konkurs! - E-Autonaprawa

Autonaprawa
ISSN 1897-3280
MIESI¢CZNIK BRAN˚OWY
MARZEC 2009
KONKURS!
Do wygrania:
Przeglàdy aktualnych ofert:
➜ oleje i smary stosowane w motoryzacji
➜ preparaty chemiczne dla warsztatów i myjni
GoÊcinnie na naszych ∏amach:
➜ Barbara Budka zapowiada mo˝liwoÊç rozszerzenia us∏ugowej oferty lakierni
➜ Andrzej Naglik przedstawia kryteria op∏acalnoÊci wymiany i naprawy ch∏odnicy
➜ Jacek Pochopieƒ omawia diagnozowanie klimatyzacji automatycznej
➜ Piotr Pyrka zwraca uwag´ na rzadko sprawdzane elementy uk∏adu hamulcowego
➜ Krzysztof Soszyƒski analizuje aktualne kryzysowe zagro˝enia i szanse
www.autonaprawapismo.pl www.e-autonaprawa.pl
3
wkrętarki kątowe
Bosch GWI 10,8V-LI
Od redakcji | 3
Spis treÊci
AktualnoÊci
Produkty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Informacje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
W Internecie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Techniczne podstawy zawodu
Wyzwanie
S∏owo „wyzwanie” nale˝y teraz do tych powszechnie nadu˝ywanych, a przez to zdewaluowanych i wykoÊlawionych poza granice ÊmiesznoÊci. Pierwotnie wyzywa∏o si´ kogoÊ „na ubità
ziemi´”, czyli na pojedynek, albo wyzywa∏o si´ go „od ostatnich”, co wÊród ludzi honoru mia∏o ten sam skutek. DziÊ s∏yszy si´ wypowiedzi w rodzaju: „dostarczanie jakoÊciowo dobrych
produktów klientom jest naszym wielkim wyzwaniem”. W ten sposób elementarny obowiàzek
ka˝dego dostawcy urasta nagle do dramatycznych rozmiarów, a produkt niespartolony wydaje si´ czymÊ równie trudnym do uzyskania, jak zwyci´stwo w walce na szable lub pistolety. Poza tym ka˝de wyzwanie mia∏o to do siebie, ˝e mo˝na mu by∏o bez ˝adnej ujmy nie sprostaç
z przyczyn obiektywnych.
Obecne kryzysowe czasy przywracajà jednak wyzwaniu jego prawid∏owy sens, poniewa˝
interes ka˝dej z dzia∏ajàcych na rynku firm wymaga ju˝ aktywnej obrony, zwiàzanej na ogó∏
z powa˝nym ryzykiem. Widzà to ju˝ coraz wyraêniej ludzie zajmujàcy si´ wszelkà gospodarczà praktykà, nie widzà tzw. ekonomiczni eksperci, dla wi´kszoÊci których najbardziej aktualnà kwestià jest ostatnio m´tne szacowanie, jak d∏ugo ten kryzys mo˝e potrwaç. OczywiÊcie
odpowiedzi sugeruje si´ tu bardzo rozbie˝ne, lecz wszystkie sà przys∏owiowego „funta k∏aków” nie warte. Dla kogoÊ, kto tak stawia spraw´, kryzys trwaç b´dzie raczej do˝ywotnio.
Kryzysy koƒczà si´ bowiem nie z nadejÊciem okreÊlonej daty, lecz w momencie wyeliminowania zjawisk b´dàcych ich przyczynà. Nie wystarczy wi´c przygotowaç si´ do przetrwania
niepomyÊlnego okresu (z g∏owà w piasku i kuprem wystawionym na ciosy konkurencji), bo po
pierwsze, snute dziÊ prognozy sà ssane z nie zawsze czystych palców, a po drugie, z pokryzysowà rzeczywistoÊcià trzeba oswajaç si´ na bie˝àco, gdy˝ b´dzie ona z pewnoÊcià do teraêniejszej ca∏kiem niepodobna.
Marzenie o tym, by wszystko zosta∏o po staremu, wynika z naturalnej ludzkiej t´sknoty do
stabilizacji. Ulegajà jej równie˝ nawet mocarstwowe rzàdy, pompujàce pieniàdze podatników
do wielkich przedsi´biorstw (np. bankowych lub produkcyjnych), które nie potrafi∏y same sobie zapewniç rentownoÊci, a i po szkodzie nie prezentujà ˝adnych programów naprawczych,
wydajàc uzyskane dotacje po staremu... na premie dla zarzàdów.
Nie jest to wszystko jednak naszà pierwszoplanowà troskà w sytuacji, gdy gro˝à nam realne spadki przychodów we w∏asnych warsztatach, sklepach, hurtowniach (a tak˝e w wydawnictwach bran˝owych czasopism). Mo˝na to uznaç za obiektywne nieszcz´Êcie i uciekaç panicznie, jak przed falà tsunami, albo potraktowaç jako wyzwanie, po którym ucieczka z ubitej ziemi jest niehonorowa. Panika polega na ci´ciu wszelkich wydatków i kosztów na oÊlep,
kunszt rycerskiej walki zaÊ na ponownej, ch∏odnej ich analizie. Niektóre oka˝à si´ wówczas
nieuzasadnione, inne niezb´dne, choç mo˝e nadmiernie kosztowne. Pozbycie si´ tych pierwszych i znalezienie dla drugich „taƒszych zamienników” to ju˝ krok w kierunku indywidualnego wyjÊcia z kryzysu. Nawet przed terminem.
Marian Koz∏owski
Jak i kiedy wymieniaç ch∏odnice? . . . . . . . . . 14
Systemy uruchamiania hamulców . . . . . . . . . . 18
Tanio, szybko, kompleksowo . . . . . . . . . . . . . . 20
Usterki systemu common rail . . . . . . . . . . . . . 30
Preparaty chemiczne dla motoryzacji . . . . . . . 33
Ekonomia, biznes, marketing
Inter Cars a kryzys . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Inter Cars a Europa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Praktyka warsztatowa
Diagnozowanie klimatyzacji
automatycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Blacharskie naprawy nadwozi cz. VII:
Prostowanie szkieletu kad∏uba . . . . . . . . . . . . 26
Wiosenna wymiana opon . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Preparaty chemiczne dla motoryzacji . . . . . . . 33
Podr´cznik mechaniki pojazdowej (cz. V):
Diagnozowanie uszkodzonych ∏o˝ysk . . . . . . . 48
Motoryzacja wczoraj i dziÊ
Mechanik Roku 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Forum profesjonalistów
Dlaczego my? Co kupi si´ tylko u nas? . . . . . . 36
Przeglàdy rynkowe
Dystrybutorzy Êrodków chemicznych . . . . . . . 34
Zestawienie olejów i smarów . . . . . . . . . . . . . 38
Autorefleksje
Po˝egnanie z drukiem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
Od redakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
Spis reklam
Akzo Nobel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
Valvoline . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Actia Polska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
NGK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Motofocus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Fota . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
PIM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Robert Bosch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11, 13
CTS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Schaeffler Polska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21, 23
GG Profits . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Cartec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Amtra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Petronas Lubricants Poland . . . . . . . . . . . . . . .35
Fuchs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39, 41
Total Polska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43, 45
Orlen Oil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
TRW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
Motul . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
Autonaprawa | nr 3/2009
4 | AktualnoÊci | Produkty
Uk∏ady hamulcowe Boscha
Kompleksowa oferta tej firmy (26 linii produktów i ponad 10 tys. numerów katalogowych) obejmuje cz´Êci zamienne o jakoÊci wyposa˝enia fabrycznego: od uk∏adu
uruchamiania
hamulca
i komponentów hydraulicznych, poprzez hamulce tarczowe i b´bnowe, a˝ po systemy elektroniczne. Pokrywa
to w ponad 95% potrzeby europejskiego rynku samochodów osobowych. Elementy
uk∏adów hamulcowych Boscha sà testowane w oÊrodkach badawczych na ca∏ym
Êwiecie, przeprowadzajàcych
próby laboratoryjne i drogowe. Sprawdza si´ przydat-
noÊç eksploatacyjnà, zu˝ycie
podczas pracy ciàg∏ej, maksymalne obcià˝enie podczas
jazdy w górach i tzw. komfort, czyli poziom drgaƒ i ha∏asu. W hurtowniach motoryzacyjnych dost´pne sà obecnie: klocki, tarcze, szcz´ki
i b´bny hamulcowe Boscha
oraz dostarczane przez t´ firm´ wszelkie elementy hydrauliki, takie jak: pompy,
przewody, wspomagania podciÊnieniowe, cylindry i zaciski oraz szeroka gama p∏ynów hamulcowych, w tym
najwy˝szej klasy DOT 4 HP,
opracowany i przeznaczony
specjalnie do systemów bezpieczeƒstwa ABS, ASR
i ESP, których Bosch jest
tak˝e czo∏owym konstruktorem i dostawcà. W firmie
opracowuje si´ tak˝e i udoskonala urzàdzenia techniki
diagnostycznej uk∏adów hamulcowych.
Bosch zajmuje przodujàcà
pozycj´ na rynku wtórnym
równie˝ jako dostawca informacji technicznych, w postaci
swych praktycznych szkoleƒ
i uniwersalnego programu
warsztatowego ESI[tronic],
internetowej bazy danych
oraz infolinii technicznej.
czym oprócz konkurencyjnych
cen. Delphi regeneruje sterowniki w∏asnej konstrukcji
i produkcji, oznaczane symbolem EDU. Pierwszym takim
regenerowanym produktem
by∏ sterownik do samochodów
Vauxhall i Opel 1.7 DTI.
Robert Bosch sp. z o.o.
Oddzia∏ w Mirkowie
tel. 071 377 23 50
www.bosch.pl
Regenerowane ECU
kich regenerowanych jednostek przygotowa∏a firma Delphi. Nie ró˝nià si´ one od analogicznych, fabrycznie nowych, stosowanych do pierwszego monta˝u pojazdów ni-
Dystrybutor:
J.R. Motor Services G.B. sp. z o.o.
tel. 022 879 77 79
www.jrmotors.pl
Sava Intensa HP
Paliwomierz DFM
Tak nazywa si´
nowa opona letnia
typu high-performance o zwi´kszonym przebiegu, lepszych osiàgach i krótszej
drodze hamowania na mokrej nawierzchni.
Jej
osiàgi zosta∏y potwierdzone przez
TÜV SÜD Automotive. W testach tej niezale˝nej organizacji badawczej charakterystyka Savy Intensy zosta∏a
porównana z trzema azjatyckimi i dwiema europejskimi
DFM to angielski skrót od:
Diesel Fuel Measurement
(„pomiar paliwa w silnikach
Diesla”). Tak nazywa si´
system produkowany przez
szwajcarskà firm´ AquaMetro, oferowany w Polsce
przez firm´ Drabpol. Mo˝na
Autonaprawa | nr 3/2009
oponami konkurencyjnych
firm z tego samego segmentu. I tak, nowa Sava podczas hamowania awaryjnego
od pr´dkoÊci 80 km/h na
mokrym asfalcie zatrzyma∏a
si´ wczeÊniej: o 10,1 m od
swej najlepszej konkurentki
europejskiej oraz o 8,3 m
od najlepszej konkurentki
z Azji. Opona dost´pna jest
w szerokiej gamie rozmiarów: od 185/70R14 88H do
245/45R18 96W.
Goodyear Dunlop
Tires Polska sp. z o.o.
tel. 022 571 59 00
http://eu.goodyear.com/pl
go instalowaç w ci´˝arówkach, autobusach, maszynach
budowlanych, rolniczych itp.,
gdzie bada on iloÊç paliwa zarówno na wejÊciu do silnika,
jak i na wyjÊciu, dajàc w rezultacie prawdziwy odczyt.
Elektronika tego systemu
pozwala na odczyty bie˝àce
i okresowe (np. dzienne, tygodniowe czy miesi´czne)
oraz ca∏kowite (sumaryczne).
Urzàdzenie mo˝e wspó∏pracowaç z systemami zarzàdzania flotà.
Drabpol
tel. 022 738 74 00
www.drabpol.pl
Fot. Bosch, Drabpol, Goodyear
Centralne sterowniki systemów
zap∏onowo-wtryskowych, okreÊlane cz´sto skrótem ECU, te˝ podlegajà eksploatacyjnemu zu˝yciu i mo˝na je regenerowaç. Ofert´ ta-
Autonaprawa | nr 3/2009
6 | AktualnoÊci | Produkty
Produkty | AktualnoÊci | 7
Armal sp. z o.o.
tel. 052 320 79 10
www.armal.pl
Ich oferta opublikowana zosta∏a w 257. wydaniu biuletynu Nissens News i zawiera
ch∏odnice cieczy do modeli:
Citroën C-Crosser (07-), Lada 110-111-112 (95-), Mercedes-Benz A-klasa W168
(97-), Mercedes-Benz C-klasa W204 (07-) w wersji z automatycznà skrzynià biegów
i Mercedes-Benz C-klasa
W204 (07-) z manualnà
skrzynià biegów.
NowoÊcià sà tak˝e ch∏odnice cieczy do pojazdów: Mitsubishi Outlander w wersji
silnikowej 2.2 DiD-2.4i, Nissan Interstar w wersji silnikowej 2.5 dci, 3.0 dci, Nissan
Primastar w wersji silnikowej
2.0 Dci oraz Opel/Vauxhall
Movano z silnikiem 2.5 dci,
3.0 dci i Opel/Vauxhall Vivaro w wersji silnikowej 2.0
CDTi. Dodatkowo do oferty
w∏àczono ch∏odnice cieczy do
Peugeota 4007 (07-), Renault Mastera (98-), Renault
Trafica (01-), VW-Passata
(80-88), jak te˝ ch∏odnice
cieczy do samochodów ci´˝arowych DAF XF105 (05-).
W lutym pojawi∏ si´ kondenser do Volkswagena Craftera
(06-), intercooler do Fiata
Ducato (06-) oraz wentylator
do BMW 1 (E87) (04-)
i BMW 3 (E90) (05-).
Produkty oznaczone logo
„First Fit” zawierajà wszystkie elementy niezb´dne do
ich monta˝u.
Mobil Delvac 1 LE 5W-30
Jest ju˝ dost´pny nowy katalog TRW, obejmujàcy asortyment linek hamulca r´cznego oraz sprz´g∏a. Zawiera
on 810 referencji (580 linek
hamulcowych oraz 230 linek
sprz´g∏a) i stanowi jednà
z najszerszych ofert na euro-
Jest to w pe∏ni syntetyczny,
niskopopio∏owy produkt nowej generacji, przeznaczony
do smarowania nowoczesnych, niskoemisyjnych silników Diesla w pojazdach ci´˝arowych i maszynach roboczych. Posiada dopuszczenia
MB-Approval 228.51, MB-Approval 228.5 i MAN
M3477 w klasie lepkoÊci
SAE 5W-30. Liczba aprobat
roÊnie wraz z kolejnymi testami. Spe∏nia te˝ wymagania klasyfikacji: ACEA E4,
ACEA E6.
Mobil Delvac 1 zapewnia
∏atwy rozruch i stabilnà prac´ w niskich temperaturach.
Ogranicza zu˝ycie silnika
i paliwa. Pozwala na maksymalne wyd∏u˝enie okresów
mi´dzy wymianami. Nadaje
TRW Automotive
Aftermarket &Service Office
tel. 022 533 47 47
www.trwaftermarket.com
Autonaprawa | nr 3/2009
NGK Spark Plug Europe dostarcza specjalne Êwiece zap∏onowe do nowego silnika
Volkswagena – 1,4-litrowego TSI CNG, który pracuje
zarówno na benzynie, jak
i na naturalnym gazie. Ten
110-kilowatowy silnik spe∏nia normy Euro 5, które b´dà obowiàzywa∏y dopiero od
wrzeÊnia 2009. Âwieca
SIZFR6A6D jest odporna na
zu˝ycie, poniewa˝ jej elektroda Êrodkowa ma irydowy
wierzcho∏ek, a elektroda masy – dodatkowà platynowà
p∏ytk´. Jej cykl serwisowy
wynosi a˝ 60 000 km.
NGK Spark Plug
Europe GmbH sp. z o.o.
tel. 022 646 35 60
www.ngkntk.pl
Katalogi Moto-Profil
m.in. oferty firm: Hazet, Gates, Nissens, Philips, Gedore,
Ruville, Fuchs, Compac, Vigor, Corteco, Elring i Mannesmann.
Za pomocà linków poszczególnych firm dotrzeç mo˝na
do opisów produktów, nazw
cz´Êci i poznaç ich szczegó∏owe zastosowania.
Ch∏odnice Nissens
Polska sp. z o.o.
tel. 061 653 52 07
www.nissens.com.pl
Nowy katalog TRW
pejskim rynku cz´Êci zamiennych. Poszczególne jego
dzia∏y zawierajà:
➔ dok∏adne opisy zastosowania linek hamulca r´cznego,
➔ rysunki linek hamulca
r´cznego,
➔ instrukcje dotyczàce r´cznej regulacja sprz´g∏a,
➔ dok∏adny opis zastosowania linek sprz´g∏a,
➔ rysunki linek sprz´g∏a.
Dzia∏ zawierajàcy szczegó∏owe ilustracje produktów u∏atwia ich prawid∏owà identyfikacj´. Ponad 20% ca∏ej oferty dotyczy samochodów japoƒskich i koreaƒskich.
Âwiece NGK
do nowej wersji Passata
Na stronie internetowej firmy Moto-Profil dost´pne sà
katalogi online zawierajàce
Moto-Profil sp. z o.o.
tel. 032 604 10 93
www.moto-profil.pl
Stanowisko rolkowe
Cartec BDE 2204/2304
Urzàdzenie to, przeznaczone
do badaƒ skutecznoÊci hamulców samochodowych, zosta∏o ostatnio dopuszczone
przez firm´ BMW AG do
si´ do wspó∏pracy z filtrami
czàstek sta∏ych DPF.
Produkt jest dost´pny od
lutego u wybranych dystrybutorów na rynku europejskim.
ExxonMobil Poland sp. z o.o.
tel. 022 586 18 00
www.mobil.pl
Fot. Cartec, Moto-Profil
Ten najnowszy produkt firmy
Chief Automotive Technologies pozwala wykonaç
wszelkie pomiary zewn´trznych punktów karoserii,
otworów drzwiowych, szyb
itp., jak równie˝ zmierzyç
wszystkie punkty pomiarowe
p∏yty pod∏ogowej. U˝ytkownik mo˝e dokonaç pomiaru
za pomocà samej jednostki
centralnej bàdê te˝ (przy
wi´kszych odleg∏oÊciach) za
pomocà linia∏u pomiarowego. Wyniki wyÊwietlane sà na
czytniku LCD i wysy∏ane bezprzewodowo do komputera,
gdzie sà porównane z danymi
fabrycznymi. Istnieje mo˝liwoÊç zapisu i wydruku zmierzonych punktów pomiarowych przed- i po naprawie.
Zakres pomiarów wynosi od
288 mm do 2 236 mm. Oprogramowanie zawiera wymiary wzorcowe do wszystkich
marek samochodów.
Nowe produkty Nissens
Fot. Chief, Mobil, TRW
Linia∏ pomiarowy Intelli Tape
kontroli elektrycznego hamulca postojowego. Stanowisko pozwala równie˝ na
kontrol´ i regulacj´ hamulców Duo-Servo, czym potwierdza swoje wysokie zaawansowanie technologiczne
i przydatnoÊç do pracy zarówno na stacjach kontroli
pojazdów, jak i w serwisach
samochodowych.
Cartec K.WiÊniewski B.Nowak
spó∏ka jawna
tel./faks 032 203 03 13
www.cartec-polska.pl
Autonaprawa | nr 3/2009
8 | AktualnoÊci | Produkty
Nawigacja Mio Moov 500PL
Urzàdzenie to jako pierwsze
z rodziny Moov wyposa˝one
zosta∏o w du˝y 4,7-calowy
ekran o rozdzielczoÊci
480x272. Jest przeznaczone
wy∏àcznie na rynek polski.
Dzi´ki uaktualnionej wersji
MioMap 2008 z najnowszà
mapà Polski zawiera informacje dotyczàce ponad 660
tys. km polskich dróg i ponad
110 tys. punktów POI (bankomaty, stacje benzynowe,
restauracje). Komfort nawigowania poprawia klawiatura fonetyczna, tolerujàca b∏´-
dy w pisowni nazw miast
i ulic. Namiar satelitów uzyskuje si´ w ciàgu zaledwie
pi´ciu sekund po uruchomieniu nawigatora.
Mio Technology Corporation
tel. 022 292 36 46
www.mio.com/pl
Nowe oleje Platinum Ultor
Orlen Oil poszerzy∏ gam´ produktów Platinum Ultor o dwa
nowe oleje. Platinum Ultor
CNG CF-4 15W-40 przeznaczony jest do silników samochodów ci´˝arowych i autobusów zasilanych spr´˝onym
gazem ziemnym. Spe∏nia wymagania: Mercedesa – MB
226.9, MAN 3271, Volvo
CNG, Renault Truck RGD.
Z kolei Platinum Ultor Max
5W-40 to syntetyczny olej silnikowy o najwy˝szej jakoÊci,
przystosowany do najbardziej
obcià˝onych wspó∏czesnych
silników
wysokopr´˝nych
samochodów ci´˝arowych,
sprz´tu budowlanego i autobusów. WczeÊniejsze oleje linii Platinum Ultor, dzi´ki
udoskonalonej formulacji,
uzyska∏y kolejne aprobaty
i dopuszczenia producentów.
Orlen Oil sp z o.o.
tel. 012 665 55 20
www.orlenoil.pl
Âwiece ˝arowe AD
d∏ug numerów AD. Dost´pne
sà Êwiece stosowane w samochodach
produkowanych
obecnie i nale˝àcych do starszej generacji, a tak˝e referencje do samochodów amerykaƒskich.
AD Polska
tel. 014 680 88 53
www.adpolska.pl/produkty/
katalogi_produktow
Fot. AD, Mio Technology, Orlen
AD Polska oferuje szerokà
palet´ wysokiej klasy Êwiec
˝arowych w atrakcyjnie niskich cenach. Internetowy katalog selekcjonuje te produkty
na trzy sposoby: wed∏ug zastosowania (marka i model
samochodu), wed∏ug klasyfikacji producentów (krosy
z najpopularniejszych oznaczeƒ na numery AD) oraz we-
Autonaprawa | nr 3/2009
10 | AktualnoÊci | Informacje
Bezp∏atne szkolenia
pracowników
Zero odpadów
Pod koniec stycznia 2009 r.
Lloyd's Register Netherlands
wyda∏ oficjalne zaÊwiadczenie
potwierdzajàce, ˝e iloÊç odpadów oddawanych przez firm´ DAF Trucks N.V. na sk∏adowiska zosta∏a ograniczona
do zera. Jest to kolejny dowód konsekwentnych dzia∏aƒ
holenderskiego producenta
samochodów ci´˝arowych
w dziedzinie ochrony Êrodowiska. W czerwcu 1998 r. firma
DAF, jako jedna z pierwszych
w swej bran˝y, uzyska∏a certyfikat potwierdzajàcy zgodnoÊç systemu ekozarzàdzania
z normà ISO 14001.
Strategia „Zero odpadów na sk∏adowiska” oznacza, ˝e w zak∏adach produkcyjnych DAF w Holandii
i Belgii od 1 paêdziernika
2008 r. poddawane sà one
procesowi recyklingu, a nast´pnie wykorzystywane jako surowce, materia∏y budowlane lub paliwa.
Centrum Szkoleƒ WSOP od
stycznia 2009 roku organizuje szkolenia dla mechaników
i elektroników samochodowych, refundowane przez
urz´dy pracy. Placówka zosta∏a wpisana do rejestru instytucji szkoleniowych prowadzonego przez Wojewódzki Urzàd Pracy w Katowicach. Powiatowe urz´dy pracy w ca∏ej Polsce dysponujà
specjalnà pulà pieni´dzy,
przeznaczonà na tworzenie
nowych miejsc pracy oraz
szkolenia. Warto wi´c skorzystaç z tej okazji do podniesienia kwalifikacji swoich
pracowników, gdy˝ dodatkowo daje ona mo˝liwoÊç uzyskania zwrotu kosztów (do
ok. 18 000 z∏ brutto) poniesionych na utworzenie nowego miejsca pracy, czyli zakup urzàdzeƒ i maszyn
(np. agregatu do obs∏ugi klimatyzacji, testera diagnostycznego itp.). Warunkiem
jest zatrudnienie osoby bezrobotnej i podpisanie odpowiedniej umowy z urz´dem.
Pe∏na, szczegó∏owa oferta
szkoleƒ oraz zapisy na stronie: www.szkolenia.wsop.pl
Nowy cennik Expom Kwidzyn
Moto-Profil zajà∏ 5. miejsce
na liÊcie najbardziej wartoÊciowych i najszybciej zwi´k-
Autonaprawa | nr 3/2009
szajàcych swojà wartoÊç firm
w województwie Êlàskim
(52. miejsce w kraju) przygotowywanej przez magazyn
Forbes i zosta∏ uhonorowany
presti˝owym tytu∏em „Diament Forbesa”. Jest to konsekwencja bardzo udanego roku
spó∏ki. Ranking „Diamenty
Forbesa” powstaje przy wspó∏pracy z firmà Dun&Bradstreet
Polska, gromadzàcà dane
o podmiotach gospodarczych,
które z∏o˝y∏y w terminie raporty finansowe do KRS
w 2008 roku. Na ostatecznej
liÊcie znalaz∏y si´ firmy, które
w ciàgu trzech lat osiàgn´∏y
najwi´kszy wzrost wartoÊci.
Na poczàtku lutego
2009 r. firma Fota
SA wprowadzi∏a nowy cennik na rozruszniki i alternatory do pojazdów u˝ytkowych wytwarzane
w Expom Kwidzyn.
Zmianie cen uleg∏a
ca∏a oferta dla samochodów ci´˝arowych. Obni˝ki si´gajà a˝ 80%
i obj´∏y 243 indeksy. Przy
24-miesi´cznej gwarancji,
wysokiej jakoÊci tych produktów oraz braku kosztów
regeneracji oferta nale˝y
do najatrakcyjniejszych na
rynku.
Produkty Expom Kwidzyn dost´pne sà w sieci
sprzeda˝y Fota SA. Szczegó∏owych informacji na ten
temat udzielajà pracownicy
filii oraz przedstawiciele
handlowi tej firmy; mo˝na je
uzyskaç tak˝e na stronie internetowej: www.fota.pl
Fot. DAF, Fota, Moto-Profil
Diamentowy Moto-Profil
Autonaprawa | nr 3/2009
12 | AktualnoÊci | Informacje
Konferencja „Stacje Kontroli Delphi dla nowej Alfy Mito
Pojazdów – 2009”
Koncern Delphi ma swój
W dniach 21-23 kwietnia
w Zakopanem odb´dzie si´
konferencja szkoleniowa pt.
„Stacje Kontroli Pojazdów –
2009”, organizowana przez
Polskà Izb´ Stacji Kontroli
Pojazdów dla pracowników
tych placówek. Przewidziano
liczne referaty omawiajàce
problemy natury techniczno-prawnej zwiàzane z badaniami technicznymi, dyskusje
panelowe dotyczàce ró˝nych
aspektów dzia∏alnoÊci stacji
kontroli pojazdów, jak rów-
nie˝ punkty informacyjne dostawców wyposa˝enia dla
stacji. Na uczestników konferencji czekajà tak˝e atrakcje przygotowane przez hotel
Kasprowy. Jest to ju˝ piàta
tego typu konferencja organizowana przez Polskà Izb´
Stacji Kontroli Pojazdów,
odbywajàca si´, jak zawsze,
pod patronatem Ministerstwa Infrastruktury. Wi´cej
szczegó∏ów, w tym formularz
zg∏oszenia, jest dost´pnych
na stronie: www.piskp.pl.
udzia∏ w opracowaniu
nowego modelu samochodu Fiat – Alfa Romeo MiTo. Dostarcza do
niego system elektrycznego wspomagania kierownicy (EPS), modu∏ sterujàcy, zintegrowany prze∏àcznik na kolumnie kierowniczej, kluczyk ze zdalnym sterowaniem RF, immobilizer
i wiàzki przewodów uk∏adu
wtrysku do silnika 1.4 turbo.
Komponenty te zosta∏y opracowane przez Delphi w kooperacji z zespo∏em in˝ynie-
rów i projektantów z Fiata
Auto.
