Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji

Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
IV. Przedsiębiorczość a zatrudnienie
Tematy
Zatrudnienie, praca - wymiar ekonomiczny i społeczny.
Kluczowe pojęcia.
Miejsce pracy - dawniej i dziś.
Struktura zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw.
Kto generuje nowe miejsca pracy?
Ilość a jakość miejsc pracy.
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
2
Zatrudnienie, praca - dlaczego istotne?
(Nie)wykorzystany potencjał ludzki a stadia rozwoju
gospodarczego.
Bezrobocie a stan koniunktury gospodarczej.
Ekonomiczny wymiar pracy i jej braku.
Praca a poczucie dobrobytu i szczęścia.
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
3
Kto tworzy nowe miejsca pracy - ewolucja poglądów od 1979 r.
F. Fazy przyspieszonego wzrostu na wszystkich etapach rozwoju firmy
Duże
korporacje
D. Gazele
E. Firmy wysokiego wpływu =
wzrost obrotów + wzrost
zatrudnienia
B. Młode
firmy
C. Młode firmy startujące
z wysokiego pułapu
zatrudnienia
A. Małe
firmy
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
4
Jakie grupy MŚP generują nowe miejsca pracy?
Małe - D. Birch 66% przyrostu netto firmy < 20 pracowników.
Małe tak, ale dlatego, że młode:
przyrost zatrudnienia wyraźny w pierwszej fazie,
później większość firm wyhamowuje,
po kilku latach efekt przyrostu marginalny a nawet negatywny.
Młode startujące z wyższego pułapu.
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
5
Firmy dynamiczne - gazele
Rodzą się małe ale z myślą o większych rozmiarach.
Szybko przechodzą od mikro do małych, średnich a nawet
dużych.
Standard: przeciętny roczny wzrost 20% przy minimum
bazowego poziomu zatrudnienia i/lub obrotów.
Gazele - czy muszą być młode?
Jak wspierać gazele?
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
6
Firmy wysokiego wpływu (high impact)
Łączą szybki wzrost obrotów i zatrudnienia.
W gałęziach zaawansowanych technologii wysoka dynamika
obrotów - niski poziom zatrudnienia.
Kogo wspierać: gazele czy firmy innowacyjne?
Kluczowa rola firm wysokiego wpływu - podzbioru gazel.
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
7
Najnowsze wyniki badań
Firmy wydatnie zwiększające zatrudnienie nie są bardzo młode.
Występują w różnych gałęziach gospodarki.
Firmy mają fazy przyspieszonego wzrostu zatrudnienia, po
których wracają do średniej swojej branży.
Ergo (poza wyjątkami) nie występują firmy o trwałej
ponadprzeciętnej dynamice wzrostu.
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
8
Kto tworzy NOWE miejsca pracy - podsumowanie
Przełomowe badania D. Bircha w USA od końca roku 1970.
Ponad 30 lat badań - wyniki niejednoznaczne.
Konsensus - raczej wskazanie na MŚP niż na wielkie korporacje.
MŚP ale jakie? Mikro (0-9), Małe (10-49), Średnie (50-249).
Znaczenie przyjętej metody pomiaru i alokacji przyrostu
zatrudnienia.
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
9
Kto tworzy NOWE miejsca pracy - znaczenie przyjętych metod pomiaru
Różnice w stosowanych metodach - różnice wyników.
Podział na klasy przedsiębiorstw - tradycja amerykańska i
europejska.
USA - small business do 500 osób - duże.
EU - mikro, małe, średnie i duże.
Jak potraktować firmy, które w procesie rozwoju zmieniają
„kategorie zaszeregowania”?
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
10
Przykład: Firma X zatrudniała w 2009 r. 5 osób, a w 2012 r. już 265 osób.
Pytanie: Jak przypisać przyrost 260 nowych zatrudnionych do klas wielkości
przedsiębiorstw?
