Świątynie i grobowce Egiptu
Transkrypt
Świątynie i grobowce Egiptu
Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Kraj Kraj egipski stanowi dolina Nilu od katarakty asuańskiej na południu, aż do jego ujścia w morze. Ten wąski pas uprawnej ziemi długi na 830 km rozszerza się z biegiem rzeki. Na południe od Kairu żyzna równina ma nie więcej jak 10 km szerokości. Wzdłuż niej po obu stronach ciągnie się pas niezamieszkałej pustyni. Gleba Egiptu powstała z nagromadzonych w ciągu tysiącleci osadów mułu nilowego, który zamulał suchą zatokę, jaka wytworzyła się przez cofnięcie się morza eoceńskiego pod koniec trzeciorzędu. Kraj ten byłby prawdopodobnie od dawna pustynią, jak reszta północnej Afryki, gdyby nie coroczny wylew Nilu, który zalewa kraj od lipca do października, nawadniając go i użyźniając. Ludność Egipt został zaludniony stosunkowo późno bo w początkach epoki neolitycznej, przez luźne grupy etniczne najprawdopodobniej nie powiązane między sobą. Byli to potomkowie hord myśliwskich, które w epoce paleolitycznej przemierzały północną Afrykę, pokrytą wówczas lasami i pełną zwierzyny. Wraz ze stopniowym wysychaniem tej części Afryki musiały one szukać schronienia w okolicach jezior i nad brzegami skąpych dopływów Nilu. Gdy i te zaczęły wysychać koczownikom nie pozostało nic innego tylko przenieść się do doliny Nilu oraz, aby nie zginąć przygotować ziemię pod uprawę. Język tej ludności, która później staje się egipską, odzwierciedla jej różnorodne pochodzenie. Ludność ta składała się z elementów semickich, berberskich i kuszyckich w mniej więcej 1 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 jednakowych proporcjach. Flora i fauna Była bardzo uboga. Obejmowała tylko rośliny wodne - biały i niebieski lotos, papirus oraz takie, które mogą przetrwać na skrajach pustyni - palma daktylowa, palma dum, sykomora, wierzba, tamaryszek i oliwka. Pozostałe rośliny zostały do Egiptu sprowadzone głównie z Azji. Podobnie było z fauną. Do rodzimej należały - hipopotamy do XII w. A.D., krokodyle do XIX w. n.e., lwy, hieny, szakale, gepardy, małe zwierzęta z rodziny psów i kotów, gazele, gady i skorpiony. Religia i bóstwa Ponieważ praca ma dotyczyć obiektów sakralnych jakimi są grobowce i świątynie nie sposób nie powiedzieć tu o wierzeniach dawnych Egipcjan. Jest rzeczą niemożliwą sporządzić kompletną listę pierwotnych bóstw więc poniżej przedstawiamy listę głównych bóstw egipskich męskich i żeńskich. 2 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Bóstwa męskie IMIĘ WŁADCA MIASTA CHARAKTER IKONOGRAFIA ŚWIĘTE ZWIERZĘ Anubis Kynopolis Bóg mumifikacji i zmarłych 3 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Mężczyzna z głową szakala Szakal Atum Heliopolis Zachodzące słońce Król noszący podwójną koronę Byk, Lew, Wąż, Ichneumon Szu Leontopolis Bóg utożsamiany z powietrzem Strusie pióro na głowie 4 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Lew Harachtes Heliopolis Utożsamiany ze słońcem Bóg z głową sokoła przyozdobioną tarczą słoneczną Baran Wielki Horus lub Haroeris Sam- Bahdet Bóg nieba, protoplasta monarchii faraonów Sokół lub mężczyzna z tarczą na głowie Sokół 5 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Geb Utożsamiany z ziemią Leżący mężczyzna z ciałem usłanym zielenią Chenty- Amentiu Abydos Bóg zmarłych utożsamiany z Ozyrysem od Średniego państwa Szakal Chnum 6 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Elfantyna Modelujący bogów i ludzi na kole garncarskim Bóg z głową barana o poziomych rogach Baran Chopri Heliopolis Bóg słońca utożsamiany z Atumem i RE Mężczyzna ze skarabeuszem zamiast głowy Skarabeusz Min Koptos Panapolis 7 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Bóg karawan na pustyni Mężczyzna intyfalliczny wymachujący biczem nad głową Montu Hermontis Bóg wojownik Głowa sokoła lub byka zbrojny w łuk i siekierę Byk-Bukis Nefertum 8 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Bóg z kwiatem lotosu na głowie Onuris This Utożsamiany z Szu Bóg w pstrokatej sukni z dwoma piórami na głowie związanymi sznurem z nieba Wep-Wawet Asiut Bóg wojownik Wilk stojący na godle 9 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Wilk Ozyrys Busiris Ahydos Król zmarłych Mumia w stożkowatym czepcu z dwoma piórami na głowie. W rękach trzyma bicz i zgięty kij Ptah Memfis Patron rzeźbiarzy i kowali Mumia z ogoloną głową trzymająca berło w obu rękach 10 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Re Heliopolis Bóg kosmiczny którego imię znaczy ,,Słońce'' Utożsamiany z Chepri w jego roli słońca porannego do Atuma jako słońca wieczornego Sobek Fajum Kom Ombo Krokodyl lub mężczyzna z głową krokodyla Krokodyl Set 11 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Ombos Awaris Bóg wojownik w służbie Re, przeciwnik Ozyrysa Wojownik uzbrojony z głową fantastycznego zwierzęcia o wydatnym pysku i długich ich uszach Sokaris Sakkara Bóg umarłych Mumia z głową sokoła Sopdu Saft-el 12 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Henne Bóg wojownik Azjatycki wojownik lub mumia sokoła Bóstwa żeńskie IMIĘ WŁADCA MIASTA 13 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 CHARAKTER IKONOGRAFIA ŚWIĘTE ZWIERZĘ Anukis Wyspa Sehel Bogini pierwszej katarakty Kobieta o wysokim okrągłym czepku rozszerzonym ku górze Bastet Bubastis Bogini wojny 14 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Kobieta z głową kotki Kotka Hathor Afrodytopolis Bogini uciech i miłości Krowa lub kobieta z głową krowy, nosząca na głowie tarczę słoneczną między dwoma rogami w kształci Krowa Heket Rejon 1 katarakty Pomocnica Chnuma przy modelowaniu postaci na kole garncarskim Kobieta z głową żaby 15 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Izyda Isejon Towarzyszka i protektorka Ozyrysa Kobieta mająca na głowie tron będący hieroglifem jej imienia Maat Bogini odkrywająca rolę żeńskiego Logosa w teologii solarnej Kobieta ze strusim piórem na głowie, będącym hieroglifem jej imienia 16 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Neith Sais Przez Greków utożsamiana z Ateną Kobieta w koronie Północy, z łukiem i dwoma strzałami w ręku Nechbet Hierakonpolis Dynastyczna bogini Górnego Egiptu Sęp lub kobieta w koronie Południa Neftyda 17 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Diospolis parva Towarzyszka Ozyrysa i Izydy Kobieta z hieroglifem swojego imienia na głowie Uto Buto Dynastyczna bogini Dolnego Egiptu Bogini - Wąż Pachet Speos Artemidos 18 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Bogini - Kotka Satis Elefantyna Bogini pierwszej katarakty Kobieta w koronie Południa połączonej z dwoma rogami w kształcie liry Seszat Kronikarka bogów 19 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Kobieta ubrana w skórę leoparda, trzymająca kalam i kałamarz Sachmet Rehesu Bogini wojny Kobieta z głową lwicy Selkis Bogini karząca zbrodnie Skorpion z głową kobiety lub kobieta ze skorpionem na głowie 20 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Okres predynastyczny i dwie epoki Tynickie (4500 -2778 A.C.) Początki sztuki Egiptu sięgają epoki eneolitycznej czyli roku około 4500 A.C. Budownictwo tej epoki, tak sakralne jak i sepulkralne należy do zakresu badań kultury materialnej. Mamy tu do czynienia z zabudowaniami wzniesionymi z mułu, lub trzciny na planie okrągłym z wolna przechodzącym w plan prostokątny. Ważnym elementem jest trapezowaty przekrój ścian glinianych. Ten pochyły typ muru przetrwa w późniejszych budowlach monumentalnych, w skosach ścian pylonów świątyń egipskich, jako typowa dla nich rodzima forma. Pomimo, że wyróżniamy cztery etapy rozwoju sanktuariów, my skupimy się na dwóch z nich tj. kaplicach Górnego i Dolnego Egiptu: per-ur, i per-nu. Poniżej przedstawiamy znaki hieroglificzne wyobrażające je: Per-ur przedstawia widok dwu fasad kaplicy: dach sklepiony, dwa maszty z frontu, z obu stron wejścia i cztery kreski, które prawdopodobnie oznaczają okopy. Per-nu wyobraża frontalną fasadę kaplicy: monumentalne wejście, nad którym widnieje szeroki zwój maty (później gzyms w kształcie wałka imitującego przewiązaną matę), i wreszcie sklepienie kolebkowe z cegły suszonej, otoczone wystającymi dokoła niego ścianami. 21 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 Pierwsi Giza, okresie grobowiec zewnętrzną kaplice ziemią. w ikrólowie Starego pobliżu pomieszczenia zsię bogato I który dynastii Memfis. Państwa Egiptu profilowaną odkryty grzebani zGrobowce zastawą w występami, Nagada. byli grobową, ich w miały Nagada grobem Wzniesiono kształt niezależnie w wielmożów. ryzalitami. Górnym zbliżony od z cegły Egipcie Wewnątrz Jako do późniejszych suszonej. przykład iw budowli Sakkara komór Posiadał podamy mastab, znajdowały grobowych na południe tu fasadę które się pod od w poziomie Do znajdująca ona najbardziej konstrukcją trzeciego na typowych schodkową Sakkara. stopnia grobowców schodów). Nie a ztypowym została jednej pochodzących Całość ściętą ona prawdopodobnie pionowo. była otoczona z go tego Dookoła okresu murem wykończona. znajdował należy zdobionym mastaba Z trzech podwórzec ryzalitami. Nebetki stron jest (na Obiekty prawdopodobnie takie jak mastaba pierwowzór Nebetki, piramidy grobowiec schodkowej faraona Dżesera Udimu zwłaściwych trzeciej czy mastaby dynastii. królewskie stanowiły Stare Państwo (2778-2263 A.C.) W rozkwitu. człowiekiem, mu okresie się zapoczątkowanie Imhotep, Starego zrobił wezyr Państwa, najwięcej użycia ibyły nadworny od kamienia III do dla architekt VI rozwoju dynastii, w tzw. budownictwie. drugiego monumentalnej sztuka władcy egipska architektury III doszła dynastii do -się egipskiej. Dżesera największego był Przypisuje Nachwilą państwa, wzniósł przeznaczonego Dżesera wysokim zgdy kompleks Memfis kamienia płaskowyżu na (w budowli pierwszy pobliżu pustynnym grobowych znajdujących monumentalny zwłok króla w Sakkara, zajmował (2780 się zespół grobowców A.C.). dominującym przestrzeń budowli Obszar, dawniejszych sepulkralnych równą jaki leżącą całemu obejmował władców), uwokół miastu. jego wzniesiony grobowca stóp Imhotep stolicą dla Dawniej następująco. których płytek wspaniałych grobową, się miała podwyższać następną okazało, być fajansowych; ściany sądzono, otoczone -piramidy przecież dochodząc że naczyń budowlę Imhotep pokryte zabudowa że głównym wielkim w alabastrowych. mastaby, miał odchodzących w były ten okręgu wznieść okładziną ozdobnym akcentem budowy sposób budując sepulkralnego wielką Wokół do piramidy od zizostała murem; całego doskonale sześciostopniowej na nich kamienną mastaby dolnej chodnikach zespołu schodkowej wszystko górną, pod zbudował mastabę architektury. względem zjednak, apodziemnych całkowicie ciosów wielkiej Dżesera gdy nad kolumnady, okazało technicznym kamienia. komorami piramidy. Imhotep przedstawiał mastabę się kaplice to Wówczas miał grobowymi, niewystarczające, faraona, wykonanych się więc itysiące świątynię jakoby jednak która przewidzianej zJest kolumnadami, oczyszczające okładziny że bloków zrealizować schodkowa rzeczą kamiennych możliwą w Imhotep okładziny: całości powziął piramida wokół ze -przyjęcie ,proces piramidy jądro otrzymał że swego starannie on Dżesera po pierwotnie od właściwej prostu razu pomysłu Dżesera polecenie dopasowanych stanowiła myśl nie zamierzona budowli. zbudowania tzw. odkryły wzniesienia tylko schodkowa Być doprowadzona -bloków była -zakrywa zachowane wzniesione może olbrzymiej budowa wokół wapienia. piramida niej wtylko zdo piramidy. dolnych niestarannie murów że końca. Dżesera Dziś jednej więc zznaleziono warstwach Dokonane kaplicami wielkiej nigdy nie opracowanych nie ulega zdołał nie mastaby, -iprace otrzymała skośne kwestii, ale Naprzeciwieństwie świątyni znacznie znajdował znaleziono pewno grobowej rozbudowane się natomiast kamienny oddzielony ibudowli kaplic, wykończył posąg prymitywne nieduży zDżesera, których siedzącego on budynek, sanktuaria jedna króla. symbolizowała kamienny rodzaj zmonumentalizowanego otaczających iDżesera. Górnego święto Sed, Egiptu. ją dwie Przed inne serdabu, podwórców, stanowiły piramidą w którym W wspomnianych piramidy pałacowych braku lub stanowiących drewna nie murów stosowano wyżej obramienia poprzedników. do obronnych, grobowcach samej wiązki odrzwi. trzciny wznoszonych Nadworny zwystrój nekropoli którą jako budując elementy architekt wDolnego zwSakkara, cegły Imhotep Dżesera słupów suszonej; jego mógł dźwigających kamienna posiadał w tych się wzorować to jedynie architektura konstrukcjach lekkie wzory na dachy starszych, wokół budowli zon z on mat około Imhotep Dżesera). konserwacji który jednak Zbudowany południe prowadził 50 wszystkich prawdopodobnie od metrów Od on Abydos imiała częściowej trzydziestu został prace szerokości powstał zwe ramienia rekonstrukcji lat wczesnym był imonumentalny zpiramidy, ponad również cegieł egipskiego 10 np. okresie mułowych twórcą przez m grób wysokości. zespół Departamentu Jean panowania piramidy tego tradycyjnym Philippe władcy budowli króla wLauera, Imhotepa Starożytności. Sechem Bejt kształcie Challaf Grobowiec architekta -murów, jest Cheta mastaby. nie przedmiotem Nie jest (następcy ten, francuskiego, projektował jego leżący Mierzy tworem. na 22 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 kamieniu. Imhotep trzcinowej od kolumny elementy kapitelami podłużnych, nowe ujemnych. trzcinowego Te wejścia formy, i twórcze był jońskiej. kamiennej które architektury. w Niewątpliwie do pierwszym, na niedużych kształcie sanktuarium osiągnięcie wynikały konstrukcję Stanowią architektury. baldachów bloków Wsparte przeniesienie który z charakteru -artystyczne, one kamienną mają przetworzył wapienia, jednak na Inne papirusu. żłobienia, przyporach cech budulca nie natomiast monumentalną architektura w uwzględnia charakterystycznych Sam kamieniu które - kolumny cegły wątek półkolumny, na Imhotepa pierwszy technikę najcharakterystyczniejsze irzeczy trzciny transpozycję muru, głównego najistotniejszej, zdobiące złożony -rzut nie układania nie dla pozbawiona oka korytarza tłumaczyły budownictwa wiązek zprzypominają ściany, regularnych, cegieł. trzciny -jaką prowadzącego się jest zwieńczone cechy Jak jest sensownie ceglanow też każde kanelury wysokie tworzywo. ceglanoi cech są w Wykorzystanie budownictwa monumentalnego, wartości konstrukcyjnych tj. kamienia, iprzypomina dekoracyjnych było nowego materiału wprowadzonego do Cheopsa''. dziełem powstały Rodowód Medum Grecy uważali pierwszego następnych trzy ich piramidy wiedzie za jeden faraona generacji od w zogólnej Giza, siedmiu IV architektów, stanowiące dynastii, cudów Imhotepa, Snofru, świata; najbardziej którzy poprzez do pracowali wielkiej nazwa zapewne klasyczne w piramidy dla starożytności władców niedokończoną rozwiązanie Cheopsa, IV brzmiała dynastii. tego którą piramidę typu ,,Horyzont później Wtedy budowli. w Egipcjanie się podstaw na oznaczenie ,,Wielki greckiej nie jest posiadali wysokości Chefren'', nazwy ,,piramida'' natomiast piramidy. nazwy Mykerynosa określającej się wyraz -jej ,,Boski piramidy, egipski jest iMykerynos''. per-em-us, tak np. który Być może, Chefrena stanowi że termin u zwała O długość 590 51°52'. rozmiarach 000 każdego m3 ,Francję które piramidy boku około Cheopsa 230,35 są może na powierzchni m; świadczyć masa kamienia około kilka liczb. 54 zużytego 000 Wysokość m2. do Kąt jej nachylenia budówy wynosiła odpowiada 146,59 ścian wynosi m, 2toich Jego choć zewnętrzna ,,piramida będąc otoczyć w zbudowane szyby smoka. przedłużenie Giza już następcy, wychodzące wto Pomimo, całą nie Egipcie jest malowana''). okładzina zostały tak wskazuje jeszcze Chefren wielkie obliczył, że zspiętrzone w szyby murem komnaty układzie jedna była na jak Bonaparte, ikoncepcji Mykerynos, że Syriusza zaczynające Cheopsa. prawdopodobnie ciekawostka, zwysokości króla kamienia takim którego iznajduje skierowane Małą samym, (Nawiasem zbudowali 3 się użytego m wszystkie Niedźwiedzicę. w zawsze ipowleczona szerokości w komnacie jakim są w do mówiąc, sąsiedztwie bezpośrednio fascynowały budowy trzy leżą królowej 30 piramidy zaprawą, jeśli trzy cm. trzech chodzi gwiazdy również Jeżeli potężne nie na (Chufu, stąd piramid pas wychodzą opiramida chodzi dwie pasa jej tę Oriona dzieła Chafre, ostatnią, nazwa w potężne Oriona, Giza o na zespół przeszłości, i gwiazdozbiór arabska: Menkaure) zewnątrz, mógłby jej natomiast piramidy, piramid Wokół Autorzy dopatrzyć przybyłej wielkiej wielu zZatrudnionych treści Atlantydy książek piramidy mistycznych. ibyła idopiero ,,rozpraw'' Cheopsa Według później powstała w liczbach tych zamieniono poglądów cała wyznaczających literatura, ją na Wielka grób którą Piramida Cheopsa. proporcje była trudno tej dziełem budowli nazwać starają cywilizacji naukową. się Niewątpliwie samo sarkofagiem. zewnątrz, zmniejszenia podstawa zjawisko dokładne. dotyczy tzw. a wytyczona nad uZ ogromu precesji, jej podstawy komory nią wewnętrznych znajduje ciśnienia wynikającej tej, proporcji według jak się wiadomo, wielkiej korytarzy kilka czterech tej zwykazują ruchu piramidy pustych masy prowadzi i wirowego tzw. stron kamieni. pomieszczeń, leżą głównej świata; ukośny doskonałe osi Piramida komory jednakże ziemskiej, szyb skonstruowanych obliczenia -podstawie osiągnięć leży królewskiej kanał to dziś na usytuowanie wentylacyjny 30 nie matematyczne: jest zII, pustym wjuż celu z tak uwagi na to Jej na Budowa Wielkiej Piramidy miała trwać -miało według przekazu Herodota (Dzieje rozwiązania. tego piramidę. Otóż, rozmieszczeniu gdybyśmy cybernetyki, 10 szczegółowe lat dziś zajęła doszlibyśmy ustalali ekip budowa wyliczenia roboczych, założenia przy do drogi takiego tej oparte (rampy) itp. pracy programowe właśnie na do ilości transportu optymalnego być nie budulca, takiej 100 tylko budowli na tysięcy budulca, słuszność opracowaniu dla ludzi realizacji aczęsto 20 przekazów przez lat bloków przedsięwzięcia wznoszono trzy ,równoleżniku. okładziny, miesiące Herodota; 124) samą - -30 w lat, roku. z Jednakże na musiały jest prawidłowe 20-30 pierwszą wyniknąć lat budowa rozwiązanie nie w całości mogła w wymagająca się skończoną konstrukcji. obyć trwania bez tak piramidą, prac. dużej pewnych Należy koncentracji dającą zmian bowiem w iodchylenia, odchyleń nachyleniu sił pamiętać roboczych od kąta pierwotnego ołomów ibardziej tym, rozciągnięcia ścian że piramida najbardziej jej Cheopsa wdo Jeśli królewska rodzaju dla wymiarach snucia spojrzymy dewiacji nie swoich tej leży budowli). na w-pracą fantastycznych wewnętrznej na przekrój osi Oto, piramidy, przez jak strukturze sprawę piramidę poglądów ale jest tę piramidy, Cheopsa, nieco (opartych przesunięta współczesny zobaczymy rzekomej lewo. które architekt. tajemnicy razu, Jak mogło że tzw. liczb wykorzystywali dojść tego w Jak korytarz nazywanym musiała ,,przedsiębiorstwa'' ,,wąskie znacznie prac, polerowanych granitu. skoordynowany nie zamierzone. wywoływać wiadomo, kiedy Jak stanowić (tzw. gardło'' więcej budowniczowie to ,,egipskim Wielka komora iczęsto przestoju, dopasowanych zzachodu całej nawet -czasie przedsięwzięcie Galeria) budowy. bywa grobowa alabastrem''. szeregu niż dla posunięto Wielkiej na polerowanie najbardziej -Również wielkich bloków wapieniem jest zespołów Piramidy wyłożona konstrukcję Rytmiczność najtrudniejsze; w budowach opracowanie wyspecjalizowanego pochylni wapienia zwyjaśnia robotników Massara doszli wekorytarza, wielkiego wnętrzu dostaw wielkiego -komory Tura. do gdzie jak potężnych ina pracujących samego Tura, powiedzielibyśmy Przypuszcza granitu każdy blokami korytarza korytarza, ow ibył drobnoziarnistej doświadczonego układania etap bloków zod czerwonego przy robót zawiódł się, granitu danym niezwykle przy dzisiaj: że musi w na termin górę, Iprojektu, granitu, strukturze, obiekcie wymagało katarakcie być tym było starannie ściśle niż etapie dostawy to aczasie to -które wielki aby było dolna, W zamierzonym chwili znaleźć główna wyniku dochodzi tzw. komora swój tego komora wylot usytuowaniu powstało mniej królewska wewnętrzny grobowa więcej odchylenie musiała świadczy do królowej w końca komorze być od najlepiej usytuowana wielkiego osi ,,pierwszej głównej zaplanowanej północny na wersji osi kanał piramidy. na ale projektu'' grobowej, osi wentylacyjny, piramidy. niewątpliwie na aautorzy oosi, jej Zresztą który świadczyć pierwotnie układny wkomora ozawartych obecnej tym, może tak, że aby 23 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 pęknięcia. Kiedy wentylacyjny rozłożenia pięć odciążających nadszedł sił -pęknięcie, ciążenia już granit, specjalnie pomieszczeń, kamiennej zbudowano dostosowany masy które główną nad miały do komorę komorą zabezpieczać niej. królewską w nowym może, płaski oraz licząc usytuowaniu, granitowy południowy się z niewystarczające. koniecznością zbudowano plafon szyb odowniosku. nad nią Po ukończeniu Olbrzymi pęknięcie przekonać. zauważyły napór plafonu. to Miliony budowy ciężaru Każdy ludzi masy okazało ale przewinęły zenikt zwiedzających kamienia dotychczas się, się że przez wszystkie nieprawidłowo tzw. nie to potrafił pomieszczenie, główną teByć zabezpieczenia wysnuć komorę usytuowaną zdziesiątki królewską tego były odpowiedniego komorą tysięcy może spowodował się pewnie tym Granit wentylacyjne wyobrazić, spoczynek pęknięciu dlatego wprowadzona. pęka nigdy stropu aby zwłok zpoprzednik itam olbrzymim nie podówczas w królewskiej faraona. znaleziono takich warunkach hukiem. Nie jeszcze komory pokrywy trzeba Trzask dostępne zdecydowano grobowej na sarkofagu to pękającego mentalności wejście dopatrywać królewskiego, się do stropu użyć Egipcjan piramidy się komory musiał fatalnego gdyż -III na być do tysiąclecia nigdy zewnątrz. złożenia słyszany znaku. nie została p.n.e., na Być Trudno poprzez wieczny może aby ona sobie kanały tam Nie układzie grobowcem architektonicznych faraona. pobliżu ceremonii ku IV królewskim; się wznosiła strony maskowane. barki, Odkryta dynastii górnej kaplica sama służące północnej: nekropoli w szeregu Kondukt się świątyni, jednak roku -długości ze pięciu tzw. właściwa Wokół ślepymi 1954 dolnej piramida wąskim budowli, śmierci po zzespół nisz. pozostaje składającej trumną piramidy, włożeniu przy piramida, wrotami świątyni Mykerynosa Ustawiano Następstwo królowi kanałem piramidzie które stanowi królewską w ukryte zwłok isię ścisłym stołem łącznie do grobowej. -mniejszych żywemu zpomiędzy dobijano grobowiec tam której głównego do w przyjął iCheopsa zkról usytuowanie wydrążeniach ofiarnym. podziemnej pałacu związku posągi tworzą wejście Z Horusowi bowiem do niej faraona. korytarza, barka płynął jeden zmarłego, portu, zświatową wiódł Przy w rytuałem poszczególnych komory okresie piąte ma zespół -piramidy skały, barką gdzie górnej w Jest jego 40 centralnego górę odpowiadające imię: pogrzebowym, ona odbywała po Starego znajdowały grobowej m architektoniczny świątyni podróżach kryptoportyk długości. Nilu ,,Syn tylko na elementów Państwa Ra''. głównym dziedzińca było się od zachodni się po strony pięciu pierwsza W ono przystosowanym wielkie lub zaświatach. głębi związany prowadziło akcentem dokładnie odkryta imionom zachodniej brzeg ipo -ikształt znajdowała drewniane część od czasów rzeki. rampa od ww dla W Ten poza mogły południowo-wschodnim zwane piramidy wielmożów. jego być piramidami znajdowało obrębem. grobami układ satelitarnymi. ich A zespołu się więc żon. rogu wielkie kilka A królewskiej sepulkralnego później cmentarzysko Czyżby tradycyjnie, to piramidy piramidy piramid, złożone właśnie aż wznoszono do które zw ,,makiety'' końca mastab, w przypadku mniejsze Starego mniejsze stanowiących piramidy?). Państwa, budowle Cheopsa budowle, W grobowce tego pobliżu przy Mykerynosa leżące typu, każdej już Widzimy utrwalonego otoczeniem mieście za pomnik żywych, więc, gloryfikacji odbicie że dawniej najważniejsze istniejących władcy królewskiego architektoniczny iprzez ubóstwienia miejsce stosunków ceremoniału zajmował związany faraona. społecznych. król, pogrzebowego, zkamieni, piramidą a piramida W tym był mieście może nie ale tylko stanowił być zmarłych, przystosowany słusznie wraz tak uważana zto jak iTaką do W możnowładcy otoczenie państwowej, możność przebywali stawał cieniu się jego zbudowania w nim oni życiu wykonawców spoczywali, ipo po wysocy zgonie. śmierci pośmiertnym sobie urzędnicy nadal niejednokrotnie władzy grobowca mogło w dworscy, pobliżu królewskiej, mu w sąsiedztwie boga, piastujący sprawiać zbyły którymi najwyższym jakim przyjemność. król tytuły już stykał na ,,towarzyszy dobrem ziemi królewskiej. się Dla był w iChefrena zaszczytem życiu rzeszy król, królewskich'' W doczesnym a wyższej w ten każdym sposób musiała biurokracji razie których być królewskich Brak potrzebny. a pracować rolników, ściany nie nam istniała mastab. pasterzy tutaj będą Przecież -królewskim. ona jednak dla już nie i-produktów wielmożów rzemieślników, nie wart w ma trzeciej planie znajduje był dla tylko niego wieczystego klasy -reprezentacyjnych gdyż więc tyle, które miejsca. -skąd ludu odbicia ile widnieją wartości sam pracującego. trwania, swego nigdy na przedstawiała reliefach istnienia zuzupełniały pozagrobowym pracą Nie zapomniano fizyczną w pokrywających monumentalnych jego życiu. praca się o nie nim, Za fizyczna stykał wewnętrzne niego, ale nekropoliach nie -były gromady na za był ziemi, lud on tu Piramidy na w układanie części tron. Wznoszono budowano okładziny zkamieniołomie, bardzo coraz ukośne wypolerowanych wyższe długo. rampy, Przypuszczalnie warstwy które itrwania starannie prowadziły rdzenia, dopasowanych budowę układając na jej szczyt. rozpoczął je schodkowo bloków Od król góry wapienia. zaraz też lub rozpoczynano pozostawiając wstąpieniu Większość Nilu. porze byli niewolnicza, wprawdzie zachowały lecz rodzin, otrzymywali biczami magazyny Prace roku. do pracy się w prac, Niewątpliwie przez część zjuż sezonie wymagały jakiej przy materiałów codziennej. jak nadzorców piramidzie słynęły wspomnieliśmy robót olbrzymiego uginając budowlanych) w w W dla pilnujących specjalnie ostatniej Chefrena okresie rodzin. się już, wysiłku pod wojnie (według idla Bicz -Koncepcja transport terminowego ciężarem ale nich ze zaś obozy po budowy strony niektórych zbudowanych sezonie w ręku koncentracyjne. robotników, wykonania żywiono nadzorcy wracali odbywały opinii utrudzeni wioskach ich nie do robót. -sakralne gdyż swych prawdopodobnie były Ludzie w trwały pocie Ale w -starannie to ruiny czasie domów, baraki ci nie mieszkali czoła, w jednej była najgorętszej wylewów mieszkalne, do poganiani zziozdób swych praca nich raisa zzte biczem królewskim (nie mający nic nechacha )wspólnego budowlano-melioracyjnych był tradycyjnie w użyciu jeszcze w Egipcie. przed II wojną na każdych większych robotach Kiedy plac pierwszym lwa: zdaniem zwierzęcia przykrytej czym pozostałość budowy warto stromy egiptologów tradycyjną jej dodać, przekształcano trakt odcinku po że 57 założony chustą jest długość napotkano m iw geneza szerokości -potężny, w klaftem. samego rampę wapienną wielkiego budowniczych 20 prowadzącą Nadano nosa m, czerpano sfinksa. skałę a wynosi lwi rysom łeb przypominającą piramidy zbudulca materiał Skałę 1,70 dolnej ukształtowano twarzy m. wymodelowano świątyni Cheopsa do cechy budowy w portretowe na ogólnej do obraz Wielkiej transportu więc sylwecie głowy do Chefrena, w Piramidy. górnej, kamienia króla, leżącego na przy na Już powierzchnię. Bonapartego, oczyścić poświęcone mur zasypywały w zklasyczny suszonej czasach zzewnętrznej piasku sfinksa pamięci utrwalony Musiała starożytnych cegły. sfinksa, iraz w zmarłych Ale przedstawiać czasach na wszystkie tworząc rysunku piaski poprzedników. nowożytnych pustyni Denona. te podobny zabiegi zasypywały jego Totmes On kilkakrotnie widok, na też łapami nic jaki polecił się IV sfinksa był ukazał nie rodzaj ponawiano jednym zbudować zdały. iwzdłuż tylko kaplicy się Burze oczom zkamienny głowa jego faraonów, przy wyposażonej piaskowe oczyszczanie. żołnierzy jego sfinksie nadal ochronny armii w kazał stelle na W świątyń. faraona. czerwonego płaskorzeźb, Chefrena sprawę granitu. monumentalnej zgrobowej, Słusznie Jedne Najciekawsza walorów mamy granitu, jedynie zLud po nich określa budulca, architekturze o 23 budowane posadzce jest pierwszy kolosalnej się tzw. jakie artystyczny dolna Starego do przedstawiały przy wyłożonej wielkości czynienia piramidach, świątynia wyraz Państwa płytami posągi zteras. tej wypolerowane, budowlą, Chefrena architektury mamy świątynie zw króla alabastru. do stały której wzniesiona czynienia grobowe, jako monolitowe architekt Nie surowy miała zprzekroju ścian. zsłużyły olbrzymich dwoma w ona ,,styl filary pełni W kultowi świątyni rodzajami kamienia''. iwystawała zdawał architrawy bloków zmarłego sobie zsą i Obok różnych bogiem świątyń Ra bogów. Heliopolis. grobowych Do najbardziej Starym Państwie wznoszono należą przybytki tzw. świątynie solarne, poświęcone związane kultom zw Najlepiej dominującym dopasowanych Heliopolis. obeliski słońca, obeliskiem. po zpóźniej, zachowały granitu egipsku W dalszej akcentem bloków wznoszono techen, się kamienia. ruiny jest przypomniał w solarnej nabrał okresach Obelisk on przysadzisty świątyni form widać późniejszych ten bardziej stanowi Grekom Niuseny, obelisk wysmukłych; symbol przed swym faraona zbudowany pylonami kształtem starożytnego V dynastii jak ze wiadomo, świątyń. rożen (w mienia Abusir), iżadnych nazwali Ten monolitowe benben symbol której go zw Jeśli budowane od dopiero sprzyjające specyfiki spojrzymy według wytworzeniu kultu na kiedy poszczególnych jednej plany w okresie się świątyń zasady. takiej Nowego Starego Różnica idei. bóstw. Państwa Państwa, w ich podstawowym zaistnieją przekonamy klasycznego warunki planie się, planu że społeczne wiąże nie świątyni zawsze się zktóry isą zrodzi kulturalne zależnością się one Wspominaliśmy przeciwieństwie klasyczny'' kopiec, usypana prostokątny jaki nad typ powstaje kopczyk grobem tej już do budowli. świątyń o ziewolucji mastabach ziemia ukośnych ziemi Geneza w lub układać tym pisku, ściankach. jako przypadku mastaby się najstarszych wydobytego będzie jest właśnie zawsze, bardzo grobowcach podczas w okresie prosta. ze względów kopania Starego Jest królów to grobu. statycznych, zmonumentalizowany pierwszych Państwa Jak wiemy, ,,zrealizowano dynastii; w w Mastaba komory przypominającej budowli jako na grobowiec planie Arabom biegnącego prostokąta wielmożów ławę od stąd niej (z składała cegły jej pionowego nazwa suszonej się arabska: z szybu trzech lub z wychodzącego zasadniczych kamienia) o w części: części podziemnej trapezoidalnym, nadziemnej mastaba. Nadziemna kamieniu, Nad powtarzającymi oraz pogrzebie najważniejsze, ślepymi dzieci przez szyb składające budowla wrotami niejako wiodący formuły które musiała mieściła dusza mu obowiązujące, ofiarne, do ofiarę. komory zmarłego posiadać się oraz Przed kamienna grobowej reliefem składniki mogła następujące ślepymi płyta, przechodzić był przedstawiającym grobowca wrotami zasypywany tzw. elementy: stella, mieścił typu swobodnie opatrzona lub ślepe się zmarłego, blokowany wrota z grobowca inskrypcjami, wymodelowane niekiedy kamieniami. stół na ofiarny. z zewnątrz. małżonką To Po mastaby. Zależnie przede głowa lub komory, mastaby prawdopodobnie zmarłego. jak portretowa wszystkim to w obok od których stwierdziliśmy zamożności głównej symbolizowały zmarłego; wspomniany grzebano niszy zmarłego podczas następnie: ze zmarłych już ślepymi ślepe naszych mastaba serdab, członków wrota, kaplice wrotami w wykopalisk mogła służące którym grobowe rodziny. urządzano posiadać umieszczane duszom w wewnątrz Bywało Edfu pomniejszenie dodatkowe pochowanej w latach niekiedy, masywu były stele, przedwojennych elementy, że wnęki, w części mastabie czasem w fasadzie które nadziemnej a więc zaś rodziny górne i Architektura egipskiej rodzaj Ptahszepsesa zastosowanie piramidzie najbardziej maty, odprowadzające kolebkowe nadwieszone. po wykopalisk żagielkach). okresie ścięciu fryz słupa kolumn budowy z wystających Dżesera Unisa z w charakterystyczne wiązek monumentalna z suszonej Giza, w Niekiedy kapitelem w świątyni Abusir; wodę w i dekoracji piramid Sakkara. ukwieconych doszedł występują cegły, z krańców natomiast podobnie w parapetów, grobowej Egipcjanie kształcie architektonicznych. do Starego Z najczęściej elementy, półkolumny dekoracji wniosku, tworzyły trzcin układano jak faraona lotosu dachów Państwa umieli kolumny (tzw. na architektonicznych pochyłe do one typu pojawia Sahure podstawie jakich płyty budować hekeron) i rodzaj wytworzyła granitowe papirusowego W lub kamienne należą: kręgu z się łuku. W wsparte V kopuły oraz odkrytych już dynastii, architekturze sepulkralnym zdobione kilka Profesor gzyms w rzygacze jedna zostały V wsparte na i dynastii, podstawowych zwieńczone występach fragmentów imitujący na tej Junker, kapitelem wówczas stosowane w drugiej samej na Imhotepa kształcie w pendentywach mastabie przewiązany podczas głowicą muru, miejscowości, w konstrukcji, wytworzone palmowym dla ten lwich przy sztuki oraz sposób, sklepienia lotosu. swoich głów, łuki (tzw. zwój miały że i że Inny tzw. przy już Iw okres przejściowy Średnie Państwo (2263-2160-1785 A.C.) Rewolucja powiatów pochówku byli w zwykłych nie wspaniałych i walki stać drewnianych między było na zdobionych monarchami tak trumnach. wspaniałe grobów spowodowały grobowce lub jeszcze jak zubożenie wcześniej. lepiej monumentalnych ludności. Zamiast Gubernatorów używać budowli w ich chowani małych Podczas grobów. wykopów w Edfu (1936-1939) odkopano cmentarzysko składające się z trzech typów 1 wydrążonych trocinowych małe katakumby, matach. zagłębieniach gdzie Przy ciałach po zwłoki obu znajdowano stronach najbiedniejszej korytarza od jednej warstwy wykutego do ludności. kilku w figurek próchnicy Ciała tzw. leżały skalnej konkubin. na grzebano w 2 poziomie matach, ponieważ średnio stanowiły zamożnej a były przypominały niekiedy wkopane umieszczone warstwy i w w drewnianych nisze ziemię społeczeństwa. po rzymskich dwie piętrowe trumnach. lub trzy kolumbariów. grobowce komory Grobom wykonane w Prawdopodobnie których tym nadano składano z cegły nazwę suszonej. były zwłoki kolumbariów to leżące groby Na każdym rodzinne na 3 się obywateli, zzdają imieniem groby trzy się drewniane sklepione pochodzić których Amenemhta stać sarkofagi. zbudowane już było z II). okresu na Grobowce piękną były Średniego z cegły dekorację te należały Państwa i na powierzchni solidnych niewątpliwie (w jednym trumien. ziemi. z do nich W warstwy Niektóre sklepieniach znaleziono najznamienitszych z tych skarabeusza znajdowały grobowców Królowie potężne jak w tym wcześniej. trudnym okresie chowani byli co prawda w piramidach jednak nie były one tak Pierwszym wyniosłość Rampa, wyjątkiem świątyni centralny która grobowej. dziedziniec krótkiego królem opodal musiała VI wschodniego Korytarz odcinka kolumnowy. dynastii być albo wejściowy, na był bardzo zachodnim skraju prawdopodobnie Kolumny długa płaskowyżu. po którego końcu, były albo prawdopodobnie bardzo w bokach Teti. Dolna pobliżu Na stroma znajdują świątynia miejsce piramidy. zniknęła drewniane. dla się nie Niewiele swojej magazyny, była całkowicie, odkopywana. piramidy pozostało prowadzi z wybrał ze na Sanktuarium Wśród powierzchniach ciekawym prawdopodobnie metrów ruin wysokości znaleziskiem widać leżało tradycyjnymi podczas wiele i naprzeciw podstawę bloków była Drugiego gipsowa żółtymi kwadratową boku wapiennych piramidy, Okresu pięcioramiennymi maska o ze Przejściowego. boku pośmiertna. znajdowały stropu. 85 metrów. Wszystkie gwiazdami świątynia się Obecnie w nim ozdobione na ta ślepe piramida niebieskim uległa wrota są zniszczeniu ma na z tle. piaskowca. około dolnych Ważnym 20 i Piramida świątyni, sanktuarium czerwonego metra. królowej. W ani Królowej komorze granitu. znajdowały rampy. lput grobowej Niewielka Piramida I, się która wielkie stał była świątynia wapienny niewielka, żoną ślepe grobowa Teti wrota sarkofag, leży tylko z wapienia. jest 100 4,5 a zrujnowana. m metra wewnątrz dalej Przed wysokości, na niego północ. nimi Na wschodniej stał trumna a Nie długość wielki było ze stół szkieletem tu ścianie boku ani ofiarny 15,5 z Z pochodni dokładne pozostałych miasto wszystkie piramid Memfis), te tego budowle piramidzie okresu trzeba warto Merenre, by wspomnieć było napisać Pepi II, o: królowej książkę. piramidzie Neit, Pepi I Iby i (od Chui. której Aby nazwy opisać W radykalnej Średniego V oryginalną syntezę kotliny znajdowała niewielkich za zawierające dynastii. okresie nim i duża do zespołu przejściowym zmianie Państwa Nie świątynię kamiennej rozmiarów się rzeźbę sala mieli druga grobowego kolumnowa, od boga próbowali jednak grobową trasa. rampy. kiedy piramida. mamy lub tyle Tą książętom piramid króla. Prowadziła zbudował następnie we drugą do zasobów Za wszystkim czynienia ściany tą Starego wyższą budowlą Tebańskim król cella finansowych ona pokryte Xl z naśladować Państwa. na konstrukcję z upadkiem znajdował dynastii ołtarzem trasę były udaje by wspartą hieroglifami Od Mentuhotep jakości się i budować swych wieńczyła się wreszcie Nilu zjednoczyć podwórzec na wiodła potężnych wykonania. portykach, olbrzymie oraz właściwe Nebheperte. masywna droga reliefami. kraj. otoczony poprzedników Ulega do sanktuarium Władcy piramidy. na kamienna pustynnej której Była portykami to z jednak ona czasów Bardzo z jakby IV a ii Kompleks zsię rodziny istnieć grobowej poziomie wzorowanymi posadzką tabliczkę prywatne grobowe m składa obecni budowli szybu kilkoma musiała się znajdujący królewskiej rozmieszczone rozmieszczone z niż należące widać leżących depozyty piramidy z imieniem interesującymi sześciu podstawa na albowiem naprzeciw reliefach się na do i pierwszego fundacyjne komór wyróżnionych króla pod dwu pierwotnego samej są w znaleziono i wodą. starego cechami. wschodniego zupełnie różnych nazwą usytuowanych w pewnych piramidy. składały władcy piramidy. państwa. dworzan. projektu. poziomach. niezwykły Mamy odcinki XII odstępach świątynia się boku gwieździście. dynastii tu z Na Pułap prowadzącej Dolnej Zachodnia sześciu kompleks, piramidy. sposób: północ Znajdują ozdobiona trzy ozdobiono Amenemheta świątyni cegieł, zespoły na od z Znajdowała Do zbudowany się tych do trzech świątyni głównego nie była tam z niej gwiazdami. mastab których komór odnaleziono I poziomach rampy. również płaskorzeźbami zbudowany leżą się na grobowych. grobu każda ma zboczu, dwa ona Ruiny grobowce Znalezione pomocnicze na grobowce głębokiego prowadził jednak zawierała w świątyni niższym składający Liszt, wyraźnie Każdy członków jakaś pod wyróżnia korytarz, komory na zespół 16 się Na piramida należących południe pomocnicza. do od członków świątyni Na leży rodziny zachód, grobowiec królewskiej wewnątrz wezyra ina muru ich Antefokera dworzan. kultowego ibogini najciekawsza znajduje się grupa mastaba grobów czy też Królowie wznosili Starego cegłą liczbą Herodota, suszoną, małych na Państwa. XVIII mógł północ pomieszczeń dynastii podobnie być Nie od w stolicy pewnej mogli jeszcze jak tworzących jednak tworząc przynależne części bardziej sobie świątynią niejako zbliżyli wielki już do nich przedłużenie pozwolić labirynt. się grobową świątynie do swoich Słynny na Amenemhata budowę pasma grobowe, poprzedników. labirynt nekropolii zplonów kamienia odznaczające zbrzegu III Hawara zczasie XII królewskich Piramidy więc dynastii. opisany zastąpili się swoje wielką przez go świątynie od bogowi fasady grobowców, głównej Sobk. poświęcone Jest podtrzymują np. to świątynia nieduża bogom kolumny wibudowla budowle Medinet imitujące założona zżadnej Maadi bloków zwoje poświęcona na kamiennych planie papirusów. prostokąta, były w tym w której imieniem dużo Renenutet mniejsze portyk Jednym zw najładniejszych sanktuariów Średniego Państwa jest kiosk Sezorisa I.cofnięty Prócz królów również pomniejsi księża starali się naśladować poprzedników. Dwaj grobowce książęta stylem imieniem przypominające Wahka oraz w ogólnej trzeci Ibu koncepcji wznieśli założenia na wschodnim zespołów piramid Nilu nieduże w Giza. Oryginalnym Egipcie w: Beni pomysłem Hasson, budowli EI-Bersza, sepulkralnej Asiut, Meri były oraz kute na w południu skale groby w Asuanie. wielmożów, w środkowym rampy. miejscu listew. jeszcze zamaskowany połowie W Przedsionek przez skały. innych geblu Imhotepa). Ich szyb grobach wykute lico prowadzący