Uk∏ady kierownicze do Alfy MiTo sà produkowane
w zak∏adach Delphi w Tychach, wraz z systemami EPS
do kilku modeli Fiata, mi´dzy
innymi Pandy, 500 i Grande
Punto oraz Lancii Ypsilon.
Modu∏y sterujàce (BCM)
sà produkowane w zak∏adzie
Delphi w Szombathely na W´grzech, a ich oprogramowanie powsta∏o i zosta∏o przetestowane w Centrum Technicznym Delphi w Krakowie.
Centrum Badaƒ i Rozwoju
Systemów Diagnostyki Pojazdowej Politechniki Wroc∏awskiej wspólnie z firmà
Wimad – dostawcà profesjonalnego wyposa˝enia serwisów samochodowych – organizujà:
CYKL SZKOLE¡
TEORETYCZNO-PRAKTYCZNYCH
w zakresie diagnostyki systemów stosowanych we wspó∏czesnych pojazdach drogowych.
Ca∏odzienne zaj´cia poprowadzà czo∏owi polscy
eksperci i praktycy ró˝nych
Autonaprawa | nr 3/2009
specjalnoÊci techniki motoryzacyjnej, wykorzystujàc do
treningów urzàdzenia firm:
Hunter Engineering Company, Saxon Prüftechnik
GmbH, Hofmann Megaplan
GmbH oraz Chief Autotechnology Systems.
Harmonogram kwietniowych spotkaƒ przedstawia
si´ nast´pujàco:
2.04. – Badanie uk∏adów
hamulcowych: podstawowe
parametry, wartoÊci i ograniczenia oraz interpretacja
wyników pomiarów
16.04. – Wspó∏czesne metody badania stanu zawie-
szenia, interpretacja wyników i ocena czynników zewn´trznych
23.04. – Badanie kó∏ jezdnych: ocena na podstawie parametrów zdiagnozowanych
30.04. – Diagnozowanie
uk∏adów kierowniczych,
identyfikacja parametrów
geometrii ustawienia kó∏ pojazdu
Na nast´pne miesiàce zaplanowano czwartkowe zaj´cia z diagnostyki: OBD, systemów oÊwietlenia pojazdów,
silników spalinowych, uk∏adów klimatyzacyjnych oraz
nap´dów alternatywnych.
Szczegó∏owe ich harmonogramy publikowane b´dà na
stronach internetowych:
www.pojazdy.ikem. pwr.wroc.pl
www.wimad.com.pl
i w kolejnych wydaniach miesi´cznika „Autonaprawa”.
Ze wzgl´du na ograniczonà liczb´ miejsc szkoleniowych o uczestnictwie decyduje kolejnoÊç zg∏oszeƒ.
Zapisy: Centrum Badaƒ
i Rozwoju Systemów Diagnostyki Pojazdowej Politechniki Wroc∏awskiej
ul. Braci Gierymskich 164
51-640 Wroc∏aw
tel. 071 346 66 26
Fot. Delphi, PISKP
Czwartki z diagnostykà
14 | Techniczne podstawy zawodu
Techniczne podstawy zawodu | 15
nia nie jest wskazana, bo to tylko doraêna pomoc, która w konsekwencji przek∏ada si´ na dodatkowe koszty.
Negatywny wp∏yw na ˝ywotnoÊç
ch∏odnic ma tak˝e sól u˝ywana do zimowego utrzymywania dróg.
Nie polecam Êrodków uszczelniajàcych ch∏odnice – dzia∏ajà one chwilowo,
lecz zwykle powodujà powstanie osadów
wewn´trznych, ograniczajàcych wymian´ ciep∏a, co jest szkodliwe zw∏aszcza latem. Osady te mogà te˝ zapychaç nagrzewnice i zwi´kszaç tarcie pomi´dzy
wa∏em pompy a uszczelniaczem, co wià˝e si´ ze znacznymi kosztami napraw.
Jak i kiedy
wymieniaç ch∏odnice?
Ch∏odnice Nissens Polska sp. z o.o.
Przyczyn niesprawnoÊci uk∏adu ch∏odzenia silnika mo˝e byç wiele. Dlatego zanim
zdecydujemy si´ na wymian´ ch∏odnicy,
musimy byç pewni, ˝e to w∏aÊnie ona jest
przyczynà zg∏aszanych przez klienta niedomagaƒ pojazdu.
Ka˝de nieprawid∏owe funkcjonowanie
uk∏adu ch∏odzenia daje si´ stwierdziç
przez obserwacj´ wskaênika temperatury p∏ynu ch∏odzàcego, która nie powinna wykraczaç poza dopuszczalny zakres, zaznaczany na skali przewa˝nie
kolorem zielonym.
Przy temperaturze zbyt wysokiej nale˝y najpierw sprawdziç poziom p∏ynu
ch∏odzàcego w zbiorniku wyrównawczym (mo˝e on byç zintegrowany
z ch∏odnicà cieczy lub stanowiç oddzielny element w komorze silnika). W przypadku ubytków p∏ynu ch∏odzàcego trzeba ustaliç miejsca ewentualnych wycieków. Pod nieszczelnà ch∏odnicà mogà
pojawiaç si´ t∏uste plamy, natomiast na
samej ch∏odnicy wyst´puje charakterystyczny efekt „pocenia si´”.
JeÊli wycieków nie ma, powodem
przegrzewania si´ silnika mogà byç zanieczyszczenia na powierzchni ch∏odni-
Wymienny
rdzeƒ ch∏odnicy
ci´˝kiego pojazdu
u˝ytkowego
i kompletna
ch∏odnica
samochodu
osobowego
Autonaprawa | nr 3/2009
Uszkodzenia ch∏odnic
Najcz´Êciej majà one charakter mechaniczny, spowodowany kolizjà drogowà.
Innym rodzajem uszkodzenia mechanicznego jest rozerwanie ch∏odnicy przez
nadmierne ciÊnienie wewn´trzne. Rozerwanie bywa te˝ skutkiem zamarzania
lub zagotowania si´ wody zastosowanej
zamiast p∏ynu ch∏odzàcego bàdê wytràcajàcego si´ z niej kamienia kot∏owego.
Uszkodzenia chemiczne mogà powstawaç na skutek elektrolizy powodujàcej korozj´ cz´Êci metalowych. W takich
wypadkach wystarcza na ogó∏ wymiana
samego rdzenia. Naprawa starego rdze-
Wymieniaç ch∏odnic´ czy rdzeƒ?
Zbiorniki nowoczesnych ch∏odnic wykonywane sà przewa˝nie z plastiku, wi´c
w przypadku ich uszkodzenia trzeba wymieniç ca∏à ch∏odnic´. JeÊli zbiorniki nie
uleg∏y przy tym zniszczeniu, ch∏odnic´
mo˝na regenerowaç, wymieniajàc rdzeƒ.
Regeneracja jest obecnie op∏acalna
w przypadku du˝ych samochodów ci´˝arowych, natomiast w osobowych korzystniejsze jest kupno nowej ch∏odnicy,
zw∏aszcza ˝e np. Nissens udziela wtedy
zawsze 2-letniej gwarancji. Wyjàtkiem
od tych regu∏ mogà byç pojazdy nietypowe, terenowe lub specjalistyczne, których ch∏odnice sà stosunkowo drogie.
Ka˝da regeneracja musi byç przeprowadzona w profesjonalnym serwisie,
np. z sieci Autoryzowanych Warsztatów
Nissens. Autoryzowane warsztaty wyposa˝one sà bowiem w specjalne urzàdzenia
do klamrowania zbiorników plastikowych
Wymiana rdzenia (z prawej) mo˝e byç op∏acalna tak˝e w przypadku skomplikowanych
i kosztownych ch∏odnic zespolonych. Musi byç jednak wykonana w specjalistycznym warsztacie
z rdzeniem, co daje pewnoÊç szczelnoÊci
po∏àczeƒ, sprawdzanej dodatkowo za pomocà odpowiedniego sprz´tu diagnostycznego. Istotnà rol´ odgrywa tu te˝
prawid∏owy dobór rdzenia.
W przypadku kompletnych ch∏odnic
cieczy ich prawid∏owy monta˝ nie sprawia k∏opotów warsztatom ogólnej mechaniki pojazdowej. Problem stanowiç
mo˝e natomiast dobór ch∏odnicy do konkretnego auta, poniewa˝ do jednego modelu mogà byç odpowiednie ró˝ne ch∏odnice, w zale˝noÊci od typu silnika, wyposa˝enia w klimatyzacj´, typu skrzyni
biegów itp. Szczegó∏owe informacje na
ten temat mo˝na znaleêç na stronie:
https://webshop.nissens.com/main/
asp?language=7.
Poza tym nie nale˝y montowaç ch∏odnic u˝ywanych, gdy˝ po opró˝nieniu z p∏ynu ulegajà one przyspieszonej korozji
mi´dzykrystalicznej. W rezultacie „okazyjny zakup” nie wystarcza na d∏ugo.
Po zamontowaniu nowej ch∏odnicy
personel warsztatu powinien poinformowaç klienta o podstawowych zasadach
jej prawid∏owego u˝ytkowania. Zgodnie
z nimi nale˝y:
➔ stosowaç w∏aÊciwe p∏yny ch∏odzàce
markowych producentów;
➔ systematycznie kontrolowaç poziom
p∏ynu w uk∏adzie ch∏odzenia;
➔ na dolewki u˝ywaç tego samego p∏ynu
ch∏odzàcego, a w najgorszym wypadku wody destylowanej;
➔ p∏yn okresowo wymieniaç, co kilka lat;
➔ unikaç zbyt wysokiego ciÊnienia wody
kierowanej na powierzchni´ ch∏odnicy podczas mycia samochodu, gdy˝
zagi´cie delikatnych elementów powoduje znaczny spadek wydajnoÊci
ch∏odnicy.
■
CENTRUM SZKOLENIA
BLACHARSTWA SAMOCHODOWEGO
Fot. Nissens
Product manager samochody osobowe i klimatyzacja
cy. Brak dostatecznego przep∏ywu powietrza powoduje bowiem wzrost temperatury w uk∏adzie ch∏odzenia. W nast´pnej kolejnoÊci, podczas pracy silnika, nale˝y sprawdziç, czy w∏àczajà si´ elektrowentylatory, które te˝ mogà byç przyczynà przegrzewania si´ ch∏odnicy. Dodatkowo mo˝na skontrolowaç jej temperatur´ za pomocà czujników zwanych „termoparami” w kilku ró˝nych miejscach po
zewn´trznej stronie, aby ustaliç, gdzie
temperatura jest zdecydowanie ni˝sza.
Skrajna niejednorodnoÊç temperatur
oznacza koniecznoÊç wymontowania
ch∏odnicy, zdj´cia jednego z jej zbiorników i sprawdzenia dro˝noÊci rurek.
Bardziej zaawansowanà czynnoÊcià
diagnostycznà jest sprawdzanie szczelnoÊci uk∏adu za pomocà specjalnego
urzàdzenia, oferowanego przez znanych
producentów narz´dzi. Przy unieruchomionym silniku zwi´ksza si´ wówczas ciÊnienie w uk∏adzie do ok. 1 bara, po czym
urzàdzenie bada jego spadek. Prostszy
wariant tej metody polega na podobnym
zwi´kszeniu ciÊnienia w ch∏odnicy wymontowanej i zanurzeniu jej w wannie
wype∏nionej wodà.
Fot. Nissens
Andrzej Naglik
●
Jedyne w Polsce centrum szkoleniowe kadry blacharskiej.
●
Funkcjonuje od stycznia 2001 roku, korzystajàc z doÊwiadczeƒ
zagranicznych partnerów.
●
Dysponuje profesjonalnym zapleczem dydaktyczno-technicznym i bazà
hotelowà.
C.T.S. sp. z o.o. Generalny Przedstawiciel w Polsce CAR-O-LINER
ul. gen. Grota-Roweckiego 130a, 41-200 Sosnowiec
tel. 032 291 77 35, tel. 032 290 78 51, faks 032 290 77 68
e-mail: [email protected]; www.car-o-liner.pl
Autonaprawa | nr 3/2009
16 | Ekonomia, biznes, marketing
Ekonomia, biznes, marketing | 17
G∏ówne zagraniczne placówki IC
Inter Cars a kryzys
Inter Cars SA
Media codziennie donoszà o post´pujàcym
kryzysie. Zewszàd jesteÊmy bombardowani
informacjami na temat trudnoÊci kolejnych
firm, a nawet gospodarek ca∏ych paƒstw.
Jednà z bran˝ najmocniej dotkni´tych
kryzysem jest bran˝a motoryzacyjna.
Jest to spowodowane za∏amaniem si´
sprzeda˝y nowych aut, w zwiàzku z zaostrzeniem polityki kredytowej przez
banki, co z kolei wywo∏ane zosta∏o kryzysem instytucji finansowych. Wrzucajàc jednak do jednego worka pod nazwà
„bran˝a motoryzacyjna” wszystkie sektory, takie jak us∏ugi serwisowe oraz
handel cz´Êciami zamiennymi, dokonujemy tu zbyt dalekiego uproszczenia.
Bo o ile rzeczywiÊcie producenci samochodów nie majà powodów do zadowolenia, o tyle uzasadniony jest umiarkowany optymizm uczestników rynku napraw i handlu cz´Êciami.
Nie jest dla nikogo tajemnicà, ˝e
w czasie kryzysu ludzie rozsàdni starajà si´ oszcz´dzaç, czekajàc, co przyniesie przysz∏oÊç. Stàd wszelkie zmiany
odk∏adane sà w czasie. Tak˝e zmiana
samochodu. Dla przedsi´biorców zajmujàcych si´ handlem cz´Êciami zamiennymi do samochodów, jak i dla
warsztatów samochodowych, oznacza
to wi´cej pracy, wi´cej klientów, a mo˝e
i wi´ksze zyski.
Jednak ten ostatni element nie wyst´puje automatycznie, gdy˝, niestety,
klienci cz´sto szukajà taƒszych rozwiàzaƒ, czasem nie zdajàc sobie sprawy
z tego, ˝e te ostatnie zwykle w ostatecznym rozrachunku wychodzà znacznie
dro˝ej.
Autonaprawa | nr 3/2009
Dla Inter Cars SA, jak i dla naszych
partnerów handlowych, najbli˝szy rok
przyniesie wi´c wiele wyzwaƒ. Przede
wszystkim trzeba b´dzie stawiç czo∏a
zwi´kszonemu popytowi na cz´Êci
i us∏ugi naprawcze. Przy czym, jak
wspomniano powy˝ej, oczekiwania w∏aÊcicieli samochodów b´dà dotyczy∏y jak
najni˝szej ceny. W zwiàzku z czym mo˝e pojawiç si´ na rynku wiele ofert tanich cz´Êci niewiadomej jakoÊci i pochodzenia. Dla niektórych warsztatów
mo˝e to byç pokusà dla uzyskania chwilowej korzyÊci, tak jak i dla niektórych
dystrybutorów. W d∏u˝szym jednak czasie takie dzia∏ania nie przynoszà korzyÊci, gdy˝ reputacj´ buduje si´ wiele lat,
natomiast traci si´ jà bardzo szybko.
Dlatego w momencie kryzysu tak wa˝ne
jest, aby nie ulec pragnieniu pójÊcia na
skróty, lecz jeszcze bardziej do∏o˝yç
staraƒ, aby zatrzymaç klienta dzi´ki
wysokiej jakoÊci us∏ug.
Dla naszej bran˝y najgroêniejszym
czynnikiem jest obecnie niestabilny
i mocno rosnàcy kurs g∏ównych walut:
euro i dolara. Powoduje on brak mo˝liwoÊci prowadzenia planowej polityki
i niestety stale zmusza do podnoszenia
cen, jako ˝e wi´kszoÊç cz´Êci jest produkowanych w strefie euro. Tylko wielkie firmy sà w stanie tak roz∏o˝yç podwy˝ki, aby ich klienci byli jak najmniej
Nowa placówka Inter Cars w s∏owackim Popradzie
Ju˝ za kilka lat kierowca jadàcy z Polski do Chorwacji
b´dzie móg∏ na ka˝dym odcinku tej trasy serwisowaç lub
naprawiaç samochód, korzystajàc z cz´Êci dostarczanych
przez IC do warsztatów tworzonych przez t´ firm´ sieci.
WÊród krajów przyst´pujàcych do Unii
Europejskiej w 2004 roku Polska odznacza∏a si´ najlepiej rozwijajàcym si´ rynkiem motoryzacyjnym, a firma Inter
Cars, po czternastu latach dynamicznego rozwoju, by∏a na tym rynku najwi´kszym dystrybutorem produktów przeznaczonych dla motoryzacji. Ta rynkowa
pozycja i te doÊwiadczenia pozwala∏y sàdziç, ˝e wypracowane w Polsce rozwiàzania dadzà si´ przenieÊç z obustronnà
korzyÊcià tak˝e do innych europejskich
krajów zaliczanych do grupy „gospodarek wschodzàcych”.
Poczàtkowo najbardziej atrakcyjna
pod tym wzgl´dem wydawa∏a si´ Ukra-
Fot. Inter Cars
Wiceprezes Zarzàdu
dotkni´ci skutkami niestabilnego kursu
walut. Jest to mo˝liwe dzi´ki temu, ˝e
du˝e firmy, takie jak Inter Cars SA,
zwykle dokonujà znacznych zakupów
u swoich dostawców. W zwiàzku z tym
cz´Êci b´dàce w ofercie kupowane sà
przy ró˝nych kursach, co pozwala osiàgnàç Êrednià cen´, zadowalajàcà zarówno dystrybutora, jak i warsztat. Firma Inter Cars SA nie zabezpiecza∏a si´
przed skutkami ró˝nic kursowych poprzez opcje walutowe, które sà operacjà
spekulacyjnà, obarczonà du˝ym ryzykiem. Niestety wiele firm w Polsce da∏o
si´ zwieÊç mira˝om zysków, za co teraz
muszà s∏ono p∏aciç. Niektóre z nich
wr´cz stojà na kraw´dzi upad∏oÊci.
Inter Cars SA, mimo kryzysu, b´dzie
nadal stawiaç na podnoszenie jakoÊci
us∏ug oraz rozwijanie sieci sprzeda˝y.
Obecnie w kraju mamy ju˝ 116 punktów
dystrybucyjnych oraz 48 za granicà. JesteÊmy obecni w Czechach, na S∏owacji,
Ukrainie, Litwie, W´grzech, w Chorwacji
i Rumunii. Wszystkie te rynki sà dla nas
obiecujàce ze wzgl´du na ich potencja∏.
Na S∏owacji uda∏o si´ nam osiàgnàç pozycj´ lidera, natomiast w Czechach i na
Ukrainie lokujemy si´ na drugiej/trzeciej
pozycji. Nasze zagraniczne spó∏ki notujà coraz wi´kszy udzia∏ w przychodach
IC Grupa Kapita∏owa i cz´Êç z nich ju˝
przynosi zwrot inwestycji.
Inter Cars SA kieruje si´ w swojej
dzia∏alnoÊci ideà, ˝e rozwój firmy mo˝e
nast´powaç tylko poprzez inwestycje.
Inwestycje rozumiane nie tylko jako wy∏o˝enie pieni´dzy np. na nowe filie, ale
przede wszystkim jako inwestycje w relacje z partnerami handlowymi, jak
i w podnoszenie jakoÊci us∏ug. Dlatego
nie b´dziemy oczekiwaç koƒca kryzysu,
by si´ rozwijaç, lecz nadal b´dziemy
robiç wszystko, aby Inter Cars SA pozosta∏ numerem jeden wÊród dostawców
cz´Êci i aby nasi klienci mieli zapewniony najwy˝szy standard obs∏ugi przy najwi´kszej dost´pnoÊci towaru.
■
Fot. Inter Cars
Krzysztof Soszyƒski
Inter Cars a Europa
ina. Jej rynek motoryzacyjny by∏ wi´kszy
ni˝ polski i oceniano go wówczas jako
najbardziej perspektywiczny w tej cz´Êci
Europy. Obecnie ukraiƒska sieç Inter
Carsu jest stosunkowo dobrze rozwini´ta, wspó∏praca z jej poszczególnymi placówkami przebiega harmonijnie, poniewa˝ ich szefowie sà udzia∏owcami prowadzonego biznesu, jednak tamtejszy rynek wcià˝ jeszcze nie spe∏nia pok∏adanych w nim nadziei. Na ca∏ej Ukrainie
u˝ytkowanych jest obecnie jedynie szeÊç
milionów samochodów o pochodzeniu innym ni˝ radzieckie, niestabilna jest sytuacja polityczna, gospodarcza, a w zwiàzku z tym równie˝ waluta.
Inter Cars w Czechach (od lewej: w Pilznie, O∏omuƒcu i Ostrawie)
Chorwacja: Zagrzeb, Sisak, Zadar, Koprivnica,
Rijeka, Varaždin
Czechy: Praha (3 filie), Brno, České Budějovice,
Hradec Králové, Olomouc, Ostrava, Plzeň,
Zlín, planowane: Jihlava, Liberec, Ústí nad
Labem, Teplice, Chomutov, Karlovy Vary
Litwa: Wilno
Rumunia: Cluj
S∏owacja: Bratysława, Trnava, Nitra, Banska
Bystrica, Żylina, Koszyce, Poprad, Presov
Ukraina: Kijów (2 filie), Chmielnickij, Winnica,
Czernihów, Donieck, Krzemieńczuk, Dniepropietrowsk (2 filie), Czerkasy, Zaporoże, Równe, Kirowograd, Mariupol, Żytomierz
W´gry: Budapeszt
Dlatego w nast´pnej kolejnoÊci Inter
Cars swe g∏ówne zainteresowania zagraniczne zwróci∏ ku Czechom i S∏owacji.
W Czechach skutecznie konkuruje obecnie z miejscowymi dystrybutorami, a na
S∏owacji odniós∏ sukces jeszcze wi´kszy,
choç zmierzyç si´ tam musia∏ z konkurentami zachodnimi. Móg∏ jednak, dzi´ki du˝emu wolumenowi ogólnych obrotów handlowych firmy, oferowaç lepsze
ceny i bardziej atrakcyjne korzyÊci towarzyszàce, czyli przede wszystkim wsparcie techniczne dla miejscowych warsztatów. S∏owacka sieç dzia∏a wi´c pr´˝nie
i dynamicznie si´ rozwija.
DoÊwiadczenia polskie sà przenoszone do Czech i S∏owacji na zasadach franszyzy, lecz stosowanej bardzo elastycznie, z uwzgl´dnieniem lokalnej specyfiki
gospodarczej i kulturowej. Do pracy we
wszystkich zagranicznych filiach dobierani sà ludzie na danym rynku najlepsi,
znajàcy doskonale motoryzacyjnà bran˝´ i rozumiejàcy polski model motoryzacyjnego biznesu. Transfer doÊwiadczeƒ
i koncepcji jest wi´c obustronny. Dzia∏alnoÊcià Inter Carsu w Czechach, na S∏owacji, W´grzech, Chorwacji i Rumunii
zarzàdza bardzo kreatywnie Czech – Tomas Kastil.
Nowych doÊwiadczeƒ biznesowych
dostarcza te˝ niedawne wprowadzenie
euro na S∏owacji. To rozwiàzanie okazuje si´ korzystne nie tylko z punktu widzenia importera. Tak˝e powa˝nym eksporterom dobrze s∏u˝y stabilny kurs waluty, w której dokonywane sà rozliczenia, gdy˝ pozwala realnie planowaç
sprzeda˝, czyli realizowaç cele d∏ugofalowe.
■
Autonaprawa | nr 3/2009
18 | Techniczne podstawy zawodu
Techniczne podstawy zawodu | 19
Systemy
uruchamiania hamulców
Ka˝dy elastyczny przewód hamulcowy poddawany jest w TRW wielostronnym testom
si∏, czyli przy sterowaniu sprz´g∏ami
i r´cznymi hamulcami postojowymi.
G∏ówne hamulce samochodów osobowych i dostawczych uruchamiane sà
obecnie przez uk∏ady hydrauliczne. Ich
zalety to przede wszystkim szybkoÊç
dzia∏ania i zdolnoÊç do przenoszenia
zró˝nicowanych obcià˝eƒ, a tak˝e równomiernoÊç rozdzia∏u si∏ hamowania na
poszczególne ko∏a.
Zasadniczymi cz´Êciami hydraulicznego uk∏adu uruchamiania hamulców sà:
pompy hamulcowe i urzàdzenia je wspomagajàce, zaciski hamulców tarczowych
i hydrauliczne rozpieracze szcz´k hamulców b´bnowych, sztywne i elastyczne
przewody hamulcowe, korektory si∏y hamowania i zawory redukcyjne oraz p∏yny
hamulcowe.
Firma TRW jest najwi´kszym producentem wszystkich tych elementów hydrauliki hamulcowej, dostarczanych zarówno do fabrycznego monta˝u pojazdów, jak i na rynek cz´Êci zamiennych.
Ich rozwiàzania opracowane przez
TRW znajdujà zastosowanie w wi´kszoÊci samochodów produkowanych obecnie w Europie. Do najnowszych osiàgni´ç firmy w tym zakresie nale˝à:
elektryczny system hamulca postojowego zintegrowany z zaciskiem hamulcowym, montowany fabrycznie w modelach marek grupy VW/Audi, Lancia,
Ford i Bentley, a tak˝e dostarczany dla
samochodów Mercedes C i Audi A5/S5/Q5
najskuteczniejszy obecnie zacisk hamulcowy przedniej osi typu FBC (Foundation Brakes Composite), pozwalajàcy na stosowanie tarcz o znacznie
wi´kszych Êrednicach przy standardowej obr´czy.
Technical support manager
TRW Automotive Aftermarket
NiezawodnoÊç samochodowych uk∏adów
hamulcowych zale˝y nie tylko od stanu
wspó∏pracujàcych ze sobà elementów
ciernych, lecz w równym stopniu od
sprawnoÊci systemów ich uruchamiania.
Autonaprawa | nr 3/2009
W pionierskich konstrukcjach samochodów wzajemny docisk ciernych elementów hamulców wymuszany by∏
przez kierowc´ uk∏adem mechanicznym, z∏o˝onym z dêwigni po∏àczonych
sztywnymi ci´g∏ami. Potem pojawi∏y si´
mechaniczne systemy hamulcowe z linkowymi ci´g∏ami elastycznymi. To nieco
nowsze rozwiàzanie ze wzgl´du na prostot´ swej konstrukcji przetrwa∏o do
naszych czasów w zastosowaniach niewymagajàcych przenoszenia znacznych
Fot. TRW
Piotr Pyrka
Fot. TRW
SkutecznoÊç i niezawodnoÊç hamulców zale˝y od jakoÊci wielu elementów
Bezpieczeƒstwo zale˝y od jakoÊci
Ta zasada stosuje si´ nie tylko do najbardziej innowacyjnych konstrukcji TRW,
lecz do wszystkich bez wyjàtku cz´Êci
uk∏adów hamulcowych wytwarzanych
przez t´ firm´. Dlatego elementy te i materia∏y u˝ywane do ich produkcji sà
zgodne z najbardziej rygorystycznymi
wymaganiami producentów pojazdów
oraz mi´dzynarodowych instytucji kontrolnych. Na przyk∏ad wszystkie komponenty elastycznych przewodów hamulcowych spe∏niajà wymagania:
➔ AMECA – Automotive Manufacturers
Equipement Compilance Agency (materia∏y i komponenty),
➔ SAE J1401 (wymagania dla przewodów hamulcowych pracujàcych
z niew´glowodorowymi p∏ynami hamulcowymi),
➔ DOT FMVSS 106 (amerykaƒskie wymagania dla elastycznych przewodów
hamulcowych).
Kryteriom tych instytucji muszà odpowiadaç tradycyjne materia∏y gumowe,
teflonowe oraz kompozyty materia∏ów
elastycznych i w∏ókien stalowych,
a wprowadzane przez TRW innowacyjne
tworzywa sztuczne wymogi te wr´cz
przekraczajà. Na przyk∏ad wewn´trzna
warstwa przewodów elastycznych wykonywana jest z syntetycznego kauczuku
EPDM. Jest on bardzo odporny na warunki atmosferyczne (ozon), dzia∏anie
wody, wysokie i niskie temperatury (zachowuje elastycznoÊç nawet przy –40 °C)
i oczywiÊcie znakomicie znosi d∏ugotrwa∏y kontakt z p∏ynami hamulcowymi.
Drugà i trzecià warstw´ stanowi kompozyt w∏ókien stalowych z polioctanem
winylu, zapobiegajàcy przenikaniu czynników zewn´trznych do p∏ynu hamulcowego i jednoczeÊnie nadajàcy przewodowi wysokà wytrzyma∏oÊç mechanicznà.
