Higiena żywienia i pojenia zwierząt Higiena żywienia jest podstawą

Higiena żywienia i pojenia zwierząt
Higiena żywienia jest podstawą zdrowia zwierząt i pozyskiwania od nich produktów
dobrej jakości. Powinna ona obejmować wykorzystanie surowców i pasz dobrej jakości,
nienadpsutych, niespleśniałych, niezmrożonych, nieprzeterminowanych.
Pasze
i
mieszanki
nie
mogą
zawierać
zanieczyszczeń.
Udział
surowców
wykorzystywanych przy sporządzaniu mieszanek musi uwzględniać zawartość w nich
substancji tzw. antyżywieniowych. Niektóre surowce paszowe należy stosować w żywieniu
świń i drobiu w ilościach ograniczonych, np.: ziarno roślin strączkowych, poekstrakcyjną
śrutę rzepakową z odmian tradycyjnych, ziarno niektórych zbóż.
Udział ziarna zbóż w mieszankach treściwych jest duży. Zboża powinny być bardzo dobrej
jakości, odpowiednio zebrane i wysuszone oraz prawidłowo przechowywane. W ziarnie
wilgotnym, przechowywanym w zbiornikach lub pomieszczeniach o zbyt wysokiej
temperaturze i wilgotności następuje rozwój grzybów pleśniowych. Wytwarzane przez
nie mykotoksyny (toksyny grzybowe) są niebezpieczne dla zdrowia zwierząt i
konsumentów produktów pochodzenia zwierzęcego. Problem dotyczy również źle
przygotowanych i niewłaściwie przechowywanych kiszonek.
Szczególną uwagę należy zwracać na dodatek tłuszczów roślinnych i zwierzęcych do
mieszanek. Ich stosowanie wymaga równoczesnego wprowadzenia dodatków z grupy
antyutleniaczy (np. wit. E). Procesy oksydacyjne (utleniające) pogarszają jakość paszy, są
niebezpieczne dla zdrowia zwierząt.
Spotykamy różne formy żywienia zwierząt. Zadawanie paszy (na sucho, na mokro) powinno
odbywać się w warunkach higienicznych. Automaty paszowe, koryta, korytka, żłoby czy też
urządzenia wykorzystywane do przygotowania i zadawania paszy oraz rurociągi powinny
być czyszczone i myte.
Pasza, której zwierzęta nie wyjedzą w czasie jednorazowego podania, musi być
systematycznie usuwana, a wyposażenie służące do żywienia (koryta, żłoby) myte i
okresowo odkażane.
Podstawą funkcjonowania każdego organizmu żywego jest odpowiedni zasób wody.
Woda warunkuje utrzymanie prawidłowego ciśnienia osmotycznego w komórkach żywego
organizmu, funkcjonowanie narządów i układów oraz wysoką produkcję.
Zapotrzebowanie na wodę zależy od:
•
gatunku zwierzęcia,
•
wieku,
•
przynależności do grupy produkcyjnej,
•
ilości i rodzaju pobieranej paszy,
•
temperatury otoczenia zależnej od pory roku, wentylacji, kubatury pomieszczeń,
obsady.
Niedobór wody powoduje odwodnienie i spadek produkcyjności. Nadmiar wody jest z
organizmu wydalany.
Woda zgromadzona jest w mięśniach, tkance łącznej, skórze. Utrata wody z organizmu
wiąże się ze stratą sodu, co powoduje zaburzenia gospodarki mineralnej. Niedobór wody
ogranicza trawienie i wykorzystanie składników pokarmowych paszy, powoduje spadek
produkcji mleka, mniejszą produkcję nasienia, zmniejszenie przyrostów itp. Zwierzętom
należy dostarczyć tyle wody, żeby w pełni pokryć zapotrzebowanie.
Woda pitna dla zwierząt powinna być dobrej jakości, wolna od zanieczyszczeń chemicznych
i mikrobiologicznych. Picie wody zanieczyszczonej lub zakażonej powoduje zakażenia i
rozwój chorób pasożytniczych, z objawami biegunki, a także innych, którym towarzyszą
dolegliwości żołądkowo-jelitowe. Pozyskana woda opadowa, powierzchniowa i głębinowa
powinna być przed użyciem przebadana i uzdatniona. Wody opadowe często nie spełniają
kryteriów stawianych wodzie dobrej jakości. Zawierają zanieczyszczenia chemiczne
pochodzące z przemysłu i rolnictwa, np.: pył, sadzę, pestycydy, nawozy, bakterie, zarodniki
grzybów. Wskazane jest wykorzystanie do pojenia zwierząt dobrych wód głębinowych. Użycie w produkcji zwierzęcej do pojenia wód powierzchniowych, pozyskanych z rzek, jezior,
stawów, wymaga ich oceny organoleptycznej i fizyko-chemicznej oraz uzdatnienia.
Higienę pojenia oraz pełne pokrycie zapotrzebowania na wodę zapewniają poidła
automatyczne:
smoczkowe:
miseczkowe (lub np.: poidło miskowe z zaworem smoczkowym):
kropelkowe: