podkarpacki informator kulturalny podkarpacki informator kulturalny

Transkrypt

NR
70
I
K OR Y
C
N
A
T
L
P
A
A
R
R
M U
A
R
K
O LT
D
F
O
P IN KU
LISTOPAD – GRUDZIEŃ
2010
2
Podkarpacki Informator Kulturalny
Wydarzenia
Fotografie życia wewnętrznego
W NUMERZE
Wydarzenia
• Fotografie życia wewnętrznego
Teatry
• Teatr im. W. Siemaszkowej (+ Wielcy Artyści:
Dni Chopina, II Multimedia Szajna Festiwal,
49. Rzeszowskie Spotkania Teatralne)
• Teatr „Maska” w Rzeszowie (+ edukacja teatralna)
• XXXII Krośnieńskie Spotkania Teatralne,
XVIII Przemyska Jesień Teatralna, II Jasielskie
Spotkania z Teatrem
Muzyka
• Filharmonia Podkarpacka w Rzeszowie
Muzea
2
2–3
4
4–6
7–8
9
10
10–11
12
• Muzeum Okręgowe w Rzeszowie z oddziałami:
Muzeum Etnograficznym, Muzeum Historii
12–14
Miasta Rzeszowa
14
• Muzeum Dobranocek w Rzeszowie
• Podziemna Trasa Turystyczna w Rzeszowie
14
• Muzeum Podkarpackie w Krośnie z oddziałem
Skansenem Archeologicznym Karpacka Troja
15–18
w Trzcinicy
18
• Muzeum Rzemiosła w Krośnie
• Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej w Przemyślu
z oddziałami: Muzeum Dzwonów i Fajek, Muzeum
Historii Miasta Przemyśla (+ edukacja muzealna) 19–21
• Muzeum-Zamek w Łańcucie
21
22
• Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku
• Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej
22
• Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu
23
• Arboretum i Zakład Fizjografii w Bolestraszycach 24–25
• Muzeum Ziemi Leżajskiej (+ edukacja muzealna)
25
• Muzeum Kresów w Lubaczowie
26
27–29
• Muzeum w Przeworsku (+ edukacja muzealna)
• Centrum Wilkiniarstwa w Rudniku nad Sanem
29
• Muzeum Regionalne w Stalowej Woli
30–32
Biblioteki
• Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna
w Rzeszowie
• Krośnieńska Biblioteka Publiczna
Domy i ośrodki kultury
32
32–34
34–35
35
• Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie
35–37
• Centrum Kulturalne w Przemyślu
37–39
• organizatorzy działalności kulturalnej w: Dębicy,
Jarosławiu, Jaśle, Krośnie, Leżajsku, Mielcu, Nisku,
Przemyślu, Rzeszowie, Sokołowie Młp., Tarnobrzegu 39–42
Galerie
•
•
•
•
•
Galeria Sztuki Współczesnej w Przemyślu
Biuro Wystaw Artystycznych w Rzeszowie
Biuro Wystaw Artystycznych w Krośnie
Szajna Galeria
Galeria Fotografii Miasta Rzeszowa
Wydarzenia (cd.)
• Karpackie Klimaty 2010
• Polski Festiwal Narodowy – Żarnowiec 2010
• Po blisko 150 latach… ożywianie zapomnianych
dźwięków
PIK
43
43–44
44–45
45
45
45
46
46
46–47
47
Na okładce: I str. – Seweryn Jański, „Kazał mi wyobrazić sobie szarą przestrzeń by szukać tam przyjaciela”, olej/płótno –
II nagroda w II Triennale Polskiego Malarstwa Współczesnego
„Jesienne Konfrontacje – Rzeszów 2010”.
Wystawa pokonkursowa prezentowana będzie w BWA w Rzeszowie od 18 listopada do 30 grudnia. Bliżej o wystawie na s. 44.
O materiały do kolejnego Informatora (imprezy styczeń–luty
2011, wydarzenia od października br.) prosimy do 30 listopada br.
Na XIII edycję Międzynarodowego Niekonwencjonalnego Konkursu Fotograficznego „Foto Odlot” 238 autorów z kilku kontynentów nadesłało ponad 900 prac.
To liczba imponująca. Na wstępie należy pogratulować
organizatorowi Konkursu wielkiej konsekwencji i wytrwałości, z którą od wielu lat promuje w Polsce i na
świecie eksperymentującą fotografię artystyczną, która
nie tylko rozbudza wyobraźnię i kreuje marzenia, ale
też często skłania do refleksji o świecie jak najbardziej
realnym. I choć jak zwykle wiele zdjęć, niekiedy znakomitych, nie spełniło zasadniczego warunku zakwalifikowania do ekspozycji, czyli niekonwencjonalności,
to i tak wydaje się, że fotografia kreacyjna, wykorzystująca rozmaite techniki przetwarzania obrazu, stanowi
jeden z ważniejszych gatunków i nurtów współczesnej
fotografii. (…)
Jury konkursu przyznało wiele nagród i wyróżnień,
a także bez większych sporów wyłoniło zwycięzców konkursu, zwracając uwagę na bardzo wysoki i wyrównany poziom wszystkich nagrodzonych prac. Obok wybitnych walorów formalnych ważnym kryterium przy
ich ocenie było zawarte w nich przesłanie, głębszy sens
i znaczenie. Być może zabrzmi to paradoksalnie, ale
na konkursie pod hasłem „Foto Odlot” trzeba „odlatywać” z głową, czyli mieć pomysły i idee, potrafić opowiadać obrazami, umieć wyczarowywać niezwykły nastrój lub scenerię. Nie tylko zobaczyć coś ciekawego lub
dziwnego w swoim otoczeniu, zarejestrować to okiem
nr 70 listopad–grudzień 2010
www.wrota.podkarpackie.pl/pl/kultura/pik
Wydawca: Wojewódzki Dom Kultury,
35-959 Rzeszów, ul. Okrzei 7
tel. 17 853 52 57, faks 17 853 52 50
e-mail: [email protected]
Opr. red.: Cecylia Soja
Korekta: Małgorzata Pomorska
Oprac. wyd., druk:
Drukarnia i Wydawnictwo „Mitel”
tel./faks: 17 852 13 62, 17 861 26 69
e-mail: [email protected]
Za zmiany w repertuarze i terminach imprez redakcja nie bierze odpowiedzialności. Redakcja nie zwraca tekstów nie zamówionych oraz zastrzega sobie prawo ich redagowania i skracania. Autorami informacji są placówki kulturalne Rzeszowa
i województwa podkarpackiego.
Wydawnictwo realizowane ze środków Województwa Podkarpackiego.
Nakład: 2000 egz.
ISSN 1507-6156
nr 70
listopad–grudzień 2010
aparatu, ale umieć tę atmosferę dziwności przedstawić
i przekazać widzom. Takie właśnie są prace laureatów.
Zwraca uwagę ich formalna różnorodność i choć od
wielu lat na konkursie dominuje barwna fotografia
cyfrowa, cieszy także niemała ilość klasycznych prac
czarno-białych, wykonanych w starszych, rzadziej dziś
używanych technikach fotomontażu (w gronie laureatów zaprezentowali je Roger De Groff z Belgii i Soumya
Mukhopadhyay z Indii).
Wydarzenia
3
szonej, jak bryłki złota czy szlachetne kamienie ukryte
w piasku i skale. Artyści potrafią ją znaleźć, wydobyć,
w odpowiedni sposób przetworzyć i dzięki swojemu
kunsztowi ukazać pełnię jej piękna i blasku.
Wydaje się, że właśnie poetyckość łączy odmienne
od siebie zestawy prac laureatów głównych nagród. Zwycięzca tegorocznej edycji konkursu Austriak Andreas
Eisler wykreował fantasmagoryczne obrazy przyszłości (prezentujemy jedną z jego prac na str. IV okładki
" Wystawę otwiera Marek
Jastrzębski – dyrektor WDK
w Rzeszowie, obok (po prawej)
jej współorganizatorzy: Krystyna
Dołowska – dyrektor Fundacji
„Fotografia dla Przyszłości”
i Mieczysław Cybulski – prezes
Fotoklubu RP oraz honorowi
goście: Grażyna Szeliga (po lewej)
– wicedyrektor Departamentu
Edukacji i Kultury Urzędu Marszałkowskiego i Irena Gałuszka
– dyrektor Galerii Fotografii
Miasta Rzeszowa. Pierwszy
po lewej Adam Kus – komisarz
wystawy • fot. M. Zając-Czerkies
Zwraca uwagę dialog nie tylko z tradycyjnymi dziedzinami sztuk wizualnych, takimi jak malarstwo, rysunek, grafika i film, ale także nawiązania do historycznych
stylów fotografii kreacyjnej (Anna Golonka i Agnieszka Szafirska z Polski). Często takie stylistyczne aluzje
i cytaty są powiązane z ewokowaniem klimatu nostalgii za minionymi, „pięknymi” epokami historii, wypełnionym marzeniami, baśniowym czasem dzieciństwa,
dziką naturą i nieskażoną cywilizacją, pradawną kulturą wsi. Takie nastroje odnajdziemy w fotografiach
z dalekich Chin i Indii (z grona laureatów m.in.: Luo
Jialiang, Xiang Ruiguo, Wong Lai Chu), ale też w dziełach twórców z Francji, Belgii, Ukrainy, Rosji i Polski
(Luc Teetaert, Francine Mazingue, Vladimir Dyadkov,
Piotr Wiktor Węcławski). Z nostalgią blisko powiązana
jest poetyckość: obecność symboli i metafor, odrealnienie i deformacja, baśniowość i oniryzm, wieloznaczność przesłania (Raul Villalba i Hugo Alfredo Morbelli
z Argentyny, Jolanta Krawiec z Polski, Anna Zayidova
z Rosji). Poetyckość przybiera różne formy: bywa harmonijna i nastrojowa, ale także pełna dramatycznych
kontrastów, baśniowa i bliska horroru, śmieszna i straszna (Leonid Goldin z Izraela, Igor Boychenko z Ukrainy,
Zygmunt Kozimor z Polski, Guy-Henri Vanden Eynde
z Belgii). Jest obecna w rzeczywistości w postaci rozpro-
– red.). Nie straszy jednak apokaliptycznymi wizjami
zagłady, a ukazuje pełne humoru, kolorów i niecodziennych kontrastów światy możliwe, których wirtualna realność przenika się z jawą. Laureat Srebrnego Medalu
FIAP Ukrainiec Mikhail Bondar kreuje własne wizje
raju, w których łączy jakby trzy postaci ziemskiego
piękna: dzieci, nieskażonej natury i obrazy kosmosu.
Uhonorowany Brązowym Medalem FIAP Polak Marcin
Sacha prezentuje fotografie, przypominające niepokojące sny, emanujące nieokreśloną, mroczną tajemnicą
– podszyte dreszczykiem niepokoju wizje samotności
ludzi-manekinów, zagubionych w podziemnych labiryntach. Na XIII edycji Foto Odlotu oglądamy prorocze
wizje, liryczne nostalgie, fantastyczne koszmary i niepokoje codzienności. Fotografie niekonwencjonalne,
prezentowane na wystawie, przedstawiają w zaskakująco celny sposób wizerunki życia wewnętrznego ludzi
naszych czasów.
dr Magdalena Rabizo-Birek
(z katalogu wystawy)
PS. W tegorocznej edycji konkursu uczestniczyło
238 autorów z 29 krajów, którzy nadesłali ogółem 926
zdjęć,w tym 40 zestawów zdjęciowych. Na wystawę
pokonkursową zakwalifikowano 314 zdjęć 142 autorów z 22 krajów.
4
Teatry
TEATR IM. WANDY SIEMASZKOWEJ
W RZESZOWIE
35-010 Rzeszów, ul. Sokoła 7/9
Dyrektor naczelny: Przemysław Tejkowski
Telefony: 17 853 20 01 (centrala)
17 853 27 48 (dyrekcja)
Faks:
17 853 27 48
E-mail: [email protected]
Internet: www.teatr-rzeszow.pl
Sprzedaż i rezerwację biletów indywidualnych i zbiorowych prowadzą Biuro Obsługi Widzów oraz Kasa
Teatru: poniedziałki 8.00–16.00, wtorki–piątki 8.00–
–18.00, soboty i niedziele 15.00–18.00
PIK
Wielcy artyści: Dni Chopina
28 października
Dobry wieczór, Monsieur Chopin
Teatr Polski z Toronto
28 listopada
Taneczny świat Chopina
Balet Dworski „Cracovia Danza”
30 listopada
Komeda – Chopin
– Komeda
Lena Ledoff
– koncert fortepianowy
W repertuarze • Duża Scena
CZERWONY KAPTUREK
Michał Wierzbicki
reż. Przemysław Dąbrowski
Bajka przygotowana w nowej, nietuzinkowej odsłonie. Obok aktorów, na scenie można zobaczyć mały
zwierzyniec – kilka zabawnych ptaków, zajączka, jelonka. Spektakl bez grozy i makabry, jaka zwykle towarzyszy opowieści o zjadanych przez wilka osobach. Jest za
to dużo humoru i muzyki. Niewykluczone, że jedyna
postać, jakiej będziemy współczuć to… wilk.
MURZYN (MOŻE ODEJŚĆ)
Remigiusz Caban
reż. Remigiusz Caban • scen. Krzysztof Szczęsny • kostiumy Zofia Mazurczak • chor. Dariusz Brojek • muz.
Jarosław Babula
Akcja sztuki, osnuta wokół historycznego zdarzenia
– wizyty i nagłej śmierci w Łodzi w roku 1867 światowej sławy czarnoskórego aktora Iry Aldridge’a, toczy się
w teatrze. Wartki tok zdarzeń, napędzany jak w klasycznym kryminale poszukiwaniem odpowiedzi na pytanie
„Kto zabił?”, przynosi wiele zaskakujących i bardzo zabawnych sytuacji.
NIC NIE MOŻE WIECZNIE TRW@Ć
Remigiusz Caban, Adam Słowik
reż. Remigiusz Caban
W akcję komediodramatu, z młodością z gierkowskiej epoki w tle, wplecione zostały przeboje z repertuaru niezapomnianej Anny Jantar, pamięci której przedstawienie jest dedykowane.
O DWÓCH TAKICH CO UKRADLI KSIĘŻYC
Kornel Makuszyński
reż. Cezary Domagała
Historia braci bliźniaków – Jacka i Placka. Kiedy
chłopcy mają zaledwie kilka lat, już nikt nie ma złudzeń, że z tych dwóch nic dobrego nie wyrośnie. Niesforni braciszkowie wciąż płatają spokojnym obywatelom złośliwe figle. Wspaniała kolorowa baśń muzyczna
dla całej rodziny.
ODPRAWA POSŁÓW GRECKICH
(MUSICAL SARMACKI)
Jan Kochanowski, Jacek Kaczmarski
reż. Sławomir Gaudyn • scen. Jerzy Rudzki • chor. Dariusz Brojek • songi: Jacek Kaczmarski, Zbigniew Łapiński,
Przemysław Gintrowski • aranż. Jarosław Babula
Często zastanawiamy się, ile w nas jest z naszych
przodków, antenatów, protoplastów. Ile jest w nas z XVI-wiecznego sarmaty, czy coś w nas zostało z przodka
„co na Turka chadzał, Węgra królem wybierał i tratował Szweda”? A jeśli jest coś, to czy jest w nas to
dobre? Czy może wręcz przeciwnie? Te pytania stawia najnowszy spektakl Teatru powstały w oparciu
o twórczość dwóch wielkich poetów – Jana Kochanowskiego i Jacka Kaczmarskiego.
PAN TADEUSZ • Adam Mickiewicz
reż. Irena Jun
Dla widzów, którzy kojarząc wyjątkowe miejsce Pana
Tadeusza w kanonie narodowej literatury, spodziewają
się przedstawienia pomnikowego, ten spektakl może być
niespodzianką. Irena Jun, autorka opracowania tekstu
i reżyser, osadziła ów zaprawiony nostalgią literacki
portret polskości w świecie prawdziwych ludzi. Inscenizowana według tej zasady, w dekoracjach i kostiumach
Aleksandry Semenowicz, historia jaką wszyscy znamy,
objawia zaskakująco obfitą dawkę humoru.
nr 70
18729
reż. Sławomir Gaudyn
obsada: Robert Żurek
premiera: 5 listopada
Monodram o życiu prof. Józefa Szajny, którego scenariusz powstał na podstawie książki Jerzego Fąfary
18 znaczy życie.
ŁAWECZKA
reż. Stanisław Brejdygant
obsada: Małgorzata Machowska, Aleksander Janiszewski
premiera: 27 listopada
Komediodramat. Znakomita zabawa dla widza,
a zarazem intrygujący spektakl teatralny. Niebanalna
historia dwojga samotnych ludzi spotykających się niby
przypadkiem na parkowej ławeczce. On szuka dziewczyny na jedną noc. Ona poszukuje mężczyzny na całe
życie. Prowadzą dialog, w którym odkrywają przed sobą
i widzem swą przeszłość. Oszukują się wzajemnie, by za
chwilę odkryć przed sobą najskrytsze tajemnice.
SŁODKIE LATA 20., 30. …
reż. Jan Szurmiej
premiera: 31 grudnia
Teatry
5
II Multimedia Szajna Festiwal
4 listopada, godz. 18.00 • Duża Scena
Pokaz multimedialny „Modernistyczny
Videoart”
W ramach pokazu: film Versus – homo homini lupus
est, klasyczny film niemy Gorączka Szachowa oraz
animacja poklatkowa
5 listopada, godz. 18.00 • Duża Scena
18729
Premiera monodramu o Józefie Szajnie w reż. Sławomira Gaudyna
6 listopada, godz. 8.00 • Szajna Galeria
Przegląd prac konkursowych
6 listopada, godz. 12.00 • Foyer
Happening i otwarcie wystawy
fotografii pudełkowej Bogdana Kiwaka
WSZYSTKO CO WIEM O MĘŻCZYZNACH
I KOBIETACH
Nadieżda Michajłowna Ptuszkina
MÓJ BOSKI ROZWÓD
Geraldine Aron
reż. Szymon Kuśmider
Wodewil nawiązujący do klasycznego wariantu
francuskiego czworokąta, gdzie w finale dochodzi do
zamiany partnerów i szczęśliwego zakończenia, zostaje sparodiowany i osadzony w rosyjskiej współczesności.
reż. i scen. Grzegorz Mrówczyński
Spektakl jest szalenie dowcipną, błyskotliwą i inteligentną komedią o miłości i zdradzie, o przyjaźni
i seksie, o przemijaniu i radości życia, o kobiecych
tęsknotach i odwiecznych problemach w stosunkach
damsko-męskich.
ZAPISKI OFICERA ARMII CZERWONEJ
Sergiusz Piasecki
reż. Sławomir Gaudyn
Prezentowana satyra jest opisem polskiej rzeczywistości na Kresach, widzianej oczami „wyzwolicieli”.
W repertuarze
Mała Scena im. Zdzisława Kozienia
+ „Odprawa posłów greckich”
fot. M. Chmielarz
6
Teatry
PIK
49. RZESZOWSKIE SPOTKANIA TEATRALNE
6–7 listopada, godz. 18.00
SZWEJK • Jaroslav Hasek
Teatr Polski • Bielsko-Biała
reż. Robert Talarczyk
obsada: Adam Myrczek, Aleksander Pestyk, Anna Guzik,
Artur Pierściński, Barbara Guzińska, Bożena Germańska,
Grażyna Bułka, Grzegorz Sikora, Jadwiga Grygierczyk,
Jerzy Dziedzic, Katarzyna Skrzypek, Kazimierz Czapla,
Kuba Abrahamowicz, Magdalena Gera, Maria Suprun,
Marta Gzowska-Sawicka, Rafał Sawicki, Sławomir Miska, Tomasz Drabek, Tomasz Lorek, Bernard Krawczyk,
Bernard Proszyk, Ewa Pirowska, Katarzyna Zielonka,
Marek Michalski, Andrzej Żeromski, Piotr Trzopek, Robert Babiec, Magdalena Korczyńska
Historii o dzielnym żołnierzu Józefie Szwejku nikomu nie trzeba chyba rekomendować. Labirynt jego
anegdot i opowiadań składa się na wizerunek sprytnego
prostaczka, który wplątany bez własnej woli w wir historii, potrafi się w nim całkiem zgrabnie poruszać.
Spektakl ten w znacznym stopniu nawiązuje do cenionego serialu w reżyserii Jana Rybkowskiego, z Romanem Wilhelmim w roli tytułowej, oddaje mu w pewnym
sensie pierwszeństwo, ale też w swojej scenicznej wersji
świetnie się sprawdza. Wykorzystuje połączenie teatru
i kina, w dowcipny sposób czerpie ze świata filmu i telenowel oraz telewizyjnych programów.
DAILY SOUP
Amanita Muskaria
Teatr Narodowy • Warszawa
reż. Małgorzata Bogajewska
obsada: Halina Skoczyńska, Janusz Gajos, Anna Grycewicz, Danuta Szaflarska (gośc.)
Najnowsza sztuka Amanity Muskarii (sióstr Gabrieli i Moniki Muskała) pokazuje trzy pokolenia tej
samej rodziny, jej codzienność wypełnioną telenowelą,
sprzeczkami i rozmowami o jedzeniu.
+ Janusz Gajos i Danuta
Szaflarska w spektaklu
„Daily Soup”
fot. arch. TN
KARIERA NIKODEMA DYZMY
Tadeusz Dołęga-Mostowicz
Teatr im. S. Żeromskiego • Kielce
reż. Piotr Sieklucki
obsada: Paweł Sanakiewicz, Mirosław Bieliński, Łukasz
Pruchniewicz, Teresa Bielińska, Dawid Żłobiński, Artur
Słaboń, Edward Janaszek, Janusz Głogowski, Beata Wojciechowska, Zuzanna Wierzbińska, Ewelina GronowskaOśka / Aneta Wirzinkiewicz, Marcin Brykczyński, Ewa
Józefczyk, Robert Piskórz
DOWÓD • David Auburn
Teatr Polonia • Warszawa
reż. Andrzej Seweryn
obsada: Maria Seweryn, Joanna Trzepiecińska, Andrzej
Seweryn, Paweł Ciołkosz
Catherine, błyskotliwa studentka rezygnuje z nauki
i otacza opieką ciężko chorego ojca, genialnego matematyka, zmagając się z samotnością i niewyjaśnioną
naukową tajemnicą. Córka czy ojciec? Które z nich było
geniuszem? Które szaleńcem? I czy jest na to dowód?
nr 70
TEATR MASKA W RZESZOWIE
35-064 Rzeszów, ul. Mickiewicza 13
Dyrektor naczelny: Antoni Borek
Dyrektor artystyczny: Jacek Malinowski
Telefony: 17 862 68 08, 17 862 57 17
17 852 06 14, 17 850 13 60
(Biuro Organizacji Widowni)
Faks:
17 862 24 07
Internet: www.teatrmaska.pl
W repertuarze
ALICJA PO DRUGIEJ STRONIE LUSTRA
Lewis Carroll
adapt. i reż. Jacek Malinowski
Piękna i nieśmiertelna historia, fascynująca niezwykłą atmosferą i przedziwnymi perypetiami głównej bohaterki.
Alicja, przechodząc przez lustro, odkrywa niezwykłą krainę, która do złudzenia przypomina wielką szachownicę. Jej mieszkańcy pogrążeni są w nieustannej
rozgrywce. Mała bohaterka podejmuje wyzwanie, zostaje pionkiem na planszy. Gra toczy się o dużą stawkę
– jeśli Alicja wygra, zostanie królową.
Przedstawienie dla dzieci od lat 5.
GWIAZDKA PANA ANDERSENA
(na podstawie baśni H. Ch. Andersena)
reż. Honorata Mierzejewska-Mikosza
Stare zabawki wspólnie ze wzruszającymi opowieściami oczekują na pojawienie się gwiazdki na niebie.
Być może skryła się właśnie wśród nich? Czy uda im się
stworzyć świąteczną atmosferę, ożywić piękne chwile
i wspomnienia?
Przedstawienie dla dzieci
od lat 5.
" „Tymoteusz wśród ptaków”
fot. R. Kocaj
Teatry
7
MAŁA KSIĘŻNICZKA
Arkadiusz Klucznik
(na podstawie powieści F. H. Burnett)
reż. Arkadiusz Klucznik
Zrealizowany na podstawie słynnej powieści F. H.
Burnett spektakl ma formę musicalu. Stylowa scenografia oraz wiktoriańskie kostiumy przenoszą widzów
w tajemniczy świat dziewiętnastowiecznego Londynu.