Metoda/klasa wielkości firmy
Mikro
(0-9)
Małe
(10-49)
Średnie
(50-249)
Duże
(250+)
Razem
Zatrudnienie w roku bazowym
260
Zatrudnienie w roku końcowym
260
Zatrudnienie przeciętne
260
Dynamiczna alokacja
260
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
11
Przykład: Firma X zatrudniała w 2009 r. 5 osób, a w 2012 r. już 265 osób.
Pytanie: Jak przypisać przyrost 260 nowych zatrudnionych do klas wielkości
przedsiębiorstw?
Metoda/klasa wielkości firmy
Mikro
(0-9)
Zatrudnienie w roku bazowym
260
Małe
(10-49)
Średnie
(50-249)
260
Zatrudnienie przeciętne
260
4
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
Razem
260
Zatrudnienie w roku końcowym
Dynamiczna alokacja
Duże
(250+)
40
200
260
260
16
260
12
Przyrost zatrudnienia według klas wielkości przy zastosowaniu czterech
metod - Baza INC 2007 - 2010
160 000
140 000
120 000
Rok bazowy
Rok końcowy
100 000
Średnia arytmetyczna
Dynamiczna alokacja
80 000
60 000
40 000
20 000
0
Mikro
Małe
Średnie
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
Duże
13
Udział klas przedsiębiorstw w przyroście liczby pracujących w %:
Polska 2004 - 2010 i UE 2002 - 2010
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
14
Obiegowe rozumienie a kategorie statystyczne
Employment, self-employment, employees, persons employed,
staff headcount.
Problemy z polskimi odpowiednikami:
zatrudnienie, samozatrudnieni, pracujący na własny rachunek,
zatrudnieni, pracodawcy, osoby zatrudnione.
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
15
Dylematy pomiaru i analizy - cd.
Obiegowe rozumienie a kategorie statystyczne.
Kluczowa rola pracodawców.
Czy solo to quasi przedsiębiorcy?
Co jest ważne: miejsce pracy czy zaangażowanie zawodowe?
Przedsiębiorczość zależna: zagrożenie czy szansa?
Jak traktować „hybrydowców”?
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
16
Rodzaje firm i form zatrudnienia w statystyce
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
17
Wewnętrzna struktura MŚP - kryterium zatrudnienia
MŚP
MIKRO
SOLO
DODATKOWA
SOLO GŁÓWNA
MAŁE
DUŻE
ŚREDNIE
MIKRO
PRACODAWCY
ZALEŻNA
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
18
Pracownicy najemni, przedsiębiorcy, „strefa pośrednia”
w Polsce w 2013 r.
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
19
Wewnętrzne zróżnicowanie sektora mikroprzedsiębiorstw
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
20
Jakość miejsc pracy: MŚP czy duże korporacje?
Warunki pracy - kryteria
Warunki zatrudnienia - kryteria
Warunki BHP – oświetlenie,
Wynagrodzenie.
czystość, wypadkowość.
Rodzaj kontraktu.
Samodzielność w realizacji zadań.
Dodatkowe świadczenia.
Klimat, atmosfera w pracy,
Elastyczność czasu pracy.
stosunki międzyludzkie.
Możliwość podnoszenia kwalifikacji.
Możliwość awansu.
Reprezentacja interesów
pracowniczych.
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
21
Warunki zatrudnienia – przewaga korporacji
Wyższe płace.
Systemy płacowe wiążące wynagrodzenie z wynikami.
Dodatkowe świadczenia.
Zatrudnienie etatowe.
Sformalizowany systemy szkolenia - nie tylko prawo ale i
obowiązek pracowników.
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
22
Percepcja warunków pracy - wyniki badań?
Generalnie duże firmy postrzegane jako lepsi pracodawcy.
Ale ogólna satysfakcja z pracy wyższa w małych firmach.
MŚP - przewaga w atmosferze i elastyczności pracy.
MŚP lepiej przygotowują do własnego biznesu.
Dylematy firm rodzinnych (zdecydowana większość MŚP):
Rodzinna atmosfera,
Niejasne kryteria awansu, nepotyzm,
Nieprzestrzeganie standardów CSR.
Przedsiębiorczość w warunkach globalizacji
23