docEfektywność Plus
download 
Reklamacja Transkrypt
Efektywność Plus
Efektywność Plus Koncepcja efektywnego przedsiębiorstwa skierowana ku przyszłości | Innowacja, efektywność, odpowiedzialność – Viessmann 4 [1] Wyzwania wynikające z sytuacji energetycznej i klimatycznej 6 1.1 Rosnące zużycie energii – ograniczone zasoby 8 1.2 Grożące zmiany klimatyczne zmuszają do działania 10 1.3 Podwójna strategia bezpieczeństwa dostaw i ochrony klimatu 12 1.4 Rynek ciepła – śpiący olbrzym 14 [2] Aktywnie kształtować przyszłość i inwestować w nowe technologie 16 2.1 Światowy pionier innowacji Viessmann 18 2.2 Projekt Efektywność Plus – droga do zapewnienia trwałości20 [3] Efektywność Plus: konsekwentnie wykorzystywać istniejące potencjały22 3.1 Efektywność energetyczna po stronie użytkownika24 3.2 Efektywność i substytucja po stronie wytwórcy energii26 3.3 Modelowe przedsiębiorstwo w zakresie efektywności zasobów28 3.4 Innowacyjna centrala energetyczna30 3.5 Zdecydowanie postawić na biomasę – olej i gaz będą zielone 32 3.6 Biogaz – nośnik energii z przyszłością34 3.7 Kompletny program dla wszystkich nośników energii36 3.8 Podsumowanie i pespektywy38 „Do życia potrzebne jest ciepło. Tam, dokąd nie sięgają promienie słoneczne, człowiek sam musi wytworzyć niezbędne ciepło. Ciepło było i jest podstawą dobrego samopoczucia i dobrobytu. My jesteśmy przykładem na to, że tak będzie również w przyszłości – dzięki innowacyjnym produktom, najwyższej jakości i skierowanej ku przyszłości całościowej koncepcji realizowanej w zakładzie w Allendorf.” Dr. Martin Viessmann | Innowacja, efektywność, odpowiedzialność – Viessmann | Ochrona środowiska naturalnego i świadome obcho- Kompletny program dla wszystkich nośników energii dzenie się z zasobami naturalnymi już od lat 90-tych są stałym elementem składowym obowiązujących W odpowiedzi na wynikające z tej sytuacji wyzwania u nas zasad funkcjonowania przedsiębiorstwa. oferujemy nasz kompletny program, który odnosi się Od tego czasu przedsiębiorstwo zdobyło liczne do wszystkich nośników energii. Przykładem przy- nagrody na świecie, jako pierwsze w branży uzyskało szłościowych przedsięwzięć, które obok programu certyfikację wg EMAS* i należy do członków założy- produkcji są realizowane w naszych zakładach, jest cieli Sojuszu na Rzecz Środowiska Naturalnego także przebudowa produkcji i wybudowanie nowego w Hesji (Umweltallianz Hessen). W tych dniach centrum szkoleniowego z centralą energetyczną. oświadczenie się za odpowiedzialnością za ochronę środowiska nabrało ogromnego znaczenia. Dzięki włączeniu w te działania Akademii Viessmann powstają warunki do przekazywania naszym grupom docelowym informacji o nowych technologiach. Podwójna strategia polityki energetycznej i klimatycznej W obliczu ograniczonych światowych rezerw surow- Efektywność energetyczna – efektywność pracy – efektywność materiałowa ców i grożących zmian klimatycznych w wyniku wysokich emisji CO2 politycy sformułowali podwójną Nowo uruchomiona produkcja odzwierciedla innowa- strategię, która obok wzrostu efektywności energe- cję, jakość, produktywność i efektywność. Nasza tycznej przewiduje zastępowanie kopalnych nośni- nowa centrala energetyczna udowadnia zaś, że my ków energii energią odnawialną. już teraz zrealizowaliśmy polityczną podwójną strategię wzrostu efektywności i substytucji, podczas gdy w wielu innych miejscach ciągle się jeszcze na ten Jasne wytyczne polityczne temat dyskutuje. Celem politycznym UE jest ograniczenie do 2020 r. zużycia energii kopalnej o 20 procent i zwiększenie udziału energii odnawialnej do 20 procent. Efektywność Plus: 50 procent mniej ropy naftowej i gazu, 40 procent mniej CO2 Rząd niemiecki chciałby zmniejszyć emisję CO2 nawet o 40 procent. Wraz z realizacją naszego projektu „Efektywność Plus” nie tylko zwiększyliśmy efektywność struktur i procesów w dziedzinie produkcji, lecz również Rynek ciepła oferuje największy potencjał oszczędności efektywność energetyczną po stronie wytwórcy energii i użytkownika. Oszczędzamy 50 procent energii kopalnej. Jednocześnie obniżamy o 40 pro- Rynek ciepła może wnieść znaczny wkład w osiąg- cent emisję CO2. Jeasteśmy nowatorscy także nięcie tych celów. Ma on bowiem największy – w wykorzystywaniu biomasy i sami pokrywamy 40-procentowy udział w zużyciu energii i oferuje połowę naszego zapotrzebowania, które wynosi ogromny potencjał oszczędności. W Niemczech 7 000 ton biomasy rocznie. Znaczący udział w zastę- tylko 10 procent urządzeń grzewczych odpowiada powaniu energii kopalnej ma przewidziana do uru- dzisiejszemu stanowi techniki. chomienia w 2009 roku instalacja na biogaz. * Eco-Management and Audit Scheme (Wspólnotowy System Ekozarządzania i Audytu). | Centrala energetyczna i Akademia Viessmann w zakładzie Allendorf [1]Wyzwania wynikające z sytuacji energetycznej i klimatycznej | 1.1 Rosnące zużycie energii – ograniczone zasoby 8 1.2 Grożące zmiany klimatyczne zmuszają do działania 10 1.3 Podwójna strategia bezpieczeństwa dostaw i ochrony klimatu 12 1.4 Rynek ciepła – śpiący olbrzym 14 Świadome obchodzenie się z zasobami i środowiskiem naturalnym jest nakazem chwili. | Globalna sytuacja energetyczna charakteryzuje się ograniczonymi rezerwami gazu ziemnego i ropy naftowej przy jednocześnie rosnącym ich zużyciu. Poza tym coraz większa emisja CO2 podgrzewa naszą atmosferę i w ten sposób prowadzi do zmian klimatycznych. Zmusza to do odpowiedzialnego obchodzenia się z tymi nośnikami energii i wymaga większej efektywności oraz zwiększonego stosowania energii odnawialnej. [1.1] Rosnące zużycie energii – ograniczone zasoby | Od 1970 roku światowe zużycie energii uległo Prawie 80 procent energii kopalnej podwojeniu, a do roku 2030 potroi się (il. 1). Popyt na energię wynika z rosnącego głodu energii w USA, Energia kopalna zajmuje ogółem 79 procent świato- Rosji i w krajach szybko rozwijających się takich jak wego „mixu energetycznego” (mieszanki różnych Chiny i Indie. Fakt, że Niemcom udało się rozdzielić źródeł energii zaspokajających zapotrzebowanie swój wzrost gospodarczy od zużycia energii i że dzi- energetyczne) (il. 2). Na energię odnawialną przypa- siaj zużywają one pięć procent energii mniej niż jesz- da 14 procent, na energię jądrową 7 procent. cze w 1990 roku, jest pierwszym ważnym krokiem Ograniczone rezerwy ropy naftowej i gazu w per- we właściwym kierunku. Dla zabezpieczenia przyszło- spektywie długoterminowej nie wystarczą na pokry- ści niezbędne są jednak dalsze oszczędności. cie rosnącego światowego zapotrzebowania na energię (il. 3). Chociaż zasięg dostępności ropy naftowej i gazu w ostatnich 20 latach prawie w ogóle Rosnące ceny energii się nie zmienił, gdyż