Skonsolidowany raport roczny Grupy Kapitałowej Wasko S.A. za

Skonsolidowany raport roczny Grupy Kapitałowej Wasko S.A. za

RAPORT ROCZNY SKONSOLIDOWANY
GRUPY KAPITAŁOWEJ WASKO S.A.
ZA ROK ZAKOŃCZONY DNIA 31 GRUDNIA 2014 ROKU
ZAWIERAJACY:
· PISMO PREZESA ZARZĄDU WASKO S.A.
· SPRAWOZDANIE ZARZĄDU WASKO S.A. Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY
KAPITAŁOWEJ WASKO S.A. W ROKU OBROTOWYM 2014
· SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE GRUPY
KAPITAŁOWEJ WASKO S.A. ZA ROK ZAKOŃCZONY DNIA 31 GRUDNIA
2014 ROKU
· OPINIĘ NIEZALEŻNEGO BIEGŁEGO REWIDENTA
· RAPORT Z BADANIA SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA
FINANSOWEGO ZA ROK ZAKOŃCZONY DNIA 31 GRUDNIA 2014 ROKU
Szanowni Akcjonariusze,
w imieniu Zarządu WASKO S.A. przekazuję w Państwa ręce Skonsolidowany Raport Roczny Grupy
Kapitałowej WASKO S.A. za rok 2014 oraz tradycyjnie pragnę w kilku słowach dokonać podsumowania
działalności WASKO S.A. oraz jej Grupy Kapitałowej w tym okresie.
Rok 2014 to kolejny okres realizacji dotychczasowej strategii, dzięki której następuje kontynuacja
rozwoju Grupy zarówno w sferze operacyjnej jak i finansowej. Rok ten był dla nas sprawdzianem, zarówno
jako integratora IT, jak i generalnego wykonawcy, prowadzącego duże i złożone projekty o łącznej wartości
prawie 460 mln zł, do których należy m.in. wykonanie Inteligentnego Systemu Transportu we Wrocławiu,
Regionalnej Sieci Szerokopasmowej w Województwie Dolnośląskim, budowy Pomorskiej Magistrali
Teleinformatycznej dla Urzędu Morskiego w Gdyni, wykonanie pasywnej sieci szerokopasmowej w
Województwie Świętokrzyskim oraz wiele innych. W chwili obecnej dwa pierwsze ze wspomnianych wyżej
projektów
zostały
zakończone
z
sukcesem,
a
dwa
pozostałe
realizowane
są
zgodnie
z harmonogramem, stąd mogę z dumą stwierdzić, że Grupa Kapitałowa WASKO przeszła ten sprawdzian
pomyślnie i jest gotowa do realizacji kolejnych przedsięwzięć. Potwierdzeniem wysokich kompetencji i jakości
naszych
usług
było
m.in.
otrzymanie
nagrody
w
V
edycji
konkursu
„Lider
ITS”
2014
w kategorii: „Najlepszy produkt-urządzenie zrealizowany przez firmy branży ITS”, organizowanego przez
Stowarzyszenie Inteligentne Systemy Transportowe ITS POLSKA.
Miniony rok był dla Grupy Kapitałowej WASKO S.A. również bardzo ważny z punktu widzenia
uwydatnienia się efektów synergii związanej z wejściem w skład Grupy Kapitałowej WASKO spółki COIG S.A.
działającej w sektorze przemysłu wydobywczego, jak również GABOS Sp. z o.o. – podmiotu oferującego
produkty i usługi w sektorze ochrony zdrowia. Efektem tej synergii jest wzmocnienie pozycji konkurencyjnej,
wzrost udziału w rynku, zwiększenie sprzedaży w nowych segmentach, poprawa organizacji pracy oraz
podział ról i kompetencji poszczególnych podmiotów w ramach całej Grupy Kapitałowej WASKO.
Pod względem finansowym rok 2014 był bardzo zbliżony do roku poprzedniego. Grupa uzyskała
podobne skonsolidowane przychody ze sprzedaży na poziomie 372,5 mln zł, jednak wypracowany
skonsolidowany zysk netto był o ponad 60 % wyższy od osiągniętego w roku 2013 i wyniósł 13,5 mln zł.
Aktualna
sytuacja
finansowa
Grupy
Kapitałowej
WASKO
S.A.
jest
bardzo
dobra,
a prowadzona w Grupie konserwatywna polityka finansowa jest gwarantem zdrowych i mocnych
fundamentów,
na
których
oparta
jest
jej
działalność.
Brak
jest
widocznych
zagrożeń
dla funkcjonowania Spółki i pozostałych podmiotów wchodzących w skład Grupy. Pozycja rynkowa
i wypracowane wyniki finansowe znalazły odzwierciedlenie kolejny raz w rankingu tygodnika Gazeta
Finansowa, wg którego WASKO S.A. znalazło się na 20 miejscu wśród 100 największych polskich firm
z branży IT i telekomunikacji.
Przed nami kolejny rok obrotowy pełen wyzwań i pracy, w którym nasze działania skierowane będą
na dokończenie kolejnych projektów, jak i poszukiwania nowych możliwości rynków zbytu i obszarów,
mogących być kolejnym źródłem stabilnych przychodów dla Spółki i Grupy. Stąd też coraz częstsza obecność
WASKO S.A. przy kompleksowej realizacji projektów nie ograniczająca się wyłącznie do roli dostawcy
oprogramowania, technologii, czy usług IT, ale obejmująca szerszy zakres usług. W ostatnim roku były
to wymieniane na wstępie mojego listu projekty z branży transportowej, radiokomunikacyjnej, automatyki
przemysłowej i budowlanej.
Poza nowymi kierunkami rozwoju celem Zarządu jest utrzymanie mocnej pozycji na sektorach,
w których Grupa Kapitałowa WASKO jest obecna od lat, tj. instytucjach administracji rządowej
i samorządowej, w sektorze telekomunikacyjnym, w przemyśle, w sektorze paliwowo-energetycznym,
w bankowości, w transporcie oraz w ochronie zdrowia.
W kolejnym roku będziemy kontynuować rozwijaną od lat współpracę z ośrodkami akademickimi
oraz instytucjami badawczo-rozwojowymi, czego dowodem jest m.in. podpisanie szeregu umów. Jedną z nich
jest zawarcie w roku ubiegłym w Wojskowej Akademii Technicznej umowy, której celem jest utworzenie przez
WASKO S.A. Klastra Inżynierii Kosmicznej i Satelitarnej we współpracy z 26 innymi firmami i instytucjami.
Współpraca ta umożliwia nam stałe prowadzenie prac badawczo-rozwojowych nad nowymi produktami
i rozwiązaniami w części finansowanymi z funduszy i programów pomocowych Unii Europejskiej.
Na koniec serdecznie dziękuję pracownikom i współpracownikom za trud i zaangażowanie wkładane
w codzienną pracę. Dziękuję również za dotychczasową współpracę wszystkim naszym klientom,
kontrahentom oraz partnerom akademickim i instytucjom badawczym.
Jestem przekonany, że informacje zaprezentowane w Skonsolidowanym Raporcie Rocznym pozwolą
wszystkim zainteresowanym w sposób wyczerpujący zapoznać się z działalnością Grupy Kapitałowej WASKO
w roku 2014, jej sytuacją finansową oraz pozwolą ocenić jej perspektywy na przyszłość.
Z poważaniem,
Wojciech Wajda
Prezes Zarządu
!
!
"
#
$
%
%
"
#
&
#
'
#
&
'
(
'
'
'
)
##
'
'
$
)
*
!
%
"
(
%
&
%
'
)
'
'
'
%
'
"
*
*
'
'
'
#
'
+$
+
"
#
'
+
+
'
#
'
#!
!
(
'
(
'
'$
'
'
'
'$
'
'
'
'
#&
"
'
"
'
%
%
'
#*
'
,
#*
'
"
'$
'
'
'
'$
'
'
'
"#
$
"
(
#*
$
'
'
'
&
'
'
%
'
)
*
$
(
#
#
#
!
"
"
&
&
$
#
'
&
'
(
+
'
)
'
*
!
'
'$
*
"
'
&
+
'
!
+
'
!
)
'
'
'
+
!
*
!
!
'
'
'
!#
#
-./0 1234-5
-678-905
:
;-<-=6$ >;
6.96=4-6?@ "
.@81@=8A30 78-030;B@CD < 7B->
?.>7B-0
H7>
***. $ < 4E2.F/ 1@GE0B@<-6B-6/
6I@B@<6?@
6I6GE.@<F
<
F78-03 J
L<2<=80G '
6I6GE.>
!,
!/"
B.
)!&!*,
80.6I6GE.@<0B@ < .0I@<F/
6I6GE.86
4=I6
1234- B@E@<0B6 GH B0
M 8@GE030 <1-G0B0 7@
'0B7;@<6?@
& )
;-<-=0=K
-6378-6
F78-03 N
01-6.2<
804;0GFO-4@<0B0 I6GE 7@ [email protected] -BO@./0EF=8B6?@
GF?B0E>.H
&
"* *
.
'
1234A
96=B-6 <30C=-<F/
@G1@70.=8@: 6I6GE.@<F
0.E@C=-@<F=K <
0.G80<-6
12340
80G E.<0B-0 1234- I6GE B-6@?.0B-=8@BF
E@ I67B0 8 =8@3@<F=K G12364 E6;6-BO@./0EF=8BF=K < @;G=6
[email protected]< - -BGEFE>=I- 1>9;-=8BF=K
1@7
B-0
H7@<F/ 1@7 B>/6.6/
GH76/ .6I6GE.@<F/ I6GE H7 6I@B@<F <
@G1@70.=8@:
0E@<-=0=K
@GE0.=80/F .@8<-H80B-0 7;0
<-07=8F/F 4@/1;64G@<6 >G3>?- < 804.6G-6 1.@I64E@<0B-0$
<7.0P0B-0 >E.8F/0B-0 767F4@<0BF=K .@8<-H80Q -BO@./0EF=8BF=K
04@
0>[email protected]@<0BF
10.EB6.
- E6;64@/>B-40=FIB6?@
@.08
B0I<-A4G8F=K
C<-0E@<F=K
@1.@?.0/@<0B-0$
1.@7>=6BE2<
7@GE0.=80/F
<[email protected]>IH=6 GE09-;B6 - B@<@=86GB6 E6=KB@;@?-6 -BO@./0EF=8B6
4.0I@<F=K 7@GE0<=2< >G3>? G6.<-G@<F=K
B0G8F/
G1.8AE>
4@/1>E6.@<6?@
4;-6BE@/
.@8<-H80B-0
6GE6C/F I67BF/ 8 <-@7H=F=K
0G80 78-030;B@CD @96I/>I6 1.@I64E@<0B-6 GFGE6/2<
0>E@/0EF4- 1.86/FG3@<6I @.08 /@BE0P 010.0E>.F 4@BE.@;B@ R 1@/-0.@<6I - E6;6E.0BG/-GFIB6I
60;-8>I6/F
>G3>?- < 804.6G-6 9>7@<F 8-BE6?.@<0BF=K GFGE6/2< 80.8H780B-0 [email protected]/ /-6IG4-/ @.08 9>7@<F
G-6=- G86.@4@10G/@<F=K
80E.>7B-0 9;-G4@ "
1.0=@<B-42<$ 0
.>10
01-E03@<0
I>P 1@B07
1.0=@<B-42<$ 8 =86?@ <-A4G8@CD E@ @G@9F 8 <FPG8F/ <F4G8E03=6B-6/$ 1@G-070IH=6 =6.EFO-40EF
7@4>/6BE>IH=6 <FG@4-6 4<0;-O-40=I6 80<@7@<6
-678-90
0.8H7>
/-6C=- G-A <
;-<-=0=K
0 E6.6B-6 4.0I> 1@G-070/F
! @778-032<
8;@40;-8@<0BF=K ?32<B-6 < /-0GE0=K <@I6<2784-=K
0I<-A4G86
8 B-=K
8B0I7>IH
0.G80<-6$
.@=30<-> -
$
6.EFO-40E
0G86
*
>/-6IAEB@C=-
.04@<-6$
$
681-6=86QGE<0
-6.<G86?@ E@1B-0 @.08
@?2;B@1@;G4-=K
<
;-<-=0=K
@G-070/F / -B =6.EFO-40E
&
G-A
$
.86/FG3@<6?@
6.EFO-40E S
>/@P;-<-0IH
GFGE6/2<
/0IH=F=K
.60;-80=IA
B0
[email protected]<A 9681-6=86QGE<0 - @9.@BB@C=- 4.0I>
=6;>
!"#
"$% "&"' ()
"*+!,-.
.@4> @.08 < @4.6G-6 @7 I6?@ 804@Q=86B-0 7@ =K<-;- 1>9;-40=I- B-B-6IG86?@ G1.0<@870B-0 B-6 /-03F
/-6IG=0 8/-0BF < 0.8H78-6 1234-
4307 0.8H7>
< .@4>
GE0B@<-;-5
4.6G 163B-6B-0 O>B4=I@I=-6=K
0I70
. R#
.
0<63 >=K
. R#
.
B7.86I F/>80
. R#
.
@/0G8
. R#
.
0=0;-4
.0*!,*1
"0 " 2 $, ,% "$ 3 (
"&,# (*1 2
!*,4$, ,% "$ 3 (
5 $ ,0 67( " 8
!*,4$, ,% "$ 3 (
.7"%
"*")!+ 2
#.5,+ "$ 3 (
!
.@4>
@.08 7@ 7B-0 [email protected] B-B-6IG86?@ G1.0<@870B-0 <
43078-6
07F
078@.=86I
/-03F /-6IG=6 B0GEA1>IH=6 8/-0BF5
< 7B->
GEF=8B-0
.
0B
@G@9-GEF=K <FB-40IH=F=K 86
B7.86I0 01-6.8FQG4-6?@ -
@I=-6=K
E0E>E>
-=K030
0I70 [email protected] 8 1.8FG3>?>IH=F=K /> >1.0<B-6Q
1234- - 1@<@303 7@ G4307>
0 78-6Q 1>9;-40=I- B-B-6IG86?@ G1.0<@870B-0 < 43078-6 07F
B7.86I
07F
078@.=86I
0B2<
0E>G040
7>;0
078@.=86I
80G-070IH5
.86<@7B-=8H=F 07F
078@.=86I
.8FG8E@O
0<;-4
83@B64 07F
078@.=86I
-=K03
0E>G04
83@B64 07F
078@.=86I
B7.86I 01-6.8FQG4-
83@B64 07F
078@.=86I
>?6B->G8 <-E@QG4-
83@B64 07F
078@.=86I
'
9
FB0?.@786B-6 0.8H7>
:
:
LB0;6PB6 - <F130=@B6M <
.@4> < EFG
5
+#&,'") $#-$
+#&,'") $#-$
.+.*!*
!"#$% &' ()*
$!#-$#-&
/*#%01-
!"#%&
&' ()* 2
'$3-& & '"%
.+.*!* 3"2+
" '&04 2
'"%*
5
2+ !&0"#&
%'$6
2 '"%*
'"%*
.0*!,*1
9
"0 "
9; '
';
'
89
"&,# (*1
< '
=<'
'
89
5 $ ,0 67( "
< '
=<'
'
89
'
89
.7"%
& $3
"*")!+
'
78 9
9';
:759
9
"
H=8B0 <0.E@CD <FB0?.@786B-0 07F
< EFG
078@.=86I
LB0;6PB6?@ - <F130=@B6?@M <
.@4>
5
+#&,'") $#-$
!"#$%
&)+
.+.*!*
$!#-$#-& /*#%012 &) -$
&) "'0 $1
2
5 $ ,0
()"
$ 6% >.?
!*1"#
'"%*
'
89
"&)!+
<'
89
">(%"+
='<
89
5 $ ,0 "4!,$ 6@%+!
='<
89
(-,5!(%
<'
89
9
A
%'$6
&) "'0 $1
&!>.@%+!
5 ;9<
B-6 <FGEH1-30 <
.@4> [email protected] <FB0?.@786Q 1@E6B=I0;B-6 B0;6PBF=K
5
B
9
0 401-E03 804307@<F
< <FG@4@C=- *
@408-=-6;0 @ <0.E@C=- B@/-B0;B6I $
83 40P70
)& !
$
83 G43070 G-A *
)& !
04=I- 8<F43F=K B0
?@7B-6 8 -BO@./0=IH 1@G-070BH 1.868 1234A B0 78-6Q
[email protected] G1.0<@870B-0$ [email protected]>G80/- 1@G-070IH=F/- =@ B0I/B-6I !T ?3@G2< B0
?.@/0786B-> [email protected]>G8F 1234- GH5
%01"#&'-*6 $
.0*!,*1
$6%>65"
-0 =& &%01-
"0 "
A AA= A<;
"0 "
>")" B.) !5-
9
E$)
F
. .%>")!
(0 #-$@
@I=-6=K
;
A
0I70$ .FGEFB0
> %& -.&!*
&%!&)"2$,"
0I70 @.08 E0;0 '@;7-B?
-0 =& ,!"6?2
#&
AC'<D
> ,!"6?2
#&
A AA= A<;
' D
9
A
AC'<D
' D
= 9<
;' D
= 9<
;' D
;
<'<D
;
<'<D
AC 9
78 :
9 >
;
0;BF/
U.;
AC 9
78 :
9 >
&
F
9
B
G
B
1.868 @G@9F 80.8H780IH=6
%01"#&'-*6
0I70
I !*,4$, ,% "$ 3 (J
B7.86I F/>80
I !*,4$, ,% "$ 3 (J K
AC'<9
> 2 ",?A#$1
A-0 =-$ ,!"6?2
A AA= A<;
AC'<9
'<<
= A
'<<
;= A
'C9
;= A
'C9
=9
J
K #"L*!*!,),7 "+*0!
-0 =&
,!"6?2 #&
= A
B7.86I 01-6.8FQG4#.5,+
&%!&)"2+3
A AA= A<;
"&,# (*1
1.867GE0<-0 G-A B0GEA1>IH=@5
> 2 %& -.&A$
-0 =& &%01-
I $, ,% "$ 3 (J
I
H
B
E0B 1@G-070B-0 04=I-
@I=-6=K
B
'
0,%> M.5"
5 $ ,0"
=9
67( 6 2
'
!*,4$, ,%" "$ 3 (' 4. .%>"03*"
5!7 & (%>"&.&,0
&%4N)5.*!, 7"03>+.&,0
.@4> @.08 I>P 1@ I6?@ 804@Q=86B-> 0B
G<@I6 800B?0P@<0B-6 <
E.0BG04=I0=K B09F=-0 04=I9-68H=F=K B. $ #$
- !V
!
@I=-6=K
123=6 B09F<0IH= 3H=8B-6
1.868
0I70 R .686G 0.8H7>
8<-A4G8F3
"" )") 04=I- B0 G6GI0=K 8<F43F=K
.686G0 0.8H7> 12340 1@-BO@./@<030 < [email protected]=K
@<FPG86 86GE0<-6B-6 1.867GE0<-0 04E>0;BF B0 78-6Q 1>9;-40=I- [email protected]> GE0B
1@G-070B-0 04=I- 1234- 1.868 @G@9F 80.8H780IH=6 - B078@.>IH=6
G@9F 0.8H780IH=6
G@9F 80G-070IH=6 < 078-6
B-6 1@G-070IH @G@9-C=-6 >78-032< < 1@7/-@E0=K 8
078@.=86I 1234- LB-6 <F/-6B-@B6 < E096;- 1@<FP6IM B-6 1@G-070IH 04=I-
$ 0B- >78-032< < 1@7/-@E0=K 8
99
.>1F 01-E03@<6I
F
B
B
'
67FBF/ [email protected]>G86/
- @7<@3F<0B-0 E.86=K =83@B42<
07F
@I=-6=K
0I70$
1234- /0 @G@9-GE6 1.0<@ 7@ 1@<@3F<0B-0
078@.=86I < 1-A=-@@G@9@<6I
078-6 @.08 1-A=-> =83@B42<
078-6 : < EF/ .86<@7B-=8H=6?@ 07F
H
H
1@G-070IH=F/ G8=86?2;B6 >1.0<B-6B-0 I6GE
4E2.F 7@ =K<-;- 1@G-070B-0 1@B07 ! T <G8FGE4-=K 04=I078@.=86I < G86C=-@@G@9@<6I
.>1F 01-E03@<6I
07F
078-6$ =8E6.6=K =83@B42<
07F
078@.=86I < G-67/-@@G@9@<6I
078@.=86I
)
B
B
?@7B-6 86 GE0B6/ B0 78-6Q #
80;6PB65
$
?.>7B-0
1 8 @@$
.@4>
:
.>10
01-E03@<0
1 8 @ @ @.08
@96I/@<030 G1234@OE<0.6 G1 8 @ @
78-03
< 401-E0;6 804307@<F/ <F/-6B-@BF=K G12364 1.867GE0<-0 1@B-PG80 -;>GE.0=I0
%
8 G-678-9H <
0E@<-=0=K I6GE 7@GE0<=H 4@/1;64G@<F=K$ 767F4@<0BF=K .@8<-H80Q
-BO@./0EF=8BF=K$ <G1@/0?0IH=F=K 1.@=6GF 80.8H780B-0 < [email protected]<0=K @ 1.@O-;> ?2.B-=8F/ @.08
< [email protected]<0=K 1.86/FG3@<F=K
12340 I6GE .2<B-6P 1.@7>=6BE6/ @1.@?.0/@<0B-0 7;0 [email protected]
1>9;-=8B6?@$ < G8=86?2;B@C=- 7;0 I67B@GE64 G0/@.8H7> [email protected];B6?@$ <G1@/0?0IH=6?@ =03@CD
1.@=6G2< 07/-B-GE.0=FIBF=K$ < EF/ E04P6 O-B0BG@<F=K$ .60;-8@<0BF=K < I67B@GE40=K 07/-B-GE.0=IG0/@.8H7@<6I
7@GE0.=80 E04P6 .@8<-H80B-0 <[email protected]<0B6 < I67B@GE40=K 78-030IH=F=K
< [email protected] @=K.@BF 87.@<-0
7 7B-0
<.86CB-0
# . < <FB-4> B09F=-0 [email protected]<0
1 8@@$
.@81@=8A30 78-030;B@CD 1@;6?0IH=H B0 @O6.@<0B-> - <7.0P0B-> 8-BE6?.@<0B6?@ .@8<-H80B-0
4;0GF
-=.@G@OE
FB0/-=G
N$ I04 .2<B-6P .@81@=8A30 1.@I64E@<0B-6 - 1.@?.0/@<0B-6 GFGE6/2<
767F4@<0BF=K B0 1;0EO@./0=K GFGE6/@<F=K
-B7@<G$ '
N$
-:G6.-6G
@70E4@<@ @O6.E0
8@GE030 >8>163B-@B0 @ C<-07=86B-6 >G3>? @10.EF=K @ GFGE6/ -BO@./0EF=8BF 4;0GF
8 G-678-9H <
;-<-=0=K 8@GE030 >E<@.8@B0 < /0I>
.@4>
BO@. N
.867/-@E6/ 78-030;B@C=-
1 8 @ @ I6GE / -B 1.@I64E@<0B-6$ <F4@B0<GE<@ @.08 64G1;@0E0=I0 G-6=- C<-0E3@<@7@<F=K
!"
8 G-678-9H <
FE@/-> I6GE 7@GE0<=H 4@/1;64G@<F=K .@8<-H80Q
-BO@./0EF=8BF=K 7;0 [email protected]< 8 9.0BPF /67F=8B6I
.@8<-H80Q
;0?@<F/ 1.@7>4E6/ O-./F
09@G I6GE .@78-B0
67-W>G$ 4E2.F /0 B0 =6;> 4@/1;64G@<H @9G3>?A G81-E0;- @7 GE.@BF /67F=8B6I @.08
07/-B-GE.0=FIB6I
#
!"
8 G-678-9H <
0E@<-=0=K C<-07=8F30 >G3>?- 1.@?.0/-GEF=8B6 B0 .86=8
< 804.6G-6 @1.@?.0/@<0B-0 7;0 07/-B-GE.0=I- 1>9;-=8B6I
1@7IA30 @GE0E6=8B-6 76=F8IA @ 1.86B-6G-6B-> <G8FGE4-=K 1.0=@<B-42<
J 4<0.E0;6
:
# .
1 8 @@
*
7@
$ < <FB-4> =86?@ #
?.>7B-0
# .
:
1 8 @ @ 804@Q=8F30 G<@IH
78-030;B@CD -BO@./0EF=8BH$ 4E2.6I 4@BEFB>@<0B-6 @79F<0 G-A 04E>0;B-6 <
76=F8I-
9F30
@1EF/0;-80=I0
:
4@G8E2<
<
.>1-6
1 8 @ @ B-6 1.@<078- P07B6I 78-030;B@C=-
6;6/ 1@7IA=-0 E6I
01-E03@<6I
96=B-6
0/-0.6/ 0.8H7>
I6GE G1.8670P
G1234- 1@7/-@E@<- 86<BAE.8B6/> < 9-6PH=F/ .@4> @9.@E@<F/
'
$ #"
%
8 G-678-9H <
BE6.B6E@<F=K
6.<-G2< BO@./0=FIBF=K
>9;-=8B6I :
/-B -
@<-0E2< @.08 E<@.86B-6/
O-=I0;BF=K
->;6EFB2< BO@./0=I-
8>;=: O64E 1 8 @ @ C<-07=8F .2<B-6P >G3>?- 8<-H80B6 8 <7.0P0B-6/ - 4@BG>;E-B?-6/
< 804.6G-6 ;64E.@B-=8B6?@
#
0.G80<-6 80I/>I6 G-A .60;-80=IH @.08 >E.8F/F<0B-6/
?.>7B-0
9-6?> 7@4>/6BE2< <
.
.8A70=K - I67B@GE40=K G0/@.8H7@<F=K
0 78-6Q
B-6 <F<-6.030 8B0=8H=6?@ <13F<> B0 1234A 8>;=: O64E 1 8 @ @ $
< 8<-H84> 8 1@<FPG8F/ >78-03F E6 8@GE03F 801.686BE@<0B6 I04@ 04EF<0 7@GEA1B6 7@ G1.8670PF - < E04G1@G29 GH E.04E@<0B6 1.868 0.8H7
& %'
' %
% (& %
G16=I0;-8@<030
< >1073@C=- ;-4<-70=FIB6I 8 G-678-9H <
-6;0B0=K
.@=30<G4-=K
G-A < 1.@I64E@<0B-> - <F4@B0<GE<-6 8-BE6?.@<0:BF=K GFGE6/2< 9681-6=86QGE<0
7;0 9>7@<B-=XE<0 4@/6.=FIB6?@
@G-070B6 1.868
04=I6 6=>.-EF FGE6/ BE6?.0E-@B
GH 1.686BE@<0B6 I04@ 04EF<0 7@GEA1B6 7@ G1.8670PF - < E6B G1@G29 E.04E@<0B6 1.868
7B-> #
7G
1073@C=-@<F=K -
#.
H7 6I@B@<F 7;0
.@=30<-0 R 09.F=8B6I$
F78-03 J
0.8H7
@G1@70.=8F
01.0<=8F=K <F703 1@GE0B@<-6B-6 @ @?3@G86B-6 >1073@C=- ;-4<-70=FIB6I
@GE0B@<-6B-6 E@ I6GE 1.0<@/@=B6
96=B-6 G12340 B-6 1.@<078- 78-030;B@C=-
:
C
7B->
/0.=0
.@4>
B09F3@ *
GE0B@<-H=F=K 3H=8B-6 * T 401-E03> 804307@<6?@
B09FEF=K >78-032< <FB@G- * EFG 83@EF=K
@B07E@ < 7B->
/0.=0
B@/-B0;B6I
$
I04@ ?32<BF >78-03@<-6=
EFG 83@EF=K
< 7B-> 7@4@B0B-0 E.0BG04=I-
83@EF=K$
EFG 83@EF=K
1234-
@9IA3@ *
83 40P7F >78-03$ 80 3H=8BH =6BA <FB@G8H=H
E.0BG04=I- B09F=-0 >78-032< <FB-@G30 #
$
H=8B0 B@/-B0;B0 <0.E@CD
78-03F 8@GE03F B09FE6 80 3H=8B0 4<@EA #
.@4>
1@7<FPG86B-0 401-E03> 1234- 7@ 4<@EF
>78-032< @ <0.E@C=- B@/-B0;B6I
09@G @OE<0.6 1 8 @ @
09@G 7@4@B03
>78-032< @ <0.E@C=-
! EFG 83@EF=K
034@<-E0 <0.E@CD
&! EFG 83@EF=K$ 4<@E0 E0 8@GE030 =8AC=-@<@ >.6?>;@<0B0
H=8B0 =6B0 @9IA=-0 * T >78-032< < 123=6 <FB-@G30 # ) EFG 83@EF=K$
4<@E0 E0 8@GE030 =8AC=-@<@ >.6?>;@<0B0 < 7B-> 7@4@B0B-0 E.0BG04=I-
@8@GE036 4@G8EF B09F=-0 8@GE03F
>IAE6 < 4@G8E0=K @4.6G>
09@G
@OE<0.6
1
8 @@
8 G-678-9H <
FE@/-> I6GE 7@GE0<=H 4@/1;64G@<F=K .@8<-H80Q
-BO@./0EF=8BF=K 7;0 [email protected]< 8 9.0BPF /67F=8B6I
.@8<-H80Q
;0?@<F/ 1.@7>4E6/ O-./F
09@G I6GE .@78-B0
67-W>G$ 4E2.F /0 B0 =6;> 4@/1;64G@<H @9G3>?A G81-E0;- @7 GE.@BF /67F=8B6I @.08
07/-B-GE.0=FIB6I
1@7IA30 76=F8IA @ 1.86IA=->
4@/1;6/6BE0.BF =K0.04E6. 1.@<078@B6I 1.868
<3H=86B-6 E6?@ 1@7/-@E> 7@
09@G
09@G 78-030;B@C=-
.>1F 01-E03@<6I
@OE<0.6 86 <8?;A7> B0
70B-6/
1@8<@;- B0 <6IC=-6
0.8H7>
.>1F B0 B@<6 .FB4-
8<-H80B6 8 G86.@4@ .@8>/-0BF/ [email protected]/ @=K.@BF 87.@<-0 @.08 G1@<@7>I6 8B0=8H=6 <89@?0=6B-6
@O6.EF K0B7;@<6I
@ 7B-> 9-;0BG@<F/
B09F30 @7 @G29 O-8F=8BF=K
G0/F/ 8<-A4G80IH= G<2I >78-03 < 401-E0;6 804307@<F/
#* 04=I- G1234- 80;6PB6I
@ $) T
EF/
<
D
C
E
@4.6G-6 804@Q=8@BF/ 7B-0 # ?.>7B-0
@ @ B0 .86=8
6I@B@<F
$ $
C
.@4> 12340 7@4@B030 89F=-0 >78-032< < G123=6
0.E@CD E.0BG04=I- <FB-@G30
0E@<-=6: G=K27
F78-03 J
* EFG 83@EF=K
@G1@70.=8F:
<
! <.86CB-0
Z>GE0<H[
.
@764G G12364 K0B7;@<F=K LE I
?@7B-6
8
EI 8 7B-6/ # ?.>7B-0
0.E
*
8
B0
Y
.
1 8 @ @ 8 G-678-9H <
$ < E.F9-6 0.E
8
?.>7B-0
H7
0E@<-=0=K 7@4@B03 <1-G> < .6I6GE.86
1.867G-A9-@.=2< .0I@<6?@ 6I6GE.> H7@<6?@ 1@3H=86B-0
2.B-=86I$ [email protected] 1.86B-6G-6B-6 =036?@ /0IHE4>
7B-> #
1 8
8
* Y
# . $ 1@8
#
>GE0<F$
8
14E
H9.@<-6
>GE0<F 8 7B-0
86 8/ M$ 8<0B6I 70;6I
7B-6/
1@3H=86B-0$
. $ <GEA1>I6 <6 <G8FGE4-6 1.0<0 - @9@<-H84-
8
E
B
B
E
C<-07=8F 4@/1;64G@<6 >G3>?- -BO@./0EF=8B6 - -BE6?.0=FIB6 @.08 G6.<-G@<6$ I6GE 7@GE0<=H
G1.8AE> 4@/1>E6.@<6?@ - @1.@?.0/@<0B-0 B0 .86=8 C.67B-=K - 7>PF=K [email protected]<$ < EF/
@[email protected]<
E6;64@/>B-40=FIBF=K$
[email protected]<
[email protected]
<F7@9F<=86?@$
1.@7>4=FIBF=K
- >G3>?@<F=K$ I04 .2<B-6P -BGEFE>=I-$ < EF/ -BGEFE>=I- O-B0BG@<F=K @.08 I67B@GE64 07/-B-GE.0=I- .8H7@<6I
- G0/@.8H7@<6I
@ 4;>=8@<F=K 1.@7>4E2< @O6.@<0BF=K 1.868
B0;6PF 80;-=8FD5
-6;@8070B-@<0 1;0EO@./0 -BO@./0EF=8B0 <G1-6.0IH=0 78-030B-6 =6BE.2< 4@@.7FB0=I78-030Q .0E@<B-=8F=K - [email protected]@<F=K < 804.6G-6 1.8FI/@<0B-0 8?3@G86Q - @9G3>?870.86Q$ 1.86E<0.80B-0 <1.@<0780BF=K -BO@./0=I-$ 7FG1@B@<0B-0 - 0;0./@<0B-0
<30C=-<F=K G-3 - C.@742<$ 0 E04P6 <-8>0;-80=I-$ 4@;64=I- - 1.86E<0.80B-0 70BF=K
1@=K@78H=F=K 8 .2PB@.@7BF=K >.8H786Q - GFGE6/2<
FGE6/ 6;64E.@B-=8B6?@ @9-6?> 7@4>/6BE2< - 1.8613F<> 8070Q
BE.0 @4 I6GE
GFGE6/6/$ 4E2.F <[email protected]>I6 E6=KB@;@?-A 1@71-G> =FO.@<6?@ - 1.0=>I6 < C.@7@<-G4>
G-6=-@<F/ [email protected] -BE6.O6IG 1@1>;0.BF=K 1.86?;H70.64 -BE6.B6E@<F=K
8070B-6/
GFGE6/>
< [email protected]<-6
I6GE
;>9
<
<G1@/0?0B-6
I67B@GE=6
1.@=6G>
07/-B-GE.0=I-
<F/-0BF
1>9;-=8B6I$
32<BF/
-BO@./0=I-
80.8H780B-6
1.8613F<6/ 8070Q$ G1.0< - 1.@=6G2<$ 0 E04P6 4@BE.@;0 GE0B> -=K .60;-80=I- BE.0 @4
/@P6 9FD 7@GE@G@<F<0BF 7@ B@./ - 1.@=67>. <6<BAE.8BF=K [email protected]<
- @.?0B-80=I-
FGE6/ G163B-0 1@B07E@ <F/0?0B-0 B@./ .@78-BF
E07-@B@<F FGE6/
@BE.@;-
6ICD
*
O-./F E@ I67FBF GFGE6/ B0 1@;G4-/ .FB4>$
4E2.F I6GE < 163B- 8?@7BF 8 B@<H >GE0<H @ 9681-6=86QGE<-6 -/1.68 /0G@<F=K$ 70IH=
B-6/0;
T ?<0.0B=IA -76BEFO-40=I- 4-9-=0$ 80.2<B@ 1@7=80G 804>1> 9-;6E>$ I04
- < /@/6B=-6 <=K@786B-0 B0 GE07-@B
L FGE6/
;@40=I-
>/6.0=I- 6;6O@B-=8B6IM E@ B@<@=86GBF GFGE6/ -BO@./0EF=8BF
@1.0=@<0BF 8 /FC;H @
[email protected]=K E6;64@/>B-40=FIBF=K$ 7;0 4E2.F=K -GE@EBF/
6;6/6BE6/ 1.@<078@B6I 78-030;B@C=- I6GE <[email protected] >G3>? K>.E@<F=K I04
L K@;6 -B6
6BE0;M$
L -E E.60/
==6GGM$
L @=0; @@1
B9>B7;-B?M @.08
L >/96. @.E09-;-EFM
@ ?32<BF=K 8070Q GFGE6/> B0;6PF5
163B0 0>E@/0EF80=I0 4@/>B-40=I- <F/-0BF -BO@./0=I- < .0/0=K 1.@=6G2<
<[email protected] >G3>? K>.E@<F=K$
163B6 <G10.=-6 04E>0;BF=K <6.GI- G16=FO-40=I-
R
@76;>
F/-0BF
0BF=K$
/@[email protected]? <G8FGE4-=K 4.@42< 1.@=6G>$ 4@BE.@;0 -=K E6./-B2< .60;-80=I- @.08
GE0E>G2<$
8016<B-6B-6 <F/0?0B6?@ 1@8-@/> [email protected]@<0B-0$
163B0
-BE6?.0=I0
8
-BO.0GE.>4E>.H
GFGE6/2<
-BO@./0EF=8BF=K
[email protected]
;E6.B0EF<B6?@$
?@E@<@CD >.>=K@/-6B-0 7@70E4@<F=K 40B032< 4@/>B-40=FIBF=K
FGE6/
9-;-B?@<F
6E
>/@P;-<-0
.@8;-=80B-6
[email protected]<0 7@GE0.=80IH=6?@ 6B6.?-A =-61;BH
G1.8670PF
-
@9G3>?A
4;-6BE2<
6GE GFGE6/6/ />;E-/67-0;BF/$
>/@P;-<-0IH=F/ .@8;-=80B-6 .2PBF=K /67-2< L=-613@$ 6B6.?-A 6;64E.F=8BH$ ?08$ <@7AM
- >G3>? 7@GE0.=80BF=K 4;-6BE@/$ 78-A4- =86/> /@P6 9FD <[email protected]<0B0 1.868 G1234@9.@E> - [email protected]<0 -BO.0GE.>4E>.0;B6
BO@./0EF=8BF GFGE6/ /67-0=I- - 4@;64=I- 70BF=K 0>E@/0EF8>IH=F 1.@=6GF E.0BG/-GI-$
1.86E<0.80B-0
- ?.@/0786B-0
70BF=K
.6I6GE.@<0BF=K
1.868
6;6/6BEF
G-6=-
E6;64@/>B-40=FIB6I [email protected] 9-;-B?@<6 7;0 09@B6BE2<$ [email protected] 9-;-B?@<6 7;0 <-H864
- 3H=8F$ [email protected] 8 .>=K>
$ 70B6 ;-=8B-4@<6 @.08 70B6 8 1@/-0.2< .>=K@<F=KM
\.2736/ 70BF=K /@?H 9FD .2<B-6P -BB6 >.8H786B-0$ GFGE6/F 4@;64=I- - GFGE6/F
908@70B@<6 .6I6GE.>IH=6 70B6 B0 [email protected] 1.@<0786B-0 .@8;-=86Q 7@<@;BF=K
/67-2<
FGE6/ /@P6 89-6.0D -BO@./0=I6 I67B@=86CB-6 8 <-6;> .2PBF=K 6;6/6BE2<
G-6=-$ .60;-8>IH= 1.8F EF/ <6.FO-40=IA - >B-O-40=IA 70BF=K
6GE .2<B-6P ].2736/ 70BF=K 7;0 -BBF=K GFGE6/2<$ E04-=K I045 GFGE6/F 9-;-B?@<6
@9G3>?- 09@B6BE0$ GFGE6/F <F4.F<0B-0 B07>PFD E6;64@/>B-40=FIBF=K$ GFGE6/F
<G1@/0?0B-0 80.8H780B-0$ -E1
BO@./0EF=8BF GFGE6/ 0B0;-8 73>?@E6./-B@<F=K G3>PH=F 7@ B078@.> - @1EF/0;-80=I1.0=F
G-6=-
E6;64@/>B-40=FIB6I
FGE6/
GE0B@<-
4@/1;64G@<6
.@8<-H80B-6
<G1@/0?0IH=6 - 0>E@/0EF8>IH=6 .60;-80=IA 1.@=6G2< 8<-H80BF=K 8 /@B-E@.@<0B-6/$
1;0B@<0B-6/ .@8<@I> @.08 /-B-/0;-80=IH 4@G8E2< >E.8F/0B-0 G-6=-
FGE6/ 0>E@/0EF=8B6?@ .@81@8B0<0B-0 70BF=K 8 7@<@72< E@PG0/@C=-
43070 G-A 86
G40B6.0 7@4>/6BE2< E@PG0/@C=- R B-6<-6;4-6?@$ G16=I0;-GEF=8B6?@ >.8H786B-0 4E2.6?@
8070B-6/ I6GE G8F94-6 <F4@B0B-6 EF/=80G@<6I 4@1-- 7@4>/6BE> - 1.86G30B-6 I6I 7@
4@/1>E6.0 @.08 @1.@?.0/@<0B-0 .@81@8B0IH=6?@ 1-G/@ /0G8FB@<6 L
FGE6/ E6;6-BO@./0EF=8BF .60;-8>IH=F /67-0=IA 70BF=K
M
FGE6/ @O6.>I6 4@/1;64G@<H
@9G3>?A .60;-80=I- [email protected] @[email protected]< E6;64@/>B-40=FIBF=K < 804.6G-6 .60;-80=I7@GEA1>
7@
1@G-070BF=K
GFGE6/2<
.2PB@.@7B@CD - @9G3>?-<0B6 O>B4=I6
B0
30E<H
-BE6?.0=IA
8
4@/>B-40=FIBF=K$
968
<8?;A7>
7@<@;BF/-
GFGE6/0/-
-BO@./0EF=8BF/-$
<[email protected]>IH=F/- G16=FO-=8B6 -BE6.O6IGF$ I04 - /-77;6<0.6 L S 6.-6G$
BO@./0EF=8BF GFGE6/ EF1>
B0
-=K
;0GEF=8B0 9>7@<0 @1.@?.0/@<0B-0 1@8<0;0
80.2<B@
69 6EK@7G$ -E1M
0;; 6BE6. <G1-6.0IH=F 1.@=6GF 4@/>B-40=I- 9-8B6G@<6I
6GE .@8<-H80B-6/ 1@8<0;0IH=F/ B0 GE0B70.F80=IA O@./ 4@/>B-40=I- 8 4;-6BE6/
- GFGE6/0EF=8B6
1@7B@G86B-6
I04@C=-
@9G3>?-$
@96I/>IH=
G86.6?
/@7>32<
O>B4=I@B0;BF=K$ 1@8<0;0IH=F=K B0 G4>E6=8BH - 6O64EF<BH 4@/>B-40=IA 8 4;-6BE0/FGE6/ >30E<-0 @9G3>?A 4;-6BE2< LK6;176G4$ .64;0/0=I6M$ G1.8670P 1.868 E6;6O@B$
.64;0/A - 1.@/@=IA B@<F=K 1.@7>4E2<$ 9070B-0 .FB4@<6$ @9G3>?A 1.@?.0/2<
;@I0;B@C=-@<F=K$ 4@B4>.G2<$ <-B7F40=IA B0;6PB@C=-
;0EO@./0 -BO@./0EF=8B0$ @96I/>IH=0 =03H .@78-BA 1.@7>4E2< / -B
$
$
>/@P;-<-0IH=F=K
$ '
$
80.8H780B-6
$
-
.2PB@.@7BF/
/@B-E@.@<0B-6/ - .6I6GE.@<0B-6/ 70BF=K
$
C.@7@<-G4-6/
<.08
8
<-8>0;-80=IH$
;0EO@./0 E0 8B0I7>I6 80GE@G@<0B-6 / -B
< B0GEA1>IH=F=K
@9G80.0=K5
0>E@/0EF4-
4@BE.@;B@:1@/-0.@<6I$
07/-B-GE.@<0B->
G-6=-0/-
40B0;-80=FIBF=K
0GE@G@<0B-6 <-6;@<0.GE<@<6I 0.=K-E64E>.F 1;0EO@./F >/@P;-<-0
E6;6-BO@./0EF=8BF/-$
-BE6?.0=IA 8 7@<@;BF/- 86<BAE.8BF/- GFGE6/0/-
=8F
E6P
?08@<B-=E<-6$
< G-6=-0=K
<@7B@:
$ G40;@<0;B@CD - /@7>;0.B@CD @.08
1.0=A B0 <G8FGE4-=K 7@GEA1BF=K GFGE6/0=K @16.0=FIBF=K
FGE6/ -BO@./0EF=8BF 0>E@/0EF8>IH=F 1.@=6GF .6I6GE.0=I- 70BF=K @G@9@<F=K
- 9-@/6E.F=8BF=K$
16.G@B0;-80=I-
?.0O-=8B6I
- <F70<0B-0 7@4>/6BE2< @G@9-GEF=K
-
6;64E.@B-=8B6I
@.08
7FGE.F9>=I-
FGE6/ >/@P;-<-0 1.@7>4=IA 7@<@;BF=K
7@4>/6BE2<$ < EF/ .2<B-6P 7@4>/6BE2< 80<-6.0IH=F=K 70B6 9-@/6E.F=8B6$
8?@7BF=K
8 7@4>/6BE0=IH
B.
*# #
80<-6.0IH=H
B@./F
7@EF=8H=6
809681-6=86Q - 70BF=K 9-@/6E.F=8BF=K 7;0 [email protected]< - 7@4>/6BE2< [email protected]
0 0^ E@ G86.@4@10G/@<0 1;0EO@./0 7@ 9681.86<@7@<6I E.0BG/-GI- 70BF=K$
9A7H=0 .@8<-H80B-6/ O-./F
I04@ Z -^67
-
N[
E0B70.7
$ @10.EF/ B0 GE0B70.78-6
-
)
"7_ 8B0BF/
N GE<@.8@B@ 7;0 G86.@4@10G/@<6?@$ .07-@<6?@
7@GEA1> B0 7>PF=K @9G80.0=K
8-A4- 7>P6I 1.861>GE@<@C=- L7@ !
9-EVG 7;0 40B03> & '8 < E.F9-6
E0 I6GE 90.78@ 4@B4>.6B=FIB0 7@ .@8<-H80Q 1.86<@7@<F=K
-
N < GE@G>B4> 7@ 1@<G86=KB-6 GE@G@<0BF=K GFGE6/2<
M E6=KB@;@?-0
FPG8@CD E6=KB@;@?-- - <FB-40 / -B
8 90.78-6I 6O64EF<B6?@ <[email protected] 80I/@<0B6?@ <-7/0 - /@P;-<@C=- 8016<B-6B-0
#
I04@C=- 7@GE0.=80BF=K >G3>?