Z zewnàtrz konstrukcj´ t´ pokrywa pow∏oka z EPDM lub polichloropropenu,
zwi´kszajàca jej odpornoÊç na czynniki
chemiczne, zmienne warunki klimatyczne i starzenie si´ materia∏ów.
Elementy metalowe najcz´Êciej wykonywane sà z nowoczesnych stopów
aluminiowych i pokrywa si´ je specjalnymi pow∏okami, zwi´kszajàcymi ich trwa∏oÊç. Ze wzgl´dów ekologicznych pow∏oki te nie zawierajà chromu szeÊciowarto-
Lepsza konstrukcja zacisku pozwala zwi´kszyç
Êrednic´ tarczy, czyli si∏´ hamowania ko∏a
Êciowego. W zaciskach hamulcowych
stosowane sà zarówno odlewy ˝eliwne,
jak i stopowe na bazie aluminium. Mechanizmy samoczynnej regulacji szcz´k
oraz wszelkie inne elementy stalowe pokrywane sà antykorozyjnymi pow∏okami
cynkowymi.
Stuprocentowe testy
Wszystkie elementy uk∏adów hamulcowych opuszczajàce fabryki TRW podlegajà sprawdzaniu wed∏ug najostrzejszych wymagaƒ jakoÊciowych dotyczàcych produktów oryginalnych. Program
kontrolny jest zgodny z wymaganiami
producentów pojazdów i dodatkowo rozszerzony o jeszcze ostrzejsze testy TRW.
Cz´Êci aluminiowe muszà byç zgodne
z europejskà normà 2000/53/CE. Elastyczne przewody hamulcowe przed pakowaniem poddawane sà testowi szczelnoÊci przy ciÊnieniach do 200 barów i testom wytrzyma∏oÊciowym, podczas których ciÊnienia si´gajà 1100 barów.
W trzydniowych próbach sprawdzana
jest tak˝e kompatybilnoÊç przewodów
z p∏ynami hamulcowymi w temperaturach do 120oC i przy ró˝nych ciÊnieniach. Ponadto w stosunku do tej grupy
produktów przeprowadza si´ próby: wytrzyma∏oÊci na zrywanie i rozciàganie,
odpornoÊci zm´czeniowej (800 cykli zginania na minut´ przy ciÊnieniu 20 barów), wytrzyma∏oÊci niskotemperaturowej, odpornoÊci na korozj´ po∏àczeƒ metalowych i odpornoÊci ca∏ego przewodu
na dzia∏anie ozonu.
■
Autonaprawa | nr 3/2009
20 | Techniczne podstawy zawodu
Techniczne podstawy zawodu | 21
Tanio, szybko,
kompleksowo
DuPont Poland sp. z o.o.
W Polsce us∏uga Fast Repair nie jest
jeszcze dost´pna. Sà jednak plany jej
wprowadzenia tak˝e na nasz rynek, gdy˝
w trudnych czasach zwi´ksza si´ atrakcyjnoÊç tego rozwiàzania dla us∏ugowych
lakierni i ich klientów.
Fast Repair (ang. szybka naprawa) to
koncepcja technologiczno-biznesowa,
opracowana przez firm´ DuPont Refinish w 1997 roku. Od tego czasu zdà˝y∏a ju˝ zyskaç znacznà popularnoÊç
w Niemczech, Belgii, Francji, Holandii,
Hiszpanii, Szwajcarii oraz Wielkiej
Brytanii. Wykorzystuje bowiem rynkowà nisz´, jakà stanowià drobne, lecz
ucià˝liwe k∏opoty u˝ytkowników samochodów zwiàzane z usuwaniem nieznacznych zewn´trznych i wewn´trznych usterek nadwozi. Uszkodzenia te,
powstajàce podczas codziennej eksploatacji pojazdu, mo˝na usuwaç metodà „zrób to sam” (na co nie ka˝dy kierowca ma czas i ochot´) lub odwiedzajàc co najmniej kilka profesjonalnych
warsztatów o ró˝nych specjalnoÊciach
(co te˝ wymaga czasu i w sumie kosztuje doÊç drogo).
„Twoi rodzice nigdy si´ nie dowiedzà...” – brzmi has∏o na plakatach DuPonta reklamujàcych zalety systemu
Fast Repair dla indywidualnego klienta.
W tej lapidarnej formie mieÊci si´ czytelna aluzja do wysokiej jakoÊci, szybkoÊci
wykonania i niskich kosztów naprawy,
dajàcych si´ pokryç nawet z „kieszonkowego” bud˝etu ucznia lub studenta.
Autonaprawa | nr 3/2009
Z punktu widzenia warsztatu lakierniczego zintegrowanie ca∏ego pakietu tego
rodzaju us∏ug w jednym wspólnym pro-
Ten plakat
promowaç b´dzie
us∏ugi „Fast Repair”
w Polsce
Takie wgniecenie da si´ usunàç
bez naruszania lakieru
Mo˝na i tak, lecz chyba lepiej
profesjonalnie skleiç
W zakres systemu wchodzà szybkie
naprawy:
➔ lakiernicze, likwidujàce niewielkie
(powierzchnia nie wi´ksza od kartki
formatu A4) uszkodzenia pow∏ok
(skutki nieostro˝nego parkowania,
dzia∏aƒ parkingowych wandali, gradobicia, uderzeƒ kamyków podczas
szybkiej jazdy itp.);
➔ ma∏ych wgnieceƒ bez koniecznoÊci
lakierowania uszkodzonych miejsc
(jeÊli pow∏oka lakiernicza pozosta∏a
w stanie nienaruszonym), co radykalnie zmniejsza ∏àczny koszt us∏ugi;
➔ wewn´trznych i zewn´trznych elementów nadwozi wykonanych z tworzyw
sztucznych (p´kni´cia i otwory po zdemontowanym wyposa˝eniu) z dok∏ad-
nym doborem zarówno faktury, jak
i koloru materia∏u naprawczego;
➔ tapicerki w przypadku uszkodzonych
pokryç tekstylnych (40 rodzajów
w∏ókien dajàcych si´ ∏àczyç w dowolnych kombinacjach), zamszowych
oraz wykonanych ze sztucznej skóry
lub winylu;
➔ szyb przednich (metodà podciÊnieniowego klejenia ˝ywicami syntetycznymi) w przypadku pojawienia si´ na
nich niewielkich ubytków, p´kni´ç
i rys;
➔ odkszta∏conych felg (np. z powodu
uderzenia w kraw´˝nik lub przejazdu
przez dziur´ w nawierzchni) metodà,
która nie wymaga demonta˝u ogumienia.
Drobne uszkodzenie pow∏oki lakierniczej pod takà os∏onà...
... szybko zamienia si´ powa˝niejsze, ale wcià˝ dajàce si´
usunàç w systemie „Fast Repair’
Program ten uzupe∏nia us∏uga polegajàca na dok∏adnym usuwaniu wszelkich
przykrych zapachów z wn´trza pojazdu
za pomocà specjalnego generatora
ozonu.
■
Fot. archiwum
Sales assistant
gramie zwi´ksza atrakcyjnoÊç ca∏ej oferty
i zach´ca klientów do cz´stych wizyt. Du˝a liczba drobnych napraw wymagajàcych niskich nak∏adów inwestycyjnych daje w sumie znaczny wzrost ogólnych dochodów us∏ugowej firmy, podnoszàc równoczeÊnie wydajnoÊç pracy jej personelu.
DuPont Refinish zapewnia swym
warsztatom partnerskim, zainteresowanym wdro˝eniem systemu Fast Repair,
potrzebny „know how” i oprzyrzàdowanie, profesjonalne szkolenia, a tak˝e
istotnà pomoc marketingowo-promocyjnà w postaci wspomnianych plakatów
i tablic reklamowych, a tak˝e banerów
internetowych do umieszczania na stronach warsztatów.
Fot. DuPont
Barbara Budka
Autonaprawa | nr 3/2009
22 | Praktyka warsztatowa | Diagnostyka
Diagnostyka | Praktyka warsztatowa | 23
Diagnozowanie klimatyzacji
automatycznych
Robert Bosch sp. z o.o.
Warsztaty oferujàce dotychczas wy∏àcznie obs∏ug´ klimatyzacji sterowanych
manualnie mogà ∏atwo rozszerzyç swà
ofert´ na systemy automatyczne, jeÊli
zainwestujà w specjalistycznà wiedz´
i dodatkowe oprzyrzàdowanie.
W ofertach producentów samochodów,
a wi´c równie˝ w samochodowych
warsztatach i serwisach, coraz cz´Êciej
pojawiajà si´ modele z automatycznymi
systemami klimatyzacyjnymi, wymagajàce specjalnych metod diagnozowania.
Specyfika nowoczesnych systemów
ObecnoÊç nowoczesnej klimatyzacji automatycznej w wyposa˝eniu pojazdu ∏a-
Charakterystyczny wyglàd panelu klimatyzacji
automatycznej
Lokalizacja filtra kabinowego za pomocà
oprogramowania ESi[tronic]
Autonaprawa | nr 3/2009
two jest rozpoznaç po charakterystycznym wyglàdzie jej panelu sterowania.
Typowe rozwiàzanie tego elementu widoczne jest na pierwszej z za∏àczonych
ilustracji. Do podstawowych funkcji tego
rodzaju systemów nale˝à: utrzymywanie
we wn´trzu pasa˝erskiej cz´Êci nadwozia temperatury zadanej przez u˝ytkownika, automatyczny rozdzia∏ nawiewu powietrza, dobór wydatku dmuchawy oraz samoczynne uruchamianie programu odszraniania przedniej szyby.
W systemach nowszych generacji zadania te sà bardziej rozbudowane dzi´ki
dodatkowemu wyposa˝eniu. Tak wi´c
w uk∏adach z czujnikiem wilgotnoÊci realizowane jest automatyczne osuszanie
powietrza, co wymaga wspó∏pracy klimatyzacji z urzàdzeniem grzewczym.
Uk∏ady z czujnikiem nas∏onecznienia
dokonujà automatycznej korekcji wydatku dmuchawy w zale˝noÊci od stopnia nas∏onecznienia przedzia∏u pasa˝erskiego. Czujnik zanieczyszczenia powietrza zewn´trznego umo˝liwia automatyczne prze∏àczanie obiegu z zewn´trznego na wewn´trzny. Klimatyzacje zarzàdzane przez sterowniki wyposa˝one
w transmisj´ szeregowà CAN mogà za
pomocà wymiany sygna∏ów cyfrowych
Oprzyrzàdowanie
i procedury diagnostyczne
Firma Bosch oferuje w tym zakresie
wielofunkcyjne testery z rodziny KTS
oraz oprogramowanie z dokumentacjà
serwisowà typu ESI[tronic], umo˝liwiajàce diagnozowanie elektroniki uk∏adów
klimatyzacji. W przypadku testerów
wa˝ne jest ich wyposa˝enie w programy
do wykonywania ustawienia podstawowego elektrycznych silniczków nastawczych przepustnic nawiewów powietrza.
Przeprowadzenie takiego adaptacyjnego ustawienia za pomocà testera jest
bezwzgl´dnie konieczne po wymianie
silniczków nastawczych wyposa˝onych
w potencjometry.
Standardowa procedura diagnostyczna, niezb´dna przed ka˝dà okresowà wymianà czynnika ch∏odniczego,
obejmuje odczyt pami´ci b∏´dów w sterowniku klimatyzacji. Nast´pnie, po
usuni´ciu ewentualnych usterek oraz nape∏nieniu i uruchomieniu klimatyzacji,
ponownie sprawdza si´ testerem poprawnoÊç jej funkcjonowania. W przypadku pojawienia si´ usterek przy tej
Diagnozowanie klimatyzacji automatycznej wymaga testera z odpowiednim programem.
Sam cykl serwisowy przebiega jak w systemach manualnych
próbie trzeba ustaliç przyczyn´ ich powstania, usunàç je i po upewnieniu si´,
˝e ˝adne nieprawid∏owoÊci ju˝ nie wyst´pujà – ostatecznie wykasowaç pami´ç b∏´dów sterownika.
W trakcie wymiany czynnika ch∏odniczego w automatycznej klimatyzacji
g∏ówny w∏àcznik zasilania („zap∏on”)
musi byç wy∏àczony. W przeciwnym razie podczas fazy wytwarzania podciÊnienia w sterowniku nastàpi rozpoznanie
i zapisanie b∏´du czujnika ciÊnienia
czynnika ch∏odniczego. Kod tej usterki
po nape∏nieniu klimatyzacji b´dzie wykazywany, oczywiÊcie, jako b∏àd sporadyczny, lecz mo˝e dezorientowaç personel przeprowadzajàcy obs∏ug´.
Wiele uk∏adów automatycznej klimatyzacji w przypadku zbyt ma∏ej iloÊci
czynnika ch∏odniczego wpisuje kod
usterki oznaczajàcy ten stan. Mo˝na go
wykasowaç po prawid∏owym przeprowadzeniu wymiany czynnika.
Fot. Bosch
Doradca techniczny
wspó∏pracowaç z innymi procesorami
sterujàcymi, zainstalowanymi w pojeêdzie.
Ka˝da dodatkowa funkcja uk∏adu klimatyzacji wymaga przeprowadzania dodatkowych czynnoÊci diagnostycznych
w serwisach samochodowych. Obecnie,
oprócz dost´pu do kodów usterek i schematu elektrycznego, do zdiagnozowania
nowoczesnego uk∏adu klimatyzacji potrzebna jest informacja na temat wspó∏pracy sterowników poprzez magistral´
danych CAN oraz dost´p do oprogramowania innych systemów, takich jak centralne zarzàdzanie energià elektrycznà,
sterowanie silnika itp.
Fot. Bosch
Jacek Pochopieƒ
Wymiana czynnika ch∏odniczego
Profesjonalne wykonanie tej operacji
umo˝liwiajà wy∏àcznie specjalistyczne
urzàdzenia wyposa˝one w funkcje:
➔ kontroli ciÊnieƒ czynnika ch∏odniczego w wysoko- i niskociÊnieniowej cz´Êci obiegu,
➔ odsysania zu˝ytego czynnika ch∏odniczego,
➔ automatycznej regeneracji czynnika
oraz odseparowania zu˝ytego oleju,
➔ osuszania uk∏adu klimatyzacji poprzez
wytwarzanie w niej podciÊnienia,
➔ sprawdzania szczelnoÊci uk∏adu,
➔ nape∏niania instalacji czynnikiem
ch∏odniczym.
Za przyk∏ad najnowoczeÊniejszych
urzàdzeƒ tego rodzaju s∏u˝yç mogà
agregaty typu ACS 600 oraz ACS 650.
Sà to zupe∏nie nowe konstrukcje firmy
Bosch, pracujàce w pe∏ni automatycznie, bez u˝ycia zaworów zamykanych
r´cznie. ACS 600 s∏u˝y do serwisowania klimatyzacji w samochodach osobowych, a pokrewny model ACS 650 –
w pojazdach osobowych, ci´˝arowych
i autobusach. Dodatkowo urzàdzenie
ACS 650 wyposa˝one jest standardowo
w drukark´, manometr do kontroli wewn´trznego ciÊnienia w butli, du˝y wewn´trzny zbiornik o pojemnoÊci 21,5 l
(w ACS 600 12 l) oraz pomp´ podciÊnienia o wydajnoÊci 8 m3/h (w ACS
600 tylko 4 m3/h).
Integralnym elementem serwisowania samochodowych klimatyzatorów
musi byç wymiana filtrów kabinowych
oraz dezynfekcja powierzchni parownika specjalnymi Êrodkami chemicznymi.
W przypadku trudnoÊci z lokalizacjà filtra kabinowego w samochodzie mo˝na
skorzystaç z informacji dost´pnej w dokumentacji serwisowej wspomnianego
ju˝ oprogramowania ESI[tronic].
Niezb´dnà wiedz´ teoretycznà
i umiej´tnoÊci praktyczne konieczne
przy diagnozowaniu i obs∏udze klimatyzacji automatycznych naj∏atwiej jest
uzyskaç w ramach profesjonalnych
szkoleƒ technicznych (www.bosch-servi■
ce.pl lub www.leader-service.pl).
Autonaprawa | nr 3/2009
24 | Motoryzacja dziÊ
PRZEWODY NIE
KWITNÑ WIOSNÑ
Marek Piotrowski
– laureat
ubieg∏orocznej
edycji konkursu
Ma∏gorzata Kluch
Marketing manager GG Profits
MECHANIKROKU
2009
Presti˝owy tytu∏ i nagrody o ∏àcznej wartoÊci
200 000 z∏otych czekajà na zwyci´zc´ konkursu Mechanik
Roku 2009. Organizatorem konkursu jest Fota SA, przy
wsparciu firmy Castrol i innych sponsorów.
Wszyscy polscy mechanicy chcàcy
sprawdziç swoje umiej´tnoÊci fachowe
oraz wiedz´ warsztatowà, a do tego powalczyç o tytu∏ najlepszego, b´dà mieli
takà okazj´ ju˝ od 2 marca 2009 roku.
Tego dnia rozpoczyna si´ bowiem pierwszy etap tegorocznej rywalizacji o tytu∏
Mechanika Roku. B´dzie on trwaç a˝ do
30 czerwca. Mechanicy, chcàcy wziàç
w nim udzia∏, b´dà musieli najpierw si´
zarejestrowaç, wype∏niajàc odpowiedni
formularz dost´pny na stronie: www.fota.pl. Ka˝dy prawid∏owo zarejestrowany
uczestnik otrzyma login i has∏o do swojego konta, na którym b´dzie gromadzi∏
punkty za testy oraz za zakupy produktów sponsorów konkursu dokonywane
w oddzia∏ach Foty SA. Do rozwiàzania
Dotychczasowi laureaci:
Wiosenna aura nie sprzyja przewodom zap∏onowym. Gwa∏towne odwil˝e i silne opady deszczu
sà przyczynà intensywnego skraplania pary wodnej na ch∏odnych powierzchniach.
Jest to zjawisko niekorzystne
tak˝e dla innych cz´Êci uk∏adów zap∏onowych, takich jak:
kolektory, cewki i rozdzielacze.
Szczególnie cierpià przy tym
miejsca ∏àczenia koƒcówek
przewodów ze Êwiecami.
W efekcie, mimo wy˝szych
temperatur zewn´trznych, zimny rozruch silnika nie staje si´
∏atwiejszy. Dotyczy to zw∏aszcza pojazdów z du˝ymi przebiegami, eksploatowanych na
krótkich dystansach lub uruchamianych po d∏u˝szych postojach.
Dzieje si´ tak, poniewa˝ na
elektrodach i wewn´trznym izolatorze Êwiecy na skutek spalania oleju silnikowego bàdê zbyt
wielokrotnego wyboru, na którego rozwiàzanie przewidziano 45 minut. Pi´ciu
najlepszych pó∏finalistów awansuje do fina∏u konkursu, który odb´dzie si´ drugiego dnia pobytu. Wyniki fina∏u zostanà
og∏oszone podczas uroczystej kolacji.
Oprócz wyników i wr´czenia nagród w jej
programie znajdzie si´ jeszcze wiele dodatkowych niespodzianek i atrakcji.
Wszyscy uczestnicy fina∏u otrzymajà
nagrody rzeczowe ufundowane przez organizatorów konkursu: firmy Fota i Castrol, sponsorów strategicznych, którymi sà Bosch, ATE i Febi, a tak˝e sponsorów wspierajàcych: Mann-Filter i Ruville oraz technicznych: Kager i Expom
Kwidzyn.
■
Autonaprawa | nr 3/2009
przep∏ywajà bezu˝ytecznie „na
skróty”, zamiast przez przerw´
pomi´dzy elektrodami.
Dlatego nale˝y przestrzegaç
terminów wymiany wszystkich
elementów uk∏adu zap∏onowego, a w szczególnoÊci przewodów. Wiosna jest dla takiej
akcji serwisowej najodpowiedniejszà porà.
Przy wyborze nowych przewodów warto wybraç te
z rdzeniem spiralnym, poniewa˝ wykazujà wi´kszà odpornoÊç na starzenie i nadmierne
zu˝ycie. Dodatkowo, ze wzgl´du na magazynowanie energii
w rdzeniu ferrytowym, czas
przeskoku iskry wyd∏u˝a si´,
powodujàc lepszy zap∏on
!
a
w
r
t
a
j
c
mo
o
r
P
PRZEWODY
+
NIESPODZIANKA
Fot. Fota
2008: Marek Piotrowski, Mechanika Samochodowa, Zielonka
2007: Andrzej Cichoƒ, Mechanika Pojazdowa
Service AC, D´bica
2006: Adam Butowicz, Przedsi´biorstwo Wielobran˝owe Adam Butowicz, Szczecinek
2005: W∏odzimierz Wróblewski, Mechanika
Samochodowa W∏odzimierz Wróblewski, Praszka
2004: Marcin Niwiesiewicz, Niwisiewicz Jan Stacja
Kontroli Pojazdów, Oborniki Âlàskie
2002: Tomasz Twardowski, T.T. Serwis Sklep
in˝. Tomasz Twardowski, Warszawa
b´dà cztery testy – po jednym w ka˝dym
miesiàcu pierwszego etapu. Testy b´dà
si´ sk∏adaç z 30 pytaƒ po 2 punkty,
a rozwiàzywaç je b´dzie mo˝na za poÊrednictwem strony: www.fota.pl. Na
udzielenie wszystkich odpowiedzi przewidziano ka˝dorazowo 30 minut. Po
rozwiàzaniu testu uczestnicy konkursu
b´dà mogli sprawdziç, na którym miejscu w rankingu si´ znajdujà. Lista wyników aktualizowana b´dzie co najmniej
raz w miesiàcu.
Najlepszych pi´çdziesi´ciu uczestników, którzy w I etapie zgromadzà na
swoich kontach najwi´cej punktów, zarówno za testy, jak i zakupy, awansuje do
pó∏fina∏u konkursu. Informacja o tym,
kto si´ do niego zakwalifikowa∏, b´dzie
umieszczona na internetowych stronach
Foty SA. Uczestnicy zostanà te˝ poinformowani o swym sukcesie listownie.
Drugi i trzeci etap konkursu zostanà
przeprowadzone w drugiej po∏owie lipca
na terenie jednego z ekskluzywnych hoteli na Mazurach. Na uczestników czekajà wspania∏e atrakcje, wÊród nich:
udzia∏ w Wielkich Regatach Mechaników, wyÊcigi ∏odzi motorowych, pokazy
firedance i inne. Pó∏fina∏ konkursu odb´dzie si´ póênym popo∏udniem pierwszego z trzech dni pobytu. B´dzie to test
Zdobycie tytu∏u Mechanik Roku 2008, oprócz
bardzo atrakcyjnych nagród, zapewni∏o mi
wspania∏à promocj´ mojego warsztatu. Informacja o tym sukcesie dotar∏a do bardzo wielu
osób. Âwiadczy o tym liczba gratulacji, które
otrzyma∏em od klientów, kolegów i znajomych.
OczywiÊcie pochwali∏em si´ tym zwyci´stwem na
swej stronie internetowej. A z Internetu korzysta
wielu klientów, na przyk∏ad w celu ustalenia adresu lub numeru telefonu kontaktowego. Konkurs i jego rezultaty opisywa∏a te˝ wi´kszoÊç
znanych mi czasopism motoryzacyjnych.
Puchar, z którego jestem bardzo dumny, stoi
na eksponowanym miejscu w biurze mojego serwisu. Wielu klientów go zauwa˝a i – nie ma co
ukrywaç – robi on na nich du˝e wra˝enie.
Co wa˝ne, mój sukces zdopingowa∏ te˝ moich pracowników do pracy i poszerzania swoich
kwalifikacji – i to z dobrym skutkiem. Zaj´liÊmy
bowiem drugie miejsce w konkursie Najmocniejszy Serwis. MyÊl´ ˝e to wszystko jest „dro˝sze
od pieni´dzy”.
Urzàdzenia, które otrzyma∏em za wygranie
konkursu, sà bardzo pomocne w codziennej pracy. Dzi´ki przyrzàdowi FWA 4435 poszerzyliÊmy zakres us∏ug Êwiadczonych przez warsztat
o regulacj´ geometrii kó∏. Pieniàdze, które
chcia∏em przeznaczyç na zakup urzàdzenia do
obs∏ugi geometrii, zainwestowa∏em w zakup testera KTS 200. W najbli˝szym czasie chcia∏bym
zajàç si´ obs∏ugà i naprawà klimatyzacji.
Konkurs Mechanik Roku przyniós∏ bardzo
wiele pozytywnych zmian w moim ˝yciu, pracy
i warsztacie. Zach´cam wszystkich do udzia∏u
w konkursie: Naprawd´ warto, nawet jeÊli nie
wygracie!
bogatej mieszanki paliwowo-powietrznej powstaje osad,
tworzàcy w po∏àczeniu ze skroplonà parà wodnà (cz´sto te˝
mg∏à solnà) materia∏ o dobrej
przewodnoÊci elektrycznej, co
utrudnia powstanie iskry zap∏onowej. Z kolei stare, zu˝yte
przewody mogà mieç mikrop´kni´cia na ca∏ej powierzchni
izolacji. One te˝ mogà sprawiaç, ˝e impulsy zap∏onowe
i spalanie mieszanki paliwowo-powietrznej. Jest to szczególnie wa˝ne w pojazdach zasilanych gazem. Na szcz´Êcie profesjonalne warsztaty samochodowe o tym wiedzà i coraz
cz´Êciej instalujà kable naszej
rodzimej produkcji – Sentech,
bo sà „sprawdzone” i stosunkowo niedrogie w porównaniu
z konkurencyjnymi produktami zagranicznych marek.
Autonaprawa | nr 3/2009
26 | Praktyka warsztatowa | Nadwozia
Nadwozia | Praktyka warsztatowa | 27
Zjawiska tego nie da si´ wyeliminowaç, zwi´kszajàc wartoÊç przyk∏adanych
si∏ prostujàcych, na przyk∏ad przez zastosowanie drugiego dozera wspó∏pracujàcego z pierwszym wspó∏bie˝nie lub przeciwbie˝nie. Przy prostowaniu jakichkolwiek elementów konstrukcyjnych reakcje
ca∏ego naprawianego kad∏uba przenoszone sà na ram´ naprawczà za poÊrednictwem uchwytów progowych. Ich wytrzyma∏oÊç jest w tym przypadku ca∏kowicie
wystarczajàca, poniewa˝ si∏a naciàgu
i tak nie mo˝e przekraczaç wartoÊci
98 kN (10 T). Wi´ksze si∏y mogà ju˝ powodowaç rozrywanie po∏àczeƒ zgrzewanych. Jest to niedopuszczalne, poniewa˝
skutkiem ich uszkodzenia jest póêniejsze
skrzypienie samonoÊnego nadwozia podczas jazdy, a to oznacza brak wystarczajàcej sztywnoÊci szkieletu.
Blacharskie naprawy nadwozi cz. VII
Prostowanie
szkieletu kad∏uba
Toni Seidel
Najcz´Êciej wykonywane naprawy powypadkowe dotyczà skutków kolizji drogowych, przy których si∏a odkszta∏cajàca
dzia∏a w kierunku równoleg∏ym lub zwróconym pod ostrym kàtem do wzd∏u˝nej osi
symetrii nadwozia.
Gdy pojazd uczestniczy∏ w zderzeniu czo∏owym albo zosta∏ uderzony w któryÊ
z przednich naro˝ników, odkszta∏ceniom
ulegajà przede wszystkim pod∏u˝nice, ∏àczàcy je pas przedni, nadkola i b∏otniki,
a w dalszej kolejnoÊci: przegroda czo∏owa i skoÊne wsporniki ∏àczàce jà z nadkolami, s∏upki przednie (tzw. s∏upki A), sàsiadujàce z dachem belki obramowania
otworów drzwiowych oraz sam p∏at da-
chowy. Przy najpowa˝niejszych kolizjach
odkszta∏cenia mogà pojawiç si´ równie˝
w strefie progów i p∏yty pod∏ogowej. Naprawa jest wówczas raczej nieop∏acalna,
lecz pod wzgl´dem technicznym w pe∏ni
mo˝liwa. Wyst´powanie i rozmiary
wszystkich wymienionych tu odkszta∏ceƒ
muszà byç dok∏adnie zweryfikowane za
pomocà systemu pomiarowego, wed∏ug
danych okreÊlajàcych prawid∏owe usytu-
Ka˝de, nieznaczne
nawet odkszta∏cenie
zewn´trzne oznacza
koniecznoÊç
wykonania
pomiarów ca∏ego
nadwozia
Autonaprawa | nr 3/2009
Zasady prostowania pod∏u˝nic
W nowoczesnych konstrukcjach nadwozi przednie b∏otniki nie pe∏nià funkcji
noÊnej i do szkieletu kad∏uba mocowane
sà Êrubami. Dlatego przed rozpocz´ciem
w∏aÊciwej naprawy nale˝y je zdemontowaç. Niezale˝nie od skali zaistnia∏ych
uszkodzeƒ prostowanie cz´Êci noÊnych zaczynamy od pod∏u˝nic. Organoleptyczna
kontrola skutków zderzenia naro˝nego
mo˝e sugerowaç, ˝e odkszta∏ceniu uleg∏a tylko jedna z pod∏u˝nic, lecz wyniki
pomiarów zwykle temu przeczà.