w wyniku doskonalenia techniki wydobycia i znajdowania nowych złóż pozyskuje Ceny energii stają się coraz bardziej decydującym się większe ilości tych surowców. czynnikiem kosztów – dla producentów i użytkowników. Cena jednej baryłki ropy naftowej, która jest miarodajna dla prawie wszystkich innych nośników Zagrożone bezpieczeństwo dostaw energii, zwiększyła się od roku 2000 pięciokrotnie i już wiele razy przekraczała krytyczny próg 100 $. Silne skoncentrowanie się na kopalnych nośnikach Jest to rozwój, który według oceny ekspertów będzie energii kryje w sobie – w szczególności dla zachod- wykazywał trwałą tendencję nich krajów przemysłowych – znaczne ryzyko, ponieważ w przypadku ropy naftowej i gazu są one mocno uzależnione od importu z niewielu i częściowo politycznie niestabilnych regionów wydobywczych. Tym samym rośnie również zagrożenie nad- Il. 1 używania zapasów surowców i energii jako środka Zużycie energii na świecie wg nośników energii oddziaływania politycznego. Zużycie w mld toe (toe: ekwiwalent jednej tony ropy naftowej) Obniżyć światowe zużycie 18 Ropa naftowa Nośniki energii kopalnej, których złoża powstawały w ciągu ponad 500 milionów lat, w okresie niespeł- 14 na 200 lat zostały w dużej części zużyte. Dlatego Węgiel 10 w perspektywie średnioterminowej również takie państwa jak USA, Rosja czy szybko rosnące gospo- Gaz 6 darki narodowe Azji muszą być przekonane o tym, że także one powinny podjąć niezbędne, konkretne 2 1970 2008 Źródło: Prognoza Międzynarodowej Agencji Energii (IEA) 2030 Biomasa działania mające na celu oszczędność energii Energia jądrowa Energie odnawialne i zmniejszenia emisji. Il. 2 Udział w mixie energetycznym na świecie Udział kopalnych nośników energii w światowym mixie energetycznym wynosi 79 procent. 2% Energia wodna 11% Biomasa (1) 1% Pozostała energia odnawialna 7% Energia jądrowa | 34% Ropa naftowa 21% Gaz (1) Razem z drewnem opałowym, nawozem do ogrzewania w krajach rozwijających się Źródło: Handelsblatt online z powołaniem się na IEA (Międzynarodową Agencję Energii); opracowany przez rząd niemiecki: „Raport o stanie zaopatrzenia w energię 03.04.2006” 24% Węgiel Il. 3 Zasięg różnych nośników energii na świecie w latach W perspektywie długoterminowej dostępne rezerwy ropy naftowej i gazu będą niewystarczające. Węgiel 95 / pozostałe 470 Rezerwy (pewne, możliwe do ekonomicznego pozyskania) Rezerwy (niepewne albo w chwili obecnej bez możliwości ekonomicznego pozyskania) Uran 67 / 150 70 / 75 Gaz ziemny Ropa naftowa 42 / 21 Łupki bitumiczne 17 / 65 0 100 200 300 400 500 600 Zasięg w latach Źródło: opracowany przez rząd niemiecki: „Raport o stanie zaopatrzenia w energię 03.04.2006” Il. 4 Emisja CO2 na świecie w mld ton Dla zapobieżenia katastrofie klimatycznej emisja CO2 musi być zmniejszona o połowę do 2050 roku. Emisja CO2 30 Emisja 27.0 Zmiany emisji +25% 21.8 10 | 11 20 -50% 11.0 10 0 1990 2004 2050 Źródło: opracowany przez rząd niemiecki: „Raport o stanie zaopatrzenia w energię 03.04.2006” z powołaniem się na dane Grupy Roboczej Bilanse Energetyczne i Federalnego Urzędu Statystycznego Il. 5 Emisja CO2 na świecie w % USA są głównym sprawcą emisji CO2, zaraz za nimi znajdują się Chiny. 21% USA 35% pozostałe 16% Chiny 4% Indie 4% Japonia 11% UE 25 (bez Niemiec) 6% Rosja 3% Niemcy Źródło: opracowany przez rząd niemiecki: „Raport o stanie zaopatrzenia w energię 03.04.2006” z powołaniem się na dane Grupy Roboczej Bilanse Energetyczne i Federalnego Urzędu Statystycznego [1.2] Grożące zmiany klimatyczne zmuszają do działania Niekontrolowane zużycie ropy naftowej i gazu niesie Wyniki światowej konferencji klimatycznej na Bali ze sobą nie tylko daleko idące skutki natury gospodarczej. Do działania zmusza także szkodliwy wpływ, W ramach Światowej Konferencji Klimatycznej na Bali jaki na nasz klimat wywiera powstająca podczas 187 krajów osiągnęło porozumienie w sprawie mapy procesu spalania emisja CO2. Również tutaj drogowej zmierzającej do opracowania nowego poro- rozwiązanie problemu polega na zapewnieniu zumienia w sprawie ochrony klimatu światowego, większej efektywności i zwiększonym zastosowaniu które ma zostać przyjęte w 2009 r. w Kopenhadze energii odnawialnej. i wejść w życie w 2010 r. Planowanymi elementami składowymi porozumienia będą: zobowiązanie krajów rozwijających się do podjęcia jasnych kroków dla Powstrzymać globalne ocieplenie ochrony klimatu, wsparcie krajów rozwijających się poprzez udostępnianie przyjaznych dla klimatu tech- Według badań Międzyrządowego Zespołu do spraw nologii oraz stworzenie bodźców finansowych dla Zmian Klimatu Narodów Zjednoczonych (IPCC) dla ochrony lasów tropikalnych. Oczekiwania odnośnie zapobieżenia globalnej katastrofie klimatycznej, ustalenia konkretnych kwot redukcji CO2 nie zostały średnia temperatura atmosfery nie może wzrosnąć jednak spełnione. o więcej niż 2ºC w porównaniu z okresem przedindustrialnym. Niemcy mają szansę odegrania pionierskiej roli Odwrócić trend CO2 Redukcja zużycia i emisji substancji szkodliwych w Niemczech, które mają trzy procent udziału Aby to osiągnąć, emisja CO2 musi zostać zmniejszona w światowej emisji CO2, może pełnić tylko o połowę do 2050 roku. Faktycznie jednak wzrosła podrzędną rolę w bezpośrednim zmniejszaniu ona o 25 procent i wynosi dzisiaj 27 mld ton rocznie obciążenia środowiska naturalnego substancjami w porównaniu do 1990 roku (il. 4). szkodliwymi (il. 5). Mimo to, właśnie kraj przemysłowy o wysokim stopniu technicyzacji, jakim są Niemcy, powinien być pionierem w dziedzinie ochrony klimatu i trwałości środowiska naturalnego. Podgrzewanie atmosfery ziemskiej w wyniku emisji CO2 musi być ograniczone a lasy tropikalne muszą być zachowane. 