szklarska poręba - Koleje Dolnośląskie
Transkrypt
szklarska poręba - Koleje Dolnośląskie
Rafał Jurkowlaniec, Marszałek Województwa Dolnośląskiego Głogów Żagań A Rawicz IC BN ZE TR LE GN IC Węgliniec W OŁ A ÓW ŻARY Oleśnica JE GÓ LEN RA IA WROCŁAW GŁÓWNY Jelcz Laskowice Jaworzyna Śl. Świdnica Miasto Szklarska Poręba Górna W A GŁ ŁB ÓW RZ Y NY CH LU BA Ń ZGORZELEC ŚL . LWÓWEK ŚL. Kamieniec Ząbkowicki KŁODZKO GŁ. Kłodzko Miasto Koleje DolnoƑlČskie S.A. sČ spóųkČ samorzČdowČ. Zostaųy powoųane do Ǐycia na mocy Uchwaųy Nr XX/246/07 Sejmiku Województwa DolnoƑlČskiego z dnia 28 grudnia 2007 r. Celem dziaųania Spóųki jest przewóz pasaǏerów autobusami szynowymi w obrħbie Dolnego _lČska. Wyznaczone zadanie realizujemy na zlecenie samorzČdu wojewódzkiego. Jako pierwszy pasaǏerski przewoǍnik w Polsce, po uzyskaniu licencji, otrzymaliƑmy Europejski i Krajowy CertyĮkat Bezpieczeŷstwa. Dziħki wsparciu Urzħdu Marszaųkowskiego Województwa DolnoƑlČskiego i efektywnej wspóųpracy z lokalnymi samorzČdami staramy siħ zmieniđ postrzeganie regionalnego transportu kolejowego. Dziaųamy w swego rodzaju misji spoųecznej i chcemy, aby nasi pasaǏerowie razem z nami budowali swojČ kolej. Naszym priorytetem jest rzetelna obsųuga pasaǏerów oraz podniesienie komfortu podróǏy i punktualnoƑci. Pomaga nam w tym nowoczesny tabor i dobrze wyszkolony personel. KaǏdego dnia staramy siħ coraz lepiej realizowađ powierzone nam zadania, czego miernikiem jest wysoki stopieŷ zadowolenia klientów z naszych usųug. Cieszy nas bardzo to, Ǐe jakoƑđ naszej pracy jest dostrzegana i nagradzana. W roku 2009 Spóųka zostaųa wyróǏniona LokomotywČ Rynku Kolejowego, a staųy rozwój i podnoszenie standardów w roku nastħpnym przyniosųy nam tytuų JakoƑđ Roku 2010 w kategorii „Usųuga”. Trasy Priorytetem naszej dziaųalnoƑci jest zapewnienie sprawnego systemu kolejowej komunikacji regionalnej. W tym celu do naszej dyspozycji zostaųy przekazane autobusy szynowe, stanowiČce wųasnoƑđ Województwa DolnoƑlČskiego. W roku 2009 obsųugiwaliƑmy 3 trasy, rok póǍniej juǏ 5, a obecnie 10. W zwiČzku z ciČgųym rozwojem, sieđ obsųugiwanych przez nas poųČczeŷ i liczba przewoǏonych dziennie pasaǏerów stale roƑnie. Komfort i Bezpieczeństwo Nasze nowoczesne, komfortowe i klimatyzowane autobusy szynowe nadajČ siħ idealnie do wypraw turystycznych oraz dojazdów do pracy i szkoųy. ZadbaliƑmy równieǏ o to, aby byųy one odpowiednio dostosowane do potrzeb osób z niepeųnosprawnoƑciČ i o ograniczonej moǏliwoƑci poruszania siħ – m.in. posiadajČ specjalne rampy uųatwiajČce wsiadanie i wysiadanie z pojazdu osobom na wózkach inwalidzkich. WewnČtrz autobusu szynowego znajdujČ siħ teǏ specjalne miejsca dla osób poruszajČcych siħ na wózkach inwalidzkich, gdzie moǏna przypiČđ pasami wózek, aby zapobiec jego przemieszczaniu. Jako Įrma jesteƑmy bardzo otwarci na potrzeby osób z niepeųnosprawnoƑciČ. W razie potrzeby udzielamy osobie niepeųnosprawnej dodatkowej pomocy podczas podróǏy naszym pociČgiem. W celu uzyskania pomocy wystarczy zgųosiđ nam przejazd, dzwoniČc do Biura Obsųugi Klienta pod numer +48 76 753 51 22. 1 Przejazdy dla Grup Zorganizowanych Zapraszamy do korzystania z oferty przewozowej Spóųki Koleje DolnoƑlČskie S.A. przedstawicieli grup zorganizowanych przez szkoųy, uczelnie, biura podróǏy, zakųady pracy, paraĮe, zrzeszenia oraz placówki opiekuŷcze zųoǏonych z co najmniej 10 osób, nie wliczajČc w to przewodników tych grup. Przejazdy grupowe pozwalajČ zorganizowađ rajd turystyczny, czy innego rodzaju wycieczkħ po bardzo atrakcyjnej cenie! Oferta ta jest szczególnie korzystna dla przedszkolaków, uczniów i studentów, poniewaǏ oprócz honorowanych ulg ustawowych, bilet grupowy jest dla nich dodatkowo o ok. 30% taŷszy*. Pomimo Ǐe jesteƑmy mųodČ ĮrmČ, mamy juǏ na swoim koncie bardzo wiele przewiezionych grup wycieczkowych. DoƑwiadczenie dowodzi, Ǐe maluchy oraz uczniowie mųodszych klas szkóų podstawowych reagujČ szczególnie entuzjastycznie na przejazd naszymi autobusami szynowymi. Nawet krótka wycieczka, w którČ wųČczony bħdzie przejazd naszym pociČgiem, moǏe byđ dla dzieci niezwykųČ frajdČ, a i doroƑli na pewno doceniČ komfort podróǏy w naszych pojazdach. Opųaty za przejazd sČ pobierane za rzeczywistČ liczbħ uczestników grupy, najmniej jednak za 10 osób. Przewodnicy grup korzystajČ z bezpųatnego przejazdu, jeƑli ich liczba nie przekracza jednego przewodnika na kaǏde 10 osób wnoszČcych opųatħ za przejazd. Aby zorganizowađ przejazd grupowy wystarczy przesųađ do nas wypeųniony formularz dostħpny na www.kolejedolnoslaskie.eu na numer fax. +48 76 850 77 64 albo + 48 76 753 51 22 lub dostarczyđ go osobiƑcie do Biura Obsųugi Klienta w terminie co najmniej 24 godziny przed zamierzonym wyjazdem. Wnioski moǏna skųadađ w dni robocze. Junior i Senior Aby uųatwiđ wspólne podróǏowanie stworzyliƑmy specjalnČ ofertħ Junior i Senior obowiČzujČcČ w okresie ferii zimowych i wakacji. Oferta jest skierowana do dorosųych powyǏej 50 lat (SENIOR) podróǏujČcych z osobami, które nie ukoŷczyųy 18 lat (JUNIOR). • JUNIOR – odbywa podróǏ na podstawie biletu ze zniǏkČ 100% (dziecko do lat 4) lub 37% na podstawie wųaƑciwych dokumentów. • SENIOR – odbywa podróǏ na podstawie biletu promocyjnego ze zniǏkČ 50% na podstawie dokumentu stwierdzajČcego wiek. Koleje DolnoƑlČskie honorujČ równieǏ turystyczne oferty Przewozów Regionalnych: Regiokarnet, Regiokartħ (wystawiamy bilety na pdst. Regiokarty), Bilet Turystyczny, oraz Ty i raz, dwa, trzy. W przypadku jakichkolwiek pytaŷ oraz wČtpliwoƑci prosimy Paŷstwa o kontakt telefonicznypod numerem + 48 76 753 51 22. Serdecznie zapraszamy do korzystania z naszych usųug! * wg Taryfy Razem 2 WROCŁAW ZOO Wrocław Wrocławskie ZOO - Najlepsze na udany dzień z rodziną Czym jest ZOO? Wspóųczesne ogrody zoologiczne sČ nie tylko miejscami rekreacji i odpoczynku, ale przede wszystkim zintegrowanymi centrami ochrony przyrody. Ich gųównym celem jest dziaųanie na rzecz zagroǏonych gatunków oraz prowadzenie edukacji ekologicznej. Czy wiecie, Ǐe dziħki ogrodom zoologicznym, moǏemy siħ cieszyđ widokiem Ǐubra? Gatunek ten wymarų na wolnoƑci na poczČtku XX wieku. yrafa siatkowana 3 Miejsca dzikich spotkań Madagaskar - jedyny w Polsce tematyczny pawilon przedstawiajČcy faunħ Czerwonej Wyspy. Otwarte wybiegi lemurów i Ǐóųwi umoǏliwiajČ zwiedzajČcym bliski kontakt z egzotycznČ przyrodČ. Basen koƟków - przebudowany wybieg fok, goƑci obecnie koƟki afrykaŷskie inaczej nazywane uchatkami karųowatymi. Ich harce moǏna podziwiađ zarówno z góry, stojČc na drewnianej kųadce jak i przez szybħ, która odsųania podwodny Ƒwiat. Wybieg niedǍwiedzi - zaliczany do najlepszych wybiegów dla niedǍwiedzi brunatnych w Europie. Jednym z jego mieszkaŷców jest miƑ Mago. Motylarnia - zobacz wiele gatunków egzotycznych motyli w jednej z ekspozycji Terrarium. Dziħki odpowiedniej temperaturze i wilgotnoƑci powietrza, poczujesz siħ tu jak w tropikalnym lesie. MoǏe uda Ci siħ nawet zaobserwowađ proces przeobraǏania siħ poczwarek? Wybieg pand maųych - te przemiųe futrzaki moǏna czħsto zaobserwowađ poƑród gaųħzi wysokich drzew. Dnie spħdzajČ leniwie, w towarzystwie mundǏaków chiŷskich, ze smakiem poǏywiajČc siħ bambusem. Wybieg rysi - znajduje siħ w europejskiej czħƑci ogrodu, w sČsiedztwie Ǐubrów i niedǍwiedzi brunatnych. Dla wygody zwiedzajČcych ekspozycjħ wyposaǏono, w przeszklone punkty widokowe, ambonħ z tarasem oraz zakČtkiem edukacyjnym. By zapewniđ rysiom warunki zbliǏone do naturalnych, pozostawiono pierwotny drzewostan, po Ƒrodku wybiegu usypano 3,5 metrowy pagórek, we wnħtrzu którego bħdČ miaųy swojČ kryjówkħ. Lemur wari rudy 4 NiedǍwiedǍ brunatny WROCŁAW Krokodyl syjamski Kampania: Zwierzęta Azji Południowo - Wschodniej W 2012 roku wrocųawskie ZOO kolejny raz wųČczyųo siħ w kampaniħ ochroniarskČ zainicjowanČ przez Europejskie Stowarzyszenie Ogrodów Zoologicznych i Akwariów. Bohaterami akcji bħdČ gatunki zagroǏone wyginiħciem, pochodzČce z wybranego regionu Azji tzw. skarby orientu. WƑród nich znajdziecie tygrysa sumatrzaŷskiego, pandħ maųČ, kanczyla Įlipiŷskiego czy krokodyla syjamskiego. Na ambasadora kampanii wybrana zostaųa saola. Ten przedstawiciel krħtorogich jest bardzo tajemniczym zwierzħciem, które nie wystħpuje w Ǐadnym ogrodzie na Ƒwiecie. Odkryto jČ i opisano dopiero w latach 90-tych XX wieku. Saola reprezentuje bogactwo bioróǏnorodnoƑci wystħpujČcej w Azji Poųudniowo Wschodniej, a tym samym symbolizuje koniecznoƑđ chronienia fauny i Ňory tych terenów. ZOO 5 Motyl Morpho peleides Edukacja Dziaų markeƟngu i edukacji zaprasza do korzystania z zajħđ organizowanych na terenie ZOO. Cennik*: Sezon letni (kwiecieŷ - paǍdziernik) -10 zų/os.; Sezon zimowy (listopad - marzec) - 5 zų/os. PoniǏsze tematy przeznaczone sČ dla róǏnych grup wiekowych, a zajħcia urozmaicone o karty pracy i materiaųy edukacyjne. Bliskie spotkania z maųpami; ycie na sawannie; Zwierzħta drapieǏne Europy; Pųazy - Ǐycie na krawħdzi; _wiat bezkrħgowców; Relikty ery dinozaurów; TOP 10 - zagroǏone gatunki wrocųawskiego ZOO Peųna oferta na stronie www.zoo.wroclaw.pl - SprawdǍ! Rezerwacja telefoniczna - 71 348 30 24 wew. 109 * pųatnoƑci za zajħcia dokonuje siħ w kasach, przy zakupie biletu wstħpu. ZOO Wrocųaw Sp. z o.o. ul. Wróblewskiego 1-5 51-618 Wrocųaw, woj. dolnoƑlČskie tel.: 71/ 348 30 24, fax: 71/ 348 37 68 e-mail: [email protected] 6 www.zoo.wroclaw.pl TRZEBNICA Trzebnicki Park Wodny „ZDRÓJ” Gmina Trzebnica poųoǏona jest w póųnocnej czħƑci Dolnego _lČska, w pasie malowniczych Wzgórz Trzebnickich, gdzie bogata historia przeplata siħ ze wspóųczesnym, rekreacyjnym charakterem miasta i gminy. Bliska odlegųoƑđ od stolicy Dolnego _lČska – Wrocųawia oraz walory przyrodnicze, turystyczne i historyczne sČ ciekawČ alternatywČ na weekendowy wyjazd rodzinny. Trzebnicki rynek, odnowione parki, liczne place zabaw, nowoczesne ƑcieǏki zdrowia, fontanny wpųywajČ pozytywnie na wizerunek miasta i gminy, w której moǏna odpoczČđ od wielkomiejskiego zgieųku. ODNAJD} SWOJE }RÓDOO fot. Marcin Mazurkiewicz 7 