6GE E@ 1.@7>4E 8B0I7>IH=F 80GE@G@<0B-6 B0 @9G80.0=K$
?78-6 I6GE 7>P6 .@81.@G86B-6 4@Q=@<F=K @79-@.=2< >G3>? E6;64@/>B-40=FIBF=K
FGE6/ -BO@./0EF=8BF <G1-6.0IH=F @9-6? 7@4>/6BE2< < >.8A70=K 07/-B-GE.0=I.8H7@<6 - G0/@.8H7@<6
FGE6/ >/@P;-<-0 16E6BE@/ G1.0<786B-6 GE0E>G> G1.0<F$
-BO@./>I6 @ B-689A7BF=K 7@4>/6BE0=K - O@./0;B@C=-0=K
FGE6/ 80<-6.0 .2<B-6P
/@7>3 4G-A?- 1@70<=86I
BO@./0EF=8BF GFGE6/ <G1@/0?0IH=F 80.8H780B-6 [email protected]<6/
FGE6/
>/@P;-<-0 4G8E03E@<0B-6 1@;-EF4- 9681-6=86QGE<0 [email protected]<0$ 8016<B-0IH=
4@BE.@;A 7@GEA1> 7@ 9>7FB42< - 1@/-6G8=86Q$ 6;64E.@B-=8BH .6I6GE.0=IA =80G> 1.0=F
@.08 @9G3>?A <-8FE ?@C=- [email protected]<0
FGE6/ E6B 7@GE0.=80 9-6PH=6 -BO@./0=I6
@ B078@.@<0BF=K @9-64E0=K @.08 /-6IG=0=K 1@9FE> 1.0=@<B-42< - ?@[email protected]<0
BO@./0EF=8B0 1;0EO@./0 /@B-E@.@<0B-0 1@I0872< I6GE GFGE6/6/ -BO@./0EF=8BF/$
E2.F >/@P;-<-0 @9B-P6B-6 4@G8E2< 64G1;@0E0=I- - 6O64EF<B6$ 870;B6 7FG1@B@<0B-6
C.@740/- [email protected]> 1@73H=8@BF/- 7@ GFGE6/>
FGE6/ E6B >/@P;-<-0 7@GEA1 7@
04E>0;B6I -BO@./0=I- @ ;@40;-80=I- 1@I0872< ;>9 -BBF=K @9-64E2< 1@8FG4-<0B6I 80
1@/@=H E6=KB@;@?--
V
<[email protected]<0B0
I6GE
8 <[email protected]/ 04E>0;BF=K /01
<
[email protected]
4@;6I@<F/$
@;G4- - >.@1F
>/@P;-<-0IH=
;@40;-80=IA
- 6;64E.@B-=8BH 6<-76B=IA G43072< 1@I0872< G8FB@<F=K$ /@B-E@.@<0B-6 8>PF=-0
10;-<0
1.868
- 1.86?;H72<
;@4@/@EF<F$
4@BE.@;BF=K$
/@7>3
4@BE.@;A
7FG1@8FE>.F$
=80G>
1.0=F
/@7>3
7.>PFB
4@BE.@;-
.6/@BE2<
E.04=FIBF=K
-
-BB6
O>B4=I@B0;B@C=-
-BE6?.@<0BF GFGE6/ -BO@./0EF=8BF 4;0GF
- <7.0P0BF 1.868 G1234A 80;6PBH
O-./F
-=.@G@OE$ 4E2.F I6GE @O6.@<0BF
I04@ 10.EB6.0
-=.@G@OE < EF/ 804.6G-6
@7>3@<0 GE.>4E>.0 GFGE6/> 1@8<0;0 80.8H780D O-B0BG0/-$ G1.8670PH$ ;@?-GEF4H$
80G@90/- ;>784-/-$ 1.@7>4=IH$ 1.@I64E0/- - 4@BE04E0/- 8 4;-6BE6/ L
1@G-070 800<0BG@<0B6 B0.8A78-0 7@ [email protected]@<0B-0 - 0B0;-8
M @.08
FGE6/ < 163B-
@1EF/0;-8>I6 1.@=6GF 9-8B6G@<6 8<-H80B6 8 1.@7>4=IH - 30Q=>=K6/ 7@GE0< L
-=.@G@OE
FB0/-=G
M
N` <F1@G0P@BF I6GE < 104-6E B0.8A78- 7@ 1.@I64E@<0B-0
01;-40=I- -BE6.B6E@<F=K >/@P;-<-0IH=F >PFE4@<B-4@<- G8F94-6 - 30E<6 876O-B-@<0B-6
- >.>=K@/-6B-6 G6.<-G> -BE6.B6E@<6?@
E<0.E@CD 01;-40=I- >/@P;-<-0 4@/>B-40=IA 8 GFGE6/6/ 8 7@<@;B6?@ /-6IG=0
0 7@GEA1 7@ GFGE6/> >8FG4>I6 G-A B0 <-6;6 G1@G@92< B1 1.868 1.86?;H70.4A
-BE6.B6E@<H$ I04@ >PFE4@<B-4 GFGE6/>
E6=KB@;@?--
-B7@<G$ 8 -BB6I 01;-40=I- 80 1@/@=H
$ =8F 80 1@/@=H >.8H786Q 1.86B@CBF=K
-BE6?.@<0BF GFGE6/ <G1@/0?0B-0 80.8H780B-6/ < [email protected]<-6
$
E@ 6.?@B@/-=8B6 - -BE>-=FIB6 @1.@?.0/@<0B-6 1@8<0;0IH=6 >PFE4@<B-4@<- G1.0<-D$
09F I6?@ O-./0 78-03030 6O64EF<B-6 - 6;0GEF=8B-6
04 40P7F GFGE6/ 4;0GF
1@8<0;0
B0 869.0B-6 <G8FGE4-=K O>B4=I- 80.8H7=8F=K < I676B G12IBF GFGE6/ >/@P;-<-0IH= EF/
G0/F/ >G1.0<B-6B-6 1.@=6G2< 9-8B6G@<F=K B0 40P7F/ G8=869;> 80.8H780B-0
8016<B-0 1.@GEF - G8F94- 7@GEA1 7@ =036?@ G164E.>/ 86GE0<-6Q - 0B0;-8
GE0B@<-H=F=K
1@7GE0<A
[email protected]<6/
7@
@16.0=FIB6?@
-
GE.0E6?-=8B6?@
80.8H780B-0
E@ 8?@7B@CD 8 @9@<-H8>IH=F/- 1.861-G0/-$ 1@C<-07=8@B0
=6.EFO-40E0/- @.08 GE09-;B@CD - 9681-6=86QGE<@
@9G3>?>I6 GE.>4E>.F K@;7-B?@<6
- <-6;@@778-03@<6 : O>B4=I@B>I6 < O-./0=K I67B@@778-03@<F=K I04 - < GE.>4E>.0=K
[email protected];B-6 .@81.@G8@BF=K$ 8 7>PH -;@C=-H I67B@=86CB-6 1.0=>IH=F=K >PFE4@<B-42<
-BE6?.@<0BF FGE6/ 0.8H780B-0 7;0 I67B@GE64 G0/@.8H7> [email protected];B6?@$ 4E2.6?@
8070B-6/ I6GE <G1@/0?0B-6 =03@C=- 1.@=6G2< 07/-B-GE.0=FIBF=K : < EF/
O-B0BG@<F=K : .60;-8@<0BF=K < I67B@GE40=K 07/-B-GE.0=I- G0/@.8H7@<6I
1@G-070 GE.>4E>.A /@7>3@<H >/@P;-<-0IH=H 163B6 7@GE@G@<0B-6 <7.@P6B-0 7@
04E>0;BF=K [email protected] >.8A7>$ B-6 80/F40IH= I67B@=86CB-6 7.@?- 7@ 163B6I -BGE0;0=I< 1.8FG83@C=-
@B07E@ GFGE6/ I6GE B0 9-6PH=@ 7@GE@G@<0BF 7@ <F/0?0Q
B--
>.@16IG4-6I < /-0.A <=K@786B-0 B@<F=K ><0.>B4@<0Q 1.0<BF=K
GE<@.8F3 .2<B-6P <6.GIA -BE6.B6E@<H 1.@7>4E> :
-$ <F/0?0IH=H I67FB-6
1@G-070B-0 1.86?;H70.4- -BE6.B6E@<6I 1@ GE.@B-6 >PFE4@<B-40 4@Q=@<6?@
1.0<B0
@9G3>?0
9-6PH=F=K
7@4>/6BE2<
<
[email protected]<-6
GE0I6
G-A
4@B-6=8B@C=-H 7;0 O-./ =K=H=F=K 6O64EF<B-6 80.8H780D G<@-/- 80G@90/- - @7B-6CD
G>4=6G B0 .FB4>
7@4 I6GE GFGE6/6/ < G1.0<BF G1@G29 .60;-8>IH=F/ @9G3>?A
6;64E.@B-=8B6?@ @9-6?> 7@4>/6BE2< @.08 G1.0<
-BGEFE>=I0=K - O-./0=K
GE0<-0IH=F=K G@9-6 <FG@4-6 <F/0?0B-0 < 804.6G-6 6O64EF<B6?@ 80.8H780B-0
6;64E.@B-=8BF/ @9-6?-6/ 7@4>/6BE2< - G1.0< I6GE B-6@78@<BF/ B0.8A78-6/
GFGE6/0EF8>IH=F/ 1.0=6 - >30E<-0IH=F/ 4@/>B-40=IA <6<BAE.8BH
-./0
78-030 B0 .FB4> /67F=8BF/ @7 1@=8HE4> 1.@=6G> -BO@./0EF80=I- E6I
78-678-BF
0G- G16=I0;-C=- 9.0;- >78-03 < -BO@./0EF80=I- G81-E0;- < =036I
< .0/0=K 1.@I64E> 0B4> <-0E@<6?@ < ;0E0=K
G-A <7.0P0B-6/ - G6.<-G@<0B-6/ GFGE6/>
:
-./0
@;G=6$
80I/>I6
BO@ 67-=0 < G81-E0;0=K
/FC;H
@ I67B@GE40=K ;6=8B-=E<0 @E<0.E6?@ 8@GE03 @1.0=@<0BF @.F?-B0;BF$ =6B-@BF 1.868
>PFE4@<B-42<$ @/1>E6.@<F FGE6/
0E0
9G3>?- .8F=K@7B- L
M
6BE6.$ >G3>?- K@GE-B?@<6 - 4@;@40=I- G6.<6.2< R >G3>?- @96I/>IH=6 <FB0I6/
@4.6C;@BF=K 80G@92< K@GE-B?@<F=K 80.8H780BF=K 1.@?.0/@<@$ <FB0I6/ G6.<6.2<
<.08 86 <G10.=-6/ G6.<-G@<F/ @.08 <FB0I6/ -BO.0GE.>4E>.F
GE<@.8F3@ 1.@O6GI@B0;B6
0E0
@GE0EB-=K ;0E0=K
6BE6.$ 4E2.6 GE03@ G-A 1@7GE0<H 7@
C<-07=86B-0 >G3>? @>EG@>.=-B?@<F=K 7;0 B0I<-A4G8F=K 1@;G4-=K O-./
@9;-=86B-@<H
0E0
@EAPBH /@=
6BE6. 8016<B-0IH B0IB@<@=86CB-6IG86$ <-6;@1.@=6G@.@<6
!
G6.<6.F 1.0=>IH=6 < E.F9-6 <FG@4-6I B-680<@7B@C=-$ <[email protected]<0B6 I04@ 1@7GE0<0
C.@7@<-G4
<-.E>0;-80=FIBF=K
@.08
/0=-6.86
7FG4@<6
8016<B-0IH=6
<F70IBH
- B-680<@7BH 1.86GE.86Q B0 70B6 ;-6BE2<
7
E
C
B
B
E
.>10
01-E03@<0
[email protected]/6BE@<F=K
1.@<078-
78-030;B@CD
<
.0/0=K
G86C=->
80G07B-=8F=K
?.>1
@ ?.>1 EF=K 80;-=80IH G-A5
GFGE6/F -BO@./0EF=8B6 @.08 >G3>?- 0B0;-EF=8B@:1.@?.0/-GEF=8B6$
>E.8F/0B-6
-
G6.<-G
G1.8AE>
4@/1>E6.@<6?@$
-BO.0GE.>4E>.F
-BO@./0EF=8B6I
@.08
G6.<-G
@1.@?.0/@<0B-0$
G1.8670P >G3>? 1.86E<0.80B-0 70BF=K$
>G3>?- 9>7@<F GFGE6/2< G-6=-@<F=K$
G1.8670P G1.8AE> 4@/1>E6.@<6?@ - @1.@?.0/@<0B-0$
G1.8670P 1@8@GE03F=K >G3>?
'
%
'
L
M
5
'")*%.F*6!*,&
6%>,76 !5?.$7">6* 5,
&'."GH
) -&!
&'."GH
) -&!
A='A
A' D
<;'=
9'=D
; '
C' D
; '
C'CD
'
A' D
C';
A'9D
<'
9 ' D
9<'A
'9D
9;'
C'CD
A<'A
A';D
A<'=
A';D
C9'=
A' D
58 9:
9 >
58 9;
9 >
.$" (%#(-! "5")!>6* 5.84$.-$"7!%>6* 5,
>$ 67"5!, ! %,$&!% %4$ O>( +.74(>,$.&,-. .$"
!5?$"%>$(+>($6 !5?.$7">6* 5,0 .$" %,$&!% .4$.-$"7.&"5!"
4$ , "M (%#(- 4$ ,>&"$ "5!" "56*1
%#(-! /( .&6 %6%>,7N& %!,*!.&6*1
4$ , "M 4. .%>"#6*1 (%#(-
4$ , "M %4$ O>( +.74(>,$.&,-.
! .4$.-$"7.&"5!"
& $3
"
'
%
'L
M
:
7
1@=8HE4> 78-030;B@C=-
4@B=6BE.>I6 G-A B0 1.@I64E@<0B->$ 9>7@<-6 - <7.0P0B->
800<0BG@<0BF=K .@8<-H80Q E6;6-BO@./0EF=8BF=K 7;0 [email protected] E6;64@/>B-40=FIB6?@$ 10;-<@<@ :
6B6.?6EF=8B6?@$ 07/-B-GE.0=I- 1>9;-=8B6I$ 1.86/FG3> @.08 >G3>?
16=I0;-8>I6/F G-A < 7@GE0<-6 - <7.@P6B-0=K GFGE6/2< -BO@./0EF=8BF=K 7;0 7>PF=K - C.67B-=K
@79-@.=2<
O6.E0
@96I/>I65
GE0B70.7@<6 .@8<-H80B-0$ ?@E@<6 7@ B0EF=K/-0GE@<6?@ <7.@P6B-0 ;>9 G8F94-6?@ 7@GE@G@<0B->
7@ -B7F<-7>0;BF=K [email protected] - <F/0?0Q 4;-6BE2<$
1.@I64E@<0B-6 - .60;-80=IA GFGE6/2< -BO@./0EF=8BF=K B0 -B7F<-7>0;B6 80/2<-6B-6$
>G3>?- -BE6?.0=I- GFGE6/2< -BO@./0EF=8BF=K$
1.@I64E@<0B-6 - .60;-80=IA GFGE6/2< 0B0;-EF=8BF=K$
4@/1;64G@<6 <7.@P6B-0 - G84@;6B-0$
@>EG@>.=-B? >G3>? E6;6-BO@./0EF=8BF=K
07.A
.>1F GE0B@<-H 7@C<-07=86B- 0B0;-EF=F$ 1.@I64E0B=-$ <7.@P6B-@<=F @.08 64G16.=- G16=I0;-8>IH=F
G-A < 1@G8=86?2;BF=K [email protected]=K - 78-678-B0=K -BO@./0EF4@C<-07=86B-0 87@9FE6 1.8F .60;-80=I- B0I<-A4G8F=K 4.0I@<F=K 1.@I64E2< E6;6-BO@./0EF=8BF=K$ 7@GEA1
7@ B@<@=86GBF=K E6=KB@;@?--$ -BE6BGF<B0 <G1231.0=0 86 C.@7@<-G40/- 04076/-=4-/- E@ B0I<-A4G86
0E>EF$ 1@E<-6.780IH=6 /@P;-<@C=- < 804.6G-6 1.@I64E@<0B-0$ 9>7@<F - <7.0P0B-0 B0<6E B0I90.78-6I
B-6EF1@<F=K GFGE6/2< -BO@./0EF=8BF=K E<@.8@BF=K B0 80/2<-6B-6
E6I ?.>1-6 1.@7>4E2< <
. 80B@E@<0B@ 1.8F=K@7F @ <0.E@C=- !"$! /;B 83$ =@ GE0B@<-
G1.8670PF @?236/ @.08 G10764 <@;>/6B> G1.8670PF < GE@G>B4> 7@ .@4>
!$ T
# @ # $ /;B 83
&
(
G3>?- < 804.6G-6 .@8<-H80Q <7.@P6B-@<@ R [email protected]=K @.08 >E.8F/0B-0 - G6.<-G> /0IH =K0.04E6.
4@/1;64G@<F5 @7 <GEA1B6I @=6BF -BO.0GE.>4E>.F
;-6BE0 - @1.0=@<0B-0 1;0B> I6I >7@G4@B0;6B-0$
[email protected] 1.@I64E - <7.@P6B-6 .@8<-H80B-0$ G84@;6B-0 - 4@BG>;E0=I6$ 7@ @9G3>?- 1@<7.@P6B-@<6I
@96I/>IH=6I G6.<-G @.08 @1EF/0;-80=IA <7.@P@B6?@ .@8<-H80B-0
@O6.>I6 4@/1;64G@<F
104-6E >G3>? <G10.=-0 - G6.<-G> 7;0 GFGE6/2< -BO@./0EF=8BF=K 80.2<B@ 7;0 G6.<-G> ?<0.0B=FIB6?@$ I04
- 1@?<0.0B=FIB6?@
.>10
G3>?- E6 @96I/>IH G6.<-G @.08 >E.8F/0B-6 =03@C=- -BO.0GE.>4E>.F 4;-6BE0
01-E03@<0
1@G-070
!
@778-032<
8B0I7>IH=F=K G-A <6 <G8FGE4-=K <-A4G8F=K /-0GE0=K
.2<B@/-6.B-6
.@83@P@BF=K
?6@?.0O-=8B-6$
@;G4-$ =@ 70I6 /@P;-<@CD <F4@B0B-0 1.@I64E2<
.@89>7@<0BF=K$ @96I/>IH=F=K G<@-/ 80G-A?-6/ =03F 4.0I
.0/0=K E6I ?.>1F 1.@7>4E2< 1.8F=K@7F <FB@G-3F & $ /;B 83$ =8F;- *$ T 1.8F=K@72< @?236/ <
E0B@<- E@ <0.E@CD @ $* /;B /B-6IG8H B-P < .@4>
.
#
'
G3>?- B0;6PH=6 7@ E6I ?.>1F E@ 9>7@<0 G86.@4@10G/@<F=K G-6=- G84-6;6E@<F=K - 7FGE.F9>=FIBF=K
804.6G >G3>? <=K@78- <F4@B0B-6 =03@C=- 1.0= 8<-H80BF=K 8 1.@I64E6/ - 9>7@<H -BO.0GE.>4E>.F$
<
G8=86?2;B@C=-
7;0
G-6=-
C<-0E3@<@7@<F=K
<@I6<278E<5
7@;B@C;HG4-6?@$
.0/0=K E6I ?.>1F [email protected]/6BE@<6I 8@GE03F 804<0;-O-4@<0B6 E6/0EF 7@EF=8H=6
9>7@<F G-6=-
C<[email protected]?@$ 1@7;0G4-6?@ @.08 7;0 .8A7>
G86.@4@10G/@<F=K @.08 G-6=- 4@/1>E6.@<F=K
.60;-8@<0BF=K
@.G4-6?@ <
7;0
7FB-
.8F=K@7F < E6I ?.>1-6 E@
)$ /;B 83 =@ GE0B@<- # $ T
G1.8670PF @?236/
'
G3>?- B0;6PH=6 7@ E6I ?.>1F E@5 <FB0I6/ @4.6C;@BF=K 80G@92< K@GE-B?@<F=K 80.8H780BF=K
1.@?.0/@<@$ <FB0I6/ G6.<6.2< <.08 86 <G10.=-6/ G6.<-G@<F/ @.08 <FB0I6/ -BO.0GE.>4E>.F
@GE0EB-=K ;0E0=K G12340
GE<@.8F30 1.@O6GI@B0;B6
0E0
6BE6.$ 4E2.6 GE03@ G-A 1@7GE0<H 7@
C<-07=86B-0 >G3>? @>EG@>.=-B?@<F=K 7;0 B0I<-A4G8F=K 1@;G4-=K O-./
@EAPBH /@= @9;-=86B-@<H
0E0
6BE6. 8016<B-0IH B0IB@<@=86CB-6IG86$ <-6;@1.@=6G@.@<6 G6.<6.F 1.0=>IH=6 < E.F9-6 <FG@4-6I
B-680<@7B@C=-$ <[email protected]<0B6 I04@ 1@7GE0<0 C.@7@<-G4 <-.E>0;-80=FIBF=K @.08 /0=-6.86 7FG4@<6
8016<B-0IH=6 <F70IBH - B-680<@7BH 1.86GE.86Q B0 70B6 ;-6BE2<
.0/0=K E6I ?.>1F 1.8F=K@7F @G-H?BA3F <0.E@CD
< =03F/ .@4>
$
/;B 83 =@ GE0B@<- !$ T <0.E@C=- G1.8670PF
.
%
(
.0/0=K E6I ?.>1F <[email protected]@B@ G1.8670P E@<0.2< K0B7;@<F=K
C<-0E@<F/- 1.@7>=6BE0/- G1.8AE>
$ / -B '-E0=K-$
$
$
<G1231.0=>I6 86
$ -E1 G1.8670IH= -=K G1.8AE 7@
@9-@.=2< 8 .2PBF=K [email protected]< B0 E6.6B-6 4.0I>
)
.8F=K@7F 1@=K@78H=6 8 78-030;B@C=- K0B7;@<6I <
.@4> @G-H?BA3F 1@8-@/ !)$" /;B 83
8B0=80 E@
G10764 < GE@G>B4> 7@ .@4> [email protected]?@ @ #&$ T$ =@ GE0B@<- <0.E@CD B-PG8H < GE@G>B4> 7@ .@4>
#
@ #!$ /;B 83
%
G86;4-6 >G3>?- C<-07=8@B6 1.868
'
$ 4E2.6 B-6 4<0;-O-4>IH G-A G<@-/ 804.6G6/ < P07B6 8 1@<FP6I
<F/-6B-@BF=K [email protected]$ >I/@<0B6 GH < E6I 1@8F=I-
<-A4G8@C=- GH E@ >G3>?-5
9>7@<0 - /@76.B-80=I0 GFGE6/2< 1@/-0.@<F=K - 9681-6=86QGE<0$
9>7@<0 GE0=I- 908@<F=K 7;0 @[email protected]< E6;64@/>B-40=FIBF=K$
9>7@<0 @C.@742< .07-@4@/>B-40=FIBF=K$
0>7FEF - 64G16.EF8F$ [email protected] C.@7@<-G4@<6$
B0I6/ -BO.0GE.>4E>.F - 1@<-6.8=KB-$
-E1
.0/0=K E6I ?.>1F 1.@7>4E@<6I 80B@E@<0B@ 1.8F=K@7F B0 1@8-@/-6 #&$ /;B 83$ =@ GE0B@<- <0.E@CD
@
$! /;B 83 B-PG8H B-P < .@4>
;
#
B
.>10
I
01-E03@<0
GE@G>I6 1@78-03 B0 G6?/6BEF 78-030;B@C=- < @10.=-> @ 9.0BP6
4;-6BE2<$ 7@ 4E2.F=K 4-6.@<0B0 I6GE @O6.E0
@78-03 E6B I6GE ><0.>B4@<0BF G16=FO-4H 1.@7>4E2< - >G3>?
7@GE0.=80BF=K 7@ @79-@.=2< 1.@<078H=F=K 78-030;B@CD < 1@G8=86?2;BF=K 9.0BP0=K
'
%
L
M
5
+#$% =+.*
,),+.7(5!+"*0"
7!5!%>$"*0" $ 3 .&" ! %"7.$ 3 .&"
"5+.&.LP ! (/, 4!,* ,5!"
,+>.$ ")!&.&. 2 5,$-,>6* 56
&'."GH
) -&!
&'."GH
) -&!
9 '
<'=D
='
'AD
=<'9
A' D
='
99'CD
'
A'AD
9 '9
<' D
;'
'=D
'
A' D
(+"*0"
'=
9' D
<'C
' D
$"5%4.$>
C'<
A'9D
'9
' D
*1$.5"
$.&!"
,+>.$ &6 ./6&* 6
<'A
A' D
'C
A'=D
A9'A
' D
A ';
9'CD
9 '
<' D
='
;' D
58 9:
9 >
58 9;
9 >
. .%>"#, 4$ , %!O/!.$%>&"
4$ ,76%#.&,' (%#(-.&, !
!5?.$7">6* 5,
& $3
*
'
%
L
.0/0=K E6?@ [email protected] [email protected]<
10QGE<@<F=K B0 .2PBF/ G8=869;> 4@/16E6B=I")$# /;B 83 - GE0B@<-30
M
.>10 1.@<078-30 G1.8670P 7;0 <G86;4-=K -BGEFE>=I.@4>
G1.8670P 4-6.@<0B0 B0 E6B .FB64 <FB-@G30
!$ T G1.8670PF @?236/ 1234- - 9F30 B0 <FPG8F/ 1@8-@/-6 < GE@G>B4> 7@
0B0;@?-=8B6?@ @4.6G> .@4>
C<-0E3@<@7@<6I 7;0 .8A7>
#
0I<-A4G8F/ 1.@I64E6/ < EF/ G6?/6B=-6 I6GE 9>7@<0 G-6=-
0.G8034@<G4-6?@
@I6<278E<0
< 4E2.F/ ;-76.6/ 4@BG@.=I>/ I6GE
@;B@C;HG4-6?@
.0/0=K E6?@ 1.@I64E>$
$ 8@GE030 <F9>7@<0B0 G-6D G86.@4@10G/@<0
@ =K0.04E6.86 G84-6;6E@<@ R 7FGE.F9>=FIBF/ B0 @9G80.86 <@I6<278E<0 7@;B@C;HG4-6?@ @ 73>?@C=4/
.@I64E 9F3 .60;-8@<0BF @7 .@4>
&"*
0 78-6Q 1>9;-40=I- B-B-6IG86?@ [email protected]> .60;-80=I0 E6I >/@<F
8@GE030 804@Q=8@B0
@ -GE@EBF=K 1.@I64E2< .60;-8@<0BF=K < .0/0=K [email protected]
.2<B-6P 1.@I64EF .60;-8@<0B6 7;0
-
7/-B-GE.0=I0 .8H7@<0 - G0/@.8H7@<0 B0;6PH
< @9.A9-6 4E2.F=K
C<-07=8F >G3>?- G6.<-G>
- >E.8F/0B-0 GFGE6/2< - -BO.0GE.>4E>.F 4@B-6=8B6I 7@ G1.0<B6?@ 78-030B-0 - O>B4=I@B@<0B-0 GFGE6/2<
@9G3>?- 7@<@72< @G@9-GEF=K
.0/0=K E6?@ [email protected] <F/-6B-D B0;6PF E04P6 1.@I64EF 8<-H80B6 8 9>7@<H G-6=- G86.@4@10G/@<F=K
< <@I6<278E<-6 C<[email protected]/$ 1@7;0G4-/ @.08 B0 1@/@.8> L
.>10 01-E03@<0
M
< .0/0=K [email protected] <F7@9F<=86?@ @G-H?BA30 1.8F=K@7F < <FG@4@C=- !#$!
/;B 83$ =8F;- 4<@EA @ $) /;B 83 <FPG8H B-P < .@4>
#
4-6.>I6 7@ E6I ?.>1F @79-@.=2< <30GB6 .@8<-H80B-0$ < G8=86?2;B@C=- GFGE6/ 4;0GF
@.08 >G3>?-
0E0
6BE6.
.>10 @O6.>I6 < EF/ 804.6G-6 I67FBF < 4.0I> GFGE6/ -BO@./0EF=8BF 80<-6.0IH=F
>B-40E@<6 .@8<-H80B-0 767F4@<0B6 7;0 1.86/FG3> <F7@9F<=86?@
@70E4@<@ G1234- <=K@78H=6
< G4307
.>1F 01-E03@<6I
8016<B-0IH .2<B-6P 4@/1;64G@<H @9G3>?A >E.8F/0B-0 C.@7@<-G40
< /@76;> 163B6?@ @>EG@>.=-B?> 8 <30GB6?@
< .0/0=K E6?@ [email protected] GH @/10B-0
12340
6BE.>/
A?;@<0
.86E<0.80B-0
0BF=K
$ 0E@<-=4- '@;7-B?
32<BF/- @79-@.=0/-
A?;@<F
@.08 0GE.8A9G40
A?;@<0
< .@4>
@G-H?BA3@ B-PG86 1.8F=K@7F < G6?/6B=-6 E6;64@/>B-40=I- < GE@G>B4> 7@ .@4>
[email protected]?@ =K <0.E@CD <FB-@G30 # $ /;B 83 =@ GE0B@<-3@ )$"T <0.E@C=- G1.8670PF
.0/0=K
E6?@
[email protected]
<[email protected]@B0
I6GE
G1.8670P
E@<0.2<
-
>G3>?
7;0
.>1F @?236/
@[email protected]<
E6;64@/>B-40=FIBF=K$ 4E2.8F < =-H?> @GE0EB-=K 7<2=K ;0E < G1@G29 8B0=8H=F @?.0B-=8F;- <F70E4-B<6GEF=FIB6
EF/ [email protected] B0I<-A4G8F >78-03 /0IH 7@GE0<F5 G6.<6.2<
>G3>? >E.8F/0B-0 - .@8<@I> GFGE6/2< -BO@./0EF=8BF=K 7;0
.0B?6
$ G1.8AE> 4@/1>E6.@<6?@$
@;G40
@.08 9>7@<F GE0=I-
908@<F=K 7;0 @;4@/E6; 1 8 @ @
.0/0=K E6I ?.>1F [email protected]<
!$#T 1.8F=K@72< @?236/
7;0 @;G4-6I
.>10 8.60;-8@<030 1.8F=K@7F < <FG@4@C=- *$) /;B 83$ =@ GE0B@<-
EF/ G6?/6B=-6 8B0=8BH =8ACD G1.8670PF GE0B@<-H 1.@I64EF .60;-8@<0B6
?6B=I- %6?;>?- @<-6E.8B6I
,
[email protected] 90B4@<@C=- - >9681-6=86Q < @4.6G-6 @9IAEF/ G1.0<@870B-6/ B0GEH1-3 G10764 G1.8670PF
@ *$* /;B 83 < GE@G>B4> 7@ .@4>
# - <FB-2G3
$ /;B 83
.0/0=K E6?@ [email protected] 12340 8.60;-8@<030
/ -B 7@GE0<F GFGE6/2< <F7.>42< @.08 7@GE0.=80B-6 G1.8AE> - /0E6.-032< 64G1;@0E0=FIBF=K
R
.0/0=K [email protected] 10;-<@<@ R 6B6.?6EF=8B6?@
GE0B@<- E@ $"T G1.8670PF @?236/
08
.>10 @G-H?BA30 1.8F=K@7F B0 1@8-@/-6 &$# /;B 83$
0I<-A4G8F/ < E6I ?.>1-6 I6GE 1.@I64E .60;-8@<0BF 7;0 1234- > @ @;
.0/0=K >/@<F$ 4E2.6I ;-76.6/ 4@BG@.=I>/ I6GE
E3@=8B-6 ?08> < E.86=K ;@40;-80=I0=K <F8B0=8@BF=K 1.868 4;-6BE0
$ 8/@76.B-8@<0B6 8@GE03F
G3>?0 /0 =K0.04E6. 4@/1;64G@<F$
4@BG@.=I>/ 801.@I64E@<03@$ 7@GE0.=8F3@ - >.>=K@/-3@ .@8<-H80B-6 8016<B-0IH=6 9681-6=86QGE<@
E6=KB-=8B6 E3@=8B- - ?08@=-H?>
'
1.8670P 7@ 9.0BPF @=K.@BF 87.@<-0 <
< [email protected]/ .@4> @
$
1.0=6 .60;-8@<0B6 7;0
/;B 83
. @G-H?BA30 1@8-@/ )$! /;B 83 - I6GE /B-6IG80 @7 >8FG40B6I
32<BF/ 1.@I64E6/ .60;-8@<0BF/ < .0/0=K E6?@ G6?/6BE> 9F3F
6BE.>/
B4@;@?-- R
BGEFE>E -/
;-<-=6@96I/>IH=6 .@89>7@<A -BO.0GE.>4E>.F G6.<6.@<6I - 908@70B@<6I
43@7@<G4-6I R
>.-6 @778-03
.0/0=K E6I ?.>1F >IAE@ @79-@.=2< 8 [email protected]
1.8F=K27 B0 1@8-@/-6
7>40=I-$ 4E2.F < .@4>
$" /;B 83 =@ GE0B@<- #$ T <0.E@C=- G1.8670PF
1.8FB-2G3
<
.
04.6G 1.0=
.60;-8@<0BF=K 7;0 [email protected] 67>40=I- @96I/>I6 ?3@<B-6 .60;-80=IA 7@GE0< G1.8AE> @.08 >G3>?
[email protected]=K 7;0 =6BE.2< 4@/1>E6.@<F=K - G-6=-@<F=K >=86;B- <FPG8F=K
(
$
.0/0=K G6?/6BE> 1@8@GE03F=K [email protected]< 1.86/FG3@<F=K$ >G3>?@<F=K
.60;-8@<030
/B-6IG86 7@GE0<F G1.8AE> B0 .86=8 .2PBF=K [email protected]<
. 80B@E@<0B@ < EF/ G6?/6B=-6 G1.8670P B0 1@8-@/-6 # $
G1.8670PF @?236/
0.E@CD E0 I6GE /B-6IG80 B-P < .@4>
/;B 83 =@ GE0B@<- )$*T <0.E@C=-
# @ !$ /;B 83
EB
<G1231.0=>I6
7@GE0<=0/-
8
80?.0B-=8B6?@
.FB4>
80.2<B@
4.0I@<6?@
04@$
P6
8
I04
.>10
)
I6GE
[email protected]
<
8 1@7<F4@B0<=2<$
<-6;>
1.8F10740=K
4E2.8F
G<@-/
B-B-6IG8F/
1.@I64E2<
@4.6G-6
1.0<@870B-6/$
@B9>7 1 8 @ @ @.08
;9;HG4-6 [email protected]<@ @92E
!$"T
-6=-
1 8@@
84-6;6E@<6I$ B0E@/-0GE
6E<@.4G
$ T
..@<
1 8@@
@;B@C;HG4-6I
I6GE 7@GE0<=H G1.8AE> 4@/1>E6.@<6?@
78-03
$!T
$!T
-6.<G80
aB6E G1 8 @ @
$ T
#$ T
1.8F
.60;-80=I- [email protected]> B0 9>7@<A
$"T
6;64@/>B-40=FIBF=K 1 8 @ @
9F30 O-./0
aB6E 1 8 @ @
% &
!$&T
@9IAEF/
8 B-=K I6GE 4@BG@.=I0BE6/
%&
aB6E 1 8 @ @
B0I<-A4G8F/
7@GE0<=H < .0/0=K
'
4@/0B7FE@<0
7@C<-07=86B-6/ - 4@/16E6B=I0/- <G1-6.0IH
<F4@B0B-6
%
12340 4=FIB0 : G12340
>=86GEB-4-6/ <-6;> G4@/1;-4@<0BF=K - 7>PF=K
1.@I64E2<$
*
-
$ T
$ T
@8@GE0;-
!
!!$"T
+,,-,.
EF=K 7<2=K 1@7/-@E2< < GE.>4E>.86 804>12<
.60;-8@<0BF=K 1.868
E@
$#T
. <0.E@CD 7@GE0< @7 78-6G-A=-> B0I<-A4G8F=K 7@GE0<=2< GE0B@<- < GE.>4E>.86 804>12< 1.0<-6
!T 804>12< @?236/
@96= 1@<FPG86?@ 870B-6/ 0.8H7>
1234- @7 4E2.6?@4@;<-64 8 7@GE0<=2<
@?236/ 1.867GE0<-0 1@B-PG80 E096;0
B-6 -GEB-6I6 .F8F4@ >80;6PB-6B-0
78-03 1@G8=86?2;BF=K 7@GE0<=2< < <0.E@C=- 804>12<
E
E
'
.>10 01-E03@<0
<
.@4> @G-H?BA30
'
,+3
#& $!
#& $*
@G8EF <30GB6 G1.8670PF
# "$#
#
.>10
FG4 9.>EE@ B0 G1.8670PF
!"$
<FG@4@C=-
FG4VGE.0E0 B0 G1.8670PF
<8.@GE < GE@G>B4> 7@ .@4> [email protected]?@ @ 4<@EA
$" /;B 83
&
0
'
1
%& %
.8F=K@7F 86 G1.8670PF
@?236/
6%+ /$(>>. 5" %4$ , "M6 <
7@ 1@8-@/> !"$ /;B 83
<F1.0=@<030
$
'/&
,+2
1.8F=K@7F B0 1@8-@/-6 #& $! /;B 83$ =@ @8B0=80
6%+
. @9B-PF3 G-A @ &$&T
EF/ G0/F/ @4.6G-6
5"
%4$ , "M6
<
/;B 83$ =@ @8B0=80 G10764 < GE@G>B4> 7@
0B0;@?-=8B6?@ @4.6G> .@4> >9-6?36?@ @ 4<@EA
!$" /;B 83
6%+ 5,>>. <
. <FB-2G3
#$! /;B
83 - <8.2G3
FG4 B0 78-030;B@[email protected]=FIB6I
$
" $*
$*
&$"
)$*
)$)
FG4 9.>EE@
)$"
#$*
@70E64 7@=K@7@<F
!$
!$
+3-5
6-5
4'
%%
< [email protected]<B0B-> 7@ .@4> [email protected]?@ @ !$ /;B 83
/-0B0 GE.>4E>.F G4@BG@;-7@<0B6?@ 9-;0BG>
4E2.0
8@GE030
8/B-6IG86B-6
801.686BE@<0B0
<0.E@C=-
I67B@=86GBF/
G1074>
4.2E4@E6./-B@<F=K
0 #
?.>7B-0
04EF<2<
<
E8B
@9.@E@<F=K
1.8F
<0.E@C=-
1@/-A78F
.>1F$
E096;-
#
8@9@<-H80Q
?.>7B-0
.
#. <FB-40 8 9-6PH=6I 78-030;B@C=-
@16.0=FIB6I 1234-$ < G8=86?2;B@C=- B0 804@Q=86B->
<
.@4>
I67B6?@
<13F<0IH=6?@
4.2E4@E6./-B@<F=K
B0
8
4@BE04E2<
64G1@8F=IA
@70E4@<@ <
-GE@EB-6
'/&
'
/$
,+2
,+3
4EF<0 E.<036
" $
"!$
4EF<0 @9.@E@<6
")$
&!$
01-E03 <30GBF
$
)*$!
@9@<-H80B-0 73>?@E6./-B@<6
$
&$&
@9@<-H80B-0 4.2E4@E6./-B@<6
&$#
#$
/$
3 6-5 32,-
B0;6PB@C=.
.>10 7@4@B030 6/-GI- @9;-?0=I- L ! /;B 83M$ 0 1@8FG40B6
C.@74- 1.868B0=8@B@ B0 @9G3>?A 8@9@<-H80Q 4.2E4@E6./-B@<F=K$ =@ < -GE@EBF/ GE@1B-> <13FBA3@ B0
GE.>4E>.A O-B0BG@<0B-0 78-030;B@C=-
.>1F
#
'
.8613F<F
C.@742<
1-6B-APBF=K
(%
8
78-030;B@C=-
@16.0=FIB6I 9F3F 7@70EB-6 - <FB-@G3F <
)$" /;B 83
32<BF <13F< B0 EA <0.E@CD /-03
)$! /;B$ 4E2.F 1@
><8?;A7B-6B->
[email protected]
<
0/@.EF80=I0
$
EF/
G8=86?2;B@C=-5
/;B 83$ 8/-0B0 GE0B> B0;6PB@C=-
"$&/;B 83$ 1@8@GE036 [email protected] !$# /;B 83 @.08 8/-0B0
GE0B> 8@9@<-H80Q 8 <FIHE4-6/ 4.67FE2< - 1@PF=864 L:M
&$#
/;B
83
<13FBH3
B0
7@70EB-6
' ' 9& * 1
,+2
,+3
@16.0=FIB6I
)$"
:!$
-B<6GEF=FIB6I
:*$"
:&$!
: ' 0
.@4>
@G-H?B-AEF 8FG4 9.>EE@ < 4<@=-6
<
&
1.8613F<F
'
*
$
9 8
O-B0BG@<6I
<-A4G86B-6V /B-6IG86B-6 GE0B>
C.@742< 1-6B-APBF=K
;& *
:
&
8 78-030;B@C=- @16.0=FIB6I
.8613F<F C.@742< 1-6B-APBF=K 8
#$"
: )$
$"
:# $)
+5-5
+ -<
!"#")5.L*! !5&,%>6*605,0 9F3F >I6/B6 - <FB-@G3F L:M *$" /;B 83
1@<@7@<0B6 E@ 9F3@ -GE@EBF/- B043070/- -B<6GEF=FIBF/- < @9G80.86 .86=8@<F=K 04EF<2< E.<03F=K
@.08 <0.E@C=- B-6/0E6.-0;BF=K L:M
I67B@GE4- 80;6PB6I L:M
$) /;B 83 I04 .2<B-6P 1@=8FB-@B6 -B<6GEF=I6 401-E03@<6 EI B09F=-6
$& /;B 83
4@;6- 7@70EB- <13F< B0 1.8613F<F O-B0BG@<6 8 78-030;B@C=-
-B<6GEF=FIB6I /-030 G1.8670P B-6.>=K@/@C=- -B<6GEF=FIBF=K < 4<@=-6 #$ /;B 83
.@4>
1.8613F<F 8
!"#")5.L*! ?!5"5%.&,0 /-03F 7@70EB-6 G0;7@$ =@ 8@GE03@ G1@<@7@<0B6
<13F<0/- 8 EFE>3> 80=-H?B-AEF=K 4.67FE2< L# $! /;B 83M$ <13F<6/ C.@742< 8 EFE>3> 6/-GI- -BGE.>/6BE2<
O-B0BG@<F=K L ! /;B 83M
EF/ @4.6G-6
G130=-30 4.67FEF < <FG@4@C=- L:
$ /;B 83M
\
7
1
' 08
/0.P0 9.>EE@ LGE@G>B64 8FG4> 9.>EE@ B0 G1.8670PF 7@ 1.8F=K@72< 86 G1.8670PFM$
.6BE@<B@CD 9.>EE@ B0 78-030;B@C=- K0B7;@<6I LGE@G>B64 8FG4> 9.>EE@ B0 G1.8670PF E@<0.2< - /0E6.-032< 7@
1.8F=K@72< 86 G1.8670PF E@<0.2< - /0E6.-032<M$
.6BE@<B@CD @16.0=FIB0 LGE@G>B64 8FG4> @16.0=FIB6?@ 7@ 1.8F=K@72< 86 G1.8670PFM$
.6BE@<B@CD
LGE@G>B64 8FG4> @16.0=FIB6?@ 1@<-A4G8@B6?@ @ 0/@.EF80=IA 7@
1.8F=K@72< 86
G1.8670PFM$
.6BE@<B@CD 9.>EE@ LGE@G>B64 8FG4> 9.>EE@ 7@ 1.8F=K@72< 86 G1.8670PFM$
.6BE@<B@CD B6EE@ LGE@G>B64 8FG4> B6EE@ 7@ 1.8F=K@72< 86 G1.8670PFM$
.6BE@<B@CD 401-E032< <30GBF=K
LGE@G>B64 .@=8B6?@ 8FG4> B6EE@ 7@ 401-E032< <30GBF=K 1.8F1070IH=F=K
[email protected]>G8@/ I67B@GE4- 7@/-B>IH=6I$ @9;-=80BF=K I04@ C.67B-0 8 @4.6G>
:#
M$
<G40]B-4 13FBB@C=- 9-6PH=6I L04EF<0 @9.@E@<6 V 8@9@<-H80B-0 4.2E4@E6./-B@<6M$
<G40]B-4 13FBB@C=- 1@7<FPG8@B6I LL04EF<0 @9.@E@<6 : 8010GFMV8@9@<-H80B-0 4.2E4@:E6./-B@<6M$
<G40]B-4 @?2;B6?@ 8073>P6B-0 L GE@G>B64 G>/F 8@9@<-H80Q 73>?@E6./-B@<F=K - 4.2E4@:E6./-B@<F=K 7@
10GF<2< @?236/M$
<G40]B-4 8073>P6B-0 401-E032< <30GBF=K LGE@G>B64 G>/F 8@9@<-H80Q 73>?@E6./-B@<F=K - 4.2E4@E6./-B@<F=K
7@ 401-E032< <30GBF=K 1.8F1070IH=F=K [email protected]>G8@/ I67B@GE4- 7@/-B>IH=6IM
!
%
9=
0.P0 9.>EE@
6BE@<B@CD 9.>EE@ B0 78-030;B@C=- K0B7;@<6I
,+2
,+3
!$ )T
"$#"T
$ #T
*$ !T
6BE@<B@CD @16.0=FIB0
!$ )T
!$
6BE@<B@CD
)$) T
)$))T
$*)T
#$&#T
6BE@<B@CD B6EE@
#$#"T
$ &T
6BE@<B@CD 401-E032< <30GBF=K
&$
T
$""T
G40]B-4 13FBB@C=- 9-6PH=6I
$!&
$
G40]B-4 13FBB@C=- 1@7<FPG8@B6I
$ #
$
6BE@<B@CD 9.>EE@
'
T
9=
4 * :
.>10
G40]B-4 @?2;B6?@ 8073>P6B-0
#)$) T
$# T
G40]B-4 8073>P6B-0 401-E032< <30GBF=K
""$ "T
)#$ )T
@G-H?BA30 <
.@4> /0.PA 9.>EE@ B0 1@8-@/-6 !$ )T$ =@ @8B0=80 G10764 1@8-@/>
.6BE@<B@C=- < GE@G>B4> 7@ .@4> [email protected]?@ @
G1.0<@870B-6/
.FB4- 89FE>
@4.6G-6 @9IAEF/
.>10 B070; >E.8F/F<030 <FG@4- >78-03 G1.8670PF 1.@7>4E2< - >G3>? < GE.>4E>.86
1.8F=K@72< 86 G1.8670PF @?236/
& $)T < .@4>
$ ) 1>B4E> 1.@=6BE@<6?@
#
=03F/
.@4> <G40]B-4 E6B <FB-2G3 ) $#T$< @7B-6G-6B-> 7@
E.8F/0B-6 E04-6I GE.>4E>.F 1.8F=K@72< 9F3@ /@P;-<6 78-A4- <6IC=-> 1234- B0 B@<6
FG4 @16.0=FIBF
<8.2G3 @ $ /;B 83$ 0 .6BE@<B@CD @16.0=FIB0 < =03F/
.
<8.@G30 7@ !$ )T
6BE@<B@CD
@G-H?BA30 1@8-@/ )$) T
G40]B-4 E6B G1073 @
$
1>B4E> 1.@=6BE@<6?@
6BE@<B@CD 9.>EE@ - B6EE@ <FB-@G30 @71@<-67B-@ $*)T - #$#"T$ - <8.@G30 < GE@G>B4> 7@ .@4>
#
@/-/@ 8073>P6B-0$ 80=K@<0B@ 9681-6=8BH GE.>4E>.A O-B0BG@<0B-0 /0IHE4>$ < 8<-H84> 8 =8F/
<G40]B-4- 13FBB@C=- B070; <G408>IH B0 <FG@4H 87@;B@CD
9-6PH=F=K
7HP6B-6
7@ .6?>;@<0B-0 8@9@<-H80Q
-7@=8B0 8/-0B0 < GE.>4E>.86 10GF<2<$ 4E2.0 B0GEH1-30 <
1234-
7@
[email protected] 78-030;B@C=-
1.8F <[email protected]>
123.@=8>
.@4> <G408>I6 B0
.2<B-6P 86<BAE.8BF=K
].2763
O-B0BG@<0B-0
C<-6E;6 801.686BE@<0BF=K <G40]B-42< 0B0;-8F O-B0BG@<6I
.>1F
01-E03@<6I
8B0I7>I6 G-A
< [email protected] 4@B7F=I- O-B0BG@<6I$ =@ G1.8FI0 1@8FG4-<0B-> 73>?@E6./-B@<F=K [email protected]< @ 8B0=8B6I
<0.E@C=-
!
J9
E
B
J
+
7B->
GEF=8B-0
01-6.8FQG4- - 0B
.@4> < G4307
-=K03
'
07F
078@.=86I
BO@./0=I6 B0 E6/0E B@<F=K
83@B42< 07F
F78-03
1.@7>4=FIBF/- 8
0B
B7.86I
078@.=86I5
B7.86I 01-6.8FQG4- : >.@78@BF < *& .@4>$ 09G@;<6BE
>4@Q=8F3
1@<@30BF 8@GE03
0E>G04
0.8H780B-0
>.@1F
4076/-- 4@B@/-=8B6I < 0E@<-=0=K$ B0 4E2.6I
@ GE>7-0=K @E<@.8F3 O-./A <G1231.0=>IH=H 8 7>PF/- 8043070/-
0=K@7B-6I$ ?32<B-6 8
-6/-6=
0GEA1B-6 GE03 G-A 1@;G4-/ <F3H=8BF/
1.867GE0<-=-6;6/ <3@G4-6I O-./F 1.@7>4>IH=6I @G1.8AE E6=KB-=8BF 7@ G16=I0;-GEF=8BF=K /0G8FB
[email protected]@<F=K$ EF/ G0/F/ .@8<-I0IH= O-./A
1.@7>4=FIBF/- < @;G=6
7 .@4>
.@>1 <G1231.0=>IH=H 8 1@B07 !
8043070/-
G4@B=6BE.@<03 G-A B0 @9.@=-6 B-6.>=K@/@C=-0/- 1.86/FG3@<F/-
@.08 4@/6.=FIBF/- <G1231.0=>IH= / -B 8
80.8H7> '
@;E6=K
6E.@
@.08
0..6O@>.
7
. 9F3 163B@/@=B-4-6/
@71@<-678-0;BF/ 80 .@8<2I GE.0E6?-- 78-030Q K0B7;@<F=K
- O-B0BG@<F=K
7
8'
! . <
>=86GEB-=8F3 < 1.@=6G-6 1.8F?@E@<0B-0 G1234- 7@ 1@3H=86B-0
$ =@ >/@P;-<-3@ <6IC=-6
B0
@ 1@3H=86B-> 163B-3 <
-637A
01-6.2<
0.E@C=-@<F=K <
0.G80<-6
O>B4=IA [email protected] /0.46E-B?> @71@<-678-0;B6?@ 80 1.@/@=IA
G1234- B0 .FB4> 1@;G4-/ - 80?.0B-=8BF/
96=B-6 I6GE <30C=-=-6;6/ O-./F [email protected]=8@ -B<6GEF=FIB6I
Ba6GE/6BE @.08 <G123<30C=-=-6;6/ - .686G6/ 0.8H7> O-./F
1 8 @ @ <FG16=I0;-8@<0B6I
< 4@/16E6B=I0=K 1.@I64E@<@:1.@7>4=FIBF=K < .2PBF=K G6?/6BE0=K .FB4>$ ?32<B-6 < 9.0BPF
/@[email protected]=FIB6I
12340 78-030 B0 .FB4> 1@;G4-/ - /-A78FB0.@7@<F/
0B
B7.86I
01-6.8FQG4- B-6
1.@<078- 78-030;B@C=- 4@B4>.6B=FIB6I$ B-6 >=86GEB-=8F < G123=6 4@B4>.6B=FIB6I$ 0B- E6P B-6 80G-070
< @.?0B0=K 4@B4>.6B=FIB6?@ < GE@G>B4> 7@
3>PB-42<
B7.86I
01-6.8FQG4- I6GE < .@8>/-6B->
O-B0BG@<F/- @G@9H 9;-G4@ 8<-H80BH 8
-=K03
1@7/-@E>
-6 I6GE E04P6 <1-G0BF 7@ 6I6GE.>
-6<F130=0;BF=K 1.@<078@BF/ B0 1@7GE0<-6 >GE0<F @ .0I@<F/ 6I6GE.86 H7@<F/
0E>G04 : >.@78@BF <
6@768I- -
0.E@?.0O--
*&! .@4>
4076/--
<6<BHE.8804307@<F/
;0E0=K
* ;-1=0
@I=-6=K6/
F78-0;6
.04@<-6
8-030;B@CD ?@G1@70.=8H .@81@=8H3
@;: 6=K$ .60;-8>IH=6I / -B
8070B-0 8<-H80B6 8 [email protected]/
8<-H80BF I6GE @7
):
! . @ @9.@=-6 -BGE.>/6BE0/-
0I7H 1@7/-@E6/ 7@/-B>IH=F/
E>7-@<03 ?@[email protected] B-6.>=K@/@C=-0/- B0
2.B-=8@:'>EB-=86I <
< **" . $ I04@ <30C=-=-6; O-./F
04307> B<6GEF=I-
GE0<F 8 7B-0
0B6/
0B
.
;0E0=K
9F3 1.686G6/ 80.8H7> G1234-
A9-=0
:
! 9F3 [email protected]/
1 8 @ @ 80I/>IH=6I G-A
1.@7>4=IH G16=I0;-GEF=8BF=K GFGE6/2< - >.8H786Q 4;-/0EF80=FIBF=K 7;0 [email protected] ?2.B-=86?@
7
!.
I6GE .686G6/ 0.8H7> [email protected]<0 ;-1G0 1 8 @ @ @O6.>IH=6?@ -BB@<0=FIB6 GFGE6/F 0>E@/0EF49>7FB4@<6I
[email protected]<@ E@ .60;-8>I6 .2<B-6P 8070B-0 8<-H80B6 8 9>7@<H @.08 -BGE0;0=IH >.8H786Q
E6;6-BO@./0EF=8BF=K$ E6;64@/>B-40=FIBF=K - 6B6.?6EF=8BF=K
0B
-=K03
0E>G04 B-6 1.@<078-
78-030;B@C=- 4@B4>.6B=FIB6I$ B-6 >=86GEB-=8F < G123=6 4@B4>.6B=FIB6I$ 0B- E6P B-6 80G-070 < @.?0B0=K
4@B4>.6B=FIB6?@ < GE@G>B4> 7@
-=K03
0E>G04 B-6 1@G-070 04=I-
1@7/-@E>
$ B-6 I6GE E04P6 <1-G0BF 7@
-6<F130=0;BF=K 1.@<078@BF/ B0 1@7GE0<-6 >GE0<F @
.0I@<F/
6I6GE.86
6I6GE.>
H7@<F/
3>PB-42<
0B
-=K03
"
0E>G04 I6GE < .@8>/-6B->
9;-G4@ 8<-H80BH 8 0B6/
GE0<F 8 7B-0 * ;-1=0
@I=-6=K6/
%
%
! . @ @9.@=-6 -BGE.>/6BE0/- O-B0BG@<F/- @G@9H
0I7H 1@7/-@E6/ 7@/-B>IH=F/
L
M
%
1@71-G030 86 G1234H 80;6PBH$
G1.8670PF 1.868
G-678-9H <
B0 .86=8
H9.@<-6
2.B-=86I L
>78-03> < 401-E0;6 804307@<F/
8 G-678-9H <
L
M
0E@<-=0=K L
M$ >/@<A
<G8FGE4-=K >78-032< -BB6I G1234- 80;6PB6I
M
0.E@CD E.0BG04=I- <FB-@G30
* EFG 83
1 8@@ 8
1@G-070
T
1 8 @ @ @.08 )!T >78-03> < 401-E0;6 804307@<F/
FI0CB-6B-6 1@<@72< <6<BHE.8?.>1@<6I E.0BG04=I- 89F=-0 >78-032< G1234- 80;6PB6I5
.01@.=-6 9-6PH=F/ B.
