O ZGORZELCU ÜBER ZGORZELEC

O ZGORZELCU
Zgorzelec to miasto, które warto poznać bliżej. Pełne kontrastów, zaskakujące, barwne, o ciekawej historii. To za jej
przyczyną jest młode i zarazem stare, bo licząc swój początek od 1945 roku, równocześnie czuje się spadkobiercą
tradycji sięgającej 1071 roku. Jak to możliwe?
Zgorzelec to jedno z nielicznych w Europie miast podzielonych. Naszym najbliższym sąsiadem, a zarazem
naturalnym miastem bliźniaczym jest niemieckie Görlitz,
perła architektury i jedno z najatrakcyjniejszych miast
turystycznych wschodnich Niemiec. Od 1998 roku razem tworzymy jedyne w swoim rodzaju Europa–Miasto
Zgorzelec/Görlitz, proklamowane dla podkreślenia łączących nas partnerskich stosunków. Jesteśmy różni lecz
w tej różności tkwi nasza siła.
ÜBER
ZGORZELEC
Zgorzelec ist eine Stadt, die es wert ist, um sie kennen zu lernen. Sie ist kontrastvoll, überraschend, farbprächtig und hat eine interessante Geschichte. Die
Geschichte eben macht es aus, dass die Stadt zugleich
jung und alt erscheint. Sie nimmt ihren Anfang im Jahre 1945 und ist zugleich Erbe einer Tradition, die bis
in das Jahr 1071 zurückreicht. Wie ist das möglich?
Zgorzelec ist eine der wenigsten Städte in Europa, die
zweigeteilt ist. Unser nächster Nachbar und zugleich die
Schwesterstadt ist deutsches Görlitz, eine Perle der Architektur und eine der sehenswürdigsten Touristenstädte
von Ostdeutschland. Seit 1998 bilden wir zusammen mit
Görlitz eine Europastadt Zgorzelec/Görlitz, die zur Betonung unserer Partnerbeziehungen proklamiert wurde. Wir
sind verschieden, aber in der Verschiedenheit liegt unsere
Stärke.
Już w średniowieczu Goerlitz, miasto położone przy ważnym szlaku handlowym Via Regia, słynęło jako miejsce
o ponadregionalnym znaczeniu. Przez Dolny Rynek, dzisiejszą atrakcję turystyczną, odbywał się transport cennych towarów. Tutaj spotykali się kupcy i pielgrzymi, tutaj
kwitł handel wszelkimi dobrami przywożonymi z najdalszych krańców Europy oraz marzanną, niezwykle cenną
w tamtym czasie rośliną barwierską. To właśnie handel stał
się podstawą ekonomicznego sukcesu miasta, które już
w XIV wieku cieszyło się licznymi przywilejami handlowymi, od prawa monetarnego i drogowego po prawo
warzenia piwa i prawo solne. O randze miasta i możliwościach jego mieszkańców świadczy przynależność do
słynnego Związku Sześciu Miast, założonego w 1346 roku
dla ochrony interesów miast kupieckich na Łużycach. Bo-
gate, mądrze zarządzane Goerlitz przez lata budowało
swoją pozycję, doskonale radząc sobie z cywilizacyjnymi
i politycznymi zmianami zachodzącymi przez wieki w Europie. W 1945 roku polityka wielkich mocarstw podzieliła
miasto. Jego prawobrzeżna część dała początek dzisiejszemu Zgorzelcowi, zaś przecinająca miasto Nysa Łużycka
została rzeką graniczną między Polską a Niemcami.
Bereits in dem Mittelalter genoss Görlitz, das an einem
bedeutenden Handelsweg Via Regia lag, den Ruhm als
ein Ort von überregionaler Bedeutung. Über Untermarkt,
der heutzutage als eine touristische Sehenswürdigkeit gilt,
wurden wertvolle Waren befördert. Hier trafen sich Kaufleute und Pilger, hier blühte Handel mit sämtlichen Gütern,
die aus allen Europaecken gebracht wurden, vor allem mit
dem Waid, einer damals äußerst wertvollen Färberpflanze.
