2 - E-SGH

Transkrypt

2 - E-SGH
Wymiana
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
Wymiana
Dwóch konsumentów A i B.
Ich zasoby początkowe dóbr 1 i 2:
ω
A
A A
= (ω1 , ω 2 )
i
ω
B
B B
= (ω1 , ω 2 ).
Np. ω = ( 6,4) i
ω = ( 2, 2).
Całkowita dostępna ilość:
ω1A + ω1B = 6 + 2 = 8 jednostek dobra 1
A
B
ω 2A + ω 2B = 4 + 2 = 6 jednostek dobra 2
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
2
Wymiana
Edgeworth i Bowley stworzyli
diagram nazywamy skrzynką
Edgeworth’a, który pokazuje
wszystkie możliwe alokacje dóbr 1 i 2
(w procesie wymiany) pomiędzy
dwoma konsumentami.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
3
Skrzynka Edgeworth’a
Wysokość =
Wymiar skrzynki
A
B
ω2 + ω2
określony jest przez
= 4+ 2
ilość dostępnych
dóbr.
=6
Szerokość = ω1A + ω1B = 6 + 2 = 8
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
4
Dopuszczalne Alokacje
Jakie alokacje 8 jednostek dobra 1 i 6
jednostek dobra drugiego są
dopuszczalne?
Jak oznaczyć w skrzynce
Edgeworth’a wszystkie dopuszczalne
alokacje?
Jedna dopuszczalna alokacja, to
alokacja sprzed wymiany, tzn. zasób
początkowy (alokacja początkowa).
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
5
Alokacja Początkowa
Wysokość = Alokacja początkowa:
A
B
ω2 + ω2
ω A = ( 6,4)
= 4+ 2
i
=6
B
ω = ( 2, 2).
Szerokość = ω1A + ω1B = 6 + 2 = 8
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
6
Alokacja Początkowa
2
OB
2
6
Alokacja
początkowa
4
OA
A
ω = ( 6,4)
B
6
8
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
ω = ( 2, 2)
7
Alokacja Początkowa
B
ω1
OB
B
ω2
ω 2A
+
B
ω2
Alokacja
początkowa
A
ω2
OA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
ω1A
A
B
ω1 + ω1
8
Inne Osiągalne Alokacje
A A
( x1 , x 2 ) oznacza alokację
konsumenta A.
B B
( x1 , x 2 ) oznacza alokację
konsumenta B.
Alokacja jest osiągalna jeśli
A
B
x1A + xB
≤
ω
+
ω
1
1
1
A
B
A
B
oraz x 2 + x 2 ≤ ω 2 + ω 2 .
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
9
Osiągalne Alokacje
B
x1
ω 2A
xB
2
+
B
ω2
OB
A
x2
OA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
x1A
A
B
ω1 + ω1
10
Osiągalne Alokacje
B
x1
OB
B
x2
ω 2A
+
B
ω2
A
x2
OA
x1A
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
A
B
ω1 + ω1
11
Osiągalne Alokacje
Wszystkie punkty w skrzynce (w tym
brzegi) przedstawiają osiągalne
alokacje.
Które alokacje zostaną
„zablokowane” przez konsumentów?
Które alokacje poprawiają sytuację
obu konsumentów?
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
12
Preferencje
xA
2
Dla konsumenta A.
A
ω2
OA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
ω1A
x1A
13
Preferencje
Dla konsumenta B.
xB
2
B
ω2
OB
B
ω1
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
xB
1
14
Preferencje
xB
1
B
Dla konsumenta B. ω1
OB
B
ω2
xB
2
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
15
Preferencje
xA
2
Dla konsumenta A.
A
ω2
OA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
ω1A
x1A
16
Preferencje
xA
2
B
x1
ω1B
OB
ω 2B
A
ω2
OA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
ω1A
x1A
B
x2
17
Skrzynka Edgeworth’a
A
x2
B
ω1
xB
1
B
ω2
ω 2A
OA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
OB
ω1A
A
x1
xB
2
18
Poprawa w sensie Pareto
Alokacja, która poprawia dobrobyt
konsumenta bez pogarszania
sytuacji drugiego konsumenta
stanowi poprawę w sensie Pareto.
Gdzie znajdują się takie alokacje?
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
19
Skrzynka Edgeworth’a
A
x2
B
ω1
xB
1
B
ω2
ω 2A
OA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
OB
ω1A
A
x1
xB
2
20
Poprawa
w sensie Pareto
A
x2
B
ω1
xB
1
B
ω2
ω 2A
OA
Zbiór alokacji dających
poprawę w sensie Pareto.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
OB
ω1A
A
x1
xB
2
21
Poprawa w sensie Pareto
Każdy konsument może odmówić
wymiany, stąd możliwy wynik
wymiany to taki, który stanowi
poprawę w sensie Pareto.