V
$*! /;B 83 1.868
# 8 7B-0 # <.86CB-0
[email protected]<0
# .@4> 12340 1@-BO@./@<030 @ B09F=-> 80 4<@EA
G1 8 @ @ $ < 6O64=-6 4E2.6?@ B0GEH1-3@ 1.86IA=-6 1.868
<G8FGE4-=K >/2< - [email protected]<$ <0.E@C=- B-6/0E6.-0;BF=K - 1.0<BF=K$ /0IHE4> @.08
1.0=@<B-42<
1 8 @@
0 G4>E64 E6I E.0BG04=I-
1 8 @ @ 801.86GE030 1.@<0786B-0 78-030;B@C=-$
I67B04P6 I>P 1@ 7@4@B0B-> 89F=-0 [email protected]<0
1 8 @ @ <F?.030 <G12;B-6 8 FBE60 >G-B6GG
@;>E-@BG 1 8 @ @ 1.86E0.? 1>9;-=8BF < 804.6G-6 78-030;B@C=- 1.86B-6G-@B6I 7@
<8?;A78-6 .60;-80=IA <F?.0B6?@ [email protected]> >80G07B-@B6 I6GE B09F=-6 1.868
8@@
04>1 >78-032<
01-E03@<6I
G1 8 @ @ 1.868
1
I6GE .2<B-6P 6;6/6BE6/ 1@;-EF4- - GE.0E6?--
.>1F
$ 1@;6?0IH=6I B0 4@BG@;-70=I- 78-030;B@C=- 8<-H80B6I 8 1.@7>4=IH$ <7.0P0B-6/ @.08
G6.<-G@<0B-6/ FGE6/2<
7B->
0IH= B0
>78-032<
# =86.<=0
G1@/0?0IH=F=K 0.8H780B-6 4;0GF
.
0;B6
?.@/0786B-6
G1.0<@870B-0 O-B0BG@<6 7@EF=8H=6 1234- @.08
80E<-6.78-3@ G1.0<@870B-0
.>1F
@.?0B2< 1234- @.08 7@4@B03@ 1@78-03> 8FG4> 80 .@4
0.8H7> -
01-E03@<6I$ >78-6;-3@ 09G@;>[email protected]>/ =83@B4@/
#$ 0 E04P6 7@4@B03@ <F9@.> 07F
078@.=86I
B0 B@<H 4076B=IA
#
?@7B-6 8
=K<03H B.
<F=80IB6?@
.@4> @1>9;-4@<0BH < 7B->
4<@EA *
I6GE
)&!$
0;B6?@ ?.@/0786B-0
[email protected]>G8F 8 7B-0
=86.<=0
# =86.<=0 9. B0 <F130EA 7F<-76B7F 7;0 [email protected]>G8F 1.868B0=8@B@
83 L78-6<-ADG6E I676B0C=-6 EFG-A=F @G-6/G6E G-676/78-6G-HE 1-AD 83@EF=K
?.@G8 B0 40P7H 04=IA
$ 0 1@8@GE03H =8ACD <F1.0=@<0B6?@ <
V
M$ : E@
# . E@ I6GE 4<@EA
*" & $)" 83 LI676B /-;-@B GE@ 78-6<-AD78-6G-HE G86CD EFG-A=F =8E6.FGE0 G-676/78-6G-HE =8E6.F 83@E6$
)"V
M 1.868B0=8@B@ B0 1@<-A4G86B-6 401-E03> 8010G@<6?@ 1234-
B-6/ >GE0;6B-0 1.0<0 7@ 7F<-76B7F I6GE 78-6Q
78-6Q * G-6.1B-0
G-6.1B-0
.@4>$ 0 7B-6/ <F130EF 7F<-76B7F
.@4>
(
7B->
07F
=86.<=0
.@4> 1@<@30B0 8@GE030 070
078@.=80
B0 B@<H 4076B=IA
@
078@.=86I 1234- 1@<@30B6 8@GE03F E6 G0/6 @G@9F$ 4E2.6 80G-0703F < B-6I 1.867 <F?0CB-A=-6/
/0B70E2<$ < 8<-H84> 8 =8F/ I6I G4307 B-6 8/-6B-3 G-A - I6GE B0GEA1>IH=F5
&
B7.86I
7>;0
: .86<@7B-=8H=F 07F$
.8FG8E@O
0<;-4
:
83@B64 07F$
-=K03
0E>G04
:
83@B64 07F$
B7.86I 01-6.8FQG4-
:
83@B64 07F$
>?6B->G8 <-E@QG4-
:
83@B64 07F
(
070
078@.=80
1234- 1@<@3030 < 7B->
=86.<=0
.@4>
0.8H7 B0 B@<H 4076B=IA
4307
@G@9@<F 0.8H7> B-6 >;6?3 8/-0B-6 : 7@ 163B-6B-0 O>B4=I- < 0.8H78-6 1234- 1@<@30B6 8@GE03F E6 G0/6
@G@9F$ 4E2.6 9F3F
@I=-6=K
83@B40/- 0.8H7> 1.867 <F?0CB-A=-6/ /0B70E2<$ E@ I6GE5
0I70
R .686G 0.8H7>
0<63 >=K
R
-=61.686G 0.8H7>
B7.86I F/>80
R
-=61.686G 0.8H7>
@/0G8
R
83@B64 0.8H7>
0=0;-4
'
7B->
<.86CB-0 0.8H7
1@7IH3 >=K<03A < G1.0<-6 7@4@B0B-0 1.8F78-03> @9;-?0=I- G6.--
8?@7B-6 8 4E2.H @9IAE6 8@GE03F <G8FGE4-6 @9;-?0=I6 G6.-B@/-B0;B6I
$ E@ I6GE
@9;-?0=I- @ 3H=8B6I <0.E@C=-
/-;-@B2< 83@EF=K
-61>9;-=8B0 6/-GI0 @9;-?0=I- G6.--
7@4@B0B0 8@GE030 8?@7B-6 8 0.E * 14E #M >GE0<F 8 7B-0 * =86.<=0
**! . @ @9;-?0=I0=K$ < 7.@786 >=K<03F
1@7GE0<-6 4E2.6I <F6/-E@<0BF=K 8@GE03@
0.8H7>
8 7B-0
G-6.1B-0
.@4>$ B0
@9;-?0=I- B-6809681-6=8@BF=K @ <0.E@C=- B@/-B0;B6I
83 83@EF=K 40P70 - @ 3H=8B6I <0.E@C=- B@/-B0;B6I
/;B 83
" .@4>
)
F130E0 @7G6E64 9A78-6 B0GEA1@<0D < @4.6G0=K 123.@=8BF=K < 7B-0=K5
!$ *
"-
*
"
/;B
9;-?0=I6 GH @1.@=6BE@<0B6 <673>? GE036I
GE@1F 1.@=6BE@<6I < <FG@4@C=- T < G40;- .@4> - 8@GE0BH <F4>1-@B6 1.868 1234A 7@ 7B-0
#
$
<.86CB-0
)
!$
0.>B4-6/ 7@IC=-0 6/-GI- 7@ G4>E4> 9F3@ @9IA=-6 =@ B0I/B-6I I67B6I
@9;-?0=I-$ 0 80E6/ 6/-GI0 @9;-?0=I- G6.--
7@G830 7@ G4>E4> - 8@GE030 804@Q=8@B0
6;6/ 6/-GI- @9;-?0=I- 9F3@ >/@P;-<-6B-6 G130EF 8@9@<-H80Q 4.67FE@<F=K < .0/0=K ;-/-E2<
4.67FE@<F=K 1@G-070BF=K 1.868
1234A < .0=K>B40=K 9-6PH=F=K @.08 >/@P;-<-6B-6 G130EF =8AC=-
<-6;@=6;@<6I ;-B-- 4.67FE@<6I 80=-H?B-AE6I B0 O-B0BG@<0B-6 4-;4> 73>?@E6./-B@<F=K [email protected]<
<FB-4> 6/-GI- @9;-?0=I- B-6 GH G1@78-6<0B6 8B0=8H=6 8/-0BF < GE.>4E>.86 8@9@<-H80Q
0.8H7
-BO@./>I6 .2<B-6P$ P6 < <FB-4> 6/-GI- @9;-?0=I- B-6 B0GEH1- 8/-0B0 87@;B@C=- 1234-
7@ <F<-H8F<0B-0 G-A 8 8@9@<-H80Q
/-GI0 -/-6BBF=K @9;-?0=I- G1234-
G6.--
< 7.@786 1.@1@8F=I- B09F=-0 G4-6.@<0B6I 7@
1@E6B=I0;BF=K @9;-?0E0.->G8F B-6 GE0B@<-30 1>9;-=8B6?@ 1.@1@B@<0B-0 B09F=-0 < .@8>/-6B-> 0.E # >GE
>GE0<F 8 7B-0
* ;-1=0
! . @ @O6.=-6 1>9;-=8B6I - <0.>B40=K <1.@<0780B-0 -BGE.>/6BE2<
O-B0BG@<F=K 7@ 8@.?0B-8@<0B6?@ GFGE6/> @9.@E> @.08 @ G12340=K 1>9;-=8BF=K
F6/-E@<0B6
@9;-?0=I6 B-6 9A7H 1.867/-@E6/ >9-6?0B-0 G-A @ <1.@<0786B-6 7@ @9.@E> B0 .FB4> 8@.?0B-8@<0BF/
)
%
7B-> ! ?.>7B-0
.@4>
@E.8F/030 @7
32<B6?@ [email protected]> [email protected]>
.@?@<6?@
B@EA @9=-HP6B-@<H B0 4<@EA ! $& /;B 83
E.8F/0B0 B@E0 7@EF=8F >/@<F 1@71-G0B6I 1@/-A78F
[email protected]/ [email protected]>
L F4@B0<=0M -
.@?@<6?@ L 0/0<-0IH=FM < 7B->
G-6.1B-0
9F3@ 7@GE0.=86B-6 - /@BE0P < 1@I0870=K B0;6PH=F=K 7@
32<BF/
.@4>$ 4E2.6I 1.867/-@E6/
0/0<-0IH=6?@ /@9-;BF=K >.8H786Q
.6I6GE.>IH=F=K <.08 8 1.861.@<0786B-6/ G84@;6Q < 804.6G-6 -=K @9G3>?- - 64G1;@0E0=I<FG@4@CD <FB0?.@786B-0
034@<-E0
F4@B0<=F 8 EFE>3> .60;-80=I- 1.867/-@E> >/@<F <FB-@G30 #$* /;B 83
8@GE03F 8.60;-8@<0B6 1.868
.0=6
/-E6BE0 B0;6PF=-6 - E6./-B@<@$ 0 B0 7@GE0.=8@B6 >.8H786B-0 >78-6;@B0
8@GE030 ?<0.0B=I0 B0 <0.>B40=K @4.6C;@BF=K >/@<H
/-E6BE 8@GE03 @9=-HP@BF 1.868 0/0<-0IH=6?@
40.H >/@<BH 8 EFE>3> [email protected]/0B-0 ?<0.0BE@<0B6?@ 1@8-@/> G1.0<B@C=- >.8H786Q .6I6GE.>IH=F=K <
@4.6G-6 @7
;-GE@1070
@=6B-6
. 7@ # 10]78-6.B-40
0.8H7>
96880G07B6
#.
PH70B-6 80130EF <FP6I <F/-6B-@B6I 40.F >/@<B6I I6GE @=8F<-C=-6
@E0 B-6 8@GE030 >8B0B0 1.868 /-E6BE0$ B-6 8@GE030 >IAE0 < I6?@ 4G-A?0=K .0=K>B4@<F=K
@.08 8@GE030 @76G30B0 0/0<-0IH=6/> < 7B-> " ?.>7B-0
E0B@<-G4@ 0.8H7>
0.8H7
.
5
>8B03 @E.8F/0BH B@EA 80 =034@<-=-6 96880G07BH - < I6?@ @=6B-6 9.04 I6GE 1@7GE0<
7@ @9=-HP6B-0 1234- 40.H >/@<BH 8 EFE>3> B-67@=K@<0B-0 /-B-/0;B6?@ ?<0.0BE@<0B6?@ 1@8-@/>
G1.0<B@C=- >.8H786Q .6I6GE.>IH=F=K 8<0PF<G8F$ P6 8?30G80B6 B-61.0<-73@<@C=- 78-030B-0 >.8H786Q
.6I6GE.>IH=F=K 7@EF=8F3F >GE6.64 G1@<@7@<0BF=K <070/- B-6@9IAEF/- >78-6;@BH 1.868
1234A
?<0.0B=IH I04@C=-$ < G8=86?2;B@C=- <G4>E64 B-6<30C=-<6I 64G1;@0E0=I- >.8H786Q 1.868 >PFE4@<B-42< ;>9
>7@GEA1B-6B-0 1.868
0/0<-0IH=6?@ -BO.0GE.>4E>.F G1.8AE@<6I B-6 1@G-070IH=6I <F/0?0BF=K 1.868
>/@<A 10.0/6E.2<
@B07E@ 8?30G80B6 >GE6.4- B-6 G1@<@7@<03F 1.86.<0B-0 ;>9 B-61.0<-73@<6?@
<F4@BF<0B-0
1.868
0/0<-0IH=6?@
>GE0<@<F=K
8070Q
1.867GE0<-@B6?@ GE0B@<-G40 86 GE0B6/ O04EF=8BF/$
0
8?@7B@C=-
1.8673@PF30 0/0<-0IH=6/> 9070B-0
- 64G16.EF8F B-680;6PBF=K -BGEFE>E2< B0>4@<F=K @.08 >=86;B- <FPG8F=K
><0?A$ P6 .@8;-=86B-6
1@E<-6.786B-6
@80 1@<FPG8F/$ B0;6PF 8<.2=-D
F4@B0<=F 8 EFE>3> <F4@B0B-0 G6.<-G> ?<0.0B=FIB6?@ /@P6 B0GEH1-D B0 4@B-6=
@4.6G> ?<0.0B=FIB6?@$ 4E2.F >13F<0 8 7B-6/ # 10]78-6.B-40
!.
-680;6PB-6 @7 /6.-E>/ 1.867GE0<-@B6I GFE>0=I- 0.8H7
8<.0=0 ><0?A$ -P B03@P@B0 1.868
0/0<-0IH=6?@ 40.0 >/@<B0 I6GE .0PH=@ <F?2.@<0B0 - B-68?@7B0 8 80G070/- <G123PF=-0
G1@36=8B6?@
6I <FG@4@CD 4-;4>B0GE@4.@EB-6 1.864.0=80 =034@<-EH <0.E@CD >/@<F @.08 1@B07
GE>4.@EB-6 <FB-4 <F1.0=@<0BF 1.868
/-E6BE0 < 8<-H84> 8 .60;-80=IH [email protected]>
1@8@GE0I6 < <F.0]B6I 7FG1.@1@.=I- 7@ .864@/F=K >=KF9-6Q
?<0.0B=FIB6?@
1.8FE@=8FD$ -P
0.E@CD E6I 40.F
F4@B0<=F < C<-07=86B-> G6.<-G>
FE>36/ 1.8F4307> -;>GE.>IH=6?@ 09G>.70;B@CD PH70Q 0/0<-0IH=6?@ /@PB0 I67FB-6
PH70 80130EF ) /;B 83 40. >/@<BF=K < 8<-H84> 8 .864@/H 8<3@4H
B01.0<-6 & >G84@78@BF=K 1;0GE-4@<F=K >=K<FE2< 7@ E09;6E2< @ <0.E@C=-
83 40P7F
F4@B0<=F <
86=8F<-GEH
1.8F=8FBH -=K /6=K0B-=8B6?@ >G84@786B-0 9F3@ -=K B-6<30C=-<6 >PFE4@<0B-6 1.868 1.0=@<B-42<
0/0<-0IH=6?@$ =@ 1@E<-6.78-3F <F/-6B-@B6 1@<FP6I B-680;6PB6 64G16.EF8F
8<-H84> 8 1@E6B=I0;BH /@P;-<@C=- <FGEH1-6B-0 G1@.> GH7@<6?@ 8 0/0<-0IH=F/ =@ 7@ 80G07B@C=B0;-=86B-0 <FP6I <G4080B6I 40.F >/@<B6I$
0.8H7
$ 4-6.>IH= G-A 70;64@ 1@G>B-AEH
@GE.@PB@C=-H$ 1@7IH3 76=F8I- @ >E<@.86B-> .686.<F < <FG@4@C=<F10764 ?7F9F 0.?>/6BE0=I0 E6=KB-=8B0 1.86GE0<-@B0 1.868
T <0.E@C=- [email protected]> 8
$ B0
1234A$ < EF/ @1-B-6 86<BAE.8BF=K
B-680;6PBF=K -BGEFE>=I- B0>4@<F=K$ B-6 8@GE03F >8B0B6 80 <FGE0.=80IH=6 1.868 @.?0B [email protected]?0IH=F
G1.0<A
1.864@B0B-> 0.8H7>
[email protected]
0B0;-8H 9-6PH=6?@ @.86=8B-=E<0 GH7@<6?@$
*
<FG@4@CD 6<6BE>0;B6I 8/-0.4@<0B6I 40.F >/@<B6I B-6 1@<-BB0 1.864.@=8FD <FG@4@C=- 1.8FIAE6I
.686.<F
@4@B>IH= @G80=@<0B-0 <FG@4@C=- 80<-H8F<0B6I .686.<F 1.8FIAE@$ -P B-6 1@<-BB0 @B0
1.864.0=80D <FG@4@C=- 40.F I040 8@GE030 1.8FIAE0 1.868 E.@BF 8 EFE>3> B-6<F4@B0B-0 [email protected]>$ 0 4E2.0
8@GE030 @4.6C;@B0 1@8-@/-6
V #M
T <0.E@C=- [email protected]>5 L10E.85 <F.@4
8 7B-0 * ;-GE@1070
# .@4>
@7B-6CD B0;6PF$ -P B03@P@B0 40.0 >/@<B0 7@EF=8F <F3H=8B-6 @12]B-6B-0 < 7@4@BF<0B->
=8FBB@C=- G6.<-G@<F=K I>P 7@GE0.=8@BF=K - 64G1;@0E@<0BF=K 1.868
>.8H786Q$ 0
1@<G86=KB-6
<-07@/@$ P6 40.0 >/@<B0 B-6 /@P6 9FD -BGE.>/6BE6/ G3>PH=F/ <89@?0=6B-> <-6.8F=-6;0 L0 80E6/
1.8F8B0IH=F/ /> [email protected] /0IHE4@<H < -GE@EBF G1@G29 1.864.0=80IH=H <FG@4@CD 1@B-6G-@B6I 1.868
<-6.8F=-6;0 G84@7FM
.686G 0.8H7>
: 0B
@I=-6=K
0I70$ < @4.6G-6 @7 & 10]78-6.B-40
! .@4> 804>1-3 3H=8B-6 "" )") 04=I-
.@4> 7@ # ;>E6?@
GE0B@<-H=F=K $ *T 401-E03> 804307@<6?@ 1234-
G8FGE4-6 E.0BG04=I6 8@GE03F 8.60;-8@<0B6 B0 G6GI0=K
-637F
01-6.2<
0.E@C=-@<F=K <
0.G80<-6
8=86?23@<6 -BO@./0=I6 7@EF=8H=6 1@G8=86?2;BF=K E.0BG04=I- 1.867GE0<-@B@ < [email protected]=K 9-6PH=F=K
B>/6. $ #$
0B
- !V
@I=-6=K
804307@<6?@
!
0I70 I6GE @96=B-6 <30C=-=-6;6/ ! !!" !)& 04=I-
=@ GE0B@<- !*$)#T 401-E03>
1234- @.08 1@8<0;0 B0 <F4@BF<0B-6 E04-6I G0/6I -;@C=- ?3@G2< B0 <0;BF/
8?.@/0786B->
5
E
J
J
7B->
-/
;>E6?@
. 8@GE030 80<0.E0 >/@<0 1@/-A78F
0.-- 43@7@<G4-6I: >.-6 <
B078@.>
E
$ 78-030IH=6?@ < @10.=-> @ 1;0EO@./A
.0/0=K >/@<F
6BE.>/
B4@;@?-- : BGEFE>E6/
16B F6
8016<B-0 4@BG6.<0=IA GFGE6/>$ @1-64A E6=KB-=8BH @.08 .@89>7@<A
1;0EO@./F 80.8H780B-0 @ B@<6 ;-=6B=I6 @9-64E@<6
16B F6
'
B-0 ) /0.=0
-
0.G80<-6$ B0 C<-07=86B-6 >G3>? 4@BG6.<0=I- 4@/1>E6.@<6?@ GFGE6/>
Z
. 804@Q=8@B@ <7.@P6B-6 GFGE6/>
[
B0 E07-@B-6
-6IG4-/ b 7.0b <
1@;>
.0/0=K >/@<F 8@GE03F 7@GE0.=8@B6 - >.>=K@/-@B6 GE0B@<-G40 40G@<6$ G1.8AE G6.<6.@<F$ /@9-;B6
E6./-B0;6 4@BE.@;- 9-;6E2< - @1.@?.0/@<0B-6 GFGE6/@<6
FGE6/ 8016<B-0 6<-76B=IA
- -76BEFO-40=IA @G29 1.8F G1.8670PF 9-;6E2< @.08 1@7=80G <6IC=-0 B0 E6.6B @9-64E>
E@ 4@;6IBF I>P GE07-@B 1-340.G4-$ B0 4E2.F/ 78-030
E07-@B
7.F
O-./F
#
'
B-0 ) /0I0
'
12340 8@GE030 B0?.@78@B0 < J 67F=I- 4@B4>.G> Z -76.
1.@7>4E:>.8H786B-6
E@<0.8FG86B-6
8.60;-8@<0BF
BE6;-?6BEB6
1.868
FGE6/F
O-./F
9.0BPF
< [email protected]
4@B4>.G-6
[email protected]@<6
0I;61G8F
@.?0B-8@<0BF/
1.868
<F.2PB-@BF 8@GE03 GFGE6/
801.@I64E@<0BF$ 8.60;-8@<0BF - <7.@P@BF 1.868
< @;G=6 GFGE6/
[
<6
.@=30<->
6GE E@ B0I<-A4G8F <7.@P@BF
7;0 7>P6I 0?;@/6.0=I-$ 4E2.F G<@-/ 80G-A?-6/ @9IH3 =036 /-0GE@
>.F 4@B4>.G@<6
8<.2=-3@ G8=86?2;BH ><0?A B0 B@<[email protected]<@ .@8<-H80B-0 - G86.@4-6 G164E.>/ O>B4=I@B0;B@C=- < 804.6G-6
/@B-E@.@<0B-0 - GE6.@<0B-0 .>=K6/ @.08 80.8H780B-0 [email protected]/
%
0 30/0=K EF?@7B-40
8 9.0BPF
086E0 -B0BG@<0 @1>9;-4@<0BF 8@GE03
- E6;64@/>B-40=I-
B0I<-A4G8F=K 1@;G4-=K O-./
<673>? .0B4-B?> O-./ @ B0I<FPG8F=K 1.8F=K@70=K 9.0BPF
- E6;64@/>B-40=I- >1;0G@<03@ G-A < 1-6.<G86I
& /-6IG=6 O-./0
0B4-B?
G12364
80IA30 <C.27 B0I<-A4G8F=K 7FGE.F9>[email protected]< G1.8AE> - @1.@?.0/@<0B-0
/-6IG=6 - 1@8F=IA ;-76.0 .FB4> G12340
87@9F30 <C.27 B0I;61G8F=K O-./ < 804.6G-6 [email protected]<0
< @;G=6
:
;-1=> 9.
'
12340
<=K@78H=F/- < G4307 0.4>
Z
:
[
'
GE<@.8F30 8-BE6?.@<0BF GFGE6/ 80.8H780B-0 I676B0GE@/0 9>7FB40/0>4@<@: 6=KB@;@?-=8BF/ Z >.@: 6BE.>/[ < 0E@<-=0=K
.0/0=K >/@<F 8@GE03 <7.@P@BF GFGE6/
16B F6
$ 4E2.F 163B- .@;A GFGE6/> B078@.>IH=6?@$
/@B-E@.>IH=6?@ - <F4@B0<=86?@ 7;0 B0GEA1>IH=F=K -BGE0;0=I- 8B0I7>IH=F=K G-A < 9>7FB40=K5
0>E@/0EF4- <A832< =-61;BF=K
0>E@/0EF4- =6BE.0; <6BEF;0=FIBF=K
0>E@/0EF4- 4;-/04@B<[email protected]<
0>E@/0EF4- <@7F ;@7@<6I
0>E@/0EF4- >4307> @79-@.> =-6130 8 >4307> G@;0.B6?@
12340
- 0E6;-E0.B6I
<6 <G1231.0=F 8 " -BBF/- O-./0/- - -BGEFE>=I0/- >E<@.8F30 ;0GE6. BPFB-6.-- @G/-=8B6I
=86GEB-=F 1@71-G0;- >/@<A 1@<@30B-0 ;0GE.0 <
0.G80<-6 ) /0I0
<
@IG4@<6I
4076/-- 6=KB-=8B6I
;0GE6. E@ 8?.>1@<0B-6 78-030IH=6 < [email protected] -BPFB-6.-- 4@G/-=8B6I - G0E6;-E0.B6I 1.867G-A9-@.=2<
1.@<078H=F=K -BB@<0=FIBH 78-030;B@CD @.08 @.?0B-80=I- 9070<=8F=K - -BGEFE>=I- @E@=86B-0 9-8B6G>
0
@B B0 =6;> GEF/>;@<0B-6 78-030;B@C=- -BB@<0=FIB6I [email protected] 1.@/@<0B-6 -BE6BGF<BF=K 4@BE04E2<$
[email protected] 86 <G12;B6?@ 801;6=80 E6=KB@:;@?-=8B6?@$ <F/-0BA <-678F - 7@C<-07=86Q$ 1.8F=8FB-0B-6
G-A 7@ E.0BGO6.> E6=KB@;@?--$ E<@.86B-0 G-6=- 1@<-H80Q @.08 .@81@<G86=KB-0B-0 -BO@./0=I- <C.27
1.867G-A9-@.=2< <=K@78H=F=K < I6?@ G4307
#
01-E>30
0?.@7F
< -/-6B->
0/@.8H7@<6I 1@7 1.86<@7B-=E<6/
E@<0.8FG86B-0
86=81@G1@;-E0
.68F76BE0
;64G0B7.0
9F<0E6;G40 >K@B@.@<030
B0?.@7H < [email protected] b -./0 1.8FI08B0 G0/@.8H7@<-b
<0CB-6<G4-6?@
1234A
1.6GE-P@<H
F.2PB-6B-6 I6GE 1.8F8B0<0B6 @G@9@/ O-8F=8BF/
- 1.0<BF/ 8<-H80BF/ 8 G0/@.8H76/ [email protected];BF/ 80 78-030B-0 B0 .86=8 <G12;B@E G0/@.8H7@<F=K <
@;G=6
0 1@7GE0<-6 0>E@B@/-=8B6?@ 9070B-0 BB@a0E-@B
BB@<[email protected]< Z 1.@GE[
6G60.=K
<F3@B-@B@ O-./F B@/-B@<0B6 7@
C.27 B-=K 8B0;0830 G-A G12340
: 7@=6B-@B0 80 78-030;B@CD
-BB@<0=FIBH$ 4E2.0 E<@.8F B@<@=86GB6 1.@I64EF - @E<0.E0 I6GE B0 <G1231.0=A 8 @C.@740/- B0>4@<F/8@GE030 <F.2PB-@B0 / -B
0;0./@<6?@
805 <7.@P6B-6 GFGE6/> >/@P;-<-0IH=6?@ 78-030B-6 B>/6.>
$ 0 E04P6 GE<@.86B-6 9-@/6E.F=8B6?@ GFGE6/> -76BEFO-40=I-
'
.60;-8>I6 1.@I64E
Z ;0EO@./0 >G3>? 6;64E.@B-=8BF=K
B-<6.GFE6E>
0.G80<G4-6?@ 7;0
G1@36=8B@C=- .6?-@B>[$ 7@GE0.=80IH= / -B B-689A7B6 >.8H786B-0 G-6=-@<6
.0/0=K >/@<F 80<0.E6I ! =86.<=0
07-@4@/>B-40=FIB6
<
@;G4-6I
.
?6B=I- %6?;>?-
<F9>7>I6$ >.>=K@/- - <F1@G0PF 7<0
@<-6E.8B6I : <
3@=30<64 @.08
C.@74-
.6876B4@
-6?@G30<->
:'
.0/0=K >/@<F 80<0.E6I 8
4076/-=4-/
6BE.>/
@/1>E6.@<F/
'$ O-./0
<F4@B>I6 .@89>7@<A <F70IB6?@ - <FG@4@7@GEA1B6?@ GFGE6/> <G12378-6;6B-0 1;-42<$ @10.E6?@
@ 4;0GE6. G6.<6.2< 1;-4@<F=K '
'
8.60;-8>I6 8;6=6B-6 @96I/>IH=65 7@GE0<A$ -BGE0;0=IA - <7.@P6B-6 G1.8AE>
B-689A7B6?@ 7@
>.>=K@/-6B-0 6;64E.@B-=8BF=K >G3>? - @9G3>?- 7@4>/6BE0=I- /67F=8B6I
'
<F4@B0 GFGE6/ 80.8H780B-0 <F7.>4-6/ 7;0 0B4>
=K.@BF .@7@<-G40
.0/0=K >/@<F
7@4@B0 -BGE0;0=I- GFGE6/> 80.8H780B-0 7.>4-6/$ 7@GE0.=8F >.8H786B-0 B-689A7B6 7@ I6?@
#
O>B4=I@B@<0B-0 @.08 1.868 4-;40 ;0E 9A78-6 .60;-8@<0D <G10.=-6 E6=KB-=8B6 7;0 01;-40=I-$ 0 E04P6
7@GE0.=80D /0E6.-03F 64G1;@0E0=FIB6
@B07E@ <F4@B0BF 8@GE0B-6 GFGE6/ =6BE.0;B6?@ G40B@<0B-0$ 4E2.6?@ 8070B-6/ 9A78-6 <G1-6.0B-6
1.0=F GFGE6/> @9-6?> 7@4>/6BE2< <
<F?.03@ 1.86E0.? B0 /@76.B-80=IA - .@89>7@<A -BO.0GE.>4E>.F G6.<6.@<@:/0=-6.8@<6I
<
6BE.>/
B4@;@?-- : BGEFE>E -/
0.-- 43@7@<G4-6I: >.-6
778-03 <
;-<-=0=K
04.6G >/@<F @96I/>I6 / -B 7@GE0<A @1.@?.0/@<0B-0 GFGE6/@<6?@ - 908@70B@<6?@ @.08 4;0GE.0
4@/1>E6.@<6?@ <.08 8 <F1@G0P6B-6/
7B-> * ?.>7B-0
@O6.EA
.
0/@78-6;BF >9;-=8BF 81-E0; ;-B-=8BF -/ 1.@O
.3@<G4-6?@
<F9.03
< 1.86E0.?> B0 7@GE0.=86B-6 GFGE6/> >G3>? -BO@./0EF=8BF=K
/@<0 9A78-6 @96I/@<030 9>7@<A G-6=- -BO@./0EF=8B6I L40B0;-80=I- E6;6E6=KB-=8B6I$ G84-6;6E@<6I G-6=C<-0E3@<@7@<6I$
@409;@<0B-0
GE.>4E>.0;B6?@$
767F4@<0B6I
-BGE0;0=I-
6;64E.F=8B6IM
<
804.6G-6
-BO.0GE.>4E>.F G-6=-@<6I_ 7@GE0<A$ -BGE0;0=IA - 4@BO-?>.0=IA 04EF<BF=K >.8H786Q G-6=-@<F=K @.08 80G-;0=8F
0<0.FIBF=K_ 7@GE0<A$ /@BE0P - 4@BO-?>.0=IA G1.8AE> 4@/1>E6.@<6?@ L4@/1>E6.2<$ 7.>40.64$ 4-@G4>
-BO@./0=FIB6?@$
G6.<6.2<$
/0=-6.8F$
9-9;-@E64-
E0C/@<6IM
@.08
7@GE0<A
@1.@?.0/@<0B-0
B0.8A78-@<6?@
@B07E@
7@GE0.=8F - <7.@PF FGE6/ G3>? BO@./0EF=8BF=K$ 4E2.F 1@G3>PF 7@ @9G3>?- G81-E0;0
80.2<B@ < @9G80.86 /67F=8BF/$ I04 - 07/-B-GE.0=FIBF/
:
* ?.>7B-0
:
. <@I6<278E<@ 4>I0<G4@:1@/@.G4-6 <F9.03@ @O6.EA 4@BG@.=I>/
B0 7@GE0<A - <7.@P6B-6 6;64E.@B-=8B6I 07/-B-GE.0=I- L6: 7/-B-GE.0=I0M
/@<0 @96I/-6 7@GE0<A ;-=6B=I- B0 @1.@?.0/@<0B-6$ G84@;6B-0$ 7@GE0<A >.8H786Q @.08 >G3>?A
<G10.=-0 E6=KB-=8B6?@ < .0/0=K 1.@I64E> Z [email protected]
7/-B-GE.0=I- - BO@./0=I- .86GE.86BB6I
>I0< -
@/@.80 R >G3>?- < 804.6G-6 6:
070B-6 G<@-/ 80G-A?-6/ @96I/-6 0P ! I67B@GE64 G0/@.8H7>
[email protected];B6?@ <@I6<278E<0 4>I0<G4@:1@/@.G4-6?@
6./-B 804@Q=86B-0 8070B-0 1;0B@<0BF I6GE B0 # 10]78-6.B-40
!.
+
-0GE@
@.>Q <F9.03@ @O6.EA
B0 7@GE0.=86B-6 GFGE6/> /@B-E@.@<0B-0 9681-6=86QGE<0
10G0P6.2< < 4@/>B-40=I- 89-@.@<6I < .0/0=K 1.@I64E> Z BE6?.0=I0 GFGE6/> [email protected]> /-6IG4-6?@ <.08
8 804>16/ E09@.> E.0/<0I@<6?@ < @.>B-> R - : -EF[
.@I64E @96I/-6 / -B5
##
9>7@<A - >.>=K@/-6B-6 &" 1>B4E2< 40/6.@<F=K <.08 8 B-689A7BH -BO.0GE.>4E>.H$
# 86G1@3F
1.8FGE0B4@<6 @.08 .6I@BF 8;@40;-8@<0B6 <@423 B-=K B0 E6.6B-6 /-0GE0 @.>B-0_
9>7@<A - >.>=K@/-6B-6 G-6=- E6;64@/>B-40=FIB6I <.08 8 0B0;-8H E6;6E6=KB-=8BH_
9>7@<A 1.8F3H=8F C<-0E3@<@7@<F=K - 80G-;0B-0 6B6.?6EF=8B6?@ 7@ 9>7@<0BF=K 1>B4E2<
40/6.@<F=K_
9>7@<A
-
>.>=K@/-6B-6
1;0EO@./F
G6.<6.@<6I
<.08
8
>.8H786B-0/-
10/-A=-
/0G@<6I$
1.863H=8B-4-6/ <0.GE<F 0?.6?0=FIB6I _
9>7@<A - >.>=K@/-6B-6 1;0EO@./F 1.@?.0/@<6I J
G3>PH=6I 7@ 80.8H780B-0 80G@90/-
9>7@<0B6?@ GFGE6/>_
(
GEF=8B-0
! <
.8A78-6
0.G8034@<G4-/ /0.G80364
GE.@<G4- @.08 <-=61.686G
B7.86I
-@E.
0396=4-$ <-=6/0.G80364
9-?B-6<
F/>80 1@71-G0;- >/@<A B0 7@GE0<A - <7.@P6B-6
6;64E.@B-=8B6I 07/-B-GE.0=I- L6: 7/-B-GE.0=I0M
F3@B-@B6 < 1.86E0.?> 4@BG@.=I>/ G12364
-
7@GE0.=8F - 80-BGE0;>I6 @1.@?.0/@<0B-6 @.08
>.8H786B-0 L/-A78F -BBF/- G40B6.F - G6.<6.FM$ 0 E04P6 8@.?0B-8>I6 - 1.861.@<078- G84@;6B-0 7;0
1.0=@<B-42<
.@I64E /0 80 8070B-6 >G1.0<B-D 4@/>B-40=IA /-A78F -BGEFE>=I0/- G0/@.8H7> [email protected];B6?@
< <@I6<278E<-6 4>I0<G4@:1@/@.G4-/
1.@<0786B-6 6;64E.@B-=8BF=K B0.8A78- >30E<- 8030E<-0B-6
>.8A7@<F=K G1.0<$ 0 E04P6 >/@P;-<- 1.867G-A9-@.=@/ - /-6G840Q=@/ <@I6<278E<0 30E<-6IG8F 7@GEA1
7@ -BO@./0=I-
:
'
<FB-4> <F?.0B6?@ 1@GEA1@<0B-0 1B Z BE6.B6E@<0 ;0EO@./0
-6IG4-/ <
-640.0=K
GFGE6/> 6: 81-E0;
;HG4-=K[ O-./0
67-W>G < 81-E0;>
09@G
'
G3>? >9;-=8BF=K 6: 81-E0; < 81-E0;>
@OE<0.6 1@71-G030 *
! >/@<A B0 <7.@P6B-6
-6IG4-/ < -640.0=K ;HG4-=K
/@<0 @96I/>I6 .@89>7@<0B-6 -BO.0GE.>4E>.F G1.8AE@<6I
81-E0;0 @.08 GE<@.86B-6 -BE6.B6E@<6I
1;0EO@./F >G3>? 1>9;-=8BF=K 1@8<0;0IH=6I B0 7<>GE.@BBH 4@/>B-40=IA @B;-B6 8 10=I6BE0/-
0=I6B=-
1@ 804@Q=86B-> <7.@P6B-0 1.868 BE6.B6E 9A7H /@?;- >/2<-D G-A B0 <-8FEA 7@ ;640.80 @.08 >8FG40IH
/@P;-<@CD <?;H7> 7@4>/6BE0=I- /67F=8B6I R G1.0<786B-0 <FB-42< =8F 1.86?;H7> [email protected] =K@.@9F
.0=@<B-=F
09@G
@OE<0.6 @1.2=8 7@GE0<F G1.8AE>$ <7.@P6B-0 - 4@BO-?>.0=I- @1.@?.0/@<0B-0
1.86G84@;H E04P6 1.0=@<B-42< 1;0=2<4- 8 B@<F=K O>B4=I@B0;B@C=- GFGE6/> 6: 81-E0;
%
@;G40
?6B=I0 %6?;>?- @<-6E.8B6I <F9.030 @O6.EA
7@ .60;-80=I- E.86=K 8 1-A=-> =8AC=- 1.86E0.?>
B0 7@GE0<A - /@BE0P <F1@G0P6B-0 E6=KB-=8B@:@16.0=FIB6?@ B0 B@<6I <-6PF 4@BE.@;- .>=K> ;@EB-=86?@
< @8B0B->
<F1@G0PF ;@EB-G4@ 0<-=0 <
.0/0=K [email protected]@<0BF=K 1.0=
@8B0B-> < B@<H <-6PA 4@BE.@;- .>=K> ;@EB-=86?@
@8B0Q
801.@I64E>I6$ 7@GE0.=8F - 80-BGE0;>I6 B0 B@<6I <-6PF GFGE6/
#
.07-@4@/>B-40=FIBF - E6;6E.0BG/-GFIBF
@B07E@ G12340 7@GE0.=8F ;0/1F GF?B0;-80=FIB6 EF1> Z -?KE
>B[
.0/0=K 8070B-0
>78-6;- ! ;0E ?<0.0B=I- B0 7@GE0.=8@B6 >.8H786B-0 80-BGE0;@<0B6 GFGE6/F
.@I64E I6GE <G123O-B0BG@<0BF 1.868 B-A >.@16IG4H 8 >B-IB6?@ >B7>G8> 12IB@C=- < .0/0=K 1.@?.0/>
BO.0GE.>4E>.0 - .@7@<-G4@
E
0.8H7
<[email protected] B0GEA1>IH=6 1@E6B=I0;B6 80?.@P6B-0 - .F8F40 7;0 [email protected]<B6?@
O>B4=I@B@<0B-0 - .@8<@I>
.>1F 01-E03@<6I
5
0 6O64EF<B@CD 78-030;B@C=- 1.@<078@B6I 1.868
4@B->B4E>.0 ?@G1@70.=80 < @;G=6
.>1A
-GE@EBF <13F< /0 04E>0;B0 - 1.8FG830
=6B0 1.867G-A9-@.=2< 9-6PH=6I GFE>0=I- /04.@ - /-4.@64@B@/-=8B6I
@.08 -=K @=864-<0B-0 =@ 7@ 4G8E03E@<0B-0 G-A 16.G164EF< - /@P;-<@C=- .@8<@I> ?@[email protected] - 1.@<078@BF=K
1.868 B-=K [email protected]< E@ =8FBB-4-$ @7 4E2.F=K =8AGE@ >80;6PB-@BF I6GE 1@8-@/ <F70E42< -B<6GEF=FIBF=K
B0 1.@7>4EF - >G3>?- @O6.@<0B6 1.868 1234A
'
B0=8H=0 =8ACD 1.8F=K@72<
.>1F
>8FG4-<0B0 I6GE 8 [email protected] 07/-B-GE.0=I- .8H7@<6I - G0/@.8H7@<6I
@8FG4-<0B-6 80/2<-6Q < EF/ [email protected] @79F<0 G-A < 7.@786 1.86E0.?2< 1>9;-=8BF=K$ < 4E2.F=K 1234- 8
.>1F 4@B4>.>IH 8 /-A78FB0.@7@<F/- 4@B=6.B0/- @.08 B0I<-A4G8F/- 4.0I@<F/- O-./0/- -BO@./0EF=8BF/>P0 4@B4>.6B=I0 <F/>G80 4@B-6=8B@CD GE@G@<0B-0 B0 EF/ .FB4> @71@<-67B-@ 7@GE@G@<0BF=K /0.P
@B07E@ -GEB-6IH=6 1.861-GF 1@<@7>IH$ P6 -GEB-6I6 .F8F4@ @7.8>=0B-0 @O6.E 8 1@<@72< O@./0;B@:1.0<BF=K
;>9 1.86=-H?0B-0 1.@=6G2< 1.86E0.?@<F=K 8 1@<@7> 1.@E6GE2< 86 GE.@BF -BBF=K @O6.6BE2<
'
@7GE0<@<F/
1.867/-@E6/
78-030;B@C=-
.>1F
'
01-E03@<6I
I6GE
C<-07=86B-6
>G3>?
-BO@./0EF=8BF=K B0 .86=8 C.67B-=K - 7>PF=K [email protected]<$ < EF/ @[email protected]< E6;64@/>B-40=FIBF=K$
[email protected]<
1.86/FG3@<F=K$
- G0/@.8H7@<6I
16=FO-40 E6I 78-030;B@C=- 1@;6?0 / -B B0 @1.0=@<F<0B-> - <7.0P0B-> @1.@?.0/@<0B-0$
I6?@
@.08
-BE6?.0=I-
-BGEFE>=I-
>/-6IAEB@C=-
O-B0BG@<F=K
@O6.@<0B-0
G4@/1;-4@<0BF=K .@8<-H80Q -BO@./0EF=8BF=K
4;-6BE@<-
@.08
I67B@GE64
4@Q=@<6/>
07/-B-GE.0=I-
4@/1;64G@<F=K
.8H7@<6I
-
=8AGE@
E6?@ EF1> 78-030;B@C=- -GE@EB6 I6GE >/-6IAEB6 @G80=@<0B-6
=80G> [email protected]?@ 7@ <F4@B0B-0 70B6?@ 1.@I64E> -BO@./0EF=8B6?@ - I6?@ 3H=8BF=K 4@G8E2<
@B-6<0P
1.8FIAEF/ B0 .FB4> GE0B70.76/ I6GE GE@G@<0B-6 < >/@<0=K 801-G2< 8<-H80BF=K 8 1.8FG3>?>IH=F/4;-6BE@/ /@P;-<@C=-0/- B0;-=80B-0 40. >/@<BF=K$ 0 E04P6 PH70B-6/ <B@G86B-0 809681-6=86Q <30C=-<6I
.60;-80=I- [email protected]< : .F8F4@ 8<-H80B6 8 1.@<0786B-6/ G4@/1;-4@<0BF=K 1.@I64E2< -BO@./0EF=8BF=K
><0P0B6 I6GE 80 I67B@ 8 B0I90.78-6I -GE@EBF=K
.>10 GE0.0 G-A /-B-/0;-8@<0D 1@<FPG86 .F8F4@ [email protected] <30C=-<6 80.8H780B-6 1.@I64E0/-$ @1EF/0;BF
7@92. 4@/16E6BEBF=K /0B0?6.2< 1.@I64E2<$ 86G1@32< <F4@B0<=8F=K @.08 [email protected] =-H?3F /@[email protected]?
#!
<F4@BF<0BF=K 6E012< .60;-8@<0BF=K 1.@I64E2< - -=K 8?@7B@C=- 8 803@P@BF/- K0./@B@?.0/0/- 9>7P6E6/
'
+
'
'
O6.@<0B-6 B@<F=K .@8<-H80Q E6=KB@;@?-=8BF=K I6GE B-689A7B6 7;0 >E.8F/0B-0 - [email protected]<-0B-0 1@8F=I.FB4@<6I$
.@8<@I>
-
<8.@GE>
.>1F
01-E03@<6I
@4@B>IH=F
G-A
93FG40<-=8BF
E6=KB@;@?-=8BF <F/>G80 GE@G@<0B-6 B@<F=K .@8<-H80Q - 1.@7>4E2< 8 B-/- 8<-H80BF=K
1@GEA1
-689A7B6 I6GE
B-6>GE0BB6 1.@<0786B-6 1.0= .@8<@I@<F=K @.08 1@B@G86B-6 4@G8E2< @1.0=@<0Q$ 1.@I64E2< - 1.@E@EF12<
GEB-6I6 >80G07B-@B6 .F8F4@$ -P B-6 <G8FGE4-6 1.0=6 804@Q=8H G-A G>4=6G6/ @.08 P6 B-6 40P7F B@<F 1.@7>4E
8@GE0B-6 8004=61E@<0BF 1.868 .FB64$ 0 1@B-6G-@B6 4@G8EF G-A 8<.2=H
1@G-070 .@89>7@<0BF
- 7@C<-07=8@BF 86G123 -BPFB-6.G4-$ 78-A4- =86/> @O6.@<0B6 B@<6 .@8<-H80B-0 GH 4@B4>.6B=FIB6$ =@
G1.0<-0$ P6 .F8F4@ E@$ =K@D I6GE .60;B6$ B-6 GE0B@<- -GE@EB6?@ 80?.@P6B-0 < 78-030;B@C=- 1234-
'
.@7>4EF @O6.@<0B6 1.868
1.0=@<B-42<
.>1A 1@<GE03F < @10.=-> @ 7@C<-07=86B-6 - 4B@<:K@< B0;6PH=6 7@
E.8F/0B-6 [email protected] 1@8F=I- .FB4@<6I <F/0?0 =-H?3F=K 78-030Q .@8<@I@<F=K$ =@ 8<-H80B6
I6GE [email protected]@ 8 1@G-070B-6/ 4@/16E6BEB6I 407.F 1.0=@<B-=86I$ 4E2.0 < [email protected]<BF G1@G29 9A78-6
87@;B0 .60;-8@<0D E6 1.@=6GF
8<-H84> 8 7>PF/ 1@1FE6/ B0 7@C<-07=8@BH 407.A -BO@./0EF=8BH$
1@=K@78H=F/ 80.2<B@ @7 4.0I@<F=K$ 4@B4>.6B=FIBF=K 1@7/-@E2< 78-030IH=F=K < 9.0BPF
$ I04
- ?6B6.@<0BF 86 GE.@BF 80?.0B-=8BF=K 4@B=6.B2< @E<-6.0IH=F=K G<@I6 @778-03F < @;G=6$ -GEB-6I6 .F8F4@
@76IC=-0 86
12364 <
.>1-6 4;>=8@<F=K 1.0=@<B-42<$ 0 E04P6 4@B-6=8B@CD 1@8FG4-<0B-0 B@<F=K
G16=I0;-GE2< @ @71@<-67B-/ 7@C<-07=86B-> - 80G@90=K <-678F
B0 9-6PH=@ /@B-E@.>I6
GFE>0=IA 407.@<H - [email protected] @71@<-67B-H 1@;-EF4A < EF/ 804.6G-6$ E04P6 1@;-EF4A G@=I0;BH$ GE0.0 G-A E@ .F8F4@
< /@P;-<-6 B0I<-A4G8F/ GE@1B-> @?.0B-=80D
%
.>10
O>B4=I@B>I6 B0 B-68<F4;6 4@B4>.6B=FIBF/ .FB4>$ 80.2<B@$ I6C;- =K@78- @ .FB64
@1.@?.0/@<0B-0 - >G3>? -BO@./0EF=8BF=K$ I04 - .FB64 8<-H80BF 8 7@GE0.=80B-6/ G86.@4@ .@8>/-0B6?@
G1.8AE> 4@/1>E6.@<6?@
9G6.<@<0BF I6GE 1.@=6G 4@BG@;-70=I- 1@7/-@E2< 4.0I@<F=K$ 1.86I/@<0B-0
1.868 G1234- 80?.0B-=8B6 1@;G4-=K 1@7/-@E2< 8 9.0BPF
[email protected]<
B0 1@;G4-/ .FB4>
@.08 >/0=B-0B-6 1@8F=I- /-A78FB0.@7@<F=K
=864>I6 G-A$ P6 1.@=6G E6B 9A78-6 < 1.8FG83@C=- 4@BEFB>@<0BF
>P6 G4@BG@;-7@<0B6 O-./F -BO@./0EF=8B6 GE0B@<-H G-;B-6IG8H 4@B4>.6B=IA < [email protected] C.67B-=K - 7>PF=K
[email protected]< @.08 < [email protected] 07/-B-GE.0=I- .8H7@<6I - G0/@.8H7@<6I
@7/-@EF E6 7FG1@B>IH ;61G8F/
7@GEA16/ 7@ B@<F=K E6=KB@;@?--$ 1@G-070IH 8<F4;6 <FPG86 9>7P6EF B0 78-030;B@CD 9070<=8@:
.@8<@I@<H @.08 /0.46E-B?