WspaniaųČ nowČ rodzinnČ atrakcjČ jest Trzebnicki Park Wodny „Zdrój” - jeden z najnowoczeƑniejszych tego typu obiektów w województwie dolnoƑlČskim i jednoczeƑnie najwiħksza inwestycja w powojennej historii Trzebnicy. Oddany do uǏytku w 2011 roku z nowatorskimi rozwiČzaniami i urokliwČ lokalizacjČ czyniČ go jednym z najųadniejszych obiektów tego typu w regionie. Aquapark skųada siħ z czħƑci zadaszonej i otwartej. W pierwszej znajdujČ siħ basen pųywacki, basen rekreacyjny dodatkowo z dwoma torami do nauki pųywania, brodzik dla dzieci, zjeǏdǏalnia wodna, saunarium. CzħƑđ otwarta (czynna w okresie letnim) skųada siħ z basenu kČpielowego poųČczonego z czħƑciČ rekreacyjnČ oraz brodzikiem dla dzieci poųČczonym z placem zabaw dla dzieci oraz boiskiem do siatkówki plaǏowej. fot. Marcin Mazurkiewicz 8 TRZEBNICA fot. Marcin Mazurkiewicz Ten nowoczesny Aquapark poųoǏony jest w otoczeniu zmodernizowanych ƑcieǏek Lasu Bukowego z oznakowanymi ƑcieǏkami tematycznymi, spacerowymi, rowerowymi, dla biegaczy i do uprawiania nordic-walkingu. Przylegųe zrewitalizowane stawy trzebnickie tworzČ niezapomniane miejsce czynnego wypoczynku dla caųych rodzin. Odnowienie tych rekreacyjno-wypoczynkowych terenów, które sČ pozostaųoƑciČ dawnego przedwojennego uzdrowiska spowodowaųo nowe moǏliwoƑci czynnego uprawiania nowoczesnych form aktywnego wypoczynku. JuǏ wiosnČ bieǏČcego roku Gmina Trzebnica zrealizuje na tym terenie profesjonalne trasy biegowe, skierowane do wszystkich zaangaǏowanych w sport mieszkaŷców gminy, turystów i goƑci odwiedzajČcym nasze miasto, którym zaleǏy na zdrowiu oraz prowadzeniu aktywnego trybu Ǐycia. OdwiedzajČc Trzebnicħ warto równieǏ obejrzeđ wspaniaųČ panoramħ z górujČcej nad miastem Winnej Góry (potocznie zwanej KociČ GórČ). Jej zagospodarowanie stworzy równieǏ nowČ, charakterystycznČ wizytówkħ Trzebnicy i caųego regionu. Dynamiczny rozwój Gminy Trzebnica oraz nakųady poniesione w ostatnich latach na rozwój infrastruktury pozwalajČ na nowo odkryđ to, co w Gminie Trzebnica najpiħkniejsze. Trzebnicki Park Wodny „ZDRÓJ” 9 fot. Marcin Mazurkiewicz Trzebnicki Park Wodny “ZDRÓJ” sp. z o.o. ul. LeƑna 5, 55-100 Trzebnica Informacja tel: (71) 312 14 38 Dziaų kas: 603 152 238 Godziny otwarcia basenu: Basen wewnħtrzny: 8.00- 22.00 Basen zewnħtrzny: 10.00- 18.00 www.trzebnicazdroj.eu 10 LEGNICA Teatr Modrzejewskiej Teatr Modrzejewskiej w Legnicy, którym od 1994 roku kieruje Jacek Gųomb, jest jednČ z najbardziej uznanych scen w Polsce. Przez lata dziaųalnoƑci druǏyna Modrzejewskiej dopracowaųa siħ wyrazistego oblicza artystycznego, nie tracČc przy tym mųodzieŷczej energii. DziaųalnoƑđ artystyczna Teatru wiČǏe siħ z przestrzeniČ miasta, zarówno tČ legendarnČ, duchowČ, jak i materialnČ – spektakle realizuje siħ tu nie tylko na Scenie Ludwika Gadzickiego w zabytkowym budynku z 1842 roku, ale równieǏ w zrujnowanych wnħtrzach dawnych hal fabrycznych, restauracji czy sklepów. Owocem tej pracy sČ gųoƑne spektakle, np. Szekspirowski Koriolan (reǏ. Jacek Gųomb, Krzysztof Kopka), uznany za najlepszy polski spektakl szekspirowski sezonu 1998/99, z sukcesem pokazywany na fesƟwalu Fringe w Edynburgu, obsypana nagrodami Ballada o Zakaczawiu (reǏ. Jacek Gųomb) czy wielki hit, oklaskiwane w kraju i za granicČ Made in Poland (reǏ. Przemysųaw Wojcieszek). Dowodem rangi legnickiego teatru jest teǏ piħđ przedstawieŷ zrealizowanych jako wersje telewizyjne oraz dwa, które staųy siħ inspiracjČ do stworzenia peųnometraǏowych Įlmów fabularnych: Operacja Dunaj (reǏ. J. Gųomb) oraz Made in Poland (reǏ. P. Wojcieszek). Teatr Modrzejewskiej w Legnicy fot. Franciszek Grzywacz 11 Teatr Modrzejewskiej jest teatrem wħdrownym, który ma na koncie wystħpy w kraju i za granicČ, miħdzy innymi dųugie podróǏe artystyczne po Syberii i Stanach Zjednoczonych. To takǏe jeden z niewielu polskich teatrów, którego spektakle trzykrotnie (2001, 2005, 2007) tryumfowaųy w corocznym Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Wspóųczesnej, organizowanym przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a niemal co roku sČ w Įnale tych presƟǏowych zmagaŷ. Legnicki Teatr nie jest miejscem, w którym uprawia siħ sztukħ dla sztuki. PracujČcy tu artyƑci sČ znani z pasji spoųecznej, która kaǏe im opisywađ na scenie aktualnČ sytuacjħ Polski i jej obywateli, zadajČc przy tym niewygodne pytania. W Legnicy realizuje siħ teǏ od lat unikalny w skali kraju program edukacji teatralnej dla ludzi w kaǏdym wieku. Scena legnicka nie jest jednak tylko „teatrem zaangaǏowanym”. Pokazuje siħ tu równieǏ inscenizacje klasyki oraz poetyckie spektakle o uniwersalnej wymowie, niebanalne przedstawienia dla dzieci, kabarety i koncerty. KaǏdy widz znajdzie tu coƑ dla siebie, a jednoczeƑnie wie, Ǐe chođ za kaǏdym razem bħdziemy siħ starali go zaskoczyđ tak formČ, jak i treƑciČ, kilka podstawowych rzeczy pozostanie w Legnicy bez zmian: szacunek dla publicznoƑci, twórcze czerpanie z tradycji, Ƒwietna gra legnickich aktorów. Spektakl familijny „NiekoŷczČca siħ opowieƑđ” Fot. Karol Budrewicz 12 LEGNICA Spektakl „III Furie” fot. Karol Budrewicz Budynek teatru stojČcy na legnickim Rynku pochodzi z 1842 roku i jest dzieųem wybitnego architekta niemieckiego Carla Ferdinanda Langhansa, twórcy m.in. Opery Wrocųawskiej, tamtejszej synagogi Pod Biaųym Bocianem, teatrów w Lipsku i Szczecinie. InspiracjČ dla artysty miaų byđ Palazzo Strozzi we Florencji. Mimo stosunkowo niewielkich rozmiarów do 1945 roku wystawiano tu opery Mozarta, Verdiego i Wagnera. Do dziƑ scena szczyci siħ wybornČ akustykČ i Ƒwietnie zachowanČ, chođ niemal stuletniČ maszyneriČ: obrotówkČ, mechanicznymi zapadniami itp. Widownia zachowaųa peųnČ wdziħku klasycystycznČ ornamentykħ, którČ w innych miejscach budynku zniszczyų remont z lat 70. XX wieku. W loǏy honorowej zasiadali m.in. Gerhart Hauptmann, marszaųek Rokossowski i Jan Nowak-Jezioraŷski. W latach 2008-2011 budynek przeszedų gruntownČ renowacjħ, zarówno od zewnČtrz, jak i od wewnČtrz. Na widowni zmieƑci siħ w komfortowych warunkach 220 osób. Rok 2012 to poczČtek nowego etapu dziaųalnoƑci Teatru Modrzejewskiej. Najlepsi polscy artyƑci zgodzili siħ wspóųpracowađ z nami przy dųugofalowym projekcie, który ma byđ rodzajem obrony sztuki scenicznej przed Ǎle pojmowanČ nowoczesnoƑciČ, inwazjČ kultury obrazkowej, fragmentarycznoƑci i niechlujstwa. Spektakle, które wypeųniČ kolejne sezony, bħdČ jak zawsze w Legnicy ciekawymi, ludzkimi opowieƑciami, których przesųanie pojmie kaǏdy, zarówno wyraĮnowany teatroman, jak i widz, który dopiero rozpoczyna swojČ przygodħ z teatrem. Taki teatr to dziƑ prawdziwa rzadkoƑđ. Teatr Modrzejewskiej 13 Spektakl „Otello” fot. Tomasz Augustyn Teatr Modrzejewskiej w Legnicy 59-220 Legnica, Rynek 39 e-mail: [email protected] Tel. 76/ 72 33 505 (kasa) www.teatr.legnica.pl 14 Codziennie aktualizowany serwis internetowy Teatru: www.gazeta.teatr.legnica.pl GRODZIEC Zamek Grodziec Odwiedź zamek położony na starym wulkanie Zamek Grodziec to niepowtarzalny zamek z klimatem, poųoǏony na bazaltowym, powulkanicznym, stromym wzgórzu - 389 m n.p.m. - jedna z najwiħkszych atrakcji na Pogórzu Kaczawskim. Tajemnicze skarby, spotkania z duchami, turnieje rycerskie, legendy i opowiadania o ludziach ǏyjČcych przed wiekami, spotkania z folklorem i kuchniČ regionalnČ - to tylko czħƑđ atrakcji, które czekajČ na odwiedzajČcych po przybyciu na zamek. Wspaniaųe krajobrazy Karkonoszy, Gór i Pogórza Kaczawskiego widziane z góry zamkowej pozostawiČ u Paŷstwa niezapomniane wraǏenia. Zapraszamy Kasztelan Zamku Grodziec Zenon Bernacki Zamek Grodziec 15 Historia Na bazaltowym, powulkanicznym, stromym wzgórzu, w malowniczej scenerii wznosi siħ bajeczna budowla - to Zamek Grodziec. Pierwsza potwierdzona wzmianka o GrodǍcu pochodziųa z bulli papieǏa Hadriana IV z 23 kwietnia 1155 r. W 1175 r. ksiČǏħ Bolesųaw Wysoki wystawių tu przywileje cystersom z LubiČǏa. Za czasów jego nastħpcy – Henryka Brodatego – drewniano – ziemny gród zastČpiono murowanym. Fundacjħ zamkowego koƑcioųa przypisuje siħ Ƒw. Jadwidze. W XIV i czħƑciowo XV w. zamek stanowių wųasnoƑđ rycerskiego rodu BoǏywojów. W okresie wojen husyckich budowla zostaųa zdobyta i splČdrowana przez oddziaųy husytów. W 1470 r. odkupių go ksiČǏħ legnicki Fryderyk I. Sprowadzeni przez niego mistrzowie murarscy z Wrocųawia, Legnicy i Görlitz nadali zaųoǏeniu obecny ukųad przestrzenny. Po Ƒmierci ksiħcia prace kontynuowano z polecenia jego syna, Fryderyka II. W ich efekcie Grodziec staų siħ jednČ z piħkniejszych rezydencji gotycko-renesansowych na _lČsku. Zwieŷczenie prac zbiegųo siħ ze Ƒlubem ksiħcia z ksiħǏnČ SoĮČ von Hohenzollern. Z tej okazji zorganizowano w zamku przyjħcie i sųynny turniej rycerski. W latach wojny 30-letniej zamek zostaų zdobyty i spalony przez wojska ksiħcia Albrechta Wallensteina. PoniewaǏ skala zniszczeŷ byųa ogromna i warownia nie miaųa juǏ wiħkszej wartoƑci militarnej, po wojnie zdecydowano o wysadzeniu czħƑci obwarowaŷ. W XVII i XVIII stuleciu czyniono próby odbudowy GrodǍca, nie zakoŷczyųy siħ one jednak wiħkszymi sukcesami. Dopiero w roku 1800, kiedy wųaƑcicielem dóbr zostaų ksiČǏħ Rzeszy Jan Henryk VI von Hochberg z KsiČǏa i Mieroszowa, podjħto powaǏniejsze prace konserwatorskie i rekonstrukcyjne. Na krótko przerwaų je okres kampanii napoleoŷskiej, ale juǏ w latach 30, XIX stulecia zamek staų siħ celem licznych wypraw turystycznych. Uchodzių w owym czasie za pierwszy w Europie zabytek specjalnie przystosowany do celów turystycznych. W latach 1906-1908 zamek ulega gruntownej przebudowie. Na zamku powstaje muzeum sztuki gotyku i renesansu _lČska, hotel i restauracja. W 1945 roku spalony przez Rosjan. W latach 60-tych XX wieku czħƑciowo odbudowany. W latach 2004-2005 jest miejscem realizacji produkcji Įlmowych przez telewizje: szwedzkČ, francuskČ, belgijskČ oraz rosyjskČ. W 2007 i 2008 roku Rosjanie realizujČ sceny do Įlmów „Kwiat Diabųa” oraz „Taras Bulba”. Majówka fot. Dariusz Berdys 16 GRODZIEC fot. Dariusz Berdys Obecnie na zamku odbywajČ siħ imprezy o zasiħgu regionalnym i miħdzynarodowym: • Legnicko - Brzeski Turniej Rycerski o Srebrny PierƑcieŷ Kasztelana • Miħdzynarodowe Biesiady Zespoųów Kresowych • _lČskie _wiħto PieƑni • Agroturystyczne _wiħto Wina i Miodu Pitnego Zwiedzanie Zamek Grodziec dla ruchu turystycznego jest otwarty przez caųy tydzieŷ od poniedziaųku do niedzieli: • w godz. od 10:00 do 16:00 (od listopada do stycznia) • w godz. od 10:00 do 17:00 (od lutego do marca) • w godz. od 10:00 do 18:00 (od kwietnia do paǍdziernika) Noclegi Pokoje umiejscowione sČ w wieǏy zamkowej, do dyspozycji goƑci jest ųazienka. MoǏna zamówiđ ciepųe posiųki na czas pobytu na zamku po wczeƑniejszym uzgodnieniu i rezerwacji. Do uǏytku goƑci udostħpniamy równieǏ zaplecze kuchenne w godzinach otwarcia obiektu, dziħki temu kaǏdy moǏe przygotowađ posiųek we wųasnym zakresie. IloƑđ miejsc noclegowych - 30 w tym: • pokój 2-osobowy - 3 • pokój 4-osobowy - 1 • pokój wieloosobowy (10-12 osób) - 2 • sale zamkowe - 4 Zamek Grodziec 17 fot. Dariusz Berdys Eventy Zamek Grodziec to miejsce, które gwarantuje niepowtarzalnČ atmosferħ, niezapomniane wraǏania i wspaniaųČ zabawħ, podczas róǏnego rodzaju imprez zamkniħtych. Organizujemy: wesela, biesiady, zloty, spotkania integracyjne, eventy. „Zamek-Grodziec” Sp. z o.o. Grodziec, 59-516 Zagrodno tel.: 76/ 300 10 20 tel. kom.: 504 051 022 e-mail: [email protected] www.grodziec.com 18 ZGORZELEC Miasto Zgorzelec. Warto się zatrzymać… OdwiedzajČc Zgorzelec, warto pamiħtađ, Ǐe to wųaƑnie tutaj, w lipcu 1950 roku premier PRL Józef Cyrankiewicz i premier NRD OƩo Grotewohl podpisali umowħ o wytyczeniu granicy na Odrze i Nysie, znanČ jako „Ukųad zgorzelecki”. Wydarzenie to upamiħtnia tablica umieszczona na jednej z najbardziej reprezentacyjnych budowli miasta - monumentalnym budynku Miejskiego Domu Kultury wzniesionym w latach 1898–1902, ku czci pierwszego cesarza zjednoczonych Niemiec Wilhelma I i jego syna Fryderyka III. GórnoųuǏycka Hala Chwaųy (bo takČ nazwħ przed wojnČ nosiųa ta budowla), której bryųa przypomina nieco berliŷski Reichstag, zostaųa wzniesiona na planie kwadratu, w stylu tzw. baroku wilhelmiŷskiego. PotħǏny gmach wieŷczy dominujČca nad miastem, kryta miedzianČ blachČ , zielona kopuųa, o wysokoƑci siħgajČcej 42 m. Elewacjħ budynku zdobiČ rzeǍby grupowe autorstwa Hugo Lederera, wyobraǏajČce wojnħ i jej okrucieŷstwa oraz bųogosųawieŷstwo pokoju. To z pewnoƑciČ jedno z miejsc, które koniecznie trzeba zobaczyđ. Klimat dawnych czasów oraz interesujČce miejsca zwiČzane z wybitnymi mieszkaŷcami miasta odnaleǍđ moǏna podczas wħdrówki malowniczym PrzedmieƑciem Nyskim, gdzie koniecznie odwiedziđ trzeba Dom Jakuba Böhme (1575–1624), siedemnastowiecznego mistyka i teologa protestanckiego, przez wspóųczesnych mu nazywanego „fanatycznym szewcem”. Ten szewc-Įlozof Ǐyų i pracowaų w tym domu na przeųomie XVI i XVII wieku. Tutaj teǏ doznaų wizji, która zaowocowaųa odkryciem tzw. negatywnej zasady u Boga. Na PrzedmieƑciu Nyskim znajduje siħ takǏe mųyn trójkoųowy przy ul. Wrocųawskiej. Wzmianki o jego istnieniu pochodzČ juǏ z 1237 roku, a wiħc siħgajČ poczČtków miasta. Obok zabudowaŷ mųyna wznosi siħ potħǏny betonowy elewator przypominajČcy wieǏħ obronnČ. W 1998 r. na jego Ƒcianach powstaųa pųaskorzeǍba o nazwie WAZE (czyt. Wizerunek Artystyczny Zjednoczonej Europy), którČ wykonali Ormianin Vahan Bego i Michaų Bulak. Dom Jakuba Böhme 19 Nad prawym brzegiem Nysy BuǏyckiej górujČ zabudowania Kruczego Folwarku zwanego takǏe Dworem Scultetusa (obecnie mieƑci siħ tam Dom Opieki Spoųecznej). 14.05.1540 roku urodzių siħ tam sųynny ųuǏycki kartograf, astronom i matematyk Bartųomiej Scultetus. Jego postađ upamiħtnia kamieŷ z datČ 1540-1614, który znajduje siħ na terenie dawnego ogrodu. Zabytkowe budownictwo sakralne Zgorzelca reprezentujČ: jednonawowy koƑcióų pw. Ƒw. Bonifacego oraz koƑcióų pw. Ƒw. Jana Chrzciciela przy ul. Grunwaldzkiej (pierwotnie protestancki) z naroǏnČ wieǏČ zwieŷczonČ iglicowym dachem. Niedaleko, przy ul. Francuskiej znajduje siħ barokowy paųacyk z okoųo 1730 roku, zaųoǏony na planie prostokČta, z dwiema kondygnacjami. Na najwyǏszej czħƑci dachu posiada drewnianČ wieǏyczkħ z iglicowym heųmem, a na jego naroǏniku umieszczony jest zegar. CzħƑđ polskČ i niemieckČ miasta ųČczy wiadukt kolejowy z poųowy XIX wieku, który spina brzegi doliny Nysy BuǏyckiej. Architektura tego liczČcego 475 m dųugoƑci i 35 m wysokoƑci mostu kolejowego wzorowana jest na rzymskich akweduktach. Pomostem miħdzy Zgorzelcem a Görlitz jest równieǏ Most Staromiejski o konstrukcji stalowej, przez który kiedyƑ prowadzių szlak handlowy Via Regia, zniszczony w 1945 r. przez wycofujČce siħ wojska niemieckie, odbudowany w 2004 roku. SpoƑród innych interesujČcych obiektów warto zobaczyđ najwiħkszČ polskČ nekropoliħ - Cmentarz oųnierzy II Armii Wojska Polskiego, liczČcČ 3430 mogių, w których pochowano Ǐoųnierzy walczČcych na BuǏycach w kwietniu i maju 1945 r. KaǏdČ z Ǐoųnierskich mogių wieŷczy betonowy krzyǏ grunwaldzki. Nad cmentarzem góruje Pomnik Orųa Piastowskiego, który zwraca siħ w stronħ granicy na Nysie BuǏyckiej. Nie mniej waǏne miejsce pamiħci stanowi teren po byųym obozie jeŷców wojennych dla szeregowców i podoĮcerów Stalagu VIII A, utworzonym w czasie II wojny Ƒwiatowej, we wrzeƑniu 1939 roku. W obozie stale przebywaųo 3 tys. jeŷców oraz 200 osób sųuǏby straǏniczej. Miejski Dom Kultury 20 ZGORZELEC Most Staromiejski Zgorzelec. Wydarzenia i imprezy cykliczne Marzec – koncert Zgorzeleckiej Orkiestry Mandolinistów Zgorzelecka Orkiestra Mandolinistów powstaųa w Miejskim Domu Kultury w Zgorzelcu w 1989 r. ZaųoǏycielem, nauczycielem i dyrygentem jest Tadeusz Grudziŷski. Jej skųad to dzieci i mųodzieǏ w przedziale wiekowym 12 – 33 lat. Ogóųem z ponad 450 koncertów jakie Orkiestra ma na swoim koncie, okoųo 250 zagranych byųo poza granicami kraju. Z wyrazami wielkiego uznania za profesjonalizm i oryginalnoƑđ brzmienia spotkaųa siħ teǏ Orkiestra podczas wspólnych koncertów m.in. ze Stanisųawem SojkČ, AlicjČ MajewskČ i Wųodzimierzem Korczem, BeatČ RybotyckČ, Jackiem Wójcickim, EdytČ Geppert, MaųgorzatČ WalewskČ, Andrzejem Sikorowskim, IrenČ JarockČ i GraǏynČ BobaszewskČ. Orkiestra w swojej historii uczestniczyųa w licznych miħdzynarodowych fesƟwalach mandolinowych i gitarowych. Nagraųa 7 pųyt CD, za swojČ dziaųalnoƑđ otrzymaųa listy gratulacyjne od najwyǏszych wųadz paŷstwowych, w tym Prezydenta RP, Premiera i Ministra Kultury. W roku 2012 Zgorzelecka Orkiestra Mandolinistów wystČpi w marcu z koncertem jubileuszowym oraz w grudniu z tradycyjnym juǏ koncertem boǏonarodzeniowym. Czerwiec – 9. Europamarathon Goerlitz/Zgorzelec Europamarathon to niezwykle presƟǏowe cykliczne wydarzenie biegowe. Bieg znalazų siħ w zestawieniu 100 najlepszych maratonów rozgrywanych w Europie zajmujČc wysokie 53 miejsce. Liczba jego uczestników ksztaųtuje siħ na poziomie 1,5 tys. i rok rocznie wzrasta. W ramach Europamarathonu rozgrywany jest bieg gųówny - maraton uliczny na dystansie 42 km, póųmaraton, wyƑcig na 10 km oraz „bieg dla kaǏdego” na dystansie 5 km. Obok biegaczy na trasħ wyruszČ równieǏ chodziarze Nordic Walking, rolkarze, zawodnicy na wózkach inwalidzkich i hulajnogach. W specjalnym biegu na krótkim dystansie mogČ równieǏ wziČđ udziaų wszyscy milusiŷscy. Uczestnicy rywalizujČ ze sobČ wedųug zasad Niemieckiego i _wiatowego ZwiČzku Lekkoatletyki (DLV i IAAF). Najlepsi w poszczególnych kategoriach otrzymujČ nagrody rzeczowe. Czerwiec – Dni Zgorzelca Dni Zgorzelca to cykliczna impreza odbywajČca siħ kaǏdego roku w ostatni weekend czerwca. Z imprezČ zwiČzanych jest szereg wydarzeŷ o charakterze muzycznym, sportowym, jak równieǏ prezentowane sČ warte uwagi przedstawienia i wystawy. Imprezie towarzyszČ rozrywka na wysokim poziomie i dobry humor. Organizatorzy siħgajČ po gwiazdy polskich scen muzycznych i kabaretowych, których wystħpy przyciČgajČ tųumy do miejskiego amĮteatru. Z okazji Dni Zgorzelca co roku istnieje takǏe moǏliwoƑđ spotkania siħ z ciekawymi ludǍmi. Dla mieszkaŷców oraz rzeszy turystów Dni Zgorzelca sČ doskonaųym wstħpem w wakacyjny czas wypoczynku. Podczas imprezy co roku prezentowane sČ dwie bardzo waǏne dla mieszkaŷców naszego miasta wystawy tj. Zgorzeleckie _wiħto Kwiatów – wystawa ogrodów dziaųkowych dziaųajČcych na naszym terenie oraz wystawa prac zgorzeleckich plastyków nieprofesjonalnych. Sierpieŷ – VIA THEA – fesƟwal teatrów ulicznych Via Thea to cykliczna impreza odbywajČca siħ kaǏdego roku na poczČtku sierpnia. Na czas trwania fesƟwalu Goerlitz i Zgorzelec po raz kolejny zamieniČ siħ w najpiħkniejszČ teatralnČ scenħ Europy, opanowanČ przez barwne postacie artystów reprezentujČcych tħ nieųatwČ i wymagajČcČ, ale przy tym niezwykle zachwycajČcČ formħ sztuki. Wesoųe i melancholijne historie wyraǏane Ƒpiewem, taŷcem i muzykČ, przeplatane pokazami sprawnoƑci Ǐonglerów, wystħpami mimów, iluzjonistów, klaunów i szczudlarzy, przyciČgajČ licznČ publicznoƑđ. W malowniczej scenerii parków i ulic Viathea wyczarowuje prawdziwie magiczny, nierealny Ƒwiat, który trwa do ostatniego wystħpu i nie wymaga od widza niczego innego ponad radoƑđ Ǐycia i chħđ zabawy, do której zapraszajČ aktorzy grup teatralnych z caųej Europy, Australii i obu Ameryk. JuǏ dzisiaj warto wpisađ Via Theħ do swojego wakacyjnego kalendarza po to, by na wųasne oczy zobaczyđ, czym czaruje swojČ publicznoƑđ. Miasto 21 Sierpieŷ – „Jakuby” – _wiħto Starego Miasta _wiħto Starego Miasta - ,,Jakuby” organizowane ku czci wielkiego zgorzeleckiego mistyka Jakuba Böhme zawsze w ostatni weekend sierpnia wyrosųo w ostatnich latach do rangi najatrakcyjniejszego wydarzenia kulturalno-rozrywkowego. Jakub Böhme mieszkaų i pracowaų na PrzedmieƑciu Nyskim - Zgorzeleckiej Starówce, która jest przedųuǏeniem starej czħƑci Miasta Görlitz. _wiħto Jakuby klimatem nawiČzuje do poczČtków miasta. Jakuby sČ spotkaniem z historiČ, taŷcem, muzykČ, teatrem, rzemiosųem. W wielu miejscach na PrzedmieƑciu Nyskim odbywajČ siħ koncerty, spektakle i