Które alokacje stanowiące poprawę
w sensie Pareto będą stanowiły
wynik wymiany?
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
22
Poprawa
w sensie Pareto
A
x2
B
ω1
xB
1
B
ω2
ω 2A
OA
Zbiór alokacji dających
poprawę w sensie Pareto.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
OB
ω1A
A
x1
xB
2
23
Poprawa w sensie Pareto
Wymiana
zwiększa dobrobyt
A i B. To jest poprawa
w sensie Pareto w porównaniu
do alokacji początkowej.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
24
Poprawa w sensie Pareto
Nowe wspólne korzyści z handlu,
prezentują zbiór alokacji
stanowiący poprawę
w sensie Pareto.
Wymiana
zwiększa dobrobyt
A i B. To jest poprawa
w sensie Pareto w porównaniu
do alokacji początkowej.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
25
Poprawa w sensie Pareto
Dalsza wymiana nie zwiększy
dobrobytu A i B.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
26
Efektywność w Sensie Pareto
Lepiej dla
konsumenta
A
Lepiej dla
konsumenta B
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
27
Efektywność w Sensie Pareto
A i B tracą.
Dla A jest lepiej, ale B
traci.
Dla A jest lepiej, ale B
traci.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
A i B tracą.
28
Efektywność w Sensie Pareto
Alokacja znajdująca się w
punkcie styczności krzywych
obojętności jest efektywna
w sensie Pareto.
Alokacja jest efektywna
w sensie Pareto, gdyż nie ma
sposobu poprawy sytuacji którejś
z osób, bez pogarszania sytuacji
kogoś innego.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
29
Efektywność w Sensie Pareto
Gdzie znajdują się wszystkie alokacje
efektywne w sensie Pareto?
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
30
Efektywność
w Sensie Pareto
A
x2
Alokacje oznaczone przez
są efektywne w sensie Pareto.
B
ω1
xB
1
B
ω2
ω 2A
OA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
OB
ω1A
A
x1
xB
2
31
Efektywność w Sensie Pareto
Krzywa kontraktu (zbiór Pareto) to
zbiór wszystkich punków
efektywnych w rozumieniu Pareto.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
32
Efektywność
w Sensie Pareto
A
x2
Alokacje oznaczone przez
są efektywne w sensie Pareto.
B
ω1
xB
1
B
ω2
ω 2A
OA
Krzywa kontraktu.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
OB
ω1A
A
x1
xB
2
33
Efektywność w Sensie Pareto
Do którego momentu będzie
następować wymiana?
Zależy to od sposobu w jaki
dokonuje się wymiana, np. rynek
wolnokonkurencyjny, negocjacje.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
34
Punkty
A Indywidualnie Racjonalne
x2
B
ω1
xB
1
B
ω2
ω 2A
OA
Zbiór alokacji dających
poprawę w sensie Pareto.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
OB
ω1A
A
x1
xB
2
35
Punkty
A Indywidualnie Racjonalne
xB
1
x 2 Zbiór efektywny w sensie Pareto
zablokowany przez konsumenta B.
B
ω1
OB
B
ω2
ω 2A
OA
ω1A
Zbiór efektywny w sensie Pareto
zablokowany przez konsumenta A. xB
2
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
A
x1
36
Punkty
A Indywidualnie Racjonalne
x2
Punkty Pareto-efektywne nie
blokowane przez A ani B.
B
ω1
xB
1
B
ω2
ω 2A
OA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
OB
ω1A
A
x1
xB
2
37
Punkty Indywidualnie Racjonalne
Punkty indywidualnie racjonalne to
zbiór punktów efektywnych w sensie
Pareto, które zwiększają dobrobyt
obu konsumentów w porównaniu do
ich zasobów początkowych.
Racjonalna wymiana powinna
prowadzić do punktów indywidualnie
racjonalnych. Ale do których?
Zależy to od sposobu wymiany.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
38
Wymiana na Rynku Konkurencyjnym
Przy cenach p1 i p2 występuje
równowaga rynkowa.
Wymiana na rynku konkurencyjnym
prowadzi do alokacji efektywnej w
sensie Pareto.
