Kontrola jakości importu owoców i warzyw

Mechanizmy i systemy
regulacji
rynku owoców i warzyw
oraz ich przetworów
Dr Aneta Jarosz-Angowska
"Mechanizmy WPR"
1
Mechanizmy WPR w sektorze owoców i warzyw:








polityka wspierania cen dla producentów,
ochrona rynku Unii Europejskiej przed
napływem produktów z krajów trzecich,
refundacje eksportowe,
stabilizacja rynku poprzez wycofywanie części
dostaw,
stosowanie premii za karczowanie sadów,
kontrola jakości produktów,
licencje importowe,
wspieranie właściwego funkcjonowania
organizacji producenckich.
Dr Aneta Jarosz-Angowska
"Mechanizmy WPR"
2
Organizacje producentów
Kluczowym elementem wspólnej organizacji
rynku owoców i warzyw są organizacje
producenckie (OP). Wsparcie finansowe
UE na rynku owoców i warzyw świeżych
kierowane jest do uznanych organizacji
producentów lub ich zrzeszeń, które
otrzymują rekompensaty za niektóre
gatunki nie przeznaczonych do sprzedaży
owoców i warzyw objętych wspólną
organizacją tego rynku
Dr Aneta Jarosz-Angowska
"Mechanizmy WPR"
3
Reforma wspólnej organizacji rynku owoców i warzyw
Rozporządzenie Rady (WE) Nr 1182/2007 z dnia 26 września 2007
Głównymi celami i założeniami reformy są:
- lepsze zorientowanie na rynku i większa konkurencyjność
sektora,
- zmniejszenie wahań w dochodach rolników,
- działanie na rzecz lepszej równowagi w łańcuchu zbytu owoców
i warzyw (zwiększenie stopnia zorganizowania rynku),
- lepsze uwzględnienie zróżnicowania sektora,
- wzmocnienie zdolności producentów w zarządzaniu kryzysami,
- zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko naturalne,
- zwiększenie spożycia owoców i warzyw,
- zapewnienie spójności z zasadami WTO i polityką rozwoju,
- zwiększenie przewidywalności i kontroli wydatków publicznych,
- upowszechnienie zarządzania (zminimalizowanie obciążeń
administracyjnych) i usprawnienie kontroli.
Dr Aneta Jarosz-Angowska
"Mechanizmy WPR"
4
ELEMENTY REFORMY
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Likwidacja wsparcia produkcji kierowanej do
przetwórstwa (w tym systemu pomocy finansowej z
tytułu dostarczania pomidorów do przetwórstwa) oraz
objęcie owoców i warzyw systemami płatności
obszarowych (decoupling)
Stymulowanie procesu powstawania uznanych organizacji
producentów
Stymulowanie procesu powstania wstępnie uznanych grup
producentów
Zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko (środki
ochrony środowiska)
Promocja spożycia owoców i warzyw, szczególnie przez
dzieci i młodzież
Wprowadzenie mechanizmów zarządzania kryzysowego
dla organizacji producentów
Dr Aneta Jarosz-Angowska
"Mechanizmy WPR"
5
1. Likwidacja wsparcia produkcji kierowanej do przetwórstwa (w
tym systemu pomocy finansowej z tytułu dostarczania
pomidorów do przetwórstwa) oraz objęcie owoców i warzyw
systemami płatności obszarowych (decoupling)
Dla krajów stosujących system jednolitej płatności
obszarowej (SAPS), owoce i warzywa są aktualnie
objęte systemem dopłat bezpośrednich. Środki
finansowe przewidziane na wsparcie produkcji
kierowanej do przetwórstwa zostaną przekazane
państwom członkowskim w formie kopert krajowych.
W przypadku pomocy finansowej do pomidorów,
państwa członkowskie będą mogły w czasie 4letniego okresu przejściowego (2008-2011) stosować
płatności bezpośrednie do upraw pomidorów, pod
warunkiem, że część płatności związana z wielkością
produkcji nie przekracza 50% pułapu krajowego.
Dr Aneta Jarosz-Angowska
"Mechanizmy WPR"
6
2. Stymulowanie procesu powstawania
uznanych organizacji producentów