Obie pod∏u˝nice sà bowiem sztywno
zwiàzane ze sobà poprzecznà belkà
przedniego pasa, przez którà si∏y odkszta∏cajàce przenoszà si´ bezpoÊrednio. Dlatego belk´ t´ nale˝y od∏àczyç,
a dopiero potem przystàpiç do prostowania ka˝dej z pod∏u˝nic osobno. Dotyczy to tak˝e przypadków uderzenia
w Êrodkowà cz´Êç przedniego pasa, czyli w kierunku zgodnym ze wzd∏u˝nà osià
symetrii pojazdu, powodujàcego symetryczne (na pozór) odkszta∏cenie obydwu pod∏u˝nic. Zalecane w niektórych
podr´cznikach prostowanie centralne,
z symetrycznym zamocowaniem do pod∏u˝nic obu koƒców ∏aƒcucha rozdzielonych rozpórkà, nie daje w praktyce spodziewanych efektów, gdy˝ takie przy∏o˝enie si∏ nie zapewnia wyprostowania
odkszta∏conej belki poprzecznej, a tym
samym te˝ powrotu pod∏u˝nic do ich
prawid∏owej pozycji (pozostajà one nadal Êciàgni´te koƒcami do Êrodka).
Fot. C.T.S.
Prezes C.T.S. sp. z o.o.
Fot. C.T.S.
owanie punktów kontrolnych. KolejnoÊç
wykonywania prac naprawczych musi
byç zgodna z przedstawionà tu sekwencjà
powstawania odkszta∏ceƒ.
Stosowanie si∏y prostujàcej
Przed rozpocz´ciem prostowania ustalamy na podstawie wskazaƒ systemu pomiarowego kàt ustawienia dozera
wzgl´dem ramy naprawczej i zak∏adamy
∏aƒcuch ∏àczàcy dozer z odpowiednim
uchwytem przytwierdzonym do prostowanego elementu. Uchwyty dobieramy
w ten sposób, by ich szcz´ki lub p∏yty
oporowe mia∏y mo˝liwie najwi´kszà powierzchni´ kontaktu z blachà, co zapobiega wyrywaniu jej fragmentów. Bieg
∏aƒcucha zgodny jest z kierunkiem dzia∏ania si∏y prostujàcej.
Po rozpocz´ciu naciàgu na monitorze
elektronicznego systemu pomiarowego
widzimy, czy wst´pnie obrany kierunek
si∏y zosta∏ ustalony prawid∏owo i czy prostowanie przynosi po˝àdane efekty.
Wskazujà to wektory oznaczajàce kierunek optymalny dla danego odkszta∏cenia,
a tak˝e wartoÊci liczbowe odchy∏ek wymiarowych wyÊwietlane obok poszczególnych punktów kontrolnych. W przypadku
nieprawid∏owoÊci przerywamy ciàgni´cie
i korygujemy ustawienia. JeÊli wykonywana operacja przebiega w∏aÊciwie,
mo˝na jà prowadziç dalej w sposób ciàg∏y a˝ do uzyskania prawid∏owej pozycji
punktów kontrolnych. Potem, nie zmieniajàc kierunku si∏y, przeciàga si´ dodatkowo prostowany element o ok. 3 mm poza jego skrajny punkt kontrolny. Pozwala
to wyeliminowaç skutki spr´˝ystoÊci
Prostowanie pod∏u˝nicy rozpoczynamy od
zamocowania odpowiedniego zaczepu (u góry)
i wst´pnego ustawienia kierunku przyk∏adanej
si∏y (z prawej)
¸aƒcuch po lekkim napr´˝eniu spinamy
klamrà (z lewej) i zabezpieczamy dodatkowà
linkà (u góry)
Prostowany element nale˝y klepaç m∏otkiem
dla usuni´cia napr´˝eƒ wewn´trznych blachy,
a na koniec zablokowaç nastawnymi
podpórkami
blach. Na koniec, gdy pod∏u˝nica znajduje si´ w tym po∏o˝eniu, a ∏aƒcuch ciàgnàcy jest wcià˝ napi´ty, neutralizuje si´ wewn´trzne napr´˝enia materia∏u uderzeniami m∏otka. Potem nale˝y zluzowaç
naciàg i ponownie sprawdziç po∏o˝enie
punktów kontrolnych. JeÊli nie jest prawid∏owe, stosujemy odpowiednia korekt´
wed∏ug wskazaƒ systemu pomiarowego.
Przy u˝yciu mechanicznego systemu
pomiarowego czas naprawy musi byç
d∏u˝szy o 40-50%, poniewa˝ nie mo˝na
przemieszczeƒ punktów kontrolowaç
na bie˝àco. Ciàgni´cie rozpoczynamy
w kierunku wyznaczonym tylko orientacyjnie, wi´c pierwszy jego niewielki etap
ma charakter próbny. Po zmierzeniu jego efektów korygujemy ustawienie dozera i nadal prowadzimy prac´ niewielkimi etapami. Po ka˝dym pomiarze musimy odsunàç czujk´ od punktu o 4-5 cm,
co pozwala ustalaç z grubsza kierunek
i skal´ zachodzàcych przemieszczeƒ.
Po zakoƒczeniu prostowania pod∏u˝nica, której blachy uleg∏y podczas kolizji
ostrym za∏amaniom, wymaga co najmniej cz´Êciowej wymiany. Element bez
tego rodzaju uszkodzeƒ blokujemy w prawid∏owej pozycji za pomocà specjalnych
podpórek ∏àczàcych go z ramà urzàdzenia naprawczego i przest´pujemy do prostowania innych cz´Êci szkieletu. Cdn.
Autonaprawa | nr 3/2009
28 | Praktyka warsztatowa | Wyposa˝enie
Wyposa˝enie | Praktyka warsztatowa | 29
natywny sposób wykonania us∏ugi. Czy
zdà˝y si´ z tym wszystkim w trakcie
owych 20 minut, nawet przy bardzo
„kompromisowym” potraktowaniu jakoÊci?
Spróbujmy jednak bardziej krytycznie przyjrzeç si´ wspomnianej na wst´pie analogii mi´dzy sezonowà wymianà
opon a odÊnie˝aniem dróg. To prawda,
˝e w obu wypadkach termin wykonania
pracy zale˝y od obiektywnych czynników klimatycznych. Nie ma co zabieraç
si´ do usuwania Êniegu, zanim on spadnie, czy jednak do zmiany ogumienia
mo˝na przyst´powaç dopiero po wiosennym ociepleniu? Otó˝ niekoniecznie.
Coraz wi´cej u˝ytkowników samochodów decyduje si´ na ich wyposa˝anie
w dwa zestawy kompletnych kó∏: zimowy
i letni. G∏ównà tego przyczynà jest w∏aÊnie ch´ç unikni´cia sezonowych kolejek
w serwisach i mo˝liwoÊç szybkiego reagowania na nag∏e zmiany klimatyczne.
Tak to wyglàda przy rozwa˝aniu zakupu
drugiego kompletu felg. Póêniej praktyka
okazuje si´ jednak mniej korzystna. Problemem dla wielu w∏aÊcicieli pojazdów
jest ju˝ samo przechowywanie kó∏ nieu˝ywanych, a tak˝e mozolne operowanie
r´cznym podnoÊnikiem i amatorskim kluczem. CiÊnienie w oponach le˝akujàcych
przez par´ miesi´cy te˝ zwykle jest niewystarczajàce, a jego uzupe∏nienie wy-
Rosnàca popularnoÊç sezonowej zmiany ogumienia
zwi´ksza popyt na us∏ugi oponiarskich serwisów, lecz
stwarza im tak˝e organizacyjno-techniczne problemy
wymagajàce optymalnego rozwiàzania.
SezonowoÊç w wolnorynkowym biznesie
nie jest zjawiskiem wyjàtkowym ani te˝
niepo˝àdanym. Przeciwnie: bywa nawet
celowo wzmacniana przez reklamowe
kampanie, by dostarczyç klientom pretekstów do dodatkowych zakupów, lecz
sprzedawane w ten sposób sezonowe towary przygotowuje si´ zwykle na wiele
miesi´cy wczeÊniej, bez nadmiernego
poÊpiechu. W serwisach ogumienia wyglàda to niestety inaczej, czyli podobnie
jak ze sma˝eniem pàczków na ostatki
G∏ówny sprz´t mo˝e pracowaç bez sezonowych „szczytów”
Autonaprawa | nr 3/2009
lub z odÊnie˝aniem dróg, gdzie roboty
na zapas sensownie wykonaç nie mo˝na.
Jesienià pierwszy Ênieg lub przymrozek sprawia, ˝e natychmiast ustawiajà
si´ kolejki klientów do wymiany opon.
Analogiczny szczyt wiosenny przebiega∏
do tej pory ∏agodniej, lecz ostatnio wyraênie si´ spi´trza, gdy˝ ró˝ni eksperci
za poÊrednictwem wszelkich dost´pnych
mediów zach´cajà kierowców do pilnego
Êledzenia termometrów i obliczania
Êrednich temperatur dobowych.
Jak wykorzystaç to zjawisko z po˝ytkiem dla w∏asnego warsztatu? Pomys∏y
w tej kwestii pojawiajà si´ ró˝ne. Najprostszy i najtaƒszy to wyd∏u˝enie czasu
pracy personelu us∏ugowej placówki, ale
ma on swoje nieprzekraczalne granice
przydatnoÊci. W serwisach prowadzàcych jakàÊ dodatkowà dzia∏alnoÊç
(np. myjnia, wymiana oleju itp.) mo˝na
jà okresowo zawiesiç na zasadzie has∏a
„ca∏a za∏oga na pok∏ad!”, lecz nie
wszyscy klienci przyjmujà to ze zrozumieniem.
Felgi po sezonie wymagajà przewa˝nie prostowania...
... a estetyczny wyglàd przywraca im dopiero naprawa lakiernicza
maga dojazdu do stacji benzynowej. Profesjonalne usuni´cie powa˝niejszych usterek felg, opon, zaworów odk∏ada si´ w takich sytuacjach do czasu zakoƒczenia
szczytu w serwisach us∏ugowych.
Opisane k∏opoty serwisów ogumienia i ich klientów da∏yby si´ wyeliminowaç lub znacznie z∏agodziç, gdyby
z dwóch sezonowych kompletów danego pojazdu jeden znajdowa∏ si´ w eksploatacji, a drugi w serwisowej przechowalni. Na ich zamian´ starcza∏oby
nawet 5 minut, poniewa˝ w tym zak∏adanym by∏oby ju˝ spokojnie zrobione,
co trzeba, ∏àcznie z odnowionym wyglàdem zewn´trznym.
■
Fot. Oponex, archiwum
Czas wymiany kompletnych
kó∏ zale˝y g∏ównie
od szybkoÊci podnoÊnika
Cz´Êç pracodawców próbuje uporaç
si´ z problemem modnà ostatnio metodà
elastycznego zatrudnienia. W zwiàzku
z tym ju˝ w styczniu zacz´∏y pojawiaç
si´ og∏oszenia poszukujàce pracowników na czas wiosennego sezonu. Ma to
jednak sens tylko wtedy, gdy wraz z liczebnoÊcià personelu daje si´ zwi´kszyç
liczba lub stopieƒ wykorzystania stanowisk obs∏ugowych. Bardziej rentowny od
takich przedsi´wzi´ç okazuje si´ zwykle
zakup nowoczeÊniejszego, bardziej wydajnego sprz´tu, poniewa˝ taka inwestycja przek∏ada si´ bezpoÊrednio na krótszy czas obs∏ugi jednego klienta, czyli
na wi´kszà liczb´ pojazdów obs∏u˝onych
podczas sezonowego szczytu. Dodatkowo daje to mo˝liwoÊç pewnej obni˝ki
jednostkowych cen i stosowania atrakcyjnych dzia∏aƒ reklamowych w rodzaju:
jeden samochód w 20 minut!
Niestety wszystkie te rozwiàzania
majà jednà wspólnà, skrz´tnie zatajanà
wad´: zwi´kszenie wydajnoÊci odbywa
si´ w nich kosztem obni˝enia jakoÊci wykonywanych us∏ug, a tym samym – spadku ogólnego zadowolenia klientów. Pracownik przem´czony, pracujàcy w poÊpiechu, a tym bardziej doraênie zatrudniany – rzadko odznacza si´ pe∏nà profesjonalnà sprawnoÊcià. Twierdzenie, ˝e
nowoczesne, zautomatyzowane urzàdzenia odpowiednià jakoÊç wymuszajà same, jest w tym wypadku tylko abstrakcyjnym sloganem. By∏oby prawdziwe,
gdyby chodzi∏o o monta˝ fabrycznie nowych opon na fabrycznie nowych felgach. Praktyka jest jednak ra˝àco odmienna. Przy powszechnie znanym stanie naszych dróg ko∏o po zimowym sezonie wymaga nie tylko standardowego cyklu prac monta˝owych i ponownego wywa˝enia, lecz dodatkowo naprawy
uszkodzonej felgi, kontroli i ewentualnej
wymiany zaworu. Opony letnie, które
kierowca przywozi ze sobà, te˝ cz´sto
nie nadajà si´ do dalszej eksploatacji,
wi´c trzeba szybko znaleêç jakiÊ alter-
Fot. Cartec, Tip Topol
Wiosenna wymiana opon
Autonaprawa | nr 3/2009
30 | Techniczne podstawy zawodu
Techniczne podstawy zawodu | 31
Usterki systemu
common rail
zasobnik common rail
wtryskiwacz
intercooler
pompa wysokiego
ciÊnienia
centralny sterownik
uk∏ad
recyrkulacji
spalin
pompa podajàca
zbiornik paliwa
czujnik pozycji i pr´dkoÊci
wa∏u korbowego
akumulator
U˝ytkownik samochodu oddaje go do warsztatu,
gdy zauwa˝a spadek mocy i momentu obrotowego
silnika, a tak˝e k∏opoty podczas rozruchu. Niech´tnie
w takich wypadkach przyjmuje do wiadomoÊci,
˝e wybra∏ niew∏aÊciwy adres.
Wspó∏czesny kierowca samochodu osobowego rzadko orientuje si´ w technicznych szczegó∏ach zastosowanych w nim
rozwiàzaƒ. Zwykle wystarcza mu wiedzieç, czy do baku ma wlewaç benzyn´,
czy te˝ olej nap´dowy. Zakresy us∏ug dost´pnych w konkretnych, zw∏aszcza niezale˝nych, warsztatach sà jednak znacznie bardziej zró˝nicowane i okreÊlane
niekiedy zbyt rygorystycznie. Jasne, ˝e
z silnikiem wyposa˝onym w elektroniczny system zarzàdzania rzeczywiÊcie niewiele mo˝na zrobiç bez diagnoskopu
z odpowiednim oprogramowaniem, ale
ju˝ przesadà wydaje si´ odsy∏anie
wszystkich klientów majàcych problemy
z wtryskiem common rail do wàsko wyspecjalizowanych serwisów.
Usterki uk∏adów wtryskowych, niezale˝nie od ich konstrukcji uk∏adu, wywo∏ujà charakterystyczne objawy, dajàce si´ obserwowaç organoleptycznie lub
za pomocà standardowych przyrzàdów
diagnostycznych. Do takich objawów
nale˝à, poza ju˝ wymienionymi na wst´pie: nieprawid∏owa praca na biegu ja∏owym, brak p∏ynnoÊci przy zmianach obcià˝enia i pr´dkoÊci obrotowej silnika,
nadmierne zu˝ycie paliwa i nieprawid∏owy sk∏ad spalin.
Fot. Bosch
turbospr´˝arka
Cz´Êci elektroniczne i elektryczne
Uniwersalne urzàdzenie wyposa˝one
w funkcj´ odczytu oraz interpretacji kodów usterek, a tak˝e w baz´ danych dla
kontrolowanego modelu i wersji, dostarczyç mo˝e tylko informacji doÊç ogólnych, lecz za to wyraênie wyznaczajàcych obszar ewentualnych dalszych poszukiwaƒ. Istniejà bowiem ró˝ne, na
ogó∏ doÊç proste, mo˝liwoÊci uÊciÊlenia
tak sformu∏owanej diagnozy.
Do najcz´Êciej wykazywanych przyczyn niesprawnoÊci systemu wtryskowego nale˝à problemy z okreÊlonymi wtryskiwaczami oraz niew∏aÊciwe, zwykle
zbyt niskie, ciÊnienie we wspólnym kolektorze. Teoretyczna wiedza na temat
uk∏adów common rail mo˝e dzia∏aç
w takich wypadkach parali˝ujàco. Jak
bez specjalistycznej aparatury skontrolowaç prawid∏owoÊç pracy wtryskiwacza
uruchamianego elektrycznie, wykonujàcego w u∏amku sekundy ca∏à sekwencj´
wtrysków? Jak sprawdziç przepustowoÊç
jego dysz, jeÊli ich otwory majà wymiary
mniejsze od ludzkiego w∏osa? Wiadomo
te˝, ˝e trudno w warunkach standardowego warsztatu mierzyç ciÊnienia, których wartoÊci z regu∏y przekraczajà dziÊ
1000 barów. Czy jednak w ka˝dym wypadku jest to bezwzgl´dnie potrzebne do
usuni´cia awarii?
Zaczàç trzeba od eliminacji najprostszych z potencjalnych przyczyn,
czyli sprawdzenia, oczyszczenia lub wymiany przewodów i styków (po∏àczeƒ)
elektrycznych na liniach przekazujàcych impulsy sterujàce do wszystkich
czujników i urzàdzeƒ wykonawczych
systemu wtryskowego.
Wtryskiwacze CR:
z lewej – elektromagnetyczne,
z prawej – piezoelektryczny
poziom paliwa we wszystkich próbówkach Êwiadczy o prawid∏owym dzia∏aniu
mechanizmów wtryskowych. Przyczynà
wadliwego wtrysku mo˝e byç jedynie
zmniejszona dro˝noÊç rozpylacza, co
oznacza koniecznoÊç oczyszczenia lub
wymiany wadliwej cz´Êci. Gdy poziom
paliwa w jednej próbówce ró˝ni si´ wy-
raênie od pozosta∏ych, mamy do czynienia z mechanicznà lub elektrycznà
usterkà wtryskiwacza.
NiesprawnoÊci obwodów elektrycznych mogà byç identyfikowane nawet
multimetrem, byle zgodnie z nast´pujàcymi zasadami. Najpierw sprawdza si´,
czy ze sterownika mikroprocesorowego
Wygraj jednà z trzech wkr´tarek kàtowych GWI 10,8V-LI firmy Bosch.
Nagrody te przeÊlemy Czytelnikom, którzy zakreÊlà trafne propozycje odpowiedzi na pytania 1, 2, 3 i 4 oraz najlepiej odpowiedzà na pytanie 5. Nie znasz
niektórych odpowiedzi lub nie jesteÊ ich pewien? Przeczytaj artyku∏ „Diagnozowanie klimatyzacji automatycznych” zamieszczony w tym numerze naszego
miesi´cznika. Nast´pnie wype∏nij formularz, wytnij go wed∏ug zaznaczonych linii i wyÊlij do redakcji (pocztà, faksem 071 343 35 41 lub mailem ze strony
www.technotransfer.pl) w terminie do 25.03.2009 r. Przy jednakowej liczbie uzyskanych punktów preferowane b´dà odpowiedzi na oryginalnych kuponach lub
opatrzone numerem prenumeraty.
W poprzednim konkursie cyfrowy aparat fotograficzny LUMIX ufundowany przez firm´ GG Profits przyznaliÊmy Agnieszce Osiej z Krapkowic, a zestawy
firmowych upominków otrzymajà: Justyna Skalik z Cz´stochowy, Tadeusz Jacyna-Onyszkiewicz z Poznania i Zdzis∏aw Jurek z Miechowa. Gratulujemy!
✁
PYTANIA KONKURSOWE
1. Czym ró˝ni si´ g∏ównie klimatyzacja automatyczna od manualnej?
❏ a. rodzajem czynnika roboczego
❏ c. zakresem temperatur
❏ b. sterowaniem procesorem
❏ d. samoczynnà dezynfekcjà
Prosimy
przes∏aç pocztà
lub faksem:
071 343 35 41
2. Automatyczne osuszanie powietrza wymaga wspó∏pracy klimatyzacji z:
❏ a. systemem grzewczym
❏ c. wentylatorem ch∏odnicy
❏ b. czujnikiem deszczu
❏ d. sterownikiem silnika
3. W trakcie wymiany czynnika ch∏odniczego w automatycznej klimatyzacji powinien byç wy∏àczony:
❏ a. immobiliser
❏ c. zap∏on
❏ b. akumulator
❏ d. system grzewczy
4. Kiedy nale˝y wykasowaç pami´ç b∏´dów sterownika klimatyzacji?
❏ a. po wymianie czynnika roboczego
❏ b. po wymianie filtra kabinowego
❏ c. po usuni´ciu zapisanych usterek
❏ d. na koniec procedury diagnostycznej
5. Do czego s∏u˝y przy diagnozowaniu i serwisowaniu klimatyzacji oprogramowanie ESI[tronic]?
...........................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................
Weryfikacja wtryskiwaczy
W systemach wtryskowych common rail
stosuje si´ wtryskiwacze uruchamiane

KONKURS BOSCH!
Fot. Bosch
czujnik ciÊnienia paliwa
elektromagnetycznie lub piezoelektrycznie. W obu wypadkach otwieranie zaworu
wtryskowego jest wspomagane ciÊnieniem
paliwa, co sprawia, ˝e po ka˝dym wtrysku
ma∏a dawka paliwa u˝yta „do celów hydraulicznych” wraca przewodem nadmiarowym do zbiornika. Inaczej ma si´ to
w przypadku najnowoczeÊniejszych,
piezoelektrycznych wtryskiwaczy bezpoÊredniego dzia∏ania, ale one nie trafiajà jeszcze do warsztatów naprawczych.
JeÊli od wszystkich wtryskiwaczy
od∏àczy si´ przewody nadmiarowe i zastàpi je krótkimi rurkami odprowadzajàcymi nadmiar paliwa do oddzielnych
próbówek, to po parominutowej pracy
silnika mo˝na uzyskaç pewne cenne
wskazówki diagnostyczne. Identyczny
Autonaprawa
...........................................................................................................................................................................................
pl. Nowy Targ 28/16
Imi´ i nazwisko uczestnika konkursu ...................................................................................................................................
50-141 Wroc∏aw
Dok∏adny adres ...................................................................................................................................................................
Telefon ........................................ e-mail ............................................................................................................................
Autonaprawa | nr 3/2009
Wyra˝am zgod´ na przetwarzanie moich danych osobowych dla potrzeb niezb´dnych do przeprowadzenia niniejszego konkursu (ustawa z 29.08.1997 o ochronie danych osobowych)
32 | Techniczne podstawy zawodu
Odczyt pami´ci b∏´dów centralnego sterownika
Przewody wysokiego
ciÊnienia nale˝y wymieniaç
po ka˝dym demonta˝u,
nie wolno ich zamieniaç
miejscami, prostowaç
ani zginaç
docierajà impulsy elektryczne do wtryskiwacza zapisanego w pami´ci b∏´dów
i uzyskujàcego negatywne wyniki opisanego wy˝ej testu. JeÊli tak, wtryskiwacz
wymaga wymiany lub oczyszczenia
w specjalistycznym urzàdzeniu w ramach us∏ugi zewn´trznej. JeÊli nie (mimo prawid∏owych po∏àczeƒ elektrycznych) – naprawa wykracza poza techniczne mo˝liwoÊci warsztatu.
Spadki ciÊnienia
Niedostatek ciÊnienia paliwa w g∏ównym zasobniku systemu common rail zapisany w pami´ci sterownika i odczytany
przez diagnoskop mo˝e wynikaç z przyczyn pozornych lub rzeczywistych.
Pierwsze wià˝à si´ z regu∏y z niesprawnoÊcià czujnika ciÊnienia albo z przerwà
bàdê zwarciem w jego obwodzie elektrycznym, co mo˝na ∏atwo zweryfiko-
waç za pomocà multimetru i prostych
warsztatowych prób. Drugie majà charakter wy∏àcznie mechaniczny i polegajà na niewydolnoÊci pompy lub nieszczelnoÊci wysokociÊnieniowej cz´Êci
uk∏adu.
Zewn´trzne wycieki paliwa sà bardzo
∏atwe do zauwa˝enia i zlokalizowania.
Wyst´pujà z regu∏y na po∏àczeniach
przewodów wysokociÊnieniowych i sà
skutkiem b∏´dnego ich monta˝u. Obowiàzuje tu bezwzgl´dnie zasada nakazujàca wymian´ przewodu wysokociÊnieniowego (mi´dzy zasobnikiem a wtryskiwaczem lub pompà) po ka˝dym jego
zdemontowaniu.
Przecieki wewn´trzne mogà byç powodowane nieszczelnoÊcià zaworu regulacyjnego, co ujawnia si´ po zdemontowaniu jego przewodu powrotnego, albo
nieszczelnoÊcià (niedomykaniem si´)
wtryskiwacza, co daje si´ zauwa˝yç natychmiast przy opisanej ju˝ próbie
z próbówkami i powoduje te˝ niekiedy
zwi´kszone zadymienie spalin.
NiewydolnoÊç pompy wysokiego ciÊnienia sprawia, ˝e zawór regulacyjny
w ogóle si´ nie otwiera, a przyczyny tego le˝eç mogà zarówno w wadliwym zasilaniu elektrycznym, jak i w rozmaitych
usterkach wewn´trznych niepodlegajàcych warsztatowej naprawie.
■
KONKURS
✁
Do wygrania:
3 wkrętarki kątowe
GWI 10,8V-LI
Preparaty chemiczne
dla motoryzacji
W zamieszczonym na sàsiednich stronach tabelarycznym
przeglàdzie znalaz∏y si´ oferty dystrybutorów motoryzacyjnych Êrodków chemicznych dost´pnych na polskim rynku.
Dotyczà one preparatów o bardzo ró˝nym przeznaczeniu,
wi´c podzielone zosta∏y na kilka kategorii.
Ârodki do konserwacji
i piel´gnacji lakieru
Nie zaliczajà si´ do niech produkty s∏u˝àce po prostu do mycia nadwozi, gdy˝
dla nich przewidziana zosta∏a odr´bna
kategoria. Tu chodzi przede wszystkim
o woski do tworzenia dodatkowych pow∏ok ochronnych i uszczelniajàcych,
a tak˝e o materia∏y polerskie do renowacji lakierów zmatowia∏ych.
Fot. Delphi
Zestaw do diagnozowania systemów common rail
Preparaty chemiczne | Praktyka warsztatowa | 33
Ârodki do piel´gnacji
wn´trz pojazdów
Ich rodzaj jest zró˝nicowany podobnie
jak struktura wystroju przedzia∏ów
i kabin pasa˝erskich. Mamy wi´c w tej
grupie zarówno substancje przeznaczone do czyszczenia i odnawiania materia∏ów tapicerskich (tekstylnych, skórzanych i syntetycznych), jak i elementów wykonanych z tworzyw sztucznych
(twardych lub elastycznych), a tak˝e
z metalu i gumy.
Ârodki specjalne
dla myjni automatycznych
Grup´ t´ tworzà szampony i pianki myjàce oraz preparaty do usuwania szczególnie uporczywych zanieczyszczeƒ (owady,
smo∏y, smary itp.). Niektóre szampony
zawierajà Êrodki konserwujàce lakier.
Preparaty do dezynfekcji
klimatyzatorów
To zwykle substancje bakteriobójcze
i grzybobójcze (z domieszkà zapachowych), dostarczane w pojemnikach
aerozolowych ze specjalnymi aplikatorami.