Role Sary i Oliviera – obok profesjonalnych aktorów
– grają rówieśnicy bohaterów powieści.
PINOKIO • Carlo Collodi
adapt. i reż. Zbigniew Głowacki
Był sobie raz samotny, stary człowiek, był kawałek
zwykłego drewna i było pragnienie posiadania kogoś
bliskiego. Z tego pragnienia narodził się Pinokio, zabawna lalka z pięknie wystruganą głową, rękami i nogami,
ale bez serca i takiej ilości rozumu, która pozwoliłaby
wybierać właściwe drogi.
Przedstawienie jest opowieścią o dorastaniu w nie
zawsze przyjaznym świecie i o miłości nadającej sens
ludzkiemu życiu.
TYMOTEUSZ WŚRÓD PTAKÓW
Jan Wilkowski
reż. András Veres
Mały niedźwiadek Tymoteusz znajduje w swojej
czapce kukułcze jajo. Postanawia poszukać domu dla
pisklęcia. Niestety, żaden z ptaków nie chce przyjąć pod
swój dach kukułki – leśnego podrzutka. Wobec tego miś
postanawia sam wysiedzieć jajko. Humorystyczna, ciekawa opowieść uczy tolerancji i otwarcia na innych.
» cd. na str. 8
8
Teatry
PIK
« cd. ze str. 7 (Teatr „Maska”)
WRÓŻKA BZÓW • Charles Perrault
(na podstawie OŚLEJ SKÓRKI)
Repertuar Teatru „Maska”
na listopad i grudzień
adapt. i reż. Ewa Sokół-Malesza
Mała księżniczka z bajki Perraulta łatwo mogłaby
się rozpuścić jak dziadowski bicz, gdyby nie tytułowa
Wróżka Bzów. Jest ona matką chrzestną księżniczki i dba
o wszechstronny rozwój swojej podopiecznej.
W przedstawieniu ludzki świat miesza się ze światem lalek. Dużo w nim niespodzianek, uroczych piosenek, zabawnych scen i troskliwych pouczeń.
Alicja po drugiej stronie lustra
23–26.11 • 9.00
Gwiazdka Pana Andersena
5.12 • 16.30
7–8.12, 21–23.12 • 9.00
Mała księżniczka
7.11 • 16.30
3–5.11, 9–10.11 • 9.00
Nieznośne słoniątko
12.12 • 16.30
*
10.12 , 14–17.12 • 9.00
Pinokio
21.11 • 16.30
2.11, 12.11, 18–19.11 • 9.00
Wróżka Bzów
28.11, 19.12 • 16.30
30.11 • 9.00
Tymoteusz wśród ptaków
14.11 • 16.30
16–17.11, 1–3.12 • 9.00
NIEZNOŚNE SŁONIĄTKO
Barbara Kościuszko (wg R. Kiplinga)
reż. Jacek Malinowski
premiera: 12 grudnia
Co krokodyl jada na obiad? Dlaczego słoń ma krótszą szyję niż żyrafa? I dlaczego słonie mają tak krótkie
nosy, przypominające kształtem but? Opowiada o tym
przedstawienie oparte na motywach bajki noblisty, Rudyarda Kiplinga – autora Księgi dżungli.
* pokaz przedpremierowy
Dyrekcja zastrzega sobie możliwość zmian w repertuarze
W niedziele przed spektaklami istnieje możliwość zwiedzenia
Muzeum Lalek Teatralnych. Wejście o 15.30. Wstęp za
okazaniem biletu zakupionego na niedzielny spektakl.
EDUKACJA TEATRALNA
Propozycja edukacyjna ma na celu zapoznanie dzieci i młodzieży z tajnikami sztuki teatru, a w szczególności teatru lalek. Zajęcia prowadzone są przez aktorów,
konstruktora i teatrologa w grupach liczących maksymalnie czterdzieści osób (niektóre lekcje wymagają
mniejszych grup). Trwają 45 minut. Dostosowane są
do programu nauczania, uzupełniają i poszerzają wiadomości zdobyte w szkole. Sposób prowadzenia zajęć
odpowiada wiekowi uczestników.
Proponujemy następujące tematy:
– Lekcja w Muzeum Lalek Teatralnych (podstawowe
rodzaje lalek teatralnych, poznanie zasad animacji
kukły i pacynki, zapoznanie ze zbiorami Muzeum)
– Spotkanie z aktorem (techniki animacji, rozmowa
z aktorem na temat jego pracy: szkolnictwo teatralne,
praca nad rolą, warsztat aktora-lalkarza)
– Spotkanie z konstruktorem lalek (projekty scenografii,
kostiumów i lalek, zapoznanie z różnorodnymi konstrukcjami lalek teatralnych i sposobami wykonywania rekwizytów)
– Słownictwo teatralne (próba uporządkowania terminów teatralnych z zakresu: twórców teatru, realizatorów spektaklu, historii teatru, gatunków teatralnych,
rodzajów teatru, architektury i urządzeń scenicznych
– zwiedzanie zaplecza sceny)
– Teatr przedmiotu (teatr animacji, teatr ożywiania jako
podstawa teatru lalek; zajęcia z aktorem)
– Jak powstaje spektakl teatralny (praca twórców przedstawienia: reżyser, scenograf, kompozytor, choreograf,
aktor; wymagane są mniejsze grupy: 15–20 osób)
– Język literacki a język sceny – próba wychwycenia różnic i podobieństw (drama, praca w grupach; wymagane są mniejsze grupy: 15–20 osób)
– Maska w teatrze (funkcje maski, historia maski, zasady gry w masce)
– Scenografia, rekwizyt i światło – ich funkcjonowanie
w przedstawieniu, umowność teatralnej rzeczywistości (lekcja z wykorzystaniem dekoracji i rekwizytów
teatralnych; etiudy sceniczne)
– Ruch sceniczny (teatr jako „dzianie się”; charakterystyka postaci poprzez ruch; znaczenie gestu na scenie;
etiudy ruchowe)
Spotkania edukacyjne są propozycją dla widzów
Teatru „Maska”. Odbywają się przed lub po spektaklu.
W przypadku braku wolnego terminu mogą zostać zrealizowane w innym czasie.
Lekcje można zamawiać przy rezerwacji spektakli w Biurze Organizacji Widowni, tel.: 17 85 20 614,
17 85 01 360.
nr 70
XXXII Krośnieńskie
Spotkania Teatralne
3 listopada, godz. 19.30
WSZYSTKO O KOBIETACH • Miro Gavran
Teatr Capitol • Warszawa
reż. Tomasz Obara
obsada: Dorota Deląg, Magdalena Nieć, Daria Widawska
WESOŁA WDÓWKA • Franz Lehar
Teatr Muzyczny • Łódź
reż. Zbigniew Macias
CZERWONY KAPTUREK • Jan Brzechwa
Teatr Groteska • Kraków
reż. Waldemar Wolański
obsada: Małgorzata Brożonowicz-Sienkiewicz, Monika
Filipowicz, Małgorzata Hachlowska, Maja Kubacka, Marek Karpowicz, Andrzej Kopczyk, Lech Walicki
GRIGA wg Antoniego Czechowa
Teatr Nowy • Kraków
reż. Piotr Sieklucki
obsada: Anna Wirzinkiewicz, Dominik Nowak, Piotr Sieklucki
GĄSKA • Nikołaj Kolada
reż. Grzegorz Chrapkiewicz
obsada: Katarzyna Figura, Anna Gronostaj, Maria Dejmek, Anna Kózka, Tomasz Dedek, Cezary Morawski
PRZYJAZNE DUSZE • Pam Valentine
Teatr im. W. Siemaszkowej • Rzeszów
reż. Marcin Sławiński
obsada: Małgorzata Machowska, Barbara Napieraj, Małgorzata Pruchnik, Beata Zarembianka, Marek Kępiński,
Łukasz Krzemiński, Grzegorz Pawłowski
HIPNOZA • Antoni Cwojdziński
Teatr Bajka • Warszawa
reż. Wojciech Malajkat
obsada: Beata Ścibakówna, Rafał Królikowski
Organizator: Regionalne Centrum Kultur Pogranicza
w Krośnie, tel. 13 432 18 98, www.rckp.krosno.pl
Teatry
9
XVIII Przemyska Jesień Teatralna
POLOWANIE • Sławomir Mrożek
na podstawie jednoaktówek
„Serenada” i „Polowanie na lisa”
Teatr Polski • Lwów
reż. Zbigniew Chrzanowski, scen. Walery Bortiakow
W 80. rocznicę urodzin Sławomira Mrożka pokazujemy
charakterystyczne dla „filozofii” i sposobu patrzenia na
życie autora przedstawienie teatralne pt. Polowanie.
ENCYKLOPEDIA DUSZY ROSYJSKIEJ
wg prozy Wiktora Jerofiejewa
Teatr Nowy • Kraków
reż. i adapt. Piotr Sieklucki i Tomasz Kireńczuk, scen.
Łukasz Błażejewski
Spektakl ten to nie tylko opowieść o współczesnej Rosji, ale przede wszystkim o fascynacji, strachu, uwielbieniu i nienawiści, a więc o uczuciach, które od wieków – zwłaszcza w Polsce – kierowane są w stronę tego
kraju. W rolach głównych Edward Linde-Lubaszenko
i Piotr Sieklucki.
II Jesienne Spotkania z Teatrem
w Jaśle
4 listopada
PRZYJAZNE DUSZE • Pam Valentine
Teatr Kwadrat • Warszawa
6 listopada
DIABEŁ W PURPURZE
Antoine Rault
Teatr Scena Prezentacje • Warszawa
17 listopada
GĄSKA • Nikołaj Kolada
19 listopada
WARIATKA • Nadieżda Ptuszkina
Teatr Bajka • Warszawa
25 listopada
DOWÓD • David Auburn
Teatr Polonia • Warszawy
Organizator: Jasielski Dom Kultury,
tel. 13 443 51 50, www.jdkjaslo.pl
10
Muzyka
PIK
FILHARMONIA PODKARPACKA
IM. A. MALAWSKIEGO W RZESZOWIE
35-959 Rzeszów, ul. Chopina 30
Dyrektor naczelny: Marta Wierzbieniec
Telefony: 17 862 84 08 (centrala),
17 862 85 07 (Biuro Koncertowe)
Tel./faks: 17 862 23 33 (dyrekcja)
Internet: www.filharmonia.rzeszow.pl
W repertuarze
3 listopada, godz. 19.00 • Sala Kameralna
Koncert kameralny
150. rocznica urodzin I. J. Paderewskiego
SŁAWOMIR TOMASIK – skrzypce
ROBERT MORAWSKI – fortepian
W programie:
• I. J. Paderewski – Sonata a-moll op. 13, Pieśń, Romans,
Melodia (opr. S. Bacewicz) op. 16 nr 2, Krakowiak (opr.
T. Wroński) op. 9 nr 5, Allegro de Concert
• S. Tomasik – La Cadenza pamięci I. J. Paderewskiego
op.3 na skrzypce solo
Tanga Świata
RZESZOWSKA ORKIESTRA KAMERALNA
ROBY LAKATOS – skrzypce solo
TANGATA QUINTET:
GRZEGORZ LALEK – skrzypce
KLAUDIUSZ BARAN – bandoneon
PIOTR MALICKI – gitara
HADRIAN TABĘCKI – fortepian
SEBASTIAN WYPYCH – kontrabas
/ Roby Lakatos • fot. arch. Filh.
ORKIESTRA SYMFONICZNA
FILHARMONII PODKARPACKIEJ
VLADIMIR KIRADJIEV – dyrygent
ALEKSANDRA KURZAK – sopran
W programie:
arie oraz fragmenty instrumentalne z oper: W. A. Mozarta, G. Rossiniego, V. Belliniego, G. Donizettiego,
G. Verdiego. G. Pucciniego
ORKIESTRA I CHÓR
AKADEMII MUZYCZNEJ W KRAKOWIE
ORKIESTRA I CHÓR
HOCHSCHULE FÜR MUSIK WÜRZBURG
KRZYSZTOF PENDERECKI – dyrygent
Soliści
W programie:
• K. Penderecki – VII Symfonia „Siedem Bram Jerozolimy”
GINTARAS RINKEVIČIUS – dyrygent
MICHAIŁ KAZAKOV – bas
W programie:
• M. Musorgski – Fantazja orkiestrowa „Noc na Łysej
Górze”, scena koronacji i śmierć Borysa Godunowa
z opery „Borys Godunow”, „Świt nad rzeką Moskwą”
(wstęp do I aktu dramatu muzycznego „Chowańszczyzna”)
• G. Verdi – Aria Filipa II z IV aktu opery „Don Carlos”
• G. Rossini – Aria Don Basilia z I aktu opery „Cyrulik
Sewilski”
• F. Berlioz – Marsz Rakoczego z opery „Potępienie
Fausta”
/ Krzysztof Penderecki • fot. arch. Filh.
nr 70
• Ch. Gounod – Aria Mefistofela z opery „Faust”
• S. Rachmaninow – II Symfonia e-moll op. 27
• S. Rachmaninow – Cavatina z opery „Aleko”
Recital w ramach obchodów
Roku Chopinowskiego
KRZYSZTOF JABŁOŃSKI – fortepian
W programie:
utwory F. Chopina
Koncert szkolny
W programie skrócona wersja koncertu z 26 listopada
ELLISAVETA STANEVA – altówka
BERNHARD VOGL – wiolonczela
W programie:
• Ch. Gounod – Muzyka baletowa z opery „Faust”
• S. Prokofiew – II Suita symfoniczna z baletu „Romeo
i Julia”, op. 64
• R. Strauss – Don Quixote op. 35
3 grudnia, godz. 19.00
GABRIEL CHMURA – dyrygent
W programie:
• G. Mahler – VI Symfonia a-moll
6 grudnia, godz. 9.30, 12.00, 17.00
7 grudnia, godz. 9.30, 12.00
Św. Mikołaj w Filharmonii
„Baśnie tysiąca i jednej nocy”
DARIUSZ WIŚNIEWSKI – dyrygent
JOANNA NEFFE-ŻUKROWSKA – moderator
Muzyka
WOJCIECH RODEK – dyrygent
OLGA RUSINA – fortepian
W programie:
• W. Kilar – Poemat symfoniczny „Kościelec 1909”,
Koncert fortepianowy, wybrane fragmenty muzyki
z filmu „Dracula”
15 grudnia, godz. 19.00 • Sala Kameralna
Kameraliści Rzeszowscy
PIOTR KOŚCIK – fortepian
ROBERT NAŚCISZEWSKI – skrzypce
PIOTR GAJDA – altówka
ANNA NAŚCISZEWSKA – wiolonczela
SŁAWOMIR UJEK – kontrabas
W programie:
• R. Williams – Kwintet fortepianowy c-moll
• F. Schubert – Kwintet fortepianowy „Pstrąg“ A-dur
op. 114
EUGENE INDJIČ – fortepian
W programie:
• W. A.Mozart – Symfonia D-dur „Haffnerowska” KV
385
• M. Reger – Wariacje i fuga na temat Mozarta op. 132
• J. Brahms – II Koncert fortepianowy B-dur op. 83
Koncert Sylwestrowy
KRZESIMIR DĘBSKI – dyrygent
ANNA JURKSZTOWICZ – śpiew
Program autorski K. Dębskiego
LWOWSKI NARODOWY TEATR OPERY I BALETU
IM. SALOMEI KRUSZELNICKIEJ
W programie:
• C. Orff – „Carmina Burana” kantata sceniczna
11
/ Krzesimir Dębski • fot. arch. Filh.
12
Muzea
MUZEUM OKRĘGOWE W RZESZOWIE
35-030 Rzeszów, ul. 3 Maja 19
Dyrektor: Bogdan Kaczmar
Telefon: 17 853 52 78
Faks:
17 853 60 84
Internet: www.muzeum.rzeszow.pl
Wystawy stałe
• Malarstwo włoskie ze zbiorów Galerii Malarstwa Europejskiego
• Pejzaż austriacki XVIII w. ze zbiorów Galerii Dąmbskich
• Galeria malarstwa polskiego XVIII–XX w.
• Galeria rzemiosła artystycznego
• „Odkopana przeszłość”. Pradzieje Polski południowo-wschodniej
• Czyn zbrojny żołnierza polskiego 1914–1945
Wystawy czasowe
• Apteczne reminiscencje (do 31 grudnia)
• Szlachta w blasku swej chwały (17 listopada – 15 lutego 2011)
Szlachta w blasku swej chwały
Wystawa jest prezentacją około 90 dzieł powstałych na przestrzeni ponad 300 lat (od XVII wieku do
początku XX stulecia).
Ideą ekspozycji jest przedstawienie wielkości i chwały szlachty Rzeczypospolitej. Głównym motywem, wokół którego została zbudowana wystawa, są kompozycje: Sejm za czasów Stanisława Augusta z XVIII wieku
i późniejsza wersja Szlachta w mundurach wojewódz-
MUZEUM HISTORII
MIASTA RZESZOWA
Oddział Muzeum Okręgowego w Rzeszowie
35-030 Rzeszów, Rynek 12
Telefon: 17 875 41 99
Wystawa stała
• Sześć wieków Rzeszowa (1354–1944)
Godziny otwarcia
• wtorki–czwartki, niedziele 9.00–15.00
• piątki 10.00–17.00
• poniedziałki i soboty – nieczynne
Ceny biletów
3,50 zł i 2,50 zł (ulgowe)
niedziele – wstęp wolny
przewodnik – 20 zł
PIK
kich (Szlachta na polu elekcyjnym) z początku XIX
stulecia.
Obrazy te są wspomnieniem wielkiej historii. Dzieła
ukazują też splendor oraz znaczenie szlacheckiego stanu
w okresie staropolskim, a także w XIX wieku.
Dziewiętnastowieczne (rzeszowskie) płótno należy
do jednego z licznych „powtórzeń-wzorców”. Prawdopodobnie pierwotnych – XVIII-wiecznych wersji musiało
być tyle co województw i ziem według administracyjnego
podziału kraju, czyli co najmniej 48. Kompozycje te powstały jako wynik ustaw z 1776 i 1780 roku, bo właśnie
wtedy sejm Rzeczypospolitej wprowadził tzw. mundury
wojewódzkie, czyli wzory uniformów w kolorach wybranych przez poszczególne województwa.
W tejże wersji znajduje się u dołu numerowany spis
województw i ziem, w którego centrum widnieje okazały herb Krakowa. Przedstawienie „ponumerowanych”
31 „panów braci” z 48 województw i ziem dawnej Rzeczypospolitej (w barwnych: wysokich konfederatkach,
kontuszach i żupanach, przepasanych pasami, z karabelami), ukazanych na tle otwartego namiotu z sztandarami (Orła Białego i Pogoni na czerwonych polach),
zamykają dwa fragmentarycznie przedstawione potężne
drzewa (właściwie konary) z zawieszonymi na nich sześcioma herbami (po trzy). Kompozycję tę z trzech stron
otacza błękitna wstęga, na której znajduje się czterdzieści (ponumerowanych) herbów.
Takie symboliczne ujęcie szlachty daje wyraz tęsknoty za utraconą świetnością państwa, a przede wszystkim blaskiem minionej chwały.
Wystawa ta ma za cel pokazanie staropolskiej „jedności w wielości” oraz podkreśla ważność i wielkość
„braci szlacheckiej” w dawnym państwie, a po utracie
niepodległości ciągłe kontynuowanie znakomitej spuścizny wielkich przodków, czyli dziedzictwa kultury,
jako spadku po niegdysiejszej świetności.
Ekspozycja ukazuje dawną rolę polskiej szlachty
i jej bogatej kultury, dzięki znaczącej prezentacji dzieł:
malarskich i graficznych. Wystawiono liczne portrety
przedstawicieli wielkich i średniozamożnych rodzin tego
stanu, aż po skromną szlachtę. Konterfekty są namalowane „w wersji” monumentalnych, „galeryjnych” en pied
i skromniejszych wizerunków w popiersiu.
Wystawa prezentuje także: starodruki, zabytki rzemiosła artystycznego, w tym stroje szlacheckie (wraz
z rzadką biżuterią kontuszową), tkaniny i militaria.
Ekspozycja została zorganizowana w oparciu o zbiory
własne – Muzeum Okręgowego w Rzeszowie i wypożyczenia z: Muzeum-Zamku w Łańcucie, Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej w Przemyślu, Muzeum Okręgowego w Tarnowie i Muzeum Kresów w Lubaczowie.
Maria Stopyra
nr 70
MUZEUM ETNOGRAFICZNE
IM. F. KOTULI
Oddział Muzeum Okręgowego w Rzeszowie
35-064 Rzeszów, Rynek 6
Telefon: 17 862 02 17
Wystawy stałe
• Na co dzień i od święta. Odzież i stroje w społecznościach wiejskich w Rzeszowskiem w XIX i XX w.
• Dawna rzeźba i malarstwo ludowe
Wystawy czasowe
• „Tęczowe dziedzictwo” (do 31 grudnia)
• Afisze i plakaty z wystaw etnograficznych (do 31 grudnia)
Godziny otwarcia
Muzeum:
• wtorki–czwartki, niedziele 9.00–15.00
• piątki 9.00–17.30
• poniedziałki i soboty – nieczynne
Archiwum: w dni robocze 9.00–14.30
Ceny biletów
niedziele – wstęp wolny
Muzea
13
20 lat Muzeum Etnograficznego
w Rzeszowie
Minęło 20 lat! Wydawałoby się, że nie jest to długi okres, zawłaszcza biorąc pod uwagę historię i dorobek innych, znacznie bardziej znamienitych instytucji. Jakie zatem przesłanki spowodowały, że Jubileusz
Muzeum Etnograficznego otrzymał aż tak uroczystą
oprawę?
W związku z wypadającą 17 września 2010 roku
rocznicą 20-lecia istnienia Muzeum Etnograficznego
im. F. Kotuli w Rzeszowie otwarto w salach muzeum
retrospektywną wystawę afiszy i plakatów z wystaw etnograficznych przygotowywanych przez pracowników
muzeum na przestrzeni ostatnich 75 lat. Ta pozorna
rozbieżność dat wynika z faktu, iż eksponaty z zakresu
kultury ludowej gromadzili i udostępniali zwiedzającym
pracownicy muzeum początkowo w ramach Muzeum
Regionalnego Ziemi Rzeszowskiej, a potem od lat 50.
XX wieku w ramach Muzeum Okręgowego w Rzeszowie. Sukcesywnie powiększające się zbiory etnograficzne, jak i archiwalne, oraz niezaprzeczalna operatywność
i pracowników działu etnograficznego spowodowały,
że przy końcu lat 80. postanowiono stworzyć w ramach
» cd. na str. 14
/ Nieokreślony malarz polski, „Szlachta w mundurach wojewódzkich” („Szlachta na polu elekcyjnym”),
początek XIX w., olej/płótno, Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
14
Muzea
PIK
« cd. ze str. 13 (Muzeum Etnograficzne w Rzeszowie)
rzeszowskiego Muzeum Okręgowego nową placówkę ze
zbiorami etnograficznymi. Inicjatywę tę, pomimo wielu trudności związanych z brakiem materiałów budowlanych, wzorcowo przeprowadził ówczesny kierownik
działu etnograficznego dr Krzysztof Ruszel. Niezbędnym
modernizacjom poddano wówczas nie tylko pomieszczenia przeznaczone na organizację wystaw, ale także
przystosowano dla celów muzealnych pomieszczenia
biurowe i magazynowe.
Oficjalne otwarcie nowej placówki muzealnej nastąpiło 17 września 1990 roku. Niestety tej chlubnej
daty nie doczekał długoletni dyrektor muzeum, regionalista, wielki miłośnik kultury ludowej docent
Franciszek Kotula (zm. 22 kwietnia 1983 roku), patron placówki.
MUZEUM DOBRANOCEK
W RZESZOWIE
(ze zbiorów Wojciecha Jamy)
35-064 Rzeszów, ul. Słowackiego 8
Telefon: 17 852 57 15
Internet: www.muzeumdobranocek.com.pl
Wystawy stałe
• „Pora na dobranoc” – pamiątki związane
z dobranockami
• „Świat dobranocek na plakacie” – ekspozycja plakatów do filmów animowanych
UWAGA!
Muzeum nieczynne w grudniu i styczniu
w związku z przeprowadzką do nowego lokalu
Konkurs
• „Dobranocki z dawnych lat”
Konkurs plastyczny adresowany do przedszkolaków
i uczniów szkół podstawowych.
Termin składania prac do 26 listopada br.