Jest to przykład pierwszego
twierdzenia ekonomii dobrobytu.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
39
Pierwsze Twierdzenie Ekonomii
Dobrobytu
Dla dobrze zachowujących się
preferencji konsumentów, wymiana
na rynku wolnokonkurencyjnym
prowadzi do równowagi rynkowej,
która jest efektywna w rozumieniu
Pareto.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
40
Drugie Twierdzenie Ekonomii
Dobrobytu
Jeśli wszystkie podmioty mają
wypukłe preferencje, to zawsze
będzie istniał taki zestaw cen i taka
alokacja zasobu początkowego, przy
których będzie możliwe osiągnięcie
dowolnej alokacji efektywnej w
rozumieniu Pareto w wyniku działań
rynku konkurencyjnego
prowadzącego do stanu równowagi.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
41
Prawo Walrasa
Prawo Walrasa to tożsamość (jest
prawdziwe dla każdego dodatniego
zestawu cen (p1,p2).
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
42
Prawo Walrasa
Każdy konsument ma dobrze
zachowujące się preferencje i wydaje
cały swój budżet. Dla dodatnich cen:
(p1,p2).
Konsument A:
*A
*A
A
A
p1x1 + p2x 2 = p1ω1 + p2ω 2
Konsument B:
p1x*1B + p2x*2B = p1ω1B + p2ω 2B
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
43
Prawo Walrasa
p1x*1A + p2x*2A = p1ω1A + p2ω 2A
*B
*B
B
B
p1x1 + p2x 2 = p1ω1 + p2ω 2
Po zsumowaniu:
p1 ( x*1A + x*1B ) + p2 ( x*2A + x*2B )
= p1 (ω1A + ω1B ) + p2 (ω 2B + ω 2B ).
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
44
Prawo Walrasa
p1 ( x*1A + x*1B ) + p2 ( x*2A + x*2B )
A
B
B
B
= p1(ω1 + ω1 ) + p2 (ω 2 + ω 2 ).
Co daje:
*A
*B
A
B
p1 ( x1 + x1 − ω1 − ω1 ) +
p2 ( x*2A + x*2B − ω 2A − ω 2B ) = 0.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
45
Prawo Walrasa
*A
*B
A
B
p1 ( x1 + x1 − ω1 − ω1 ) +
*A
*B
A
B
p2 ( x2 + x2 − ω2 − ω2 )
= 0.
wartość zagregowanego popytu
nadwyżkowego jest tożsamościowo
równa zeru – prawo Walrasa.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
46
Implikacje Prawa Walrasa
Pierwsza: w gospodarce
charakteryzowanej przez dwa dobra,
jeśli jeden rynek jest w równowadze, to
drugi też musi być w równowadze.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
47
Implikacje Prawa Walrasa
Druga: w gospodarce
charakteryzowanej przez dwa dobra,
nadwyżka podaży na jednym rynku
implikuje nadwyżkę popytu (niedobór
produktu na drugim rynku).
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
48
Efekty Zewnętrzne
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
Efekty Zewnętrzne
Efekt zewnętrzny to koszt lub przychód,
który dotyczy agenta, będący wynikiem
działań innych agentów.
Pozytywny efekt zewnętrzny
Negatywny efekt zewnętrzny
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
2
Przykłady Negatywnych Efektów
Zewnętrznych
Zanieczyszczenie powietrza.
Zanieczyszczenie wody.
Głośne przyjęcie u sąsiadów.
Ruch uliczny.
Bierne palenie papierosów.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
3
Przykłady Pozytywnych Efektów
Zewnętrznych
Wzrost wartości nieruchomości, bo
sąsiad dba o dom.
Miły zapach perfum osoby siedzącej
obok.
Poprawa kultury jazdy, która
przyczynia się do redukcji ryzyka
wypadku samochodowego.
Rozwój nauki.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
4
Efekty Zewnętrzne i Efektywność
Występowanie efektu zewnętrznego
wpływa na innych uczestników
rynku; tzn. agentów, którzy nie
uczestniczą w aktywności
produkującej zewnętrzny koszt lub
przychód.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
5
Efekty Zewnętrzne i Efektywność
Efekty zewnętrzne tworzą
nieefektywność w sensie Pareto, np.
– Zbyt dużo rzadkich zasobów
wykorzystywanych jest w
działalności, która tworzy
negatywne efekty zewn.
– Za mało zasobów
wykorzystywanych jest w
aktywności, która tworzy
pozytywne efekty zewn.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
6
Efekty Zewnętrzny a Prawa Własności
Efekt zewnętrzny może być
traktowany jako dobro publiczne.
Dobro jest publiczne, jeśli:
– Konsumowane jest przez
wszystkich (jest niewykluczalne)
– Każdy konsumuje całą ilość dobra
(jest niekonkurencyjne)
Np. program telewizyjny.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
7
Nieefektywność i Efekty Negatywne
Mamy dwóch agentów, A i B, i dwa
dobra: pieniądze i dym tytoniowy.
Dla konsumenta A dym i pieniądze to
dobra pożądane.
Dla konsumenta B pieniądze to
dobro pożądane, a dym – niechciane.
Dym to czyste dobro publiczne.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
8
Nieefektywność i Efekty Negatywne
Zasób agenta A $yA.
Zasób agenta B $yB.
Intensywność dymu mierzy się na
skali od 0 (brak dymu) do 1
(maksymalne natężenie dymu).
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
9
Nieefektywność i Efekty Negatywne
Dym
Pieniądze i dym to dobra
pożądane przez A.
1
0
OA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
yA
mA
10
Nieefektywność i Efekty Negatywne
Dym
Pieniądze to dobro pożądane
a dym – niechciane przez B.
1
0
OB
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
yB
mB
11
Nieefektywność i Efekty Negatywne
Pieniądze to dobro pożądane
a dym – niechciane przez B.
Dym
1
mB
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
yB
0
OB
12
Nieefektywność i Efekty Negatywne
Jaka jest efektywna alokacja dymu i
pieniędzy?
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
13
Nieefektywność i Efekty Negatywne
Dym
Dym
1
1
Alokacje
Efektywne
0
OA
yA
mA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
yB
0
OB
mB
14
Nieefektywność i Efekty Negatywne
Załóżmy, że nie ma możliwości
wymiany poziomu dymu na
pieniądze.
Jaka alokacja jest najbardziej
preferowana przez A?
Czy jest to alokacja efektywna?
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
15
Nieefektywność i Efekty Negatywne
Dym
Wybory A
Dym
1
1
Alokacje
Efektywne
0
OA
yA
mA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
yB
0
OB
mB
16
Nieefektywność i Efekty Negatywne
Dym
1
Najbardziej preferowany
Dym
wybór A jest
nieefektywny
1
Alokacje
Efektywne
0
OA
yA
mA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
yB
0
OB
mB
17
Nieefektywność i Efekty Negatywne
Załóżmy, że nie ma możliwości
wymiany poziomu dymu na
pieniądze.
Jaka alokacja jest najbardziej
preferowana przez B?
Czy jest to alokacja efektywna?
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
18
Nieefektywność i Efekty Negatywne
Dym
Wybory B
Dym
1
1
Alokacje
Efektywne
0
OA
yA
mA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
yB
0
OB
mB
19
Nieefektywność i Efekty Negatywne
Dym
1
Najbardziej preferowany
Dym
wybór B jest
nieefektywny
1
Alokacje
Efektywne
0
OA
yA
mA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
yB
0
OB
mB
20
Nieefektywność i Efekty Negatywne
Jeśli nie ma możliwości wymiany, to
każdy wynik jest nieefektywny.
Jest za dużo dymu (najbardziej
preferowany wyniki przez A) lub za
mało dymu (najbardziej preferowany
wynik przez B).
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
21
Efekty Zewnętrzny a Prawa Własności
Problem efektów zewnętrznych
wynika m.in. ze źle zdefiniowanych
praw własności, a w konsekwencji
rynków, które pozwalają
zinternalizować efekty zewnętrzne –
spowodować, iż „producent” ponosi
całkowite koszty efektów
zewnętrznych lub otrzymuje
całkowite przychody zewnętrzne.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
22
Efekty Zewnętrzny a Prawa Własności
Zarówno A jak i B nie jest
właścicielem powietrza w pokoju.
Co nastąpi, jeśli takie prawo
własności zostanie stworzone oraz
przyznane jednemu z agentów?
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
23
Efekty Zewnętrzny a Prawa Własności
Niech agent B ma prawo własności
do powietrza w pokoju.
Agent B może sprzedać „prawo do
palenia”.
Czy będzie dym? Ile? Ile dym będzie
kosztował?
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
24
Efekty Zewnętrzny a Prawa Własności
Niech p(sA) oznacza cenę płaconą
przez A agentowi B za stworzenie
dymu o intensywności sA.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
25
Efekty Zewnętrzny a Prawa Własności
Dym
Dym
1
0
OA
1
yA
mA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
yB
0
OB
mB
26
Efekty Zewnętrzny a Prawa Własności
Dym
Dym
p(sA)
1
1
sA
0
OA
yA
mA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
yB
Obaj agenci
korzystają
z handlu i
występuje
dodania
ilość dymu.
