oleju rycynowego z pro
duktem kondensacji kalafonii z: co najmniej jednym
alkoholem wielowodorotlenowym lub co najmniej jed
nym alkoholem wielowodorotlenowym i co najmniej
jedną żywicą rezolową z fenolu ewentualnie podstawio
nego i formaldehydu lub co najmniej jednym alkoholem
wielowodorotlenowym i co najmniej jednym kwasem
dwukarboksylowym
α,β-nienasyconym
ewentualnie
jego bezwodnikiem.
22g
(P. 149506)
19.07.1971.
Patent dodatkowy do patentu
zgł. nr P. 134401
22a
(P. 153801)
1.03.1972.
Ciba - Geigy AG., Bazylea, Szwajcaria.
Sposób wytwarzania nowych barwników kadziowych,
o ogólnym wzorze 1, w którym R1 i R2 oznaczają atomy
wodoru lub niższe rodniki alkilowe, A1 oznacza grupę
3,4-ftaloiloakrydonu związaną przez atom węgla pier
ścienia akrydonowego, A2 oznacza związaną w pozycji
1 grupę 4-acyloaminoantrachinonu, a X oznacza arylowy związany z grupą 1,3,5-triazynową bezpośrednio
przez atom węgla w pierścieniu, znamienny tym, że
2-arylo-4,6-dwuchlorowco-l,3,5-triazynę kondensuje się
z amino-3,4-ftaloiloakrydonem i równocześnie z 1-amino-4-acyloaminoantrachinonem.
Vianova Kunstharz Aktiengesellschaft, Wiedeń, Au
stria, (Wolfgang Daimer, Gerfried Klintschar, Heiner
Verfino).
Rozpuszczalne w wodzie środki powłokowe zawiera
jące rozpuszczalnik i składnik stanowiący środek wią
żący uzyskiwany drogą zobojętniania amoniaku i/lub
zasadę organiczną rozpuszczalnego w wodzie środka
wiążącego, ewentualnie w obecności mieszających się
z wodą rozpuszczalników złożony z mieszaniny lub
z jednego rozpuszczalnych produktów uzyskanych przez
kondensację komponenta I stanowiącego produkty wy
miany zawierające produkty wymiany jedną lub kilka
grup karboksylowych polimerów dienowych z alfa,
beta-etylenowo-nienasyconymi kwasami karbonowymi
i/albo dwukarbonowymi i/albo ich bezwodnikami i/albo
jedno-estrami i/albo jednoamidami, ewentualnie alkoksylowe, reaktywne wobec ciepła, produkty kondensa
cji formaldehydu z kwasami fenolokarbonowymi, ewen
tualnie przy współdziałaniu produktów kondensacji for
maldehydu z fenolomi i/albo mocznikami i/albo triazynami i ewentualnie, z jednego lub kilku związków polihydroksylowych o co najmniej dwu grupach hydro
ksylowych i o ciężarze cząsteczkowym między 50 i 300,
zgodnie z patentem (zgł. Nr P. 134 410) znamienne tym,
że maksymalnie 70% obecnych lub potencjalnie obec
nych grup karboksylowych komponentu 1 zostaje zestryfikowanych, przy użyciu jedno-alkoholi.
22i2
22g
(P. 138725)
10.02.1970.
Politechnika Śląska im. W. Pstrowskiego, Katedra
Budownictwa Podziemnego Kopalń, Gliwice, Polska
(Mirosław Chudek, Kazimierz Podgórski, Zenon Szcze
paniak, Jerzy Stanek, Wiesław Zadęcki).
Sposób ochrony metali i ich stopów przed korozją
polegający na wytworzeniu powłoki antykorozyjnej,
znamienny tym, że powierzchnie metali i ich stopów
pokrywa się wodnym roztworem soli sodowych kwa
sów żywicznych i tłuszczowych.
22g
(P. 141133)
(P. 140157)
21.04.1970.
Zakład Badań i Doświadczeń Zjednoczenia Przedsię
biorstw Remontowych Maszyn i Urządzeń Budownictwa
"ZREMB", Warszawa, (Adam Rozbiewski, Maciej Jonczak).
Sposób zabezpieczenia przed zużyciem ściernym stalo
wych bębnów mieszarek, a zwłaszcza betoniarek o przy
musowym mieszaniu, polegający na wyłożeniu po
wierzchni roboczej bębnów płytkami bazaltowymi łą
czonymi ze sobą i z podłożem stalowym za pomocą
spoiwa, znamienny tym, że jako spoiwo wykładziny
dna i płaszcza bębna stosuje się klej składający się
z : 1,0 części wagowej poliestru nasyconego zakończo
nego aktywnymi grupami wodorotlenowymi, 0,8 do 2,0
części wagowych poliizocjanu i 1,0 do 2,2 części wago
wych talku.
6.06.1970.
ka Brytania, (James Moore).
Kompozycja powłokowa, znamienna tym, że zawiera
mieszaninę składnika A, stanowiącego produkt reakcji
alifatycznego związku jednowodorotlenowego o cięża
rze cząsteczkowym co najmniej 70, z poliizocyjanianem
22k
(P. 140749)
20.05.1970.
Zjednoczone Zespoły Gospodarcze Sp.z.o.o., Warsza
wa, (Wanda Kazimierska, Teresa Olearczuk, Józef Le
szczyński).
Płynny środek myjący do mycia szkła, szyb, luster
i tym podobnych przedmiotów, znamienny tym, że za
wiera mieszaninę złożoną z malonianu dwuetylu w ilości
76
od 0,1 do 3,0% w a g o w y c h , glikolu e t y l e n o w e g o l u b p r o p y l e n o w e g o w ilości od 0,2 do 4% w a g o w y c h , w z e
s t a w i e n i u ze z n a n y m i u k ł a d a m i myjącymi, a z w ł a s z
cza z solami k w a s u alkilobenzonosulfonowego w ilości
od 0,5 do 1,5% w a g o w y c h , a l k o h o l e m e t y l o w y m l u b m e
t y l o w y m w ilości od 12 do 20% w a g o w y c h oraz związ
kami barwiącymi, zapachowymi i tym podobnymi.
23b
(P. 153896)
7.03.1972.
VEB Petrolchemisches Kombinat Schwedt, Schwedt,
NRD. (Albrecht Bahr, Günter Schober, Bernd-Jörg P a
radowski, Erhatd Döhler, Karl-Heinz Buchwald, Uwe
Langer, Richard Köhler).
Sposób ekstrakcji składników cieczy z mieszaniny
wsadowej za pomocą mieszaniny rozpuszczalników skła
dającej się z co najmniej dwóch różnych składników
rozpuszczalnikowych o różnych temperaturach wrze
nia, których temperatury wrzenia są wyższe od tempe
ratur wrzenia ekstrahowanych składników cieczy, zna
mienny tym, że oba składniki rozpuszczalnikowe wpro
wadza się oddzielnie w różnych miejscach aparatu eks
trakcyjnego (1).
23b
(P. 153897)
7.03.1972.
P i e r w s z e ń s t w o : 8.03.1971 - S t a n y Zjednoczone A m e r y k i
U n i v e r s a l Oil P r o d u c t s C o m p a n y , Des P l a i n e s , Stanv Zjednoczone A m e r y k i , (Donald Beddoes B r o u g h t o n ) .
Sposób rozdzielania s u r o w y c h w ę g l o w o d o r ó w n a e k s
t r a k t i r a f i n a t przy z a s t o s o w a n i u a d s o r b e n t a o w ł a s
nościach s e l e k t y w n e j adsorpcji e k s t r a k t u w p o r ó w n a
niu z r a f i n a t e m , z n a m i e n n y t y m , że ciecz p r z e p ł y w a
w j e d n y m k i e r u n k u przez k o l u m n ę a d s o r b e n t a złożoną
p r z y n a j m n i e j z 3 stref spełniających r ó ż n e f u n k c j e p o
łączonych kolejno ze sobą i ze s t r e f a m i k r a ń c o w y m i
k o l u m n y i z a p e w n i a j ą c y c h ciągłość połączenia stref, t a
kich jak strefa adsorpcji przez k t ó r ą r o z u m i e się a d
s o r b e n t umiejscowiony p o m i ę d z y w l o t e m s u r o w c a przy
g r a n i c y od s t r o n y d o p ł y w u do tej strefy a w y l o t e m
r a f i n a t u p r z y g r a n i c y w s p ó ł p r ą d o w e j s t r u m i e n i a tej
strefy i strefa adsorpcji posiada wlot z a w r a c a n e g o r a
finatu pomiędzy w l o t e m s u r o w c a i r a f i n a t u , strefa oczy
szczania przez k t ó r ą r o z u m i e się a d s o r b e n t u m i e j s c o
wiony p o m i ę d z y w y l o t e m e k s t r a k t u p r z y g r a n i c y o d
s t r o n y d o p ł y w u do tej strefy i w l o t e m s u r o w c a przy
granicy w s p ó ł p r ą d o w e j ze s t r u m i e n i e m tej strefy, przy
czym strefa oczyszczania posiada wlot z a w r a c a n e g o e k s
t r a k t u umieszczony p o m i ę d z y w l o t e m s u r o w c a i w y l o
t e m e k s t r a k t u przy czym strefa oczyszczania z n a j d u j e
się bezpośrednio przy s t r o n i e d o p ł y w u za strefą d e s o r p
cji b e z p o ś r e d n i o od s t r o n y d o p ł y w u ze strefy oczyszcza
nia, p r z y czym powyższą strefę desorpcji t w o r z y a d
s o r b e n t zlokalizowany pomiędzy w l o t e m d e s o r b e n t a
p r z y g r a n i c y p r z e c i w p r ą d o w e j tej strefy i w y l o t e m
e k s t r a k t u p r z y granicy w s p ó ł p r ą d o w e j tej strefy, p r z e
chodzący surowiec zawierający e k s t r a k t i r a f i n a t w c h o
dzi do strefy adsorpcji, gdzie n a s t ę p u j e s e l e k t y w n a a d
sorpcja e k s t r a k t u na adsorbencie, odejście r a f i n a t u ze
strefy adsorpcji i przejście z a w r a c a n e g o r a f i n a t u do
strefy adsorpcji dla usunięcia z a d s o r b e n t a d e s o r b e n t a
z a a d s o r b o w a n e g o przez a d s o r b e n t podczas s t y k a n i a się
a d s o r b e n t a z d e s o r b e n t e m w strefie desorpcji, d e s o r b e n t
przechodzi w strefę desorpcji dla usunięcia e k s t r a k t u
z a d s o r b e n t a i o d p r o w a d z e n i e go ze strefy desorpcji
przy czym e k s t r a k t zostaje z a a d s o r b o w a n y n a a d s o r b e n
cie podczas s t y k a n i a się a d s o r b e n t a z s u r o w c e m w s t r e
fie adsorpcji, z a w r a c a n y e k s t r a k t przechodzi do strefy
oczyszczania dla desorpcji r a f i n a t u z a d s o r b e n t a i u s u
nięcia r a f i n a t u z p u s t e j objętości a d s o r b e n t a po u p r z e d
n i m zetknięciu się a d s o r b e n t a z s u r o w c e m w strefie a d
sorpcji, przy czym strefa b u f o r o w a znajduje się b e z
p o ś r e d n i o od s t r o n y d o p ł y w u ze s t r o n y desorpcji, i s t r e
fę buforową tworzy a d s o r b e n t zlokalizowany p o m i ę d z y
w l o t e m d e s o r b e n t a p r z y w s p ó ł p r ą d o w e j g r a n i c y strefy
Nr 15/1973
buforowej i w y l o t e m r a f i n a t u przy g r a n i c y p r z e c i w p r ą
dowej strefy b u f o r o w e j , p r z y n a j m n i e j część r a f i n a t u
przechodzi ze strefy buforowej dla z d e s o r b o w a n i a d e
s o r b e n t a z p u s t e j objętości tego a d s o r b e n t a a a d s o r
bent s t y k a się z d e s o r b e n t e m w strefie desorpcji przez
k o l u m n ę periodycznie p r z e s u w a się a d s o r b e n t w k i e
r u n k u w s p ó ł p r ą d o w y m w s t o s u n k u do cieczy płynącej
w strefie adsorpcji a strefy adsorpcji oczyszczania, d e
sorpcji i strefa b u f o r o w a służą do ciągłego rozdzielania
s u r o w c a na e k s t r a k t i rafinat.
23c
(P. 138736)
10.02.1970.
P i e r w s z e ń s t w o : 28.02.1969
Vsesojuzny t e p l o t e k h n i c h e s k y n a n c h n o i s s l e d o v a t e l s k y
i n t i t u t i m e n i F.E. Dzerzhinskogo, M o s k w a , Z S R R (Kon
s t a n t i n I v a n o v i c h I v a n o v, G e n y a D a v y d o w n a V i l y a n skaya, A l b e r t Grigorievich V a i n s h t e i n , M a r g a r i t a Mikhailovna Razarenova).
Sposób o t r z y m y w a n i a cieczy o g n i o o d p o r n e j , w y k o
r z y s t y w a n e j zwłaszcza j a k o olej t u r b i n o w y , posiadające
właściwości s m a r o w n i c z e i uplastyczniające, na b a
zie fosforanu trójksylenowego, o t r z y m y w a n e g o drogą
współdziałania frakcji k s y l e n o l o w e j ze z w i ą z k a m i fos
foru w obecności k a t a l i z a t o r a j a k związków m e t a l i II
g r u p y u k ł a d u okresowego, z n a m i e n n y t y m , że w jako
frakcję ksylenolową w y k o r z y s t u j e się d e s t y l a t k s y l e noli, w r z ą c y w zakresie t e m p e r a t u r 2 1 2 - 2 2 2 ° C i po
reakcji ich ze z w i ą z k a m i fosforu wydziela się przez rozf r a k c j o n o w a n i e m i e s z a n i n a izomerycznych fosforanów
trójksylenylowych, wrzących w zakresie temperatur
2 4 0 - 2 6 0 ° C p r z y 5 mm Hg.
23c
(P. 141184)
Pierwszeństwo:
9.06.1970.
Demokratyczna
V E B P e t r o l c h e m i s c h e s K o m b i n a t S c h w e d t , Schwedt.
NRD, (Ida B ö h m e , H i l m a r H e y e r ) .
D o d a t e k d o ś r o d k ó w s m a r o w y c h o d p o r n y n a wysokie
ciśnienie, w y t w o r z o n y n a p o d s t a w i e związków z a w i e
rających s i a r k ę i fosfor, z n a m i e n n y t y m , że stanowi
mieszaninę usiarczonych d ł u g o ł a ń c u c h o w y c h związków
organicznych z u f o s f o r o w a n y m i i u s i a r c z o n y m i długoł a ń c u c h o w y m i z w i ą z k a m i o r g a n i c z n y m i w s t o s u n k u 1:3
do 3:1, k o r z y s t n i e 2:3 do 3:2.
23c
(P. 150373)
Pierwszeństwo:
6.09.1971.
Inventa AG für Forschung und Patentvertretung, Zü
rich, Szwajcaria, (Richard Sailer, Clau Berther).
Smar na podstawie syntetycznego oleju estrowego
otrzymanego na osnowie wielowodorotlenowych, pierwszorzędowych alkoholi o 2 - 2 0 atomach węgla i rozga
łęzionych monoalkoholi o 3 - 1 8 atomach węgla jako
składników alkoholowych, znamienny tym, że zawiera
takie estry, których składniki kwasowe stanowią mie
szaniny kwasów, otrzymane jako produkt uboczny
w reakcji utleniania cykloalkanu o 6 - 12 atomach wę
gla do cykloalkanolu/cykloalkanonu za pomocą gazu
zawierającego tlen.
Sposób wytwarzania syntetycznych olejów estrowych
o właściwościach smaru płynnego, znamienny tym, że
mieszaninę kwasów, otrzymaną jako produkt uboczny
w reakcji utleniania cykloalkanu o 6 - 12 atomach wę
gla do mieszaniny cykloalkanol/cykloalkanon za pomo
cą gazu zawierającego tlen, poddaje się estryfikacji
wielowodorotlenowymi, pierwszorzędowymi alkoholami
o 2 - 20 atomach węgla i rozgałęzionymi monoalkoholami 3 - 18 atomach węgla.
Nr 15/1973
24b
(P. 147991)
6.05.1971.
P i e r w s z e ń s t w o : 8.05.1970 - J a p o n i a
Mitsui S h i p b u i l d i n g a n d E n g i n e e r i n g Co. Ltd., M i t s u i
P e t r o c h e m i c a l I n d u s t r i e s L i m i t e d , Tokyo, J a p o n i a ,
(Masonobu S a k a t a , Yoji K i t a d z a , N a b u o I t a m i , J o s h i tada Tomoyasü, Kazuhiko Skibayama, Kunis Foutachi,
Hideo M i n e s h i m a ) .
Urządzenie do spalania paliw płynnych o dużej l e p
kości, z n a m i e n n e t y m , że z a w i e r a zespół rozpylający,
posiadający dyszę rozpylającą p a l i w o , dyszę p o w i e t r z
ną umieszczoną w pobliżu dyszy p a l i w o w e j , rozpylają
cą głównie p o w i e t r z e do s p a l a n i a w p r z e c i w n y m k i e
r u n k u d o rozpylania paliwa, przy czym k i e r u n e k r o z
p y l a n i a dyszy p a l i w o w e j , jest n a c h y l o n y pod m a ł y m
k ą t e m do poziomu, oraz zespół rozpylający d o d a t k o w e
powietrze w kierunku przyśpieszania strumienia pali
wa.
24g
(P. 147335)
24h
77
(P. 148545)
25.08.1971.
Spółdzielnia P r a c y B u d o w y K o t ł ó w C O . i Usług M e
t a l o w y c h , R u m i a J a n o w o , (Ryszard Szałucki).
Ruszt
mechaniczny
kotłów
centralnego
ogrzewania
utworzony
z
rusztowin
wykonujących
ruchy
posuwis
to-zwrotne, przewału, komory popielnikowej i zasob
n i k a p a l i w a z p o d a j n i k i e m z n a m i e n n y t y m , że ruszt o w i n y (17) połączone są z r a m a (15), r u s z t o w i n y (18)
z r a m a (16), a r a m y (15) i (16) w y k o n u j ą w z g l ę d e m
siebie r u c h y p o s u w i s t o - z w r o t n e u z y s k a n e od siłownika
napędzającego w a h a c z a (6) zawieszony na w a l e (5) i n a
pędzającego w a h a c z e (7) d w u r a m i e n n e połączone p r z e
g u b o w o z d r ą g a m i (10) i (11) p r z e s u w n i e s k o j a r z o n y m i
z j e z d n i a m i (12) i (13), a z d r ą g a m i (10) i (11) są s k o
j a r z o n e p r z e g u b o w o z a pomocą p r o s t o w o d o w y c h u k ł a
d ó w (12) d ź w i g n i o w y c h r a m y (15) i (16), p r z y c z y m p r z e
w a l (20) umieszczony jest na k o ń c u p o k ł a d u r u s z t o w e g o
u t w o r z o n e g o z r u s z t o w i n (17) i (18), a zasobnik (15)
p a l i w a z p o d a j n i k i e m n a d początkiem p o k ł a d u r u s z t o
w i n (17) i (18).
3.04.1971.
Centralne Biuro Konstrukcji Kotłowych, Tarnowskie
Góry, (Wojciech H a r a s i m o w i c z ) .
Sposób dodatkowego podgrzewu powietrza pierwot
nego w kotłach parowych, a służący do p o p r a w n e j p r a
cy instalacji m ł y n o w y c h i g ł ó w n y c h p a l n i k ó w k o t ł a
z n a m i e n n y t y m , że p o d g r z e w p r o w a d z i się w p r z e w o
dach doprowadzających powietrza do kolektora roz
dzielczego p r z e d m ł y n a m i z a pomocą s p a l a n i a p a l i w a
w r ó w n o l e g ł y c h s t r u m i e n i a c h , k t ó r y c h p r z e p ł y w jest
zgodny z k i e r u n k i e m p r z e p ł y w u p o w i e t r z a w p r z e w o
dzie.
Instalacja do stosowania sposobu w e d ł u g zastrz. 1
z n a m i e n n a t y m , że z a w i e r a szereg rozpylaczy (3) o m a
łej w y d a j n o ś c i z a b u d o w a n y c h na l a n c a c h (2), p r z y czym
w o b r ę b i e rozpylaczy (3) od s t r o n y n a p ł y w u p o w i e t r z a ,
na l a n c a c h (2) z a b u d o w a n e są o k a p t u r z e n i a (4).
(P. 138231)
29b
19.01.1970.
P i e r w s z e ń s t w o : 20.01.1969 - W i e l k a B r y t a n i a
C o u r t a u l d s L i m i t e d , L o n d y n , W i e l k a B r y t a n i a , (Brian
James Dunceonson Torrance).
Sposób zwiększania odporności na odbarwianie pod
w p ł y w e m ciepła k a r b o k s y l a n o w y c h w ł ó k i e n a k r y l o w y c h
formowanych na mokro, obejmujący koagulację roz
tworu kopolimeru karboksylanowo-akrylowego i po
w s t a n i e w ł ó k i e n w postaci żelu, z n a m i e n n y t y m , że
w ł ó k n a w postaci żelu n a s y c a się r o z t w o r e m soli m e
t a l u z II g r u p y u k ł a d u o k r e s o w e g o .
29b
(P. 140752)
20.05.1970.
I n s t y t u t W ł ó k i e n n i c t w a , Łódź, (Tomasz J a n u s z , J e r z y
Zawadzki).
Środek do woskowania osnów i preparacji przędzy
wątkowej, znamienny tym, że zawiera 50 do 60 części
wagowych
wosku
polietylenowego,
rozpuszczalnego
w wodzie, 30 do 35 części w a g o w y c h w o d y , 15 do 25
części w a g o w y c h niższego a l k o h o l u oraz 0,3 do 0,8 części
w a g o w y c h ś r o d k a regulującego wilgotność.
29b
Pierwszeństwo:
(P. 149494)
17.07.1970 - N i e m i e c k a
Federalna
16.07.1971.
Republika
A r t e s Dr Ing. M e i e r - W i n d h o r s t K. G., H a m b u r g , N R F ,
(Klaus Sievers).
78
Sposób wytwarzania materiału, zwłaszcza na obu
wie, znamienny tym, że runo włókien poddaje się naj
pierw procesowi wykurczenia, w celu rozprężenia, a na
stępnie przeprowadza się pełną impregnację spoiwem
i po dalszych operacjach pośrednich taśmę runa suszy
się po czym poddaje się ją powierzchniowej obróbce
wygładzającej i spilśniającej, przy jednoczesnej obrób
ce cieplnej i w końcu zaopatruje w impregnację „Fi
nish" przez natrysk a po tym przeprowadza się jeszcze
suszenie końcowe.
29b
(P. 149826)
Nr 15/1973
nych ramionach, znamienna tym, że reflektory (30) są
umieszczone wzdłuż otwartego w jednym miejscu pier
ścienia (34), z jednym reflektorem usytuowanym w
środku pierścienia (34), przy czym każdy reflektor (30)
stanowi zespół zawierający urządzenie chłodzące, przez
które przepływa czynnik chłodzący.
4.08.1971.
ka Brytania, (Desmond Wilfrid John Osmond, Morice
William Thompson, Derek John Walbridge).
Sposób powlekania włókna nieorganicznego, znamien
ny tym, że włókno nieorganiczne poddaje się obróbce
polimerem błonotwórczym zdyspergowanym w cieczy
organicznej.
29b
(P. 149933)
9.08.197L
Textilipari Kutató Intézet, Budapeszt, Węgry (Pal
Kerékgyártó, József Sármány, Kálmán Nagy).
Sposób wytwarzania gotowych włókien w postaci luź
nych, splątanych, złamanych pęczków włókien, pasm,
niedoprzędu lub gotowej przędzy, z roślin łykowych
przez chemiczny rozkład roszonych lub nieroszonych
łodyg, znamienny tym, że włókna uwolnione od odpa
dów moczy się lub napawa najpierw wodą, następnie
traktuje roztworem soli organicznego kwasu dwukarboksylowego, po czym uwalnia od pektyny za pomocą
środka utleniającego, korzystnie roztworem chlorynu
sodowego, następnie za pomocą alkalicznej kąpieli
zmniejsza zawartość ligniny we włóknach poniżej 2%
i ewentualnie bieli dodatkowo znanym środkiem utle
niającym, płucze, zmiękcza w znany sposób i suszy.
29b
(P. 150971)
9.10.1971.
Raduner CO AG, Torn TG, Szwajcaria. (Alfres Emil
Laucheauer).
Sposób sieciowania włókien celulozowych lub mate
riału zawierającego takie włókna przez działanie na
materiał roztworem zawierającym środek sieciujący, ka
talizator sieciowania i modyfikator oraz obróbkę ciepl
ną materiału dla uzyskania sieciowania, znamienny tym,
że jako środek sieciujący stosuje się mieszaninę alde
hydu o ciężarze cząsteczkowym nie większym niż 60
i związku azotowego o ciężarze cząsteczkowym nie
większym niż 250, posiadającym co najmniej dwa rod
niki azotowe, sąsiadujące z dwoma rodnikami karbonylowymi, a jako katalizator stosuje się mieszaninę soli
metalu potencjalnie kwasowego i soli kwasu zawierają
cego fluor o wzorze ogólnym H x (AF y ), w którym A
oznacza atom krzemu lub boru, a χ i y oznaczają licz
by całkowite, a jako modyfikator stosuje się obojętną
sól metalu zasadowego z jednozasadowym kwasem nie
organicznym w ilości 0,3-3,0 mola.
30a
(P. 155161)
4.05.1972.
Original Hanau Quarzlampen GmbH, Hanau, NRF.
Lampa operacyjna chłodzona wieloreflektorowa za
wieszona na czopie zamocowanym w suficie i na odchyl
(P. 146519)
30e
Pierwszeństwo:
26.02.1971.
N. V. Philips Gloeilampenfabrieken, Eindhoven, Ho
landia, (Robert William Jardine).
Nosze do przewożenia chorego składające się z ramy
posiadającej przynajmniej dwie górne prowadnice,
umieszczone równolegle do przednich i tylnych boków
w celu przesuwu odcinka pasa nad tymi prowadnica
mi, przeznaczonego do oparcia ciała ludzkiego, przy
czym rama ta składa się z przynajmniej dwu równole
głych dolnych prowadnic, umieszczonych z przodu i ty
łu boków przystosowanych do odcinków pasów, które
są przesuwane nad tymi prowadnicami i są przysto
sowane do łączenia się z podłogą a dwa odcinki pasa
przesuwane są w tym samym kierunku w stosunku do
ramy, znamienne tym, że dwa odcinki pasa (7 i 8) two
rzą część ograniczonego pasa, który połączony jest jed
nym końcem z bębnem (2) a drugim z bębnem (3), przy
czym pas ten prowadzony jest z bębna pasowego (2)
przez dwie górne prowadnice a następnie przez dwie
dolne prowadnice, w sposób taki, że odcinki pasa (7
i 8) znajdują się między dwoma górnymi i dwoma dol
nymi prowadnicami podczas przesuwu pasa posuwają
cego się w tym samym kierunku w stosunku do ramy
(11) a mechanizm napędowy przeznaczony jest do na-
Nr 15/1973
pędu przynajmniej tych walów pasowych, na których
o p a s a n y jest p a s .
(P. 149554)
30k
Pierwszeństwo:
22.07.1970
20.07.1971.
-
Wielka
Brytania
A k t i e b o l a g e t Leo, Halsingborg, Szwecja, (Stefan Lichtneokert, Claes L u n d g r e n , Ove F e r n o e ) .
M i e s z a n k a do żucia zwłaszcza dla palących, z n a m i e n
na t y m , że z a w i e r a czysty k a u c z u k oraz z d y s p e r g o w a n y
w n i m alkaloid tytoniowy, przenoszony przez w y m i e
niacz k a t i o n o w y .
Sposób w y t w a r z a n i a m i e s z a n k i w e d ł u g zastrz. 1, z n a
m i e n n y t y m , że stosuje się czysty k a u c z u k , w k t ó r y m
n a s t ę p n i e d y s p e r g u j e się alkaloid t y t o n i o w y p r z e n o s z o
ny przez w y m i e n i a c z k a t i o n o w y .
30k
(P. 153947)
9.03.1972.
P i e r w s z e ń s t w o : 7.04.1971 - F r a n c j a
30h
79
(P. 140935)
29.05.1970.
K r a k o w s k i e Z a k ł a d y F a r m a c e u t y c z n e „Polfa" P r z e d
siębiorstwo P a ń s t w o w e , K r a k ó w , (Mieczysław Steczko,
Anna Wrona).
Sposób o t r z y m y w a n i a t a b l e t e k , g r a n u l e k l u b ich form
d r a ż o w a n y c h rozpuszczalnych w o d c i n k u j e l i t o w y m
p r z e w o d u p o k a r m o w e g o , a w szczególności t a b l e t e k lub
g r a n u l e k z a w i e r a j ą c y c h jako s u b s t a n c j ę czynną p - a m i nosalicylan sodowy l u b m i e s z a n i n ę tego l e k u z h y d r a
z y d e m k w a s u izonikozynowego z n a m i e n n y t y m , ż e n a
t a b l e t k i l u b g r a n u l k i o t r z y m a n e w z n a n y sposób n a
k ł a d a się otoczkę izolacyjną złożoną z t a l k u , poliwinylopyrolidonu, szelaku i oleju r y c y n o w e g o sporządzoną
przez sklejenie t a l k u r o z t w o r e m szelaku, poliwinylop y r o l i d o n u i oleju r y c y n o w e g o w alkoholu e t y l o w y m ,
a l k o h o l u i z o p r o p y l o w y m l u b ich mieszaninie, p r z y czym
szelak u ż y w a się w ilości 2 0 - 4 0 % , poliwinylopyrplidon
3 - 7 % , olej r y c y n o w y 1 - 3 % , po czym na tak sporządzo
ną otoczkę izolacyjną n a k ł a d a się w z n a n y sposób
otoczkę nierozpuszczalną w soku ż o ł ą d k o w y m , złożoną
z f t a l a n u acetylocelulozy, p l a s t y f i k o w a n ą olejem r y c y
nowym.
R h o n e - P o u l e n c S. Α., P a r y ż , F r a n c j a .
P r z e w ó d do o d p r o w a d z a n i a p ł y n ó w biologicznych,
zwłaszcza moczu, z n a m i e n n y t y m , że z a w i e r a r u r k ę (1)
z e l a s t o m e r u silikonowego, otoczoną w pobliżu k o ń c ó w
ki g ó r n e j n a s a d k ą (3) z dzianiny r u r k o w e j l u b t k a n i n y
przyklejonej elastomerem silikonowym, a której koń
cówka dolna jest p r z y s z y t a do p ę c h e r z a .
30h
(P. 149660)
26.07.1971.
P i e r w s z e ń s t w o : 27.07.1970, 15.04.1971 - S t a n y
Zjednoczone A m e r y k i
A m e r i c a n C y n a m i d C o m p a n y , S t a m f o r d , Conn, S t a
ny Zjednoczone A m e r y k i , (Roger Williams Addor, D a
vid E d g a r A i l m a n , M a r y E h l e r s Doscher).
4.02.1970.
(P. 138608)
30h
Pierwszeństwo:
6.02.1969,
25.09.1969
-
Japonia
Meiji Seika K a i s h a , Ltd., Tokio, J a p o n i a , ( Ta k ash i
T s u r u c k a , T a k a s h i S h o m u r a , Norio Ezaki, Eiichi Akita,
S h i g e h a r u Inoue, S h u n z o F u k a t s u , Shoichi A m a n o , R i roshi W a t a n a b e T a r o N u d a ) .
Sposób w y t w a r z a n i a n o w y c h a n t y b i o t y k ó w , z n a m i e n
ny t y m , że szczep S t r e p t o m y c e s m y c a r o f a c i e n s h o d u j e
się w w a r u n k a c h a e r o b o w y c h , w pożywce zawierającej
źródła p r z y s w a j a l n e g o azotu i węgla, a n a s t ę p n i e w y
osabnia się z k u l t u r y p o w i t a ł y a n t y b i o t y k SF-837.
K o m p o z y c j a f a r m a c e u t y c z n a n a d a j ą c a się do lecze
n i a robaczycy zwierząt ciepłokrwistych, z n a m i e n n a t y m ,
że jako s k ł a d n i k a k t y w n y z a w i e r a związek z d w i e m a
r e s z t a m i fosforylowymi o wzorze ogólnym 1, w k t ó r y m
R i R 1; oznaczają niższe g r u p y alkilowe, niższe g r u p y
a l k o k s y l o w e l u b g r u p y fenylowe, Y oznacza g r u p ę m o s t
k o w ą - N H - C S - S l u b - N = C ( S R 3 ) - S - , w k t ó r e j R3
oznacza niższą g r u p ę alkilową, niższą g r u p ę alkenylową,
g r u p ę benzylową l u b g r u p ę benzylową p o d s t a w i o n ą
a t o m e m chlorowca, a R 2 oznacza niższą g r u p ę alkilenową, taką jak g r u p ę etylenową p o d s t a w i o n ą niższą
grupą alkilową, g r u p ę p r o p y l e n o w ą l u b g r u p ę p r o p y l e nową p o d s t a w i o n ą niższą g r u p ą alkilową i nośnik d o
puszczalny pod w z g l ę d e m f a r m a c e u t y c z n y m .
Sposób o t r z y m y w a n i a kompozycji f a r m a c e u t y c z n y c h
n a d a j ą c y c h się do zwalczania r o b a k ó w u zwierząt cie
p ł o k r w i s t y c h , z n a m i e n n y t y m , że miesza się związek
o w z o r z e ogólnym 1, w k t ó r y m R i R1 oznaczają niższe
g r u p y alkilowe, niższe g r u p y a l k o k s y l o w e l u b g r u p y fe
nylowe, X oznacza g r u p ę m o s t k o w ą - N H - C S - S - l u b
- N = ( C / S R 3 ) - S - , w k t ó r e j R3 oznacza niższą g r u p ę a l
kilową, niższą g r u p ę alkenylową, g r u p ę benzylową l u b
g r u p ę benzylową p o d s t a w i o n ą a t o m e m chlorowca, a R 2
oznacza niższą g r u p ę alkilenową, g r u p ę etylenową p o d
stawioną niższą grupą alkilową, g r u p ę p r o p y l e n o w ą l u b
g r u p ę p r o p y l e n o w ą p o d s t a w i o n ą niższą g r u p ą alkilowa,
oraz nośnik dopuszczalny pod w z g l ę d e m f a r m a c e u t y c z
nym.
Sposób w y t w a r z a n i a związków o w z o r z e o g ó l n y m 1,
w k t ó r y m R, R1, R 2 i Y są o k r e ś l o n e w ten sposób, że
kiedy R i R1 oznaczają g r u p y m e t y l o w e , to R 2 oznacza
g r u p ę 2 , 2 - d w u m e t y l o t r ó j m e t y l e n o w ą , a Y oznacza g r u
p ę - N = C ( S R 3 ) - S - , w k t ó r e j R 3 oznacza g r u p ę b e n
zylową p o d s t a w i o n ą a t o m e m chlorowca; że k i e d y R
i R1 oznaczają g r u p y etylowe, to R 2 oznacza g r u p ę t r ó j metylenową, a Y oznacza g r u p ę - N H - C S - S - ; ż e
k i e d y R i R1 oznaczają g r u p y m e t o k s y l o w e , to R 2 o z n a
cza g r u p ę b u t y l e n o w ą a Y oznacza g r u p ę - N = C ( S R 3 ) - S - , w k t ó r e j R 3 oznacza g r u p ę benzylową p o d s t a w i o
ną a t o m e m c h l o r o w c a ; że k i e d y R i R1 oznaczają g r u
py etoksylowe, to R 2 oznacza g r u p ę m e t y l e n o w ą , e t y
lenową, t r ó j m e t y l e n o w ą c z t e r o m e t y l e n o w ą l u b 2,3-dwum e t y l o c z t e r o m e t y l e n o w ą , a Y oznacza g r u p ę - N = C
( S R 3 ) - S - , w k t ó r e j R 3 oznacza g r u p ę benzylową l u b
2-metallilową; że k i e d y R i R1 oznaczają g r u p y n - p r o p o k s y l o w e l u b i z o p r o p o k s y l o w e to R 2 oznacza g r u p ę
80
etylenową, a Y oznacza g r u p ę - N = C ( S R 3 ) - S - , w k t ó
r e j R 3 oznacza g r u p ę benzylową; że kiedy R i R1 o z n a
czają g r u p y fenylowe, to R 2 oznacza g r u p ę c z t e r o m e tylenową, a Y oznacza g r u p ę - N H - C S - S - z n a m i e n
ny t y m , że izotiocyjanian fosfinylu p o d d a j e się r e a k c j i
z sola alkanoditiolu, z a k w a s z a się m i e s z a n i n ę i n a s t ę p
nie w razie p o t r z e b y alkiluje się p o w s t a ł y w t e n s p o
sób p r o d u k t związkiem w y b r a n y m z g r u p y , składającej
się z h a l o g e n k u alkilowego, h a l o g e n k u b e n z y l u i h a l o
g e n k u b e n z y l u p o d s t a w i o n e g o a t o m e m chlorowca.
30h
Nr 15/1973
(P. 154516)
1.04.1972.
P i e r w s z e ń s t w o : 3.04.1971 - N i e m i e c k a R e p u b l i k a
Federalna
F a r b e n f a b r i k e n B a y e r Aktiengesellschaft, L e v e r k u
sen, N R F , (Erich R a u e n b u s c h , C h r i s t i a n Gölker).
Sposób wzbogacania względnie wyodrębniania inhibi
tora kalikreiny-trypsyny z w o d n y c h r o z t w o r ó w z a w i e
rających t e n inhibitor, za pomocą ś r o d k ó w a d s o r p c y j nych i n a s t ę p u j ą c e j desorpcji, z n a m i e n n y t y m , że jako
ś r o d e k a d s o r p c y j n y stosuje się cząstki niejonotwórczych, nierozpuszczalnych w wodzie, u s i e c i o w a n y c h p o
l i m e r ó w o s t r u k t u r z e p o r o w a t e j ze s t y r e n u i d w u w i n y lobenzenu, posiadających p o w i e r z c h n i ę czynną 10 1000 m 2 /g.
30h
(P. 155003)
27.04.1972.
Ameryki
Eli Lilly a n d C o m p a n y , I n d i a n a p o l i s , S t a n y Z j e d n o
czone A m e r y k i , (Richard L e e J a c k s o n ) .
Sposób wytwarzania kompleksu soli insuliny i pro
taminy, z n a m i e n n y tym, że tworzy się w środowisku
w o d n y m m i e s z a n i n ę p r o t a m i n y oraz soli m e t a l u a l k a
licznego l u b soli a m o n o w e j insuliny w t a k i m stosunku,
że na k a ż d e 100 j e d n o s t e k insuliny znajduje się 0 , 2 1,5 mg p r o t a m i n y , przy czym p o w s t a j e zawiesina n i e
rozpuszczalnego k o m p l e k s u .
30i
(P. 150768)
Pierwszeństwo:
18.12.1970 - J a p o n i a
Taisho I k e t a n i , Tokio, J a p o n i a ,
bushiki K a i s h a , Tokio, J a p o n i a .
30h
Pierwszeństwo:
(P. 152282)
26.01.1971 - S t a n y
Ameryki
18.12.1971.
Zjednoczone
A s t r a P h a r m a c e u t i c a l P r o d u c t s Worcester,
Zjednoczone A m e r y k i ( H e r b e r t J.F. A d a m s .
H. Takman).
Stany
Bertil
Sposób wytwarzania nowego działającego miejsco
wo środka znieczulającego o przedłużonym działaniu,
znamienny tym, że do związku znieczulającego o dzia
ł a n i u m i e j s c o w y m dodaje się s a k s i t o k s y n ę w ilości
0,5 - 10 μg/ml.
(P. 152283)
30h
Pierwszeństwo:
26.01.1971 - S t a n y
Ameryki
18.12.1971.
Zjednoczone
A s t r a P h a r m a c e u t i c a l P r o d u c t s Inc., Worccester, S t a
n y Zjednoczone A m e r y k i ( H e r b e r t J . F . A d a m s , B e r t i l
H. Takman).
Sposób wytwarzania nowego środka znieczulającego
o przedłużonym działaniu miejscowym, z n a m i e n n y t y m ,
że j a k o s u b s t a n c j ę czynną stosuje się toksynę, taką j a k
t e t r o d o t o k s y n ę i d e s o k s y t e t r o d o t o k s y n ę w ilości 0,5 10 ng/ml w odniesieniu do t e t r o d o t o k s y n y i 1 0 - 2 0 μg/ml
w odniesieniu do desoksyti-trodotoksyny.
28.09.1971.
