Pobierz materiał

ROLA PIELĘGNIARKI W BADANIACH KIEROWCY KAT.C
ROLA PIELĘGNIARKI W BADANIACH PROFILAKTYCZNYCH
PRACOWNIKÓW NA STANOWISKU
KIEROWCY KAT. C
ROLE OF NURSES IN THE STUDIES OF PREVENTIVE
DRIVERS POSITION NO. C
lic. Anna Morawska
Gdański Uniwersytet Medyczny
Medical University of Gdańsk
ul. M. Skłodowskiej – Curie 3a
80-210 Gdańsk, Polska
[email protected]
506127392
Natalia Morawska
Politechnika Gdańska
Gdańsk University of Technology
ul. Narutowicza 11/12
80-233 Gdańsk, Polska
[email protected]
505271242
Michał Stawicki
Politechnika Gdańska
Gdańsk University of Technology
ul. Narutowicza 11/12
80-233 Gdańsk, Polska
[email protected]
507646569
WSTĘP
Pielęgniarka jest ogniwem łączącym pracownika z lekarzem specjalistą z dziedziny
medycyny pracy. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie roli, jaką pełni pielęgniarka
medycyny pracy w sprawowaniu opieki profilaktycznej w ochronie zdrowia pracowników,
pracujących na stanowisku kierowcy kat. „C”, rozpoznanie najczęstszych problemów
zdrowotnych, z jakimi borykają się pracownicy oraz zaplanowanie procesu ich
pielęgnowania.
W punkcie 1 zostanie omówiona rola pielęgniarki podczas badań wstępnych,
bądź okresowych. Następnie zostanie scharakteryzowane stanowisko pracy, jakie wykonują
kierowcy pojazdu samochodowego o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5t,
odpowiadającej kat. „C”. W kolejnym etapie należy przeanalizować dokumentacje pacjenta,
obejmującą konsultację okulistyczną, laryngologiczną, neurologiczną, psychotechniczną,
Po rozpoznaniu problemów, dolegających Pacjentowi, można przejść do zaplanowania
procesu jego pielęgnowania oraz ustalenie metod postępowania, zostały one omówione
w punkcie 4 i 5.
Przy opracowaniu pracy zostały wykorzystane publikacje książkowe, czasopisma
naukowe, informacje zawarte w biuletynach medycyny pracy, dokumentacja medyczna
konkretnego stanowiska pracy w przykładowym zakładzie pracy oraz materiały dostępne
w internecie.
1. Rola pielęgniarki podczas badań wstępnych, bądź okresowych
Pielęgniarka bierze udział wraz z lekarzem – podczas badań wstępnych
lub okresowych – w ocenie, czy stan zdrowia pozwala na wykonywanie danego
rodzaju pracy. W trakcie badań stanu zdrowia dokonuje pomiaru podstawowych
parametrów np.:
- pomiar ciśnienia tętniczego;
- tętno;
- masa ciała;
- temperatura ciała;
oraz pobiera materiał biologiczny do analizy. [2,4]
2. Charakterystyka
stanowiska
pracy:
kierowcy
o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5t.
Zakres obowiązków:
pojazdu
samochodowego

Przewożenie sprasowanych balotów surowców wtórnych oraz luźnych
surowców wtórnych, takich jak: złom, makulatura, szkło czy inne materiały;

Utrzymywanie pojazdu w stałej gotowości eksploatacyjnej oraz używanie
go wyłącznie zgodnie z jego przeznaczeniem;

Tankowanie pojazdu w siedzibie zakładu pracy;

Sporządzanie dziennego raportu z tankowań pojazdów i przekazywanie ich
przełożonemu;

Przestrzeganie ustalonego w zakładzie czasu pracy i wykorzystywanie go w
sposób jak najbardziej efektywny, zabezpieczający prawidłowe i terminowe
wykonanie zleceń;

Przestrzeganie Regulaminów zakładowych,
przepisów i zasad BHP,
przepisów przeciwpożarowych, zgodnie z Kodeksem Pracy oraz przepisów,
wynikających z Kodeksu Ruchu Drogowego;

Przestrzeganie przepisów w zakresie tajemnicy służbowej i handlowej

Obsługiwanie tachografu, zgodnie z instrukcją, jego przeznaczeniem
i przepisami prawa;