0
OB
mB
27
Efekty Zewnętrzny a Prawa Własności
Dym
Dym
p(sA)
Ustanowienie
1 rynku dla
handlu
prawami do
palenia, daje
sA efektywną
alokację z
wymiany.
1
0
OA
yA
mA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
yB
0
OB
mB
28
Efekty Zewnętrzny a Prawa Własności
Niech agent A ma prawo własności
do powietrza w pokoju.
Agent B może teraz zapłacić A by
zredukować intensywność dymu.
Czy będzie dym? Ile? Ile dym będzie
kosztował?
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
29
Efekty Zewnętrzny a Prawa Własności
Dym
Dym
1
0
OA
1
yA
mA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
yB
0
OB
mB
30
Efekty Zewnętrzny a Prawa Własności
Dym
Dym
p(sB)
1
1
sB
0
OA
yA
mA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
yB
Obaj agenci
korzystają
z handlu a
ilość dymu
jest
zredukowana.
0
OB
mB
31
Efekty Zewnętrzny a Prawa Własności
Dym
Dym
p(sB)
Ustanowienie
1 rynku dla
handlu
sB prawami do
palenia, daje
efektywną
alokację z
wymiany.
1
0
OA
yA
mA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
yB
0
OB
mB
32
Efekty Zewnętrzny a Prawa Własności
Zauważ, że
– agent posiadający prawo
własności ma większą użyteczność
niż w najlepszej alokacji bez praw
własności.
– Ilość dymu jaka występuje w
równowadze zależy od tego, który
z agentów ma przypisane prawo
własności.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
33
Efekty Zewnętrzny a Prawa Własności
Dym
Dym
p(sA) p(sB)
1
1
sB
sA
0
OA
yA
mA
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
yB
sA ≠ sB
0
OB
mB
34
Efekty Zewnętrzny a Prawa Własności
Czy istnieje sytuacja, w której w
równowadze występuje ta sama ilość
dymu, bez względu na fakt, który z
agentów ma przypisane prawo
własności do powietrza w pokoju?
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
35
Efekty Zewnętrzny a Prawa Własności
Dym
1
p(sA) p(sB)
Dym
1
sA = sB
0
0
yA
yB
OA
OB
Dla obu agentów MRS jest stałe przy zmianie
36
pieniądza dla danego poziomu dymu.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
Efekty Zewnętrzny a Prawa Własności
Dym
1
p(sA) p(sB)
Dym
1
sA = sB
0
0
yA
yB
OA
OB
Dla obu agentów, preferencje muszą być
37
quasiliniowe wzgl. pieniędzy U(m,s) = m + f(s).
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
Twierdzenie Coase’a
Twierdzenie Coase’a: jeśli
preferencje podmiotów są quasiliniowe (wzgl. dochodu), to każde
efektywne rozwiązanie musi zawierać
ten sam poziom efektów
zewnętrznych (bez względu na to
komu przypisane są prawa
własności).
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
38
Efekty Zewnętrzne Produkcji
Huta stali wytwarza stal i
zanieczyszczenie, które odprowadza
do rzeki.
Zanieczyszczenie negatywnie
wpływa na pobliskie łowiska ryb.
Obie firmy są cenobiorcami.
pS to cena rynkowa stali.
pF to cena rynkowa ryb.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
39
Efekty Zewnętrzne Produkcji
cS(s,x) to funkcja kosztu producenta
stali tworzącego s jednostek stali i x
jednostek zanieczyszczenia.
Jeśli producent stali nie napotyka
żadnych kosztów zewnętrznych
związanych z zanieczyszczeniem,
które produkuje to f-cja zysku:
Π s ( s, x) = pss − cs ( s, x)
a zatem
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
40
Efekty Zewnętrzne Produkcji
max Π s ( s, x ) = pss − cs ( s, x).
s,x
W-ek konieczny maksymalizacji zysku:
∂ cs ( s, x)
ps =
∂s
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
i
∂ cs ( s, x)
0=
.
∂x
41
Efekty Zewnętrzne Produkcji
∂ cs ( s, x)
ps =
oznacza, że producent stali
∂s
Produkuje tyle stali, że cena = krańcowy
koszt produkcji.
∂ cs ( s, x)
obrazuje jak zmienia się (maleje)
∂x
wewnętrzny koszt produkcji, gdy poziom
zanieczyszczenia rośnie.
∂ cs ( s, x) to krańcowy koszt redukcji
−
∂x
zanieczyszczenia.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
42
Efekty Zewnętrzne Produkcji
∂ cs ( s, x) to krańcowy koszt redukcji
−
∂x
zanieczyszczenia.