10 | 11 [1.3] Podwójna strategia bezpieczeństwa dostaw i ochrony klimatu 12 | 13 Politycy uznali potrzebę ochrony klimatu i zapewnienia bezpieczeństwa dostaw. W Niemczech, w ra- Potencjał energii odnawialnej wystarcza tylko na pokrycie połowy zapotrzebowania mach Krajowego szczytu Energetycznego, opracowywane są przyszłościowe koncepcje energetyczne Możliwy do wykorzystania potencjał energii odnawial- dla zapewnienia większego bezpieczeństwa dostaw, nej odpowiada mniej więcej połowie dzisiejszego ochrony klimatu, efektywności energetycznej i sta- zapotrzebowana na energię końcową. Również w per- bilności kosztów. Tymczasem uchwalono oparty na spektywie długoterminowej, nawet przy 100-procen- wynikach szczytu energetycznego „Zintegrowany towym wyczerpaniu istniejącego potencjału, ok. poło- program energetyczno-klimatyczny”. Główne punkty wy zapotrzebowania na energię musi być pokryte tego programu są uwzględniane w różnych usta- paliwami kopalnymi (il. 6). Ropa naftowa i gaz w prze- wach. widywanym czasie zachowają więc swoje duże znaczenie jako nośniki energii. W przypadku ropy naftowej i gazu wzrost efektywności oferuje największe Polityczna podwójna strategia: Więcej efektywności energetycznej i zastosowania energii odnawialnych możliwości dla aktualnego zaopatrzenia w energię, które będzie ekonomicznie opłacalne i przyjazne dla klimatu. Warunkiem tego jest zastosowanie wysoko- Dla realizacji celów polityki energetycznej ustalono efektywnej techniki kondensacyjnej w istniejących podwójną strategię, która obejmuje zarówno wzrost budynkach, którą będzie charakteryzować stopień efektywności energetycznej jak i forsowane wyko- sprawności wyraźnie wyższy niż 98 procent. rzystanie energii odnawialnej w celu zastąpienia przez nią energii kopalnej. Cele Unii Europejskiej: 30:20:20 Komisja Europejska chce do 2020 r. obniżyć roczną emisję CO2 w Europie o co najmniej 20 procent w stosunku do roku 1990. Ponadto, do 2020 r. udział energii odnawialnej powinien wzrosnąć o 20 procent a zużycie energii należy jednocześnie obniżyć o łącznie 20 procent. W Niemczech emisja CO2 ma być Największe kraje europejskie podjęły już indywidualne działania promujące efektywność energetyczną i zastępowanie kopalnych nośników energii odnawialnymi nośnikami energii. zmniejszona o 40 procent do 2020 r., ponieważ cała UE realizuje cel polegający na uzyskaniu 30-procentowej redukcji. Il. 6 Możliwość substytucji energii konwencjonalnej energią odnawialną, na podstawie zużycia energii w 2005 r. w Niemczech. Również w perspektywie długoterminowej energia odnawialna nie będzie mogła zastąpić zapotrzebowania na energię w Niemczech. Możliwe do zastąpienia energią odnawialną (przy 100-procentowym wyczerpaniu potencjału): maksymalnie 1.500 TWh (59% zapotrzebowania na energię końcową wynoszącego w 2005 r. 2560 TWh) 12 | 13 41% Max. 59% Niemożliwe do zastąpienia – obniżenia poprzez efektywność energetyczną: pozostający udział wynosi 1.060 TWh Podział ten dotyczy nie tylko Niemiec, lecz również wszystkich zachodnich krajów przemysłowych. Źródło: Grupa robocza Energie Odnawialne (AGEE), Prognos, Federalne Ministerstwo Gospodarki i Technologii 2007 Il. 7 Dostępny potencjał energii odnawialnej wg rodzajów energii W zależności od rodzaju nośnika energii potencjał energii odnawialnej jest różnie wykorzystywany w różnym stopniu. Woda Wykorzystanie potencjału 92% / 24 TWh Potencjał Wiatr 15% / 205 TWh Biomasa 38% / 320 TWh Energia słoneczna 1% / 300 TWh 2% / 105 TWh Fotowoltaika Geotermia powierzchniowa 0.6% / 330 TWh Potencjał ogółem: 1500 TWh Maks. stopień pokrycia: 59% (zużycie energii końcowej w 2006 r.) 0% / 200 TWh Geotermia głęboka 0 50 100 150 Źródło: Federalne Ministerstwo Środowiska, Ochrony Przyrody i Bezpieczeństwa Reaktorów / Grupa Robocza Energie Odnawialne (AGEE) „Rozwój energii odnawialnej w Niemczech w 2007 roku”, analiza firmy Viessmann 200 250 300 350 Il. 8 Sytuacja energetyczna w Polsce Wykorzystanie źródeł energii ® ÌáëÞôæÞéëâ ïáÞâëâïäææ ´©¯¢ Ðì~àâ ®²¢ ÌáëÞôæÞéëâ ïáÞâëâïäææ ÂëâïäæÞäâìñâïêÞéëÞ æíìêíöàæâíÞ ÔìáÞ 14 | 15 ×Þíìñï÷âßìôÞëæâ µ ÔæÞñï ³ ± ²¶¢ Ôäæâé ¹²¶¢ Ôäæâé ®¯¢ ÄÞ÷÷æâêëö »®¯¢ ÄÞ÷÷æâêëö ÏìíÞ ¯®©µ¢ ÏìíÞ ¯ ¯®©µ¢ ÐñÞëëÞ¯² ¿æìêÞðÞ °ÊÔ ×ÞìâëæÞëÞïì误 Źródło: „Urządzenia dla energetyki” – 3/2008 ^ïáì·ĒÒï÷á÷âëæÞáéÞâëâïäâñöèæēċ°¬¯µ© Rząd Polski, Ministerstwo Gospodarki Ï÷áÍìéðèæ©ÊæëæðñâïðñôìÄìðíìáÞïèæċĒÍìéæñöèÞâëâïäâñöà÷ëÞÍìéðèæċÐñïÞñâäæÞá쯰ïìèòē – „Polityka energetyczna Polski – Strategia do 2030 roku” Il. 9 Sytuacja energetyczna w Polsce Konieczność poprawy efektywności energetycznej ÂëâïäìàåìëëìiÍÈ¿ ®¶µµ ¯µ Âãâèñöôëìi âëâïäâñöà÷ëÞ èïÞçôëÞçßÞïá÷æâç ïì÷ôæëæñöàå Âãâèñöôëìi âëâïäâñöà÷ëÞ Íìéðèæ ª°¢ ®¬° ^ïáì·Ï÷áÍìéðèæ©ÊæëæðñâïðñôìÄìðíìáÞïèæċĒÍìéæñöèÞâëâïäâñöà÷ëÞÍìéðèæċÐñïÞñâäæÞá쯰ïìèòē Źródło: Źródło: Rząd Polski, Ministerstwo Gospodarki – „Polityka energetyczna Polski – Strategia do 2030 roku” ®¬¯ Âãâèñöôëìi âëâïäâñöà÷ëÞ Òª®² [1.4] Rynek ciepła – śpiący olbrzym Rynek ciepła posiada największy, bo wynoszący ok. 40 procent, udział w zużyciu energii i tym samym również w emisji CO2 (il. 8). Udziały następnych sektorów „transportu” i „komunikacji oraz „energii elektrycznej” są wyraźnie mniejsze. Centralną dźwignią do szybkiego obniżenia zużycia energii jest wzrost efektywności (il. 9). Dodatkowy potencjał oferuje bardziej intensywne wykorzystywanie skojarzonego wytwarzania energii i ciepła dla równoległego wytwarzania energii elektrycznej i ciepła. Il. 10 Technika kondensacyjna osiąga najwyższy stopień sprawności w% 100 98 90 57 43 30 Forsowanie modernizacji w istniejących budynkach Rynek ciepła oferuje korzystne przesłanki dla konsekwentnej realizacji podwójnej strategii. Jej warunkiem jest wyraźny wzrost tempa modernizacji w istniejących budynkach. Ponieważ instalacje grzewcze stosowane w Niemczech są w dużej części przestarzałe. Tylko 10 procent instalacji grzewczych odpowiada dzisiejszemu stanowi techniki. 30 procent oszczędności energii w sektorze ciepła można uzyskać w krótkim terminie Wymiana przestarzałych instalacji na nowoczesne kondensacyjne źródła ciepła, uzupełniona o zastosowanie termicznych instalacji solarnych, pomp ciepła, kotłów na biomasę oraz działania związane z wykonywaniem izolacji termicznej, doprowadziłaby w sektorze ciepłowniczym do zaoszczędzenia 30 procent energii. Odpowiada to zmniejszeniu ogólnego zużycia energii w Niemczech o ponad 12 procent. Poprzez wprowadzenie paliw biogenicznych do istniejącej infrastruktury takich jak bioolej i biogaz możliwe są dalsze oszczędności. Wykorzystanie istniejących potencjałów Przedsięwzięcia mające na celu ochronę klimatu i oszczędność energii trzeba kształtować tak, żeby można było je realizować przy niewielkich kosztach. Ponieważ potencjał energii odnawialnej nie wystarczy na pokrycie zapotrzebowania na energię końcową, 0 Silniki pojazdów (komunikacja) Elektrownia węglowa (energia elektryczne) Elektrownia GuD(1) (energia elektryczna) KWK(1) BW(1) (ciepło (ciepło) i energia elektryczna) GuD = elektrownia wykorzystująca turbiny gazowe i parowe, KWK = skojarzone wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła, BW = technika kondensacyjna Źródło: Rząd niemiecki „Raport o stanie oszczędności energii 03.04.2006” bezwarunkowo konieczne jest oszczędzanie energii poprzez wzrost efektywności. Dotyczy to również energii odnawialnych. Zastosowanie istniejących technologii efektywnych jest największą dźwignią – jeszcze przed substytucją. Oba kierunki działania mogą być realizowane już dzisiaj za pomocą dostępnej na rynku techniki. Zrównoważona polityka promocji: kryterium jej oceny jest zmniejszenie emisji CO2 Kryteriami oceny technologii mają być efektywność energetyczna i wkład w zmniejszenie emisji CO2. Dlatego polityka w swoich działaniach promocyjnych musi przyjąć założenie otwartości technologicznej. Szczególnie dobry stosunek kosztów do wartości użytkowej techniki kondensacyjnej i jej istotny wkład w zmniejszanie emisji CO2 znajdują swój wyraz również w publicznej polityce promocyjnej, np. poprzez przyznawania bonusów za stosowanie urządzeń kondensacyjnych w ramach obowiązującego od 2007 r. programu zachęt rynkowych (MAP). 