pokazy taŷców dawnych. Istotnym elementem Jarmarku (targu Ƒredniowiecznego, organizowanego corocznie, w staųych terminach) jest tzw. „czħƑđ historyczna” - obejmujČca osady rycerskie, w których znajdujČ siħ elementy rzemiosųa dawnego jak równieǏ Ǐycia codziennego. TradycjČ ostatnich trzech lat staųa siħ juǏ obecnoƑđ na festynie bractw rycerskich i osad sųowiaŷskich. _wiħto Starego Miasta „Jakuby” zyskuje coraz wiħkszČ popularnoƑđ, nie tylko wƑród mieszkaŷców regionu. Dzieje siħ to w duǏej mierze, dziħki wprowadzeniu stylistyki Ƒredniowiecznej. Mieszkaŷcy Zgorzelca coraz chħtniej przebierajČ siħ w stroje z minionych epok, a dopeųnieniem sČ wystħpy zespoųów muzyki dawnej, pokazy walk rycerskich, rzemiosųa artystycznego. Wszystko to pomaga organizatorom Ƒwiħta przywoųađ na PrzedmieƑcie Nyskie atmosferħ minionych czasów. _wiħto Jakuby w Zgorzelcu jest obchodzone razem ze _wiħtem Starego Miasta (Altstadƞest) w Görlitz, uchodzČcym za jednČ z najbardziej znanych niemieckich imprez staromiejskich. Wspólny ceremoniaų obu festynów i ich historyczna oprawa z roku na rok zyskujČ na popularnoƑci przyciČgajČc coraz wiħkszČ liczbħ turystów. Impreza rozpoczyna siħ uroczystoƑciami wspólnego otwarcia Jakubów i Altstadƞest z udziaųem wųadz samorzČdowych Miasta Zgorzelca i Görlitz. Na MoƑcie Staromiejskim spotykajČ siħ wųadze i mieszkaŷcy obu miast. Wrzesieŷ – Dųuga Noc Muzeów i Dzieŷ Otwartych Zabytków Ta doroczna, wspólna impreza Zgorzelca i Goerlitz to doskonaųa okazja do zapoznania siħ z bogatČ ofertČ kulturalnČ i rozrywkowČ miast, ale takǏe zaproszenie do niezwykųych, nocnych odwiedzin w miejscach zwykle udostħpnianych za dnia. Warto zatem zaplanowađ nocny sobotni spacer i niedzielħ po muzeach i zabytkach, tym bardziej, Ǐe niespodzianki i atrakcje towarzyszČce zwiedzaniu juǏ dawno staųy siħ znakiem rozpoznawczym nocy muzealnych i Dnia Otwartego Zabytków. PaǍdziernik – Muzyczna Zadyma Muzyczna Zadyma ma na celu promowanie mųodzieǏowych zespoųów muzycznych, inspirowanie do twórczoƑci i podnoszenia umiejħtnoƑci warsztatowych oraz konfrontacjħ osiČgniħđ artystycznych. JesieniČ w Zgorzelcu goszczČ amatorskie mųodzieǏowe zespoųy muzyczne skųadajČce siħ z osób w wieku do 25 lat. PrezentujČ swoje umiejħtnoƑci wykonujČc jedynie wųasne kompozycje. W przeglČdzie nie mogČ brađ udziaųu zespoųy grajČce zarobkowo oraz zespoųy zwiČzane umowČ z ĮrmČ fonograĮcznČ. Listopad – Bieg z Pochodniami Mostami Europamiasta Jedyna w swoim rodzaju póǍnojesienna impreza biegowa. Uczestnicy majČ do pokonania dwa dystanse do wyboru: 2,8 km (1 runda) i 8,4 km (3 rundy). Jak co roku trasa biegu prowadzi od Mostu Staromiejskiego przez Uferstrasse, Most im „Jana Pawųa II“, ul. Piųsudskiego, ul. I. Daszyŷskiego z powrotem do Mostu Staromiejskiego. KaǏdy uczestnik biegu otrzymuje pamiČtkowy dyplom i bierze udziaų w loterii fantowej. Bieg z Pochodniami cieszy siħ bardzo duǏČ popularnoƑciČ. Listopad – Zgorzeleckie Spotkania z Teatrem Idea Zgorzeleckich Spotkaŷ z Teatrem wyrosųa z potrzeby serca i gųħbokiej teatralnej tradycji w Zgorzelcu, rozpoczħtej zaraz po wojnie przez Teatr Ziemi Zgorzeleckiej, kontynuowanej przez wiele lat poprzez Ogólnopolskie Spotkania Amatorskich Teatrów Jednego Aktora. Po wyczerpaniu formuųy OSATJA rozpoczħliƑmy w roku 2008 cyklicznČ imprezħ pn. Zgorzeleckie Spotkania z Teatrem. Impreza ta co roku daje moǏliwoƑđ bezpoƑredniego kontaktu z czoųowymi aktorami polskich scen teatralnych. Dotychczas goƑciliƑmy w Zgorzelcu takie osobowoƑci teatralne jak: Wojciech Pszoniak, Artur BarciƑ, Wojciech Siemion, Olga Boŷczyk, Magda Umer, Andrzej Poniedzielski, Hanna _leszyŷska. Marian Opania, Joanna Szczepkowska, Joanna Trzepieciŷska. O wielkiej potrzebie kontaktu z teatrem, Ƒwiadczy najlepiej komplet widzów na widowni podczas kaǏdego spektaklu. UrzČd Miasta Zgorzelec ul. Domaŷskiego 7 59-900 Zgorzelec Biuro Obsųugi Interesanta tel. 75/ 77 52 687 fax. 75/ 77 59 923 Centrala tel. 75/ 77 59 604 do 609 e-mail: [email protected] www.zgorzelec.eu 22 Wydziaų Promocji i Wspóųpracy z ZagranicČ ul. Domaŷskiego 7 59-900 Zgorzelec Tel. 75/ 77 55737 Tel./fax. 75/ 77 59 947 e-mail: [email protected] LUBAŃ Miasto Ok. 1220 r. na lewym brzegu rzeki Kwisy, zaųoǏono miasto o nazwie Luban (obecnie Lubaŷ). Od momentu lokacji Lubania minħųo juǏ prawie 8 wieków. W tym czasie miasto wyrosųo do rangi kluczowego wħzųa komunikacyjnego oraz waǏnego oƑrodka gospodarczego i kulturalnego wschodniej czħƑci Górnych BuǏyc. Pogranicze Górnych BuǏyc i Dolnego _lČska od zawsze byųo obszarem przenikania siħ kultur, idei, wyznaŷ oraz róǏnorodnych interesów politycznych, gospodarczych i militarnych. W konsekwencji krajobraz kulturowy tego subregionu zyskaų niepowtarzalny koloryt. Z ųatwoƑciČ daje siħ tutaj odczuđ zarówno ducha przeszųoƑci jak i pozytywnČ energiħ teraǍniejszoƑci. W ramach subregionu Lubaŷ zajmuje szczególne miejsce. SpuƑcizna kulturowa, jakČ odziedziczyliƑmy po dawnych mieszkaŷcach miasta umoǏliwia pasjonujČca podróǏ w przeszųoƑđ. Z kolei szereg imprez organizowanych wspóųczeƑnie pozwala ciČgle na nowo odkrywađ nowe twarze Lubania. WƑród nich najwaǏniejsze miejsce zajmujČ koncerty, teatry uliczne, jarmarki ƑwiČteczne oraz imprezy historyczne. Ofertħ kulturalnČ wzbogacajČ konferencje dotyczČce regionu, wystawy w Muzeum Regionalnym, Lubaŷskim Centrum Historycznym i BuǏyckim Centrum Rozwoju. W Lubaniu nie brakuje wspaniaųych zabytków dawnej architektury Ƒwieckiej i sakralnej, XIX-wiecznych kompleksów industrialnych a takǏe niezwykle interesujČcych stanowisk archeologicznych. Ponadto walorem miasta i jego okolic sČ liczne pomniki przyrody oǏywionej i nieoǏywionej. Atrakcje turystyczne Lubania i caųego powiatu ųČczy sieđ szlaków rowerowych i spacerowych. Dodatkowo do dyspozycji goƑci stoi wcale przyzwoita baza noclegowa i gastronomiczna. Obroŷcy WieǏy Brackiej fot. Anna Wiktorowska – Kalinik 23 Spacer po starym Lubaniu graĮka ze zbiorów Janusza Kulczyckiego 24 LUBAŃ XVII-wieczna StraǏ Miejska fot. Piotr Cichanowicz _ciana wschodnia wyrobiska w Parku na Kamiennej Górze fot. Agnieszka Wierzbicka Oferta dla zainteresowanych miastem Spacer po starym Lubaniu Dziħki licznym tablicom informacyjnym pod zabytkami oraz bogatej ofercie ulotek poƑwiħconych kaǏdemu z nich, moǏna odbyđ pasjonujČcČ podróǏ po starym Lubaniu. W trakcie wycieczki istnieje moǏliwoƑđ zwiedzenia m.in. potħǏnej Ƒredniowiecznej WieǏy Brackiej oraz obejrzenia wystaw poƑwiħconych historii miasta w Muzeum Regionalnym i Lubaŷskim Centrum Historycznym. Wiħcej informacji na temat spaceru moǏna znaleǍđ na miejskiej stronie internetowej www.luban.pl w zakųadce turystyka/informacja turystyczna. Szlakiem wygasųych wulkanów – ƑcieǏka dydaktyczno-przyrodnicza Dla tych, których pasjonuje geologia, okolice miasta i caųy powiat stanowiČ prawdziwe eldorado. Wygasųe wulkany, wychodnie rzadkich skaų, wtórne i pierwotne zųoǏa mineraųów - to wszystko jest w zasiħgu rħki. Wystarczy tylko odwiedziđ miasto i region, aby przekonađ siħ, Ǐe jego ogromnym atutem jest nadzwyczaj interesujČca przeszųoƑđ geologiczna. Naczelne miejsce w ofercie dla geoturystów zajmuje wycieczka szlakiem wygasųych wulkanów. Trasa wiedzie po miejscach, z których wydobywaųy siħ produkty wulkaniczne. Z punktu widzenia turysty istotne jest to, Ǐe w trakcie wħdrówki moǏna podziwiađ nie tylko skaųy, ale równieǏ cieszyđ siħ wyjČtkowČ przyrodČ i wspaniaųymi widokami na okolicħ. Wiħcej na temat szlaku na miejskiej stronie internetowej www.luban.pl w zakųadce turystyka/turystyka przyrodnicza/geoturystyka oraz na stronie Regionalnego Centrum Edukacji Ekologicznej w Lubaniu (www.eko.luban.com.pl). Pokazy historycznej straǏy miejskiej Od maja do paǍdziernika 2012 r., w ostatniČ sobotħ miesiČca, o godz. 12:00, lubaŷskČ starówkħ przemierza 5 osób (3 mħǏczyzn i dwie kobiety) ucharakteryzowanych na XVII-wiecznych lubaniaków. MħǏczyǍni przywdziewajČ stroje straǏników, a kobiety wcielajČ siħ w rolħ wczesnonowoǏytnych mieszczanek. Obchód miasta rozpoczyna siħ przed WieǏČ BrackČ. StČd grupa rekonstrukcyjna przemieszcza siħ ulicČ BrackČ w stronħ rynku. W sercu miasta prezentowana jest musztra i strzaų z muszkietów lontowych. W miħdzyczasie mieszczki rozdajČ materiaųy promocyjne. Wiħcej na temat historycznej straǏy miejskiej na miejskiej stronie internetowej www.luban.pl w zakųadce turystyka/turystyka kulturowa. Targi kolekcjonerskie Targi Kolekcjonerskie w Lubaniu odbywajČ siħ przez caųy rok, w kaǏdČ III sobotħ miesiČca na placu przed GaleriČ BuǏyckČ przy ul. Rynek-Sukiennice. SČ one skierowane do pasjonatów, kolekcjonerów i wielbicieli antyków, którzy majČ okazjħ wymieniđ swoje zbiory oraz sprzedađ lub kupiđ wartoƑciowe eksponaty. Targi sČ imprezČ towarzyszČcČ wielu wydarzeniom kulturalnym, turystycznym i sportowym w mieƑcie. Terminarz targów znajduje siħ na stronie: www.lcr.net.pl Miasto 25 Targi Kolekcjonerskie fot. Marzena RóǏaŷska Miejskie imprezy o cyklicznym charakterze - Dni Lubania (w miesiČcu czerwcu) Inscenizacja historyczna pt. „Szturm WieǏy Brackiej” (w miesiČcu czerwcu) Rajd pieszy 3 Dni – 3 Kraje – 3 Wħdrówki (w miesiČcu kwietniu) Lubaŷskie biegi uliczne (w miesiČcu maju) Jarmark Wielkanocny (w miesiČcu marcu) Jarmark BoǏonarodzeniowy (w miesiČcu grudniu) FesƟwal Folklorystyczny (w miesiČcu lipcu) FesƟwal Kultury Romskiej (w miesiČcu sierpniu) Targi Kolekcjonerskie (w kaǏdČ trzeciČ sobotħ miesiČca) Pokazy XVII-wiecznej StraǏy Miejskiej (od maja do paǍdziernika 2012 r., w ostatniČ sobotħ miesiČca, o godz. 12:00). Szczegóųowy wykaz imprez znajduje siħ na stronie internetowej miasta: www.luban.pl Punkt Informacji Turystycznej ul. Bracka 12, 59-800 Lubaŷ tel./fax 75 722 25 41 e-mail: [email protected] www.luban.pl 26 SZKLARSKA PORĘBA Urząd Miejski Magiczne Szlaki Szklarskiej Poręby Magiczny Szlak Ducha Gór WƑród zielonych lasów, w dolinie rzeki Kamiennej, na zboczach Karkonoszy i Gór Izerskich, rozciČga siħ magiczny ogród historii, tradycji, wierzeŷ, magii i natury. Jego wųadcČ jest Duch Gór, zwany