S h o w a D e n k o Ka-
Urządzenie do automatycznego spryskiwania sprę
żoną cieczą w ustalonych odstępach czasu, z n a m i e n n e
t y m , że s k ł a d a się z k o m o r y z a w o r o w e j mającej połą
czenie ze ź r ó d ł e m sprężonej cieczy, k o m o r y b i m e t a
lowego k r ą ż k a u s y t u o w a n e j p o w y ż e j k o m o r y z a w o r o w e j
dyszy r o z p r y s k u j ą c e j ciecz na z e w n ą t r z do a t m o s f e r y
u s y t u o w a n e j powyżej k o m o r y z a w o r o w e j , k a n a ł u g ł ó w
nego łączącego k o m o r ę z a w o r o w ą z dyszą r o z p r y s k u j ą
cą, k a n a ł u bocznego łączącego k a n a ł główny z komorą
b i m e t a l o w e g o k r ą ż k a , z a w o r u znajdującego się w k o
morze z a w o r o w e j otwierającego i z a m y k a j ą c e g o połą
czenie między ź r ó d ł e m sprężonej cieczy a k a n a ł e m
g ł ó w n y m i b i m e t a l o w e g o k r ą ż k a reagującego na t e m -
Nr 15/1973
peraturę, usytuowanego w komorze bimetalowego krąż
ka, k t ó r y pod w p ł y w e m podwyższonej t e m p e r a t u r y ,
u r u c h a m i a z a w ó r do p i e r w s z e j pozycji o t w i e r a j ą c e j p o
łączenie między ź r ó d ł e m sprężonej cieczy i k a n a ł e m
g ł ó w n y m i drugiej pozycji z a m y k a j ą c e j to połączenie
pod w p ł y w e m chłodzenia z t y m , że w z m i a n k o w a n a k o
m o r a b i m e t a l o w e g o k r ą ż k a posiada otwór w e n t y l a c y j
ny do r e g u l o w a n i a p r z e s t r z e n i w e n t y l a c y j n e j , z a p e w
niający połączenie p o m i ę d z y k o m o r ą b i m e t a l o w e g o
k r ą ż k a i atmosferą, na z e w n ę t r z n e j p o w i e r z c h n i k o m o r y
b i m e t a l o w e g o k r ą ż k a znajdują się p r z e w o d y o d p r o w a
dzające skroploną w o d ę do p r z e d n i e j części dyszy r o z
p r y s k u j ą c e j , ażeby urządzenie mogło być u r u c h a m i a n e
w u s t a l o n y c h o d s t ę p a c h czasu.
31h1
31a
(P. 148125)
13.05.1970.
Biuro Projektów Przemysłu Materiałów Ogniotrwa
łych „Bipromog" Przedsiębiorstwo Państwowe, Gliwi
ce, (Franciszek Hanusiewicz, Henryk Bielanis).
Sposób suszenia tygli, zwłaszcza grafitowo-szamotowych, znamienny tym, że uformowane tygle układa się
na podłożu ruchomym, korzystnie w postaci wózka
w jednej lub kilku warstwach i wraz z podłożem prze
mieszcza do miejsca składowania, przy czym co n a j
mniej na części drogi od miejsca załadunku do miejsca
rozładunku ogrzewa się je elektrycznie oporowo oraz
co najmniej na części drogi poddaje się działaniu wy
muszonego obiegu powietrza suszącego, korzystnie
w osłonie w postaci tunelu.
Układ urządzeń do stosowania sposobu według zastrz. 1-2, znamienny tym, że składa się z torowiska
(1) od miejsca załadunku (6) do miejsca rozładunku (8),
podłoża (2) ruchomego, korzystnie w postaci wózka
wykonanego z przewodnika elektrycznego stanowiące
go elektrodę i połączonego galwanicznie przez układ
jezdny z torowiskiem (1), przewodu (3) ślizgowego na
odcinku trasy na którym ogrzewa się tygle (10) ele
ktrycznie, ramy (4) z zespołem elektrod (11) połączo
nych z rama (4) sprężyście i z pantografem (13) współ
pracującym z przewodem (3) ślizgowym, oraz osłony
(5) zabudowanej na części trasy w której znanymi spo
sobami wymusza się obieg powietrza suszącego.
31b1
(P. 146395)
(P. 147428)
8.04.1971.
T s e n t r a l n y N a u c h n o - Issledovatelsky I n s t i t u t T e k h nologii M a s h i n o s t r o e n i a , M o s k w a , ZSRR, ( A b r a m Moiseevich Lyass, Sergei S e m e n o v i c h Z h u k o v s k y , Sergei
Dmitrievich Teplyakov).
Sposób wytwarzania form i rdzeni odlewniczych, p o
legający n a p r z y g o t o w a n i u mieszaniny p i a s k u f o r m i e r
skiego i spoiwa, k s z t a ł t o w a n i u z o t r z y m a n e j m i e s z a n i
ny form i rdzeni i p o z o s t a w i e n i u ich dla s t w a r d n i e n i a ,
z n a m i e n n y tym, że stosuje się spoiwo z a w i e r a j ą c e k w a s
ortofosforowy i t l e n e k żelazawy l u b m a t e r i a ł z a w i e
rający p r z y n a j m n i e j 30% t l e n k u żelazawego.
31b 2
1
81
(P. 143773)
5.10.1970.
Pasłęckie Zakłady Metalowe Przemysłu Terenowego,
Pasłęk, (Marian Morończyk, M a r i a n J a n c z e w s k i , Jan
J a s k o t , M i e c z y s ł a w Płóciennik).
Sposób odlewania odśrodkowego pierścieni lub in
nych przedmiotów o zbliżonym kształcie z n a m i e n n y
t y m , ż e o d l e w a n y s u r o w i e c jest f o r m o w a n y przez w t a
pianie m e t a l o w y c h r d z e n i , k t ó r e są zamieszczone na
klinach z nakładkami profilowanymi i zamocowanymi
p r z e s u w n i e wzdłuż osi f o r m y kokili.
Urządzenie do stosowania sposobu w e d ł u g zastrzeże
nia 1 z n a m i e n n e tym, że na kokili jest osadzona p r z e
s u w n i e k o r o n a z k l i n a m i na k t ó r y c h są m e t a l o w e osa
dzone r d z e n i e rozmieszczone w o t w o r a c h f o r m y .
31b2
(P. 147313)
2.04.1971.
Zjednoczone P r z e d s i ę b i o r s t w o P r o j e k t o w a n i a i W y p o
sażania ^Zakładów P r z e m y s ł u E l e k t r o - M a s z y n o w e g o
" P r o z a m e t - B e p e s " , Gliwice, ( J a n Ficek, E d w a r d D y r d a ) .
Mechanizm przechylania kadzi odlewniczych, z n a
m i e n n y t y m , że d w u r a m i e n n a dźwignia (2) osadzona
o b r o t o w o w j e d n e j ze ścian bocznych k o r p u s u (1), p r o
ste r a m i ę (3) z a m o c o w a n e w analogiczny sposób w d r u
giej ścianie bocznej oraz osadzone pod nimi dolne r a
m i o n a (4) są p r z e g u b o w o połączone z w i d e ł k o w y m i
r a m i o n a m i (5), w k t ó r y c h jest zawieszona k a d ź (8) za
pomocą siedliska (6) połączonego o b r o t o w o z p o p y c h a czem (7).
22.02.1971.
Huta Stalowa Wola Przedsiębiorstwo Państwowe, Sta
lowa Wola, (Anna Famulska, Halina Szewc, Eugeniusz
Zahraj).
Masa rdzeniowa do produkcji odlewów żeliwnych
i staliwnych o niskiej wybijalności składająca się
z piasku kwarcowego, szkła wodnego i rozluźniacza,
znamienna tym że zawiera 100 cz. wag. piasku kwar
cowego średnioziarnistego, 5 - 7 cz. wag. szkła wodnego
i 0,5 - 1 cz. wag. żywicy fenolowo-rezolowej.
31b 2
(P. 147724)
23.04.1971.
Z a k ł a d y N a p r a w c z e T a b o r u Kolejowego „Piła", (Ma
r i a n Głowaczewski, J a n Olszewski, Mieczysław B o r
kowski, J a n G r z y b o w s k i , T a d e u s z Hołowacz, M a r i a n
Belwender).
82
Urządzenie kokilowe do odlewania stopów miedzi
a zwłaszcza brązu osadzone w stojaku o podstawie pro
stokątnej, znamienne tym, że kokila (2) ma sztywno
osadzone czopy (3), umieszczone korzystnie w pobliżu
wlewu (10) i jest zawieszona wahadłowo w łożyskach
(4) osadzonych rozłącznie na wierzchołku stojaka (1).
31b 2
(P. 147741)
32a
Nr 15/1973
(P. 149516)
17.07.1971.
Firma Hermann Heye, Obernkirchen, NRF, (Kurt
Becker, Hans Georg Seidler).
Sposób wprowadzania kropli szkła do formy, na przy
kład formy do kształtowania wstępnego stosowanej
w maszynie do obróbki szkła, przy czym kropla po
rusza się w czasie spadania wzdłuż osi formy znamien
ny tym, że poruszaną w zwykły sposób formę zatrzy
muje się chwilowo w celu wprowadzenia kropli do for
my i spuszcza się kroplę swobodnie z zasilacza kroplo
wego pionowo do nieruchomej formy.
do 4, znamienne tym,, że forma (56, 55, fig. 3A) daje
się sprzęgać (435, 436; fig. 10) z wózkiem (50) prowa
dzonym w prowadnicy (53) przy czym wózek (50) ma
własny napęd (125, 189, 190) i daje się zatrzymywać
przelotnie w zwykłym torze poruszania się formy lub
poza nim, w miejscu napełniania.
23.Ό4.1971.
Zakłady Hutniczo-Przetwórcze Metali Nieżelaznych
„Hutmen", Wrocław, (Władysław Rybak, Eugeniusz
Snowyda, Stefan Tobiasz).
Dysza do wytwarzania drutów lutowniczych na osno
wie ołowiu lub cyny z kilkoma żyłami topnika o róż
nej aktywności znamienna tym, że komora topnikowa
3 podzielona jest na dwie lub więcej oddzielonych od
siebie komór połączonych oddzielnymi kanalikami dozu
jącymi 4.
Dysza według zastrzeżenia 1 znamienna tym, że ko
mory topnikowe 3 mogą być połączone z jednym lub
więcej kanalikami dozującymi 4.
32a
(P. 154500)
31.03.1972.
Ameryki
Owens - Illinois Ine, Ohio, USA, (Raymond Sears
Richards, Robert Roy Rough, sr, Douglas Francis St.
John).
31b2
(P. 148142)
13.05.1971.
Politechnika Gdańska Instytut Technologii Materia
łów Maszynowych i Spawalnictwa, Gdańsk, (Henryk
Czajkowski, Marian Jakubiec).
Sposób zabezpieczania przed zużyciem łopatek mie
szalników, znamienny tym, że co najmniej jedną ło
patkę, oczyszczoną znanymi metodami, zaformowuje się
w masie formierskiej lub formie kokilowej, a następ
nie zalewa się od czoła płynnym żeliwem lub staliwem
z dodatkiem metali odpornych na ścieranie w danych
warunkach, przy czym grubość metalowej skorupy, ota
czającej rdzeń łopatki, powinna wynosić co najmniej
5 mm.
Sposób klarowania stopionego szkła zawierającego
wtrącenia gazowe, znamienny tym, że masę stopione
go szkła z wtrąceniami wprowadza się do ograniczonej
przestrzeni, poddaje się obracaniu dokoła osi środkowej
dla nadania masie szkła siły odśrodkowej wystarczają
cej dla utworzenia w tej masie pustej przestrzeni i dla
powstania w niej gradientów ciśnienia skierowanych
promieniowo stwarzając ujście wtrąceniom gazowym,
pobudzonym do wywędrowania ze stopionego szkła do
wnęki przestrzeni pustej za pomocą gradientów ciśnie
nia.
Urządzenie do stosowania sposobu według zastrz.
1-14, znamienne tym, że stanowi pojemnik (10) two
rzący komorę (35) mającą oś obrotu i zaopatrzony w jed
nym końcu wlot (14) usytuowany w linii z osią obro
tu, a w drugim końcu w wylot (27) w linii z osią obro
tu, oraz zawiera zespół wprowadzania strumienia nieklarowanego szkła zawierającego wtrącenia gazowe do
wlotu (14) i układ (15, 20, 27) do odprowadzania skla
rowanego szkła z wylotu, oraz jest wyposażone w ze
spół (17, 18, 24) do zamocowania i obracania pojemni
ka (10) dokoła osi obrotu.
Nr 15/1973
(P. 143311)
32b
19.09.1970.
Instytut Włókien Sztucznych i Syntetycznych, Łódź,
(Edward Chodkowski, Maria Mirosławska, Bogusława
Stawicka, Aleksandra Ogorzałek).
Sposób uszlachetniania włókien tkanin i innych wy
robów z włókien szklanych przez ich powierzchniowe
powlekanie żywicami syntetycznymi, znamienny tym, że
wyroby te traktuje się roztworem poliamidokwasu
o stężeniu 3--12%, a następnie poddaje obróbce termicz
nej w temperaturze 70-380°C w czasie wystarczają
cym do dehydrocyklizacji poliamidokwasu i wytworze
nia powłoki poliimidowej.
34c
(P. 139951)
13.04.1970.
Hoover Limited, Wielka Brytania, (Ronald Jozeph
Knouff, Carrol Melvin Gantz).
35b
83
(P. 147547)
15.04.1971.
VEB Schwermaschinenbau „Georgi Dimitroff", Mag
deburg, NRD. (Dieter Erxleben, Klaus Haakc).
Urządzenie do montowania przeciwciężaru na żura
wiu obrotowym, przy którym przeciwciężar zamocowa
ny jest w sposób wymienny za pomocą wysuwanej bel
ki nośnej na obracającym, się nadwoziu żurawia obro
towego, znamienne tym, że dźwigary wzdłużne (9) bel
ki nośnej (8) zaopatrzone są od góry i/lub od dołu
w prowadnicę krzywkową (13), współpracującą z jedną
z rolek (11, 12), przy czym prowadnica krzywkowa (13)
jest tak ukształtowana, że belka nośna (8) i równia po
chyła (5) mają w położeniu wysuniętym jednakowe na
chylenie, jak również tym, że ucho (15) przeciwciężaru
(2) i otwór (14) dla sworznia (16) są w stosunku do
siebie współosiowe oraz tym, że belka nośna (8) w sta
nie wsuniętym zajmuje poziome położenie i przylega
do przeciwciężaru (2) przy powierzchni oporowej (17).
Odkurzacz ssący, znamienny tym, że obudowa zaopat
rzona jest: w wlot i wylot dla powietrza pod ciśnie
niem, w detale wytwarzające ssanie od wewnętrznej
strony wlotowej przez filtr i detale prowadzące powie
trze do otworu wylotowego, w człon wsporczy usytuo
wany na ściance obudowy nad wylotem, który posiada
otwór znajdujący się nad wylotem, umożliwiający
wprowadzenie węża do wylotu w celu odkurzania sprę
żonym powietrzem, przy czym otwór ten przykrywany
jest zasuwką znajdującą się na członie wsporczym, a
dalsze detale zapewniają przepływ powietrza w kie
runku wylotu, gdy wspomniany otwór jest zasunięty.
35b
(P. 148110)
12.05.1971
9.06.1970.
Zakład Doświadczalny Dźwigów Samochodowych
i Samojezdnych przy Centralnym Biurze Konstrukcyj
nym Urządzeń Budowlanych, Bielsko-Biała, (Edward
Sosna).
Tłok z wysięgnikiem w cienkościennej, rurze szczeli
nowej (1) jednostronnie ciętej wzdłuż, znamienny tym,
że posuwając się tam i z powrotem, rozsuwa klamry
zaciskowe (8) za pomocą klina (6) umocowanego do wy
sięgnika.
Wysięgnik teleskopowy wieloczłonowy napędzany hy
draulicznie, znamienny tym, że posiada zespół dwóch
równolegle pracujących siłowników hydraulicznych (1),
(2) osadzonych jednym końcem obrotowo przesuwnie
w członie stałym (3), a drugim związane są z członem
wysuwnym (4) oraz siłownik hydrauliczny (5) osadzo
ny jednym końcem obrotowo przesuwnie w członie wy
35a
(P. 141174)
Adam Billewicz, Katowice.
84
s u w n y m (4) a d r u g i m związany jest z członem w y s u w n y m (6), p r z y czym poszczególne człony w y s i ę g n i k a
w z g l ę d e m siebie p r o w a d z o n e są przez p ł a s k i e ślizgi (7)
osadzone na p ł y t a c h s p r ę ż y s t y c h (8) związanych z czło
nami wysięgnika.
35b
(P. 148160)
(22) jest z a o p a t r z o n y w e l e m e n t oporowy (24) działa
jący podczas w s u w a n i a się członów oraz t y m , a oś
dźwigowa z a m o c o w a n a jest na p r z e w o ź n e j płycie p o d
s t a w o w e j (10).
14.05.1971.
Wielkopolskie Z a k ł a d y Mechanizacji B u d o w n i c t w a
„ Z R E M B " , P o z n a ń , (Izydor Woźniak, Stefan Łojewski,
W ł a d y s ł a w Leszczyński).
Hamulec awaryjny w y p o s a ż o n y w o d ś r o d k o w y m e
c h a n i z m z a b i e r a k o w y z a m o c o w a n y n a tarczy w i r u j ą c e j
w r a z z w a ł e m i sprzęgający człon h a m o w a n y w s p ó ł
pracujący z unieruchomioną nakrętką znamienny tym,
że na członie (2) h a m o w a n y m , o s a d z o n y m p r z e s u w n i e
na w a l e (3) są z a m o n t o w a n e o d ś r o d k o w e z a b i e r a k i (5),
k t ó r e sprzęgają b ę b e n (8) z o d s ą d z e n i e m (8b) n a g w i n
t o w a n y m i w s p ó ł p r a c u j ą c y m z przemieszczaną n a k r ę t k ą
(9) dociskową opierającą się za p o ś r e d n i c t w e m łożyska
(11) oporowego o p a k i e t s p r ę ż y n (13).
35d
(P. 147466)
Pierwszeństwo:
14.04.1971.
15.04.1970 - S z w a j c a r i a
H a n s Moor, B r i t t n a u , S z w a j c a r i a .
P n e u m a t y c z n y dźwignik s a m o c h o d o w y zawierający
teleskopowo w y s u w a n ą oś dźwigową, umieszczoną
w e l a s t y c z n y m jak g u m a m i e c h u , z n a m i e n n y t y m , że
oś dźwigowa składa się z pięciu członów (15, 18, 21, 22
i 23), teleskopowo wysuwanych w kierunku poosiowym,
n a s t ę p n i e t y m , że co n a j m n i e j trzeci (21) i c z w a r t y człon
(P. 148131)
13.05.1971.
H u t a S t a l o w a Wola P r z e d s i ę b i o r s t w o P a ń s t w o w e ,
S t a l o w a Wola, (Bogusław S z a r a m a , Z y g m u n t Ziętak,
A l e k s a n d e r E r a z m u s , E d w a r d Stec).
Wózek p o d n o ś n i k o w y a k u m u l a t o r o w y ze zmienną
wielkością u d ź w i g u ł a d u n k ó w za pomocą w i d e ł l u b i n
nego o s p r z ę t u z n a m i e n n y tym, że b a t e r i a a k u m u l a t o
r o w a (3) i przeciwciężar (4) w ó z k a (1) są u s y t u o w a n e
na k a r e t c e (2) w y k o n u j ą c e j r u c h wzdłuż osi wózka (1).
36a
35d
Nr 15/1973
(P. 154455)
29.06.1971.
Wrocławskie Zakłady Metalurgiczne, Wrocław Polska
(Walerian S t r z y ż e w s k i , W i e s ł a w Wosik, Józef C h m u r a ,
A l e k s a n d e r Falewicz, Stefan Kowalczyk, R o m a n J o ń c a ,
Edward Hryniuk).
K u c h n i a gazowa c z t e r o p a l n i k o w a z p i e k a r n i k i e m z n a
m i e n n a t y m , że jej k o n s t r u k c j ę nośną stanowią słupki
(1) mające w p r z e k r o j u k s z t a ł t niepełnej litery C o s t o
s u n k u długości b o k ó w jak 1 : 3 : 3 , d o k t ó r y c h p r z y m o
c o w a n y jest k o r p u s p i e k a r n i k a (3) z t y ł e m (13), froncik
(4) i boki k u c h n i (5), na k t ó r e nałożona jest p ł y t a podp a l n i k o w a (2) m o c o w a n a do froncika (4) p r z y p o m o c y
z a t r z a s k u s p r ę ż y n o w e g o (18).
Nr 15/1973
85
Urządzenie do w y k o n y w a n i a sposobu w e d ł u g zastrz. 1
z n a m i e n n e t y m , że z n a n a ś c i a n k a (1) p o s i a d a o t w ó r (2)
z p ó ł k a m i (3) i (4).
36c
1.06.1971.
(P. 148546)
Śląska Spółdzielnia P r a c y „ P r o j e k t " , Gliwice, (Zdzis
ł a w Barszcz).
36b
(P. 147310)
2.04.1971.
F a b r y k a S p r z ę t u E l e k t r o g r z e j n e g o „ T E R M I K A " , Cie
szyn, ( L u d w i k Staniczek, B r o n i s ł a w Śliwka).
Sposób k r y z o w a n i a rurociągu instalacji centralnego
o g r z e w a n i a z n a m i e n n y t y m , że w poprzeczną szczelinę
(1) naciętą do połowy średnicy r u r y (2) w k ł a d a się k r y z ę
(3) z o t w o r e m ż ą d a n e j wielkości i s p a w a wzdłuż szcze
liny.
Piec a k u m u l a c y j n y z w y m u s z o n y m p r z e p ł y w e m p o
w i e t r z a do o g r z e w a n i a pomieszczeń z n a m i e n n y t y m , że
s k ł a d a się z ciepłochłonnego b l o k u a k u m u l a c y j n e g o (3)
stanowiącego k i l k a s k ł a d a n y c h s t o s ó w (3") z o d p o w i e d
nio d o b r a n y c h k s z t a ł t e k (3') p r z y czym k a ż d y stos p o
siada s a m o i s t n y e l e m e n t grzewczy (8) i k a n a ł p r z e l o
t o w y (4) u s y t u o w a n y równolegle po obu s t r o n a c h e l e
m e n t u grzewczego w kształcie o d w r ó c o n e j litery „U",
p o d w ó j n e j izolacji cieplnej (6) i (7) oddzielający blok
od z e w n ę t r z n e j o b u d o w y pieca (1), w e n t y l a t o r a osiowe
go (11) n a p ę d z a n e g o silnikiem e l e k t r y c z n y m , a p a r a t u r y
k o n t r o l n e j ś w i e t l n e j (18) oraz s t e r o w n i c z e j pieca (16)
i w e n t y l a t o r a (17) u s y t u o w a n e j w bocznej w e w n ę t r z n e j
p r z e s t r z e n i pieca (20), k a n a ł u w l o t o w e g o zimnego p o
w i e t r z a (13) i w y l o t u gorącego (14) w y k o n a n y c h z m e t a
lowej b l a c h y (12) u s y t u o w a n y c h pod dolną płaszczyzną
b l o k u a k u m u l a c y j n e g o oraz z e w n ę t r z n e j o b u d o w y b l a
szanej (1) p o k r y t e j emalią piecową dzięki k t ó r e j piec
uzyskał dużą t r w a ł o ś ć powłoki i estetyczny w y g l ą d z e
wnętrzny.
36d
(P. 148148)
Pierwszeństwo:
13.05.1971.
29.05.1970 - S z w e c j a
A k t i e b o l a g e t S w e n s k a F l ä k t f a b r i k e n , N a ć k a , Szwecja,
(Lennart Astrom).
36b
(P. 147534)
14.04.1971.
Radomska Fabryka Wyrobów Emaliowanych, Radom,
(Wiesław K o w a l c z y k , Krzysztof Czyż).
Sposób m o c o w a n i a r u r y d o p r o w a d z a j ą c e j w k o r p u s i e
k u c h n i g a z o w e j z n a m i e n n y t y m , ż e znaną r u r ę d o p r o
wadzającą w p r o w a d z a się do o t w o r u (2) zaopatrzonego
w półki (3) i (4) a n a s t ę p n i e półki zaciska się na z n a n e j
r u r z e (5).
J e d n o s t k a w e n t y l a c y j n a przeznaczona d o z a b u d o w a
nia wewnątrz agregatu klimatyzacyjnego jako urządze
nie n a w i e w n e , z a w i e r a j ą c a w e n t y l a t o r p r o m i e n i o w y ,
e l e k t r y c z n y silnik n a p ę d o w y oraz p ę d n i ę umieszczoną
pomiędzy nimi, z n a m i e n n a t y m , ż e w e n t y l a t o r p r o m i e
niowy (2a) jest z a m o c o w a n y s w y m i r ó w n o l e g ł y m i ścia
n a m i szczytowymi (6, 7) w r a m i e (3), k t ó r e j n a j w i ę k s z y
w y m i a r w z d ł u ż n y (L) o d p o w i a d a głębokości o b u d o w y
w e n t y l a t o r a (8) liczonej od o t w o r u w y l o t o w e g o (9), zaś
e l e k t r y c z n y silnik n a p ę d o w y (4) jest z a m o c o w a n y na
j e d n y m b o k u o b u d o w y (8) w e n t y l a t o r a p r o m i e n i o w e g o ,
przy czym p ę d n i ę (5) s t a n o w i t r a n s m i s j a p a s o w a p o
między k o ł a m i (10, 11) d w ó c h r ó w n o l e g ł y c h osi (V V")
w e n t y l a t o r a (2a).
86
Nr 15/1973
tego celu komór, stanowiąc pionowe podparcie tego
układu ścian.
Układ do stosowania sposobu według zastrz. 1, zna
mienny tym, że składa się z wzajemnie powiązanych
pionowych ścian (10, 22, 24) do podparcia budowli oraz
sypkiego materiału, takiego jak piasek, żwir, makadam,
kruszywo kamienne, żużel lub innego podobnego ma
teriału* ziarnistego nieściśliwego lub o małej ściśli
wości, przy czym materiał ten wprowadzany od góry
lub z boku stanowi jednocześnie pionowe i poprzeczne
podparcie układu ścian, po ustawieniu wysokościowym
tego układu do żądanego położenia.
37d
(P. 147459)
13.04.1971.
VEB Zementkombinat Dessau Institut für Zement,
Dessau, NRD, (Georg Kramer, Günther Jünemann).
Sposób uszlachetniania powierzchni płyt i elementów
kształtowych ze spoiw Ca SO4 z domieszkami i kruszy
wami lub bez nich lub materiałów zachowujących się
pod względem własności wiążących podobnie jak spo
iwa Ca SO4 znamienny tym, że cząstki pokrycia otrzy
mują tyle energii kinetycznej, że przenikają do plasty
cznej papki materiału przed zakończeniem wiązania
obrabianego materiału, zostają tam częściowo otoczone
przez materiał nośnika i po stężeniu materiału nośnika
związane są w nim na stałe.
37e
(P. 140850)
25.05.1970.
Pierwszeństwo: 28.05.1969 - Szwecja
Knut Borge Algers, Bromma, Szwecja.
Układ elementów do regulacji położenia budowli lub
jej części, znamienny tym, że budowla lub część bu
dowli zaopatrzona jest w komorę, której co najmniej
jedna ograniczająca komorę powierzchnia poddawana
jest działaniu ciśnienia gazu lub płynnego medium (6)
wprowadzanego do komory, przy czym zmiany ciśnie
nia medium (6) powodują przeniesienie ruchu tej ogra
niczającej powierzchni komory na budowlę lub część
budowli.
37f
(P. 140852)
25.05.1970.
Knut Borge Algers, Bromma, Szwecja.
Sposób ustalania posadowienia budowli za pomocą
wprowadzania pomiędzy budowlę a znajdujące się pod
nią podłoże sypkiego materiału wypełniającego, uszczel
niającego lub podpierającego, znamienny tym, że bu
dowlę i/lub podłoże zaopatruje się w układ wzajemnie
powiązanych pionowych ścian tworzących lub mających
otwory, przez które wprowadza się sypki materiał,
przy czym materiał ten w pewnych przypadkach sta
nowi poprzeczne podparcie ścian, a po ustawieniu wy
sokościowym lub wypozjomowaniu układu ścian ma
teriał ten częściowo opada w dół do przeznaczonych do
21.05.1970.
Aluterv Alumíniumipari Tervező Vállalat, Buda
peszt, Węgry, (György Seregi, Tibor Keszthelyi, Antal
Cserkaszky).
Sposób wykonywania konstrukcji przestrzennej po
mieszczeń, jej ścian bocznych lub powierzchni górnej,
znamienny tym, że-elementy ograniczające pomieszcze
nie wykonuje się z dostarczonych w kręgach taśm me
talowych, z tym, że wspiera się je o szkielet, zamocowuje między dwoma stopami fundamentowymi i w kie
runku wzdłużnym układa na zakładkę.
1-5, znamienne tym, że ma pomost ruchomy do nakła
dania, odwijania i napinania taśm metalowych dostar
czanych w kręgach, jak również do utrzymywania siły
napięcia i mocowania taśm lub do wykonywania pew
nej części tych czynności.
37f
37e
(P. 140775)
(P. 147978)
6.05.1971.
Państwowy Ośrodek Maszynowy, Augustów, (Henryk
Maksimowski, Sławomir Kaczyński, Mieczysław Gór
ski).
Sposób montażu zbiorników zbożowych i urządzenie
do stosowania tego sposobu znamienny tym, że montaż
zbiornika dokonuje się przy użyciu masztów (1) w ko
lejności od części górnych zbiornika do części dolnych.
38k
(P. 138670)
7.02.1970.
Erwin Dimter, Illertissen, NRF.
Urządzenie do ciągłego, czołowego profilowania i na
kładania kleju na łączone czołowo ze sobą elementy
drewniane, znamienne tyro, że pewna liczba elementów
Nr 15/1973
drewnianych zostaje ułożona na stole roboczym (12)
obok siebie swymi pierwszymi stronami czołowymi (31)
w jednej płaszczyźnie, po czym są one profilowane za
pomocą frezu (16) przeprowadzanego przez te pierwsze
strony, a następnie są transportowane jako pakiet na
stół boczny (38) tak, iż ich tylne strony czołowe (39)
układają się w płaszczyźnie obróbki frezu, po czym te
tylne strony czołowe (39) są profilowane za pomocą
frezu (16) i zaopatrywane są w klej za pomocą urzą
dzenia (40) nakładającego klej.
87
lub powłoki z roztworów aromatycznych poliamidów
składających się co najmniej w 50% molowych z linio
wych aromatycznych poliamidów o powtarzalnych jed
nostkach strukturalnych o wzorze 1 i o zredukowanej
lepkości właściwej wynoszącej co najmniej 1,0 mierzo
nej przy użyciu 0,2 g polimeru, w 100 ml stężonego kwa
su siarkowego, w temperaturze 20°C, znamienny tym,
że jako rozpuszczalnik dla poliamidów stosuje się N-alkilolaktam o wzorze 2, w którym R oznacza rodnik
alkilowy o 1 - 4 atomach węgla, n oznacza liczbę cał
kowitą 5 - 7 z tym, że atomy wodoru grup metyleno
wych są ewentualnie w całości lub częściowo zastąpio
ne grupami alkilowymi o 1-4 atomach węgla.
39a3
(P. 138512)
31.01.1970.
Pierwszeństwo: 5.02.1969 - Francja
Sideł S.A., Le Havre, Francja (Hubert Blanchard).
39a-
(P. 138666)
6.02.1970.
Experimentalnoe Proizvodstvo Po Razrabotke i Izgotovleniju Sredstv Mekhanizatsii v Stroitelstve Trestá
„Kievorgstroi", Kijów, ZSRR (Meier Izrailevich Ostrobrod).
Urządzenie do spawania termoplastycznych materia
łów arkuszowych, zwłaszcza linoleum, przy wykorzysta
niu materiału dodatkowego, obtapianego nagrzanym
gazem, zawierające pusty ogrzewany korpus, do którego
doprowadza się gaz i połączoną z korpusem głowicę
spawarki dla doprowadzenia nagrzanego gazu do strefy
spawania, znamienne tym, że jest zaopatrzone w umie
szczony przed strefą spawania przyrząd (9) do wykoń
czenia krawędzi spawanych arkuszy, zawierający wpro
wadzoną do wnęki dyszę (10) doprowadzającą gaz do
spawanych krawędzi bezpośrednio przed strefą spawa
nia i umocowany na korpusie bezpośrednio za dyszą
(10), w kierunku przemieszczenia się urządzenia, wałek
(11) mający na cylindrycznej powierzchni opasujący
występ (15), w roboczym położeniu wchodzący w styk
ze spawanymi arkuszami i tworzący w rozegrzanych
krawędziach rowek dla materiału dodatkowego.
39a
(P. 153177)
29.01.1972.
Inventa AG fur Forschung und Patentverwertung,
Zurych, Szwajcaria, (Rudolf Gabler, József Studinka,
Heinz Lussi, Clau Berther).
Sposób wytwarzania ukształtowanych wyrobów bez
użycia nieorganicznych soli, jak włókna, folie, taśmy
Urządzenie do wykonywania wydrążonych korpusów
z mas plastycznych przez wytłaczanie gazem, posiada
jące kilkanaście form umieszczonych na wsporniku
obracającym się w sposób ciągły wokół poziomej osi
i z których każda składa się z półformy stałej i półformy ruchomej równolegle do osi obrotu, a także za
wierające wytłaczarkę wytwarzającą w sposób ciągły
pionowy rurowaty półfabrykat lub rękaw oraz urządze
nie wytłaczające związane z poszczególnymi formami,
znamienne tym, że każda półforma ruchoma (24) jest
sztywno połączona z tłoczyskiem (23) siłownika pneu
matycznego (22) o osi równoległej do osi obrotu i na
którym to tłoczysku jest umieszczona rolka (26) tocząca
się po pochylniach otwierania (65) i zamykania (71) roz
mieszczonych na łukach kół współosiowych z osią obro
tu i zamocowanych na poprzecznej płycie (27) również
współosiowej z tą osią, a znajdującą się z tyłu siło
wników pneumatycznych, przy czym obydwie komory
każdego z siłowników pneumatycznych (22) są odpo
wiednio połączone z zaworami pneumatycznymi otwie
rania (28b) i zamykania (28a) urządzenia programują
cego (28) obracającego się ze wspornikiem form i na
które działają krzywki otwarcia (43) i zamknięcia (44)
tak rozmieszczone w stosunku do odpowiadających im
pochylni (65) (71), że gdy krzywka otwarcia (43) otworzy
odpowiedni zawór (28b), to rolka (26) na tłoczysku siło
wnika pneumatycznego (22) zostaje dociśnięta do wy
giętej krawędzi pochylni otwierania (65) określając
szybkość otwierania formy i podobnie, gdy krzywka za-
88
Nr 15/1973
m y k a n i a (44) o t w o r z y związany z a w ó r (28a) to r o l k a
na tłoczysku siłownika zostaje dociśnięta do w y g i ę t e j
części p o c h y l n i z a m y k a n i a (71) określając szybkość z a
m y k a n i a formy.
39a 3
(P. 141019)
1.06.1970.
P i e r w s z e ń s t w o : 4.06.1969, 5.09.1969 - Wielka B r y t a n i a
G e v a e r t - A g f a N.V.,
VAN CAPPELLEN).
Mortsel,
Belgia,
(Jan
Baptist
Sposób
wytwarzania
błon
z
tworzywa
polimerowego
przez wytłaczanie, znamienny tym, że płynne tworzywo
p o l i m e r o w e w y t ł a c z a się przez o t w ó r szczeliny, a n a s t ę
p n i e p ł y n n ą błonę rozciąga się w z d ł u ż n i e przez o d p r o
w a d z a n i e jej od u s t n i k a formującego z prędkością
większą niż p r ę d k o ś ć w y t ł a c z a n i a , przed w p r o w a d z e
n i e m błony na p o w i e r z c h n i ę chłodzącą, a n a s t ę p n i e k o n
t a k t u j e się błonę p o m i ę d z y u s t n i k i e m f o r m u j ą c y m i p o
wierzchnią chłodzącą, wzdłuż jej p e ł n e j szerokości, z
chłodzoną powierzchnią regulacyjną, k t ó r e j t e m p e r a
t u r a , odległość od u s t n i k a formującego oraz c i e r n y
k o n t a k t p o m i ę d z y tą p o w i e r z c h n i ą i błoną, zapewniają
że na p o w i e r z c h n i błony nie w y t w o r z ą się p r z e w ę ż e n i a .
Urządzenie do stosowania sposobu w e d ł u g zastrz. 1
do 11, z n a m i e n n a t y m , że p o w i e r z c h n i ę chłodzącą s t a
n o w i b ę b e n obrotowy, k t ó r e g o t e m p e r a t u r a jest niższa
od t e m p e r a t u r y zestalania się p o l i m e r u , p r ę d k o ś ć zaś
o b w o d o w a tego b ę b n a j e s t większa niż p r ę d k o ś ć w y
tłaczania błony, przy czym w szczelinie pomiędzy
u s t n i k i e m f o r m u j ą c y m a b ę b n e m chłodzącym jest osa
dzony o b r o t o w y , chłodzony w a ł e k r e g u l a c y j n y o t e m
p e r a t u r z e n i e wyższej, a najlepiej niższej niż t e m p e r a
t u r a b ę b n a chłodzącego, n a k t ó r y t o w a ł e k r e g u l a c y j n y
n a k ł a d a n a jest p ł y n n a błona w y c i ą g a n a o d u s t n i k a for
mującego, k t ó r a n a s t ę p n i e jest przenoszona stycznie n a
b ę b e n chłodzący.
39a 4
Pierwszeństwo:
(P. 140741)
39a 6
(P. 150634)
Pierwszeństwo:
18.09.1971.
21.09.1970 - F r a n c j a
U n i r o y a l S.A., 92, N e u i l l y - S u r - S e i n e , F r a n c j a , (Jean
Leblond).
Sposób formowania i wulkanizacji opony między
przesuwnym i stałym formującym układem i promie
n i o w y m i p r z e n o ś n y m i s e g m e n t a m i k s z t a ł t u j ą c y m i bież
nik opony, z n a m i e n n y t y m , że p o m p o w a n i e p o w i e
t r z e m e l e m e n t u umieszczonego w e w n ą t r z opony d o k o
n y w a n e jest za pomocą r u c h o m e g o formującego u k ł a d u
p r z e s u w a n e g o na oponę z wystarczającą siłą dla u t r z y
m a n i a tego u k ł a d u w miejscu opony p r z y s t o s o w a n e j do
stałego formującego u k ł a d u i p r z y s t o s o w a n e g o u p r z e
dnio do całkowitego z a m k n i ę c i a f o r m y , p r z y u t r z y m y
w a n i u p r z e ś w i t u między p r z y n a j m n i e j j e d n y m f o r m u
j ą c y m u k ł a d e m a s e g m e n t a m i f o r m u j ą c y m i bieżnik
opony, oraz całkowitego z a m k n i ę c i a f o r m y przez stoso
w a n i e p r z e s u w u na formujący u k ł a d i z a s t o s o w a n i u
dostatecznej siły przeznaczonej do w y e l i m i n o w a n i a
p r z e ś w i t u między k s z t a ł t u j ą c y m i u k ł a d a m i i s e g m e n t a
mi f o r m u j ą c y m i bieżnik.
P r a s a do formowania opon według zastrz. 1 z n a m i e n
na t y m , że tłok połączony jest z p o k r y w ą a cylinder
jest p r z e s u w a n y w s t o s u n k u do tej p o k r y w y , przy
czym cylinder t e n połączony jest z r u c h o m y m f o r m u
jącym układem.
19.05.1970.
Demokratyczna
VEB Plast-und Elastverarbeitungsmaschinen-Kombi
nat, K a r l - M a r x - S t a d t , N R D , (Manfred G r ä s e r ) .
Urządzenie chłodzące zwłaszcza do wytwarzania rur
przez wytłaczanie materiałów termoplastycznych z p i e r
ścieniowej dyszy szczelinowej n a r z ę d z i a w y t ł a c z a r k i
oraz w y d m u c h i w a n i e wytłoczonej r u r y przy z a s t o s o w a
niu j e d n e g o z s y s t e m ó w chłodzenia, obejmującego w y
d m u c h a n ą r u r ę ze szczeliną powietrzną, z n a m i e n n e
t y m , że na płycie p r o w a d n i c z e j (4) za pomocą ś r u b
p r z e s t a w n y c h (5) z a m o c o w a n a j e s t o b u d o w a (21) z d o
p r o w a d z e n i a m i (1) p o w i e t r z a oraz p ł y t k i (7), z ł o p a t k a
mi k i e r u j ą c y m i (8) j a k r ó w n i e ż rozdzielacz (9), w p r o
w a d z o n y w poprzeczny p r z e k r ó j w y l o t u przez k o m o r ę
w y r ó w n a w c z ą (18) z u m o c o w a n y m filtrem s i t o w y m (13),
p r z y czym rozdzielacz (9) ma p r o m i e n i o w o z a k r z y w i o n e
k a n a ł y d o p r o w a d z a j ą c e (10), umieszczone ślizgająco
się i p r o m i e n i o w o .