zwiększenie udziału wsparcia wspólnotowego (z 50% do 60%) w
funduszach operacyjnych organizacji producentów w określonych
przypadkach (w tym m.in. dla nowych krajów członkowskich i krajów
o niskim stopniu zorganizowania rynku tj. poniżej 20% udziału
sprzedaży organizacji producentów w całkowitej produkcji owoców i
warzyw),
wzrost limitu pomocy na dofinansowanie funduszu operacyjnego z
4,1% do 4,6% wartości produktów sprzedanych, pod warunkiem
wykorzystania nadwyżki pomocy wyłącznie w celu zapobiegania
sytuacjom kryzysowym i zarządzania nimi,
w państwach członkowskich, w których organizacje producentów
sprzedają mniej niż 15% wartości produkcji owoców i warzyw i
których produkcja stanowi przynajmniej 15% ich całkowitej produkcji
rolnej, takie państwa członkowskie mogą wpłacać organizacjom
producentów krajową pomoc finansową, w wysokości do 80%
wkładu producentów. Pomoc ta jest dodatkowa w stosunku do
funduszu operacyjnego i może być zwrócona przez UE na wniosek
państwa członkowskiego
Dr Aneta Jarosz-Angowska
"Mechanizmy WPR"
7
3. Stymulowanie procesu powstania wstępnie
uznanych grup producentów


utrzymanie możliwości wstępnego uznania i form
wsparcia grup producentów dla nowych krajów
członkowskich, które przystąpiły do UE 1 maja 2004
roku i później (pomoc finansowa na tworzenie i
działalność administracyjną grupy oraz na pokrycie
części kwalifikowanych kosztów interwencji ujętych w
zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania),
zwiększenie wsparcia dla wstępnie uznanych grup
producentów owoców i warzyw na pokrycie kosztów
związanych z utworzeniem grupy producentów i
prowadzeniem działalności administracyjnej do 10%
wartości produktów sprzedanych w pierwszym roku
realizacji planu dochodzenia do uznania, 10% w
drugim, 8% w trzecim, 6% w czwartym oraz 4% w
piątym roku realizacji planu dochodzenia do uznania
Dr Aneta Jarosz-Angowska
"Mechanizmy WPR"
8
4. Zmniejszenie negatywnego wpływu na
środowisko (środki ochrony środowiska)



organizacje producentów owoców i
warzyw muszą przeznaczyć, co najmniej
10% wydatków przewidzianych w każdym
z programów operacyjnych na środki
ochrony środowiska,
program operacyjny musi zawierać
przynajmniej dwa działania związane z
ochroną środowiska,
w ramach programu operacyjnego
organizacji producentów, Unia Europejska
będzie współfinansować produkcję
ekologiczną do poziomu 60%.
Dr Aneta Jarosz-Angowska
"Mechanizmy WPR"
9
5. Promocja spożycia owoców i warzyw,
szczególnie przez dzieci i młodzież
- organizacje producentów będą mogły uwzględnić
propagowanie spożycia owoców i warzyw w
swoich programach operacyjnych,
- promocja spożycia owoców i warzyw wśród dzieci
w szkołach będzie dofinansowana w ramach
funduszu operacyjnego w wysokości 60%
poniesionych wydatków na ten cel,
- rekompensaty finansowe UE dla organizacji
producentów z tytułu bezpłatnej dystrybucji
owoców i warzyw w szkołach, szpitalach,
instytucji charytatywnych itp
Dr Aneta Jarosz-Angowska
"Mechanizmy WPR"
10
6. Wprowadzenie mechanizmów zarządzania
kryzysowego dla organizacji producentów
- wycofanie owoców i warzyw z rynku,
- zbieranie niedojrzałych owoców i warzyw
lub rezygnacja z ich zbioru,
- informowanie i działania szkoleniowe w
sytuacjach kryzysowych,
- ubezpieczanie zbiorów,
- pomoc na zabezpieczenie pożyczek
bankowych,
- wparcie kosztów administracyjnych
tworzenia funduszy wzajemnego
ubezpieczenia
Dr Aneta Jarosz-Angowska
"Mechanizmy WPR"
11
Pozyskiwanie informacji w Unii Europejskiej
Zasady pozyskiwania informacji w sektorze ogrodniczym
są silnie sformalizowane.
W odniesieniu do tego sektora obowiązuje ponad 50 aktów
prawnych, które regulują ogólne i szczegółowe zasady
pozyskiwania informacji, cel ich pozyskiwania oraz warunki
i
terminy
gromadzenia
poszczególnych
kategorii
informacji.
Znaczna część informacji jest zbierana na zasadach
obligatoryjnych i przesyłana do departamentu DG VI
Komisji Europejskiej w Brukseli.
Niektóre kategorie informacji nie muszą być zbierane w
sposób obligatoryjny, jednakże częstokroć ubieganie się
podmiotów o wsparcie ze strony Wspólnoty wiąże się z
koniecznością ich zebrania i przekazania do Komisji
Europejskiej.
Dr Aneta Jarosz-Angowska
"Mechanizmy WPR"
12
Wymagania Komisji Europejskiej dotyczące
informacji o rynku owoców i warzyw