Jaki jest krańcowy przychód z redukcji
zanieczyszczenia? Zero, gdyż producent
stali nie napotyka żadnych kosztów
zewnętrznych. Zatem firma wybiera poziom
zanieczyszczenia, dla którego:
∂ cs ( s, x)
−
= 0.
∂x
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
43
Efekty Zewnętrzne Produkcji
Niech cS(s,x) = s2 + (x - 4)2 i pS = 12.
Wówczas
Π s ( s, x) = 12s − s 2 − ( x − 4) 2
A w-ek pierwszego rzędu maksymalizacji
zysku wynosi:
i
0 = −2( x − 4).
12 = 2s
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
44
Efekty Zewnętrzne Produkcji
ps = 12 = 2s, określa poziom produkcji stali
maks. zysk: s* = 6.
−2( x − 4) to koszt krańcowy redukcji
zanieczyszczenia. Nie otrzymuje z tego
tytułu żadnych przychodów, to x* = 4.
Zysk wynosi zatem:
2
2
Π s ( s*, x*) = 12s * − s * − ( x * −4 )
= 12 × 6 − 6 2 − ( 4 − 4) 2
= $36.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
45
Efekty Zewnętrzne Produkcji
Koszt połowu f ryb, gdy huta emituje
x jednostek zanieczyszczenia wynosi
cF(f,x). Dla danego f, cF(f,x) rośnie
wraz ze wzrostem x; tzn huta
wywiera negatywny efekt zewnętrzny
na połowy ryb.
Funkcja zysku rybaka:
Π F ( f ; x ) = p F f − cF ( f ; x )
zatem:
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
46
Efekty Zewnętrzne Produkcji
max Π F ( f ; x) = pFf − cF ( f ; x).
f
W-ek konieczny maks. zysku:
∂ cF ( f ; x )
pF =
.
∂f
Wzrost zanieczyszczenia podnosi koszt
krańcowy łowienia ryb i obniża ilość
złowionych ryb i zysk z połowu. To jest
zewnętrzny koszt zanieczyszczenia.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
47
Efekty Zewnętrzne Produkcji
Niech cF(f;x) = f2 + xf i pF = 10.
Zewnętrzny koszt jaki wytworzony przez
hutę jaki napotyka rybak to xf. Rybak nie
ma wpływu na x – jest to zmienna
egzogeniczna. Funkcja zysku rybaka ma
postać:
Π F ( f ; x ) = 10f − f 2 − xf
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
48
Efekty Zewnętrzne Produkcji
Π F ( f ; x ) = 10f − f 2 − xf
Dla danego x, w-ek konieczny maks. zysku:
10 = 2f + x.
więc, dla danego x, wielkość produkcji
rybaka maks. zysk wynosi:
x
f* = 5 − .
2
Rybak łowi mniej ryb i osiąga niższy zysk
gdy huta produkuje więcej
zanieczyszczenia.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
49
Efekty Zewnętrzne Produkcji
x
f * = 5 − . Huta ignorując negatywny
2
efekt zewnętrzny jaki wytwarza wybiera
x* = 4, więc poziom produkcji rybaka maks.
zysk wynosi f* = 3, a zysk:
Π F (f *; x) = 10f * −f *2 −xf *
= 10 × 3 − 32 − 4 × 3 = $9.
Koszt zewnętrzny wynosi $12.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
50
Efekty Zewnętrzne Produkcji
Czy wybory dokonywane przez obie
firmy są efektywne?
Gdy huta ignoruje koszty zewnętrzne
swoich wyborów, łączny zysk obu
firm wynosi $36 + $9 = $45.
Czy $45 to największy możliwy
łączny zysk?
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
51
Internalizacja
Zał., że firmy się łączą w jedną. Jaki
największy zysk może osiągnąć ta
firma?
m
2
2
2
Π ( s, f , x) = 12s + 10f − s − ( x − 4) − f − xf .
Ile wyniesie s, f i x?
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
52
Internalizacja
m
2
2
2
Π ( s, f , x) = 12s + 10f − s − ( x − 4) − f − xf .
W-ek konieczny maks. zysku:
m
∂Π
= 12 − 2s = 0
∂s
∂Π
∂f
m
∂Π
∂x
m
= 10 − 2f − x = 0.
Rozwiązania:
m
s =6
fm = 4
x
m
= 2.