P∏yny do mycia szyb
Dostarczane sà w postaci gotowej do
u˝ycia lub w koncentratach rozcieƒczanych wodà; z przeznaczeniem do samochodowych spryskiwaczy lub (w wykonaniach z rozpylaczem) do r´cznego mycia szyb silnie zabrudzonych.
Preparaty zapachowe
i odÊwie˝ajàce powietrze
Wykonuje si´ je w postaci aerozoli, flakoników z parujàcà zawartoÊcià lub
ozdobnych tekturowych p∏ytek, nasàczanych substancjami aktywnymi.
Preparaty techniczne
Tà wspólnà nazwà okreÊliç mo˝na p∏yny
hamulcowe i ch∏odnicze, dodatki uszlachetniajàce do paliw i olejów, preparaty
stosowane przez mechaników i elektryków samochodowych (np. do usuwania
korozji z po∏àczeƒ Êrubowych i wciskowych, u∏atwiania demonta˝u lub monta˝u
elementów, ochrony cz´Êci wra˝liwych na
dzia∏anie czynników atmosferycznych),
a tak˝e smary specjalne wytwarzane na
bazie parafiny, silikonu, teflonu lub substancji sta∏ych, minimalizujàcych tarcie
pomi´dzy elementami wspó∏pracujàcymi
sporadycznie. Wi´kszoÊç tego rodzaju
produktów podlega zobiektywizowanym
(paƒstwowym bàdê mi´dzynarodowym)
normom i klasyfikacjom. Szczegó∏owe zasady ich dzia∏ania i stosowania (wy∏àcznie
przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach, przy zachowaniu stosownych zasad
bezpieczeƒstwa i higieny pracy) wymagajà dok∏adniejszych opisów w oddzielnych,
bardziej obszernych publikacjach.
■
Autonaprawa | nr 3/2009
Action SA
Zamienie, ul. Dawidowska 10, 02-800 Warszawa, tel. 022 332 16 00, www.activejet.pl
AD Polska
al. Krakowska 47, 39-200 D´bica, tel. 014 680 88 53, faks 014 680 88 82, www.adpolska.com.pl
Amtra Ltd.
ul. Schonów 3, 41-200 Sosnowiec, tel./faks 032 294 41 00, www.amtra.com.pl
Aripol sp. z o.o.
ul. Che∏m˝yƒska 5, 04-247 Warszawa, tel. 022 879 92 81, tel./faks 022 879 78 13, www.aripol.com.pl
Autoland
ul. Ogrodowa 37, 00-873 Warszawa, tel./faks 032 472 25 31, www.autoland.pl
Boll Agencja Handlowa
ul. Chemiczna 3, 66-713 Zielona Góra, tel. 068 451 99 99, faks 068 451 99 00, www.boll.com.pl
Boryszew ERG SA
ul. 15 Sierpnia 106, 96-500 Sochaczew, tel. 046 863 02 01, faks 046 863 00 96, www.boryszewerg.com.pl
Chema
ul. Pa∏acowa 41,42,53 Olesin, 05-311 D´be Wielkie, tel. 025 757 78 72, www.chema.com.pl
CIH Ultra Chemicals
ul. Szarotkowa 87, 60-175 Poznaƒ, tel. 061 867 89 90, www.cih.com.pl
Den Braven East sp. z o.o.
Wysogotowo, ul. Bukowska 11a, 62-081 Przeêmierowo, tel. 061 896 17 40, www.denbraven.pl
Edpol PHU
ul. Warszawska 79, 42-200 Cz´stochowa, tel./faks 034 361 30 15
Eurol-Chem PPH sp. z o.o.
ul. Zglenickiego 46 B, 09-411 P∏ock, tel. 024 365 55 51, faks 024 365 55 68
ExxonMobil Poland sp. z o.o.
ul. Chmielna 85/87, 00-805 Warszawa, tel. 022 586 18 00, faks 022 620 16 61, www.exxonmobil.com
Fota SA
ul. Stryjska 24, 81-506 Gdynia, tel. 058 690 66 29, faks 058 690 66 00, www.fota.pl
Fuchs-Oil Corporation sp. z o.o.
ul. Kujawska 102, 44-101 Gliwice, tel. 032 401 22 00, faks 032 401 22 55, www.fuchs-oil.pl
Helios Polska sp. z o.o.
ul. Przeskok 43, 63-400 Ostrów Wlkp., tel./faks 062 735 29 66, www.heliospolska.pl
Inter-Auto-Technika sp. z o.o.
ul. Sienkiewicza 15/13, 06-500 M∏awa, tel./faks 023 654 26 49, www.inter-auto-technika.com.pl
Inter Cars SA
www.intercars.com.pl
ul. Gdaƒska 15, Czàstków Mazowiecki, 05-152 Czosnów, tel. 022 714 10 00, faks 022 714 10 01
J.R. Motor Services G.B. sp. z o.o.
ul. Tadeusza Wendy 15, 81-351 Gdynia, tel. 058 661 25 87, faks 058 620 75 20, www.jrmotorservices.co.uk
Kärcher sp. z o.o.
31-346 Kraków, ul. Stawowa 140, infolinia 0801 811 234, faks 012 6397 123, www.karcher.pl
Kemetyl Polska sp. z o.o.
AL. Jerozolimskie 162, 02-342 Warszawa, tel. 022 822 53 90, www.kemetyl.com
Kleen-Flo Europe sp. z o.o.
ul. Kuênicy Ko∏∏àtajowskiej 13, 31-234 Kraków, tel. 012 415 01 71, www.kleenflo.pl
Liqui Moly Polska sp. z o.o.
ul. Cybernetyki 7b, 02-677 Warszawa, tel. 022 331 03 08, www.liqui-moly.pl
M&St sp. z o.o.
ul. Reymonta 44, 01-842 Warszawa, tel. 022 663 12 09, faks 022 864 54 89, www.m-st.com.pl
Melle sp. z o. o.
Stary Staw 9, 63-400 Ostrów Wlkp., tel. 062 735 16 00, www.k2.com.pl
Motip Dupli Polska sp. z o.o.
Psary, ul. G∏owna 27, 51-180 Wroc∏aw, tel. 071 387 88 84, faks 071 387 87 24, www.motipdupli.pl
Novol sp. z o.o.
ul. ˚abikowska 7/9, 62-052 Komorniki, tel. 061 810 98 00, faks 061 810 98 09, www.novol.pl
Organika Car SA
ul. Ciasna 21a, 93-531 ¸ódê, tel. 042 682 53 54, www.organika.com.pl
Autonaprawa | nr 3/2009
● ● ● ● ● ●
● ● ● ●
● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
● ● ● ● ●
● ● ● ● ● ●
● ● ● ● ●
● ●
●
● ● ● ●
● ● ●
●
● ● ● ●
● ● ●
●
● ● ●
● ● ●
●
● ● ●
● ● ●
● ●
● ● ●
●
●
● ● ● ●
●
●
● ● ●
● ●
● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
● ● ● ● ● ● ●
Orlen-Oil sp. z o.o.
ul. Armii Krajowej 19, 30-150 Kraków, tel. 012 665 55 00, faks 012 665 55 01, www.orlen-oil.pl
Parys sp. z o.o., PPH
ul. L. Herc 3, 20-328 Lublin, tel. 081 441 51 91, www.parys.pl
Petronas Lubricants Poland
Rynek G∏ówny 27, 31-010 Kraków, tel. 012 423 09 90, faks 012 423 09 78, www.flpoland.pl
Seewax-Moto sp. z o.o.
ul. Ogrodnicza 5, 05-070 Sulejówek, tel. 022 783 25 03, www.seewax.pl
Semicon sp. z o.o.
ul. Zwoleƒska 43, 04-761 Warszawa, tel. 022 615 73 71, faks 022 615 73 75, www.semicon.com.pl
Shell Polska sp. z o.o.
ul. Bitwy Warszawskiej 1921 r. nr 7a, 02-366 Warszawa, tel. 022 570 00 00, faks 022 570 00 01, www.shell.com.pl
Skabagis PHU
ul. Dzwonkowa 140, 43-382 Bielsko-Bia∏a, tel. 033 818 46 63, faks 033 818 46 65, www.skabagis.com.pl
Soko International
ul. Parzniewska 2, 05-800 Pruszków k. Warszawy, tel. 022 758 60 74, faks 022 758 84 42, www.soko.pl
Statoil Lubricants Technologies sp. z o.o.
ul. Bociana 6, 31-231 Kraków, tel. 012 415 70 00, faks 012 415 71 00, www.statoil.pl
Synpeko SJ, Zak∏ad Syntezy Organicznej
www.synpeko.pl
ul. Stawowa 75-77, 55-002 Dobrzykowice Wroc∏awskie, tel. 071 318 52 34, faks 071 318 52 34 w. 26
Tenzi sp. z o.o.
Skarbimierzyce 22, 72-002 Do∏uje, tel. 091 311 97 71-75, www.tenzi.pl
Total Polska sp. z o.o.
al. Jana Paw∏a II 80, 00-175 Warszawa, tel. 022 435 14 00, faks 022 435 14 01, www.totalpolska.pl
Valvoline Polska, Ashland Poland sp. z o.o.
ul. Jutrzenki 75, 02-230 Warszawa, tel. 022 334 40 50, faks 022 334 40 60, www.valvoline.pl
Variant SA
ul. Czerwiƒskiego 3, 31-319 Kraków, tel. 012 636 99 44, faks 012 637 26 78, www.variant.pl
Würth Polska sp. z o.o.
ul. P∏ochociƒska 33, 03-044 Warszawa, tel. 022 520 20 00, faks 022 520 20 01, www.wurth.pl
● ● ●
● ● ● ● ●
● ● ● ● ● ●
Inne
Ârodki ochronno-smarujàce
Ârodki chemiczne dla elektryków
Ârodki chemiczne dla mechaników
Dodatki uszlachetniajàce do paliw i olejów
P∏yny do ch∏odnic
P∏yny hamulcowe
P∏yny do mycia szyb
Materia∏y zapachowe
Ârodki dla myjni automatycznych
Ârodki do piel´gnacji wn´trza pojazdu
Dystrybutor
Ârodki do konserwacji i piel´gnacji lakieru
Ârodki do dezynfekcji uk∏. klimatyzacyjnych
Inne
Ârodki ochronno-smarujàce
Ârodki chemiczne dla elektryków
Ârodki chemiczne dla mechaników
Dodatki uszlachetniajàce do paliw i olejów
P∏yny do ch∏odnic
P∏yny hamulcowe
P∏yny do mycia szyb
Materia∏y zapachowe
Ârodki dla myjni automatycznych
Ârodki do piel´gnacji wn´trza pojazdu
Dystrybutor
Ârodki do konserwacji i piel´gnacji lakieru
Dystrybutorzy
Êrodków chemicznych
Przeglàd rynkowy | 35
Ârodki do dezynfekcji uk∏. klimatyzacyjnych
34 | Przeglàd rynkowy
● ●
● ● ● ● ● ●
● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
● ● ●
● ● ● ● ● ● ● ● ●
● ● ●
●
● ●
● ● ● ● ●
● ● ● ● ● ● ●
● ● ● ● ●
● ● ● ●
● ● ●
● ● ●
● ● ●
●
●
●
●
●
● ● ● ● ● ●
●
●
● ●
● ● ●
● ● ●
● ● ●
● ● ● ● ● ● ●
● ● ● ● ● ● ● ● ●
● ●
● ● ● ● ●
●
● ● ●
Problemy
● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
● ●
● ● ●
● ●
● ● ● ● ● ● ● ● ●
●
●
● ● ● ● ●
●
● ●
● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
● ● ●
● ● ●
● ● ● ● ● ● ● ●
●
z rdzą, skrzypieniem, tarciem...?
Nic strasznego...
SB 01
i wszystko się kręci!
● ● ● ●
● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
● ● ●
●
● ● ● ●
● ●
● ● ● ●
●
● ● ● ● ● ● ● ●
Autonaprawa – informacje o kolejnych wydaniach
zajrzyj na stron´: www.autonaprawapismo.pl
Autonaprawa | nr 3/2009
36 | Forum profesjonalistów
Forum profesjonalistów | 37
Dlaczego my?
Co kupi si´ tylko u nas?
Fuchs jest obecny na rynku od 1931 roku. Ta, poczàtkowo niewielka, firma sta∏a si´ z czasem globalnym koncernem
produkujàcym Êrodki smarne na wszystkich kontynentach. Od wielu lat wspó∏pracuje z najwi´kszymi i najbardziej
znanymi producentami samochodów, co
gwarantuje najwy˝szà jakoÊç produktów,
idealnie dostosowanych do potrzeb nowoczesnych rozwiàzaƒ konstrukcyjnych.
W Polsce firma Fuchs dzia∏a od
1990 roku, ma tu swój zak∏ad produkcyjny, zaplecze laboratoryjno-badawcze
i baz´ magazynowà w Gliwicach. Od
pi´ciu kolejnych lat nale˝y do laureatów
„Gazeli Biznesu”, uzyska∏a certyfikat
„Przedsi´biorstwo Fair Play” i tytu∏
„Diament miesi´cznika Forbes 2008”.
Fuchs jest prekursorem wzbogacania
olejów silnikowych i przek∏adniowych
dwusiarczkiem molibdenu. Olej z takim
dodatkiem ma znacznie lepsze w∏aÊciwoÊci smarne, szczególnie w ekstremalnie trudnych warunkach pracy. Jego cechà charakterystycznà jest czarny kolor,
dlatego ta grupa produktów Fuchsa nosi
nazw´ „Czarna linia”. Nale˝à do niej
oleje silnikowe: Titan CFE SL SAE
5W-30, Titan CFE MC SAE 5W-40,
Titan CFE MC SAE 10W-40, olej
przek∏adniowy Titan Renep MC SAE
80W-90 i smar sta∏y Renolit MO2.
Artur Ca∏ka
Specjalista ds. marketingu
Bart∏omiej Habas
Specjalista ds. motoryzacyjnych Êrodków smarnych
Fuchs Oil Corporation (PL) sp. z o.o.
Gulf oferuje wysokiej klasy produkty,
wykonane z olejów bazowych pochodzàcych z krajów arabskich, znacznie przewy˝szajàcych jakoÊcià oleje bazowe
z terenów by∏ego Zwiàzku Radzieckiego. Produkty te sà blendowane w Holandii, co daje pewnoÊç, ˝e to, co jest na-
Autonaprawa | nr 3/2009
pisane na opakowaniu, znajduje si´
w Êrodku. Nasze ceny sà obecnie bardziej atrakcyjne, ni˝ w przypadku produktów o podobnej jakoÊci dostarczanych przez inne firmy.
Dzia∏ajàc od 1901 roku, firma Gulf
podà˝a za potrzebami swych klientów,
a nie za produktami konkurencji. Je˝eli
zdarzy si´, ˝e klient znajdzie olej innego
producenta, którego my nie posiadamy,
to jesteÊmy w stanie taki olej wyprodukowaç. Jednak nie s∏ysza∏em jeszcze, abyÊmy nie posiadali produktu w danej specyfikacji oferowanego przez inne firmy
z tej bran˝y. Natomiast wiem, ˝e wiele
marek olejowych nie ma w∏asnych odpowiedników do ró˝nych naszych produktów. Wspomn´ przy tym, i˝ oleje Gulf,
które zaprezentowaliÊmy w aktualnym
przeglàdzie, nie stanowià pe∏nej firmowej
oferty dost´pnej dla naszych klientów.
Pawe∏ Ciechanowski
Prokurent
Gulf Polska
JeÊli odwrócimy ty∏em dowolne opakowanie z produktem Liqui Moly, zawsze zobaczymy kod kreskowy zaczynajàcy si´ cyfrà cztery – oznacza to Niemcy jako kraj wytworzenia. W∏aÊnie
w Niemczech znajdujà si´ dwie nasze fabryki oraz laboratoria. Liqui Moly, kierujàc si´ zasadà wytwarzania produktów o najwy˝szej jakoÊci, nie pozwala
sobie na przeniesienie produkcji ani nawet na konfekcjonowanie – poza swoje
fabryki. Kontroli podlega nie tylko gotowy olej, lecz równie˝ baza olejowa oraz
dodatki niezb´dne do produkcji. Efektem jest zachowanie standardów jakoÊci
w dowolnych partiach olei czy Êrodków
chemicznych Liqui Moly.
Naszym wiodàcym i wyró˝niajàcym
Liqui Moly od innych producentów ole-
jem jest MoS2 Leichtlauf Motoroil
10W-40. Olej ten charakteryzuje si´ bogatà zawartoÊcià sta∏ego Êrodka smarnego, jakim jest dwusiarczek molibdenu. Dzi´ki budowie p∏ytkowej tego dodatku, w∏aÊciwoÊciom adhezyjnym, du˝ej odpornoÊci na nacisk oraz odpornoÊci na wysokie temperatury – jest on idealnym dodatkiem do oleju. Stosowanie
oleju MoS2 Leichtlauf 10W-40 pozwala
na oszcz´dnoÊç zu˝ycia paliwa i samego
oleju, chroni silnik przed zu˝yciem i wyd∏u˝a jego ˝ywotnoÊç. Produkt ten jest
obecny w naszej ofercie od 20 lat i nadal
cieszy si´ ogromnym powodzeniem
wÊród u˝ytkowników samochodów.
Poniewa˝ olej jest jednym z elementów silnika, musi si´ on rozwijaç, tak jak
nast´puje unowoczeÊnianie konstrukcji
silników. Aby sprostaç najnowszym wymaganiom producentów samochodów,
Liqui Moly stworzy∏o innowacyjnà seri´
olei TopTec opartych na HC-Technologii.
Ta seria trzech rodzajów oleju spe∏nia
wymagania niemal wszystkich nowoczesnych konstrukcji silników wyposa˝onych w bezpoÊredni wtrysk paliwa, filtry czàstek sta∏ych oraz wymagajàcych
wyd∏u˝onego interwa∏u.
Rafa∏ Kobza
Starszy specjalista ds. technicznych i szkoleƒ
Liqui Moly Polska sp. z o.o.
Lotos to dziÊ marka o ugruntowanej pozycji i stabilnej jakoÊci. U˝ytkownicy
mogà byç pewni, ˝e niezale˝nie od miejsca zakupu i pory roku, zawsze kupià ten
sam produkt. U nas nie ma takiego problemu: ˝e produkujemy np. olej 15W-40
w 6 zak∏adach w Europie i mi´dzy produktami o tej samej nazwie wyst´pujà
„ma∏e” i „niedostrzegalne” ró˝nice.
Bazy olejowe, które wytwarzane sà
w nale˝àcej do Grupy Lotos SA rafinerii
gdaƒskiej od, bez ma∏a, dziesi´cioleci
zaliczane sà do najlepszych w Europie.
Ich stosowanie pozwala nam utrzymywaç sta∏à, powtarzalnà jakoÊç wszystkich produktów finalnych. Istotnà zaletà naszej oferty sà te˝ wyst´pujàce
w niej ceny.
Moim zdaniem, dla ka˝dego oleju
mo˝na dobraç zamiennik. OczywiÊcie
przy uwzgl´dnieniu konkretnych warunków eksploatacji. Tak jest w przypadku
olejów silnikowych. Chocia˝ w naszej
ofercie jest rodzina olejów z formu∏à
Thermal Control, która zapewnia lepsze
ch∏odzenie silnika w jeêdzie miejskiej,
i ten produkt nie ma odpowiednika
w ofercie konkurencji.
Natomiast w przypadku olejów
przemys∏owych mamy ca∏à mas´ produktów „niepowtarzalnych”, opartych
o naszà technologi´ oraz o doÊwiadczenie i wiedz´ naszych technologów.
Przyk∏adem tego mogà byç oleje Corvus czy Remiz.
Na koniec chcia∏bym podkreÊliç, ˝e
jesteÊmy jednà z tych firm, której
produkty spe∏niajà wszystkie wymagania stawiane dostawcom dla armii krajów NATO. Umo˝liwi∏o nam to uzyskanie certyfikatu systemu zarzàdzania jakoÊcià zgodnego z wymaganiami systemu AQAP 2110.
Dr in˝. Rafa∏ Mirek
Serwis olejowy
Lotos Oil SA
Mobil w Polsce od lat jest synonimem
najwy˝szej jakoÊci. SkoncentrowaliÊmy
dzia∏ania rozwojowe na kilku sprawdzonych produktach, które przez lata stale
udoskonalamy. Naszym poligonem doÊwiadczalnym jest Formu∏a 1 i silniki
bolidów Vodafone McLaren Mercedes.
Nowe samochody Porsche i Mercedes-Benz AMG opuszczajà fabryki z olejem
Mobil 1. Jak wynika z badaƒ GIPA, kierowcy przy zakupie olejów Mobil kierujà si´ zaufaniem do marki oraz dobrà
ochronà silnika. Ta ostatnia cecha
w produktach konkurencji nie jest oceniana równie wysoko. W efekcie ju˝ co
trzeci polski kierowca zaufa∏ naszej
marce i deklaruje swojà lojalnoÊç.
Produktem, którego bezpoÊredniego
odpowiednika nie znajdzie si´ w ofertach naszych konkurentów, jest jeden
z naszych topowych olejów – syntetyczny Mobil 1 0W-40 Turbo Diesel do silników z turbodo∏adowaniem. Jego wysoki wskaênik lepkoÊci zapewnia doskona∏e smarowanie w ekstremalnych
warunkach eksploatacyjnych, zmniejsza zu˝ycie paliwa, umo˝liwia szybki
„zimny start” i natychmiastowe smarowanie, co znacznie wyd∏u˝a ˝ywotnoÊç silnika.
Danuta Micha∏us-Soko∏owska
Dyrektor ds. marketingu
ExxonMobil Poland
Neste Oil jest ekskluzywnà europejskà
markà, k∏adàcà nacisk na wyjàtkowà
dba∏oÊç o jakoÊç produktu. Jako jedyny
producent w Europie (a byç mo˝e na
Êwiecie) opiera produkcj´ olejów silnikowych na w∏asnych syntetycznych olejach bazowych Nexbase®. Ze wzgl´du
na unikalnà i supernowoczesnà technologi´ ca∏oÊç produkcji wykonywana jest
w Finlandii.
Wyjàtkowà ofertà produktowà, obejmujàcà ca∏oÊciowo zagadnienie oszcz´dzania paliwa w eksploatacji samochodu (tzw. lekkobie˝noÊci), jest gama czterech olejów silnikowych o charakterystyce lepkoÊciowej 5W-30. Nale˝à do
niej: Neste City Pro LL 5W-30, Neste
City Pro LongLife III 5W-30, Neste City Standard 5W-30 oraz Neste Turbo
Super 5W-30. ˚adna z firm konkurencyjnych nie oferuje tak szerokiej gamy
energooszcz´dnych olejów. Ich stosowanie przynosi wymierne efekty: 2-3% zaoszcz´dzonego paliwa w porównaniu ze
zu˝yciem przy tradycyjnie stosowanych
w naszych warunkach klimatycznych
olejach 15W-40. Uzyskane oszcz´dnoÊci dwukrotnie przewy˝szajà cen´ zastosowanego oleju marki Neste Oil .
Andrzej Junosza-CieÊliƒski
Dyrektor handlowy
PHU Andrzej Klimowicz
Oficialny dystrybutor Neste Oil
Orlen Oil b∏yskawicznie dostosowuje
swà ofert´ do nowych wymogów rynku
i regulacji Unii Europejskiej, np. kolejnej normy czystoÊci spalin – EURO 5.
Spó∏ka posiada certyfikaty ISO
9001:2000, AQAP 2110:2003, a najwy˝szà jakoÊç jej produktów potwierdzajà aprobaty znanych producentów
samochodów (m.in.: Mercedes-Benz,
Volkswagen, Volvo, BMW, MAN,
Porsche).
Do produkcji olejów Platinum zastosowano najnowoczeÊniejsze formu∏y
technologiczne, stworzone we wspó∏pracy z renomowanymi laboratoriami
i firmami badawczymi, dzi´ki czemu
zapewniajà one kompleksowà ochron´
silnika oraz najlepsze parametry jego
pracy, nawet w ekstremalnych warunkach eksploatacji. Wyniki badaƒ potwierdzi∏y jednoznacznie, ˝e oleje Platinum sà doskona∏à alternatywà dla
produktów zagranicznych koncernów
za rozsàdnà cen´.
Jako jedna z niewielu firm w naszym
kraju rozwijamy ofert´ dla samochodów
nap´dzanych gazem LPG. Oleje Platinum Gas Synthetic SM 5W-40 oraz
Gas Semisynthetic SJ 10W-40 majà
tak dobranà formu∏´, by zapewniç odpowiednie smarowanie przy uwzgl´dnieniu specyfiki spalania zarówno paliwa gazowego, jak i benzyny.
Dawid Niedojad∏o
Kierownik dzia∏u marketingu
Orlen Oil sp. z o.o.
Petro-Canada korzysta z opatentowanych procesów technologicznych,
dzi´ki którym nasze bazy olejowe sà
krystalicznie czyste (99,9%). Nasza
Êwiatowej klasy rafineria w Mississagua (stan Ontario w Kanadzie) dostarcza oko∏o 900 milionów litrów olejów
rocznie, w tym tak˝e bia∏ych – farmaceutycznych.
Dzi´ki zastosowaniu olejów bazowych zaliczanych do Grup II oraz III
(VHVI) nasze produkty d∏u˝ej zachowujà Êwie˝oÊç, a zawarte w nim dodatki mogà dzia∏aç lepiej. Na polskim rynku jesteÊmy liderami pod wzgl´dem wysokiej jakoÊci oleju.
Naszym produktem nie majàcym
bezpoÊrednich odpowiedników w ofertach konkurencyjnych jest olej Supreme
5W-20, przeznaczony w szczególnoÊci
do tzw. „amerykaƒskich samochodów”,
w których wymagana jest w∏aÊnie taka
specyficzna lepkoÊç.
Przemys∏aw Niedzielski
Junior product manager
Variant SA
Autonaprawa | nr 3/2009
38 | Przeglàd rynkowy
Przeglàd rynkowy | 39
Zestawienie olejów i smarów
Grupy olejów uporzàdkowane sà wed∏ug rosnàcej klasyfikacji API. Pozycje oznaczone na czerwono sà dok∏adniej opisane przez producentów
Oleje do silników benzynowych
Producent
Nazwa
Motul
Petro – Canada
Liqui Moly
Mobil
Motul
Petro – Canada
Texaco
Orlen OIL
Agip
Valvoline
Petro – Canada
Mobil
Orlen OIL
Orlen OIL
Petro – Canada
Shell
Shell
Agip
8100 Eco-lite
0W-20
Supreme
5W-20
Leichtlauf Special
5W-30
Mobil Syst S Special V
5W-30
8100 Eco-nergy
5W-30
Supreme
5W-30
Havoline Energy 5W-30
5W-30
Platinum Gas Synthetic
5W-40
Eurosports
5W-50
VR1 Racing
5W-50
Supreme
10W-30
Mobil Extra 4T
10W-40
Platinum Gas Semisynthetic
10W-40
Orlen Oil Gas Semisynthetic
10W-40
Supreme
10W-40
Advance Ultra 4
10W-40, 15W-50
Advance VSX 4
10W-40, 15W-50
TEC 4T
10W-40, 15W-50
LepkoÊç SAE
API
ACEA
Producent
SM/CF
SM
SL
SL,CF
SL/CF
SM
SL/EC
SM
SL
SL
SM
SJ
SJ
SG
SM
SG
SG
SJ
b.d.
b.d.
A1/B1/A5
A3/B3/B4,C3
A5/B5
b.d.
A1/B1
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
A3
Agip
Valvoline
Comma
Comma
Elf
Orlen OIL
Petro – Canada
Gulf
Agip
Comma
Mobil
Shell
Orlen OIL
Orlen OIL
Comma
Petro – Canada
Comma
Nazwa
API
Racing
VR1 Racing
Super
M1 Petrol
Sporti SRI
Orlen Oil Gas Lubro
Supreme
Gulf Multi G
Super 4T
Europa
Mobil 1 Racing 4T
Advance SX 4
Selektol
Selektol Specjal
Sonic
Supreme
Classic Motor Oil 30
LepkoÊç SAE ACEA
10W-60
10W-60
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40/20W-50
15W-50
15W-50
15W-50
15W-50
20W-30
20W-40
20W-50
20W-50
30
SL
SL
SL
SL
SJ
SG
SM
CD/SF
SJ
SL
SH
SJ
SC
SD
SJ
SM
SA
A3
b.d.
A2
b.d.
A3/B3
b.d.
b.d.
b.d.