Der Handel begründete eben den wirtschaftlichen Aufstieg der Stadt, die sich bereits im 14. Jahrhundert zahlreicher Handelsprivilegien erfreute, von Münzregal und
Straßenrecht bis auf Bierbrauerrecht und Salzrecht. Von
dem Rang der Stadt und den Möglichkeiten der Stadteinwohner zeugt die Mitgliedschaft in dem berühmten
Oberlausitzer Sechsstädtebund, der 1346 zur Vertretung
gemeinsamer Interessen von Lausitzer Handelsstädten
gebildet wurde. Reiches, klug und sinnvoll verwaltetes
Görlitz arbeitete jahrelang für seine Stellung/Position in
Europa. Die Stadt kam vorzüglich mit den Zivilisationsund Politikwandlungen zurecht, die über Jahrhunderte in
Europa eingetreten sind. 1945 wurde die Stadt durch die
Politik der Großmächte zweigeteilt. Seitdem bilden die
östlich der Neiße gelegenen Stadtteile das heutige Zgorzelec. Die Lausitzer Neiße, die die Stadt durchquert, wurde
zum Grenzfluss zwischen Polen und Deutschland.
Zgorzelec to młode miasto, dynamiczne i nowoczesne,
otwarte na zmiany. Polska serdeczność, przedsiębiorczość
i spontaniczność uzupełnia się z zamiłowaniem do sztuki i tradycji, które cechuje naszych saksońskich sąsiadów.
Razem stanowimy dziś dziewięćdziesięciotysięczny tygiel
kultur, poglądów i charakterów, nieprzebrane morze pomysłów i możliwości. Warto nas poznać.
Zgorzelec ist eine junge, dynamische und moderne Stadt,
die für Wandel offen ist. Polnische Herzlichkeit, Unternehmungslust und Spontanität wird durch die Vorliebe für
Kunst und Tradition, die für unsere sächsischen Nachbarn
kennzeichnend ist, ergänzt. Zusammen bilden wir einen
Kultur-, Ansichten- und Charaktertiegel mit neunzigtausend Einwohnern, ein unermessliches Meer an Ideen und
Möglichkeiten. Wir sind es wert, um uns kennen zu lernen.
O ZGORZELCU | ÜBER ZGORZELEC
1
Twoje miejsce w Europie
ZGORZELEC
KOMUNIKACJA
2
ZGORZELEC – KOMUNIKACJA | ZGORZELEC VERKEHR
Zgorzelec to 32-tysięczne dolnośląskie miasto w południowo-zachodniej Polsce, położone na granicy z Republiką Federalną Niemiec i w pobliżu granicy z Czechami.
Miasto powstało w miejscu, gdzie krzyżowały się szlaki
handlowe dawnej Europy. Przebiegająca przez Zgorzelec
międzynarodowa trasa E-40 (w Polsce oznaczona jako autostrada A-4) biegnąca z Medyki przez Katowice, Kraków,
Wrocław, w oddalonym o 40 km od Zgorzelca Bautzen
(Budziszyn) łączy się z siecią autostrad niemieckich. Prowadzą one przez Drezno i Hof na południe Republiki Federalnej Niemiec, a przez Cottbus (Chociebuż) do Berlina
i na północ Niemiec. Autostradowy węzeł komunikacyjny
Jędrzychowice – Ludwigsdorf, położony na obrzeżach
Zgorzelca, to dzisiaj jeden z najważniejszych punktów
tranzytowych między wschodem, a zachodem Europy.
Innym ważnym traktem komunikacyjnym jest droga wojewódzka 352 prowadząca do granicy z Czechami.
Miasto posiada także połączenie z siecią kolei niemieckich, a położone w promieniu do 200 kilometrów lotniska
w Dreźnie, Pradze czy Wrocławiu zapewniają sprawną komunikację lotniczą z każdym zakątkiem świata.
ZGORZELEC
VERKEHR
Zgorzelec, eine niederschlesische Stadt, hat 32.000 Einwohner
und liegt im Südwesten Polens an der Grenze zur Bundesrepublik Deutschland und in der Nähe der Grenze zu Tschechien.
Die Stadt entstand an der Stelle, wo sich die alteuropäischen
Handelswege durchkreuzten. Die Stadt liegt an der internationalen Europastraße E-40 (in Polen als Autobahn A-4 gekennzeichnet), die von Medyka über Kattowitz, Krakau und Breslau
führt, um sich in 40 km von Görlitz entferntem Bautzen an
das deutsche Autobahnnetz anzuschließen. Die Autobahnen
führen über Dresden und Hof nach Süden Bundesrepublik
Deutschland, und über Cottbus Richtung Berlin und Norden
Deutschlands. Das Autobahnkreuz Jedrzychowice – Ludwigsdorf, das an der Stadtrand von Zgorzelec gelegen
ist, ist heute einer der wichtigsten Transitknotenpunkte
zwischen Osten und Westen Europas. Weitere wichtige
Verkehrsstrecke ist die Woiwodschaftsstraße 352, die zur
tschechischen Grenze führt.
