PROGRAM PROFILAKTYKI PRZEDSZKOLA SAMORZĄDOWEGO

PROGRAM PROFILAKTYKI
PRZEDSZKOLA SAMORZĄDOWEGO
W SIEDLISZCZU
„Bezpiecznie w przedszkolu”
I. WSTĘP
II. ZAŁOŻENIA PROGRAMU
III. CELE PROGRAMU
IV. METODY I FORMY REALIZACJI PROGRAMU
V. BLOKI TEMATYCZNE
VI. CHARAKTERYSTYKA BLOKÓW TEMATYCZNYCH
VII. WARUNKI WDROŻENIA PROGRAMU
VIII. PROJEKT EWALUACJI PROGRAMU
IX. NARZĘDZIA DO EWALUACJI PROGRAMU PROFILAKTYKI
WSTĘP
Profilaktyka, to proces wspierania dziecka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi
rozwojowi oraz eliminowanie czynników zagrażających zdrowiu.
Program profilaktyki przeznaczony jest dla dzieci w wieku przedszkolnym. Ma on za zadanie
tworzyć warunki do kształtowania postaw i wartości, umożliwiać dzieciom dokonywanie wyborów,
mających znaczenie dla ich obecnego i przyszłego życia, uświadamiać dzieciom zagrożenia, które
mogą wystąpić w przedszkolu, domu, na drodze oraz ograniczyć liczbę niebezpiecznych zdarzeń z
udziałem dzieci. Przygotować dzieci do tego, by potrafiły współżyć z innymi, poznawać zasady dbania o własne zdrowie i bezpieczeństwo w sytuacjach. takich, że będą mogły się nauczyć, jak radzić
sobie z trudnościami a w okresie dorastania i dorosłości, lepiej radzić sobie z problemami i
kryzysami. Promować i kształtować zdrowy styl życia. Wraz z rozwojem dziecka i jego samodzielności musimy coraz bardziej liczyć się z koniecznością wyposażenia go w umiejętność przewidywania
zagrożeń, unikania ich, a jeśli już zaistnieją – w zdolność do radzenia sobie z trudną sytuacją.
Program profilaktyki „Bezpiecznie w przedszkolu” jest zgodny z podstawą programową wychowania
przedszkolnego i zawarty w następujących obszarach:
· Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi
i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach zadaniowych. (1)
- Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych.
- Wdrażanie dzieci do utrzymywania ładu i porządku. (2)
- Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci. (5)
- Wdrażanie dzieci do dbałości o bezpieczeństwo własne i innych (6)
- Pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych i w unikaniu
zagrożeń (11)
ZAŁOŻENIA PROGRAMU
Podstawowym założeniem prawidłowej realizacji programu profilaktyki jest znajomość psychofizycznej sylwetki dziecka w wieku przedszkolnym oraz świadomość znaczenia systematycznych
oddziaływań w procesie kształtowania się właściwych i trwałych postaw.
Dziecko w wieku przedszkolnym charakteryzuje słaba spostrzegawczość, rozproszona i mimowolna uwaga, niski poziom myślenia przyczynowo- skutkowego, słaba orientacja przestrzennoczasowa, skłonność do ryzykownych, nieprzemyślanych, żywiołowych decyzji. Mała sprawność w
wyobrażaniu sobie możliwych skutków podejmowanych działań w połączeniu z niewielkim doświadczeniem życiowym i wąskim zasobem wypróbowanych technik radzenia sobie z różnego rodzaju problemami, stawia dzieci w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia znacznie częściej niż
osoby dorosłe.
Wszystkie te cechy wskazują na kierunek oddziaływań wychowawczo- dydaktycznych, na konieczność wyrobienia u dzieci określonych umiejętności, sprawności i nawyków niezbędnych w przygotowaniu do dalszego życia. Naszym zadaniem jest ukształtowanie takich postaw, które będą wiedziały, jak unikać, zapobiegać i możliwie sprawnie pokonywać niebezpieczeństwa.
Program profilaktyki jest dostosowany do potrzeb rozwojowych wychowanków.
