CIAŁO OBCE W DROGACH ODDECHOWYCH

CIAŁO OBCE W DROGACH ODDECHOWYCH - POSTĘPOWANIE
RATOWNICZE U DOROSŁYCH
Najczęściej spotykanym przypadkiem jest zachłyśnięcie, czyli dostanie się ciała obcego do
tchawicy. Ma to miejsce bardzo często podczas rozmowy przy jedzeniu. Od razu wyzwala się naturalny
odruch obronny organizmu w postaci kaszlu. Poszkodowany nie może złapać oddechu i wpada w panikę.
Jeśli pomoc nie zostanie udzielona bardzo szybko, w efekcie braku tlenu następuje bezdech.
Jeśli niedrożność dróg oddechowych jest jedynie częściowa, poszkodowany zwykle jest w stanie
usunąć niedrożność kaszląc, jednak przy całkowitym zatrzymaniu przepływu powietrza może nie być to
możliwe.
ROZPOZNANIE
Stan ten może dotyczyć osoby, która właśnie jadła, lub dziecka, które wkładało do ust ciało obce.
Poszkodowany, który doznaje zadławienia często chwyta się rękoma za gardło. Przy częściowej
niedrożności dróg oddechowych poszkodowany będzie w stanie dużego stresu i będzie kaszlał. Może
wystąpić świst wdechowy, dźwięk powstający przy próbie wdechu przez poszkodowanego. Przy
całkowitej niedrożności dróg oddechowych poszkodowany nie jest w stanie mówić, oddychać lub kaszleć
i może stracić przytomność.
Postępowanie
 jeśli poszkodowany oddycha, zachęcaj go do dalszego kaszlu nie podejmując dalszych
działań,
 jeśli występują objawy osłabienia lub poszkodowany przestał oddychać lub kasłać.
Przystąp do wykonywania uderzeń w okolicę międzyłopatkową:
 usuń z jamy ustnej widoczne fragmenty ciał obcych lub luźne protezy zębowe,
 stań z boku i nieco za ratowanym,
 podeprzyj jego klatkę piersiową jedną ręką i pochyl go mocno do przodu, tak, aby po
przemieszczeniu ciała obcego wydostało się ono na zewnątrz, a nie przesuwało się w głąb
dróg oddechowych,
 wykonaj do pięciu gwałtownych uderzeń w okolicę międzyłopatkową nasadą drugiej ręki;
celem powinna być próba usunięcia ciała obcego przy każdym kolejnym uderzeniu, a
niewykonanie pełnej sekwencji pięciu uderzeń.
Jeśli zawiodą uderzenia w okolicę międzyłopatkową wykonaj rękoczyn Heimlicha (uciśnięcia
nadbrzusza):
 stań za poszkodowanym i obejmij go dwoma rękami na wysokości nadbrzusza,
 upewnij się. że poszkodowany jest mocno pochylony do przodu, tak. aby po
przemieszczeniu ciała obcego wydostało się ono na zewnątrz, a nie przesuwało się w głąb
dróg oddechowych,
 zaciśnij dłoń w pięść i umieść ją pomiędzy pępkiem a wyrostkiem mieczykowatym (dolną
krawędzią mostka). Obejmij pięść drugą dłonią. wykonaj gwałtowny ruch pięścią do
wewnątrz i ku górze; ciało obce powinno zostać przemieszczone,
 jeśli nadal niedrożność nie została usunięta ponownie sprawdź jamą ustną pod kątem
obecności ciał obcych, które można dosięgnąć palcem i kontynuuj sekwencję pięciu uderzeń
w okolicę międzyłopatkową na przemian z pięcioma rękoczynami Heimlicha.
CIAŁO OBCE W DROGACH ODDECHOWYCH - POSTĘPOWANIE
RATOWNICZE U DZIECI.
Najczęściej spotykanym przypadkiem jest zachłyśnięcie, czyli dostanie się ciała obcego do
tchawicy. Ma to miejsce bardzo często podczas rozmowy przy jedzeniu. Od razu wyzwala się naturalny
odruch obronny organizmu w postaci kaszlu. Poszkodowany nie może złapać oddechu i wpada w panikę.
Jeśli pomoc nie zostanie udzielona bardzo szybko, w efekcie braku tlenu następuje bezdech.