39a6
(P. 155110)
Pierwszeństwo:
29.04.1972.
29.04.1971 - H o l a n d i a
I n d u s t r i ë l e O n d e r n e m i n g W a v i n N.V., Zwolle, H o
landia, (Hein Bulters, Gerit Heidemann, Warner Jan de
Putter).
Sposób wytwarzania giętkich rur m a j ą c y c h p r z y n a j
m n i e j w e w n ę t r z n ą co n a j m n i e j wzmocnioną w ł ó k n e m
Nr 15/1973
powłokę z gumy syntetycznej i zewnętrzną wzmocnioną
włóknem powłokę z gumy syntetycznej, pomię
dzy którymi znajduje się co najmniej jedna war
stwa pośrednia wykonana z nieorganicznego wypełnia
cza i gumy syntetycznej, znamienny tym, że na ze
wnętrzną powłokę wykonaną z gumy syntetycznej
wzmocnionej włóknem nakłada się warstwę pośrednią,
ktorą stanowią pokryte gumą cząstki wypełniacza uzy
skiwane w ten sposób, że wytryskiwany strumień roz
drobnionej pod działaniem ciśnienia gumy syntetycznej
kieruje się na strumień luźno związanych cząstek mate
riału nieorganicznego, następnie na zewnętrzną po
wierzchnię warstwy pośredniej utworzonej z połączo
nych gumą cząstek nieorganicznych nakłada się ze
wnętrzną powłokę wykonaną z gumy syntetycznej
wzmocnionej włóknem, po czym gumę pokrywającą
cząsteczki nieorganiczne oraz wchodzącą w skład po
włok zewnętrznej i wewnętrznej poddaje się wulkani
zacji.
1-12, zaopatrzone w trzpień, układ do nawijania we
wnętrznej wzmocnionej włóknem powłoki oraz układ
do nakładania pośredniej warstwy będącej mieszaniną
gumy syntetycznej z cząsteczkami materiału nieorga
nicznego, znamienne tym, że posiada podajnik pozwala
jący otrzymać luźny strumień cząstek materiału nie
organicznego oraz układ doprowadzający gumę, z któ
rego strumień rozdrobnionych cząstek gumy syntetycz
nej wytryskiwany jest w ten sposób, że napotyka na
luźny strumień cząstek materiału nieorganicznego.
89
poliuretanowej i z żywic sztucznych przez ujednorodnienie składników reakcji w komorze mieszalnikowej,
znamienna tym, że otwory (12) kurków (7) umieszczo
nych w głowicy mieszalnej (5) mają kształt litery „T",
a otwór przyłączeniowy usytuowany jest przez ułożyskowanie (8) kurków w położeniu włączonym współosio
wo z przelotową częścią otworu (12) kurka.
39b1
(P. 141102)
5.06.1970.
Zjednoczone Zespoły Gospodarcze Sp. z o.o., Warsza
wa, (Kazimierz Borodziński, Andrzej Głuski, Ksawery
Borodziński).
Sposób otrzymywania modyfikowanego tworzywa ter
moplastycznego z octanu celulozy, znamienny tym, że
octan celulozy plastyfikuje się korzystnie ftalanem
dwubutylu, po czym wprowadza się mieszaninę oleju
silikonowego w ilości 0,05 do 0,1% wagowych i oligome
rów metakrylanu metylu w ilości 1 do 5% wagowych
w stosunku do nieplastyfikowanego octanu celulozy.
39b3
(P. 138219)
17.01.1970.
Zakłady Chemiczne „Oświęcim", Oświęcim, (Wiesława
Krzemień, Erwin Krótki, Edward Grzywa, Eugeniusz
Motysia, Józef Gołdynia, Gustaw Rodzinka, Maria Nie
zgoda, Zofia Bajdak, Zofia Wójcik).
Sposób wytwarzania lateksów kauczukowych o ulep
szonych własnościach, zawierających grupy funkcyjne,
mających zastosowanie do impregnacji kordów, wykań
czania skór i innych, znamienny tym, że prowadzi się
trójskładnikową kopolimeryzację emulsyjną butadienu,
styrenu lub innego monomeru winylowego i aldehydu
krotonowego wobec małych ilości akrylonitrylu lub
metakrylanu metylu.
39b3
(P. 138220)
17.01.1970.
Zakłady Chemiczne „Oświęcim", Oświęcim, (Wiesława
Krzemień, Erwin Krótki, Jadwiga Sachajdak, Alicja
Bartosz).
39a?
(P. 140832)
23.05.1970.
Demokratyczna
VEB Plast-und Elastverarbeitungsmachinenkombinat
Karl-Marx-Stadt, NRD, (Walter Stey, Stephan Sorge,
Klaus Grüttmoller, Peter Buss).
Głowica mieszalna urządzenia do mieszania dwóch
ciekłych składników, zwłaszcza do wytwarzania piany
Sposób wytwarzania modyfikowanego lateksu butadienowo-styrenowego, przydatnego zwłaszcza do wy
robów gąbczastych, znamienny tym, że prowadzi się
kopolimeryzację emulsyjną 45 do 80 części wagowych
butadienu, 15 do 30 części wagowych styrenu i 5 do 25
części wagowych metakrylanu metylu w temperaturze
od 0 do 60°C do uzyskania konwersji 60 do 70% a na
stępnie uzyskany lateks aglomeruje się w sposób che
miczny lub fizyczny i poddaje zatężaniu, do uzyskania
co najmniej 58% wagowych substancji stałej.
39b3
(P. 141142)
8.06.1970.
Instytut Przemysłu Gumowego „Stomil", Warszawa,
(Jan Gorczyński, Włodzimierz Wdowiarek, Antoni Żarczyński, Andrzej Żupański, Wanda Świerczyńska, Maria
Trzcińska, Mieczysław Zając, Maria Wypych, Jan Kruk,
Janina Wdowiak).
Mieszanka gumowa na korki do zamykania leków
zwłaszcza antybiotyków, na bazie kauczuku dająca się
wulkanizować siarką wobec napełniaczy, przyśpiesza
czy, stabilizatorów itp. znamienna tym, że zawiera do
datek rozdrobnionego ciała stałego nietoksycznego
i chemicznie obojętnego, o rozwiniętej powierzchni
właściwej (adsorbcyjnej) nie mniejszej niż 350 m2/g,
przy czym dodawana ilość wynosi od 0,1 do 20 części
wagowych na 100 części wagowych kauczuku.
39b3
(P. 149519)
17.07.1971.
Deutsche Gold - und Silber-Scheidenstalt Vormals
Roessler, Frankfurt, NRF, (Gottfried Rocktäschel, Frie
drich Thura, Horst Fleischhauer, Werner Schwarze,
Hermann Westlinning).
Biuletyn - 12
90
Sposób sieciowania względnie wulkanizowania m i e
szanek s k ł a d a j ą c y c h się z jednego l u b k i l k u o r g a n i c z
nych p o l i m e r ó w , zwłaszcza e l a s t o m e r ó w , z s u b s t a n c j i
nieorganicznych, zwłaszcza z jednego l u b k i l k u w z m a c
niających wypełniaczy, ś r o d k ó w sieciujących w z g l ę d n i e
wuilkanizujących, e w e n t u a l n i e z przyśpieszaczy i e w e n
t u a l n i e z jednego l u b k i l k u związków z n a n y c h w t e c h
nice t w o r z y w sztucznych l u b g u m y , takich j a k środki
cio o c h r o n y p r z e d s t a r z e n i e m , p r z e t w ó r c z e ś r o d k i p o
mocnicze, zmiękczacze i stabilizatory zabezpieczające
p r z e d d z i a ł a n i e m ciepła l u b ś w i a t ł a , z n a m i e n n y tym, że
do m i e s z a n k i d o d a t k o w o w p r o w a d z a się i r ó w n o m i e r n i e
r o z p r o w a d z a co n a j m n i e j j e d e n zawierający s i a r k ę org a n o o r g a n o k s y s i l a n o wzorze A - X - Z , w k t ó r y m A
oznacza u g r u p o w a n i e o w z o r a c h N s C - S - , R - S - ,
R O - C S - S - , R S - C S - S - , i R 1 - C S - S - , w których
R i R 1 oznaczają j e d n o w a r t o ś c i o w y r o d n i k organiczny,
n a s y c o n y l u b nienasycony, rozgałęziony l u b n i e r o z g a łęziony, acykliczny, cykliczny, heterocykliczny l u b h e t e r o a r o m a t y c z n y zawierający 1 - 1 5 a t o m ó w węgla i 1 - 5
h e t e r o a t o m ó w spośród a t o m ó w azotu, t l e n u i siarki,
X oznacza d w u w a r t o ś c i o w y r o d n i k organiczny, n a s y
cony l u b n i e n a s y c o n y l u b w i e l o k r o t n i e nienasycony,
rozgałęziony l u b nierozgałęziony, zawierający c o n a j
m n i e j 3 a t o m y węgla w ł a ń c u c h u g ł ó w n y m , acykliczny,
cykliczny, d w u - l u b trójcykliczny, zawierający 3 - 1 8
a t o m ó w węgla, przy k t ó r y c h a t o m y w o d o r u są e w e n t u
alnie p o d s t a w i o n e przez a t o m chlorowca, p s e u d o c h l o rowca, g r u p ę fenylową, chlorowcofenylową, alkilo l u b d w u a l k i l o f e n y l o w ą zawierającą w r o d n i k u a l k i l o
w y m 1 - 3 a t o m ó w węgla, p r z y czym p o d s t a w n i k X
ewentualnie zawiera jeden lub kilka heteroatomów
tlenu, azotu, siarki i/lub fosforu, l u b poprzez te h e t e r o
a t o m y e w e n t u a l n i e jest połączony cyklicznie, a Z o z n a
cza u g r u p o w a n i e o w z o r a c h - S i R " ( O R ' ) 2 , - S i ( O R ' ) ; ,
-Si(OR')2-O-Si(OR')3, -Si(OR')2-NH-Si/OR'3, - S i
(OR')2-O-Si(OR')2-X-A i -Si(OR')2-NH-Si(OR')9- X - A , w k t ó r y c h R ' i R" oznaczają j e d n a k o w e l u b
różne rodniki o wzorach - C H 3 , - C H 2 - C H 3 , - C H 9 - C H 2 - C H . 3 , -CH(CH3)2 i - C H 2 - C H 9 - C H 2 - C H 3 , po
czym uzyskaną m i e s z a n i n ę w z n a n y sposób k s z t a ł t u j e
się i sieciuje w z g l ę d n i e w u l k a n i z u j e .
39b4
(P. 135461)
20.08.1969.
F a r b w e r k e Hoechst A.G. v o r m a l s Meister L u c i u s
u. Bruning, Frankfurt n/Menem, Niemiecka Republika
F e d e r a l n a (Bernd Dietrich, K a r l D i e t h e r Keil).
Sposób
homopolimeryzacji
i
kopolimeryzacji
olefin
o wzorze ogólnym R-CH=CH2, w którym R oznacza
w o d ó r l u b g r u p ę węglowodorową zawierającą 1 do 10
a t o m ó w węgla, w roztworze, zawiesinie l u b fazie gazo
w e j , w t e m p e r a t u r z e od 20 do 150°C, pod ciśnieniem do
50 at, w obecności k a t a l i z a t o r a mieszanego, s k ł a d a j ą c e
go się z p r o d u k t u r e a k c j i związku t y t a n u i związku
m a g n e z u , stanowiącego s k ł a d n i k A, i związku glinoorganicznego stanowiącego s k ł a d n i k B, w szczególnym
p r z y p a d k u z r e g u l o w a n i e m ciężaru cząsteczkowego za
pomocą w o d o r u , z n a m i e n n y t y m , ż e p o l i m e r y z a c j ę p r o
w a d z i się w obecności k a t a l i z a t o r a mieszanego, k t ó r e g o
s k ł a d n i k A został w y t w o r z o n y przez p r z e r e a g o w a n i e
a l k o h o l a n u m a g n e z u z z a w i e r a j ą c y m chlorowiec związ
kiem czterowartościowego tytanu.
39b4
(P. 140848)
25.05.1970.
P i e r w s z e ń s t w o : 28.05.1969 - Włochy
M o n t e c a t i n i Edison S.p.A., Mediolan, Włochy, (Alber
to O m a c i n i , Egidio Cervi).
Mieszanki termoplastyczne polimeryczne do izolacji
kabli elektroenergetycznych, z a w i e r a j ą c e t w o r z y w o p o
l i m e r y c z n e z d o d a t k a m i , t a k i m i jak plastyfikatory, s t a
bilizatory cieplne i ś w i e t l n e , s m a r y , w y p e ł n i a c z e m i n e
r a l n e i t y m podobne, z n a m i e n n e t y m , że j a k o m a t e r i a ł
p o l i m e r y c z n y zawierają p o l i m e r i/lub k o p o l i m e r c h l o r
ku w i n y l u o w y s o k i m s t o p n i u s t e r e o - r e g u l a r n o ś c i .
N r 15/1973
39b4
(P. 141020)
Pierwszeństwo:
3.06 1969,
1.06.1970.
14.11.1969 - H o l a n d i a
S t a m i c a r b o n N. V., H e e r l e n , H o l a n d i a , ( C o r n e u s E m i l e
Valerius V a n d e n Berg, L e o n a r d Jozef T u m m e r s , J a n
M a r i a H o u b e n T h e o d o r u s Pultes).
Sposób wytwarzania polimerów alkilenowych n a d r o
dze polimeryzacji j e d n e g o l u b w i e l u a l k i l e n ó w , p r o w a
dzonej w c i e k ł y m ś r o d o w i s k u ś r o d k a rozdzielającego,
w t e m p e r a t u r z e podwyższonej, w obecności k a t a l i z a t o r a
w y t w o r z o n e g o przez zmieszanie związku t y t a n u ze zdol
n y m d o r e d u k c j i związkiem m e t a l o o r g a n i c z n y m , p r o w a
dzonej do w y t w o r z e n i a r o z t w o r u p o l i m e r u alkilenowego, z n a m i e n n y t y m , że p o l i m e r y z a c j ę p r o w a d z i się
w t e m p e r a t u r z e wyższej od 110°C, w obecności k a t a l i
zatora w y t w o r z o n e g o przez zmieszanie h a l o g e n k u t y
t a n u ze związkiem o ogólnym w z o r z e A I R 3 _ m X m , w k t ó
r y m R oznacza g r u p ę w ę g l o w o d o r o w ą o 1 - 30 a t o
m a c h węgla, X oznacza a t o m chlorowca, a s y m b o l m
oznacza w a r t o ś ć liczbową 1 - 3 i z w i ą z k i e m m a g n e z o o r g a n i c z n y m , przy u t r z y m a n i u odpowiedniego s t o s u n k u
molowego związku m a g n e z o o r g a n i c z n e g o do związku
glinowego określonego w z o r e m ( m - a ) : B , w k t ó r y m
symbol m oznacza ilość a t o m ó w c h l o r o w c a związanych
z j e d n y m a t o m e m glinu związku glinowego, A oznacza
w a r t o ś ć liczbową od - 0 , 7 5 , do 0,97, zaś Β oznacza w a r
tość liczbową 2 , 2 - 2 , 7 , przy u t r z y m a n i u s t o s u n k u m o l o
wego związku glinowego do związku t y t a n u w z a k r e
sie wartości liczbowej nie wyższej od 2000.
39b4
(P. 153199)
Pierwszeństwo:
31.01.1972.
8.02.1971 - W i e l k a B r y t a n i a
ka Brytania (James Ducan Pont, Michael John Waghorn).
Mieszanka dyspersyjna polimeru w cieczy organicz
nej, zwłaszcza jako składnik powłoki malarskiej, s t a
bilizowana p o l i m e r y c z n y m s t a b i l i z a t o r e m ulegającym
asocjacji z r o z p r o s z o n y m i c z ą s t k a m i z d y s p e r g o w a n e g o
p o l i m e r u i solwatacji przez ciecz organiczną, związa
n y m k o w a l e n c y j n i e z p o l i m e r e m przez p o d d a n i e go
reakcji c h e m i c z n e j ze z d y s p e r g o w a n y m p o l i m e r e m ,
tworząc wokół cząstek p o l i m e r u stabilizującą b a r i e r ę
przestrzenną, z n a m i e n n a t y m , że ciecz o r g a n i c z n a za
w i e r a 4 0 - 7 0 % w a g o w y c h rozpuszczalnika z d y s p e r g o
wanego polimeru.
39b 4
(P. 153238)
Pierwszeństwo:
2.02.1972.
3.02.1971 - Włochy
S n a m P r o g e t t i S.p.A. Mediolan, Włochy (Gianpaolo
Giuliami, S e b a s t i a n o Cesca, Mario Bruzzone).
Sposób
wytwarzania
nowych
kopolimerów
etylenu,
mających łańcuch rozgałęziony, znamienny tym, że ety
len p o d d a j e się w t e m p e r a t u r z e - 1 0 0 ° C do 100°C p r o
cesowi k o p o l i m e r y z a c j i z p o l l e n a m i z a w i e r a j ą c y m i co
n a j m n i e j 2 sprzężone w i ą z a n i a p o d w ó j n e , należącymi
do g r u p y p o l i m e r ó w policyklicznych z a w i e r a j ą c y c h
u k ł a d e n d o m e t y l e n o w y s k o n d e n s o w a n y w pozycji orto
z innym pierścieniem węglowodorowym i w których
d w a a t o m y w ę g l a w s p ó l n e dla d w ó c h pierścieni należą
do u k ł a d u sprzężonego dienu, k t ó r e g o p o d w ó j n e wią
zania są w p i e r ś c i e n i u nie b ę d ą c y m p i e r ś c i e n i e m endom e t y l e n o w y m , albo z p o l i e n a m i m a j ą c y m i r o d n i k alk i l i d e n o w y sprzężony z p o d w ó j n y m w i ą z a n i e m p i e r
ścienia należącego do u k ł a d u endocyklicznego, albo
z związkami p o l i e n o w y m i u t w o r z o n y m i z r o d n i k a n o r bornenu podstawionego liniowym rodnikiem alkadien o w y m l u b r o d n i k i e m c y k l o d i e n o w y m , k t ó r y może być
związany z r o d n i k i e m n o r b o r n e n o w y m b e z p o ś r e d n i o l u b
przez r o d n i k m e t y l e n o w y .
Sposób w e d ł u g zastrz. 1 i 2, z n a m i e n n y t y m , że r e a k c j ę
polimeryzacji p r o w a d z i się w 2 stadiach, przy czym w
Nr 15/1973
pierwszym stadium wytwarza się niskocząsteezkowy ko
polimer etylenu z polienem, prowadząc reakcję w obec
ności złożonego z katalizatora, składającego się ze
związku metalu przejściowego należącego do IV-VIII
grupy okresowego układu pierwiastków i związku glinu
o właściwościach redukujących mającego ogólny wzór
AlR0X1 X 2 n Z, w którym R0 oznacza rodnik alkilowy
o 1-20 atomach węgla lub atom wodoru, X1 i X 2 są jed
nakowe lub różne i mają znaczenia podane wyżej dla R0
lub oznaczają atomy chlorowców albo rodniki drugorzędowych amin, Z oznacza zasadę Lewis'a, a R1 oznacza
liczbę 0, 1 lub 2 po czym w drugim stadium do roztworu
otrzymanego polimeru dodaje się kationowych promoto
rów powodując powstawanie wiązań poprzecznych na
skutek łączenia się polienowych układów podwójnych
wiązań sprzężonych należących do dwóch różnych czą
steczek, stosując jako promotory kwasy Lewis'a kwasy
protonowe lub układy mieszane, zawierające halogenki
pierwiastków należących do grup I I - V I I I okresowego
układu pierwiastków lub halogenki ich alkilowych po
chodnych lub związki takie jak SO Cl2, Cl2 związków
o wzorze R Cl, w którym R oznacza rodnik alkilowy
lub związki o wzorze AH, w którym A oznacza anion.
39b4
(P. 153239)
2.02.1972.
Snam Progetti S.p.A. Mediolan, Włochy (Anacleto
Clementi, Roberto Battini).
Sposób polimeryzowania olefin pod ciśnieniem 10005000 atm., w obecności odpowiednich katalizatorów i ini
cjatorów polimeryzacji, w rurowym reaktorze, z za
wracaniem nie przereagowanej olefiny do reaktora,
znamienny tym, że mieszaninę produktu poliolefinowego, nieprzereagowanej olefiny i innych związków za
wartych w mieszaninie w strefie reakcyjnej, poddaje się
rozprężaniu w rurowym urządzeniu, ewentualnie chło
dzonym, mającym wewnętrzną średnicę znacznie mniej
szą od wewnętrznej średnicy reaktora, przy czym roz
pręża się do ciśnienia i temperatury znacznie niższych
niż ciśnienie i temperatura mieszaniny w reaktorze.
39b4
(P. 153261)
3.02.1972.
Patent dodatkowy do patentu nr Ρ 122374
Pierwszeństwo: 5.02.1971 - Belgia
Solvay et Cie, Bruksela, Belgia (Jean Golstein)
Sposób polimeryzacji i/lub kopolimeryzacji chlorku
winylu w fazie gazowej, w obecności co najmniej jed
nego katalizatora wolnorodnikowego i substancji sta
łej, obojętnej w warunkach polimeryzacji, pod ciśnie
niem niższym od prężności pary nasyconej monomeru
w temperaturze polimeryzacji, według patentu główne
go nr (P-122 374), znamienny tym, że monomer
doprowadza się do reaktora w postaci ciekłej gdzie ule
ga on całkowitemu odparowaniu, przy czym jego do
pływ steruje się temperaturą w taki sposób, że wzra
sta ze wzrostem temperatury, a stałą, wybraną wartość
ciśnienia, niższą od prężności pary nasyconej, utrzymuje
się za pomocą regulowania odprowadzanego gazowego
monomeru.
znamienne tym. że składa się z reaktora polimeryzacji,
z urządzenia do regulowanego doprowadzania do reak
tora monomeru lub monomerów w postaci ciekłej,
w temperaturze panującej w reaktorze, z urządzenia do
odprowadzania gazowego monomeru lub monomerów
powstających w wyniku odparowania monomeru lub
monomerów ciekłych, w taki sposób, że ciśnienie w śro
dowisku reakcyjnym pozostaje stałe, z urządzenia do
skraplania i zawracania do obiegu monomeru lub mo
nomerów uchodzących z reaktora oraz z urządzenia
umożliwiającego wprowadzanie do reaktora kataliza
tora lub katalizatorów.
39b4
91
(P. 153802)
1.03.1972.
Snam Progetti S.p.A., Mediolan, Włochy, (Renato De
Simone, Allesandro Beranger. Antonietta Scaramucci).
Sposób zapobiegania polimeryzacji sprzężonych wę
glowodorów dienowych w temperaturze 115-160°C
znamienny tym, że do roztworu z którego oddziela się
dieny dodaje się jako inhibitory polimeryzacji pochod
ne chlorowcochinonów w ilości 50-200 części wagowych
na milion.
39b4
(P. 153941)
9.03.1972.
Stamicarbon N. V., Heerlen, Holandia, (Henricus Ma
ria Johannes Corneus Greemers, Renier Jozef Lambertus Graff, Hendrinus Marinus Verschoor).
Sposób polimeryzowania jednej lub kilku α-olefín
ewentualnie z jednym lub kilkoma wielokrotnie niena
syconymi węglowodorami w ciekłym środku rozprowa
dzającym i/lub ciekłych monomerach w obecności ka
talizatora, otrzymanego przez dodanie związku glinoorganicznego przed i/lub podczas polimeryzacji do pro
duktu reakcji czterowartościowego związku tytanu
i/albo innego związku metalu przejściowego w szczegól
ności związku wanadu i związku metaloorganicznego,
znamienny tym, że polimeryzację przeprowadza się w
obecności katalizatora, który jest wytworzony w ten
sposób, że związek chlorowcoglinowy o ogólnym wzorze
Rm,AIX3_m, w którym symbole R mają jednakowe lub
różne znaczenie i każdy oznacza rodnik węglowodoro
wy o 1-30 atomach węgla, każdy symbol X oznacza
atom chlorowca a m jest liczbą całkowitą lub ułam
kowa mniejszą od 3, poddaje się reakcji ze związkiem
magnezoorganicznym, a następnie tę mieszaninę reak
cyjna łączy się z czterowartościowym związkiem tyta
nu i/albo innym związkiem metalu przejściowego,
w szczególności związkiem wanadu, po redukcji przy
najmniej większej części czterowartościowego tytanu
i/albo innego metalu przejściowego ewentualnie utwo
rzona zawiesinę katalizatora wymywa się i/albo ogrze
wa, i w końcu ten produkt reakcji przed i/albo po
wprowadzeniu go do strefy polimeryzacji, aktywuje się
związkiem glinoorganicznym.
39b5
(P. 141111)
5.06.1970.
Ciba Société Anonyme, Bazylea, Szwajcaria.
Sposób wytwarzania trwałych preparatów będących
produktami reakcji związków epoksydowych z amina
mi, znamienny tym, że produkt a) otrzymany przez
reakcję co najmniej jednego związku epoksydowego a')
zawierającego w cząsteczce przynajmniej 2 grupy epo
ksydowe, z co najmniej jednym organicznym kwasem
karboksylowym a"), zawierającym w cząsteczce przy
najmniej 2 grupy karboksylowe, przy czym stosunek
równoważników grup epoksydowych do grup kwaso
wych w tym produkcie wynosi 1:0,1 do 1:0.8, poddaje
sie w obecności organicznego rozpuszczalnika reakcji
z aminą b') zawierająca co najmniej 2 grupy aminowe,
z których każda ma przynajmniej jeden atom wodoru
zwiazany z atomem azotu, albo z produktem reakcji
aminy b') ze związkiem epoksydowym o co najmniej
2 gruoach epoksydowych, przy czym stosunek rów
noważników wodoru związanego z azotem aminowym
do grup epoksydowych wynosi 3:1 do 11:1. a stosunek
równoważnika grup epoksydowych w produkcie reakcji do wodoru związanego z azotem aminowym wvnosi 1:2 do 1:10 i najpóźniej po zakończeniu reakcji do
otrzymanego produktu dodaje się tyle kwasu, aby próbka mieszaniny reakcyjnej rozcieńczona wodą miała
wartość pH 2 - 8 .
92
39b 3
(P. 153806)
Pierwszeństwo:
1.03.1972.
2.03.1971 - N R F
B a d i s c h e Anilin - u n d S o d a - F a b r i k AG., L u d w i g
shafen, N R F , (Friedrich B r u n n m n e l l e r , H e r m a n Schatz,
J o h a n n Mayer, Otto Grabowsky).
Sposób wytwarzania roztworów aminoplastów m e t o
dą ciągłą p r z e z k o n d e n s a c j ę s u b s t a n c j i t w o r z ą c y c h amin o p l a s t y z f o r m a l d e h y d e m w obecności m i e s z a n i n y k a
talizatorów, złożonej z a m o n i a k u l u b a m i n y i k w a s u
l u b ich soli k w a ś n y c h w j e d n o r o d n y m r o z t w o r z e w o d
n y m w t e m p e r a t u r z e w r z e n i a l u b w pobliżu t e m p e r a
t u r y w r z e n i a r o z t w o r u w mieszalnikach, z n a m i e n n y
t y m , że r e a k c j ę p r z e p r o w a d z a się w n a s t ę p u j ą c y c h k o
lejno po sobie co n a j m n i e j t r z e c h m i e s z a l n i k a c h z m i e
s z a n i e m w s t e c z n y m r o z t w o r u , p r z y czym d o d a w a n e
ilości m i e s z a n i n y k a t a l i z a t o r ó w i ilości s u b s t a n c j i t w o
rzących a m i n o p l a s t y , k t ó r y c h p o d s t a w o w ą część po
z m i e s z a n i u z r o z t w o r e m f o r m a l d e h y d u w p r o w a d z a się
do p i e r w s z e g o mieszalnika, a pozostałą p o t r z e b n ą ilość
w postaci co n a j m n i e j j e d n e j dalszej porcji dozuje się
do jednego z n a s t ę p n y c h mieszalników, d o b i e r a się
w t a k i sposób, że w p i e r w s z y m m i e s z a l n i k u u t r z y m u j e
się s t o s u n e k m o l o w y f o r m a l d e h y d u d o s k ł a d n i k a t w o
rzącego a m i n o p l a s t y w g r a n i c a c h 2, 1 - 3 i w a r t o ś ć pH
5,5-7,5, w następnym mieszalniku lub w następnych
m i e s z a l n i k a c h u t r z y m u j e się s t o s u n e k m o l o w y for
m a l d e h y d u do s k ł a d n i k a tworzącego a m i n o p l a s t y w g r a
nicach 1,6-2,6, szczególnie 1,8-2,1 i w a r t o ś ć pH 4 , 0 - 6 , 0 ,
a w o s t a t n i m m i e s z a l n i k u u t r z y m u j e się s t o s u n e k m o
l o w y f o r m a l d e h y d u d o s k ł a d n i k a tworzącego a m i n o p l a
sty w g r a n i c a c h 1,4-2,2 i w a r t o ś ć pH 5 , 5 - 7 , 5 .
39b c
(P. 153989)
10.03.1972.
Ameryki
R o h m a n d H a a s C o m p a n y , Filadelfia, S t a n y Z j e d n o
czone A m e r y k i , ( J o h n G e o r g B r o d n y a n , D o n a l d F r a n c i s
Holloway, S t a n l e y L e Sota).
Sposób wytwarzania pokryć piankowych, zwłaszcza
do wykańczania skóry, sztucznej skóry i materiałów
skóropodobnych,
znamienny
tym,
że
płynną
piankową
m i e s z a n k ę l a t e k s o w ą s t y k a się b e z p o ś r e d n i o z w y b r a
n y m p o d k ł a d e m , częściowo o d p a r o w u j e się i n situ m i e
szanką p i a n k o w ą , a n a s t ę p n i e ściska się ją, a b y u z y s
k a ć znaczny stopień zgniecenia przylegającej p i a n k i ,
po czym p r a s u j e się l u b w y t ł a c z a o b r o b i o n y m a t e r i a ł ,
aby osiągnąć o p t y m a l n e p r z y l e g a n i e w w a l c o w a n e j do
podłoża p i a n k i i n a d a n i a p o w i e r z c h n i deseniu innego
niż deseń n i e p o k r y t e g o podłoża, a n a s t ę p n i e o g r z e w a
się i suszy w w a l c o w a n e do podłoża p o k r y c i e p i a n k o w e ,
a b y je u t w a r d z i ć i u z y s k a ć najlepsze właściwości fi
zyczne.
39b 8
(P. 140117)
Nr 15/1973
Sposób w y k o r z y s t a n i a w a p n i a i m a g n e z u p r z y r a f i
nacji ołowiu o niskich z a w a r t o ś c i a c h bizmutu z n a m i e n
ny t y m , że zdjęte z p o w i e r z c h n i roztopionego ołowiu
zgary z a w i e r a j ą c e b i z m u t zabezpiecza się p r z e d d o s t ę
p e m do nich p o w i e t r z a w szczelnych p o j e m n i k a c h .
40a
(P. 146513)
Pierwszeństwo:
26.03.1971.
10.09.1970 - N i e m i e c k a R e p u b l i k a F e
deralna
Metallgesellschaft A G .
Frankfurt
(Manfred S c h m i d t , F r e d Stieler).
(Main),
NRF,
Sposób wytwarzania spieku zawierającego tlenek
z metody przewałowej dla pieca szybowego do w y t a
piania c y n k u , z n a m i e n n y t y m , że t l e n e k z m e t o d y p r z e
wałowej przed dodaniem do mieszanki spiekowej pod
daje się o d d z i e l n e m u h o m o g e n i z u j ą c e m u n a w i l g o t n i e niu i zagęszczeniu.
40c
(P. 139594)
25.03.1970.
A l u t e r v A l u m í n i u m i p a r i T e r r e z ö Va'llat, B u d a p e s z t ,
Węgry, (József Inrefi, M i h á l y Tóth).
Elektrolizer do wytwarzania aluminium z jedną l u b
większą liczbę anod o p i o n o w y m d o p r o w a d z a n i u p r ą d u ,
z szyną anodową, k o n s t r u k c j ą nośną i u r z ą d z e n i e m
do p r z e s u w u a n o d y o r a z z płaszczem a n o d o w y m , z n a
m i e n n y t y m , że: szyna a n o d o w a (1) p o s i a d a k i l k a p o
w i e r z c h n i (2) p r z e k a z y w a n i a p r ą d u , k t ó r y m i są w k l ę s ł e
segmenty wewnętrznej powierzchni cylindra o k r a w ę
dziach r ó w n o l e g ł y c h do jego osi, p r z y czym oś c y l i n d r a
p o k r y w a się z osią t r z p i e n i a a n o d o w e g o a w p r z y p a d
ku g r a n i c z n y m p o w i e r z c h n i e p r z e k a z y w a n i a p r ą d u są
pionowe, a p o n a d t o g ó r n a część t r z p i e n i a ma co n a j
m n i e j jedną p o w i e r z c h n i ę (3) zapewniającą e l e k t r y c z
ny k o n t a k t z p o w i e r z c h n i a m i p r z e k a z y w a n i a p r ą d u (2),
mającą k s z t a ł t s e g m e n t u w y p u k ł e j , p i o n o w e j p o w i e r z
chni w a l c a , k t ó r e g o oś w g r a n i c z n y m p r z y p a d k u p o
k r y w a się z osią trzpienia, k t ó r y jest t a k u k s z t a ł t o w a
ny, że k a ż d y p u n k t p o w i e r z c h n i (3) jest od osi t r z p i e
nia o d d a l o n y b a r d z i e j niż znajdujące się w o b r ę b i e p o
w i e r z c h n i s t y k u l u b poniżej jej p u n k t y p o w i e r z c h n i
nie dające k o n t a k t u e l e k t r y c z n e g o , p r z y czym szyna
a n o d o w a jest w y p o s a ż o n a w j e d e n l u b większą liczbę
u r z ą d z e ń zabezpieczających e l e k t r y c z n y k o n t a k t p o
w i e r z c h n i s t y k u (3) j e d n e g o l u b w i ę k s z e j liczby t r z p i e
ni z p o w i e r z c h n i a m i p r z e k a z y w a n i a p r ą d u (2).
18.04.1970.
R a i m u n d Jetzer, H ö h e n w e g , S z w a j c a r i a .
Sposób wytwarzania wyprasok, szczególnie p ł y t p r a
s o w a n y c h , z odpadków pochodzących z gospodarstwa
domowego, rolnego i leśnego, z n a m i e n n y t y m , że w c e
l u u t w o r z e n i a a e r o b o w y c h s u b s t r a t ó w f e r m e n t a c j i od
p a d k i p o d d a j e się a e r o b o w e m u gniciu, a p o w s t a ł y
a e r o b o w y s u b s t r a t f e r m e n t a c j i w celu o t r z y m a n i a s u
chego, w ł ó k n i s t e g o p r o d u k t u g r a n u l o w a n e g o , mającego
d r o b n ą s t r u k t u r ę , o d w a d n i a się do wilgotności poniżej
10% i sterylizuje sie. po czvm w ł ó k n i s t y p r o d u k t g r a
n u l o w a n y miesza się ze s p o i w e m ze sztucznych żywic i
pod o d p o w i e d n i m n a c i s k i e m p r a s u j e w celu o t r z y m a
nia wypraski.
40c
(P. 147798)
Pierwszeństwo:
29.04.1970
27.04.1971.
- Węgry
M e c h a n i k a i M ü r e k , B u d a p e s z t , W ę g r y , (Tibor D r e x ler, Attila F ü z e s , Otto Hoffer, László Lörincz, József
Simon, József S z e k r é n y e s ) .
40a
(P. 138692)
9.02.1970.
B i u r o P r o j e k t ó w P r z e m y s ł u M e t a l i Nieżelaznych
„ B i p r o m e t " , K a t o w i c e , P o l s k a ( A l e k s a n d e r Udrycki,Henryk Jurczyk, Marian Prażmowski).
Sposób wytwarzania gąbki aluminiowej, z n a m i e n n y
tym, że a l u m i n i u m o g r z e w a się p r ą d e m e l e k t r y c z n y m
i po n a g r z a n i u chłodzi, p o czym p o d d a j e elektrolizie,
W elektrolicie z a w i e r a j ą c y m aniony c h l o r o w c a i a l k o -
Nr 15/1973
hol organiczny, w t e m p e r a t u r z e 7 0 - 8 0 ° C , za pomocą
i m p u l s ó w p r ą d u o częstotliwości 2 0 0 - 3 0 0 Hz i n a t ę
żeniu pola od zera do 10 V / m m , p r z y czym a l u m i n i u m
p o d d a j e się p r z e p ł y w o w i p r ą d u w c a ł y m p r z e k r o j u
i chłodzi cieczą, k o r z y s t n i e przez p o l e w a n i e .
U r z ą d z e n i e d o w y k o n y w a n i a sposobu w e d ł u g zastrz.
1 - 3 , z n a m i e n n e t y m , że co n a j m n i e j j e d n a z e l e k t r o d
do elektrolizy p o s i a d a p r z e m i e n n i e umieszczone o t w o
ry (8) o r a z n a d l e w y (9) z m a t e r i a ł u izolacyjnego umieszczone na p o w i e r z c h n i e l e k t r o d y (7).
42c
(P. 131673)
11.02.1969.
I n s t y t u t G o s p o d a r k i W o d n e j , W a r s z a w a ( J a n u s z Bublewski, K l e m e n s T a r n o w s k i ) .
Urządzenie do pomiaru pionowych przemieszczeń
(osiadań) g r u n t u zwłaszcza w z a p o r a c h ziemnych, z n a
m i e n n e t y m , że s k ł a d a się z m a g n e t y c z n y c h r e p e r ó w
w g ł ę b n y c h (A) umieszczonych w g r u n c i e na r ó ż n y c h
poziomach z a p o r y i u s y t u o w a n y c h w o k ó ł p i o n o w e j ,
a m a g n e t y c z n e j r u r y o c h r o n n e j (4), w k t ó r e j p r z e s u w a
się s o n d a (B), z a w i e r a j ą c a zestyk m a g n e t y c z n y (5) p o
łączony k a b l e m (7) z s y g n a l i z a t o r e m (B1).
Sposób p o m i a r u p r z e m i e s z c z e ń p i o n o w y c h (osiadali)
za pomocą u r z ą d z e n i a w e d ł u g z a s t r z e ż e ń 1 i 2, z n a
m i e n n e t y m , że p o m i a r w y k o n u j e się w t a k i m położe
niu sondy Β w s t o s u n k u do m a g n e t y c z n e g o r e p e r u
w g ł ę b n e g o (A), w k t ó r y m n a s t ę p u j e r ó w n o w a g a sił p o
la m a g n e t y c z n e g o działającego na zestyk (5), co p o w o
duje r o z w a r c i e z e s t y k u (5).
93
U r z ą d z e n i e do s t o s o w a n i a sposobu w e d ł u g zastrz. 1
z n a m i e n n e t y m , że ś w i a t ł o w o d y (2) umieszczone są w
t r a p e z o w y m wycięciu o b s a d y ś w i a t ł o w o d ó w (1), k t ó r a
p o s i a d a w bocznych ś c i a n a c h ś r u b y n a s t a w c z e (5) p r z e
znaczone do r e g u l o w a n i a położenia ś w i a t ł o w o d ó w (2)
w z g l ę d e m osi ż a r ó w e k (3), k t ó r y c h p r o m i e n i e ś w i e t l n e
przechodzą p r z e z ś w i a t ł o w o d y (2) oraz k a n a l i k i (7) w y
cięte w dolnej ścianie o b s a d y ś w i a t ł o w o d ó w (1) połą
czonej p r z y pomocy p ł y t k i d y s t a n s o w e j (8) z obsadą
t o t o e l e m e n t ó w (6) w t e n sposób, że p o m i ę d z y obsadą
ś w i a t ł o w o d ó w (1), a obsadą t o t o e l e m e n t ó w (6) u t w o
rzona jest szczelina (10) p r z e z n a c z o n a do umieszczenia
tarczy k o d o w e j .
42d
(P. 148130)
13.05.1971.
G ł ó w n y I n s t y t u t G ó r n i c t w a , K a t o w i c e , (Borys W ą s o
wicz, A n d r z e j S a n e t r a , R o m a n K a ł a h u r , Wojciech
Chlebowski).