Godziny otwarcia
• wtorki–piątki 9.00–15.30
• soboty, niedziele (dzień bezpłatny) 9.00–16.30
• poniedziałki – nieczynne
Ceny biletów
6 zł i 3 zł (ulgowy) • dzieci do lat 3 – bezpłatnie
Biorąc pod uwagę dorobek naukowy, edytorski
i wystawienniczy pracowników działu etnograficznego
rzeszowskiego Muzeum, wśród imprez towarzyszących
jubileuszowi 20-lecia tej placówki zrealizowano trzydniową, ogólnopolską konferencję naukową pt. „Dzieje
szkła w Polsce”. Uczestnicy konferencji oraz zaproszeni
goście mieli także okazję obejrzeć dokumentalny reportaż Jerzego Dyni pt. „Jubileusz Muzeum Etnograficznego w Rzeszowie”, udostępniony przez regionalny ośrodek TVP3 w Rzeszowie, a także zapoznać się
z nowoczesnymi sposobami digitalizacji eksponatów
w formacie 3D, coraz częściej wykorzystywanym w działaniach edukacyjnych i naukowych wielu nowoczesnych
muzeów, które zaprezentowali przedstawiciele firmy
Bardins ze Szczecina.
Jubileuszowa wystawa afiszy i plakatów z wystaw
etnograficznych z ostatnich 75 lat będzie czynna dla
zwiedzających do 31 grudnia br.
Damian Drąg
PODZIEMNA TRASA TURYSTYCZNA
„RZESZOWSKIE PIWNICE”
(wejście przy Ratuszu, od ul. Słowackiego)
Telefon: 17 875 47 74
Unikatowy kompleks podziemnych piwnic i korytarzy
pod kamienicami i płytą Rynku o długości 369 m.
Zwiedzanie odbywa się wyłącznie w grupach.
Termin do uzgodnienia: tel. 17 875 47 74.
Administrator trasy: MZBM, tel. 17 853 60 21.
Godziny otwarcia
(od października do kwietnia 10.00–18.00)
• soboty, niedziele 11.00–16.00
• poniedziałki i święta państwowe – nieczynne
Ceny biletów
nr 70
MUZEUM PODKARPACKIE
W KROŚNIE
38-400 Krosno, ul. Piłsudskiego 16
Dyrektor: Jan Gancarski
Telefon: 13 432 13 76
Tel./faks: 13 432 43 01 (dyrekcja)
[email protected]
Internet: www.muzeum.krosno.pl
Wystawy stałe
• Pradzieje Podkarpacia – przeszłość ożywiona
• Z dziejów Krosna i regionu (na ekspozycji fortepian
Pleyela z około 1856 roku)
• Historia oświetlenia (z największą kolekcją lamp naftowych w Europie)
• Galeria twórców krośnieńskich XIX i XX wieku
• Szkło podkarpackich hut
Wystawy czasowe
• Sąsiedzi – rzecz o Mahlerach (wrzesień–grudzień)
• Stanisław Bergman. Wystawa malarstwa w 80. rocznicę śmierci – (listopad 2010 – styczeń 2011)
Konferencja
• „Transkarpackie kontakty kulturowe w okresie lateńskim, rzymskim i wczesnym średniowieczu” – konferencja z udziałem badaczy z Polski, Słowacji i Ukrainy
(24–25 listopada)
Godziny otwarcia
Muzeum:
• wtorek–piątek
sezon letni (maj–październik) 9.00–16.00
sezon zimowy (listopad–kwiecień) 9.00–15.00
• sobota–niedziela:
sezon letni 10.00–16.00
sezon zimowy 10.00–15.00
• poniedziałek – ekspozycje nieczynne
Biblioteka:
• w dni robocze 8.00–15.00
Ceny biletów
• wystawa stała – 7 zł i 4 zł (ulgowy)
wstęp wolny na wystawy stałe – niedziela
• wystawa czasowa – 5 zł i 3 zł (ulgowy)
• przewodnik – 20 zł, w niedzielę – 50 zł
• przewodnik po: Starówce – 40 zł, Kościele Farnym
– 20 zł, Starym Cmentarzu – 50 zł
• przewodnik w języku angielskim – 58 zł
• lekcja muzealna – 25 zł + cena biletu ulgowego
Sąsiedzi. Rzecz o Mahlerach
17 września br. Muzeum otworzyło swoje podwoje szerzej niż zazwyczaj, organizując doroczny Dzień
Muzea
15
Otwarty, dzięki któremu można było bliżej przyjrzeć
się pracy naszej instytucji. Przedsięwzięcie miało charakter przede wszystkim edukacyjny, dlatego też naszą
bramę przekroczyło blisko 2 tys. uczniów krośnieńskich szkół.
Podczas trwania imprezy każdego miłośnika historii regionalnej, archeologii, sztuki i kultury czekały
nie lada atrakcje. Oprócz zwiedzania ekspozycji stałych
i czasowych, spotkań z pracownikami merytorycznymi,
zaproponowaliśmy: dla najmłodszych – czytanie legend
bieszczadzkich; dla nieco starszych – towarzystwo zacnych wojów, gdzie miecze skrzyżowali i kulturę wczesnośredniowiecznego rycerstwa przedstawili członkowie Bractwa Rycerskiego Ziemi Sanockiej – Drużyna
Lędziańskich Wiciędzy „Watra”.
/ Bracia Mahlerowie. Po lewej Szymon Mahler
fot. arch. rodziny Blumenfeldów
Jednak największym zainteresowaniem cieszyła
się prezentacja najstarszego filmu o Krośnie oraz nowa
wystawa czasowa będąca jej uzupełnieniem. Ekspozycja
„Sąsiedzi” ukazuje kulisy powstania filmu z 1932 roku,
sylwetki członków rodziny Mahlerów, losy Szymona
Mahlera, autora nagrania, losy tej jednej rodziny na tle
historii całej gminy żydowskiej w Krośnie. Eksponaty
pochodzą głównie ze zbiorów Muzeum i osób prywatnych. Muzeum współpracowało przy organizacji tej
wystawy ze Stowarzyszeniem „Olszówka”, opiekunem
» cd. na str. 16
krośnieńskiego kirkutu.
16
Muzea
« cd. ze str. 15 (Muzeum Podkarpackie w Krośnie)
Najstarszy film o Krośnie
Latem 2008 roku Muzeum Podkarpackie w Krośnie
odwiedził Amerykanin, profesor uniwersytetu stanowego w Ames (Iowa), Warren Blumenfeld, potomek krośnieńskiej rodziny rzeźników – Mahlerów. Podarował
nam rodzinną pamiątkę – film nakręcony przez swego dziadka, Simona Mahlera w latach trzydziestych*.
Wśród wielu wakacyjnych ujęć z amerykańskiego zachodniego wybrzeża znalazły się również zdjęcia z wizyty dziadka w rodzinnym Krośnie.
Simon (Szymon) Mahler (urodzony 25 lipca 1893
roku, zmarł w czerwcu 1982 roku) był synem Wolfa
i Bashy Mahlerów, prowadzących żydowską rzeźnię
i sklep mięsny na dzisiejszej ulicy Pawła z Krosna. Tam
też mieszkali z czternaściorgiem dzieci. Szymon poszedł
w ślady swojego starszego brata Dawida i w poszukiwaniu lepszego życia wyruszył w 1912 roku do Stanów
Zjednoczonych. Już jako nowojorski krawiec ożenił się
z piękną żydówką Ewą. Wraz z żoną zaplanowali podróż do Krosna, kupili kamerę. Na przełomie września
i października 1932 roku* Szymon powrócił do rodzinnego miasta. Na filmie uwiecznił swoją rodzinę, swoją
ulicę, swoje miasto.
+ Rodzina
Mahlerów
– kadr
z filmu
Sceny przedstawione w filmie to niezwykła lekcja
historii. Widzimy tu rodzinę Mahlerów i ich przyjaciół,
a nawet samego rabina Samuela Ozona Fuhrera. Wiele ujęć kręcono na ulicy Pawła z Krosna i Słowackiego,
gdzie znajdowało się wejście do krośnieńskiej synagogi. Fenomenalnie prezentuje się Rynek, tętniący życiem
miejskim podczas poniedziałkowego targu oraz wrześniowego „święta pieśni i muzyki ludowej” zorganizowanego przez Zarząd Powiatowy Związku Młodzieży
Ludowej, najważniejszego wydarzenia kulturalnego
roku. Możemy również podglądnąć nerwowe oczekiwanie na przyjazd prezydenta Mościckiego, który miał
* W tradycji rodzinnej, we wspomnieniach Warrena
zachowała się inna data podróży dziadków do Krosna:
1929. Jednak analiza poszczególnych klatek filmu oraz
źródeł historycznych wskazuje na 1932 rok.
PIK
uświetnić uroczystość odsłonięcia pomnika Ignacego
Łukasiewicza 23 października 1932 roku. Ostatecznie
zastąpił go jednak Minister Przemysłu i Handlu – gen.
Ferdynand Zarzycki. Ostatnie ujęcia to pożegnanie
Szymona i Ewy na krośnieńskim dworcu kolejowym,
ostatnie chwile z rodziną.
Jak do tej pory, jest to najstarszy film prezentujący Krosno.
Historia rodziny Mahlerów
Archiwa Instytutu Yad Vashem oraz Beit Hatfutsot
wymieniają przy krośnieńskim nazwisku Mahler następujące imiona: Wolf, Sara, Regina, Rafael, Nissen,
Moshe, Mannis, Marjem, Leiser, Hirsh, Genia oraz
prawdopodobnie Janka. Dodatkowo, archiwa Gemiłus
Chesed, Żydowskiego Stowarzyszenia Dobroczynnego,
wspominają o Abrahamie Mahlerze, który otrzymał
pomoc od Kasy Bezprocentowych Pożyczek na rozkręcenie swojego interesu. Na czele rodziny Szymona stali
rodzice, rzeźnicy: Wolf i Basha. Na czele drugiej gałęzi
rodziny stał Koloman Mahler, brat Wolfa, postać bardzo
istotna w krośnieńskiej gminie żydowskiej, jako że był
mohelem, dokonywał rytualnego obrzezania chłopców.
Szymon w wieku 19 lat dołączył do grupy krośnieńskich
emigrantów w Nowym Jorku, między innymi do brata
Dawida, który trafił tam dwa lata wcześniej. Funkcjonariusz służb imigracyjnych, w cieniu Statuy Wolności na
legendarnej Ellis Island zanotował: „Mahler, Schimen,
Krosno, Russia, 1913, 19 y.”
Szymon był domokrążcą, podróżował z miasta do
miasta. Po kilku latach założył fabrykę odzieżową, produkującą ubrania dla kobiet. W 1920 roku, już jako nowojorski biznesmen, ożenił się. Wraz z żoną zaplanowali
podróż do Krosna, kupili kamerę. Nie widział rodziców
przez kilkanaście lat, chciał przedstawić im swoją wybrankę. Na przełomie września i października 1932 roku
Szymon powrócił do rodzinnego miasta. Obiecał swoim braciom i siostrom, że uczyni co w jego mocy, aby
sprowadzić do Stanów jak najwięcej ludzi. Udało mu się
ściągnąć za ocean trzy siostry: Fanny, Dianę (Dinah, lat
23) i Sadie (Sala, lat 25).
Kiedy wybuchła wojna, Szymon załamał się. Mahlerowie zniknęli. Prawdopodobnie zostali zamordowani
przez nazistów w 1942 roku. Nie istnieją jednak żadne
jednoznaczne dowody i świadectwa opisujące los tej rodziny, z wyjątkiem trzech osób. Moshe, syn Wolfa, urodzony w 1908 roku, jego żona Sarah z Trencherów oraz
ich syn Mannis, urodzony w 1932 roku, są wymienieni
w programie Shoah (Holocaust) jako ofiary nazistowskiego terroru i więźniowie obozu w Bełżcu. Rodzina
stryja Kolomana z kolei przetrwała. Wyjechali z Polski
przed wybuchem wojny, najpierw do Holandii, później
nr 70
do Belgii. Zamieszkali w Antwerpii. W czasie wojny
ukrywali się na wsi. Do dziś Warren Blumenfeld, prawnuk Wolfa, który zgodnie z żydowską tradycją otrzymał imię po zmarłym przodku, utrzymuje kontakt ze
swoimi dalekimi krewnymi – krośnieńskimi Mahlerami z Antwerpii. Koleje ich losu, wśród tysięcy innych,
uwiecznione są w gigantycznym projekcie dokumentalnym Stevena Spielberga „Shoah”, gromadzącym świadectwa Holocaustu.
Mahlerowie w różnych zakątkach Stanów Zjednoczonych wciąż zapisują karty swojego życia. Tak samo
zapełniają się księgi Mahlerów belgijskich. Ta skromna wystawa jest próbą odtworzenia karty życia Mahlerów rodem z Krosna, przywrócenia jej z mroków
zapomnienia, tragedii, śmierci, ku pamięci, światłu,
życiu. Czy warto? Kim oni byli? Nie, to nikt ważny. Nie
byli członkami władz miejskich, nie byli artystami, nie
udzielali się specjalnie w życiu gminy, nie było wśród
nich przedstawicieli szanowanych zawodów, nie byli
nawet bogaci. Kim zatem byli? Byli naszymi sąsiadami. Tylko tyle.
„Nie ma już tych miasteczek, gdzie biblijne pieśni
Wiatr łączył z polską piosnką i słowiańskim żalem,
Gdzie starzy Żydzi w sadach pod cieniem czereśni
Opłakiwali święte mury Jeruzalem.”
Tak pisał Słonimski przed ponad półwieczem. Wystawa oraz projekcja filmu jest próbą odsłonięcia kart
przeszłości, przywrócenia pamięci o zapomnianym galicyjskim miasteczku i ich mieszkańcach, naszych sąKatarzyna Krępulec-Nowak
siadach.
Stanisław Wojciech Bergman – wystawa
malarstwa w 80. rocznicę śmierci
Wystawa rysunku i malarstwa Stanisława Wojciecha
Bergmana (1862–1930), artysty urodzonego i tworzącego w Krośnie, a także w Monachium i Wiedniu, prezentowana w Muzeum Podkarpackim w Krośnie pozwoli
przypomnieć sylwetkę malarza oraz na nowo prześledzić
niemal całą jego drogę twórczego rozwoju.
Pod względem treści obrazy Bergmana prezentują
bogactwo motywów. Niezwykła precyzja artysty w rysunku, umiejętne odtwarzanie detalu, a także drobiazgowe wykończenie szkiców ukazują warsztat malarza
akademickiego tworzącego kompozycje historyczne.
Jego malarstwo rodzajowe osadzone jest w rzeczywistości, natomiast portretowe, niekiedy liryczno-emocjonalne, stanowi dominujący akcent w jego dziełach. Kompozycje plenerowe przedstawiają doskonałe operowanie
światłem i kolorem za pomocą pędzla, oddając osobiste
odczucia oraz ulotne chwile. W scenach rodzajowych
ukazane są przejmujące koleje ludzkiego losu. W auto-
17
Muzea
/ Stanisław Bergman, Ellenai, ok. 1890 r.,
olej/płótno, ze zbiorów
Muzeum Podkarpackiego w Krośnie
portretach realistyczne jak i stylizowane zabarwione
humorystyczną nutką odwzorowanie swojej osoby.
Artysta podróżując po Europie podpatruje mistrzów
europejskich, a powracając do Krosna maluje piękno
jego okolic, portrety, sceny rodzajowe, a przede wszystkim kwiaty, którym poświęca szczególną uwagę.
W dziełach malarskich Bergmana zauważa się indywidualne wartości estetyczne. Jest to subtelność i finezja. Obrazy tchną wrażliwością i spokojem. Jest to
sztuka osobista, którą twórca odkrywa przed widzem,
dzieląc się własnymi obserwacjami. Indywidualną jego
wartością pozostanie estetyczna wrażliwość. Bergman
sięgał po europejskie nowinki artystyczne, bacznie podpatrywał malarstwo krajowe i zagraniczne, ale konsekwentnie kierował się indywidualną estetyką. Pozostawił po sobie dużą spuściznę artystyczną. Wszystkie jego
obrazy, niezależnie od czasu i miejsca gdzie powstawały,
prezentują rzetelne rzemiosło i ujawniają wielki talent
krośnieńskiego malarza.
Na wystawie zaprezentowane zostaną dzieła pochodzące ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie,
Muzeum Niepodległości w Warszawie, Muzeum Okręgowego w Lesznie, Muzeum Podkarpackiego w Krośnie,
a także z prywatnych kolekcji.
Wystawa ta będzie dla miłośników malarstwa z przełomu XIX i XX wieku niezwykłą okazją do przypomnienia oraz bliższego poznania twórczości krośnieńskiego
artysty. W czasie jej trwania zaprezentowany zostanie
obraz Stanisława Bergmana, zakupiony do zbiorów Muzeum Podkarpackiego w Krośnie na aukcji malarstwa
w Paryżu dzięki wsparciu finansowemu sponsorów. Po
zakończeniu wystawy obraz zostanie włączony do ekspozycji stałej zbiorów malarstwa regionalnego.
Anna Guz
18
Muzea
SKANSEN ARCHEOLOGICZNY
KARPACKA TROJA W TRZCINICY
Oddział Muzeum Podkarpackiego w Krośnie
Trzcinica 646, 38-207 Przysieki
Telefon: 785 911 074
Internet: www.karpackatroja.pl
Skansen zostanie otwarty dla turystów
w czerwcu 2011 roku
Nowoczesny film o prastarym grodzisku
15 września br. w auli głównej Podkarpackiej Szkoły Wyższej w Jaśle odbyła się uroczysta premiera filmu
dokumentalnego pt. Trzcinica – Karpacka Troja. Obraz
w reżyserii Zdzisława Cozaca opowiada historię jednego z najstarszych i najpotężniejszych grodów obronnych
w Polsce liczącego ponad 4000 lat i stanowiącego wielki
fenomen archeologiczny w skali Europy.
W trakcie produkcji dokumentu przez plan filmowy
przewinęło się kilkadziesiąt osób. Byli wśród nich naukowcy, odtwórcy dawnych rzemiosł, członkowie bractw
rycerskich oraz pracownicy Muzeum Podkarpackiego
w Krośnie. Zdjęcia trwały niemal miesiąc, resztę prac
nad obrazem wypełniła żmudna praca w studio, m.in.
tworzenie wirtualnych rekonstrukcji prezentujących
oryginalny wygląd grodu w różnych epokach i fazach
rozwoju. Są to pierwsze w Polsce rekonstrukcje komputerowe wykonane w technologii HD.
Pierwszą stacją telewizyjną, która pokazała Trzcinicę
– Karpacką Troję była TVP Historia. Emisja miała miejsce 20 września. Dokument z pewnością będzie można
zobaczyć jeszcze kilkakrotnie tej jesieni na antenach
PIK
MUZEUM RZEMIOSŁA W KROŚNIE
38-400 Krosno, ul. Piłsudskiego 17
Dyrektor: Ewa Mańkowska
Tel./faks: 13 432 41 88, 13 432 69 68
Internet: www.muzeumrzemiosla.pl
Wystawa stała
• Dzieje rzemiosła Polski południowo-wschodniej
Wystawa czasowa
Piwnica „PodCieniami”, Rynek 5, tel. 13 432 77 07
• Samorząd Krośnieński w 20. rocznicę restytucji (do
końca listopada)
Godziny otwarcia
Muzeum Rzemiosła, ul. Piłsudskiego 19
• od 1 maja do 30 września
poniedziałek–piątek 8.00–17.00
sobota 10.00–14.00 (wstęp wolny)
niedziela 10.00–14.00
• od 2 października do 30 kwietnia:
poniedziałek–piątek 8.00–15.30
sobota 10.00–14.00 (wstęp wolny)
Piwnica PodCieniami,
Rynek 5 (wystawy czasowe)
• poniedziałek–piątek 9.00–16.00
• sobota 10.00–14.00 (wstęp wolny)
Ceny biletów
Muzeum Rzemiosła, ul. Piłsudskiego 19
• 5 zł i 3 zł (ulgowy)
• przewodnik – 10 zł (od grupy)
• lekcja muzealna – 20 zł (grupa do 25 osób)
Piwnica PodCieniami, Rynek 5 (wystawy czasowe)
• 4 zł i 2 zł (ulgowy) • przewodnik – 10 zł
• lekcja muzealna – 40 zł
• bilet grupowy – 30 zł (grupa do 25 osób)
Obowiązuje telefoniczna rezerwacja dla grup.
Ostatnie wejście 30 min przed zamknięciem ekspozycji.
różnych kanałów telewizyjnych. Bliższe informacje na
stronie internetowej skansenu.
Zostań Karpackim Trojaninem!
Drodzy miłośnicy historii!
Muzeum Podkarpackie w Krośnie pragnie zaprosić
wszystkich zainteresowanych wczesnym średniowieczem
do udziału w grupie rekonstrukcyjnej powstającej przy
Skansenie Archeologicznym Karpacka Troja w Trzcinicy. Chętnych prosimy o kontakt pod numerem telefonu
662 076 654 lub 508 916 448.
Przyłącz się do nas! Dotknij przeszłości…
nr 70
MUZEUM NARODOWE
ZIEMI PRZEMYSKIEJ
37-700 Przemyśl, Pl. Berka Joselewicza 1
Dyrektor: Mariusz Olbromski
Telefon: 16 679 30 00
Faks:
16 679 30 10
E-mail: [email protected],
[email protected]
Internet: www.muzeum.przemysl.pl
Szlak Złote Podkarpacie
Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej dołączyło do
grupy „Złota Polska”, której celem jest propagowanie
dziedzictwa kulturowego Polski w ramach „Szlaku
Złote Podkarpacie”.
W związku z tym można zakupić okolicznościowe
medale z wizerunkami naszych trzech oddziałów:
Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej – budynek
główny, Muzeum Dzwonów i Fajek – Wieża Zegarowa, Muzeum Historii Miasta Przemyśla.
Wystawy stałe
w trakcie aranżacji
Wystawy czasowe
• „Przemyskie impresje” – tkanina i malarstwo Natalki
Sobkowycz (do 1 listopada)
• „Stambuł – czarodziej wszechczasów” (do 15 listopada)
• „Dziedzictwo w pejzaż wpisane” – wystawa towarzysząca sesji naukowej o kulturze obecnego pogranicza
polsko-ukraińskiego (do 25 listopada)
• Wycinanka i grafika Heleny Jacyno (do 5 grudnia)
• Zbigniew Grzyb – malarstwo (do 5 grudnia)
• „Na orbicie Melpomeny” – teatralia ze zbiorów Muzeum Historii Miasta Krakowa (do 30 marca 2011)
• 100 lat w 100 odsłonach obiektywu (8 listopada – 31
grudnia)
• Ikony rybotyckie ze zbiorów MNZP (18 listopada – 31
grudnia)
• Plakat muzealny i zabytkoznawczy – wystawa pokonkursowa (19 listopada – 31 grudnia)
• Od roślinki do płótna, czyli jak to ze lnem było (20 listopada – 31 grudnia)
• Mecenat 2010. Wystawa muzealiów poddanych konserwacji w ramach programu operacyjnego (3 grudnia – 20 stycznia 2011)
• Szopki ze zbiorów MNZP (7–31 grudnia)
• „Memento mori” – wystawa prac Andrzeja Rysiaka
(10–31 grudnia)
Muzea
19
MUZEUM DZWONÓW I FAJEK
WIEŻA ZEGAROWA
Oddział Muzeum Narodowego
Ziemi Przemyskiej
37-700 Przemyśl, ul. Władycze 3
Telefon: 16 678 96 66
Wystawa stała
• Ekspozycja ludwisarstwa i fajkarstwa
Wystawy czasowe
• „Pamięci kolekcjonerów Zenona Hęćki i Krzysztofa
Solińskiego” – wystawa fajek (do 20 czerwca 2011)
Godziny otwarcia
• wtorki, piątki 10.30–17.30
• środy 10.00–15.00
• czwartki 9.00–15.00
• soboty 9.00–16.00
• niedziele 11.00–15.00
Ceny biletów
• przewodnik (w jęz. polskim) – 20 zł
CERKIEW OBRONNA
W POSADZIE RYBOTYCKIEJ
Oddział Muzeum Narodowego
Ziemi Przemyskiej
Najstarsza w Polsce murowana cerkiew obronna z XV
wieku. We wnętrzu zachowane fragmenty XVII-wiecznej polichromii, a także wyryte w tynku napisy w języku
łacińskim i ruskim.