Die Stadt ist auch an das deutsche Bahnnetz angeschlossen und die im Umkreis von 200 km gelegenen
Flughäfen in Dresden, Prag oder Breslau gewähren einen
reibungslosen Flugverkehr mit jedem Erdwinkel.
ZGORZELEC – KOMUNIKACJA | ZGORZELEC VERKEHR
3
Twoje miejsce w Europie
ZGORZELEC
DLA BIZNESU
4
Miasto ma duży potencjał inwestycyjny, a bliskość granic
czeskiej i niemieckiej stwarza bardzo dobre warunki dla
rozwoju międzynarodowej współpracy gospodarczej. To
właśnie położenie sprawia, że nasze miasto jest dzisiaj jednym z najciekawszych regionów inwestycyjnych w Polsce.
Doceniają to przedsiębiorcy tacy jak np. Citronex, uznana
firma spedycyjna i logistyczna, a zarazem lider w imporcie
bananów w tej części Europy, który właśnie w Zgorzelcu
buduje największą w Europie dojrzewalnię tych owoców.
ZGORZELEC DLA BIZNESU | ZGORZELEC FÜR BUSINESS
Jesteśmy otwarci na rozwój. Miejskie plany zagospodarowania przestrzennego obejmują aż 85% obszaru
miejskiego, co ułatwia planowanie inwestycji. Przedsiębiorcom oferujemy atrakcyjne tereny inwestycyjne, których łączna powierzchnia wynosi blisko 100 hektarów.
Z racji wyjątkowego położenia miasto jest warte polecenia przedsiębiorcom zainteresowanym inwestowaniem
w turystykę, hotelarstwo i gastronomię, ale nie tylko…
W południowej dzielnicy Zgorzelca noszącej nazwę Ujazd
wytyczono 40 hektarów terenów inwestycyjnych przeznaczonych pod działalność przemysłową, wytwórczą,
usługową lub handlową. Prawie połowa tych terenów
to Podstrefa Zgorzelec należąca do Kamiennogórskiej
Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Na terenach Podstrefy
możliwe jest prowadzenie działalności produkcyjno –
usługowej, a inwestujący tam mogą liczyć na atrakcyjne
warunki oraz na pomoc ze strony administracji samorządowej i rządowej.
ZGORZELEC
FÜR BUSINESS
Die Stadt hat ein großes wirtschaftliches Leistungsvermögen und die Nähe der tschechischen und deutschen
Grenzen schafft gute Bedingungen für die Entwicklung
der internationalen wirtschaftlichen Zusammenarbeit.
Dank dieser Stadtlage ist Zgorzelec heute eine der interessantesten Investitionsregionen in Polen. Dies wissen die
Unternehmer zu schätzen, wie z.B. Citronex, ein angesehenes Speditions- und Logistikunternehmen und zugleich
ein führender Bananenimporteur in diesem Europateil,
der eben in Zgorzelec eine der größten in Europa Bananenreifereien baut. Wir sind für die Entwicklung offen. Die
Flächennutzungspläne erfassen bis 85% des Stadtgebiets,
was die Investitionsplanung erleichtert. Den Unternehmern bieten wir attraktive Investitionsgebiete an, deren
Gesamtfläche fast 100 Hektar beträgt. Hinsichtlich ihrer
Lage ist die Stadt den Unternehmern zu empfehlen, die in
den Tourismus, in das Hotelgewerbe und in die Gastronomie investieren möchten. Aber nicht nur das …
In dem südlichen Stadtteil von Zgorzelec, der Ujazd heißt,
wurden 40 Hektar Investitionsgebiete für Industrie, Gewerbe, Dienstleistungen oder Handel bestimmt. Fast die Hälfte
dieser Gebiete gehören als Unterzone Zgorzelec der Sonderwirtschaftszone bei Kamienna Góra an. Auf dem Gebiet
der Unterzone kann ein Produktions- und Dienstleistungsgewerbe betrieben werden, und die Investoren können
attraktive Investitionsbedingungen und Hilfe seitens der
Selbst- und Regierungsverwaltung erwarten.
ZGORZELEC DLA BIZNESU | ZGORZELEC FÜR BUSINESS
5
Twoje miejsce w Europie
ZGORZELEC DLA
TURYSTY
Zgorzelec to doskonała baza wypadowa dla miłośników
zabytków i historii. W samym sąsiednim Görlitz, nazywanym perłą architektury, czeka na turystów blisko 3500
doskonale zachowanych zabytków. W obydwu miastach
na zwiedzających czekają muzea, kościoły, zabytkowe
nekropolie.