C z y t n i k t a ś m s k ł a d a j ą c y się z m a t r y c y diodowej,
układu przekaźników oraz z zamiennika impulsów
r ó w n o l e g ł y c h na s z e r e g o w e i z dalekopisu, z n a m i e n n y
t y m , że ma e k r a n (1), k t ó r e g o p a s y poziome s t a n o w i
p a k i e t odizolowanych od siebie b l a c h (2), a p a s y p i o n o
we, r o w k i (3) w y k o n a n e w b l a c h a c h (2) i z a l a n e izola
c y j n y m m a t e r i a ł e m (4), p r z y czym e k r a n (1) jest połą
czony z diodową m a t r y c ą (5) podającą s y g n a ł y na za
m i e n n i k (6) i m p u l s ó w r ó w n o l e g ł y c h na szeregowe, k t ó
r y t o z a m i e n n i k j e s t s t e r o w a n y z a pomocą u k ł a d u
p r z e k a ź n i k ó w (7) i połączony z d a l e k o p i s e m (8), n a t o
m i a s t u k ł a d p r z e k a ź n i k ó w (7) jest połączony p r z e w o
d e m z w o d z i k i e m (9).
42e
(P. 147478)
9.04.1971,
Główny Instytut Górnictwa, Katowice, (Adam Ma
cura, A n d r z e j S k r z y p e k , A d a m Szebesta).
42d
(P. 147308)
2.04.1971.
Przedsiębiorstwo Robót Elektrycznych „Elektromontaż", P o z n a ń , (Andrzej Fischer, R o m u a l d Bocian).
Sposób o ś w i e t l a n i a t o t o e l e m e n t ó w z n a m i e n n y t y m ,
że do p r z e n o s z e n i a p r o m i e n i ś w i e t l n y c h w y c h o d z ą c y c h
z ż a r ó w e k (3), a oświetlających f o t o e l e m e n t y półprze
w o d n i k o w e (4) użyto ś w i a t ł o w o d ó w (2),
Sposób p o m i a r u n a t ę ż e n i a p r z e p ł y w u cieczy p r z e w o
dzących p r ą d e l e k t r y c z n y o p a r t y n a zasadzie p o m i a r u
n a p i ę c i a i n d u k o w a n e g o w p r z e p ł y w a j ą c e j cieczy przez
pole m a g n e t y c z n e z n a m i e n n y tym, że stosuje się i m
p u l s o w e pole m a g n e t y c z n e i dokonuje się p o m i a r u
w a r t o ś c i napięcia i n d u k o w a n e g o przez to i m p u l s o w e
pole w p r z e p ł y w a j ą c e j cieczy.
Urządzenie do s t o s o w a n i a sposobu w e d ł u g zastrz· 1,
z a o p a t r z o n e w i n d u k c y j n y czujnik p r z e p ł y w u , zna··
Nr 15/1973
94
m i e n n e tym, że ma k o n d e n s a t o r (1) przyłączony z j e d
n e j s t r o n y do c e w k i (3) czujnika i źródła p r ą d u (2),
a z d r u g i e j s t r o n y do ś r o d k o w e g o z e s t y k u p r z e ł ą c z n i k a
(4), k t ó r e g o pozostałe d w a zestyki połączone są o d p o
w i e d n i o z d r u g i m b i e g u n e m źródła (2) p r ą d u i cewką
(3) czujnika.
42e
(P. 148138)
13.05.1971
Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów, War
s z a w a , ( D a n u t a M a r c h e l - W i l n e r , B o g d a n Wilner).
Korektor temperatury i ciśnienia dla przepływomie
rzy zwężkowych gazu posiadających p r z e p o n o w y p r z e
t w o r n i k r ó ż n i c y ciśnień, z n a m i e n n y t y m , ż e p o s i a d a
k r z y w k ę k o r e k c y j n ą (5) umieszczoną w k o m o r z e (1)
p r z e t w o r n i k a i oddziaływującą na jego dźwignię (3),
dociskaną sprężyną (4) do p r z e p o n y p o m i a r o w e j (2)
o r a z osadzoną w s u w a k u (6) w sposób umożliwiający
jej r u c h w k i e r u n k u p r o s t o p a d ł y m do osi w z d ł u ż n e j
s u w a k a p r z y czym s u w a k (6) u ł o ż y s k o w a n y j e s t w k o r
p u s i e (13) i związany s z t y w n o z przeponą k o r e k c y j n ą
(7) umieszczoną między k o m o r ą (1) i komorą (12) o b u
d o w y (11), k t ó r a połączona jest przy pomocy p r z e w o d u
(10) z c z u j n i k i e m t e m p e r a t u r y (8) u m i e s z c z o n y m w
p r z e w o d z i e (9) p r z e p ł y w a j ą c e g o gazu.
42e
(P. 148539)
(P. 146396)
42i
Instytut
Suckwer).
Badań
22.02.1971.
Jądrowych,
Warszawa,
(Szymon
Sposób spektralnej rejestracji temperatury z pozor
nym zwiększeniem optycznej grubości gorących gazów
oparty
na
pomiarze
bezwzględnego
natężenia
central
nej części linii s p e k t r a l n e j z z a s t o s o w a n i e m przecechow a n e g o r e j e s t r a t o r a w funkcji t e m p e r a t u r y w s t ę g o w e j
l a m p y w o l f r a m o w e j , z n a m i e n n y t y m , że pozornego
zwiększenia optycznej grubości gorących gazów d o k o
n u j e się p o p r z e z umieszczenie ich m i ę d z y l u s t r a m i (M1)
i (M2) o w y s o k i m w s p ó ł c z y n n i k u odbicia p r z y czym
w y p r o w a d z e n i e w i ą z k i ś w i a t ł a poza l u s t r a p r z e p r o w a
dza się p r z e z o b r ó t j e d n e g o z nich i s k i e r o w u j e p r o
mień świetlny na spektralny rejestrator temperatury
(R 2 ).
31.05.1971
Polska Akademia Nauk Instytut Automatyki, War
szawa, ( S t a n i s ł a w K a c z a n o w s k i ) .
Urządzenie do dozowania cieczy w określonym sto
sunku m a j ą c e zbiornik z e w n ę t r z n y zawierający jedną
dozowaną ciecz, w k t ó r e j p ł y w a c o n a j m n i e j j e d n e j
zbiornik w e w n ę t r z n y z a w i e r a j ą c y drugą dozowaną
ciecz, p r z y czym zbiorniki są z a o p a t r z o n e w p r z e w o d y
w y p ł y w o w e , z n a m i e n n e t y m , ż e w e w n ę t r z n y zbiornik
(5) z a w i e r a boczne k o m o r y (6) t a k u k s z t a ł t o w a n e , że
stosunek powierzchni przekroju zbiornika w e w n ę t r z n e
go (5), p o p r o w a d z o n e g o r ó w n o l e g l e do l u s t r a cieczy, do
p o w i e r z c h n i p o p r o w a d z o n e g o w tej s a m e j płaszczyźnie
p r z e k r o j u w e w n ę t r z n e g o z b i o r n i k a (5), p o m n i e j s z o n e j
o p o w i e r z c h n i e k o m ó r bocznych, j e s t r ó w n y s t o s u n k o
wi c i ę ż a r u w ł a ś c i w e g o cieczy znajdującej się w w e w
n ę t r z n y m z b i o r n i k u (5) do c i ę ż a r u właściwego cieczy
znajdującej się w z e w n ę t r z n y m z b i o r n i k u (1).
42i
Pierwszeństwo:
(P. 146459)
24.02.1971.
27.02.1970 - S t a n y Zjednoczone A m e
ryki
E.I. Du P o n t de N e m o u r s
(Frederick J o h n G r a d i s h a r ) .
Co., W i l m i n g t o n , USA,
Przyrząd do mierzenia temperatury w o k r e ś l o n y m
zakresie, z a w i e r a j ą c y j a k o w s k a ź n i k t e m p e r a t u r y m a
t e r i a ł rozszerzający się pod w p ł y w e m ciepła, z a m k n i ę
ty w o b u d o w i e tak, że rozszerzanie się tego m a t e r i a ł u
w e w n ą t r z tej o b u d o w y w w y n i k u p o d g r z a n i a do t e m
p e r a t u r y z a w a r t e j w w y m i e n i o n y m o k r e ś l o n y m z góry
zakresie p o w o d u j e r u c h w y m i e n i o n e g o w s k a ź n i k a
t e m p e r a t u r y , k t ó r y t o r u c h jest e w e n t u a l n i e s p r z ę ż o
ny z t e m p e r a t u r ą , k o r z y s t n i e za pomocą w y s k a l o w a n e j
podziałki, z n a m i e n n y t y m , że z a w i e r a rozszerzalny pod
Nr 15/1973
95
w p ł y w e m ciepła m a t e r i a ł (4), k t ó r y s t a n o w i ciało stałe
topniejące w g r a n i c a c h t e m p e r a t u r o b e j m u j ą c y c h w y
m i e n i o n y o k r e ś l o n y z góry z a k r e s , rozszerza się ze
w z r o s t e m t e m p e r a t u r y w o b r ę b i e tego określonego
z góry z a k r e s u w sposób ciągły, k o r z y s t n i e liniowy
i w t y m ż e obrębie w s p ó ł c z y n n i k rozszerzalności ma
w a r t o ś ć co n a j m n i e j 3 razy większą, k o r z y s t n i e 10 r a
zy większą od w s p ó ł c z y n n i k a rozszerzalności cieplnej
w y m i e n i o n e j o b u d o w y (1).
42i
(P. 148132)
H u t a Zabrze, Z a b r z e ,
m i e r z Szopiński).
9.04.197:
(P. 147473)
42i
Z a k ł a d y P o d z e s p o ł ó w R a d i o w y c h , K u t n o , (Andrzej
S z y m a ń s k i , Józef I w a n k o , W i e s ł a w A n d r y s z c z a k ) .
Komora cieplna o jednorodnej temperaturze wnętrza
wykonana z płaszcza olejowego (5) znamienna tym, że
w części ś r o d k o w e j posiada pięciościenny e k r a n w y
r ó w n a w c z y (1) z w e n t y l a t o r e m (3) u m i e s z c z o n y m w
o t w o r z e (2) ściany na p r z e m i a n ciągłej części o t w a r t e j
e k r a n u w y r ó w n a w c z e g o (1).
(Franciszek
14.05.1971.
Szlencka, K a z i
Urządzenie do pomiaru temperatury żeliwa w ka
dziach o p a r t e n a zasadzie z a n u r z e n i o w e j z n a m i e n n e
tym, że z a n u r z e n i o w ą t u l e j k ę p r o m i e n i u j ą c ą (1) ma
w y k o n a n ą ze s t o p u g r a f i t o w o k r z e m o w e g o i p r z y m o c o
w a n ą odłącznie do d r u g i e j tuleji (5) za pomocą c h w y
t a k ó w (3) p r o w a d z o n y c h w pierścieniu u s t a l a j ą c y m (2)
i z a m o c o w a n y c h p r z e g u b o w o do w s p o m n i a n e j tulei (5),
k t ó r e j kołnierz (6) jest połączony z d r u g i m k o ł n i e r z e m
(7) na k t ó r y m poprzez ś r u b y d y s t a n s o w e (10) i kołnierz
(12) z czopami jest osadzony k a b ł ą k p r z e c h y l n y (20).
42i
(P. 148765)
12.06.1971.
Zakłady Energetyczne Okręgu Centralnego, Warsza
wa, (Jerzy N o w i k o w , K a l i k s t B a d o w s k i , Wojciech Ł u
czak, Mieczysław Pazio, H e n r y k Dąbrowski).
Instytut
siński).
7.05.1971.
(P. 148013)
42i
Badań
Jądrowych,
Warszawa,
(Jacek
Le-
Sposób
pomiaru
temperatury
barwowej
znamienny
tym,
że
promieniowanie
termiczne
obiektu
1
przepu
szcza się p r z e z m o d u l a t o r d w u b a r w n y oraz i n t e r f e
r e n c y j n y filtr 3 o n a s t a w i a n y m s t o s u n k u t r a n s m i s j i
b a r w m o d u l a t o r a , p o d a j e się n a f o t o d e t e k t o r , n a s t a w i a
się filtr i n t e r f e r e n c y j n y n a t a k i s t o s u n e k t r a n s m i s j i
b a r w m o d u l a t o r a aby czasowy s y g n a ł e l e k t r y c z n y foto
d e t e k t o r a z r ó w n o w a ż y ł się dla obu b a r w , w t e d y p o
łożenie tego n a s t a w i e n i a 5 o k r e ś l a wielkość m i e r z o n e j
temperatury.
z n a m i e n n e t y m , ż e n a drodze p r o m i e n i o w a n i a p o m i ę
dzy b a d a n y m o b i e k t e m 1 i f o t o d e t e k t o r e m 4 ma m o
d u l a t o r d w u b a r w n y 2 o r a z i n t e r f e r e n c y j n y filtr 3 o n a
stawianym stosunku transmisji b a r w modulatora.
Przyrząd do pomiaru temperatury elementów znaj
dujących się pod w y s o k i m napięciem, zwłaszcza złącz
w liniach elektroenergetycznych, z n a m i e n n y t y m , że
jest w y p o s a ż o n y w ś w i a t ł o w ó d (3) s t a n o w i ą c y t y p o w y
drążek izolacyjny, k t ó r y połączony jest z zespołem (2)
p r z e t w a r z a j ą c y m t e m p e r a t u r ę czujnika (1) na ciąg im
p u l s ó w ś w i e t l n y c h p r z e s y ł a n y c h ś w i a t ł o w o d e m (3) do
f o t o e l e m e n t u (4) na obwodzie w e j ś c i o w y m p r z e t w o r n i
ka odbiorczego (5), połączonego z m i e r n i k i e m (6) w s k a
zującym mierzoną t e m p e r a t u r ę .
96
42k
(P. 148551)
27.05.1971.
Z a k ł a d y M e c h a n i c z n e „Gorzów", G o r z ó w Wlkp., (Ro
man Pytlak).
Urządzenia do wzdłużnego ustalania położenia wa
łów z b u d o w a n e ze ś r u b y r e g u l a c y j n e j w s p ó ł p r a c u j ą c e j
z z a k o ń c z e n i e m w a ł u z n a m i e n n e tym, že regulacyjna
ś r u b a (3) ma p i e r ś c i e n i o w y r o w e k (5) s t a n o w i ą c y bież
nię k u l e k (6) a koniec w a ł u (8) s t a n o w i koszyk dla k u
lek (6) i jest z a o p a t r z o n y w osiowy o t w ó r (7) i p r o m i e
n i o w e o t w o r y (9), n a t o m i a s t drugą bieżnię k u l e k s t a n o
wi p i e r ś c i e ń (10) l u ź n o osadzony na z e w n ę t r z n e j ś r e d
nicy w a ł u (8).
Nr 15/1973
długi o k r e s czasu, a ż n a k o ń c u pierwszego o d c i n k a k o
l u m n y u k a ż e się f r a k c j a n a s t ę p n e g o cyklu z a w i e r a j ą c a
zanieczyszczenia.
421
(Ρ, 153950)
9,03.1972.
.Pierwszeństwo: 16.04.1971 - NRF
B o e h r i n g e r M a n h e i m G m b H , M a n h e i m , N R F , (Hans
L a n g e , W a l t e r Rittersdorf, H a n s - G e o r g Rey, P e t e r
Rieckmann).
Pasek probierczy do w y k r y w a n i a substancji zawar
tych w cieczach, s k ł a d a j ą c y się z podłoża nośnego (2)
i co n a j m n i e j j e d n e j w a r s t w y w s k a ź n i k o w e j (4) z a
w i e r a j ą c e j o d c z y n n i k i probiercze, k t ó r e j p o w i e r z c h n i a
(6) nie p r z y l e g a j ą c a do podłoża nośnego (2) jest o k r y t a
osłoną (1), p r z y czym w ą s k i e p o w i e r z c h n i e boczne (7)
w a r s t w y w s k a ź n i k o w e j (4) e w e n t u a l n i e są o d k r y t e ,
z n a m i e n n y t y m , że osłonę (1) s t a n o w i s i a t k a o d r o b
n y c h oczkach.
Sposób wytwarzania paska probierczego do w y k r y
wania substancji zawartych w cieczach, szczególnie
t r w a ł e g o , nie plamiącego, p e w n e g o w d o t y k u i nie
opóźniającego s w y c h w s k a z a ń w e d ł u g zastrz. 1, z n a
m i e n n y t y m , że co n a j m n i e j jedną w a r s t w ę w s k a ź n i
kową (4) z a w i e r a j ą c ą o d c z y n n i k i p r o b i e r c z e i związa
ną z podłożem n o ś n y m (2) osłania się siatką (1) o d r o b
nych oczkach.
42l
(P. 140830)
Pierwszeństwo:
23.05.1970.
24.05.1969
-
Węgry
L i c e n c i a T a l á l m á n y o k a t É r t é k e s t i t ö Vállalat, B u d a
peszt, W ę g r y , (Dezső Vallo, J a n e s P e r k e d i , Valeria
Merkly).
Sposób wytwarzania serologicznych preparatów dia
gnostycznych, o p a r t y c h n a u k ł a d a c h a n t y g e n - p r z e c i w ciało, n a d a j ą c y c h się do p r z e c h o w y w a n i a i g o t o w y c h
do użycia w p r ó b a c h p ł y t k o w y c h , z n a m i e n n y t y m , że
k o m p l e k s y k r w i n e k b a r a n i c h l u b cząstek l a t e k s u , opłaszczonych a n t y g e n e m i k o m p l e k s y przeciwciała, l u b
zawiesiny w y m i e n i o n y c h k o m p l e k s ó w miesza się z w o
dnymi roztworami naturalnych, półsyntetycznych lub
s y n t e t y c z n y c h p o l i m e r ó w l u b żywic s y n t e t y c z n y c h , nie
r e a g u j ą c y c h z s u b s t a n c j a m i biologicznymi i zdolnych
do w y t w o r z e n i a p o w ł o k i po w y s u s z e n i u , oraz r o z p u s z
czających się po d o d a n i u w o d y , z a w i e r a j ą c e j e w e n t u a l
nie ś r o d e k k o n s e r w u j ą c y , p o czym o t r z y m a n ą m i e s z a
n i n ę n a k ł a d a się na p ł y t k i i suszy.
Serologiczny preparat diagnostyczny, z a w i e r a j ą c y
j a k o biologiczną s u b s t a n c j ę u k ł a d a n t y g e n - p r z e c i w c i a ło, gotowy do użycia w r e a k c j i p ł y t k o w e j , z n a m i e n n y
t y m , że s k ł a d a się z k o m p l e k s ó w opłaszczonych a n t y
g e n e m k r w i n e k c z e r w o n y c h b a r a n i c h l u b cząstek l a
t e k s u l u b k o m p l e k s y l a t e k s - p r z e c i w c i a ł o w połączeniu
z w o d n y m roztworem naturalnego, półsyntetycznego
l u b s y n t e t y c z n e g o p o l i m e r u l u b żywicy s y n t e t y c z n e j .
nie r e a g u j ą c y c h z biologiczną substancją, zdolnych do
w y t w o r z e n i a p o w ł o k i po w y s u s z e n i u i rozpuszczają
cych się po d o d a n i u w o d y , z a w i e r a j ą c e j e w e n t u a l n i e
c z y n n i k bateriobójczy, n a ł o ż o n y c h na p ł y t k ę i w y s u s z o
nych.
421
(P. 149582)
Pierwszeństwo:
23.07.1970 -
21.07.1971.
13.03.1971 - N R F
Boehringer Mannheim GmbH, Mannheim, NRF,
( K a r l L a u e r , H e i n z - G ü n t h e r B u d k a , G e o r g Stoeck).
Sposób chromatograficznego rozdzielania wieloskład
n i k o w y c h mieszanin w skali t e c h n i c z n e j za pomocą
chromatografii kolumnowej, znamienny tym, że sto
suje się k o l u m n ę podzieloną n a d w a odcinki z a w i e r a
jące zanieczyszczenia o d p r o w a d z a n a k o ń c u p i e r w s z e
go o d c i n k a k o l u m n y i r ó w n o c z e ś n i e t a k ą s a m ą ilość
c z y n n i k a elującego w p r o w a d z a do drugiego o d c i n k a
k o l u m n y , po czym oba odcinki k o l u m n y łączy na t a k
421
(P. 155160)
4.05.1972.
VEB C a r i Zeiss J e n a , J e n a , N R D .
Sposób w y k o n y w a n i a chemicznych, a zwłaszcza en
zymatycznych analiz w zakresie u l t r a m i k r o , polegają
cy na m i e s z a n i u s u b s t a n c j i p r ó b n e j z b a d a n ą s u b s t a n
cją i p r z y n a j m n i e j częściowym n a n o s z e n i u p o w s t a ł e j
t y m sposobem m i e s z a n i n y p o u p ł y w i e określonego cza
su r e a k c j i na m a t e r i a ł n o ś n i k o w y w celu oceny p r z e
biegu r e a k c j i z n a m i e n n y t y m , ż e d o w y t w a r z a n i a
mieszaniny substancji próbnej i badanej substancji
stosuje się objętości obu s u b s t a n c j i r z ę d u m i k r o l i t r ó w
i że m i e s z a n i a d o k o n u j e się drogą r ó w n o c z e s n e j w i b r a
cji leżących b e z p o ś r e d n i o obok siebie objętości obu
substancji.
Nr 15/1973
42m
(P. 146419)
23.02.1971.
42m
97
(P. 150487)
13.09.1971.
Instytut Geodezji i Kartografii, Warszawa, (Jerzy
Gaździcki, Robert Podgórski).
Pierwszeństwo: 14.09.1970 - Stany Zjednoczone Ame
ryki Północnej
Układ elektryczny do dwukierunkowej łączności gra
ficznej pomiędzy operatorem i komputerem, znamien
ny tym, że głowica nastawczo-kreśląca 1 wyposażona
w krzyż nitek 2 i narzędzie kreślące 3 jest sprzężona
z konwerterami położenia 4 i 5 oraz wałkami wyko
nawczymi 6 i 7 serwomotorów 8 i 9 za pośrednictwem
sprzęgieł 10 i 11 zaś konwertory położenia są połączone
poprzez układy formujące 12 i 13 i wyjściowe układy
buforowe 14 i 15 z komputerem 23, który jest połączo
ny poprzez wejściowe układy buforowe 16 i 17 z wej
ściami dodatnimi układów różnicowych 18 i 19, któ
rych wyjścia połączone są ze wzmacniaczami 20 i 21
serwomotorów 8 i 9 zaś wejścia ujemne układów róż
nicowych 18 i 19 są połączone z układami formującymi
12 i 13 konwerterów położenia 4 i 5.
The National Cash Register Company, Dayton, Ohio,
USA, (Ralph Donald Haney, Jemes Emil Zachar, Char
les John Drozd).
42m
(P. 146420)
Procesor cyfrowy sterowany w kolejnych cyklach
maszynowych urządzeniem taktującym, zawierającym
blok pamięci, blok licznika programu wraz z rejestrem
adresowym pamięci oraz układ wykonawczy działają
cy pod wpływem sygnałów odczytywanych z pamięci,
znamienny tym, że posiada układ (66) łączący blok
licznika programu z układem wykonawczym (30, 46, 58,
64), przy czym układ wykonawczy podaje sygnały od
powiedzi do układu łączącego (66) a pojawienie się
sygnału odpowiedzi w czasie cyklu maszynowego określa sposób działania bloku licznika programu.
23.02.1971.
Instytut Metalurgii Żelaza im. Stanisława Staszica,
Gliwice, (E. Czajka, J. Jońca, A. Kuciel, A. Tokarz).
Urządzenie do symulowania technologii walcowania
przez skręcanie próbki i umożliwiające natychmiasto
we oziębienie próbki po jej odkształceniu, wyposażone
w tensometryczne układy do pomiaru momentu skrę
cającego, siły osiowej, odkształcenia osiowego próbki
oraz układ do pomiaru stopnia odkształcenia przez
skręcanie znamienne tym, że posiada układ sterujący,
najlepiej magnetofon (1) sterujący przez przetwornicę
(2) elektropneumatycznym zaworem, lub włącznikiem
(4) pneumatycznego sprzęgła (5) i pneumatycznego ha
mulca (6), lub innym typem sprzęgła i hamulca zgod
nie z programem zadanym na taśmie, najlepiej ma
gnetofonowej oraz posiada grzewczy piec (9) i zespół
do wtryskiwania zimnej cieczy do wnętrza pieca skła
dający się z cylindra (12) sterowanego przez zespół
nastawczy (3) poprzez elektromagnetyczny zawór (10)
i siłownik (11).
42o
(P. 148542)
31.05.1971.
Politechnika Wrocławska, Wrocław, (Roman Byskosz,
Wojciech Kwaśny).
Urządzenie do bezstykowego pomiaru prędkości
obrotowej znamienne tym, że stanowi je indukcyjna
cewka (1) połączona ze wzmacniaczem (2) współpracu
jącym z układem formującym (3) przekazującym im
pulsy do przetwornika (4) częstotliwości w napięcie,
do wyjścia którego podłączony jest przyrząd (5) mie
rzący.
42r
(P. 135350)
12.08.1969.
Pierwszeństwo: 14.08.1968; 6.03.1969 - Dania
Nordisk Ventilator Co A/S 4700 Naestved - Dania
(Helge Kristiansen).
Urządzenie do kontroli termohydraulicznych para
metrów odpowiadającej temperaturze regulowanych
98
zwilżaczy w szczególności przy stałej wentylacji za po
mocą stałego wentylatora z rura ssącą i wywiewną,
które zamontowane są współosiowo, oraz urządzenia
posiadającego napełniony cieczą cylinder Z tłokiem
nurnikowym, przesuwającym się w cylindrze na sku
tek zmiany zawartości cieczy wypełniającej cylinder,
którego zmiany powstają przy wahaniach temperatury,
znamienne tym, że w przypadku gdy cylinder (1) po
siada wymiar w stosunku do jego średnicy taki, że
wewnątrz przy normalnym zakresie wahań temperatu
ry zmiana objętości cieczy zawartej w cylindrze (1)
wynikła skutkiem wahań temperatury, jest nieco wię
ksza w stosunku do ruchu tłoka (2) odpowiadającego
ustalonej regulacji położenia tegoż tłoka w ruchu obro
towym oraz regulacji wału zwilżacza (20, 21), przy
czym wrąb zęba (24) i wpust zazębiający (11) połączone
są z tłokiem nurnikowym (2) za pomocą jednozębowego wpustu (11), przy czym wpust ten posiada płaską
powierzchnię (22) ustawioną równolegle do kierunku
ruchu tłoka nurnikowego (2), połączonego z płaską po
wierzchnią wgłębienia (26),
Nr 15/1973
dający reduktor ciśnienia (8), cylindry robocze (9) i (10)
uruchamiające płytę górną maszyny, oraz cylindry (1),
(2) i (3) uruchamiające elementy wykonawcze maszyny
- parowanie górne, dolne i odsysanie, znamienny tym,
że zawiera zawór (13) zasilany z wejścia (11) i urucha
miany tłokiem cylindra (14), uruchamiane ręcznie za
wory (6) i (7), uruchamiane kartę programową zawory
(19) (16), (17) i (18) oraz zawór (4), zasilany z reduktora
(8), uruchamiany ręcznie, lub tłokiem cylindra (5) i za
silający cylinder roboczy (9) i zawór (7), przy czym
zawór (7) poprzez zawór zwrotny (12) zasila zawór (19),
rozdzielacz (15), cylinder (5) i cylinder (14), natomiast
zawór (13) zasila rozdzielacz (15), a rozdzielacz (15) za
sila cylinder (14), cylinder roboczy (10), cylinder (25),
zawór (6) oraz zawory (16), 17 i (18).
42r 1
(P. 147477)
9.04.1971.
Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów Od
dział w Łodzi, Łódź, (Andrzej Frankowski, Jerzy Seliga, Marek Eisert).
Układ zasilania czujnika obcowzbudnego zwłaszcza
indukcyjnego częstotliwości technicznej, służący je
dnocześnie do przesyłania sygnału dyskretnego, zna
mienny tym, że źródło zasilania o napięciu przemien
nym jest połączone z częścią układu znajdującą się
w czujniku dwuprzewodową linią przesyłową (4) (3),
przy czym układ w części zasilającej zawiera połą
czony szeregowo ze źródłem zasilania kondensator (7)
zbocznikowany filtrem dolnoprzepustowym (9), zaś w
części znajdującej się w czujniku układu jest wypo
sażony w impedencję obciążenia (12) i element nie
liniowy o charakterystyce niesymetrycznej (13), przy
łączone do linii przesyłowej (3) (4).
42r1
(P. 147476)
9.04.1971.
Łódzkie Zakłady Prototypów Maszyn i Urządzeń
„PROTOMET", Łódź, (Henryk Sakson, Kazimierz Klu
cha, Zdzisław Pytliński, Jerzy Wróbel).
Układ połączeń pneumatycznej instalacji maszyny
prasowalniczej z urządzeniem programującym, posia
42ri
(P. 148026)
8.05.1971.
Instytut Lotnictwa, Warszawa, (Eugeniusz Karaś).
Układ porównywująco-wzmacniający do półprze
wodnikowych układów regulacyjnych i stabilizujących
składający się z mostka pomiarowego oraz różnico
wego jednostopniowego półprzewodnikowego wzmac
niacza prądu stałego, znamienny tym, że mostek po
miarowy wchodzący w skład układu porównywująco-
Nr 15/1973
- w z m a c n i a j ą c e g o z a w i e r a w gałęziach przeciwległych
dwa zestawy odpowiednio skompensowanych tempe
r a t u r o w o p ó ł p r z e w o d n i k o w y c h e l e m e n t ó w odniesienia
(Dz1) oraz (Dz 2 ), (D1) i (D 2 ), a do w z m a c n i a n i a s y g n a ł u
m o s t k a w y k o r z y s t u j e się j e d n o s t o p n i o w y różnicowy
wzmacniacz prądu stałego ze wspólnym rezystorem
e m i t e r o w y m (R 5 ) i dołączonymi e l e m e n t a m i (R6) i (R7)
z e w n ę t r z n y c h u j e m n y c h sprzężeń z w r o t n y c h w o b w o
d a c h k o l e k t o r - b a z a każdego z t r a n z y s t o r ó w (T1) i (T 2 ).
p r z y czym z a r ó w n o m o s t e k p o m i a r o w y , j a k i j e d n o
s t o p n i o w y w z m a c n i a c z r ó ż n i c o w y podłączone są do
j e d n e g o w s p ó l n e g o n a p i ę c i a zasilającego.
42r 2
(P. 146451)
24.02.1971.
Pleszewska F a b r y k a Aparatury Przemysłu Spożyw
czego „ S p o m a s z " , Pleszew, ( J a n G r u s z c z y ń s k i , Zenon
Wrzeszczyński).
Układ sterowania c y k l e m pracy wyparki z a w i e r a
jący z n a n e e l e m e n t y j a k p r z e k a ź n i k i czasowe, z a w o r y ,
na p r z y k ł a d e l e k r o m a g n e t y c z n e , i siłowniki p n e u m a t y
czne, z n a m i e n n y t y m , że z a w i e r a trzy p r z e k a ź n i k i cza
sowe (14, (15) i (16), w z a j e m n i e ze sobą sprzężone, p o
wodujące d z i a ł a n i e z a w o r ó w (5), (17) i (13), umieszczo
n y c h na p r z e w o d z i e (4) łączącym część próżniową w y
p a r k i (2) z p o m p ą próżniową (6) p r z e w o d z i e łączącym
część próżniową (2) siłownik (11), działający na zawór
(12) z atmosferą o r a z na p r z e w o d z i e łączącym siłow
nik p n e u m a t y c z n y (8), działający na k l a p ę s p u s t o w ą
(9) z p o m p ą próżniową (6) w e d ł u g z a d a n e g o p r o g r a
mu realizując p r z e z to przebieg p r o c e s u technologicz
nego,
β
99
Układ do automatycznego sterowania p r ę d k o ś c i ą
obrotową zwłaszcza silników spalinowych z n a m i e n
ny t y m , że posiada s t a b i l i z a t o r y ciśnienia (7, 8, 9 i 10)
połączone szeregowo z z a w o r a m i e l e k t r o p n e u m a t y c z n y m i (11, 12, 13 i 14).
42r 2
(P. 146707)
6.03.1971
I n s t y t u t E l e k t r o t e c h n i k i , W a r s z a w a , (Jerzy B u d z y ń
ski, E u g e n i u s z C h r i s t k e , J a n u s z G ę d z i o r o w s k i , M a r i a n
Głowacki, Jerzy Piwnicki, Andrzej Pytlak, Stanisław
Serafin, B o l e s ł a w Winiarski).
Układ tyrystorowego regulatora prędkości obroto
w e j silników prądu stałego dla typoszeregu zespołów
napędowych s k ł a d a j ą c y się z j e d n o l u b d w u s e k c y j n e go p r z e k s z t a ł t n i k a oraz z członu wielkości z a d a n e j
i szeregowo połączonych w z m a c n i a c z y ze s p r z ę ż e n i a
mi z w r o t n y m i z n a m i e n n y tym, że w z m a c n i a c z e (2, 3,
4) są d w u w y j ś c i o w e j e d n e g o typu, przy czym wyjście
w z m a c n i a c z a s y g n a ł u p r ą d o w e g o (4) jest połączone z
w ę z ł e m s u m u j ą c y m (A) i (B), a wyjścia p o w t a r z a j ą c e
fazę n a p i ę c i a wejściowego w z m a c n i a c z a p r ą d u (3) p o
łączone jest z w ę z ł e m s u m u j ą c y m (A) za pomocą o b
w o d u sprzężenia z w r o t n e g o (20) r e z y s t a n c y j n e g o l u b
rezystancyjno-pojemnościowego
obejmującego
dwa
w z m a c n i a c z e (2, 3), zaś oba wyjścia w z m a c n i a c z a prą
du (3) połączone są p o p r z e z o p o r n i k i (14, 15) do w e j ś ć
s t e r o w n i k ó w t y r y s t o r o w y c h (5, 6) z b o c z n i k o w a n y c h
r ó w n o l e g ł y m i gałęziami s k ł a d a j ą c y m i się z diody (16,
17) i o p o r n i k a l u b p o t e n c j o m e t r u (18, 19) p r z y czym
b i e g u n y w s p ó l n e tych diod (16, 17) i p o t e n c j o m e t r ó w
l u b o p o r n i k ó w (18, 19) są przyłączone do p r z e w o d u
zerowego, a d o d a t k o w e wejścia s t e r o w n i k ó w t y r y s t o
r o w y c h (5, 6) połączone są z członem b l o k a d y a w a r y j
nej (12), k t ó r e g o b i e g u n jest w p r o w a d z o n y do c e w
ki głównego w y ł ą c z n i k a (13) zespołu n a p ę d o w e g o .
42r2
(P. 146705)
5.03.1971.
Wyższa Szkoła Marynarki Wojennej im. Bohaterów
Westerplatte, Gdynia, (Stanisław Ciesielski).
42r 2
(P. 147170)
26.03.1971.
A k a d e m i a G ó r n i c z o - H u t n i c z a im. S t a n i s ł a w a S t a s z i
ca, Z a k ł a d D o ś w i a d c z a l n y A p a r a t u r y N a u k o w e j , K r a
ków, (Jerzy Ogorzałek, J a n Koziorowski).
Układ kompensacji ś r e d n i c y i kształtu n a r z ę d z i a
frezarkokopiarki sterowanej za pomocą analogu na
pięciowego, z a w i e r a j ą c y czujnik s t y k o w y , z n a m i e n n y
t y m , że czujnik s t y k o w y (1) jest w y p o s a ż o n y w roz
mieszczone s y m e t r y c z n i e , w z g l ę d e m ślizgu ś r o d k o w e
go (3) u s y t u o w a n e g o w osi czujnika (1), ślizgi z e w
n ę t r z n e (2) połączone poprzez zespół odczytujący (5),
w z m a c n i a c z n a p i ę c i o w y (8), p r o s t o w n i k (9) i u k ł a d
p r z e k s z t a ł t n i k o w y n a p i ę ć (10) z s u m a t o r e m (11), s p r z ę
ż o n y m e l e k t r y c z n i e ze ślizgiem ś r o d k o w y m (3) c z u j
nika (1), p r z y czym ślizgi (2, 3) są osadzone s p r ę ż y
ście - s u w l i w i e w g n i a z d a c h w y k o n a n y c h w czujni
k u (1).
100
Nr 15/1973
łączone z zespołem d w ó c h t r a n z y s t o r ó w (T7), (T8) p o
łączonych w u k ł a d z i e k o m p e n s a c j i t e m p e r a t u r o w e j
t r a n z y s t o r o w e g o w z m a c n i a c z a wyjściowego (7).
42r 2
(P. 147302)
1.04.197:.
P a t e n t d o d a t k o w y d o p a t e n t u n r 56478
Lubuskie Zakłady Aparatów Elektrycznych, „Lum e l " , Zielona G ó r a , (Zbigniew L a n g e , J e r z y D o b r z a ń
ski, J a n T w a r ó g , N o r b e r t J a g o w s k i ) .
D w u i trójpołożeniowy elektroniczny regulator w i l
gotności w z g l ę d n e j w układzie m o s t k o w y m prądu sta
łego z czujnikiem chlorolitowym posiadający w p r z e
ciwległych r a m i o n a c h m o s t k a czujniki oporowe, z k t ó
r y c h czujnik chlorolitowy r e a g u j e n a z m i a n ę w i l g o t
ności b e z w z g l ę d n e j p o w i e t r z a , a d r u g i czujnik r e a g u
je na zmianę temperatury powietrza, znamienny tym,
że szeregowo z c z u j n i k a m i (8) i (9) a r ó w n o l e g l e do
o p o r n i k ó w (2) i (3) jest załączone pomocnicze źródło
p r ą d o w e (1) w y t w a r z a j ą c e napięcie k o m p e n s a c y j n e
(U 3 ) i (U 4 ) i m i t u j ą c e oporności u j e m n e s z e r e g o w e
z czujnikami.
42r 2
(P. 147328)
42r2
(P. 147876)
30.04.1971.
Centralne Biuro Konstrukcyjne Urządzeń Chemicz
n y c h , K r a k ó w , ( W i n c e n t y Woźniakiewicz).
Regulator poziomu cieczy w aparatach wyparnych
pracujących pod ciśnieniem, a w szczególności w apa
ratach wyparnych stosowanych w przemyśle c u k r o w
niczym i spożywczym w e d ł u g p a t e n t u nr 58298, z n a
m i e n n y t y m , ż e część r e g u l a t o r a z a w i e r a j ą c a r u r ę
p r z e l e w o w ą (5) z a i n s t a l o w a n a jest w r u r z e c y r k u l a cyjnej w e w n ą t r z w y p a r k i (1) i połączona p r z e w o d e m
rurowym z usytuowanym na zewnątrz wyparki zna
n y m z b i o r n i k i e m (9) z a o p a t r z o n y m w p ł y w a k (10) r e
gulujący p r z e p ł y w cieczy z w y p a r k i (1).
2.04.1971.
Zakłady Pomiarowo-Badawcze Energetyki „Energopomiar" Zakład Aparatury Pomiarowo-Regulacyjnej,
W r o c ł a w , ( W ł a d y s ł a w Wrzesień).
Przetwornik obrotów do automatycznych układów
sterujących, składający się z zespołów s t a b i l i z o w a n e
go zasilacza, c z u j n i k a m a g n e t y c z n e g o , d w u s t o p n i o w e
go wzmacniacza, ogranicznika amplitudy, przerzutnika S c h m i d ť a i p r z e r z u t n i k a bistabilnego, z n a m i e n n y
t y m , ż e jego u k ł a d kluczujący m a d w a t r a n z y s t o r y (T3),
(T4) w k t ó r y c h e m i t e r t r a n z y s t o r a (T4) jest połączony z
j e d n y m b i e g u n e m źródła zasilania (8), jego b a z a poprzez
r e z y s t a n c j ę (R1) z k o l e k t o r e m t r a n z y s t o r a (TI) p r z e r z u t
n i k a bistabilnego (5) a jego k o l e k t o r z e m i t e r e m t r a n z y
s t o r a (T3) o r a z z pojemnością (CI), zaś b a z a t r a n z y
s t o r a (T3) j e s t połączona p o p r z e z r e z y s t a n c j ę (R2) z
k o l e k t o r e m drugiego t r a n z y s t o r a (T2) p r z e r z u t n i k a
b i s t a b i l n e g o (5) a jego k o l e k t o r z d r u g i m b i e g u n e m
ź r ó d ł a zasilania (8) p r z y czym d r u g a e l e k t r o d a w y
m i e n i o n e j p o j e m n o ś c i (C1) j e s t połączona z d e t e k t o
r e m (6) na w y j ś c i u k t ó r e g o jest włączony t r a n z y s t o
r o w y w z m a c n i a c z w y j ś c i o w y (7) w u k ł a d z i e ze w s p ó l
ną bazą oraz to s a m o wyjście d e t e k t o r a (6) jest p o
42r 2
(P. 148146)
13.05.1971.