Karkonoszem, Rzepiórem i LiczyrzepČ. Nieprzewidywalny jak siųy natury. Czasem bezlitosny, czasem ųaskawy i opiekuŷczy. Jest prawdopodobnie tak stary jak same góry. Pan na swoich wųoƑciach pilnie strzegČcy podziemnych skarbów i opiekujČcy siħ Ǐywymi stworzeniami mieszkajČcymi w granicach jego królestwa. Od czasów Walonów postađ Ducha Gór dziaųaųa na wyobraǍniħ literatów i kronikarzy. Przedstawiany jako postađ niemalǏe z krwi i koƑci, miotana iƑcie ludzkimi sųaboƑciami a z drugiej strony posiadajČca moc niemalǏe boskČ: odwiecznoƑđ i nieƑmiertelnoƑđ. Baskawy pan bogatej fauny i Ňory Karkonoszy oraz zųoƑliwy przeƑladowca zachųannych, nieszczerych i kųamliwych przedstawicieli rodu ludzkiego. Najstarszym znanym graĮcznym przedstawieniem Ducha Gór jest postađ z mapy Karkonoszy wrocųawskiego kartografa MarƟna Helwiga z 1561 r. WyobraǏenie o Duchu Gór zmieniaųo siħ przez stulecia. W Szklarskiej Porħbie utrwalamy wųaƑnie ten najstarszy wizerunek – gųowa orųa z wijČcym siħ Ǐmijowatym jħzykiem, z jelenim poroǏem i na koǍlich nogach. Z korpusem lwa i dwuczųonowym lwim ogonem. Zapraszamy Was na wycieczkħ po jego królestwie. Magiczny Szlak Ducha Góry, który powstaų z myƑlČ o rodzinnych wħdrówkach, jest juǏ do Paŷstwa dyspozycji. W najbardziej interesujČcych punktach szlaku znajdujČ siħ granitowe gųazy zawierajČce tajemnicze hologramy. Znaki te sČ czħƑciČ gry terenowej, w której kaǏdy moǏe wziČđ udziaų. Szczegóųy na www.szklarskaporeba.pl fot. Bartek Wójcikiewicz 27 Wħdrówka z fraszkČ JeǏeli chcecie spojrzeđ na turystykħ z trochħ innej perspektywy, wybierzcie siħ na „wħdrówkħ z fraszkČ” DuǏČ Sztaudyngerowska TrasČ TurystycznČ. Bħdziecie mieli okazjħ obcowađ nie tylko z piħknymi krajobrazami, ale równieǏ z dzieųami mistrza krótkiej formy, przez jakiƑ czas mieszkaŷca naszego miasta, Jana Sztaudyngera. Wokóų miasta zostaųa wytyczona trasa, a w 14 charakterystycznych punktach postawiono tablice informacyjne. Na kaǏdej z nich jest opisane krótko miejsce, w którym siħ ona znajduje, informacja o Janie Sztaudyngerze oraz fraszka jego autorstwa. MoƩem przewodnim trasy jest wiersz napisany przez Sztaudyngera „Krajobrazy jak ziarnka”. PrzejƑcie caųej trasy zajmuje ok. 7-10 godzin, ale poniewaǏ biegnie ona dookoųa miasta, w kaǏdej chwili w razie zmħczenia moǏna skierowađ swoje kroki do centrum. Szlak Waloŷski Szlak prowadzi ze Szklarskiej Porħby Dolnej spod koƑcioųa cmentarnego p.w. Matki Boskiej RóǏaŷcowej (tutaj teǏ dogodne parkingi dla samochodów), obok Lipy SČdowej, koųo miejsca lokalizacji najstarszej huty szkųa, dolinČ Kamieŷczyka, nastħpnie poprzez wodospad Szklarki, StarČ Chatħ WaloŷskČ, Muzeum Ziemi, Muzeum WlasƟmila Hofmana, Zųoty Widok, Grób Karkonosza, Chybotek z powrotem na parkingi do Szklarskiej Porħby Dolnej. Jest to trasa ųatwa, dostħpna dla wszystkich turystów niezaleǏnie od wieku i stopnia przygotowania, bogato ilustrowana tablicami z opisami ciekawszych miejsc szlaku, oznaczona jako ƑcieǏka dydaktyczna kolorem czerwonym. Bieg Piastów 28 SZKLARSKA PORĘBA fot. Piotr Kaczmarski Narciarstwo zjazdowe Szklarska Porħba jest najwiħkszym oƑrodkiem narciarskim w polskich Karkonoszach i jednym z najwiħkszych w Sudetach. Amatorzy biaųego szaleŷstwa majČ do dyspozycji prawie 15 km tras i 20 wyciČgów narciarskich oraz linowych kolei krzeseųkowych. WiħkszoƑđ jest na stokach górujČcej nad miastem Szrenicy. Skiarena Szrenica oferuje ponad 12 km tras zjazdowych i stoków slalomowych. Od sezonu 2011/2012 sČ one poszerzone i w 100% doƑnieǏane na caųej dųugoƑci Narciarze majČ do dyspozycji 3 krzeseųkowe koleje linowe i 4 orczyki o ųČcznej przepustowoƑci ponad 10 tys. osób na godzinħ. W 2010 roku do uǏytku oddano nowČ kolejkħ linowČ „Karkonosz-Express”. Ta „szeƑcioosobowa kanapa” to najdųuǏszy tego typu wyciČg w Polsce. Narciarze na górħ wjeǏdǏajČ w zaledwie osiem i póų minuty pokonujČc 2,4 km. Dolna stacja wyciČgu powstaųa tuǏ obok istniejČcej I sekcji wyciČgu na Szrenicħ. Górna stacja zlokalizowana jest nieopodal _wiČtecznego Kamienia, powyǏej rozwidlenia nartostrad Lolobrygida i _nieǏynka. W ciČgu godziny na górħ wyjeǏdǏa prawie 2 tysiČce osób. W Szklarskiej Porħbie Ƒmiaųo moǏna planowađ wypoczynek nie tylko w szczycie sezonu zimowego, ale równieǏ pod koniec zimy i wczesnČ wiosnČ z gwarancjČ Ƒniegu. Stoki sČ dodatkowo doƑnieǏane, a wiele spoƑród nich jest równieǏ oƑwietlona, dajČc moǏliwoƑđ jazdy po zmroku. Narciarstwo biegowe Zima to nie tylko narciarstwo zjazdowe czy snowboard, ale równieǏ narciarstwo biegowe, które przeǏywa teraz okres swojej ponownej ƑwietnoƑci. Staje siħ coraz bardziej popularne wƑród miųoƑników biaųego szaleŷstwa. Z roku na rok do biegówek przekonuje siħ coraz wiħcej ludzi. Na biegówki wybrađ moǏe siħ praktycznie kaǏdy. Wystarczy znaleǍđ na mapie SzklarskČ Porħbħ i Polanħ JakuszyckČ w Górach Izerskich oraz mieđ trochħ wolnego czasu. Polana Jakuszycka to legendarne miejsce, w którym zimČ moǏna z powodzeniem uprawiađ narciarstwo biegowe. Od ponad 30 lat w Szklarskiej Porħbie odbywa siħ wielkie Ƒwiħto narciarzy klasycznych – Bieg Piastów. Impreza od poczČtku zwiČzana jest z postaciČ Juliana Gozdowskiego – komandora biegu, organizatora, prezesa Stowarzyszenia Bieg Piastów. W 2010 roku podczas Gali Mistrzów Sportu Julian Gozdowski odebraų presƟǏowČ nagrodħ w kategorii Najlepsza Impreza Masowa. Od 13 czerwca 2008 roku BIEG PIASTÓW jest czųonkiem WORLDLOPPET (Worldloppet Ski FederaƟon) - _wiatowej Ligi Biegów Dųugodystansowych, do której naleǏy obecnie piħtnaƑcie biegów z caųego Ƒwiata. W zawodach narciarstwa biegowego organizowanych na tym terenie udziaų braųa Mistrzyni Pucharu _wita Justyna Kowalczyk, która byųa pod ogromnym wraǏeniem tego miejsca i tras: „… to jedyne miejsce w Polsce do organizowania w przyszųoƑci imprez biegowych Ƒwiatowej rangi. To doskonaųa baza treningowa ze znakomitymi warunkami Ƒniegowymi”*. Urząd Miejski 29 fot. Zygmunt Trylaŷski Szklarska Poręba na dwóch kółkach KaǏdego, kto zasmakowaų górskiej turystyki rowerowej, nie trzeba przekonywađ o atutach tej formy aktywnego wypoczynku. Przemierzanie górskich szlaków na dwóch kóųkach daje moǏliwoƑđ pokonywania wiħkszych dystansów niǏ turystyka piesza, niesie ze sobČ poczucie przestrzeni i niezaleǏnoƑci, podnosi niejednokrotnie poziom adrenaliny oraz przysparza wiele pozytywnych emocji. RozwijajČc systematycznie ofertħ dla cyklistów. Szklarska Porħba pretenduje do miana „Rowerowej Stolicy Polski”. WychodzČc naprzeciw ogromnemu zapotrzebowaniu na tČ formħ aktywnego wypoczynku, z roku na rok dųugoƑđ tras i ich zasiħg siħ powiħksza. Trasy rowerowe biegnČ po malowniczych drogach Karkonoszy i Gór Izerskich, tylko czħƑciowo poprowadzone sČ drogami koųowymi, tak aby szybko po opuszczeniu centrum miasta (wħzeų tras) przejƑđ w drogi leƑne – gųównie szutrowe. Wszystkie trasy rowerowe stanowiČ pħtle, które moǏna ze sobČ dowolnie ųČczyđ, a kaǏda z nich doprowadzi ciħ w koŷcu do miejsca startu. Pokonywanie górskich szlaków na dwóch kóųkach przynosi ogromnČ satysfakcjħ i niezapomniane przeǏycia. Proponujemy zarówno trasy ųatwe, dla poczČtkujČcych rowerzystów górskich, jak teǏ trasy bardzo trudne, podnoszČce maksymalnie poziom adrenaliny. Szczególnie piħkne ƑcieǏki rowerowe wytyczone zostaųy w Górach Izerskich. Kiedy pokonujČc zbocze Czarnej Góry lub Wysokiego Kamienia wjedziesz na wierzchowinħ Gór Izerskich, to juǏ caųy czas bħdzie ci towarzyszyđ przepiħkna panorama równolegųego do nich pasma Karkonoszy. Szklarska Porħba to miasto przyjazne cyklistom. Na jej terenie dziaųajČ wypoǏyczalnie rowerów, punkty serwisowe oraz sklepy ze sprzħtem i akcesoriami rowerowymi. Informacja Turystyczna UrzČd Miejski w Szklarskiej Porħbie Referat Promocji Miasta 58-580 Szklarska Porħba, ul. JednoƑci Narodowej 1a Czynna: tel. 75 75 47 740, fax 75 75 47 742 w sezonie pn.- pt. 08:00 – 18:00 e-mail: [email protected] sb.- nd. 09:00 – 17:00 www.szklarskaporeba.pl 30 poza sezonem: pn. – pt. 08:00 – 16:00 sb. 09:00 – 17:00 JAWORZYNA ŚLĄSKA Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa na Śląsku Zapraszamy Paŷstwa do odwiedzenia Muzeum Przemysųu i Kolejnictwa na _lČsku w Jaworzynie _lČskiej, najstarszego wħzųa kolejowego w Polsce. Muzeum zajmuje blisko 2,5 ha terenu a jego sercem jest pochodzČca z XIX wieku, najwiħksza na Dolnym _lČsku, parowozownia wachlarzowa. Na 1,5 km torów zgromadziliƑmy przeszųo 100 sztuk lokomotyw, wagonów i urzČdzeŷ infrastruktury kolejowej a wƑród nich prawdziwe skarby – m. in. lokomotywħ parowČ Tkh2-12 z 1890 roku, najwiħkszy polski parowóz Ty51-140 czy prowadzČcy skųady Orient Expressu parowóz Pt31-49. W wybrane weekendy w sezonie wiosenno-letnim Muzeum organizuje „Weekendy pod ParČ”, wyjČtkowe dni w które na tory wyjeǏdǏa pochodzČca z 1951 roku lokomotywa parowa Tkt48-18. Wszyscy chħtni mogČ odbyđ niezapomnianČ przejaǏdǏkħ w specjalnie przygotowanym do tego wagonie, podejrzeđ pracħ maszynisty czy prace manewrowe na pochodzČcej z 1910 roku obrotnicy kolejowej. Parowozownia wachlarzowa 31 OzdobČ naszej kolekcji jest ekspozycja motocykli legendarnych marek Harley-Davidson i Indian. Odrestaurowane, sprawne modele pochodzČce z lat 1924 – 1981 tworzČ wystawħ poƑwiħconČ historii komunikacji. OdwiedzajČcym udostħpniamy równieǏ makietħ kolejowČ wykonanČ w skali H0 sterowanČ oryginalnymi urzČdzeniami kolejowej nastawni, polski komputer ODRA z 1974 roku, Pracowniħ PoligraĮcznČ, Muzeum Zabawkarstwa Samochodowego, Salħ RadiowČ oraz zabytkowe urzČdzenia przemysųowe – m.in. maszynħ parowČ z XIX wieku. Przez caųy rok organizujemy równieǏ imprezy okolicznoƑciowe, do najwiħkszych naleǏy Gala Parowozów – wrzeƑniowy zlot zabytkowych lokomotyw oraz spektakle Harley-Davidson Nasza Historia, pokazy zabytkowych motocykli. SzkoųČ Ƒrednim i gimnazjom oferujemy moǏliwoƑđ organizacji Zielonych Szkóų i Lekcji Muzealnych poųČczonych ze zwiedzaniem Muzeum. Kolekcja motocykli Harley-Davidson 32 JAWORZYNA ŚLĄSKA Lokomotywa parowa Tki3-26 Dysponujemy równieǏ zapleczem pozwalajČcym na organizacjħ spotkaŷ biznesowych czy imprez Įrmowych w wyjČtkowej, kolejowej oprawie. Do Paŷstwa dyspozycji przygotowaliƑmy Salħ KolejowČ oraz stylowČ Salħ KlubowČ. W sezonie letnim, dla zorganizowanych grup udostħpniamy miejsca noclegowe w 1,2 lub 3 osobowych przedziaųach wagonów sypialnych. Ogrodzony teren Muzeum to takǏe doskonaųe miejsce na piknik w nietypowym otoczeniu. Serdecznie zapraszamy! Muzeum Przemysłu i Kolejnictwa 33 Parowozownia wachlarzowa widok z lotu ptaka Muzeum Przemysųu i Kolejnictwa na _lČsku Organizacja PoǏytku Publicznego ul. Towarowa 4 58-140 Jaworzyna _lČska Tel./Faks 74/ 63 74 330 Tel. kom. 692 407 401 www.muzeumtechniki.pl 34 Godziny otwarcia: Sezon letni (maj-wrzesieŷ) Dni powszednie: 8.00-18.00 Weekendy i Ƒwiħta: 10.00 – 18.00 Sezon zimowy (paǍdziernik-kwiecieŷ) Dni powszednie: 8.00-15.00 Weekendy i Ƒwiħta: 10.00-15.00 W poniedziaųki wstħp wolny ŚWIDNICA Muzeum Dawnego Kupiectwa Muzeum Dawnego Kupiectwa, majČce siedzibħ w zabytkowym ratuszu, powstaųo w 1967 r. Jest to jedyne muzeum w Polsce, które tak szeroko zajmuje siħ tematem handlu. _widnica jest miastem o bardzo interesujČcych dziejach i dlatego czħƑđ wystaw jest poƑwiħcona jej historii. Ekspozycja rozpoczyna siħ w holu. Umieszczono w nim macewy pochodzČce ze Ƒredniowiecznego cmentarza Ǐydowskiego. Najstarsza pochodzi z 1289 r., pozostaųe z XIV w. Na aranǏacji apteki z XIX/XX w., poza oryginalnymi meblami, znajdujČ siħ m.in. wagi oraz pojemniki i puszki na leki. Pierwsza pewna wzmianka o aptece w _widnicy pochodzi z 1330 r. W historii miasta wsųawiųo siħ kilku znanych lekarzy. Jednym z nich byų Albert Neisser - twórca dermatologii. Jego popiersie zdobi salonik apteczny poųoǏony naprzeciwko apteki. W kolejnej sali zaaranǏowano karczmħ z pocz. XX w. Wyeksponowano w niej kuŇe i butelki wykonane ze szkųa, kamionki i porcelany. PochodzČ one XIX i pocz. XX w. WƑród nich sČ opakowania cenionych Įrm polskich i zagranicznych. W tym samym pomieszczeniu znajduje siħ aranǏacja sklepu kolonialnego z pocz. XX w. Wystawiono na niej szyldy z reklamami Įrm, np.: Persil, Maggi i Dr. Oetker. W sklepie moǏemy podziwiađ wydawnictwa reklamowe, opakowania kamionkowe, blaszane pudeųka na tytoŷ, herbatħ, kawħ oraz wyroby cukiernicze Wedla z Warszawy, czy Piaseckiego z Krakowa. AranǏacja Apteki, fot. W. RoƑkowicz 35 Na nastħpnej ekspozycji przedstawiono aranǏacjħ targu. Odbywaų siħ on na Ƒwidnickim Rynku od Ƒredniowiecza. Wiħksze miasta wznosiųy tzw. Domy Wagi, gdzie znajdowaųy siħ wzorce miar. Unikatowymi zabytkami na tej aranǏacji sČ: szesnastowieczna waǏnica miejska z Bolkowa, kamienne odwaǏniki oraz siedemnastowieczny kapelusz prawa rynkowego (Markrechtshut) z Gųogowa. NastħpcČ Domu Wagi w zakresie uwierzytelniania i kontroli miar byų UrzČd Miar. Na tej aranǏacji znajdujČ siħ wagi i odwaǏniki, ųokcie, Ƒrednicomierze, miary nasypne oraz nalewne, a takǏe narzħdzia miernicze do cechowania, wzorcowania i legalizacji narzħdzi uǏytkowych. Do najcenniejszych wag naleǏČ: osiemnastowieczne wagi targowe oraz jedyna zachowana na Ƒwiecie waga systemu Rademacher & Gruedelbach. WyjČtkowČ ozdobČ kolekcji jest waga do wzorcowania odwaǏników uǏytkowych londyŷskiej Įrmy Oertling prawdziwy wagowy Rolls – Royce. W muzeum zaaranǏowano Stacjħ Paliw z pierwszej poų. XX w. Na tle fotograĮi wrocųawskiej stacji z ok. 1938 r. znajdujČ siħ dystrybutory: DAPG (póǍniejszego Standard Oil, potem ESSO), Schwelmertankanlage z Zakųadu Wyrobów Stalowych Müller & Co oraz dystrybutor do olejów silnikowych Įrmy Shell. MoǏna równieǏ zobaczyđ fotograĮħ salonu samochodowego W. Illmanna, funkcjonujČcego w _widnicy juǏ w 1923 r., oraz reklamħ Ƒwidnickiej Įrmy G. Bohna, produkujČcej ok. 1910 r. karoserie samochodowe. W nastħpnej sali znajdujČ siħ tzw. realia kupieckie, czyli przedmioty stanowiČce wyposaǏenie sklepów. SČ wƑród nich, m.in.: maszyny liczČce – sumatory, arytmometry, drukowane rachunki z logiem, np. Įrmy Philips, tabliczki sųuǏČce do liczenia oraz kasetki na pieniČdze. Warto zwróciđ uwagħ na zbiór wag monetarnych, których uǏywano, aby uniknČđ faųszerstw przy transakcjach gotówkowych. Umieszczono tu równieǏ cennČ kolekcjħ XVII-XVIII w. oųowianych plomb kupieckich. W niewielkim pomieszczeniu wystawiono kasy sklepowe z pierwszej poų. XX w. (NaƟonal i Anker) oraz replikħ kantoru, w którym wyeksponowano zbiór kalkulatorów mechanicznych (Addiator - Duplex, Produx i Omega) do wykonywania podstawowych dziaųaŷ arytmetycznych. Stacja paliw, fot. M. Buczma 36 ŚWIDNICA W ratuszu zachowaųy siħ relikty kramów bogatych kramarzy. Na ich wybudowanie zezwolių w 1291 r. ks. Bolko I. W kramach handlowano gųównie atųasem, taŌČ, adamaszkiem, tasiemkami pasmanteryjnymi oraz wyrobami jubilerskimi. Kramarze sprzedawali tkaniny na ųokcie, zaƑ inne towary nie mogųy byđ ciħǏsze od wagi 1 kamienia (ok. 12 kg). Na ekspozycji piwowarskiej przedstawiono etapy warzenia piwa. Napój ten w przeszųoƑci rozsųawiaų miasto i przynosių jego mieszkaŷcom olbrzymie dochody, do tego stopnia, Ǐe inni wųadcy ƑlČscy przyjmowali to z zazdroƑciČ. WųaƑnie z tego powodu w latach 1380 – 1382 miaųa miejsce tzw. „wojna piwna”. Piwnice Ƒwidnickie szynkujČce ten trunek znajdowaųy siħ m.in.: we Wrocųawiu, Toruniu, Krakowie, Pradze i Heidelbergu. Piwo ze _widnicy sprzedawano równieǏ we wųoskiej Pizie. W gųħbi sali moǏemy podziwiađ dawne naczynia, które sųuǏyųy do spoǏywania zųocistego trunku. W pomieszczeniu obok zaaranǏowano osiemnastowiecznČ izbħ karczemnČ. Na pierwszym piħtrze ratusza znajdujČ siħ najbardziej reprezentacyjne pomieszczenia muzeum. Barokowy hol zdobi kopia obrazu przedstawiajČcego _widnicħ w kon. XVII w. oraz herb starosty Ksiħstwa _widnicko-Jaworskiego J. J. M von Sinzendorfa. Do Sali Rajców wiedzie póǍnogotycki portal, w którego nadproǏu znajduje siħ ųaciŷska inskrypcja gųoszČca: „SzczħƑliwe miasto, które w czasie pokoju obawia siħ wojen”. PóǍnogotyckČ salħ zdobiČ polichromie z ok. 1537 r. PrzedstawiajČ one sceny biblijne: SČd nad JawnogrzesznicČ, SČd Ostateczny i UkrzyǏowanie Jezusa Chrystusa. PoƑrodku pomieszczenia umieszczono makietħ przedstawiajČcČ _widnicħ w XVII w. Poprzez zabytki zgromadzone w Sali Rajców ukazano, w sposób przekrojowy, dzieje miasta i jego okolic. Z rzemiosųem cechowym wiČǏČ siħ tųoki pieczħtne, naczynia cynowe oraz statuty cechowe. WƑród zabytków archeologicznych z terenu miasta najcenniejsza jest sųynna zapinka, zwana czħsto „ƑwidnickČ”. Liczy ona ok. 3000 lat i zwiČzana jest z kulturČ ųuǏyckČ. W przylegajČcym do Sali Rajców aneksie urzČdzono niewielkie mauzoleum Piastów Ƒwidnickich, którego gųównČ ozdobħ stanowiČ kopie rzeǍbionych pųyt tumbowych z przedstawieniami zaųoǏyciela ksiħstwa Ƒwidnickiego – Bolka I oraz jego wnuka – Bolka II. Ostatnimi pomieszczeniami do zwiedzania na pierwszym piħtrze sČ: galeria obrazów Ƒwidnickich malarzy oraz salon. WewnČtrz galerii umieszczono dzieųa miejscowych artystów, absolwentów renomowanych uczelni plastycznych: T. Gadomskiego (byų uczniem J. Matejki), A. Brade, M. Ruszkiewicza, K. Karst, A. Andrzejewskiego oraz M. Kosiby. OzdobČ salonu sČ barokowe meble, replika stoųu i krzeseų (wykonanych w stylu dziewiħtnastowiecznych mebli angielskich) oraz obraz przedstawiajČcy ostatniego starostħ Ksiħstwa _widnicko - Jaworskiego H. A. von Schaīgotscha. tekst: Agnieszka Dudziŷska Serdecznie zapraszamy do Muzeum Dawnego Kupiectwa. PóǍnogotycki portal Sali Rajców Scena SČdu Ostatecznego w Sali Rajców Muzeum Dawnego Kupiectwa Scena UkrzyǏowania w Sali Rajców 37 AranǏacja Domu Wagi, fot. W. RoƑkowicz Muzeum Dawnego Kupiectwa Rynek 37, 58-100 _widnica tel./fax: 74/ 852 12 91 e-mail: [email protected] Muzeum jest otwarte: wtorek-piČtek w godz. 10.00-15.00; sobota-niedziela w godz. 11.00-17.00; w poniedziaųek Muzeum jest nieczynne. Ceny biletów: normalny 5,50 zų; ulgowy i wycieczkowy 3,50 zų Muzeum organizuje lekcje muzealne. www.muzeum-kupiectwa.pl 38 ŚWIDNICA Kościół Pokoju Wartość sygnowana znakiem UNESCO KoƑcióų Pokoju w _widnicy, tuǏ obok krakowskiej starówki ki czy Versalu we Francji, naleǏy do grona niespeųna tysiČca zabytków UNESCO na Ƒwiecie. KoƑcióų Pokoju, fot. BoǏena Pytel 39 Jedynie drewno, piasek, słoma, glina… Albrecht von Saebisch – XVII-wieczny architekt KoƑcioųa Pokoju – udowodnių, Ǐe moǏna pokonađ materiħ. _wiČtynia zbudowana z nietrwaųych materiaųów, nie tylko trwa, ale i zachwyca swoim piħknem juǏ ponad 350 lat. KoƑcióų Pokoju, fot. BoǏena Pytel 40 ŚWIDNICA KoƑcióų Pokoju, fot. Tomasz Pietrzyk Odwiedzają go artyści, dyplomaci, politycy, głowy państw, turyści… Ich Królewskie MoƑci Król Karol XVI Gustaw i Królowa Sylwia 6 maja 2011 roku, we wnħtrzu tego najwiħkszego drewnianego koƑcioųa na Ƒwiecie, wysųuchali koncertu muzycznego. Kościół Pokoju 41 fot. BoǏena Pytel fot. BoǏena Pytel Zapachy i smaki placu Pokoju… Rħcznie wykonana czekoladka z wizerunkiem KoƑcioųa Pokoju? Aromatyczna kawa pod jednČ z wiekowych lip, z charakterystycznČ biaųo-czarnČ budowlČ w tle? Na te, a takǏe wiele innych wraǏeŷ mogČ liczyđ Ci, którzy zechcČ przyjechađ do KoƑcioųa Pokoju w _widnicy. ParaĮa Ewangelicko – Augsburska p. w. _w. Trójcy plac Pokoju 6 58-100 _widnica tel./fax: 74/ 852 28 14 e-mail: [email protected] www.facebook.com/kosciolpokoju www.facebook.com/baroccafe Do zwiedzania KoƑcioųa Pokoju zapraszamy od poniedziaųku do soboty w godz. 9.00-13.00 oraz 15.00-18.00 w niedziele i Ƒwiħta w godz. 15.00-18.00. www.kosciolpokoju.pl 42 ZŁOTY STOK Skalisko Leśny Park Przygody 43 44 ZŁOTY STOK Skalisko - Leśny Park Przygody 45 46 KŁODZKO Twierdza Kłodzko Twierdza Kųodzko, rozpoƑcierajČca siħ na powierzchni 30 ha, to obiekt unikatowy w skali Europy ze wzglħdu na Ƒwietnie zachowanČ strukturħ. Nigdy nie zostaų zbrojnie zdobyty, póǍniej wycofany z dziaųaŷ wojennych nie zostaų zdewastowany przez dziaųania zbrojne. Na miejscu jest 40-kilometrowa sieđ niezniszczonych podziemnych chodników minerskich rozchodzČcych siħ pod polem bitewnym poza murami Twierdzy. Podziemne chodniki minerskie 47 Oferta turystyczna: odwiedzajČcy