.FB4> - 6;-/-B0=I- 4@B4>.6B=I-
8AGE@ GH E04P6 G43@BB6 /-B-/0;-8@<0D <30GB6 /0.P6$ =6;6/ 87@9F=-0
G8FGE4@ E@ /@P6 < 1.8FG83@C=- G1@<@7@<0D @9B-P6B-6 1@8-@/>
>8FG4-<0BF=K /0.P - /@P6 <13FBHD [email protected]@ B0 @G-H?0B6 8FG4- 1.868
.>1A
#"
%
<FB-4> 1.86IA=-0
.>10 01-E03@<0
1@7IA30 78-030;B@CD I04@ 7@GE0<=0 .@8<-H80Q
-BO@./0EF=8BF=K 7;0 1@7/-@E2< [email protected] <F7@9F<=86?@
1.8F=K@72<
A?;@<F
.>1F 1@=K@78- @7 @79-@.=2< E04-=K I045
$ 0GE.8A9G40 12340
8 9.0BPF <F7@9F<=86I 8
A?;@<0
.>1H
@/10B-0
A?;@<0
$
0E@<-=4- '@;7-B?
<F1074> 804@Q=86B-0 <G1231.0=F 1.868 1@7/-@EF
01-E03@<H
G4@BG@;-7@<0BF=K <FB-42< O-B0BG@<F=K
8<-H84> 8 1@<FPG8F/ -GE@EB0 =8ACD
/@P;-<6 GE03@9F G-A 1.86IC=-@<6 @9B-P6B-6
@70E4@<F/ .F8F4-6/ 8<-H80BF/ 8 78-030;B@C=-H
<
EF/ [email protected] I6GE @96=B-6 E.>7B0 GFE>0=I0 1@;G4-6?@ ?2.B-=E<0 < 804.6G-6 G1074> =6B <A?;0 - <FG@4-=K
4@G8E2< .6GE.>4E>.F80=I- @.08 <FG@4-6?@ 8073>P6B-0$ =@ /@P6 @8B0=80D @4.6G@<6 E.>7B@C=- <
.6?>;@<0B-> 8@9@<-H80Q <@96=
F8F4@ E@ .2<B-6P /@P6 <13FBHD < 1.8FG83@C=- B0 <FG@4@CD
<F1.0=@<F<0BF=K G4@BG@;-7@<0BF=K <FB-42< O-B0BG@<F=K 1.868
:
E
78-6Q
#
D
E
B
E9
C
0
B
?.>7B-0
.>1A
E9
E
E
E
.@4>
1234-
E
D
E
E
.>1F
E
01-E03@<6I
9F3F
GE.@B0/-
>/2<
@ 4.67FE < .0=K>B4> 9-6PH=F/ - 4.67FE@<F/ 80<0.EF=K 8 90B40/-$ 4E2.F=K =6;6/ I6GE 1.8676 <G8FGE4-/
1@B@G86B-6 B043072< B0 .60;-80=IA 73>?@E6./-B@<F=K [email protected]<
78-6Q # ?.>7B-0
H=8B0 <FG@4@CD ;-B-- 4.67FE@<F=K B0
.@4> <FB-@G30 ") /;B 83$ 1.8F =8F/ <[email protected] ;-B-- B0 78-6Q # ?.>7B-0
.@4>
<FB-@G3@ &$ /;B 83
'
(
"6.4 #$
'$)+.+ ".' +3&#$
'
"6.4 #$
+%"' +6.&#-$
A-3-.+ #&
#& 5
5
A-3-.+ #&
5
5
+%"' +6.&#-$
#& 5
5
.67FE 73>?@E6./-B@<F L# ;6EB-M
##$
$
#*$
$
.67FE < .0=K>B4> 9-6PH=F/
#!$
&$
!$
!$!
>6-,
?-+
62-,
+5-5
!
'
(
+
(
+#
>/0 ?<0.0B=I- 90B4@<F=K >78-6;@BF=K 1.868
.>1A
01-E03@<H
B0 78-6Q #
?.>7B-0
.
<FB-@G30 !"$* /;B 83 - I6GE @ !$ /;B B-PG80 @7 <0.E@C=- ?<0.0B=I- B0 78-6Q # ?.>7B-0
#.
>9681-6=86B-@<F=K I04-6 >78-6;-30
. <FB-@G30 # $& /;B
.>10 01-E03@<0
B0 78-6Q # ?.>7B-0
>/0 ?<0.0B=I-
83$ I6GE E@ <0.E@CD B-PG80 @ $ /;B 83 < [email protected]<B0B-> 7@ <[email protected] B0 78-6Q # ?.>7B-0
<0.E@C=- >78-6;@BF=K ?<0.0B=I- <FB-40 86 GE0B70.7@<6I 78-030;B@C=-
.>1F
#.
/-0B0
@B-PG80 E096;0 1.867GE0<-0
1@78-03 >78-6;@BF=K ?<0.0B=I- 86 <8?;A7> B0 1.867/-@E 809681-6=86B-0
#&
&
@ ( &
*
*
%
$
,+2
/
%'
%&
% &
,+3
%&
% &
A)B
<0.0B=I6 B0;6PFE6?@ <F4@B0B-0
! $
>/2< @.08 809681-6=80IH=6 @4.6G
* $!)T
!!$*
* $&T
.A4@I/- - ?<0.0B=I- I04@C=<0.0B=I6 1.86E0.?@<6
$
$&&T
$
*$#T
<0.0B=I6 8<.@E> 80;-=84-
#$)
"$"!T
#$)
$ T
5>-<
+,,- ,.
>,-<
+,,-,.
!
E0B 1@8@GE03F=K 8@9@<-H80Q <0.>B4@<F=K B0 78-6Q #
8 EFE>3> 1@71-G0BF=K <64G;-
. E@
$) /;B 83
H E@ 8@9@<-H80B-0
@9@<-H80B-6 E@ <FB-40 1.8676 <G8FGE4-/ 8 4@B-6=8B@C=- 809681-6=86B-0
.60;-80=I- 1.@I64E2< 7@O-B0BG@<0BF=K 8 O>B7>G8F 86<BAE.8BF=K
0 78-6Q # ?.>7B-0
. 8@9@<-H80B-0
<0.>B4@<6 8 EFE>3> [email protected]=86Q B-6 <FGEH1-3F
%
/
C
&
,+2
,+3
$)
$)
++-6
++-6
@.A=86B-0
64G;6c
!
c80 <FIHE4-6/ <64G;- GE0B@<-H=F=K 809681-6=86B-6 >/2< @ ;-B-6 4.67FE@<6 - ?<0.0B=FIB6
'
(
+
+#
>/0 ?<0.0B=I- 90B4@<F=K >78-6;@BF=K B0 .86=8
.>1F 01-E03@<6I
<FB-@G30 $ /;B 83 - <0.E@CD
E0 >;6?30 8/B-6IG86B-> @ $# /;B 83 < GE@G>B4> 7@ GE0B> B0 78-6Q #
#.
8@GE03F >78-6;@B6 ?<0.0B=I6 >9681-6=86B-@<6 < <FG@4@C=- $" /;B 83
@70E4@<@ B0 .86=8
.>1F
@B-PG80 E096;0 1.867GE0<-0 1@78-03
>78-6;@BF=K ?<0.0B=I- 86 <8?;A7> B0 1.867/-@E 809681-6=86B-0
&
*
&
'D
@ ( &
*
$
&
%
%
D
/
,+2
%&
% &
,+3
%&
% &
B
<0.0B=I6 B0;6PFE6?@ <F4@B0B-0 >/2< @.08
809681-6=80IH=6 @4.6G .A4@I/- - ?<0.0B=I- I04@C=<0.0B=I6 130EB@C=!
$)
$ T
$
$ T
$
$ T
$
$ T
+-6
+,,-,.
2-2
+,,-,.
. 8@9@<-H80B-0 <0.>B4@<6 8 EFE>3> [email protected]=86Q @.08 <64G;- <FB-@G3F ! EFG 83
" "6.&!$ #&A$K#"G0- 2&'*#%"2$
@.A=86B-0
64G;6
!
5
$
$
$
$
,-,
,-,
#)
%
0.E@CD 1@PF=864 >78-6;@BF=K G1234@/ 8
.>1F @.08 1@8@GE03F=K 7@ G130EF <? GE0B> B0 78-6Q #
.
<FB@G- ! EFG 83
:'
&
*
D
$
%
&
C
D
@PF=84- 73>?@E6./-B@<6
< EF/ 7;0 1@7/-@E2< 1@<-H80BF=K
@PF=84- 4.2E4@E6./-B@<6
< EF/ 7;0 1@7/-@E2< 1@<-H80BF=K
!
:'
D
*
$
%
*$
&
'
D
@PF=84- 73>?@E6./-B@<6
< EF/ @7 1@7/-@E2< 1@<-H80BF=K
@PF=84- 4.2E4@E6./-B@<6
< EF/ @7 1@7/-@E2< 1@<-H80BF=Kc
!
<
=
E
F
,+2
,+3
$&
$&
$
$
$
$
$
$
,-?
,-<
,+2
,+3
$
$
$
$
$#
$
$
$
,-3
2-+
E
B
B
:
Q
H
H
H
.@4> 7@4@B0B@ @71-G> 04E>0;-8>IH=6?@ <0.E@CD 8010G2< 7@ <0.E@C=- B6EE@ /@P;-<6I 7@
>8FG40B-0 < <FG@4@C=- "# EFG 83
=
F
B
H
B'
F
B
B
B
B
B
B'
H
B
H
H
H
.@4> B-6 7@4@B0B@ @71-G2< 8 EFE>3> >E.0EF <0.E@C=- 04EF<2< O-B0BG@<F=K
H=8B0 <0.E@CD
@71-G2< 7@4@B0BF=K 8 EFE>3> >E.0EF <0.E@C=- .86=8@<F=K 04EF<2< E.<03F=K$ <0.E@C=- B-6/0E6.-0;BF=K 1.0<BF=K ;>9 -BBF=K 04EF<2< <FB-@G30 $* /;B 83 B0E@/-0GE <0.E@CD @7<.2=6B-0 E6?@ EF1> @71-G2<
<FB-@G30 $# /;B 83
8B0=80 E@$ -P < 6O64=-6 <F=6BF <FP6I @1-G0BF=K 04EF<2< 4<@E0 $ /;B 83 8@GE030
>IAE0 < G1.0<@870B-> 8 =034@<-EF=K 7@=K@72< I04@ 8<-A4G86B-6 <FB-4> O-B0BG@<6?@
#*
F/-6B-@BH 4<@EA @71-G2< GE0B@<- .@8<-H80B-6 @71-G2< B0 B0;6PB@C=- < <FG@4@C=- $# /;B 83$ @71-G
04E>0;-8>IH=F <0.E@C=- B-6/0E6.-0;B6 - 1.0<B6 < <FG@4@C=-
$! /;B 83$ @71-G 04E>0;-8>IH=F <0.E@CD
04EF<2< E.<03F=K 1.868B0=8@BF=K 7@ G1.8670PF $ /;B 83
=9
'
F
'
G
@B-PG80 E096;0 80<-6.0 8/-0BF GE0B> .686.< < .@4>
!
!
!
& '
& '
&
L/;B 83M
(
&
&
* &
'
'
&'% $
(& *'
'
&
(1
& '
/$
E0B B0 78-6Q
GEF=8B-0
$
$
E<@.86B-6 .686.<
"$!
"$!
[email protected]
)$#
)$#
$
#$
>-<
<-,
@8<-H80B-6
%
*
$)
E 3+ (& *
F
,->
+-5
,+2 &
=
$"
$#
.@4>
B
B
B
096;0 1@B-P6I 1@408>I6 G0;7@ .686.<F 04EF<0 B0 @7.@=8@BF 1@70E64 7@=K@7@<F >IAE6 < 9-;0BG-6
B0 78-6Q #
.
8=86?23F 7@EF=8H=6 GE0B> .686.<F - 04EF<0 B0 1@70E64 @7.@=8@BF
80<0.E6 8@GE03F < B@=-6 B. # # 1.0<@870B-0 -B0BG@<6?@
L/;B 83M
686.<0 B0 1@70E64 @7.@=8@BF
4EF<@ B0 1@70E64 @7.@=8@BF
8
.>1F 01-E03@<6I
,+2
,+3
$!
$"
)$
E
C
.@4> 804@Q=8@BF/ # ?.>7B-0
&$&
E
E
.@4> G12340 B09F30 ?.>BE@<H B-6.>=K@/@CD @ <0.E@C=- $ /;B
83 $ 4E2.0 8@GE030 804;0GFO-4@<0B0 7@ ?.>1F B-6.>=K@/@C=- -B<6GEF=FIBF=K
B-6.>=K@/@C=- @71@<-070 I6I <0.E@C=- ?@78-<6I
0.E@CD 9-;0BG@<0
-6.>=K@/@CD I6GE >E.8F/F<0B0 < 1@G-070B-> 86
<8?;A7> B0 @=864-<0BF 73>?@E6./-B@<F <8.@GE <0.E@C=-
7
.@4>
B-6 7@4@BF<030 E.0BG04=I- 8 1@7/-@E0/- 1@<-H80BF/- 9A7H=F/- 1@7 <G12;BH
4@BE.@;H [email protected]>G8F$ 4E2.6 9F3F9F B-6EF1@<6 7;0 78-030;B@C=- 1234- ;>9 4E2.6 80<-6.0B6 9F3F9F B0
<0.>B40=K -BBF=K B-P .FB4@<6
8=86?23@<6 -BO@./0=I6 B0 E6/0E E.0BG04=I- 1@/-A78F 1@7/-@E0/-
9A7H=F/- 1@7 <G12;BH 4@BE.@;H
8B0I7>IH G-A < 1>B4=-6
.@=8B6?@ G4@BG@;-7@<0B6?@ G1.0<@870B-0 O-B0BG@<6?@
.>1F
B@E @9I0CB-0IH=F=K 7@
80 .@4 804@Q=8@BF #
.
;
7B->
* G-6.1B-0
[email protected]>G8F 8 7B-0
$* /;B 83$ E@ I6GE
8?@7B-6 8 >=K<03H
=86.<=0
<F=80IB6?@
0;B6?@
?.@/0786B-0
.@4> 8@GE030 <F130=@B0 7F<-76B70 7;0 [email protected]>G8F < 4<@=-6
?.@G8 B0 40P7H 04=IA
$ 1@8@GE03H =8ACD <F1.0=@<0B6?@ <
# .@4>
8FG4> B6EE@ < 4<@=-6 $ /;B 83 1.868B0=8@B@ B0 1@<-A4G86B-6 401-E03> 8010G@<6?@ 1234-
I
I
I
B
7@EF=K=80G@<6I 78-030;B@C=- 1234- <FGEA1@<030 80><0P0;B0 G68@B@<@CD 1.8F=K@72< 86 G1.8670PF
0IB-PG86 1.8F=K@7F 9F3F .60;-8@<0B6 8<F4;6 < 1-6.<G8F/ 4<0.E0;6$ 0 B0I<FPG86 < 4<0.E0;6 @GE0EB-/
.@4> E.6B7 E6B B-6 8@GE03 80=K@<0BF$
G1.8670PF B0 1@7@9BF/ 1@8-@/-6
12340 <
- J 4<0.E0;6 8.60;-8@<030 1.8F=K@7F 86
0.8H7 1234- G1@78-6<0 G-A$ P6 <
! .@4> 1.8F=K@7F 86 G1.8670PF
9A7H 4G8E03E@<0D G-A <673>? G=K6/0E> 89;-P@B6?@ 7@ .@4>
9
D
B
B
@=6B-6 0.8H7>
<13F< B0 <FB-4- O-B0BG@<6
.>1F 01-E03@<6I
< 16.G164EF<-6
4@;6IBF=K @4.6G2< 9A7H /-03F B0GEA1>IH=6 =8FBB-4-5
+##-%- $2#4.' #$@
GFE>0=I0 /04.@64@B@/-=8B0 < @;G=6$
GFE>0=I0 O-B0BG@<0
;-6BE2<
.>1F
01-E03@<6I$ < EF/ < G8=86?2;B@C=- 1.@=6G .6GE.>4E>.F80=I-
1@;G4-6?@ ?2.B-=E<0$
.60;-80=I0 1;0B2< -B<6GEF=FIBF=K ?32<BF=K ;-6BE2<
.>1F 01-E03@<6I$
[email protected]?0B-6 1.86E0.?2< 1.868 I67B@GE4- 07/-B-GE.0=I- .8H7@<6I - G0/@.8H7@<6I$
.60;-80=I0 >GE0<F 9>7P6E@<6I < .@4>
!
+##-%- 2$2#4.' #$@
.60;-80=I0 [email protected]< < E6./-B-6 8?@7B-6 8 803@P@BF/- 9>7P6E0/- - <0.>B40/- >/@<BF/-$
G4>E6=8B@CD < 1@8FG40B-> B@<F=K [email protected]< < G8=86?2;B@C=- B0 .FB4> 80/2<-6Q 1>9;-=8BF=K$
4@BG64<6BEB0 .60;-80=I0 >GE0;@BF=K 9>7P6E2< 4@G8E@<F=K < =036I
.>1-6 01-E03@<6I$
4@@.7FB0=I0 78-030Q .FB4@<F=K @.08 .60;-80=I0 1;0B2< -B<6GEF=FIBF=K 1234-
.@4>
! .@4> 0.8H7
9A78-6 4@BEFB>@<0D 78-030B-0 8/-6.80IH=6 7@ >E.8F/0B-0 1@8F=I-
4@B4>.6B=FIB6I B0 @96=BF=K .FB40=K
GE@EBF/ 6;6/6BE6/ <13F<0IH=F/ B0 1.8FG83@CD
.>1F
01-E03@<6I - >8FG4-<0B6 <FB-4- O-B0BG@<6
9A78-6 87@;B@CD 7@ [email protected] 78-030;B@C=- < B@<F=K @9G80.0=K$ E04 I04 E@ /-03@ /-6IG=6 <
1.8F1074> <6IC=-0 B0 .FB64 [email protected]< O>B4=I@B>IH=F=K < [email protected] 1.86/FG3> <F7@9F<=86?@ <
<FB-4> 804>1> )!T 04=I-
< .@4>
@<@786B-6 EF=K 1;0B2< < 7>P6I /-6.86 9A78-6
80;6P6D @7 <1.@<0786B-0 B0 .FB64 8>163B-6 B@<F=K 1.@7>4E2<$ I04 - /@7FO-40=I- @96=B-6
@O6.@<0BF=K BE6B=IH 0.8H7>
1@7/-@E2< <=K@78H=F=K < G4307
I6GE <[email protected] < EF/ 804.6G-6 1@E6B=I03> <G8FGE4-=K
.>1F 01-E03@<6I
.8F43076/ @G-H?0B-0 1@GE0<-@BF=K =6;2< [email protected] 78-030;B@C=- - 87@9F<0B-0 B@<F=K .FB42< I6GE
804>1 1.868
< /0.=>
. * T >78-032< < G123=6
1 8 @ @ $ 4E2.0
@O6.>I6 GFGE6/F -BO@./0EF=8B6 767F4@<0B6 7@ [email protected] @=K.@BF 87.@<-0$ 4E2.F=K @96=BF >78-03
< GE.>4E>.86 1.8F=K@72<
.>1F GE0B@<- $*T
6IC=-6 E6I G1234- < G4307
70I6 G80BGA B0 8B0=8H=6 8<-A4G86B-6 G1.8670PF
.>1F 01-E03@<6I
.>1F < EF/ [email protected] < 9-6PH=F/ .@4> - < ;0E0=K
B0GEA1BF=K
.@4>
! 4@BEFB>@<0B6 9A7H .2<B-6P 78-030B-0$ 4E2.F=K =6;6/ I6GE @1EF/0;-80=I0 4@G8E2<
< 123=6
@ ?32<BF=K 6;6/6BE2< E6I @1EF/0;-80=I- B0;6PH5
?.>1@<0B-6 78-030Q < G12340=K
.>1F 01-E03@<6I < E04- G1@G29$ 09F B-6 9F3F @B6 1@<-6;0B6$
E<@.86B-6 ?.>1 8070B-@<F=K @O6.>IH=F=K .@8<-H80B-0 1@7@9B6?@ EF1> 7;0 .2PB6?@ .@780I>
4;-6BE2< - [email protected]<$ =86?@ 7@<@76/ I6GE 1.86B-6G-6B-6 78-030;B@C=- [email protected]<0
7@
4;0GF
1 8 @@
$ =@ G1@<@7@<03@ 8<-A4G86B-6 G-3F 4@B4>.6B=FIB6I < 804.6G-6 G1.8670PF GFGE6/2<
@.08 >8FG40B-6 [email protected]=- G40;-$
4@BG@;-70=I0 >/2< 7@EF=8H=F=K C<-07=86B-0 >G3>? 86<BAE.8BF=K
@ -GE@EBF=K 6;6/6BE2< /0IH=F=K .2<B-6P <13F< B0 78-030;B@CD
.>1F
01-E03@<6I
< .@4>
! B0;6PH B0GEA1>IH=6 =8FBB-4-5
804@Q=86B-6
9>7@<F
G-6=-
G86.@4@10G/@<F=K
7;0
.8A7>
@.G4-6?@
<
7FB-
@.08
< <@I6<278E<0=K 1@7;0G4-/$ C<[email protected]/ - 7@;B@C;HG4-/
.60;-80=I0 < E6./-B-6 - < .0/0=K 801;0B@<0BF=K 9>7P6E2< [email protected]< 80<0.EF=K 8 4;-6BE0/@.08 8 4;-6BE0/- B0;6PH=F/- 7@ [email protected];0 1@7/-@E2< 8
.>1F$ 4E2.6?@ 3H=8B0 <0.E@CD
1.864.0=80 @96=B-6 ! /;B 83$
<1.@<0780B-6 B0 .FB64 6O64E2< 1.@<078@BF=K 1.0= 9070<=8@:.@8<@I@<F=K
5
B
?@7B-6 8 76=F8IH
07F
078@.=86I
1@7/-@E./ <F9.0BF/ 7@ 9070B-0 G1.0<@870B-0
O-B0BG@<6?@ 1234- @.08 G4@BG@;-7@<0B6?@ G1.0<@870B-0 O-B0BG@<6?@
d @>B?
80 .@4
I6GE .BGE
>7FE @;G40 1 8 @ @ G1 4 BO@./0=I0 @ <[email protected] 9-6?36?@ .6<-76BE0 8@GE030 @1>9;-4@<0B0
< .01@.=-6 9-6PH=F/ B.
V
#
BO@./0=I6 @ >/@<0=K /@?H=F=K < 1.8FG83@C=- 8/-6B-D 1.@1@.=I6 04=I- - >78-032<
1@G-070BF=K 1.868 7@EF=K=80G@<F=K [email protected]>G8F - >78-03@<=2<
-6 9F3F 80<-6.0B6 E6?@ EF1> >/@<F
BO@./0=I6 @ @?.0B-=86B-0=K 7@EF=8H=F=K 1.86B@G86B-0 1.0< <30GB@C=- 7@ 04=I-
1234- ;>9
<F4@BF<0B-0 1.0<0 ?3@G> 8 EF=K 04=IB-6 /0 @?.0B-=86Q =@ 7@ 8/-0BF 1.0< <30GB@C=- 7@ 04=I- 1234-$ B-6 <FGEA1>IH E04P6
@?.0B-=86B-0 8<-H80B6 8 <F4@BF<0B-6/ 1.0<0 ?3@G> 8 1@G-070BF=K 04=I- @.08 04=I- @9IAEF=K < <FB-4>
1@7<FPG86B-0 401-E03> 804307@<6?@
?@7B-6 8 10. " >GE
/@<F G1.8670PF 04=I-
8@9@<-H8>I6 G-A 7@ 80=K@<0B-0 <30GB@G=- 04=I1.86B-6G-6B-0 04=I-
B0
1.868 @4.6G # ;0E @7 7B-0
@9@<-H80B-6 7@EF=8F .2<B-6P @G29 GE@<0.8FG8@BF=K 7@
< 1.8F1074> B09F=-0 1.868 B-6 I04-=K4@;<-64 04=I- 1234B<6GEF=I0 < 804>1 04=I-
I6GE 1.867G-A<8-A=-6/ @ =K0.04E6.86 73>?@E6./-B@<F/ /0IH=F/ B0
=6;> [email protected] @O6.EF .FB4@<6I
.>1F
8<-H84> 8 1@<FPG8F/ G1.8670P 1@G-070BF=K 04=I-
B-6 I6GE -BE6B=IH 1234BO@./0=I0 @ E.0BG04=I0=K 8<-H80BF=K 8 [email protected]/- <0;>E@<F/.@4>
1@7/-@EF 8
.>1F
01-E03@<6I
B-6 9F3F GE.@BH I04-=K4@;<-64 [email protected]<
<0;>E@<F=K L@1=I-$ O>E>.6G - O@.<0.7M 0B- E6P < P076B -BBF G1@G29 B-6 >=86GEB-=8F30 < E.0BG04=I0=K @
1@7@9BF/ =K0.04E6.86
BO@./0=I0 @ 6/-GI-$ <F4>1-6 - G130=-6 73>PBF=K - 401-E03@<F=K 101-6.2< <0.E@C=-@<F=K
7B->
<-A=6I B-P
G-6.1B-0
.
0.8H7
< .01@.=-6 9-6PH=F/ B. #V
1@-BO@./@<03 @ 6/-GI- B-6
@9;-?0=I- -/-6BBF=K$ B-6809681-6=8@BF=K$ @ <0.E@C=- B@/-B0;B6I
@1.@=6BE@<0B6 9A7H <673>? GE036I GE@1F 1.@=6BE@<6I < <FG@4@C=<F4>1-@B6 1.868 1234A 7@ 7B-0
<.86CB-0
".
/;B 83 40P70
9;-?0=I6
T < G40;- .@4> - 8@GE0BH
0.>B4-6/ 7@IC=-0 7@ G4>E4> I6GE @9IA=-6 =@ B0I/B-6I
I67B6I @9;-?0=IBO@./0=I0 @ 60;-80=I- .@?B@8F .8F=K@72< 86 1.8670PF
.>10 01-E03@<0
B-6 1.86408F<030 7@ 1>9;-=8B6I <-07@/@C=- P07BF=K 1.@?B@8 O-B0BG@<F=K
B0 .@4
/-0BF < @7GE0<@<F=K 0G070=K 0.8H780B-0 [email protected]<0/.@4>
.>1F
B-6 <FGEH1-3F -GE@EB6 8/-0BF 7@EF=8H=6 1@7GE0<@<F=K 80G07 80.8H780B-0
- < G12340=K <=K@78H=F=K < EF/ @4.6G-6 < G4307 I6I
BO@./0=I6 @ @GEA1@<0B-0=K .86=-<4@ 123=6
I04
.>1F 01-E03@<6I
@/-B>IH=6I
#
.86=-<4@
B-6 E@=8H G-A$ 0B- E6P B-6 8@GE03F <G8=8AE6 8B0=8H=6 1@GEA1@<0B-0 GH7@<6 <
.@8>/-6B-> Y )& >GE & 14E &
@[email protected]
-B-GE.0
-B0BG2< 8 7B-0
* ;>E6?@
* . < G1.0<-6
-BO@./0=I- 9-6PH=F=K - @4.6G@<F=K 1.86408F<0BF=K 1.868 6/-E6BE2< 101-6.2< <0.E@C=-@<F=K
:
'
'
'
0;>EH O>B4=I@B0;BH B-B-6IG86?@ G1.0<@870B-0 I6GE
L1@;G4- 83@EFM
G8FGE4-6 70B6 801.686BE@<0B6
< G1.0<@870B-> 8@GE03F 1.867GE0<-@B6 < EFG-H=0=K 83@EF=K$ =KF90 P6 808B0=8@B@ -B0=86I
16.0=I6 <F.0P@B6 < <0;>E0=K @.08 1@8F=I6 04EF<2< - 10GF<2< 8@GE03F 1.86;-=8@B6 B0 <0;>EA 1@;G4H
8 80GE@G@<0B-6/ B0GEA1>IH=F=K 80G075
1.8F=K@7F @.08 4@G8EF <F.0P@B6 < <0;>E0=K @9=F=K 8@GE03F 1.86;-=8@B6 1@ 4>.G0=K C.67B-=K
8 7B-0 E.0BG04=I-$
@16.0=I6 O-B0BG@<6 < <0;>E0=K @9=F=K 8@GE03F 1.86;-=8@B6 <? 4>.G> 4>1B0 ;>9 G1.8670PF <0;>E
GE@G@<0B6 1.868 90B4$ 8 4E2.6?@ >G3>? [email protected]@$
1@8F=I6 04EF<2< - 10GF<2< B0 78-6Q 9-;0BG@<F 8@GE03F <F=6B-@B6 1@ 4>.G-6 C.67B-/
@9@<-H8>IH=F/ < 7B-> 9-;0BG@<F/
.867GE0<-@B6 <F9.0B6 70B6 O-B0BG@<6 8 9-;0BG>$ .0=K>B4> 8FG42< - GE.0E @.08 .0=K>B4> 1.8613F<>
C.@742< 1-6B-APBF=K 8@GE03F 1.86;-=8@B6 8
B0
<673>? B0GEA1>IH=F=K 80G075
1@G8=86?2;B6 1@8F=I6 04EF<2< - 10GF<2< 9-;0BG> B0 78-6Q #
?.>7B-0
1.86;-=8@B6 <673>? 4>.G> C.67B-6?@ @?3@G8@B6?@ B0 78-6Q # ?.>7B-0
0B4
@;G4- 7;0
E09
! V V
V
$ =8F;-
e
.@4> 8@GE03F
.@4> 1.868
0.@7@<F
$ " # 83 - @9@<-H8>IH=6?@ < 7B->
9-;0BG@<F/$
1@G8=86?2;B6 1@8F=I6 .0=K>B4> 8FG42< - GE.0E 80 @4.6G 80 @4.6G @7
GEF=8B-0 7@ # ?.>7B-0
.@4> 8@GE03F 1.86;-=8@B6 <673>? 4>.G> GE0B@<-H=6?@ C.67B-H 0.FE/6EF=8BH C.67B-=K 4>.G2<
@?3@G8@BF=K 1.868
0.@7@<F
/-6G-H=0 < 70BF/ @4.6G-6
$ )*#
0B4
@;G4- 7;0
@4.6G-6 @7
@9@<-H8>IH=F=K B0 @GE0EB- 78-6Q 40P76?@
GEF=8B-0 7@ # ?.>7B-0
.@4> C.67B- 4>.G <FB-2G3
V
@.2<BF<0;B6 70B6 O-B0BG@<6 80 .@4
# 1.86;-=8@B@ < 0B0;@?-=8BF G1@G29 <[email protected]>IH=5
7;0 <F;-=86B-0 1@G8=86?2;BF=K 1@8F=I- 04EF<2< - 10GF<2< 9-;0BG> B0 78-6Q # ?.>7B-0
4>.G C.67B- @?3@G8@BF B0 78-6Q #
! V V
V
# =8F;-
e $
?.>7B-0
# .@4 1.868
0.@7@<F
0B4
@;G4- 7;0
GEF=8B-0 7@ # ?.>7B-0
# .@4> 4>.G GE0B@<-H=F C.67B-H 0.FE/6EF=8BH C.67B-=K 4>.G2< @?3@G8@BF=K 1.868
@;G4- 7;0
E09
& 83 - @9@<-H8>IH=F < 7B-> 9-;0BG@<F/$
7;0 <F;-=86B-0 1@G8=86?2;BF=K 1@8F=I- .0=K>B4> 8FG42< - GE.0E 80 @4.6G @7
@9@<-H8>IH=F=K B0 @GE0EB- 78-6Q 40P76?@ /-6G-H=0 < 70BF/ @4.6G-6
GEF=8B-0 7@ # ?.>7B-0
# .@4>
# .@4> C.67B- 4>.G <FB-2G3 $
V
0.@7@<F 0B4
@4.6G-6 @7
0 78-6Q #
?.>7B-0
.@4>
& @G29 B0 4@B-6= .@4>
<FB-@G3@
.>10
#
* $ < GE@G>B4> 7@
80E.>7B-6B-6 @?236/ <
01-E03@<0
80E.>7B-030 3H=8B-6
.67B-6 80E.>7B-6B-6 < =03F/ @4.6G-6
)
< .@4>
#
. <F.0P@B6 < 6E0E0=K
@7B-6G-6B-> 7@ 70BF=K [email protected]<B0<=8F=K
B-6 >;6?3@ -GE@EBF/ 8/-0B@/
3H=86B-6 86G1@32< 1.@7>4E@<F=K < G12340=K
## @G@9F$ <@96=
/-0BF @.?0B-80=FIB6 < 123=6$ E04-6 I045
.>1F$
B0E>.0;B0 O;>4E>0=I0 80E.>7B-6B-0 <6 <G8FGE4-=K G12340=K
.>1F$
<13FBA3F B0 8/-0BA GE.>4E>.F 80E.>7B-6B-0 < 1@G8=86?2;BF=K I67B@GE40=K @.?0B-80=FIBF=K 1234-
!
<
I
0.8H7
@C<-07=80$ P6 <67;6 I6?@ <-678F G1.0<@870B-6 O-B0BG@<6 1234- 80 .@4 @9.@E@<F
<.08 8 70BF/- [email protected]<BF<0;BF/- [email protected]@B6 8@GE03@ 8?@7B-6 8 @9@<-H8>IH=F/- 80G070/.0=K>B4@<@C=- @.08$ P6 < G1@G29 .86E6;BF - I0GBF 1.867GE0<-0 GFE>0=IA O-B0BG@<H
$ 0 G1.0<@870B-6 0.8H7> 1.867GE0<-0 .86=8F<-GEF @9.08 78-030;B@C=-
.>1F
01-E03@<6I
.>1F < @4.6G-6 @9IAEF/
G1.0<@870B-6/
@B07E@$ 0.8H7
@C<-07=80 E04P6$ -P 1@7/-@E >1.0<B-@BF 7@ 9070B-0 G4@BG@;-7@<0B6?@
G1.0<@870B-0 O-B0BG@<6?@ 80 @4.6G @7
@;G40 1 8 @ @ G1 4 8 G-678-9H <
GEF=8B-0 7@ # ?.>7B-0
.@4>$ E@ I6GE .BGE d @>B?
>7FE
0.G80<-6$ 8@GE03 <F9.0BF 8?@7B-6 8 1.861-G0/- 1.0<0 @.08$ P6
1@7/-@E E6B <.08 8 9-6?3F/- .6<-76BE0/- 7@4@B>IH=F/- 9070B-0 G1.0<@870B-0 O-B0BG@<6?@ G163B-0IH
<0.>B4- 7@ <F70B-0 968GE.@BB6I - B-680;6PB6I @1-B-- 8 9070B-0 G1.0<@870B-0 O-B0BG@<6?@
01-E03@<6I
.>1F
8?@7B-6 8 <30C=-<F/- 1.861-G0/-
;-<-=6$ 7B-0 # 4<-6EB-0
@I=-6=K
0I70
!.
.686G 0.8H7>
ffffffffffffff
0<63 >=K
-=61.686G 0.8H7>
ffffffffffffff
B7.86I F/>80
-=61.686G 0.8H7>
ffffffffffffff
@/0G8
83@B64 0.8H7>
ffffffffffffff
0=0;-4
"
% & %
"
'"
(!
) "*'
* ,
%
"
' "-
) *
"
*
*
** 344 * *
*
"
.
+
' "*
( *
'
!
- /0 (
+
'
* ,
-.
"* " % ' " 1 *
.
%
('
2
*
*-
"
* *' )
3
+
!4
(45 !
4 064
( 7
"* " 4
( 7
"* " 78 78879:89
5
!
;; 0 (
"* "
!
;; 8 <% ' "
"*
' "+
"
*
=3 <
!
"
*
*
3<
,
)
+!-
-
-*
*
*
"
* *
!
"
* !
'" <
"#$%&'(&'()
0
!
"
* *'
(
>
"
"
-
"
1
% & %
+
!
-(
,
?
1
+!-
* *'
;; 8 <% ' "
"
"* @ =3 <
*
( +
(
-
!
*
+
*
3<
+
)
5
! (
<
"#$%&'(&'()
% '"
+
"
-*
)
* "?
-(
*
*-
)
5
"
"? ) ?
!
* "?
"
;; 9 < % ' "
)
5
" ,!
*
5
(
(
(! "
"
*
"
-,
;;
+
"* ")
+ >
* ,
+
"*'
! (A
*
(! "
"
8)
+ !"
)
*"
*
'
?
- "
"* 8 <
"#$%&'(&'()
% '"
(*'
*
"*
"
-
+
*
+
;; B <
?
"
( "
*
"
*'
)
*
*'
*'
*
"
+
* *
! *
% '
' "-
( *- *
*
*
*
(-
+
*
* *
"
4
*
?
)
(
"
! +
$
*
"
*
)
"
' "-
"
*
1
*
*
(
9::D
5
+
+
! ?
+
*
!
"
)
"*'
'"
(
-
6
'
"
( *
'"
-"
5
+
(!
*
!
*
:
*
(!
E0
,
*
*
,
+
* 9
*'
*
9@
5
F 1 8C )
8DB@
'G
=<
,
3
% ' ")
*
&(
+ !
H
"
;;; 0 (
"* " *
(
*
*
I
*
*
"
,J
"
"
" ;
"
* *'
!
( J
H
"
"
8D ! * +
*
?
9::D
*
+
!
E =<
3
0
!
(
1
;;; @ <
"*'
-,
,
% '"
' "-
4*
;; "* B)
+
"
"
*
* *
)
( *
")
<
3
! +
"
;K 0 (
;; B
"* " *
"
;K 8: < % ' "
"
J
*
,
"'
8= *
"
(
9=
*
,
+
"
J
"
"
!
(
?!
! "*
)
!
+
+
*
* "
(
!
+
+
3
*
"
-
,J
! +
)
)
"*'
+
"
+
(
?
<
3
% '"
!
*
* "
> 5
,
*
%* * * % ' "
"'
"
"* '
!
*
I
+
+
*
*
" ?
;;; C <
(
*
(+
*
J*
+!-
?
"
*
+
!
+
*
+
+
,
!% *
* !
-*
5
"
*
0
.'
+
E%
=
>
!
> 5
% & %
-
" !"
"*
0
+
*
-+
>I
* 6
+ ) ?
'
#
E
'
"
"
) "*'
! +
0
5
* ! + =)
"
,J % ' "
C
*
-(
*
% *
*"
( +
H! "*
% *
&( + 0 "
*
!
>5
*'
*
"
*'
*
5
*
*
I
* !
-*
"
* 3
*
,J
,J
"
*'
" -+
*-
*
*
5
I
)
+
)
"
-*
* "?
*
"
! +
%*
%
*
5
*
*
) *
-*
I5
*
'
5
I
% '
* !
% '
'
,
?
*
!
)
* ! )
* ?
" -+
*
"
+
+ )
!
% *
-*
E; * 0 "=
,
" -+
" !"
* !
"*'
'
'
*
"
*'
*
5"
% '
'
!
! ?
*
"
*
"
)
"
*
"
*
*
( ?
*
% '
% ' "- 5 "* )
'
+ *
-"
! ?
(
, )* "(
-
'(
"
* !
+
"
% &%
*
>
(! "
(
&,
,
! (
,
" *
"
+
3
!"#
&'
$ #%
#
&'
$ #%
( ) *+
01* +
0, "1'
, - './
* #% +
0, "1'
.#/'(/0
7"89"&$
$#1$
2 223 245
$#1$
9$:$ +.:1'&;
<7:
*
26 4*
2
*6
3 *4
-
2 223 245
*
5
2
26 4*
2
*6
3 *4
5
+
+
* * *
*
"'
'"
"
*
(
"'
+
"'
1
1
"
,
I
% & %
1
-
(
-
*
!
+
+
)
*
( *
(
)
"'
1
) ?
*
" ) +
@
+
"'
!
1
)
+
+
!(
?(
"'
-)
1
+
+
!(
"
?
+
#
1
% '
*
*'G
"
+'!
!
( +
*-
)
!
?
'
-,
% &%
*
(
+
'
' )
"*'
5
"
*=
*
*
* !
% ' ")
'
"
+
% & %
'
4
"
*
* ,
!
&,
+
+
*
'
,
?
"
+
)
+
(! "
+
! ?
*
"
*-
"
!
>
(! "
% & %
) +
* ,
?
*
!
&,
! ( !
! (
1
"
!
+
" ,!
+
" ?
? D: L E -J
)% '"
+
(! "
( J
*-
* ,
"
?
+
"
3
>
)
"
'
(
1
"
)
(-
?
- F
"*'
)
"
+
+
)
% '
+
-
!
+
1
,
1
1
1
* " +
*
-
!
,
-
"
"'
-
* " *
,
"
(
(
*-
* ,
?
+
*
% '"
+
+
+
!
'(
'(
+'!
%* * *
" ?
F
8
"
"
% '" #
"
' "
!
'(
1
"
) "*'
?
'(
% ' "-
*
! *
%* * * % ' "
#
#
"
)
'( *
+
"'
+
( J
'
E+
*
" ,!
+'!
"'
'!
!
% & %
%* * *
*
*
% ' " =3
"
)
D:
9
0
"
! ?
"
*
!
+
!"
+
B
"
*"
+
(
% '"
!(
*
)
'
?
G
1
% '"
+
+ !
% '"
(
,
*
-*
"
+
!
*
,
'
+
) %* * *
"
! (
-1
?
J
"
!
"'
*
% ' "-
"
*
D
% '"
+
" )
'G
!
"
% '"
*
"
! (
"
*
"
?
+
+
&
*'
849:
8
*
1
-,J "
+
!(
*
"
" )
"
+ )
'G
1
!
"
(
% &%
>
-
! (
"
"
6
%* * *
"
!
% ' "M
% '"
% & %
+
(
-
( % '"
! (
!
" )
+
'G
*
* +
+
% ' "M
!
F
*
"
"
!
*
*
*
*
"
+
'
*
% ' ")
!
* ,
*
1
+
+
+
!
"
"*'
'G
'
,
% '"
% ' ")
+
*
"
" ,!
*
!
"
+
!(
3
,
"
#
*
+
!
"
1
-
(-
+
#
"
+
+
* ,
+
! (
*
* (
% '"
!
"
) "*'
'
*
"
1
% '"
"
*
!
,
?
?
+
+
?
*
*
+
+
)
)
"*'
*
+
!
+
)
D8
( ) "*'
N *
*
"
*
)
(
) ! ,J)
O
"
(
"
(
+
*
! (
!
% '
!
+
%* * *
"
?!
,
+
'
+
*
! *
!
(
% ' " M
,
+
+
!
!
+
"'
*
! "*
"
*
'
(
,
'(
?
(
+
"
(
*-
!
'G
-
+
* "'
*
(
+
+
1
! (
(
"
+
(,
!
1
,'
!
+
( J
*
)
+
J
% '"
*
)
?
+ "
"
"
+
*
"
"
*
* " ?
"
'( +
+
+
*
+
"
' )
+
"' )
"
*
! ,J +
(
J
+
'(
!
*
+
!
"
"
!
*
'
+
!
+
*-
" !
-
+
+
,
+
(
+
(
*
+
"
"
(
* !
% &)
*
849:
+'!
"
) ?
* "
F
!
+
*
M
(
"
+
*
!
)
8
('
9
*
B
* !
+
!
+
+
"
?
J
+
"
'G
*
+
+!)(
-"
+!-
"
'
!
(! ?
% '"
+
?
+
!
+
0 "
"
?
*
,
+
" % ' "M
"
*
(
* J
*
1
"
+
*
!
+
!(
,
+
? ! %* * * ! (
*
+
" ?
*
)
' )
!" ,J
?
!
+
,
" ,!
"
% ' "
! ? 3
"'
+ !
1
+
* !
" ,
!
+
)
)
1
+
"
1
!
)
"'
1
)
! +
*
+
)
D9
D
*
!"
+
"
* '
(
%* * *
? *"
% & %
(
* + ! (
(
,
% ' "-
+
!
, )
+
+
+
+
+
P0
+
%* * *
% & %
"
"
"
!
(
'!
"
+
-
0
*
(
"
)
"
(
,
"'
+
*
?
*
J
+
,
I
!)
"
! (
%
*
* ?
"
(
*
"
"
*
8 E
?
)
)
*
'
+'
* (
*
!(
"
"
'" "
"
I
) (
G
P0 Q "
(
I
I
"
>
(! "
!
"
*
5
*
J
'! "
*
-
*
'"
J
* "?
!
"
"
)
'"
"
"
'
8:L E
+ !
!
"'
-
G
% &3
,
* ! "
-
"
(
*
!)
1
"
)
?
*
*
*
"
+
,
*
+
'
+
(
'
5
! "*
" ,! %* * * % ' "
*
* "?
"
"
+
" )
+'!
"
*=
,
+
* =
(
J
+
"
-"
)
*
"'
3
! (
! (
*
*
#
(
5
(
-
"
*
! + ,J)
* ! "
5
)
"'
+!-
% & %
* "?
?
'
( +
-
"
?
* (
-
! "*
"'
+
+ !
+
! (
)
)
- * "?
(
(
"
+
)
#
*
(
+
*
'
% '"
1
"
'()
! (
Q
! (
8
Q
*
+
"
) "*'
*-
-J
"
* 3
)
)
DB
I
)
!" I#
0
"
)
1 0 & #
+
%* * *
' ") "
% &%
-
D
$
1
) "*'
"' )
!
"
1
+
%* * *
"
0 "
*
! ?
1
+
"
5
"'
9
"
+
"'
>
*
!
+ !
$
*
+ !
C
*
!
?
"
+'!
, 3
!
"
"'
* *)
(
* "?
"
,
!
>)
5
+ % ' ")
% '")
-
*
+'
! ?
*
% '"
+
*
@
#
! *
.
%
+ (
+
D
"'
*
* !
*
&(
% ' ")
"'
(' ( + +
*
% & %
% ' ")
+
B
! ?
"
> 5
% '"
,
" ,! %* * * % ' "
* !
8
!
"* " % ' " 1 *
*
"
"
"
0 (
1
(
'
"'
!
"'
'!
+
- D
% '"
9
*
"
- 1
5
"
* +
% '"
!
"
)
(
?
" )
)
&+
5
+ % ' ")
+
+
(
! (
+ *
+
(
)
% ' "-
, )
? *"
* +
,
1
(
-
! (
) "*'
+
?!
*
*
?
?
-
#
+
"
! ( * ?
5
+
"
+
*
?
% '" Q
"
?
+
" (
+ !
5
* "?
!
+
*
)!
-
(
-) ?
"
)
)?
+
1
?
(
"
+
"
( J
- (
"*
(
D
1
1
1
0
?
*"
#
"'
#
1
+ !
?
,
J +
"
"
*
+
,
) ?
! (
(
1
?
*
+!-
-"
1
"'
' +
* (
F
,
"
)
*
#
(
,
"'
(
'
+
"'
*
( J
*
+
) "*'
*
"
,
1
)!
"
+
"
+
,J
1
) +
,
J
+
* (
-
1
! + ,J
* !
* ,
"*
%
+'
1
1
) "*'
*
I "
.
*
%
"
(
*
" ,!
% &3
%* * *
"
!
+ !
"
!
>
(! "
9:8 )
* 3
1
!"
#
"
1
"
#
"
1
#
"
1
#
"
1
>"
R
*
*
!
* 5.
H +
% & %
*
"
1
"
*-
* >"
* "?
1
"
+
% &%
" >
*-
!
-(
+
"
* *
DD
!
"#$ %
#
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE FINANSOWE
GRUPY KAPITAŁOWEJ WASKO S.A.
