ks. prof. dr hab. Tomasz ROZKRUT

ks. prof. dr hab. Tomasz Rozkrut
Instytut Prawa Kanonicznego
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tarnów, dnia 3 października 2013 r.
RECENZJA HABILITACYJNA
W odpowiedzi na pismo ks. dra hab. Henryka Stawniaka, prof. UKSW Dziekana Wydziału Prawa Kanonicznego na Uniwersytecie Kardynała Stefana
Wyszyńskiego w Warszawie z dnia 16 września 2013 r., którym zostałem
poinformowany, że Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów powołała
mnie na recenzenta w przewodzie habilitacyjnym ks. dra Roberta Kantora
przedstawiam
ocenę
dorobku
naukowego
oraz
rozprawy
habilitacyjnej
Habilitanta na podstawie otrzymanej dokumentacji
Układ oceny:
1. Sylwetka oraz dorobek naukowy przedhabilitacyjny ks. dra Roberta Kantora
- s. 1;
2. Monografia habilitacyjna: prezentacja oraz ocena - s. 10;
2.1 Ocena rozprawy habilitacyjnej - s . 12;
2.2 Krytyka monografii habilitacyjnej - s . 14;
3. Ocena końcowa - s. 15.
1. Sylwetka oraz dorobek naukowy przedhabilitacyjny
ks. dra Roberta Kantora
Habilitant, ks. dr Robert Kantor (ur. 23 maja 1970 r. w Tuchowie), po
ukończeniu szkoły podstawowej w Bistuszowej oraz Liceum Ogólnokształcącego w
Tuchowie i po zdaniu matury w 1989 r., podjął studia filozoficzno-teologiczne w
Wyższym Seminarium Duchownym w Tarnowie, które ukończył dnia 20 czerwca
1995 r. obroną pracy magisterskiej pod tytułem: Rola cudu w apologetyce, napisanej
pod kierunkiem ks. dra Stanisława Rosy. Dnia 3 czerwca 1995 r. przyjął święcenia
kapłańskie z rąk ówczesnego biskupa tarnowskiego Józefa Życińskiego.
Sukcesywnie, po dwóch latach pracy duszpasterskiej, został skierowany na
specjalistyczne studia z prawa kanonicznego na Wydziale Prawa Kanonicznego
Uniwersytetu Navarry w Pampelunie (Hiszpania). Dnia 23 czerwca 1999 r. uzyskał
stopień licencjata z prawa kanonicznego, a dniał7 grudnia 2001 r. stopień doktora
prawa kanonicznego na podstawie pracy doktorskiej pt. Estructuras gentilicias y
asociativas en la cura de almas de la Iglesia primitiva, napisanej pod kierunkiem ks.
prof. Eloya Tej ero Tej ero - doktorat ten został sukcesywnie nostryfikowany przez
Wydział Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w
Warszawie dnia 22 lutego 2005 r.
Po ukończonych studiach, ks. dr Robert Kantor, od dnia 1 września 2002 r.
podjął pracę jako sędzia audytor w Sądzie Biskupim w Tarnowie (gdzie pracuje po
dzień dzisiejszy) oraz w Wyższym Seminarium Duchowym w Gródku Podolskim
(Ukraina) agregowanym do Uniwersytetu Laterańskiego w Rzymie, gdzie prowadził
wykłady z prawa kanonicznego w latach 2002-2010. Sukcesywnie, od dnia 7
września 2004 r. rozpoczął także wykłady z prawa kanonicznego w Wyższym
Seminarium Duchownym w Tarnowie oraz w Instytucie Teologicznym w Tarnowie
(aktualna nazwa: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, Wydział
Teologiczny Sekcja w Tarnowie). Jest członkiem Stowarzyszenia Kanonistów
Polskich.
W życiorysie naukowym Habilitanta, warto również wskazać, iż w styczniu
2013 r. - w ramach LLP - ERASMUS PROGRAMME Individual teaching
programme for teaching staff mobility - prowadził także gościnne wykłady na
Wydziale Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Navarry w Pampelunie na temat
„Miejsc świętych"
(Lugares sagrados),
wraz z prowadzeniem
seminarium
2
naukowego dla profesorów tegoż Wydziału Prawa Kanonicznego na temat
kanonicznej zasady posłuszeństwa
(El alcance
canónico
de la obediencia
sacerdotal).
Przedhabilitacyjny dorobek naukowo-badawczy ks. dra Roberta Kantora jest
bogaty oraz wielokierunkowy. Habilitant, w swoim Autoreferacie przedstawiającym
opis jego dorobku i osiągnięć naukowych napisał, że pierwszą grupę tematyczną w
jego osiągnięciach stanowi problematyka związana z małżeństwem oraz rodziną (s.
10), w dalszej kolejności wymienił, przede wszystkim, badania naukowe związane z
pozycją kanoniczną osób duchownych i ich zadaniami (s. 12), problematykę
dotyczącą
powszechnych
oraz partykularnych
struktur kościelnych
(s.
15),
zagadnienia związane z życiem sakramentalnym wiernych oraz z tematyką
ewangelizacji (s. 16).
Spośród pozostałych na szczególne uznanie zasługuje tłumaczenie z języka
hiszpańskiego komentarza do kan. 1400-1640, w: P. Majer (red.) Kodeks Prawa
Kanonicznego. Komentarz. Powszechne i partykularne
ustawodawstwo Kościoła
katolickiego. Podstawowe akty polskiego prawa wyznaniowego. Edycja polska na
podstawie wydania hiszpańskiego, wyd. Wolters Kluwer Polska, Kraków 2011, s.
1047-1228. Ponadto, od 2011 r. Habilitant jest sekretarzem periodyku The Person
and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social
Studies inspired by Pope John Paul II oraz współpracuje z powszechnie znanym oraz
cenionym periodykiem z zakresu prawa kanonicznego Ius Canonicum wydawanym
przez Wydział Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Navarry w Pampelunie jako
evaluador externo. Znajomość języka hiszpańskiego sprawia, że w swoim dorobku
posiada on także publikacje w języku hiszpańskim. Nie dziwi zatem, że ks. dr Robert
Kantor w 2011 r. otrzymałem nagrodę Rektora UPJPII w Krakowie za osiągnięcia
naukowe, dydaktyczne i organizacyjne w Uczelni.
W prezentacji przedhabilitacyjnego dorobku naukowo-badawczego ks. dra
Roberta Kantora należy także wymienić pracę w sądownictwie kościelnym, gdzie
3
pełni urząd sędziego oraz obrońcy węzła małżeńskiego, co niesie ze sobą konkretną
aplikację prawa kanonicznego, w szczególności materialnego prawa małżeńskiego
oraz formalnego prawa procesowego. Ponadto, regularnie uczestniczy w krajowych
oraz zagranicznych konferencjach naukowych; Habilitant wygłosił w sumie
trzydzieści dwie prelekcje, przyczynia się także poprzez publikacje popularnonaukowe do upowszechniania problematyki prawa Kościoła katolickiego.
Ogólnie należy powiedzieć, że przedhabilitacyjny dorobek piśmienniczy
Habilitanta obejmuje:
- trzy publikacje książkowe1,
-jedną redakcję oraz dwie współredakcje2,
- trzydzieści
pięć
artykułów
w punktowanych
polskich
periodykach
naukowych3,
1
R. Kantor, Królowo Polski przyrzekamy. Współczesna rodzina i śluby jasnogórskie, wyd. Biblos, Tarnów 2007, ss.
109. ISBN 978-83-733240-9-1; R. Kantor, To Bóg jest miłością a nie miłość bogiem. Małżeństwo, nieprawidłowe
związki, duszpasterstwo niesakramentałnych, wyd. Biblos, Tarnów 2009, ss. 146. ISBN 978-83-733279-7-9; R. Kantor,
Rola i zadana wikariusza parafialnego. Studium kanoniczno-pastorałne, wyd. Biblos, Tarnów 2011, ss. 146. ISBN 97883-733298-1-2.
2
R. Kantor, M. Kluz (red.) Małżeństwo i rodzina wciąż fundamentem nowej cywilizacji. Refleksja na kanwie
dokumentu Konferencji Episkopatu Polski pt. „Służyć prawdzie o małżeństwie i rodzinie", Tarnów 2011, wyd. Biblos,
ss. 268. ISBN 978-83-733297-9-9; R. Kantor (red.) Proboszcz we wspólnocie Ludu Bożego, Tarnów 2012, wyd. Biblos,
ss. 211. ISBN 978-83-7793-018-2; R. Kantor, M. Kluz, J. Młyński (red.) Małżeństwo i rodzina w kontekście
współczesnych wyzwań, Tarnów 2012, ss. 220. ISBN 978-83-7631-414-3.
3
R. Kantor, Prałatury personalne w systemie prawa kanonicznego, „Tarnowskie Studia Teologiczne", XXV/2 (2006),
s. 103-118; R. Kantor, Kanoniczne aspekty obecności Kościoła w Internecie, „Tarnowskie Studia Teologiczne", XXVI
(2007) s. 79-91; R. Kantor, Przeznaczenie stypendiów Mszy Świętych binowanych lub trynowanych, „Tarnowskie Studia
Teologiczne", XXVII/1 (2008), s. 107-118; R. Kantor, La conversion al cristianismo como comienzo de las estructuras
personales en la organización de las primeras comunidades cristianas, "Annales Canonici", 4 (2008), s. 149-172; R.
Kantor, Las asociaciones de los cristianos en la Iglesia primitiva, "Vox Patrum", 28 (2008), t. 52, s. 385-409; R.
Kantor, Sprzeciw sumienia katolika wobec służby wojskowej w Polsce, „Tarnowskie Studia Teologiczne", XXVII/2
(2008), s. 71 -84; R. Kantor, Prawo do pracy i jej godność w encklikach "Laborem exercens " i Centesimus annus " Jana
Pawła II, "Praca socjalna", 1 (2009), s. 113-125; R. Kantor, Sankcje karne nakładane na świeckich w oficjalacie
foralnym w Tarnowie w latach 1656-1781, „Annales Canonici", 5 (2009), s. 149-160; R. Kantor, Obowiązki proboszcza
zawarte w postanowieniach I Synodu diecezji tarnowskiej z 1928 roku, „Analecta Cracoviensia", XLI 2009, s. 453-468;
R. Kantor, Powołanie rodziny XXI wieku, „Studia nad Rodziną", 2009 R. 13 nr 1-2 (24-25), s. 45-62; R. Kantor, Władza
sędziów Roty Hiszpańskiej w latach 1771-1932, "Tarnowskie Studia Teologiczne", XXVIII/2 (2010), ss. 59-66; R.
Kantor, Opiniodawczy charakter Rady do spraw ekonomicznych w Kodeksie Jana Pawła II, "Studia Teologiczne.
Białystok, Drohiczyn, Łomża", 28 (2010), s. 287-303; R. Kantor, Świętość kapłańska charakterystycznym rysem
Stowarzyszenia Kapłańskiego Świetego Krzyża, "Tarnowskie Studia Teologiczne", XXIX/1 (2010), s. 51-63; R. Kantor,
Dążenie do doskonałości - podstawowym wymogiem kanonicznym kapłanów, „Teologia praktyczna", 11 (2010), s. 95108; R. Kantor, Posługa sądownicza biskupa w starożytności chrześcijańskiej, „Annales Canonici", 6 (2010), s. 201-
4
- sześć artykułów w periodykach zagranicznych4,
- dwadzieścia pięć artykułów w recenzowanych pracach zbiorowych5,
211; R. Kantor, Postawa pastoralna wobec katolików rozwiedzionych, którzy ponownie zawierają cywilny związek
małżeński, „Polonia Sacra", R. XIV (XXVII) nr 27/71 (2010), s. 121-137; R. Kantor, Kapłan znakiem Dobrego
Pasterza w nauczaniu Jana Pawła II, „Studia teologiczno-historyczne Śląska Opolskiego", 30 (2010), s. 217-229; R.
Kantor, Przymus i bojaźń jako przyczyna stwierdzenia nieważności małżeństwa w wyrokach Sądu Diecezjalnego w
Tarnowie w latach 1983-2010, „Tarnowskie Studia Teologiczne", XXX/1 (2011), s. 95-108; R. Kantor, Świętość
kapłana dla służenia innym, „Polonia Sacra", R. XV (XXXIII) nr 28/78 (2011), s. 101 -121; R. Kantor, La Unción de los
enfermos - sacramento de alivio y sahación segun el c. 998 del Código de Juan Pablo II, „The Person and the
Challenges", 1 (2011), nr 1, p. 213-228; R. Kantor, La preparación al matrimonio segun la Exhortación Apostólica
Familiaris Consortio. Una reflexión sobre el documento en el 30 aniversario de su elaboración, „The Person and the
Challenges", 1 (2011), nr 2, p. 183-196; R. Kantor, Świadek bierzmowania w Kodeksie Jana Pawła II. Niektóre uwagi
na kanwie kan. 893, „Studia Gdańskie", XXIX (2011), s. 141-153; R. Kantor, Odpowiednie wynagrodzenie
duchownych w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r. Analiza kan. 281 § 1, „Prawo Kanoniczne", 54 (2011), nr 3-4,
s. 191-222; R. Kantor, Wolność podstawowym prawem człowieka w społecznym nauczaniu Jana Pawła II, „Studia
Socialia Cracoviensia", 3 (2011) nr 2 (5), s. 101-112; R. Kantor, Kanoniczne wymogi przyjęcia kandydatów do
seminarium, „Studia Bobolanum", 1 (2012), s. 123-133; R. Kantor, La Enciclica Sollicitudo rei socialis y la
preocupación de Juan Pablo II por el desarrollo de los pueblos. Reflexión en el 25 aniversario de la enciclica
Sollicitudo rei socialis, „The Person and the Challenges", 2 (2012), nr 1, p. 147-162; R. Kantor, Przygotowanie do
małżeństwa w świetle dokumentów Pierwszego Synodu Diecezji Tarnowskiej, „Seminare", 32 (2012), s. 17-29; R.
Kantor, Obediencia sacerdotał como una de las especiales obligaciones de los clerigos en la Iglesia católica, „The
Person and the Challenges", 2 (2012), nr 2, p.193-206; R. Kantor, Kompetencje Roty Rzymskiej po opublikowaniu motu
proprio Quaerit semper, „Studia Redemtorystowskie", 10 (2012), s. 447-459; R. Kantor, Kapłan jako przewodnik w
kierownictwie duchowym. Refleksa na kanwie dokumentu Kongregacji ds. Duchowieństwa Kapłan - szafarz
miłosierdzia Bożego, "Studia teologiczno-historyczne Śląska Opolskiego, 32 (2012), s. 169-179.; R. Kantor, Życie i
posługa prezbiterów w działalności Rady kapłańskiej diecezji tarnowskiej za czasów biskupa Wiktora Skworca w latach
1998-2011, "Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne", 45,2 (2012), s. 400-411; R. Kantor, Działalność Rady
kapłańskiej diecezji tarnowskiej za czasów bpa Józefa Życińskiego w latach 1990-1997, "Tarnowskie Studia
Teologiczne", XXXI/1 (2012), s. 87-96; R. Kantor, Zasada sprawiedliwości w posłudze sędziego kościelnego, „Studia
Socialia Cracoviensia", 4 (2012), nr 2(7), s. 61-71; R. Kantor, Uzależnienie od gry a niezdolność psychiczna do
zawarcia małżeństwa, „Tarnowskie Studia Teologiczne", XXXI/2 (2012), s. 103-114; R. Kantor, Prezbiter jako
podmiot odpowiedzialny za przepowiadanie słowa Bożego w świetle obowiązującego Magisterium Kościoła „Ruch
Biblijny i Liturgiczny", 65 (2012) nr 4, s. 311-326.
4
R. Kantor, La evangelización en casas en la Iglesia primitiva, "Studia Catholica Podoliae", 2 (2003), s. 391-424; R.
Kantor, La casa como estructura gentilicia adoptada por los primeros cristianos, "Ius Canonicum", vol. XLIV, nr 87,
Pamplona 2004, s. 233-263; R. Kantor, Stanowisko prawne biskupa diecezjalnego na synodzie diecezjalnym, „Studia
Catholica Podoliae", 3 (2004), s. 489-498; R. Kantor, El cementerio. Una estructura adoptada por las primeras
comunidades cristianas, "Studia Catholica Podoliae", 4 (2005), s. 591- 608; R. Kantor, La Organización de las Iglesias
de Oriente en la epoca postapostólica, „Universitas Canónica", vol. 24, nr 40 (2007), (Pontificia Universidad Javeriana.
Facultad de Derecho Canónico - Bogota), s. 31-48; R. Kantor, Przywileje audytorów Roty Rzymskiej według konstytucji
PiusaXI„Adincrementum"z
1934 roku, „Theologos. Theological revue", 1 (2011), s. 69-79.
5
R. Kantor, Rodzina jako fundament struktury organizacyjnej świata rzymskiego, w: Człowiek między losem a
wyborem. Księga pamiątkowa dedykowana Księdzu Władysławowi Szewczykowi, red. M. Drożdż, Tarnów 2006, s. 537547; R. Kantor, Aspekty kanoniczne uczestnictwa dzieci w I Komunii Świętej, w: Eucharystia - pokuta i pojednanie w
katechezie. Problemy i wyzwania, red. J. Stała, Kielce 2007, s. 59-70; R. Kantor, Świętość kapłańska w pracy
duszpasterskiej, w: Przebóstwiać to co ludzkie. Księga pamiątkowa ku czci księdza biskupa Władysława Bobowskiego,
red. J. Stała, S. Sojka, Tarnów 2007, s. 209-219; R. Kantor, Clerici vitae simplicitatem colant. Analiza kan. 282 § 1
Kodeksu Jana Pawła II, w: Zobowiązani do wiary. Po dwudziestu latach na drodze wyznaczonej przez Jana Pawła II
(Tarnów, 9-10 VI 1987), red. J. Stała, J. Królikowski, Tarnów 2008, wyd. Biblos, s. 253-267; R. Kantor, Obowiązki
proboszcza dotyczące przygotowania katechezy w parafii - aspekt normatywny, w: Katechetyczne obszary formacji
człowieka, red. J. Siewiora, Tarnów 2009, wyd. Biblos, s. 137-149; R. Kantor, Sankcja karna w listach iw. Pawła
Apostoła, w: Orędzie Pawiowe - aktualne jeszcze dzisiaj? Poznać, aby iść śladem nauki, sposobu życia, red. M.
Bednarz, P. Łabuda, Tarnów 2009, wyd. Biblos, s. 103-113; R. Kantor, Kanoniczne zadania rodziców wynikające z
chrztu swojego dziecka, w: Dzisiejsi rodzice. Problemy i wyzwania, red. J. Stała, Tarnów 2009, s. 61-70; R. Kantor,
5
- dwanaście artykułów naukowych w niepunktowanych czasopismach6,
••
7
- osiemnaście recenzji książek naukowych ,
Ochrona dziecka poczętego w polskim ustawodawstwie cywilnym, w: Troska o człowieka. Od naprotechnologii do
pedagogiki, red. J. Siewiora, Tarnów 2010, wyd. Biblos, s. 41-56; R. Kantor, Ars vitae kapłana. Kanoniczne
uwarunkowania prostoty życia duchownych, w: Kapłan we wspólnocie wierzących. Różne aspekty formacji i posługi
kapłańskiej, red. A Kokoszka, J. Siewiora, Tarnów 2010, wyd. Biblos, s. 81-103; R. Kantor, Miejsce działalności
charytatywnej w prawie kanonicznym i wyznaniowym. Aspekt normatywnym, w: Socjalizacja - wyzwanie
współczesności, red. J. Stała, Tarnów 2010, wyd. Biblos, s. 187-202; R. Kantor, Dyscyplina liturgiczna i sakramentalna
w perspektywie ekumenicznej - communicatio in sacris, w: Katecheza i liturgia w dialogu, red. J. Siewiora, wyd. Biblos
Tarnów 2011, s. 121-136; R. Kantor, Sanktuarium jako miejsce zyskiwania odpustów, w: A. Gąsior, J. Królikowski
(red.) „Oto Matka Twoja". Maryja w życiu kapłana. Materiały z sympozjum mariologicznego i spotkania kustoszów
sanktuariów polskich, Bochnia, 23-24 września 2010, Częstochowa 2011, s. 115-132; R. Kantor, Nowoczesne środki
społecznego przekazu w posłudze ewangelizacyjnej Kościoła katolickiego. Niektóre uwagi na kanwie kan. 822 KPK, w:
E. Osewska (red.), Wychowanie a wyzwania ponowoczesności, Warszawa 2011, wyd. UKSW, s. 183-199; R. Kantor,
Prawość i doświadczenie życiowe jako kanoniczny wymóg na urząd sędziego, w: P. Łabuda (red.), „Słowo jego płonęło
jak pochodnia". Księga pamiątkowa ku czci Księdza Profesora Tadeusza Brzegowego, Tarnów 2011, wyd. Biblos, s.
123-132; R. Kantor, Formacja seminaryjna alumnów w nauczaniu biskup Piotra Bednarczyka, w: J. Stała, B. Połeć
(red.), „Ut gaudens catechizem". 10. rocznica śmierci biskupa Piotra Longina Bednarczyka biskupa pomocniczego
diecezji tarnowskiej, Tarnów 2011, wyd. Polihymnia, s. 95-109; R. Kantor, Nierozerwalność wspólnoty małżeńskiej szansą dla rodziny XXI w., w: R. Kantor, M. Kluz (red.) Małżeństwo i rodzina wciąż fundamentem nowej cywilizacji.
Refleksja na kanwie dokumentu Konferencji Episkopatu Polskipt. „Służyć prawdzie o małżeństwie i rodzinie", Tarnów
2011, wyd. Biblos, s. 27-41; R. Kantor, Bonum prołis jako cel małżeństwa kanonicznego. Refleksja na kanwie kan. 1055
§ 1 KPK, w: R. Kantor, M. Kluz (red.) Małżeństwo i rodzina wciąż fundamentem nowej cywilizacji. Refleksja na kanwie
dokumentu Konferencji Episkopatu Polski pt. „Służyć prawdzie o małżeństwie i rodzinie", Tarnów 2011, wyd. Biblos,
s. 55-66; R. Kantor, Prawo kanoniczne i cywilne o obowiązku wychowania dziecka, w: J. Siewiora (red.) Aksjologiczne
wymiary wychowania. Ujęcie interdyscyplinarne, Tarnów 2012, wyd. Biblos, s. 41-56; R. Kantor, II Synod Diecezji
Tarnowskiej o prawach i obowiązkach duchownych. Próba rekonstrukcji nieopublikowanych statutów synodalnych, w:
A. Gąsior, J. Królikowski (red.) Dzieje Diecezji Tarnowskiej, t. 2 Instytucje i wydarzenia, Tarnów 2012, wyd. Biblos, s.
133-146; R. Kantor, Elementy życia i posługi prezbitera, w: R. Kantor (red.) Proboszcz we wspólnocie Ludu Bożego,
Tarnów 2012, wyd. Biblos, s. 9-31; R. Kantor, Proboszcz administratorem dóbr materialnych parafii, zarządcą
cmentarzy oraz opiekunem kancelarii, w: R. Kantor (red.) Proboszcz we wspólnocie Ludu Bożego, Tarnów 2012, wyd.
Biblos, s. 79-121; R. Kantor, Relacja proboszcza do wikariusza parafialnego, osób świeckich i rad parafialnych, w: R.
Kantor (red.) Proboszcz we wspólnocie Ludu Bożego, Tarnów 2012, wyd. Biblos, s. 123-136; R. Kantor, Nieważność
wyroku - przykłady z orzecznictwa Roty Hiszpańskiej, w: T. Rozkrut (red.) Zalety oraz wady kanonicznego procesu o
stwierdzenie nieważności małżeństwa. Materiały z ogólnopolskiego spotkania pracowników sądownictwa kościelnego w
Gródku nad Dunajcem w dniach 13-14 czerwca 2011 roku, Tarnów 2012, wyd. Biblos, s. 37-58; R. Kantor, Rozwód i
kohabitacja niepokojącym zjawiskiem współczesnej rodziny, w: R. Kantor, M. Kluz, J. Młyński (red.) Małżeństwo i
rodzina w kontekście współczesnych wyzwań, Tarnów 2012, s. 66-81; R. Kantor, Przedsiębiorstwo jako instytucja
zrzeszająca osoby w nauczaniu Jana Pawia II, w: R. Kantor, M. Kluz, J. Młyński (red.) Małżeństwo i rodzina w
kontekście współczesnych wyzwań, Tarnów 2012, s. 109-122.
6
R. Kantor, Świętość w służbie ubogim i opuszczonym - św. Teresa de Jornet, "Currenda", 3 (2007) s. 443-457; R.
Kantor, Chrzest święty dzieci. Aspekty kanoniczne, „Currenda", 4 (2007) s. 579-596; R. Kantor, Aborcja - przestępstwo
i grzech. Synteza norm cywilno - kanonicznych na temat przerywania ciąży, "Currenda", 3 (2008), s. 438-453; R.
Kantor, Sumienie chrześcijańskie a rozwód cywilny, "Resovia Sacra", R. 14/15 (2007/2008), s. 93-104; R. Kantor, Czy
rozwód cywilny może być dla katolika moralnie usprawiedliwiony? "Homo Dei", 2 (2009), s. 110-115; R. Kantor,
Nieuzasadnione binowanie mszy świętej a sankcja karna, „Currenda", 3 (2009), s. 425-434; R. Kantor, Środki służące
dążeniu ku doskonałości kapłańskiej w Kodeksie Jana Pawła II, „Kieleckie Studia Teologiczne", 9 (2010), s. 61-76; R.
Kantor, Szkoła katolicka w Liście Okólnym Kongregacji do spraw Edukacji Katolickiej z 5 maja 2009, „Resovia Sacra",
R. 17 (2010), s. 273-283; R. Kantor, Chrzestny, czyli kto? Kanoniczna pozycja rodziców chrzestnych, „Currenda", 6
(2011), s. 765-774; R. Kantor, Odpust biletem wstępu do nieba? Nauka o odpustach w Kościele katolickim, „Biuletyn.
Instytut Akcji Katolickiej Diecezji Tarnowskiej", 17 (2012), s. 17-38; R. Kantor, Czy proboszcz może odmówić chrztu
św. dziecku? „Currenda" 1 (2012), s. 117-124; R. Kantor, Sprawiedliwość, czyli drogowskaz uczciwości, "Currenda", 4
(2012), s. 523-533.
6
- czternaście tłumaczeń na język hiszpański oraz z języka hiszpańskiego8,
7
R. Kantor, Recenzja: Eloy Tejero, Imposibilidad de cumplir o incapacidad de asumir las obligaciones esenciales del
matrimonio? Historia, jurisprudencia, doctrina, normativa, magisterio, interdisciplinariedad y psicopatologia
incidentes en la cuestión, Pamplona 2005, s. 1305, "Jus Matrimoniale" 11(17) 2006, s. 195-201; R. Kantor, Recenzja:
Francisco VARO, Sabes leer la Biblia? Una guia de lectura para descifrar el libro sagrado, Editorial Planeta,
Barcelona 2006, ss. 225, "Tarnowskie Studia Teologiczne", XXV/2 (2006), s. 154-155; R. Kantor, Recenzja: Drożdż,
M., (red.) Człowiek między losem a wyborem. Księga pamiątkowa dedykowana księdzu Władysławowi Szewczykowi,
Tarnów 2006, „Studia Catholica Podoliae", 5 (2006), s. 791-792; R. Kantor, Recenzja: C. Iząuierdo, C. Soler (red.),
Crstianosy democracia, Pamplona: Editorial Eunsa 2006, "Tarnowskie Studia Teologiczne", XXVII/1, (2008), s. 153155; R. Kantor, Recenzja: Proces małżeński w świetle Dignitas connubii - pierwsze doświadczenia. Materiały z
ogólnopolskiego spotkania pracowników sądownictwa kościelnego w Gródku nad Dunajcem w dniach 11-12 czerwca
2007 roku, red. T. Rozkrut, Wydawnictwo Biblos, Tarnów 2008, s. 162, "Annales Canonici", 4 (2008), s. 321-324; R.
Kantor, Recenzja: Dzięga, A., Greszata, M., Kiwior, W., Rozkrut, T., (red.), Stawniak, H., Sztychmiller, R., Wenz, W.,
Stankiewicz, A., Komentarz do Instrukcji procesowej Dignitas connubii, Sandomierz 2007, 412 pp, "Ius Canonicum",
vol. XLVIII, n. 96, Pamplona 2008, s. 683-684; R. Kantor, Recenzja: S. Pikus, Niezawisłość sędziego kościelnego,
Lublin-Sandomierz 2009, s. 426, "Tarnowskie Studia Teologiczne", XXVIII/2 (2010), s. 154-156; R. Kantor, Recenzja:
J. Hervada, El ordenamiento canónico, Pamplona 2008, s. 209, Tarnowskie Studia Teologiczne", XXVIII/2 (2010), s.
156-158; R. Kantor, Recenzja: J. Stała (red.) Los padres de hoy. Problemas y retos, Ed. Polihymia, Tarnów 2009, s.
294, „Rivista lasalliana", 77 (2010), nr 3 luglio-settembre, s. 524-525; R. Kantor, Recenzja: J. Escriva Wars, El proceso
contencioso declarativo de nulidad de matrimonio canónico (Proces sporny o stwierdzenie nieważności małżeństwa
kanonicznego), Pamplona: Eunsa 2009, s. 207, "Tarnowskie Studia Teologiczne", XXIX/2 (2010), s. 143-145; R.
Kantor, Recenzja: Mirosław Sitarz, Kompetencje organów kolegialnych w kościele partykularnm w sprawowaniu
władzy wykonawczej według Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2008,
s. 302, "Tarnowskie Studia Teologiczne", XXIX/2 (2010), s. 145-147; R. Kantor, Recenzja: Zagadnienia
międzywyznaniowe w realizacji misji uświęcającej Kościoła, red. J. Krukowski, M. Sitarz, K. Dziub, Lublin:
Towarzystwo Naukowe KUL 2010, s. 219, "Tarnowskie Studia Teologiczne", XXIX/2 (2010), s. 148-152; R. Kantor,
Recenzja: Velasio De Paulis, La vida consagrada en la Iglesia, Madrid 2011, p. I-XL; p. 531, „The Person and the
Challenges", 1 (2011), nr 1, s. 245-248; R. Kantor, Recenzja: Socjalizacja - wyzwanie współczesności (Socialización
reto contemporaneo), red. J. Stała, wyd. Biblos, Tarnów 2010, s. 464, „The Person and the Challenges", 1 (2011), nr 1,
s. 253-256; R. Kantor, Recenzja: Przestrzenie pracy socjalnej (Espacios del trabajo social), red. J. Stała, wyd. Biblos,
Tarnów 2010, p. 235-238, „The Person and the Challenges", 1 (2011), nr 2, s. 235-238; R. Kantor, Recenzja: Las
asociaciones de fieles. Aspectos canónicos y civiles. Acta del VIII Simposio Internacional del Instituto Martin
Azpilcueta (Pamplona 4-6 de noviembre 2009), dir. Jose Antonio Fuentes, Eunsa Pamplona 2011, pp. 379, „Studia z
Prawa Wyznaniowego", 14 (2011), s. 366-371; R. Kantor, Recenzja: El soplo del Espiritu. Nuevas formas de vida
consagrada en la Iglesia de Espańa, Lourdes Grosso Garcia (ed.), Madrid 2010, pp. 106, „The Person and the
Challenges", 2 (2012), nr 2, p.257-259; R. Kantor, Recenzja: T. Rincón-Perez, El orden de los clerigos o ministros
sagrados. Formación, incardinación y Estatuto juridico Personal, Pamplona 2009, ss. 383, „Prawo kanoniczne", LV
(2012), nr 2, s. 206-209.
g
R. Kantor, Tłumaczenie z języka hiszpańskiego na język polski: Augusto Sarmiento, Rodzina hiszpańska na
dzisiejszym rozstaju dróg, w: Dzisiejsze aspiracje katechezy rodzinnej. Problemy i wyzwania, red. J. Stała, Kielce 2005,
s. 471-479; R. Kantor, Tłumaczenie z języka polskiego na język hiszpański: Rodzina. Bezcenny dar i zadanie, red. J.
Stała, E. Osewska, Radom 2006, s. 809-810; R. Kantor, Tłumaczenie z języka polskiego na język hiszpański: Resumen.
Eucaristia - penitencia y reconciliación en la cateąuesis. Dificultades y retos, w: Eucharystia - pokuta i pojednanie w
katechezie. Problemy i wyzwania, red. J. Stała, Kielce 2007, s. 371-373; R. Kantor, Tłumaczenie z języka polskiego na
język hiszpański: En busąueda de la cateąuesis de los padres. El estudio teoretico y empirico, w: W poszukiwaniu
katechezy rodziców. Studium teoretyczno-empiryczne, red. J. Stała, E. Osewska, Tarnów 2007, s. 381-382; R. Kantor,
Tłumaczenie z języka polskiego na język hiszpański: La cateąuesis familiar en Polonia a caballo de los siglos.
Problemas y retos, w: Familienkatechese in Polen urn die Jahrhundertwende. Probleme und Herausforderungen, J.
Stała, Tarnów 2008, s. 193-195; R. Kantor, Tłumaczenie z języka polskiego na język hiszpański: Comprometidos para
la fe. Despues de veinte ahos en el camino marcado por el Juan Pablo II (Tarnów, 9-10 VI 1987), Resumen, w:
Zobowiązani do wiary. Po dwudziestu latach na drodze wyznaczonej przez Jana Pawia II (Tarnów, 9-10 VI1987), red.
J. Stała, J. Królikowski, Tarnów 2008, wyd. Biblos, s. 375-376; R. Kantor, Tłumaczenie z języka polskiego na język
hiszpański: Katechetyczne obszary formacji człowieka, red. J. Siewiora, Tarnów 2009, wyd. Biblos, Resumen: s. 33; 54;
67; 79; 93; 109; 135; 148-149; 164; R. Kantor, Tłumaczenie z języka polskiego na język hiszpański: Dios es amory no
al contrario. Matrimonio, las uniones nosacramentales y pastorał de dichas uniones, Resumen, w: R. Kantor, To Bóg
jest miłością a nie miłość bogiem. Małżeństwo, nieprawidłowe związki, duszpasterstwo niesakramentalnych, Tarnów
7
- cztery sprawozdania z sympozjów naukowych9, oraz
- trzydzieści dziewięć prac popularno-naukowych10.
Biblos 2009, s. 143-144; R. Kantor, Tłumaczenie z języka polskiego na język hiszpański: Los padres de hoy. Problemas
y retos, w: Dzisiejsi rodzice. Problemy i wyzwania, red. J. Stała, Tarnów 2009, s. 293-294; R. Kantor, Tłumaczenie z
języka polskiego na język hiszpański: Los cambios de la educación en Polonia en el contexto del pluralismo Europeo
del siglo XXI, w: J. Stała, E. Osewska, Anders erzihen in Polen. Der Erzihungs - und Bildungsbegriff im Kontext eines
sich standing verandernden Europas des XXI. Jahrhunderts, Tarnów 2009, s. 193-196; R. Kantor, Tłumaczenie z
języka polskiego na język hiszpański: En la dirección integral de la educación religiosa en familia. Una prueba de
reflexión sobre la ensehanza de Juan Pablo II en el contexto de las circunstancias polacas, w: J. Stała, W kierunku
integralnej edukacji religijnej w rodzinie. Próba refleksji nad nauczaniem Jana Pawła II w kontekście polskich
uwarunkowań, Tarnów 2010, s. 423-429; R. Kantor, Tłumaczenie z języka polskiego na język hiszpański: Socialización
- reto contemporaneo, w: Socjalizacja - wyzwanie współczesności, red. J. Stała, wyd. Biblos Tarnów 2010, s. 463-464;
R. Kantor, Tłumaczenie z języka polskiego na język hiszpański: Espacios del trabajo social, w: Przestrzenie pracy
socjalnej, red. J. Stała, wyd. Biblos Tarnów 2010, s. 473-474; R. Kantor, Tłumaczenie z języka hiszpańskiego na język
polski: Komentarz do kan. 1400-1640, w: P. Majer (red.) Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. Powszechne i
partykularne ustawodawstwo Kościoła katolickiego. Podstawowe akty polskiego prawa wyznaniowego. Edycja polska
na podstawie wydania hiszpańskiego, wyd. Wolters Kluwer Polska, Kraków 2011, s. 1047-1228.
9
R. Kantor, Sprawozdanie: Międzynarodowa Konferencja Prawa Kanonicznego: "Organizacja i funkcjonowanie
administracji w Kościele", Toruń 7-8 września 2010 r., "Tarnowskie Studia Teologiczne", XXIX/2 (2010), s. 135-139;
R. Kantor, Sprawozdanie: Konferencja Naukowa „Współczesne przyczyny i procedury wydalenia duchownych".
Warszawa, 18 maja 2011 roku, „Tarnowskie Studia Teologiczne", XXX/1 (2011), s. 133-135; R. Kantor,
Sprawozdanie: Sprawozdanie z XIV Międzynarodowego Kongresu Prawa Kanonicznego „Administracja w Prawie
Kanonicznym". Warszawa 14-18 września 2011, „Tarnowskie Studia Teologiczne", XXX/2 (2011), s. 135-144; R.
Kantor, Sprawozdanie: XIV Internacional Congreso del Derecho Canónico „Administración en Derecho Canónico",
Varsovia del 14 al 18 de septiembre del 2011, „The Person and the Challenges", 2 (2012), nr 2, p. 241-243.
10
R. Kantor, Bierzmowanie - sakramentem wzrostu wiary i pełni darów Ducha Świętego, w: W. Piotrowski, (red.)
Umiłować Chrystusa 3 (2003), Tarnów, wyd. Biblos 2003, s. 29-35; R. Kantor, Uczestnictwo we Mszy św. powinno być
potrzebą serca, „Tarnowski Gość Niedzielny" z 20.07.2003, s. 23; R. Kantor, Małżeństwo - znakiem miłości Chrystusa
i Kościoła, w: W. Piotrowski (red.) Umiłować Chrystusa 4 (2003), Tarnów, wyd. Biblos 2003, s. 15-23; R. Kantor,
Wymaganie miłości małżeńskiej małżonków, w: W trosce o rodzinę, Tarnów 2003, s. 32-41; R. Kantor, Uczestniczenie
we Mszy św. we wspólnocie parafialnej, w: W. Piotrowski, (red.) Naśladować Chrystusa 3 (2004), Tarnów, wyd. Biblos
2004, s. 29-35; R. Kantor, Rozważania na Wielki Post, w: Słowo na drogę. Rok C, red. R. Biel, s. 7-46, Tarnów 2004;
R. Kantor, Miłość nie dopuszcza się bezwstydu, w: W trosce o rodzinę, Tarnów 2004, s. 22-27; R. Kantor, Świadectwo o
Chrystusie w życiu społecznym i politycznym, w: W. Piotrowski, (red.) Głosić ewangelię nadziei 3 (2005), Tarnów, wyd.
Biblos 2005, s. 67-74; R. Kantor, Gdy miłość staje się bogiem. Moim zdaniem, „Tarnowski Gość Niedzielny" z
6.03.2005, s. V; R. Kantor, Odejście z Kościoła, „Tarnowski Gość Niedzielny" z 4.12.2005, s. V; R. Kantor, „Jak
gdyby ktoś nasienie wrzucił w ziemię" - szanować pracę rolnika, w: W. Piotrowski, (red.) Przywracajmy nadzieję
ubogim 3 (2006), Tarnów, wyd. Biblos 2006, s.30-37; R. Kantor, W trosce o opuszczonych i biednych. Święta Teresa de
Jornet, Tarnów 2006, ss. 76. ISBN 83-86744-89-9; R. Kantor, Kanoniczny proces kanonizacyjny, „Tarnowski Gość
Niedzielny" z 3.12.2006, s. V; R. Kantor, Powołanie do współpracy z osobami duchownymi, w: W, Piotrowski, (red.)
Przypatrzmy się powołaniu naszemu 1 (2006), Tarnów, wyd. Biblos 2006, s. 130-137; R. Kantor, Powołanie osób
świeckich, w: W. Piotrowski, (red.) Przypatrzmy się powołani naszemu 3 (2007), Tarnów, wyd. Biblos 2007, s. 82-90;
R. Kantor, Poszukiwać Emmanuela, w: W. Piotrowski, (red.) Bądźmy uczniami Chrystusa 1 (2007), Tranów, wyd.
Biblos 2007, s. 61-68; R. Kantor, Homilie na niedziele i święta, rok C, w: P. Łabuda, (red.) Słowo na drogę, Tarnów,
Biblos 2007, s. 115-152; R. Kantor, Kazania pasyjne, rok A, w: P. Łabuda, (red.) Słowo na drogę, Tarnów, Biblos
2008, s. 127-171; R. Kantor, Modlić się za zmarłych, w: W. Piotrowski, (red.) Bądźmy uczniami Chrystusa, Tarnów
2008, wyd. Biblos, s. 94-100; R. Kantor, Bóg Ojciec wzorem ojcostwa, w: W. Piotrowski, (red.) Otoczmy troską życie,
Tarnów 2008, wyd. Biblos, s. 100-106; R. Kantor, Nauka Kościoła jest jasna i niezmienna, „Tarnowski Gość
Niedzielny" z 20.04.2008, s. VII; R. Kantor, Chodzi o zbawienie, „Tarnowski Gość Niedzielny" z 8.03.2009, s. VII; R.
Kantor, Wiara podstawą życia chrześcijańskiego, w: W. Piotrowski, (red.) Otoczmy troską życie, Tarnów 2009, wyd.
Biblos, s. 117-124; R. Kantor, Powracać do miłującego Ojca przez sakrament pokuty i pojednania, w: W. Piotrowski,
(red.) Bądźmy świadkami Miłości, Tarnów 2010, wyd. Biblos, s. 51-58; R. Kantor, Miłość nie dopuszcza się bezwstydu,
8
Oceniając wyżej wymienione przedhabilitacyjne publikacje ks. dra Roberta
Kantora, należy powiedzieć, przede wszystkim, iż mamy do czynienia z bardzo
bogatym oraz wielokierunkowym dorobkiem piśmienniczym Habilitanta, który
niewątpliwie odznacza się charakterem naukowym. Dowodzą tego liczne przypisy
tychże publikacji, wykorzystywanie szerokiej literatury, w tym także obcej (głównie
hiszpańskiej), ponadto należy podkreślić stałe odwoływanie się do źródeł oraz
współczesnego Magisterium Kościoła (chodzi tutaj tak o nauczanie Soboru
Watykańskiego
II jak
i współczesnych Biskupów Rzymskich), przy czym
Habilitantowi bliski pozostaje także aspekt historyczny poruszanej przez niego
problematyki, stąd między innymi powraca do Kodyfikacji pio-benedyktyńskiej ale
nie tylko.
Zdecydowana większość tychże publikacji posiada streszczenie obcojęzyczne
(głównie w języku hiszpańskim). Naturalnie są to publikacje z zakresu prawa
kanonicznego, zasadniczo w aspekcie hi story czno-prawnym oraz doktrynalnym,
niektóre z nich posiadają także nachylenie duszpasterskie lub społeczne.
Trzeba także zaznaczyć, że problematyka monografii habilitacyjne jest
praktycznie nieobecna w przedhabilitacyjnym dorobku ks. dra Roberta Kantora, co
oznacza, że badania nad Trybunałem „Roty Hiszpańskiej" prowadził niezależnie od
publikowanych artykułów oraz innych prac.
w: W. Piotrowski, (red.) Bądźmy świadkami Miłości, Tarnów 2010, wyd. Biblos, s. 41-48; R. Kantor, Kapłan, który był
wierny Chrystusowi i ojczyźnie - ks. Jerzy Popiełuszko, „Głos z Koszyckiego Wzgórza", 2 (52) 2010, s. 1-4; R. Kantor,
Wierzę w ciała zmartwychwstanie, w: W. Piotrowski, (red.) Bądźmy świadkami Miłości, Tarnów 2010, wyd. Biblos, s.
95-101; R. Kantor, Męczennik za wiarę i wielki patriota - św. Maksymilian Maria Kolbe, „Głos z Koszyckiego
Wzgórza", 3 (53) 2010, s. 2-5; R. Kantor, Duchowość kapłana diecezji tarnowskiej - historia i teraźniejszość.
Sprawozdanie ze spotkania Rady Kapłańskiej Diecezji Tarnowskiej, „Currenda", 2 (2010), s. 276-278; R. Kantor,
Jubileusz 225-lecia diecezji tarnowskiej - aspekty: teologiczno-biblijny, duchowy, duszpasterski, materialny.
Sprawozdanie ze spotkania Rady Kapłańskiej Diecezji Tarnowskiej, „Currenda", 4 (2010), s. 667-671; R. Kantor,
Jezus, nasz Zbawiciel, w: P. Płatek, (red.) W komunii z Bogiem, Tarnów 2010, wyd. Biblos, s. 48-54; R. Kantor,
Sprzeciwiać się szatanowi, a nie Bogu, w: J. Bartoszek, (red.) W komunii z Bogiem, Tarnów 2011, wyd. Biblos, s. 2126; R. Kantor, Dostrzegać Chrystusa na co dzień, w: J. Bartoszek, (red.) W komunii z Bogiem, Tarnów 2011, wyd.