W swych oddziaływaniach jest skierowany do dzieci, nauczycieli i rodziców.
CELE PROGRAMU
Celem programu jest kształtowanie pozytywnych i bezpiecznych postaw, i zachowań dzieci w
wieku przedszkolnym w sytuacjach trudnych, zagrażających zdrowiu a nawet życiu. W tym wieku
bardzo szybko i łatwo przyswajają wiedzę. Nie mają problemów z opanowaniem prostych zasad dotyczących bezpieczeństwa, higieny oraz zdrowego stylu życia. Jednocześnie dzieci w tym wieku narażone swą na wiele niebezpieczeństw. Wiedza i umiejętności w zakresie edukacji bezpieczeństwa powinny być zatem nabywane przez dzieci już na etapie edukacji przedszkolnej.
Wszystkie wymienione cechy wskazują na konieczność wyrobienia u dzieci określonych
umiejętności, sprawności i nawyków niezbędnych w przygotowaniu do dalszego życia, by unikać,
zapobiegać i możliwie sprawnie pokonywać niebezpieczeństwa.
Cele szczegółowe:
- Dostosowanie ramowego programu dnia do potrzeb rozwojowych dzieci.
- Wyposażanie dzieci w niezbędne sprawności, umiejętności i wiadomości dotyczące dbania o własne
zdrowie.
- Tworzenie warunków sprzyjających bezpieczeństwu dzieci i zachowaniu ich zdrowia.
- Kształtowanie nawyków higienicznych i zachowań prozdrowotnych.
- Tworzenie warunków sprzyjających spontanicznej i zorganizowanej aktywności ruchowej dziecka,
a przez to rozwijanie jego sprawności fizycznej.
- Promocja zdrowego stylu życia.
- Współpraca ze specjalistami i instytucjami w zakresie działań profilaktycznych.
METODY I FORMY REALIZACJI PROGRAMU
W realizacji programu wykorzystuje się różnorodne metody i formy, przede wszystkim aktywne, by umożliwić dzieciom czynne doświadczenie i przeżywanie tego, co jest tematem zajęć. Wskazane jest odwoływanie się do różnych technik, dostosowanych do wieku dzieci, zainteresowania tematem, umiejętności radzenia sobie z przedstawionymi problemami i poziomu aktywności wychowanków.
Metody:
- metody podające: opowiadanie, pogadanka, historyjka obrazkowa, wiersze, piosenki, praca
z tekstem
- metody problemowe: gry dydaktyczne, klasyczna metoda problemowa, burza mózgów
- metody aktywizujące: drama, wystawa (ekspozycja), pokaz, inscenizacja;
- metody praktyczne: ćwiczenia i działania oparte na konkrecie, spacery, wycieczki:
Formy:
- praca indywidualna;
- zabawa oraz inne rodzaje działalności dzieci pozwalające na rozwijanie własnej inicjatywy (zabawy
konstrukcyjne, manipulacyjne, ruchowe, tematyczne – zabawy w role);
- czynności samoobsługowe dzieci oraz praca użyteczna;
- spacery i wycieczki;
- zajęcia organizowane przez nauczycielkę z całą grupą lub prowadzone w mniejszych zespołach;
- udział w imprezach i uroczystościach organizowanych w przedszkolu i poza nim;
- udział w konkursach;
BLOKI TEMATYCZNE PROGRAMU:
1. Bezpieczeństwo na co dzień.
2. Piramida zdrowego żywienia.
3. Higieniczny tryb życia.
4. Ruch w życiu człowieka (poranki z gimnastyką).
5. Zagrożenia ze środowiska przyrodniczego.
6. Przedszkole bez nałogów.
7. Moje prawa- konwencja o prawach dziecka.
8. Agresja i przemoc.
9.Profilaktyka logopedyczna.
10. Dziecko w świecie wirtualnym.
CHARAKTERYSTYKA BLOKÓW TEMATYCZNYCH
Nazwa bloku tematycznego
1.
BEZPIECZEŃSTWO NA CO DZIEŃ
Zamierzone cele operacyjne
Dziecko:
- rozumie pojęcie „bezpieczeństwo”
- reaguje na hasła „pali się”, „ewakuacja”, itp.