ZA ROK ZAKOŃCZONY DNIA 31 GRUDNIA 2014 ROKU
WRAZ Z OPINIĄ NIEZALEŻNEGO BIEGŁEGO REWIDENTA
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
SPIS TREŚCI
SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW ....................................................................................................... 4
SKONSOLIDOWANY BILANS ................................................................................................................................. 5
SKONSOLIDOWANY RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH ....................................................................................... 6
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITAŁACH WŁASNYCH .................................................................... 7
ZASADY (POLITYKI) RACHUNKOWOŚCI ORAZ DODATKOWE NOTY OBJAŚNIAJĄCE .......................................................... 8
1. INFORMACJE OGÓLNE ................................................................................................................................. 8
2. SKŁAD ZARZĄDU GRUPY .............................................................................................................................. 9
3. ZATWIERDZENIE SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ............................................................................................... 9
4. SKŁAD GRUPY KAPITAŁOWEJ ......................................................................................................................... 9
4.1. Zmiany w Grupie Kapitałowej ............................................................................................... 10
5. ISTOTNE wartości oparte na profesjonalnym osądzie i szacunkach ............................................... 10
5.1. Profesjonalny osąd ................................................................................................................. 10
5.2. Niepewność szacunków ........................................................................................................ 10
6. Podstawa sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego .................................. 11
6.1. Oświadczenie o zgodności ................................................................................................... 12
6.2. Waluta pomiaru i waluta sprawozdania finansowego ...................................................... 12
7. Zmiany stosowanych zasad rachunkowości .................................................................................. 12
8. Nowe standardy i interpretacje, które zostały opublikowane, a nie weszły jeszcze w życie ... 12
9. Istotne zasady rachunkowości ......................................................................................................... 14
9.1. Zasady konsolidacji ................................................................................................................ 14
9.2. Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych ........................................................................ 14
9.3. Przeliczanie pozycji wyrażonych w walucie obcej ............................................................. 14
9.4. Rzeczowe aktywa trwałe ...................................................................................................... 15
9.5. Nieruchomości Inwestycyjne ................................................................................................. 15
9.6. Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży ........................................................................ 16
9.7. Wartości niematerialne .......................................................................................................... 16
9.8. Wartość firmy .......................................................................................................................... 17
9.9. Leasing ..................................................................................................................................... 18
9.10. Utrata wartości niefinansowych aktywów trwałych ........................................................... 18
9.11. Koszty finansowania zewnętrznego ...................................................................................... 19
9.12. Aktywa finansowe .................................................................................................................. 19
9.13. Utrata wartości aktywów finansowych ................................................................................ 20
9.14. Zapasy ..................................................................................................................................... 21
9.15. Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności ........................................... 21
9.16. Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych......................................................... 22
9.17. Oprocentowane kredyty bankowe, pożyczki i papiery dłużne ........................................ 22
9.18. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowiązania ............................... 22
9.19. Rezerwy ................................................................................................................................... 23
9.20. Odprawy emerytalne i nagrody jubileuszowe .................................................................... 23
9.21. Przychody ................................................................................................................................ 23
9.22. Podatki ..................................................................................................................................... 24
9.23. Zysk netto na akcję................................................................................................................. 26
10. Informacje dotyczące segmentów operacyjnych ........................................................................ 27
11. Informacje dotyczące umów o usługę budowlaną ...................................................................... 30
12. Przychody i koszty ............................................................................................................................. 31
12.1. Pozostałe przychody operacyjne ......................................................................................... 31
12.2. Pozostałe koszty operacyjne ................................................................................................. 31
12.3. Przychody finansowe ............................................................................................................. 32
12.4. Koszty finansowe ..................................................................................................................... 32
12.5. Koszty według rodzajów ........................................................................................................ 33
12.6. Koszty amortyzacji ujęte w rachunku zysków i strat ............................................................ 33
12.7. Koszty świadczeń pracowniczych ........................................................................................ 34
Zasady (polityka) rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające do sprawozdania finansowego załączone na stronach od 8 do 73 stanowią jego integralną część
1
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
13. Podatek dochodowy......................................................................................................................... 34
13.1. Obciążenie podatkowe ........................................................................................................ 34
13.2. Uzgodnienie efektywnej stawki podatkowej ....................................................................... 35
13.3. Odroczony podatek dochodowy ........................................................................................ 36
14. Działalność zaniechana ................................................................................................................... 37
15. Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży ............................................ 37
16. Majątek socjalny oraz zobowiązania ZFŚS...................................................................................... 37
17. Zysk przypadający na jedną akcję ................................................................................................. 38
18. Dywidendy wypłacone i zaproponowane do wypłaty ................................................................. 38
19. Rzeczowe aktywa trwałe .................................................................................................................. 39
20. Leasing ................................................................................................................................................ 41
20.1. Grupa jako leasingobiorca ................................................................................................... 41
20.2. Grupa jako leasingodawca .................................................................................................. 41
20.3. Zobowiązania z tytułu umów leasingu finansowego i umów dzierżawy z opcją zakupu 41
21. Nieruchomości inwestycyjne ........................................................................................................... 42
22. Wartości niematerialne ..................................................................................................................... 43
23. Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych wycenianych metodą praw własności ............... 44
24. Nabycie jednostki zależnej .............................................................................................................. 45
24.1. Podstawowe informacje o połączeniu ................................................................................ 45
24.2. Data przejęcia ........................................................................................................................ 46
24.3. Wartość godziwa przejętych aktywów, zobowiązań i zobowiązań warunkowych ........ 46
24.4. Udziały nie dające kontroli .................................................................................................... 46
24.5. Wartość godziwa przekazanej zapłaty ................................................................................ 46
24.6. Ustalenie wartości firmy.......................................................................................................... 47
25. Wartość firmy ...................................................................................................................................... 47
26. Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży .................................................................................... 49
27. Pozostałe aktywa finansowe (długoterminowe) ............................................................................ 49
27.1. Pożyczki.................................................................................................................................... 50
28. Świadczenia pracownicze................................................................................................................ 50
28.1. Świadczenia emerytalne i nagrody jubileuszowe ............................................................... 50
29. Zapasy ................................................................................................................................................ 51
30. Należności z tytułu dostaw i usług, należności z tytułu bieżącego podatku oraz pozostałe
należności........................................................................................................................................... 51
31. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe .............................................................................. 53
32. Krótkoterminowe aktywa finansowe ............................................................................................... 53
32.1. Pożyczki.................................................................................................................................... 53
32.2. Certyfikaty inwestycyjne ........................................................................................................ 53
32.3. Weksle ...................................................................................................................................... 54
33. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty .................................................................................................. 54
34. Kapitał podstawowy i pozostałe kapitały ...................................................................................... 54
34.1. Kapitał podstawowy .............................................................................................................. 54
34.2. Pozostałe kapitały rezerwowe .............................................................................................. 55
34.3. Niepodzielony wynik finansowy oraz ograniczenia w wypłacie dywidendy ................... 55
34.4. Kapitały akcjonariuszy niekontrolujących............................................................................ 56
35. Kredyty, pożyczki i pozostałe zobowiązania finansowe ............................................................... 56
36. Obligacje ............................................................................................................................................ 57
37. Pozostałe zobowiązania długoterminowe ...................................................................................... 57
38. Rezerwy............................................................................................................................................... 57
38.1. Zmiany stanu rezerw ............................................................................................................... 57
38.2. Rezerwa na naprawy gwarancyjne ..................................................................................... 57
38.3. Rezerwa na odprawy emerytalne ........................................................................................ 58
38.4. Inne rezerwy ............................................................................................................................ 58
39. Kredyty ................................................................................................................................................ 58
40. Zobowiązania krótkoterminowe ....................................................................................................... 59
41. Rozliczenia międzyokresowe ........................................................................................................... 60
Zasady (polityka) rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające do sprawozdania finansowego załączone na stronach od 8 do 73 stanowią jego integralną część
2
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
42. Zobowiązania warunkowe ................................................................................................................ 61
42.1. Zobowiązania inwestycyjne .................................................................................................. 61
42.2. Sprawy sporne ........................................................................................................................ 61
42.3. Rozliczenia podatkowe.......................................................................................................... 62
43. Informacje uzupełniające do rachunku przepływów pieniężnych ............................................. 63
44. Informacje o podmiotach powiązanych ........................................................................................ 64
44.1. Podmiot o znaczącym wpływie na Spółkę ......................................................................... 64
44.2. Jednostka stowarzyszona ...................................................................................................... 64
44.3. Wspólne przedsięwzięcie, w którym Grupa jest wspólnikiem............................................. 64
44.4. Warunki transakcji z podmiotami powiązanymi .................................................................. 64
44.5. Pożyczka udzielona członkowi Zarządu ............................................................................... 65
44.6. Inne transakcje z udziałem członków Zarządu .................................................................... 65
44.7. Wynagrodzenie kadry kierowniczej Grupy .......................................................................... 65
45. Informacje o wynagrodzeniu biegłego rewidenta lub podmiotu uprawnionego do badania
sprawozdań finansowych ................................................................................................................. 65
46. Cele i zasady zarządzania ryzykiem finansowym – ryzyko .......................................................... 66
46.1. Ryzyko stopy procentowej..................................................................................................... 66
46.2. Ryzyko walutowe .................................................................................................................... 66
46.3. Ryzyko cen towarów .............................................................................................................. 67
46.4. Ryzyko kredytowe ................................................................................................................... 67
46.5. Ryzyko związane z płynnością............................................................................................... 68
47. Instrumenty finansowe ...................................................................................................................... 69
47.1. Wartości godziwe poszczególnych klas instrumentów Finansowych ................................ 69
47.2. Ryzyko stopy procentowej..................................................................................................... 70
47.3. Zabezpieczenie ...................................................................................................................... 71
48. Zarządzanie kapitałem ..................................................................................................................... 72
49. Struktura zatrudnienia........................................................................................................................ 72
50. Zdarzenia następujące po dniu bilansowym ................................................................................. 73
Zasady (polityka) rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające do sprawozdania finansowego załączone na stronach od 8 do 73 stanowią jego integralną część
3
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
SPRAWOZDANIE Z CAŁKOWITYCH DOCHODÓW
za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku
Działalność kontynuowana
Nota
Sprzedaży towarów i materiałów
Koszty własny sprzedaży
Koszt wytworzenia sprzedanych produktów
Rok zakończony
31 grudnia 2013
372 523
371 874
10,11
313 885
278 281
10
58 638
93 593
316 339
311 017
269 504
235 252
46 835
75 765
Przychody ze sprzedaży ogółem
Sprzedaż produktów
Rok zakończony
31 grudnia 2014
10
Wartość sprzedanych towarów i materiałów
Zysk (strata) brutto na sprzedaży
56 184
60 857
Pozostałe przychody operacyjne
12.1
5 551
5 443
Koszty sprzedaży
12.5
17 022
15 762
Koszty ogólnego zarządu
12.5
17 250
17 460
Pozostałe koszty operacyjne
Zysk (strata) na działalności operacyjnej
12.2
8 523
14 320
18 940
18 758
Przychody finansowe
12.3
643
1 072
Koszty finansowe
12.4
1 753
7 295
Udział w zysku jednostek stowarzyszonych
Zysk (strata) brutto
23
Podatek dochodowy
Zysk (strata) netto
13
721
1 326
18 551
13 861
5 018
5 405
13 533
8 456
12 683
7 385
850
1 071
Inne całkowite dochody netto
Całkowity dochód za okres
-
-
13 533
8 456
w tym przypisany
Akcjonariuszom jednostki dominującej
12 683
7 385
850
1 071
17
0,14
0,09
17
0,14
0,09
w tym przypisany
Akcjonariuszom jednostki dominującej
Akcjonariuszom niekontrolującym
Akcjonariuszom niekontrolującym
Zysk (strata) na akcję (wyrażony w złotych na jedną akcję)
- podstawowy i rozwodniony z zysku przypadającego
akcjonariuszom jednostki dominującej
- podstawowy i rozwodniony z zysku z działalności
kontynuowanej przypadającego akcjonariuszom
jednostki dominującej
Zasady (polityka) rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające do sprawozdania finansowego załączone na stronach od 8 do 73 stanowią jego integralną część
4
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
SKONSOLIDOWANY BILANS
na dzień 31 grudnia 2014 roku
Nota
Aktywa trwałe
Rzeczowe aktywa trwałe
Wartości niematerialne
Nieruchomości inwestycyjne
Inwestycje w jednostki stowarzyszone
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży
Pozostałe aktywa finansowe (długoterminowe)
Należności długoterminowe
Rozliczenia międzyokresowe
Inne inwestycje długoterminowe
Aktywa obrotowe
Zapasy
Należności handlowe oraz pozostałe należności
Rozliczenia międzyokresowe
Pozostałe aktywa finansowe
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do
sprzedaży
Aktywa razem
Kapitał własny ogółem
Kapitał własny przypadający akcjonariuszom jednostki
dominującej
Kapitał podstawowy
Pozostałe kapitały rezerwowe
Zyski zatrzymane
Kapitały akcjonariuszy niekontrolujących
Zobowiązania Długoterminowe
Oprocentowane kredyty i pożyczki
Zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego
Rezerwy
Pozostałe zobowiązania finansowe
Pozostałe zobowiązania
Zobowiązania krótkoterminowe
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz inne zobowiązania
Oprocentowane kredyty i pożyczki
Pozostałe zobowiązania finansowe
Zobowiązania z tytułu podatku bieżącego
Pozostałe zobowiązania budżetowe
Rozliczenia międzyokresowe
Rezerwy
Pasywa razem
31 grudnia
2014 roku
31 grudnia
2013 roku
29
30
31
32
33
160 103
86 373
63 073
2 465
7 058
93
672
98
239
32
168 378
14 883
129 885
3 246
3 491
15 540
165 158
87 168
70 337
6 337
93
716
126
349
32
175 006
12 475
140 016
2 646
507
12 929
15
1 333
6 433
328 481
340 164
200 977
189 466
192 381
180 960
91 187
89 739
11 455
8 596
20 231
2 282
1 270
16 374
305
107 273
56 158
7 448
2 622
369
4 535
28 399
7 742
328 481
91 187
80 953
8 820
8 506
7 712
3 875
1 749
2 088
142 986
72 663
15 496
1 524
1 447
6 191
33 339
12 326
340 164
19
22,25
21
23
26
27
34
34.2
34.4
35,39
13.3
38
35,36
37
40
35,0
35,40
40
40
41
38
Zasady (polityka) rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające do sprawozdania finansowego załączone na stronach od 8 do 73 stanowią jego integralną część
5
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
SKONSOLIDOWANY RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku
Nota
Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
Zysk/strata brutto
Korekty razem
43
Udział w zyskach/stratach inwestycji w jednostki
23
stowarzyszone wyceniane metodą praw własności
Amortyzacja
12.6
Odsetki i dywidendy, netto
(Zysk) strata z tytułu działalności inwestycyjnej
Zmiana stanu należności
Zmiana stanu zapasów
Zmiana stanu zobowiązań z wyjątkiem kredytów i
pożyczek
Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych
Zmiana stanu rezerw
Podatek dochodowy zapłacony
Pozostałe
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej
Sprzedaż aktywów trwałych i wartości
niematerialnych
Nabycie rzeczowych aktywów trwałych i wartości
niematerialnych
Sprzedaż aktywów trwałych przeznaczonych do
sprzedaży
Nabycie nieruchomości inwestycyjnych
Wpływy z wykupu aktywów finansowych
Nabycie aktywów finansowych
Nabycie jednostek zależnych, po potrąceniu
przejętych środków pieniężnych
Odsetki otrzymane
Spłata udzielonych pożyczek
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej
Wpływy z emisji instrumentów finansowych
utrzymywanych do terminu wymagalności
Spłata zobowiązań z tytułu leasingu finansowego
Wpływy z tytułu zaciągnięcia kredytów/pożyczek
Spłata kredytów
Dywidendy wypłacone akcjonariuszom jednostki
dominującej
Odsetki zapłacone
Środki pieniężne netto z działalności finansowej
Zwiększenie/Zmniejszenie stanu środków pieniężnych
Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym:
Środki pieniężne na początek okresu
Środki pieniężne na koniec okresu, w tym:
- o ograniczonej możliwości dysponowania
24
18
Rok zakończony
31 grudnia 2014
Rok zakończony
31 grudnia 2013
18 551
-9 910
13 861
-18 984
-721
-1 326
13 986
1 073
1 629
6 677
-2 377
14 220
1 579
2 378
-15 409
1 377
-17 262
-14 960
-5 495
-5 063
-7 689
5 332
8 641
-6 828
2 915
-6 026
3 095
-5 123
619
299
-10 828
-11 357
3 215
-
-165
-
101
-7
-2 710
-
66
186
-9 617
394
3 084
-7 486
15 000
-
-1 550
34 477
-42 120
-2 894
-9 747
-912
-3 648
-1 308
3 587
2 611
2 611
12 929
15 540
-
-1 876
-18 165
-30 774
-30 774
43 703
12 929
-
Zasady (polityka) rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające do sprawozdania finansowego załączone na stronach od 8 do 73 stanowią jego integralną część
6
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
SKONSOLIDOWANE SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITAŁACH
WŁASNYCH
za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku
Kapitał
akcjonariuszy
niekontrolujących
Przypadający akcjonariuszom jednostki
dominującej
Kapitał
własny
ogółem
Kapitał
podstawowy
Pozostałe
kapitały
rezerwowe
Zyski
zatrzymane
91 187
80 953
8 820
180 960
8 506
189 466
Zysk za okres
-
-
12 683
12 683
850
13 533
Inne całkowite
dochody za okres
-
-
-
-
-
-
Dywidenda
-
-
-912
-912
-
-912
Podział zysku za
2013 rok
-
8 786
-8 786
-
-
-
Nabycie udziałów
niekontrolujących
-
-
-350
-350
-760
-1 110
91 187
89 739
11 455
192 381
8 596
200 977
Pozycje kapitału
własnego:
Na dzień 1
stycznia 2014
Na dzień 31
grudnia 2014
Razem
za rok zakończony dnia 31 grudnia 2013 roku
Przypadający akcjonariuszom jednostki
dominującej
Pozycje kapitału
własnego:
Na dzień 1
stycznia 2013
Kapitał
podstawowy
Pozostałe
Zyski
kapitały
zatrzymane
rezerwowe
Kapitał
akcjonariuszy
niekontrolujących
Kapitał
własny
ogółem
Razem
91 187
74 860
11 176
177 223
7 435
184 658
Zysk za okres
-
-
7 385
7 385
1 071
8 456
Inne całkowite
dochody za okres
-
-
-
-
-
-
Dywidenda
-
-
-3 648
-3 648
-
-3 648
Podział zysku za
2011 rok
-
6 093
-6 093
-
-
-
91 187
80 953
8 820
180 960
8 506
189 466
Na dzień 31
grudnia 2013
Zasady (polityka) rachunkowości oraz dodatkowe noty objaśniające do sprawozdania finansowego załączone na stronach od 8 do 73 stanowią jego integralną część
7
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
ZASADY (POLITYKI) RACHUNKOWOŚCI ORAZ DODATKOWE NOTY
OBJAŚNIAJĄCE
1.
INFORMACJE OGÓLNE
Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. obejmuje rok
zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku oraz zawiera dane porównawcze za rok zakończony
dnia 31 grudnia 2013 roku.
Grupa Kapitałowa WASKO S.A. („Grupa”) składa się z WASKO S.A. („jednostka dominująca”,
„Grupa”) i jej spółek zależnych (patrz Nota 4).
WASKO S.A. została utworzona Aktem Notarialnym z dnia 16 listopada 1999 roku. Siedziba
Grupy mieści się w Gliwicach, ul. Berbeckiego 6. WASKO S.A. jest spółką akcyjną, której akcje
znajdują się w publicznym obrocie.
Jednostka dominująca jest wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego
prowadzonego przez Sąd Rejonowy, X Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego,
pod numerem KRS0000026949.
Jednostce dominującej nadano numer statystyczny REGON 276703584.
Czas trwania jednostki dominującej oraz jednostek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej
jest nieoznaczony.
Podstawowym przedmiotem działania Grupy Kapitałowej jest:
·
projektowanie, wdrażanie i integracja systemów informatycznych,
·
projektowanie oraz budowa systemów informatycznych dla operatorów
telekomunikacyjnych,
·
przeprowadzanie audytów informatycznych i telekomunikacyjnych,
·
projektowanie sieci transmisji danych oraz wdrażanie technologii sieciowych,
·
przechowywanie, przetwarzanie i alokacja danych,
·
dostarczanie sprzętu i infrastruktury informatycznej światowych producentów,
·
usługi utrzymania i serwisu sprzętu komputerowego oraz infrastruktury informatycznej,
·
serwis sprzętu komputerowego i oprogramowania,
·
outsourcing w zakresie pełnej obsługi systemów informatycznych oraz asysty technicznej,
·
budowa sieci transmisji danych oraz kompletnych stacji bazowych i linii radiowych,
·
instalacja telewizji przemysłowej, systemów kontroli dostępu i systemów
przeciwpożarowych,,
·
projektowanie oraz montaż aparatury kontrolno-pomiarowej i teletransmisyjnej,
·
budowa systemów wspomagania dowodzenia dla centrów powiadamiania ratunkowego
integrujących działania pogotowia ratunkowego, policji, straży pożarnej oraz straży
miejskiej,
·
monitoring systemów przeciwpożarowych i włamaniowych,
·
wykonywanie ekspertyz z zakresu ochrony środowiska oraz przeglądów ekologicznych,
·
przeprowadzanie audytów projektów finansowanych ze środków pomocowych,
·
e-learning,
·
wdrażanie zintegrowanego systemu klasy ERP,
·
usługi kolokacji szaf i serwerów,
·
utrzymywanie internetowych serwisów informacyjnych Gmin i Powiatów.
W okresie, którego dotyczy niniejsze sprawozdanie, WASKO S.A. jak również żadna z jednostek
zależnych nie połączyła się z żadną inna jednostką.
8
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
2.
SKŁAD ZARZĄDU GRUPY
W skład Zarządu jednostki dominującej na dzień 31 grudnia 2014 roku wchodzili:
Wojciech Wajda
Paweł Kuch
Andrzej Rymuza
Tomasz Macalik
- Prezes Zarządu
- Wiceprezes Zarządu
- Wiceprezes Zarządu
- Członek Zarządu
W roku zakończonym 31 grudnia 2014 skład Zarządu nie uległ zmianom. Od dnia 1 stycznia 2015
roku do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego skład Zarządu nie uległ
zmianom.
3.
ZATWIERDZENIE SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone do publikacji przez
Zarząd jednostki dominującej w dniu 30 kwietnia 2015 roku.
4.
SKŁAD GRUPY KAPITAŁOWEJ
Na dzień 31 grudnia 2014 roku oraz 31 grudnia 2013 roku w skład Grupy Kapitałowej WASKO S.A.
wchodzi WASKO S.A. oraz następujące Spółki zależne i stowarzyszone:
Jednostka
Siedziba
Zakres działalności
Udział w kapitale
na dzień
31 grudnia 2014
Udział w kapitale
na dzień
31 grudnia 2013
Jednostki zależne
COIG S.A.
Gabos Software
Sp. z o.o.
Katowice
Bytom
*COIG-SOFTWARE
Sp. z o. o.
Katowice
ISA Sp. z o.o.
Dąbrowa
Górnicza
D2S Sp. z o.o.
Gliwice
Jednostki stowarzyszone
Jastrzębie
**ADVICOM
Zdrój
Spółka z o.o.
ul. Leśna 4
Katowice
**"PRO-COIG"
ul. Mikołowska
Spółka z o.o.
100
Kompleksowe,
dedykowane
usługi
informatyczne
Kompleksowe,
dedykowane
usługi
informatyczne
Usługi
informatyczne
Wdrażanie
zintegrowanego
systemu klasy ERP
Projektowanie,
wykonawstwo sieci
światłowodowych
85%
85%
90%
-
*85%
*85%
-
100,00%
50,05%
50,05%
Spółka
stowarzyszona
21,20%
21,20%
Spółka
stowarzyszona
18,04%
18,04%
*COIG-SOFTWARE Sp. z o.o. jest jednostką bezpośrednio zależną od COIG S.A.
**Udziały w jednostkach stowarzyszonych posiada COIG S.A.
Na dzień 31 grudnia 2014 roku oraz na dzień 31 grudnia 2013 roku udział w ogólnej liczbie
głosów posiadany przez Spółkę w podmiotach zależnych i stowarzyszonych jest równy udziałowi
Spółki w kapitałach tych jednostek.
9
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
4.1.
ZMIANY W GRUPIE KAPITAŁOWEJ
W okresie zakończonym 31 grudnia 2014 roku jednostka dominująca nabyła 90% udziałów
w Spółce Gabos Software Sp. z o. o. z siedzibą w Bytomiu (szczegóły dotyczące nabycia zostały
opisane w nocie 24). Ponadto WASKO S.A. dokonało zbycia 100% udziałów ISA Sp. z o.o. do
spółki zależnej COIG S.A.
W dniu 31 grudnia 2014 r. Sąd Rejonowy Katowice-Wschód Wydział VIII Gospodarczy-KRS
w Katowicach dokonał wpisu w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego
połączenia COIG z ISA sp. z o. o. z siedzibą w Dąbrowie Górniczej przy ul. Kasprzaka 76, 41-303
Dąbrowa Górnicza, wpisanej do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego
prowadzonego przez Sąd Rejonowy Katowice-Wschód Wydział VIII Gospodarczy-KRS
w Katowicach, pod numerem KRS 185126, posługującej się numerami NIP 6290012930 i REGON
008119692, z kapitałem zakładowym w wysokości 51 110 zł, wpłaconym w całości, zwanej dalej
„ISA”, poprzez przeniesienie całego majątku ISA na COIG, w trybie art. 492 § 1 pkt 1 ustawy
z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1030 ze zm.),
zwanej dalej „ustawą”. Zgodnie z art. 494 § 1 ustawy, COIG z dniem połączenia, tj. z dniem
31 grudnia 2014 r. wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki ISA.
5.
ISTOTNE WARTOŚCI OPARTE NA PROFESJONALNYM OSĄDZIE
I SZACUNKACH
5.1.
PROFESJONALNY OSĄD
W procesie stosowania zasad (polityki) rachunkowości wobec zagadnień podanych poniżej,
największe znaczenie, oprócz szacunków księgowych, miał profesjonalny osąd kierownictwa.
Klasyfikacja umów leasingowych
Grupa dokonuje klasyfikacji leasingu jako operacyjnego lub finansowego w oparciu o ocenę,
w jakim zakresie ryzyko i pożytki z tytułu posiadania przedmiotu leasingu przypadają w udziale
leasingodawcy, a w jakim leasingobiorcy. Ocena ta opiera się na treści ekonomicznej każdej
transakcji.
Grupa użytkuje nieruchomość zlokalizowaną w Gliwicach. Umowa obowiązująca do 31 grudnia
2013 roku na podstawie której Grupa użytkowała nieruchomość była klasyfikowana jako
umowa leasingu finansowego, gdyż przenosiła ona zasadniczo całe ryzyko i pożytki z tytułu
posiadania przedmiotu leasingu na Leasingobiorcę (WASKO S.A.) oraz wartość bieżąca opłat
leasingowych przekraczała wartość godziwą leasingowanego budynku na dzień rozpoczęcia
leasingu. Od dnia 1 stycznia 2014 Grupa użytkuje nieruchomość na podstawie umowy, która
klasyfikowana jest jako umowa najmu.
5.2.
NIEPEWNOŚĆ SZACUNKÓW
Poniżej omówiono podstawowe założenia dotyczące przyszłości i inne kluczowe źródła
niepewności występujące na dzień bilansowy, z którymi związane jest istotne ryzyko znaczącej
korekty wartości bilansowych aktywów i zobowiązań w następnym roku finansowym.
Test na utratę wartości firmy
Grupa przeprowadziła testy na utratę wartości firmy zidentyfikowanej na skutek transakcji
połączenia spółek WASKO S.A. oraz HOGA.PL S.A., które miało miejsce w 2006 roku. Wymagało
to oszacowania wartości użytkowej ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego
została przypisana wartość firmy. Założenia przyjęte do wyliczenia wartości firmy zostały opisane
w nocie nr 25. Oszacowanie wartości użytkowej polega na ustaleniu przyszłych przepływów
pieniężnych generowanych przez ośrodek wypracowujący środki pieniężne i wymaga ustalenia
stopy dyskontowej do zastosowania w celu obliczenia bieżącej wartości tych przepływów.
Utrata wartości prac badawczo rozwojowych
Na każdy dzień bilansowy Grupa analizuje przesłanki utraty wartości prac badawczo
rozwojowych (w tym również składników nieoddanych jeszcze do użytkowania) oraz jeśli to
10
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
wymagane przeprowadza test na utratę ich wartości. Dokładna polityka testów na utratę
wartości aktywów trwałych, w tym prac badawczo rozwojowych opisana została w nocie 9.10
istotnych zasad rachunkowości
Wycena rezerw
Rezerwy z tytułu świadczeń pracowniczych zostały oszacowane za pomocą metod
aktuarialnych.
Rezerwy z tytułu napraw gwarancyjnych zostały oszacowane w oparciu o wskaźniki ustalane na
podstawie danych historycznych. Wskaźniki są wyznaczane jako relacja poniesionych kosztów
napraw gwarancyjnych w okresie do wartości sprzedaży produktów, towarów objętych
gwarancją.
Dla działalności handlowej, rezerwa jest ustalana dla przychodów, dla której obsługa
gwarancyjna leży po stronie WASKO S.A. Wysokość tej rezerwy ustalana jest na poziomie około
1% wartości przychodów z działalności handlowej.
W przypadku wystąpienia istotnego prawdopodobieństwa naliczenia przez odbiorcę kary za
opóźnienie w realizacji przedmiotu umowy spowodowane z winy Grupy, wysokość rezerw
szacowana jest na podstawie zapisów umownych, w szczególności na podstawie zapisanej
w danej umowie wartości kary za dany okres opóźnienia. Szczegóły dotyczące wartości
oszacowanych w ten sposób rezerw zostały zaprezentowane w nocie 38.5 dodatkowych
informacji i objaśnień.
Składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego
Grupa rozpoznaje składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego bazując na założeniu,
że w przyszłości zostanie osiągnięty zysk podatkowy pozwalający na jego wykorzystanie.
Pogorszenie uzyskiwanych wyników podatkowych w przyszłości mogłoby spowodować,
że założenie to stałoby się nieuzasadnione.
Ujmowanie przychodów
Grupa stosuje metodę procentowego zaawansowania prac przy rozliczaniu kontraktów
długoterminowych. Stosowanie tej metody opiera się na szacowaniu przez Grupę proporcji
dotychczas wykonanych prac do całości usług do wykonania. Jeśli na podstawie analizy wynika,
iż szacunkowe koszty całkowite kontraktu przewyższą wiarygodne przychody z kontraktu (tzn.
całkowity wynik na kontrakcie będzie stratą), wtedy cała strata na kontrakcie rozpoznawana jest
w danym okresie obrotowym. Rezerwy na szacowane straty wykazuje się jako „Pozostałe rezerwy”
długo lub krótkoterminowe.
Jeżeli nie można w wiarygodny sposób oszacować wyniku na kontrakcie to przychody ujmuje
się wyłącznie do wysokości poniesionych kosztów, dla których istnieje prawdopodobieństwo
ich odzyskania. Koszty z tytułu kontraktu ujmuje się jako koszty tego okresu, w którym zostały
poniesione.
Stawki amortyzacyjne
Wysokość stawek amortyzacyjnych ustalana jest na podstawie przewidywanego okresu
ekonomicznej użyteczności składników rzeczowego majątku trwałego oraz wartości
niematerialnych. Grupa corocznie dokonuje weryfikacji przyjętych okresów ekonomicznej
użyteczności na podstawie bieżących szacunków.
6.
PODSTAWA SPORZĄDZENIA SKONSOLIDOWANEGO
SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z zasadą kosztu
historycznego, z wyjątkiem aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży oraz aktywów
finansowych wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy.
Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe jest przedstawione w złotych („PLN”),
a wszystkie wartości, o ile nie wskazano inaczej, podane są w tysiącach PLN.
Niniejsze skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu
kontynuowania działalności gospodarczej przez jednostki Grupy w dającej się przewidzieć
przyszłości, w okresie co najmniej 12 miesięcy od dnia bilansowego, czyli 31 grudnia 2014 roku.
11
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego nie stwierdza się istnienia
okoliczności wskazujących na zagrożenie kontynuowania działalności przez jednostki Grupy
w okresie co najmniej 12 miesięcy po dniu bilansowym na skutek zamierzonego lub
przymusowego zaniechania bądź istotnego ograniczenia przez nie dotychczasowej
działalności.
6.1.
OŚWIADCZENIE O ZGODNOŚCI
Niniejsze
skonsolidowane
sprawozdanie
finansowe
zostało
sporządzone
zgodnie
z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej („MSSF”) oraz MSSF
zatwierdzonymi przez UE. Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania do publikacji, biorąc
pod uwagę toczący się w UE proces wprowadzania standardów MSSF oraz prowadzoną przez
Grupę działalność, w zakresie stosowanych przez Grupę zasad rachunkowości nie ma różnicy
między standardami MSSF, które weszły w życie, a standardami MSSF zatwierdzonymi przez UE.
MSSF obejmują standardy i interpretacje zaakceptowane przez Radę Międzynarodowych
Standardów Rachunkowości („RMSR”) oraz Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej
Sprawozdawczości finansowej („KIMSF”).
Niektóre jednostki Grupy prowadzą swoje księgi rachunkowe zgodnie z polityką (zasadami)
rachunkowości określonymi przez Ustawę z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości, Dz. U.
nr 330 z 2014 r.(„Ustawa”) z późniejszymi zmianami i wydanymi na jej podstawie przepisami
(„polskie standardy rachunkowości”). Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zawiera korekty
nie zawarte w księgach rachunkowych jednostek Grupy wprowadzone w celu doprowadzenia
sprawozdań finansowych tych jednostek do zgodności z MSSF.
6.2.
WALUTA POMIARU I WALUTA SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
Walutą pomiaru Grupy i walutą sprawozdawczą niniejszego skonsolidowanego sprawozdania
finansowego jest złoty polski.
7.
ZMIANY STOSOWANYCH ZASAD RACHUNKOWOŚCI
Zasady (polityki) rachunkowości zastosowane do sporządzenia sprawozdania finansowego są
spójne z tymi, które zastosowano przy sporządzaniu sprawozdania finansowego Grupy za rok
zakończony 31 grudnia 2013 roku.
Grupa nie zdecydowała się na wcześniejsze zastosowanie żadnego standardu, interpretacji lub
zmiany, która została opublikowana, lecz nie weszła dotychczas w życie.
8.
NOWE STANDARDY I INTERPRETACJE, KTÓRE ZOSTAŁY
OPUBLIKOWANE, A NIE WESZŁY JESZCZE W ŻYCIE
Następujące standardy i interpretacje zostały wydane przez Radę Międzynarodowych
Standardów Rachunkowości lub Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości
Finansowej, a nie weszły jeszcze w życie:
·
MSSF 9 Instrumenty Finansowe (opublikowano dnia 24 lipca 2014) mający zastosowanie dla
okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2018 roku lub później – do dnia
zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzony przez UE,
·
KIMSF 21 Opłaty publiczne (opublikowano dnia 20 maja 2013) – mająca zastosowanie dla
okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2014 roku lub później, w UE mający
zastosowanie najpóźniej dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 17 czerwca 2014
roku lub późnej,
·
Zmiany do MSR 19 Programy określonych świadczeń: Składki pracownicze (opublikowano
dnia 21 listopada 2013) – mająca zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się
dnia 1 lipca 2014 roku lub później, w UE mające zastosowanie najpóźniej dla okresów
rocznych rozpoczynających się dnia 1 lutego 2015 roku lub później,
·
Zmiany wynikające z przeglądu MSSF 2010-2012 (opublikowano dnia 12 grudnia 2013) –
niektóre ze zmian mają zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia
12
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
1 lipca 2014 roku lub później, a niektóre prospektywnie dla transakcji mających miejsce dnia
1 lipca 2014 roku lub później, w UE mające zastosowanie najpóźniej dla okresów rocznych
rozpoczynających się dnia 1 lutego 2015 roku lub później,
·
Zmiany wynikające z przeglądu MSSF 2011-2013 (opublikowano dnia 12 grudnia 2013) –
mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 lipca 2014 roku lub
później, w UE mające zastosowanie najpóźniej dla okresów rocznych rozpoczynających się
dnia 1 stycznia 2015 roku lub później,
·
MSSF 14 Regulacyjne rozliczenia międzyokresowe (opublikowano dnia 30 stycznia 2014) –
mający zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku
lub później – nie podjęto decyzji odnośnie terminu, w którym EFRAG przeprowadzi
poszczególne etapy prac prowadzących do zatwierdzenia niniejszego standardu - do dnia
zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzony przez UE,
·
Zmiany do MSSF 11 Rozliczenie nabycia udziału we wspólnej działalności (opublikowano
dnia 6 maja 2014) - mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia
1 stycznia 2016 roku lub później - do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania
finansowego niezatwierdzone przez UE,
·
Zmiany do MSR 16 oraz MSR 38 Wyjaśnienie dopuszczalnych metod amortyzacji
(opublikowano dnia 12 maja 2014) – mające zastosowanie dla okresów rocznych
rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później– do dnia zatwierdzenia
niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzony przez UE,
·
MSSF 15 Przychody z tytułu umów z klientami (opublikowano dnia 28 maja 2014) – mający
zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2017 roku lub
później – do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzony
przez UE,
·
Zmiany do MSR 16 i MSR 41 Rolnictwo: rośliny produkcyjne (opublikowano dnia 30 czerwca
2014) – mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia
2016 roku lub później– do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego
niezatwierdzony przez UE,
·
Zmiany do MSR 27 Metoda praw własności w jednostkowym sprawozdaniu finansowym
(opublikowano dnia 12 sierpnia 2014) – mające zastosowanie dla okresów rocznych
rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później – do dnia zatwierdzenia
niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzony przez UE,
·
Zmiany do MSSF 10 i MSR 28 Transakcje sprzedaży lub wniesienia aktywów pomiędzy
inwestorem a jego jednostką stowarzyszoną lub wspólnym przedsięwzięciem (opublikowano
dnia 11 września 2014) - mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się
dnia 1 stycznia 2016 roku lub później, przy czym termin ten został wstępnie odroczony przez
RMSR– nie podjęto decyzji odnośnie terminu, w którym EFRAG przeprowadzi poszczególne
etapy prac prowadzących do zatwierdzenia niniejszych zmian - do dnia zatwierdzenia
niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzone przez UE,
·
Zmiany wynikające z przeglądu MSSF 2012-2014 (opublikowano dnia 25 września 2014) mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku
lub później– do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzone
przez UE,
·
Zmiany do MSSF 10, MSSF 12 i MSR 28 Jednostki inwestycyjne: Zastosowanie wyjątku
dotyczącego konsolidacji (opublikowano dnia 18 grudnia 2014 ) - mające zastosowanie dla
okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później– do dnia
zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzone przez UE,
·
Zmiany do MSR 1 Ujawnienia (opublikowano dnia 18 grudnia 2014) - mające zastosowanie
dla okresów rocznych rozpoczynających się dnia 1 stycznia 2016 roku lub później– do dnia
zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego niezatwierdzone przez UE.
Zarząd nie przewiduje, aby wprowadzenie powyższych standardów oraz interpretacji miało
istotny wpływ na stosowane przez Grupę zasady (politykę) rachunkowości.
13
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
9.
ISTOTNE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
9.1.
ZASADY KONSOLIDACJI
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe obejmuje sprawozdanie finansowe WASKO S.A.
z siedzibą w Gliwicach, ul. Berbeckiego 6, 44-100 Gliwice oraz sprawozdania finansowe jej
jednostek zależnych sporządzone każdorazowo za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku.
Sprawozdania finansowe jednostek zależnych po uwzględnieniu korekt doprowadzających do
zgodności z MSSF sporządzane są za ten sam okres sprawozdawczy co sprawozdanie jednostki
dominującej, przy wykorzystaniu spójnych zasad rachunkowości, w oparciu o jednolite zasady
rachunkowości zastosowane dla transakcji i zdarzeń gospodarczych o podobnym charakterze.
Wszystkie znaczące salda i transakcje pomiędzy jednostkami Grupy, w tym niezrealizowane zyski
wynikające z transakcji w ramach Grupy, zostały w całości wyeliminowane. Niezrealizowane
straty są eliminowane, chyba że dowodzą wystąpienia utraty wartości.
Jednostki zależne podlegają konsolidacji w okresie od dnia objęcia nad nimi kontroli przez
jednostkę dominującą ma miejsce wtedy, gdy posiada ona bezpośrednio lub pośrednio,
poprzez swoje jednostki zależne, więcej niż połowę liczby głosów w danej spółce, chyba że
możliwe jest do udowodnienia, że taka własność nie stanowi o sprawowaniu kontroli.
Sprawowanie kontroli ma miejsce również wtedy, gdy Grupa ma możliwość wpływania na
politykę finansową i operacyjną danej jednostki.
9.2.
INWESTYCJE W JEDNOSTKACH STOWARZYSZONYCH
Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych są ujmowane metodą praw własności. Są to
jednostki, na które jednostka dominująca bezpośrednio lub poprzez spółki zależne wywiera
znaczący wpływ i które nie są ani jej jednostkami zależnymi, ani wspólnymi przedsięwzięciami.
Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych są wykazywane w bilansie według ceny nabycia
powiększonej o późniejsze zmiany udziału jednostki dominującej w aktywach netto tych
jednostek, pomniejszonej o ewentualne odpisy z tytułu utraty wartości. Rachunek zysków i strat
odzwierciedla udział w wynikach działalności jednostek stowarzyszonych. W przypadku zmiany
ujętej bezpośrednio w kapitale własnym jednostek stowarzyszonych, jednostka dominująca
ujmuje swój udział w każdej zmianie i ujawnia go, jeśli jest to zasadne, w sprawozdaniu ze zmian
w kapitale własnym.
9.3.
PRZELICZANIE POZYCJI WYRAŻONYCH W WALUCIE OBCEJ
Transakcje wyrażone w walutach innych niż polski złoty są przeliczane na złote polskie przy
zastosowaniu kursu obowiązującego w dniu zawarcia transakcji.
Na dzień bilansowy aktywa i zobowiązania pieniężne wyrażone w walutach innych niż polski
złoty są przeliczane na złote polskie przy zastosowaniu odpowiednio obowiązującego na koniec
okresu sprawozdawczego średniego kursu ustalonego dla danej waluty przez Narodowy Bank
Polski. Powstałe z przeliczenia różnice kursowe ujmowane są odpowiednio w pozycji
przychodów (kosztów) finansowych lub, w przypadkach określonych zasadami (polityką)
rachunkowości, kapitalizowane w wartości aktywów. Aktywa i zobowiązania niepieniężne
ujmowane według kosztu historycznego wyrażonego w walucie obcej są wykazywane po kursie
historycznym z dnia transakcji. Aktywa i zobowiązania niepieniężne ujmowane według wartości
godziwej wyrażonej w walucie obcej są przeliczane po kursie z dnia dokonania wyceny do
wartości godziwej.
Następujące kursy zostały przyjęte dla potrzeb wyceny bilansowej:
Kursy przyjęte dla potrzeb wyceny bilansowej
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
USD
3,5072
3,0120
EUR
4,2623
4,1472
14
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
9.4.
RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE
Rzeczowe aktywa trwałe wykazywane są według ceny nabycia/kosztu wytworzenia
pomniejszonych o umorzenie oraz odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Wartość
początkowa środków trwałych obejmuje ich cenę nabycia powiększoną o wszystkie koszty
bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika majątku do stanu zdatnego
do używania. Po ujęciu początkowym, rzeczowe aktywa trwałe są wykazywane w cenie
nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonym o umorzenie i odpisy aktualizujące z tytułu
utraty wartości. W skład kosztu wchodzi również koszt wymiany części składowych maszyn
i urządzeń w momencie poniesienia, jeśli spełnione są kryteria rozpoznania. Koszty poniesione
po dacie oddania środka trwałego do używania, takie jak koszty konserwacji i napraw,
obciążają rachunek zysków i strat w momencie ich poniesienia.
Środki trwałe w momencie ich nabycia zostają podzielone na części składowe będące
pozycjami o istotnej wartości, do których można przyporządkować odrębny okres ekonomicznej
użyteczności. Częścią składową są również koszty generalnych remontów.
Amortyzacja jest naliczana metodą liniową przez szacowany okres użytkowania danego
składnika aktywów, wynoszący:
Typ
Budynki i budowle
Okres
10 – 40 lat
Maszyny i urządzenia techniczne
4-5 lat
Urządzenia biurowe
4 lata
Środki transportu
Komputery
Inwestycje w obcych środkach trwałych
5 lat
4-5 lat
10 lat
Dana pozycja rzeczowych aktywów trwałych może zostać usunięta z bilansu po dokonaniu
jej zbycia lub w przypadku, gdy nie są spodziewane żadne ekonomiczne korzyści wynikające
z dalszego użytkowania takiego składnika aktywów. Wszelkie zyski lub straty wynikające
z usunięcia danego składnika aktywów z bilansu (obliczone jako różnica pomiędzy
ewentualnymi wpływami ze sprzedaży netto a wartością bilansową danej pozycji) są ujmowane
w rachunku zysków i strat w okresie, w którym dokonano takiego usunięcia.
Inwestycje rozpoczęte dotyczą środków trwałych będących w toku budowy lub montażu
i są wykazywane według cen nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszonych o ewentualne
odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Środki trwałe w budowie nie podlegają amortyzacji
do czasu zakończenia budowy i przekazania środka trwałego do używania.
Wartość końcową, okres użytkowania oraz metodę amortyzacji składników aktywów weryfikuje
się raz do roku i w razie konieczności – koryguje z efektem od początku następnego roku
obrotowego.
9.5.
NIERUCHOMOŚCI INWESTYCYJNE
Nieruchomości inwestycyjne są ujmowane według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia
z uwzględnieniem kosztów transakcji. Po początkowym ujęciu wartość nieruchomości
inwestycyjnych pomniejszana jest o umorzenie i odpisy z tytułu utraty wartości.
Nieruchomości inwestycyjne są usuwane z bilansu w przypadku ich zbycia lub w przypadku
stałego wycofania danej nieruchomości inwestycyjnej z użytkowania, gdy nie są spodziewane
żadne przyszłe korzyści z jej sprzedaży. Wszelkie zyski lub straty wynikające z usunięcia
nieruchomości inwestycyjnej z bilansu są ujmowane w zysku lub stracie w tym okresie, w którym
dokonano takiego usunięcia.
Przeniesienia aktywów do nieruchomości inwestycyjnych dokonuje się tylko wówczas, gdy
następuje zmiana sposobu ich użytkowania potwierdzona przez zakończenie użytkowania
składnika aktywów przez właściciela lub zawarcie umowy leasingu operacyjnego. Jeżeli
składnik aktywów wykorzystywany przez właściciela - Grupę staje się nieruchomością
15
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
inwestycyjną, Grupa stosuje zasady opisane w części Rzeczowe aktywa trwałe aż do dnia
zmiany sposobu użytkowania tej nieruchomości.
9.6.
AKTYWA TRWAŁE PRZEZNACZONE DO SPRZEDAŻY
Składnik aktywów trwałych (lub grupa do zbycia) jest klasyfikowany jako przeznaczony do
sprzedaży, jeśli jego wartość bilansowa zostanie odzyskana przede wszystkim w drodze
transakcji sprzedaży, a nie poprzez dalsze wykorzystanie. Sytuacja taka ma miejsce, gdy
składnik aktywów jest dostępny do natychmiastowej sprzedaży w jego bieżącym stanie
z uwzględnieniem jedynie normalnych i zwyczajowo przyjętych warunków dla sprzedaży tego
typu aktywów oraz jego sprzedaż jest wysoce prawdopodobna. Sprzedaż jest wysoce
prawdopodobna, gdy przedstawiciele odpowiedniego poziomu kierownictwa są zdecydowani
na wypełnienie planu sprzedaży składnika aktywów oraz aktywny program znalezienia
nabywcy i zakończenia planu został rozpoczęty. Ponadto składnik aktywów musi być aktywnie
oferowany na sprzedaż po cenie, która jest racjonalna w odniesieniu do jego bieżącej wartości
godziwej. Dodatkowo należy oczekiwać że sprzedaż zostanie zakończona w terminie jednego
roku od dnia klasyfikacji.
Aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży wyceniane są w kwocie niższej
z jego wartości bilansowej i wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży.
9.7.
WARTOŚCI NIEMATERIALNE
Wartości niematerialne nabyte w oddzielnej transakcji lub wytworzone (jeżeli spełniają warunki
rozpoznania dla kosztów prac badawczych i rozwojowych) początkowo wycenia się w cenie
nabycia lub koszcie wytworzenia. Cena nabycia wartości niematerialnych nabytych
w transakcji połączenia jednostek gospodarczych jest równa ich wartości godziwej na dzień
połączenia. Po ujęciu początkowym, wartości niematerialne są wykazywane w cenie nabycia
lub koszcie wytworzenia pomniejszonym o umorzenie i odpisy aktualizujące z tytułu utraty
wartości. Nakłady poniesione na wartości niematerialne wytworzone we własnym zakresie,
z wyjątkiem aktywowanych nakładów poniesionych na prace rozwojowe, nie są aktywowane
i są ujmowane w kosztach okresu, w którym zostały poniesione.
Grupa ustala, czy okres użytkowania wartości niematerialnych jest ograniczony czy
nieokreślony. Wartości niematerialne o ograniczonym okresie użytkowania są amortyzowane
przez okres użytkowania oraz poddawane testom na utratę wartości każdorazowo, gdy istnieją
przesłanki wskazujące na utratę ich wartości. Okres i metoda amortyzacji wartości
niematerialnych o ograniczonym okresie użytkowania są weryfikowane przynajmniej na koniec
każdego roku obrotowego. Zmiany w oczekiwanym okresie użytkowania lub oczekiwanym
sposobie konsumowania korzyści ekonomicznych pochodzących z danego składnika aktywów
są ujmowane poprzez zmianę odpowiednio okresu lub metody amortyzacji i traktowane jak
zmiany wartości szacunkowych. Odpis amortyzacyjny składników wartości niematerialnych
o ograniczonym okresie użytkowania ujmuje się w rachunku zysków i strat w ciężar tej kategorii,
która odpowiada funkcji danego składnika wartości niematerialnych.
Wartości niematerialne o nieokreślonym okresie użytkowania oraz te, które nie są użytkowane
są corocznie poddawane weryfikacji pod kątem ewentualnej utraty wartości, w odniesieniu
do poszczególnych aktywów lub na poziomie ośrodka wypracowującego środki pieniężne.
Koszty prac badawczych i rozwojowych
Koszty prac badawczych są ujmowane w rachunku zysków i strat w momencie poniesienia.
Nakłady poniesione na prace rozwojowe wykonane w ramach danego przedsięwzięcia
są przenoszone na kolejny okres, jeżeli można uznać, że zostaną one w przyszłości odzyskane.
Po początkowym ujęciu nakładów na prace rozwojowe, stosuje się model kosztu historycznego
wymagający, aby składniki aktywów były ujmowane według cen nabycia pomniejszonych
o skumulowaną amortyzację i skumulowane odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości.
Wszelkie nakłady przeniesione na kolejny okres są amortyzowane przez przewidywany okres
uzyskiwania przychodów ze sprzedaży z danego przedsięwzięcia.
Koszty prac rozwojowych są poddawane ocenie pod kątem ewentualnej utraty wartości
corocznie – jeśli składnik aktywów nie został jeszcze oddany do użytkowania, lub częściej – gdy
16
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
w ciągu okresu sprawozdawczego pojawi się przesłanka utraty wartości wskazująca na to, że
ich wartość bilansowa może nie być możliwa do odzyskania.
Podsumowanie zasad stosowanych w odniesieniu do wartości niematerialnych Grupy
przedstawia się następująco:
Okresy użytkowania
Koszty prac
rozwojowych
Oprogramowanie
komputerowe
Znak towarowy
5 lat
2-8 lat
5 lat
Wykorzystana metoda
amortyzacji
metoda liniowa
metoda liniowa
metoda liniowa
Wewnętrznie
wytworzone lub nabyte
Wewnętrznie
wytworzone
Nabyte
Nabyte
Coroczna weryfikacja pod kątem utraty wartości (w tym również w przypadku składników nie
oddanych jeszcze do użytkowania) oraz w przypadku istnienia przesłanki wskazującej na utratę
wartości.
Zyski lub straty wynikające z usunięcia wartości niematerialnych z bilansu są wyceniane według
różnicy pomiędzy wpływami ze sprzedaży netto a wartością bilansową danego składnika
aktywów i są ujmowane w rachunku zysków i strat w momencie ich usunięcia z bilansu.
9.8.
WARTOŚĆ FIRMY
Wartość firmy z tytułu przejęcia jednostki jest początkowo ujmowana według ceny nabycia
stanowiącej kwotę nadwyżki sumy:
(i)
przekazanej zapłaty,
(ii)
kwoty wszelkich niekontrolujących udziałów w jednostce przejmowanej oraz
(iii)
w przypadku połączenia jednostek realizowanego etapami wartości godziwej na dzień
przejęcia udziału w kapitale jednostki przejmowanej, należącego poprzednio do jednostki
przejmującej.
nad kwotą netto ustaloną na dzień przejęcia wartości możliwych do zidentyfikowania nabytych
aktywów i przejętych zobowiązań.
Po początkowym ujęciu, wartość firmy jest wykazywana według ceny nabycia pomniejszonej
o wszelkie skumulowane odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Test na utratę wartości
przeprowadza się raz na rok lub częściej, jeśli wystąpią ku temu przesłanki. Wartość firmy nie
podlega amortyzacji.
Na dzień przejęcia nabyta wartość firmy jest alokowana do każdego z ośrodków
wypracowujących środki pieniężne, które mogą skorzystać z synergii połączenia. Każdy
ośrodek, lub zespół ośrodków, do którego została przypisana wartość firmy:
·
odpowiada najniższemu poziomowi w Grupie, na którym wartość firmy jest monitorowana
na wewnętrzne potrzeby zarządcze oraz
·
jest nie większy niż jeden segment operacyjny określony zgodnie z MSSF 8 Segmenty
operacyjne.