Godziny otwarcia
• soboty 8.00–16.00
• Artyści przemyscy w albumie Artyści Podkarpacia
– wystawa połączona z promocją albumu (11–31
grudnia)
Godziny otwarcia
• środy 10.00–15.00
• czwartki 9.00–15.00
• soboty 9.00–16.00
• niedziele 10.00–14.00
Ceny biletów
20
Muzea
MUZEUM HISTORII MIASTA PRZEMYŚLA
KAMIENICA BRZYKOWSKICH
Oddział Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej
37-700 Przemyśl, Rynek 9
Telefon: 16 678 65 01
Internet: www.muzeum.przemysl.pl
Wystawy stałe
• Wielka izba
• Atelier Hennera – zakład fotograficzny z przełomu
XIX i XX wieku
• Wnętrza mieszczańskie z XIX i 1. poł. XX wieku
• Dzieje miasta Przemyśla od Kazimierza Wielkiego do
II wojny światowej
• Przemyśl w okresie II wojny światowej
• Początki miasta Przemyśla (wystawa archeologiczna)
Wystawy czasowe
• „Z szuflady mojej cioci” (do 31 grudnia)
PIK
• III Regionalny Przegląd Plastyki Nieprofesjonalnej
– wystawa pokonkursowa (do 30 grudnia)
• Walka o niepodległość – Życie Józefa Piłsudskiego
(11 listopada – 30 stycznia 2011)
• „Moja najpiękniejsza ozdoba choinkowa. Choinka
2010” – rozstrzygnięcie konkursu i wystawa pokonkursowa (16 grudnia – 14 stycznia 2011)
Imprezy
Spotkania autorskie:
• z Krzysztofem Kołtunem (13 listopada)
• ze Stanisławem Rusinem (19 listopada)
Godziny otwarcia
• środy, czwartki 8.00–15.00
• soboty 9.00–16.00
• niedziele 11.00–15.00 (wstęp bezpłatny)
Ceny biletów
EDUKACJA Muzealna
Oferta edukacyjna dla szkół na rok 2010/2011 rok
obejmuje warsztaty muzealne oraz lekcje muzealne.
Warsztaty muzealne
• Dobre maniery to po prostu sztuka życia!
Warsztaty dla dzieci w wieku 10–14 lat.
Tematem zajęć są dobre obyczaje i zachowanie się
przy stole zgodnie z zasadami dobrego wychowania.
Uczestnicy warsztatów mają okazję zobaczyć nakrycie
stołu z XIX wieku, a następnie wziąć udział w prezentacji multimedialnej na temat odpowiedniego nakrycia stołu i zachowania się przy nim.
Na zakończenie przewidziano test z powszechnych
zasad dobrego wychowania wpojonych przez rodziców i stosowania ich na co dzień.
• Warsztaty archeologiczne
Lekcja przeznaczona jest dla uczniów starszych klas
szkół podstawowych i gimnazjów.
Uczestnicy poznają pojęcie archeologii jako nauki
oraz zaznajomią się z pracą archeologa. Celem zajęć
jest przybliżenie problematyki zagrożeń dla zabytków
archeologicznych.
Każdy z uczestników zajęć będzie miał możliwość
zrekonstruowania naczynia glinianego.
• U artysty – urodziny w Muzeum
Czy chcesz namalować prawdziwy obraz? Spędzić
miło czas w Muzeum? Przyjdź do nas z przyjaciółmi
i przeżyj swoje urodziny w Muzeum. Zapewniamy
godzinę twórczej i mądrej zabawy. Zapraszamy dzieci w wieku 5–10 lat, a może i starsze.
Zaproszeni uczestnicy (goście) otrzymują krótką
informację o autoportrecie jako temacie w sztuce
i o technikach malarskich, a następnie przystępują do
wykonania autoportretu. Jubilat otrzymuje w prezencie autoportrety wszystkich uczestników biorących
udział w urodzinowej imprezie, co stanowić będzie
dla niego miłą pamiątkę, do której na pewno z sentymentem wróci po wielu, wielu latach. To wspaniała
forma zabawy dla dzieci i dorosłych.
Możliwe jest przyniesienie własnego poczęstunku.
• Muzealny quiz
Zajęcia dla uczniów szkoły podstawowej.
Uczniowie zapoznają się z dawnym życiem codziennym mieszkańców Przemyśla w oparciu o informacje
przewodników przekazane podczas zwiedzania wnętrz
mieszczańskich oraz atelier fotograficznego. W dalszej
części zajęć, w formie zabawy, będą odpowiadać na
pytania z zakresu tematyki zaprezentowanej podczas
zwiedzania.
• Polskie stroje ludowe
Warsztaty przeznaczone są dla dzieci przedszkolnych
i uczniów szkoły podstawowej.
Uczestnicy w trakcie prezentacji multimedialnej zapoznają się ze strojami ludowymi z poszczególnych
regionów Polski, następnie będą mogli ubrać manekin
» cd. na str. 21
nr 70
MUZEUM-ZAMEK W ŁAŃCUCIE
37-100 Łańcut, ul. Zamkowa 1
Dyrektor: Wit Karol Wojtowicz
Telefony: 17 225 20 08 do 10
Faks:
17 225 20 12
Internet: www.zamek-lancut.pl
Ekspozycje w Zamku nieczynne w okresie
od 1 grudnia 2010 do 31 stycznia 2011
Czynne codziennie oprócz Wielkiej Soboty i Niedzieli, 3 Maja, Bożego Ciała, 1 i 11 listopada oraz okresów
21–31 maja (ekspozycje w Zamku – Festiwal Muzyczny) i 1 grudnia – 31 stycznia.
W poniedziałki Muzeum otwarte wyłącznie dla grup
wcześniej zgłoszonych i potwierdzonych.
/ Zamek w Łańcucie jesienią • fot. M. Kosior
« cd. ze str. 20 (Muzeum Historii Miasta Przemyśla)
według zasad obowiązujących w dawnej społeczności
wiejskiej. W części praktycznej dzieci otrzymają szablony ubrań narysowanych na papierze, a ich zadaniem będzie wyciąć odpowiednie elementy z papieru
kolorowego bądź bibuły i przykleić je na szablon, tak
aby w efekcie powstał komplet ubioru ludowego lub
zaprojektują i ubiorą kukiełkę w strój ludowy z wybranego regionu.
• Herb miasta Przemyśla
Warsztaty adresowane są do dzieci z przedszkoli, szkół
podstawowych i gimnazjów.
Uczestnicy poznają podstawowe pojęcia z zakresu heraldyki i jej zasad (herb, godło, tarcza herbowa, strony
heraldyczne itp.), zwiedzą wystawy poświęcone herbowi miasta Przemyśla i obejrzą krótką prezentację
multimedialną. Młodsi uczestnicy wykonają prace
Muzea
21
Godziny otwarcia
Zamek:
luty–maj, październik–listopad:
• poniedziałki 12.00–15.30
• wtorki–soboty 9.00–16.00
• niedziele 9.00–17.00
czerwiec–wrzesień:
• poniedziałki–piątki jw.
• soboty–niedziele 10.00–18.00
Ostatnie wejście godzinę przed zamknięciem.
Storczykarnia:
luty–maj, październik–listopad:
• poniedziałki – nieczynna
• wtorki–niedziele 10.00–16.00
czerwiec–wrzesień:
• poniedziałki – nieczynna
• soboty–niedziele 11.00–19.00
Ceny biletów
Zamek, Stajnie, Wozownia – karnet:
• luty, marzec, listopad: 23 zł i 16 zł (ulgowy);
zwiedzanie w jęz. obcym 30 zł i 23 zł (uglowy)
• kwiecień–październik: 26 zł i 18 zł (ulgowy)
zwiedzanie w jęz. obcym 33 zł i 25 zł (uglowy)
Przewodnik:
• w jęz. polskim – wliczony w cenę biletu (grupa do
25 osób)
• w jęz. obcym – rezerwacja min. 3 dni wcześniej
Wystawy dodatkowe:
• Oranżeria – nieczynna do końca czerwca 2011 z powodu remontu
• Sztuka cerkiewna – 6 zł i 3 zł (ulgowy)
• Storczykarnia – 5 zł i 3 zł (ulgowy)
plastyczne nawiązujące do herbu miasta Przemyśla.
Uczniowie klas starszych i gimnazjaliści będą uczestniczyć w quizie na temat polskiej heraldyki miejskiej
i herbu przemyskiego.
Warsztaty fotograficzne
Cykl tematów:
• Kiedy obraz się zatrzymał – historia fotografii
• Fotografia powstaje w głowie – kompozycja obrazu
fotograficznego
• Aparat nie jest skomplikowany – o tym, jak powstaje
zdjęcie, podstawowe terminy związane z fotografią
• Czas i przestrzeń – podstawowe techniki fotograficzne
• Człowiek, akcja, natura i architektura – podstawowe
tematy dla fotografa
• Jak patrzą wielcy? – sylwetki najważniejszych współczesnych fotografów
22
Muzea
MUZEUM BUDOWNICTWA
LUDOWEGO W SANOKU
38-500 Sanok, ul. Traugutta 3
Dyretor: Jerzy Ginalski
Telefony: 13 463 09 04
13 463 09 34 (dyrekcja)
Tel./faks: 13 463 53 81
[email protected]
Internet: www.skansen.mblsanok.pl
PARK ETNOGRAFICZNY
Biała Góra, ul. A. Rybickiego
telefon: 13 463 16 72
Park Etnograficzny z przykładami budownictwa drewnianego Pogórzan, Dolinian, Łemków i Bojków wraz
z wyposażeniem wnętrz obiektów sakralnych, mieszkalnych, gospodarczych i użyteczności publicznej.
MUZEUM KULTURY LUDOWEJ
W KOLBUSZOWEJ
36-100 Kolbuszowa, ul. Kościuszki 6
Dyrektor: Jacek Bardan
Tel./faks: 17 227 12 96, 17 744 54 92
Internet: www.muzeum.kolbuszowa.pl
/ W zimowej szacie • fot. J. Mazur
PIK
CERKIEW W ULUCZU – oddział terenowy
36-204 Dydnia, Ulucz 16
Wystawy stałe
• Ikona karpacka
Wystawy czasowe
• Rzemiosło w galicyjskim miasteczku
• Bogdańscy – rodzina malarzy z Jaślisk
• „Chwalcie Pana wszystkie narody!” Judaika i sztuka
sakralna w Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku
Godziny otwarcia
• kwiecień: 9.00–16.00
• od maja do września: 8.00–18.00
• październik: 8.00–16.00
• od listopada do marca: 9.00–14.00
Ceny biletów
• dorośli – 10 zł, młodzież – 6 zł
• przewodnik (jęz. polski) – 35 zł, (jęz. obcy) – 45 zł
PARK ETNOGRAFICZNY
ul. Wolska 36
Skansen to malownicza wieś lasowiacka i rzeszowska
z przełomu XIX i XX wieku. Leży pośród lasów, stawów,
łąk i pól uprawnych. Drewniana architektura oraz aranżacje wnętrz opowiadają frapującą historię mieszkających w nich niegdyś ludzi. Można tu odbyć niecodzienną
lekcję o przeszłości, poznać świat, którego już nie ma,
a także odnaleźć duszę starych przedmiotów…
Wystawy stałe w Parku Etnograficznym
• Jak powstaje skansen
• Zabawka ludowa Stanisława Naroga
• „Bogu na chwałę ludziom na ratunek” – z dziejów
OSP
Wystawy czasowe
• Niżańskie – zachowane przejawy kultury tradycyjnej
• Wiatraki drewniane na Podkarpaciu – źródło siły
i postępu
Konkurs
• Powiatowy konkurs na ludowe ozdoby choinkowe
i akcesoria kolędnicze (grudzień)
Godziny otwarcia
od 16 października do 14 kwietnia:
• codziennie 9.00–15.00
Zwiedzanie z przewodnikiem możliwe po uprzednim
zgłoszeniu, tel. pod nr 17 22 71 296
Ceny biletów
• 8 zł (normalny), 5 zł (ulgowy), 22 zł (rodzinny)
Poza sezonem turystycznym obowiązuje bilet ulgowy
• opłata przewodnicka – 35 zł
nr 70
MUZEUM MARII KONOPNICKIEJ
W ŻARNOWCU
38-640 Jedlicze
Dyrektor: Paweł Bukowski
Telefon: 13 438 08 35
Tel./faks: 13 435 20 13
[email protected]
Internet: www.muzeumzarnowiec.pl
Wystawy stałe • Dworek
• Kolekcja darów jubileuszowych (ofiarowanych Konopnickiej z okazji jubileuszu 25-lecia pracy pisarskiej)
• Ekspozycje pomieszczeń mieszkalnych z czasów życia
poetki
• Pokój i pracownia malarki Marii Dulębianki – przyjaciółki Konopnickiej (udostępniane poza ciągłą frekwencją)
Wystawa stała • Lamus
• „Poleciały pieśni moje” (ekspozycja biograficzno-literacka poświęcona twórczości Konopnickiej)
Wystawy czasowe
• 50 lat Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu
(do 31 grudnia)
• Artyści Lwowa (do 31 grudnia)
Obchody Jubileuszowe (26–28 listopada)
• Uroczystość z okazji 50-lecia Muzeum (26 listopada)
• Międzynarodowa konferencja naukowa z okazji 100.
rocznicy śmierci Marii Konopnickiej (27–28 listopada)
Muzea
23
Godziny otwarcia
Muzeum:
maj–wrzesień:
• wtorek–niedziela 10.00–16.00 (zwiedzanie do 17.00)
październik–kwiecień:
• wtorek–niedziela 10.00–15.00 (zwiedzanie do 16.00)
• poniedziałki – ekspozycje nieczynne
Zwiedzanie wyłącznie z przewodnikiem
Biblioteka:
• w dni robocze 9.00–15.00
Park zabytkowy – czynny codziennie:
• kwiecień–październik: od 10.00 do zmierzchu
• listopad–marzec: do 16.00
Ceny biletów
• 9 zł i 6 zł (ulgowy) – przewodnik w cenie biletów
Sejm uczcił pamięć Marii Konopnickiej
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął 24 września
br. przez aklamację specjalną uchwałę, w której uczcił
pamięć wybitnej poetki i pisarki Marii Konopnickiej.
Jak podkreślono, Konopnicka „wiele serca włożyła
w twórczość patriotyczną”. Przypomniano też w uchwale,
że Konopnicka jest nazywana „pieśniarką ludu polskiego”, a u źródeł jej twórczości leżała „wielka wrażliwość
artystyczna oraz umiejętność czerpania natchnienia
z polskiej przyrody, obyczajów i tradycji ludowych”.
„Jest znana z bogatej twórczości, w tym utworów dla
dzieci. Wiele serca włożyła w twórczość patriotyczną.
100 lat temu, w 1908 roku podarowała nam i przyszłym
pokoleniom Polaków Rotę”– zaznaczono. „Nie rzucim
ziemi, skąd nasz ród” – to słowa, które w każdym z nas
wzbudzają poczucie dumy i tożsamości narodowej. Wychowani na patriotycznej twórczości Marii Konopnickiej,
Polacy przyczynili się do odzyskania
niepodległości, odbudowania i obrony Ojczyzny”.
W roku 2010 przypada setna rocznica śmierci tej wybitnej postaci – czytamy w uchwale. Posłowie odśpiewali
w Sejmie zwrotkę Roty.
+ Aranżacja przyjazdu
Marii Konopnickiej do Żarnowca
w 1903 roku. W roli poetki Teresa
Lipowska (Festiwal Narodowy
w Żarnowcu, koncert z okazji
100. rocznicy śmierci poetki
12 września) • fot. B. Janusz
24
Muzea
ARBORETUM I ZAKŁAD FIZJOGRAFII
W BOLESTRASZYCACH
Bolestraszyce, gm. Żurawica
37-700 Przemyśl, skr. poczt. 471
Dyrektor: Narcyz Piórecki
Tel./faks: 16 671 64 25
Internet: www.bolestraszyce.com
Wystawy stałe
• Kolekcje roślin (dendroflora, rośliny wodne i bagienne, parter oranżeryjny, pomologia, rośliny rzadkie,
zagrożone, ginące i chronione, rośliny biblijne i użytkowe)
• Sensualny Ogród Uniwersalny (przystosowany do
zwiedzania przez osoby niepełnosprawne)
• Muzeum Przyrodnicze:
– ,,Chrońmy ptaki” – wystawa ornitologiczna
– Motyle nocne z Pogórza Przemyskiego (dni robocze
9.00–14.00)
– Wystawa dendrologiczna: szyszek, przekrojów, skamielin (dni robocze jw.)
– Wystawa owoców i nasion z kolekcji roślin Arboretum (dni robocze jw.)
– „Drzewa, ogrody i dwory” – wystawa fotograficzna
prof. Jerzego Pióreckiego (dni robocze jw.)
– „Drzewa pomniki przyrody Ziemi Przemyskiej”.
Teka rysunków Aleksandry Wachniewskiej (dni robocze jw.)
– „Chrząszcze” – wystawa entomologiczna (dni robocze jw.)
• „Wiklina w Arboretum” – stała ekspozycja rzeźbobiektów z wikliny
• Sensualny Ogród Uniwersalny – Galeria Przez Dotyk
• „Topolowo-wiklinowe przytulisko”. Wiklinowy labirynt
• Fort XIIIb (fort pomocniczy artyleryjski Twierdzy Przemyśl) – zwiedzanie po wcześniejszym uzgodnieniu
" Uczestnicy pleneru
podczas zajęć w Arboretum
fot. M. Sak
PIK
Wystawy czasowe
Muzeum Przyrodnicze:
• Poplenerowa wystawa prac studentów z kierunku Architektura Wnętrz z ASP w Łodzi
• „Muszle” – wystawa przygotowana przez Muzeum
Przyrodnicze z Krakowa
Godziny otwarcia
Arboretum:
• listopad–grudzień: dni robocze 8.00–14.00
Centrum Edukacji Dziedzictwa
Kulturowo-Przyrodniczego:
• listopad–grudzień: dni robocze 8.00–14.00
Poplenerowa wystawa prac studentów
z kierunku Architektura Wnętrz
Od 29 września do 8 października br. Arboretum
gościło na plenerze rysunkowo-malarskim studentów
ASP w Łodzi. Plener odbył się pod kierunkiem Marka
Saka i Aleksandry Frankowskiej-Plewki. Podczas codziennych zajęć uczestnicy studiowali relacje kolorystyczne, przestrzenne, świetlne itd. panujące w jesiennie wybarwiającym się ogrodzie.
Oprócz pracy w Arboretum wybrali się ze szkicownikami poznawać architekturę Przemyśla i odwiedzili Krasiczyn. Wszyscy byli zauroczeni odwiedzanymi
miejscami, co wyraźnie widać w powstałych pracach,
które zobaczyć można na wystawie.
Oferta edukacyjna
Arboretum w Bolestraszycach serdecznie zaprasza
wszystkie osoby zainteresowane do korzystania z różnych
form zajęć edukacyjnych. Organizujemy m.in. lekcje,
wykłady, konkursy, pogadanki w szkołach. Proponujemy tematy przyrodnicze, muzealne, ekologiczne oraz
z zakresu ochrony dziedzictwa kulturowo-przyrodni» cd. na str. 25
nr 70
MUZEUM ZIEMI LEŻAJSKIEJ
37-300 Leżajsk, ul. Mickiewicza 20a
Dyrektor: Andrzej Chmura
Tel./faks: 17 240 22 35
Internet: www.muzeum-lezajsk.pl
Wystawy stałe
• Ekspozycja Historyczna Miasta i Regionu
• Ekspozycja Browarnictwa
• Ekspozycja Zabawkarstwa
Wystawa czasowa
• „Oddajcie mi błękit Nieba” – wystawa malarstwa
i fotografii Kazimiery Myk-Magdziak (15 listopada
– 5 grudnia)
Impreza
• „Koncert kolęd” w wykonaniu leżajskich muzyków
(28 grudnia, godz. 19.00)
Godziny otwarcia
sezon zimowy, październik–kwiecień:
• poniedziałki, środy, piątki 10.00–16.00
• wtorki, czwartki 10.00–18.00
• niedziele 11.00–19.00
• soboty – nieczynne
Ceny biletów
• karnet – 15 zł i 9 zł (ulgowy)
• Ekspozycja Historyczna Miasta i Regionu
– 5 zł i 3 zł (ulgowy)
« cd. ze str. 24 (Arboretum w Bolestraszycach)
czego. Zajęcia realizowane są w oparciu o prezentowane wystawy stałe, czasowe i zgromadzone kolekcje roślin. Istnieje także możliwość skorzystania z archiwum
fotograficznego, zbiorów zielnikowych, bibliotecznych
i map katastralnych.
W Muzeum Przyrodniczym prezentowane są ekspozycje stałe, m.in. wystawy: ornitologiczna „Chrońmy
ptaki”, dendrologiczna: szyszek, przekrojów, skamielin
oraz motyli nocnych z Pogórza Przemyskiego i chrząszczy. Na wystawie ornitologicznej przedstawione są różne gatunki ptaków gniazdujących na terenie Polski. Poszczególne gabloty przedstawiają ptaki różnych siedlisk,
w tym także gatunki łowne oraz żyjące na terenie bolestraszyckiego ogrodu. Na wystawie przedstawione zostały
również sposoby praktycznej ochrony ptaków, budowy
budek lęgowych, poideł i karmników.
Zwiedzający mogą zapoznać się także z wystawą
chrząszczy, która ma na celu przedstawienie bogactwa
i różnorodności największej grupy zwierząt żyjących
Muzea
25
• Ekspozycja Zabawkarstwa – 4 zł i 2 zł (ulgowy)
• Ekspozycja Browarnictwa – 8 zł i 6 zł (ulgowy)
• Dodatkowa opłata za przewodnika w jęz. angielskim:
karnet – 15 zł, pojedyncza wystawa – 5 zł
W piątki zwiedzanie Ekspozycji Historycznej Miasta
i Regionu oraz Ekspozycji Zabawkarstwa jest bezpłatne
EDUKACJA Muzealna
Tematy lekcji muzealnych
– Dzieje Leżajska w starym dokumencie, obrazie, fotografii
Multimedialna prezentacja poświęcona dziejom Leżajska połączona ze zwiedzaniem Ekspozycji Historycznej Miasta i Regionu.
• Czy garnki rosną w ziemi?
Warsztaty ceramiczne – lepienie naczyń z gliny metodami pradziejowymi.
• Katyń… ocalić od zapomnienia
• Kwiaty z bibuły – ty też to potrafisz
Lekcja dotyczy m.in. historii bibułkarstwa, technik
wyrobu różnego rodzaju kwiatów z bibuły, nabycia
umiejętności tworzenia prostych kompozycji kwiatowych.
• Zabawka na ludową nutę
Zajęcia plastyczne poświęcone wzornictwu ludowemu oraz historii wyrobu zabawek.
• Bitwa pod Grunwaldem 1410
obecnie na świecie. Ekspozycja przedstawia znaczenie
chrząszczy w przyrodzie, ukazuje zagrożenia dla tej
grupy zwierząt wynikających z działalności człowieka.
Na wystawie przedstawionych jest wiele ciekawych krajowych chronionych gatunków i obcych pochodzących
z różnych części świata.
Oferta edukacyjna Arboretum obejmuje także różne
formy zajęć plastycznych, są to: plenerowe zajęcia terenowe; warsztaty z wikliny, papieru, fotografii; plenery
malarskie; szkolenia dla nauczycieli i animatorów kultury. Program zajęć plastycznych zawiera podstawowe
zagadnienia teoretyczne oraz ukierunkowany jest na
praktyczną naukę różnorodnych dziedzin sztuki i fotografii. Zajęcia dostosowane są do wieku i umiejętności uczestników.
Do udziału w zajęciach edukacyjnych serdecznie
zapraszamy. Realizujemy tematy na zamówienie zgodnie z sugestiami zainteresowanych osób. Szczegółowe
informacje dotyczące realizowanych tematów można
uzyskać w Arboretum.