14 | 15 [2]Aktywnie kształtować przyszłość i inwestować w nowe technologie 2.1 Światowy pionier innowacji Viessmann 18 2.2 Projekt Efektywność Plus – droga do zapewnienia trwałości20 Wyznaczać kryteria i aktywnie zmieniać rynek 16 | 17 Rozwój sytuacji na rynku ciepła określany jest przez przekształcenia strukturalne aż do efektywnych technologii wykorzystujących energię odnawialną. Opracowane tutaj innowacje i przyszłościowe technologie, z uwagi na ich dobre prognozy na przyszłość, zapewniają gospodarce niemieckiej konkurencyjność w eksporcie i gwarantują miejsca pracy. Droga do uzyskania trwałej energii Pracujemy nad udoskonaleniem istniejących i rozwojem nowych technologii. Celem jest oszczędność energii kopalnej poprzez wzrost efektywności i ekonomiczne stosowanie energii odnawialnej. 18 | 19 2010 Gazowa pompa ciepła 2005 Mikro-KWK Gazowe ogniwo paliwowe 2000 1995 Technika komunikacji Vitocom TeleControl Vitodata 1985 1975 System Renox Kocioł gazowy ze stali szlachetnej Kolektor płaski Acredal Powierzchnia grzewcza Inox-Crossal Gazowy kocioł kondensacyjny Vertomat i Mirola Pierwsza pompa ciepła powietrze/woda Biferalna powierzchnia grzewcza Niskotemperaturowy kocioł grzewczy Vitola 1990 Powierzchnia grzewcza Inox-Radial Gazowy kocioł kondensacyjny wiszący Vitodens Wymiennik ciepła Inox-Radial Olejowy kondensacyjny kocioł wiszący Vitoplus Modułowy palnik MatriX Gazowy kocioł wiszący Eurola Ogólna koncepcja regulacji Vitotronic Dodatkowy wymiennik ciepła Inox-Radial Olejowy kocioł kondensacyjny Vitolaplus Heat pipe Kolektor słoneczny DuoSol System Fast-Fix Program – Vitotec Strategia platformy Gazowe kotły wiszące Vitodens i Vitopend Kompaktowe urządzenie do domu pasywnego Vitotres Modernizacyjna pompa ciepła Vitocal 350 Aquabloc Vitopend Lambda-Pro Control Gazowy kocioł kondensacyjny Vitodens Palnik cylindryczny MatriX Gazowy kocioł kondensacyjny Vitodens Zintegrowany wymiennik ciepła ze stali szlachetnej Inox-Radial Olejowy kocioł kondensacyjny Vitodens 300-C Wykorzystanie biooleju Biobox System Variopass Vitoligno 300-P Sucha fermentacja Wytwarzanie biogazu [2.1] Światowy pionier innowacji Viessmann Jako przedsiębiorstwo rodzinne w trzecim pokoleniu Pionier w zakresie ochrony środowiska 18 | 19 poczuwamy się nie tylko do socjalnej odpowiedzialności za pracowników naszych zakładów, lecz również Jako uznany na świecie pionier jesteśmy członkiem do odpowiedzialność za zabezpieczenie przyszłości założycielem „Sojuszu na rzecz środowiska w Hesji” dla nadchodzących generacji. i jako drugie przedsiębiorstwo w Niemczech i pierwsze w branży uzyskaliśmy certyfikację wg normy EMAS. Zaprojektowaliśmy i opracowaliśmy liczne, Rozwiązania, które odciążają środowisko przyjazne dla środowiska produkty: Palnik MatriX firmy Viessmann został np. odznaczony Europejską Stałe doskonalenie środków służących ochronie Nagrodą Środowiska Naturalnego. zasobów i środowiska jest jedną z istotnych części składowych filozofii naszego przedsiębiorstwa. Poprzez zawarcie umowy o współpracy z Niemieckim Efektywne obchodzenie się z dostępnymi rezerwa- Związkiem Ochrony Przyrody (NABU) podkreślamy mi energii i zmniejszenie emisji CO2 są wyrazem konsekwentnie naszą orientację, która jest przyjazna siły innowacji technicznych przedsiębiorstwa. środowisku naturalnemu. Dotyczy to nie tylko naszych dopracowanych, posiadających pewną przyszłość i przyjaznych dla środo- Odnawialne systemy energetyczne wiska produktów, lecz również efektywnego energetycznie kształtowania naszego macierzystego Już przed ponad 30 laty rozpoczęliśmy opracowywa- zakładu w Allendorf. Są to główne filary służące nie i produkcję wydajnych systemów służących do utrzymaniu i tworzeniu miejsc pracy, zdrowego efektywnego wykorzystywania energii odnawialnej wzrostu i konkurencyjności na rynkach międzynaro- i dzięki temu posiadamy bogate doświadczenia dowych. w tym zakresie. Na pierwszym planie znajdowały się pompy ciepła i energia słoneczna, po nich uruchomiliśmy produkcję kotłów na paliwo stałe, które wykorzystują odnawialny nośnik energii, jakim jest drewno. Nagrodzony Europejską Nagrodą Środowiska Naturalnego palnik promiennikowy MatriX gwarantuje spalanie o wyjątkowo niewielkiej emisji substancji szkodliwych Efektywne i przyjazne dla środowiska: kolektory słoneczne Viessmann służące do przygotowania cieplej wody użytkowej i wspomagania ogrzewania Sojusz na rzecz środowiska naturalnego w Hesji Eco-Management and Audit Scheme (EMAS) UE Europejska Nagroda Środowiska Naturalnego [2.2] Projekt Efektywność Plus – droga do zapewnienia trwałości 20 | 21 Jako jeden z wiodących producentów techniki grzew- cent emisję CO2 (il. 11. W znacznym stopniu jest to czej oferujemy naszym klientom innowacyjne produk- możliwe dzięki innowacjom technicznym np. wykorzy- ty, które przekonują swoją najwyższą jakością, efek- staniu biogazu. Projekt „Efektywność Plus” pokazuje tywnością energetyczną i żywotnością. Dla zapewnie- na przykładzie własnego zakładu, że cele polityki nia konkurencyjności i przyjazności dla środowiska energetycznej i klimatycznej mogą być osiągane już naszych produktów i technologii w zakładzie Allendorf dzisiaj za pomocą techniki, która jest dostępna na została zrealizowana skierowana ku przyszłości kon- rynku. I to przy średnim okresie amortyzacji nie prze- cepcja większej efektywności. kraczającym ośmiu lat. Innowacyjne wytwarzanie energii na potrzeby zakładu Zwiększona efektywność zasobów Urządzenia techniczne służące do wytwarzania ciepła Efektywność Plus wyznacza standardy w zakresie oraz urządzenia klimatyzacyjne są przedmiotem naszej efektywności zasobów. Obok efektywności energe- działalności. Dlatego skorzystaliśmy z wiedzy naszych tycznej jednocześnie wyraźnie zwiększono efektyw- ekspertów, aby nie tylko wdrażać nowe idee w dziedzi- ność pracy i materiałów. Zalicza się do nich odchu- nie efektywności energetycznej w dziale produkcji, dzenie i uelastycznienie struktur i procesów produk- lecz również wyznaczyć nowe standardy w zakresie cyjnych oraz wdrożenie procesu stałego doskonale- dostaw ciepła i energii dla całego zakładu. nia. W dziedzinie zastosowania materiałów stawiamy na