Odpis z tytułu utraty wartości ustalany jest poprzez oszacowanie odzyskiwalnej wartości ośrodka
wypracowującego środki pieniężne, do którego została alokowana dana wartość firmy.
W przypadku, gdy odzyskiwalna wartość ośrodka wypracowującego środki pieniężne jest niższa
niż wartość bilansowa, ujęty zostaje odpis z tytułu utraty wartości. W przypadku, gdy wartość
firmy stanowi część ośrodka wypracowującego środki pieniężne i dokonana zostanie sprzedaż
części działalności w ramach tego ośrodka, przy ustalaniu zysków lub strat ze sprzedaży takiej
działalności wartość firmy związana ze sprzedaną działalnością zostaje włączona do jej
wartości bilansowej. W takich okolicznościach sprzedana wartość firmy jest ustalana na
podstawie względnej wartości sprzedanej działalności i wartości zachowanej części ośrodka
wypracowującego środki pieniężne.
17
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
9.9.
LEASING
Grupa jako leasingobiorca
Umowy leasingu finansowego, które przenoszą na Grupę zasadniczo całe ryzyko i korzyści
wynikające z posiadania przedmiotu leasingu, są ujmowane w bilansie na dzień rozpoczęcia
leasingu według niższej z następujących dwóch wartości: wartości godziwej środka trwałego
stanowiącego przedmiot leasingu lub wartości bieżącej minimalnych opłat leasingowych.
Opłaty leasingowe są rozdzielane pomiędzy koszty finansowe i zmniejszenie salda zobowiązania
z tytułu leasingu, w sposób umożliwiający uzyskanie stałej stopy odsetek od pozostałego do
spłaty zobowiązania. Koszty finansowe są ujmowane bezpośrednio w ciężar rachunku zysków
i strat, chyba, że spełnione są wymogi kapitalizacji.
Środki trwałe użytkowane na mocy umów leasingu finansowego są amortyzowane przez krótszy
z dwóch okresów: szacowany okres użytkowania środka trwałego lub okres leasingu.
Umowy leasingowe, zgodnie, z którymi leasingodawca zachowuje zasadniczo całe ryzyko
i wszystkie pożytki wynikające z posiadania przedmiotu leasingu, zaliczane są do umów leasingu
operacyjnego. Opłaty leasingowe z tytułu leasingu operacyjnego oraz późniejsze raty
leasingowe ujmowane są jako koszty w rachunku zysków i strat metodą liniową przez okres
trwania leasingu.
Grupa jako leasingodawca
Umowy leasingowe, zgodnie z którymi Grupa zachowuje zasadniczo całe ryzyko i wszystkie
pożytki wynikające z posiadania przedmiotu leasingu, zaliczane są do umów leasingu
operacyjnego. Początkowe koszty bezpośrednie poniesione w toku negocjowania umów
leasingu operacyjnego dodaje się do wartości bilansowej środka stanowiącego przedmiot
leasingu i ujmuje przez okres trwania leasingu na tej samej podstawie, co przychody z tytułu
wynajmu. Warunkowe opłaty leasingowe są ujmowane jako przychód w okresie, w którym
staną się należne.
9.10. UTRATA WARTOŚCI NIEFINANSOWYCH AKTYWÓW TRWAŁYCH
Na każdy dzień bilansowy Grupa ocenia, czy istnieją jakiekolwiek przesłanki wskazujące na to,
że mogła nastąpić utrata wartości któregoś ze składników niefinansowych aktywów trwałych.
W razie stwierdzenia, że przesłanki takie zachodzą, lub w razie konieczności przeprowadzenia
corocznego testu sprawdzającego, czy nastąpiła utrata wartości, Grupa dokonuje
oszacowania
wartości
odzyskiwalnej
danego
składnika
aktywów
lub
ośrodka
wypracowującego środki pieniężne, do którego dany składnik aktywów należy.
Wartość odzyskiwalna składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne
odpowiada wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży tego składnika aktywów lub
odpowiednio ośrodka wypracowującego środki pieniężne, lub jego wartości użytkowej, zależnie
od tego, która z nich jest wyższa. Wartość tę ustala się dla poszczególnych aktywów, chyba że
dany składnik aktywów nie generuje samodzielnie wpływów pieniężnych, które w większości są
niezależne od tych, które są generowane przez inne aktywa lub grupy aktywów. Jeśli wartość
bilansowa składnika aktywów jest wyższa niż jego wartość odzyskiwalna, ma miejsce utrata
wartości i dokonuje się wówczas odpisu do ustalonej wartości odzyskiwalnej. Przy szacowaniu
wartości użytkowej prognozowane przepływy pieniężne są dyskontowane do ich wartości
bieżącej przy zastosowaniu stopy dyskontowej przed uwzględnieniem skutków opodatkowania,
która odzwierciedla bieżące rynkowe oszacowanie wartości pieniądza w czasie oraz ryzyko
typowe dla danego składnika aktywów. Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości
składników majątkowych używanych w działalności kontynuowanej ujmuje się w tych
kategoriach kosztów, które odpowiadają funkcji składnika aktywów, w przypadku którego
stwierdzono utratę wartości.
Na każdy dzień bilansowy Grupa ocenia, czy występują przesłanki wskazujące na to, że odpis
aktualizujący z tytułu utraty wartości, który był ujęty w okresach poprzednich w odniesieniu do
danego składnika aktywów jest zbędny, lub czy powinien zostać zmniejszony. Jeżeli takie
przesłanki występują, Grupa szacuje wartość odzyskiwalną tego składnika aktywów. Poprzednio
ujęty odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości ulega odwróceniu wtedy i tylko wtedy, gdy od
czasu ujęcia ostatniego odpisu aktualizującego nastąpiła zmiana wartości szacunkowych
stosowanych do ustalenia wartości odzyskiwalnej danego składnika aktywów. W takim
18
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
przypadku, podwyższa się wartość bilansową składnika aktywów do wysokości jego wartości
odzyskiwalnej. Podwyższona kwota nie może przekroczyć wartości bilansowej składnika
aktywów, jaka zostałaby ustalona (po odjęciu umorzenia), gdyby w ubiegłych latach w ogóle
nie ujęto odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości w odniesieniu do tego składnika
aktywów. Odwrócenie odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości składnika aktywów
ujmuje się niezwłocznie jako przychód w rachunku zysków i strat. Po odwróceniu odpisu
aktualizującego, w kolejnych okresach odpis amortyzacyjny dotyczący danego składnika jest
korygowany w sposób, który pozwala w ciągu pozostałego okresu użytkowania tego składnika
aktywów dokonywać systematycznego odpisania jego zweryfikowanej wartości bilansowej
pomniejszonej o wartość końcową.
9.11. KOSZTY FINANSOWANIA ZEWNĘTRZNEGO
Koszty finansowania zewnętrznego są kapitalizowane jako część kosztu wytworzenia środków
trwałych. Na koszty finansowania zewnętrznego składają się odsetki wyliczone przy
zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej, obciążenia finansowe z tytułu umów
leasingu finansowego oraz różnice kursowe powstałe w związku z finansowaniem zewnętrznym
do wysokości odpowiadającej korekcie kosztu odsetek.
9.12. AKTYWA FINANSOWE
Aktywa finansowe dzielone są na następujące kategorie:
–
Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności,
–
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy,
–
Pożyczki udzielone i należności,
–
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży.
Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności są to aktywa finansowe niebędące
instrumentami pochodnymi, o określonych lub możliwych do określenia płatnościach oraz
ustalonym terminie wymagalności, które Grupa zamierza i ma możliwość utrzymać
w posiadaniu do tego czasu, inne niż:
§
§
§
wyznaczone przy początkowym ujęciu jako wyceniane w wartości godziwej przez
wynik finansowy,
wyznaczone jako dostępne do sprzedaży,
spełniające definicję pożyczek i należności.
Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności wyceniane są według
zamortyzowanego kosztu przy użyciu metody efektywnej stopy procentowej. Aktywa finansowe
utrzymywane do terminu wymagalności kwalifikowane są jako aktywa długoterminowe, jeżeli
ich zapadalność przekracza 12 miesięcy od dnia bilansowego.
Składnikiem aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy jest
składnik spełniający jeden z poniższych warunków:
a) Jest klasyfikowany jako przeznaczony do obrotu. Składniki aktywów finansowych kwalifikuje
się jako przeznaczone do obrotu, jeśli są:
·
nabyte głównie w celu sprzedaży w krótkim terminie,
·
częścią portfela określonych instrumentów finansowych zarządzanych łącznie i co do
których istnieje prawdopodobieństwo uzyskania zysku w krótkim terminie,
·
instrumentami pochodnymi, z wyłączeniem instrumentów pochodnych będących
elementem rachunkowości zabezpieczeń oraz umów gwarancji finansowych,
b) Został zgodnie z MSR 39 zakwalifikowany do tej kategorii w momencie początkowego
ujęcia.
Instrumenty pochodne są również klasyfikowane jako przeznaczone do obrotu, chyba że są to
instrumenty uznane za efektywne instrumenty zabezpieczające lub umowy gwarancji
finansowych.
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy są wyceniane
w wartości godziwej uwzględniając ich wartość rynkową na dzień bilansowy bez uwzględnienia
kosztów transakcji sprzedaży. Zmiany wartości tych instrumentów finansowych ujmowane są
w rachunku zysków i strat jako przychody lub koszty finansowe. Jeżeli kontrakt zawiera jeden lub
więcej wbudowanych instrumentów pochodnych, cały kontrakt może zostać zakwalifikowany
19
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
do kategorii aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy.
Nie dotyczy to przypadków, gdy wbudowany instrument pochodny nie wpływa istotnie na
przepływy pieniężne z kontraktu lub wydzielenie wbudowanych instrumentów pochodnych jest
wyraźnie zakazane. Aktywa finansowe mogą być przy pierwotnym ujęciu zakwalifikowane do
kategorii wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy, jeżeli poniższe kryteria są
spełnione: (i) taka kwalifikacja eliminuje lub znacząco obniża niespójność traktowania, gdy
zarówno wycena jak i zasady rozpoznawania strat lub zysków podlegają innym regulacjom; lub
(ii) aktywa są częścią grupy aktywów finansowych, które są zarządzane i oceniane w oparciu o
wartość godziwą, zgodnie z udokumentowaną strategią zarządzania ryzykiem; lub (iii) aktywa
finansowe zawierają wbudowane instrumenty pochodne, które powinny być oddzielnie
ujmowane.
Pożyczki udzielone i należności to niezaliczane do instrumentów pochodnych aktywa finansowe
o ustalonych lub możliwych do ustalenia płatnościach, nienotowane na aktywnym rynku.
Zalicza się je do aktywów obrotowych, o ile termin ich wymagalności nie przekracza 12 miesięcy
od dnia bilansowego. Pożyczki udzielone i należności o terminie wymagalności
przekraczającym 12 miesięcy od dnia bilansowego zalicza się do aktywów trwałych.
Wszystkie pozostałe aktywa finansowe są aktywami finansowymi dostępnymi do sprzedaży.
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży są ujmowane według wartości godziwej, bez
potrącania kosztów transakcji, z uwzględnieniem wartości rynkowej na dzień bilansowy.
W przypadku braku notowań giełdowych na aktywnym rynku i braku możliwości wiarygodnego
określenia ich wartości godziwej metodami alternatywnymi, aktywa finansowe dostępne do
sprzedaży wyceniane są w cenie nabycia skorygowanej o odpis z tytułu utraty wartości.
Dodatnią i ujemną różnicę pomiędzy wartością godziwą aktywów dostępnych do sprzedaży
(jeśli istnieje cena rynkowa ustalona na aktywnym rynku regulowanym albo których wartość
godziwa może być ustalona w inny wiarygodny sposób) a ich ceną nabycia, po pomniejszeniu
o podatek odroczony, odnosi się w poczet innych całkowitych dochodów. Spadek wartości
aktywów dostępnych do sprzedaży spowodowany utratą wartości odnosi się do rachunku
zysków i strat jako koszt finansowy.
Nabycie i sprzedaż aktywów finansowych rozpoznawane są na dzień dokonania transakcji.
W momencie początkowego ujęcia składnik aktywów finansowych wycenia się w wartości
godziwej, powiększonej, w przypadku składnika aktywów niekwalifikowanego jako wyceniony
w wartości godziwej przez wynik finansowy, o koszty transakcji, które mogą być bezpośrednio
przypisane do nabycia.
Składnik aktywów finansowych zostaje usunięty z bilansu, gdy Grupa traci kontrolę nad
prawami umownymi składającymi się na dany instrument finansowy; zazwyczaj ma to miejsce
w przypadku sprzedaży instrumentu lub gdy wszystkie przepływy środków pieniężnych
przypisane danemu instrumentowi przechodzą na niezależną stronę trzecią.
9.13. UTRATA WARTOŚCI AKTYWÓW FINANSOWYCH
Na każdy dzień bilansowy Grupa ocenia, czy istnieją obiektywne przesłanki utraty wartości
składnika aktywów finansowych lub grupy aktywów finansowych.
9.13.1.
AKTYWA UJMOWANE WEDŁUG ZAMORTYZOWANEGO KOSZTU
Jeżeli istnieją obiektywne przesłanki na to, że została poniesiona strata z tytułu utraty wartości
pożyczek udzielonych i należności wycenianych według zamortyzowanego kosztu, to kwota
odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości równa się różnicy pomiędzy wartością bilansową
składnika aktywów finansowych a wartością bieżącą oszacowanych przyszłych przepływów
pieniężnych (z wyłączeniem przyszłych strat z tytułu nieściągnięcia należności, które nie zostały
jeszcze poniesione), zdyskontowanych z zastosowaniem pierwotnej (tj. ustalonej przy
początkowym ujęciu) efektywnej stopy procentowej. Wartość bilansową składnika aktywów
obniża się bezpośrednio lub poprzez rezerwę. Kwotę straty ujmuje się w rachunku zysków i strat.
Grupa ocenia najpierw, czy istnieją obiektywne przesłanki utraty wartości poszczególnych
składników aktywów finansowych, które indywidualnie są znaczące, a także przesłanki utraty
wartości aktywów finansowych, które indywidualnie nie są znaczące. Jeżeli z przeprowadzonej
analizy wynika, że nie istnieją obiektywne przesłanki utraty wartości indywidualnie ocenianego
składnika aktywów finansowych, niezależnie od tego, czy jest on znaczący, czy też nie, to
Grupa włącza ten składnik do grupy aktywów finansowych o podobnej charakterystyce ryzyka
kredytowego i łącznie ocenia pod kątem utraty wartości. Aktywa, które indywidualnie są
oceniane pod kątem utraty wartości i dla których ujęto odpis aktualizujący z tytułu utraty
wartości lub uznano, że dotychczasowy odpis nie ulegnie zmianie, nie są brane pod uwagę przy
łącznej ocenie grupy aktywów pod kątem utraty wartości.
20
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
Jeżeli w następnym okresie odpis z tytułu utraty wartości zmniejszył się, a zmniejszenie to można
w obiektywny sposób powiązać ze zdarzeniem następującym po ujęciu odpisu, to uprzednio
ujęty odpis odwraca się. Późniejsze odwrócenie odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości
ujmuje się w rachunku zysków i strat w zakresie, w jakim na dzień odwrócenia wartość bilansowa
składnika aktywów nie przewyższa jego zamortyzowanego kosztu.
9.13.2.
AKTYWA FINANSOWE WYKAZYWANE WEDŁUG KOSZTU
Jeżeli występują obiektywne przesłanki, że nastąpiła utrata wartości nienotowanego
instrumentu kapitałowego, który nie jest wykazywany według wartości godziwej, gdyż jego
wartości godziwej nie można wiarygodnie ustalić, albo instrumentu pochodnego, który jest
powiązany i musi zostać rozliczony poprzez dostawę takiego nienotowanego instrumentu
kapitałowego, to kwotę odpisu z tytułu utraty wartości ustala się jako różnicę pomiędzy
wartością bilansową składnika aktywów finansowych oraz wartością bieżącą oszacowanych
przyszłych przepływów pieniężnych zdyskontowanych przy zastosowaniu bieżącej rynkowej
stopy zwrotu dla podobnych aktywów finansowych.
9.13.3.
AKTYWA FINANSOWE DOSTĘPNE DO SPRZEDAŻY
Jeżeli występują obiektywne przesłanki, że nastąpiła utrata wartości składnika aktywów
finansowych dostępnego do sprzedaży, to kwota stanowiąca różnicę pomiędzy ceną nabycia
tego składnika aktywów i jego bieżącą wartością godziwą, pomniejszoną o wszelkie odpisy
z tytułu utraty wartości tego składnika uprzednio ujęte w rachunku zysków i strat, zostaje
wyksięgowana z kapitału własnego i przeniesiona do rachunku zysków i strat. Nie można
ujmować w rachunku zysków i strat odwrócenia odpisu z tytułu utraty wartości instrumentów
kapitałowych kwalifikowanych jako dostępne do sprzedaży. Jeżeli w następnym okresie
wartość godziwa instrumentu dłużnego dostępnego do sprzedaży wzrośnie, a wzrost ten może
być obiektywnie łączony ze zdarzeniem następującym po ujęciu odpisu z tytułu utraty wartości
w rachunku zysków i strat, to kwotę odwracanego odpisu ujmuje się w rachunku zysków i strat.
9.14. ZAPASY
Zapasy są wyceniane według niższej z dwóch wartości: ceny nabycia/kosztu wytworzenia
i możliwej do uzyskania ceny sprzedaży netto.
Koszty poniesione na doprowadzenie każdego składnika zapasów do jego aktualnego miejsca
i stanu – zarówno w odniesieniu do bieżącego, jak i poprzedniego roku – są ujmowane
w następujący sposób:
Materiały
– w cenie nabycia ustalonej metodą „pierwsze weszło-pierwsze wyszło”.
Produkty
gotowe i
produkty w toku
– koszt bezpośrednich materiałów i robocizny oraz odpowiedni narzut
pośrednich kosztów produkcji ustalony przy założeniu normalnego
wykorzystania mocy produkcyjnych, z wyłączeniem kosztów finansowania
zewnętrznego.
Towary
– w cenie nabycia ustalonej metodą „pierwsze weszło-pierwsze wyszło”.
Ceną sprzedaży netto możliwą do uzyskania jest szacowana cena sprzedaży dokonywanej
w toku zwykłej działalności gospodarczej, pomniejszona o koszty wykończenia i szacowane
koszty niezbędne do doprowadzenia sprzedaży do skutku.
9.15. NALEŻNOŚCI Z TYTUŁU DOSTAW I USŁUG ORAZ POZOSTAŁE NALEŻNOŚCI
Należności z tytułu dostaw i usług są ujmowane i wykazywane według kwot pierwotnie
zafakturowanych, z uwzględnieniem odpisu na wątpliwe należności. Odpis na należności
oszacowywany jest wtedy, gdy ściągnięcie pełnej kwoty należności przestało być
prawdopodobne.
W przypadku, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, wartość należności jest
ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do
wartości bieżącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej brutto odzwierciedlającej aktualne
oceny rynkowe wartości pieniądza w czasie. Jeżeli zastosowana została metoda polegająca
na dyskontowaniu, zwiększenie należności w związku z upływem czasu jest ujmowane jako
przychody finansowe.
21
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
Pozostałe należności obejmują w szczególności wpłacone kaucje, wadia jak również
rozrachunki z pracownikami oraz zaliczki przekazane z tytułu przyszłych zakupów rzeczowych
aktywów trwałych, wartości niematerialnych oraz zapasów. Zaliczki są prezentowane zgodnie
z charakterem aktywów, do jakich się odnoszą – odpowiednio jako aktywa trwałe lub
obrotowe. Jako aktywa niepieniężne zaliczki nie podlegają dyskontowaniu.
Należności budżetowe prezentowane są w ramach pozostałych aktywów niefinansowych,
z wyjątkiem należności z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych, które stanowią
w bilansie odrębną pozycję.
9.16. ŚRODKI PIENIĘŻNE I EKWIWALENTY ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH
Środki pieniężne i lokaty krótkoterminowe wykazane w bilansie obejmują środki pieniężne
w banku i w kasie oraz lokaty krótkoterminowe o pierwotnym okresie zapadalności
nieprzekraczającym trzech miesięcy.
Saldo środków pieniężnych i ich ekwiwalentów wykazane w rachunku przepływów pieniężnych
składa się z określonych powyżej środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, pomniejszonych
o niespłacone kredyty w rachunkach bieżących.
9.17. OPROCENTOWANE KREDYTY BANKOWE, POŻYCZKI I PAPIERY DŁUŻNE
W momencie początkowego ujęcia, wszystkie kredyty bankowe, pożyczki i papiery dłużne są
ujmowane według wartości godziwej, pomniejszonej o koszty związane z uzyskaniem kredytu
lub pożyczki.
Po początkowym ujęciu oprocentowane kredyty, pożyczki i papiery dłużne są wyceniane
według zamortyzowanego kosztu, przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej,
Przy ustalaniu zamortyzowanego kosztu uwzględnia się koszty związane z uzyskaniem kredytu lub
pożyczki oraz dyskonta lub premie uzyskane w związku z zobowiązaniem.
Przychody i koszty są ujmowane w rachunku zysków i strat z chwilą usunięcia zobowiązania
z bilansu, a także w wyniku rozliczenia metodą efektywnej stopy procentowej.
9.18. ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU DOSTAW I USŁUG ORAZ POZOSTAŁE ZOBOWIĄZANIA
Zobowiązania krótkoterminowe z tytułu dostaw i usług wykazywane są w kwocie wymagającej
zapłaty.
Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy obejmują
zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu oraz zobowiązania finansowe pierwotnie
zakwalifikowane do kategorii wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy.
Zobowiązania finansowe są klasyfikowane jako przeznaczone do obrotu, jeżeli zostały nabyte
dla celów sprzedaży w niedalekiej przyszłości. Instrumenty pochodne, włączając wydzielone
instrumenty wbudowane, są również klasyfikowane jako przeznaczone do obrotu, chyba że są
uznane za efektywne instrumenty zabezpieczające. Zobowiązania finansowe mogą być przy
pierwotnym ujęciu zakwalifikowane do kategorii wycenianych w wartości godziwej przez wynik
finansowy, jeżeli poniższe kryteria są spełnione: (i) taka kwalifikacja eliminuje lub znacząco
obniża niespójność traktowania, gdy zarówno wycena jak i zasady rozpoznawania strat lub
zysków podlegają innym regulacjom; lub (ii) zobowiązania są częścią grupy zobowiązań
finansowych, które są zarządzane i oceniane w oparciu o wartość godziwą, zgodnie
z udokumentowaną strategią zarządzania ryzykiem; lub (iii) zobowiązania finansowe zawierają
wbudowane instrumenty pochodne, które powinny być oddzielnie ujmowane. Na dzień
31 grudnia 2014 roku żadne zobowiązania finansowe nie zostały zakwalifikowanie do kategorii
wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy (na dzień 31 grudnia 2013: zero).
Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy są wyceniane
w wartości godziwej, uwzględniając ich wartość rynkową na dzień bilansowy bez uwzględnienia
kosztów transakcji. Zmiany w wartości godziwej tych instrumentów są ujmowane w rachunku
zysków i strat jako koszty lub przychody finansowe.
Zobowiązania finansowe niebędące instrumentami finansowymi wycenianymi w wartości
godziwej przez wynik finansowy, są wyceniane według zamortyzowanego kosztu przy użyciu
metody efektywnej stopy procentowej.
22
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
Grupa wyłącza ze swojego bilansu zobowiązanie finansowe, gdy zobowiązanie wygasło – to
znaczy, kiedy obowiązek określony w umowie został wypełniony, umorzony lub wygasł.
Zastąpienie dotychczasowego instrumentu dłużnego przez instrument o zasadniczo różnych
warunkach dokonywane pomiędzy tymi samymi podmiotami Grupa ujmuje jako wygaśniecie
pierwotnego zobowiązania finansowego i ujęcie nowego zobowiązania finansowego.
Podobnie znaczące modyfikacje warunków umowy dotyczącej istniejącego zobowiązania
finansowego Grupa ujmuje jako wygaśniecie pierwotnego i ujęcie nowego zobowiązania
finansowego. Powstające z tytułu zamiany różnice odnośnych wartości bilansowych wykazuje
się w rachunku zysków i strat.
Pozostałe zobowiązania budżetowe obejmują w szczególności zobowiązania wobec urzędu
skarbowego z tytułu podatku od towarów i usług, zobowiązania z tytułu ubezpieczeń
społecznych.
Pozostałe zobowiązania niefinansowe ujmowane są w kwocie wymagającej zapłaty.
9.19. REZERWY
Rezerwy tworzone są wówczas, gdy na Grupie ciąży istniejący obowiązek (prawny lub
zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze zdarzeń przeszłych, i gdy prawdopodobne jest, że
wypełnienie tego obowiązku spowoduje konieczność wypływu korzyści ekonomicznych oraz
można dokonać wiarygodnego oszacowania kwoty tego zobowiązania. Jeżeli Grupa
spodziewa się, że koszty objęte rezerwą zostaną zwrócone, na przykład na mocy umowy
ubezpieczenia, wówczas zwrot ten jest ujmowany jako odrębny składnik aktywów, ale tylko
wtedy, gdy jest rzeczą praktycznie pewną, że zwrot ten rzeczywiście nastąpi. Koszty dotyczące
danej rezerwy są wykazane w rachunku zysków i strat po pomniejszeniu o wszelkie zwroty.
W przypadku, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny, wielkość rezerwy jest ustalana
poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości
bieżącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej brutto odzwierciedlającej aktualne oceny
rynkowe wartości pieniądza w czasie oraz ewentualnego ryzyka związanego z danym
zobowiązaniem. Jeżeli zastosowana została metoda polegająca na dyskontowaniu,
zwiększenie rezerwy w związku z upływem czasu jest ujmowane jako koszty finansowe.
9.20. ODPRAWY EMERYTALNE
Zgodnie z zakładowymi systemami wynagradzania pracownicy spółek Grupy mają prawo do
oraz odpraw emerytalnych. Odprawy emerytalne są wypłacane jednorazowo, w momencie
przejścia na emeryturę. Wysokość odpraw emerytalnych zależy od stażu pracy oraz średniego
wynagrodzenia pracownika. Grupa tworzy rezerwę na przyszłe zobowiązania z tytułu odpraw
emerytalnych w celu przyporządkowania kosztów do okresów, których dotyczą. Według MSR
19, odprawy emerytalne są programami określonych świadczeń po okresie zatrudnienia.
Wartość bieżąca tych zobowiązań jest obliczona przez niezależnego aktuariusza. Naliczone
zobowiązania są równe zdyskontowanym płatnościom, które w przyszłości zostaną dokonane, z
uwzględnieniem rotacji zatrudnienia i dotyczą okresu do dnia bilansowego. Informacje
demograficzne oraz informacje o rotacji zatrudnienia oparte są o dane historyczne. Zyski i straty
z obliczeń aktuarialnych są rozpoznawane w zysku lub stracie.
9.21. PRZYCHODY
Przychody są ujmowane w takiej wysokości, w jakiej jest prawdopodobne, że Grupa uzyska
korzyści ekonomiczne związane z daną transakcją oraz gdy kwotę przychodów można wycenić
w wiarygodny sposób. Przychody są rozpoznawane w wartości godziwej zapłaty otrzymanej lub
należnej, po pomniejszeniu o podatek od towarów i usług (VAT) oraz rabaty. Przy ujmowaniu
przychodów obowiązują również kryteria przedstawione poniżej.
23
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
9.21.1.
SPRZEDAŻ TOWARÓW I PRODUKTÓW
Przychody są ujmowane, jeżeli znaczące ryzyko i korzyści wynikające z prawa własności do
towarów i produktów zostały przekazane nabywcy oraz gdy kwotę przychodów można
wycenić w wiarygodny sposób.
9.21.2.
ŚWIADCZENIE USŁUG
Przychody z tytułu świadczenia usług są ujmowane na podstawie stopnia zaawansowania ich
realizacji. Procentowy stan zaawansowania realizacji usługi ustalany jest jako stosunek kosztów
poniesionych do szacowanych kosztów niezbędnych do zrealizowania zlecenia.
Grupa klasyfikuje oraz rozlicza świadczone usługi w oparciu o następujące kryteria:
·
dla umów kompleksowych obejmujących dostawę sprzętu, licencji, oprogramowania
wraz z wdrożeniem, stopień zaawansowania realizowanej usługi określany jest
w oparciu o poniesione koszty, na które składa się wartość dostarczonego sprzętu,
wyposażenia oraz koszty świadczonych usług związanych z realizacją umowy,
·
dla umów, dla których dostawa sprzętu nie stanowi integralnej części umowy, stopień
zaawansowania realizowanej usługi określany jest w oparciu o poniesione koszty nie
uwzględniające wartości dostarczonego sprzętu,
·
dla umów o świadczenie usług, które charakteryzują się wysokim udziałem kosztów
robocizny w kosztach projektu ogółem, stopień zaawansowania realizowanej usługi
określany jest w oparciu o poniesione koszty robocizny,
·
umowy na dostawę sprzętu, dla których udział kosztów innych niż wartość sprzętu jest
znikoma, są traktowane jako umowy handlowe, a przychody z realizacji umowy są
rozpoznawane zgodnie z zasadami określonymi w MSR 18.
Jeżeli wyniku kontraktu nie można wiarygodnie oszacować, wówczas przychody uzyskiwane
z tytułu tego kontraktu są ujmowane tylko do wysokości poniesionych kosztów, które Grupa
spodziewa się odzyskać.
9.21.3.
ODSETKI
Przychody z tytułu odsetek są ujmowane sukcesywnie w miarę ich naliczania (z uwzględnieniem
metody efektywnej stopy procentowej, stanowiącej stopę dyskontującą przyszłe wpływy
pieniężne przez szacowany okres życia instrumentów finansowych) w stosunku do wartości
bilansowej netto danego składnika aktywów finansowych.
9.21.4.
DYWIDENDY
Dywidendy są ujmowane w momencie ustalenia praw akcjonariuszy lub udziałowców do ich
otrzymania.
9.21.5.
PRZYCHODY Z TYTUŁU WYNAJMU (LEASINGU OPERACYJNEGO)
Przychody z tytułu wynajmu nieruchomości ujmowane są metodą liniową przez okres wynajmu
w stosunku do otwartych umów.
9.21.6.
DOTACJE RZĄDOWE
Jeżeli istnieje uzasadniona pewność, że dotacja zostanie uzyskana oraz spełnione zostaną
wszystkie związane z nią warunki, wówczas dotacje rządowe są ujmowane według ich wartości
godziwej.
Jeżeli dotacja dotyczy danej pozycji kosztowej, wówczas jest ona ujmowana jako przychód
w sposób współmierny do kosztów, które dotacja ta ma w zamierzeniu kompensować. Jeżeli
dotacja dotyczy składnika aktywów, wówczas jej wartość godziwa jest ujmowana na koncie
przychodów przyszłych okresów, a następnie stopniowo, drogą równych odpisów rocznych,
odpisywana do rachunku zysków i strat przez szacowany okres użytkowania związanego z nią
składnika aktywów.
9.22. PODATKI
9.22.1.
PODATEK BIEŻĄCY
Zobowiązania i należności z tytułu bieżącego podatku za okres bieżący i okresy poprzednie
wycenia się w wysokości kwot przewidywanej zapłaty na rzecz organów podatkowych
24
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
(podlegających zwrotowi od organów podatkowych) z zastosowaniem stawek podatkowych
i przepisów podatkowych, które prawnie lub faktycznie już obowiązywały na dzień bilansowy.
9.22.2.
PODATEK ODROCZONY
Na potrzeby sprawozdawczości finansowej, podatek odroczony jest obliczany metodą
zobowiązań bilansowych w stosunku do różnic przejściowych występujących na dzień
bilansowy między wartością podatkową aktywów i zobowiązań a ich wartością bilansową
wykazaną w sprawozdaniu finansowym.
Rezerwa na podatek odroczony ujmowana jest w odniesieniu do wszystkich dodatnich różnic
przejściowych
· z wyjątkiem sytuacji, gdy rezerwa na podatek odroczony powstaje w wyniku początkowego
ujęcia wartości firmy lub początkowego ujęcia składnika aktywów bądź zobowiązania przy
transakcji nie stanowiącej połączenia jednostek gospodarczych i w chwili jej zawierania nie
mającej wpływu ani na wynik finansowy brutto, ani na dochód do opodatkowania czy
stratę podatkową oraz
· w przypadku dodatnich różnic przejściowych wynikających z inwestycji w jednostkach
zależnych lub stowarzyszonych i udziałów we wspólnych przedsięwzięciach – z wyjątkiem
sytuacji, gdy terminy odwracania się różnic przejściowych podlegają kontroli inwestora i gdy
prawdopodobne jest, iż w dającej się przewidzieć przyszłości różnice przejściowe nie ulegną
odwróceniu.
Aktywa z tytułu podatku odroczonego ujmowane są w odniesieniu do wszystkich ujemnych
różnic przejściowych, jak również niewykorzystanych ulg podatkowych i niewykorzystanych strat
podatkowych przeniesionych na następne lata, w takiej wysokości, w jakiej jest
prawdopodobne, że zostanie osiągnięty dochód do opodatkowania, który pozwoli wykorzystać
ww. różnice, aktywa i straty
· z wyjątkiem sytuacji, gdy aktywa z tytułu odroczonego podatku dotyczące ujemnych różnic
przejściowych powstają w wyniku początkowego ujęcia składnika aktywów bądź
zobowiązania przy transakcji nie stanowiącej połączenia jednostek gospodarczych
i w chwili jej zawierania nie mają wpływu ani na wynik finansowy brutto, ani na dochód do
opodatkowania czy stratę podatkową oraz
· w przypadku ujemnych różnic przejściowych z tytułu inwestycji w jednostkach zależnych lub
stowarzyszonych oraz udziałów we wspólnych przedsięwzięciach, składnik aktywów z tytułu
odroczonego podatku jest ujmowany w bilansie jedynie w takiej wysokości, w jakiej jest
prawdopodobne, iż w dającej się przewidzieć przyszłości ww. różnice przejściowe ulegną
odwróceniu i osiągnięty zostanie dochód do opodatkowania, który pozwoli na potrącenie
ujemnych różnic przejściowych.
Wartość bilansowa składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku jest weryfikowana na
każdy dzień bilansowy i ulega stosownemu obniżeniu o tyle, o ile przestało być
prawdopodobne osiągnięcie dochodu do opodatkowania wystarczającego do częściowego
lub całkowitego zrealizowania składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku
dochodowego. Nieujęty składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego
podlega ponownej ocenie na każdy dzień bilansowy i jest ujmowany do wysokości
odzwierciedlającej
prawdopodobieństwo
osiągnięcia
w przyszłości
dochodów
do
opodatkowania, które pozwolą na odzyskanie tego składnika aktywów.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz rezerwy na podatek odroczony
wyceniane są z zastosowaniem stawek podatkowych, które według przewidywań będą
obowiązywać w okresie, gdy składnik aktywów zostanie zrealizowany lub rezerwa rozwiązana,
przyjmując za podstawę stawki podatkowe (i przepisy podatkowe) obowiązujące na dzień
bilansowy lub takie, których obowiązywanie w przyszłości jest pewne na dzień bilansowy.
Podatek dochodowy dotyczący pozycji ujmowanych bezpośrednio w kapitale własnym jest
ujmowany w kapitale własnym, a nie w rachunku zysków i strat.
Grupa kompensuje ze sobą aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego z rezerwami
z tytułu odroczonego podatku dochodowego wtedy i tylko wtedy, gdy posiada możliwy do
wyegzekwowania tytuł prawny do przeprowadzenia kompensat należności ze zobowiązaniami
z tytułu bieżącego podatku i odroczony podatek dochodowy ma związek z tym samym
podatnikiem i tym samym organem podatkowym.
25
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
9.22.3.
PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG
Przychody, koszty, aktywa i zobowiązania są ujmowane po pomniejszeniu o wartość podatku
od towarów i usług, z wyjątkiem:
· gdy podatek od towarów i usług zapłacony przy zakupie aktywów lub usług nie jest możliwy
do odzyskania od organów podatkowych; wtedy jest on ujmowany odpowiednio jako
część ceny nabycia składnika aktywów lub jako część pozycji kosztowej oraz
· należności i zobowiązań, które są wykazywane z uwzględnieniem kwoty podatku od
towarów i usług.
Kwota netto podatku od towarów i usług możliwa do odzyskania lub należna do zapłaty na
rzecz organów podatkowych jest ujęta w bilansie jako część należności lub zobowiązań.
9.23. ZYSK NETTO NA AKCJĘ
Zysk netto na akcję dla każdego okresu jest obliczony poprzez podzielenie zysku netto za dany
okres przez średnią ważoną liczbę akcji w danym okresie sprawozdawczym.
Grupa nie prezentuje rozwodnionego zysku/straty na akcję, ponieważ nie występują
rozwadniające potencjalne akcje zwykłe.
26
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
10. INFORMACJE DOTYCZĄCE SEGMENTÓW OPERACYJNYCH
Dla celów zarządczych Grupa została podzielona na jednostki organizacyjne, odpowiadające
grupom klientów, dla których świadczone są usługi/realizowana jest sprzedaż usług, produktów
i towarów.
Istnieją zatem następujące sprawozdawcze segmenty operacyjne:
· Segment obsługujący sektor telekomunikacyjny,
· Segment obsługujący sektor administracji rządowej i samorządowej,
· Segment obsługujący sektor bankowy i ubezpieczeniowy,
· Segment obsługujący sektor paliwowo-energetyczny,
· Segment obsługujący sektor edukacyjny,
· Segment obsługujący sektor ochrony zdrowia,
· Segment wydobywczy,
· Segment obsługujący sektor jednostek usługowo-produkcyjnych oraz IT.
Żaden z segmentów operacyjnych Grupy nie został połączony z innym segmentem w celu
stworzenia powyższych sprawozdawczych segmentów operacyjnych.
Zarząd monitoruje oddzielnie wyniki operacyjne segmentów w celu podejmowania decyzji
dotyczących alokacji zasobów, oceny skutków tej alokacji oraz wyników działalności. Podstawą
oceny wyników działalności jest zysk lub strata na działalności operacyjnej. Finansowanie Grupy
(łącznie z kosztami i przychodami finansowymi) oraz podatek dochodowy są monitorowane na
poziomie Grupy i nie ma miejsca ich alokacja do segmentów.
Ceny transakcyjne stosowane przy transakcjach pomiędzy segmentami operacyjnymi
są ustalane na zasadach rynkowych podobnie jak przy transakcjach ze stronami
niepowiązanymi, jednak Grupa nie realizuje sprzedaży pomiędzy segmentami.
W poniższych tabelach przedstawione zostały dane dotyczące przychodów i zysków
poszczególnych segmentów operacyjnych Grupy za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku
i za rok zakończony dnia 31 grudnia 2013 roku.
27
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
Ze względu na rodzaj prowadzonej działalności Grupa nie ma racjonalnej możliwości przypisania kosztów sprzedaży, kosztów ogólnego zarządu, przychodów i kosztów
z pozostałej działalności operacyjnej oraz kosztów i przychodów finansowych do poszczególnych segmentów, koszty i przychody te są prezentowane jako
przychody/koszty nieprzypisane.
Rok zakończony 31 grudnia 2014 roku – działalność kontynuowana według segmentów
DZIAŁALNOŚĆ KONTYNUOWANA
Za rok zakończony
dnia 31 grudnia 2014
Przychody netto ze sprzedaży
produktów, towarów
i materiałów, w tym:
Przychody ze sprzedaży
produktów
Przychody ze sprzedaży
towarów i materiałów
Koszt sprzedanych produktów,
towarów i materiałów, w tym:
Koszt wytworzenia sprzedanych
produktów
Wartość sprzedanych towarów
i materiałów
Wynik segmentu:
Przychody nieprzypisane
Koszty nieprzypisane
Udział w zysku jednostek
stowarzyszonych
Zysk przed opodatkowaniem
Podatek dochodowy
Zysk netto za rok obrotowy
Sektor
Telekomunikacji
Administracja
rządowa i
samorządowa
31 956
168 261
53 543
20 427
17 032
11 579
18 531
51 194
372 523
24 625
160 648
53 529
11 183
12 997
2 895
13 197
34 811
313 885
7 331
7 613
14
9 244
4 035
8 684
5 334
16 383
58 638
25 241
156 915
32 828
17 010
15 693
10 017
15 135
43 500
316 339
19 363
150 650
32 815
10 052
12 610
2 916
11 516
29 582
269 504
5 878
6 265
13
6 958
3 083
7 101
3 619
13 918
46 835
6 715
11 346
20 714
3 417
1 339
1 562
3 396
7 694
56 184
Sektor
wydobywczy
Bankowość i
ubezpieczenia
Sektor
paliwowoenergetyczny
Edukacja
Ochrona
zdrowia
Przedsiębiorstwa
usługowe,
produkcyjne oraz IT
RAZEM
6 194
44 548
721
18 551
5 018
13 533
28
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
Rok zakończony 31 grudnia 2013 roku – działalność kontynuowana według segmentów:
DZIAŁALNOŚĆ KONTYNUOWANA
Za rok zakończony
dnia 31 grudnia 2013
Przychody netto ze sprzedaży
produktów, towarów
i materiałów, w tym:
Przychody ze sprzedaży
produktów
Przychody ze sprzedaży
towarów i materiałów
Koszt sprzedanych produktów,
towarów i materiałów, w tym:
Koszt wytworzenia sprzedanych
produktów
Wartość sprzedanych towarów
i materiałów
Wynik segmentu:
Przychody nieprzypisane
Koszty nieprzypisane
Udział w zysku jednostek
stowarzyszonych
Zysk przed opodatkowaniem
Administracja
Sektor
rządowa i
Telekomunikacji
samorządowa
Bankowość i
ubezpieczenia
Sektor
paliwowoenergetyczny
Edukacja
Ochrona
zdrowia
Sektor
wydobywczy
Przedsiębiorstwa
usługowe,
produkcyjne oraz IT
RAZEM
46 423
126 190
30 273
20 222
8 851
20 928
51 724
67 263
371 874
22 162
101 123
19 033
17 166
4
19 420
51 724
47 649
278 281
24 261
25 067
11 240
3 056
8 847
1 508
0
19 614
93 593
39 849
110 370
25 340
17 026
7 201
18 311
32 796
60 124
311 017
17 702
90 174
17 783
14 923
138
17 162
32 796
44 574
235 252
22 147
20 196
7 557
2 103
7 063
1 149
0
15 550
75 765
6 574
15 820
4 933
3 196
1 650
2 617
18 928
7 139
60 857
6 510
54 831
1 326
13 861
Podatek dochodowy
5 405
Zysk netto za rok obrotowy
8 456
29
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
11. INFORMACJE DOTYCZĄCE UMÓW O USŁUGĘ BUDOWLANĄ
Przychody z tytułu świadczenia usług są ujmowane na podstawie stopnia zaawansowania ich
realizacji. Procentowy stan zaawansowania realizacji usługi ustalany jest jako stosunek kosztów
poniesionych do szacowanych kosztów niezbędnych do zrealizowania zlecenia. Klasyfikacja oraz
sposób rozliczenia świadczonych usług zostały opisane w punkcie 9.21.2.
Poniższa tabela przedstawia skutki wyceny umów o usługę budowlaną, w tym przychody oraz
koszty realizowanych umów za rok zakończony 31 grudnia 2014 oraz za rok zakończony
31 grudnia 2013, jak również kwoty należne zamawiającym oraz kwoty należne od
zamawiających z tytułu prac wynikających z realizowanych umów na dzień 31 grudnia 2014 roku
oraz na dzień 31 grudnia 2013 roku.
Skutki wyceny umów o usługę budowlaną
Poniesione koszty umowy
Ujęte zyski pomniejszone o ujęte straty
Przychody z umowy obliczone wg stopnia
zaawansowania wykonania umowy
Należności uwarunkowane wykonaniem umowy (faktury
częściowe)
Przychody z umowy pomniejszone o faktury częściowe
Kwota brutto należna zamawiającym z tytułu prac
wynikających z umowy (pasywa)
Kwota brutto należna od zmawiających z tytułu prac
wynikających z umowy (aktywo)
Przychody z umowy ujęte jako przychody za dany okres
Rok zakończony
31 grudnia 2014
Rok zakończony
31 grudnia 2013
278 396
189 728
16 554
21 657
294 950
211 385
281 335
172 614
11 337
38 771
4 769
726
16 106
39 497
241 545
112 627
W zakres podpisywanych umów o budowę mogą wchodzić zobowiązania i należności
warunkowe związane z następującymi ryzykami/szansami:
1) ryzyko poniesienia kar kontraktowych z tytułu ewentualnego niedotrzymania umownych
terminów realizacji umowy;
2) ryzyko poniesienia dodatkowych kosztów i kar kontraktowych z tytułu ewentualnego
nienależytego wykonania przedmiotu umowy;
3) ryzyko poniesienia kar kontraktowych z tytułu ewentualnego niedotrzymania umownych
parametrów technicznych przedmiotu umowy;
4) ryzyko poniesienia ewentualnych kosztów napraw, remontów, modernizacji w umownym
okresie gwarancyjnym;
5) ryzyko roszczeń i kar powstałych w następstwie ewentualnych zawieszeń/odstąpień od
umowy przez jedną ze stron umowy.