26
Muzea
PIK
MUZEUM KRESÓW W LUBACZOWIE
37-600 Lubaczów, ul. Sobieskiego 4
Dyrektor: Stanisław Piotr Makara
Tel./faks: 16 632 18 02
Internet: www.muzeumkresow.eu
Wystawy stałe
• Dzieje ziemi lubaczowskiej
• Kultura wsi lubaczowskiej
• Sztuka Kresów (malarstwo portretowe, sztuka sakralna, rzeźba bruśnieńska, kowalstwo)
Wystawa czasowa
• Wota Europy. Tradycje wotywne chrześcijańskiego
Zachodu i Wschodu (do 15 grudnia)
Godziny otwarcia
październik–maj:
• wtorki, środy 9.00–15.00
• czwartki, piątki 10.00–17.00
• soboty 10.00–14.00 • niedziele 10.00–17.00
Ceny biletów
• lekcje muzealne – 2 zł od ucznia
W środy wstęp wolny
Wota Europy. Tradycje wotywne
chrześcijańskiego Zachodu i Wschodu
Nowa, międzynarodowa wystawa przygotowana
została przez Muzeum Kresów w Lubaczowie we współpracy z Ośrodkiem Badawczym Folkloru Helleńskiego
Akademii Ateńskiej z Grecji. Uroczyste otwarcie ekspozycji miało miejsce 10 października w Galerii Oficyna
w Zespole Zamkowo-Parkowym przy Muzeum Kresów
w Lubaczowie.
Wystawa ma na celu ukazanie bogatej tradycji składania wotów, która jest silnie zakorzeniona w kulturze
chrześcijańskiej Europy zarówno w tradycji zachodniej,
jak i wschodniej. Podobieństwa i różnice występujące
w sztuce wotywnej obydwu kręgów kulturowych ukazano na przykładzie eksponatów z terenu Polski i Grecji.
Na wystawie po raz pierwszy w takim zakresie nastąpi
fascynujące spotkanie kultur, które dotychczas wydawały się sobie bardzo odległe. Pomimo oczywistych różnic
obydwie tradycje łączy odwieczna tajemnica mistycznej relacji człowieka z Bogiem. Wotum dziękczynne lub
przebłagalne jest w tym kontekście szczególnym aktem
wiary manifestowanym w materialnej formie.
Łącznie na wystawie pokazanych zostanie ponad
500 różnorodnych obiektów powstałych od XVII po XXI
wiek. Przegląd i konfrontacja sztuki wotywnej Wscho-
du i Zachodu zjednoczonej Europy będzie z pewnością
niezwykłą okazją do zastanowienia się nad drogą, jaką
tradycja ofiarowywania darów wotywnych przeszła
w ciągu kilkuset ostatnich lat.
Patronat nad wystawą objął Gabriel Coptsidis, ambasador Republiki Greckiej w Polsce. Organizacja wystawy była możliwa dzięki dofinansowaniu ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
w ramach programu „Wspieranie działań muzealnych”
w 2010 roku.
Wystawę przygotowano ze zbiorów: Ośrodka Badawczego Folkloru Helleńskiego Akademii Ateńskiej
i kolekcji Nikosa Papageorgiou z Grecji oraz sanktuariów, klasztorów, parafii i muzeów z Polski: Klasztoru Ojców Paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie
(Zbiory Sztuki Wotywnej), Sanktuarium Maryjnego
w Krasnobrodzie, Sanktuarium Matki Boskiej Rzeszowskiej – Klasztor oo. Bernardynów w Rzeszowie,
Parafii Katedralnej pw. Zmartwychwstania Pańskiego
i św. Tomasza Apostoła w Zamościu, Parafii Konkatedralnej pw. św. Stanisława w Lubaczowie, Kolegiaty
pw. Bożego Ciała w Jarosławiu, Klasztoru oo. Dominikanów w Jarosławiu, Parafii pw. św. Marii Magdaleny w Biłgoraju, Parafii pw. św. Mikołaja w Grabowcu, Parafii pw. św. Bartłomieja Apostoła w Goraju,
Parafii pw. Krzyża Świętego w Szarowoli, a także Muzeum Zamojskiego w Zamościu, Muzeum Diecezjalnego
w Zamościu, Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej
w Przemyślu, Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich, Muzeum Kresów w Lubaczowie.
nr 70
MUZEUM W PRZEWORSKU
ZESPÓŁ PAŁACOWO-PARKOWY
37-200 Przeworsk, ul. Park 2
Dyrektor: Bożena Figiela
Telefony: 16 648 71 45 (sekretariat)
16 648 81 65 (Dział Historii Pożarnictwa)
16 648 71 96 (Archiwum)
Faks:
16 648 86 42
Internet: www.muzeum.przeworsk.pl
Wystawy stałe
• Historia miasta i regionu
• Wnętrza pałacowe
• Powozownia
• Historia pożarnictwa
Wystawy czasowe • Galeria „Magnez”
• Dawny Przeworsk w pocztówce i fotografii do 1944
roku (listopad)
• „Cały świat do lichej stajenki bieżał, gdzie Stwórca
Zbawiciel we żłobie leżał” – regionalna szopka bożonarodzeniowa (grudzień 2010 – styczeń 2011)
– „Bóg się rodzi…” – wystawa pokonkursowa prac plastycznych dzieci – III edycja konkursu na kartkę świąteczną (grudzień 2010 – styczeń 2011)
Godziny otwarcia
Muzeum:
październik–kwiecień:
• poniedziałki–piątki 10.00–15.00
• niedziele 10.00–14.00
• soboty – nieczynne
Archiwum: poniedziałki i czwartki 10.00–15.00
Biblioteka: poniedziałki–piątki 8.00–15.00
Ceny biletów
• Historia miasta i regionu,
Wnętrza Pałacowe
– 6 zł i 3,50 zł (ulgowy)
• Historia pożarnictwa,
Powozownia
– 5 zł i 3 zł (ulgowy)
" Szopka betlejemska ze wsi Gać
Jana Jakielaszka i Stanisława
Bałackiego – fragment kompozycji
plastycznej, lata 80. XX w.
Kolekcja Współczesnej Sztuki
Ludowej im. Stefanii Walkowiak
Muzeum w Przeworsku
fot. G. Sznaj
Muzea
27
„Cały świat do lichej stajenki bieżał,
gdzie Stwórca Zbawiciel we żłobie leżał”
– regionalna szopka bożonarodzeniowa
Szopka betlejemska, stajenka, szopa, betlejka, szopina – zadaszone miejsce ze żłobem, uboga wiata,
skromna grota, gdzie stało bydło, miejsce narodzenia
Boga-człowieka. Wydarzenie to, opisywane w Biblii
i apokryfach, tak tajemnicze i niesamowite, od początków sztuki chrześcijańskiej inspirowało wyobraźnię
artystów malarzy i rzeźbiarzy, pisarzy, twórców teatru
szkolnego, znajdowało wyraz w dziełach plastycznych
i teatralnych, które adresowane były do ludu rzadko posiadającego umiejętność czytania i pisania. Z czasem,
tenże lud sam zaczął sporządzać szopki, już z osobistym
bagażem wiedzy i obrazu na temat narodzenia Boga,
a z chęcią odzwierciedlenia swojego ludowego, wiejskiego świata w miniaturze.
Bogactwo form i fenomen regionalnej szopki bożonarodzeniowej będzie motywem wystawy organizowanej w sezonie grudzień 2010 – styczeń 2011 w Muzeum
w Przeworsku. Materiału dostarczą przykłady szopek
z okolic Przeworska, Jarosławia, Łańcuta. Zaprezentowana zostanie m.in. szopka betlejemska ze wsi Gać
autorstwa Jana Jakielaszka i Stanisława Bałackiego –
kiedyś szopka ruchoma, dekoracja bożonarodzeniowa
ołtarza bocznego w kościele parafialnym w Gaci. W tej
plastycznej kompozycji ukazane zostało w sposób najdoskonalszy lokalne wyobrażenie szopki betlejemskiej,
tytułowy „cały świat bieżący do stajenki”: obok centralnej sceny Bożego Narodzenia w scenerii Betlejem znajdujemy miejscową gacką architekturę, pochód licznych
postaci – uczestników wiejskiej i ogólnopolskiej kultury (postać Jana Pawła II, Górale, Krakowiacy), scenki rodzajowe (Pilarze z piłą, Rybak z wędką, Praczka
z kijanką, Dzwonnik przy dzwonnicy, Baba przy stud» cd. na str. 28
ni-żurawiu).
28
Muzea
« cd. ze str. 27 (Muzeum w Przeworsku)
Część wystawy stanowić będą szopki domowe statyczne i ruchome – świąteczne ozdoby kątów izb czy
mające swoje miejsce pod choinką, małe budynki wykonywane przez ojców, dziadków dla dzieci. A także
szopki – dzieła sztuki ludowej pochodzące z Kolekcji
Współczesnej Sztuki Ludowej im. Stefanii Walkowiak
ze zbiorów Muzeum w Przeworsku. Interesującym przykładem wielkiej szopki z figurkami, uruchamianej za
pomocą korby, zbudowanej dla wnuków na wzór zamku w Łańcucie, jest dzieło Izydora Błaszczaka żyjącego
w latach 1897–1977, twórcy ludowego z Dębiny. Dwie
szopki Izydora Błaszczaka, które zaprezentowane zostaną na wystawie, pochodzą ze zbiorów Muzeum-Zamku w Łańcucie.
Osobnym, arcyciekawym tematem będą szopki
kolędnicze – obnośne teatrzyki kukiełkowe. Zwyczaj
„chodzenia z szopą po kolędzie” znany był we wsiach
regionu przeworskiego: Grzęsce, Dębowie, Gaci, Sieteszy,
Majdanie Sieniawskim. Najbardziej charakterystyczna
szopka regionalna tego typu wywodzi się z miejscowości
Markowa, zwana tam „szopką z bożkami”. Jej lokalne
PIK
warianty udokumentowane autentycznymi eksponatami
znane są z: Rudołowic, Urzejowic, Kraczkowej.
Na wystawie zostaną pokazane również współczesne
formy szopki bożonarodzeniowej monumentalnej lub
naturalnych rozmiarów (co jest przecież bezpośrednim
nawiązaniem do czynu św. Franciszka, który w 1223
roku we włoskim Greccio wystawił pierwszą naturalnych rozmiarów stajenkę z żywymi zwierzętami), realizowanej w plenerze w postaci statycznych dekoracji
– figuralnych jasełek ustawianych na rynkach miast
i miasteczek oraz w prywatnych ogrodach.
Wystawę ilustrować będą reprodukcje rycin najstarszych polskich przedstawień szopek kolędniczych,
fotografie szopki kukiełkowej z Sieteszy z 1900 roku
znajdującej się w zbiorach Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, zdjęcia tradycyjnej szopki, częściowo ruchomej, montowanej corocznie przez
przeworskich Bernardynów.
Wystawa etnograficzna połączona będzie z pokonkursową wystawą prac plastycznych dzieci, III edycji
konkursu na kartkę świąteczną, pod hasłem „Bóg się
rodzi…”.
Katarzyna Ignas
EDUKACJA Muzealna
Lekcje muzealne prowadzone są przez pracowników
merytorycznych muzeum. Podczas lekcji muzealnych
umożliwia się dzieciom i młodzieży kontakt z eksponatami, posiłkujemy się też foliogramami, przezroczami,
etc. Wprowadzamy również elementy pracy własnej,
dzięki której wzrasta aktywność dzieci, ułatwia ona
także przyswojenie nowych wiadomości.
Opłata za lekcję muzealną – 1 zł od ucznia.
Dział Wnętrz Pałacowych
• Klasycyzm i Romantyzm – literatura i sztuka XIX w.
a życie przeworskiej rezydencji
• Klasycyzm w sztuce na przykładzie ekspozycji wnętrz
pałacowych Muzeum w Przeworsku
• Elementy antyczne i motywy mitologiczne w wystroju
wnętrz pałacu Lubomirskich w Przeworsku
• Mitologia w sztuce – zajęcia z przezroczami
• Rezydencja – zamek – pałac – siedziby rodów magnackich w okolicach Przeworska
• Pałac Lubomirskich w Przeworsku – architektura, zbiory
biblioteczne, historyczne i artystyczne do 1944 roku
• Zbiory sztuki książąt Lubomirskich z Przeworska
Dział Historii Miasta i Regionu – Historia
• „Mówić prosto o rzeczach trudnych – przeworski wrzesień” (lekcja dla klas II–III szkół podstawowych)
• Widoki Przeworska w pocztówce i fotografii do 1944 r.
• Losy przeworskich Żydów
• Korzenie tradycji rodzinnej – przeworskie rody mieszczańskie w XVIII–XX w.
• Historia przeworskiego tkactwa
• Mistrz i jego warsztat – rola cechów rzemieślniczych
w życiu miasta
• Życie codzienne w pałacu magnackim w XIX w.
• Życie codzienne w pałacu w Przeworsku w czasach
drugiego ordynata Andrzeja Lubomirskiego
• Ordynacja Przeworska książąt Lubomirskich
• „O starym Przeworsku gawęda” – historia Przeworska
• Przeworsk – miasto obronne
• Historia sądów miejskich
• Legendy przeworskie (zajęcia skierowane do grup
przedszkolnych)
• Ruch niepodległościowy w Przeworsku – Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”
• „Kultura Przeworska” – co współczesny przeworszczanin powinien wiedzieć o kulturze przeworskiej (lekcja
z przezroczami)
• Zabytki Przeworska
• Świat naszych dziadków i pradziadków – poznanie
przedmiotów, które wyszły z użycia i takich, których
używa się nadal, choć ich forma uległa zmianie
» cd. na str. 29
nr 70
CENTRUM WIKLINIARSTWA
Miejski Ośrodek Kultury w Rudniku n. Sanem
37-420 Rudnik n. Sanem, ul. Mickiewicza 41
Dyrektor: Krystyna Wójcik
Telefony: 15 649 26 12, 502 146 374
Internet: www.mokrudnik.pl
Wystawy stałe
• Archeologiczna (zbiory ks. Franciszka Nicałka)
• Etnograficzna (zbiory Wiktora Wójcika)
• Historyczna (eksponaty związane z historią miasta
i wikliniarstwa)
• Wiklina artystyczna (m.in. kolekcje wiklinowej mody
i biżuterii oraz rzeźb-obiektów z wikliny)
• Wiklina użytkowa (m.in. ekspozycje wiklinowych
mebli, form dekoracyjnych wiszących i stojących)
« cd. ze str. 28 (Muzeum w Przeworsku)
• Z wizytą w muzeum – co to jest muzeum? Odkrywanie muzeum i zgromadzonych w nim eksponatów
• Przeworsk znany i nieznany – propozycja lekcji muzealnej w formie wycieczki po mieście
Uwaga! Opłata za przewodnika wynosi 50 zł (grupa)
Dział Historii Miasta i Regionu
– Etnografia
• Skąd się wzięło muzeum?
• Magiczny czas świąt Bożego Narodzenia
• Dawne kolędowanie na wsiach przeworskich (Tury,
Herody, Kolęda z Rajem, Droby, Szczodroki, Szopka,
Chodzenie z Gwiazdą)
• Zapust czyli wiejski karnawał
• Od wstępnej środy przez śródpoście do poniedziałku
oblewanego – obrzędowość Wielkiego Postu i Wielkanocy na wsi przeworskiej
• Kult Bożego Grobu, bębnienie i „turki” w Przeworsku
– wielkopostne zwyczaje miejskie
• Święcenie roślin – cykl obrzędów letnich na wsi przeworskiej (Wniebowstąpienie, Zielone Świątki, Boże
Ciało, Sobótki, dzień św. Wawrzyńca, Matka Boska
Zielna)
• Ludowy strój przeworski
• Od zmówin przez osłęby i czepiny do białego wieńca
– wiejskie wesele przeworskie
• Klechdy, gadki, bajki, zagadki – opowieści pradziadków
• Tradycyjne rzemiosła wiejskie: garncarstwo i druciarstwo, plecionkarstwo, bednarstwo, dawne techniki obróbki drewna – drążenie i żłobienie
• Jak to ze lnem było, czyli dziesięć etapów obróbki lnu
Muzea
29
Wystawy czasowe
• Malarstwo Małgorzaty Rynarzewskiej z Poznania
(listopad)
• Fotografia artystyczna Andrzeja Bąka z Zamościa
(listopad–grudzień)
Godziny otwarcia
Zwiedzanie:
• indywidualne: środy–niedziele 14.00–18.00
• grupowe (min. 15 osób): po uprzednim zgłoszeniu
Ceny biletów
Oferta edukacyjna
• Zwiedzanie Centrum Wikliniarstwa (ok. 45 min)
• Prezentacja multimedialna i film (10–40 min) – 2 zł
• Pokaz wyplatania (30 min) – 2 zł
• Nauka wyplatania (1,5 godz.) – 5 zł
• Warsztaty wikliniarskie (6 godz.) – 20 zł i 10 zł (ulg.)
• Wycieczka szlakiem wiklinowych rzeźb – 50 zł (grupa)
• Rolniczy kalendarz świętych patronów (MB Gromniczna, św. Józef, św. Wojciech, św. Zofia, św. Jan Nepomucen, św. Jan Chrzciciel, św. Michał, św. Marcin,
św. Andrzej)
• Polska sztuka ludowa – tematyka, techniki, style
• Dom przysłupowy, węgieł na obłap, gonty i kiczka
– regionalne budownictwo drewniane (na przykładzie
skansenu „Pastewnik”)
• Adwentowe wieczornice
• „Nalejcie wosku na wodę ujrzycie swoją przygodę” –
kawalerskie i panieńskie wróżby w wigilie św. Katarzyny i św. Andrzeja
• Władca zimy. Kult św. Mikołaja w regionie przemyskim
Dział Historii Pożarnictwa
• Dzieje Ochotniczej Straży Pożarnej w Przeworsku
• Gaszenie pożarów dawniej i dziś – rozwój techniki
gaśniczej na przestrzeni wieków
• Hełmy używane w polskich strażach pożarnych od połowy XIX w. do współczesności
• Zasłużeni działacze polskiego pożarnictwa
• Święty Florian – patron chroniący od ognia
• Budowa i obsługa dawnego sprzętu pożarniczego
Dział Rewaloryzacji Parku
• Rozpoznawania drzew na podstawie budowy morfologicznej
• Epidemie szkodników w przyrodzie na przykładzie
szrotówka kasztanowcowiaczka – szkodnika kasztanowców
• Kompleksowa pielęgnacja trawników
• Róże pienne – tajniki hodowli i pielęgnacji
30
Muzea
PIK
MUZEUM REGIONALNE
W STALOWEJ WOLI
37-464 Stalowa Wola, ul. Sandomierska 1
Konkurs Polska Pięknieje rozstrzygnięty.
Nagroda dla Muzeum Regionalnego
w Stalowej Woli
Dyrektor: Lucyna Mizera
Telefony: 15 844 85 56, 15 842 00 42 (rezerwacje)
Faks:
15 844 85 57
Internet: www.muzeum.stalowawola.pl
1 października br. w Teatrze Dramatycznym
w Warszawie odbyło się wręczenie nagród zwycięzcom konkursu „Polska Pięknieje – 7 Cudów Funduszy
Europejskich”. Statuetkę dla Muzeum Regionalnego
w Stalowej Woli za „Dostępne Muzeum. Zintegrowany program dla osób niepełnosprawnych” z rąk Elżbiety Bieńkowskiej, minister Rozwoju Regionalnego,
odebrała autorka projektu dyrektor Lucyna Mizera,
wraz ze współpracującą przy tworzeniu programu
Edytą Lisek-Lubaś.
Gratulujemy!
Wystawy stałe
• „Z dziejów regionu nadsańskiego”. Archeologia, etnografia, historia regionu
Nowością na ekspozycji są multimedialne animacje
• „COP dla przyszłości”. Ludzie, przemysł, architektura
(hala przy Zespole Szkół nr 1, ul. Hutnicza 17)
Edukacyjna wystawa multimedialna nagrodzona Sybillą 2007. Dostępna na www.cop.stalowawola.pl
Wystawa czynna: poniedziałki, środy–piątki 8.00–
–15.30; wtorki 8.00–18.00; niedziele 16.00–19.00;
soboty – nieczynna
• Galeria przez Dotyk (dziedziniec Muzeum)
• „Narodziny Stalowej Woli 1938” (Hotel „Hutnik”, ul.
Prymasa Wyszyńskiego 12)
Wystawy czasowe
• „ChopinART” (do 28 listopada)
• „Mikrus – auto, któremu nie pozwolono dorosnąć”
(do 6 listopada, hala przy ZS nr 1, ul. Hutnicza 17)
• Wczesne wieki średniowiecza – wystawa archeologiczna (do 9 stycznia 2011)
• Z potrzeby serca. Boże Narodzenie w sztuce nieprofesjonalnej (10 grudnia – 6 lutego 2011)
• Zesłańcy – Sybiracy – Deportowani (do 30 listopada;
KUL, ul. Ofiar Katynia 8, codziennie 9.00–19.00)
• Oiko Petersen – „Downtown Collection” – wystawa
fotografii (listopad)
• „Poczuj sztukę” – wystawa interaktywna (od grudnia)
Godziny otwarcia
• poniedziałki, środy, czwartki, piątki 8.00–15.30
• wtorki 8.00–18.00
• soboty (wstęp wolny) i niedziele 16.00–19.00
Ceny biletów
codziennego użytku, narzędzia pracy, militaria oraz biżuteria. Towarzyszą im prezentacje multimedialne oraz
ikonografia dotycząca poszczególnych przejawów życia
wczesnośredniowiecznych mieszkańców Polski.
Okres wczesnego średniowiecza na terenie Polski
jest datowany na czasy pomiędzy przełomem V i VI
wieku a połową XIII wieku. Jego początek wyznacza
pojawienie się zabytków łączonych ze Słowianami, są
to również czasy powstawania i krystalizacji państwa
polskiego.
Poszczególne działy ekspozycji prezentują zabytki związane z życiem codziennym mieszkańców wsi
wczesnośredniowiecznej i grodu, rozwojem rzemiosł
i handlu, jak również zwyczajami pogrzebowymi i wierzeniami.
Na wystawie można podziwiać militaria związane ze średniowiecznym rycerstwem, m.in. przykłady
znakomitej broni: groty oszczepów i włóczni, topory,
miecze oraz ostrogi i strzemiona.
Wczesne wieki średniowiecza
– wystawa archeologiczna
Ekspozycja jest kolejną propozycją z cyklu wystaw
archeologicznych przestawiających najdawniejsze dzieje
ziem polskich, tym razem dotyczącą wczesnego średniowiecza. W ciekawej aranżacji wprowadzającej zwiedzających w klimat wczesnego średniowiecza prezentowane są zabytki, wśród których znajdują się przedmioty
/ Kolia ze zbiorów Muzeum w Grudziądzu
fot. J. Strobin
nr 70
Zaprezentowane zostały narzędzia pracy i przedmioty codziennego użytku: sierpy, radlice, ciosły, przedmioty wykonane z kości i poroża zwierząt: igły, szydła,
przekłuwacze czy łyżwy oraz gliniane naczynia, przęśliki, grzechotki. Wśród ceramiki szczególną kategorię
zabytków stanowią popielnice grobowe.
Podziwiać można bogatą kolekcję ozdób z metali: srebra, złota oraz brązu, m.in. kabłączki skroniowe,
pierścionki, zawieszki, krzyżyki czy kolie z paciorków
szklanych oraz ozdoby stroju – zapinki, klamry do pasa.
Osobne miejsce przeznaczono na przedstawienie zabytków związanych z handlem, jak wagi, płacidła żelazne i monety.
Oddzielna część została poświęcona architekturze
wczesnośredniowiecznej, gdzie główna uwaga skupia
się na zagadnieniach dotyczących rozwoju architektury romańskiej w Polsce, w tej części znajdują się kamienne romańskie detale architektoniczne z Opactwa
Benedyktynów w Tyńcu i Zamku Królewskiego na Wawelu w Krakowie.
Ekspozycji towarzyszy katalog. Kuratorem wystawy
jest Monika Kuraś, jej aranżacja autorstwa Anny Skołożyńskiej-Cieciery.
Muzea
31
tematykę Bożego Narodzenia, niemniej jednak jedna
z takich akwarel znajdzie się na wystawie. O wydarzeniach bożonarodzeniowych opowiedzą pędzlem także
Dorota Lampart, Stanisław Zagajewski, Maria Wnęk,
Marianna Wiśnios, Katarzyna Gawłowa i wielu innych
uznanych twórców. Zwyczaje kolędnicze obok Bazylego
Albiczuka, znanego przede wszystkim jako malarza natury, przedstawią malarze tradycji, niemalże dokumentaliści zwyczajów, m.in. Paweł Wróbel, Emil Brzezina,
Krzysztof Webs. Wśród zaprezentowanych rzeźbiarzy
znajdą się dzieła Jędrzeja Wawry oraz Jana Lamęckiego i będą to najstarsze prace na wystawie, pochodzące
jeszcze sprzed 1939 roku. Wśród uznanych naiwnych
pojawią się dobrze znani nie tylko na Podkarpaciu Władysław Chajec i Teofil Stelmach.