A3
A2
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
Nazwa
Agip
Carlube
Castrol
Castrol
Castrol
Agip 7007
Triple R Longlife FS
EDGE
SLX Professional Longtec
SLX Professional Powerflow
BMW LL04
SLX Professional
Powerflow C3
SLX Professional
Longtecfor Volvo
Syner-Z
Excellium Full-Tech
Titan supersyn
Gulf Formula G
Gulf Formula FE
Gulf Formula G
Helar SP 0W30
Mobil 1
Neste City Pro A5/B5
Platinum Synthetic
Selenia Digitech
Castrol
LepkoÊç SAE API
0W-30
0W-30
0W-30
0W-30
0W-30
SL
SL/CF
SM/CF
SL/CF
SM/CF
ACEA
Producent
Nazwa
A5/B5
A3/B3/B4
A3/B3/B4
A3/B3/B4
A3/B3/B4,C3
Castrol
Castrol
Castrol
Magnatec Professional A1
SLX Professional LongTec A5
EDGE
Castrol
Castrol
Comma
Comma
Comma
Comma
Elf
Elf
Elf
Fuchs
Fuchs
Gulf
Gulf
Gulf
Gulf
Gulf
Gulf
Gulf
Kroon Oil
Liqui Moly
Liqui Moly
Liqui Moly
Liqui Moly
Liqui Moly
Liqui Moly
Liqui Moly
Lotos
Mobil
SLX Professional Powerflow C1
SLX Porfessional B4
Long Life
XTECH
Eurotech
Motorway 5W30
Evolution SXR
Solaris LLX
Solaris LSX
Titan Supersyn
Titan Supersyn Longlife
Gulf Formula GVX
Gulf Formula FE
Gulf Formula XLE
Gulf Formula GMX
Gulf Formula ULE
Gulf Formula GMX
Gulf Formula ULE
Asyntho 5W30
Leichtlauf Special LL
Longtime high tech
Top Tec 4200
Top Tec 4300
Leichtlauf SpeciaL LL
Longtime High Tech
Top Tec 4300
Lotos economic
Mobil 1 ESP
0W-30 SM/CF
A3/B3/B4,C3,C2
0W-30 SL
A1/B1/A5/B5
Comma
Elf
Fuchs
Gulf
Gulf
Gulf
Kroon Oil
Mobil
Neste Oil
Orlen OIL
Petronas
Lubricants Poland
Texaco
Havoline Synthetic
506.01 0W-30
Total
Quartz Energy
Valvoline
Synpower MXL
Castrol
EDGE Sport
Castrol
EDGE Sport
Mobil
Mobil 1
0W-30
0W-30
0W-30
0W-30
0W-30
0W-30
0W-30
0W-30
0W-30
0W-30
0W-30
A3/B3/B4/C3
A3/B4
A3/B4
A3/B4
A5/B5
ACEA A3/B4
A1,B1,A5,B5
A1/B1/A5/B5
A5/B5
A3/B3/B4
A3/B3/B4
Neste Oil
Neste City Pro 0W-40
0W-40
Repsol
Valvoline
Agip
Agip
Carlube
Elite Cosmos
Synpower
Tecsint
Formula MB 04
Triple R Longlife FS
(GM/OPEL)
Triple R Longlife FS
(VW/BMW/MB) low SAPS
Triple R Longlife FS
(PEUGEOT/CITROEN/
VOLVO) low SAPS
Triple R Longlife FS
(MAZDA/FORD) low SAPS
Triple R SS
Semi-Synthetic
SLX Professional
SLX Professional VW
Longlife III
Magnatec Professional C3
0W-40
0W-40
0W-40
5W-30
5W-30
Castrol
Carlube
Carlube
Carlube
Carlube
Carlube
Castrol
Castrol
Castrol
Autonaprawa | nr 3/2009
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SJ/CF
b.d.
SJ/CF
SJ/CF
SL,SJ,CF
SL/CF
SL/CF
SL/CF
0W-30 b.d.
0W-30
0W-30
0W-40
0W-40
0W-40
A5/B5
SL/CF
A3/B4
SL/CF
A3/B3/B4
SM/CF
A3/B3/B4,C3,C2
SM/CF
A3/B3/B4,C3,C2
SJ/SL/
A3/B3/B4
SM/CF
SJ/CF
A3, B3
tak˝e SH/CF/EC II
b.d.
b.d.
SJ/CF
A3/B4
SL/CF
A3/B3/B4
SM/CF
A3/B3,B4,C3
SM/CF
A3/B3/B4
5W-30 SM/CF
A3/B3/B4/C3
5W-30 SM/CF
A1/A5/B1/B5/C2
5W-30 SM/CF
A5/B5/C1
5W-30
5W-30
5W-30
5W-30
SL/CF
SL/CF
SL/CF
b.d.
A1/B1
A1/B1
A3/B3/B4
A3/B3//B4,C3
5W-30 SM/CF
A3/B3/B4,C3
LepkoÊç SAE API
Motul
8100 X-clean C3
Motul
8100 Eco-clean+ C1
Motul
8100 Eco-clean C2
Neste Oil
Neste City Pro W LongLife III
Neste Oil
Neste City Pro LL
Neste Oil
Neste City Standard 5W-30
Orlen OIL
Platinum Synthetic F
Orlen OIL
Platinum Max Energy
Petronas
Selenia Multipower
Lubricants Poland
Petronas
Selenia Multipower C3
Lubricants Poland
Repsol
Elite Long Life 50700/50400
Repsol
Elite Common Rail
Repsol
Elite Long Life 50700/50400
Shell
Helix Diesel Plus VA
Shell
Helix Ultra AB
Shell
Helix Ultra AG
5W-30 SL/CF
5W-30 SM/CF
5W-30 seria
produktów
5W-30 b.d.
5W-30 SL/CF
5W-30 SL/CF
5W-30 SL/CF
5W-30 SL/CF
5W-30 SL/CF
5W-30 SL/CF
5W-30 SM/CF
5W-30 SM/CF
5W-30 SM/CF
5W-30 b.d.
5W-30 b.d.
5W-30 b.d.
5W-30 b.d.
5W-30 SL/CF
5W-30 SL/CF
5W-30 SL/CF
5W-30 SL/CF
5W-30 SL/CF
5W-30 SL/CF
5W-30 SM/CF
5W-30 b.d
5W-30 SM/CF
5W-30 SL/CF
5W-30 SM/CF
5W-30 SM/CF
5W-30 SL/CF
5W-30 SL/SM,CF
ACEA
A1/B1
A1/B1
A3/B3/B4,C3
A1/B1/A5/B5/C1
A3/B4,C3
A3/B3/B4
A1/B1
A1/B1
A1/B1
A5/B5
A3/B4
C3/A3/B4
A3/B4
A3/B4
A3/B4
A1/B1
A3/B4,C3
A3/B4
A3/B4,C3
A3/B4
A3/B4,C3
A3,B3,B4
A3/B4
A3/B4/C3
A3/B4/C3
A5/B5/C2
A3/B4
A3/B4/C3
A5/B5/C2
A3/B3/B4
C2/C3/A3/B3/
B4/A5/B5
5W-30 SM/CF
A3/B4/C3
5W-30 b.d.
A5/B5/C1
5W-30 SM/CF
A5/B5/C2
5W-30 b.d.
A3/B4
5W-30 SL, SJ/CF A3,B3,B4
5W-30 SJ
A1,B1
5W-30 SL
A1/A5/B1
5W-30 SM/SL/CF C3,A3/B3/B4
5W-30 SL/CF
A1/A5
5W-30 SM/CF
C3
5W-30
5W-30
5W-30
5W-30
5W-30
5W-30
A3/B4
b.d.
A3/B4
A3/B4
A3/B4
A3/B4
b.d
b.d.
b.d.
SL/CF
SH/CF
SL/CF
Nazwa
Helix Ultra VX
Helix Ultra AX
Helix Ultra EXTRA
Havoline Ultra V 5W-30
Havoline Energy 5W-30
Havoline Energy EF 5W-30
Havoline Energy MS 5W-30
Durablend FE
Synpower MST
Synpower MXL
Synpower
Havoline Ultra S
5W-30, 5W-40
2001-01-0001E
Sint Evolution
Synthetic
Triple R FS
Magnatec
Magnatec Professional C3
Magnatec Professional B4
SLX Professional
Magnatec Professional C3
EDGE Sport
Premium
Motorway 5W40
Syner-G
Excellium LDX
Esso ultron
Titan supersyn
Gulf Formula G
Gulf TEC Plus
Gulf Formula G
Gulf TEC Plus
Emperol 5W40
Top Tec 4100
Nachfüllöl
Synthoil High Tech
Top Tec 4100
Nachfüllöl
4max
Agip
Carlube
Carlube
Castrol
Castrol
Castrol
Castrol
Castrol
Castrol
Comma
Comma
Comma
Elf
Esso
Fuchs
Gulf
Gulf
Gulf
Gulf
Kroon Oil
Liqui Moly
Liqui Moly
Liqui Moly
Liqui Moly
Liqui Moly
Oleje uniwersalne do silników spalinowych (z zaleceniem do s. benzynowych)
Producent
Producent
Shell
Shell
Shell
Texaco
Texaco
Texaco
Texaco
Valvoline
Valvoline
Valvoline
Valvoline
Texaco
LepkoÊç SAE API
5W-30
5W-30
5W-30
5W-30
5W-30
5W-30
5W-30
5W-30
5W-30
5W-30
5W-30
5W-30,
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
ACEA
Producent
Nazwa
SM
SL/CF
b.d.
b.d.
SL/EC
b.d.
b.d.
SJ/CF
SL/CF
SL/CF
SM/CF
SM/CF
C3/A3/B4
C3/A3/B4
C2/C3/A3/B4
b.d.
A1/B1
C1/A1/B1/A5/B5
C2/A5/B5
A1/A5/B1
A3/B4/C3
A3/B4
A3/B4
C3/A3/B4
Liqui Moly
Lotos
Lotos
Synthoil High Tech
Lotos traffic
Lotos syntetic
Lotos
Mobil
Lotos Traffic Diesel 505.01
Mobil Synt S
Motul
Neste Oil
8100 X-clean C3
Neste City Pro 5W-40
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SM/CF
SM/CF
SM/CF
SM/CF
SL/CF
SM/CF
SM/CF
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SJ/SL/CF
SM/CF
SM/CF
SL/CF
SM/CF
SL/CF
SL/CF
SM/CF
SM/CF
SM/CF
SM/CF
SM/CF
A3/B3
A3/B3/B4
A3/B3
A3/B3/B4
A3/B3/B4,C3
A3/B3/B4,C3
A3/B3/B4/C3
A3/B3/B4
A3/B3/B4, C3
A3/B3/B4
A3/B3
A3/B3
A3/B3
A3/B3/B4
A3/B3/B4
A3/B4
A3/B4
A3/B3
ACEA A3/B4
ACEA A3/B3
A3,B3,B4
A3/B4/C3
A3/B4/C3
A3/B3/B4
A3/B4/C3
A3/B4/C3
Neste Oil
Neste City Standard 5W-40
Orlen OIL
Platinum Synthetic V
Orlen OIL
Platinum Synthetic
Orlen OIL
Orlen Oil Extra Synthetic
Petro – Canada Synthetic Passenger Car
Petronas
Selenia Performer
Lubricants Poland
Petronas
Selenia K Pure Energy
Lubricants Poland
Petronas
Selenia StAR
Lubricants Poland
Petronas
Selenia K
Lubricants Poland
Repsol
Elite 50501 TDI
Repsol
Elite Evolution
Repsol
Repsol
Shell
Shell
Texaco
Texaco
Total
Valvoline
Valvoline
Agip
Kager
Kager
Comma
Elite Competition
Elite 50501 TDI
Helix Diesel Ultra
Helix ultra
Havoline Synthetic 5W-40
Havoline Ultra 5W-40
Quartz 9000
Maxlife Synthetic
Synpower
Agip 7004
Semisynthetic TDI
Synthetic
Motor Sport
LepkoÊç SAE API
ACEA
5W-40 SM/CF
5W-40 SL/CF
5W-40 SL/SJ/
CF/CD
5W-40 SM/CF
5W-40 SL/SJ/
SM/CF
5W-40 SM/CF
5W-40 SM,SL,
SJ/CF
5W-40 SJ/CF
5W-40 SL/CF
5W-40 SM/SL/CF
5W-40 SL/SJ/CF
5W-40 SL/CF
5W-40 SL/CF
A3,B3,B4
C3/A3/B3/B4
A3/B3/B4
A3/B3/B4
A3/B3
A3/B3
5W-40 SM/CF
A1/C3
5W-40 SM/CF
A3/B3
5W-40 SM/CF
A3/B3
5W-40 b.d
5W-40 SM/CF
A3/B3/B4,C3
A3/B3,A3/B4,
C3
A3/B3/B4
A3/B3/B4,C3
A3/B4
A3/B4
A3/B3
A3/B3/B4
A3/B4
A3/B3/B4
A3/B4
A3/B3
A3/B3
A3/B2/B4
A3/B3
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-50
SM/CF
b.d.
SM/CF
SM/CF
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SM/CF
SJ/CF
SJ/CF
SL/CF
SL/CF
A3/B3/B4
A3/B3/B4
A3/B3/B4
A3/B4/C3
A3/B3/B4
A3/B4/C3
A3/B3,A3/B4,C3
Platinum Max Energy Euro 4 5W-30
Klasa lepkoÊci wg SAE: 5W-30; klasa jakoÊci wg API: SM/SL/CF; ACEA 2004: C3, A3/B3, A3/B4
Platinum Max Energy Euro 4 jest olejem syntetycznym przeznaczonym do samochodów osobowych i lekkich dostawczych z silnikami
spe∏niajàcymi wymagania Euro 4. Unikalna formu∏a oleju zapewnia doskona∏à ochron´ filtrów czàstek sta∏ych w silnikach Diesla
i katalizatory w silnikach benzynowych, zwi´kszajàc tym samym wydajnoÊç pracy i ˝ywotnoÊç zarówno silników benzynowych, jak
i Diesla.
Olej posiada aprobaty: MB-Approval 229.31, Volkswagen 502.00/505.00, BMW LL04.
Platinum Synthetic SM/SL/CF 5W-40
Klasa lepkoÊci wg SAE 5W-40; klasa jakoÊci wg API: SM/SL/CF; ACEA:A3/B3-04, A3/B3/B4-02
Platinum Synthetic SM/SL/CF 5W-40 jest olejem syntetycznym przeznaczonym do wysokoobcià˝onych silników benzynowych i Diesla
pracujàcych w samochodach osobowych, dostawczych i sportowo-terenowych w ka˝dych warunkach klimatycznych.
Olej posiada aprobaty: MB-Approval 229.3, Volkswagen 502.00/505.00 oraz spe∏nia wymagania: Opel, Porsche.
Platinum Semisynthetic SL/CF 10W-40
Klasa lepkoÊci wg SAE 10W-40; klasa jakoÊci wg API: SL/CF; ACEA: A3-02, B3-98 wyd.2
Platinum Semisynthetic SL/CF 10W-40 jest olejem pó∏syntetycznym przeznaczonym do ca∏orocznej eksploatacji w nowoczesnych
samochodach osobowych i lekkich dostawczych, zarówno w silnikach benzynowych, jak i Diesla, wyposa˝onych w katalizator.
Olej posiada aprobaty: Volkswagen 505.00, MB-Approval 229.1
Platinum Mineral SL/CF 15W-40
Klasa lepkoÊci wg SAE 15W-40; klasa jakoÊci wg API: SL/CF; ACEA: A3-02/B3-98 wyd.2
Platinum Mineral SL/CF 15W-40 jest olejem mineralnym przeznaczonym do ca∏orocznej eksploatacji w nowoczesnych samochodach
osobowych i lekkich dostawczych, zarówno w silnikach benzynowych, jak i Diesla, wyposa˝onych w katalizator.
Olej posiada aprobaty: Volkswagen 505.00, MB-Approval 229.1

Autonaprawa | nr 3/2009

40 | Przeglàd rynkowy
Producent
Nazwa
Mobil
Mobil 1 Rally Formula
Przeglàd rynkowy | 41
LepkoÊç SAE API
Neste Oil
Neste 1
Petronas
Selenia Abarth
Lubricants Poland
Repsol
Elite Faster
Carlube
Mineral Oil
Comma
Euroflow
Comma
M1
Comma
Premium Flow
Orlen OIL
Orlen Oil Trawol
Repsol
Elite Magaflux
4max
2001-01-0003E
Agip
Sint 2000
Carlube
Mineral Oil
Carlube
Triple R SS
Carlube
Semi-Synthetic
Castrol
Magnatec
Castrol
Magnatec Professional A3
Comma
Lite
Comma
Premium Lite
Comma
Motorway 10W40
Comma
Motorway 10W40
Comma
Eurolite
Elf
Competition STI
Gulf
Gulf TEC Plus
Gulf
Gulf TEC Plus
Liqui Moly
MoS Leichtlauf
Liqui Moly
Super Leichtlauf
Liqui Moly
Diesel Leichtlauf
Liqui Moly
MoS Leichtlauf
Liqui Moly
Super Leichtlauf
Liqui Moly
Diesel Leichtlauf
Lotos
Lotos Semisyntetic
Neste Oil
Neste City Standard 10W-40
Neste Oil
Neste Premium
Neste Oil
Neste Super
Orlen OIL
Platinum Semisynthetic
Orlen OIL
Orlen Oil Super Semisynthetic
Petronas
Selenia A. C. T.
Lubricants Poland
Petronas
Selenia 20 K Alfa Romeo
Lubricants Poland
Petronas
Selenia 20 K
Lubricants Poland
Repsol
Elite Multivalvulas
Repsol
Elite Injection
Shell
Helix plus
Texaco
Havoline Extra 10W-40
Total
Quartz 7000
Valvoline
Durablend
Valvoline
Maxlife
Valvoline
Turbo
Esso
Esso ultra
Kager
Semisynthetic
Mobil
Mobil Super S
Lotos
Lotos Race & Rally
Castrol
TWS Motorsport
Castrol
EDGE Sport
Gulf
Gulf Racing
Gulf
Gulf Racing
Liqui Moly
Synthoil Race Tech GT1
Liqui Moly
Synthoil Race Tech GT1
Orlen OIL
Platinum Rally Sport
Shell
Helix ultra racing
4max
2001-01-0005E
5W-50 SJ/SL/
SM/CF
5W-50 SJ/CF
5W-50 b.d.
5W-50
10W-30
10W-30
10W-30
10W-30
10W-30
10W-30
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
SJ/CF
SL/CF
SJ/CF
SJ/CF
SL/CF
SG/CD
SJ/CF
SL/CF
SJ/CF
SL/CF
SM/CF
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SJ/CF
SL/CF
SL/CF
SJ/CF
SL/CF
SL/CF
SJ/CF
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SL,SJ/CF
SJ/CF
SJ/CF
SL/CF
SJ/CF
SH/CF
ACEA
Producent
Nazwa
A3/B3/B4
Agip
Carlube
Carlube
Castrol
Castrol
Castrol
Comma
F-1 Supermotoroil
Mineral Oil
60+ High Mileage Motor Oil
Motor Oil
Magnatec
GTX High Mileage
Super Diesel XHPD
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
Comma
Comma
Comma
Elf
Esso
Kroon Oil
Liqui Moly
XT2000
Premium plus
Motorway 15W40
Start
Esso uniflo
Bi-Turbo 15W40
Super SHPD Motoroil HD
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
Liqui Moly
Liqui Moly
Liqui Moly
Nova Super
Nova Super
Super SHPD Motoroil HD
15W-40
15W-40
15W-40
Lotos
Neste Oil
Orlen OIL
Orlen OIL
Orlen OIL
Orlen OIL
Repsol
Repsol
Shell
Texaco
Total
Valvoline
Kager
Mobil
Gulf
Lotos mineralny
Neste Special 15W-40
Platinum Mineral
Orlen Oil Classic
Uniwersalny
Uniwersalny
Elite Inyeccion
Elite TDI
Helix super
Havoline Premium 15W-40
Quartz 5000
Turbo
Mineral
Mobil Super M
Gulf MAX Plus
Gulf
Gulf MAX Plus
Repsol
Shell
Valvoline
Comma
Elite Multivalvulas
Helix super high mileage
Turbo
M1
Neste Oil
Orlen OIL
Repsol
Valvoline
Neste Special 20W-50
Lubro
Elite Super
Turbo
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40/
20W-50
15W-40/
20W-50
15W-50
15W-50
15W-50
15W-50,
10W-40
20W-50
20W-50
20W-50
20W-50
b.d.
A3/B3
A2/B2
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
b.d.
A3/B3
A3/B3/B4
A2/B2
A3/B3/B4
A3/B3
A3/B3
A3/B3
A2/B2
A2/B2
A3/B3
b.d.
A3/B3
A3/B3/B4
A3/B4
A3/B4
A3/B3
A3/B3
A3/B3
A3/B3
A3/B3
A3/B3
A3/B4,A3/B3
A3,B3,B4
A3,B3
b.d.
A3/B3
A3/B3/B4
A3
10W-40 SL/CF
A3
10W-40 SL/CF
A3
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-50
10W-60
10W-60
10W-60
10W-60
10W-60
10W-60
10W-60
10W-60
15W-40
A3/B4,A3/B3
A3/B3
A3/B4
A3/B3/B4
A3/B4
A3/B3
A3/B3
A3/B3
A3/B3
A3/B3
A3/B3
A3/B3/B4
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SJ / CF
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SJ/SL/CF
SL/CF
SL/SJ/CF
SL/CF
SJ/CF
SM/CF
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SM/CF
SJ/CF
LepkoÊç SAE API
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SG/CD
SL/CF
SL/CF
SJ/CH-4/
CF
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SG/CF
SJ/SL/CF
SL/CF
SJ/CH-4/
CG-4/CF-4
SG/CF
SG/CF
SJ/CH-4/
CG-4/CF-4
SL/CF
SF/CC
SL/CF
SJ/CF
SF/CD
SF/CC
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SL/CF
SJ / CF
SL/CF
SJ/CH-4
SL/SJ/CF
SL/CF
ACEA
Producent
Nazwa
Producent
Nazwa
A3/B3
A3/B3/B4
A3/B3/B4
B3/E2
A3/B3
A3/B3
A2/B3/B4/E5
Carlube
Triple R TurboDiesel
15W-40 CH-4/SL
Petro – Canada
Duron
Carlube
Turbodiesel Mineral Oil
15W-40
Petro – Canada
Duron XL
Carlube
Carlube
Semi-Synthetic TurboDiesel
SHPD Mineral Oil
15W-40
15W-40
Petro – Canada
Duron E
15W-40 CI-4 PLUS/
SL
15W-40 CI-4 PLUS/
SL
15W-40 CJ-4/SM
Petro – Canada
Duron E-XL
15W-40
Fuchs
Fuchs
Gulf
Gulf
Liqui Moly
Lotos
Lotos
Lotos
Mobil
Mobil
Titan Formel Plus
Titan Truck Plus
Gulf Superfleet Supreme
Gulf Superfleet LE
SHPD Motoroil HD
Superol Alanda
RG Trans
Lotos Diesel
Mobil Mulitigrade
Mobil Delvac Super 1400
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
Repsol
Texaco
Elite TDI
Ursa Super TD 15W-40
15W-40
15W-40
Texaco
Total
Valvoline
Motor Oil 15W-40
Rubia TIR 4400
All Fleet
15W-40
15W-40
15W-40
Kager
Texaco
Mobil
Mobil Delvac MX
15W-40
Gulf
Mineral Diesel
Ursa Super LA
15W-40, 20W-50
Gulf Superfleet Special
Gulf
Gulf Multi G
Agip
Carlube
Universal Motoroil
SHPD Mineral Oil
15W-40
15W-40,
20W-50
15W-40/
20W-50
15W-40/
20W-50
15W-50
20W-50
Texaco
Ursa Super TD 20W-50
20W-50
Fuchs
Carlube
Castrol
Castrol
Comma
Mobil
Titan GT1 Longlife III
Triple R (PD) FS
Magnatec Diesel
EDGE Turbo Diesel
Syner-D
Mobil Delvac 1
5W-30
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
A3/B3
A2/B2
A2/B2
b.d.
A2/B2
A3,B3,B4
A3/B3/E3/E5
A2/B2/E2
A2/B2/E2
A3/B3/E3/E5
A3/B3
b.d.
A3/B3
A2/B2
b.d.
b.d.
A3/B3
A3/B3/B4
A2/B2
A2/B2
A2/B2
A3/B3
E2/B3/A2
A3/B3
A3/B3
SL/CF
A3/B3
SL/CF
SL/CF
SJ/CF
SL/CF
A3/B3-04
A2/B2
A3/B3
b.d.
SF/CD
SF/CC
SL/CF
SG/CD
b.d.
b.d.
A3/B3
b.d.
LepkoÊç SAE API
Neste Oil
Neste Turbo LXE
15W-40
Neste Oil
Neste Turbo CJ-4
15W-40
Orlen OIL
Platinum Ultor Plus
15W-40
Orlen OIL
Platinum Ultor CH-4
15W-40
Orlen OIL
Orlen OIL
Orlen OIL
Orlen OIL
Orlen Oil Diesel (2) HPDO
Truck
Standard
Superol A
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
ACEA
B3/B4/E3/E5/
E7/A3
CH-4/SL
B3/B4/E3/E5/
E7/A3
CH-4/SL
B3/B4/E3/E5/A3
CH-4/SL
B3/B4/E3/E5/
E7/A3
CG-4/SJ
E3/B3/A3
CI-4/SL
E7/E5/E3/B3/A3
CL-4/SL
E7,A3/B4
CH-4/SL
E5,A3/B4
SJ/CG-4
E3/B3/B4
CB/SC
b.d.
CE/SF
b.d.
CG-4/SJ
E2/B2/A2
SG
b.d.
CG-4/CF-4/ E3/B4/B3/A3
CF/SJ
CI-4/CH-4/ E7/E5/E3/B4/
CG-4/CF-4/ B3/A2
CF/SJ/SL
CI-4/CH-4/ E7/E5/E3,
CG-4/CF-4, B3/B4,A3
SL
CJ-4,CJ-4 b.d.
PLUS/CI-4/
CH-4/CG-4/
CF-4,SM
CI-4/CH-4/ E7/E5/E3/B4/
CG-4/CF-4/ B3/A2
SL
CH-4/CG-4/ E5/E3/B3/A2
CF-4/CF/SJ
CG-4/SJ
E2/B2/A2
CF-4/SG
b.d.
CE/SF
b.d.
CB/SC
b.d.
LepkoÊç SAE API
ACEA
E7,E5,E3,E2,
A3/B3,A3/B4
E7,E5,E3,A3/B3,
A3/B4
E7,E5,E3,E2,
A3/B3,A3/B4
CJ-4/SM E7,E5,E3,E2,
A3/B3,A3/B4
SL/CF
A3/B3/B4
CI-4/CH-4/ E5/E7/A2/A3/
CG-4/CF-4/ B3/B4
CF/SL
CF-4/SJ
E2
CG-4/SH E2
CG-4/CF-4/ E2/B3/A2
SJ
CI-4/SL
E7/B4/B3/A3
CG-4/SJ
A2/B2/E2
CG-4/CF/SL E3,A3/B4
CD/SF
b.d.
CF-4/SG
CH-4/SL
b.d.
B3/B4/E3/E5/
E7/A3
CH-4/CG-4/ E7/E3
CF-4/CF/SL
b.d
A3/B4
CF/SM
B3/B4/C3/A3
CF
A3/B3/B4,C3
SM/CF
A3/B3/B4,C3
CF
A3/B3/B4
CI-4 Plus/ E7/E5/E4/E3
CI-4/CH-4/
CG-4/CF-4/
CF/SL/SJ
Klasyfikacje
SAE (Society of Automotive Engineers) – im ni˝sza wartoÊç liczby przed literà W, tym
olej lepiej zachowuje si´ w niskich temperaturach; wy˝sza wartoÊç liczby po literze
W oznacza lepsze cechy lepkoÊciowe w temperaturach wysokich
API (American Petroleum Institute) – dla silników ZI kategorie: SA, SB, SC, SD, SE,
SF, SG, SH, SJ, SL, SM (dalsza kolejnoÊç drugiej z liter symbolu w alfabecie oznacza olej nowoczeÊniejszy; analogicznie dla silników ZS kategorie: CA, CB, CD, CE
(przestarza∏e), CF, CG, CH, CI (cyfra 2 – silniki dwusuwowe, 4 – czterosuwowe); oleje
przek∏adniowe oznaczane sà symbolem GL
ACEA (European Automobile Manufacturers Association) – dla silników ZI w samochodach osobowych kategorie: A1, A2, A3, A5 (bez prostej gradacji w∏aÊciwoÊci); dla silników ZS w samochodach osobowych i dostawczych analogicznie: B1, B2, B3, B4,
B5; dla silników ZS z filtrem czàstek sta∏ych w samochodach osobowych kategorie:
C1, C2, C3; dla silników ZS w ci´˝kich pojazdach u˝ytkowych: E1, E2, E3, E4 (dla
Euro 3), E5, E6, E7
A3/B3/B4
A3/B4
A3/B4
b.d.
b.d.
b.d.