= −2( x − 4) − f = 0.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
53
Internalizacja
Zysk połączonej firmy wynosi:
m
m
Π (s , f
= 12s
m
m
m
,x )
+ 10f
m
−s
m2
− (x
m
2
− 4) − f
m2
− xmf m
= 12 × 6 + 10 × 4 − 6 2 − ( 2 − 4) 2 − 4 2 − 2 × 4
= $48.
Jest większy niż $45 – sumy niepołączonych
firm.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
54
Internalizacja
Fuzja poprawiła efektywność.
Samodzielnie, huta tworzyła x* = 4
jednostki zanieczyszczenia.
Przy połączonych firmach produkuje
xm = 2 jednostki zanieczyszczenia.
Fuzja zwiększyła efektywność i
zmniejszyła poziom zanieczyszczenia.
Dlaczego?
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
55
Internalizacja
Funkcja zysku huty:
2
2
Π s ( s, x) = 12s − s − ( x − 4)
Zatem krańcowy koszt produkcji
zanieczyszczenia: MC ( x) = 2( x − 4)
s
Jeśli huta nie napotyka zewnętrznych
kosztów tworzenia zanieczyszczenia,
tworzy zanieczyszczenie, aż jego
koszt krańcowy wynosi zero; stąd x* = 4.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
56
Internalizacja
Dla połączonych firm, f-cja zysku:
Π m ( s, f , x) = 12s + 10f − s 2 − ( x − 4) 2 − f 2 − xf .
Krańcowy koszt prod. zanieczyszczenia:
MCm ( x ) = 2( x − 4 ) + f > 2( x − 4) = MCs ( x ).
Koszt krańcowy jest większy, gdyż firma
napotyka całkowity koszt tworzenia
zanieczyszczenia poprzez koszt łowienia
ryb, więc mniej zanieczyszczenia jest
produkowane.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
57
Internalizacja
Dlaczego dla połączonej firmy xm = 2
jest efektywne?
Zewnętrzny koszt jaki napotyka
rybak to xf, więc zewnętrzny
krańcowy koszt zanieczyszczenia
wynosi: MCE
x = f.
Koszt huty redukcji
m
−
MC
( x) = 2( x − 4).
zanieczyszczenia:
Efektywność wymaga:
m
MCE
=
−
MC
( x) ⇒ f = 2( x − 4).
x
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
58
Internalizacja
Fuzja powoduje internalizację efektu
zewnętrznego i powoduje
efektywność ekonomiczną.
Jak inaczej może wystąpić
internalizacja, która zapewni
efektywność?
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
59
Coase i Efekty Zewnętrzne Produkcji
Coase twierdzi, iż efekty zewnętrzne
istnieją, gdyż żadna z firm nie ma
prawa własności do wody, która jest
zanieczyszczana.
Niech prawo własności do wody
zostanie przypisane jednej firmie.
Czy to zapewni efektywność?
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
60
Coase i Efekty Zewnętrzne Produkcji
Niech rybak ma prawo własności do
wody.
Może sprzedać prawo (talony) do
zanieczyszczenia na konkurencyjnym
rynku, po cenie: $px .
F-cja zysku rybaka wynosi:
Π F ( f , x ) = pf f − f 2 − xf + pxx.
Dla pf i px, ile praw do zanieczyszcz.
będzie sprzedanych? (x jest teraz
zmienną)
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
61
Coase i Efekty Zewnętrzne Produkcji
Π F ( f , x ) = pf f − f 2 − xf + pxx.
W-ki maks. zysku:
∂ ΠF
= pf − 2f − x = 0
∂f
∂ ΠF
= − f + px = 0
∂x
co daje:
f * = px
(podaż ryb)
xS * = pf − 2px .(podaż praw
do zanieczyszczenia)
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
62
Coase i Efekty Zewnętrzne Produkcji
Huta musi nabyć jedno prawo do
zanieczyszczenia dla każdej jednostki
zanieczyszczenia, więc f-cja zysku:
ΠS ( s, x ) = pss − s 2 − ( x − 4 ) 2 − pxx.
Dla pf i px ile wyniesie produkcja stali,
i ile praw do zanieczyszczenia huta
będzie chciała nabyć?
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
63
Coase i Efekty Zewnętrzne Produkcji
ΠS ( s, x ) = pss − s 2 − ( x − 4 ) 2 − pxx.
W-ki maks. zysku:
∂ ΠS
= ps − 2s = 0
∂s
∂ ΠS
= −2( x − 4 ) − px = 0
∂x
ps
s* =
co daje:
2
(podaż stali)
px (popyt na
xD * = 4 −
. prawo do
2
zanieczyszczenia)
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
64
Coase i Efekty Zewnętrzne Produkcji
Na rynku wolnokonkurencyjnym na prawo
do zanieczyszczenia, cena px musi zapewnić
równowagę:
px
xD * = 4 −
= pf − 2px = xS *.