Jeśli niedrożność dróg oddechowych jest jedynie częściowa, poszkodowany zwykle jest w stanie
usunąć niedrożność kaszląc, jednak przy całkowitym zatrzymaniu przepływu powietrza może nie być to
możliwe.
ROZPOZNANIE
Stan ten może dotyczyć osoby, która właśnie jadła, lub dziecka, które wkładało do ust ciało obce.
Poszkodowany, który doznaje zadławienia często chwyta się rękoma za gardło. Przy częściowej
niedrożności dróg oddechowych poszkodowany będzie w stanie dużego stresu i będzie kaszlał. Może
wystąpić świst wdechowy, dźwięk powstający przy próbie wdechu przez poszkodowanego. Przy
całkowitej niedrożności dróg oddechowych poszkodowany nie jest w stanie mówić, oddychać lub kaszleć
i może stracić przytomność.
POSTĘPOWANIE
Jeśli masz problemy z uzyskaniem efektywnych oddechów:
 ponownie sprawdź usta dziecka i usuń wszelkie widoczne przeszkody,
 ponownie sprawdź czy głowa jest prawidłowo odgięta a podbródek uniesiony, unikaj przegięcie,
szyi. Spróbuj wysunąć żuchwę dziecka.
 podejmij do 5 prób, aby uzyskać dwa skuteczne wdechy,
 jeśli jest to nieskuteczne, postępuj jak w przypadku ciała obcego w drogach oddechowych.
Postępowanie w przypadku ciała obcego w drogach oddechowych (zalecenia dla profesjonalistów).
Istnieje wiele metod postępowania w przypadku ciała obcego w drogach oddechowych, a każda ma
swoich zwolenników. Jeśli dziecko oddycha samodzielnie to należy je zachęcać do samodzielnego
wyksztuszenia ciała obcego. Interwencja jest konieczna dopiero w momencie gdy dziecko traci siły lub
oddech staje się nieskuteczny.
 nie sprawdzaj palcami na ślepo jamy ustnej i górnych dróg oddechowych, gdyż może to nasilić
niedrożność dróg oddechowych lub spowodować uszkodzenie tkanek miękkich,
 wykonaj czynności, których celem jest wywołanie gwałtownego wzrostu ciśnienia wewnątrz
klatki piersiowej, np. sprowokuj kaszel,
 uderzenie w plecy, uciśnięcia klatki piersiowej i brzucha są stosowane u dzieci, uderzenie w plecy
i uciskanie klatki piersiowej są stosowane u niemowląt.
Wykonaj do 5 uderzeń w plecy dziecka:
 trzymaj dziecko z twarzą skierowana w dół i głową poniżej klatki piersiowej,
 wykonaj 5 zdecydowanych uderzeń między łopatki,
 jeśli te czynności zawiodą przystąp do uciskania klatki piersiowej
Wykonaj 5 uciśnięć klatki piersiowej:
 ułóż dziecko twarzą skierowaną ku górze, z głową poniżej poziomu klatki piersiowej,
 wykonaj pięć uciśnięć mostka,
 miejsce uciśnięcia mostka jest identyczne z miejscem, w którym uciska się mostek podczas
masażu serca,
 uciśnięcia klatki piersiowej powinny być bardziej energiczne, niż te wykonywane podczas masażu
serca, z częstotliwością 20/min.
Skontroluj zawartość jamy ustnej:
 po pięciu uderzeniach w plecy i pięciu uciśnięciach klatki piersiowej skontroluj jamę ustną,
 starannie usuń wszelkie widoczne przeszkody,
Udrożnij drogi oddechowe:
 udrożnij drogi oddechowe odchylając głowę dziecka i wysuwając bródkę (żuchwę),
 sprawdzaj czy przez cały czas dziecko oddycha.
Jeśli dziecko oddycha:
 połóż dziecko na boku,
 sprawdzaj czy oddycha.
Jeśli dziecko nie oddycha:
 próbuj wykonać 5 sztucznych oddechów, aby uzyskać dwa skuteczne wdechy, każdy powodujący
widoczne unoszenie się i opadanie klatki piersiowej.
Po wykonaniu tych czynności drogi oddechowe mogą być oczyszczone, ale dziecko może nie
oddychać lub drogi oddechowe mogą być tylko częściowo drożne. W obu przypadkach ratownik
powinien podjąć próbę skutecznego sztucznego oddychania.