Twierdzħ mogČ jČ zwiedzađ w towarzystwie przewodnika (dotychczas zwiedzanie odbywaųo siħ indywidualnie). Przewodnicy ubrani w mundury pruskie z okresu 1806 roku przekazujČ wiedzħ turystom, oprowadzajČc ich po czħƑci górnej i po podziemnych labiryntach. W czħƑci górnej moǏna zobaczyđ i zrozumieđ ówczesnČ myƑl militarnČ, korzystajČcČ z takich rozwiČzaŷ jak system basƟonowy, kleszczowy itp. Podziemne labirynty, czyli chodniki minerskie, to fragment 1 km spoƑród 40 km, który zwiedza siħ przechodzČc korytarzami o róǏnej wysokoƑci – minimalny ma 90 cm wysokoƑci. Czas trwania wycieczki to okoųo 2 godziny. Dodatkowymi atrakcjami jest moǏliwoƑđ zamówienia przez grupħ wystrzaųu z historycznej pruskiej armaty. Szkoųom oraz grupČ zorganizowanym, którzy chcieliby wczuđ siħ w klimat twierdzy pruskiej, Twierdza Kųodzko oferuje Lekcje ywej Historii, które pozwalajČ na przeniesienie siħ w czasie i dotkniħcie tematów, które wielu zna tylko z ksiČǏek. Dni Twierdzy Kųodzkiej Rekonstrukcja bitwy o Twierdzħ Kųodzko 48 KŁODZKO Dni Twierdzy Kųodzkiej Rekonstrukcja bitwy o Twierdzħ Kųodzko Na terenie Twierdzy Kųodzko odbywajČ siħ takǏe doroczne imprezy. W ostatni weekend czerwca odbywa siħ Open Summer FesƟval. To wydarzenie nie tylko muzyczne, ale takǏe miħdzynarodowe zawody w kolarstwie górskim oraz szereg imprez towarzyszČcych, jak np. Twierdza dla aktywnych. NajwaǏniejszym z cyklicznych wydarzeŷ sČ Dni Twierdzy Kųodzkiej, organizowane w drugi weekend sierpnia. W planie jest m.in. rekonstrukcja bitwy o Twierdzħ Kųodzko, kiedy to wojska francuskie walczyųy z wojskami pruskimi. Na rekonstrukcjħ przybywa kilkanaƑcie tysiħcy widzów, a takǏe wielu Ǐoųnierzy – uczestników rekonstrukcji z Polski i zagranicy. Na trzeci weekend sierpnia planowany jest Festyn Wojsk Pancernych, podczas którego bħdzie moǏna zobaczyđ, dotknČđ, a takǏe wejƑđ do historycznych oraz wspóųczesnych pojazdów wojskowych oraz zobaczyđ walkħ w/w pojazdów na poligonie wojskowym. Twierdza Kłodzko 49 Twierdza Kųodzko TWIERDZA KBODZKO ul. Grodzisko 1, 57-300 Kųodzko tel.: 74/ 867 34 68 Godziny otwarcia: listopad - marzec w godz. 9:00 - 15:00 kwiecieŷ - paǍdziernik w godz. 9:00 - 18:00 www.twierdza.klodzko.pl 50 DUSZNIKI ZDRÓJ Muzeum Papiernictwa o Muzeum… Muzeum Papiernictwa w Dusznikach Zdroju mieƑci siħ w jedynym zachowanym w Polsce mųynie papierniczym, którego powstanie datuje siħ na rok 1605. Unikatowa papiernia tworzy bezcenny w skali Europy zabytek techniki, który decyzjČ Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 2011 roku uzyskaų status pomnika historii. Dziħki temu siedziba Muzeum Papiernictwa zostaųa formalnie zaliczona do grupy najcenniejszych zabytków, majČcych szczególne znaczenie dla kultury naszego kraju. W tym miejscu byųy i sČ wytwarzane papiery czerpane, wg techniki opracowanej w Ƒredniowieczu. NiegdyƑ mųyn odgrywaų istotnČ rolħ kulturotwórczČ; arkusze z Dusznik wykorzystywano do drukowania ksiČǏek, spisywania dokumentów. Na dusznickie papiery uczeni przelewali swČ wiedzħ, a artyƑci tworzyli na nich liczne dzieųa. DziƑ arkusze z dusznickiego mųyna wykorzystywane sČ do sporzČdzania okolicznoƑciowych pism, dyplomów, zaproszeŷ, papeterii oraz pamiČtek ƑwiadczČcych o papierniczych tradycjach Dolnego _lČska. W Muzeum Papiernictwa moǏna nie tylko oglČdađ wytwarzanie arkuszy, ale równieǏ samemu spróbowađ wyczerpađ papier ze znakiem wodnym lub z odciskiem wųasnej dųoni. Natomiast w muzealnych salach, gdzie znajduje siħ ekspozycja staųa, moǏna zaczerpnČđ wiedzy o tym, gdzie papier zostaų wynaleziony i z czego go wytwarzano. Poznamy tu technikħ tworzenia znaków wodnych, metody badania wųaƑciwoƑci papieru oraz dowiemy siħ o znaczeniu papieru w przeszųoƑci i we wspóųczesnym Ƒwiecie. Mųyn papierniczy w Dusznikach-Zdroju, widok od strony póųnocno-zachodniej fot. A. Goliŷski 51 Oferta edukacyjna Muzeum Papiernictwa w Dusznikach Zdroju Oferta edukacyjna Muzeum Papiernictwa adresowana jest do wszystkich grup wiekowych dzieci, mųodzieǏy i dorosųych. Zajħcia te majČ na celu szeroko popularyzowađ dzieje papieru, techniki jego wytwarzania, a takǏe róǏne sposoby wykorzystania tego materiaųu. Proponowane przez Muzeum Papiernictwa lekcje muzealne mogČ stađ siħ doskonaųym uzupeųnieniem programu nauczania m.in. historii, sztuki oraz techniki. Zajħcia te majČ takǏe na celu uųatwienie uczestnikom pracy z eksponatem muzealnym. UczČ odkrywania róǏnorodnych treƑci ukrytych w przedmiotach zgromadzonych w salach ekspozycyjnych. Zajħcia realizowane sČ na zasadach pracy wųasnej uczestników, co uųatwia przyswojenie wielu nowych wiadomoƑci. TEMATY ZAJ% MUZEALNYCH: R%KODZIEBO PAPIERNICZE Samodzielne czerpanie papieru poprzedzone zwiedzaniem muzeum i wprowadzeniem teoretycznym w historiħ papiernictwa. Grupy do 50 osób (w przypadku grup powyǏej 25 os. dokonujemy podziaųu na dwie mniejsze grupy). Czas trwania: ok. 2 godziny (w zaleǏnoƑci od wieku i liczby uczestników w grupie). Koszt zajħđ: 16 zų/os. w cenħ wliczone jest wųasnorħczne wykonanie arkuszy papieru, które uczestnicy otrzymujČ na pamiČtkħ z pobytu w muzeum, zwiedzanie ekspozycji staųej i czasowej). DECOUPAGE – NOWO_! Za pomocČ techniki decoupage’u uczestnicy mogČ nadađ indywidualny charakter niemal kaǏdemu przedmiotowi. Warsztaty polegajČ na naklejaniu wzoru z papieru i pokrywaniu go wieloma warstwami lakieru tak, aby caųkowicie siħ wtopių i nie byų wyczuwalny przy dotkniħciu. W zamyƑle ma on wyglČdađ jak namalowany. Czas trwania: 2-3 godziny. Koszt warsztatów: 18 zų/os. ze zwiedzaniem muzeum, 11 zų/os. bez zwiedzania. (uczestnicy otrzymujČ na pamiČtkħ wykonane przez siebie prace). Grupy okoųo 20 osób. Warsztaty tworzenia papierowych prac artystycznych z udziaųem sųuchaczek Akademii Sztuki Trzeciego Wieku fot. D. Zieliŷska-Pytlowany 52 DUSZNIKI ZDRÓJ Lekcje muzealne „Rħkodzieųo papiernicze” z udziaųem najmųodszych fot. M. Szymczyk GRAFIKA - SZTUKA NA PAPIERZE Zajħcia prowadzone w oparciu o wųasne zbiory graĮk, prezentacja wybranych technik graĮcznych i warsztatu pracy artysty graĮka. Warsztaty plastyczne obejmujČ wųasnorħczne tworzenie graĮk (moǏliwoƑđ wyboru techniki dla róǏnych grup wiekowych: monotypia lub linoryt). Czas trwania: 2-3 godzin (w zaleǏnoƑci od wybranej techniki). Koszt warsztatów 8 zų/os. Grupy do 14 osób. PAPIEROWE FANTAZJE Warsztaty, podczas których uczestnicy wykonujČ kartki okolicznoƑciowe (boǏonarodzeniowe, wielkanocne, walentynkowe), ozdoby choinkowe, palmy wielkanocne, laleczki papierowe i innČ galanteriħ z papieru rħcznie czerpanego. Czas trwania: ok. 2 godzin. Termin realizacji: caųy rok, za wyjČtkiem maja i czerwca. Koszt warsztatów 16 zų. Grupy do 50 osób (w przypadku grup powyǏej 25 os. dokonujemy podziaųu na dwie mniejsze grupy). R%KODZIEBO PAPIERNICZE Warsztaty adresowane sČ do osób indywidualnie zwiedzajČcych muzeum. KaǏdy turysta po zwiedzeniu Muzeum Papiernictwa moǏe nabyđ specjalny bilet na warsztaty i podjČđ próbħ samodzielnego czerpania papieru. Wykonađ moǏna papier ze znakiem wodnym, kolorowy z dodatkiem zióų i kwiatów oraz specjalnČ kartkħ z odciskiem wųasnej dųoni. Czas trwania: ok. 20 – 30 minut (w zaleǏnoƑci od iloƑci uczestników). Termin realizacji: caųy rok. Koszt warsztatów 11 zų/os. Lekcje muzealne i warsztaty podlegajČ wczeƑniejszej rezerwacji. Zgųoszenia przyjmuje Dziaų Naukowo-OƑwiatowy: e-mail: [email protected] Muzeum Papiernictwa 53 _wiħto Papieru fot. M. Szymczyk Święto Papieru „_wiħto Papieru” jest jednČ z najwiħkszych imprez kulturalnych na Dolnym _lČsku organizowanČ corocznie od 2001 roku przez Muzeum Papiernictwa w Dusznikach Zdroju. Odbywa siħ w ostatni weekend lipca na dziedziŷcu muzealnym w godzinach od 1000 – 1800. _wiħto jest dwudniowym festynem popularyzujČcym wiedzħ o papierze, jego historii, znaczeniu dla rozwoju cywilizacji oraz roli we wspóųczesnym Ƒwiecie. Impreza ma takǏe na celu promowanie mųyna papierniczego w Dusznikach Zdroju naleǏČcego do najcenniejszych zabytków techniki i najwiħkszych atrakcji turystycznych w Polsce. ZaųoǏeniem festynu jest zapewnienie odwiedzajČcym czynnego uczestnictwa w przygotowanych warsztatach i moǏliwoƑđ zabrania ze sobČ efektów swojej pracy. Ukųad stanowisk pomyƑlany jest tak aby odwiedzajČcy rozpoczħli od poznania materiaųów i surowców papierniczych, a nastħpnie przeszli drogħ wytwarzania papieru (wųasnorħczne czerpanie papieru), badania jego cech i wųasnoƑci (zabytkowa aparatura metrologiczna), poznali techniki druku (typograĮczny, druk wklħsųy i wypukųy), oraz sposoby zdobienia arkuszy papieru (marmurkowanie, shibori, baƟk). Dopeųnieniem atrakcji sČ stoiska artystów sztuki papieru oraz stoiska z wyrobami rħkodzielniczymi i produktami regionalnymi niezwiČzanymi z papierem. Corocznie podczas Ƒwiħta otwierane sČ takǏe wystawy sztuki papieru. Uczestnictwo w imprezie jak i zwiedzanie w tym czasie Muzeum jest bezpųatne. Od niedawna _wiħto Papieru ma takǏe na celu popularyzowanie turystyki aktywnej i propagowanie twórców pamiČtek regionalnych. W tym celu organizowane sČ konkursy zrħcznoƑciowe dla dzieci, dorosųych oraz rodzin, a takǏe konkurs na najciekawszČ pamiČtkħ regionalnČ zaprezentowanČ podczas „_wiħta Papieru”. Impreza z roku na rok cieszy siħ coraz wiħkszym zainteresowaniem zwiedzajČcych, mediów a takǏe sponsorów. Muzeum Papiernictwa w Dusznikach Zdroju ul. Kųodzka 42, 57-340 Duszniki-Zdrój tel. 74/ 862 74 00 tel./fax 74/ 862 74 10 e-mail: [email protected] www.muzpap.pl 54 Muzeum Papiernictwa czynne jest: od V do X od poniedziaųku do soboty 9.00 - 17.00 w niedzielħ 9.00 - 15.00 od XI do IV od wtorku do niedzieli 9.00 - 15.00 Muzeum nieczynne jest w nastħpujČce dni: poniedziaųki - w okresie od XI do V; Nowy Rok - 1 stycznia; Wielkanoc - I i II dzieŷ ƑwiČt; BoǏe Ciaųo; Wszystkich _wiħtych - 1 listopada; Dzieŷ NiepodlegųoƑci - 11 listopada; BoǏe Narodzenie - 25 i 26 grudnia. NOWA RUDA Podziemna trasa Turystyczna Kopalnia Węgla Pierwsza podziemna kolejka w Polsce !!! Kiedy węgiel był zielony ? Czy diament to węgiel ? Kim jest Dobry Duszek Skarbnik ? Na te pytania znajdziesz odpowiedǍ zwiedzajČc turystycznČ kopalniħ wħgla w Nowej Rudzie. Gwarantujemy niezapomniane wraǏenia oraz super zabawħ. 