materiałooszczędne projektowanie wyrobów oraz konsekwentne unikanie powstawania odpadów i ich Realizacja ambitnych celów Przy dostawie energii dla potrzeb zakładu oszczędzamy 50 procent energii kopalnej i obniżamy o 40 pro- Zakłady produkcyjne firmy Viessmann w Allendorfie ponowne wykorzystanie. Il. 11 Efektywność i substytucja Cel: 50% oszczędności energii kopalnej i zmniejszenie o 40% emisji CO2 – włącznie z wykorzystaniem biogazu pochodzącego z własnej instalacji wytwarzania biogazu Efektywność Plus: krótkoterminowa realizacja celów polityki klimatycznej za pomocą dostępnej na rynku techniki 20 | 21 Baza wyjściowa Cel 2009 (z wykorzystaniem biogazu) Stan 2008 Prąd -32% -12 500 t -40% -40 GWh -40% -15 500 t -50% -50 GWh Gaz 105 GWh = zapotrzebowanie ok. 3 000 domów jednorodzinnych Prąd Prąd Gaz Gaz Olej CO2 : 39 000 t Źródło: wyliczenia firmy Viessmann Energia końcowa: 105 GWh Olej CO2 : 26 500 t Energia końcowa: 65 GWh Olej CO2 : 23 500 t Energia końcowa: 55 GWh [3]Efektywność Plus: konsekwentnie wykorzystywać istniejące potencjały 3.1 Efektywność energetyczna po stronie użytkownika24 3.2 Efektywność i substytucja po stronie wytwórcy energii26 3.3 Modelowe przedsiębiorstwo w zakresie efektywności zasobów28 3.4 Innowacyjna centrala energetyczna30 3.5 Zdecydowanie postawić na biomasę32 3.6 Biogaz – nośnik energii z przyszłością34 3.7 Kompletny program dla wszystkich nośników energii36 3.8 Podsumowanie i pespektywy38 Trwale zwiększać efektywność zasobów we wszystkich dziedzinach 22 | 23 Koncepcja „Efektywność Plus” obejmuje całą gamę efektywności zasobów wraz z efektywnością energii, efektywnością pracy i materiałów. Szczególnie ważnym punktem jest efektywne wytwarzanie energii i oszczędne zużycie. Stosowanie energii elektrycznej i ciepła będzie dzięki innowacyjnym przedsięwzięciom stale zmniejszane. Decydującym krokiem jest zwiększenie efektywności po stronie użytkownika i wytwórcy i zastąpienie kopalnych nośników energii energią odnawialną. Tym modelowym projektem podkreślamy naszą rolę jako jednostki wiodącej w branży pod względem innowacyjności i technologii. Il. 12 Efektywność i substytucja Cel: 50% oszczędność energii kopalnej i zmniejszenie emisji CO2 o 40%. Skuteczne środki podejmowane dla zwiększenia efektywności po stronie wytwórcy i użytkownika oraz dla substytucji 24 | 25 Przebudowa produkcji Zoptymalizowany system hydrauliczny urządzeń 105 GWh -50% -50 GWh Wykorzystanie ciepła ze spalin Struktura zasilania (ogrzewanie / klimatyzacja) Prąd Gaz Izolacja termiczna powłoki budynku Efektywność po stronie użytkownika Gaz Elektrociepłownia blokowa ciepło + prąd Olejowe i gazowe kotły kondensacyjne do uzyskiwania ciepła Wykorzystanie kondensacji poprzez wymienniki ciepła spaliny/woda do uzyskiwania ciepła Efektywność po stronie wytwórcy Kocioł na biomasę do uzyskiwania ciepła Generator ORC do uzyskiwania prądu Silnik Stirlinga do uzyskiwania prądu Instalacja solarna do uzyskiwania ciepła + do chłodzenia Pompy ciepła do uzyskiwania ciepła Moduły fotowoltaiczne do uzyskiwania prądu Substytucja energią odnawialną Olej Energia końcowa: 55 GWh Źródło: obliczenia firmy Viessmann Biogaz: ciepło + prąd Całkowita oszczędność Efektywność Substytucja = 50% = 21% = 29% Substytucja energią odnawialną [3.1] Efektywność energetyczna po stronie użytkownika Po stronie użytkownika zapotrzebowanie na energię 24 | 25 Wykorzystanie ciepła odpadowego w głównym zakładzie w Allendorf zostało konsekwentnie zminimalizowane. Najważniejszymi z pod- Dzięki odzyskiwaniu ciepła odpadowego przez stano- jętych przy tym kroków były restrukturyzacja proce- wisko kontrolne i przez wszystkie sprężarki powie- sów i struktur w przedsiębiorstwie, nastawiona na trza, do systemu grzewczego doprowadzana jest przyszłość przebudowa produkcji, zwiększone wyko- dodatkowa energia, a tym samym w odpowiednich rzystanie ciepła odpadowego, konsekwentna struk- obszarach osiągana jest oszczędność energii grzew- tura zaopatrzenia dla ogrzewania i klimatyzacji oraz czej wynosząca 30%. Ciepło odpadowe jest u nas wykonanie izolacji termicznej powłoki budynku. wykorzystywane również latem (np. do eksploatacji urządzeń myjących). Przebudowa produkcji Oszczędność energii: 3 733 MWh rocznie Redukcja emisji CO2: 850 t rocznie Przebudowa produkcji Zoptymalizowany system hydrauliczny urządzeń Wykorzystanie ciepła odpadowego Struktura zasilania (ogrzewanie/ klimatyzacja) Powłoka budynku Przebudowa produkcji doprowadziła do polepszenia pełnego wykorzystania urządzeń produkcyjnych oraz Struktura zasilania - ogrzewanie i klimatyzacja skrócenia tras roboczych. Nowe maszyny z wysokowydajnym napędem zużywają mniej energii – a dzięki Dzięki oddzielnemu, dostosowanemu do zapotrzebo- dostosowanej do aktualnych potrzeb regulacji maszyn, wania sterowaniu nagrzewnic powietrza, jak również zostały ponadto zredukowane straty biegu jałowego. polepszonej izolacji rur osiągnięto wyraźne oszczęd- Również oświetlenie jest regulowane i dostosowane ności przy dystrybucji ciepła w zakładzie. do zapotrzebowania. Dzięki koncentracji produkcji Dodatkowo, w obrębie lakierni proszkowej dzięki można było zredukować powierzchnię produkcyjną rotacyjnemu wymiennikowi ciepła ciepło odpadowe ze 109 000 m2 do 78 000 m2 i tym samym wyraźnie jest wykorzystywane do ogrzewania świeżego zwiększyć efektywność powierzchni. Oszczędność energii: 7 900 MWh rocznie Redukcja emisji CO2: 3 860 t rocznie Zoptymalizowany system hydrauliczny urządzeń Dzięki zorientowanej na efektywność modernizacji powietrza. Dalszy potencjał jest osiągany w centrali grzewczej przy pomocy kaskadowych generatorów ciepła. Oszczędność energii: 4 084 MWh rocznie Redukcja emisji CO2: 930 t rocznie Izolacja termiczna powłoki budynku urządzeń produkcyjnych zoptymalizowany został system hydrauliczny urządzeń w całym zakładzie, Nowe śluzy przy wjeździe z kurtynami powietrznymi np. przez zastosowanie pomp obiegowych z regula- w bramie i szybkobieżnymi bramami dbają o to, aby cją obrotów i wytwarzanie sprężonego powietrza również podczas wjazdu do hal zakładowych i wy- z regulacją obrotów. jeżdżania z nich uchodziło mniej ciepła. Dzięki izola- Oszczędność energii: 437 MWh rocznie Redukcja emisji CO2: 260 t rocznie zespolone straty ciepła w zakładzie zostały jeszcze cji fasad i zamianie pojedynczych szyb na szyby bardziej zminimalizowane. Oszczędność energii: 2 108 MWh rocznie Redukcja emisji CO2: 480 t rocznie Efektywność po stronie użytkownika [3.2] Efektywność i substytucja po stronie wytwórcy 26 | 27 Obok konsekwentnej redukcji zapotrzebowania Kotły kondensacyjne na energię po stronie użytkownika, zastąpienie oleju i gazu przez energię odnawialną i