Programowanie Wizualno-Obiektowe Zajęcia z Delphi: 5 1

Programowanie Wizualno-Obiektowe
Zajęcia z Delphi: 5
Programowanie Wizualno-Obiektowe
(studia zaoczne - inżynieria komputerowa)
Zajęcia z Delphi 5, program 1
Temat:
Obsługa grafiki w Delphi, rysowanie na płótnie, obsługa myszki, zapisywanie
obrazków do plików, bitmapy pozaekranowe.
Zadanie:
Program powinien umożliwiać rysowanie na zadanym polu prostych figur i
linii. Powinien też umożliwić zapisanie uzyskanej figury w pliku, oraz
odczytanie figury z pliku do programu i jej wyświetlenie.
1.
Otwieramy nowa aplikację File>NewApplication
2.
Zapisujemy projekt przy pomocy File>Save All w katalogu gdzie będzie kompilowany nasz
projekt
3.
Dodajemy odpowiednie komponenty (nie wszystkie komponenty zostały tu opisane) w
kolejności
•
•
Panel zawierający wybór figury rysowanej na ekranie TRadioGroup (paleta
Standard).
Pole graficzne/Rysunek pozwalające na podgląd wybranego obrysu i wypełnienia oraz
ich kolorów dla zadanej figury TShape (paleta Additional).
1
Programowanie Wizualno-Obiektowe
Zajęcia z Delphi: 5
•
•
•
•
•
•
•
Komponenty pozwalające na wybranie odpowiedniej opcji dotyczącej stylu piórka
(obrysu) i stylu pędzelka (wypełnienia) TComboBox (paleta Standard).
Etykiety opisujące TLabel (paleta Standard).
Przyciski do wyboru koloru obrysu i wypełnienia TButton (paleta Standard).
Komponenty wybierające kolor dla obrysu i wypełnienia TColorDialog (paleta
Dialogs).
Panel na którym będzie znajdowało się pole do rysowania TPanel (paleta Standard)
Pole do rysowania figury TPaintBox (paleta System).
Komponent wybierający plik do zapisu rysunku TSaveDialog (paleta Dialogs).
4.
Napisać procedurę do obsługi przycisków służących do wyboru koloru obramowania i
wypełnienia figury rysowanej na ekranie. Do tego wykorzystamy komponent TColorDialog
i własności komponentu TShape (Shape.Pen, Shape.Brush)
dla obramowania/linii
procedure TForm1.Button1Click(Sender: TObject);
begin
{ najpierw przypiszmy okienku wartość domyślną }
ColorDialog1.Color := Ksztalt.Pen.Color;
{ następnie wywołajmy okienko na ekran }
if ColorDialog1.Execute() then
{ ta instrukcja wykona się tylko wtedy, gdy użytkownik wciśnie w
okienku OK }
{ Przepisanie koloru }
Ksztalt.Pen.Color := ColorDialog1.Color;
end;
dla wypełnienia kształtu
procedure TForm1.Button2Click(Sender: TObject);
begin
{ najpierw przypiszmy okienku wartość domyślną }
ColorDialog1.Color := Ksztalt.Brush.Color;
{ następnie wywołajmy okienko na ekran }
if ColorDialog1.Execute() then
{ ta instrukcja wykona się tylko wtedy, gdy użytkownik wciśnie w
okienku OK }
{ Przepisanie koloru }
Ksztalt.Brush.Color := ColorDialog1.Color;
end;
5.
Napisać procedurę do obsługi wyboru rodzaju obramowania i wypełnienia, w tym celu należy
obsłużyć zdarzenie OnChange komponentu TComboBox. Wcześniej dla każdego z
komponentów TComboBox należy określić ilość opcji do wyboru edytując jego własność
Items i napisać nazwy opcji do wyboru. Podczas wyboru opcji należy odnosić się do numeru
opcji (opcje są numerowane od 0) wykorzystując własność: ComboBox.ItemIndex
styl obramowania/linii
2
Programowanie Wizualno-Obiektowe
Zajęcia z Delphi: 5
procedure TForm1.StylPiorkaChange(Sender: TObject);
begin
with Ksztalt.Pen do
case StylPiorka.ItemIndex of
0 : Style := psSolid;
1 : Style := psDash;
2 : Style := psDot;
3 : Style := psDashDot;
4 : Style := psDashDotDot;
5 : Style := psClear;
6 : Style := psInsideFrame;
end;
end;
styl wypełnienia
procedure TForm1.StylPedzelkaChange(Sender: TObject);
begin
with Ksztalt.Brush do
case StylPedzelka.ItemIndex of
0 : Style := bsSolid;
1 : Style := bsCross;
2 : Style := bsDiagCross;
3 : Style := bsBDiagonal;
4 : Style := bsHorizontal;
5 : Style := bsFDiagonal;
6 : Style := bsVertical;
7 : Style := bsClear;
end;
end;
6.
Napisać procedurę inicjalizującą nasz program. W tym wypadku obsługujemy zdarzenie
OnShow formularza. Wcześniej należy zadeklarować obiekt typu TBitmap w którym będzie
przechowywany nasz rysunek i z którego ewentualnie zapisywać się go będzie do pliku, oraz
współrzędne punktu (xp,yp) z którego zaczyna się rysowanie danej figury po naciśnięciu w
tym miejscu lewego przycisku myszki.
deklaracje zmiennych w programie
private
Tlo : TBitmap;
XP, YP: integer;
Rysowac : boolean;
procedura inicjacyjna
procedure TForm1.FormShow(Sender: TObject);
begin
{ Ustalimy, jaka wartość typu piórka i pędzelka będzie przyjmowana jako
domyślna }
StylPiorka.ItemIndex:=0;
StylPedzelka.ItemIndex:=0;
{ Tworzenie obiektu pamiętającego nasz rysunek }
Tlo:=TBitmap.Create;
{ ustalenie jego wielkości na odpowiadającą przeznaczonej do rysowania
części
okna }
3
Programowanie Wizualno-Obiektowe
Zajęcia z Delphi: 5
Tlo.Height := Rysunek.Height;
Tlo.Width := Rysunek.Width;
end;
7.