- wykazuje znajomość imienia, nazwiska oraz
własnego adresu zamieszkania
- wykazuje znajomość imion i nazwisk rodziców / opiekunów
- zna zasady bezpiecznego poruszania się po
drodze
- rozróżnia podstawowe znaki drogowe (informacyjne, ostrzegawcze)
- stosuje się do sygnalizacji świetlnej
- wie, jakie są numery telefonów alarmowych
na policję, straż, pogotowie
- orientuje się, do kogo może zwrócić się o
pomoc (np. do policjanta)
- przestrzega zasad ustalonych w grupie przedszkolnej (kontrakt grupowy)
- stosuje się do zasad bezpiecznego korzystania
z placu zabaw/ sprzętu/ zabawek
- porusza się w miejscach dozwolonych
- nie oddala się samo od grupy przedszkolnej
- nie korzysta z urządzeń elektrycznych, nie
bawi się przedmiotami niebezpiecznymi, np.
zapałkami, szkłem i inne.
- przewiduje sytuacje zagrażające bezpieczeństwu/ życiu oraz ich konsekwencje
- wykazuje nieufność w stosunku do osób nie-
2.
PIRAMIDA ZDROWEGO
ŻYWIENIA
3.
HIGIENICZNY TRYB
ŻYCIA
znajomych,
- samodzielnie i bezpiecznie organizuje sobie
czas wolny
- uczestniczy w spotkaniu z policjantem i strażakiem
- wie, że opiekę nad nim sprawuje osoba dorosła
- poznaje schemat piramidy zdrowego żywienia (jej piętra)
- orientuje się w zasadach zdrowego stylu odżywania (wymienia zdrowe produkty, tj. owoce, warzywa, mleko i jego przetwory, ryby,
ciemne pieczywo, itd.)
- dostrzega związek pomiędzy zdrowiem a
chorobą
- podaje skutki nieprawidłowego odżywiania
się (m. in.: otyłość, próchnica, niska odporność
organizmu =przeziębianie się)
- zna umiar w jedzeniu (nie objada się)
- przezwycięża niechęć do spożywania niektórych potraw
- myje owoce i warzywa przed spożyciem
- stosuje zasady savoir – vivr ‘u (poprawnie
posługuje się sztućcami, nie rozmawia podczas
posiłków, nie spieszy się podczas jedzenia, dba
o estetykę stołu, nie huśta się na krzesełku, nie
wygłupia się, itp.)
- rozumie pojęcia „higiena”, „higieniczny tryb
życia”
- wyróżnia przybory niezbędne do utrzymania
higieny
- stosuje higienę na co dzień:
* myje ręce przed / po posiłku, po skorzystaniu
z toalety, po kontakcie z rożnymi przedmiotami, zwierzętami i in.
* dba o czystość własnego ciała (regularna
kąpiel, używanie kosmetyków)
* dba o czystość ubrania / bielizny
* używa wyłącznie swoich przyborów toaletowych
* utrzymuje porządek otoczenia wokół (np.
sprząta po sobie)
* zdaje sobie sprawę z konieczności chodzenia
do snu o tej samej porze (higiena snu)
* rozumie istotę wypoczynku
* wykazuje wrażliwości na nadmierny hałas
* podkreśla rolę codziennych ćwiczeń fizycznych
* uczy się podstawowych umiejętności relaksacji i odprężenia (higiena psychiczna)
* wie, o konieczności umiejętnego korzystania
z chusteczek higienicznych
* zasłania usta podczas kaszlu / kichania
* unika bezpośredniego kontaktu z osobą chorą
* wie, o potrzebie przebywania w wywietrzo-
nych pomieszczeniach
- rozumie znaczenie aktywności ruchowej,
sportu w życiu
- posługuje się pojęciem „zdrowie”
- wie, o potrzebie częstego przebywania na
świeżym powietrzu
- bierze aktywny udział w zajęciach ruchowych, gimnastykuje się (poranki z gimnastyką)
- uprawia sporty (gra w piłkę, jazda na rowerze, bieganie, itp.)