55 A co o nas sądzą turyści... • OdwiedziliƑmy kopalniħ i jesteƑmy zachwyceni! Skarbnik rewelacja - tak mi Ǐonħ nastraszyų, Ǐe do dzisiaj jest grzeczna:) Dzieciaki teǏ zachwycone. Polecamy!! • Latem byųem z grupČ kolonijnČ u Was na wycieczce. Byųo super! A skarbka do dziƑ wspominam tak mnie wystraszyų. P.S. Turystom polecam • ByliƑmy u Was z naszČ córeczkČ 4 latka i maųa caųy czas wspomina o kopalni. Dziħkujemy za wspaniaųČ atmosferħ i miųo spħdzony czas. Do zobaczenia... • Polecam serdecznie wszystkim, którzy zwiedzajČ okolice Kudowy! To miejsce naprawdħ warto zobaczyđ i przekonađ siħ jak ciħǏkČ pracČ byųo górnictwo. • ByliƑmy u Was z klasČ na wycieczce i to byųa najlepsza atrakcja!!!!! Drogi Turysto - Przeżyj To Sam... ZAPRASZAMY!!! 56 NOWA RUDA BħdČc w poųudniowej czħƑci Gór Sowich, czy teǏ w Kotlinie Kųodzkiej, nie sposób pominČđ na swych turystycznych ƑcieǏkach tego wyjČtkowego i zachowanego z wielkim pietyzmem obiektu. Szczególnie, Ǐe obecna w kopalni podziemna kolejka, jest pierwszČ tego typu atrakcjČ w Polsce, a czwartČ w Europie. NiegdyƑ sųuǏyųa do przewozu górników, dzisiaj mogČ z niej skorzystađ turyƑci koŷczČc zwiedzanie Podziemnej Trasy Turystycznej. PociČg skųada siħ z lokomotywy i trzech wagoników, w których jednoczeƑnie moǏe byđ przewoǏonych 36 osób. PODZIEMNA TRASA TURYSTYCZNA KOPALNIA W%GLA w Nowej Rudzie CZYNNE CODZIENNIE • WEJ_CIA CO 30 minut • Czas zwiedzania - 75 minut I-III - godz. 9.00 – 16.00 (ostatnie wejƑcie o godz. 15.30) IV-VI - godz. 9.00 – 17.00 (ostatnie wejƑcie o godz. 16.30) VII-VIII - godz. 9.00 – 18.00 (ostatnie wejƑcie o godz. 17.30) IX-X - godz. 9.00 – 17.00 (ostatnie wejƑcie o godz. 16.30) XI-XII - godz. 9.00 – 16.00 (ostatnie wejƑcie o godz. 15.30) Trasa zamkniħta: • niedziela wielkanocna • 1. listopada • 24.-25. grudnia Ceny biletów: 15 zų - normalny 12 zų - ulgowy (dzieci od lat 4, uczniowie, studenci, renciƑci, emeryci) W cenie biletu: • zwiedzanie sal wystawowych • zwiedzanie wyrobisk górniczych (staųa temp. 12oC) • przejazd pierwszČ w Polsce kolejČ podziemnČ • opieka przewodnika Obiady dla grup: • cena 12 zų - II danie (ziemniaki, kotlet, surówka, napój) • cena 15 zų - I i II danie (zupa, ziemniaki, kotlet, surówka, napój) Podziemna Trasa Turystyczna 57 Podziemna Trasa Turystyczna „Kopalnia Wħgla” Nowa Ruda ul. Obozowa 4 57-401 Nowa Ruda tel. 74/ 872 79 11 e-mail: pƩ[email protected] www.kopalnia-muzeum.pl 58 SREBRNA GÓRA Twierdza Srebrna Góra Najwiħksza górska twierdza w Europie, Twierdza Srebrna Góra, jest jednČ z najwaǏniejszych atrakcji Dolnego _lČska. Jej barwna historia, opowiadana turystom przez animatorów w strojach Ǐoųnierzy z epoki napoleoŷskiej, to ciekawostki, legendy i tajemnice, które zaskoczČ dorosųych, a dzieciom wyostrzČ wobraǍniħ. MoǏna tu poznađ niezawodnČ strategiħ obrony twierdzy oraz dowiedzieđ siħ jak wyglČdaųo codzienne Ǐycie Ǐoųnierzy w XVIII-wiecznej warowni. „GųoƑnČ” atrakcjČ Twierdzy Srebrna Góra sČ teǏ pokazy strzelania z broni czarnoprochowej i pokazy salwy z repliki XVIII-wiecznej armaty. Twierdza Srebrna Góra 59 Wystrzaų z armaty podczas _wiħta Twierdzy Twierdza Srebrna Góra Twierdza Srebrna Góra oferuje szeroki i zróǏnicowany wachlarz pakietów, wƑród których kaǏdy znajdzie coƑ dla siebie. Standardowe zwiedzanie fortecy moǏna zamieniđ na przykųad w niecodziennČ ale bardzo inspirujČcČ ywČ lekcjħ historii lub w peųnČ wraǏeŷ, ųamigųówek i zabawy Grħ terenowČ. Dla tych, którzy chcieliby na wųasnej skórze poczuđ trud i chwaųħ Ǐoųnierskiej sųuǏby w Twierdzy Srebrna Góra, proponujemy zaskakujČce Zwiedzanie z przygodČ. DoskonaųČ formČ kompleksowego poznania Twierdzy oraz innych atrakcji miasteczka jest jednodniowa wycieczka MEGA Zwiedzanie, a dla chcČcych zobaczyđ jeszcze wiħcej za jednym zamachem oferujemy pakiet Twierdza plus 1, ųČczČcy zwiedzanie Twierdzy Srebrna Góra z przejazdem busem do innej atrakcji turystycznej regionu. Opiekunem jest oųnierz Regimentu Srebrnogórskiego! Marszem z pochodniami i szturmem na Twierdzħ rozpoczyna siħ Nocne Zwiedzanie Twierdzy, oferta peųna niesamowitych legend, magii i czarów, a dla ǏČdnych integracji w emocjonujČcej atmosferze proponujemy pakiet Survival w Twierdzy! Dodatkowo oferujemy ogniska, uczty biesiadne z muzykČ na Ǐywo, wynajem kazamat i dziedziŷca pod róǏnego rodzaju spotkania i imprezy, wynajem kolejki turystycznjej FortFun Express, oprowadzanie w jħzykach obcych. Zapraszamy! Twierdza Srebrna Góra ul. Letnia 10 57-215 Srebrna Góra / Dolny _lČsk Info i rezerwacja: +48 74/ 818 00 99, +48 512 922 577 Twierdza Srebrna Góra otrzymaųa certyĮkat Polskiej Organizacji Turystycznej: „Turystyczny Produkt Roku 2011” DNI TWIERDZY: 9-10 czerwca 2012 www.forty.pl 60 GŁUSZYCA Osówka Podziemne Miasto w Głuszycy Jeden z najciekawszych podziemnych kompleksów, wybudowany przez Rzeszħ NiemieckČ w ramach programu Riese (Olbrzym), w Górach Sowich. Pod koniec roku 1942 alianci zbombardowali niemiecki okrħg przemysųowy Peenemunde na póųnocy Europy. Kilka miesiħcy póǍniej wojska niemieckie zaczħųy odwrót na froncie wschodnim. Po tych zdarzeniach Hitler podjČų decyzjħ w Obersalzburgu o rozpoczħciu gigantycznej budowy na terenach bezpiecznych, jakimi byųy Góry Sowie i okolice Waųbrzycha. Byli tu przywoǏeni wiħǍniowie z obozu Gross-Rosen i jeŷcy wojenni, ale równieǏ wysokiej klasy specjaliƑci z caųej Europy. Rozpoczħųa siħ budowa. drČǏono sztolnie, budowano na powierzchni bunkry. Do obiektu doprowadzono drogi oraz linie kolejowe. Na poczČtku 1945 roku, po pracach, trwajČcych póųtora roku, nastħpuje odwrót. NacierajČca na Dolny _lČsk Armia Czerwona oraz wojsko polskie przerwaųy wszelkie prace. Niemcy wycofali wiħǍniów, niektóre maszyny oraz zamaskowali podziemia (pozostawiajČc w nich plac budowy), w celu ewentualnego powrotu i odzyskania skarbu zųota wrocųawskiego(?). 61 W rozmowach ze Ƒwiadkami wojennych wydarzeŷ przewijaųy siħ informacje o tym, Ǐe w wybetonowanych, ogrzewanych, strzeǏonych przez wartowników podziemiach, miaųo znaleǍđ schronienie do 20 tysiħcy uzbrojonych Ǐoųnierzy niemieckich, czyli Ƒredniej wielkoƑci podziemne miasto. oųnierze, oprócz wykonywania swoich obowiČzków, mieli chroniđ wewnČtrz podziemi naukowców z dziedziny chemii i Įzyki, którzy prowadziđ mieli pracħ nad uranem i ciħǏkČ wodČ, a moǏe prototypem bomby atomowej (?). Po wojnie, w latach 1945-1947, Armia Czerwona, przedsiħbiorstwa terenowe oraz okoliczna ludnoƑđ wywieǍli wszystko, co nadawaųo siħ do zagospodarowania. Puste sztolnie straszyųy, ale jednoczeƑnie staųy siħ miejscem wypraw odwaǏnych, mųodych ludzi. To oni szukali skarbów, zųota oraz bursztynowej komnaty. Nigdy nie odnaleziono tych cennych rzeczy, ale o niebezpiecznych wyprawach i tajemniczych straǏnikach podziemi opowiadano przez wiele miesiħcy. Podziemia zabezpieczono i zagospodarowano w poųowie lat 90-tych ubiegųego wieku. Obecnie moǏna je zwiedzađ, uczČc siħ historii przekazywanej przez przewodnika. MoǏna takǏe oglČdađ róǏne stopnie budowy podziemnych wyrobisk, wartownie z okienkami strzelniczymi, wyrzutniami granatów, rurami wyciČgowymi oraz napowietrzajČcymi, chodniki przejƑciowe z górnymi kanaųami technicznymi, zalane chodniki z podƑwietlonČ woda, narzħdzia i urzČdzenia, resztki broni z okresu budowy, a takǏe osobliwoƑđ w Górach Sowich. Jest to, znajdujČca siħ 50 metrów pod skaųami gnejsowymi, hala, o wysokoƑci 10 metrów, z oryginalnymi szalunkami zaųoǏonymi pod koniec roku 1944. 62 GŁUSZYCA Oferujemy do zwiedzania podziemia oraz czħƑđ naziemnČ. W Ƒrodku lasu usytuowany jest Ǐelbetonowy budynek, centralny punkt dowodzenia naziemnego, podziemny tunel prowadzČcy do szybu, rampa kolejowa, skųadowisko materiaųów budowlanych, skamieniaųe worki z cementem. We wspomnianym szybie miaųa jeǍdziđ winda towarowo-osobowa. W tym samym lesie znajduje siħ blok betonowy z piwnicami, róǏnego typu rurami, bħdČcy podobno prototypem elektrowni atomowej (?). Podziemia staųy siħ wielkČ atrakcjČ Dolnego _lČska i caųego kraju. PrzyjeǏdǏajČ do nas wycieczki i indywidualni turyƑci z caųego Ƒwiata. OdwiedzajČ nas ekipy telewizyjne. PowstajČ róǏnego typu Įlmy. GoƑcimy ciekawych i znanych ludzi. JesteƑmy laureatami wielu konkursów w Polsce. Osówka - Podziemne Miasto 63 PODZIEMNE MIASTO OSÓWKA Ul. Grunwaldzka 20 58-340 Gųuszyca Tel. 74/ 845 62 20 e-mail: [email protected] www.osowka.pl 64 ództwa dolnośląskiego — Szczegółowe informacje dla wojew z pociągi Kolei Dolnośląskich. ługiwane prze linie (częściowo lub w całości) obs nego serwisu, wyślij SMS* Aby zarejestrować sie do wybra mer z kodem podanym w tabeli na nu 661 000 250 Treść wiadomości Serwis Informacyjny rejestrującej wyrejestrowującej Tak.d2 Nie.d2 Tak.d25 Nie.d25 Tak.d20 Nie.d20 Tak.d35 Nie.d35 Tak.d3 Nie.d3 łogów Wrocław Gł. - Wołów - G Zielona Góra Tak.d4 Nie.d4 kowice Wrocław Gł. - Jelcz Las Tak.d7 Nie.d7 l. Jelenia Góra - Lubań Ś lec rze Zgo a Mikułow Tak.d13 Nie.d13 Poręba Jelenia Góra - Szklarska Górna - Kořenov Śląski Jelenia Góra - Lwówek ec awi ł es Bol Tak.d61 Nie.d61 Tak.d62 Nie.d62 l. Jelenia Góra - Lubań Ś a Góra Węgliniec - Żary - Zielon Tak.d75 Nie.d75 aWałbrzych Gł. - Nowa Rud Kłodzko Tak.d65 Nie.d65 nica (nocne) Wrocław Gł. - Leg Tak.xd1 Nie.xd1 ebnica (nocne) Wrocław Gł. - Trz Tak.xd3 Nie.xd3 łów (nocne) Wrocław Gł. - Wo Ścinawa Tak.xd4 Nie.xd4 Wrocław Gł. - Legnica Legnica - Żagań - Żary rzelec Legnica - Węgliniec - Zgo - Görlitz l. Legnica - Jaworzyna Ś ieniec Kam sto Mia ica Świdn Ząbk. - Kłodzko Wrocław Gł. - Trzebnica Szczegóły na: www.kolejedolnoslaskie.eu ującej jest zgodna SMS rejestrującej i wyrejestrow wanej treści *Opłata za wysłanie wiadomości inio zdef o łanie wiadomości SMS z Twoim planem taryfowym. Wys tępnego na stronie www.isms.pl dos oznacza akceptację regulaminu ą być podstawą żadnych roszczeń. macyjny i nie mog Przesyłane wiadomości mają charakter infor www.kolejedolnoslaskie.eu