Należy napisać własną procedurę która na płótnie (obiekt typu TCanvas) będącym jej
argumentem będzie rysowała kształt zdefiniowany punktem początku i punktem końca
{(xp,yp),(xk,yk)}
deklaracja procedury
private
...
procedure Rysuj(Canvas : TCanvas; xp, yp, xk, yk : integer);
treść procedury
procedure TForm1.Rysuj(Canvas: TCanvas; xp, yp, xk, yk : integer);
{ Procedura ta będzie rysowała na płótnie o nazwie Canvas kształt
zdefiniowany zmiennymi całkowitymi xp, yp, xk, yk}
begin
{ Ustawienie pędzelka i piórka }
Canvas.Pen:=Ksztalt.Pen;
Canvas.Brush:=Ksztalt.Brush;
{ rysowanie }
case Figury.ItemIndex of
0 : begin
Canvas.MoveTo(xp, yp);
Canvas.LineTo(xk, yk);
end;
1 : begin
Canvas.Rectangle(xp, yp, xk, yk);
end;
end;
end;
8.
Następnie piszemy procedurę służącą do obsługi zdarzeń związanych z myszką,
Wykorzystywane zdarzenia to zdarzenia formularza takie jak:
- OnMouseDown - naciśnięcie lewego przycisku w określonym punkcie, pozwala
wykorzystać współrzędne (X,Y) punktu na który wskazywał kursor, gdy przycisk
został wciśnięty.
- OnMouseMove - ruch myszki z wciśniętym lewym przyciskiem, zwracana jest
informacja o współrzędnych kolejnych punktów na ekranie (X,Y).
- OnMouseUp - Puszczenie lewego przycisku myszki, pozwala wykorzystać
współrzędne (X,Y) punktu na który wskazywał kursor, gdy przycisk został puszczony.
Należy zwrócić uwagę na to jak wykorzystywana jest zmienna logiczna rysować,
zadeklarowana na początku programu (pkt.6), mówiąca o tym czy nasz rysunek jest rysowany
na ekranie. Ustawiana jest ona na wartość true, w przypadku gdy lewy przycisk myszki
został wciśnięty (OnMouseDown). Dopiero wtedy ruszając myszką można cokolwiek
narysować na ekranie (OnMouseMove). Zmienna rysowac przyjmuje wartość false, w
przypadku puszczenia lewego przycisku (OnMouseUp).
Ciekawe jest też rozwiązanie rysowania. Wykorzystywana jest tu funkcja Rysuj która rysuje
tymczasową figurę na ekranie, natomiast ostateczną figurę najpierw w obiekcie TBitmap nie
4
Programowanie Wizualno-Obiektowe
Zajęcia z Delphi: 5
pokazywanym na ekranie. Jest to tzw. bitmapa pozaekranowa (ang. offscreen bitmap),
Korzystania z bitmap pozaekranowych sprowadza się do trzech zasadniczych zagadnień:
Utworzenie bitmapy w pamięci.
Wykonanie rysunku w bitmapie pamięciowej.
Skopiowanie bitmapy z pamięci na ekran
(po zatwierdzeniu wszystkich zmian).
Przy każdym tymczasowym narysowaniu zmazywana jest poprzednia zmiana i jest
pokazywany ostatni zapisany rysunek z obiektu TBitmap. Do pokazania tego obiektu na
ekranie wykorzystywana jest metoda do wyświetlania na określonym płótnie na ekranie
(PaintBox.Canvas) całej mapy bitowej (jeśli ma ona rozmiar tego płótna)
PaintBox.Canvas.Draw(0,0,Tło:TBitmap). Dopiero po puszczeniu przycisku
podczas rysowania zmiany są wprowadzone na stałe.
procedure TForm1.RysunekMouseDown(Sender: TObject; Button: TMouseButton;
Shift: TShiftState; X, Y: Integer);
begin
XP:=X;
YP:=Y;
{ Zaznaczenie, że będziemy rysować figurę tymczasową }
Rysowac := True;
end;
procedure TForm1.RysunekMouseMove(Sender: TObject; Shift: TShiftState; X,
Y: Integer);
begin
if Rysowac then begin
{ Rysujemy bitmapę zawierającą nasz rysunek }
Rysunek.Canvas.Draw(0,0,Tlo);
{ Dodajemy dodatkową figurę, ale nie na bitmapę, tylko na PaintBox }
Rysuj(Rysunek.Canvas, XP, YP, X, Y);
end;
end;
procedure TForm1.RysunekMouseUp(Sender: TObject; Button: TMouseButton;
Shift: TShiftState; X, Y: Integer);
{ Puszczenie przycisku - pora narysować figurę na bitmapie }
begin
{ rysowanie }
if Rysowac then begin
{ Dodajemy dodatkową figurę na bitmapę }
Rysuj(Tlo.Canvas, XP, YP, X, Y);
{ Rysujemy bitmapę zawierającą nasz rysunek }
Rysunek.Canvas.Draw(0,0,Tlo);
end;
{ Zaznaczenie, że nie trzeba już rysować figury tymczasowej }
Rysowac:=False;
end;
9.
Program można uzupełnić o procedury służące do zapisywania i czytania z plików .bmp
bitmap. W tym celu wykorzystywane mogą być metody obiektu klasy TBitmap
-
-
LoadFromFile(nazwaPliku:string)
SaveToFile(nazwaPliku:string)
5