- ubiera się odpowiednio do warunków pogodowych
- dba o prawidłową postawę ciała
- chodzi na spacery
- wie, jak zapobiegać przemarznięciu/ przegrzaniu
4.
RUCH W ŻYCIU
CZŁOWIEKA
(poranki z gimnastyką)
5.
ZAGROŻENIA ZE
ŚRODOWISKA
PRZYRODNICZEGO
- wymienia rośliny i zwierzęta żyjące w różnych środowiskach przyrodniczych
- nie dotyka zwierząt, zwłaszcza dzikich
- wie, że nie należy karmić bez zgody/ drażnić
zwierząt
- zna pozycję obronną, by uniknąć, np. pogryzienia
- orientuje się, jak wyglądają tabliczki informujące, np. o terenie strzeżonym przez psa
- zna wybrane rośliny i inne zagrażające życiu
(np. grzyby, owoce trujące)
- nie spożywa potraw niewiadomego pochodzenia
- wie, jak trzeba zachować się w sytuacji zagrożenia, gdzie można otrzymać pomoc, umie
o nią poprosić
6.
PRZEDSZKOLE BEZ
NAŁOGÓW
- jest świadome niebezpieczeństw związanych
z uzależnieniami / nałogami
- orientuje się w procesie uzależnienia człowieka od czegoś (zna ich niekorzystny wpływ
na organizm)
- wie, że nie może samodzielnie zażywać lekarstw i stosować środków chemicznych (np..
środków czystości)
- wie, co sprzyja uzależnieniu człowieka (alkohol, papierosy (tytoń), leki, Internet, telewizja)
- nabywa umiejętność odmawiania „NIE” bez
poczucia winy (asertywność)
7.
MOJE PRAWA –
KONWENCJA O
PRAWACH DZIECKA
- zna swoje prawa
- zna swoje obowiązki
- przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej oraz w świecie dorosłych
- obdarza uwagą inne dzieci i dorosłych
- szanuje zdanie innych ludzi
- jest odpowiedzialne za to, co robi (ponosi
8.
9.
10.11.2
012
AGRESJA I PRZEMOC
PROFILAKTYKA
LOGOPEDYCZNA
DZIECKO W ŚWIECIE WIRTUALNYM
konsekwencje)
- w zrozumiały sposób mówi o swoich potrzebach i decyzjach
- nie wykazuje bierności wobec przejawów
złego traktowania siebie i innych
- wykazuje się tolerancją
- wie, że wszyscy ludzie mają równe prawa
- zna pojęcia „agresja” i „przemoc”
- umie nazwać swoje uczucia
- odgrywa i demonstruje wybrane uczucia
(scenki sytuacyjne)
- potrafi utożsamić się z inną osobą (kształtowanie umiejętności empatycznych)
- reaguje na rożne formy agresji i przemocy
- uczy się być asertywne
- rozumie znaczenie słowa „zgoda”, „kompromis”
- wykazuje ostrożność i nieufność w kontakcie
z osobami obcymi
- przestrzega zakazu przyjmowania różnych
rzeczy, np. słodyczy od osób nieznajomych
- stara się być przyjazne dla otoczenia
- nabywa umiejętność radzenia sobie z emocjami.