A3/B4
A2/B3
Oleje uniwersalne do silników spalinowych (z zaleceniem do s. Diesla)
Producent
Nazwa
Petro – Canada
Duron Synthetic
Carlube
Castrol
Fuchs
Gulf
Liqui Moly
Liqui Moly
Mobil
Neste Oil
LepkoÊç SAE API
Semi-Synthetic TurboDiesel
Magnatec Diesel
Titan Unic Ultra MC
Gulf Superfleet Supreme
LKW-Lengzeit
LKW-Leichtlauf
Mobil Delvac MX Extra
Neste Turbo LXE
Autonaprawa | nr 3/2009
0W-30 CI-4 PLUS/
SL
10W-40 CF/SL
10W-40 CF
10W-40 CI-4/SL
10W-40 CL-4/SL
10W-40 SL/CF
10W-40 SL/CI-4
10W-40 CI-4/CH-4/
CG-4/CF-4/
CF/SL/SJ
10W-40 CI-4/CH-4/
CG-4/CF-4,
ACEA
Producent
Nazwa
Orlen OIL
Platinum Ultor Extreme
Petro – Canada
Duron XL
Petro – Canada
Duron E Synthetic
E5,E3,A3
B3/B4/A3
A3/B3
E7/E5/E3/B4/A3
E7
E4/E5/E7/B3/A3
E7/B4/B3/A3
E7/E5/E3/B4/
B3/A2
E7/E5/E3,B3/B4,
A3
Petronas
Selenia Turbo Diesel (Ps)
Lubricants Poland
Texaco
Ursa Super TD 10W-40
Comma
Multilube
LepkoÊç SAE API
SL
10W-40 CF/SL,
CG-4/CF-4
10W-40 CI-4 PLUS/
SL
10W-40 CJ-4/SM
10W-40 CD/SF
ACEA
E7/E5/E4/E3/A3/
B3/B4
E7,E5,E3,A3/B3,
A3/B4
E7,E5,E3,E2,
A3/B3,A3/B4
B3
10W-40 CI-4/CH-4/ E5/E7/A2/A3/
CG-4/CF-4/ B3/B4
CF/SL
15W-30 CD/SF/GL-4 b.d.

Autonaprawa | nr 3/2009

42 | Przeglàd rynkowy
Producent
Nazwa
Petro – Canada
Duron Synthetic
LepkoÊç SAE API
Fuchs
Mobil
Comma
Mobil
Valvoline
Comma
Mobil
Titan Supersyn
Mobil Delvac 1320
Diesel Oil HD30
Mobil Delvac 1330
Valvoline HD
Diesel Oil HD40
Mobil Delvac 1340
5W-40 CI-4 PLUS/
SL
5W-50 CF/SJ
20 CF/SF
30 CC/SE
30 CF/SF
30 CF-4/SG
40 CC/SE
40 CF/SF
ACEA
Producent
Nazwa
LepkoÊç SAE API
ACEA
E5,E3,A3
A3/B3
b.d.
b.d.
b.d.
E2
b.d.
b.d.
Valvoline
Lotos
Valvoline
Gulf
Valvoline HD
Superol CA
Valvoline HD
Gulf Super Duty CF
E2
b.d.
b.d.
Gulf
Gulf Super Duty CF
Lotos
Superol CB
40
50
10W
10W,20W-20,
30,40,50
10W,20W-20,
30,40,50
10W,30,40,50
ACEA
Producent
Nazwa
LepkoÊç SAE API
E5,E3,A3
Mobil
Motul
Neste Oil
Neste Oil
Orlen OIL
Petro – Canada
Mobil Delvac XHP LE
Tekma Ultima+
Neste Turbo Super
Neste Turbo E6
Platinum Ultor Progress
Duron XL
Petro – Canada
duron E synthetic
CF
CI-4/CH-4
CE/CF
b.d.
b.d.
CI-4 PLUS/
SL
10W-40 CJ-4/SM
Repsol
Repsol
Shell
Shell
Shell
Shell
Texaco
Texaco
Texaco
Total
Total
Valvoline
Valvoline
Valvoline
Valvoline
Turbo UHPD
Turbo UHPD MID SAPS
Helix Diesel Plus
Rimula R6 LM
Rimula R6 M
Rimula R5 E
Ursa Ultra X 10W-40
Ursa TDX 10W-40
Ursa Super TDS 10W-40
Quartz Diesel 7000 (Ps)
Rubia Tir 8600
Durablend diesel
Maxlife Diesel
Pro Fleet LS
Pro Fleet
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
Valvoline
All Fleet Extreme
10W-40
Agip
Kager
Total
Agip
Sint Turbo Diesel
Semisynt.diesel
Rubia Tir 6400 FE
Sigma Truck
10W-40
10W-40
15W-30
15W-40
Agip
Agip
Castrol
Castrol
Castrol
Castrol
Superdiesel Multigrade
Sigma Turbo
Diesel Motor Oil
Tection Medium Duty
Tection
Tection Global
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
Castrol
Comma
Comma
Comma
Comma
Comma
Comma
Elf
Elf
Elf
Elf
Elf
Elf
Esso
Gulf
Gulf
Kroon Oil
Liqui Moly
Lotos
Tection SLD
Eurodiesel
Super Diesel UHPD
M1 Diesel
Eurodiesel
Super Diesel UHPD
Diesel
Performance XR
Turbo Diesel
Perfo XC
Performance Super D
Performance Trophy DX
Performance Victory
Esso Uniflo Diesel
Gulf Superfleet Supreme
Gulf Superfleet LE
Deaselfleet CD+
SHPD Motoroil HD
Turdus SHPD
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
CF-4/SG
CA/SB
CF-4/SG
CF/SF
CF/SF
CB/SC
b.d.
Oleje do silników Diesla
Producent
Nazwa
Petro – Canada
Duron Synthetic
LepkoÊç SAE API
Mobil
Agip
Castrol
Castrol
Gulf
Liqui Moly
Liqui Moly
Mobil
Motul
Neste Oil
Mobil 1 Turbo Diesel
Sigma Trucksint TFE
Elixion Low Saps
Enduron Plus
Gulf Fleet Force Synth
Top Tec 4200
LKW-Lengzeit FE
Mobil Delvac 1 LE
Tekma Optima
Neste Turbo Super
Petronas
Selenia WR Pure Energy
Lubricants Poland
Repsol
Turbo VHPD
Shell
Rimula R6 LME
Texaco
Ursa Premium FE 5W-30
Total
Rubia Tir 9200 FE
Valvoline
Pro Fleet
Agip
Sint Common Rail
Fuchs
Titan Supersyn Plus
Liqui Moly
Diesel Synthoil
Lotos
Lotos Traffic Turbodiesel
Orlen OIL
Platinum Turbo Diesel
Petro – Canada Duron Synthetic
Petronas
Selenia WR
Lubricants Poland
Valvoline
Durablend Diesel
Neste Oil
Neste Turbo LXE
Total
Agip
Agip
Agip
Carlube
Castrol
Castrol
Castrol
Comma
Comma
Elf
Esso
Gulf
Gulf
Gulf
Gulf
Kroon Oil
Kroon Oil
Liqui Moly
Liqui Moly
Lotos
Lotos
Mobil
Mobil
0W-30 CI-4 PLUS/
SL
0W-40 CF
5W-30 CF
5W-30 b.d.
5W-30 b.d.
5W-30 CF,CL-4
5W-30 b.d.
5W-30 CF
5W-30 b.d.
5W-30 b.d.
5W-30 CI-4/CH-4/
CF
5W-30 b.d.
C2
5W-30
5W-30
5W-30
5W-30
5W-30
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
5W-40
E4/E5/E7
E6/E7
E4
E7 / E4 / E5
E4
B3,B4
A3/B4
B3/B4
B3/B4
B3/B4
E5, E3, A3
b.d.
b.d.
CF
CF
CF
CF
SL/CF
CF
CF
CF
CI-4 PLUS/
SL
5W-40 CF
5W-40 CF
10W-30 CI-4/CH-4/
CG-4/CF-4,
CF
Rubia Tir 7400 FE
10W-30 CH-4
Sigma Super TFE
10W-40 CH-4/SL
Sigma Ultra Plus TFE
10W-40 CI-4
Sigma Ultra TFE
10W-40 CF/CF-4
Triple R FS UHPD low SAPS 10W-40 b.d
Enduron New Technology
10W-40 CF
Enduron Low Saps
10W-40 b.d.
Enduron SLD
10W-40 b.d.
Diesel Lite
10W-40 CF
Super Diesel Lite
10W-40 CF
Performance Experty
10W-40 CF
Esso Ultra Turbo Diesel
10W-40 CF
Gulf Fleet Force Synth
10W-40 CF
Gulf Superfleet ELD
10W-40 CL-4
Gulf Superfleet XLE
10W-40 b.d.
Gulf Superfleet Supreme
10W-40 CL-4/SL
Torsynth Diesel 10W-40
10W-40 CF
Armado Synth
10W-40 CF
LKW-Lengzeit
10W-40 SL/CF
LKW-Leichtlauf
10W-40 SL/CI-4
Lotos Diesel Semisynthetic
10W-40 CF
Turdus Semisyntetic
10W-40 CH-4/CG-4/
CF-4
Mobil Super S Turbo Diesel
10W-40 CF
Mobil Delvac XHP
10W-40 CF
Extra E7/E4
A3/B3/B4
E4
E4/E6/E7
E4/E5/E7
E7/E4/B4
A3/B4/C3
E4
E6/E4
E4/E7
E7,E5,E4,B3/B4
B3
B3
E7,E5,E3,B3,B4
E7/E5
E4/E5/E7/B4
E4/E6/E7
E4
E4/E6/E7
E4/E5/E7
E4/E6/E7
E5/E7
B3/B4
B3/E3/E5
E4/E5/E7
B3
E7/E4/B4
E4/E7
E6
E7
B3
E3,E4,E5
E4/E5/E7/B3/A3
E7/B4/B3/A3
B3/B4
E7/E5/E4
A3/B3
E7/E4
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
10W-40
ACEA
E4/E6
E6/E4/E7
E4
E4/E6
E6/E4
E7,E5,E3,A3/B3,
A3/B4
E7,E5,E3,E2,
A3/B3, A3/B4
CF
E4/E7
b.d.
E4/E6
CF
A3/B4
CI-4
E4/E6/E7
CF
E4/E7
CI-4
E7/E5/E3
b.d.
E7/E6/E4
CI/CH/CF E7/E4
CI-4/CF
E7
b.d.
B3
CF
E7/E4/E5
CF
B4
CF
B3
CF
E6,E4
CI-4/CH-4/ E4,E7
CG-4
CI-4/CH-4/ E7/E5/E3
CG-4
CF/SH
B3/B4
CF
E4/E6
CH-4
E3
CI-4/CH-4/ E7/E7/E3/B3
SL
CF-4/SG
E2/B2
CG-4/SG
E3
CF
B2
CG-4
E2
CH-4
E5/E7
CI-4,CH-4, E3/E5/E7
CG-4,CF-4
CH-4
E5/E7
CF/CG-4
B3/B4/E3
CF/CI-4
B3/B4/E7
CF
b.d.
CF/CG-4
B3/B4/E3
CF/CI-4
B3/B4/E7
CF-4
B2
CE
b.d.
CF
B3/A3
CF
b.d.
CG-4
E2
CH-4
E3
CI-4
E5 / E7
CF
B2
CL-4/SL
E7,A3/B4
CH-4/SL
E5,A3/B4
SL/CI-4
E5,E3,B3,B4,A3
SJ/CG-4
E3/B3/B4
CH-4/CG-4/ E5/E3/E2
CF-4/CF/SL
TITAN GT1 Longlife SAE 5W-30
Najwy˝szej jakoÊci, syntetyczny olej silnikowy do wszystkich typów samochodów marki VW ze standardowymi lub wyd∏u˝onymi
okresami wymian.
Opracowany specjalnie do najnowszej generacji silników wyposa˝onych w systemy oczyszczania spalin.
Specyfikacje, dopuszczenia: ACEA C3, ACEA A3/B4, VW 504 00/507 00
Autonaprawa | nr 3/2009

44 | Przeglàd rynkowy
Producent
Nazwa
Lotos
Lotos
Lotos
Lotos
Lotos
Mobil
Orlen OIL
Orlen OIL
Orlen OIL
Petro – Canada
Turdus Powertec
Superol Milvus
Superol Falco
Turdus CNG
RG Trans Classic
Mobil Super M Diesel
Platinum Ultor CNG
Superol F
Superol M
Duron
LepkoÊç SAE API
Petro – Canada
Duron XL
Petro – Canada
duron E
CI-4/SL
CC
CD
CF-4
CF-4
CF
CF-4
CD
CC
CI-4 PLUS/
SL
15W-40 CI-4 PLUS/
SL
15W-40 CJ-4/SM
Petro – Canada
duron E -XL
15W-40
Repsol
Repsol
Repsol
Mixfleet
Mixfleet
Turbo THPD
15W-40
15W-40
15W-40
Repsol
Repsol
Repsol
Shell
Shell
Shell
Shell
Total
Total
Total
Total
Valvoline
Valvoline
Valvoline
Orlen OIL
Super Turbo Diesel
Mixfleet
Multi G Diesel
Helix Diesel Super
Rimula R4 L
Rimula R3 X
Rimula R2 Extra
Quartz Diesel 5000
Rubia Tir XT
Rubia Tir 6400
Rubia Tir 7400
Diesel Turbo
Valvoline HD
All Fleet Extra
Orlen Oil Truck
Gulf
Gulf Superfleet Special
Lotos
Comma
Elf
RG Trans Universal
Super Diesel SHPD
Perfo XC
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40,
15W-50
15W-40,
20W-50
15W-50
20W-50
20W-50
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
15W-40
ACEA
Producent
Nazwa
E5/E3
b.d.
b.d.
CF-4
b.d.
B3
b.d.
b.d.
b.d.
E7,E5,E3,E2,
A3/B3,A3/B4
E7,E5,E3,A3/B3,
A3/B4
E7,E5,E3,E2,
A3/B3,A3/B4
CJ-4/SM E7,E5,E3,E2,
A3/B3, A3/B4
CF/CF-4/SG E2
CF/CF-4/SG E2
CI-4/CH-4/ E5/E7
SL
CG-4/SJ
E2/E3
CF/CF-4/SG E2
CF-4
E2
CF
B2
CI-4
E9/E7
CH-4
E5
CG-4
E2
CF
B2
CF-4
D4 / G4
CH-4
E3
CI-4
E7 / E5
CF
B3
CF-4
E2
CI-4/CH-4/CG-4 E7/E5/E3
CF-4
b.d.
Lotos
Lotos
Repsol
Repsol
Repsol
Shell
Valvoline
Valvoline
Lotos
Castrol
Repsol
Shell
Repsol
Valvoline
Repsol
Shell
Lotos
Lotos City Diesel
RG Trans Standard
Mixfleet
Mixfleet
Mixfleet
Rimula R1 Multi
Valvoline HD
All Fleet Extra
Superol CC
Tection Monograde 30
Serie 3
Rimula R3+
Serie 3
All Fleet DD
Serie 3
Rimula R3
Superol CD
20W-50
20W-50
20W-50
20W-50
20W-50
20W-50
20W-50
20W-50
30;40;50
30
30
30
40
40
10W
10W
10W;30;40;
10W-30
ACEA
CC
b.d.
CF-4
b.d.
CF/CF-4/SG E2
CF/CF-4/SG E2
CF/CF-4/SG E2
CD
b.d.
CF-4
E2
CG-4, CF-4 E3
CC
b.d.
CF
E1-96
CF/CD
E2
CF
b.d.
CF/CD
E2
CF-2/CF
b.d.
CF/CD
E2
CF
b.d.
CD
b.d.
Dystrybutorzy:
4max, Comma – Inter Cars SA, www.4max.pl, www.commaoil.pl
Agip – BP Techem SA, www.techem.com.pl
BP – BP Polska sp. z o.o., www.bp.com
Carlube – Tetrosyl Ltd., www.carplan.pl
Castrol – Castrol Polska sp. z o.o., www.castrol.com
Elf – Total Polska sp. z o.o., www.efl.com.pl
Esso, Mobil – ExxonMobil Poland sp. z o.o., www.esso.com/Poland , www.mobil.pl
Fuchs – Fuchs Oil Corporation (pl) sp. z o.o., www.fuchs-oil.pl
Gulf – Oil Trading Poland sp. z o.o., www.gulf.pl
Kager – Fota SA; www.kager.pl
Kroon-Oil – PHU Bobrek, www.kroon-oil.pl
Liqui Moly – Liqui Moly Polska sp. z o.o., www.liquimoly.pl
Lotos – Lotos Oil SA, http://lotos.pl
Motul – MD-Polska sp. z o.o., www.motul.auto.pl
Neste Oil – Neste Polska sp. z o.o., www.neste.pl
Orlen, Platinum, Selektol, Lubro – Orlen Oil sp. z o.o., www.orlenoil.pl
Selenia – Petronas Lubricants Poland sp. z o.o., www.flpoland.pl
Repsol – Biuro handlowe w Warszawie, www.repsolpolska.pl
Shell – Shell Polska sp. z o.o., www.shell.com/home/content/pl-pl
Texaco – Chevron Polska sp. z o.o., www.texaco.pl
Total – Total Polska sp. z o.o., www.totalpolska.pl
Valvoline – Ashland Poland sp. z o.o., www.valvoline.pl
CG-4/CF/SL E3/A3/B4
CF-4
CG-4/CF
CF
LepkoÊç SAE API
b.d.
B3/E3
b.d.
Oleje przek∏adniowe
Producent
Nazwa
Gulf
Shell
Shell
Texaco
Gulf HT Fluid TO-4
Donax TDS
Donax TD
Textran HD 10W,
HD 30, HD 50
Castrol ATF AMX
Syntrans MAX
Titan Cytrac LD
Titan Sintofluid
Gulf Gear TX
Motylgear
Tutela Experia
Castrol
Castrol
Fuchs
Fuchs
Gulf
Motul
Petronas
Lubricants Poland
Petronas
Lubricants Poland
Repsol
Texaco
Total
Total
Total
Valvoline
Castrol
Castrol
Fuchs
Petronas
Lubricants Poland
Petronas
Lubricants Poland
Agip
Carlube
Castrol
Castrol
Castrol
Castrol
Castrol
Comma
Elf
LepkoÊç SAE API
10W-30
10W-30
10W-30
10W-30, 50
75W-80
75W-80
75W-80
75W-80
75W-80
75W-80
75W-80
b.d.
GL-4
GL-4
b.d.
GL-3/GL-4
GL-4
GL-4
GL-5
GL-4
GL-4/ GL-5
GL-4
Tutela ZC 75 SYNTH
75W-80 GL-5
Cartago Cajas FE LD
Multigear RN Premium 75W-80
Transmission TI
Transmission XSV FE
Transmission XI
HP Gear Oil GL-5 PC
SMX-S
Syntrans
Titan Sintopoid FE
Tutela Matryx
75W-80
75W-80
75W-80
75W-80
75W-80
75W-80
75W-85
75W-85
75W-85
75W-85
Tutela Technyx
75W-85 GL-4
Rotra LSX
Hypoid SS
Syntrans AT
TAF-XS
TAF-X
SAF-XO
Dynadrive Plus
SX75W90
Tranself Synthese FE
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
Autonaprawa | nr 3/2009
GL-4
GL-5/GL-4
GL-4
GL-4
GL-4
GL-5
GL-3/4
GL-4
GL-5
GL-4
GL-4/GL-5
GL-5
GL-4
GL-4
GL-4+
GL-5
GL-4/5 MT-1
GL-4, GL-5
GL-4 / 5
Producent
Nazwa
Fuchs
Fuchs
Fuchs
Gulf
Kroon Oil
Liqui Moly
Lotos
Lotos
Mobil
Mobil
Mobil
Motul
Neste Oil
Neste Oil
Neste Oil
Orlen OIL
Orlen OIL
Petro – Canada
Petro – Canada
Repsol
Repsol
Repsol
Shell
Shell
Texaco
Texaco
Total
Total
Valvoline
Valvoline
Valvoline
Valvoline
Kager
Valvoline
API
Titan Cytrac SL
Titan Sintopoid
Titan Cytrac HSY
Gulf Syngear
Syngear 75W90
Vollsynthetisches
Hypoid-Getriebe...L
Semisyntetyczny Olej
Przek∏adniowy
Semisyntetyczny Olej
Przek∏adniowy
Gearlube VS 200
Mobilube 1 SHC
Gearlube VS 600
Gear 300
Neste Gear S 75W-90
Neste Hypoidi S 75W-90
Neste Hypoidi TDL S 75W-90
Platinum Gear
Hipol Semisynthetic
traxon XL
Traxon e Synthetic
Cartago Cajas FE LD
Cartago Traccion Integral
Cartago Cajas EP
Transaxle
Spirax ASX
Geartex S4 75W-90
Multigear S 75W-90
Transmission SYN FE
Transmission BM
Synpower TDL
Synpower STX
Durablend GL-5 LS
Durablend GL-5
Semisynthetic
Durablend GL-4
LepkoÊç SAE ACEA
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
GL-5
GL-5
GL-5/GL-4
GL-5/MT-1
GL-4/5
GL-5
75W-90 GL-4/GL-5
75W-90 GL-5
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-90
75W-92
GL-4
GL-4/GL-5/MT-1
GL-5
GL-5
GL-4
GL-5
GL-4/GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-4/GL-5
GL-5/LSD
GL-4
GL-4/5
GL-5
GL-4
GL-5/GL-4
GL-4 / 5
GL-5
GL-3,4,5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-4

46 | Przeglàd rynkowy
Przeglàd rynkowy | 47
Producent
Nazwa
Agip
Castrol
Elf
Liqui Moly
HLZ
75W-140
SAF-XJ
75W-140
Tranself Synthese FE
75W-140
Vollsynthetisches
75W-140
Hypoid-Getriebe...L LS
Syntetyczny Olej Przek∏adniowy 75W-140
Gearlube VS 500
75W-140
Neste Hypoidi S 75W-140
75W-140
Hipol Synthetic
75W-140
Traxon e Synthetic
75W-140
Synpower STX
75W-140
Platinum Gear
80W-90
Platinum Gear
80W-90
Hipol
80W-90
Hipol MF
80W-90
Rotra Truck Gear
80W-90
Hypoid
80W-90
Dynadrive
80W-90
EPX 80W-90
80W-90
EP 80W-90
80W-90
EP 80W90
80W-90
LS 80W90
80W-90
Tranself EP
80W-90
Tranself Type B
80W-90
Gulf Gear TDL
80W-90
Gulf Gear TX
80W-90
Gulf Gear LS
80W-90
Gearlube 80W90
80W-90
Hypoid-Getriebe...L
80W-90
Olej Przek∏adniowy
80W-90
Oriolis
80W-90
Parus
80W-90
Bezchlorowy Olej Przek∏adniowy 80W-90
Titanis Super
80W-90
Lotos Titanis
80W-90
Lotos Titanis LS
80W-90
Neste Gear Marine
80W-90
Neste Gear EP 80W-90
80W-90
Neste Hypoidi MP 80W-90
80W-90
Neste Hypoidi LS 80W-90
80W-90
Hipol
80W-90
Neste Hypoidi LF
80W(77W)-90
80W(77W)-90
Traxon
80W-90
Cartago Multigrado
80W-90
Cartago Autoblocante EP
80W-90
Spirax G
80W-90
Spirax AX
80W-90
Multigear 80W-90
80W-90
EP
80W-90
Transmission RS FE
80W-90
Transmission TM
80W-90
HP Gear Oil GL-5
80W-90
Mineral
80W-90
Mobilube S
80W-90
Mobilube HD
80W-90
Gulf Gear EP
80W-90/
85W-140
Gulf Gear MP
80W-90/
85W-140
Spirax ST
80W-90,
80W-140
Rotra MP
80W-90,
85W-140
Spirax A
80W-90,
85W-140
Geartex EP-C 80W-90, 85W-140 80W-90,
85W-140
Multitrax 80W-140
80W-140
Neste Hypoidi LF 80W-140
80W-140
Neste Hypoidi MP 80W-140
80W-140
Lotos
Mobil
Neste Oil
Orlen OIL
Petro – Canada
Valvoline
Orlen OIL
Orlen OIL
Orlen OIL
Orlen OIL
Agip
Carlube
Castrol
Castrol
Castrol
Comma
Comma
Elf
Elf
Gulf
Gulf
Gulf
Kroon Oil
Liqui Moly
Lotos
Lotos
Lotos
Lotos
Lotos
Lotos
Lotos
Neste Oil
Neste Oil
Neste Oil
Neste Oil
Orlen Oil
Neste Oil
Petro – Canada
Repsol
Repsol
Shell
Shell
Texaco
Total
Total
Total
Valvoline
Kager
Mobil
Mobil
Gulf
Gulf
Shell
Agip
Shell
Texaco
Castrol
Neste Oil
Neste Oil
LepkoÊç SAE API
GL 5+ LS
GL-5
GL-5
GL-5
GL-4/GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-4
GL-5
GL-3
GL-4/GL-5
GL-5
GL-4/5 MT-1
GL-5
GL-4
GL-4
GL-5
GL-4
GL-5
GL-5/MT-1
GL-4
GL-5/MT-1
GL-5
GL-5
GL-3
GL-4
GL-4
GL-4
GL-4/GL-5
GL-5
GL-5/GL-4
GL-5
GL-4
GL-5
GL-5
GL-4
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-4
GL-5
GL-5/GL-4
GL-4
GL-4 / 5
GL-5
GL-5
GL-4/GL-5
GL-4/GL-5/MT-1
GL-5
GL-4
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
Producent
Nazwa
Petro – Canada
Total
Orlen OIL
Gulf
Liqui Moly
Liqui Moly
Liqui Moly
Mobil
Orlen OIL
Texaco
Carlube
Castrol
Comma
Elf
Gulf
Liqui Moly
Lotos
Orlen OIL
Orlen OIL
Petro – Canada
Repsol
Total
Valvoline
Castrol
Traxon e Synthetic
Transmission RS FE
Platinum Gear
Gulf Gear DB
Getriebe...L
Hypoid- Getriebe...L
Hypoid- Getriebe...L L LS
Mobilube HD-A
Hipol 15F
Geartex EP-B 85W-90
Hypoid Heavy Duty
EPX 85W-140
EP 85W140
Tranself Type B
Gulf Gear TDL
Hypoid- Getriebe...L
Bezchlorowy Olej Przek∏adniowy
Hipol
Hipol
Traxon
Cartago Multigrado
Transmission TM
HP Gear Oil GL-5
TQ
LepkoÊç SAE API
Carlube
Mobil
Repsol
Repsol
Comma
Agip
Castrol
Lotos
Neste Oil
Repsol
Shell
Shell
Valvoline
Lotos
Repsol
Fuchs
Neste Oil
Elf
Elf
Elf
Elf
Shell
Texaco
Texaco
Total
Agip
Agip
Agip
Carlube
Castrol
Elf
Gulf
Kroon Oil
Liqui Moly
Liqui Moly
Mobil
Neste Oil
Orlen OIL
Orlen OIL
Orlen OIL
Orlen OIL
Shell
Shell
Shell
Texaco
Hypoid
Mobiltrans SHC V 30
Transmission T0-4
Transmission T0-4
EP 80/EP 90
Rotra MP/S
EPX 90
Olej Przek∏adniowy PZ
Neste Hypoidi MP 90
Cartago EP
Spirax A 90 LS
Spirax MB
HP Gear Oil GL-5
Olej Przek∏adniowy PL
Transmission T0-4
Titan Sintofluid FE
Neste Hypoidi MP 75W
Tranself TRZ
Tranself TRX
Tranself TRP
Tranself TRJ
Spirax GSX
Multigear MTF 75W-80W
Rover MTF 94
Transmission BV
Rotra HY DB
Rotra Multi THT
Rotra JD/F
Hypoid
EP 80 W
Tranself EP
Gulf Gear MZ
Gearlube Hypoid 80W
Getriebe...L
Hypoid- Getriebe...L
Mobilube GX -A
Neste Gear EP 80W
Platinum Gear
Hipol 10F
Hipol
Hipol 6
Spirax GX
Spirax MA
Advance Gear EP
Geartex EP-A
80W, 85W-90
80W-140
80W-140
85W-90
85W-90
85W-90
85W-90
85W-90
85W-90
85W-90
85W-90
85W-140
85W-140
85W-140
85W-140
85W-140
85W-140
85W-140
85W-140
85W-140
85W-140
85W-140
85W-140
85W-140
b.d.