Zakłady
Produkcji
Urządzeń
Mechanicznych
„ E L W O " , Pszczyna, (Mieczysław Gołąbek, G w i d o n
K o n d r a t o w i c z , J a n Sitko, A d e l a j d a Z e m b o k ) .
U r z ą d z e n i e s t e r u j ą c e , zwłaszcza do pomp zbiorniko
w y c h , s k ł a d a j ą c e się z u k ł a d u p n e u m a t y c z n e g o oraz
układu elektrycznego znamienne tym, że siłownik
Nr 15/1973
p n e u m a t y c z n y (1) do u r u c h a m i a n i a d z w o n o w e g o z a
w o r u (2) w z b i o r n i k u p o m p y (3) j e s t s t e r o w a n y d w u d r o g o w y m rozdzielaczem s p r ę ż o n e g o p o w i e t r z a (4),
n a p ę d z a n y m s p r ę ż o n y m p o w i e t r z e m podczas o t w a r c i a
z a w o r u e l e k t r o p n e u m a t y c z n e g o (5).
42r2
(P. 150657)
U S S E n g i n e e r s a n d C o n s u l t a n t s Inc., P i t t s b u r g , USA,
(Earl R a g e S h a p l a n d ) .
Sposób sterowania przepływem cieczy przez otwór
w dnie naczynia z n a m i e n n y t y m , że z a s u w ę zaślepia
jącą u s t a w i a się pod o t w o r e m s p u s t o w y m oraz z a m y
ka początkowo w y p ł y w , po czym p r z e s u w a się oddziel
ną z a s u w ę z o t w o r e m , umożliwiając w y p ł y w jej przez
otwór, p r z e s u w a j ą c jednocześnie z a s u w ę zaślepiającą
w k i e r u n k u m e c h a n i z m u n a p ę d o w e g o oraz p r z e m i e
szcza się k o l e j n o obie z a s u w y w k i e r u n k u p r z e c i w
nym, powodując ponowne zamknięcie wypływu.
Mechanizm do stosowania sposobu w e d ł u g zastrz. 1
i 2 z n a m i e n n y t y m , że z a w i e r a : p a r ę p r o w a d n i c (16)
d o s t o s o w a n y c h do p r z e s u w a n i a z a s u w y zaślepiającej
(24) i z a s u w y (25) z o t w o r e m , m e c h a n i z m n a p ę d o w y p o
s u w i s t o - z w r o t n y , z a m o c o w a n y do j e d n y c h z k o ń c ó w
w s p o m n i a n y c h p r o w a d n i c (16), p o p r z e c z k ę (36) połączo
ną z m e c h a n i z m e m n a p ę d o w y m , służącą do p r z e s u w a
nia z a s u w w j e d n y m k i e r u n k u w z d ł u ż p r o w a d n i c , oraz
r a m i o n a (40) do ciągnięcia z a s u w z a m o c o w a n e do
w s p o m n i a n e j poprzeczki, biegnące w z d ł u ż p r o w a d n i c
z z a s u w a m i i służące do p r z e s u w a n i a z a s u w w k i e r u n
ku przeciwnym.
(P. 148534)
go w o p o r n i k i (R1 R 2 R 3 R 4 ) i diodę (D1), k t ó r y jest
s t e r o w a n y n a p i ę c i e m (Un ) p r o p o r c j o n a l n y m do w y
m i a r u liniowego n a d d a t k u , p o p r z e z u k ł a d k o m p e n s u
jący (4) p r z y p a d k o w e z m i a n y n a p i ę c i a (Ug) - zasi
lającego u k ł a d p r z e t w a r z a j ą c y (2).
23.09.1971.
P i e r w s z e ń s t w o : 23.09.1970 - S t a n y Zjednoczone A m e
ryki
42r3
101
42r3
(P. 150327)
2.08.1971.
P i e r w s z e ń s t w o : 4.08.1970 - W i e l k a B r y t a n i a
International Computers Limited, Letchworth, Wiel
ka Brytania, (Timothy John Stevenson, Gordon George
Scarrott).
Układ do szybkiego uruchamiania elektromechanicz
nego organu wykonawczego z n a m i e n n y t y m , że z a
w i e r a i n d u k c y j n e ś r o d k i g r o m a d z e n i a energii, ś r o d k i
d o w y t w a r z a n i a w s t ę p n i e o k r e ś l o n y c h w a r u n k ó w prą
d o w y c h w ś r o d k a c h g r o m a d z ą c y c h e n e r g i ę w celu z a
k u m u l o w a n i a w nich energii p o p r z e z o r g a n w y k o n a w
czy dla w y w o ł a n i a p r z y ś p i e s z e n i a r u c h u e l e m e n t u r u
chomego organu wykonawczego w pożądanym k i e r u n
ku, oraz ś r o d k i do d o p r o w a d z a n i a do ś r o d k ó w g r o m a
dzących e n e r g i ę p r ą d u powstającego na - s k u t e k r u c h u
elementu ruchomego organu wykonawczego w kierun
k u p r z e c i w n y m d o p r ą d u przyspieszającego e l e m e n t ,
a w ten sposób do p r z y ł o ż e n i a energii k i n e t y c z n e j w y
tworzonej przez ruch elementu do środków gromadze
nia energii.
28.05.1971.
Zakłady Metalowe Skarżysko Przedsiębiorstwo P a ń
s t w o w e , S k a r ż y s k o - K a m i e n n a , (Alfred K o w a l i k , H e n
ryk Rawa).
Urządzenie elektroniczne do kontroli c z y n n e j zmia
ny w y m i a r u i sterowania automatycznym c y k l e m
obrabiarki a zwłaszcza szlifierki, k t ó r e jest w y p o s a
żone w z n a n y u k ł a d e l e k t r o n i c z n y p r z e t w a r z a j ą c y
w y m i a r liniowy n a d d a t k u na sygnał elektryczny, za
s i l a n y n a p i ę c i e m z g e n e r a t o r a l u b z sieci, z n a m i e n n e
t y m , że p o s i a d a p r z e k a ź n i k e l e k t r o m a g n e t y c z n y (Ρ1)
umieszczony w obwodzie a n a d o w y m j e d n e j z l a m p
e l e k t r o n o w y c h (L1) l u b (L 2 ) p r z e r z u t n i k a w y p o s a ż o n e
42r4
(P. 148049)
10.05.1971.
Zakłady Automatyki Przemysłowej im. Juliana
M a r c h l e w s k i e g o , O s t r ó w Wielkopolski, (Mieczysław
S u c h o d o m s k i , Rudolf S w i t u l a ) .
Dławik ciśnienia pulsującego d o s t o s o w a n y do z a
m o n t o w a n i a na k r ó ć c u p r z y r z ą d u p o m i a r o w e g o i do
p r z e w o d u doprowadzającego m e d i u m , z n a m i e n n y t y m ,
że s k ł a d a się z k o r p u s u (1), w k t ó r y m z a m o n t o w a n y jest
t r z p i e ń (2) zabezpieczony od dołu p i e r ś c i e n i e m (3).
102
Nr 15/1973
k a d y (2) s t e r o w a n y k a s e t ą (1), posiada zaczep służący
do b l o k o w a n i a r u c h u o b r o t o w e g o d ź w i g n i zapisu (4),
która wykonuje ruch prostopadły do ruchu suwaka
(2) i j e d n o jej r a m i ę opiera się o k l a w i s z zapisu (5),
natomiast drugie ramię posiada występ do współpra
cy z zaczepem s u w a k a (2) oraz w y s t ę p e m dźwigni z
głowicami (7), p r z y czym dźwignia z g ł o w i c a m i (7) w y
k o n u j e r u c h zgodny z r u c h e m s u w a k a (2) i u n i e m o
żliwia r u c h o b r o t o w y dźwigni zapisu (4) w chwili
włączonego odczytu.
42s
(P. 148156)
Instytut Badań Jądrowych, Warszawa,
Wieczorkowski, Tadeusz Wagner).
14.05.1971.
(Mariusz
Stacjonarny, pneumatyczny, zwłaszcza do zagęszcza
nia proszków wibrator z n a m i e n n y t y m , że p n e u m a
t y c z n e u r z ą d z e n i e u d a r o w e (1) z poduszką p o w i e t r z n ą
ma c y l i n d e r duży (δ) umieszczony p o m i ę d z y płytą
główną (6) z a m o c o w a n ą na r ó w n o l e g ł y c h k o l u m n a c n
(8), połączonych s z t y w n o z p o d s t a w ą (16) a płytą z a
m y k a j ą c ą (7), k t ó r a w części c e n t r a l n e j ma z d e r z a k
e l a s t y c z n y (11), w płycie g ł ó w n e j (6) w k i e r u n k u w n ę
t r z a c y l i n d r a dużego (5) umieszczony j e s t c y l i n d e r
m a ł y (9) o długości m n i e j s z e j od c y l i n d r a dużego (5)
t a k , że jego z a k o ń c z e n i e z n a j d u j e się n a d z d e r z a k i e m
(11), w e w n ą t r z m a ł e g o c y l i n d r a (9) jest umieszczony
suwliwie
bijak
(10)
wyposażony
w
labiryntowe
uszczelnienie w z g l ę d e m c y l i n d r a m a ł e g o (9); p ł y t a z a
m y k a j ą c a (7) połączona j e s t z płytą główną (6) ś r u b a
mi ściągającymi (17); w c y l i n d r z e d u ż y m (5) z n a j d u j e
się w l o t (19) p o w i e t r z a o s t a ł y m ciśnieniu; po z e w n ę
t r z n e j s t r o n i e p ł y t y g ł ó w n e j (6) z a m o c o w a n a jest
o p r a w a p r z e k a ź n i k a n a d a w c z e g o (12) w y p o s a ż o n a w e
w l o t i m p u l s o w y (18); a w tej o p r a w i e z a m o c o w a n y
jest elastycznie p r z e k a ź n i k n a d a w c z y (13); n a d p r z e
k a ź n i k i e m n a d a w c z y m (13) umieszczony jest p r z e k a ź
n i k o d b i o r u (15) c e n t r a l n i e w płycie c e n t r u j ą c e j (14)
umieszczonej na k o l u m n a c h (8) r ó w n o l e g l e do p ł y t y
g ł ó w n e j (6), p r z y czym p r z e k a ź n i k odbiorczy (15)
s p r z ę g a się b e z p o ś r e d n i o z o d b i o r n i k i e m u d a r ó w (20),
k t ó r e g o współosiowość z k i e r u n k i e m u d a r ó w z a p e w
n i a o p r z y r z ą d o w a n i e «mocowane i c e n t r o w a n e na k o
l u m n a c h (8).
42t1
(P. 146508)
26.02.1971.
Z a k ł a d y R a d i o w e im. M. K a s p r z a k a , Warszawa, ( J a
n u s z Uściński).
Mechanizm blokowania klawisza zapis w magneto
fonach kasetowych, z n a m i e n n y t y m , że s u w a k blo
42t 1
(P. 147451)
Instytut Maszyn Matematycznych,
c ł a w Welik, A n d r z e j M o d r z e j e w s k i ) .
9.04.1971.
Warszawa,
Wa
Sposób spajania kształtek f e r r y t o w y c h . T e k s t zgło
szenia został umieszczony w klasie 21g na str. 73.
42t 1
Fierwszeństwo:
(P. 148060)
10.05.1971.
13.05.1970 - N i e m i e c k a
Federalna
Licentia P a t e n t - V e r w a l t u n g s - G m b H ,
M e n e m , N R F , ( G e r h a r d Dickopp).
Republika
Frankfurt
nad
Głowica odczytująca ciśnienie z płozą z m a t e r i a ł u
o d p o r n e g o na ś c i e r a n i e i z m e c h a n i c z n o - e l e k t r y c z n y m
e l e m e n t e m p r z e t w o r n i k o w y m , służąca d o o d c z y t y w a
n i a o d k s z t a ł c e ń p r z e m i e s z c z a n e g o w z g l ę d e m niej n o ś
n i k a k t ó r e g o p o w i e r z c h n i a posiada u t w o r z o n e w r o w
kach odkształcenia odpowiadające czasowemu prze
biegowi sygnału, k t ó r a to głowica odczytująca jest w
s t y k u z n o ś n i k i e m w k i e r u n k u w z d ł u ż n y m r o w k a na
o d c i n k u dłuższym niż j e d n a długość fali odkształceń,
p r z y czym p o w i e r z c h n i a n o ś n i k a o d k s z t a ł c a się e l a
stycznie, oraz k t ó r a w płaszczyźnie leżącego w k i e r u n
ku wzdłużnym rowka i poprowadzonego prostopadle
d o p o w i e r z c h n i n o ś n i k a płaskiego p r z e k r o j u p o s i a d a
k r z y w ą ograniczającą, k t ó r a po n a b i e g a j ą c e j i po z b i e
gającej s t r o n i e p r z e b i e g u z różną stromością, z n a
m i e n n e t y m , że w torze p r z e n o s z e n i o w y m w y t w o r z o
nych, w głowicy odczytującej ciśnienie, s y g n a ł ó w z a
s t o s o w a n y został filtrujący obwód d o l n o p r z e p u s t o w y ,
k t ó r e g o częstotliwość g r a n i c z n a leży w pobliżu l u b
poniżej p o d w ó j n e j najniższej częstotliwości c h w i l o w e j
czasowego p r z e b i e g u wielkości sygnału.
Nr 15/1973
42t 2
(P. 146409)
22.02.1971.
Jury Nikolaevich Pyakov, Vacheslav Yakovlevich
Kremlev, Vyacheslav Nikolaevich Strukov, Dzhamal
Omarovich Chutuev, Moskwa, ZSRR.
Element trygerowej komórki pamięci wykona
ny jako tranzystor wieloemiterowy, zawierający emi
ter adresowy i informacyjny, obszar bazy i obszar
kolektora z zestykiem prądowym znamienny tym, że
emiter informacyjny (12) i (16) umiejscowiony jest
między emiterem adresowym (11) i (15) i zadającym
prąd zestykiem (6) i (7) na takiej odległości od emi
tera adresowego, że odcinek przejścia kolektorowego,
leżący pod emiterem informacyjnym (12) i (16) jest
przemieszczony w kierunku zaporowym, przy czym
komórka jest zaopatrzona w sygnałowy zestyk ko
lektorowy (13) i (17), umieszczony w punkcie najmniej
szego potencjału kolektora (10) i (14).
45c
103
(P. 155101)
2.05.1971.
Maschinenfabrik FAHR AG., Gottmadingen, NRF,
(Ernst Schuhmacher).
Urządzenie do pionowego i poziomego przedstawia
nia motowidła kombajnu zbożowego, z dwoma roz
ciągającymi się z boku wzdłuż kombajnu ramionami
nośnymi, z przymocowanym do ich przednich końców
motowidłem, połączonymi na ich końcu przeciwle
głym do ułożyskowania motowidła z dźwignią wahliwą, powodującą poprzez złącze i cylinder hydraulicz
ny ruch poziomy motowidła, znamienne tym, że od
cinki łukowe toru ruchu krzywki ramieniowej (16)
są różnie ukształtowane, odpowiednio do wymaga
nych przebiegów ruchu.
45f
(P. 150913)
5.10.1971.
45a
(P. 149656)
26.07.1971.
Pierwszeństwo: 1.08.1970-1.10.1970 - Wielka Brytania
R.G. Foods Patent Company Limited, Derby, Wielka
Brytania, (Charles Goodall).
Brona sprężynowa, znamienna tym, że zawiera przy
najmniej jeden podłużny człon wsporczy i przyłączo
ną do tego członu sprężynę śrubową i jest przystoso
wana do ciągnięcia jej po gruncie, który ma być bro
nowany, w kierunku poprzecznym do osi wymienio
nej sprężyny śrubowej.
Agripat S.A., Bazylea, Szwajcaria.
Środek do regulacji wzrostu roślin, znamienny tym,
że jako substancja biologicznie czynna zawiera β-halogenoetylosilan o wzorze 1, w którym X oznacza atom
chloru lub bromu, Y oznacza atom chloru lub grupę
alkoksylową, w której rodnik alkilowy określony sym
bolem R3 ma takie samo znaczenie jak symbole R1, R2,
z których każdy oznacza grupę alkilową podstawioną
atomem chlorowca, grupą alkoksylową, alkenyloksylową, fenoksylową, cykloalkilową, alkilotio, alkoksykarbonylową, heterocykliczną i/lub dwu- i trójalkiloamoniową podstawioną grupą alkilową, alkenylową, lub
halogenoalkenylową, alkinylową i cykloalkilową ewen
tualnie podstawioną grupą cyjanową, nitrową, alkilo
wą, halogenoalkylową, alkoksylową, alkilotio, alkanoilową i/lub alkoksykarbonylową, grupę fenylową, jed
no- lub wielopodstawioną grupą alkilową, alkoksylową
i/lub atomem chlorowca oraz jedno- i wielopodstawio
ną grupę benzylową, z tym że jeden lub kilka podstaw
ników oznaczonych symbolami R1 R2 i R3 ewentual
nie oznacza -COR4; w której R4 oznacza grupę alkilo
wą, alkenylową lub alkinylową, halogenoalkilową lub
halogenoalkenylową, grupę cykloalkilową lub grupę
alkilową oraz alkenylową podstawioną grupą fenylową,
przy czym grupa fenylową może być podstawiona gru
pą alkilową, alkoksylową i/lub atomem chlorowca, na
stępnie grupę alkoksyalkilową, alkoksykarbonyloalkilową, benzoiloalkilową lub fenylową, ta ostatnia może
być podstawiona atomem chlorowca, niższą grupą alki
lową lub alkoksylową i wreszcie 5- lub 6-członową
grupę heterocykliczną, albo R1 i R2 w grupie o wzorze
COR4 może razem z sąsiednim atomem tworzyć nasy
cony i nienasycony układ cykliczny sześcioczłonowy
zawierający krzem.
104
45h
(P. 140824)
Nr 15/1973
21.05.1970.
VEB Volkswerft Stralsund, Stralsund, NRD, (Lothar
Wolff, Fritz Härtung, Klaus Adler).
Sposób elektrycznego połowu ryb za pomocą grup
impulsów, znamienny tym, że na sieci trałowej elektro
dy zasilane są grupami impulsów, które mają obwied
nię o takiej krawędzi tylnej, że najpierw utworzone
dodatnie pola takie jak pola płoszenia lub pola narko
zy tak opadają, że pole szacowania opada z szybkością,
która jest mniejsza niż średnia szybkość ryby V F plus
szybkość trałowania, oraz że pole płoszenia maleje
z szybkością większą niż szybkość trałowania VN,
względnie pole narkozy maleje z szybkością, która jest
mniejsza, niż szybkość trałowania VN i pole płoszenia
maleje ponownie z szybkością, która jest większa niż
szybkość trałowania, w ten sposób że obwiednią grupy
impulsów ma krawędź tylną o kształcie funkcji zawar
tej między górną krzywą graniczną o przebiegu
i dolną krzywą graniczną o przebiegu
45h
(P. 153255)
3.02.1972.
Pierwszeństwo; 5.02.1971 - Francja
45h
(P. 147193)
Państwowy Ośrodek Maszynowy,
Grzybowski, Tadeusz Budzyński).
29.03.1971.
Legnica,
(Jerzy
Przesłona elektryczna wykonane z drutu stalowego,
której górna część mocowana jest za pomocą jarzma
do rury nośnej osadzonej w łożyskach izolacyjnych
znamienna tym, że dolna część jej mocowana jest wahliwie do górnej części.
Marcel Ferrand, Nicea, Francja.
Pojemnik hodowlany wszechstronnego zastosowania
znamienny tym, że posiada obudowę w kształcie ruro
wym, otwartą u góry i od strony dna a przy podstawie
zaopatrzony jest w przesuwną przystawkę zamykają
cą, której ścianki łączące tworzą przestrzeń włoskowatą, ułatwiające zachodzenie zjawiska napięcia powierz
chniowego w naczyńkach włoskowatych, zmniejszają
cych lub zwiększających nawilżanie gleby, przy czym
krawędź górna wyposażona jest w pierścień usztyw
niający w kształcie wklęsłym, wypukłym, otwartym
lub zamkniętym.
451
(P. 138232)
19.01.1970.
Pierwszeństwo: 1.02.1969, 21.04.1969 - Japonia
45h
(P. 149865)
5.08.1971.
Pierwszeństwo: 5.08.1970, 23.04.1971
Lohmann - Apparatebau, Cuxhaven, NRF.
Bateria klatek na drób tuczny i inny, zamocowana w
stojaku w którym co najmniej część klatek jest usy
tuowana wzdłuż koryta karmowego, znamienna tym,
że klatki (2) w stojaku (1) są zamocowane ruchomo
wzdłuż w przybliżeniu poziomo usytuowanego toru (4)
jezdnego lub ślizgowego.
Sumitomo Chemical Company, Ltd., Osaka, Japonia,
(Akira Fujinami, Toshiaki Ozaki, Keiichiro Akiba, Sigeo Yamamoto, Shigehiro Ooba, Katsutoshi Tanaka,
Katsuji Nodera, Tadashi Ooishi, Nobuyuki Kameda).
Środek do zwalczania mikroorganizmów, znamienny
tym, że jako substancję biologicznie czynną zawiera
nową pochodną N- (3,5-dwuchlorowcofenylo)-oksazolidyny o ogólnym wzorze przedstawionym na rysunku,
w którym R i R' oznaczają atom wodoru lub niższy
rodnik alkilowy, X oznacza atom chlorowca, Y i Y'
oznaczają atom tlenu lub siarki, a Z oznacza atom tle
nu lub, w przypadku gdy Y i Y' oznaczają atomy tle
nu i oba X oznaczają atomy chloru Z oznacza grupę
iminową w połączeniu z obojętnym nośnikiem.
Nr 15/1973
105
roztoczobójczej z a w i e r a j a k o synergicznie działający
d o d a t e k o k s y m e t e r u o o g ó l n y m w z o r z e 1, w k t ó r y m
R , oznacza r o d n i k a r o m a t y c z n y , e w e n t u a l n i e p o d s t a
w i o n y , R 2 oznacza a t o m w o d o r u , g r u p ę cyjanową l u b
r o d n i k alkilowy o 1 - 4 a t o m a c h węgla, R;î oznacza r o d
n i k a l k i l e n o w y o p r o s t y m ł a ń c u c h u , a R 4 oznacza atom
wodoru lub chlorowca.
(P. 138673)
451
Pierwszeństwo:
8.02.1969,
7.02.1970.
22.01.1970 - N R F
Deutsche
Gesellschaft
für
Schällingsbekämpfung
mbH, Frankfurt, N R F (Herbert Reuscher, Werner
Schoom).
Środek do zwalczania szkodników, z k t ó r e g o pod
w p ł y w e m o d d z i a ł y w a n i a w o d y n a związek ulegający
r o z k ł a d o w i w y w i ą z u j ą się gazowe s u b s t a n c j e szkodnikobójcze, z n a m i e n n y t y m , że z a w i e r a r o z k ł a d o w e
związki w m i a ł k o r o z d r o b n i o n e j postaci, umieszczone
na n o ś n i k u z m a t e r i a ł u w ł ó k n i s t e g o , z a w i e r a j ą c y m
b e z w o d n y ś r o d e k wiążący, k t ó r y z a c h o w u j e t r w a ł y
k s z t a ł t podczas i po w y g a z o w a n i u , a t a k ż e służy do
r e g u l o w a n i a w y w i ą z y w a n i a się gazu.
Sposób wytwarzania środka w e d ł u g zastrz. 1 - 1 7 ,
z n a m i e n n y t y m , że z a w i e s i n ę u l e g a j ą c y c h r o z k ł a d o w i
związków w o b o j ę t n e j , l o t n e j cieczy, zawierającą ś r o
d e k p o r o t w ó r c z y , s u b s t a n c j ę hydrofobową, lepiszcze,
ś r o d e k spieniający o r a z p l a s t y f i k a t o r , łączy się z m a
t e r i a ł e m w ł ó k n i s t y m i u s u w a obojętną lotną ciecz przez
odciąganie i/albo o d p a r o w a n i e .
45l
(P. 138737)
Pierwszeństwo:
31.05.1968,
30.05.1969.
17.06.1968 - J a p o n i a
S u m i t o m o C h e m i c a l C o m p a n y , Ltd., O s a k a , J a p o n i a
(Nobushige I t a y a , K a t s u z o K a m o s h i t a , Toshio M i z u t a n i .
Shigeyoshi K i t a m u r a , Shinji N a k a i , N a b u y u k i K a m e d a ,
K e i m e i F u j i m o t o , Yositosi O k u n o ) .
Środek owadobójczy, z n a m i e n n y t y m , że j a k o s u b
s t a n c j ę czynną z a w i e r a c o n a j m n i e j j e d e n e s t e r k w a s u
c y k l o p r o p a n o k a r b o k s y l o w e g o o o g ó l n y m w z o r z e 1, w
k t ó r y m Y oznacza a t o m t l e n u l u b s i a r k i , R1 oznacza
a t o m w o d o r u l u b r o d n i k m e t y l o w y , R 2 oznacza r o d n i k
m e t y l o w y , g d y R1 oznacza r o d n i k m e t y l o w y , a gdy
R 1 oznacza a t o m w o d o r u , w ó w c z a s R 2 oznacza r o d n i k
metylowy, 2-metylo-l-propenylowy, 2-metoksykarbon y l o - 1 - p r o p e n y l o w y , fenylowy l u b g r u p ę 3,4-metylenodwuoksyfenylową, R 3 i R4 są j e d n a k o w e l u b różne i
oznaczają a t o m c h l o r o w c a l u b r o d n i k m e t y l o w y , a n
oznacza zero l u b liczbę całkowitą 1 - 3 , p r z y czym s u b
s t a n c j a czynna jest zmieszana z o b o j ę t n y m n o ś n i k i e m .
45l
Wzór 1
(P. 140167)
21.04.1970.
P a t e n t d o d a t k o w y d o p a t e n t u n r 52112
VEB F a h l b e r g - L i s t M a g d e b u r g , M a g d e b u r g N R D
( H e r m a n Grünzel).
Środek do zwalczania c h w a s t ó w na uprawach bura
ków, s k ł a d a j ą c y się z 0 - / N - f e n y l o k a r b a n o i l u / - p r o p a n o ~
noksymu i O-izopropylu-N-fenylokarbaminianu we
d ł u g polskiego p a t e n t u nr 52 112, z n a m i e n n y t y m , że
z a w i e r a d o d a t k o w o czynną s u b s t a n c j ę 3 - c y k l o h e k s y l -5.6-trójmetylenuracyl.
451
(P. 140822)
22.05.1970.
P i e r w s z e ń s t w o : 23.05.1969 - N i e m i e c k a R e p u b l i k a F e
deralna
F a r b e n f a b r i k e n B a y e r , Aktiengesellschaft, L e v e r k u
sen, N R F , ( H e l l m u t Hoffman, Wolfgang B e h r e n z , I n
geborg H a m m a n n ) .
Środek owadobójczy, z n a m i e n n y t y m , że z a w i e r a j a k o
s u b s t a n c j ę czynną p o c h o d n ą 2 - c h l o r o - 2 - t i o n o - l , 3, 2- d w u o k s a f o s f o r y n a n u o w z o r z e 1, w k t ó r y m R, R1, R 2
R 3 i R 4 oznaczają a t o m y w o d o r u i/lub r o d n i k i a l k i l o w e
o ł a ń c u c h u p r o s t y m l u b rozgałęzionym z a w i e r a j ą c e 1 4 a t o m y węgla, p r z y c z y m co n a j m n i e j d w a z p o d a n y c h
s y m b o l i oznaczają r o d n i k i alkilowe.
45l
(P. 140854)
25.05.1970.
Pierwszeństwo: 26.05.1969, 12.03.1970 - Stany Zjedno
czone Ameryki
Eli Lilly a n d C o m p a n y , I n d i a n a p o l i s , USA, (Robert
Delane).
Środek grzybobójczy, z n a m i e n n y t y m , że j a k o s u b
s t a n c j ę biologicznie czynną z a w i e r a p o d s t a w i o n y d w u 15l
(P. 139953)
Pierwszeństwo:
14.04.1969
11.04.1970.
- Szwajcaria
Środek owadobójczy i/lub roztoczobójczy, z n a m i e n n y
t y m , że oprócz z n a n e j s u b s t a n c j i owadobójczej i/lub
106
etynylokarbinol o wzorze 1, w którym R oznacza rod
nik alkilowy o 1 - 4 atomach węgla, rodnik alkoksylowy o 1 - 3 atomach węgla, atom chlorowca, rodnik fenylowy lub rodnik chlorowcoalkilowy o 1-3 atomach
węgla, oraz obojętny rozpuszczalnik.
45l
(P. 149272)
Nr 15/1973
którym Rx oznacza rodnik alkilowy o łańcuchu pro
stym lub rozgałęzionym zawierający 1-6 atomów wę
gla, R2 oznacza rodnik alkilowy o 1 - 4 atomach węgla
lub grupę alkoksylową o 1-6 atomach węgla, R3 ozna
cza atom wodoru, chloru lub bromu, a X oznacza atom
tlenu lub siarki.
7.07.1971.
Eli Lilly and Company, Indianapolis, Indiana, Stany
Zjednoczone Ameryki (Barry Allen Dreikorn).
Środek do zwalczania fitopatogennych mikroorganiz
mów, znamienny tym, że jako substancję czynną za
wiera co najmniej jedną pochodną tetrazolo-/l,5a-/-chinoliny o ogólnym wzorze podanym na rysunku,
w którym R1 oznacza atom wodoru lub chlorowca, niż
szy rodnik alkilowy o 1-3 atomach węgla, rodnik alkenylowy lub alkinylowy o 2 - 3 atomach węgla, grupę
formylową, grupę cy janową, grupę azydową lub grupę
o wzorze -CH2Y, w którym Y oznacza grupę aminową,
niższą grupę alkiloaminową o 1 - 3 atomach węgla, gru
pę cyjanową, grupę hydroksylową, atom chlorowca2 lub
niższą grupę alkoksylową o 1 - 3 atomach węgla, R ma
znaczenie podane wyżej dla3 R1, ale również może ozna
czać grupę morfolinową R ma znaczenie podane wy
żej dla R1, ale może
także oznaczać grupę aminową lub
acetamidową, R 4 ma znaczenie podane wyżej1 dla2 R13,
przy4 czym najwyżej jeden z podstawników R , R , R
i R oznacza grupę azydową lub rodnik alkenylowy
albo alkinylowy o 2 - 3 1 atomach
węgla i co najmniej
trzy z podstawników
R , R2, R3 i R4 oznaczają atomy
5
wodoru, R oznacza atom wodoru lub chlorowca, grupę
cyjanową lub niższy rodnik alkilowy o 1 - 3 atomach
węgla, a η oznacza zero lub 1, przy czym gdy η oznacza
zero, wówczas związek ten ma w pozycji 4,5 wiązanie
podwójne, albo co najmniej jedną sól addycyjną z
kwasem związku
o wzorze podanym na rysunku, w
którym R 3 oznacza grupę aminową lub R 1 oznacza gru
pę o wzorze -CH2Y, w którym Y oznacza grupę ami
nową lub niższą grupę alkiloaminową, a pozostałe sym
bole mają wyżej podane znaczenie.
45l
(P. 149525)
6.06.1967.
Merck and Co., Inc., Rahway, New Jersey, Stany
Zjednoczone Ameryki.
Środek pasożytobójczy, znamienny tym, że jako sub
stancję czynną zawiera związek o wzorze przedstawio
nym na rysunku, w którym A oznacza atom wodoru
lub rodnik acylowy, Y oznacza atom chlorowca, grupę
hydroksylową, chlorowcoalkuową, niższą alkilową,
alkoksylową, nitrową lub atom wodoru, X i X1 ozna
czają atom chlorowca, grupę alkilową, chlorowcoalkilową, alkoksylową, nitrową, cyjanową, chlorowcoalkoksylową, chlorowca alkilotio, hydroksylową, aminową,
alkiloaminową lub alkanoiloaminową, Q oznacza atom
tlenu, siarki, grupę sulfinylową, sulfonylową, alkilenową, alkilenoksylową, karbonylową i karboksyamidową,
R oznacza atom wodoru, niższą grupę alkilową lub
resztę 'kwasu alkilokarboksylowego, przy czym pierś
cień C jest połączony z pierścieniem Β w położeniu 3
lub 4 pierścienia B.
151
(P. 149575)
21.07.1971.
Ciba - Geigy AG. Bazylea, Szwajcaria.
451
(P. 149274)
7.07.1971.
Środek szkodnikobójczy, zwłaszcza do zwalczania
szkodliwych mikroorganizmów, znamienny tym, że ja
ko substancję czynną zawiera co najmniej jeden jednohydroksyfenylokarbinol o wzorze 1, w którym X
oznacza atom chlorowca, każdy z podstawników X1,
X 2 i X 3 oznacza atom chlorowca lub wodoru, a R ozna
cza rozgałęziony lub nierozgałęziony rodnik alkilowy
o 1-8 atomach węgla, rodnik cykloalkilowy o 3 - 8
atomach węgla lub rodnik fenylowy niepodstawiony
lub podstawiony atomami chlorowca i/lub rodnikami
alkilowymi o 1 - 2 atomach węgla, przy czym suma
atomów chlorowca w cząsteczce wynosi co najmniej 2.
sen, NRF (Hellmut Hoffman, Ingeborg Hammann,
Wolfgang Behrenz, Bernhard Homeyer, Wilhelm Stendel).
Środek owadobójczy, roztoczobójczy, kleszczobójczy
i nicieniobójczy, znamienny tym, że jako substancję
czynną zawiera estry O-pirazolopirymidynylowe kwa
sów (tiono/fosforowych)/fosfonowych) o wzorze 1, w
45l
(P. 149591)
23.07.1971.
Pierwszeństwo: 4.08.1970, 10.12.1970, 6.01.1971 - Wielka
Brytania
ka Brytania, (Charles Brian Barlov, Clive Dudley
Spencer Tomiin, Gordon Michael Farrell, Peter Frank
Hilary Freeman, John Walter Slater, Jeffery Clayton).
Nr 15/1973
Środek szkodnikobójczy, znamienny tym, że jako
substancję czynną zawiera związek o ogólnym wzorze
1, w którym R oznacza atom wodoru, grupę węglowo
dorową 1ewentualnie podstawioną
lub grupę acylową,
a W, W , X, X1, Y, Y1, Z i Z1 oznaczają atom wodoru
lub chlorowca lub grupę cyjanową, azydową, hydro
ksylową, nitrową, nitrozową, tiocyjanową lub perchlorowcokarbylową lub grupę węglowodorową, węglowodoroksylową, węglowodorotiolową, aminową, acyloksylową, węglowodorokarbonylową lub węglowodorosulfonylową, ewentualnie podstawioną, lub grupę kwasową
karboksylową lub grupę kwasową zawierającą siarkę,
lub sól, amid lub pochodną estrową takiego związku,
przy 1czym we1 wzorze 11 nie więcej niż 3 symbole W, W1,
X, X , Y, Y , Z lub Z oznaczają atom wodoru, lub N-tlenki tych związków.
451
(P. 149742)
107
kryształy poddaje się zmieleniu do uzyskania subtel
nego proszku, który ewentualnie miesza się ze znany
mi składnikami pomocniczym ogólnie stosowanym w
środkach chwastobójczych.
451
(P. 149747)
29.07.1971.
sen, NRF, (Claus Stolzer, Bernhard Homeyer, Ingeborg
Hammann).
Środek nicieniobójczy, owadobójczy i roztoczobójczy,
znamienny tym, że jako substancję czynną zawiera
N-jednoalkiloamidy kwasów 0-alkilo-S-/N'-alkilo-N'-acylokarbamylometylo/-tionotiolofosforowych o wzo
rze ogólnym 1, w którym R, R1 i R2 oznaczają rodniki
alkilowe o łańcuchu prostym lub rozgałęzionym lub
cykliczne zawierające 1-6 atomów węgla lub rodniki
alkenylowe o łańcuchu prostym lub rozgałęzionym za
wierające 2 - 6 atomów węgla, oprócz tego R 2 może oznaczać atom wodoru, „acyl" oznacza ewentualnie pod
stawione atomem chlorowca grupy formylową, alkilokarbonylową lub alkoksykarbonylową lub ewentualnie
podstawione rodnikami alkilowymi grupy fenylokarbonylową lub fenoksykarbonylową.
29.07.1971.
Ciba Geigy A.G., Bazylea, Szwajcaria.
Środek wyrównujący okres spadu owoców, znamien
ny tym, że jako substancję czynną zawiera związek
o wzorze 1, w którym każdy z podstawników R1, R2 i
R3 oznacza atom chlorowca, rodnik alkilowy o 1-4
atomach węgla, grupę chlorowcoalkilową o 1 - 4 ato
mach węgla, grupę alkoksylową o 1 - 4 atomach węgla,
grupę alkenyloksylową o 2 - 4 atomach węgla, grupę
alkinyloksylową o 2 - 4 atomach węgla, grupę o wzo
rze O 2 N- lub NCS-, a R2 i R3 ewentualnie oznaczają
też atomy wodoru, oraz zawiera odpowiednie nośniki
i inne substancje pomocnicze.
45l
(P. 149744)
45l
(P. 149797)
2.08.1971.
Ciba Geigy A.G., Bazylea, Szwajcaria.
Środek szkodnikobójczy zwłaszcza do zwalczania
Chilosuppressalis, znamienny tym, że jako substancję
czynną zawiera związek o wzorze 1, w którym R ozna
cza rodnik alkilowy o 1-4 atomach węgla, a X ozna
cza atom fluoru, chloru, bromu lub jodu albo jego sól
z kwasem nieorganicznym, ewentualnie razem z odpo
wiednim nośnikiem i/lub substancją dodatkową.
29.07.1971.
Ciba Geigy AG., Bazylea, Szwajcaria.
Sposób wytwarzania stabilnego środka chwastobój
czego, zawierającego jako substancję czynną 2-alkilotio-4-alkiloamino-6-butyloamino-s-triazyny i co n a j
mniej jedną 2-chloro-4,6-dwuamino-s-triazyną o róż
nych podstawnikach w obu grupach aminowych, zna
mienny tym, że wytwarza się związek międzycząsteczkowy
2-alkilotio-4-alkiloamino-6-butyloamino-s-triazyny z co najmniej jedną 2-chloro-4,6-dwuamino-s-triazyną o różnych podstawnikach w obu grupach
aminowych albo przez stapianie substancji czynnych
w temperaturze 110-150°C oraz następne powolne ochłodzenie stopu do temperatury niższej od temperatu
ry jego topnienia i ewentualne zaszczepienie zarodni
kami krystalizacji do uzyskania krystalicznego bloku
lub przez rozpuszczenie substancji czynnych w nitry
lu, amidzie alkoholu lub ketonie, albo w mieszaninie
tych rozpuszczalników z węglowodorami w temperatu
rze wrzenia i wyodrębnienie wydzielonych kryształów,
po czym otrzymany krystaliczny blok lub wydzielone
14*
451
(P. 149808)
3.08.1971.
Pierwszeństwo: 25.11.1970 - Kanada
Ciba - Geigy Canada Ltd., Dorval, Quebec, Kanada.
Środek chwastobójczy, znamienny tym, że zawiera
mieszaninę co najmniej dwóch różnych soli co naj
mniej jednego związku o działaniu chwastobójczym,
przy czym mieszanina ta daje się mieszać z ciekłym
nośnikiem polarnym i pozostaje w stanie ciekłym w
temperaturze 20°C, a bezwzględne napięcie powierz
chniowe tego środka, mierzone w temperaturze 25°C
w wodzie destylowanej, przy 1% stężeniu substancji
czynnej, nie przekracza 35 dyn/cm.
Sposób wytwarzania środka chwastobójczego na ba
zie soli, znamienny tym, że wytwarza się co najmnej
dwie zasady solotwórcze i co najmniej jeden kwas
o działaniu chwastobójczym, po czym poddaje się te
zasady reakcji z tym kwasem, przy czym zasady i kwas
108
d o b i e r a się t a k , aby w y t w o r z o n a sól m i a ł a postać c i e
kłą w t e m p e r a t u r z e 20°C, a n a s t ę p n i e , w razie p o t r z e
by, d o p r o w a d z a się b e z w z g l ę d n e n a p i ę c i e p o w i e r z c h
n i o w e p r o d u k t u , m i e r z o n e w 1% s t ę ż e n i u s u b s t a n c j i
c z y n n e j w w o d z i e d e s t y l o w a n e j , do p o z i o m u nie p r z e
k r a c z a j ą c e g o 35 d y n / c m .