zwiększenie efekGaz Elektrociepłownia blokowa wytwarzająca ciepło + prąd Olejowy i gazowy kocioł kondensacyjny do uzyskiwania ciepła Wykorzystanie kondensacji przez wymienniki ciepła spaliny/woda dla uzyskania ciepła Efektywność po stronie wytwórcy W systemach kondensacyjnych efektywność przy tywności po stronie wytwórcy są kolejnym skutecz- uzyskiwaniu ciepła z gazu i oleju stale się zwiększa. nym środkiem na drodze do trwałego obniżenia zuży- Jej podstawę stanowi uzyskiwanie dodatkowej ener- cia paliw kopalnych i emisji CO2. Zwłaszcza zwiększo- gii cieplnej z gazu odpadowego. Z uwagi na wysokie ne wykorzystywanie biomasy pozwala na wykorzysty- wymogi techniki kondensacyjnej w zakresie materia- wanie znacznych potencjałów. łowym powierzchnie grzejne wykonane są z wysokogatunkowej stali szlachetnej. Wysokowydajne kompaktowe kotły kondensacyjne gwarantują uzyskanie Efektywność stopnia sprawności aż do 98 procent. Są one zaprojektowane również do częściowego wykorzystania biogazu. Elektrociepłownia blokowa Oszczędność energii gazu ziemnego: 1 405 MWh rocznie Redukcja emisji CO2: 320 t rocznie Nowoczesna elektrociepłownia blokowa, opalana gazem, działa na zasadzie energetyki skojarzonej. Wytwarza ona jednocześnie prąd i ciepło. Spalinowy Wymiennik ciepła spaliny / woda dla dużych kotłów silnik tłokowy napędza podczas tego procesu elektrogenerator. Wytworzony prąd jest dostarczany bez- Duże kotły opalane olejem lub gazem wyposażone są pośrednio do sieci wewnątrzzakładowej. Ciepło w wymienniki ciepła spaliny / woda dla wykorzysty- odpadowe z silnika, podobnie jak ciepło spalin, dzię- wania zjawiska kondensacji. Schładzają one spaliny do ki wymiennikom ciepła wykorzystywane jest do tego stopnia, że następuje kondensacja pary wodnej. ogrzewania budynku. Blokowa elektrociepłownia Uwolnione dzięki temu ciepło i niskie temperatury może być opalana gazem ziemnym i biogazem. spalin powodują wzrost stopnia wykorzystania energii Wytworzony prąd: 594 MWH rocznie Redukcja emisji CO2: 620 t rocznie spalanego paliwa nawet do 12 procent. Substytucja Wytwarzanie ciepła z biomasy Dzięki zastosowaniu kotła na pelety i zrębki drew- ORC (Organic Rankine Cycle) do uzyskiwania prądu i ciepła Wysokowydajny kocioł na zrębki drewniane z zespoloną turbiną parową wytwarza oprócz ciepła (1 105 kW) również prąd (191 kW). Dzięki temu również przy zasilaniu zakładu w energię elektryczną wykorzystuje się energię odnawialną. Unika się pobierania prądu z sieci: 1 455 MWh rocznie Redukcja emisji CO2: 864 t rocznie Oszczędność energii gazu ziemnego: 9 122 MWh rocznie Redukcja emisji CO2: 2 076 t rocznie niane w zakresie mocy 220 kW lub 300 kW nośnik energii, jakim jest gaz ziemny, zastępowany jest przez biomasę w postaci stałej. Oszczędność energii gazu ziemnego: 2 328 MWh rocznie Redukcja emisji CO2: 530 t rocznie Energia solarna do ogrzewania i klimatyzacji Instalacja solarna składa się z 70 kolektorów rurkowych i płaskich. Podłączona chłodziarka absorpcyjna o wydajności chłodniczej 49 kW przy 1 000 godzin pełnego użytkowania rocznie daje oszczędność energii elektrycznej rzędu 14 MWh. Dzięki zastosowaniu nowoczesnej wentylacji sorpcyjnej oszczędza się Kocioł na biomasę do uzyskiwania ciepła Generator ORC do uzyskiwania prądu Silnik Stirlinga do uzyskiwania prądu Instalacja solarna do uzyskiwania ciepła + do chłodzenia Pompy ciepła do uzyskiwania ciepła Moduły fotowoltaiczne do uzyskiwania prądu Zastąpienie przez energie odnawialne dodatkowo 55 MWh energii elektrycznej rocznie. Kocioł na zrębki drewniane z silnikiem Stirlinga do uzyskiwania ciepła i prądu Wykorzystanie ciepła z gruntu i środowiska Kocioł na zrębki drewniane z podłączonym silnikiem Do wykorzystania ciepła z natury w zakładzie zastoso- Stirlinga wytwarza z biomasy do 75 procent ciepła wano w Akademii osiem pomp ciepła. Dzięki ośmiu (240 kW) i 11 procent prądu (35 kW). sondom ziemnym, dochodzącym na głębokość 100 m, Unika się pobierania prądu z sieci: 186 MWh rocznie Redukcja emisji CO2: 110 t rocznie rzają one całkowitą moc cieplną wynoszącą 60 kW. Oszczędność energii gazu ziemnego: 2 020 MWh rocznie Redukcja emisji CO2: 460 t rocznie Wytwarzanie energii elektrycznej z energii słonecznej jak również dzięki ciepłu z powietrza otoczenia wytwa- Energia słoneczna wykorzystywana jest również do wytwarzania energii elektrycznej. 72 moduły fotowoltaiczne z ogniwami polikrystalicznymi dostarczają prąd o mocy 19,3 kWp. Kotłownia centrali energetycznej (od lewej): kocioł do wytwarzania wody gorącej z wymiennikiem ciepła spaliny / woda, kocioł niskotemperaturowy, kocioł do wytwarzania wody gorącej z wymiennikiem ciepła spaliny / woda, kocioł kondensacyjny, elektrociepłownia blokowa, kocioł na zrębki drewniane z generatorem (silnik Stirlinga), kocioł na zrębki drewniane, kocioł na pelety. [3.3] Modelowe przedsiębiorstwo w zakresie efektywności zasobów 28 | 29 Efektywność zasobów posiada decydujące znaczenie „Efektywność Plus” jest przykładem na to, jak w przed- dla zachowania równowagi gospodarczej, socjalnej siębiorstwie przemysłowym na bazie kompleksowej i ekologicznej. Silny przyrost zaludnienia na świecie koncepcji można w decydujący sposób zwiększyć efek- i drastyczne zwiększenie zapotrzebowania na energię tywność zasobów. stanowią zagrożenie dla tej równowagi i stwarzają w ten sposób potrzebę pilnego działania. Efektywność zasobów obejmuje zarówno efektywność materiałów i efektywność pracy w procesach produk- Kompleksowa koncepcja ochrony klimatu: zużycie energii kopalnej ograniczone o połowę, emisja CO2 zmniejszona o 40 procent cyjnych jak również efektywne stosowanie surowców i energii. Jeżeli stałe zwiększanie efektywności gospo- Zużycie energii kopalnej niższe o 50 procent, emisja darowania nie powiodłoby się, to już w roku 2050 ludz- CO2 obniżona o 40 procent – na przykładzie naszego kość potrzebowałaby więcej niż trzech planet dla pokry- modelowego projektu „Efektywność Plus” pokazuje- cia swojego zapotrzebowania na zasoby. Szczególnie my jak w przyszłości można zwiększyć efektywność kraje ubogie w surowce, takie jak Niemcy, muszą efek- energetyczną. Po stronie użytkownika zapewnią ją: tywnie postępować z zasobami naturalnymi. zoptymalizowane energetycznie przebiegi procesów Świadomość ta coraz bardziej znajduje odzwierciedle- produkcyjnych, odzyskiwanie ciepła ze stanowisk nie w programach politycznych. Rząd niemiecki w ra- badawczych i izolacja termiczna budynku. mach swojej strategii zachowania trwałości sformułował na przykład cel polityczny, aby do roku 2020 Po stronie wytwórcy – w nowej centrali energetycz- podwoić w Niemczech efektywność zasobów. nej zastosowano wszystkie przyszłościowe