Biblos, s. 26-32; R. Kantor, Być odpowiedzialnym za dobro wspólne, w: J. Bartoszek, (red.) W Komunii z Bogiem,
Tarnów 2011, wyd. Biblos, s. 40-47; R. Kantor, Fide i donum - wczoraj, dziś, jutro. Sprawozdanie ze spotkania Rady
Kapłańskiej Diecezji Tarnowskiej, „Currenda", 4 (2011), s. 535-541; R. Kantor, Misja Kościoła na wzór misji Jana
Chrzciciela, w: J. Bartoszek, (red.) Kościół naszym domem, Tarnów 2011, wyd. Biblos, s. 38-45; R. Kantor, Odpustyskarbem Kościoła, „Dobry Pasterz", 101 (2011), nr 5, s. 16-21; R. Kantor, Jakie odpusty zupełne może zyskiwać wierny
katolik?, „Dobry Pasterz", 102 (2012), nr 1, s. 14-17; R. Kantor, Wobec krytyki Kościoła, w: J. Bartoszek, (red.) Kościół
naszym domem, Tarnów 2012, wyd. Biblos, s. 127-135.
9
2. Monografia habilitacyjna: prezentacja oraz ocena
Ks. Robert Kantor, „Rota Hiszpańska". Struktura i działalność Trybunału
Roty Nuncjatury Apostolskiej w Hiszpanii (studium historyczno-prawne),
Tarnów Biblos 2013, s. 355.
Monografia habilitacyjna, która zgodnie z art. 16 ust. 2 „Ustawy z dnia 14
marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w
zakresie sztuki" (Dz. U. z 2003 r. Nr 65, poz. 595, z późn. zm.) stanowi główne
osiągnięcie naukowe Habilitanta po uzyskaniu stopnia doktora, jest interesującym
studium kanonistycznym, o charakterze historyczno-prawnym, na temat szczególnego
trybunału kościelnego, którym jest „Rota Hiszpańska".
Publikacja ta posiada następujący układ: Spis treści (s. 5-9), Objaśnienia
skrótów (s. 11-12), Wstęp (s. 13-25), Rozdział pierwszy: „Rota Rzymska jako
pierwowzór Roty Hiszpańskiej" (s. 27-80), Rozdział drugi: „Trybunał Nuncjusza
Apostolskiego w Hiszpanii" (s. 81-125), Rozdział trzeci: „Trybunał Roty Nuncjatury
Apostolskiej w Hiszpanii w latach 1771-1947 (Rota Klementyńska)" (s. 127-167),
Rozdział czwarty „Natura i kompetencje Roty Nuncjatury Apostolskiej w Hiszpanii
od 1947 do 1999 roku (Rota Piusa)" (s. 169-232), Rozdział piąty „Aktualna struktura
prawna i zadania Roty Hiszpańskiej (Rota Jana Pawła II)" (s. 233-286), Zakończenie
r
(s. 287-290), Bibliografia, wewnętrznie podzielona na Źródła oraz Literaturę (s. 291303), cztery Aneksy (s. 305-335) oraz streszczenie publikacji wraz ze spisem treści w
języku angielskim oraz hiszpańskim (s. 337-355).
Monografię otwiera stosunkowo obszerny oraz poprawnie zredagowany, tak
pod względem merytorycznym jak i formalnym, dwunastostronicowy Wstęp, który
stanowi w ten sposób właściwe naukowe wprowadzenie do zaprezentowanych w
monografii badań prawno-porównawczych na temat instytucji „Roty Hiszpańskiej".
Po ukazaniu znaczenia oraz roli sprawiedliwości we wspólnocie Kościoła,
wprowadzenie do monografii skupia się na tematyce publikacji. Między innymi, jej
Autor wskazuje w nim na motywy naukowe podjętej problematyki, jak również na
10
cel prowadzonych badań. Właściwe Habilitant na s. 22 pisze o podwójnym celu
swojej monografii - pierwszym jest ukazanie genezy, natury prawnej, roli oraz
funkcjonowania Trybunału Roty Nuncjatury Apostolskiej w Hiszpanii, drugim jest
uzupełnienie polskiej kanonistyki o doświadczenia z przeprowadzonych badań, które
mogą także ewentualnie ubogacić polskie sądownictwo kościelne. Sukcesywnie ks.
dr Robert Kantor kompetentnie uzasadnił oraz przedstawił zastosowane metody
badawcze oraz podział monografii na pięć rozdziałów. Habilitant omówił także
źródła pracy, wskazał również na dotychczasowe obcojęzyczne publikacje na temat
przedstawianej instytucji, omawiając je syntetycznie.
Lektura powyższego wprowadzenia naukowego uświadamia, że mamy do
czynienia z monografią nie tylko praktyczną ale także i ważną z punktu widzenia
prawno-procesowego. Warto zwrócić uwagę na zapowiedź na s. 24 autorskich
propozycji na temat struktury oraz działalności współczesnego sądownictwa
kościelnego; wskazuje to, że monografia ma charakter twórczy.
Sukcesywnie zasadniczy korpus pracy został podzielony na pięć rozdziałów.
Podkreślić należy, iż każdy z nich rozpoczyna się właściwym wprowadzeniem oraz
to, że poszczególne rozdziały kończą wartościowe wnioski, w szczególności
należałoby podkreślić konkluzje Habilitanta zawarte na końcu Rozdziału piątego, a
więc ostatniego (zob. s. 282-286). Także poszczególne punkty w rozdziałach mają
bardzo syntetyczne oraz cenne podsumowania.
Ogólnie należy powiedzieć, że Rozdział pierwszy zatytułowany „Rota
Rzymska jako pierwowzór Roty Hiszpańskiej" ma charakter historycznego wywodu
na temat procesu kanonicznego, ze szczególnym ukazaniem w historii Kościoła a
szczególnie jego sądownictwa, wielorakich funkcji Trybunału Apostolskiego Roty
Rzymskiej, wraz z zacytowaniem na s. 72 najnowszych kompetencji, które papież
Benedykt XVI przyznał temu trybunałowi dnia 11 lutego 2013 r. Z kolei rozdział
drugi, o charakterze historycznym, pt. „Trybunał Nuncjusza Apostolskiego w
Hiszpanii"
wskazuje
na
odległe
początki
analizowanej
instytucji, ukazuje
wieloaspektowo naturę prawną Trybunału Nuncjusza oraz proces tworzenia się
11
Trybunału Roty Hiszpańskiej do roku 1737. Kolejne trzy rozdziały monografii
ukazują sukcesywny rozwój analizowanej instytucji, jej naturę prawną, strukturę oraz
funkcjonowanie tzw. Roty Klementynskiej, Roty Piusa oraz Roty Jana Pawła II,
przede wszystkim w oparciu o prawo własne instytucji. Zostały one następująco
zatytułowane: Rozdział trzeci: „Trybunał Roty Nuncjatury Apostolskiej w Hiszpanii
w latach 1771-1947", Rozdział czwarty: „Natura i kompetencje Roty Nuncjatury
Apostolskiej w Hiszpanii od 1947 do 1999 roku", Rozdział piąty: „Aktualna struktura
prawna i zadania Roty Hiszpańskiej"; warto podkreślić dodatkowe dookreślenia
poszczególnych etapów historycznego rozwoju instytucji wprowadzone przez
Habilitanta. Niewątpliwie największe zainteresowanie
budzi
ostatni
rozdział
monografii, który stara się zdefiniować „Rotę Jana Pawła II", szczegółowo omawia
jej skład personalny, kompetencje poszczególnych pracowników Roty Hiszpańskiej,
właściwości tego trybunału, obowiązujące procedury procesowe, oraz wpływ
aktualnej „Roty Hiszpańskiej" na sądownictwo kościelne w Hiszpanii.
Pracę kończy właściwe podsumowanie badań, czyli Zakończenie, które
syntetycznie
streszcza
przeprowadzone
badania, w przeważającej mierze o
charakterze historyczno-prawnym.