Przestrzeganie przepisów o ruchu drogowym, transporcie drogowym, czasie
pracy kierowców, przepisów w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych
w transporcie drogowym;
Warunki pracy:
 Czas pracy: praca 8 godzin dziennie w systemie jedno lub dwuzmianowym;

Stopień samodzielności: stanowisko samodzielne;

Miejsce pracy: 100% czasu pracy - w terenie;

Warunki uciążliwe: wielogodzinna praca w pozycji siedzącej, stres,
przeciążenie wzroku;

Warunki szkodliwe występujące na stanowisku pracy: drgania, hałas, zmienne
oświetlenie, mikroklimat, narażenie na oddziaływanie czynników chemicznych
i biologicznych;
3. Analiza dokumentacji Pacjenta oraz wywiad z Pacjentem
Analiza
dokumentacji
pacjenta
w
przypadku
badań
profilaktycznych
wykonywanych dla pracownika na stanowisku kierowcy kat. „C” obejmuje
konsultację:
 okulistyczną – w trakcie której badana jest ostrość wzroku oraz widzenie barw;
 laryngologiczną – w trakcie której wykonuje się audiometryczne badanie
słuchu;
 neurologiczną – w trakcie której sprawdza się prawidłowość odruchów
neurologicznych;
 psychotechniczną – w trakcie której sprawdza się widzenie zmierzchowe i
zjawisko lśnienia blaskowego oraz ogólną sprawność psychoruchową.
W trakcie wywiadu pacjenci najczęściej zgłaszają poniższe dolegliwości zdrowotnie:
przewlekłe bóle kręgosłupa, skurcze mięśni w kończynach dolnych, dolegliwości bólowe
odbytu spowodowane żylakami, nadwaga.
4. Zaplanowanie procesu pielęgnowania
Metodą, która służy do zaplanowania procesu pielęgnowania jest wywiad z pacjentem,
analiza dokumentacji, obserwacja, pomiary parametrów funkcji życiowych.
1. Problem: bóle kręgosłupa odcinka lędźwiowo – krzyżowego
Cel pielęgnowania:
 odciążenie kręgosłupa;
 złagodzenie dolegliwości bólowych;
Działania pielęgniarskie:
 zalecenie robienia przerw w pracy w celu wykonywania ćwiczeń rozluźniających
napięte mięśnie pleców;
 poinformowanie o konieczności prawidłowego ustawienia siedziska i zagłówka w
pojeździe;
 wskazanie zalecanych ćwiczeń wzmacniających mięśnie kręgosłupa; szczególnie
pływanie na pływalni;
 zalecanie unikania nadmiernego wysiłku fizycznego zaraz po opuszczeniu kabiny
pojazdu;
 poinformowanie o unikaniu nagłych zmian temperatur (kabina/otoczenie);
 poinformowanie o konieczności spania na materacu o odpowiedniej twardości i
sprężystości;
 zalecenie skorzystania z poradni ortopedycznej lub rehabilitacyjnej;
Ocena działań:
Na przykładzie Pacjenta M.S., można stwierdzić, że zastosowanie się do zaleceń
spowodowało zmniejszenie dolegliwości bólowych oraz poprawę samopoczucia.
2. Problem: zaparcia i guzki krwawnicze
Cel pielęgnowania:

regulacja wypróżnień;

złagodzenie dolegliwości bólowych i dyskomfortu z powodu żylaków odbytu;

poprawa samopoczucia.
Działania pielęgniarskie:

edukacja pacjenta, dotycząca produktów żywnościowych, powodujących
zaparcia;
 edukacja na temat produktów bogatych w błonnik (np.: brokuły, buraki, jabłka
pieczywo razowe, itp.);
 pomoc w ułożeniu jadłospisu;
 zalecenie zwiększenia spożycia ilości wody niegazowanej;
 toaleta okolicy odbytu po każdym opróżnieniu;
 w przypadku nasilenia objawów zalecenie wizyty kontrolnej u proktologa;
 zminimalizowanie czasu spędzonego w pozycji siedzącej;
 zwiększenie aktywności ruchowej.
Ocena działań:
Pacjent K.S. dostosował się do wskazań, zmodyfikował dietę, a dolegliwości
zmniejszyły się.
3. Problem: skurcze mięśni kończyn dolnych.
Cel pielęgnowania:

zmniejszenie dolegliwości bólowych;

poprawa samopoczucia.
Działania pielęgniarskie:

wskazanie konieczności wykonywania systematycznych przerw w trakcie
długotrwałej jazdy samochodem;