2
Cena wynosi:
2pf − 8
px =
3
A liczba praw (np. talonów) do zanieczyszczenia
w równowadze: x * = x * = 16 − pf .
D
S
3
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
65
Coase i Efekty Zewnętrzne Produkcji
ps
16 − pf
s* =
; f * = px ; xD* = xS * =
;
2
3
2pf − 8
px =
.
3
Jeśli ps = 12 i pf = 10 to
s* = 6; f * = 4; xD* = xS * = 2; px = 4.
Jest to rozwiązanie efektywne.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
66
Coase i Efekty Zewnętrzne Produkcji
Q: Czy miałoby znaczenie, gdyby prawo
własności do wody było przypisane
hucie stali?
A: Nie. Zysk jest liniowy, a zatem quasiliniowy względem pieniędzy, więc
twierdzenie Coase’a mówi, iż ta sama
alokacja efektywna jest osiągnięta. (I
właściciel aktywa staje się bogatszy).
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
67
Tragedia Wspólnego
Mamy „wspólne” pastwisko
wszystkich mieszkańców wioski.
Mieszkańcy wspólnie wypasają krowy.
Jeśli c krów jest wypasanych to
produkcji mleka wynosi f(c), gdzie f’>0
a f”<0.
Ile krów powinni wypasać mieszkańcy
wioski tak by maksymalizować łączny
dochód?
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
68
Tragedia Wspólnego
Mleko
f(c)
c
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
69
Tragedia Wspólnego
Cena mleka wynosi $1 a relatywny
koszt wypasania krowy to $pc.
Funkcja zysku dla całej wioski
wynosi:
Π ( c ) = f ( c ) − pcc
a problem ekonomiczny to:
max Π( c) = f ( c) − pcc.
c≥ 0
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
70
Tragedia Wspólnego
max Π( c) = f ( c) − pcc.
c≥ 0
Liczba krów, która maks. dochód to c*:
f ′ ( c) = pc
tzn. krańcowy produkt (wartość) z ostatniej
wypasanej krowy musi być równy
krańcowemu kosztowi jej wypasania.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
71
Tragedia Wspólnego
pcc
Mleko
f(c*)
nachylenie =
f’(c*)
f(c)
Maks. dochód
nachylenie = pc
c*
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
c
72
Tragedia Wspólnego
Dla c = c*, przeciętny zysk z krowy
wynosi:
Π( c*) f ( c*) − pcc * f ( c*)
=
=
− pc > 0
c*
c*
c*
gdyż f’ > 0 i f” < 0.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
73
Tragedia Wspólnego
pcc
Mleko
f(c*)
nachylenie =
f’(c*)
f(c)
f ( c*)
> pc
c*
c*
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
c
74
Tragedia Wspólnego
Dla c = c*, przeciętny zysk z krowy
wynosi:
Π( c*) f ( c*) − pcc * f ( c*)
=
=
− pc > 0
c*
c*
c*
gdyż f’ > 0 i f” < 0. Zatem zysk rośnie
przy wypasaniu kolejnej krowy.
Brak praw własności pastwiska
powoduje, iż korzystanie z niego nie
jest ograniczone.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
75
Tragedia Wspólnego
Wejścia trwają, aż zysk z wypasania
kolejnej krowy wynosi 0:
Π ( c ) f ( c ) − pcc f ( c )
=
=
− pc = 0.
c
c
c
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
76
Tragedia Wspólnego
Mleko
f(c*)
nachylenie =
f’(c*)
pcc
f(c)
f ( cɵ)
= pc
cɵ
c
ɵ c
c*
Pastwisko jest nadmiernie eksploatowane.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
77
Tragedia Wspólnego
Powodem „tragedii wspólnego” jest
fakt, że gdy mieszkaniec wioski
wypasa kolejną krowę, jego dochód
rośnie (o f(c)/c - pc), ale dochód
wszystkich pozostałych maleje.
Mieszkaniec, który wypasa kolejną
krowę nie bierze pod uwagę faktu, że
tworzy koszt zewnętrzny dla innych
mieszkańców wioski.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
78
Tragedia Wspólnego
Przykłady:
– nadmierna eksploatacja łowisk
– nadmierna wycinka lasów
– nadmierna eksploatacja parków
narodowych
– ruch uliczny.
© 2010 W. W. Norton & Company, Inc.
79

Podobne dokumenty