(P. 149810)
45l
Pierwszeństwo:
3.08.1971.
5.08.1970 - S t a n y Z j e d n o c z o n e A m e r y k i
U n i t e d S t a t e s B o r a x a n d C h e m i c a l C o r p o r a t i o n , Los
A n g e l e s , S t a n y Z j e d n o c z o n e A m e r y k i , (Philip L . S t r o n g ,
Don L e s t e r H u n t e r , Cecil W r i g h t Lefeore).
Środek chwastobójczy z n a m i e n n y t y m , że j a k o s k ł a d
n i k a k t y w n y z a w i e r a n o w e d w u n i t r o a n i l i n y o ogól
n y m w z o r z e 1, w k t ó r y m R1 oznacza r o d n i k alkilowy
z a w i e r a j ą c y co n a j m n i e j 2 a t o m y węgla, r o d n i k alken y l o w y , r o d n i k a l k i n y l o w y l u b r o d n i k a r y l o w y , R 2 oz n a c z a a t o m w o d o r u , r o d n i k alkilowy, r o d n i k a l k e n y l o w y l u b r o d n i k a l k i n y l o w y , R 3 oznacza niskocząsteczk o w y r o d n i k alkilowy, Y oznacza a t o m t l e n u l u b siarki,
Z oznacza n i s k o c z ą s t e c z k o w y r o d n i k alkilowy a t o m
c h l o r o w c a l u b r o d n i k t r ó j f l u o r o m e t y l o w y , a R1 i R 2
mogą r ó w n i e ż oznaczać ł a ń c u c h z a w i e r a j ą c y 2 - 6 a t o
m ó w w ę g l a t w o r z ą c y z a t o m e m azotu r o d n i k h e t e r o
cykliczny.
451
(P. 149862)
Nr 15/1973
w y c h (fosfonowych) o wzorze 1, w k t ó r y m X oznacza
a t o m t l e n u l u b s i a r k i , R i R1 oznaczają r o d n i k i a l k i l o
we o ł a ń c u c h u p r o s t y m l u b rozgałęzionym z a w i e r a j ą c e
1 - 6 a t o m ó w w ę g l a , a p o n a d t o R1 oznacza g r u p ę alkoksylową o 1 - 6 a t o m a c h węgla, a n oznacza liczbę 1
l u b 2.
(P. 150375)
45l
Pierwszeństwo:
6.09.197J.
deralna
F a r b w e r k e Hoechst Aktiengesellschaft vormals Mei
ster Lucius u . B r ü n i n g , F r a n k f u r t n a d M e n e m , N R F ,
(Gerhard Hörlein, Hilmar Mildenberger, Arno K r ö n i
ger, K u r t H ä r t e l ) .
Środki do zwalczania szkodników, z n a m i e n n e t y m ,
że jako s u b s t a n c j e c z y n n e zawierają b e n z i m i d a z o l e o
ogólnym w z o r z e 1, w k t ó r y m R1 oznacza g r u p ę a l k i l o
wą o 1 - 4 a t o m a c h w ę g l a , a R 2 oznacza g r u p ę alkilową
o 1 - 4 a t o m a c h węgla, k t ó r a może być p o d s t a w i o n a
a t o m e m c h l o r o w c a albo g r u p ą a l k o k s y l o w ą o 1 - 4 a t o
m a c h węgla, albo e w e n t u a l n i e p o d s t a w i o n ą resztą fenylową o w z o r z e 2, w k t ó r y m R 3 , R 4 , R 5 mogą być j e d
n a k o w e l u b r ó ż n e i oznaczają a t o m w o d o r u , g r u p ę
alkilową o 1 - 6 a t o m a c h w ę g l a , g r u p ę a l k o k s y l o w ą
o 1 - 4 atomach węgla grupę karboalkoksylową o 1 - 4
atomach węgla w grupie alkoksylowej, atom chlorow
ca, g r u p ę cyjanową, n i t r o w ą albo t r ó j f l u o r o m e t y l o w ą
l u b g r u p ę fenylową albo fenyloazową, w m i e s z a n i n i e
z nośnikami.
5.08.1971.
P E P R O , Société p o u r l e D é v e l o p p e m e n t e t l a V e n t e
de Spécialités C h i m i q u e s , Lion, F r a n c j a ( A n d r é Thizy,
P i e r r e P o i g n a n t , D a n i e l Pillon).
Mieszanka chwastobójcza do s e l e k t y w n e g o z w a l c z a
n i a c h w a s t ó w na u p r a w a c h r o ś l i n n y c h , a zwłaszcza na
u p r a w a c h roślin zbożowych, z n a m i e n n a t y m , ż e j a k o
a k t y w n y składnik zawiera ona N-/4-izopropylofenylo/
N', N ' - d w u m e t y l o m o c z n i k w r a z z o d p o w i e d n i m i n o ś n i
kami i dodatkami.
45l
Pierwszeństwo:
(P. 150374)
45l
F a r b e n f a b r i k e n B a y e r Aktiengesellschaft, L e v e r k u sen, N R F , (Walter L o r e n z , H o r s t B e s h a g e n , Ingeborg
H a m m a n n , Wolfgang B e h r e n z ) .
Środek owadobójczy, roztoczobójczy i kleszczobójczy, z n a m i e n n y t y m , ż e j a k o s u b s t a n c j ę czynną z a w i e
r a e s t r y benzizoksazolilowe k w a s ó w (tiono) fosforo
22.09.1971.
6.09.1971.
deralna
(P. 150631)
C i b a - G e i g y A G . Bazylea, S z w a j c a r i a .
Środek szkodnikobójczy, zwłaszcza do z w a l c z a n i a
o w a d ó w i p r z e d s t a w i c i e l i r z ę d u roztoczy, z n a m i e n n y
t y m , że j a k o s u b s t a n c j ę a k t y w n ą z a w i e r a związek o
w z o r z e 1, e w e n t u a l n i e r a z e m ze z n a n y m i i ogólnie s t o
sowanymi nośnikami i substancjami pomocniczymi.
45l
Pierwszeństwo:
(P. 150632)
24.09.1970,
22.09.1971.
5.08.1971 - S z w a j c a r i a .
Ciba Geigy AG, B a z y l e a , S z w a j c a r i a .
Środek szkodnikobójczy, z n a m i e n n y t y m , że jako
s u b s t a n c j ę a k t y w n a z a w i e r a związek o w z o r z e 1, W
k t ó r y m R1 oznacza niższy r o d n i k alkilowy, R 2 oznacza
niższy r o d n i k alkilowy, a l k o k s y l o w y l u b fenylowy, R 3
Nr 15/1973
oznacza e w e n t u a l n i e p o d s t a w i o n y r o d n i k fenylowy l u b
niższy r o d n i k fenyloalkilowy, niższy r o d n i k alkilowy,
c h l o r o w c o a l k i l o w y , cyjanoalkilowy, a l k e n y l o w y l u b
a l k i n y l o w y albo r o d n i k alkilowy przedzielony j e d n y m
l u b k i l k o m a a t o m a m i t l e n u l u b s i a r k i , zaś X oznacza
tlen l u b s i a r k ę z t y m , że R 2 oznacza niższy r o d n i k a l
kilowy l u b f e n y l o w y w ó w c z a s gdy R 3 oznacza niższy
rodnik alkilowy, ewentualnie razem z odpowiednim
n o ś n i k i e m i/lub s u b s t a n c j ą pomocniczą.
451
(P. 150654)
Pierwszeństwo:
Ś r o d e k owadobójczy, z n a m i e n n y t y m , ż e j a k o s u b
s t a n c j ę czynną z a w i e r a e s t r y 0 , 0 - d w u a l k i l o - S - f e n y l o we k w a s u dwutiofosforowego o w z o r z e . 1, w k t ó r y m R
i R1 oznaczają t a k i e s a m e l u b r ó ż n e r o d n i k i alkilowe
o łańcuchu prostym lub rozgałęzionym zawierające 1 6 a t o m ó w węgla, H a l oznacza a t o m c h l o r o w c a , a n oznacza liczbę całkowitą 0 - 4 .
23.09.1971.
25.09.1970 - S z w a j c a r i a .
Pierwszeństwo:
Środek szkodnikobójczy, zwłaszcza do z w a l c z a n i a
o w a d ó w , p r z e d s t a w i c i e l i z r z ę d u roztocza, nicieni, jak
i f i t o p a t o g e n n y c h g r z y b ó w , z n a m i e n n y t y m , że j a k o
s u b s t a n c j ę czynną z a w i e r a związek o w z o r z e 1, w k t ó
r y m R 1 oznacza r o d n i k a l k i l o w y o 1 - 4 a t o m a c h w ę
gla l u b r o d n i k f e n y l o w y e w e n t u a l n i e p o d s t a w i o n y w
pozycji p a r a a t o m e m c h l o r e m l u b r o d n i k i e m m e t y l o
w y m , R 2 oznacza r o d n i k alkilowy o 1 - 4 a t o m a c h w ę
gla, X oznacza a t o m t l e n u l u b a t o m s i a r k i , a k a ż d y z
p o d s t a w n i k ó w Z1 Z 2 , Z 3 i Z 4 oznacza chlor l u b b r o m ,
r a z e m z n o ś n i k i e m i/lub ś r o d k i e m z d o l n y m do w y t w a
r z a n i a zawiesiny, e m u l g a t o r e m , ś r o d k i e m zagęszczają
cym, ś r o d k i e m z w i ę k s z a j ą c y m przyczepność, ś r o d k i e m
zwilżającym i n a w o z a m i i/lub i n n y m i z n a n y m i p e s t y
c y d a m i i/lub s u b s t a n c j a m i p r z y w a b i a j ą c y m i o w a d y .
(P. 150746)
Pierwszeństwo:
27.09.1971.
28.09.1970 - S z w a j c a r i a
Ciba - Geigy A G , Bazylea, S z w a j c a r i a .
Środek do regulacji zbioru o w o c ó w z d r z e w i k r z e
w ó w , z n a m i e n n y t y m , ż e j a k o s u b s t a n c j ę czynną za
w i e r a co n a j m n i e j j e d e n związek o o g ó l n y m w z o r z e 1,
w k t ó r y m R' oznacza a t o m w o d o r u , chloru, g r u p ę -CF 3 ,
-CN, r o d n i k m e t y l o w y , e t y l o w y , m e t o k s y l o w y l u b etok s y l o w y , a R" oznacza a t o m w o d o r u , chloru, r o d n i k
metylowy lub metoksylowy, ewentualnie razem ze
s t a ł y m i/lub c i e k ł y m n o ś n i k i e m o r a z ś r o d k i e m szkodnikobójczym.
451
(P. 150972)
(P. 153244)
45l
Ciba - Geigy A.G., Bazylea, S z w a j c a r i a .
45l
109
9.10.1971.
sen, NRF (Hellmut Hoffman, Jan Hempel, Wolfgang
Behrenz, Ingeborg Hammann).
2.02.1972.
4.02.1971 - S z w a j c a r i a
A g r i p a t S.A. Bazylea, S z w a j c a r i a .
Ś r o d e k szkodnikobójczy zwłaszcza do z w a l c z a n i a
o w a d ó w i f i t o p a t o g e n n y c h nicieni z n a m i e n n y t y m , że
z a w i e r a j a k o s u b s t a n c j ę czynną związek o w z o r z e 1,
w k t ó r y m R1 oznacza a t o m w o d o r u , r o d n i k a l k i l o w y
l u b cykloalkilowy, R 2 oznacza a t o m w o d o r u , r o d n i k
alkilowy l u b g r u p ę o w z o r z e - C O O R 1 ; - C O - N / R 3 /
R 4 / l u b - C N , R 3 oznacza a t o m w o d o r u , r o d n i k a l k i
lowy, a l k e n y l o w y l u b a l k i n y l o w y , R 4 oznacza r o d n i k
alkilowy, a l k e n y l o w y , a l k i n y l o w y , g r u p ę alkoksyloWą, r o d n i k c y k l o a l k i l o w y l u b fenylowy, a R 3 i R 4 r a
zem z a t o m e m azotu, z któr.ym są połączone, o z n a
czają g r u p ę heterocykliczną, o r a z o d p o w i e d n i e n o ś n i
ki i e w e n t u a l n i e i n n e s u b s t a n c j e pomocnicze.
(P. 153829)
45l
Pierwszeństwo:
2.03.1972.
19.03.1971 - W i e l k a B r y t a n i a
Imperial Chemical
Industries Limited, Londyn,
W i e l k a B r y t a n i a , (Charles B r i a n B a r l o w , B r i a n G r a h a m
White, Edwin Harry Paterson).
Ś r o d e k szkodnikobójczy, z n a m i e n n y t y m , że j a k o
s u b s t a n c j ę czynną z a w i e r a pochodną d w u f e n y l o a m i ny o w z o r z e ogólnym 1, w k t ó r y m R 1 - R 1 0 oznaczają
a t o m w o d o r u l u b a t o m chlorowca, g r u p ę cyjanową,
nitrową, p e r c h l o r o w c o k a r b y l o w ą , k a r b o k s y l o w ą , sulfonamidową, w ę g l o w o d o r o o k s y l o w ą ,
węglowodorotiolową l u b w ę g l o w o d o r o a m i n o w ą pod w a r u n k i e m , ż e nie
więcej niż 3 spośród s y m b o l i R 1 - R 1 0 oznaczają a t o m
w o d o r u , co n a j m n i e j 4 spośród symboli R 1 - R 1 0 o z n a
czają a t o m c h l o r o w c a i co n a j m n i e j 7 spośród s y m
boli R 1 - R 1 0 oznaczają a t o m c h l o r o w c a jeżeli w e w z o
rze 1 w y s t ę p u j e j e d n o c z e ś n i e g r u p a n i t r o w a i g r u p a
t r ó j f l u o r o m e t y l o w a oraz i n n a g r u p a niż chlorowiec,
g r u p a n i t r o w a i t r ó j f l u o r o m e t y l o w a jest r ó w n i e ż
obecna, l u b w k t ó r y m R 1 - R 1 0 oznaczają a t o m w o d o
r u l u b a t o m c h l o r o w c a , g r u p ę cyjanową, nitrową, p e r
chlorowcokarbylową,
karboksylową,
sulfonamidową,
węglowodorooksylową, węglowodorotiolową l u b w ę g l o
w o d o r o a m i n o w ą , pod w a r u n k i e m , że nie w i ę c e j niż 3
s p o ś r ó d symboli R 1 - R 1 0 oznaczają a t o m w o d o r u , c o
n a j m n i e j 4 lecz nie więcej niż 9 spośród s y m b o l i R 1 R10 oznaczają alom chlorowca i co n a j m n i e j 1 spośród
symboli R 1 - R 1 0 oznacza p o d s t a w n i k i n n y niż a t o m
w o d o r u l u b c h l o r o w c a i co n a j m n i e j 7 spośród s y m -
110
boli R 1 - R 1 0 oznacza atom chlorowca jeżeli we wzorze
1 występuje jednocześnie grupa nitrowa i grupa nitrowo i grupa trójfluorometylowa oraz inna grupa niż
chlorowiec, grupa nitrowa i trójfluorometylowa jest
również obecna.
Sposób wytwarzania pochodnej dwufenylo aminy
o wzorze ogólnym 1, w którym wszystkie symbole ma
ją znaczenie jak w zastrz. 1, znamienny tym, że zwią
zek o wzorze ogólnym 40, w którym R 1 - R 5 mają wy
żej podane znaczenie, poddaje się działaniu zasady,
a następnie reakcji ze związkiem o wzorze ogólnym
41, w którym R 6 - R 1 0 mają wyżej podane znaczenie,
a Hal oznacza atom chlorowca.
Nr 15/1973
ksylową o 1 - 8 atomach węgla, grupę alkenoksylową
o 2 - 2 0 atomach węgla, grupę alkinoksylową o 2 - 8
atomach węgla lub grupę cykloalkoksylową zawiera
jącą do 12 atomów węgla.
451
(P. 153886)
12.01.1972
Osterreichosche Stickstoff werke Aktiengesellschaft,
Linz, Austria, (Hubert Mayr, Elfriede Presoly, Ferdi
nand Weinrotter, Walter Müller, Gerhard Stern, Wal
ter Mizzi Frohner).
Środek do regulowania wzrostu i przemiany mate
rii roślin, zwłaszcza gospodarki wodą, znamienny tym,
że jako substancję czynną zawiera kwasy epoksymonokarboksylowe o jednej lub wielu grupach epoksy
dowych i 6-22 atomach węgla, sole estry lub amidy
tych kwasów lub mieszaniny takich związków epo
ksydowych, a poza tym zawiera inne składniki zwła
szcza ciekłe lub stałe nośniki lub rozcieńczalniki.
451
Pierwszeństwo:
(P. 153929)
8.03.1972.
10.03.1971-3.02.1972 - Stany Zjedno
czone Ameryki
Monsanto Company, St. Louis, Stany Zjednoczone
Ameryki, (John Edward Franz).
Środek regulujący naturalny wzrost i/lub rozwój
roślin i/lub zwiększający ilość odkładających się wę
glowodanów, znamienny tym, że jako substancję
aktywną zawiera efektywną, nieśmiertelną dawkę
związku o ogólnym wzorze przedstawionym na ry
sunku, w którym R oznacza atom wodoru, grupę formylową, grupę acetylową, grupę nitrobenzoilową,
grupę benzoilową lub chlorowaną grupę benzoilową
Y i Z, takie same lub różne, oznaczają atom wodoru
lub niższy rodnik alkilowy, X oznacza grupę hydro
ksylową, grupę alkoksylową lub chloroalkoksylową
zawierające do 12 atomów węgla, niższą grupę alkenoksylową, grupę cykloheksyloksylową, grupę morfolinową, grupę pirolidynylową, grupę piperydynową oraz
grupę o wzorze NHR', w którym R' oznacza atom
wodoru, niższy rodnik alkilowy lub alkenylowy, rod
nik cykloheksylowy, rodnik fenyloalkilowy zawiera
jący do 8 atomów węgla, rodnik fenylowy, chlorowa
ny rodnik fenylowy oraz rodnik anizylowy, ewentual
nie w postaci soli takich jak sole metali grupy I lub
II o liczbie atomowej do 30, chlorowodorki, sole pi
rydyny, sole amonowe, sole niższych amin alifatycz
nych, sole niższych alkanoloamin oraz sole aniliny.
451
(P. 153886)
12.01.1972.
sen, NRF, (Wolfgang Hofer, Klaus Lürssen, Robert
Rudolf Schmidt).
Środek do regulowania wzrostu roślin, znamienny
tym, że jako substancję czynną zawiera kwasy 2-chlorowcoetanosulfinowe lub ich pochodne o wzorze 1, w
których Hal oznacza atom chlorowca, a R oznacza
atom chlorowca, grupę hydroksylową, grupę alkoksylową o 1-20 atomach węgla, grupę chlorowcoalko-
451
Pierwszeństwo:
(P. 154765)
16.04.1971 - Niemiecka
Federalna
15.04.1972.
Republika
sen, NRF, (Edgar Enders, Helmut Kaspers, Paul-Ernst Frohberger).
Środek grzybobójczy, znamienny tym, że zawiera
4-dwualkiloaminofenylohydrazony o wzorze 1, w któ
rym R i R' oznaczają rodniki alkilowe zawierające
do 4 atomów węgla lub razem z łączącym je atomem
azotu tworzą pierścień heterocykliczny ewentualnie
Nr 15/1973
zawierający dodatkowe heteroatomy, R" oznacza
atom wodoru lub grupę acylową, R'" oznacza atom
wodoru, atom chlorowca, niższy rodnik alkilowy, niż
szą grupę alkoksylową lub acyloaminową i Ar ozna
cza rodnik aromatyczny ewentualnie podstawiony.
451
(P. 155158)
'
lli
nikiem alkilowym, aralkilowy, alkilowy podstawiony
grupą estrową lub heterocykliczny rodnik aromatycz
ny zawierający azot w pierścieniu i atomy chlorowca
jako podstawniki, a R 4 i R 5 są identyczne lub różne
i oznaczają atom wodoru, rodnik alkilowy, fenylowy
ewentualnie podstawiony chlorowcem, acylowy, chlorowcowo-alkilowy, alkoks y alkilowy lub alkilotioalki
lowy.
4.05.1972.
Schering AG., Berlin Zachodni i Bergkamen, NRF,
(Dietrich Ahrers, Kurt Roder, Albrecht Pierch).
Środek grzybobójczy, znamienny tym, że jako sub
stancję czynną zawiera co najmniej jeden związek o
ogólnym wzorze 1, w którym R1, R2 oznaczają jednako
we lub różne ewentualnie podstawione aromatyczne,
alifatyczne lub cykloalifatyczne rodniki węglowodoro
we, z tym, że R1 może również oznaczać atom wodoru,
R3 oznacza alifatyczny rodnik węglowodorowy, R4 ozna
cza atom wodoru, rodnik alkilowy, chlorowcoalkilowy, alkoksylowy, chlorowiec lub grupę nitrową, a R5
oznacza atom wodoru lub jeden z rodników jak o wzo
rze 2, 3 lub 4, w których to wzorach R1, R 2 , R 2
i R3
mają znaczenie takie jak wyżej podane dla
R1, R2 lub R3, ewentualnie razem ze znanym nośni
kiem i innymi substancjami pomocniczymi ogólnie
stosowanymi.
46a
(P. 153359)
7.02.1972.
Automobiles M. Bediet S.A. Loyn, Francja (Jean
Nickly).
Głowica silnika Diesla, dla dwóch lub więcej cylin
drów umieszczonych obok siebie, z których każdy po
siada cztery zawory rozmieszczone wokół wtryskiwacza, zawierająca przewody ssące mające wylot na tej
samej powierzchni bocznej i przewody wydechowe
mające wylot po stronie przeciwnej, znamienna tym,
że wszystkie przewody ssące mają wylot na dnie (6)
wspólnego wybrania (5) w powierzchni bocznej (3),
przy czym jeden przewód ssący każdego cylindra po
siada prostoliniowy odcinek (110, 210) prostopadły do
powierzchni bocznej głowicy, zaś drugi przewód ssą
cy tego samego cylindra posiada prostoliniowy odci
nek (112, 212) nachylony do tej powierzchni bocznej
(3).
46c
(P. 147712)
22.04.1971.
Robert Bosch G.m.b.H., Stuttgart, NRF.
45l
(P. 155216)
6.05.1972.
Imperial Chemical Industries
Wielka Brytania, (Nazim Punja).
Limited,
Londyn,
Środek szkodnikobójczy, znamienny tym, że zawiera
jako substancję czynną pochodną karbamylooksymu
o ogólnym wzorze 1, w którym R 1 i R2 są identyczne
lub różne i oznaczają atom wodoru lub rodnik alki
lowy, R 3 oznacza atom wodoru, rodnik alkilowy, alkenylowy, alkilotioalkilowy, aminowy podstawiony rod
Sposób sterowania wtryskiwacza paliwa do silni
ków spalinowych pracujących na zagęszczonej mie
szance i zapalanych z obcego źródła, z ciągłym wtrys
kiem do rury ssącej, w których znajduje się kolejno
przyrząd pomiarowy oraz dowolnie uruchamiana kla
pa przepustnicy, przy czym przyrząd pomiarowy po
ruszany jest odpowiednio do ilości przepływającego
powietrza różnicą ciśnień powietrza przed nim i za
nim w kierunku możliwie stałej siły cofającej i od
powiednio do swojego wychylenia uruchamia zawór
dozujący paliwo, przez co istnieje określona propor
cja pomiędzy ilością powietrza i dozowaną ilością pa
liwa silnikowego, przy czym proporcja ta zmienia się
w tym czasie gdy różnica ciśnienia zmienia się za po-
112
średnictwem przewodu obejściowego rury ssącej, któ
ry omija przyrząd pomiarowy i zaopatrzony jest w
przyrząd do sterowania przekroju poprzecznego prze
wodu obejściowego, znamienny tym, że przyrząd (28)
do sterowania przekroju poprzecznego uruchamia sie
w zależności od parametrów silnika.
46c
(P. 150507)
Pierwszeństwo:
28.12.1970
Robert Bosch
Stumpp).
GMBH,
46d
Nr 15/1973
(P. 147563)
15.04.1971.
Zakłady Sprzętu Mechanicznego, Ostrów Wielkopol
ski (Wiktor Prochaska, Józef Kasprzak, Zbigniew
Przybyło, Czesław Dudziuk).
Przyrząd do montażu płyt końcowych wymienni
ków ciepła chłodnic silnikowych typu rurkowo-taśmowego i rurkowo-płytkowego znamienny tym, że po
siada dwie głowice (3) umieszczone na wspólnej pod
stawie (1), w sposób umożliwiający zsynchronizowany
ruch dośrodkowo-powrotny od dowolnego napędu,
przy czym głwice te na swoich powierzchniach czo
łowych posiadają bazy ustalające płyty końcowe (5)
oraz zespoły stempli (6) tak ustawione, że umożliwia
ją podczas ruchu dośrodkowego głowic nałożenie płyt
końcowych na rurki, a następnie rozkalibrowanie wy
stających końców rurek chłodnicowych, podczas gdy
wymiennik ciepła przez cały czas jest dociskany płytą
dociskową (10) do stolika (7).
15.09.1973.
-
Federalna
Niemiecka
Stuttgart,
NRF,
Republika
(Gerhard
Urządzenie do wtryskiwania paliwa do silnika spa
linowego ze sprężaniem mieszanki i zapłonem z obce
go źródła, w którego rurze ssącej za dowolnie stero
waną przepustnicą, jest umieszczony element regula
cji przekroju i w rurze ssącej w kanale bocznikują
cym przepływ i omijającym element regulacji prze
kroju mierzy się natężenie przepływu strumienia po
wietrza dla dawkowania odpowiednio proporcjonalnej
ilości paliwa, przy czym zmiana wartości mierzonej
oddziaływowuje na zmianę dawkowanej ilości paliwa,
znamienne tym, że zawiera element (3) do regulacji
przekroju przy zmianie natężenia przepływu strumie
nia powietrza w kanale bocznikującym przepływ (4)
za pomocą układu nadążnego (14), tak ustawiony, że
w kanale bocznikującym przepływ (4) utrzymuje się
z góry określona, stała wielkość mierzona, przy czym
ustawienie elementu regulacji przekroju jest miarą
dawkowania paliwa.
46k
(P. 147535)
14.04.1971.
Radomska Fabryka Wyrobów Emaliowanych, Ra
dom, (Krzysztof Czyż).
Cewka, zwłaszcza wysokonapięciowa znamienna
tym, że posiada korpus (1) podzielony na sekcje, w
których umieszczony jest znany nawojowy drut (2).
46l
(P. 146558)
1.03.1971.
Politechnika Wrocławska, (Zakład Aparatury Nau
kowej), Wrocław, (Zbigniew Noworolski).
Układ do automatycznego wyłączania rozrusznika
samochodowego, znamienny tym, że zawiera wyłącza-
Nr 15/1973
jący przekaźnik (1), którego podtrzymujące uzwojenie
(3) włączone jest w silnoprądowy obwód rozrusznika
(16).
47b
(P. 148552)
1.06.1971.
Zakłady Radiowe im. M. Kasprzaka, Warszawa, (Ta
deusz Kęska, Kazimierz Mielczarek, Jan Rodański).
Łożysko ślizgowe z dociskiem składające się z czopa
obrotowego i panewki, znamienne tym, że panewka
(1) posiada element sprężysty (3) usytuowany najko
rzystniej w osi symetrii pryzmy panewki (1), doci
skający czop obrotowy (2) do powierzchni pryzmowych panewki (1), przy czym element sprężysty (3)
jest wykonany w różnych wariantach w zależności od
potrzeb i przeznaczenia łożyska.
113
wnętrznym obwodzie w cierne okładziny (9), umie
szczonych z możliwością przesuwu promieniowego po
przeciwnych czołach piasty (2) i zabezpieczonych przed
spadnięciem z niej tarczami (5) i sprężynującymi pier
ścieniami (6) oraz z mieszczących się między tymi szczę
kami (4) rozwierających sprężyn (8) i zwierających
ciężarków (11), przy czym sprężyny (8) opierają się
swymi końcami o naprzeciwległe wsporniki (7) szczęk
(4) a ciężarki (11) są ułożyskowane naprzemianlegle
w szczękach (4) za pomocą łożyskujących czopów (12)
i oparte o wystające z przeciwległych szczęk (4) opo
rowe czopy (13).
47fi
(P. 146410)
Pierwszeństwo:
22.02.1971.
Demokratyczna
VEB Bandstahlkombinat,
(Helmut Kretzschmar).
Republika
Eisenhüttenstadt,
NRD,
Pierścień kołnierzowy, zwłaszcza do łączenia prze
wodów rurowych znamienny tym, że po swej stronie
wewnętrznej ma kołnierz podporowy (3) z dwoma
wykonanymi w nim wycięciami (4).
47c
(P. 148035)
8.05.1971.
ryki
The Bendix Corporation, Southfield, Michigan, USA,
(Francis W. Aldrich).
Środek cierny, znamienny tym, że zawiera 10-50%
objętościowych sproszkowanego żelaza i 20-40% obję
tościowych grafitu, w przeważającej części stanowią
cego grafit syntetyczny o wielkości cząstek powyżej
100mesh, związanych ze sobą żywicą jako organicz
nym środkiem wiążącym, użytą w ilości powyżej 15%
objętościowych.
47c
(P. 148535)
13.05.1971.
Centralny Ośrodek Badawczo-Projektowy Wzboga
cania i Utylizacji Kopalin „Separator" Przedsiębior
stwo Państwowe, Katowice, (Kazimierz Adamaszek,
Norbert Spendel).
Hamulec sprężynowo-odśrodkowy znamienny tym,
że składa się z dwóch szczęk (4) opatrzonych na ze-
47f1
(P. 146576)
1.03.1971.
Forsheda Gummifabrik
(Karl Olaf Nordin).
A.B.,
Forsheda,
Szwecja,
Urządzenie do wykonywania połączeń między dwo
ma końcami rur, z których jeden jest kielichowy a
drugi nasadowy, znamienne tym, że posiada gumowy
114
pierścień (16) umieszczony na obwodzie nasady w luź
nej przestrzeni (13) między wewnętrzną cylindrycz
ną powierzchnią (14) kielicha (11) i zewnętrzną cylin
dryczną powierzchnią (15) nasady (12), przy czym pier
ścień oporowy (17) umieszczony po stronie zewnętrz
nej pierścienia gumowego i przystosowany do usztyw
nienia połączonych rur, składa się z dwóch skierowa
nych ku sobie stożkowych pierścieni, zewnętrznego
(18) i wewnętrznego (19) przy czym pierścień zewnę
trzny posiada obwodowy kołnierz (24), który opiera
się wokół górnej powierzchni kielicha (11) i posiada
wewnętrzną stożkową powierzchnię z grzbietami (20)
zazębiającymi się z zewnętrzną stożkową powierzch
nią pierścienia (19) posiadającego grzbiety (21) przy
stosowane do wzajemnego łączenia, pod wpływem siły
naciskowej i utworzenia zgrubionego oporowego pier
ścienia (17) tworzącego uszczelnienie i usztywnienie
rurowych złącz.
47f1
(P. 147573)
15.04,1971.
Biuro Projektów Kolejowych, Kraków, (Jerzy Paruch).
Urządzenie do automatycznego zamykania naczyń
ciśnieniowych, znamienne tym, że posiada jeden cy
linder (1) dwustronnego działania z tłokiem (3) po
siadającym prowadzenie (4) śrubowe na tłoczysku (5).
47fi
(P. 147744)
Nr 15/1973
Układ uszczelniający do wprowadzenia smaru do
walów obrotowych zwłaszcza łączników przegubo
wych wyposażonych w otwory dla prowadzenia sma
ru wewnątrz łączników, znamienny tym że obudowa
(1) jest dzielona i jest elementem oddzielnym od kor
pusu łożyska (5) i jest osadzona na obwodzie łączni
ka (3) za pomocą ślizgowych półpierścieni (6) między
którymi umieszczona jest elastyczna uszczelka (8) ma
jąca w przekroju kształt litery „C" i poprzecznie pro
mieniowo dzielona, połączona stroną zamkniętą z do
pływem smaru (16) a ślizgająca się po wale (3) w stre
fie otworów (15) w wale (3) swymi otwartymi końca
mi.
47f1
(P. 148045)
10.05.1971.
Wyższa Szkoła Inżynierska im. J. Śniadeckich, Byd
goszcz, (Tadeusz Wysocki, . Krzysztof Wernerowski,
Zygmunt Wituski).
Ukształtowanie piankowych osłon izolacyjnych dla
rurociągów i armatury znamienne tym. że na po
wierzchni styku przefabrykowanych kształtek izola
cyjnych po jednej stronie ukształtowane jest żebro
(2), a po drugiej odpowiadający mu żłobek (3).
Ukształtowanie piankowych osłon izolacyjnych we
dług zastrz. 1, znamienne tym, że żebro (2) i żłobek
(3) są tak ukształtowane że tworzą zatrzask.
24.04.1971.
Biuro Projektów Przemysłu Hutniczego „Biprohuť",
Gliwice, (Jan Dyndat, Józef Sobkowiak, Marian Werhonowicz).
47f2
(P. 148102)
12.05.1971.
Jarocińska Fabryka Obrabiarek Przedsiębiorstwo
Państwowe, Jarocin, (Tadeusz Krawiec, Ryszard Cie
sielski).
Sposób wytwarzania zewnętrznych stożków uszczel
niających przewodów rurowych znamienny tym, że
kształtowanie zewnętrznego stożka uszczelniającego
(26) odbywa się z materiału przewodu rurowego (1)
poprzez spęczenie kiedy matryca czołowa (7) zetknie
się z matrycą dwudzielną składającą się z górnej po
łowy (2) i dolnej połowy (3) po usunięciu regulowa
nego oporu (13) i zarzutki (25).
Urządzenie do stosowania sposobu wg zastrzeżenia
1 znamienne tym, że ma dwudzielną matrycę składa
jącą się z górnej połowy (2) i dolnej (3) w których wy
konany jest otwór (18) w zależności od średnicy
kształtowanego przewodu rurowego a na ich końcach
jest wgłębienie (5) równe połowie kształtowanego zew
nętrznego stożka uszczelniającego oraz matrycy czo
łowej (7), która ma wykonaną drugą połowę zewnę-
Nr
15/1973
trznego stożka uszczelniającego (8) oraz część otworu
(9) o średnicy kształtowanego przewodu rurowego,
którego długość jest przyjmowana w zależności od
miejsca w którym ma być ukształtowany zewnętrzny
stożek uszczelniający (26), a dla ograniczenia wysu
nięcia przewodu rurowego (1) które ma wpływ na
prawidłowe
ukształtowanie
zewnętrznego
stożka
uszczelniającego (26) służy regulowany opór (13).
47f2
(P. 148547)
115
pa albo czopów, znamienne tym, że obrzeża otworów
przepływowych (2) są połączone rura (3), tworzącą ka
nał przepływowy dla medium płynącego przez zawór,
a zarazem usztywniającą zawieradło.
31.05.1971.
Toruńska Fabryka Farb Graficznych „Atra", Toruń,
(Ryszard Brauer, Henryk Borycki, Franciszek Staszak).
Układ uszczelniający dławicę pompy wirowej zwła
szcza do cieczy zanieczyszczonych znamienny tym, że
w dławicy (1) są osadzone przynajmniej 2 - 3 znane
w istocie pierścienie uszczelniające (2, 3, 4) typu Simmera, pomiędzy którymi w korpusie dławicy (9) jest
umieszczona smarownica (8).
47g1
(P. 147648)
20.04.1971.
James Scott (Electronic Engineering) Limited, Glas
gow, Wielka Brytania, (Dawid Charles Boath, Paul
Mc/Neil Donachie, Thomas McPherson Glass).
Aparat wskazujący położenie zaworu, składający
się z przetwornika impedancyjnego do kontroli poło
żenia zaworu, znamienny tym, że posiada samosterowny serwomotor (7), sterowany przetwornikiem (20)
oraz wskaźnik (2, 3, 4) napędzany przez ten serwomo
tor.
47g1
(P. 143892)
13.10.1970.
Bielska Fabryka Armatur „BEFA" Przedsiębiorstwo
Państwowe Bielsko Biała (Stanisław J. Szeląg, Jan
Kolber).
47g1
Zawieradło w zaworze kulowym, mające kształt
wewnątrz pustej kuli lub jej części względnie podo
bnego elementu z otworami dla przepływu medium,
wyposażone w czopy albo czop łożyskujący lub/oraz
służący do manipulowania zaworem, względnie/oraz
w otwór lub otwory, wycięcie lub wycięcia bądź spła
szczenie lub spłaszczenia albo w inny element wzglę
dnie elementy dla rozłącznego lub nierozłącznego
osadzenia bądź połączenia z zawieradłem takiego czo
Országos Kőolaj és Gázipari Tröszt Gáztechnikai
Kutató és Vizsgáló Allomös, Budapeszt, Węgry, (Mi
klós Piskoty).
(P. 147989)
5.05.1971.
Zawór, zwłaszcza do ośrodków gazowych, który za
myka na skutek przerwania obwodu prądu cewki ele
ktromagnesu, a otwiera tylko przez ręczne zadziała
nie, gdy cewka elektromagnesu znajduje się pod na
pięciem znamienny tym, że zawór wyposażony jest
116
w dwudzielny rdzeń magnetyczny, którego obie czę
ści (6, 7) są przesuwne, przy czym dolna część (6) po
łączona jest z wykonaną z miękkiego materiału samocentrującą tarczą zaworu, a górna część (7) połą
czona jest z trzpieniem (8) uruchamianym ręcznie.
Nr 15/1973
je się z elektrolitem, przy czym z tym samym ele
ktrolitem kontaktuje się przewodzący elektrodę a po
nadto elektrycznie łączy się metalowy element i prze
wodzącą elektrodę ze źródłem prądu stałego, w taki
sposób, że metalowy element staje się anodą a prze
wodząca elektroda katodą, w celu elektrolitycznego
uformowania na metalowym elemencie warstwy, w
skład której wchodzą aniony elektrolitu, reagujące na
powierzchni metalowego elementu.
(P. 138710)
9.02.1970.
Albright and Wilson Limited, Oldbury, Wielka Bry
tania (Derek Martin Lyde).
Wodny roztwór elektrolitu do niklowania, zawiera
jący co najmniej jedną sól niklawą, co najmniej je
den związek acetylenowy i co najmniej jeden orga
niczny związek siarkowo-tlenowy, znamienny tym, że
zawiera, w ilościach 0,1-1,0 g/l, mieszaninę związku
α-hydroksyacetylenowego, najlepiej 2-butynodiolu-l,4
i produktu kondensacji tlenku alkilenu ze związkiem
α-hydroksyacetylenowym, przy czym stosunek wago
wy produktu kondensacji do związku a-hydroksyace
tylenowego wynosi od 1,5 : 1 do 7 : 1, najlepiej od 2 : 1
do 5,5:1, oraz od 1,0 do 5,0 g/l sacharyny.
48a
48a
(P. 140147)
20.04.1970.
Centralny Ośrodek Konstrukcyjno-Badawczy Prze
mysłu Okrętowego, Gdańsk, (Henryk Trokowicz).
Przekładnia obiegowa dwubiegowa w szczególności
jako pierwszy stopień przekładni automatycznej wcią
garki cumowniczej, znamienna tym, że stanowi ją ko
ło zębate centralne (1) o zazębieniu wewnętrznym
unieruchamiane hamulcem elektromagnetycznym (4)
oraz jarzmo (6) stanowiące całość z kołem zębatym
zdawczym (9) przekładni, sprzęgane przy pomocy
sprzęgła elektromagnetycznego (10) z wałem napędo
wym (11) stanowiącym całość z kołem napędowym
(12).
47h
(P. 149555)
20.07.1971.
Imperial Chemical Industries Limited, Londyn,
Wielka Brytania, (Brian Alfred Ceoke).
Sposób zatężania kąpieli elektrolitycznej i równo
czesnego pokrywania przedmiotów przez powlekanie
elektrolityczne w kąpieli pokrywającej, która zawiera
podstawową mieszaninę ciekłą, zawierającą zjonizowany materiał pokrywający, jony przeciwnego znaku
i ośrodek wodny, oraz równoczesnego pokrywania
przewodzącego przedmiotu przez osadzanie elektrolity
czne, znamienne tym, że przez mieszaninę, pomiędzy
przedmiotem a przeciwelektrodą, przepuszcza się prąd
elektryczny w celu osadzenia materiału pokrywającego
na przedmiocie a mieszaninę podstawową wprowadza się
do komory utworzonej przez dwie położone naprzeciw
siebie przegrody z materiału nieprzepuszczalnego dla
zjonizowanego materiału pokrywającego lecz przepu
szczalnego dla jonów przeciwnego znaku, przy czym
wymieniona komora jest usytuowana w kąpieli tak,
że prąd elektryczny przepływa przez przegrody i przez
komorę, przy czym składniki wprowadzonej miesza
niny, które gromadzą się w obszarze powierzchni
przegród oddziela się i usuwa z komory, a mieszaninę
wzbogaconą w zjonizowany materiał pokrywający
wprowadza się ponownie do mieszaniny podstawowej.