zalecenie w trakcie przerw wykonywania ćwiczeń poprawiających krążenie w
kończynach dolnych (np.: przysiady, spacer, skłony itp.);

odpoczynek po pracy z nogami uniesionymi powyżej linii serca, w celu poprawy
krążenia;

unikanie siedzenia w chwilach odpoczynku w pozycji: „noga na nogę”;

zalecany masaż kończyn dolnych u fizjoterapeuty;
Ocena działań:
Na przykładzie Pacjenta M. M., który dostosował się do zaleceń, dolegliwości
bólowe zmniejszyły się.
4. Problem: nadwaga.
Cel pielęgnowania:
 zmniejszenie masy ciała;
 poprawa samopoczucia.
Działania pielęgniarskie:

zapoznanie Pacjenta ze współczynnikiem BMI oraz z konsekwencjami nadwagi;

zapoznanie Pacjenta z listą produktów niskokalorycznych oraz o niskim
wskaźniku glikemicznym;

unikanie spożywania posiłków późnym wieczorem (do 3 godzin przed snem);

zalecenie zwiększenia aktywności fizycznej (np.: basen, jazda rowerem, spacer);

zalecane jest spożywanie 5-6 posiłków w mniejszych ilościach niż 2-3 w
większych ilościach;

wskazanie potrzeby włączenia do diety większej ilości warzyw i owoców
oraz produktów z dużą zawartością błonnika;

okresowa kontrola masy ciała.
Ocena działań:
Pacjent L.K. zaakceptował plan modyfikacji diety oraz zmianę sposobu spędzania
wolnego
czasu.
Akceptacja
zaleceń
wskazanych
w
procesie
pielęgnowania
spowodowana jest pozytywnym nastawieniem pacjenta, chęcią zmiany sposobu
spędzania wolnego czasu oraz chęcią walki z dolegliwościami.
5. Ustalenie celów i metod postępowania
Celem zaplanowanego procesu pielęgnowania jest pokazanie Pacjentom szkodliwych
dla
zdrowia
zachowań
oraz
wskazanie
i
nauczenie
go
tych
prozdrowotnych,
które powinni stosować w życiu codziennym, by zminimalizować skutki szkodliwego
wpływu siedzącej pracy, jaką wykonuje się na stanowisku kierowcy kat. „ C”.
Przedstawiony proces pielęgnowania oparty jest na modelu pielęgnowania Nancy
Roper, który skupia się na:
a) aktywności życiowej, podejmowanej przez pacjenta oraz wspólne rozpoznanie
z pacjentem aktualnych i potencjalnych problemów;
b) zebraniu informacji, a następnie wspólnie z pacjentem dokonaniu ich weryfikacji
polegającej na komunikowaniu się z nim;
c) zastosowanie tego modelu odnosi do pacjentów w otwartej opiece zdrowotnej [3].
Funkcja edukacyjna jest nieodłącznym elementem w działaniach pielęgniarki
i obejmuje to wszystko, co zmierza do kształtowania prawidłowych zachowań zdrowotnych
pacjenta. Pielęgniarka pokazuje Pacjentom jak mają przygotować się do samoopieki,
pielęgniarka wykonując zadania zawodowe, wypełnia funkcję edukacyjną jako nauczyciel w
środowisku pracy, poprzez kształtowanie prawidłowych postaw sprzyjających zdrowiu.
Poprzez promocję zdrowia dąży do tego, aby każdy człowiek umiał i chciał chronić
oraz ratować zdrowie swoje i innych. [2]
Piśmiennictwo
1.
Dawydzik L.T.: Opieka zdrowotna nad pracownikami w ujęciu kodeksu pracy i
przepisów wykonawczych do kodeksu. wyd. Oficyna Wydawnicza Instytutu
Medycyny Pracy im. Prof. J. Nofera, Łódź, 1997
2.
Kopias J.; Sakowski P.: Pielęgniarstwo w opiece zdrowotnej nad pracującymi.
Koncepcja zarządzania zdrowiem w miejscu pracy; wyd. Ministerstwo Zdrowia
Warszawa 2001
3.
Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K., (red.): Podstawy pielęgniarstwa –
Tom I.; wyd. Czelej, Lublin, 2004
4.
Zimna T.: Pielęgniarki Medycyny Pracy. L.M.P., 2011, nr 11, str. 6-9.