Zmodernizowany Stadion Miejski w Zgorzelcu to dzisiaj nie tylko arena licznych rozgrywek piłkarskich
i zawodów lekkoatletycznych, ale również baza treningowa reprezentacji lekkoatletycznej Bahrajnu, Jemenu,
Omanu, Kataru i Arabii Saudyjskiej. Ofertę sportową
i rekreacyjną uzupełniają liczne, dostępne dla wszystkich,
nowoczesne boiska, skatepark i basen.
Ceniących aktywny sposób spędzania wolnego czasu
ucieszy bliskość Izerów, Karkonoszy i Gór Żytawskich oraz
dostęp do rozległej sieci tras rowerowych. Wypoczynek
oferują także polski zalew Witka i niemieckie Berzdorfer See.
Także atrakcyjna oferta kulturalno-rozrywkowa Zgorzelca przyciąga z roku na rok coraz więcej turystów.
Do rangi najatrakcyjniejszego miejskiego wydarzenia
urosło w ostatnich latach święto starego miasta – ,,Jakuby” – organizowane ku czci wielkiego zgorzeleckiego mistyka Jakuba Böhme. Festyn odbywa się zawsze
6
ZGORZELEC DLA TURYSTY | ZGORZELEC FÜR TOURISTEN
w ostatni weekend sierpnia, równolegle z görlitzkim
Altstadtfest, jedną z najbardziej znanych niemieckich
imprez staromiejskich. Na to podwójne święto rokrocznie zjeżdżają się tysiące turystów z całego świata.
Inne stałe punkty zgorzeleckiego kalendarza wydarzeń
kulturalnych to m.in. czerwcowe ,,Dni Miasta” i międzynarodowy bieg Europamarathon, sierpniowy Międzynarodowy Festiwal Teatrów Ulicznych ViaThea, wrześniowe
– Dzień Otwartych Zabytków i Długa Noc Muzealna, grudniowe świąteczne koncerty Zgorzeleckiej Młodzieżowej
Orkiestry Mandolinistów i Śląski Jarmark Bożonarodzeniowy. W bogatej ofercie kulturalnej miasta nie brakuje też
wystaw, wernisaży, konkursów, koncertów i przedstawień
teatralnych.
SZLAKI PRZECINAJĄCE
MIASTO ZGORZELEC:
VIA REGIA – („Wysoka Droga” lub „Królewska Droga”) –
średniowieczny trakt handlowy.
Trasa: Kijów – Santiago de Compostella (polski odcinek
oznakowany na trasie Brzeg-Zgorzelec 236 km)
Dolnośląska Droga św. Jakuba – szlak pielgrzymkowy.
Trasa: Gniezno-Zgorzelec-Praga-Santiago de Compostella (polski odcinek oznakowany na trasie: Gniezno-Zgorzelec 394 km)
Euroregionalny Szlak Rowerowy ER-4.
Trasa: Zgorzelec – Lwówek Śląski 56 km
Euroregionalny Szlak Rowerowy ER-7.
Trasa: Mirsk – Zgorzelec
Szlak Rowerowy Zgorzelec-Świeradów Zdrój
Rowerowy szlak łącznikowy:
trasa: przedmieścia Zgorzelca – Koźlice – Osiek Łużycki
– Radomierzyce – Niedów
Zgorzelecka Grupa Rowerowa korzysta również z poniższych tras:
Zgorzelec- Görlitz (wjazd na Landeskrone), długość
ok. 20 km;
Zgorzelec- Czubatka, długość ok. 35 km;
Zgorzelec- Konigshain (nieczynna kopalnia granitu);
długość ok. 42 km
Zgorzelec- Witka, długość ok. 45 km
Zgorzelec- Serbska, długość ok. 75 km
ZGORZELEC
FÜR TOURISTEN
Zgorzelec ist ein hervorragender Ausflugort für Liebhaber
der Denkmäler und Geschichte. Selbst in dem benachbarten Görlitz, das eine Perle der Architektur genannt wird,
warten auf Touristen beinahe 3500 wohl erhaltene Denkmäler. In beiden Städten warten auf Besucher Museen, Kirchen, Nekropolen.