30
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
12. PRZYCHODY I KOSZTY
12.1. POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE
Pozostałe przychody operacyjne
Rozwiązanie odpisów aktualizujących należności
Rok zakończony
31 grudnia 2014
Rok zakończony
31 grudnia 2013
1 983
-
-
2 344
Przychody z odsprzedaży - refaktury
625
578
Przychody z nieruchomości inwestycyjnych
497
817
Zysk ze zbycia rzeczowych aktywów trwałych
441
-
Otrzymane bonusy
104
368
1 035
565
866
771
5 551
5 443
Rozwiązanie rezerw
Przychody z tytułu otrzymanych kar i odszkodowań
Inne
RAZEM
12.2. POZOSTAŁE KOSZTY OPERACYJNE
Pozostałe koszty operacyjne
Strata ze zbycia aktywów trwałych przeznaczonych do
sprzedaży
Utworzone rezerwy
Odpis aktualizujący wartość należności
przeterminowanych i spornych
Nadwyżka (wkład własny) kosztów realizacji projektów
dofinansowanych nad kwotą otrzymanych dotacji – nota
41
Efekt testu wartości firmy ośrodek ISA
Rok zakończony
31 grudnia 2014
Rok zakończony
31 grudnia 2013
1 423
-
1 354
4 736
-
2 016
1 092
1 638
-
1 535
Należności umorzone i przedawnione
742
400
Koszty nieruchomości inwestycyjnych
968
840
Odpis aktualizujący wartość zapasów
163
224
61
135
1 506
540
-
232
Koszty usług refakturowanych
346
329
Kary
325
592
-
25
Koszty sądowe
Odpis aktualizujący wartość prac rozwojowych
Strata na sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych
Szkody komunikacyjne
Darowizny
Inne
RAZEM
41
69
502
1 009
8 523
14 320
31
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
12.3. PRZYCHODY FINANSOWE
Przychody finansowe
Rok zakończony
31 grudnia 2014
Rok zakończony
31 grudnia 2013
Przychody z tytułu odsetek bankowych
214
367
Przychody z tytułu odsetek od pożyczek
31
308
Wycena aktywów finansowych wycenianych w
wartości godziwej przez wynik finansowy
-
176
Rozwiązanie odpisów aktualizujących pożyczki
-
92
65
-
-
53
320
29
13
48
643
1 072
Pozostałe odsetki od instrumentów finansowych
Różnice kursowe
Przychody z tytułu odsetek od kontrahentów
Inne
RAZEM
12.4. KOSZTY FINANSOWE
Koszty finansowe
Rok zakończony
31 grudnia 2014
Rok zakończony
31 grudnia 2013
Rezerwa na koszty finansowe – odsetki
-
2 797
Aktualizacja wartości aktywów dostępnych do
sprzedaży (trwała utrata wartości)
-
1 672
1 073
1 628
167
283
56
661
200
-
60
-
-
31
149
85
Odsetki budżetowe
16
100
Inne
32
38
1 753
7 295
Odsetki od kredytów bankowych
Koszty finansowe z tytułu umów leasingu finansowego
Odpis aktualizujący wartość udzielonych pożyczek
Odsetki od obligacji
Różnice kursowe
Strata ze zbycia inwestycji
Odsetki od innych zobowiązań/kontrahentów
RAZEM
32
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
12.5. KOSZTY WEDŁUG RODZAJÓW
Koszty według rodzajów
Rok zakończony
31 grudnia 2014
Rok zakończony
31 grudnia 2013
Amortyzacja środków trwałych i wartości
niematerialnych
13 986
14 220
Zużycie materiałów i energii
54 743
50 943
Usługi informatyczne
10 733
17 439
Usługi serwisowe
10 715
12 483
Usługi instalacyjne
5 356
10 384
Usługi najmu
5 545
3 907
Usługi budowlane
88 886
47 647
Usługi geodezyjne i projektowe
11 746
11 010
Inne usługi obce
20 521
19 081
Podatki i opłaty
2 267
2 336
Wynagrodzenia
77 563
76 515
Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
15 562
15 402
3 810
5 409
Razem koszty według rodzaju, w tym:
321 433
286 776
Pozycje ujęte w koszcie własnym sprzedaży
269 504
235 252
Pozycje ujęte w kosztach sprzedaży
17 022
15 762
Pozycje ujęte w kosztach ogólnego zarządu
17 250
17 460
Zmiana stanu produktów
17 657
18 302
Pozostałe koszty
12.6. KOSZTY AMORTYZACJI UJĘTE W RACHUNKU ZYSKÓW I STRAT
Amortyzacja
Rok zakończony
31 grudnia 2014
Rok zakończony
31 grudnia 2013
10 405
10 640
3 581
3 580
Razem koszty amortyzacji, w tym;
13 986
14 220
Pozycje ujęte w koszcie własnym sprzedaży
10 374
10 754
985
938
2 627
2 528
Amortyzacja środków trwałych
Amortyzacja wartości niematerialnych
Pozycje ujęte w kosztach sprzedaży
Pozycje ujęte w kosztach ogólnego zarządu
33
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
12.7. KOSZTY ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH
Koszty świadczeń pracowniczych
Rok zakończony
31 grudnia 2014
Rok zakończony
31 grudnia 2013
73 362
72 117
4 201
4 398
13 325
13 084
132
163
2 105
2 155
Razem koszty świadczeń pracowniczych, w tym;
93 125
91 917
Pozycje ujęte w koszcie własnym sprzedaży
72 782
67 676
9 869
11 590
10 474
12 651
Wynagrodzenia pracownicze
Wynagrodzenia z tyt. umów cywilnoprawnych
Koszty ubezpieczeń społecznych od wynagrodzeń
pracowniczych
Koszty ubezpieczeń społecznych z tytułu umów
cywilnoprawnych
Inne świadczenia pracownicze
Pozycje ujęte w kosztach sprzedaży
Pozycje ujęte w kosztach ogólnego zarządu
13. PODATEK DOCHODOWY
13.1. OBCIĄŻENIE PODATKOWE
Główne składniki obciążenia podatkowego za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku
i 31 grudnia 2013 roku przedstawiają się następująco:
Składniki obciążenia podatkowego
Rok zakończony
31 grudnia 2014
Rok zakończony
31 grudnia 2013
Ujęte w zysku lub stracie:
Bieżący podatek dochodowy
6 611
5 713
-1 593
-308
5 018
5 405
Podatek od niezrealizowanego zysku/straty z tytułu
aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży
-
-
Obciążenie podatkowe ujęte w innych całkowitych
dochodach
-
-
Obciążenie podatkowe wykazane w sprawozdaniu
z całkowitych dochodów
5 018
5 405
Bieżące obciążenie z tytułu podatku dochodowego
Odroczony podatek dochodowy
Powstanie i odwrócenie różnic przejściowych
Obciążenie podatkowe ujęte w zysku netto
Ujęte w innych całkowitych dochodach:
Odroczony podatek dochodowy
34
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
13.2. UZGODNIENIE EFEKTYWNEJ STAWKI PODATKOWEJ
Uzgodnienie podatku dochodowego od wyniku finansowego brutto przed opodatkowaniem
według ustawowej stawki podatkowej, z podatkiem dochodowym liczonym według efektywnej
stawki podatkowej Grupy za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku i 31 grudnia 2013 roku
przedstawia się następująco:
Uzgodnienie efektywnej stawki podatkowej
Zysk /(strata) brutto przed opodatkowaniem z
działalności kontynuowanej
Rok zakończony
31 grudnia 2014
Rok zakończony
31 grudnia 2013
18 551
13 861
-
-
18 551
13 861
3 525
2 634
394
-
32
1 450
Koszty reprezentacji
126
292
PFRON
112
94
Kary i odszkodowania
218
100
Umorzone należności
134
-
47
-
416
747
14
88
Podatek według efektywnej stawki podatkowej
wynoszącej 27% (2013: 23%)
5 018
5 405
Podatek dochodowy (obciążenie) wykazany w rachunku
zysków i strat
5 018
5 405
Podatek dochodowy przypisany działalności zaniechanej
-
-
5 018
5 405
Zysk /(strata) przed opodatkowaniem z działalności
zaniechanej
Zysk /(strata) brutto przed opodatkowaniem
Podatek według ustawowej stawki podatkowej
obowiązującej w Polsce, wynoszącej 19% (2013: 19%)
Straty w jednostkach bez prawa do odliczenia
Rezerwa na zobowiązania NKUP
Usługi obce
Pozostałe koszty nie stanowiące kosztów uzyskania
przychodu
Amortyzacja
RAZEM
35
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
13.3. ODROCZONY PODATEK DOCHODOWY
Odroczony podatek dochodowy wynika z następujących pozycji:
Rachunek
zysków i strat za
rok zakończony
Bilans
Podatek odroczony
31
grudnia
2014
Rezerwa z tytułu podatku odroczonego
Różnica pomiędzy wartością podatkową i bilansową
środków trwałych
Leasing finansowy
Wycena kontraktów długoterminowych
Wycena pożyczek
Pozostałe
Wycena jednostek stowarzyszonych według metody praw
własności
Rezerwa brutto z tytułu podatku odroczonego
Aktywa z tytułu podatku odroczonego
Niewykorzystane urlopy
Premie
Niezafakturowane koszty okresu
Odpis aktualizujący należności
Odpis aktualizujący aktywa finansowe
Rezerwa na gwarancje
Rezerwa na kary, koszty sądowe
Leasing finansowy
Wycena kontraktów długoterminowych
Odpis aktualizujący wartość aktywów niefinansowych
Odpis aktualizujący wartość pożyczek udzielonych
Odprawy emerytalne i nagrody jubileuszowe
Ubezpieczenia społeczne obciążające pracodawcę
Straty podatkowe
Nieuregulowane zobowiązania
Inne
Aktywa brutto z tytułu podatku odroczonego
Obciążenie z tytułu odroczonego podatku dochodowego
- ujęte bezpośrednio w innych całkowitych dochodach
- ujęte w rachunku zysków i strat
31
grudnia
2013
31
grudnia
2014
31
grudnia
2013
8 239
9 063
824
22
100
1 123
13
108
1 591
105
8
468
92
-38
-224
-78
186
-
-186
54
857
719
-138
-251
10 518
11 586
1 068
-515
428
235
248
902
366
297
1 269
-3
1 206
1 298
284
115
101
83
1 321
86
418
226
604
1 277
1 177
470
594
-6
259
935
284
118
96
201
411
647
10
9
-356
-375
-811
-173
675
3
947
363
0
-3
5
-118
910
-561
-272
-35
457
367
-156
90
-105
-273
141
46
-558
9
201
411
500
8 236
7 711
525
823
1 593
1 593
308
308
Aktywa z tytułu podatku odroczonego:
Aktywa z tytułu podatku odroczonego – działalność
kontynuowana
Aktywa z tytułu podatku odroczonego – działalność
zaniechana (nota 14)
Rezerwa z tytułu podatku odroczonego
Rezerwa z tytułu podatku odroczonego – działalność
kontynuowana
Rezerwa z tytułu podatku odroczonego – działalność
zaniechana (nota 14)
2 282
3 875
2 282
3 875
-
Na dzień 31 grudnia 2014 jak i na dzień 31 grudnia 2013 roku Grupa rozpoznała podatek
odroczony od wszystkich różnic przejściowych.
36
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
14. DZIAŁALNOŚĆ ZANIECHANA
W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2014 roku, jak również w roku zakończonym 31 grudnia 2013
Grupa nie zaniechała żadnego rodzaju działalności.
15. AKTYWA TRWAŁE ZAKLASYFIKOWANE JAKO PRZEZNACZONE DO
SPRZEDAŻY
Aktywa
31 grudnia 2014
Rzeczowe aktywa trwałe
1 733
Odpis do ceny sprzedaży
400
Aktywa netto zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży
31 grudnia 2013
6 433
1 333
6 433
W okresie zakończonym 31 grudnia 2014 roku dokonano zbycia dwóch nieruchomości
wykazanych na dzień 31 grudnia 2013 jako aktywa trwałe zaklasyfikowane jako przeznaczone do
sprzedaży. Wartość przychodów ze sprzedaży wyniosła 3,2 mln złotych, co skutkowało
obciążeniem pozostałych kosztów operacyjnych stratą ze zbycia tych aktywów w kwocie ponad
1,4 mln złotych.
Pozostała nieruchomość jest dostępna do natychmiastowej sprzedaży w jej bieżącym stanie,
a decyzję o zbyciu podjął Zarząd jednostki zależnej. Do dnia zatwierdzenia sprawozdania
rozpoczęto aktywny program znalezienia nabywcy na nieruchomości, między innymi podpisano
umowy dotyczące nabycia usług pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, rozpoczęto
również akcję reklamową. Na podstawie porównywalnych transakcji rynkowych w roku
2014 dokonano weryfikacji bieżącej wartości godziwej tej nieruchomości. Aktywo to wycenione
w wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży, zostało objęte odpisem aktualizującym
w kwocie 400 tys. złotych.
16. MAJĄTEK SOCJALNY ORAZ ZOBOWIĄZANIA ZFŚS
Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych z późniejszymi
zmianami stanowi, że Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych tworzą pracodawcy
zatrudniający powyżej 20 pracowników na pełne etaty. Grupa tworzy taki fundusz i dokonuje
okresowych odpisów w wysokości odpisu podstawowego. Celem Funduszu jest subsydiowanie
działalności socjalnej Grupy, pożyczek udzielonych jej pracownikom oraz pozostałych kosztów
socjalnych. Grupa skompensowała aktywa Funduszu ze swoimi zobowiązaniami wobec
Funduszu, ponieważ aktywa te nie stanowią oddzielnych aktywów Grupy. W związku
z powyższym, saldo netto na dzień 31 grudnia 2014 roku wynosi 294 tysięcy PLN (na dzień
31 grudnia 2013 roku - 310 tysiące PLN).
Tabele poniżej przedstawiają analitykę aktywów, zobowiązań oraz kosztów Funduszu.
Majątek socjalny oraz zobowiązania ZFŚS
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
Pożyczki udzielone pracownikom
670
758
Środki pieniężne
235
91
Zobowiązania z tytułu Funduszu
611
539
Saldo po skompensowaniu – aktywa (zobowiązania)
294
310
Odpisy na Fundusz w okresie obrotowym
607
647
37
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
17. ZYSK PRZYPADAJĄCY NA JEDNĄ AKCJĘ
Zysk podstawowy przypadający na jedną akcję oblicza się poprzez podzielenie zysku netto za
okres przypadającego na zwykłych akcjonariuszy Grupy przez średnią ważoną liczbę
wyemitowanych akcji zwykłych występujących w ciągu okresu.
Zysk rozwodniony
rozwadniające.
równy
jest
zyskowi
podstawowemu,
gdyż
nie
istnieją
instrumenty
Poniżej przedstawione zostały dane dotyczące zysku oraz akcji, które posłużyły do wyliczenia
podstawowego i rozwodnionego zysku na jedną akcję:
Zysk na akcje
Zysk /(strata) netto z działalności kontynuowanej
Zysk /(strata) z działalności zaniechanej
Zysk /(strata) netto
Odsetki od umarzalnych akcji uprzywilejowanych
zamiennych na akcje zwykłe
Zysk netto przypadający na zwykłych akcjonariuszy,
zastosowany do obliczenia rozwodnionego zysku na
jedną akcję
Średnia ważona liczba wyemitowanych akcji zwykłych
zastosowana do obliczenia podstawowego zysku na
jedną akcję
Rok zakończony
31 grudnia 2014
Rok zakończony
31 grudnia 2013
13 533
8 456
-
-
13 533
8 456
-
-
13 533
8 456
91 187 500
91 187 500
-
-
0,15
0,09
Wpływ rozwodnienia:
Opcje na akcje
Umarzalne akcje uprzywilejowane
Zysk na akcje
W okresie między dniem bilansowym a dniem sporządzenia niniejszego sprawozdania
finansowego nie wystąpiły żadne inne transakcje dotyczące akcji zwykłych lub
potencjalnych
akcji zwykłych.
18. DYWIDENDY WYPŁACONE I ZAPROPONOWANE DO WYPŁATY
Dywidenda z akcji zwykłych za 2013 rok, wypłacona dnia 29 sierpnia 2014 roku, wyniosła
912 tysięcy PLN. Wartość dywidendy na jedną akcję wypłaconej za rok 2013 wyniosła 0,01 PLN. W
roku 2013 wypłacono dywidendę za rok 2012 w kocie 3 648 tysięcy PLN.
Zarząd Jednostki dominującej rozważa rekomendowanie Walnemu Zgromadzeniu wypłacenie
dywidendy za rok 2014 zgodnie z dotychczasową polityką dywidendową.
38
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
19. RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE
Rok zakończony dnia 31 grudnia 2014
Inne
środki
trwałe
Środki
trwałe w
budowie
Budynki
Maszyny i
urządzenia
Środki
transportu
17 436
67 577
37 596
11 301
4 093
6 301
144 304
Zwiększenia stanu
-
351
1 901
715
37
7 020
10 024
Nabycie jednostki zależnej
-
-
349
-
-
-
349
Sprzedaż/likwidacja
-
-
5 008
613
441
26
6 088
Transfer
-
754
2 700
97
243
-4 275
-481
17 436
68 682
37 538
11 500
3 932
9 020
148 108
Amortyzacja i odpisy
aktualizujące na dzień
1 stycznia 2014 roku
-
27 392
20 054
5 631
3 797
262
57 136
Nabycie jednostki zależnej
-
-
50
-
-
-
50
Amortyzacja za rok
obrotowy
-
1 656
6 963
1 664
123
-
10 406
Sprzedaż/likwidacja
-
-
4 932
484
441
-
5 857
Odpis aktualizujący
-
-
-
-
-
-
-
Transfer
-
-
-
-
-
-
-
Amortyzacja i odpisy
aktualizujące na dzień
31 grudnia 2014 roku
-
29 048
22 135
6 811
3 479
262
61 735
Wartość netto na dzień
1 stycznia 2014
17 436
40 185
17 542
5 670
296
6 039
87 168
Wartość netto na dzień
31 grudnia 2014
17 436
39 634
15 403
4 689
453
8 758
86 373
Grunty
Wartość brutto na dzień
1 stycznia 2014 roku
Wartość brutto na dzień
31 grudnia 2014 roku
Ogółem
39
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
Rok zakończony dnia 31 grudnia 2013
Grunty
Wartość brutto na dzień 1
stycznia 2013 roku
Maszyny i
urządzenia
Budynki
Środki
transportu
Inne
środki
trwałe
Środki
trwałe w
budowie
Ogółem
17 752
67 501
37 233
10 931
4 368
5 034
142 819
Zwiększenia stanu
-
2 643
2 130
2 333
7
3 109
10 222
Nabycie jednostki zależnej
-
-
-
-
-
-
-
Sprzedaż/likwidacja
-
-
3 043
2 104
288
-
5 435
-316
-2 567
1 276
141
6
-1 842
-3 302
17 436
67 577
37 596
11 301
4 093
6 301
144 304
Amortyzacja i odpisy
aktualizujące na dzień 1
stycznia 2013 roku
-
25 406
17 122
5 783
3 878
262
52 451
Amortyzacja za rok
obrotowy
-
3 138
5 915
1 401
169
-
10 623
Sprzedaż/likwidacja
-
42
2 983
1 553
250
-
4 828
Odpis aktualizujący
-
-
-
-
-
-
-
Transfer
-
-1 110
-
-
-
-
-1 110
Amortyzacja i odpisy
aktualizujące na dzień 31
grudnia 2013 roku
-
27 392
20 054
5 631
3 797
262
57 136
Wartość netto na dzień 1
stycznia 2013
17 752
42 095
20 111
5 148
490
4 772
90 368
Wartość netto na dzień 31
grudnia 2013
17 436
40 185
17 542
5 670
296
6 039
87 168
Transfer
Wartość brutto na dzień 31
grudnia 2013 roku
Wartość bilansowa środków trwałych użytkowanych na dzień 31 grudnia 2014 roku na mocy
umów leasingu finansowego oraz umów dzierżawy z opcją zakupu wynosi 2 724 tysiące PLN (na
dzień 31 grudnia 2013 roku: 4 209 tysiące PLN).
W okresie zakończonym dnia 31 grudnia 2014 roku Grupa nie poniosła kosztów finansowych, które
zostałyby skapitalizowane w wartości środków trwałych.
Na dzień 31 grudnia 2014 roku Środki trwałe zaliczane do kategorii „maszyny i urządzenia”
o wartości netto na dzień 31 grudnia 2014 roku wynoszącej 4 mln złotych (na dzień 31 grudnia
2013 ich wartość wynosiła 5 mln) stanowią zabezpieczenie w formie zastawu rejestrowego do
umowy wieloproduktowej, w ramach której Grupa posiada dostępny limit kredytowy w rachunku
bieżącym.
40
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
20. LEASING
20.1. GRUPA JAKO LEASINGOBIORCA
Grupa jest stroną umów wynajmu i dzierżawy powierzchni biurowych, których koszty w 2014 roku
kształtowały się na poziomie 4 608 tysięcy złotych (w 2013 roku 2 702 tysięcy złotych).
20.2. GRUPA JAKO LEASINGODAWCA
Standardowe umowy najmu i dzierżawy których stroną jest Grupa zawierane są na czas
nieokreślony i przewidują kilkumiesięczny okres ich wypowiedzenia. Przychody Grupy z tytułu
umów najmu i dzierżawy wyniosły w 2014 roku 5 495 tys. PLN (rok poprzedni 5 896 tys. PLN).
20.3. ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU UMÓW LEASINGU FINANSOWEGO I UMÓW DZIERŻAWY
Z OPCJĄ ZAKUPU
Na dzień 31 grudnia 2014 roku Grupa korzysta ze środków trwałych (środki transportu oraz
nieruchomość) użytkowanych na podstawie umów zaklasyfikowanych jako umowy leasingu
finansowego. Do 31 grudnia 2013 jednostka dominująca korzystała z nieruchomości będącej
siedzibą na podstawie umowy zaklasyfikowanej jako umowa leasingu finansowego. Od 1 stycznia
2014 roku jednostka dominująca korzysta z nieruchomości, będącej siedzibą na podstawie
umowy najmu.
Na dzień 31 grudnia 2014 roku oraz na dzień 31 grudnia 2013 roku przyszłe minimalne opłaty
leasingowe z tytułu tych umów oraz wartość bieżąca minimalnych opłat leasingowych netto
przedstawiają się następująco:
31 grudnia 2014
Opłaty leasingowe
Opłaty
minimalne
31 grudnia 2013
Wartość
bieżąca
opłat
Opłaty
minimalne
Wartość
bieżąca
opłat
W okresie 1 roku
1 394
1 313
1 723
1 524
W okresie od 1 do 5 lat
1 075
991
2 204
2 088
-
-
-
-
Razem minimalne opłaty leasingowe
2 469
2 304
3 927
3 612
Minus koszty finansowe
(165)
Wartość bieżąca minimalnych opłat
leasingowych, w tym:
2 304
2 304
3 612
3 612
Wartość bieżąca długoterminowych
minimalnych opłat leasingowych
991
991
2 088
2 088
Wartość bieżąca krótkoterminowych
minimalnych opłat leasingowych
1 313
1 313
1 524
1 524
Powyżej 5 lat
(315)
W roku zakończonym 31 grudnia 2014 roku koszty finansowe z tytułu odsetek ujęte jako koszt
danego okresu obrotowego wyniosły 167 tysięcy PLN (w roku zakończonym dnia 31 grudnia
2013 roku: 283 tysięcy PLN).
Umowy leasingu środków transportu zawierane są na okres 48 miesięcy na warunkach
rynkowych. Do dnia 31 grudnia 2013 roku Spółka użytkowała nieruchomość na podstawie
umowy leasingu dla której opłaty z tego tytułu nie były uzależnione od stopy procentowej.
Umowa obowiązująca od 1 stycznia 2014 roku została zaklasyfikowana jako umowa najmu.
Pozostałe informacje dotyczące między innymi efektywnej stopy procentowej
zaprezentowane w nocie nr 39 (kredyty, pożyczki i pozostałe zobowiązania finansowe).
zostały
41
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
21. NIERUCHOMOŚCI INWESTYCYJNE
W roku zakończonym 31 grudnia 2014 roku spółka nabyła gruntową nieruchomość, która została
zaklasyfikowana do grupy nieruchomości inwestycyjnych. Wartość bilansowa nieruchomości
odpowiada jej wartości godziwej. Nieruchomość jest utrzymywana w posiadaniu ze względu na
oczekiwany długoterminowy wzrost wartości.
Rok zakończony 31 grudnia 2014 roku
Nieruchomości inwestycyjne
-
Wartość brutto na dzień 1 stycznia 2014 roku
Zwiększenia stanu
2 465
Wartość brutto na dzień 31 grudnia 2014 roku
2 465
Amortyzacja i odpisy aktualizujące na dzień 1 stycznia 2014 roku
Amortyzacja za rok obrotowy
-
Amortyzacja i odpisy aktualizujące na dzień 31 grudnia 2014 roku
-
Wartość netto na dzień 1 stycznia 2014
Wartość netto na dzień 31 grudnia 2014
2 465
Rok zakończony 31 grudnia 2013 roku
Nieruchomości inwestycyjne
Wartość brutto na dzień 1 stycznia 2013 roku
1 775
-
Zwiększenia stanu
Zmniejszenia – transfer do aktywów trwałych przeznaczonych do
sprzedaży
1 775
-
Wartość brutto na dzień 31 grudnia 2013 roku
Amortyzacja i odpisy aktualizujące na dzień 1 stycznia 2013 roku
10
Amortyzacja za rok obrotowy
40
Transfer do aktywów trwałych przeznaczonych do sprzedaży
-50
-
Amortyzacja i odpisy aktualizujące na dzień 31 grudnia 2013 roku
Wartość netto na dzień 1 stycznia 2013
1 765
-
Wartość netto na dzień 31 grudnia 2013
W roku zakończonym 31 grudnia 2013 roku Grupa uzyskała przychody z wynajmu nieruchomości
inwestycyjnych wyniosły 817 tys. bezpośrednie koszty operacyjne dotyczące nieruchomości
inwestycyjnych w roku zakończonym 31 grudnia 2013 roku wyniosły 840 tys.
42
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
22. WARTOŚCI NIEMATERIALNE
Rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku
Koszty prac Wartość
firmy
rozwojowych
Wartość brutto na dzień 1 stycznia
2014 roku
36 053
Prace
rozwojowe
w toku
Inne
16 702 30 026
Ogółem
23 566
106 347
Zwiększenia stanu
-
-
803
722
1 525
Nabycie jednostki zależnej
-
2 706
-
-
2 706
Sprzedaż/likwidacja
-
-
200
-
200
Transfer
-
-
-
-
-
36 053
19 408 30 629
24 288
110 378
13 300
3 561 16 365
2 782
36 008
Wartość brutto na dzień 31 grudnia
2014 roku
Amortyzacja i odpisy aktualizujące
na dzień 1 stycznia 2014 roku
Amortyzacja za rok obrotowy
6 737
-
3 254
-
9 991
Sprzedaż/likwidacja
-
-
200
-
200
Odpis aktualizujący
106
-
-
1 400
1 506
-
-
-
-
-
20 143
3 561 19 419
4 182
47 305
22 752
13 141 13 660
20 784
70 337
15 910
15 847 11 210
20 106
63 073
Transfer
Amortyzacja i odpisy aktualizujące
na dzień 31 grudnia 2014 roku
Wartość netto na dzień 1 stycznia
2014
Wartość netto na dzień 31 grudnia
2014
Rok zakończony dnia 31 grudnia 2013 roku
Koszty prac Wartość
rozwojowych
firmy
Wartość brutto na dzień 1 stycznia
2014 roku
Zwiększenia stanu
Nabycie jednostki zależnej
Sprzedaż/likwidacja
Transfer
Wartość brutto na dzień 31 grudnia
2014 roku
Amortyzacja i odpisy aktualizujące na
dzień 1 stycznia 2014 roku
Amortyzacja za rok obrotowy
Sprzedaż/likwidacja
Odpis aktualizujący
Transfer
Amortyzacja i odpisy aktualizujące na
dzień 31 grudnia 2014 roku
Wartość netto na dzień 1 stycznia 2014
Wartość netto na dzień 31 grudnia
2014
Inne
Prace
rozwojowe Ogółem
w toku
22 148
16 702
29 263
30 156
98 269
13 905
-
820
335
278
8 349
-14 939
9 169
335
-756
36 053
16 702
30 026
23 566
106 347
6 867
2 026
13 266
2 278
24 437
5 894
540
-
1 535
-
3 435
335
-
504
-
9 329
335
2 579
-
13 301
3 561
16 366
2 782
36 010
15 281
14 676
15 997
27 878
73 832
22 752
13 141
13 660
20 784
70 337
W okresie zakończonym dnia 31 grudnia 2014 roku koszty prac rozwojowych są aktywowane
według cen nabycia. Składnik ten jest badany pod kątem utraty wartości w przypadku
powstania przesłanek wskazujących na taką utratę. Natomiast koszty prac rozwojowych
niezakończonych są testowane corocznie bez względu na to, czy następują przesłanki utraty
43
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
wartości czy też nie (nota 5.2). Efektem przeprowadzonych na dzień 31 grudnia 2014 roku testów
jest utworzenie odpisu aktualizującego wartość prac rozwojowych na kwotę 106 tys, złotych oraz
prac rozwojowych w toku na kwotę 1,4 mln złotych (w analogicznym okresie 2013 roku utworzono
odpisy na łączną wartość 1 043 tys. złotych). Prace rozwojowe są w głównej mierze sfinansowane
z dotacji budżetowych (nota nr 41) przeznaczonych na realizację określonych przez Ministerstwo
Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju prac badawczorozwojowych.
W okresie zakończonym 31 grudnia 2014 roku aktywa wytworzone we własnym zakresie obejmują
koszty prac rozwojowych i amortyzowane przez okres ich ekonomicznego użytkowania
wynoszący 5 lat.
W roku 2014 amortyzacja wartości niematerialnych w kwocie 6 599 tys. złotych dotycząca
projektów dofinansowanych została ujęta w kosztach pozostałej działalności operacyjnej.
23. INWESTYCJE W JEDNOSTKACH STOWARZYSZONYCH WYCENIANYCH
METODĄ PRAW WŁASNOŚCI
Grupa WASKO S.A. posiada udziały w następujących jednostkach stowarzyszonych
Nazwa i forma
prawna
ADVICOM
Spółka z o.o.
Rodzaj
Siedziba
powiązania
Jastrzębie Zdrój
Spółka
ul. Leśna 4
stowarzyszona
"PRO-COIG"
Katowice
Spółka
Spółka z o.o.
ul. Mikołowska 100
stowarzyszona
Udział % COIG
S.A. w kapitale
zakładowym
Udział % pośredni
WASKO S.A. w
kapitale
zakładowym
24,94
21,20
21,22
18,04
Wartość bilansowa inwestycji w jednostkach stowarzyszonych
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży
Akcje/udziały w Spółkach nienotowanych na giełdzie
Odpis aktualizujący akcje/udziały w Spółkach
nienotowanych na giełdzie
RAZEM
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
7 059
6 338
(1)
(1)
7 058
6 337
44
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
Tabela poniżej przedstawia skrócone informacje dotyczące inwestycji w ADVICOM Sp. z o.o.
Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
Aktywa obrotowe (krótkoterminowe)
20 774
21 981
Aktywa trwałe (długoterminowe)
35 413
29 912
Zobowiązania krótkoterminowe
17 223
21 504
Zobowiązania długoterminowe
10 660
4 971
AKTYWA NETTO
28 304
25 418
7 059
6 339
-
-
Przychody
62 960
68 068
Udział w przychodach jednostki stowarzyszonej
13 348
14 430
721
1 326
Udział w aktywach netto
Odpis aktualizujący wartość inwestycji w jednostki
stowarzyszone
Udział w zysku jednostki stowarzyszonej
Tabela poniżej przedstawia skrócone informacje dotyczące inwestycji w "PRO-COIG" Sp. z o.o.
Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
22
15
Udział w aktywach netto
5
3
Odpis aktualizujący wartość inwestycji w jednostki
stowarzyszone
-
-
Przychody
580
610
Udział w przychodach jednostki stowarzyszonej
105
109
1
4
AKTYWA NETTO
Udział w zysku (stracie) jednostki stowarzyszonej
24. NABYCIE JEDNOSTKI ZALEŻNEJ
24.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O POŁĄCZENIU
W dniu 24 marca 2014 roku WASKO S.A. nabyło 90 udziałów o wartości nominalnej 100,00 zł,
stanowiących łącznie 90% kapitału zakładowego Gabos Software Sp. z o.o. Łączna nominalna
wartość nabytych udziałów wynosi 9.000 złotych. Ponadto w dniu 24 marca 2014 roku WASKO
S.A. jako główny udziałowiec Spółki GABOS dokonał podwyższenia kapitału Spółki do kwoty 110
tyś. złotych. WASKO S.A. objęło 900 udziałów o wartości nominalnej 100,00 zł.
Łączna cena nabycia w odniesieniu do dwóch powyższych transakcji wynosiła 3.481 tys. złotych
(z czego uregulowano do dnia bilansowego 2.872 tys. złotych).
Dodatkowo Spółka podpisała warunkową umowę zakupu pozostałych 10 % udziałów
należących do udziałowców mniejszościowych. Na jej podstawie Spółka zobowiązana jest do
wykupu udziałów za cenę określoną w umowie, co skutkuje powstaniem zobowiązania z tytułu
opcji wykupu w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy. Zobowiązanie na dzień
nabycia Gabos Software sp. z o.o. zostało ujęte w wartości bieżącej. Zobowiązanie to zostało
zaprezentowane w skonsolidowanym bilansie jako długoterminowe. Gabos Software Sp. z o.o.
z siedzibą w Bytomiu jest dostawcą kompleksowych rozwiązań informatycznych dla
przedsiębiorstw z branży medycznej. Flagowym produktem firmy Gabos jest rodzina rozwiązań
Mediqus, który ma na celu kompleksową obsługę szpitali od strony medycznej oraz
administracyjnej.
45
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
WASKO S.A. podjęła decyzję o przejęciu Gabos Software ze względu na komplementarny
charakter prowadzonej przez Gabos działalności. Zdaniem Zarządu WASKO S.A. włączenie tego
podmiotu do Grupy Kapitałowej WASKO S.A. pozwoli na wejście Grupy na nowe rynki związane z
szeroko rozumianym sektorem medycznym oraz spowoduje znaczące wzbogacenie oferty
handlowej.
24.2. DATA PRZEJĘCIA
Uwzględniając poziom istotności oraz dane finansowe za okres od dnia 24 marca do dnia
31 marca 2014 roku jako dzień przejęcia dla celów rozliczenia nabycia w skonsolidowanym
sprawozdaniu finansowym przyjęto dzień 31 marca 2014 roku.
24.3. WARTOŚĆ GODZIWA PRZEJĘTYCH AKTYWÓW, ZOBOWIĄZAŃ I ZOBOWIĄZAŃ
WARUNKOWYCH
Z uwagi na fakt, iż transakcja nabycia miała miejsce w okresie objętym niniejszym
skonsolidowanym sprawozdaniem WASKO S.A. jako jednostka przejmująca nie ukończyła wyceny
przejętych aktywów i zobowiązań i prezentuje w niniejszym skonsolidowanym sprawozdaniu
finansowym tymczasowe wartości pozycji, których rozliczenie nie jest zakończone.
Tymczasowa wartość godziwa możliwych do zidentyfikowania aktywów,
i zobowiązań warunkowych spółki Gabos Software Sp. z o.o. (w tys. złotych):
Pozycja aktywów, zobowiązań i zobowiązań warunkowych
zobowiązań
Wartość na
dzień
nabycia
Rzeczowe aktywa trwałe
328
Wartości niematerialne
365
Rozliczenia międzyokresowe długoterminowe
24
Zapasy
32
Należności handlowe oraz pozostałe należności
Rozliczenia międzyokresowe
813
40
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
157
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz inne zobowiązania
398
Pozostałe zobowiązania budżetowe
203
Aktywa netto
1 158
24.4. UDZIAŁY NIE DAJĄCE KONTROLI
Udziały niedające kontroli w jednostce przejmowanej wyceniono w wartości godziwej na dzień
przejęcia. Wartość godziwą udziałów niedających kontroli ustalono na podstawie zawartej
pomiędzy stronami warunkowej umowy zakupu pozostałych udziałów tj. w wysokości 383 tys. zł.
24.5. WARTOŚĆ GODZIWA PRZEKAZANEJ ZAPŁATY
Cenę nabycia ustalono jako wartość środków pieniężnych należnych sprzedającym oraz wartość
środków pieniężnych wniesionych do Spółki na poczet kapitału podstawowego, w łącznej
kwocie 3 481 tysięcy złotych.
46
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
24.6. USTALENIE WARTOŚCI FIRMY
Wartość firmy na dzień nabycia została ustalona jako nadwyżka sumy przekazanej zapłaty oraz
wartości wszelkich udziałów niedających kontroli nad kwotą netto ustalonej na dzień przejęcia
możliwych do zidentyfikowania nabytych aktywów i przejętych zobowiązań.
Pozycja aktywów, zobowiązań i zobowiązań warunkowych
31 grudnia 2014
Cena nabycia
3 481
*Udziały niedające kontroli
383
Aktywa netto
1 158
Wartość firmy powstała w wyniku przejęcia
2 706
* zaprezentowane w skonsolidowanym bilansie jako pozostałe zobowiązanie finansowe
długoterminowe wynikające z opcji wykupu udziałów
Wartość firmy w kwocie 2 706 tysięcy złotych została przypisana do poszczególnych ośrodków
generujących przepływy pieniężne, na których spodziewane są synergie wynikające z transakcji
nabycia. Ośrodki do których przypisana została wartość firmy odpowiadają następującym
segmentom operacyjnym: segment administracji rządowej i samorządowej oraz segment
medyczny, wyodrębniony w związku transakcją nabycia. Przypisanie wartości firmy do
poszczególnych segmentów dokonano na podstawie analizy przepływów pieniężnych w związku
z wyceną aktywów przejmowanej jednostki.
25. WARTOŚĆ FIRMY
Bilansowa wartość firmy w tym:
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
Wartość firmy nabyta na dzień połączenia:
WASKO S.A. z HOGA.PL S.A.
5 635
5 635
Odpis z tytułu utraty wartości
-975
-975
1 050
1 050
-1 050
-1 050
COIG S.A.
8 481
8 481
Gabos Software Sp. z o.o.
2 706
-
ISA Sp. z o.o.
1 535
1 535
Odpis aktualizujący wartość firmy ISA Sp. z o.o.
-1 535
-1 535
RAZEM
15 847
13 141
WASKO S.A. z HOSTINGCENTER Sp. z o.o.
Odpis z tytułu utraty wartości
Wartość firmy z konsolidacji
47
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
Wykaz zmian bilansowej wartości firmy
Bilansowa wartość firmy
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
13 141
14 676
-
-
2 706
-
Zmniejszenia:
-
1 535
Odpis z tytułu utraty wartości – ośrodek ISA
-
1 535
15 847
13 141
Bilansowa Wartość firmy na dzień 1 stycznia
Zwiększenia:
Nabycie udziałów Gabos Software Sp. z o. o.
Bilansowa wartość firmy na dzień 31 grudnia
W okresie zakończonym 31 grudnia 2014 roku w na zmiany wartości firmy wpływ miało nabycie
jednostki zależnej Gabos Software Sp. z o. o. W roku 2013 zmiany wynikały z przeprowadzonego
testu na utratę wartości firmy ośrodka ISA, co miało związek z przeprowadzonymi zmianami
restrukturyzacyjnymi w Grupie i przeniesieniem działalności ośrodka ISA Sp. z o.o. do spółki COIG
S.A. Skutki testu ujęto bezpośrednio w sprawozdaniu z całkowitych dochodów za rok 2013.
Na dzień bilansowy 31 grudnia 2014 nie stwierdzono istnienia przesłanek które wskazywałyby,
iż ujęta w aktywach wartość firmy powstała z połączenia WASKO S.A. z Gabos Software Sp. z o.o.
utraciła ekonomiczną wartość. Przeprowadzony na dzień 31 grudnia 2014 roku test na utratę
wartości firmy oparto na wartości zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych
z działalności przejętej na skutek połączenia. W celu wiarygodnego określenia wartości
zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych przyjęto pięcioletni horyzont czasowy, przy
stopie dyskontowej 5%. Przepływy oparto na danych historycznych, uwzględniając
dotychczasowe doświadczenie rynkowe.
Wzrost przyjętej do przeprowadzonych testów stopy dyskontowej o 1 punkt procentowy wpływa
na spadek wartości odzyskiwalnej wartości firmy o kwotę 480 tys. zł, nie powoduje jednak ryzyka
utraty wartości. Zmniejszenie o 1 punkt procentowy stopy dyskontowej wpływa na wzrost
odzyskiwalnej wartości firmy kwote 512 tys. zł.
Na dzień bilansowy 31 grudnia 2014 nie stwierdzono istnienia przesłanek które wskazywałyby,
iż ujęta w aktywach wartość firmy powstała z połączenia WASKO S.A. z COIG S.A. utraciła
ekonomiczną wartość. Przeprowadzony na dzień 31 grudnia 2014 roku test na utratę wartości
firmy oparto na wartości zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych z działalności
przejętej na skutek połączenia. W celu wiarygodnego określenia wartości zdyskontowanych
przyszłych przepływów pieniężnych przyjęto pięcioletni horyzont czasowy, przy stopie
dyskontowej 5%. Przepływy oparto na danych historycznych, uwzględniając dotychczasowe
doświadczenie rynkowe. Ze względu na obecną sytuację gospodarczą założono, iż przychody
z działalności przypisanej do ośrodka pozostaną na obecnym poziomie, co oznacza zerową
stopę wzrostu zastosowaną do ekstrapolacji prognoz przepływów pieniężnych wykraczających
poza okres objęty najbardziej aktualnym budżetem.
Wzrost przyjętej do przeprowadzonych testów stopy dyskontowej o 1 punkt procentowy wpływa
na spadek wartości odzyskiwalnej wartości firmy o kwotę 122 tys. zł, nie powoduje jednak ryzyka
utraty wartości. Zmniejszenie o 1 punkt procentowy stopy dyskontowej wpływa na wzrost
odzyskiwalnej wartości firmy o kwotę 133 tys. zł.
Oprócz wartości firmy z konsolidacji, w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym została
wykazana wartość firmy powstała w wyniku połączenia spółek HOGA.PL S.A. z WASKO S.A.
w dniu 4 grudnia 2006 (wartość firmy w kwocie 5.635 tys. zł) oraz w wyniku połączenia WASKO
S.A. ze spółka Hostingcenter Sp. z o.o. w dniu 31 sierpnia 2009 roku (wartość firmy w kwocie
1 050 tys. zł).
Działalność HOGA.PL (ośrodek 1) oraz działalność HOSTINGCENTER (ośrodek 2) stanowią osobne
ośrodki generujące przepływy pieniężne i do tych ośrodków w całości została alokowana
wartość firmy. OŚP Hosting zajmuje się świadczeniem usług kolokacyjnych oraz udostępniania
48
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
przestrzeni serwerowej, natomiast HOGA świadczy usługi portalu oraz sprzedaż systemu
INTRADOK, usług tych nie da się bezpośrednio przypisać do żadnego z segmentów, gdyż usługi te
są świadczone w ramach większości segmentów operacyjnych.
Na dzień bilansowy 31 grudnia 2014 nie stwierdzono istnienia przesłanek które wskazywałyby,
iż ujęta w aktywach wartość firmy powstała z połączenia WASKO S.A. z HOGA.PL S.A. (ośrodek 1)
utraciła ekonomiczną wartość. Przeprowadzony na dzień 31 grudnia 2014 roku test na utratę
wartości firmy oparto na wartości zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych
z działalności przejętej na skutek połączenia. W celu wiarygodnego określenia wartości
zdyskontowanych przyszłych przepływów pieniężnych przyjęto pięcioletni horyzont czasowy, przy
stopie dyskontowej 5%. Przepływy oparto na danych historycznych, uwzględniając
dotychczasowe doświadczenie rynkowe. Ze względu na obecną sytuację gospodarczą
założono, iż przychody z działalności przypisanej do ośrodka pozostaną na obecnym poziomie,
co oznacza zerową stopę wzrostu zastosowaną do ekstrapolacji prognoz przepływów
pieniężnych wykraczających poza okres objęty najbardziej aktualnym budżetem.
Wzrost przyjętej do przeprowadzonych testów stopy dyskontowej o 1 punkt procentowy wpływa
na spadek wartości odzyskiwalnej wartości firmy o kwotę 397 tys. zł, nie powoduje jednak ryzyka
utraty wartości. Zmniejszenie o 1 punkt procentowy stopy dyskontowej wpływa na wzrost
odzyskiwalnej wartości firmy o kwotę 423 tys. zł. Ustalona w opisany powyżej sposób wartość
odzyskiwalna ośrodka generującego przepływy pieniężne, do którego została alokowana
wartość firmy przewyższa jego wartość księgową wykazaną w niniejszym sprawozdaniu
finansowym.
Wartości firmy (ośrodek 2) powstała z połączenia WASKO S.A. z Hostingcenter Sp. z o.o. utraciła
w poprzednich okresach swoją ekonomiczną wartość co zostało ujęte w wyniku w poprzednich
latach.
26. AKTYWA FINANSOWE DOSTĘPNE DO SPRZEDAŻY
Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży
31 grudnia 2014
-
-
1 025
1 025
-932
-932
93
93
Akcje w Spółkach notowanych na giełdzie
Akcje/udziały w Spółkach nienotowanych na giełdzie
Odpis aktualizujący akcje/udziały w Spółkach
nienotowanych na giełdzie
RAZEM
31 grudnia 2013
W roku 2014 jak również w roku 2013 Grupa w nie dokonała nabyć akcji ani udziałów w spółkach
notowanych na regulowanych rynkach. Wartość godziwa akcji spółek notowanych na giełdzie
została ustalona w oparciu o publikowane notowania cen z aktywnego rynku na dzień
31 grudnia 2014 roku.
Również na dzień 31 grudnia 2013 roku wartość godziwa akcji spółek notowanych na giełdzie
została ustalona w oparciu o publikowane notowania cen z aktywnego rynku, zmiana wartości
z tytułu wyceny (1.672 tys. zł) została ujęta bezpośrednio w sprawozdaniu z całkowitych
dochodów.
27. POZOSTAŁE AKTYWA FINANSOWE (DŁUGOTERMINOWE)
Pozostałe aktywa finansowe (długoterminowe)
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
Pożyczki udzielone
672
716
RAZEM
672
716
49
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
27.1. POŻYCZKI
Pożyczki długoterminowe klasyfikowane są przez Grupę zgodnie z MSR 39 do kategorii aktywów
finansowych spełniających definicję pożyczki i należności.
Poniższa tabela prezentuje wartość oraz podstawowe warunki udzielonych na dzień 31 grudnia
2014 roku pożyczek długoterminowych:
Stopa %
Wartość w
bilansie
672
6
672
Pozostałym jednostkom
-
-
-
Stan na 31 grudnia 2014
672
Pożyczki udzielone
Podmiotom powiązanym
Kwota
pożyczki
672
Pożyczki są oprocentowane według stałych stóp procentowych, termin spłaty ostatniej raty
ubiega w lutym 2017 roku. Umowy zakładają możliwość okresowej (rocznej) aktualizacji stóp
procentowych,
28. ŚWIADCZENIA PRACOWNICZE
28.1. ŚWIADCZENIA EMERYTALNE I NAGRODY JUBILEUSZOWE
Grupa wypłaca pracownikom przechodzącym na emerytury kwoty odpraw emerytalnych
w wysokości określonej w wewnętrznych przepisach, jednak świadczenia te nie są niższe niż
świadczenia wynikające z Kodeksu pracy. W związku z tym Grupa na podstawie wyceny
dokonanej na koniec 2013 roku przez aktuariusza tworzy rezerwę na wartość bieżącą
zobowiązania z tytułu odpraw emerytalnych.
Kwotę tej rezerwy oraz uzgodnienie przedstawiające zmiany stanu w ciągu okresu obrotowego
przedstawiono w poniższej tabeli:
Zmiany w wartości rezerwy na świadczenia emerytalne
Rok zakończony
Rok zakończony
i jubileuszowe
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
Na dzień 1 stycznia
622
3 559
Utworzenie rezerwy
-
93
Zwiększenia – nabycie jednostki zależnej
-
-
18
685
Rozwiązanie rezerwy
-
2 345
Na dzień 31 grudnia
604
622
Koszty wypłaconych świadczeń
Główne założenia przyjęte przez aktuariusza na dzień bilansowy do wyliczenia kwoty
zobowiązania są następujące:
Założenia aktuarialne
31 grudnia 2014**
Stopa dyskontowa (%)
2,5
4,0
10,0
10,0
2-5 - 2,6
2-5 - 2,6
Wskaźnik rotacji pracowników (%)
Przewidywana stopa wzrostu wynagrodzeń (%)
31 grudnia 2013*
* dane przyjęte przez aktuariusza
** dane przyjęte przez Grupę w szacunkowej aktualizacji wysokości rezerwy
50
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
29. ZAPASY
Zapasy
Towary i materiały (według cen nabycia)
Wyroby gotowe
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
16 003
13 393
534
547
-
-
-1 500
-1 500
-163
-
9
35
14 883
12 475
Produkcja w toku (według kosztu wytworzenia)
Odpis aktualizujący wartość towarów
Odpis aktualizujący wartość wyrobów gotowych
Zaliczki na dostawy
RAZEM
W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2014 roku Grupa rozpoznała utratę wartości towarów
zalegających na magazynie, w związku z czym utworzono w ciężar pozostałych kosztów
operacyjnych odpis aktualizujący w kwocie 34 tys. złotych. Wykorzystanie odpisu wyniosło 34 tys.
złotych.
Utworzony w poprzednich okresach odpis dotyczył zapasów zalegających na magazynie.
W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2014 roku Spółka rozpoznała utratę wartości wyrobów
gotowych zalegających na magazynie, w związku z czym utworzono w ciężar pozostałych
kosztów operacyjnych odpis aktualizujący w kwocie 163 tys. złotych.
Na dzień 31 grudnia 2014 oraz na dzień 31 grudnia 2013 roku wartość zapasów w wysokości
5,5 mln złotych stanowiła zabezpieczenie w postaci zastawu rejestrowego na rzecz banku
tytułem zabezpieczenia kredytu w rachunku bieżącym. Żadna kategoria zapasów nie stanowiła
zabezpieczenia kredytów lub pożyczek na dzień 31 grudnia 2013 roku.
Na dzień 31 grudnia 2014 roku oraz na dzień 31 grudnia 2013 roku zapasy zostały wycenione
według niższej z dwóch wartości – koszty wytworzenia/ceny sprzedaży netto. Wartość zapasów w
cenie sprzedaży netto od których dokonano odpisu aktualizującego na dzień 31 grudnia 2014
roku to 2 735 tysięcy złotych (na dzień 31 grudnia 2013 roku: 2 805 tysięcy złotych).
30. NALEŻNOŚCI Z TYTUŁU DOSTAW I USŁUG, NALEŻNOŚCI Z TYTUŁU
BIEŻĄCEGO PODATKU ORAZ POZOSTAŁE NALEŻNOŚCI
Należności
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
108 314
92 535
Należności od jednostek powiązanych
1 663
5 407
Należności z tytułu wyceny kontraktów
długoterminowych
18 456
40 429
76
185
1 012
1 213
364
247
129 885
140 016
6 416
8 544
136 301
148 560
Należności z tytułu dostaw i usług
Pozostałe należności budżetowe
Wadia
Inne
Należności ogółem (netto)
Odpis aktualizujący należności
Należności brutto
Warunki transakcji z podmiotami powiązanymi przedstawione są w nocie 44.4.
51
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
Należności z tytułu dostaw i usług nie są oprocentowane i mają terminy płatności od 14 do 120
dni.
Grupa posiada odpowiednią politykę w zakresie dokonywania sprzedaży tylko zweryfikowanym
klientom. Dzięki temu, zdaniem kierownictwa, nie istnieje dodatkowe ryzyko kredytowe, ponad
poziom określony odpisem aktualizującym nieściągalne należności właściwym dla należności
handlowych Grupy.
Na 31 grudnia 2014 roku należności z tytułu dostaw i usług w kwocie 6 416 tysięcy PLN (2013:
8 544 tysięcy PLN) zostały uznane za nieściągalne i w związku z tym objęte odpisem. Na dzień 31
grudnia 2014 roku Spółka nie posiada należności przeterminowanych powyżej 1 roku które byłyby
uznane za ściągalne i nie zostały objęte odpisem.
Kwestia ryzyka kredytowego została szerzej omówiona w nocie 46.4.
Zmiany odpisu aktualizującego należności były następujące:
Zmiany odpisu aktualizującego należności
Rok zakończony
31 grudnia 2014
Rok zakończony
31 grudnia 2013
Odpis aktualizujący na dzień 1 stycznia
8 544
6 584
Zwiększenie
2 989
2 051
145
56
Odpisanie niewykorzystanych kwot (rozwiązanie odpisu)
4 972
35
Odpis aktualizujący na dzień 31 grudnia
6 416
8 544
Wykorzystanie
Struktura wiekowa należności
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
119 616
128 235
Przeterminowane 1-90 dni
9 436
14 507
Przeterminowane 91-180 dni
1 041
799
954
735
5 254
4 284
136 301
148 560
6 416
8 544
129 885
140 016
Należności nieprzeterminowane
Przeterminowane 181-360 dni (objęte 50% odpisem
aktualizującym ich wartość)
Przeterminowane powyżej 361 dni (objęte odpisem
aktualizującym ich wartość)
Należności ogółem (brutto)
Odpis aktualizujący należności
Należności netto
W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2014 rozwiązanie odpisu aktualizującego należności zostało
ujęte w przychodach pozostałej działalności operacyjnej (nota 12.1). W roku zakończonym dnia
31 grudnia 2013 roku utworzenie odpisu aktualizującego należności zostało ujęte w kosztach
pozostałej działalności operacyjnej (nota 12.2)
52
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
31. KRÓTKOTERMINOWE ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE
Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
Koszty gwarancji dobrego wykonania
611
1 309
Koszty ubezpieczeń
257
246
1 546
481
832
610
3 246
2 646
Roczne licencje oraz usługi asysty technicznej
Pozostałe koszty do rozliczenia w czasie
RAZEM
32. KRÓTKOTERMINOWE AKTYWA FINANSOWE
Krótkoterminowe aktywa finansowe
31 grudnia 2014
Otrzymane weksle
3 127
-
43
186
321
321
3 491
507
Pożyczki
Certyfikaty inwestycyjne
RAZEM
31 grudnia 2013
32.1. POŻYCZKI
Poniższa tabela zawiera zestawienie wartości oraz warunków dotyczących udzielonych pożyczek:
Pożyczki udzielone
Kwota pożyczki
Wartość
w bilansie
Stopa %
Jednostkom powiązanym
43
6%
43
Stan na 31 grudnia 2014
43
Jednostkom powiązanym
43
6%
43
Pozostałym jednostkom
390
8%
143
Stan na 31 grudnia 2013
433
43
186
Pożyczki krótkoterminowe, o terminie spłaty do 12 miesięcy od dnia
oprocentowane są 6% w ujęciu rocznym. Pożyczki zabezpieczone są wekslami.
bilansowego,
W roku zakończonym 31 grudnia 2014 roku Grupa nie dokonała ani nie rozwiązała odpisów
aktualizujących wartość udzielonych pożyczek (w roku 2013 Spółka dokonała odpisów
aktualizujących wartość udzielonych pożyczek na kwotę 339 tys. zł. przy jednoczesnym
rozwiązaniu odpisów aktualizujących na kwotę 92 tys. zł).
Wartość pożyczek prezentowana w bilansie nie odbiega w sposób istotny od wartości godziwej.
32.2. CERTYFIKATY INWESTYCYJNE
Certyfikaty inwestycyjne
SECUS FIZ spółek niepublicznych
RAZEM
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
321
321
321
321
Certyfikaty inwestycyjne zaklasyfikowane zostały zgodnie z MSR 39 do kategorii aktywów
finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy.
53
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
Na dzień 31 grudnia 2014 roku Grupa posiadała 765 Certyfikatów inwestycyjnych serii B SECUS
Pierwszego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Spółek Niepublicznych (na dzień 31 grudnia
2013 roku Spółka posiadała 861 Certyfikatów).