technolo- Polityka może wprawdzie wytyczać cele i tworzyć sacyjne i elektrociepłownię blokową. Pozostała część warunki ramowe, jednak ich praktyczna realizacja musi oszczędności uzyskiwana jest dzięki zastępowaniu nastąpić w procesie gospodarczym. Nasz projekt paliw kopalnych energią odnawialną. Na pierwszy gie energetyczne, np. wysokowydajne kotły konden- plan wysuwa się przy tym stopniowe zastępowanie oleju opałowego i gazu ziemnego bioolejem i biogazem, stosowanie termicznych instalacji solarnych, pomp ciepła, modułów fotowoltaicznych i kotłów na zrębki drewniane. Nowo zbudowana hala produkcyjna w zakładzie w Allendorf Wzrost wydajności pracy poprzez optymalizację procesu Ponowne wykorzystanie odpadów, takich jak złom stalowy, makulatura, odpady przemysłowe, odpady drewna lub odpady elektrotechniki stanowi central- Dział produkcji w zakładzie w Allendorf został zbudo- ny punkt w obszarze wysokiej efektywności mate- wany całkowicie od nowa. Stworzenie szczupłych i ela- riałowej w zakładzie w Allendorf. Ogółem 99,2 pro- stycznych struktur jak również wyeliminowanie proce- cent odpadów wprowadzanych jest ponownie do sów nie kreujących wartości doprowadziło do trwałego obiegu materiałowego. Ilość odpadów, które muszą wzrostu efektywności pracy i produktywności. być usunięte, została zredukowana do minimum. Wykorzystanie urządzeń produkcyjnych zostało ulepszone, skrócono trasy robocze, straty wynikające z biegu jałowego zostały zredukowane a zapotrzebowanie na powierzchnię obniżone. Efektywność pracy została przez to zwiększona o 10 do 20 procent. Wyraźnie zwiększona efektywność materiałowa poprzez innowacyjne kształtowanie produktu i unikanie powstawania odpadów Innowacyjne działania w zakresie kształtowania pro- Il. 13 duktów doprowadziły do znacznego zmniejszenia Wykorzystanie odpadów w zakładzie w Allendorf zużycia stali. Jeden kocioł grzewczy firmy w tonach i % Viessmann, przy znacznie polepszonym stopniu sprawności posiada dzisiaj już tylko około 40 procent ciężaru swojego poprzednika z 1990 roku. 99.2 Również udział odpadów stali w produkcji został znacznie obniżony. W zakresie usuwania odpadów wprowadziliśmy system odzyskiwania odpadów na zasadzie dobrowolności, który zapewnia komplekso- 0.8 wy proces recyklingu. Odpady do usunięcia 37 t = 0,8% Źródło: Viessmann Odpady do wykorzystania 4 566 t = 99,2% [3.4] Innowacyjna centrala energetyczna 30 | 31 Technologia do opanowania Bez względu na to, czy jest to kopalny czy też odnawialny nośnik energii – Viessmann w zakresie zasilania energetycznego w Allendorf stawia na wzrost efektywności. Nowa centrala energetyczna nie tylko zaopatruje całą sieć ciepłowniczą i klimatyzacyjną siedziby firmy Viessmann w Allendorf, lecz również dostarcza prąd z kogeneracji do sieci zasilającej. Ponadto, jako część przebudowanej Akademii Viessmann służy do celów szkolenia i dokształcania pracowników firmy Viessmann oraz współpracujących z nią fachowców z zakładów rzemieślniczych a także do doskonalenia zawodowego międzynarodowych ekspertów z branży grzewczej. Decydenci i doradcy z zakresu polityki i gospodarki są tutaj w poglądowy sposób zapoznawani z możliwością realizacji podwójnej strategii już w dniu dzisiejszym. Krótki przegląd centrali energetycznej Olej Gaz Energia słoneczna Drewno Ciepło z natury Znamionowa moc cieplna (kW) olej opałowy bioolej gaz ziemny biogaz Kocioł z gorącą wodą + wymiennik spaliny/woda (wartość opałowa) x x x x 6 860 Kocioł niskotemperaturowy x x x x 5 900 Kocioł z gorącą wodą + wymiennik spaliny/woda (wartość opałowa) x x Moc elektryczna (kW) system system solarny fotowolt. x x 1 858 Kocioł kondensacyjny x x 895 Elektrociepłownia blokowa x x 496 344 Kocioł na zrębki drewniane z generatorem (silnik Stirlinga) x 240 35 Kocioł na zrębki drewniane x 300 Kocioł na pelety x 220 Kocioł na zrębki drewniane z turbiną (ORC) x 1 105 Instalacja solarna (ogrzew. i klimatyz.) Moduły fotowolt. z ogniwami krystalicznymi Pompy ciepła Suma x 191 150 x 19 60 18 084 589 30 | 31 32 | 33 [3.5] Zdecydowanie postawić na biomasę Udział biomasy w energii odnawialnej już dziś wynosi Wykorzystanie i badania 70 procent. Chodzi tutaj o rodzimy nośnik energii, którego nie trzeba importować z odległych regionów Rezultaty hodowli i uprawy roślin wykorzystywane świata. Ponadto – w przeciwieństwie do słońca są do zwiększania plonów z hektara i do optymaliza- i wiatru – biomasa jest dostępna stale, przez cały rok cji własności spalania. Oprócz tego za cel postawili- i można ją składować. Dlatego przywiązujemy do niej śmy sobie także opracowanie efektywnych technik coraz większą wagę. zbioru i innowacyjnych rozwiązań w zakresie rozdrabniania i składowania biomasy. Łącząc się z austriackimi specjalistami od biomasy, KÖB i Mawera, w ramach spółki Viessmann Holzenergie GmbH, położyliśmy ważny kamień węgiel- Rzut oka w przyszłość: olej i gaz będą zielone ny pod pomyślny rozwój tej dziedziny działalności. Również w przypadku dostaw ciepła do własnego Biogaz i bioolej będą w przyszłości dodawane do gazu zakładu wykorzystujemy biomasę jako nośnik energii. ziemnego i oleju opałowego. Tym samym możliwe W tym celu obsadziliśmy plantacje szybko rosnącymi jest połączenie nowoczesnej techniki kondensacyjnej topolami, które są zbierane po upływie trzech lat i na- kotłów olejowych i gazowych z wykorzystaniem płyn- stępnie rozdrabniane na zrębki drewniane. Roczna nej i gazowej biomasy jako nośnika energii. Korzyści wydajność z hektara w przeliczeniu na ekwiwalent ole- tego są takie, że istniejąca infrastruktura systemów jowy wynosi do 5 000 litrów. Prowadzenie plantacji grzewczych może być wykorzystywana bez żadnych o skróconym cyklu produkcyjnym daje nam ponadto ograniczeń. Efektywne wykorzystanie biogenicznych możliwość zdobywania doświadczenia w wytwarzaniu paliw w nowoczesnych systemach grzewczych udo- energii w tak innowacyjny sposób na każdym etapie wodnione jest również w nowej centrali energetycz- łańcucha procesu i możność jego dalszej optymalizacji. nej w zakładzie w Allendorf. Po trwającym 3 lata okresie wzrostu następuje maszynowy zbiór szybko rosnącego zagajnika i przetworzenie go jeszcze na polu w drewniane zrębki. 