(P. 153843)
3.03.1972.
Albright and Wilson Limited, Birmingham, Wielka
Brytania, (Derek Martin Lyde).
Wodny elektrolit do galwanicznego powlekania ni
klem, znamienny tym, że zawiera co najmniej 30 g/litr
soli dwuwartościowego niklu, 0,1-250 milimoli/litr
mieszaniny rozpuszczalnych w wodzie związków ace
tylenowych, zawierającej a-alkinol i produkt konden
sacji a-alkinolu z tlenkiem alkilenu, przy czym sto
sunek wagowy a-alkinolu do produktu kondensacji
wynosi 4 : 1 do 1 : 4, jak również 0,1-45 g/litr niesprzężonego kwasu karboksylowego o wartości ρ Ka wyno
szącej 3,0-5,0.
48a
48a
(P. 138268)
20.01.1970.
ryki Północnej
Durolith Corporation, Easton, USA, (Edward A. Casson, JR. Albro T. Gaul, Eugene L. Langlais Gerald
Shalden, Eugene L. Vanaver).
Sposób
elektrolitycznego
nakładania
warstwy
ochronnej na powierzchni elementu metalowego sto
sowanego szczególnie do litografii lub podobnych ce
lów, znamienny tym, że metalowy element kontaktu
48a
(P. 154539)
4.04.1972.
ryki
Bunker Romo Corporation Oak Brook, Illionis, USA,
(Ralph James Howery).
Sposób galwanizacji metalu na plastycznej powierz
chni, znamienny tym, że plastyk posiadający substan-
Nr 15/1973
cję absorbującą wilgoć, która zostaje usunięta za po
mocą odparowania przynajmniej przez część wchło
niętej wilgoci w celu utworzenia suchej powierzchni
posiadającej powinowactwo chemiczne z wodą, przy
czym dokonywane jest aktywowanie suchej powierz
chni przy istnieniu wodnego aktywowanego medium
w celu utworzenia czynnej powierzchni i elektrolitycz
nego pokrywania metalem na aktywowanej powierz
chni.
48b
(P. 138208)
117
wzdłużnych, których kierunek jest zgodny z kierun
kiem działania siły tnącej.
16.01.1970.
Instytut Tele- i Radiotechniczny, Warszawa, (Jerzy
Maksymilian Malinowski, Jerzy Wojciech Malinowski).
Parowalnik do wybuchowego naparowywania cien
kich warstw cermetowych z granulek cermetowych,
znamienny tym, że wykonany jest ręcznie z jednego
prostokątnego paska blachy z materiału trudnotopliwego bez potrzeby spawania.
48b
(P. 138279)
20.01.1970.
Zakłady Wytwórcze Sprzętu Teletechnicznego „Telfa", Bydgoszcz, (Stefan Pokrasen, Stanisław Jarmoszuk, Bogusław Wawra).
Topnik w stanie płynnym do czyszczenia części po
bielanych i lutowanych spoiwem ze stopów cyny z oło
wiem znamienny tym, że zawiera 25-70% części wa
gowych alkoholu etylowego, 15-35% części wagowych
terpentyny, 17-30% części wagowych kalafonii, 1,5-7,5% części wagowych chlorowodorku aniliny, 0 , 5 -2,0% części wagowych oleju silikonowego o tem
peraturze wrzenia nie niższej niż 250°C.
48d
(P. 138276)
20.01.1970.
Polska Akademia Nauk Instytut Chemii Organicz
nej Instytut Chemii Fizycznej, Warszawa, (Edward
Grochowski, Wojciech Kulicki, Halina Oranowska,
Witold Tomasik).
Sposób otrzymywania inhibitora ochrony metali
przed korozją przez kondensację kwasów tłuszczowych
z etylenodwuaminą w obecności sześciometylenoczteroaminy według patentu Nr
(P. 133641), zna
mienny tym, że etylenodwuaminę zastępuje się
w całości lub części aminą o ogólnym wzorze
NH2/CH2CH2NH/n CH2CH2NH2, w którym n oznacza
liczbę całkowitą, najkorzystniej liczbę o wartości
7-15.
49c
(P. 146392)
Centralne Biuro Konstrukcji
Warszawa, (Aleksy Woroncow).
49c
(P. 147152)
26.03.1971.
Huta „Zygmunt", Bytom, (Stanisław Moczulski).
Złącze szybkomocujące, zwłaszcza noże w nożycach
hutniczych przeznaczonych do cięcia wyrobów walco
wanych, znamienne tym, że nóż (1) mocowany jest za
pośrednictwem belki nożowej (3) przy pomocy co naj
mniej jednej znanej śruby (4) zaopatrzonej w łeb (5)
i nakrętkę (6) oraz mającej na części swej długości
szyjkę (7), korzystnie o kształcie nieokrągłym przecho
dzącą przez odpowiadający jej kształtem przelotowy
otwór (8) noża (1), przy czym otwór (8) połączony jest
z przelotowym otworem (9) korzystnie o kształcie
okrągłym, którego średnica jest większa od średnicy
łba (5) śruby (4).
22.02.1971.
Łożysk
Tocznych,
Sposób bezodpadowego cięcia rur znamienny tym,
że udarowa siła tnąca (P), doprowadzona jest poprzez
główny suwak (6) na ruchomy trzpień (7), który na
ciskając podczas cięcia na dolną część (m) obwodowej
wewnętrznej powierzchni rury (14) przekazuje ten na
cisk poprzez ucinany odcinek (14a) na ruchomą tule
ję tnącą (11), która ścina pozostałą część przekroju
rury.
Urządzenie do sposobu według zastrz. 1 składające
się z korpusu, zamocowanego na podstawie i zespołu
suwaka tnącego, zabezpieczonego pokrywą boczną,
oraz z dwóch par narzędzi tnących, z których każda
para składa się z trzpienia włożonego do otworu ru
ry oraz z tulei obejmującej rure, przy czym jedna pa
ra narzędzi jest nieruchoma, a druga ruchoma zna
mienne tym, że w suwaku głównym (6) z umocowa
nym w nim trzpieniem (7), znajduje się wybranie (9),
w którym osadzony jest pomocniczy suwak (10) z umo
cowaną w nim tnącą tuleją (11), przy czym suwak ten
ma możność wykonywania niezależnych ruchów
50c
(P. 148009)
6.05.1971.
Politechnika Częstochowska, Częstochowa, (Ludwik
Pastucha, Roman Wolański, Eugeniusz Mielczarek, Jan
Gardoliński).
Urządzenie do rozpędzania materiału ziarnistego w
młynie strumieniowym, posiadające dysze gazu robo
czego i rury rozpędowe, znamienne tym, że ma co naj
mniej dwie dysze (1, 5) umieszczone w rurach rozpędowych (2, 4) na drodze strumienia ziarn materiału.
118
Nr 15/1973
d o p r o w a d z i się do m i ę s a dostateczną ilość ciepła do
osiągnięcia k o ń c o w e j jego t e m p e r a t u r y k o r z y s t n i e
między 5 a 10°C po w y r ó w n a n i u się t e m p e r a t u r y w
mięsie bez dalszego d o p r o w a d z a n i a ciepła.
53i
(P. 140780)
21.05.1970.
Centralne Biuro Konstrukcyjne Przemysłu Spożyw
czego „Spomasz", W a r s z a w a , (Jerzy Fabisiewicz, H e n
ryk Brett, Eugeniusz Karczmarczyk).
50c
(P. 150769)
28.09.197 J.
Pierwszeństwo: U 0.1970 - NRD
VEB Schwermaschinenbau
m a n n " , M a g d e b u r g , NRD.
Kombinat
„Ernst
Urządzenie do doprowadzania materiału
kach do podwójnej kruszarki m ł o t k o w e j
nośnych kruszarkach, znamienny tym, że
nik w i b r a c y j n y (6) w c h o d z ą c y do k o m o r y
(3) p o d w ó j n e j k r u s z a r k i m ł o t k o w e j w jej
nolegle do w i r n i k ó w (1, 2).
Thal-
w kawał
przy prze
ma podaj
zasypowej
osi i r ó w
Sposób dzielenia substancji o konsystencji w ł ó k n i sto-ciastowatej, zwłaszcza masy kolagenowej p o w s t a
łej z d w o i n y s k ó r z w i e r z ę c y c h z n a m i e n n y t y m , że
dzieloną m a s ę p o d d a j e się r o z w a l c o w a n i u w r u c h u do
postaci w a r s t w y , z z a c h o w a n i e m jej p o d o b n e j g r u b o
ści i szerokości a n a s t ę p n i e w tej samej, operacji, p o d
daje się ją rozdzieleniu na części, w z d ł u ż długości
warstwy, wirującymi elementami tarczowymi, przy
czym szybkość o b w o d o w a tych e l e m e n t ó w t a r c z o
wych, jest w i ę k s z a od szybkości w z d ł u ż n e g o p r z e s u
w a n i a się m a s y n a p r z e n o ś n i k u l u b stole o b r o t o w y m .
Urządzenie do w y k o n y w a n i a sposobu w e d ł u g zastrz.
1, z n a m i e n n e t y m , że s k ł a d a się z p r o s t o l i n i o w e g o
p r z e n o ś n i k a t a ś m o w e g o (2) w y p o s a ż o n e g o w ciężki
b ę b e n f o r m u j ą c y (4) o r a z w zespół t a r c z o w y c h e l e m e n
tów rozdzielających (5) p r z y czym p r z e n o ś n i k (2) ma
w y p r o f i l o w a n e p ł y t k i , w k t ó r e zagłębione są części
obwodu t a r c i o w y c h e l e m e n t ó w rozdzielających (5).
53i
(P. 150627)
Pierwszeństwo:
23.09.1970 - W i e l k a
22.09.1971.
Brytania
Société des P r o d u i t s Nestlé S.A., Vevey, Szwajcaria,
( R u p e r t Josef G a s s e r , L i e n h a r d B o d o H u s t e r ) .
53c
(P. 154501)
31.03.1972
Pierwszeństwo: 2.04.1971 - Dania
S l a g t e r i e r n e s F o r k s k n i n g i n s t i t u t , Roskilde, D a n i a ,
( G e n - L a n g e B o l u n d J e n s e n , P e r J u l i u s L e t h Molier,
Anna Birthe Mortensen).
Sposób rozmrażania głęboko zamrożonych w y r o b ó w
mięsnych, w k t ó r y m w y r o b y m i ę s n e o g r z e w a się w
z a m k n i ę t e j p r z e s t r z e n i za pomocą p o d g r z a n e g o cyrk u l u j ą e e g o p o w i e t r z a , z n a m i e n n y t y m , że w p i e r w s z e j
fazie r o z m r a ż a n i a stosuje się p o w i e t r z e p o d g r z a n e do
t e m p e r a t u r y wyższej od 35°C a niższej od 60°C o d u
żej wilgotności w z g l ę d n e j , k o r z y s t n i e zbliżonej do
100%, p r z y czym gdy p o w i e r z c h n i a w y r o b ó w m i ę s
n y c h osiągnie t e m p e r a t u r ę 30 do 35°C p r z e r y w a się
pierwszą fazę r o z m r a ż a n i a m i ę s a i p o d d a j e się je w
d r u g i e j fazie r o z m r a ż a n i a , n a s t ę p u j ą c e j b e z p o ś r e d n i o
p o p i e r w s z e j , działaniu w i l g o t n e g o p o w i e t r z a c y r k u lującego o t e m p e r a t u r z e m i ę d z y 7° a 13°C, p r z y czym
d r u g ą fazę r o z m r a ż a n i a p r z e r y w a się w chwili, gdy
Sposób wyodrębniania białka zwierzęcego z m a t e
r i a ł u r y b i e g o z n a m i e n n y t y m , że r y b ę o g r z e w a się z
alkaliami w środowisku wodnym w temperaturze
9 0 - 1 2 0 ° C w ciągu nie więcej niż pięciu m i n u t , p r z y
c z y m stężenie ł u g u w ś r o d o w i s k u w y n o s i 0 , 0 2 - 0 , 5 Ν
podczas k t ó r e g o z n a c z n a część b i a ł k a r y b y u l e g a r o z
puszczeniu, d o p r o w a d z a się p H ś r o d o w i s k a d o w a r t o
ści około 7 - 1 0 , u s u w a ze ś r o d o w i s k a n i e r o z p u s z c z a l
ny osad, a n a s t ę p n i e u s u w a się lipidy za pomocą
e k s t r a k c j i ciecz-ciecz r o z p u s z c z a l n i k i e m rozpuszczają
c y m lipidy i o d z y s k u j e b i a ł k o z r o z t w o r u .
35d
Pierwszeństwo:
(P. 138687)
9.02.1970.
17.02.1969 - S t a n y Zjednoczone A m e
ryki
Clupak, Inc., N o w y York, S t a n y Z j e d n o c z o n e A m e
r y k i , (Fred H. F r e n l e r ) .
Urządzenie do w y r o b u rozciągliwego papieru, s t e
r u j ą c e k i e r u n k i e m m e c h a n i c z n e g o zagęszczania p a p i e
ru i p o d o b n y c h t a ś m w ł ó k n i s t y c h , w celu n a d a n i a
im i z o t r o p o w e j rozciągliwości, s k ł a d a j ą c e się z cylin-
Nr
15/1973
drycznych walców o twardych powierzchniach, ele
mentu o powierzchni elastomerycznej, elementów w
których osadzony jest element o powierzchni elasto
merycznej tak, że jego elastomeryczna powierzchnia
tworzy z powierzchnią walca strefę nacisku a powierz
chnia tego elementu dostosowana jest do ruchu z pręd
kością, nieco mniejszą od prędkości powierzchni
twardego walca, przy czym. celem tego ruchu jest
przesuwanie i zagęszczanie taśmy, znamienne tym, że
w elastomerycznej powierzchni wymienionego ele
mentu znajduje się duża ilość konstrukcyjnych czę
ści składowych jednakowo ułożonych w ten sposób,
że gdy element o powierzchni elastomerycznej znaj
duje się w strefie nacisku, te części składowe ułożo
ne są pod skośnym kątem w stosunku do przynaj
mniej jednej z głównych osi nacisku, przez co wy
stępuje maksymalne wydłużenie powierzchni elasto
merycznej w kierunku skośnym do osi walca o twar
dej powierzchni i wzdłuż powierzchni elastomerycz
nej.
55d
(F. 149863)
P i e r w s z e ń s t w o : 7.08.1970 -
119
ności, które pokryte jest warstwą pośrednią zawiera
jącą związek o ogólnym wzorze 1, w którym R ozna
cza dwuwartościową grupę hydrokarbynelową o 5 - 5 0
atomach węgla lub dwuwartościowy rodnik heterocy
kliczny, alicykliczny albo aromatyczny o 3-50 ato
mach węgla, η oznacza dodatnią liczbę całkowitą,
a X oznacza grupę - S e - R - S e - , w której R ma wy
żej podane znaczenie, albo związek zawierający po
wtarzające się jednostki - S e - A - S e , w której A
oznacza dwuwartościowy rodnik alkilenowy o 0-50
atomach węgla, dwuwartościowy rodnik aromatyczny
o 6-50 atomach węgla lub rodnik heterocykliczny lub
związek zawierający powtarzające się jednostki o
wzorze 2, w którym Β oznacza dwuwartościowy rod
nik hydrokarbylenowy lub dwuwartościowy rodnik
heterocykliczny, a oznacza liczbę całkowitą nie mniej
szą niż 3, b oznacza liczbę całkowitą większą niż 1.
przy czym warstwa pośrednia powleczona jest war
stwą z materiału fotoprzewodzącego.
5.08.1971.
NRF
J.M. Voith GmbH, Heidenheim, NRF (Karl Wolf,
Dieter Egelnof).
Urządzenie podające materiał do maszyny papier
niczej wyposażone w rozdzielacz rurowy złożony z ru
ry wlotowej usytuowanej poprzecznie do kierunku
wzdłużnego maszyny, z przyłączonej poprzecznie do
tej rury wlotowej wiązki rur rozdzielających z pod
łączonego dalej za wiązką rur centralnego kanału
przepływowego rozciągającego się na całej szerokości
maszyny, oraz z podłączonej do tego kanału wiązki
rurek drobnego rozdzielania skierowanych ku szcze
linie wylotowej urządzenia podającego materiał, zna
mienne tym, że rury rozdzielające (2), w widoku z bo
ku są do siebie zbieżne, posiadają na swych wylotach
wielokątne przekroje, z którymi sąsiednie rury sty
kają się ze sobą w ten sposób, że wypełniają one swą
ogólną powierzchnią przekroju cały przekrój kanału
centralnego w płaszczyźnie ujść rur, oraz ze dwie
ściany ograniczające kanał centralny stanowią przeprzedłużenie ramion kąta zbieżności rur rozdzielają
cych (2).
23.07.191
(P. 149589)
57e
ryki
Xerox Corporation, Rochester. Stany Zjednoczone
Ameryki, (Wolfgang H.H. Günther).
Płyta elektrofotograficzna znamienna tym, że skła
da się z podłoża, będącego przewodnikiem elektrycz
58a
(P. 138706)
9.02.1970.
Centralne Biuro Konstrukcyjne Urządzeń Chemicz
nych, Kraków, Polska (Zygmunt Bojan, Mieczysław
Wróblewski).
Dwuślimakowa prasa do wyżymania materiałów mo
krych, zwłaszcza produktów rolnych, włóknistych, masy
drzewnej, mączki rybnej i pasz zwierzęcych, składa
jąca się z korpusu wspartego na konstrukcji nośnej,
posiadającego króciec wlotowy, komorę zbiorczą z
króćcem odpływowym dla cieczy i króciec dla odbio
ru wyżętego materiału, dwóch ślimaków o zmiennym
skoku nawiniętych na rdzenie, wspartych końcowymi
czopami na łożyskach i napędzanych silnikiem ele
ktrycznym za pośrednictwem dowolnej przekładni,
posiadająca kosz osłaniający ślimaki z sit nośnego
i cienkiego, przytwierdzony do żeber korpusu, zna
mienna tym, że ślimaki (6) i (7) mają na obwodzie
żłobienia (14), natomiast nad koszem (18) z sit (19)
i (20), osłaniającym ślimaki (6) i (7) ma rure perfo
rowaną (43) ułożoną poziomo lub z pochyleniem,
podczas gdy po stronie wylotowej nad króćcem (5)
ma przesuwne osiowo tarcze regulacyjne (21) nasu
nięte na końce rdzeni (8) i (9) i na czopy (10) oraz
przytwierdzone do tych czopów kaptury (22) z kanałami olejowymi (23), przy czym pomiędzy tarczami
regulacyjnymi (21) a kapturami (22) są utworzone ko
mory olejowe (24).
120
59a
(P. 138628)
5.02.1970.
International Combustion (Holdings) Limited, Lon
dyn, Wielka Brytania (Peter Frederick Hufton).
Urządzenie do przemieszczania płynów znamienne
tym, że zawiera jeden lub więcej kanałów przepły
wowych, z których każdy ma przynajmniej jedną
ściankę, którą stanowi giętka przepona oraz zawiera
wiele elementów, umieszczonych wzdłuż przepony w
pewnych odstępach, pobudzanych do wykonywania
ruchów w ustalonej kolejności w taki sposób, że po
wodowane tym ruchy każdej z przepon tworzą
przebiegającą wzdłużnie falę poprzeczną.
Sposób przemieszczania płynów, znamienny tym, że
płyn wprowadza się do kanału, mającego co najmniej
jedną ściankę giętką, na którą wywierane są zmie
niające się cyklicznie siły tak, że powoduje się w niej
powstanie poprzecznej fali bieżącej, przez co płyn prze
mieszcza się przez kanał w kierunku ruchu fali, przy
czym energię kinetyczną, magazynowaną przez giętką
ściankę wykorzystuje się do rozprowadzenia przekazy
wanej jej energii dla zmniejszenia do minimum wahań
wartości energii oddawanej do płynu na długości
ścianek w kierunku jego przemieszczania.
63c
(P. 139593)
Girling Limited, Birmingham,
(Gordon Haswell Moyes).
(P. 146522)
wej, przy pomocy jednej dźwigni ręcznej, znamien
ny tym, że zastosowano w nim specjalnie ukształto
wane suwaki (3), (6) i (7) połączone przegubowo z
dźwignią ręczną (8) rozdzielające w odpowiedni spo
sób medium sterujące, oraz połączenie szeregowe za
woru odcinającego (13) i rozdzielaczy (15) + (19) z
dwupołożeniowymi suwakami, rozdzielającymi prze
pływ medium roboczego do odpowiednich mechaniz
mów, przy czym sterowanie zaworu odcinającego (13)
połączone jest bezpośrednio z układem hamulcowym,
a sterowanie rozdzielaczy (15) + (19) realizowane jest
przy pomocy dźwigni ręcznej (8) i za pośrednictwem
suwaków (3), (6) i (7).
25.03.1970.
Wielka
Brytania,
Zawór kompensacyjny hydraulicznego układu ha
mulcowego pojazdów mechanicznych zwłaszcza cią
gników rolniczych, w których płyn hydrauliczny prze
tłaczany jest do cylinderków hamulcowych w kołach
po przeciwległych stronach pojazdu przez oddzielne
pompy hamulcowe, uruchamiane oddzielnymi pedała
mi, zawierający cylinder, w którym umieszczony jest
tłok na którego przeciwległe powierzchnie działa ci
śnienie występujące w hamulcach po przeciwległych
stronach pojazdu, przy czym tłok ten przesuwa się
osiowo w cylindrze w wyniku większego ciśnienia na
jednej jego powierzchni w celu przetłoczenia płynu
z zaworu po drugiej stronie tłoka, dzięki czemu do
cylinderków hamulcowych po obu stronach pojazdu
przetłaczany jest płyn w równych objętościach pod
czas naciskania obu pedałów hamulcowych równocześ
nie, znamienny tym, że tłok (26), (48) w cylindrze (23),
(49) ustalony jest w środkowym położeniu za pomocą
dwóch przeciwległych sprężyn (32) (33), (54) (56) utrzy
mujących ten tłok dociśnięty do podkładki ustalają
cej (31) (53).
63c
Nr 15/1973
27.02.1971.
Centralne Biuro Konstrukcyjne Urządzeń Budowla
nych, Warszawa, (Andrzej Sadomski).
Układ sterowania hydraulicznego wielu mechanizmów, na przykład sprzęgieł w skrzyni przekładnio
63c
(P. 147296)
1.04.1971.
Pierwszeństwo: 10.06.1970 - Niemiecka Republika Fe
deralna
Josef Voss KG, Köln, NRF, (Heinz Wolter).
Zamek kierownicy, przeznaczony zwłaszcza dla po
jazdów mechanicznych, wyposażony w walec zamyka
jący, który blokuje wał kierownicy zabezpieczając go
przed obrotem, za pomocą zasuwy wchodzącej na za
sadzie siłowego połączenia w położenie zamykania pod
wpływem działania sprężyny, i który zabezpiecza me
chanizm kierowniczy przed niezamierzonym zabloko
waniem przez zasuwę dzięki usytuowanemu w obudo
wie zamka sztywnemu, dźwigniowemu zatrzaskowi,
którego zakończenie wzębia się w położeniu otwarcia
zasuwy pod wpływem działania sprężyny, przy czym
zatrzask daje się odsuwać za pomocą klucza porusza
jącego zastawki zamka w taki sposób, że odciągnięcie
Nr 15/1973
zatrzasku następuje dopiero po całkowitym lub pra
wie całkowitym wyciągnięciu klucza z zamka, zna
mienny tym, że poruszający się obrotowo na stałym
czopie (17) zatrzask (18) w swoim położeniu blokowa
nia jest zazębiony z przesuwną zapadką (24) lub (50)
języczka (10) lub (43') zasuwy.
63c
(P. 147446)
Pierwszeństwo:
121
my (6) najlepiej w kształcie litery U, posiadającej dwa
występy (8), która jest umieszczona na sworzniach pe
dałów lub dźwigniach pedałów sprzęgła, hamulca
i akceleratora, a zamknięta jest zamkiem (7) umiesz
czonym w występach (8).
9.04.1971.
Girling Limited, Wielka Brytania, (Dennis Francis
Harvey).
Mechanizm wspomagający układu hamulcowego po
jazdów mechanicznych składający się z obudowy, roz
dzielonej wzdłużnie na dwie komory z płynem za po
mocą przepony elastycznej, przy czym jedna komora
jest dostosowana do stałego połączenia do źródła próż
ni, a druga komora połączalna jest selekcyjnie za po
mocą urządzeń zaworowych, zawierających przesuwny
wzdłużnie człon gniazda zaworu, albo do wspomnia
nej pierwszej komory albo do atmosfery, znamienny
tym, że urządzenia zaworowe uruchamiane są przez
zespół popychający (22), (42), (44), który umieszczony
jest nieruchomo względem członu (30) gniazda zaworu
za pomocą elementu samozaciskającego (46).
63c
(P, 147725)
23.04.1971.
Dr-Ing. b.c. F. Porsche KG, Stuttgart, NRF.
Urządzenie biegu synchronicznego dla przekładni
zmianowych prędkości, zwłaszcza przekładni samocho
dowych, mające rozcięty, sprężynujący pierścień syn
chroniczny, który w stanie rozprężonym ma kształt
owalny, przy czym jego większy wymiar wchodzi do
płaszczyzny położonej prostopadle do płaszczyzny koń
cówek pierścienia, znamienne tym, że obszary (A, B)
pierścienia po obu stronach płaszczyzny ( X - X ) prze
chodzącej przez końcówki (16, 17) pierścienia (11) syn
chronicznego mają różne średnice (b, b').
63c
(P. 148039)
10.05.1971.
„POLMO" Ośrodek Konstrukcyjno-Badawczy Prze
mysłu Motoryzacyjnego, Warszawa, (Andrzej Kuźlik).
Gniazdo mocujące drążek skrętny, składający się
z kilku płaskowników o przekroju prostokątnym, zwła
szcza w zawieszeniach kół pojazdów mechanicznych,
63c
(P. 147452)
9.04.1971.
Polska Akademia Nauk Ośrodek d/s Ochrony Paten
towej i Wykorzystania Badań Naukowych PAN. War
szawa. (Andrzej Korbień. Jacek Miłobędzki).
Sposób przeciwdziałania zamgleniu i oszronieniu
szyb okiennych, zwłaszcza w pojazdach mechanicznych,
znamienny tym. że na powierzchnię szyby nanosi się
warstwy z tworzywa posiadającego właściwość opo
rowego przewodzenia prądu elektrycznego, które pod
łącza się do źródła zasilania tworząc nagrzewający
obwód elektryczny.
63c
(P. 147707)
22.04.1971.
Wyższa Szkoła Inżynierska im. J.J. Śniadeckich,
Bydgoszcz, (Tadeusz Wysocki, Eugeniusz Waliszko).
Urządzenie zabezpieczające pojazd mechaniczny
przed kradzieżą znamienne tym. że składa się z obej-
122
znamienne tym, że powierzchnie oporowe dla płaskow
ników drążka (3) stanowią dwa sworznie (2), których
powierzchnie walcowe stykają się z krótszymi krawę
dziami płaskowników drążka skrętnego (3).
63c
(P. 148145)
13.05.1971.
Zakłady Mechaniczne „Ursus", Ursus, (Wacław Boli
mowski, Jan Pytlewicz).
Przegub kulowy do połączenia drążków, zwłaszcza
drążków kierowniczych w pojazdach mechanicznych,
znamienny tym, że w korpusie (1) znajduje się otwór
(9) podłużnego kształtu, przez który przechodzi trzo
nek (7) sworznia kulowego (2).
65a
Nr 15/1973
(P. 147722)
23.04.1971.
Biuro Projektów i Studiów Taboru Rzecznego, Wroc
ław, (Andrzej Żylicz, Zbigniew Kuszewski).
Morska pchana barka barkowiec do przewozu barek
zwykłych lub pojemnikowych, uformowanych w ze
staw przystosowany do eksploatacji po wodach głębo
kich, znamienna tym, że jego kadłub (1) w części od
skrajnika dziobowego do rufy jest otwarty od dna i od
rufy, przy czym konstrukcja osłon burtowych jest typu
wypornościowego.
65a
(P. 147301)
Pierwszeństwo:
28.04.1971.
16.06.1970 - Szwecja
Svenska Alucrom AB, Linköping, Szwecja.
Sposób obróbki kadłuba statku jak piaskowania,
czyszczenia, malowania i podobnych czynności nieza
leżnie od pogody i bez kolizji z innymi czynnościami
obróbki kadłuba, znamienny tym, że na pokładzie ka
dłuba statku układa się elementy dachowe, wzdłuż bo
ków kadłuba rozmieszcza się elementy ścienne, na któ
rych znajdują się szyny dźwigowe podtrzymujące plat
formy robocze opuszczane, podnoszone i przesuwane
wzdłuż boków kadłuba, oraz końcowe elementy ścienne
montowane pomiędzy pokładem lub bokami statku a
elementami dachowymi lub ściennymi, przy czym ele
menty dachowe, ścienne i elementy ścian końcowych
tworzą ogrzewane pomieszczenia, oddzielone od atmo
sfery zewnętrznej.
63c
(P. 148147)
13.05.1971.
Joseph Lucas (Industries) Limited,
Wielka Brytania, (Lancelot Phénix).
Birmingham,
Układ hamulcowy pojazdów mechanicznych, zna
mienny tym, że zawiera urządzenia kontrolne połą
czone z kołami pojazdu i działające niezależnie jedno
od drugiego, przy czym każde urządzenie zawiera środ
ki do wytwarzania impulsów elektrycznych, odzwier
ciedlające kątową prędkość połączonego z nim koła
pojazdu, obwód różnicujący, do którego impulsy te są
doprowadzane, przy czym obwód ten wytwarza impul
sy odzwierciedlające prędkość zmiany kątowej pręd
kości koła, środki do powodowania zmniejszania siły
hamowania koła gdy wspomniane impulsy wyjściowe
obwodu różnicującego osiągną założoną wartość, kon
densator sumujący do którego doprowadzane są impul
sy wyjściwe obwodu różnicującego w wyniku czego
kondensator ten ładowany jest do wartości odzwiercie
dlającej utratę prędkości koła oraz środki do ponow
nego włączania hamulca gdy napięcie na biegunach
tego kondensatora jest równe napięciu gdy następo
wało zmniejszenie siły hamowania.
(P. 149068)
26.06.1971.
65a
Centrum Techniki Okrętowej, Gdańsk, Polska (Ire
neusz Raś, Michał Andersohn).
Nr 15/1973
123
Hydrauliczny układ napędowy wciągarki cumowni
czej, zwłaszcza z przystawką kotwiczną, z automatycz
ną regulacją uciągu, znamienny tym, że ma główną
pompę (1) tworzącą układ zamknięty ze sterowanym
rozdzielaczem (4), zespołem przelewowych zaworów (8)
i (9), wielosekcyjną pompa (10) z sekcją (23) pracy
automatycznej, z co najmniej dwoma sterowanymi
rozdzielaczami (26).
65b
(P. 147196)
29.03.1971.
65j
(P. 147736)
23.04.1971.
Politechnika Gdańska, Instytut Okrętowy, Gdańsk,
(Jerzy Doerffer).
Morski Instytut Rybacki, Gdynia, (Tadeusz Sekudowicz).
Urządzenie do budowy statków, znamienne tym, że
składa się z hali montażu kadłubów (1), podwyższonej
w rejonie przyległym do akwenu wodnego oraz z przy
budówki (2) jedno lub wielonawowej, przy czym wew
nątrz hali montażu kadłubów (1) znajduje się suchy
dok (3) względnie pochylnia, a wewnątrz przybudów
ki (2) usytuowane są kolejno warsztaty ciężkiego wy
posażenia (7) na przyziemiu, warsztaty lekkiego wypo
sażenia (8) na pierwszym piętrze, magazyny elementów
wyposażeniowych (9) na drugim piętrze i pomieszcze
nia ogólno-sanitarne (10) na trzecim piętrze.
Sposób wybierania włoka z toni wodnej, polegający
na wybieraniu wodzy, zrzucaniu ich na pochylnię, wy
ciąganiu końców wodzy i skrzydeł włoka na poklad
oraz wyciągnięciu worka na pokład, znamienny tym,
że przepina się ściągacze i następnie stopniowo skła
da się wyciągany włok do tyłu na worku włoka (w har
monijkę).
68c
(P. 148020)
7.05.1971.
Zakłady Produkcji Urządzeń Chłodniczych i Handlo
wych, Bochnia, (Marian Mitera).
Mechanizm zawiasowy do drzwi szaf chłodniczych
znamienny tym, że na wsporniku (1) zamocowanym na
ramie drzwiowej (11) w podłużnym gnieździe prowad
nicy (3) osadzone jest przesuwne łożysko (2) obrotowe
go czopa (8), mocowanego do drzwi (10), wyposażonego
w krzywkę (9), której garbek podczas otwierania od
suwa drzwi (10) od ramy (11) i sprężyny spiralne (6)
dociskające drzwi w stanie zamkniętym.
65j
(P. 147735)
23.04.1971.
Morski Instytut Rybacki, Gdynia, (Tadeusz Sekudowicz).
Sposób wydawania włoka, polegający na ściąganiu
worka z pokładu do wody, na luzowaniu wodzy, pod
niesieniu wodzy na rolki, rozjechaniu rolek, zapięciu
szelek, luzowaniu lin trałowych aż do zwolnienia ob
ciążenia, wpięciu rozpornic w układ, wybraniu lin tra
łowych i odpięciu rozpornic z podwieszeń na bramie
oraz wydaniu zestawu trałowego na głębokość trałowa
nia, znamienny tym, że ściąganie worka (7) włoka (1)
do wody następuje przy jednoczesnym luzowaniu ścią
gaczy (5 i 6), przewleczonych przez pierścienie (2) za
mocowane do wzdłużnych lin (3 i 4) włoka (1), aż do
pełnego przejęcia oporów włoka (1) przez wodze (10)
i (11) a następnie - przepinaniu ściągaczy (5, 6) od
wciągarki pomocniczej do wodzy (10 i 11).
Włok do stosowania sposobu według zastrz. 1, zna
mienny tym, że wyposażony jest dodatkowo w pierś
cienie (2), przymocowane do wzdłużnych lin (3 i 4)
konwencjonalnego uzbrojenia włoka (1), po zewnętrz
nej jego stronie, przez które to pierścienie (2) przewle
czone są ściągacze (5, 6) zamocowane do worka (7) w
około jednej trzeciej jego długości licząc od końca,
drugimi zaś końcami zamocowane za pomocą ogniw
(8 i 9) do wodzy (10 i 11).
74a
(P. 147795)
27.04.1971.
Zakład Doświadczalny Elektronicznej Aparatury Po
miarowej „Eureka" przy Zjednoczonych Zakładach
Elektronicznej Aparatury Pomiarowej „Elpo", War
szawa, (Zdzisław Szymański, Jan Gdak, Stanisław Mażarski, Jan Strzałkowski).
Sygnalizator przekraczania wieloodcinkowej linii
dozoru pracujący na zasadzie przesyłania wiązki pro
mieni fal elektromagnetycznych, znamienny tym, że
jest zbudowany z generatora (1) sygnału początkowego
o zadanej częstotliwości, połączonego łańcuchowo z do
wolną liczbą nadawczo-odbiorczych łącz (2), z linio
wym wzmacniaczem (3) z przesyłową linią 4 i z alar
mową centralą (5), przy czym przerwanie wiązki pro
mieni fal elektromagnetycznych któregokolwiek łącza
(2) jest sygnalizowane sygnałem o charakterystycznej
częstotliwości, wysłanym z tego łącza (2) poprzez na
stępne łącza (2) za pomocą przesyłowej linii (4) do alar
mowej centrali (5).
124
77a
Nr 15/1973
(P. 150751)
Pierwszeństwo:
27.09.1971.
30.09.1970 - Włochy
Marchignoni Albano, Bolonia, Włochy (Marchignoni
Albano).
76b
(P. 138627)
5.02.1970.
Republika Federalna
Urządzenie do ćwiczeń fizycznych kończyn, zwłasz
cza do nauki pływania, znamienne tym, że ma korpus
(1) zawierający środkową podstawę (2) i dwie połączo
ne z nim podstawy boczne (3, 4) umieszczone przy pod
stawie środkowej (2) naprzeciw siebie, w którym jest
umieszczona pierwsza para mechanicznie napędzanych
zespołów podtrzymywanych w tylnej ich części przez
podstawę środkową, oraz druga para mechanicznie na
pędzanych zespołów połączonych z podstawami bocz
nymi, przy czym obie pary napędzanych mechanicznie
zespołów, zawierają uchwyty (14, 38) dla umieszczenia
na nich kończyn dolnych i górnych osoby ćwiczącej.
Staedtler i Uhl. Schwabach, NRF (Josef Egerer).
Płaszcz grzebienia kolistego czesarki, składający się
z segmentów nośnych, na których osadzone są obsady
igieł czesarki znamienny tym, że każdy segment nośny
(a) posiada powierzchnie oporowe (g, g1, q) dla obdas
(c) igieł (d) tak usytuowane, że obsady (c) mogą być
zamocowane na segmencie nośnym (a) przez ich zaciś
nięcie między wymienionymi powierzchniami oporo
wymi, a dającymi się zamocować z drugiej strony ob
sad (c) listwami zaciskowymi (f).
79c
(P. 149746)
29.07.1971.
Celanese Corporation, Nowy Jork, Stany Zjednoczo
ne Ameryki, (Charles Herbert Keith, Hubert Bradley
Ju).
Sposób wytwarzania mieszanek do palenia, znamien
ny tym, żo do rekonstytuowanych tytoniów i środków
tytonio-zastępczych produkowanych metodą suchą do
daje się do 5,0% stałej, pierwszorzędowej aminy zbu
dowanej całkowicie z atomów węgla, wodoru, 1 azotu
i tlenu oraz posiadającej takie ciśnienie par, że w trak
cie ogrzewania rozkłada się ona przed odparowaniem.
80a
(P. 148165)
14.05.1971.
Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu
Ceramiki Budowlanej, Warszawa, (Andrzej Piątkow
ski).
Kształtka ceramiczna przeznaczona do produkcji
prefabrykowanych elementów ceramiczno-betonowych,
znamienna tym, że ma w przekroju poprzecznym
Nr 15/1973
kształt otwartej polowy owalu lub elipsy, przy czym
ma w górnej części zagłębienie (3) dla betonu (6) łączą
cego wchodzące w zagłębienie (3) stopki (2) następnej
warstwy kształtek (1). Kształtka ceramiczna według
zastrz. 1, znamienna tym, że nad zagłębieniem (3) ma
z obu stron wysunięte ścianki (4) umożliwiające wew
nętrzne uchwycenie kształtki (1) transportowym chwy
takiem (7).
125
znamienny tym, że warstwę pokryciową materiału mi
neralnego, zwłaszcza ceramicznego, nanosi się w sta
nie stopionym na przygotowane wstępnie nie ogrze
wane ciało nośne o znacznie niższej temperaturze a
następnie ostudza się ją na powierzchni tegoż ciała
nośnego.
80b
(P. 141197)
9.06.1970.
Pierwszeństwo: 20.01.1970, 3.02.1970 - Japonia
Kabushiki Kaisha Kohjin, Tokio, Japonia, (Tadashi
Tsuji, Mikio Korematsu).
Kształtowane wyroby ognioodporne, znamienne tym,
że składają się ze składników w postaci zawierającego
halogen (chlorowiec) polimeru o wysokim ciężarze
cząsteczkowym i polialkoholu winylowego lub częścio
wo acetylowanego polialkoholu winylowego w stosun
ku wagowym 2 : 8 do 8 : 2 i 0,1 oraz 15% cyny głównie
w postaci kwasu cynowego w przeliczeniu na całkowi
ty ciężar wymienionych głównych składników.
80b
80b
(P. 138623)
5.02.1970
Politechnika Śląska, Katedra Budownictwa Podziem
nego Kopalń, Gliwice, Polska (Kazimierz Podgórski,
Zenon Szczepaniak, Jerzy Stanek, Wiesław Zadęcki,
Mirosław Chudek).
Tworzywo do napraw uszkodzonych konstrukcji bu
downictwa powierzchniowego, podziemnego i podwod
nego lub do wykonywania tych konstrukcji składaj ce
się z cementu, wypełniacza mineralnego, wody zarobowej i przyśpieszacza wiązania, znamienne tym, że za
wiera przyśpieszacz w formie wodnego roztworu bez
wodnika kwasu ftalowego w środowisku amoniakal
nym.