stanowił wygładzone były słupy W ścianie portyk w te skale do opracowany było właściwej wsparty wymodelowane grobowce w postaci komory były kolumnach, do wąskich, których na były grobowej. wzór ślepe pionowych prowadziły które kolumn wrota, tworzono lotosowych a i wąskie stykających w ich z pozostawionej pobliżu i bardzo (opracowanych się strome ze sobą na W tym czasie pojawiło się kilka rzeczy, które później stały się pewnym standardem. Nowy typ kapitelu (hatorycki) zawiera z obu stron głowę bogini Hathor. Filar ozyriacki figura Ozyrysa oparta o czworo graniasty słup. Granitowe zespołów świątynnych. posągi sfinksów wraz z parą obelisków pojawiają się w dekoracjach większych Nowe Państwo (1580-1085 A.C.) To starożytnego powiedzieć, nie dalej nie dominowałyby została tylko okres że ozdobiona Egiptu, nie największej zabytki ma ale w świątyniami, również Egipcie Nowego potęgi prawie najwspanialszego Państwa. kaplicami, politycznej, Cała miejscowości, kutymi militarnej, Dolina rozkwitu w skałach Nilu gospodarczej sztuki. aż w której do stelami. Dziś drugiej wśród jeszcze i kulturalnej katarakty, zachowanych możemy a nawet ruin Monumentalna Dopiero oraz architektury innych tym czynników, sakralnej, okresie świątynia do nasilająca wytworzyła poświęcona utworzenia się sprzyjające potęga ,,klasycznego'' bóstwu klem także warunki bazująca jest typu do w świątyni pełni wykształcenia na wzroście tworem egipskiej. Nowego bogactw się kanonu Państwa. świątynnych Przykładem takiej właśnie świątyni jest świątynia Chonsu w Karnaku. Ten właśnie ,,klasyczny'' typ świątyni, przedstawia się w sposób następujący: 1 procesji Nad brzegiem świątecznej Nilu posąg wznosiło bóstwa się małe i orszak molo, kapłański. do którego przybijać mogły barki wiozące w 2 bhnt) Od przed portu którymi prowadziła stały do zazwyczaj świątyni aleja wysokie sfinksów, maszty która na flagi kończyła i kolosalne się przy posągi pylonach króla. (egipskie 3 pylonami mieścił się obszerny dziedziniec otoczony zazwyczaj z trzech stron portykami. 4 kolumn Za nimi tworzyły znajdowała niekiedy się rodzaj wielka nawy sala głównej, hypostylowa, jak np. w której Karnaku. dwa środkowe szeregi wyższych 5 pomieszczenie W tyle sali kolumnowej barki; z obu wejście jej stron prowadziło znajdować niekiedy się mogły przez dwa mniejszy przejścia. hypostyl do sali na 6 niedużym obu Końcowy stron kaplicy westybulem) wreszcie głównej akcent, na pomieszczenie zgodnie za salą z egipskim na barkę, posągu kultem stanowiło bóstwa, triady. sanktuarium a właściwie trzy (czasami kaplice: poprzedzone po jednej z Izometryczny przekrój przez świątynię Chonsu w Karnaku. XVIII dynastia Plan świątyni Chonsu w Karnaku Za pomieszczenia świątyni, związane tym zasadniczym jaką było sanktuarium przede służące kompleksem, wszystkim za skarbce, to odgrywało święte rozplanowanym archiwa, jezioro, w kulcie magazyny a państwowym. najczęściej na jednej itp. to osi, i park. Także już znajdowały zależało z zespołem od się wielkości rozliczne świątyń i roli Układ na hypostyle, kolumnowe pewne pomieszczeń uzupełnienia gdzie poprzedza posąg świątynnych hypostylowy bóstwa istatuą. modyfikacje. objawia nie przedsionek. stanowił Wiele się wiernym; świątyń rygorystycznego Nowego salę ofiarną Państwa schematu, i niekiedy na który np. obie dwa, by sale nie apustyni nawet pozwalał trzyd Ściśle do świątyni. zdo układem A pomieszczeń związany jest także problem światła słonecznego wpadającego dziedziniec zalany jest promieniami słońca; b drzwiowego) w hypostylu przez izawartość czasem panuje kraty półmrok, przez w oknie, wąskie gdyż umieszczone otwory światło w sączy stropie; u góry się w do wnętrza tylko nawie (prócz okute podwyższonej otworu ckolumnadzie, --stanowią sala na barkę tonie w głębokim półmroku; d czasem mieszczący jednakże (jak się np. najgłębszym tuż świątyni nad mrokiem Ptaha w spowite Karnaku) jest padać sanktuarium promień zkomór światła posągiem przez boga, otwór na w który dachu mógł Plan świątyni grobowej Amenhotepa syna Hapu w Medinet Habu. XVIII dynastia -a sanktuarium dziedziniec, b -lub miejsce późniejszej sali hypostylowej, cdekorowany miejsce późniejszej sali na barkę, Do grobowce prawdziwy I) schodami penetrację płaskorzeźbami śmierci, wypełniają zaś narodzin najciekawszych komorach zanim faraona ireligijnych. faraonów. labirynt przestrzeń w opatrzonych podziemne głąb wyobrażany dostąpi ow demonicznej przybytku. krętych budowli Niektóre dwunastogodzinna pomiędzy ona pałace zamaskowanymi korytarzy oczyszczenia jest Nowego Ściany zszeregi orodzaju czasem na nich, chodnikach przedstawieniami. nim tych izharmonizowany Państwa jak odbiegających niekiedy tematyce grobowce nocna przed grobów zapadniami, założonych należą wędrówka Sądem układ pokryte niebezpieczeństw Totmesa Strop od niewątpliwie konstelacji które Ozyrysa. nich na są duszy różnym utrudniały III malowidłami ikanonu, Amenhotepa po Modlitewne gwiezdnych wielkie, poziomie, itutaj oceanie czyhających kaplic. gwiazdami, niewtajemniczonym ina polichromowanymi Inne niebios. inskrypcje w IIl, połączonych w okresie przedstawiają (np. na skale w duszę głównych króla Seti Totmes świątynię ten zmarłego tebańskiej. zastawy, odpowiadała zwyczaj. był ukryty faraona grobową Właściwy pierwszym Zabieg nekropolia był wznoszono od w ów grobowiec, podziemnych, ukrytego nie ich uchronił, małżonek w przechowujący skale który kutych jak świątyń w miejsca wiemy, innej dla zabezpieczenia skale kotlinie: na grobów pochówku. mumię zachodnim przybytkach Dolinie królewską królewskich Jego tajemnicy brzegu Królowych. w następcy ipóźniej Dolinie skarby grobu Królów, rabunkami. będą jego skraju oderwał grobowej swoją Dla kultu grobu Ramzesa IV w Dolinie Królów. XX dynastia ,,pomieszczenie korytarz, b -IIwięc: sala na zzdobrze sarkofagiem, kanopskie'' cDeir pomieszczenie na wyposażenie grobu, dkształtów -kontynuowali Z Ramesseum. mamy zespołu Doliny rozmieszczone innych obchodzonego grobowego świątyń czynienia Seti Wygląda kioski grobowych Guma zurny piramidy czymś wzdłuż rokrocznie na oraz to, lepiej Starego drogi że potężny w w zachowanych przepięknej prowadzącej Tebach. Państwa, zespół szczególnego Współgrały ruin świątyni a od do przystosowanego świątyni Nilu. przejawu królowej tu grobowej z-obejściu, układem czasów Hatszepsut iNilu, należy pałacu stanowiącego rytuału wymienić w Ramzesa odpowiednio Deir tzw. el-Bahari ewolucję niewielką lI, słynne królowej Hatszepsut w el -w Bahari. XVIII dynastia Kotlina stanowić przylegającej dominuje zespół niej, Średniego dopełnia tarasów Deir najpiękniejszy świątynia Państwa, el-Bahari łukiem architektury grobowa zwieńczona do musiała ifaraonem, otaczających kompozycji najbardziej Senmuta, tym piramidą. starsza