- uczestniczy w podejmowanych dyskusjach,
np. podczas zajęć
- uczestniczy w zajęciach logopedycznych (w
miarę potrzeby)
- bierze aktywny udział w tzw. porankach logopedycznych organizowanych przez
nauczyciela
- udziela swobodnych wypowiedzi ustnych
poprawnych pod względem gramatycznym
- samodzielnie nawiązuje słowny kontakt społeczny
- wyraża się w różnych formach ekspresji
słownej
- myśli, główkuje
- analizuje tekst czytany
- potrafi się skupić
- używa wyobraźni
- korzysta z internetu tylko za zgodą rodziców
/ osób dorosłych;
- nie traktuje komputera jak największego
towarzysza zabaw;
- nie promuje zachowań agresywnych, przemocy obecnej, np. w grach komputerowych
WARUNKI WDROŻENIA PROGRAMU
Realizacja programu wymaga:
· wykorzystania różnorakich środków dydaktycznych wspomagających proces rozwoju dziecka (ilustracje, historyjki obrazkowe, czasopisma, gazetki, znaki drogowe, albumy, płytoteka);
· zorganizowanie wycieczek i wyjazdów poza teren przedszkola;
· wdrożenie wszystkich pracowników przedszkola do realizacji programu;
· współpracy z rodzicami, oraz pedagogizacji rodziców;
· nawiązania współpracy z logopedą;
· nawiązanie współpracy z Komendą Policji w Rejowcu Fabrycznym
· spotkania z pielęgniarką;
PROJEKT EWALUACJI PROGRAMU
Oceny efektów realizacji Programu Profilaktyki „Bezpiecznie w przedszkolu”, obok bieżącego monitorowania, dokonuje się na końcowej radzie
pedagogicznej. Podstawę do formułowania ocen realizacji ocen będą stanowiły:
· wnioski z obserwacji zachowań dzieci;
· badania ankietowe;
· analiza dokumentów - dziennik, plany miesięczne, wytwory dzieci;
NARZĘDZIA DO EWALUACJI PROGRAMU PROFILAKTYKI
ANKIETA DLA NAUCZYCIELI
Celem ankiety jest dokonanie ewaluacji programu profilaktyki
realizowanego w przedszkolu.
Uzyskane informacje posłużą planowaniu dalszej pracy profilaktycznej.
1. Czy zna Pani program profilaktyki przedszkola?
TAK
NIE
SŁABO
...................................................................................................................
...................................................................................................................
2. Który z elementów programu profilaktyki uważa Pani za najistotniejszy? Dlaczego?
....................................................................................................................
....................................................................................................................
……………………………………………………………………………
3. Które z zadań są najtrudniejsze w realizacji? Dlaczego?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
…………………………………………………………………………….
4. Czy realizacja programu przynosi efekty?
TAK
NIE
5. Jakie metody wykorzystuje Pani najczęściej w trakcie realizacji zadań profilaktyki i dlaczego?
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
……………………………………………………………………………...
6.
Czy systematycznie dokonuje Pani analizy oddziaływań profilaktycznych i ich skuteczności
(w jaki sposób)?
......................................................................................................................
......................................................................................................................
…………………………………………………………………………….
ANKIETA DLA RODZICÓW
Szanowni Państwo, pragniemy pozyskać informacje na temat programu profilaktyki realizowanego w naszym przedszkolu. Państwa odpowiedzi będą cenną wskazówką do dalszej pracy.
Prosimy zakreślić właściwą odpowiedź:
1. Czy program profilaktyki przedszkola spełnia Państwa oczekiwania?
TAK
NIE
TRUDNO POWIEDZIEĆ
Jeśli nie, to dlaczego:……………………………………………………….
………………………………………………………………………………
2. Czy zadania zawarte w programie profilaktyki służą podniesieniu świadomości dzieci w zakresie
bezpieczeństwa i zdrowia?
TAK
NIE
3. Czy zdaniem Państwa przedszkole poprzez treści zawarte w programie profilaktyki kształtuje w
dziecku:
poczucie bezpieczeństwa
TAK
NIE
wpaja zasady higienicznego trybu życia i zdrowego odżywiania
TAK
NIE
uświadamia niebezpieczeństwa związane z uzależnieniami / nałogami
TAK
NIE
uczy reagowania na różne formy agresji i przemocy
TAK
NIE
4. Jakie jeszcze inne zadania związane z profilaktyką powinno realizować przedszkole?
........................................................................................................................
........................................................................................................................
5. Jakie formy powinna przyjmować współpraca między przedszkolem, a rodzicami w zakresie profilaktyki?
........................................................................................................................
........................................................................................................................
6. Gdzie według Państwa dziecko jest narażone na najwięcej zagrożeń?
na podwórku w pobliżu domu
w przedszkolu
korzystając z komputera – internetu
na wycieczkach, spacerach
podczas kontaktów ze starszymi kolegami
Dziękujemy za wypełnienie