80b
(P. 138727)
10.02.1970.
Biuro Projektów i Dostaw Pieców Tunelowych, Kra
ków, Polska (Andrzej Szczepek, Wanda Kułakowska,
Stanisław Sztyk, Tadeusz Styła).
Izolacyjne masy ognioodporne i ogniotrwałe o tem
peraturze zastosowania 1300°C do 1450°C o wiązaniu
hydrauliczno-ceramicznym znamienne tym, że do zna
nych mas ognioodpornych i ogniotrwałych o wiązaniu
hydrauliczno-ceramicznym i temperaturze zastosowa
nia 1100°C do 1450°C wprowadza się styropian o uziarnieniu 0 - 4 mm w ściśle określonych proporcjach ob
jętościowych w granicach 1 część masy do 2 części sty
ropianu - do 4 części masy do 2 części styropianu, w
zależności od wymaganego współczynnika przewodnoś
ci cieplnej, wytrzymałości na ściskanie i odporności na
nagłe zmiany temperatur.
(P. 140136)
20.04.1970.
Wienerberger Ziegelfabriks - und Baugesellschaft,
Wiedeń, Austria, (Karl Bergman).
Sposób wytwarzania ciała zespalanego warstwowo
z masywnego ciała nośnego, które służy do izolowania
cieplnego, izolowania dźwiękowego i przejmowania ob
ciążenia i które jest przy tym wykonane z materiału
o przewodności
cieplnej wynoszącej maksymalnie 2
kcal/m 2 h°C, na przykład z kamienia sztucznego lub z
materiału organicznego, oraz z warstwy pokrycia, któ
ra służy do osłaniania i uszczelniania i która jest wy
twarzana z materiału nieorganicznego o temperaturze
topliwości powyżej 200°C, nakładanego w stanie sto
pionym i krzepnącego na powierzchni ciała nośnego,
12.07.1971.
ryki
Union Carbide Corporation, Nowy Jork, USA, (Blake
Frenklyn Mago, Charles William West).
Mieszanka antykorozyjna dla alkanoloaminowych
układów oczyszczania gazu, znamienna tym, że składa
się z wodnego roztworu alkanoloaminy jako czynnika
do usuwania kwaśnych gazów i inhibitującej ilości in
hibitora korozji wybranego z mieszaniny utworzonej
w stosunku wagowym 9 : 1 związku wanadu do 1 : 9
związku antymonu, przy czym zarówno związki anty
monu jak i wanadu są przynajmniej częściowo roz
puszczalne w wodnym roztworze alkanoloaminy, albo
wybranego z soli cynawych, albo z organicznych związ
ków cyny, albo z nitro-podstawionych kwasów aroma
tycznych, albo nitro-podstawionych, kwaśnych soli i
benzotriazolu.
80b
(P. 150629)
22.09.1971.
Pierwszeństwo: 24.09.1970 - Niemiecka Republika De
mokratyczna
VEB PKN Anlagenbau Leipzig, Lipsk, NRD, (Hans
Preisser).
Sposób wytwarzania ogniotrwałego betonu szamoto
wego, wiązanego za pomocą szkła wodnego, znamienny
tym, że 12 do 16% masowych szkła wodnego sodowego,
0,8 do 2,5% masowych krzemianu fluoro-sodowego, 38
do 52% masowych szamotu o ziarnie < 0,1 mm i 31 do
49% masowych szamotu o ziarnie od 0,1 do maksimum
40 mm miesza się i dalej obrabia w zwykły sposób.
80b
80b
(P. 149394)
(P. 150748)
27.09.1971.
VEB Betonleichtbaukombinat, Drezno, NRD (Claus-Peter Dippel).
Spoiwo do elementów konstrukcji, zwłaszcza do ele
mentów budowlanych prefabrykowanych z gazobetonu
krzemianowego przy zastosowaniu mieszaniny zaprawy
składającej się ze środków wiążących, z materiałów
dodatkowych i z wody zarobowej, znamienne tym, że
zawiera środki akumulujące wodę w połączeniu ze
środkiem zwilżającym.
Sposób wytwarzania i obróbki spoiwa według zastrz.
1-6, znamienny tym, że środek wiążący, materiał do
datkowy środek akumulujący wodę i środek zwilżają
cy miesza się w stanie suchym, umieszcza się w opa
kowaniu nie przepuszczającym powietrze i po wysył
ce na miejsce obróbki dodaje się wodę zarobową.
126
80b
(P. 153210)
Pierwszeństwo:
1.02.1972.
British Railways Board Londyn, Wielka Brytania
(James Hugh Duncan, Brian Keith Hick).
Sposób wytwarzania polikrystalicznych materiałów
ceramicznych na bazie odmiany beta tlenku glinu znamienny tym, że wypala się mieszankę złożoną z nastę
pujących składników: Li2O - 0,7-1,5%; Na2O - 8,3 - 8,9%; MgO - 0,5 - 2,0%"; A12O3 - reszta.
81a
(P. 133096)
Nr 15/1973
przełączniki i w regulator czasowy (Tl-C) sterujący te
drugie przełączniki, przy czym regulator czasowy jest
sterowany przez pierwsze przełączniki elektryczne ste
rujące silnik elektryczny na najmniejszej czyli pierw
szej szybkości, przy czym drugie przełączniki elek
tryczne współpracują seriami ze stykami pary trze
cich przełączników (R3, R1), umieszczonych w sieci
zasilającej, które z kolei są sterowane przez mecha
nizmy czujnikowe i uruchamiane ręcznie przełączniki
(Pl, P2).
22.04.1969.
ryki
Rexall Drug and Chemical Company, Los Angeles,
Stany Zjednoczone Ameryki Północnej (James Beldwin
Swett).
Pojemnik przeznaczony do przechowywania główki
sałaty, składający się z korpusu, posiadającego podsta
wę i ścianki boczne oraz pokrywę do zamykania otwo
ru, ograniczonego tymi ściankami, znamienny tym, że
w korpusie (10) przewidziana jest podwyższona wew
nątrz obsada (12, 13, 14, 15, 16) z występującymi ele
mentami wypukłymi (19, 21, 24, 30, 37, 42), prystosowanymi do obsadzania główki sałaty i ustalania jej centrycznego położenia w stosunku do ścian korpusa i w
określonej odległości od jego podstawy oraz tym, że
pokrywa (11) dopasowana jest do korpusu, gwarantują
ca jego szczelne zamknięcie, nie przepuszczające wil
goci.
81b
(P. 139021)
25.02.1970.
Poznańska Fabryka Maszyn i Aparatów Przemysłu
Spożywczego Poznań (Jerzy Torz, Marek Haremski).
Etykieciarka do etykietowania pionowo stojących
przedmiotów, zwłaszcza butelek, zaopatrzona w ko
lumnowy podajnik etykiet oraz wirujący wokół piono
wej osi cylindryczny bęben przekazujący etykiety, po
siadający na obwodzie elementy ssawne lub powleczo
ne klejem, odbierające z zasobnika etykiet kolejno po
jedyncze etykiety, znamienna tym, że podajnik etykiet
składa się z zasobnika (1) etykiet, umieszczonego na
podstawie (3), połączonej przegubowo za pośredni
ctwem wahaczy (4) i (5) ze wspornikiem (6), osadzonym
na górnym końcu rury (7), z umieszczonego wewnątrz
tej rury popychacza (16), opartego górnym końcem o
ramię (12) dźwigni (11), z wałka (8) zaopatrzonego w
krzywki (9) i (10), powodujące złożony ruch zasobnika
etykiet i z mechanizmu blokady (22), umocowanego na
nieruchomym korpusie etykieciarki.
81a
(P. 146511)
26.02.1971.
G.D. Societa in Accomandita Semplice di Enzo Seragnoli e Ariosto Seragnoli, Bologna, Włochy.
Urządzenie do samoczynnego zmieniania szybkości
roboczej szybkobieżnych maszyn do pakowania papie
rosów, o wydajności około 400 paczek na minutę, za
opatrzonych w silnik elektryczny (Μ) ο zmiennej szy
bkości napędu, przedziały (3, 4) do układania papiero
sów w grupy umieszczone warstwami obok siebie
i jedna nad drugą, mechanizmy czujnikowe (5, 6, 7,
T2) do kontrolowania grup papierosów pod względem
ilości papierosów i napełnienia ich tytoniem, przyrzą
dy (11, 12, 13) dostarczające materiał opakowujący do
zawijania grup papierosów w kilkuwarstwowe paczki,
elementy pamięciowe połączone z mechanizmami czuj
nikowymi i kontrolujące przyrządy dostarczające oraz
przyrządy do usuwania z linii produkcyjnej grup pa
pierosów, wykazujących usterki wykryte przez mecha
nizmy czujnikowe, znamienne tym, że jest wyposażone
w kilka pierwszych przełączników elektrycznych (TL-1
TL-2) sterujących elektrycznie napędzany silnik, sto
sownie do różnej szybkości, w drugie przełączniki ele
ktryczne (R2) uruchamiające wymienione pierwsze
Nr 15/1973
81e
(P. 146401)
28.02,1968.
Centrala Zbytu Wyrobów Metalowych, Bytom, (Ste
fan Skrzypiec, Augustyn Dubiński, Jan Staniusz).
Sposób do usystematyzowanego przygotowania i
przemieszczania elementów i części złącznych w pro
cesie sezonowania i magazynowania znamienny tym, że
zespoły lub zestawy pojemników wprowadzamy na
programowe tory i przy pomocy rolek lub nachylenia,
cyklicznym, dowolnym lub ciągłym ruchem dążą od
pozycji do odbioru przy czym proces ten przebiega
przez różne środowiska.
znamienne tym, że składa się z pojemników (1), pro
gramowych torów (20) i (22), które posiadają nośne rol
ki (23) pomiędzy którymi znajdują się pierścienie (25)
zamocowane na konstrukcji (26) w łożyskach (24)
trzpieniami (27) przy czym zespoły pojemników wpro
wadzamy na tory programowe za pomocą znanych urządzeń, które przedstawiają fig. 1, 2 i 3.
81e
(P. 146643)
81e
127
(P. 148046)
10.05.1971.
Wrocławska Fabryka Maszyn i Urządzeń Przemysłu
Spożywczego, Wrocław, (Henryk Krajewski, Mieczys
ław Grubalski).
Element nośny przenośników misowych, zwłaszcza
przenośników do transportu jelit, z przymocowanymi
do mis wspornikami oraz łańcuchem płytkowym z rol
kami tocznymi znamienny tym, że wsporniki (2) przy
mocowane do mis (1) połączone są z co najmniej dwo
ma łańcuchami płytkowymi (4) z rolkami tocznymi
z obrzeżem (5) za pomocą sworzni łańcucha płytkowe
go (3), które jednocześnie podtrzymują misy (1) w po
łożeniu roboczym.
4.03.1971.
Pierwszeństwo: 6.03.1970, 9.02.1971 - Szwecja
AB Bakctemans Patenter, Bromma, Szwecja, (Hans
Ulrich Backteman, Richard John Taylor).
Urządzenie do rozłącznego sprzęgania pojemników
towarowych, zwłaszcza kontenerów, między sobą lub
z dnem ładunkowym, posiadające obudowę i co naj
mniej jeden obracany element sprzęgający, wystający
z obudowy i wprowadzany do podłużnego otworu na
rożnego okucia pojemnika, znamienny tym, że elemen
ty sprzęgające (2, 13), umieszczone w urządzeniu sprzę
gającym pojemnika są elementami obrotowymi, obra
canymi automatycznie ruchem obrotowym w położe
nie sprzęgania, przenoszonym z elementu obrotowego
(4) dostawianego dalszego pojemnika towarowego (C).
81e
(P. 148520)
28.05.1971.
Główny Instytut Górnictwa, Katowice, (Zygmunt
Dabiński, Wojciech Halota, Jan Knapik, Edward Mi
kuła, Mieczysław Miller, Jan Perek, Leonard Pluta,
Włodzimierz Sikora, Stefan Słupski).
Sposób bezawaryjnego transportu mieszaniny ciał
stałych z wodą znamienny tym, że w przypadku two
rzenia się w przewodzie transportującym korka z ciał
stałych, przewód rozszerza się i zwiększa swój prze
krój na skutek zwiększającego się ciśnienia przed,
miejscem, gdzie powstaje korek, co umożliwia prze
pływ mieszaniny mimo korka, jego rozmycie i usunię
cie, przy czym przewód rozszerza się znacznie przy
stosunkowo niewielkim wydłużeniu osiowym, zachowu
jąc przy tym wymaganą wytrzymałość.
znamienne tym, że elastyczny przewód (1). na przykład
gumowy, wzmacniany jest przekładkami (2) z two
rzywa sztucznego, na przykład stylonu lub włókien
szklanych, nawiniętych spiralnie warstwami na prze
mian prawo i lewoskrętnymi, przy czym kąt (a) mię
dzy osią przewodu i kierunkiem nawinięcia wynosi
około 55° do 65° i jest uzależniony od właściwości ma
teriału, z którego wykonane są przekładki (2).
128
82a
(P. 147448)
9.04.1971.
Pierwszeństwo: 10.04.1970 - Rumunia
Combinatul Chmic Fagaras, Fagaras, Rumunia, (Mi
ron Leancau, Luca Lazar).
Suszarka fluidalna znamienna tym, że w celu upro
szczenia i ułatwienia procesów ładowania i wyładowa
nia zawiera pojemnik (2), który w swojej dolnej części
zaopatrzony jest w ruszt (6) i w górnej swej części po
łączony jest z pionowym cylindrycznym korpusem (1)
za pomocą kołnierzy (a), a w swej dolnej części ze stoż
kową zwężką (b) przewodu (4) doprowadzającego ciepłe
powietrze, przy czym pojemnik (2) jest przesuwny na
rolkach (8) wmontowanych w regulowane podpory (9).
Nr 15/1973
Suszarka tunelowa do suszenia wyrobów ceramicz
nych, zwłaszcza skomplikowanych i wrażliwych wyro
bów ogniotrwałych o dużej wilgotności początkowej,
znamienna tym, że na całej swej długości podzielona
jest funkcjonalnie na pięć stref, zgodnie z kierunkiem
ruchu wsadu, strefę (1) podgrzewania współprądowego,
strefę (2) podgrzewania przeciwprądowego, strefę (3)
suszenia, strefę (4) dosuszania i strefę (5) chłodzenia,
przy czym strefa (1) podgrzewania współprądowego ma
oddzielną instalację nawiewu, strefa (2) ogrzewania ma
oddzielną instalację odciągu i recyrkulacji oparów,
strefa (3) suszenia ma oddzielną instalację cyrkulacji
wewnętrznej z recyrkulacją, natomiast strefa (4) do
suszania i strefa (5) chłodzenia mają wspólną instala
cję nawiewu świeżego powietrza, przy czym wszystkie
instalacje zaopatrzone są w nagrzewnice (11, 15, 20, 27).
82a
(P. 148126)
13.05.1971.
ce, (Andrzej Kuczera).
82a
(P. 148038)
10.05.1971,
Instytut Przemysłu Szkła i Ceramiki, Warszawa,
(Andrzej Smólski).
Urządzenie do regulowania czynnika suszącego w su
szarniach komorowych zbudowane w postaci ramy z
kątowników w którą wmontowane sa silniki jednofa
zowe znamienne tym, że rama (1) wyposażona jest w
umieszczone w szczycie po obu brzegach ramy w ru
chome zaczepy (4) służące do wahliwego zawieszania
ramy na ścianach komory oraz umieszczone u podsta
wy po obu stronach ramy (1) zaczepy (4) służące do
sztywnego umocowania ramy pod kątem, a silniki (2)
ze śmigłami (3) osadzonymi na osiach tych silników
przymocowane są do podstawy ramy (1).
Suszarka komorowa, zwłaszcza do suszenia półwyro
bów ceramicznych składająca się z komory suszenia,
co najmniej jednego wentylatora, co najmniej jedne;
nagrzewnicy, czerpni i wyrzutni oraz kanałów łączą
cych te elementy, znamienna tym, że obwód zamknięty
tworzy szeregowe połączenie komory (1) suszenia, co
najmniej jednej nagrzewnicy (3), co najmniej jednego
wentylatora (2) i sterownicy (6), natomiast obwód
otwarty stanowi szeregowe połączenie otoczenia
czerpni (4), sterownicy (6), co najmniej jednego
wentylatora (2), co najmniej jednej nagrzewnicy (3),
komory (1) suszenia i wyrzutni (5) z otoczeniem, przy
czym skrajnym położeniom przepustnicy (9) odpowia
dają połączenia obwodu zamkniętego i otwartego, na
tomiast pośrednim położeniom przepustnicy (9) sterow
nicy (6) odpowiada obwód częściowo zamknięty.
82b
(P. 146520)
27.02.1971.
Biuro Projektowania Urządzeń Technologicznych
„PROTECH", Łódź, (Zdzisław Kabza, Włodzimierz, Cie
sielczyk, Krzysztof Groński).
82a
(P. 148124)
13.05.1971.
ce, (Karol Seydak).
Wirówka osuszająca do drobnych przedmiotów, wy
posażona w grzejnik elektryczny z wentylatorem oraz
w centrycznie zamocowany do dna cylindrycznej obu
dowy silnik elektryczny o pionowym wałku napędo
wym sprzężonym z perforowanym koszem na wsad,
znamienna tym, że wieniec łopatek (6) wentylatora ssą-
Nr 15/1973
cego j e s t z a m o c o w a n y do p o d s t a w y p e r f o r o w a n e g o
z e w n ę t r z n e g o k o s z a (5), s t a n o w i ą c e g o gniazdo dla w y j m o w a l n e g o w e w n ę t r z n e g o kosza (4), p r z y c z y m z e w
n ę t r z n y kosz (5) jest sprzężony e l a s t y c z n i e z w a ł k i e m
n a p ę d o w e g o s i l n i k a (8), oraz że k o r p u s silnika (8), z a
m o c o w a n y o b e j m a m i (9) do w s p o r c z e j t a r c z y (10) jest
w s p a r t y n a j e d n y m , e l a s t y c z n y m p r z e g u b i e (11), z a m o
c o w a n y m c e n t r a l n i e do d n a o b u d o w y (1) i z a o p a t r z o
n y m w o g r a n i c z n i k w y c h y l e n i a (13).
129
s k ł a d a się z r u r y (1) uszczelnionej p o k r y w ą (2) z a o p a
trzoną w króciec (3) do o d p o w i e t r z a n i a oraz w r u r ę
(4) zakończoną głębinową p o m p ą (5) n a d filtrem (6)
oraz z r u r (7) d o p r o w a d z a j ą c y c h w o d ę p o d filtr (6).
84c
(P. 147327)
2.04.1971.
Przedsiębiorstwo Budownictwa Inżynieryjno Mor
skiego „ H y d r o b u d o w a " , G d a ń s k , ( S t a n i s ł a w Onoszko).
84a
(P. 147327)
2.04.1971.
Przedsiębiorstwo Budownictwa Inżynieryjno Mor
skiego „ H y d r o b u d o w a " , G d a ń s k , ( S t a n i s ł a w Onoszko).
Podstawa prefabrykowana budowli hydrotechnicz
nych, z n a m i e n n a t y m , że ma p o s t a ć p l a t f o r m y (1) z
p o w i e t r z n y m i k o m o r a m i (3) i e l e m e n t a m i zespalają
c y m i ją z k o n s t r u k c j ą h y d r o t e c h n i c z n ą .
P o d s t a w a prefabrykowana budowli hydrotechnicz
nych. T e k s t zgłoszenia został umieszczony w klasie
84a na sąsiednim ł a m i e .
S5b
(P. 145044)
17.12.1970.
Biuro Projektowo-Konstrukcyjne Przemysłu M a t e
r i a ł ó w B u d o w l a n y c h „ Z R E M B " , W r o c ł a w (Wiktor
Szczęsny.
Aparat do magnetycznego uzdatniania cieczy s k ł a
dający się z o b u d o w y z a o p a t r z o n e j w o t w ó r w l o t o w y
i w y l o t o w y , w e w n ą t r z k t ó r e j znajdują się ś r o d k i do
wytwarzania pola magnetycznego znamienny tym, że
ma d w a o d o b i e r a n e j w y s o k o ś c i p a k i e t y (3) m a g n e
s ó w (4) u s y t u o w a n y c h r ó w n o l e g l e do s t r u m i e n i a c i e
czy o r a z w k ł a d k ę (7) p r z y c z y m k a ż d y m a g n e s (4),
k t ó r e g o b i e g u n y (5) Ν i S są w p o s t a c i w y s t ę p ó w , t w o
rzy m i ę d z y n a p r z e c i w l e g ł y m i r ó ż n o i m i e n n y m i b i e g u
n a m i (5) d w i e p o w i e t r z n e szczeliny (6).
84c
(P. 146706)
5.03.1971.
Wodzisławskie Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryj
nych, W o d z i s ł a w Śląski, ( S t a n i s ł a w H a n a k , Józef
Czyż).
Sposób odwadniania głębokich w y k o p ó w i u r z ą d z e
n i e do stosowania tego sposobu z n a m i e n n e t y m , że p o
lega n a d o p r o w a d z e n i u w o d y dla r o z l u ź n i e n i a g r u n t u
pod rura, obniżeniu r u r y do przewidywanej głęboko
ści, w y k o n a n i u n a t u r a l n e g o filtru ż w i r o w e g o i o b n i
ż e n i u w o d y g r u n t o w e j , rozrzedzając p o w i e t r z e w r u
rze i w y p o m p o w u j ą c w o d ę n a g r o m a d z o n ą n a d fil
trem.
Urządzenie do stosowania sposobu o d w a d n i a n i a g ł ę
bokich w y k o p ó w w e d ł u g zastrz. 1 z n a m i e n n e t y m , że
86b
Pierwszeństwo:
(P. 149427)
16.07.1970 - N i e m i e c k a
Demokratyczna
13.07.1971.
Republika
VEB
Chemiefaserkombinat
Schwarza
„Wilhelm
P i e c k " , S c h w a r z a , NRD, ( G ü n t e r S c h r o t h , Wilfried
Olzog, G e r d G a b l e r , B e r n d S c h u b e r t ) .
Sposób obróbki nitki wielowłóknistej z właściwie
o b r o b i o n y m jej k o ń c e m , z n a m i e n n y t y m , ż e n i t k ę p o d -
130
daje się zasysaniu, rozciąganiu i wirowaniu za pomo
cą burzliwego strumienia wytwarzanego przez stru
mień gazu bez stykania się strumienia gazu z nitką
wielowłóknistą.
znamienne tym, że kanał (3) prowadzący nitkę znaj
duje się w obudowie (2), w której, przy końcu wlotu
nitki, znajduje się komora pierścieniowa (4) z wlo
towymi kanałami dmuchowymi (5) i przedłużona w
kierunku przesuwu nitki komora wirowa (6) oraz ko
mora (7) obróbki końcowej o zróżnicowanym przekro
ju poprzecznym.
86d
Pierwszeństwo:
(P. 149431)
Demokratyczna
Nr 15/1973
ną tarczy obrotowej (5) jest równa od 0,2 do 20-krotności średnicy wylotu (4a) kanału dmuchowego (4).
86b
(P. 153753)
28.02.1972.
Pierwszeństwo: 1.03.1971 - Norwegia
Mandais Reberbane Christiansen a. Co. (A)S Man
dai, Norwegia, (Einar Haöya, Martin Presthus, Hans
Christiansen).
Krosno tkackie zawierające nośnik przynajmniej
jednego wzdłużnego czółenka i nieruchomą płochę ze
szpilkami usytuowanymi w płaszczyźnie równoległej
do kierunku ruchu nośnika czółenka, przeznaczoną do
prowadzenia nici osnowy do miejsca, w którym wpro
wadzana jest nić wątku, znamienne tym, że zawiera
koło zębate obracające się swobodnie na nośniku czó
łenka przed każdym czółenkiem, przeznaczone do
tworzenia przesmyku w osnowie, przy czym koło to
jest umieszczone tak, że jego płaszczyzna jest usytuo
wana pod kątem do płaszczyzny szpilek płochy a zę
by koła zębatego są zazębione ze szpilkami.
13.07.1971.
Republika
VEB
Chemiefaserkombinat
Schwarza „Wilhelm
Pieck", Schwarza, NRD, (Bernd Schubert, Gerd Ga
bler, Günter Schroth, Wilfried Olzeg, Günter Kohler).
86c
Sposób splatania nitki wielowlóknistej przez nad
muchiwanie ośrodkiem gazowym, znamienny tym, że
nitkę wielowłóknistą (1) prowadzi się pomiędzy wy
lotem (4a) kanału dmuchowego (4) a tarczą obrotową
(5) tak, że miejsce styku ośrodka gazowego z nitką
wielowłóknistą (1) znajduje się na i/lub wewnątrz po
wierzchni bocznej tarczy obrotowej (5).
znamienne tym, że zawiera tarczę obrotową (5) i ka
nał dmuchowy (4), którego przekrój poprzeczny wy
lotu (4a) jest umieszczony w przybliżeniu prostopadle
do osi nitki lub do osi obrotu tarczy obrotowej (5),
korzystnie na wysokości środkowej płaszczyzny tar
czy obrotowej (5), przy czym odległość pomiędzy wylo
tem (4a) kanału dmuchowego (4) a powierzchnią bocz-
John Dalton Griffith Littlever, Derby, Wielka Bry
tania, Bonas Machine Company Limited, Staffordshi
re, Wielka Brytania, (John Dalton Griffith).
(P. 153804)
1.03.1972.
Układ sterujący listwy nicielnicowej znamienny
tym, że człony formujące wzór w kształcie profilo
wanych ogniw łańcuchowych dostosowanych do rozłączalnego łączenia tworzą łańcuchy bez końca kon
trolujące wzór, przy czym ogniwa są łączone w do
wolny sposób umożliwiając osiągnięcie każdej wyma
ganej kolejności ruchów albo przerw w ruchu ramy
struny nicielnicowej, powodując ruch listwy nicielni
cowej z dokładnością ukształtowaną obwodową po
wierzchnią według dowolnej znanej krzywej przesu
nięcia powodując kontrolowane końcowe przyspiesze
nie współpracującego elementu napędzanego.
Nr 15/1973
(P. 153805)
86g
1.03.1972.
John Dalton Griffith, Littleover, Derby, Wielka Bry
tania, Bonnes Machine Company Limited Netherseal,
Staffa, Wielka Brytania, (John Dalton Griffith).
Urządzenie sterujące listwy nicielnicowej, znamien
ne tym, że listwa nicielnicowa jest funkcjonalnie po
łączona z dźwignią obrotową prowadzoną z jednym
kierunkiem przez współpracującą krzywkę wprawia
ną w ruch przez popychacz połączony z dźwignią a w
przeciwnym kierunku przez działanie sprężyny ścis
kającej połączonej rozłącznie z dźwignią obrotową.
131
trza (29) posiada przynajmniej dwa podłączenia (52)
do wychodzącego sprężonego powietrza, a w końco
wej strefie przewodu rozdzielczego sprężonego powie
trza (29), w pewnej odległości od jego zakończenia,
znajduje się płyta odporowa (43), zwężająca przekrój
przewodu rozdzielczego sprężonego powietrza (29),
oraz że przed płytą odporowa (43) do przewodu roz
dzielczego sprężonego powietrza (29) włączona jest r u
ra wznośna (41), której drugi koniec znajduje się w
zbiorniku ciśnieniowym (11) powyżej poziomu (27) i że
urządzenie dozujące (56) posiada przewód doprowa
dzający (57), którego koniec łączy się z cieczą (21)
a dysze rozpylające (59-66) podłączone są płytą od
porowa (43) z przewodem rozdzielczym sprężonego po
wietrza (29).
87a
(P. 147812)
Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego
szów", Rzeszów, (Adam Kaczor).
26.04.1971.
„Delta-Rze-
Odginak do podkładek zabezpieczających składają
cy się z części roboczej i rękojeści znamienny tym, że
ostrze (5) części roboczej (3) o kształcie graniastosłupa i osadzonej w rękojeści (1) utworzone jest przez
dwie równoległe płaszczyzny boczne oraz dwie pła
szczyzny kątowe 1określone
kątami α = 28°-32°, β =
= 10°-12°, γ = 1 5 -1 4 5 przecinające się w wierzchoł
ku przy czym ostrze (5) zakończone jest promieniem r.
87a
Pierwszeństwo:
(P. 147802)
2.05.1970, 13.07.1970
Republika Federalna
28.04.1971.
-
Niemiecka
Paul Kipp, Remscheid, NRF, Jurgen Nowak, Bonn,
NRF.
Urządzenie do konserwacji narzędzi pneumatycznych
przez dodawanie do strumienia sprężonego powietrza
wieloskładnikowych cieczy konserwujących, składają
ce się z przewodu rozdzielczego sprężonego powietrza,
zbiornika na ciecz konserwującą, urządzenia dozują
cego ciecz konserwującą, umieszczonego między zbior
nikiem a przewodem rozdzielczym sprężonego powie
trza, podłączenia do przewodu rozdzielczego dla wcho
dzącego sprężonego powietrza i podłączenia do prze
wodu rozdzielczego dla wychodzącego sprężonego po
wietrza, znamienne tym, że wszystkie ciecze konser
wujące znajdują się w jednym zbiorniku (11), który
za pośrednictwem urządzenia dozującego (56) połączo
ny jest z przewodem rozdzielczym sprężonego powie
trza (29) i że przewód rozdzielczy sprężonego powie
trza (29) zbudowany jest w formie komory wirowej
podłączonej do źródła wchodzącego powietrza sprężo
nego, oraz że przewód rozdzielczy sprężonego powie
87b
(P. 147809)
26.04.1971.
Huta Stalowa Wola Przedsiębiorstwo Państwowe,
Stalowa Wola, (Jan Pieczonka, Jan Janiec).
Układ zasilania narzędzi pneumatycznych sprężonym
powietrzem, składający się ze źródła sprężonego po
wietrza, przewodu i narzędzia, znamienny tym, że
między siecią lub zbiornikiem wyrównawczym (2)
a narzędziem (3), ewentualnie rozdzielaczem (4), znaj
duje się ogrzewacz (5) elektryczny powietrza sprężo
nego.
89c
(P. 138210)
16.01.1970.
Cukrownie Kujawiskie P.P. w Toruniu, Cukrownia
Janikowo w Janikowie, Janikowo, (Roman Szarejko).
Sposób usuwania błota defekacyjnego według paten
tu 50502 znamienny tym, że zagęszczanie na drodze
dekantacji i filtracji pod zwiększonym ciśnieniem za-
132
stępuje się
niku czego
wierającej
wagowym,
chanicznie.
zagęszczaniem tylko przez filtrację, w wy
uzyskuje się osad w postaci twardej za
około 50% suchej substancji w stosunku
przy czym uzyskany osad usuwa się me
znamienne tym, że zagęszczacz ciśnieniowy (42) skła
da się z poziomego cylindra (48) odpornego na dzia
łanie ciśnienia, w którym jest zamocowany szereg
elementów filtrujących (50) i na obrotowym wale (51)
przechodzącym centrycznie przez wspomniany zespół
elementów, są osadzone zgarniacze (53) po każdej stro
nie elementu filtrującego, które to zgarniacze (53)
służą do zgarniania osadu nagromadzonego na po
wierzchni elementów filtrujących (50), zaś w dolnej
części cylindra . (48) jest wbudowany poziomy ślimak
(46), który służy do usuwania zgarniętego osadu na
zewnątrz cylindra.
89c
Nr 15/1973
(P. 150912)
5.10.1971.
Fives Lille - Cail, Paryż, Francja,
Gremoux, Jean Marie Prodhomme).
(Jacques
de
Urządzenie do defekacji progresywnej soku bura
czanego, znamienne tym, że posiada cylindryczną
kadź pionową (10) podzieloną na liczne przedziały
(1 do 5) przez poziome przegrody (12) zawierające je
den centralny otwór (14) i otwory boczne (16), oraz
pionowy wał (18) z szeregiem śmigieł (22) umieszczo
nych w poszczególnych przedziałach między przegro
dami przechodzącymi przez otwory centralne, których
średnica jest większa w celu cyrkulacji soku w przeciwprądzie do przepływu wodorotlenku wapniowego.
SPIS
Klasa 5
Klasa 6
Górnictwo
Przemysł fermentacyjny, alkohol,
wódka, piwo, ocet, drożdże, jak rów
nież inne czynniki wywołujące fer
mentację, produkty fermentacji, en
zymy
Klasa 7
Wyrób i obróbka blachy, rur meta
lowych, drutu oraz walcowanie me
tali
Klasa 8
Bielenie, pranie, barwienie, dawko
wanie tkanin i tapet, wykańczanie
Klasa 10
Paliwa
Klasa 12 Chemiczne procesy i aparaty nie
wymienione w specjalnych klasach 10
Klasa 13
Kotły parowe dla siłowni wraz z wy
posażeniem oraz przewody parowe
Klasa 14
Silniki parowe, siłownie parowe
i niezależne do kotła parowego za
sobniki pary świeżej i odlotowej
.
Klasa 15
Drukarstwo, maszyny do liniowania
maszyny do pisania, stemple
. .
Klasa 16 Przyrządzanie nawozów i przeróbka
padliny 56
Klasa 17
Wytwarzanie lodu i chłodu przecho
wywanie lodu, wymiana ciepła,
skraplanie drogą mechaniczną trud
no kondensujących się gazów i mie
szanin gazów, np. powietrza . . .
Klasa 18
Hutnictwo żelaza
Klasa 19
Budowa dróg, linii kolejowych i mo
stów
Klasa 20
Kolejnictwo
Klasa 21
Elektrotechnika
Klasa 22
Barwniki, pokosty, lakiery, mate
riały powlekające, kleiwa ... 73
Klasa 23 Przemysł tłuszczowy i olejowy . 76
Klasa 24 Instalacja paleniskowa ... 77
Klasa 2 9
Włókna przędzalnicze
. . . .
Klasa 30
Lecznictwo
Klasa 31
Piece do wypalania, piece do praże
nia, piece, retorty, odlewnictwo, me
talurgia proszków ..... 81
Klasa 32 Szkło, wełna mineralna i żużlowa 82
Klasa 34
Maszyny, przybory i wszelkiego r o
dzaju przedmioty do gospodarstwa
domowego oraz meble .... 83
Klasa 35
Dźwignice
Klasa 36
Ogrzewanie, przewietrzanie, zaopa
trywanie budynków w ciepłą wodę 84
Klasa 37 Budownictwo lądowe .... 86
Klasa 38 Mechaniczna i chemiczna obróbka
drewna 86
Klasa 39
Przeróbka mas plastycznych, kau
czuku i rogopodobnych tworzyw, nie
przewidziana na innym miejscu;
wytwarzanie produktów polikondensacji, poliaddycji i polimeryzacji
1
7
8
8
9
55
55
56
57
57
58
59
61
77
73
83
87
TREŚCI
Klasa 40
Hutnictwo metali (prócz żelaza); sto
py łącznie ze stopami żelaza
. .
Klasa 42
Przyrządy
Klasa 45
Rolnictwo łącznie z leśnictwem; ho
dowla zwierząt; polowanie i zakła
danie pułapek; rybołówstwo . . 103
Klasa 46
Silniki spalinowe, na sprężone po
wietrze, sprężynowe i inne . . 111
Klasa 47
Elementy maszyn, materiały izolu
jące, hamulce, urządzenia do sma
rowania, urządzenia zamykające do
elementów wytrzymałych na ciśnie
nie, przekładnie, zespoły konstruk
cyjne mechaniki precyzyjnej, zwija
nie i nawijanie w ogólności . . 113
Klasa 48
Obróbka i traktowanie metali spo
sobami innymi niż mechaniczne . 116
Klasa 49 Obróbka mechaniczna metali . . 117
Klasa 50
Mielenie i rozdrabnianie łącznie
z przygotowaniem przemiału, dalsza
obróbka miewa przez odsiewanie
i mieszanie oraz oddzielanie pyłu
mącznego od użytego powietrza . 117
Klasa 53
Środki spożywcze i używki, o ile
nie należą do klas specjalnych, rów
nież pasze 118
Klasa 55
Wyrób celulozy, papieru i tektury
Klasa 57 Fotografia, kinematografia i film
obrazowo-dźwiękowy .... 119
Klasa 58
Prasy
Klasa 59
Pompy i inne urządzenia do podno
szenia cieczy
Klasa 63 Pojazdy bezszynowe .... 120
Klasa 65 Budowa okrętów i żeglarstwo . 122
Klasa 68
Wyroby ślusarskie
Klasa 74
Sygnalizacja
Klasa 76
Przędzalnictwo
Klasa 77 Sport, gry i zabawy ludowe . . 124
Klasa 79 Tytoń, cygara, papierosy . . . 124
Klasa 80
Wyroby z gliny, kamienia, wapna,
cementu, gips, asfalt, również prasy
do brykietów 121
Klasa 81 Transport i opakowanie . . . 126
Klasa 82
Suszarnictwo, także prażenie, piecy
ki do palenia kawy, wirówki do
ogólnego zastosowania .... 128
Klasa 84
Budownictwo wodne i fundamento
wanie 129
Klasa 85
Woda mineralna i musująca, oczy
szczanie wody, wodociągi i kanali
zacja
Klasa 86
Tkactwo
Klasa 87
Narzędzia i przyrządy, również na
rzędzia pneumatyczne do ogólnego
użytku 131
Klasa 89
Otrzymywanie cukru i skrobi
.
92
93
118
119
120
123
123
124
129
129
131
Klasa 30 Lecznictwo
110
Klasa 31 Piece do wypalania, piece do praże
nia, piece, retorty, odlewnictwo, me
talurgia
proszków
111
Klasa 34 Maszyny, przybory i wszelkiego ro
dzaju przedmioty do gospodarstwa do
mowego oraz meble
112
Klasa 36 Ogrzewanie, przewietrzanie, zaopatry
wanie budynków w ciepłą wodę .
.
113
Klasa 37 Budownictwo lądowe
115
Klasa 42 Przyrządy
115
Klasa 43 Urządzenia kontrolne i samoinkasujące 118
Klasa 44 Towary galanteryjne, biżuteria
. .
118
Klasa 46 Silniki spalinowe, na sprężone powie
trze, sprężynowe i inne . . . . 118
Klasa 47 Elementy maszyn, materiały izolujące,
hamulce, urządzenia do smarowania,
urządzenia zamykające do elementów
wytrzymałych na ciśnienie, przekład
nie, zespoły konstrukcyjne mechaniki
precyzyjnej, zwijanie i nawijanie w
ogólności
120
Klasa 48 Obróbka i traktowanie metali sposo
bami innymi niż mechaniczne
. .
127
Klasa 49 Obróbka mechaniczna metali . . . 127
Klasa 50 Mielenie i rozdrabnianie łącznie z
przygotowaniem przemiału, dalsza ob
róbka miewa przez odsiewanie i mie
szanie oraz oddzielanie pyłu mącznego od użytego powietrza . . . . 129
Klasa 57 Fotografia, kinematografia i film
obrazowo-dźwiękowy 130
Klasa 59 Pompy i inne urządzenia do podno
szenia cieczy
Klasa 60 Regulatory do silników, serwomotory - silniki nastawcze - do ogólnego
zastosowania i ich włączanie . . .
Klasa 63 Pojazdy bezszynowe
Klasa 64 Wyszynk
Klasa 65 Budowa okrętów i żeglarstwo . . . 130
Klasa 67 Szlifowanie i polerowanie . . . . 132
Klasa 69 Narzędzia do cięcia łącznie z bronią
sieczną i kolną 133
Klasa 70 Przybory do pisania i rysowania .
.
Klasa 74 Sygnalizacja
Klasa 75 Rzeźbiarstwo, malarstwo, ozdabianie
powierzchni 134
Klasa 76 Przędzalnictwo
Klasa 7 7 Sport, gry i zabawy ludowe . . .
Klasa 80 Wyroby z gliny, kamienia, wapna, ce
mentu, gips, asfalt, również prasy do
brykietów 137
Klasa 81 Transport i opakowanie . . . .
Klasa 82 Suszarnictwo, także prażenie, piecyki
do palenia kawy, wirówki do ogól
nego zastosowania
Klasa 84 Budownictwo wodne i fundamento
wanie
Klasa 86 Tkactwo
Klasa 87 Narzędzia i przyrządy, również narzę
dzia pneumatyczne do ogólnego użytku 143
Klasa 89 Otrzymywanie cukru i skrobi . . . 146
130
130
130
130
133
133
134
135
138
141
141
143

Biuletyn - Wyszukiwarka Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej

Transkrypt

Podobne dokumenty

Księgarnia septem.pl - Erraty książek

Zdzisław Sosnowski (ur. w 1947 r.) ukończył

Literatura egzaminacyjna z zakresu historii starożytnej Bliski