Jeśli drogi oddechowe są nadal niedrożne powtórz opisane poniżej czynności.
U DZIECI
Powtórz czynności opisane powyżej, ale zamiast uciśnięć klatki piersiowej wykonaj pięć uciśnięć
nadbrzusza. Wykonaj pięć szybkich uciśnięć brzucha w kierunku przepony. W przypadku gdy dziecko
jest przytomne wykonuj uciśnięcia brzucha trzymając dziecko w pozycji pionowej, klęcząc za dzieckiem
lub sadzając je na krześle gdy jest dostępne.
Dziecko nieprzytomne połóż na plecach, nasadę jednej ręki ułóż na środku nadbrzusza, drugą rękę
połóż na pierwszą. Wykonaj energiczne uciśnięcie brzucha ku tyłowi i ku górze w kierunku środka klatki
piersiowej. Powtarzaj na przemian uciśnięcia klatki piersiowej i nadbrzusza z uderzeniem klatki
piersiowej. Wykonuj te czynności dopóki drogi oddechowe nie zostaną oczyszczone, lub sztuczne
oddychanie jest skuteczne lub dziecko nie zacznie samo oddychać.
U NIEMOWLĄT
Nie wykonuj uciśnięć brzucha u niemowląt gdyż może to spowodować uszkodzenie narządów jamy
brzusznej. Powtarzaj na przemian uciśnięcia klatki piersiowej i uderzenia w plecy. Staraj się trzymać
głowę dziecka skierowana ku dołowi, aby umożliwić usunięcie ciała obcego. Powtarzaj opisane
czynności do czasu uzyskania drożności dróg oddechowych i skutecznego sztucznego oddychania lub
gdy dziecko zacznie samo oddychać.
CIAŁO OBCE W RANIE / OKU / TCHAWICY / PRZEŁYKU.
RANA
Gdy do rany dostanie się i utkwi w niej duże ciało obce, zasadniczo powinien usunąć je lekarz.
Ponieważ z zewnątrz nie da się ocenić głębokości i stopnia uszkodzenia, nie wolno własnoręcznie usuwać
ciał obcych. Istnieje niebezpieczeństwo uszkodzenia naczyń krwionośnych, nerwów, a nawet narządów.
Po usunięciu ciała obcego rany wewnętrzne muszą być natychmiast opatrzone przez lekarza. Jeżeli ciało
obce wystaje z rany trzeba przed transportem rannego umocować je i owinąć.
OKO
Ciała obce znajdujące się na powierzchni gałki ocznej, na przykład kurz lub sadzę usuwa się przez
przemywanie wodą (z kranu). Pojedyncze ziarno pyłu lub owada można zetrzeć rogiem czystej
chusteczki delikatnym ruchem w kierunku nosa.
Jeżeli ciała obce, np. opiłki metalu, utkwiły w gałce ocznej, należy opatrzyć dwoje oczu – również
to niezranione. Natychmiast udać się do okulisty! W żadnym przypadku nie próbować samodzielnie
wydobyć przedmiotu z oka. Unikać manipulowania przy oku, czyli nie wycierać, nie trzeć.
TCHAWICA
Ciała obce w tchawicy wywołują silny odruch kaszlu; przy unieruchomieniu przedmiotu w
tchawicy powstaje przeciągły, świszczący odgłos. Istnieje wówczas niebezpieczeństwo uduszenia i
dlatego trzeba działać natychmiast! Przy pochylonej górnej części ciała należy mocno uderzać otwartą
dłonią w miejsce pomiędzy łopatkami, aby spowodować atak kaszlu, dzięki któremu ciało obce
wydostanie się na zewnątrz. Dzieci chwyta się za nogi i trzyma w powietrzu głową w dół. Jeśli to nie
pomaga, wezwać pogotowie!
PRZEŁYK
Ciała obce w przełyku powodują trudności w przełykaniu i ból. Pierwsza pomoc polega na
sprowokowaniu dławienia się i wymiotów. Jeśli to nie pomaga lub gdy mamy do czynienia z ostrym
przedmiotem, należy natychmiast wezwać lekarza. Jeżeli przedmiot został połknięty w całości,
kontrolować, czy wydostanie się drogą naturalną.