GL-5
GL-4/5
GL-5
GL-5
GL-4
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5/MT-1
GL-5
GL-5/GL-4
GL-5
GL-4
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
MB Approval 236.2,
MAN 339 Typ A
GL-5
b.d.
GL-3/CF/CF-2
GL-3/CF/CF-2
GL-5
GL-5+LS
GL-5
GL-1
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-5
GL-1
GL-3/CF/CF-2
GL-4
GL-5
GL-4
GL-5
GL-5
GL-5
GL-4
GL-4
GL-4
GL-5
GL-4
GL-4
GL-4 (Utto)
GL-4
GL-4
GL-4
GL-4
GL-4
GL-4
GL-5
GL-4
GL-4
GL-4
GL-5
GL-4
GL-4
GL-4
GL-4
GL-4
EP90
30
30
50
80/90
85/90
90
90
90
90
90
90
90
140
10W
75W
75W
75W-80W
75W-80W
75W-80W
75W-80W
75W-80W
75W-80W
75W-80W
75W-80W
80W
80W
80W
80W
80W
80W
80W
80W
80W
80W
80W
80W
80W
80W
80W
80W
80W
80W
80W
80W,
85W-90 GL-4
Nazwa
Agip
Carlube
Carlube
Carlube
Carlube
Castrol
Castrol
Castrol
Castrol
Castrol
Comma
ATF II D, Dexron III
ATF-G
ATF-Q
ATF-Q3
ATF-U
TQ-D
ATF TQ DIII
Transmax E
Transmax Z (S)
CTF-A
AQ3 Automatic Pa Dexron III
Transmission
AQF Automatic Pa Ford Transmission
Comma
Autonaprawa | nr 3/2009
Rodzaj
Ford / BORG Warner
Dextron II
Dextron III
Dextron VI
wymogi Dexron II D
ATF
ATF
ATF
Przek∏adnie CVT
ATF
ATF
Producent
Nazwa
Rodzaj
Comma
AQM Automatic Pa Dexron II
Transmission
Elfmatic G3
Elfmatic G3 SYN
Esso ATF LT 71141
Titan 3353
Titan ATF 3000
Titan ATF 4000
Titan ATF 5000 SL
Titan ATF 6000 SL
Titan ATF CVT
Titan ATF CVT
Gulf ATF DX II
ATF
Elf
Elf
Esso
Fuchs
Fuchs
Fuchs
Fuchs
Fuchs
Fuchs
Fuchs
Gulf
Dextron III
Dextron III
ATF
Dextron III
ATF
ATF
ATF
ATF
ATF
ATF
Dextron II D
Nazwa
Rodzaj
Producent
Nazwa
Rodzaj
Gulf ATF DX III
Gulf ATF Synth
Gulf ATF DX III H
Gulf Mercon?V ATF
Gulf Dexron?VI ATF
ATF Mineral
ATF Semisynthetic
ATF Dexron II
ATF Almirol Dexron III
ATF II E
ATF TOP TEC 1100
Mercon-V
ATF Dextron II-D
Tutela Car GI/E
ATF Dextron III (G-34275)
ATF Top Tec 1200
Lotos ATF IID
Lotos ATF IIIG
Lotos Super ATF IIIG
Mobil ATF 220
Mobil ATF 320
Mobil ATF SHC
Multi ATF
Neste ATF-X
Neste ATF-S
Platinum ATF III
Hipol ATF II D
Hipol ATF II E Synthetic
D3M ATF
Dexron ATF VI
Synthetic Blend ATF
Petro – Canada
Petronas
Lubricants Poland
Petronas
Lubricants Poland
Repsol
Repsol
Repsol
Repsol
Repsol
Shell
Shell
Shell
Shell
Texaco
Texaco
Texaco
Texaco
Texaco
Texaco
Total
Total
Valvoline
Valvoline
Valvoline
Valvoline
Heavy Duty Synthetic Blend ATF
Tutela GI/A
Liqui Moly
Lotos
Lotos
Lotos
Mobil
Mobil
Mobil
Motul
Neste Oil
Neste Oil
Orlen OIL
Orlen OIL
Orlen OIL
Petro – Canada
Petro – Canada
Petro – Canada
Dextron III
Dextron II E
Dextron III H
Dextron V
Dextron VI
Dextron II
Dextron III
Dextron II
Dextron III
Dexron II E
Dexron III H; Dexron III G;
Dexron II E; Dexron II D
ATF
Dextron II D
Dextron III G
Dextron III G
ATF
ATF
ATF
Dextron III H / IID / IIE
Dexron III G
Dexron II E
Dextron III G
Dextron II D
Dextron II E
Dextron III
GM:Dexron-III (H), III, IIE
Dexron-III (H), Mercon V
Matic Sintetico
Matic III
Matic ATF
ATF Matic Diafluid
ATF 3
Donax TA
Donax TX
Donax TZ
ATF 3403 M-115
Texamatic 1585
Texamatic 4291
Texamatic 7045E
Texamatic 9226, 9330
Texaco Synthetic ATF Heavy Duty
Textran TDH Premium
Fluide AT 42
Fluide ATX
ATF Dextron III / Mercon
ATF Type D (Dextron II D)
ATF Type FA
Maxlife ATF
Valvoline
Synpower ATF (S)
Dexron II E
Dexron III
Dexron II D
SP-III
Dexron III G
Dexron IID
Dexron III
ZF, MAN
MB
ATF
ATF
ATF
ATF
ATF
API GL-4
DEXRON III
Dexron II D
Dexron III Mercon
Dexron II-D Mercon
Ford automatic
Dexron III/II-D
Mercon-V
Dexron II-E Mercon
Smary
Oleje do przek∏adni automatycznych
Producent
Producent
Gulf
Gulf
Gulf
Gulf
Gulf
Kager
Kager
Kroon Oil
Kroon Oil
Liqui Moly
Liqui Moly

Producent
Nazwa
Klasyfikacja
Carlube
Carlube
Carlube
Carlube
Carlube
Carlube
Carlube
Carlube
Castrol
Castrol
Castrol
Castrol
Fuchs
Fuchs
Fuchs
Gulf
Gulf
Gulf
Gulf
Gulf
Gulf
Gulf
Gulf
Gulf
Kroon Oil
Kroon Oil
Kroon Oil
Liqui Moly
Liqui Moly
Liqui Moly
Liqui Moly
Liqui Moly
Liqui Moly
Liqui Moly
Lotos
Lotos
Lotos
Lotos
Lotos
Lotos
Lotos
Lotos
Mobil
Mobil
Mobil
Mobil
Mobil
Mobil
Mobil
Mobil
Mobil
Mobil
Lithium LM2
Lithium EP2
Lithium EP2 Complex
Moly Grease
Copper Grease
AquaSlip Waterproof
Autolube 00EP
Autolube 000EP (Red)
LMX
LM
MS-3 Grease
CLS Grease
Renolit Duraplex EP2
Renolit FLM2
Renolit LZR 000
Gulf Crown MP 2.5
Gulf Crown EP 2
Gulf Crown EP 3
Gulf Crown Synth LC 2
Gulf Crown LC 2
Gulf Crown LCX 3
Gulf Crown RRC 0.5
Gulf Bavex 2.5
Gulf Biocal 2
MoS2 Grease 2
Labora Grease
Multi Purpose Grease 3
Merzweck-Fett
LM 47 Langzeit Fett + MoS2
LM 50 Litho HT
Flissfett ZS KOOK
Schmierfix
Batterie-Pol-Fett
Silikon Fett
Unilit ¸T4 EP
STP
Auren
Lubren
Monilit EP 23
Silen
¸T – 4S
Grafitowany
Chassis Grease LBZ
Mobil Grease XHP 322 Special
Mobilgrease XHP 222
Mobilgrease XHP 461
Mobilgrease Special
Mobilith SHC 100
Mobilith SHC 1000 Special
Mobilith SHC 1500
Mobilith SHC 220
Mobilith SHC 460
NLGI No 2
NLGI No 2
NLGI No 2
NLGI No 2
NLGI No 1/2
NLGI No 2
NLGI 00
NLGI 000
NLGi 2
NLGi 2
NLGi 2
NLGi 00
NLGI 2
NLGI 2
NLGI 000/00
ASTM D217 NLGI 2-3
NLGI 2
NLGI 3
NLGI 2
NLGI 2
NLGI 3
NLGI 0.5
NLGI 2-3
NLGI 2
NLGI 2
NLGI 2,5
NLGI 3
K2K-30
KPF 2 K-30
KP 2P-35
K00 K-40
K1 G-30
M2C-30
K SI 2 S-40
NLGI 00,1,2,3
NLGI 1
NLGI 1
NLGI 2
NLGI 2
NLGI 2
NLGI 2,3
NLGI 2/3
NLGI 00
2
2
1,5
2
2
2
1
2
1,5
Temp. pracy
-30 do +160
-30 do +140
-40 do +120
-25 do +130
-20 do +130
-25 do +130
-40 do +150
-30 do +140
-30 do +130
-30 do +140
-25 do +130
-20 do +120
-25 do +135
-30 do +150
-25 do +130
-30 do +125
-30 do +125
-35 do +150
-40 do +120
-30 do +60
-30 do +100
-40 do +200
-50 do +100
-20 do +140
do +140
do +140
-20 do +130
Producent
Nazwa
Mobil
Mobil
Mobil
Mobil
Mobil
Motul
Neste
Neste
Neste
Neste
Neste
Neste
Neste
Neste
Neste
Neste
Neste
Orlen OIL
Orlen OIL
Orlen OIL
Orlen OIL
Orlen OIL
Orlen OIL
Orlen OIL
Petro – Canada
Petro – Canada
Petro – Canada
Petro – Canada
Petro – Canada
Petro – Canada
Petro – Canada
Repsol
Repsol
Repsol
Repsol
Repsol
Repsol
Shell
Shell
Mobilux EP 1
1
Mobilux EP 2
2
Mobilux EP 3
3
Unirex N 2
2
Unirex N 3
3
Tech Grease 300
NLGI 2
Allrex EP
NLGI 0
Allrex EP
NLGI 1
Allrex EP
NLGI 2
Allrex EP
NLGI 3
Molygrease
NLGI 2
MP Grease
NLGI 2
OH Grease
NLGI 2
Templex
NLGI 1,5
Avora
NLGI 0,5
Superlix EP
NLGI 2
Center Grease 00 EP
NLGI 00
Greasen ¸T-4S3
Greasen STP
Greasen 1S
Greasen Grafit
Greasen EP 23
Greasen N-EP 00/000
Greasen ¸T-4S2
Precision General Purpose EP2
NLGI GC-LB
Precision General Purpose EP1
NLGI GC-LB
Precision General Purpose Moly EP2 NLGI GC-LB
Precision XL EP00
NLGI GC-LB
Precision XL EP1
NLGI GC-LB
Precision XL EP2
NLGI GC-LB
Thermex
Grasa Calcica
NLGI 2, NLGI 3
Grasa Litica MP
NLGI 2, NLGI 3
Grasa Especial EP-2/3
Grasa Molibgras EP-2
NLGI 2
Grasa Litica Centralizados 00
NLGI 00
Grasa Litica Compleja Automocion
Retinax LX 2
NLGI 2
Retinax HD 2
NLGI 2
Klasyfikacja
Shell
Retinax HDX 2
NLGI 2 z MoS2
Shell
Shell
Texaco
Texaco
Texaco
Texaco
Texaco
Texaco
Texaco
Texaco
Retinax EP 2
Retinax CSZ
Multifak 264 EP 00/000
Multifak EP 000
Multifak EP 0
Multifak EP 1
Multifak EP 2
Starplex EP 2
Starplex EP 3
Molytex EP 2
NLGI 2
NLGI 00/000
NLGI 00/000
NLGI 000
NLGI 0
NLGI 1
NLGI 2
NLGI 2
NLGI 3
NLGI 2
Temp. pracy
-30 do +120
-30 do +120
-30 do +120
-30 do +130
-30 do +120
-20 do +110
-30 do +140
-20 do +130
-20 do +60
-20 do +60
-20 do +60
-30 do +140
-30 do +90
-30 do +120
-25 do 135
-30 do 135
-20 do 135
-35 do 100
-25 do 160
-25 do 160
-35 do 295
-20 do +160
-20 do +120
maks. +140
-20 do +120
maks. +140
-30 do +120
-40 do +120
Autonaprawa | nr 3/2009
48 | Praktyka warsztatowa | Z pierwszej r´ki
Autorefleksje | 49
Trzy marki wchodzàce w sk∏ad Schaeffler Group od wielu ju˝ lat
wytyczajà trendy rozwoju samochodowych uk∏adów nap´dowych,
tworzàc nie tylko nowe konstrukcje podzespo∏ów, lecz tak˝e
wzorcowe technologie monta˝owe
Po˝egnanie z drukiem?
Jan
Wajdzik
Podr´cznik mechaniki pojazdowej (cz.V)
Diagnozowanie uszkodzeƒ ∏o˝ysk
Zukosowanie bie˝ni
Przyczyny: za silny wcisk pierÊcienia
w gnieêdzie, nadmierne napr´˝enie wst´pne zespo∏u ∏o˝ysk
Nast´pstwa: nieregularna praca, mo˝liwoÊç blokowania elementów tocznych
przez odpadajàce od∏amki
Zapobieganie: utrzymywanie prawid∏owych luzów (w tym wypadku ujemnych)
konstrukcyjnych i monta˝owych
Przyczyny: niewspó∏osiowy monta˝ ∏o˝yska w gnieêdzie, uszkodzenia lub zanieczyszczenia bie˝ni
Nast´pstwa: trwa∏a zmiana kszta∏tu obwodowego zag∏´bienia bie˝ni
Zapobieganie: kontrola wspó∏osiowoÊci
gniazd i wa∏ów, symetryczny docisk pierÊcienia wewn´trznego przez nakr´tk´ na
czopie i wspó∏pracujàcà z nià podk∏adk´
oporowà
Za ciasne pasowanie
Zm´czenie powierzchni roboczych
Odkszta∏cenia elementów tocznych
Przyczyny: za ciasne gniazdo ∏o˝yska
i nadmierne jego napr´˝enie wst´pne doprowadzajà, zw∏aszcza przy niedostatecznym smarowaniu, do nieregularnego pog∏´bienia rowka bie˝ni
Nast´pstwa: szybkie zm´czenie materia∏u i ca∏kowita awaria ∏o˝yska
Zapobieganie: prawid∏owa regulacja
ujemnego luzu ∏o˝yska i zgodne z instrukcjà jego pasowanie w gnieêdzie
Przyczyny: nieprawid∏owy dobór ∏o˝yska
do jego rzeczywistych warunków pracy, za
ma∏a odpornoÊç bie˝ni na naciski elementów tocznych
Nast´pstwa: w nadmiernie obcià˝onych
bie˝niach pojawiajà si´ najpierw mikrop´kni´cia, a potem powi´kszajàce si´
ubytki, nasila si´ ha∏aÊliwoÊç pracy ∏o˝yskowania i nieregularnoÊç jego obrotów
Zapobieganie: stosowanie ∏o˝ysk przewidzianych przez konstruktora danego
podzespo∏u, niezw∏oczna wymiana ∏o˝ysk
ha∏aÊliwych
Przyczyny: nadmierne obcià˝enie ∏o˝yskowania, upadek ∏o˝yska lub jego uderzenie m∏otkiem, nieprawid∏owy monta˝
Nast´pstwa: zniekszta∏cenia powierzchni
elementów tocznych odciskajà si´ na bie˝niach, powodujàc ha∏aÊliwà prac´ ∏o˝ysk,
wibracje wa∏ów, a z czasem wypadanie kulek lub rolek z koszyków
Zapobieganie: u˝ywanie w∏aÊciwych narz´dzi do monta˝u i demonta˝u ∏o˝ysk,
przy wciskaniu pierÊcieni na wa∏y i do
gniazd si∏y nie mogà byç przenoszone
przez elementy toczne
Autonaprawa | nr 3/2009
Czy to znaczy, ˝e ca∏a drukarska tradycja trafi wkrótce do dziejowego lamusa? Otó˝ Êmiem twierdziç, ˝e nie. I to
nie tylko za sprawà nielicznych bibliofilów oceniajàcych przyjemnà w dotyku
g∏adkoÊç papieru, szlachetne kroje
czcionek i finezj´ grafiki. Przede
wszystkim elektroniczne wersje pism
wydawanych dotychczas na papierze powinny wywo∏aç jakoÊciowà rewolucj´
w Internecie, który na razie, powiedzmy
to szczerze, jest medium opanowanym
przez pó∏analfabetów. Nawet profesjonalne na pozór portale s∏abo si´ bronià
przed j´zykowà nieporadnoÊcià i niepoprawnoÊcià tekstów, amatorszczyznà
w sk∏adaniu stron, niechlujstwem ilustracji. Konkurencja dysponujàca tradycyjnym dorobkiem edytorskim szybko
zaostrzy kryteria rywalizacji z po˝ytkiem dla wszystkich zainteresowanych.
B2B?
KRYZYS PO˚ERA
NAM BA¸WANKA!
POGI¢¸O
CI¢? KLIENCI
CZEKAJÑ,
A TY CO?
Fot. archiwum
P´kni´cie pierÊcienia
Przyczyny: niedostateczne odprowadzanie
ciep∏a z ∏o˝yska, nadmierny dop∏yw ciep∏a
z zewnàtrz, za s∏abe smarowanie
Nast´pstwa: obserwowane przebarwienia sà objawem odhartowania powierzchni stalowych, co os∏abia ich wytrzyma∏oÊç
i mo˝e prowadziç do odkszta∏ceƒ
Zapobieganie: kontrola temperatury pracy, prawid∏owe odprowadzanie ciep∏a
Fot. FAG
Przegrzanie
Coraz wi´cej firm produkcyjnych i dystrybucyjnych wydaje teraz swe doroczne
katalogi w wersji drukowanej i równoczeÊnie elektronicznej, do wyboru odbiorców. To samo zjawisko obserwuje si´
tak˝e na rynku czasopism, równie˝ tych
wysokonak∏adowych i najbardziej renomowanych. Jako wieloletni grafik prasowy i wydawca patrz´ na te przemiany
z ∏agodnà nostalgià, gdy˝ nie ma sensu
walczyç z technicznym post´pem.
Podobnie by∏o przecie˝ i w czasach
pojawienia si´ wynalazku Gutenberga.
Jedni uznawali go za sezonowà nowink´, która na pewno si´ nie przyjmie, jako bardzo niedoskona∏a w porównaniu
z kunsztem r´cznie przepisywanych
ksiàg. Inni jednak szybko zwietrzyli interes. Interesy samego Johanna Gutenberga z dzisiejszej perspektywy wyglàdajà dziwnie. Pracujàc przez wiele lat,
wprowadzi∏ multum technicznych innowacji, by wydrukowaç swà s∏awnà
Bibli´ w zaledwie 200 egzemplarzach
(podobno 165 na papierze i 35 na pergaminie). W dodatku ten nak∏ad i ca∏à
drukarni´ utraci∏ na mocy sàdowego wyroku. Dla sprawiedliwej oceny trzeba tu
jednak dodaç, ˝e ksià˝ka w Êredniowieczu kosztowa∏a tyle, co wioska z paroma kopami paƒszczyênianych dusz.
Jak rozwin´∏y si´ potem drukarskie
techniki – powszechnie wiadomo.
DziÊ papier jest stosunkowo drogi,
ciasnota lokalowa nie pozwala gromadziç wi´kszych drukowanych zbiorów,
upadajà publiczne biblioteki, a w spo∏eczeƒstwie zaczyna dominowaç pokolenie, dla którego godne jest zainteresowania tylko to, co daje si´ obejrzeç na
monitorze komputera. Poza tym coraz
wa˝niejszà rol´ odgrywajà czynniki zewn´trzne w stosunku do samej poligrafii. Na przyk∏ad ekologiczne. Na surowiec dla papierni trzebione sà gigantyczne powierzchnie lasów na pó∏nocnej
i po∏udniowej pó∏kuli naszego globu. Papier, wbrew utartym przekonaniom, nie
jest zbyt ∏atwy do recyklingowania ani
nie spala si´ czysto. Dla domowych gospodarstw i firmowych biur pozbywanie
si´ niepotrzebnych druków wcià˝ jest
problemem znacznie trudniejszym ni˝
usuwanie zb´dnych plików z komputera.
Autonaprawa | nr 3/2009
50 | Od redakcji
TRW – Bezpieczeƒstwo
Bogus∏awa
Krzczanowicz
W najbli˝szych
wydaniach
Pami´tam, ˝e kilkanaÊcie
lat temu, gdy powstawa∏y
dopiero w Polsce pierwsze
czasopisma dla warsztatów
motoryzacyjnych, zawartoÊci kolejnych ich wydaƒ
planowa∏o si´ ∏atwiej ni˝
obecnie. ¸atwiejsza te˝ by∏a realizacja tych, doÊç
ogólnie szkicowanych planów. Redakcyjne artyku∏y
pisane zgodnie z zagranicznà wiedzà podr´cznikowà,
niekoniecznie nawet najÊwie˝szà, dostarcza∏y wi´kszoÊci polskich Czytelników
wielu absolutnie nowych
wiadomoÊci.
DziÊ takie ogólnotechniczne opracowania nie sà
ju˝ raczej potrzebne. Czytelnicy domagajà si´ albo
konkretów (np. instrukcji,
danych regulacyjnych i serwisowych dla pojazdów
konkretnych marek, modeli, roczników i wersji), albo
profesjonalnych informacji
na temat Êwiatowych nowoÊci w ró˝nych dziedzinach
warsztatowej techniki.
Pierwsze z tych zadaƒ
trzeba uznaç po prostu za
nierealne, nawet gdyby je
mo˝na rozdzieliç solidarnie
na wszystkie wydawane
obecnie w Polsce pisma dla
warsztatów. Alfabetyczna
kolejnoÊç takich publikacji
odpowiada∏aby mo˝e zainteresowanym modelami Alfy Romeo lub Audi, w przypadku Volkswagena i Volvo
trzeba by czekaç nawet par´ lat na w∏aÊciwy numer
miesi´cznika. Przy kolejno-
Êci losowej ca∏y plan zmieni∏by si´ szybko w niepowa˝nà zabaw´. Dlatego
miesi´cznik „Autonaprawa” postawi∏ na aktualnoÊç, czyli techniczne nowoÊci prezentowane przez
kompetentnych specjalistów z firm zainteresowanych ich upowszechnianiem. Owi specjaliÊci na
ogó∏ ch´tnie podejmujà takà wspó∏prac´ z nami, choç
czas do tego potrzebny
znajdujà raczej z trudem.
Zdarza si´ wi´c, ˝e planowany i zapowiedziany termin publikacji trzeba, niestety, o miesiàc przesunàç.
Bywa i odwrotnie, gdy
atrakcyjny, naszym zdaniem, artyku∏ decydujemy
si´ opublikowaç niezw∏ocznie, czyli bez uprzednich
zapowiedzi.
To tyle, jeÊli chodzi o sekrety naszej „redakcyjnej
kuchni”. W kwietniowym
numerze Autonaprawy powinny ukazaç si´ mi´dzy innymi artyku∏y na temat:
nowych konstrukcji skrzyƒ
biegów, napraw nadwozi
i systematyki smarów stosowanych w motoryzacji.
Autonaprawa
Adres redakcji:
pl. Nowy Targ 28/16, 50-141 Wroc∏aw
faks 071 343 35 41
[email protected]
www.technotransfer.pl
Redaktor naczelny:
Marian Koz∏owski
tel. 071 733 67 56
[email protected]
[email protected]
Sekretarz redakcji:
Bogus∏awa Krzczanowicz
tel. 071 712 57 95
[email protected]
[email protected]
Redaktor:
Anna Stachowicz
tel. 071 712 57 96
[email protected]
[email protected]
Stali wspó∏pracownicy:
Edward Ba∏aziƒski, Zenon Majkut,
Leszek A. Stricker, Toni Seidel, KrzaQ
Redakcja graficzna:
Jan Wajdzik
tel. 071 712 57 98
[email protected]
[email protected]
Marketing i reklama:
Marta Napiórkowska-Trzeciak
tel. 071 712 57 97
[email protected]
[email protected]
Stanis∏aw Bortkiewicz
tel. 071 722 02 26
[email protected]
[email protected]
Prenumerata:
tel. 071 712 57 95, 071 712 57 98
[email protected]
W takich chwilach Twoi klienci b´dà Ci wdzi´czni
za to, ˝e wybra∏eÊ cz´Êci TRW.
Wydawca:
Wydawnictwo Technotransfer
Druk i oprawa:
Drukarnia TOLEK w Miko∏owie
Chcesz otrzymy waç wszystkie numery „Autonapraw y” – w ykup abonament!
FORMULARZ PRENUMERATY MIESI¢CZNIKA AUTONAPRAWA
❏ 11 kolejnych wydaƒ w cenie 61,00 z∏ brutto (w tym VAT 22%) od numeru ....................
❏ 6 kolejnych numerów w cenie 42,70 z∏ brutto (w tym VAT 22%) od numeru ....................
Czasopismo jest bezp∏atne. Cena obejmuje umieszczenie prenumeratora w bazie danych i obs∏ug´ wysy∏ek.
DANE ZAMAWIAJÑCEGO:
❏ Jestem prenumeratorem
❏ Nie jestem prenumeratorem
Nazwa firmy .............................................................................................................................................................
ulica i numer domu ..................................................................................................................................................
kod pocztowy ...................... miejscowoÊç ...........................................................................................................
Wszelkie prawa zastrze˝one. Przedruk materia∏ów wy∏àcznie za zgodà redakcji. Materia∏ów
niezamówionych redakcja nie zwraca. Zastrzegamy sobie prawo do skrótów i redakcyjnego
opracowania tekstów przyj´tych do druku.
Redakcja nie bierze odpowiedzialnoÊci za treÊç
reklam i og∏oszeƒ.
Podczas jazdy samochodem najwa˝niejsze jest bezpieczeƒstwo. Dlatego firma TRW do
spraw bezpieczeƒstwa podchodzi z maksymalnym zaanga˝owaniem i jest pod tym
wzgl´dem Êwiatowym liderem.
NIP (ewentualnie PESEL) ....................................................................................
Dzi´ki stosowaniu przez nas najdoskonalszych materia∏ów i technologii wytwarzania,
Twoi klienci mogà ca∏kowicie zaufaç jakoÊci wszystkich produktów TRW.
imi´ i nazwisko zamawiajàcego ..............................................................................................................................
telefon do kontaktu .................................,
e-mail .................................................................................................
W TRW wszystko podporzàdkowane jest bezpieczeƒstwu: zarówno jakoÊç naszych
produktów i niezwyk∏a dba∏oÊç o klienta, jak i niezawodnoÊç naszych cz´Êci
samochodowych oraz gwarancja, jakà na nie dajemy. Z tego powodu Twoi klienci b´dà
zadowoleni, ˝e wybra∏eÊ TRW.
Adres do wysy∏ki (nale˝y podaç, jeÊli jest inny ni˝ podany powy˝ej adres p∏atnika):
Odbiorca .................................................................................................................................................................
ulica i numer domu ......................................... kod pocztowy ................... miejscowoÊç ......................................
Faktura VAT zostanie do∏àczona do najbli˝szej wysy∏ki zamówionych czasopism. Upowa˝niam Wydawnictwo Technotransfer
do wystawienia faktury VAT bez podpisu odbiorcy oraz umieszczenia moich danych w bazie adresowej wydawnictwa.
.......................................................
(data)
Autonaprawa | nr 3/2009
....................................................................
(podpis)
Zdj´cie na ok∏adce: BMW
Fot. archiwum
faks (071) 343 35 41
Zamawiam
TRW Automotive Aftermarket Parts & Service Office, ul. Górczewska 124, 01-460 Warszawa, tel. 022 / 533 47 47, e-mail: [email protected]; www.trwaftermarket.com