Składnik aktywów został zaliczony do kategorii aktywów wycenianych w wartości godziwej
ustalonej jako niekorygowana cena giełdowa oferowana za identyczne aktywa na aktywnym
rynku, dostępna na dzień wyceny (poziom 1: dane w pełni obserwowane).
Na dzień 31 grudnia 2014 roku oraz na dzień 31 grudnia 2013 roku wartość godziwa certyfikatów
inwestycyjnych została ustalona w oparciu o publikowane notowania cen z aktywnego rynku.
32.3. WEKSLE
Grupa posiada weksel stanowiący źródło dochodu ze stałego oprocentowania. Stała stopa
oprocentowania posiadanego weksla wynosi 2,75% rocznie. Weksel płatny jest za okazaniem.
WASKO S.A. przyjęła weksel jako formę uregulowania płatności wynikających z realizacji umowy
podwykonawczej na rzecz jednego z kontrahentów. Sytuacja finansowa wystawcy weksla jest na
bieżąco monitorowana i nie zagraża realizowalności tego aktywa.
33. ŚRODKI PIENIĘŻNE I ICH EKWIWALENTY
Środki pieniężne w banku są oprocentowane według zmiennych stóp procentowych, których
wysokość zależy od stopy oprocentowania jednodniowych lokat bankowych. Lokaty
krótkoterminowe są dokonywane na różne okresy, od jednego dnia do jednego miesiąca,
w zależności od aktualnego zapotrzebowania Grupy na środki pieniężne i są oprocentowane
według ustalonych dla nich stóp procentowych. Wartość godziwa środków pieniężnych i ich
ekwiwalentów na dzień 31 grudnia 2014 roku wynosi 15 540 tysięcy złotych (31 grudnia 2013 roku:
12 929 tysięcy PLN).
Saldo środków pieniężnych i ich ekwiwalentów wykazane w rachunku przepływów pieniężnych
składało się z następujących pozycji:
Akcje/udziały
31 grudnia 2014
Środki pieniężne w banku i kasie
Lokaty krótkoterminowe
RAZEM
31 grudnia 2013
1 624
2 799
13 916
10 130
15 540
12 929
34. KAPITAŁ PODSTAWOWY I POZOSTAŁE KAPITAŁY
34.1. KAPITAŁ PODSTAWOWY
Kapitał akcyjny
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
Akcje zwykłe serii A o wartości nominalnej 1 zł.
170
170
Akcje zwykłe serii B o wartości nominalnej 1 zł.
400
400
Akcje zwykłe serii C o wartości nominalnej 1 zł.
1 430
1 430
Akcje zwykłe serii D o wartości nominalnej 1 zł.
2 000
2 000
Akcje zwykłe serii E o wartości nominalnej 1 zł.
87 187
87 187
91 187
91 187
RAZEM
54
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
Kapitał podstawowy w ciągu roku obrotowego 2014 oraz 2013 nie uległ zmianie.
Akcje zwykłe wyemitowane i w pełni opłacone
Ilość
Wartość
(w tys.)
Na dzień 1 stycznia 2014
91 187
91 187
-
-
Na dzień 31 grudnia 2014
91 187
91 187
Na dzień 1 stycznia 2013
91 187
91 187
-
-
91 187
91 187
Zmiany w roku 2014
Zmiany w roku 2013
Na dzień 31 grudnia 2013
34.1.1.
WARTOŚĆ NOMINALNA AKCJI
Wszystkie wyemitowane akcje posiadają wartość nominalną wynoszącą 1 złoty i zostały w pełni
opłacone.
34.1.2.
PRAWA AKCJONARIUSZY
Akcje wszystkich serii są akcjami zwykłymi na okaziciela i posiadają te same uprawnienia co do
prawa głosu, dywidendy oraz zwrotu z kapitału.
34.1.3.
AKCJONARIUSZE O ZNACZĄCYM UDZIALE
Główni akcjonariusze
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
Wojciech Wajda – udział w kapitale
59,5%
59,5%
Wojciech Wajda – udział w głosach
59,5%
59,5%
14,4%
14,4%
14,4%
14,4%
Stala Holding S.A. – udział w kapitale
7,0%
7,0%
Stala Holding S.A.– udział w głosach
7,0%
7,0%
Krystyna Wajda – udział w kapitale
Krystyna Wajda – udział w głosach
W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2014 oraz po dniu bilansowym jeden z głównych
akcjonariuszy większościowych zwiększył swój pakiet akcji. O transakcjach tych Spółka
informowała w raportach bieżących nr 2/2015, 3/2015, 4/2015 oraz 5/2015.
34.2. POZOSTAŁE KAPITAŁY REZERWOWE
W okresie, którego dotyczy niniejsze sprawozdanie, na wzrost kapitałów rezerwowych wpływ miał
podział wyniku finansowego za rok 2013 w kwocie 8 786 tysięcy PLN.
Szczegóły dotyczące zmian w pozycji kapitałów rezerwowych zostały zaprezentowane
w sprawozdaniu ze zmian w kapitałach własnych.
34.3. NIEPODZIELONY WYNIK FINANSOWY ORAZ OGRANICZENIA W WYPŁACIE
DYWIDENDY
Niepodzielony wynik finansowy podlega w całości podziałowi. Zgodnie z wymogami Kodeksu
Spółek Handlowych, Jednostka dominująca jest obowiązana utworzyć kapitał zapasowy na
pokrycie straty. Do tej kategorii kapitału przelewa się co najmniej 8% zysku za dany rok obrotowy
wykazanego w sprawozdaniu finansowym Jednostki dominującej, dopóki kapitał ten nie osiągnie
co najmniej jednej trzeciej kapitału podstawowego Spółka. O użyciu kapitału zapasowego
i rezerwowego rozstrzyga Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy; jednakże części kapitału
zapasowego w wysokości jednej trzeciej kapitału zakładowego można użyć jedynie na pokrycie
55
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
straty wykazanej w sprawozdaniu finansowym Jednostki dominującej i nie podlega ona
podziałowi na inne cele. Na dzień 31 grudnia 2014 roku oraz na dzień 31 grudnia 2013 roku nie
istniały inne ograniczenia dotyczące wypłaty dywidendy.
34.4. KAPITAŁY AKCJONARIUSZY NIEKONTROLUJĄCYCH
31 grudnia 2013
31 grudnia 2014
Na dzień 1 stycznia
Udział w wyniku jednostek zależnych
Nabycie udziałów niekontrolujących (nota 35)
Na dzień 31 grudnia
8 506
7 435
850
1 071
-760
-
8 596
8 506
35. KREDYTY, POŻYCZKI I POZOSTAŁE ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE
Efektywna
Kredyty, pożyczki, pozostałe zobowiązania
stopa
finansowe
procentowa
%
Długoterminowe:
Długoterminowe zobowiązania z tytułu
leasingu finansowego i umów dzierżawy z
opcją zakupu (nota 20.3)
**Inne długoterminowe zobowiązania
finansowe
Obligacje
31 grudnia
2014
Termin
spłaty
5,48 31.08.2018*
991
31 grudnia
2013
2 088
-
31.03.2016
383
4,00
01.09.2016
15 000
-
16 374
2 088
-
7 104
15 496
15.03.2014
344
-
31.12.2015
1 313
1 524
30.06.2015
1 110
RAZEM
Krótkoterminowe:
Kredyty bankowe
-
Otrzymane pożyczki
Zobowiązania z tytułu leasingu
finansowego i umów dzierżawy z opcją
zakupu (nota 20)
***Inne krótkoterminowe zobowiązania
finansowe
Obligacje, kupon odsetkowy
RAZEM
1,06
4,0
28.02.2015
199
-
10 070
17 020
* podana data odnosi się do terminu wygaśnięcia ostatniego zobowiązania długoterminowego
** Inne długoterminowe zobowiązania finansowe w kwocie 383 tys. zł. stanowią zobowiązanie
Grupy do bezwarunkowego odkupu udziałów niekontrolujących Gabos Software Sp. z o.o.
*** Inne krótkoterminowe zobowiązania finansowe w kwocie 1 110 tys. zł. stanowią zobowiązanie
Grupy na mocy umowy prywatyzacyjnej do bezwarunkowego odkupu udziałów
niekontrolujących COIG S.A.
Zobowiązania z tytułu kredytów bankowych zostały opisane w nocie numer 39.
Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego zostały opisane w nocie numer 20.3.
56
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
36. OBLIGACJE
W dniu 1 września 2014 roku Grupa wyemitowała 15 obligacji niezabezpieczonych o wartości
nominalnej 1 mln zł złotych każda i o łącznej wartości nominalnej 15 mln zł. Obligacje są
oprocentowane według stałej stopy procentowej w wysokości 4% w skali roku i zostaną
wykupione przez Grupę do dnia 1 września 2016 roku. Wypłata odsetek będzie następować
w okresach półrocznych, pierwszy okres za który wypłacone zostały odsetki upłynął 28 lutego
2015 roku.
37. POZOSTAŁE ZOBOWIĄZANIA DŁUGOTERMINOWE
Pozostałe zobowiązania długoterminowe o wartości 305 tys. zł. stanowią kaucje oraz gwarancje
dobrego wykonania z terminem płatności powyżej 12 miesięcy. Termin zwolnienia ostatniej
gwarancji dobrego wykonania ubiega w roku 2021.
38. REZERWY
38.1. ZMIANY STANU REZERW
Rezerwy
Rezerwy na Rezerwa na
Inne rezerwy
naprawy
odprawy
gwarancyjne emerytalne
Ogółem
2 344
622
11 109
14 075
Utworzenie rezerw
-
-
6 496
6 496
Wykorzystanie
-
-
8 346
8 346
779
18
2 416
3 213
1 565
604
6 843
9 012
Krótkoterminowe na dzień 31 grudnia
2014
782
117
6 843
7 742
Długoterminowe na dzień 31 grudnia
2014
783
487
-
1 270
3 238
3 559
4 364
11 161
Utworzenie rezerw
-
92
7 838
7 930
Wykorzystanie
-
685
-
685
894
2 345
1 093
4 332
Stan na dzień 31 grudnia 2013 roku
2 344
622
11 109
14 075
Krótkoterminowe na dzień 31 grudnia
2013
1 172
45
11 109
12 326
Długoterminowe na dzień 31 grudnia
2013
1 172
577
-
1 749
Stan na dzień 1 stycznia 2014 roku
Rozwiązanie
Stan na dzień 31 grudnia 2014 roku
Stan na dzień 1 stycznia 2013 roku
Rozwiązanie
38.2. REZERWA NA NAPRAWY GWARANCYJNE
Rezerwy z tytułu napraw gwarancyjnych zostały oszacowane w oparciu o wskaźniki ustalane na
podstawie danych historycznych o poniesionych kosztach. Wskaźniki są wyznaczane jako relacja
poniesionych kosztów napraw gwarancyjnych w okresie do wartości sprzedaży produktów,
towarów objętych gwarancją.
57
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
Dla umów, dla których serwis gwarancyjny świadczy bezpośrednio producent, usługa serwisu
gwarancyjnego jest wykupiona w cenie sprzedaży, lub zgodnie z innymi zawartymi umowami
serwisowymi przyszłe naprawy zostaną zwrócone przez producenta – rezerwy nie są tworzone. Dla
działalności handlowej, rezerwa jest ustalana jedynie dla tej części przychodów, dla której
obsługa gwarancyjna leży po stronie Grupy.
38.3. REZERWA NA ODPRAWY EMERYTALNE
Grupa tworzy rezerwę na odprawy emerytalne zgodnie z polityką opisana w nocie 9.20
38.4. INNE REZERWY
W pierwszym półroczu 2014 roku nastąpiło wykorzystanie utworzonej w 2014 roku rezerwy
w kwocie 7,5 mln co wynika z uregulowania zapłaty roszczenia Urzędu Skarbowego związanego
z zakwestionowaniem realizacji umów handlowych z 2008 roku. Obecnie toczy się proces
odwoławczy w tej sprawie.
Ponadto w związku z ciążącym na Spółce obowiązkami umownymi (potencjalne roszczenia
z tytułu ewentualnych kar oraz dodatkowych kosztów realizacji projektów) utworzono rezerwy na
łączną kwotę 6,5 mln PLN. Jednocześnie w związku z wygaśnięciem ciążących na Spółce
zobowiązań umownych rozwiązano rezerwy na łączną kwotę 2,4 mln PLN. Rozwiązanie rezerwy
było rezultatem prowadzonych negocjacji, w wyniku których ustalono, iż roszczenia względem
Grupy były bezzasadne.
Zgodnie z polityką rachunkowości dotyczącą zasad tworzenia rezerw (zgodnie z punktem 9.19)
na dzień 31 grudnia 2014 nie występowały przesłanki do zawiązania innych rezerw.
39. KREDYTY
Na dzień 31 grudnia 2014 Grupa była stroną umów o kredyt w rachunku bieżącym oraz umowy
kredytu długoterminowego.
Łączna wysokość dostępnych środków w ramach zawartych umów kredytowych na dzień
31 grudnia 2014 roku wyniosła 68 mln zł, przy czym wykorzystanie linii na dzień 31 grudnia 2014
roku wyniosło 7,1 mln zł.
Wykorzystanie linii kredytowych jest przede wszystkim wynikiem nakładów na realizację
długoterminowych kontraktów.
Zestawienie zobowiązań Grupy WASKO S.A. z tytułu zawartych umów kredytowych prezentuje
poniższa tabela:
Kredyty otrzymane
Dostępny
limit
31.12.2014
Saldo na
31.12.2014
Wartość
bilansowa
31.12.2014
Dostępny
limit
31.12.2013
Saldo na
31.12.2013
Kredyt długoterminowy
(3 letni)
33 000
-
-
39 000
-
RAZEM długoterminowe
33 000
-
-
39 000
-
Kredyt w rachunku bieżącym
35 000
7 104
7 104
45 000
15 496
RAZEM krótkoterminowe
35 000
7 104
7 104
45 000
15 496
KREDYTY RAZEM
68 000
7 104
7 104
84 000
15 496
Kredyty udzielone zostały w walucie polskiej a oprocentowanie ustalone zostało w oparciu
WIBOR jednomiesięczny powiększony o marżę banku. Zabezpieczeniem we wszystkich liniach
kredytowych są: weksel własny in blanco, pełnomocnictwo do prowadzonego przez bank
rachunku oraz zabezpieczenie obrotów na rachunku bankowym. Dodatkowym zabezpieczeniem
58
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
kredytu w rachunku bieżącym zastaw rejestrowy na środkach trwałych spółki zależnej oraz zastaw
rejestrowy na zapasach. Kredyt długoterminowy zabezpieczony jest dodatkowo cesją z kontraktu
długoterminowego.
40. ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz inne zobowiązania
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
1 428
1 372
Wobec jednostek pozostałych
49 522
67 210
RAZEM
50 950
68 582
Wobec jednostek powiązanych
Inne zobowiązania
Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
2 019
1 880
601
490
1 512
628
37
25
Inne zobowiązania niefinansowe
1 039
1 057
RAZEM
5 208
4 080
56 158
72 662
Zobowiązania z tytułu Funduszy specjalnych
Zobowiązania – gwarancje dobrego wykonania
(kaucje)
Zobowiązania wobec pracowników
Razem zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz
pozostałe zobowiązania
Zobowiązania z tytułu podatku bieżącego oraz pozostałe zobowiązania budżetowe
Zobowiązania budżetowe
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
Podatek dochodowy od osób prawnych
369
1 447
Podatek VAT
359
2 252
3 230
3 015
935
872
11
52
4 904
7 638
Ubezpieczenia społecznie i zdrowotne
Podatek dochodowy od osób fizycznych
Pozostałe
RAZEM
59
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
Pozostałe zobowiązania finansowe
Pozostałe zobowiązania finansowe
31 grudnia 2014
1 313
Zobowiązania z tytułu leasingu finansowego
Zobowiązania z tytułu nabycia udziałów
niekontrolujących
Obligacje
RAZEM
31 grudnia 2013
1 524
1 110
-
199
-
2 622
1 524
Kredyty i pożyczki
Kredyty i pożyczki
31 grudnia 2014
Linia kredytowa w rachunku bieżącym
Pożyczki otrzymane
RAZEM
31 grudnia 2013
7 104
15 496
344
-
7 488
15 496
Zasady i warunki płatności powyższych zobowiązań finansowych:
Warunki transakcji z podmiotami powiązanymi przedstawione są w nocie 44.4.
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług są nieoprocentowane i zazwyczaj rozliczane w terminach
od 14 dni do 30 dni.
Pozostałe zobowiązania są nieoprocentowane, ze średnim 14-dniowym terminem płatności.
Kwota wynikająca z różnicy pomiędzy zobowiązaniami a należnościami z tytułu podatku od
towarów i usług jest płacona właściwym władzom podatkowym w okresach miesięcznych.
41. ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE
Rozliczenia międzyokresowe z tytułu
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
24 644
29 741
Niewykorzystanych urlopów
2 255
2 199
Niewypłaconych premii
1 335
1 190
165
209
28 339
33 339
Przychodów przyszłych okresów – dotacje
Innych przychody przyszłych okresów
RAZEM
Na dzień 31 grudnia 2014 roku Grupa prezentuje w przychodach przyszłych okresów otrzymane
dotacje budżetowe oraz dotacje ze środków unijnych na łączną kwotę 24 644 tys. PLN. Dotacje
budżetowe przeznaczone są na realizację określonych między innymi przez Narodowe Centrum
Badań i Rozwoju prac badawczo-rozwojowych. Nakłady na prace rozwojowe zostały ujęte jako
wartości niematerialne (nota 22).
60
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
42. ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE
Zobowiązania warunkowe
Zobowiązania z tytułu gwarancji bankowych
udzielonych w głównej mierze jako zabezpieczenie
wykonania umów handlowych
Udzielone poręczenia
Inne zobowiązania warunkowe*
RAZEM
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
52 102
55 909
-
-
4 791
4 956
56 893
60 865
* Inne zobowiązania stanowią gwarancje ubezpieczeniowe zabezpieczające należyte
wykonanie umów handlowych oraz weksle złożone jako zabezpieczenia oferty w postępowaniu
przetargowym.
42.1. ZOBOWIĄZANIA INWESTYCYJNE
Na dzień 31 grudnia 2014 roku Grupa nie posiada zobowiązań inwestycyjnych, na dzień
31 grudnia 2013 roku Grupa również nie posiadała takich zobowiązań.
W roku 2015 Grupa planuje ponieść wydatki inwestycyjne na poziomie 5,3 milionów złotych.
42.2. SPRAWY SPORNE
42.2.1.
ISTOTNE SPRAWY SPORNE
Jak opisano szerzej w raporcie bieżącym nr 15/2014 oraz pkt. 12 Sprawozdania Zarządu
z działalności Grupy, w dniu 15 grudnia 2014 roku WASKO S.A. otrzymała od jednego z odbiorców
notę obciążeniową na kwotę 50,7 mln zł tj. w wartości przekraczającej ponad dziesięciokrotnie
wynagrodzenie Wykonawcy z tytułu realizacji przedmiotu umowy realizowanej na przełomie
2012-2013. W opinii Grupy roszczenie wynikające z wyżej wymienionej noty odnoszące się do
potencjalnej kary umownej jest bezzasadne. Otrzymana Nota nie została uznana przez WASKO
S.A., nie została ujęta w księgach rachunkowych oraz została odesłana Zamawiającemu. Na
potwierdzenie zgodności przedstawionego stanowiska ze stanem faktycznym, WASKO S.A.
przedłożyła Zamawiającemu swoje stanowisko podparte badaniami i ekspertyzami niezależnych
instytutów naukowych oraz uczelni wyższych. W związku z potencjalną możliwością
przekształcenia się sporu między stronami w spór sądowy co do zasadności naliczenia oraz
wysokości wyżej wskazanej kary umownej, Zarząd jednostki dominującej, kierując się daleko
posuniętą ostrożnością, podjął decyzję o utworzeniu adekwatnej w ocenie Zarządu kwoty
rezerwy w wysokości 20% wartości kontraktu tj. 800 tys. zł tj. w kwocie równej maksymalnej karze
umownej dotyczącej sytuacji gdyby Spółka odstąpiła od realizacji kontraktu. Finalny rezultat
sporu, w przypadku drogi sądowej, może być zależny od oceny opinii zewnętrznych niezależnych
instytucji naukowych dokonanej przez organ rozstrzygający sprawę. W przekonaniu Zarządu
WASKO S.A. popartym analizą bieżącego orzecznictwa sądowego, wysokość ewentualnej
zmiarkowanej kary umownej nie powinna przekroczyć wysokości przyjętej rezerwy.
42.2.2.
SPRAWY SĄDOWE
Na dzień 31 grudnia 2014 roku przeciwko Grupie nie toczą się żadne postępowania sądowe,
które skutkowałyby powstaniem istotnych roszczeń.
61
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
42.3. ROZLICZENIA PODATKOWE
Rozliczenia podatkowe oraz inne obszary działalności podlegające regulacjom (na przykład
sprawy celne czy dewizowe) mogą być przedmiotem kontroli organów administracyjnych, które
uprawnione są do nakładania wysokich kar i sankcji. Brak odniesienia do utrwalonych regulacji
prawnych w Polsce powoduje występowanie w obowiązujących przepisach niejasności
i niespójności. Często występujące różnice w opiniach, co do interpretacji prawnej przepisów
podatkowych zarówno wewnątrz organów państwowych, jak i pomiędzy organami
państwowymi i przedsiębiorstwami, powodują powstawanie obszarów niepewności i konfliktów.
Zjawiska te powodują, że ryzyko podatkowe w Polsce jest znacząco wyższe niż istniejące zwykle w
krajach o bardziej rozwiniętym systemie podatkowym.
Rozliczenia podatkowe mogą być przedmiotem kontroli przez okres pięciu lat, począwszy od
końca roku, w którym nastąpiła zapłata podatku. W wyniku przeprowadzanych kontroli
dotychczasowe rozliczenia podatkowe Grupy mogą zostać powiększone o dodatkowe
zobowiązania podatkowe. Zdaniem Grupy na dzień 31 grudnia 2014 roku nie istnieją przesłanki
do utworzenia rezerwy na rozpoznane i policzalne ryzyko podatkowe.
62
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
43. INFORMACJE UZUPEŁNIAJĄCE DO RACHUNKU PRZEPŁYWÓW
PIENIĘŻNYCH
Poniższa tabela stanowi wyjaśnienie różnic pomiędzy zmianami bilansowymi poszczególnych
pozycji, a zmianami wykazanymi w rachunku przepływów pieniężnych
Pozycja bilansowa
Wartość
ZMIANA STANU NALEŻNOŚCI
Należności ogółem w bilansie na dzień 31.12.2013
140 016
Należności ogółem w bilansie na dzień 31.12.2014
129 885
Zmiana bilansowa
-10 131
Przejęcie nieruchomości inwestycyjnej
Zapłata dokonana wekslem zaklasyfikowanym jako pozostałe aktywa finansowe
Nabycie jednostki zależnej
Zmiana stanu należności wykazana w rachunku przepływów pieniężnych
800
3 061
-407
-6 677
ZMIANA STANU ZAPASÓW
Zapasy w bilansie na dzień 31.12.2013
12 475
Zapasy w bilansie na dzień 31.12.2014
14 883
Zmiana bilansowa
2 408
Nabycie jednostki zależnej
-31
2 377
Zmiana stanu zapasów wykazana w rachunku przepływów pieniężnych
ZMIANA STANU ZOBOWIĄZAŃ
Zobowiązania ogółem z wyjątkiem kredytów i pożyczek w bilansie na dzień
31.12.2013
Zobowiązania ogółem z wyjątkiem kredytów i pożyczek w bilansie na dzień
31.12.2014
Zmiana bilansowa
83 911
80 058
-3 853
Emisja obligacji
15 000
Zmiana stanu zobowiązań leasingowych
-1 307
Nabycie jednostki zależnej
Zobowiązanie do odkupu udziałów niekontrolujących
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu podatku dochodowego
-600
1 493
-1 078
Pozostałe korekty
Zmiana stanu zobowiązań w rachunku przepływów pieniężnych
-99
-17 262
ZMIANA STANU ROZLICZEŃ MIĘDZYOKRESOWYCH
Rozliczenia międzyokresowe w bilansie na dzień 31.12.2013
30 344
Rozliczenia międzyokresowe w bilansie na dzień 31.12.2014
24 914
Zmiana bilansowa
-5 430
Nabycie jednostki zależnej
Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych w rachunku przepływów pieniężnych
65
-5 495
ZMIANA STANU REZERW
Rezerwy w bilansie na dzień 31.12.2013
14 075
Rezerwy w bilansie na dzień 31.12.2014
9 012
Zmiana bilansowa
Zmiana stanu rezerw rachunku przepływów pieniężnych
-5 063
5 063
63
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
44. INFORMACJE O PODMIOTACH POWIĄZANYCH
Następująca tabela przedstawia łączne kwoty transakcji zawartych z podmiotami będącymi po
wspólną kontrolą akcjonariuszy WASKO S.A. za bieżący i poprzedni rok obrotowy:
Podmiot powiązany
Jednostki stowarzyszone
*Jednostki pod wspólną
kontrolą akcjonariuszy
Rok
Sprzedaż na
Należności Zobowiązania
Zakupy od
rzecz
od
wobec
podmiotów
podmiotów
podmiotów
podmiotów
powiązanych
powiązanych
powiązanych powiązanych
2014
8 102
-
1 662
-
2013
6 885
5
1 351
-
2014
3 330
6 308
-
16 451
2013
4 608
6 858
4 056
1 372
* Jednostki pod wspólną kontrolą głównych akcjonariuszy WASKO S.A., stanowią podmioty
powiązane osobowo, z którymi Grupa nie jest powiązana kapitałowo.
W okresie zakończonym 31 grudnia 2014 roku jak również w okresie zakończonym
31 grudnia 2013 roku Grupa nie zawierała transakcji z udziałem innych członków głównej kadry
kierowniczej.
Na dzień 31 grudnia 2014 oraz na dzień 31 grudnia 2013 należności przeterminowane
oraz zaległe zobowiązania wobec jednostek powiązanych nie występowały.
44.1. PODMIOT O ZNACZĄCYM WPŁYWIE NA SPÓŁKĘ
Zarówno na dzień 31 grudnia 2014 roku jak i na dzień 31 grudnia 2013 roku żaden
z podmiotów będących właścicielem akcji WASKO S.A. nie ma znaczącego wpływu na Grupę.
44.2. JEDNOSTKA STOWARZYSZONA
Na dzień 31 grudnia 2014 roku oraz na dzień 31 grudnia 2014 Grupa posiadała udziały
w następujących jednostkach stowarzyszonych:
Nazwa i forma
prawna
Siedziba
Rodzaj powiązania
ADVICOM
Jastrzębie Zdrój
Spółka
Spółka z o.o.
ul. Leśna 4
stowarzyszona
"PRO-COIG"
Katowice
Spółka
Spółka z o.o.
ul. Mikołowska 100
stowarzyszona
% w kapitale
zakładowym
24,94
21,22
44.3. WSPÓLNE PRZEDSIĘWZIĘCIE, W KTÓRYM GRUPA JEST WSPÓLNIKIEM
Zarówno na dzień 31 grudnia 2014 roku jak również na dzień 31 grudnia 2013 roku Grupa nie jest
wspólnikiem we wspólnym przedsięwzięciu.
44.4. WARUNKI TRANSAKCJI Z PODMIOTAMI POWIĄZANYMI
Ceny towarów i materiałów będących przedmiotem sprzedaży przez Grupę do jednostek
powiązanych są kalkulowane w oparciu o koszt nabycia powiększony o narzut. Wysokość narzutu
jest zróżnicowana w przypadku poszczególnych dostaw i materiałów. Metoda rozsądnej marży,
polega na ustaleniu ceny sprzedaży na poziomie odpowiadającym sumie kosztów bezpośrednio
związanych z wytworzeniem we własnym zakresie lub nabyciem od podmiotu niezależnego
przedmiotu transakcji i kosztów pośrednich (z wyłączeniem kosztów ogólnych zarządu) oraz
odpowiedniego zysku wynikającego z warunków rynkowych i wykonywanych przez strony
transakcji funkcji. Metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej zakłada wyznaczenie ceny
rynkowej przedmiotu analizowanej transakcji w oparciu o porównanie zewnętrzne, tj. bazujące
na poziomie cen, jaki ustaliły między sobą niezależne, działające na rynku podmioty dokonujące
64
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
transakcji porównywalnej pod względem przedmiotu oraz przyjętych warunków, bądź też
w oparciu o porównanie wewnętrzne, tzn. na podstawie cen, jakie jedna ze stron analizowanej
transakcji ustaliła w transakcji porównywalnej pod względem przedmiotu i przyjętych warunków,
zawartej na rynku z podmiotem niezależnym.
44.5. POŻYCZKA UDZIELONA CZŁONKOWI ZARZĄDU
W 2014 roku jak również w roku 2013 Grupa nie udzielała pożyczek członkom Zarządu.
44.6. INNE TRANSAKCJE Z UDZIAŁEM CZŁONKÓW ZARZĄDU
Grupa na mocy umowy najmu użytkuje budynek zlokalizowany w Gliwicach, który jest własnością
Prezesa Zarządu WASKO S.A. Warunki transakcji odbywają się na warunkach równorzędnych
z tymi, które obowiązują w transakcjach zawieranych na warunkach rynkowych.
44.7. WYNAGRODZENIE KADRY KIEROWNICZEJ GRUPY
44.7.1.
WYNAGRODZENIE WYPŁACONE LUB NALEŻNE CZŁONKOM ZARZĄDU ORAZ CZŁONKOM RADY
NADZORCZEJ GRUPY
Wynagrodzenie: Zarząd, Rada Nadzorcza
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
Zarząd:
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze
(wynagrodzenia i narzuty)
1 723
1 004
557
304
2 280
1 308
Rada Nadzorcza:
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze
(wynagrodzenia i narzuty)
RAZEM
44.7.2.
WYNAGRODZENIE WYPŁACONE LUB NALEŻNE POZOSTAŁYM CZŁONKOM GŁÓWNEJ KADRY
KIEROWNICZEJ
Wynagrodzenie kadry kierowniczej
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze
(wynagrodzenia i narzuty)
Świadczenia po okresie zatrudnienia
Świadczenia z tytułu rozwiązania stosunku pracy
Świadczenia pracownicze w formie akcji własnych
RAZEM
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
20 487
19 335
-
-
159
137
-
-
20 646
19 472
44.7.3.
UDZIAŁY WYŻSZEJ KADRY KIEROWNICZEJ (W TYM CZŁONKÓW ZARZĄDU I RADY NADZORCZEJ)
W PROGRAMIE AKCJI PRACOWNICZYCH
W Grupie nie obowiązują programy akcji pracowniczych dla wyższej kadry kierowniczej.
45. INFORMACJE O WYNAGRODZENIU BIEGŁEGO REWIDENTA LUB
PODMIOTU UPRAWNIONEGO DO BADANIA SPRAWOZDAŃ
FINANSOWYCH
Poniższa tabela przedstawia wynagrodzenie podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań
finansowych wypłacone lub należne za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku i dnia
31 grudnia 2013 roku w podziale na rodzaje usług:
65
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
Wynagrodzenie biegłego rewidenta
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
Obowiązkowe badanie rocznego sprawozdania
finansowego
55
55
Inne usługi poświadczające
35
35
90
90
RAZEM
46. CELE I ZASADY ZARZĄDZANIA RYZYKIEM FINANSOWYM – RYZYKO
Do głównych instrumentów finansowych, z których korzysta Grupa, należą kredyty bankowe
(nota 39), wyemitowane obligacje oraz umowy leasingu finansowego i dzierżawy z opcją zakupu
(nota 20.3), środki pieniężne i lokaty krótkoterminowe. Głównym celem tych instrumentów
finansowych jest pozyskanie środków finansowych na działalność Spółki. Spółka posiada też inne
instrumenty finansowe, takie jak należności i zobowiązania z tytułu dostaw i usług, udzielone
pożyczki, które powstają bezpośrednio w toku prowadzonej przez nią działalności.
W roku 2014 oraz 2013 Grupa nie zawierała transakcji z udziałem instrumentów pochodnych.
Zasadą stosowaną przez Grupę obecnie i przez cały okres objęty niniejszym sprawozdaniem jest
nieprowadzenie obrotu instrumentami finansowymi.
Główne rodzaje ryzyka wynikającego z instrumentów finansowych Grupy obejmują ryzyko stopy
procentowej, ryzyko związane z płynnością, ryzyko walutowe, ryzyko cen towarów oraz ryzyko
kredytowe.
Zarząd weryfikuje i uzgadnia zasady zarządzania każdym z tych rodzajów ryzyka – zasady te
zostały w skrócie omówione poniżej. Grupa monitoruje również ryzyko cen rynkowych dotyczące
wszystkich posiadanych przez nią instrumentów finansowych. Wielkość tego ryzyka w okresie
została przedstawiona w niniejszej nocie.
46.1. RYZYKO STOPY PROCENTOWEJ
Do instrumentów finansowych posiadanych przez Grupę i narażonych na ryzyko stopy
procentowej należą umowy pożyczek, umowy leasingu finansowego, wyemitowane obligacje
oraz kredyty bankowe.
Pożyczki udzielone oraz wyemitowane obligacje są instrumentami bazującymi na stałych stopach
procentowych. Pozostałe instrumenty oparte są o zmienne stopy procentowe.
Narażenie Grupy na ryzyko wywołane zmianami stóp procentowych dotyczy przede wszystkim
długoterminowych zobowiązań finansowych dotyczących kredytu oraz leasingu finansowego
środków transportu, których łączna wartość na dzień 31 grudnia 2014 wynosiła 28,5 mln złotych.
W związku z istotnym zaangażowaniem zewnętrznych źródeł finansowania Grupa na bieżąco
monitoruje i szacuje wpływ zmian stóp procentowych na wynik finansowy Grupa.
Spośród instrumentów o zmiennym oprocentowaniu kredyt w rachunku bieżącym jest
najwrażliwszym instrumentem na zmianę stopy procentowej. W roku zakończonym dnia
31 grudnia 2014 roku Grupa poniosła 719 tysięcy (w roku 2013 była to kwota 89 tysięcy złotych)
kosztów z tytułu odsetek od kredytu w rachunku bieżącym, w przypadku wzrostu oprocentowania
o jeden punkt procentowy, koszty finansowania kredytem wzrosłyby o 0,5 mln złotych (w roku
2013 wzrosłoby o 17 tysiące złotych).
Wartość instrumentów finansowych narażonych na ryzyko stopy procentowej zaprezentowana
została w nocie 46.1.
46.2. RYZYKO WALUTOWE
Grupa narażona jest na ryzyko walutowe z tytułu zawieranych transakcji głównie w walutach EUR
oraz USD. Ryzyko takie powstaje głównie w wyniku dokonywania przez jednostkę operacyjną
zakupów w walutach innych niż jej waluta wyceny. Najistotniejszą pozycją do dnia 31 grudnia
2014 r. narażoną na ryzyko walutowe było zobowiązanie z tytułu umowy leasingu finansowego
nieruchomości. Wartość opłaty leasingowej jest określona jako stała kwota w walucie EUR.
66
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
W pozostałych przypadkach znikomy procent zawartych przez Spółkę transakcji sprzedaży oraz
zakupu wyrażonych jest w walutach innych niż waluta sprawozdawcza.
Poniższa tabela przedstawia wrażliwość wyniku finansowego brutto w związku ze zmianą wartości
godziwej zobowiązań pieniężnych na racjonalnie możliwe wahania kursu euro przy założeniu
niezmienności innych czynników.
Wrażliwość wyniku finansowego
31 grudnia 2014 – USD
31 grudnia 2013 – USD
31 grudnia 2014 – EUR
31 grudnia 2013 – EUR
Wzrost/
spadek kursu waluty
Wpływ na wynik
finansowy brutto
+10%
(66)
-10%
66
+10%
(43)
-10%
43
+10%
(75)
-10%
75
+10%
501
-10%
(501)
46.3. RYZYKO CEN TOWARÓW
Branża IT, w której Grupa prowadzi działalność charakteryzuje się dość szybkim spadkiem cen
towarów ze względu na szybki postęp technologiczny. Grupa dokonuje zakupów sprzętu
w momencie gdy zna wszystkie warunki kontraktu.
46.4. RYZYKO KREDYTOWE
Spółka zawiera transakcje z firmami o dobrej zdolności kredytowej. Wszyscy klienci, którzy
ubiegają się o kredyt kupiecki, poddawani są procedurom wstępnej weryfikacji. Ponadto, dzięki
bieżącemu monitorowaniu stanów należności, narażenie Grupy na ryzyko nieściągalnych
należności jest nieznaczne.
Grupa dokonuje bieżącej weryfikacji sytuacji rynkowej w sektorze wydobywczym oraz analizuje
sytuację finansową swoich odbiorców. Po dniu bilansowym do daty niniejszego sprawozdania
wszystkie należności wymagalne w tym okresie zostały uregulowane przez jednostki branży
górniczej (tj. około 93% ekspozycji na dzień bilansowy). Obecnie Grupa nie ma do czynienia
z koncentracją istotnych ryzyk związanych z zakłóceniem przepływów środków pieniężnych oraz
utraty płynności finansowej w tym segmencie, jednakże biorąc pod uwagę sytuację rynkową
polegającą na występowaniu opóźnień w spłacaniu poszczególnych należności przez
uczestników rynkowych należących do grupy klientów Spółki, Zarząd nie wyklucza wystąpienia
w przyszłości zakłóceń dotyczących przepływów środków pieniężnych związanych z sytuacją
w sektorze górniczym.
W odniesieniu do innych aktywów finansowych Grupy, takich jak środki pieniężne i ich
ekwiwalenty, ryzyko kredytowe Grupy powstaje w wyniku niemożności dokonania zapłaty przez
drugą stronę umowy, a maksymalna ekspozycja na to ryzyko równa jest wartości bilansowej tych
instrumentów.
W roku 2014 Grupa istotnie ograniczyła swoje zaangażowanie w pożyczki oraz dłużne papiery
wartościowe. Ponadto dokonano sprzedaży nowych produktów (technologii) dla rynku
telekomunikacyjnego dzięki czemu zredukowano ryzyko związane z pozostałymi aktywami, które
w poprzednich okresach były narażone na potencjalne ryzyko kredytowe.
Zdaniem Zarządu aktywa wykazane w bilansie nie charakteryzują się podwyższonym ryzykiem
kredytowym.
67
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
46.5. RYZYKO ZWIĄZANE Z PŁYNNOŚCIĄ
Grupa monitoruje ryzyko braku funduszy przy pomocy narzędzia okresowego planowania
płynności. Narzędzie to uwzględnia terminy wymagalności/ zapadalności zarówno inwestycji jak
i aktywów finansowych (np. konta należności, pozostałych aktywów finansowych) oraz
prognozowane przepływy pieniężne z działalności operacyjnej.
Celem Grupy jest utrzymanie równowagi pomiędzy ciągłością a elastycznością finansowania,
poprzez korzystanie z rozmaitych źródeł finansowania, takich jak kredyty w rachunku bieżącym,
umowy leasingu finansowego. W chwili obecnej Grupa nie jest narażana na ryzyko związane
z utratą płynności. Grupa nie ma problemów związanych ze ściągalnością swoich należności.
Grupa sporadycznie korzysta z obcych źródeł finansowania. Krótkoterminowe zobowiązania
handlowe oraz pozostałe krótkoterminowe zobowiązania są zapadalne do 3 miesięcy.
Tabela poniżej przedstawia zobowiązania finansowe Grupy na dzień 31 grudnia 2014 roku wg
daty zapadalności na podstawie umownych niezdyskontowanych płatności.
Terminy zapadalności
zobowiązań finansowych
Na
Poniżej 3
żądanie miesięcy
Od 3 do 12
miesięcy
Od 1 roku
do 5 lat
Powyżej
5 lat
Razem
Zobowiązania z tytułu
leasingu finansowego
-
328
985
991
-
2 304
Pożyczki otrzymane
-
344
-
-
-
344
Kredyty otrzymane
-
7 104
-
-
-
7 104
Obligacje
-
199
-
15 000
-
15 199
Zobowiązania z tytułu
dostaw i usług
3 255
47 695
-
-
-
50 950
RAZEM
3 255
55 670
985
15 991
-
75 901
Tabela poniżej przedstawia zobowiązania finansowe Grupy na dzień 31 grudnia 2013 roku wg
daty zapadalności na podstawie umownych niezdyskontowanych płatności.
Terminy zapadalności
zobowiązań finansowych
Na
Poniżej 3
żądanie miesięcy
Od 3 do 12
miesięcy
Od 1 roku
do 5 lat
Powyżej
5 lat
Razem
Zobowiązania z tytułu
leasingu finansowego
-
344
1 180
2 088
-
3 612
Kredyty otrzymane
-
-
15 496
-
-
15 496
17 748
50 834
-
-
-
68 582
17 748
51 178
16 676
2 088
-
87 690
Zobowiązania z tytułu
dostaw i usług
RAZEM
68
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
47. INSTRUMENTY FINANSOWE
47.1. WARTOŚCI GODZIWE POSZCZEGÓLNYCH KLAS INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH
Poniższa tabela przedstawia porównanie wartości bilansowych i wartości godziwych wszystkich
instrumentów finansowych Grupy, w podziale na poszczególne klasy i kategorie aktywów
i zobowiązań.
Instrumenty finansowe
Kategoria
Zgodnie
z MSR 39
Wartość bilansowa
Wartość godziwa
31 grudnia 31 grudnia 31 grudnia 31 grudnia
2014
2013
2014
2013
Aktywa finansowe:
Długoterminowe aktywa finansowe
(akcje/udziały)
Długoterminowe aktywa finansowe
(pożyczki)
Należności z tytułu dostaw
i usług oraz pozostałe
Krótkoterminowe aktywa finansowe
(pożyczki)
Krótkoterminowe aktywa finansowe
(akcje/udziały, certyfikaty)
Krótkoterminowe aktywa finansowe
(weksla)
Środki pieniężne
i ekwiwalenty
DDS
93
93
93
93
PiN
672
716
672
716
PiN
129 885
140 016
129 885
140 016
PiN
43
186
43
186
WwWGpWF
321
321
321
321
PiN
3 127
-
3 127
-
PiN
15 540
12 929
15 540
12 929
PZFwgZK
50 950
68 582
50 950
68 582
Zobowiązania finansowe:
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług
Kredyty i pożyczki otrzymane,
22 647
15 496
22 647
15 496
PZFwgZK
wyemitowane obligacje
Zobowiązania z tytułu leasingu
2 304
3 612
2 304
3 612
PZFwgZK
finansowego
Użyte skróty:
PiN
– Pożyczki udzielone i należności,
DDS
– Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży,
PZFwgZK
– Pozostałe zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu
UdtW
– Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności,
WwWGpWF – Aktywa/zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik
finansowy
Na dzień 31 grudnia 2014 roku i 31 grudnia 2013 roku wartość godziwa środków pieniężnych i ich
ekwiwalentów, należności, krótkoterminowych aktywów finansowych, krótkoterminowych,
pożyczek oraz pozostałych zobowiązań zbliżona jest do ich wartości bilansowej ze względu na
krótki okres zapadalności tych instrumentów finansowych.
Na dzień 31 grudnia 2014 roku i 31 grudnia 2013 roku wartość godziwa długoterminowych
aktywów finansowych, pożyczek oraz innych zobowiązań o zmiennym oraz o stałym
oprocentowaniu jest zbliżona do ich wartości bilansowej.
69
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
Poniższa tabela prezentuje przychody i koszty w podziale na kategorie instrumentów finansowych:
Przychody
Kategoria zgodnie z MSR 39
Koszty
31 grudnia
2014
31 grudnia
2013
31 grudnia
2014
31 grudnia
2013
-
-
1
1 672
416
308
56
339
WwWGpWF
-
176
-
-
PZFwgZK
-
-
1 500
1 900
DDS
PiN
Specyfikacja kosztów i przychodów w podziale na koszty/przychody z tyt. usług, odsetek, wyceny,
odpisów aktualizujących, sprzedaży i innych zostały zaprezentowane w notach 12.1 – 12.4.
47.2. RYZYKO STOPY PROCENTOWEJ
Grupa narażona jest na niewielkie ryzyko stopy procentowej, ponieważ posiada mało
instrumentów finansowych narażonych na tego typu ryzyko. Prezentowane w sprawozdaniu
finansowym zobowiązania z tytułu leasingu finansowego, to w głównej mierze umowy leasingu
środków transportu.
Na dzień 31 grudnia 2014 roku Grupa wykorzystywała środki dostępne w ramach przyznanych
limitów kredytowych. Łączna wysokość dostępnych środków w ramach zawartych umów
kredytowych wynosi 68 mln zł, przy czym na dzień 31 grudnia 2014 Grupa wykorzystywała 7,1 mln
dostępnych środków w ramach kredytu w rachunku bieżącym. W roku zakończonym dnia
31 grudnia 2014 roku Grupa w ramach niepublicznej emisji wyemitowała obligacje o wysokości
nominalnej 15 mln złotych.
Na dzień 31 grudnia 2013 Spółka nie finansowała działalności z oprocentowanych pożyczek, jak
również nie emitowała oprocentowanych papierów dłużnych.
W poniższej tabeli przedstawiona została wartość bilansowa instrumentów finansowych Grupy
narażonych na ryzyko stopy procentowej, w podziale na poszczególne kategorie wiekowe.
31 grudnia 2014 roku
<1 rok
1-2 lat
2-3 lat
3-4 lat
4-5 lat >5 lat
Razem
43
672
-
-
-
-
715
199
15 000
-
-
-
-
15 199
15 540
-
-
-
-
-
15 540
Kredyty i pożyczki otrzymane
7 748
-
-
-
-
-
-
Zobowiązania z tytułu
leasingu
1 313
729
243
19
-
-
2 304
Oprocentowanie stałe
Pożyczki
Obligacje
Oprocentowanie zmienne
Środki pieniężne
70
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
31 grudnia 2013 roku
<1 rok
1-2 lat
2-3 lat
3-4 lat
4-5 lat >5 lat
Razem
186
716
-
-
-
-
902
Środki pieniężne
12 929
-
-
-
-
-
12 929
Kredyty
15 496
-
-
-
-
-
15 496
1 524
1 312
569
207
-
-
3 612
Oprocentowanie stałe
Pożyczki
Oprocentowanie zmienne
Zobowiązania z tytułu
leasingu
Odsetki od instrumentów finansowych o stałym oprocentowaniu, dotyczą pożyczek udzielonych
oraz obligacji komercyjnych, są stałe przez cały okres do upływu terminu
zapadalności/wymagalności tych instrumentów. Pozostałe instrumenty finansowe Grupy, nie są
oprocentowane i w związku z tym nie podlegają ryzyku stopy procentowej.
Oprocentowanie instrumentów finansowych o zmiennym oprocentowaniu jest aktualizowane
w okresach poniżej jednego roku.
47.3. ZABEZPIECZENIE
Grupa nie stosuje rachunkowości zabezpieczeń.
47.3.1.
ZABEZPIECZENIA PRZEPŁYWÓW ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH
Na dzień 31 grudnia 2014 roku jak również na dzień 31 grudnia 2013, Grupa nie posiadała
żadnych kontraktów zabezpieczających przepływy środków pieniężnych.
47.3.2.
ZABEZPIECZENIE WARTOŚCI GODZIWEJ
Na dzień 31 grudnia 2014 roku jak również na dzień 31 grudnia 2013, Grupa nie posiadała
żadnych kontraktów zabezpieczających wartość godziwą.
71
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
48. ZARZĄDZANIE KAPITAŁEM
Głównym celem zarządzania kapitałem Grupy jest utrzymanie dobrego ratingu kredytowego
i bezpiecznych wskaźników kapitałowych, które wspierałyby działalność operacyjną Grupy
i zwiększały wartość dla jej akcjonariuszy.
Grupa zarządza strukturą kapitałową i w wyniku zmian warunków ekonomicznych wprowadza do
niej stosowne korekty. W celu utrzymania lub skorygowania struktury kapitałowej, Grupa może
zmienić wypłatę dywidendy dla akcjonariuszy, zwrócić kapitał akcjonariuszom lub wyemitować
nowe akcje. W roku zakończonym dnia 31 grudnia 2014 roku i 31 grudnia 2013 roku nie
wprowadzono żadnych zmian do celów, zasad i procesów obowiązujących w tym obszarze.
Grupa monitoruje stan kapitałów stosując wskaźnik dźwigni, który jest liczony jako stosunek
zadłużenia netto do sumy kapitałów powiększonych o zadłużenie netto. Do zadłużenia netto
Grupa wlicza oprocentowane kredyty i pożyczki, zobowiązania z tytułu dostaw i usług i inne
zobowiązania (obejmujące pozostałe zobowiązania finansowe, zobowiązania z tytułu podatku
bieżącego oraz pozostałe zobowiązania budżetowe), pomniejszone o środki pieniężne
i ekwiwalenty środków pieniężnych. Kapitał obejmuje zamienne akcje uprzywilejowane, kapitał
własny należny akcjonariuszom jednostki dominującej pomniejszony o kapitały rezerwowe z tytułu
niezrealizowanych zysków netto.
Wskaźnik dźwigni zadłużenia
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
zobowiązania
Oprocentowane kredyty i pożyczki, wyemitowane
obligacje
56 158
72 663
22 647
15 496
Minus środki pieniężne i ich ekwiwalenty
15 540
12 929
Zadłużenie netto
63 265
75 230
-
-
200 977
189 466
-
-
200 977
189 466
264 242
264 696
24%
28%
Zamienne akcje uprzywilejowane
Kapitał własny
Kapitały rezerwowe z tytułu niezrealizowanych zysków
netto
Kapitał razem
Kapitał i zadłużenie netto
Wskaźnik dźwigni
49. STRUKTURA ZATRUDNIENIA
Zatrudnienie w Grupie na dzień 31 grudnia 2014 roku oraz na dzień 31 grudnia 2013 roku
kształtowało się następująco:
Zatrudnienie
Zarząd
Administracja
Dział sprzedaży
Pion produkcji
Pion usług
RAZEM
31 grudnia 2014
31 grudnia 2013
14
12
116
129
75
78
615
618
272
244
1 092
1 081
72
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej WASKO S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2014 roku (w tysiącach PLN)
50. ZDARZENIA NASTĘPUJĄCE PO DNIU BILANSOWYM
Po dniu bilansowym w Grupie nie wystąpiły zdarzenia, które mogłyby istotnie wpłynąć na
skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok zakończony 31 grudnia 2014.
Gliwice, dnia 30 kwietnia 2015 roku
Wojciech Wajda - Prezes Zarządu
…………………………………….
Paweł Kuch - Wiceprezes Zarządu
…………………………………….
Andrzej Rymuza - Wiceprezes Zarządu
…………………………………….
Tomasz Macalik – Członek Zarządu
…………………………………….
Łukasz Mietła – Główny Księgowy
…………………………………….
73