okresie, ją wzniesiony III. stromych Na tarasowata prawo, jak wynika ścian dla tj. Hatszepsut. zespół od tebańskiego świątynia zśrodkowej północy, ostatnio architektury Mentuhotepa Na przeprowadzonych przylegał geblu. lewo, monumentalnej, Pośrodku czyli do Nebhepetre niej na południe wielki u badań góry ze Świątynia Mentuhotepa Nebhepetre w Deir el-Bahari. XI dynastia Świątynie ceremonii najbardziej o kierunku załamanej do znanych alei osi sfinksów, władców Temu okresu wynikającej łączącej celowi Nowego Nowego służyły ten z-Państwa Państwa przybytek dwóch świątynie nie należy Amona były poświęcone jej przede jednak ze powstawania świątynią głównym wszystkim bogom. Chonsu isanktuarium chęci miejscem Do świątynia najwybitniejszych wyprostowania w Karnaku. kultu w Luksorze iŚwiętej Plan świątyni Amona w Luksorze. XVIII dynastia a dziedziniec dziedziniec Amenhotepa Ramzesa II, III, b dw -,,połączonych -w kolumnada sala hypostylowa, Amenhotepa e -naszych sala III na uzurpowana barkę, fprzed -świątyni przez Horemheba, cpo -odi Główna sakralne, wzniesiona faraonów wspaniały ustawić biegnie która bogini sanktuariów, spotkać poczynając kolumn, Totmesa papirusy, kończy Sechmet. zIbogom na świątynia wszystkie kapiteli III zachodu wznoszone symboliczne Seti zespół Wielkim następnie od zwieńczone jak się tzw. ibudowli, np. świątynią Ramzesa Obok filarów Karnaku wspomniane słupów Dziedzińcu wschód; olbrzymia kwiaty świątyń kapitelami ozyriackich. II. nie Mamy protodoryckich władców zachowana Następcy jest ale Amona, swoją poprzednio sala Mut więc tworem typu Pewną XVIII hypostylowa ozdobioną kolumnadę. tu Mut ich heraldycznego, mała tego świątynię dynastii aż jednolitym. też typy ina obu nową Chonsu do świątynia mamy starali kolumn krajów''. wspaniała najbardziej Główna ihypostyle formę (m.in. Wielki Ramzesa oś się nie Składają drugą, boga wyobrażającymi uświetnić brak Totmesa dekoracji Dziedziniec oś serią skomplikowanych Ptaha. olbrzymich Ill, było północną a granitowych granitowe III, swoimi w na architektonicznych, W Karnaku Amenhotepa znią Karnaku pylonami (z zdo świątyń wielkie budowlami nawet dwu szeregiem filary posągów mniejszych stron możemy w Taharka budowle -na zktórej dzieło III), Karnaku czasów lilie ten pylonów), oraz lwiej imałp. kazał Wielka sześciu świątynia iw faraona Seti Imamy w Abydos ma dwa ikioskiem. aż siedem poświęconych Herezja znalazła miała słońca wznosiły pylony mogły Echnatona, się kolumny, iEsna bez wielki swój przeszkód hypostyl, która które wyraz pozostawiła niczego iTotmesa docierać ale w architekturze nie nie była do tak podtrzymywały. jej przykryta trwałe wnętrza. sakralnej. ślady dachem W w jej Świątynia sztuce dlatego, figuralnej poświęcona otoczonym aby życiodajne Nowego tarczy murem, Państwa, promienie Atona Plan świątyni Amona w Karnaku. XVlll -wschód, XX dynastia oraz Epoka Późna a hypostylowa świątyni --góry Wielki zrównież Dziedziniec okresu Seti Isakralny. Średniego ina Ramzesa zznajdują kolumnadą Państwa II, d -prócz Taharki, pylony zsłońca b okresu -etapów świątynia XVIII Ramzesa e III, -okres dziedziniec cniej -kaplic wielka sala miejscu zespołu świątyń Karnaku Ciekawym Ramzesa katarakty). uświetnienia przypomina wysokości członków sąsiedztwie, jego IIgrobowe posągi zabytkiem Wykuta w pylony kazał jubileuszu Abu rodziny, siedzącego Ramzes Simbel, ona świątyni. architektury atrzydziestolecia została przede w II Z Nubii, wykuć na każdej w wszystkim tronie skale niedaleko w strony skale różowego króla, jego pięknej okresu inną, wejścia panowania. przy dzisiejszej piaskowca mniejszą którego Nowego żony wznoszą Nefertari. Olbrzymia granicy nogach świątynię. Państwa na się polecenie Sudanu po Dla widnieją fasada dwa jest (na wielka dwudziestometrowej tegoż też, w małe kształcie w świątynia władcy statuy najbliższym trapezu drugiej dla U Wysokie skalna hypostylem, zostały Świątynia władcy odpowiada skalnej pierwsze w drzwi skale była głębiej fasady wiodły dokładnie cztery promienie dziedzińcowi sala do posągi na dużej orientowana wschodzącego barkę bóstw: sali się świątyń isakralnej fryzy wspartej właściwe Ptah, na dekoracyjne klasycznych. Amon, sanktuarium ośmiu padały tak zobjawia Za słupach aby których nią na -dynastii, w kaplica. dniu znajduje twarz już ozyriackich. najwyższy Ramzes powtarzającego Ramzesa W się tylnej druga wyobraża II, Ta jej Ra-Harachte. -północ duża boga. ścianie sala się komora rząd zod jubileuszu wykute Po okresie Nowego Państwa, tzw. Epokę Późną, aistanowią następnie grecko-ptolemejski. Rządy Ptolemeuszy wprzez Egipcie trwały ponad dwieście pięćdziesiąt lat. Aktywność wielkich tego uzupełnionych Ptolemeusze ekranami. czci wiodącej dwóch okresu świątyń do W dynastii bogów: należy dwu budowę następnie ikrólowi. kaplic rozbudowie wzniesiona Sobka przede ptolemejskich świątyni w przez głębi. ibogini wszystkim Horoerina; starszych zostaje dla cesarza w bogini dziedzinie zespół świątynia ma sanktuariów. Trajana Hathor, on świątyń po sztuki eleganckim ku dwa oubóstwiany kolumnach czci poświęconych Do wejścia Sobka, najwspanialszych się w wsię akażdej fasadzie najwspanialej w Kom Izydzie W ścianie Ombo Dendera połączonych dzieł na na wyspie przybytek architektury budownictwie osi rozpoczynają głównej, Eile, ku Plan świątyni w Kom Ombo. Okres ptolemejski 24 / 25 Świątynie i grobowce Egiptu Wpisany przez Tadeusz Górecki piątek, 20 sierpnia 2010 08:33 a - dziedziniec, okrężny, fdo -ale zewnętrzny bprawej -kształt sale hypostylowe, korytarz okrężny chypostylowej -raz przedsionki, djednak - bardziej kaplice, ezainspirował -złożony wewnętrzny korytarz Najlepiej Istniała Horusowi, wielkiej zakończona już świątyni, co dziś została dopiero prawda poświęconej dopiero na w 237 za świątynią r.wieku miejscu temu A.C. Ptolemeusza bogu. Ptolemeusz wegipską okresie Budowa XII. jest Średniego IIIcoraz jej Euergetes ta, którą Państwa wznieśli ciągnęła zapoczątkował mniejsza Ptolemeusze się około konstrukcję dedykowana 200 w lat Edfu. którym Dwa rozmaitość kwiatu pozbawione koryncki, później klasycznej. posągi pomieszczeń. olbrzymie lotosu. Horusów odbywały w którego okresie kapiteli, Przed słuszności Kapitel Zpylony -zachowaną się hellenistycznym pylonami sokołów. wśród procesje. kompozytowy prowadzą strony jest wtym których IV Wnętrze idomniemanie, przed od na sali przeważa i fasadą rzymskim dziedziniec A.C. po świątyni zaczyna że sali pierwszy typ utrzymane taką zająć hypostylowej otoczony tzw. formę prowadzą dominującą pojawia kompozytowy jest głowicy kolumnadą. ustawione w się schody klasycznym pozycję wrozpowszechniać Egipcie na Uwagę były w dach architekturze wukładzie zwysokie tej kielichów zwraca grecki świątyni, epoce się, granitowe kapitel iaby ina nie łodygi 25 / 25