Das modernisierte Stadtstadion in Zgorzelec ist heute nicht
nur eine Stätte für Fußballspiele und leichtathletische Wettkämpfe, sondern auch ein Trainingszentrum für leichtathletische Nationalmannschaften von Bahrain, Jemen, Oman,
Katar und Saudi Arabien. Das Sportangebot ergänzen zahlreiche Sportplätze, Skatepark und Schwimmbad, die für alle
zugänglich sind.
Für alle, die ihre Freizeit aktiv verbringen wollen, erfreut
sowohl die Nähe von Isergebirge, Riesengebirge und Zittauer Gebirge als auch unzählige Radwanderwege. Erholung bieten auch polnischer Witka-Stausee und deutscher
Berzdorfer See. Auch das Kultur- und Freizeitangebot von
Zgorzelec zieht Jahr für Jahr immer mehr Touristen an.
Zur attraktivsten kulturellen Stadtveranstaltung ist in letzten Jahren das Altstadtfest „Jakubyfest“ geworden, die zur
Ehrung der wohl bekanntesten Persönlichkeit der Stadt,
des großen Mystikers Jacob Böhme veranstaltet wird. Das
Fest findet am letzten Augustwochenende gleichzeitig mit
dem Görlitzer Altstadtfest, einer der größten und bekanntesten deutschen Altstadtveranstaltung statt. Zu diesem
Doppelfest kommen jährlich tausende Besucher aus aller
Welt. Andere Höhepunkte des Veranstaltungskalenders
der Stadt Zgorzelec sind u. a. im Juni Zorzelecer Festtage
„Dni Miasta“ und internationaler Lauf Europamarathon, im
August Internationales Straßentheaterfestival Via Thea, im
September Tag des offenen Denkmals und die Lange Nacht
der Museen. Im Dezember finden Weihnachtskonzerte der
Zgorzelecer Mandolinen-Jugendorchester und Schlesischer
Weihnachtsmarkt statt. In dem reichen Kulturangebot der
Stadt mangelt es nicht an Ausstellungen, Vernissagen, Wettbewerben, Konzerten und Theatervorstellungen.
STRECKEN, DIE ÜBER DIESTADT
ZGORZELEC VERLAUFEN:
VIA REGIA – („Hohe Landstraße“ oder „Königsstraße“) –
eine mittelalterliche Handelsstraße.
Strecke: Kiew – Santiago de Compostella (polnischer
Straßenabschnitt wird auf der Strecke Brieg [Brzeg] –
Zgorzelec markiert; Strecke von 236 km)
Niederschlesischer Jakobsweg – ein Pilgerwerg.
Strecke: Gnesen [Gniezno] – Zgorzelec- Prag – Santiago de Compostella (polnischer Straßenabschnitt wird
auf der Strecke Gnesen [Gniezno] – Zgorzelec markiert;
Strecke von 394 km)
Euroregionaler Radweg ER-4
Strecke: Zgorzelec – Löwenberg [Lwówek Śląski];
Strecke von 56 km
Euroregionaler Radweg ER-7
Strecke: Friedeberg am Queis [Mirsk] – Zgorzelec
Radweg Zgorzelec – Świeradów Zdrój
Grenzüberschreitender Radweg: Strecke: Vorstadt
von Zgorzelec – Köslitz [Koźlice] – Wendisch Ossig
[Osiek Łużycki] – Radmeritz [Radomierzyce] – Nieda
[Niedów]
Die Zgorzelecer Radfahrergruppe benutzt auch folgende Radwege:
Zgorzelec – Görlitz (Auffahrt auf die Landeskrone),
Strecke von ca. 20 km;
Zgorzelec – Czubatka, Strecke von ca. 35 km;
Zgorzelec – Königshain (geschlossener Granitbergbau); Strecke von ca. 42 km
Zgorzelec – Witka, Strecke von ca. 45 km
Zgorzelec – Serbska, Strecke von ca. 75 km
ZGORZELEC DLA TURYSTY | ZGORZELEC FÜR TOURISTEN
7
Twoje miejsce w Europie
Helsinki
Oslo
Stockholm
Tallinn
Sweden
Riga
Copenhagen
Vilnius
Minsk
Berlin
Amsterdam
London
Dresden
Brussels
Warsaw
Zgorzelec
Kiev
Prague
Paris
Vienna
Bratislava
Zurich
Budapest
Ljublijana
Zagreb
Chisinau
Belgrad
Bucarest
Sarajevo
Sophia
Rome
Tirana
Skopje
Madrid
An
Athens
Twoje miejsce
w Europie
Dein Standort in Europa
8