Kurator wystawy: Elżbieta Skromak.
Zesłańcy – Sybiracy – Deportowani
Wystawa zorganizowana staraniem rzeszowskiego
Oddział Instytutu Pamięci Narodowej, Związku Sybiraków Koło w Stalowej Woli i Muzeum Regionalnego
w Stalowej Woli odbywa się w ramach Roku Sybiraka
w województwie podkarpackim. Jego ogłoszenie wiąże się z przypadającą w bieżącym roku 70. rocznicą
pierwszej masowej wywózki Polaków do syberyjskich
łagrów.
Wystawa opowiada o losach Polaków zesłanych
w głąb Rosji i ZSRR w latach 1768–1956. Na kilkunastu planszach zostaną pokazane fotografie, dokumenty i pamiątki z zesłania. Osobna plansza mówi
o działalności Związku Sybiraków oraz o staraniach
w kierunku zachowania pamięci o „Golgocie Wschodu”.
Na wystawie można zobaczyć także ciekawe materiały
przekazane przez osoby mieszkające obecnie w województwie podkarpackim, które były deportowane lub
» cd. na str. 32
internowane w ZSRR.
Z potrzeby serca. Boże Narodzenie
w sztuce nieprofesjonalnej
Głównym tematem wystawy jest okres Bożego Narodzenia widziany oczami wrażliwych, samorodnych
artystów, którzy w swoisty, indywidualny sposób starali się wyrazić swoje uczucia wobec nowo narodzonego Dziecięcia, opowiedzieć i odnieść się do wydarzeń
związanych z Jego życiem, często uzewnętrzniając w ten
sposób swój światopogląd i głęboką wiarę. Wyobrażenia
wydarzeń biblijnych objęły przedstawienia: Zwiastowania, Bożego Narodzenia, Pokłonu Trzech Króli, Ucieczki do Egiptu. W przypadku części „szczerych” artystów,
ich prace są wyrazem i ilustracją wizji i przeżyć
transcendentnych.
Ważną częścią ekspozycji są również przedstawienia zwyczajów i tradycji świątecznych. Zapamiętane tradycje, dotyczące głównie kolędowania oraz praktyk religijnych, zdradzają często
pochodzenie samego twórcy, miejsce w jakim się
wychował czy tworzył.
Na ekspozycji zostanie pokazanych ponad
sto prac czołowych artystów niedyplomowanych,
„nieuczonych”, „naiwnych”, z kręgu „art brut”, których obrazy i rzeźby pochodzą z kilkunastu muzeów w Polsce oraz kolekcji prywatnych. W gronie
prezentowanych czterdziestu artystów jest kilku,
których prace porównywano z twórczością Nikifora Krynickiego. Sam Nikifor sięgał rzadko po / Teofil Stelmach, „Kolędnicy” • fot. E. Skromak
32
Biblioteki
WOJEWÓDZKA I MIEJSKA BIBLIOTEKA
PUBLICZNA W RZESZOWIE
35-010 Rzeszów, ul. Sokoła 13
Dyrektor: Stanisław Turek
Telefony: 17 853 24 31 (dyrekcja), 17 866 68 34,
17 853 52 17 (centrala), 17 866 68 30,
17 853 66 91 (Informatorium, do 20.00),
17 866 68 53
Faks:
17 853 24 31
Internet: www.wimpb.rzeszow.pl
Godziny otwarcia
Czytelnia Główna, Czytelnia Czasopism,
Informatorium, ul. Sokoła 13
• poniedziałki 12.00–20.00
• soboty 9.00–15.00
Wypożyczalnia Główna, ul. Dąbrowskiego 33a
• poniedziałki i soboty 10.00–15.00
Oddział dla Dzieci i Młodzieży, ul. Słowackiego 11
Wypożyczalnia Muzyczna, ul. Żeromskiego 2
• wtorki, środy i piątki 10.00–18.00
• czwartki 11.00–18.00
PIK
Oferta kulturalna WiMBP w Rzeszowie
W listopadzie i grudniu w Bibliotece tematami
wiodącymi będą obchody Narodowego Święta Niepodległości, Światowy Dzień Pluszowego Misia (25
listopada), Andrzejki, Mikołajki i Święta Bożego Narodzenia.
Filia przy ul. Bohaterów w ramach współpracy
z Przedszkolami Publicznymi nr 17 i 3 zorganizuje spotkanie literackie Czemu liście żółkną, lekcję biblioteczną Jak pracuje święty Mikołaj i zajęcia Cudowne Boże
Narodzenie.
Filia przy ul. Fredry 5 będzie kontynuować przysposobienie czytelnicze dla najmłodszych Pierwsze kroki w świecie książki i spotkania z cyklu Gdzie mieszka
bajeczka. Filia oprócz współpracy z Przedszkolami nr 4
" Spotkanie z Mieczysławem Czumą i Leszkiem
Mazanem w Wypożyczalni Muzycznej 18 maja br.
fot. arch. WiMBP
« cd. ze str. 31 (Muzeum Regionalne w Stalowej Woli)
Oiko Petersen – „Downtown Collection”
– wystawa fotografii
Bohaterami zdjęć są osoby z zespołem Downa. Oiko
Petersen zrealizował cykl fotografii w stylistyce bliskiej
reklamowym kampaniom kolekcji ubrań. Podczas sesji współpracował m.in z projektantami mody, wizażystami. Seria kilkunastu portretów powstawała przez
prawie dwa lata.
Fotograf zachęca do bliższego poznania świata osób
z zespołem Downa. Zaprasza do zmierzenia się ze stereotypowymi i utartymi wyobrażeniami, do zmiany
perspektywy postrzegania bohaterów.
Oiko Petersen (ur. 1983) jest cenionym polskim fotografem młodego pokolenia. Publikował m.in. w Foto,
Fluidzie, Press, Secesji i w Esquire China. Pierwsza wystawa pokazywana była w Łodzi, Trójmieście, Wrocławiu, Warszawie, a także w Tempere w Finlandii, Pingyao
w Chinach oraz we francuskim Lille. Fotograf wykładał w Wyższej Szkole Reklamy w Warszawie. Obecnie
mieszka w Londynie, gdzie kończy studia w University
of Arts Londyn.
„Poczuj sztukę” – wystawa interaktywna
Edukacyjna wystawa interaktywna „Poczuj sztukę”
to nowoczesna zabawa sensoryczna dla dzieci i młodzieży oraz osób niepełnosprawnych, w szczególności
niewidomych. Każdy może tu brać czynny udział, rozwiązując zagadki, szukając odpowiedzi na pytania: Czy
twoja skóra jest w stanie odróżniać dźwięki? Potrafisz
zobaczyć obraz tylko za pomocą zapachu i faktury? Czy
rozpoznasz rysunki, jakie kreśli powietrze? Czy wiesz,
jak za pomocą kilku kropek narysować tysiące znaków
i z jednego kształtu ułożyć różne cienie? Tematem przewodnim jest odkrywanie wzorów i symboli ornamentyki w kulturze ludowej Lasowiaków.
nr 70
i 8 nawiąże kontakty ze świetlicą ze Szkoły Podstawowej nr 12.
Filia przy ul. Krzyżanowskiego 6, co dwa tygodnie, będzie prowadzić zajęcia w ramach cyklu Wędrówki po świecie książek. W listopadzie i w grudniu
wśród tematów przewidzianych do realizacji będą: Jesień
w bajkach, Franklin superbohater, Cudowne Boże Narodzenie. Ponadto raz w miesiącu Biblioteka zaprosi
podopiecznych z Zespołu Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych „Mieszko” na zajęcia Witajcie w bibliotece
oraz dzieci z zaprzyjaźnionych przedszkoli do udziału
w spotkaniu Bajkowi bohaterowie z wizytą u przedszkolaków. Z okazji Narodowego Święta Niepodległości
Filia zorganizuje pogadankę na temat patriotyzmu.
Młodsi użytkownicy tej placówki bibliotecznej wezmą
udział w zabawie andrzejkowej i w imprezie Mikołajki
z Mikołajem. Ponadto Filia przygotuje okolicznościowe
i rocznicowe wystawki.
W Filii przy ul. Ofiar Katynia dla uczczenia Narodowego Święta Niepodległości zaplanowano cykl spotkań zatytułowanych Polskie symbole narodowe i Bajeczne historie – stolice Polski. Z okazji Światowego Dnia
Życzliwości (21 listopada) Filia przeprowadzi zajęcia
inspirowane twórczością Grzegorza Kasdepke Magiczne
słówka, a z okazji Światowego Dnia Pluszowego Misia
dzieci wezmą udział w zabawach animacyjnych i czytelniczych Czy misie są w bibliotece? W cyklu Maluszki
w bibliotece odbędzie się głośne czytanie Książki znane i kochane i spotkania z dziecięcą poezją regionalną.
Filia zorganizuje także Poranek wróżb i zabaw andrzejkowych oraz Mikołajkowe hity, czyli głośne czytanie bajek, zabawy, konkursy i inne niespodzianki.
W ramach akcji upowszechniania czytelnictwa
wśród dzieci i młodzieży Filia przy ul. Podwisłocze poprowadzi szereg zajęć cyklicznych, m.in.: głośne czytanie
ph. Zaczarowane chwile baśniowych księżniczek, turniej
rycerski z książką W zamku u królowej Wiedzy, terapeutyczne pogadanki Bajki, które leczą i zajęcia plastyczne W krainie Elfów. Sposoby poznawania życia i twórczości wybranych autorów zostaną omówione podczas
spotkania Świat wierszy Jana Brzechwy i w czasie zajęć
animacyjno-czytelniczych popularyzujących twórczość
Czesława Janczarskiego. Wierszowany imiennik w połączeniu z wróżbami to część scenariusza Andrzejkowych portretów imion. Starsze dzieci uczestniczące
w lekcjach bibliotecznych Katalogi online zapoznają się
z elektronicznym warsztatem informacyjnym biblioteki. Dla tej grupy wiekowej zaplanowano także cykl zajęć z zakresu edukacji europejskiej Podróże po krajach
Unii Europejskiej. Umiejętności plastyczno-edytorskie
mogą doskonalić uczestnicy zabawy Malujemy zimową książkę.
Biblioteki
33
Filia przy ul. Osmeckiego rozszerzy swoją ofertę o obchody Międzynarodowego Dnia Młodzieży
(10 listopada) i Międzynarodowego Dnia Tolerancji
(16 listopada). Z okazji Święta Niepodległości Filia
zorganizuje dla młodzieży spotkania z pracownikami
rzeszowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej,
a w późniejszym terminie wykład Marzeny Lorens będący kontynuacją tematu Oblicza tradycji żydowskiej.
Systematycznie co miesiąc odbędą się też spotkania
członków Klubu Przyjaciół Ciekawej Książki i Klubu
Podróżnika, z udziałem Ewy Nowak z Regionalnego
Centrum Informacji Europejskiej. Ponadto na grudzień zaplanowano obchody Światowego Dnia Walki
z AIDS (1 grudnia) i Międzynarodowego Dnia Praw
Człowieka. Mikołajkowe opowieści to cykl spotkań dla
przedszkolaków stawiających Pierwsze kroki w świecie
książki, z kolei Świerszczykowe rozmowy wprowadzą
dzieci w świat czasopism. 9 grudnia Filia zorganizuje
spotkanie z rzeszowską pisarką Niną Opic.
W omawianym okresie Filia przy ul. Okulickiego
zamierza przeprowadzić cykle zajęć przeznaczonych dla
przedszkolaków Książkolandia i Misiolandia, a z dorosłymi członkami Koła Przyjaciół Książki Historycznej
swoimi wspomnieniami Z dalekiej Syberii podzieli się
Anna Leszczyńska. Spotkanie zakończy obchody Roku
Sybiraka w Bibliotece.
Filia przy ul. Czackiego nadal poprowadzi zajęcia
czytelnicze i edukacyjne dla przedszkolaków i uczniów
klas „0”. Będą to m.in.: zabawa popularyzująca twórczość
Kornela Makuszyńskiego Czy Koziołek Matołek odnalazł
Pacanów, zajęcia edukacyjne z elementami biblioterapii
na podstawie Opowiastek familijnych Beaty Andrzejczuk zatytułowane Obrażalski Grześ. Czy nasza mama
to czarodziejka i Czy znacie wierszyki łamiące języki to
imprezy popularyzacje twórczość Joanny Papuzińskiej
i Agnieszki Frączek. Czary mary nie do wiary i andrzejkowe wróżby oraz Podróż po Krakowie z babcią Brygidą,
bohaterką książek Doroty Terakowskiej, wypełnią dzieciom czas spędzony w Bibliotece. Dla starszych dzieci
zaplanowano lekcje biblioteczne, konkursy literackie
i plastyczne, m.in.: zajęcia dydaktyczne Biblioteka dobre
miejsce dla człowieka, To nie chluba zgrywać samoluba,
Obrzędy i zwyczaje związane z obchodami dnia Wszystkich Świętych i spotkanie z polską poezją patriotyczną
Kwiaty ojczystej ziemi. Równie interesujące zajęcia przewidziano z myślą o wychowankach Ośrodka Rehabilitacyjno-Wychowawczego w Rzeszowie. Tematy wiodące
to Cud niepodległości – 11 listopada i Boże Narodzenie
w tradycji naszego regionu.
Filia przy ul. Podchorążych będzie kontynuować
współpracę z Przedszkolami nr 15 i 16 oraz Szkołą Pod» cd. na str. 34
34
Biblioteki
PIK
« cd. ze str. 33 (WiMBP w Rzeszowie)
stawową nr 19 w ramach spotkań cyklicznych Gdzie
mieszka bajeczka. W listopadzie zorganizuje spotkanie
z autorką książek dla dzieci Niną Opic i imprezę czytelniczą z okazji Światowego Dnia Pluszowego Misia.
W grudniu Filia zaprosi najmłodszych czytelników na
spotkanie poświęcone tradycjom świąteczno-noworocznym. Będzie także kontynuowana współpraca z Uniwersytetem Trzeciego Wieku w ramach czwartkowych
spotkań członków Klubu Ciekawej Książki.
Filia przy ul. Lwowskiej, dla dzieci przebywających
na leczeniu w Szpitalu Wojewódzkim nr 2, przygotuje
dwa konkursy. W listopadzie bohaterem konkursowych
zmagań będzie pluszowy miś, a w grudniu konkurs
rysunkowy będzie dotyczył zimowych zabaw. Kolejną atrakcją przewidzianą w tej Filii będą zajęcia plastyczne Boże Narodzenie w ozdobach. W konsekwencji
czwartkowych dyżurów konsultantów z Regionalnego
Centrum Informacji Europejskiej, pełnionych w Filii
w okresie letnio-jesiennym, w listopadzie zostanie zorganizowane spotkanie poświęcone Prezydencji Polski
w Unii Europejskiej.
Filia przy ul. Paderewskiego w ramach współpracy
z Przedszkolem Publicznym im. św. Józefa zorganizuje
Mikołajkowe spotkania z bajką.
Bogatą ofertę imprez dla dzieci przygotował Oddział
dla Dzieci i Młodzieży przy ul. Słowackiego. Pierwsze listopadowe spotkanie zatytułowane Są w Rzeszowie piękne ulice, zamek i kamienice, poświęcone będzie znanym
i nieznanym historiom dotyczącym naszego miasta i regionu. Z cyklu Autor na żądanie gościem Dyskusyjnego
Klubu Książki będzie pisarka Anna Onichimowska.
Zabawę literacko-plastyczną Jedzie ulicą stara drynda… poprowadzi teoretyk literatury i pisarka dla dzieci
Alicja Ungeheuer-Gołąb. W Minigalerii Sztuki Dziecka i dla Dziecka nastąpi otwarcie wystawy prac rękodzielniczych, wyłonionych w konkursie Amfory, czarki, wazony, małe rzemiosło wielka sztuka. Na wróżby
i zabawę andrzejkową wzbogaconą o dramę przygotowaną przez członków DKK zostaną zaproszeni czytelnicy Oddziału, a dla bibliotekarzy zrzeszonych w Kole
Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich przy WiMBP
w Rzeszowie planowany jest magiczny wieczór pełen
wróżb i niespodzianek z udziałem pisarki i terapeutki Niny Opic. W grudniu dla ciekawskich i hobbistów
odbędzie się prezentacja zbiorów Czytelni Oddziału
i zbiorów specjalnych Biblioteki. Warsztaty dziennikarskie dla młodych amatorów radiowców, połączone ze sztuką czytania trudnych tekstów, przeprowadzi
dziennikarka Agnieszka Radochońska. Ostatnią grudniową imprezą będzie Bank pomysłów, czyli papieroplastyka choinkowa.
KROŚNIEŃSKA
BIBLIOTEKA PUBLICZNA
38-402 Krosno, ul. Wojska Polskiego 41
Dyrektor: Teresa Leśniak
Telefony: 13 436 88 82, 13 432 13 56
Tel./faks: 13 432 13 70
Internet: www.kbp.krosno.pl
Oferta kulturalna KBP
W listopadzie i grudniu br. kontynuowane będą
w Krośnieńskiej Bibliotece Publicznej Środy ze Sztuką i Literaturą.
W ramach cyklu Środa Literacka z czytelnikami
spotkają się: Grzegorz Kociuba – poeta i krytyk literacki, redaktor kwartalnika literackiego „Fraza” oraz
Stanisław Dłuski – poeta, krytyk literacki, dziennikarz,
wykładowca na Uniwersytecie Rzeszowskim.
W listopadzie (w ramach cyklu Środa Artystyczna)
obrazy wystawiał będzie Stanisław Chomiczewski.
Artysta ukończył Wydział Malarstwa krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Mieszka w Uhryniu na Sądecczyźnie. Jest malarzem koni, a także ich hodowcą.
Maluje też pejzaże i portrety. Natomiast w grudniu
w Saloniku Artystycznym prezentowane będzie rękodzieło artystyczne związane tematycznie ze świętami
Bożego Narodzenia. Prace pokażą Joanna i Andrzej
Wrzecionkowie, którzy przetwarzają naturalne surowce: siano, wiklinę, korę wikliny, len, suche kwiaty, wełnę
oraz podobne materiały. Przygotowują m.in. dekoracje
bożonarodzeniowe: choinki i szopki. Swoje prace wystawiają w kraju i za granicą, we Francji i Niemczech.
W Wypożyczalni Głównej prezentowane będą wystawy: w listopadzie – Nestorzy nauki polskiej (z okazji
» cd. na str. 35
Wypożyczalnia Muzyczna przy ul. Żeromskiego
w listopadzie zaprosi na wystawę malarstwa Macieja
Gulaka, a w grudniu na ekspozycję grafiki Grzegorza Frydryka.
Z kolei w budynku przy ul. Sokoła 13 w listopadzie będzie można obejrzeć wystawę poświęconą
Marii Konopnickiej Wierzę w dobro, zorganizowaną
z okazji 100. rocznicy śmierci poetki, a w grudniu tematem prezentacji będzie Kolęda i kolędnicy w literaturze
i sztuce. Ciekawym wydarzeniem artystycznym będzie
również promocja książki Rzeszów w poezji, wydanej
przez WiMBP w Rzeszowie w bieżącym roku.
Barbara Chmura
nr 70
WOJEWÓDZKI DOM KULTURY
W RZESZOWIE
35-959 Rzeszów, ul. Okrzei 7
Dyrektor: Marek Jastrzębski
Telefony: 17 853 52 57 (centrala)
17 853 25 35 (dyrekcja)
Faks:
17 853 52 50
Internet: www.wdk.podkarpackie.pl
Imprezy
9–10 listopada, 8 grudnia
Podkarpacki Konkurs
„Literatura i Dzieci – Uśmiechnij się”
• Finał rejonów (9–10 listopada) poprzedzony 12. eliminacjami w: Sokołowie Młp., Tyczynie, Łańcucie
(Głuchowie), Grodzisku Dln., Frysztaku, Sędziszowie
Młp., Zagórzu, Rzeszowie, Przemyślu, Chorzelowie,
Stalowej Woli i Rymanowie
• Gala Laureatów połączona z wernisażem prac plastycznych (8 grudnia)
« cd. ze str. 34 (Krośnieńska Biblioteka Publiczna)
165. rocznicy urodzin Zygmunta Glogera i 120. rocznicy
śmierci Oskara Kolberga), w grudniu – Król Tatr (w 190.
rocznicę urodzin Tytusa Chałubińskiego).
W krośnieńskiej Bibliotece odbędą się też spotkania
i zajęcia edukacyjne dla dzieci i młodzieży.
W listopadzie we wszystkich filiach miejskich obchodzony będzie Światowy Dzień Pluszowego Misia.
Zaplanowano konkursy literackie i plastyczne, gry i zabawy ruchowe. W Oddziale dla Dzieci przeprowadzony
zostanie konkurs recytatorski To wszystko Polska dla
uczniów klas V–VI szkół podstawowych. Planowany
jest też cykl spotkań z przedszkolakami pod wspólnym
hasłem Bajki z magicznej skrytki oraz konkurs recytatorski Wiersze spod choinki adresowany do uczniów
klas I szkół podstawowych.
W ramach projektu Literacko-Artystyczna Akademia Słowa – animacja czytelnictwa dziecięcego odbędzie
się spotkanie z Marcinem Pałaszem – pisarzem dla
dzieci i młodzieży oraz Marcinem Piątkiem – ilustratorem książek dla dzieci. Podczas spotkania rozstrzygnięty zostanie konkurs Kraina potworów, czyli postaci
z książek Marcina Pałasza dla uczniów klas II–IV szkół
podstawowych.
16 grudnia br. w Czytelni Głównej przy ul. Wojska
Polskiego 41 planowane jest podsumowanie XI edycji
Krośnieńskiego Konkursu Literackiego dla młodzieży
35
10 listopada • Klub „Turkus”
Spotkanie z cyklu „Wspólne Śpiewanie”
14 listopada • sala widowiskowa
Koncert jesienny z cyklu „Cztery Pory Roku”
– prezentacja GOK w Iwoniczu Zdroju
„Syberia w dziejach Polski” z cyklu „Spotkania
z Historią” w ramach Roku Sybiraka
24–25 listopada
IV Podkarpackie Święto Niepełnosprawnych
„Razem Piękniej”
• Warsztaty dla terapeutów i opiekunów pn. „Terapia
przez sztukę” (24 listopada)
• Wernisaż ogólnopolskiej wystawy zbiorowej Malujących Ustami i Stopami (25 listopada)
• Prezentacje artystyczne podopiecznych Domów Pomocy Społecznej i Warsztatów Terapii Zajęciowej
z Podkarpacia (25 listopada)
• Bal Andrzejkowy uczestników Święta Niepełnospraw» cd. na str. 36
nych (25 listopada)
z gimnazjów i szkół średnich z województw: podkarpackiego, małopolskiego, śląskiego, opolskiego, dolnośląskiego, świętokrzyskiego i lubelskiego. Nagrodzone
i wyróżnione prace będą, jak co roku, opublikowane
w specjalnym numerze „Krośnieńskich Zeszytów Bibliotecznych”.
Szczegółowe informacje o spotkaniach, wystawach
dla dorosłych i zajęciach dla dzieci zamieszczone zostaną na stronie internetowej Biblioteki.
Joanna Łach
/ Spotkanie z poetką i tłumaczką ukraińską
Marianną Kijanowską w Czytelni Głównej KBP
24 września br. • fot. arch. KBP
36
PIK
« cd. ze str. 35 (WDK w Rzeszowie)
Podkarpacka Izba Poetów
– Spotkanie autorskie
z Krzysztofem Graboniem z Turzego Pola
Gość wieczoru jest poetą, prozaikiem i krytykiem literackim. W 2008 roku wydał debiutancki tomik poetycki
pt. Wschód zachód. Ostatnio ukazał się jego drugi zbiór
wierszy pt. Dziennik studenta.
listopad–grudzień • sala widowiskowa
„Kino młodych”
– pokazy filmów niezależnych
4 grudnia • sala widowiskowa
Podkarpackie Mikołajki Taneczne 2010
Konkurs jest przeglądem dorobku dziecięcych i młodzieżowych zespołów tańca estradowego
/ Z konkursu „Literatura i Dzieci – Nasze
Marzenia” • fot. M. Zając-Czerkies
5 grudnia • sala widowiskowa
„Niewolnice z Pipidówki”
Spektakl w wykonaniu Zespołu Teatralnego z Dynowa z cyklu „Wojewódzka Scena Amatorskich Form
Teatralnych”
12 grudnia • Klub „Bohema”
XXIX Konkurs Cymbalistów
Głównym celem imprezy jest prezentacja i konfrontacja
gry na tym unikalnym instrumencie
16 grudnia • Klub „Turkus”
„Syberyjskie szlaki”
Podsumowanie obchodów Roku Sybiraka 2010
Imprezy współorganizowane
5–6 listopada • sala widowiskowa
Festiwal
„Podkarpacki Kalejdoskop Podróżniczy”
/ Władysław Wojtyna z wnuczką Pauliną
na ubiegłorocznym konkursie cymbalistów
fot. M. Zając-Czerkies
10 grudnia • Sędziszów Małopolski
XX Podkarpacki Konkurs Poezji Religijnej
– finał
org. wspólnie z Podkarpackim Stowarzyszeniem
„Pro-Tur” w Rzeszowie
org. wspólnie z MDK w Sędziszowie Młp. i Parafią pw.
Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Sędziszowie Młp.
Impreza kierowana jest do zainteresowanych szeroko pojętą tematyką podróżniczą i turystyką. W programie: multimedialne pokazy fotografii oraz filmów
podróżniczych.
Konkurs recytatorski adresowany do młodzieży szkół
średnich i osób dorosłych. Celem konkursu jest nakłonienie młodych ludzi do szukania w literaturze religijnej odpowiedzi na nurtujące ją pytania, dotyczące celu
i sensu życia.
Finał konkursu poprzedzony jest 11. eliminacjami rejonowymi w: Lesku (28.10), Lubaczowie (4.11), Mielcu
(9.11), Trzcianie (16.11), Rymanowie (18.11), Dębicy
(18–19.11), Giedlarowej (19.11), Kolbuszowej (22.11),
Sokołowie Młp. (25.11), Strzyżowie (26.11), Wysokiej
» cd. na str. 37
Łańcuckiej (30.11).
16–18 listopada • sala widowiskowa
XXIII Ogólnopolski Przegląd Amatorskich
Filmów Wojska Polskiego – Rzeszów 2010
org. wspólnie z Wojskowym Centrum
Edukacji Obywatelskiej w Warszawie
i Klubem Garnizonowym w Rzeszowie
nr 70
CENTRUM KULTURALNE
W PRZEMYŚLU
37-700 Przemyśl, ul. Konarskiego 9
Dyrektor: Adam Halwa
Telefony: 16 678 31 32, 16 678 35 50
Tel./faks: 16 678 20 09
Internet: www.ck.przemysl.pl
Imprezy
37
20 listopada, godz. 10.00 • Klub „Piwnice”
XIII Ogólnopolski Konkurs Satyry
im. Ignacego Krasickiego „O Złotą Szpilę”
Konkurs organizowany co roku jest poświęcony satyrze
w każdej jej formie, stąd aż cztery kategorie: plastyczna,
literacka, recytatorska i teatralna. Turniej jest otwarty
dla wszystkich zainteresowanych nieprofesjonalistów.
Uczestnicy walczą o zwycięstwo w swoich kategoriach,
a ponadto jury wybiera jeszcze jednego laureata głów» cd. na str. 38
nej nagrody – „Złotej Szpili”.
listopad • sala widowiskowa
Szczegóły w dziale „Teatry” na str. 9
Konkurs
„Literatura i Dzieci – Uśmiechnij się”
– eliminacje rejonowe
W konkursie wezmą udział dzieci z czterech powiatów:
jarosławskiego, lubaczowskiego, przemyskiego i przeworskiego, prezentując twórczość autorów poruszających w swoich utworach tematykę związaną z hasłem
przewodnim aktualnej edycji, tj. uśmiechem.
« cd. ze str. 36 (WDK w Rzeszowie)
12 grudnia
VII Konkurs
Wigilijnych Potraw i Ciast Świątecznych
pn. „Wokół Wigilijnego Stołu”
org. wspólnie z GOK w Trzebownisku
Koła Gospodyń Wiejskich zaprezentują rozmaite potrawy, które zgodnie z tradycją podawane są w okresie
Świąt Bożego Narodzenia.
Wystawy
• Wystawa XXV Konkursu Fotografii Wojska Polskiego organizowana z Wojskowym Centrum Edukacji
Obywatelskiej w Warszawie (12–23 listopada, Galeria
WDK)
• Ogólnopolska wystawa zbiorowa Malujących Ustami
i Stopami towarzysząca IV Podkarpackiemu Świętu
Niepełnosprawnych „Razem Piękniej” (25 listopada
– 7 grudnia, Galeria WDK)
• XXI Wystawa Zbiorowa Kobiecej Grupy „Droga”
(listopad, Dom Kultury w Białobrzegach)
• Wystawa Pokonkursowa XIII Międzynarodowego Niekonwencjonalnego Konkursu Fotograficznego „Foto
/ Ewelina Ferlejko – zdobywczyni „Złotej Szpili”
w 2009 roku • fot. T. Chudy
Odlot” organizowanego przez WDK w Rzeszowie
(listopad – „Caffe Gallery” w Wyższej Szkole Handlowej
w Radomiu; grudzień – Galeria Fotoklubu Rzeczypospolitej Polskiej w Warszawie)
• Wystawa pokonkursowa prac plastycznych towarzysząca Podkarpackiemu Konkursowi „Literatura
i Dzieci – Uśmiechnij się” (8–19 grudnia, Galeria
WDK)
• III Wojewódzka Wystawa Ceramiki Artystycznej (21
grudnia – 5 stycznia 2011, Galeria WDK)
Seminaria, kursy, warsztaty
• Szkolenie „Finansowanie projektów kulturalnych ze
środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego” (4 listopada)
• Seminarium filmowe połączone z warsztatami – organizowane w ramach XXIII OPAFWP (17 listopada,
sala audiowizualna)
• „Terapia przez sztukę” – warsztaty dla terapeutów
i opiekunów (24 listopada)
• Szkolenie instruktorów oraz specjalistów domów
i ośrodków kultury obsługujących urządzenia oświetleniowe (10 grudnia, sala widowiskowa)
38
PIK
" „Big Band”
MDK Przemyśl podczas
Festiwalu „Jazz bez…”
w 2009 roku
fot. Ł. Zawalski
« cd. ze str. 37 (CK w Przemyślu)
25 listopada, godz. 17.00 • Klub „Piwnice”
Wieczór autorski z cyklu „Przystanek Poezja”
– „Tym, którzy odeszli…”
Wieczór poezji poświęcony zmarłym poetom-amatorom
związanym z Dorocznymi Spotkaniami Poetów.
27 listopada, godz. 17.00 • sala widowiskowa
Widowisko taneczne „Kopciuszek”
w wyk. Zespołu Tanecznego „Koralik”
listopad • sala widowiskowa
Program w dziale „Teatry” na str. 9
6 grudnia, godz. 9.00, 11.00 • sala widowiskowa
Widowisko taneczne „Kopciuszek”
w wyk. Zespołu Tanecznego „Koralik”
Impreza dla dzieci z udziałem św. Mikołaja
8–11 grudnia
XIX Międzynarodowy
Festiwal Muzyki Akordeonowej
org. wspólnie z Zespołem Państwowych Szkół Muzycznych,
MNZP w Przemyślu oraz Przemyskim
Stowarzyszeniem Akordeonowym
Konkursowi towarzyszą koncerty z udziałem znanych
i uznanych akordeonistów oraz warsztaty i lekcje otwarte
dla akordeonistów i nauczycieli. W tym roku tematem
zajęć będzie „Interpretacja utworów muzyki rozrywkowej”, które poprowadzi Marcin Janiszewski. W Koncercie Inauguracyjnym wystąpi znakomity krakowski zespół Max Klezmer Band / Acoustic Acrobats, natomiast
gwiazdą Koncertu Finałowego będzie Marcin Wyrostek
wraz z zespołem Tango Corazon Quintet.
Szczegóły na afiszach
9–12 grudnia • Klub „Piwnice”
X Międzynarodowy Festiwal Jazzowy
„Jazz bez…” – Mikołajki Jazzowe
Festiwal jest jedną z ważniejszych imprez muzycznych
w kraju, odbywa się równolegle w Przemyślu i we Lwowie. Od kilku lat organizowany jest równolegle w Sanoku i Lublinie, dołączyły także miasta na Ukrainie:
Tarnopol, Sewastopol, Łuck, Iwano-Frankowsk i Kijów.
Wystąpią m.in. polskie formacje: „New Trio”, „Wojciech
Karolak Quartet”, „Old Rzech Jazz-Band” oraz z Ukrainy
„D. Kray”, „Litvinyuk Acoustic Jazz”.
18 grudnia, godz. 16.00 • Klub „Piwnice”
Konfrontacje Twórców „Agora”
Na „Agorę” zaprasza się młodych ludzi, parających się
poezją, piosenką oraz innymi formami twórczości.
19 grudnia, godz. 14.00 • Klub „Piwnice”
XI Ludowy Jarmark Bożonarodzeniowy
Na kiermaszu swoje rękodzieła związane z tym świątecznym okresem wystawią twórcy z Podkarpacia, zaproszony zespół folklorystyczny zaśpiewa kolędy i pastorałki,
a także zaprosi na degustację potraw wigilijnych.
19 grudnia, godz. 14.00 • Hol CK
IV Konkurs Plastyczny Dzieci i Młodzieży
„Bożonarodzeniowe ozdoby świąteczne”
– podsumowanie
Rozstrzygnięcie konkursu skierowanego do dzieci i młodzieży z województwa podkarpackiego.
19 grudnia, godz. 18.00 • sala widowiskowa
„Koncert Świąteczny”
w wyk. Przemyskiej Orkiestry Kameralnej
org. wspólnie z Towarzystwem Muzycznym w Przemyślu
» cd. na str. 39
nr 70
39
INNI ORGANIZATORZY DZIAŁALNOŚCI KULTURALNEJ
DĘBICA
2 listopada • Plac Solidarności
„W gospodzie pod dobrym Duchem”
– Zaduszki z Janem Pawłem II
4 listopada, godz. 18.00 • DK „Mors”
Uroczysty koncert dedykowany
ludziom i pracownikom kultury
„III Spotkanie Pokoleń”
W programie m.in. wyróżnienia i nagrody dla darczyńców, twórców oraz animatorów kultury
6 listopada • DK „Śnieżka”
Zaduszki Jazzowe
11 listopada, godz. 18.00 i 19.00 • DK „Mors”
Narodowe Święto Niepodległości
– koncerty
• „Znów wędrujemy ciepłym krajem” w wyk. dębickiej
orkiestry kameralnej
• Recital Janusza Radka
12 listopada • Kościół Miłosierdzia Bożego
Ogólnopolski Festiwal Piosenki Religijnej
i Patriotycznej „Polonia Semper Fidelis”
Impreza towarzysząca – koncert zespołu „Stare Dobre
Małżeństwo”
18–19 listopada • DK „Śnieżka”
Powiatowy Konkurs Poezji Religijnej
W trakcie imprezy rozstrzygnięcie konkursów artystycznych
« cd. ze str. 38 (CK w Przemyślu)
Imprezy cykliczne
listopad–grudzień (czwartki, godz. 20.00)
Dyskusyjny Klub Filmowy „Filmiarnia”:
Filmowa Jesień
• „Tulipan”, reż. Sergej Dworcewoj, komedia, prod.
Niemcy/Kazachstan/Polska/Rosja/Szwajcaria 2008,
100 min. (4 listopada, godz. 20.00)
• „GranatowyPrawieCzarny”, reż. Daniel Sanchez Arevalo, dramat, prod. Hiszpania 2006, 105 min. (25 listopada. godz. 20.00)
• „Prorok”, reż. Jacques Audiard, dramat/sensacja, prod.
Francja/Włochy 2010, 149 min. (2 grudnia, godz.
20.00)
• „Hel”, reż. Kinga Dębska, psychologiczny/dramat,
prod. Czechy/Polska 2009, 86 min. (16 grudnia, godz.
20.00)
21 listopada • Kościół Ducha Świętego
Koncert Cecyliański
Wystawy
Galeria Sztuki MOK
• Hanna Maria Ograbisz-Krawiec – rzeźba (5–28 listopada)
• Wojciech Naczelnik – rysunek, malarstwo (3–24 grudnia)
Bliższe inf.: DK „Mors”, tel. 14 681 42 01
DK „Śnieżka”, tel. 14 670 31 67
JAROSŁAW
Konkurs Recytatorski „Wawrzynek”
Konkurs dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów
powiatu jarosławskiego
10–11 listopada
Festiwal Piosenki Patriotycznej i Żołnierskiej
im. Michała Zielińskiego
„Serce w plecaku” – Jarosław 2010
• przesłuchania festiwalowe (10 listopada, od godz.
10.00)
• koncert laureatów (11 listopada, godz. 16.00)
Festiwal popularyzujący piosenkę patriotyczną i żołnierską, w nazwie odnoszący się do tytułu znanej piosenki
autorstwa jarosławianina Michała Zielińskiego
» cd. na str. 40
listopad–grudzień
W cyklu „Spotkanie z Operą”
Wyjazdy do Teatru Opery i Baletu we Lwowie na najciekawsze przedstawienia operowe.
Szczegóły na www.ck.przemysl.pl i na afiszach
Wystawy
Galeria „Piwnice” CK
• Wystawa prac plastycznych Henryka Strzeleckiego
(5–16 listopada)
• XIII Wystawa pokonkursowa XII Ogólnopolskiego
Turnieju Satyry im. Ignacego Krasickiego „O Złotą
Szpilę” (20 listopada – 8 grudnia)
• „Przylecieli Anieli” – wystawa zbiorowa (16 grudnia
– 15 stycznia 2011)
Hol CK
• Wystawa pokonkursowa „Bożonarodzeniowe ozdoby
świąteczne” (19 grudnia – 15 stycznia 2011)
40
« cd. ze str. 39 (Inni organizatorzy… • Jarosław)
IX Przegląd Twórczości Artystycznej
Mieszkańców Domów Pomocy Społecznej
Powiatu Jarosławskiego
7 grudnia, godz. 9.00, 11.00
Spektakl „Gwiazdka Pana Andersena”
w wyk. Teatru „Maska” z Rzeszowa
13 grudnia
Dzień Pamięci Ofiar Stanu Wojennego
Okolicznościowy program artystyczny w wykonaniu
zespołów MOK
Wystawy
Galeria Rynek 6
• Konfrontacje Fotograficzne „Tylko Jedno Zdjęcie – Fotografia Roku 2010” – wystawa pokonkursowa (do 23
listopada)
• Wystawa przeglądowa członków Klubu Plastyka Nieprofesjonalnego z Centrum Kultury w Przemyślu (20
grudnia – 7 stycznia 2011)
Mała Galeria MOK, Pl. A. Mickiewicza 6
• Ewa Sączawa – Ikony (wernisaż: 19 listopada, godz.
18.00)
• „Prezentacje” – doroczna wystawa Jarosławskiego
Towarzystwa Fotograficznego „Atest 2000” (wernisaż: 17 grudnia, godz. 18.00)
Bliższe inf.: Miejski Ośrodek Kultury w Jarosławiu,
tel. 16 621 32 94
JASŁO
4–25 listopada
II Jesienne Spotkania z Teatrem w Jaśle
28 listopada
Kabaret Moralnego Niepokoju
29 listopada
„Za ósmą górą”
Premiera bajki dla dzieci w wyk. Teatrzyku Dziecięcego JDK „Maskotka”
30 listopada
X Andrzejkowe Spotkania Taneczne
Gość specjalny: „Formacja V2” z Egurrola Dance Studio
11 grudnia
Jerzy Petersburski
– V koncert z cyklu „Nieobecni”
17 grudnia
XVI Konkurs Kolęd i Pastorałek
„Na nutę kantyczek”
19 grudnia
Przy wigilijnym stole
PIK
Wystawy
Jasielski Dom Kultury
• „Muzyka Chopina ubrana w barwy” – wystawa pokonkursowa IV Przeglądu Twórczości Plastycznej
Dzieci i Młodzieży (2–30 listopada)
• Wystawa plakatu teatralnego z archiwum JDK (1–25
listopada, hall)
Bliższe inf.: Jasielski Dom Kultury,
tel. 13 443 51 50, www.jdkjaslo.pl
KROSNO
5–27 listopada
XXXII Krośnieńskie Spotkania Teatralne
„Tu jest moja Ojczyzna”
Wieczór pieśni i melodii patriotycznych z okazji 92.
Rocznicy Odzyskania Niepodległości
27 listopada
„Andrzejki w artKinie”
28 listopada
Wieczór Andrzejkowy
Koncert współorganizowany z Krośnieńskim Towarzystwem Muzycznym
2–3 grudnia, godz. 10.00
XI Mikołajki Teatralne
– spotkanie z satyrą
Przegląd dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów
5 grudnia
Mikołaj w artKinie
– spotkanie ze św. Mikołajem
10 grudnia, godz.10.00
18. Mikołajkowe Spotkania Taneczne
Przegląd dziecięcych i młodzieżowych zespołów różnych form tanecznych
19 grudnia, godz. 11.00–17.00
Kiermasz świąteczny
w ramach V Festiwalu Tradycji
Bożonarodzeniowej Pogranicza
„Betlejemska Gwiazda”
26–30 grudnia
Filmy na koniec roku
w ramach DKF „16 mm”
Wystawy
• „Moja pasja, mój świat” – wystawa fotografii Wacława Turka (do 15 listopada)
• Henryk Wichniewicz – malarstwo (do 22 listopada)
• Jacek Balicki – malarstwo (2–30 listopada)
• Przegląd Plastyki – malarstwo, rzeźba, tkanina i rękodzieło artystyczne (8 listopada – 31 grudnia)
nr 70
• Stanisław Materniak – fotografia (15 listopada – 31
grudnia)
• Andrzej Tarka – rzeźba (1–31 grudnia)
• Anna Czerwińska-Barnuś – rysunek, malarstwo (1–31
grudnia)
Bliższe inf.: Regionalne Centrum Kultur Pogranicza
w Krośnie, tel. 13 432 18 98, www.rckp.krosno.pl
LEŻAJSK
5, 12, 19 i 26 listopada • Kawiarnia „Eliza”
Jesienne spotkania literacko-muzyczne
„Przy herbacie”
9 listopada • Ośrodek Szkolno-Wychowawczy
w Leżajsku, MCK
Wojewódzki Konkurs Recytatorski
Szkół Specjalnych
12–14 listopada • MCK
VII Festiwal Piosenki
Harcerskiej i Turystycznej „HIT”
27 listopada • MCK
Wieczór andrzejkowy dla dorosłych
7 grudnia • MCK
Teatr z Mikołajem
14 grudnia • MCK
„Odprawa posłów greckich”
Spektakl dla młodzieży w wyk. Niżańskiego Centrum
Kultury „Sokół”
24 grudnia • MCK
Wigilia dla samotnych
Wystawy
MCK – Biblioteka Publiczna
• „Wspomnień czas” – wystawa okolicznościowa poświęcona zmarłym twórcom ostatnich lat (listopad)
• „Anieli się w niebie cieszą, pasterze do szopki śpieszą”. Tradycje świąteczne – wystawa okolicznościowa
(grudzień)
Bliższe inf.: Miejskie Centrum Kultury w Leżajsku,
tel. 17 242 11 34
MIELEC
19–21 listopada
IV Ogólnopolski Festiwal
Tańca Współczesnego
25–26 listopada
IX Przegląd Dziecięcych i Młodzieżowych
Zespołów Tanecznych „Pasikonik 2010”
9 grudnia
X Przegląd Dziecięcych Grup Teatralnych
„Scenażeria 2010”
41
Wystawy
Galeria Domu Kultury SCK
• „Sławomir Mrożek. Rysunki dawne i nowe” – wystawa ze zbiorów Muzeum Karykatury w Warszawie
(8 listopada – 3 grudnia)
• „Szopki krakowskie” – wystawa ze zbiorów Muzeum
Etnograficznego w Krakowie (10 grudnia – 7 stycznia
2011)
Centrum wystawiennicze SCK
• „Artyści Podkarpacia” – wystawa jubileuszowa z okazji 15-lecia Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych
w Przemyślu (10 listopada – 3 grudnia)
Bliższe inf.: Samorządowe Centrum Kultury w Mielcu,
tel. 17 586 47 22, www.sck.kultura.mielec.pl
NISKO
2. dekada listopada • sala widowiskowa NCK
Teatralna Lekcja Historii:
„Odprawa posłów greckich”
Premiera spektaklu w wykonaniu Zespołu Teatralnego
„Kontynuacja”
19–28 listopada • Sanktuarium św. Józefa
Tydzień Kultury Biblijnej
Koncert „Chopin inaczej”
Koncert w wykonaniu Chóru i Orkiestry Kameralnej
NCK „Sokół”
Bliższe inf.: Niżańskie Centrum Kultury „Sokół”,
tel. 15 841 21 44
PRZEMYŚL
4 listopada, godz. 11.00 • Zamek Kazimierzowski
Koncert z okazji imienin
Papieża Jana Pawła II
Koncert w wykonaniu uczniów Specjalnego Ośrodka
Szkolno-Wychowawczego nr 1 w Przemyślu
8 listopada, godz. 19.00 • Klub „Niedźwiadek”
Zaduszki bluesowo-jazzowe
Impreza z udziałem zespołów: „Krissy Matthews Band”
i „Eastcom”
„Diabli mnie biorą”
Spektakl w reż. Marka Rębacza z cyklu „Zamkowe Teatralia”
Koncert Huberta Bisto z zespołem
Koncert promujący płytę
Magdy Navarrete „Iman”
W programie muzyka latynoska i rytmy etniczne
» cd. na str. 42
42
« cd. ze str. 41 (Inni organizatorzy… • Przemyśl)
29 listopada, godz. 17.30 i 20.00
Zamek Kazimierzowski
Spektakl „Andropauza”
Jana Jakuba Należytego
5 grudnia, 15.30 • Rynek Starego Miasta
Wielka Parada Mikołajowa
org. Urząd Miejski w Przemyślu
12 grudnia, godz. 18.00 • Zamek Kazimierzowski
Z cyklu „Artyści swojemu miastu”:
koncert fortepianowy Gajusza Kęski
16 grudnia, godz.12.00 i 18.00
Wigilia na Zamku
W programie widowisko muzyczne w wyk. Zespołu
Pieśni i Tańca „Przemyśl”
17 grudnia, godz. 17.00 • Zamek Kazimierzowski
„Juniorzy–Seniorzy”
Program artystyczny w wyk. dzieci z Domu Dziecka oraz
członków Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Przemyślu
Wystawy
• Jacek Szwica „Off road” – wystawa fotografii (wernisaż: 10 listopada, godz. 18.00)
• Wystawa malarstwa Marka Kraussa – „Nikifora warszawskiego” (wernisaż: 29 listopada, godz. 13.00)
• „Anioły” – wystawa plastyczna (wernisaż: 17 grudnia,
godz. 17.00)
Bliższe inf.: Przemyskie Centrum Kultury i Nauki
„Zamek”, tel.: 16 678 50 61, 16 678 50 63,
www.kultura.przemysl.pl
RZESZÓW
18–19 listopada • Osiedlowy Dom Kultury „Pobitno”
VII Podkarpacki Festiwal
Piosenki Dziecięcej i Młodzieżowej
„Na Skrzydłach Muzyki”
Festiwal skierowany do dzieci i młodzieży w wieku
7–19 lat
20 listopada
Osiedlowy Dom Kultury „Wilkowyja”
I Podkarpacki Festiwal Piosenki Twórców
pochodzących z Rzeszowa i okolic
Konkurs dla dzieci i młodzieży ze szkół gimnazjalnych
i ponadgimnazjalnych
26 listopada • Osiedlowy Dom Kultury „Słocina”
Konkurs przestrzennych prac plastycznych
„Cudowna Lampa Aladyna”
Konkurs plastyczny dla dzieci i młodzieży ze szkół i placówek kulturalnych województwa podkarpackiego
PIK
4 grudnia • Osiedlowy Dom Kultury „Wilkowyja”
II Podkarpacki Bollyday
Zlot miłośników Bollywood połączony z Indyjskimi
Mikołajkami
18 grudnia • Osiedlowy DK „Staromieście”
„Odnaleźć siebie” – warsztaty taneczne
To pierwsze tego typu warsztaty taneczne z zakresu:
improwizacji tanecznej, technik wyrazu scenicznego,
aktorstwa, rozwoju umiejętności teatralnych oraz choreografii muzyki
Bliższe inf.: Rzeszowski Dom Kultury,
tel. 17 748 39 50
SOKOŁÓW MŁP.