32 | 33 [3.6] Biogaz – nośnik energii z przyszłością 34 | 35 Stawiamy nie tylko na biomasę w postaci stałej, ale Bez konfliktów z rolnictwem w kwestii użytkowania również na biomasę w postaci gazowej jako nośnik energii odnawialnej. Biogaz może być pozyskiwany W zakładzie w Allendorf instalacja biogazowa zasila- metodami innowacyjnymi i przyjaznymi dla środowi- na jest odpadami w postaci biomasy pochodzącej ska, i wykorzystywany do wytwarzania prądu i ciepła. z nie użytkowanych pastwisk, odpadami zielonymi Należąca do Grupy Viessmann spółka BioFerm GmbH powstałymi w wyniku prac pielęgnacyjnych zieleni zbuduje w zakładzie firmy w Allendorf wysokowydaj- miejskiej lub w ramach ochrony przyrody oraz po ną instalację biogazową. BioFerm jest wiodącą firmą koszeniu miejscowego lotniska. Dzięki realizacji tej na rynku i liderem w zakresie technologii urządzeń koncepcji unika się konfliktów z rolnictwem w kwe- do suchej fermentacji, wykorzystujących do pozyski- stii użytkowania. Jest wręcz przeciwnie: pozostałe wania biogazu resztki i odpady pochodzące z rolni- po procesie resztki pofermentacyjne dostarczane są ctwa i pielęgnacji krajobrazu. do gospodarstw rolnych, gdzie mogą być wykorzystane jako wysokowartościowy nawóz. Korzyści wynikające z suchej fermentacji Ważny wkład do projektu Efektywność Plus Fermentacja cząstek stałych (sucha fermentacja) w porównaniu z fermentacją mokrą, w fazie przygoto- Dzięki wydajności 10 GWh rocznie instalacja biogazo- wawczej wymaga mniejszego nakładu, gdyż biomasa wa w znacznym stopniu przyczynia się do zmniejszenia poddawana fermentacji nie musi być doprowadzana poziomu stosowania energii kopalnej w zakładzie. do stanu nadającego się do przepompowania lub do Dzięki tej innowacji oraz innym przedsięwzięciom stanu płynnego. Przy nakładaniu do fermentora bio- w ramach projektu Efektywność Plus udaje się w tej masa – przy jednoczesnym dopływie powietrza – mie- dziedzinie zaoszczędzić 50 procent. Jednocześnie, szana jest z bakteriami metanowymi i następnie po dzięki eksploatacji instalacji biogazowej emisja CO2 jest odcięciu dopływu powietrza jest tam składowana obniżona o 3 000 t rocznie, a tym samym bilans projek- i poddawana fermentacji. Cała instalacja jest całkowi- tu Efektywność Plus raz jeszcze wyraźnie zmienia się cie automatycznie sterowana i regulowana łącznie na korzyść. z napełnianiem fermentora biomasą i opróżnianiem go przez przewidziane do tego celu pojazdy. Biogaz jest pozyskiwany w ramach innowacyjnego i przyjaznego dla środowiska procesu w zakładzie suchej fermentacji. 34 | 35 [3.7] Kompletny program dla wszystkich nośników energii 36 | 37 Nowoczesna technika grzewcza, która przekonuje we wszystkich obszarach Z naszym kompletnym programem jesteśmy doskonale przygotowani na nadchodzące wyzwania ze strony gospodarki oraz polityki energetycznej wzgl. klimatycznej. Program ten obejmuje bowiem skierowane ku przyszłości systemy grzewcze dla wszystkich zakresów mocy od 1,5 do 20 000 kW, nadające się dla wszystkich nośników energii – takich jak olej, gaz, energia słoneczna, drewno, ciepło z natury. Viessmann oferuje najnowocześniejszą technikę grzewczą dla każdego nośnika energii Dla każdego przypadku zastosowania dysponujemy odpowiednim rozwiązaniem, które jest technicznie i cenowo zróżnicowane odpowiednio do poziomów programu 100, 200 i 300. I to wszystko z jednej ręki. Z perfekcyjnie dostosowanymi do siebie komponentami systemowymi. Viessmann zawsze oferuje odpowiednie rozwiązanie Dzięki kompletnemu programowi firmy Viessmann nasi partnerzy z firm specjalistycznych są w stanie doradzić klientom w sposób obiektywny i niezależnie od rodzaju energii i polecić system grzewczy, który będzie optymalnie dostosowany do ich indywidualnych potrzeb. Olej Gaz 300 200 100 Olejowy kocioł grzewczy 13 - 20000 kW Gazowy kocioł grzewczy 4 - 20000 kW Przegląd korzyści dla użytkownika techniki grzewczej firmy Viessmann: Nośniki energii Poziomy programu Viessmann oferuje przyszłościowe systemy Nasz trzypoziomowy program produktów, grzewcze na olej, gaz, energię słoneczną, zróżnicowany cenowo i technicznie, oferuje drewno, ciepło z natury i tym samym jest stosowne rozwiązanie dla każdego przypad- niezależnym partnerem we wszystkich kwe- ku zastosowania. stiach energetycznych. Zakresy mocy Rozwiązania systemowe Nasze systemy grzewcze spełniają Wszystkie produkty są w firmie Viessmann wszystkie wymagania dotyczące mocy perfekcyjnie do siebie dostosowane, dlate- od 1,5 do 20 000 kW. go oferują Państwu maksimum efektywności – od projektu do eksploatacji. Energia słoneczna Instalacja solarna i moduły fotowoltaiczne Drewno Ciepło z natury Kotły grzewcze Pompy ciepła 3 - 13000 kW 1.5 - 107 kW Technika klimatyzacji Technika klimatyzacji Komponenty systemów grzewczych Vitoset [3.8] Podsumowanie i perspektywy 38 | 39 Efektywność Plus – nasz wkład w większe zabezpieczenie przyszłości •Podstawą tej oszczędności jest zintegrowana koncepcja energetyczna, łącząca oszczędzanie kopalnych źródeł energii poprzez zwiększanie efektywno- Projekt „Efektywność Plus” jest wzorowym przykła- ści (po stronie wytwórcy i użytkownika) z sensow- dem najwyższej efektywności zasobów i trwałości. nym zastępowaniem ich odnawialnymi nośnikami Nowoczesna i efektywna centrala energetyczna, różnorodne zastosowanie odnawialnych nośników energii jak również przebudowana produkcja z jej odchudzonymi strukturami i procesami wyraźnie pokazują, energii. •Inwestycja w efektywne urządzenia dzięki zaoszczędzeniu energii zwraca się po niespełna ośmiu latach. •Kolejnym elementem tej koncepcji jest budowa które potencjały efektywności w przedsiębiorstwie Akademii i Centrum Szkoleniowego, które zdecydo- przemysłowym mogą być szybko i ekonomicznie wanie przyczynią się do efektywnego kształcenia zastosowane w praktyce przy pomocy dostępnych i szkolenia naszych pracowników i partnerów. na rynku technologii. Przekonać rynek poprzez know–how Wykorzystać efektywność we wszystkich obszarach Udowodniliśmy w ten sposób, że cele polityczne •„Efektywność Plus” jest centralną częścią składo- wyznaczone na rok 2020 mogą być osiągnięte już wą naszego programu zabezpieczenia przyszłości dzisiaj. Prawie wszystkie przedsięwzięcia służące zakładu, w który od roku 2005 zainwestowano łącz- zwiększeniu efektywności i substytucji po stronie nie 220 milionów euro. wytwórcy zostały zrealizowane przy zastosowaniu •Dzięki wyeliminowaniu procesów nie kreujących wartości (lean produktion) zwiększyliśmy wydajność pracy o 10 do 20 procent. •Przy pomocy projektu „Efektywność Plus” uzyskuje się 50-procentową oszczędność oleju, gazu i prądu przy jednoczesnym zredukowaniu o 40 procent emisji CO2. dostępnych na rynku wyrobów producentów z Grupy Viessmann. 38 | 39 Nie zadowolimy się w firmie Viessmann tym, co dotychczas osiągnęliśmy. W naszym działaniu kierujemy się bowiem zasadą „Nic nie jest tak dobre, żeby nie dało się ulepszyć”. Viessmann sp. z o.o. ul. Karkonoska 65 53-015 Wrocław tel.071/ 36 07 100 fax071/ 36 07 101 www.viessmann.pl 40 | PB Infolinia serwisowa: tel.0 801/ 0801 24 tel.0 32/ 22 20 370 9449 243 PL 02/2009 Zmiany zastrzeżone Viessmann Group
