Scenariusz - warsztaty dla nauczycieli prowadzone przez M. Kawę i

Scenariusz opracowany na podstawie warsztatu „Chłopiec z dwojgiem oczu” przygotowanego przez
Amnesty International, „Pierwsze kroki. Jak uczyć o prawach człowieka”, AI 1997, red. A. Legan, E.
Soboń.
Cele:
rozbudzenie poczucia szacunku wobec inności
zauważenie problemów dyskryminacji w otoczeniu
Materiały potrzebne do przeprowadzenia zajęć:
tekst z opowiadaniem
4 kartki, na których namalowana/narysowana jest piłka nożna, nuta, kredka i komputer
Czas: 45 minut
Grupa docelowa:
uczniowie i uczennice klas podstawowych i gimnazjalnych, do których uczęszczają dzieci
cudzoziemskie.
Przebieg zajęć:
1. Poproś uczniów i uczennice, aby wysłuchały następującego opowiadania:
„Daleko, daleko w przestrzeni kosmicznej jest planeta zupełnie taka sama jak Ziemia. Ludzie, którzy
na niej żyją, są tacy sami jak my - z jednym wyjątkiem: mają oni tylko jedno oko. Nie jest to jednak
zwyczajne oko. Mogą oni dzięki niemu widzieć w ciemności. Dostrzegają rzeczy znajdujące się
bardzo, bardzo daleko i potrafią widzieć przez ściany. Kobiety na tej planecie rodzą dzieci zupełnie
tak samo jak kobiety na Ziemi. Pewnego dnia urodził się tam bardzo dziwny chłopiec – chłopiec
z dwojgiem oczu! Jego rodzice byli bardzo przygnębieni.
Chłopiec ten był szczęśliwym dzieckiem. Jego rodzicie kochali go i lubili się nim opiekować. Byli
jednak trochę zmartwieni jego innością. Prowadzali go do wielu lekarzy, oni jednak potrząsali
głowami i mówili, że nic nie da się zrobić.
W miarę jak chłopiec rósł, problemów było coraz więcej. Ponieważ nie potrafił widzieć
w ciemnościach, musiał ze sobą nosić latarkę. Kiedy poszedł do szkoły, okazało się, że nie potrafi
czytać tak dobrze, jak inne dzieci. Nauczyciele musieli zajmować się nim więcej niż innymi
uczniami. Ponieważ nie widział na odległość, musiał mieć specjalny teleskop. Nie mógł widzieć
innych planet tak, jak inni. Czasami, kiedy wracał ze szkoły, czuł się bardzo samotny. „Skoro inne
dzieci widzą to, czego ja nie widzę – pomyślał, to musi być coś, co ja widzę, a czego oni nie są
w stanie dostrzec.”
Pewnego dnia odkrył, że widzi coś, czego nie widzi nikt inny. Nie widział bowiem czarno-biało, tak
jak inni. Opowiedział rodzicom o tym, co zobaczył. Wyprowadził ich na dwór i zaczął im opowiadać
o swoim wstrząsającym odkryciu. Rodzice zaniemówili ze zdziwienia. Jego koledzy byli również
zaskoczeni. Opowiadał im wspaniałe historie. Używał słów, których przedtem nigdy nie słyszeli....
takich jak „czerwone”, „żółte” i .... „pomarańczowe”. Mówił o zielonych drzewach i fioletowych
kwiatach. Wszyscy byli ciekawi, jak to możliwe, że widział on te wszystkie rzeczy. Opowiadał
wspaniałe historie o głębokim błękicie mórz i bieli morskiej piany. Dzieci uwielbiały słuchać
opowiadań o niesamowitych smokach, zachłystywały się opisami ich oczu, skóry, oczu i ognistych
oddechów.
Pewnego dnia chłopiec poznał dziewczynę, w której się zakochał z wzajemnością. Nie przeszkadzało
jej, że chłopiec ma dwoje oczu. Odkryli oboje, że nie przeszkadza im to, co ich różni. Chłopiec stał
się bardzo sławny. Przychodzili do niego ludzie z całej planety, aby słuchać jego opowieści. Po
jakimś czasie urodził im się syn. Dziecko było takie samo, jak wszystkie inne dzieci na tej planecie –
miało tylko jedno oko.”
2. Następnie zadaj poniższe pytania:
− Jak sądzicie, jak to jest mieć dwoje oczu na planecie, na której wszyscy mają tylko jedno
oko?
− Jakie problemy miał chłopiec z dwojgiem oczu? Dlaczego?
3. Razem zastanówcie się:
− Czy bylibyście „inni”, gdybyście mieszkali w jakimś innym miejscu na Ziemi? Dlaczego?
(refleksja nad cechami, które wyróżniają nas spośród innych)
− Jak chcielibyście być traktowani, gdybyście byli „inni”?
− Czy w waszym otoczeniu są ludzie, którzy są inni? Jacy oni są?
− Co sprawia, że odbieracie ich jako innych? (nawiązanie do środowiska szkolnego; wskazanie
cech różnicujących np. pochodzenie)
− Jak się zachowujecie wobec takich osób?
− Jak zwracacie się do siebie wzajemnie?
− Czy używacie języka, który może sprawiać, że inni czują się gorsi/zranieni? (nawiązanie do
zagadnienia mowy nienawiści – definicje podane w prezentacji)
4. Na koniec zadania zastanówcie się wspólnie w klasie nad cechami, które łączą wszystkich.
− Czy są takie cechy?
− Jakie są między uczniami i uczennicami podobieństwa.
Uczniowie i uczennice mają się zastanowić, który z podanych rysunków najbardziej odpowiada ich
zainteresowaniom. Pozwoli to im pokazać, że mogą mieć wspólne zainteresowania niezależnie do
tego skąd pochodzą.
W czterech miejscach w klasie rozkładamy kartki i prosimy uczniów i uczennice by stanęły w
miejscu, gdzie znajduje się rysunek, który najbardziej odpowiada im zainteresowaniom.
Rysunki - zachęcamy do ich samodzielnego przygotowania
- piłka nożna jako symbol sportu
- nutka symbol śpiewu
- kredka symbol umiejętności plastycznych
- komputer - gra na komputerze
Warto wykazać, że uczniowie i uczennice różnią się między sobą również ze względu na posiadane
umiejętności. Jeden uczeń jest lepszy z plastyki, a inna uczennica z matematyki. Mogą wzajemnie
korzystać z tych różnic.
Opracowanie: Magdalena Kawa, Alicja Kawka
Scenariusz powstał w ramach projektu „Głosem kobiet” realizowanego przez Stowarzyszenie Dla
Ziemi. Partnerem projektu jest Norwegian People's Aid.
Projekt realizowany w ramach Programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z Funduszy
EOG.