2.1 Ocena rozprawy habilitacyjnej
Podjęta przez
Habilitanta
problematyka
badawcza,
nowa
w polskiej
kanonistyce, zaowocowała wartościową oraz starannie wydaną publikacją naukową,
która niewątpliwie jest cenną monografią prawną (kanonistyczną). Nie ulega zatem
wątpliwości, że problematyka monografii stanowi właściwy przedmiot dla badań
habilitacyjnych, który został uwieńczony z powodzeniem.
Uzasadnia to, między innymi, fakt, że recenzowana monografia oparta jest,
przede wszystkim, na bogatym materiale źródłowym (w szczególności należałoby
podkreślić tutaj analizę dokumentów Biskupów Rzymskich dotyczących „Roty
Hiszpańskiej" oraz odniesienie się do kwerendy przeprowadzonej w archiwum
12
Trybunału Roty Nuncjatury Apostolskiej w Madrycie) wraz z odwołaniem do
aktualnej literatury przedmiotu, przede wszystkim tej obcojęzycznej (w szczególności
Habilitant odwołuje się do fachowej literatury przedmiotu w języku hiszpańskim oraz
włoskim); w tym nurcie należy podkreślić także przywołanie myśli patrystycznej na
temat początków sądownictwa kościelnego w pierwszym rozdziale monografii (zob.
s. 32nn). Stąd też jest ona solidnie udokumentowana merytorycznie, świadczy o tym
także spora ilość dokładnie sporządzonych przypisów w pracy. To wszystko dowodzi
o ogromie wykonanej pracy, jak i o rzetelności oraz poprawności przeprowadzonych
badań naukowych.
Język rozprawy jest poprawny i dokładny, właściwy dla publikacji z prawa
kanonicznego. Struktura pracy jest także logiczna, szczególnie ową logiczność
konstrukcji poszczególnych rozdziałów pracy należy dostrzec w omawianiu instytucji
„Roty Hiszpańskiej" tak poprzez ukazanie jej historii, a przede wszystkim jej
„osobliwej" natury prawnej. Habilitant wyodrębnił konkretne zagadnienia, które
omawiał w oparciu o istniejący porządek prawny na temat „Roty Hiszpańskiej" w
konkretnym historycznym momencie jej rozwoju; nie jest to zatem jedynie
prezentacja prawna omawianej instytucji, Habilitant prowadzi bowiem na wielu
miejscach swojej monografii także rozważania o charakterze doktrynalnym (zob. np.
s. 256nn). Należy także wskazać, że ukazując w ostatnim rozdziale monografii
dzisiejszą „Rotę Hiszpańską", ks. dr Robert Kantor czyni to, w odniesieniu do
bogatej historii instytucji, czyli w relacji do przeprowadzonych już wcześniej badań;
fakt ten podkreśla spoistość całej monografii oraz przeprowadzonych badań.
Nie ulega zatem żadnej wątpliwości, że mamy do czynienia z wartościową oraz
kompetentną monografią habilitacyjną, która charakteryzuje się szerokim ukazaniem
podjętej tematyki oraz rozeznaniem naukowym obranego problemu badawczego i
stanowi niewątpliwe „novum" we współczesnej polskiej kanonistyce jako studium
historyczno-prawne; naturalnie z podkreśleniem wymiaru prawnego monografii.
Monografia jest szczególnie cenną dla polskiego sądownictwa kościelnego, które
pozostaje w nurcie swojego ciągłego doskonalenia się oraz stawiania konkretnych
13
pytań, na które cennych odpowiedzi może udzielić także oceniania monografia
kanonistyczna.
2.2 Krytyka monografii habilitacyjnej
Monografia, jak wykazałem powyżej, ma wiele cech pozytywnych, zadaniem
recenzenta jest jednak także poddanie jej pod ocenę krytyczną, wskazując na
wybrane jej mankamenty, które czasami mogą pozostawać przedmiotem do dyskusji i
w żaden sposób nie pozbawiają naukowego waloru recenzowanej rozprawy
habilitacyjnej; ich wskazanie należy także postrzegać jako zachętę Habilitanta do
dalszego doskonalenia swoich sukcesywnych badań.
I tak, skoro Habilitant mówi o „Rocie Jana Pawła II", to dlaczego jedynie
ogólnie mówi o „Rocie Piusa"; wydaje się, że winien być zapis bardziej szczegółowy
tzn. „Rota Piusa XII"; natomiast zapis „Rota Klementyńska" jest poprawny.
W wielu miejscach publikacji „Biskup Rzymski" raz pisany jest z dużej a raz z
małej litery, czasami zdarza się to nawet na tej stronie - zob. s. 175.
Kiedy mówi na temat kompetencji Najwyższego Trybunału Sygnatury
Apostolskiej na s. 172, to rzeczą konieczną jest podanie, przynajmniej w formie
ogólnej, kodeksowej normy prawnej na ten temat; Habilitantowi także uszło uwagi
„nowe" prawo własne NTSA z 2008 r. i w przypisie n. 20 na s. 239 mówi o „starych"
normach tego Trybunału Apostolskiego z 1968 r.
Na s. 179 czytamy najpierw na temat władzy „sądowniczej nuncjusz" a potem
o tym, że nie mógł być nigdy sędzią - wydaje się zatem, że lepiej byłoby napisać
ogólnie na temat jego władzy, bez jej niepotrzebnego dookreślania.
Z innych krytycznych uwag należałoby, między innymi, wskazać, że w
przypisie n. 10 na s. 15 Habilitant zapomniał podać strony cytowanej publikacji, z
kolei dokument papieża Klemensa XIV „Administrandae iustitiae zelus" z 26 marca
1771 r. raz określa jako „breve apostolskie" (zob. s. 20), a innym razem jako
„konstytucję apostolską" (zob. s. 23), także na s. 263 włoski przymiotnik
14
„soggettivo" błędnie przetłumaczył jako subiektywne - winno być „podmiotowe",
wcześniej na s. 45 raz pisze o miejscowości „Rodigo" a drugim razem „Rodgo" (zob.
także s. 46); mówiąc z kolei na s. 285 o propozycji hiszpańskiego kanonisty na temat
organizacji trybunałów Kościoła, wydaje się, że dobrze byłoby, aby Habilitant ową
propozycje sam także skomentował a nie pozostał jedynie na jej biernym
zacytowaniu. Praca byłaby wówczas jeszcze bardziej dojrzałą i twórczą.
3. Ocena końcowa
Przedhabilitacyjny wielokierunkowy dorobek naukowy ks. dra Roberta Kantora
jest niewątpliwie znaczny i niepodważalny; w licznych publikacjach wykazał się
dobrą znajomością podejmowanej problematyki oraz sumiennością i samodzielnością
badawczą. Z kolei poprawnie ukierunkowane poszukiwania badawcze oraz
przeprowadzona, niejednokrotnie twórcza, analiza w nowatorskiej rozprawie
habilitacyjnej, ocenionej pozytywnie, wskazują na pracowitość, oryginalność,
dojrzałość i rzetelność poszukiwania naukowego Habilitanta.
Uwzględniając zatem Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z
dnia 1 września 2011 r. w sprawie kryteriów oceny osiągnięć osoby ubiegającej się o
nadanie stopnia doktora habilitowanego stwierdzam, że ks. dr Robert Kantor takie
kryteria spełnia. W szczególności jest autorem cennej monografii ocenionej
pozytywnie, jest współautorem opracowań zbiorowych, otrzymał nagrodę Rektora
Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, wygłaszał referaty na
sympozjach naukowych oraz brał udział w krajowych oraz międzynarodowych
konferencjach naukowych, prowadził zajęcia zagraniczne w ramach ERASMUS
PROGRAMME, jest członkiem towarzystwa naukowego, przyczyniał się do
popularyzacji prawa kanonicznego.
Niniejszym wnoszę do Komisji Habilitacyjnej o kontynuowanie rozpoczętego
przewodu habilitacyjnego ks. dra Roberta Kantora.
15