Ceny producentów
Ceny produktów importowanych
Ilość niesprzedanych produktów w
poprzednim miesiącu
Informacje na temat organizacji
producenckich
Informacje na temat karczowanych
sadów
Kontrola jakości importu owoców i
warzyw
Dr Aneta Jarosz-Angowska
"Mechanizmy WPR"
13
Ceny producentów
Zbierane są raz w tygodniu w każdą
środę, nie później niż do godziny 12 czasu
obowiązującego w Brukseli. Zebrane w
krajach członkowskich Unii Europejskiej
informacje
są
przekazywane
do
departamentu DG VI Komisji Europejskiej
w
Brukseli.
Zebrane
informacje
przedstawiają poziom cen producenta na
rynkach
reprezentatywnych
dla
większości gatunków owoców i warzyw.
Dr Aneta Jarosz-Angowska
"Mechanizmy WPR"
14
Ceny produktów importowanych
Zbierane są codziennie do godziny 12 czasu
obowiązującego w Brukseli.
Zebrane
w
krajach
członkowskich
Unii
Europejskiej informacje są przekazywane do
departamentu DG VI Komisji Europejskiej w
Brukseli.
Informacje
te
przedstawiają
poziom
cen
produktów importowanych znajdujących się w
obrocie na rynkach reprezentatywnych według
gatunków i odmian.
Ponadto, zbierane są informacje na temat ilości
dostaw oraz zwyczajowych dniach handlowych na
rynkach reprezentatywnych.
Dr Aneta Jarosz-Angowska
"Mechanizmy WPR"
15
Ilość niesprzedanych produktów w
poprzednim miesiącu
Informacje na ten temat są zbierane z
podziałem na produkty raz w miesiącu, do
10. dnia każdego miesiąca i
przekazywane w formie elektronicznej do
departamentu DG VI Komisji Europejskiej
w Brukseli.
Informacje na ten temat są zbierane z
podziałem na gatunki owoców i warzyw,
odmiany, klasy jakościowe, rodzaj
opakowania i przeznaczenie produktów
Dr Aneta Jarosz-Angowska
"Mechanizmy WPR"
16
Informacje na temat organizacji producenckich
Informacje te służą opracowywaniu i zatwierdzaniu
programów operacyjnych oraz określaniu poziomu
wsparcia finansowego dla organizacji producenckich.
Informacje na temat karczowanych sadów
Służą
one
kreowaniu
polityki
reorganizacji
wspólnotowej produkcji owoców.
Zebrane informacje z zakresu, między innymi,
powierzchni wykarczowanych sadów według gatunków
są przekazywane do departamentu DG VI Komisji
Europejskiej w Brukseli i na tej podstawie są
przyznawane premie bądź refundacje premii za
karczowane sady.
System premii za karczowanie dotyczy sadów
jabłoniowych, gruszowych, brzoskwiniowych oraz
nektarynowych.
Dr Aneta Jarosz-Angowska
"Mechanizmy WPR"
17
Kontrola jakości importu owoców i warzyw
Kontrolą zajmują się specjalnie do tego celu powołane
w krajach członkowskich agencje kontrolujące.
Informacje o defektach lub zepsuciu produktu, które
można było wykryć w kraju pochodzenia towaru w
momencie pakowania są przesyłane w ciągu 24
godzin do Centralnych Władz Kontrolnych w krajach
członkowskich oraz do departamentu DG VI Komisji
Europejskiej w Brukseli.



Ponadto
Departament
DG
VI
Komisji
Europejskiej w Brukseli gromadzi informacje
odnośnie:
Stanu zapasów produktów
Powierzchni uprawy według gatunków i według
odmian
Dr Aneta Jarosz-Angowska
Listy zatwierdzonych
organizacji
charytatywnych. 18
"Mechanizmy
WPR"
Minimalne ceny importowe
System cen minimalnych dotyczy wybranych
produktów importowanych oraz wybranych
krajów pochodzenia tych produktów.
Informacje dotyczące ilości, wartości i
pochodzenia
importowanych
produktów
ogrodniczych w rozbiciu na kody CN dla
produktów świeżych i kod Taric dla produktów
mrożonych są zbierane 2 razy w miesiącu i
przekazywane do departamentu DG VI
Sprawozdanie dotyczące importu za okres od
l. do 15. danego miesiąca są sporządzane do
25. dnia danego miesiąca, a za okres od 16.
do końca miesiąca - do 10. następnego
miesiąca.
Dr Aneta Jarosz-Angowska
"Mechanizmy WPR"
19