XX Podkarpacki Konkurs Poezji Religijnej
– eliminacje rejonowe, zasięg międzypowiatowy
II Międzypowiatowy
Festiwal Muzyki Elektronicznej
XI Międzypowiatowy Dziecięcy Konkurs
Kultury Muzycznej – Sokołów 2010
14 grudnia • Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych
IV Powiatowy Konkurs Bożonarodzeniowy
„Znamy Świąteczne Tradycje i Zwyczaje”
21 grudnia • sala klubowa
II Powiatowy Konkurs Plastyczny
„Witraż Bożonarodzeniowy”
Konkurs dla dzieci, młodzieży i osób niepełnosprawnych.
Wystawa pokonkursowa do 21 stycznia 2011 r.
28 grudnia • czytelnia MiGBP
Prezentacja
„Kalendarium rocznic literackich
i kulturalnych oraz rocznic regionalnych
na ziemi sokołowskiej w 2011 roku”
Bliższe inf.: MGOK, tel. 17 772 90 53;
MiGBP, tel. 17 772 91 37
TARNOBRZEG
6 listopada
Break Dance – Stylowe Uderzenie
listopad/grudzień
XXXIII Barbórkowa Drama Teatralna
Szczegóły w afiszach
grudzień
VIII Rejonowy Konkurs Recytatorski
Szkół Gimnazjalnych
Bliższe inf.: Tarnobrzeski Dom Kultury,
tel. 15 822 21 10
nr 70
GALERIA SZTUKI WSPÓŁCZESNEJ
W PRZEMYŚLU
37-700 Przemyśl, ul. Kościuszki 3
Dyrektor: Janusz Jerzy Cywicki
Tel./faks: 16 678 38 59
Internet: www.bwaprzemysl.pl
do 10 listopada
Jadwiga Sawicka – Temperatura ciała
i pokojowa (projekt kuratorski)
Artyści: Louis Buñuel, Alicja Czernecka-Mikrut, Helen
Ganly, Marek Horwat, Andrzej Juszczyk, Lila Kalinowska,
Krzysztof Pisarek, Jadwiga Sawicka oraz studenci Edukacji Artystycznej i Grafiki Wydziału Sztuki Uniwersytetu Rzeszowskiego: Paulina Dębosz, Bartosz Fic, Barbara
Gnatek, Aleksandra Gontarz, Paweł Granatowski, Izabela
Jakubczyk, Sawa Jartym, Józef Kieraś, Olimpia Kościółek,
Anna Krawiec, Magdalena Krzemień, Małgorzata Lipp,
Patrycja Ochała, Gabriela Opioła, Marta Ożóg, Katarzyna Pempek, Paula Rak, Piotr Różycki, Marcelina Siwiec,
Nikodem Soszyński, Renata Wach, Anna Wójcik, Maciej
Wójcik, Jadwiga Zakulec
(…) Wystawa jest nieciągłą sugestią pokoju w galerii. W tworzeniu tej sugestii oprócz zdjęć, filmów
i instalacji biorą udział meble i literatura. Sugestia jest
nieciągła, bo narracje są różne, opowieści o wnętrzach
zaczynają się i rwą (…)
Temperatura pokojowa jest tak dopasowana do
ciała, że jej nie zauważamy, przyjmujemy ją jako stan
naturalny. To – rzecz jasna – jest subiektywne; co jest
przyjemnym ciepłem dla jednej osoby, dla drugiej jest
duchotą, wymagającą otwarcia okna. Znany jest też lęk
przed przeciągami (…)
Sztuka, w tym kontekście, ma działać jako dezynfekcja, powiew zimnego powietrza w lekko zatęchłym pomieszczeniu (niekoniecznie to przyjemne, ale zdrowe).
/ Jadwiga Sawicka
Galerie
43
12 listopada – 1 grudnia
Jacek Szwic – Granice dokumentu
Międzynarodowa wystawa fotografii
Udział: Krzysztof Cichosz, Ovidiu Pascu (Rumunia), Panna Tolvaj (Węgry), Wołodymyr Dubas (Ukraina), Pavel
Smejkal (Słowacja), Jacek Szwic – kurator
/ Pavel Smejkal, 1972 – Vietnam
„Coś, o czym słyszeliśmy i w co wątpimy, wygląda
na dowiedzione, jeżeli pokażemy to na zdjęciu”
Susan Sontag
W 1839 roku Louise Daguerr z okna swojej paryskiej pracowni wykonał pierwszą w historii fotografię,
którą zatytułował Bulevard def Italiens. Przedstawiała
fragment miejskiego pejzażu. Zdjęcie to było też pierwszym, na którym pojawili się ludzie.
Poprawiająca się jakość fotografii i jej obiektywizm
sprawiły, że w wielu dziedzinach nauki zdjęcie stało się
kanonem dokumentu. Dziś żadne większe wydarzenie
nie może się obejść bez tysięcy obiektywów rejestrujących tysiące sytuacji. (…)
Co możemy dziś nazwać dokumentem fotograficznym? Czy jest nim przypadkowo lub świadomie wybrany
wycinek rzeczywistości, sfotografowanej bez jakiejkolwiek
w nią ingerencji? Czy dokumentem jest fotografia martwej natury, ludzkiej twarzy albo sceny z udziałem modelek zaaranżowanej w studio? Gdzie jest granica, poza
którą fotografia traci swój charakter dokumentu?
3–8 grudnia
Rok Sybiraka – wystawa pokonkursowa
prac plastycznych dzieci i młodzieży
Celem konkursu jest upowszechnianie wiedzy o losach około dwóch milionów Polaków dotkniętych działaniami z okresu II wojny światowej, zwłaszcza skazanych na wywóz do obozów i gułagów syberyjskich.
W konkursie mogą wziąć udział uczniowie najstarszych
klas szkół podstawowych, gimnazjów i szkół średnich
» cd. na str. 44
z terenu miasta Przemyśla.
44
Galerie
PIK
BIURO WYSTAW ARTYSTYCZNYCH
W RZESZOWIE
35-020 Rzeszów, ul. Jana III Sobieskiego 18
Dyrektor: Ryszard Dudek
Tel./faks: 17 853 38 11 (centrala)
17 853 36 67 (sekretariat)
Internet: www.bwa.rzeszow.pl
II Triennale
Polskiego Malarstwa Współczesnego
„Jesienne Konfrontacje – Rzeszów 2010”
Biuro Wystaw Artystycznych prezentuje na dwóch
salach pokonkursową wystawę „Jesienne Konfrontacje”. Jest to druga edycja ogólnopolskiego konkursu
malarskiego adresowanego do profesjonalnych artystów plastyków.
Pierwszy konkurs, który odbył się w 2007 roku,
przyniósł spodziewane efekty. Impreza stała się znana
we wszystkich ważniejszych środowiskach artystycznych w Polsce. Stała się znaczącym przedsięwzięciem
artystycznym, którego rangę docenili Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Wojewoda Podkarpacki,
Marszałek Województwa Podkarpackiego i Prezydent
Miasta Rzeszowa, obejmujący nad nim patronat.
O wysokim poziomie konkursu, który konkuruje
już z Festiwalem Malarstwa Współczesnego w Szczecinie i „Bielską Jesienią” w Bielsku-Białej, świadczy również rosnące nim zainteresowanie wśród samych artystów. W tym roku do konkursu zgłosiło się 272 twórców
z 799 pracami. Powołano jury konkursu w składzie:
artysta malarz Anna Szewczyk z Wrocławia, artysta
malarz Aneta Jaźwińska z Warszawy, artysta malarz
Łukasz Konieczko z Krakowa, artysta malarz Ryszard
Dudek jako komisarz konkursu oraz artysta malarz Marian Jarzemski z Częstochowy – przewodniczący. Jury
w pierwszym etapie zakwalifikowało 82 prace 67 auto« cd. ze str. 43 (GSW w Przemyślu)
10–15 grudnia
Waldemar Tatarczuk – Performance,
Grunwald 2010
Projekt zakłada połączenie wielu dziedzin sztuk,
w tym wypadku: performance, literatury i muzyki. Zamierzamy zaprosić do udziału w wydarzeniu artystów
oraz aktorów/recytatorów.
Zasadniczym tematem projektu jest jedna z najbardziej znaczących bitew w historii Polski i Europy, której
600. rocznicę obchodzimy w tym roku.
/ Tomasz Pietrzyk, „Czarny” – I nagroda
rów. Także dwóch artystów – Maciej Majewski i Dawid
Ślusarski, laureaci poprzedniej edycji – skorzystało
z zaproszenia do udziału w wystawie.
W drugim etapie jury postanowiło przyznać następujące nagrody:
• I Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Tomasz Pietrzyk z Torunia za obraz Czarny;
• Nagrodę Marszałka Województwa Podkarpackiego
– Seweryn Jański z Wrocławia za obraz Kazał mi wyobrazić sobie szarą przestrzeń by szukać tam przyjaciela;
– Nagrodę Elektromontaż Rzeszów SA – Iwa Króczkowska Król z Zabrza za obraz Ogród Zen;
• Nagrodę Prezydenta Miasta Rzeszowa – Piotr Błażejewski z Wrocławia za obraz Epitafium III/2010;
• Nagrodę BWA w Rzeszowie w postaci zakupu obrazu – Andrzej Rułka z Rzeszowa za obraz Na krawędzi
oraz Hanna Wojdała Markowska z Radomia za obraz
Firanki II;
• Nagrodę ICN Polfa w Rzeszowie – Sylwia Żółkiewska
z Warszawy za obraz Terra Futura.
Wystawa jest jedyną w naszym regionie prezentacją
» cd. na str. 45
współczesnego malarstwa w Polsce.
Kuratorem projektu jest Waldemar Tatarczuk, artysta oraz ceniony znawca sztuki performance.
17 grudnia – 4 stycznia 2011
Artefakty – 10
Kurator: Agata Sulikowska-Dejena
9. edycja dorocznych prezentacji autorskich mających na celu ujawnienie, rozpoznanie i promocję najciekawszych problemów, zjawisk i tendencji w sztuce
współczesnej przy udziale krytyków i artystów regionu Podkarpacia.
nr 70
BIURO WYSTAW ARTYSTYCZNYCH
W KROŚNIE
38-400 Krosno, ul. Blich 2
Dyrektor: Maria Jurkowska
Tel./faks: 13 432 61 87
„Nekropolie – krośnieńska i jasielska”
– wystawa fotografii
Cmentarze, których fotografie zobaczymy w krośnieńskiej Galerii, to miejsca do których przychodzimy na zawsze pożegnać najbliższych bądź znajomych.
Zwykle potem odwiedzamy ich, w skupieniu krocząc
alejkami. Mijamy miejsca spoczynku ludzi rozmaitych
zawodów i powołań, postaci zasłużonych i zwyczaj-
/ Tomasz Kasprzyk, „Jasielska nekropolia”
« cd. ze str. 44 (BWA w Rzeszowie)
Wystawie pokonkursowej towarzyszy wystawa Jurorów. W „Galerii Małej” możemy obejrzeć obrazy artystów malarzy, profesorów uczelni artystycznych: Anny
Kowalskiej Szewczyk, Anety Jaźwińskiej, Łukasza Konieczko, Mariana Jarzemskiego i Ryszarda Dudka.
SZAJNA GALERIA
35-010 Rzeszów, ul. Sokoła 7/9
Telefon: 17 853 20 01
Tel./faks: 17 853 27 48
Stała wystawa prac plastycznych prof. Józefa Szajny.
Prezentuje: collages, malarstwo i rysunki, a także kompozycje przestrzenne.
Zwiedzanie możliwe indywidualnie i grupowo po wcześniejszym telefonicznym uzgodnieniu.
Galerie
45
nych. Zostają po nich nagrobki, niemi świadkowie epoki, w której żyli. Każda wizyta w tym swoistym mieście
zmarłych każe nam zamyślić się nad ludzkim losem
i zastanowić również nad sobą. Oczekujemy, że zwiedzający tę wystawę przyjmą fotografie nie tylko jako
„memento mori”, ale jako dokument czasów minionych
i współczesnych.
Na wystawie zobaczymy fotografie Tomasza Kasprzyka z Jasła, Roberta Kubita, Marka Głowińskiego,
Dariusza Wilka, Krzysztofa Antosza z Krosna.
10 grudnia – 7 stycznia 2011
XI Biennale Plastyki Krośnieńskiej
Głównym celem XI Biennale jest jak najszersza
prezentacja prac plastycznych twórców z terenu województwa krośnieńskiego, które powstały w ostatnich
dwóch latach. W oczekiwaniu organizatorów, którymi
są Urząd Miasta Krosna i Biuro Wystaw Artystycznych
w Krośnie, Biennale Plastyki Krośnieńskiej jest przeglądem aktualnych tendencji twórczych w zakresie sztuk
plastycznych.
XI Biennale Plastyki Krośnieńskiej ma charakter
konkursowy – należy oczekiwać, że jury zaproszone do
oceny dzieł z dużą uwagą i starannością dokona wyboru
nagród i wyróżnień. Prezentacja wystawy pokonkursowej przewidziana jest również za granicą w Szariszskiej
Galerii w Preszowie na Słowacji.
Formuła Biennale stwarza doskonałą okazję do spotkań artystów ze sobą i z publicznością. W tym miejscu
z przykrością informujemy, że w tej edycji Biennale nie
weźmie już udziału laureat drugiej nagrody z poprzedniego Biennale, artysta malarz Grzegorz Grzebieniowski. Odszedł od nas nagle i niespodziewanie. Pozostały
po nim jego dzieła.
oprac. Marek Burdzy
GALERIA FOTOGRAFII
MIASTA RZESZOWA
35-030 Rzeszów, ul. 3 Maja 9
Dyrektor: Irena Gałuszka
Telefon: 17 853 24 45
• Rzeszów w widokówce z przełomu XIX i XX wieku ze
zbiorów Zbigniewa Tybury – cz. II (2 listopada – 10
grudnia)
• „Nowe w Rzeszowie” – wystawa pokonkursowa (6 listopada – 31 grudnia, pod arkadami Ratusza)
• „Rzeszów – inwestycje” (15 listopada – 31 grudnia;
stelaż wolnostojący – ul. Grunwaldzka)
• Historia mody z przełomu XIX i XX wieku ze zbiorów
Zbigniewa Tybury (13–31 grudnia)
46
Wydarzenia
Karpackie Klimaty 2010
Za nami już kolejna edycja Karpackich Klimatów
i Festiwalu Win Węgierskich. Tym razem sierpniowa
aura trochę pomieszała szyki organizatorom i widzom.
Potężna ulewa, która przeszła nad Krosnem w pierwszy
wieczór trzydniowej imprezy, uniemożliwiła przemarsz
barwnego korowodu i oficjalne otwarcie. Reszta „poszła”
już zgodnie z programem.
Zabytkowy kościół św. Wojciecha otworzył swoje
podwoje dla pięknej barokowej muzyki w wykonaniu
„Ensemble Barocum”, a wszyscy którzy licznie przybyli,
aby wziąć udział w tej niezwykłej, muzyczno-historycznej podróży, byli bardzo usatysfakcjonowani.
Kolejny dzień także przyniósł kaprysy pogody,
deszcz i zimno spowodowały, że na krośnieński rynek
przyszli tylko najwytrwalsi miłośnicy tej imprezy. Ale
z pewnością nie żałowali swojej decyzji.
Od wczesnych godzin przedpołudniowych, do późnego wieczora, ze sceny
rozbrzmiewały porywające dźwięki muzyki naszych przyjaciół z Węgier, Słowacji i Ukrainy. Publiczności podobały
się szczególnie popisy taneczne zespołu
„Zala” z węgierskiego, partnerskiego dla
Krosna, miasta Zalaegerszeg oraz profesjonalizm i żywiołowość „Cygańskich
diabłów” – orkiestry z Bratysławy, która
ma swoich fanów na całym świecie.
Trzeci dzień imprezy – niedziela
– przywitał wszystkich pięknym słońcem i tak było cały dzień. Krośnianie
tłumnie przybyli na rynek, gdzie znowu rozbrzmiewała muzyka, można było
wypić lampkę wina, zjeść coś smacznego, podziwiać
w locie drapieżne ptaki i głosować na Ulubiony Chleb
Krośnian. W tym roku ten zaszczytny tytuł otrzymały
ex aequo: chleb słonecznikowy z piekarni Stanisława
Kopacza oraz chleb razowy ze śliwką z piekarni Mariana Krukierka. Prowadzący Karpackie Klimaty aktor
Stanisław Jaskułka, znany szerokiej publiczności z popularnych telewizyjnych seriali, wielokrotnie podkre-
PIK
ślał, że nie tylko szkło jest bogactwem naszego regionu, ale także niezwykle smaczne pieczywo wypiekane
w lokalnych piekarniach. Ale przecież krośnianie doskonale o tym wiedzą!
Rynek Starego Miasta i przyległe do niego ulice wypełniały liczne kramy i stragany z rękodziełem artystycznym (plecionki wiklinowe, serwety, biżuteria, ceramika),
malarstwem, starociami, różnorodnymi smakołykami
(ciasta, chleby, miody) oraz domki winiarskie z wieloma
gatunkami węgierskiego trunku. Dziedziniec Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej przy ulicy Kazimierza
Wielkiego zamienił się na czas Karpackich Klimatów
w szklany dziedziniec, który zapraszał wszystkich pięknymi, szklanymi wyrobami z tutejszych hut i pracowni
artystycznych, a także możliwością wydmuchania własnego arcydziełka ze szkła, które na oczach publiczności
wypalane było w prawdziwym hutniczym piecu.
/ Karpackie Klimaty 2010 • fot. W. Turek
Festiwalowi towarzyszyły liczne wystawy twórczości plastycznej i fotograficznej, czytelnia pod strzechą,
plenerowe projekcje węgierskich filmów, bieg o Skarb
Portiusa i inne atrakcje. (…) Tegoroczne, trzydniowe
(27–29 sierpnia – przyp. red.) święto kultur pogranicza w Krośnie przebiegało pod patronatem Parlamentu
Europejskiego.
Anna Bryła
Polski Festiwal Narodowy – Żarnowiec 2010
W Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu odbyła się w dniach 8-12 września br. VI edycja Polskiego
Festiwalu Narodowego, wyjątkowego wydarzenia kulturalnego w naszym regionie i jedynego tego typu festiwalu w Polsce. Znakomici artyści śpiewacy, aktorzy
i wspaniałe spektakle odbywające się w naturalnej sce-
nerii zabytkowego Parku Muzeum, stały się gwarantem
wysokiego poziomu artystycznego.
Festiwal rozpoczął się w rocznicę przyjazdu Marii
Konopnickiej do Żarnowca występem Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca „Mazowsze” im. Tadeusza Sygietyńskiego w Karolinie (8 IX). Kolejny dzień
nr 70
(10 IX) wypełnił spektakl Pan Tadeusz Adama Mickiewicza w wykonaniu Teatru im. Wandy Siemaszkowej
w Rzeszowie. W następnym dniu (11 IX) odbył się słynny spektakl operetkowy Baron Cygański Franza Lehára
wystawiony przez Operę Śląską w Bytomiu. Festiwal zakończył (12 IX) koncert z okazji 100-lecia śmierci poetki
pt. „W hołdzie Marii Konopnickiej”, w którym wystąpili
soliści Opery Śląskiej w Bytomiu, Opery Krakowskiej,
Teatru Wielkiego w Poznaniu, aktorzy Starego Teatru
w Krakowie. Imprezą towarzyszącą koncertowi była
aranżacja przyjazdu Marii Konopnickiej do Żarnowca
Wydarzenia
47
w 1903 roku, a w postać poetki wcieliła się znana aktorka Teresa Lipowska.
Polski Festiwal Narodowy cieszy się coraz większą
popularnością, zgromadził kilka tysięcy miłośników
muzyki i teatru z województwa podkarpackiego, a także
z innych miast Polski. To wyjątkowe wydarzenie kulturalne oraz doskonała promocja Żarnowca – Daru Narodowego – miejsca, gdzie ostatnie lata swojego życia spędziła autorka Roty. Mamy nadzieję, że tegoroczna jego
edycja dostarczyła publiczności wielu niepowtarzalnych
wrażeń i artystycznych przeżyć.
Paweł Bukowski
Po blisko 150 latach… ożywianie zapomnianych dźwięków
12 września kolbuszowski skansen stał się miejscem
magicznym, wypełnionym dźwiękami, które przyprawiały o niecodzienny dreszcz emocji i pozwoliły odbyć
podróż i w czasie, i przestrzeni. Wszystko to za sprawą pani dr Marii Pomianowskiej, wybitnej multiinstrumentalistki, wokalistki i kompozytorki. Artystka
znana jest na całym świecie przede wszystkim dzięki
popularyzacji zrekonstruowanych starodawnych fideli kolanowych, m.in. suki biłgorajskiej i fideli płockiej.
Podczas koncertu odbyła się prezentacja rekonstrukcji
i techniki gry na suce mieleckiej. Instrument ten został
odtworzony przez jednego z najwybitniejszych polskich
lutników A. Kuczkowskiego, który posłużył się akware-
/ Maria Pomianowska gra na zrekonstruowanej
suce mieleckiej • fot. J. Mazurkiewicz
lą S. Putiatyckiego z 1840 roku przedstawiającą chłopa
ze skrzypcami z okolic Mielca. Suka łączy w sobie cechy klasycznych skrzypiec, od których przejęła budowę
pudła rezonansowego, z elementami ludowych chordofonów lokalnych. Na szczególną uwagę zasługuje fakt,
że kolbuszowski skansen stał się miejscem, w którym
suka mielecka wydała pierwsze dźwięki po blisko 150
latach. Zaledwie dwa dni przed koncertem ujrzała światło dzienne i z niecierpliwością czekała na swój porywający debiut. Kompozytorka przy akompaniamencie
Bartłomieja Pałygi dała brawurowy popis muzycznowokalny, który był fascynującą podróżą po egzotycznych kulturach Azji, a grając na starodawnych fidelach
kolanowych XVI-wieczne tańce i mazurki Szopena, zaprosiła nas do świata ożywiania wymarłej polskiej tradycji. Podczas spotkania artystka zaprezentowała galerię dawnych instrumentów przywiezionych z odległych
zakątków świata, które zachwycały kształtem i estetyką
wykonania. Omawianie ich budowy i prezentowanie
techniki gry dr Pomianowska ubarwiała zabawnymi
anegdotami i opowieściami z tras koncertowych. Spore zainteresowanie wzbudziło specyficzne nazewnictwo
suki biłgorajskiej, którego etymologia nie jest dość wyczerpująca. Okazało się, że ów instrument jest mylnie
identyfikowany z niejaką „dziwką sandomierską”, której
istnienie wzbudza uzasadnioną wątpliwość…
I jeszcze o atmosferze słów kilka… Niebywała, niesamowita, ciepła, wręcz liryczna… Odpowiednie wnętrze, fascynujący artyści, niezwykłe instrumenty, piękne
dźwięki i świetna publiczność… Finałem spotkania musiało być zaproszenie do wspólnego muzykowania, które
przyjęła Teresa Potańska, młodziutka skrzypaczka kapeli
„Widelanie”. Koncert był porywającą muzyczną odyseją,
która zrodziła w publiczności pragnienie częstszego obcowania z wielkimi artystami, próbującymi ocalić świat
starodawnych dźwięków od zapomnienia.
Grzegorz Wójcicki
Organizator:
Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie
Patronat:
Międzynarodowa Federacja Sztuki Fotograficznej FIAP
Marszałek Województwa Podkarpackiego
Fotoklub Rzeczypospolitej Polskiej
Fundacja „Fotografia dla Przyszłości”
/ Andreas Eisler (Austria), „Working with my Bookputer” – Złoty Medal FIAP
oraz nagroda Zarządu Województwa Podkarpackiego za zestaw prac
w XIII Międzynarodowym Niekonwencjonalnym Konkursie Fotograficznym „Foto Odlot”
Wystawa pokonkursowa prezentowana w Wojewódzkim Domu Kultury w Rzeszowie
od 2 do 24 października, kolejne prezentacje: Caffe Gallery w Radomiu (listopad)
oraz Galeria Fotoklubu RP w Warszawie (grudzień). Bliżej o wystawie na str. 2

podkarpacki informator kulturalny podkarpacki informator kulturalny

Transkrypt

Podobne dokumenty

SCRAPPY Cudowny Pies (FCI) Airedale Terrier FCI 7 30.06.2015

Prima ELENA Airedale Terrier FCI 7 30.11.2012 PKR.III