Program Profilaktyki - Zespół Szkół Specjalnych Nr 2 w Gdańsku

PROGRAM PROFILAKTYKI
ZESPOŁU SZKÓŁ SPECJALNYCH NR 2
W GDAŃSKU OLIWIE
Uaktualniony
i zatwierdzony do realizacji
na posiedzeniu rady pedagogicznej
w dniu: 19.09.2012
SPIS TREŚCI:
1. Charakterystyka środowiska.
2. Cele kształcenia i wychowania.
3. Procedury osiągania celów.
4. Zagadnienia związane z realizacją programu.
5. Treści kształcenia i wychowania.
6. Zadania priorytetowe na rok szkolny 2012/2013.
7. Ewaluacja programu.
I. CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA
W skład Zespołu Szkół Specjalnych Nr 2 w Gdańsku Oliwie
wchodzi Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna Nr 20 oraz Szkoła Specjalna
Przysposabiająca do Pracy.
Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna jest szkołą ponadgimnazjalną dla
uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim. W bieżącym roku
szkolnym kształci młodzież w następujących kierunkach:
• introligator
• pracownik pomocniczy obsługi hotelowej
• kucharz małej gastronomii.
Specjalna Szkoła Przysposabiająca do Pracy jest szkołą
ponadgimnazjalną dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu
umiarkowanym i znacznym. Młodzież uczy się wybranych czynności
zawodowych zgodnie z podstawą programową i indywidualnymi programami
nauczania. Nauka w szkole trwa 3 lata.
W ramach eksperymentu edukacyjnego „Edukacja z Widokiem na
Przyszłość” dopuszcza się jeszcze rekrutację do ww. szkół nie w oparciu o
orzeczenie
o stopniu niepełnosprawności, ale na podstawie diagnozy
funkcjonalnej ucznia.
Do szkoły uczęszcza młodzież z terenu całego województwa, dlatego
część z nich jest zakwaterowana w Bursie Gdańskiej. Uczniowie dojeżdżają do
szkoły środkami komunikacji miejskiej, autobusami i koleją. Codziennie mają
kontakt z rówieśnikami i osobami dorosłymi spoza szkoły. Odbywają też praktyki
w różnych zakładach pracy (hotele, stołówki, Dom Pojednania i Spotkań,
Caritas). Sami pochodzą z różnych środowisk, gdzie wpływy bliskiego otoczenia
są nie zawsze korzystne. Jak zatem widać, codziennie są narażani na różne
niebezpieczeństwa.
Z uwagi na powyższe zagrożenia głównym założeniem Programu
Profilaktyki jest wzrost świadomości uczniów, rodziców i nauczycieli w zakresie
zjawiska agresji, przemocy rówieśniczej, nałogów i uzależnień (w tym
narkomanii, alkoholizmu, nikotynizmu i lekomanii, uzależnienia od Internetu i
gier komputerowych), nauka systemowego myślenia o tych problemach. Równie
ważną intencją jest dostarczenie młodzieży, rodzicom i nauczycielom metod,
narzędzi, procedur i umiejętności pozwalających
przeciwdziałanie wyżej wymienionym problemom.
na
samodzielne
II. CELE KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA
DLA UCZNIÓW:
1. Zainteresowanie ucznia jego organizmem, budową ciała i jego funkcjami.
2. Zapewnienie wszechstronnego rozwoju psychofizycznego poprzez
dostarczenie wiedzy o możliwych zagrożeniach i sposobach ich unikania.
3. Przeciwdziałanie ujemnym wpływom poprzez budowanie właściwego
systemu wartości.
4. Kształtowanie umiejętności ruchowych – niezbędnych w różnych przejawach
działalności ludzkiej: utylitarnej, rekreacyjnej, sportowej oraz służącej
zdrowiu.
5. Rozbudzanie zainteresowań różnymi formami aktywności oraz umożliwienie
samodzielnego wyboru najwłaściwszej dla siebie.
6. Podejmowanie ról społecznych w celu możliwości wykazania się własnymi
Umiejętnościami i wiadomościami oraz zdobycie prestiżu w grupie.
7. Nabycie umiejętności asertywnego zachowania dla dobra siebie i innych.
8. Wyrabianie poczucia odpowiedzialności za własne sukcesy i porażki.
DLA RODZICÓW I NAUCZYCIELI:
1. Dostarczanie możliwie wszechstronnej wiedzy o zagrożeniach i sposobach
ich unikania.
2. Kształtowanie umiejętności budowania właściwego systemu wartości
u ucznia.
3. Uświadamianie znaczenia rozwijania umiejętności ruchowych i rozbudzania
zainteresowań uczniów rozmaitymi formami aktywności niezbędnych
w różnych przejawach działalności młodych ludzi, będących alternatywą
ucieczki w nałogi.
4. Wdrażanie do asertywnych zachowań własnych i dziecka, stanowiących
podstawę utrzymania własnego systemu wartości.
5. Praca nad wyrabianiem poczucia odpowiedzialności za własne sukcesy
i porażki.
III. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
1. Współpraca rady pedagogicznej z rodzicami i wszystkimi pracownikami –
dokładne poznanie niepełnosprawności dziecka, jego potencjalnych
możliwości i ograniczeń.
2. Zwrócenie uwagi na zachowanie i system wartości dziecka – wzmacnianie na
każdym kroku pozytywnych zachowań i reakcji.
3. Umożliwienie uczniom poznania swoich możliwości i umiejętności
i wykorzystywanie ich w aktywnym uczestnictwie dziecka w zajęciach.
4. Doskonalenie umiejętności ruchowych poprzez uczestnictwo w formach
aktywności przewidzianych programem nauczania (tj. w grach i zabawach
ruchowych, grach rekreacyjnych, gimnastyce, lekkoatletyce, grach
zespołowych).
5. Integracja wszelkich oddziaływań ze wszystkimi dziedzinami kształcenia
i wychowania - program profilaktyczny wprowadzony na zasadzie ścieżki
edukacyjnej.
6. Propagowanie różnych form spędzania czasu wolnego jako przeciwdziałanie
ujemnym wpływom nałogów i uzależnień.
7. Uwzględnianie zainteresowań i propozycji uczniów w doborze treści i zadań
na zajęciach pozalekcyjnych, dostosowanie ich do potrzeb i możliwości
młodzieży naszej szkoły.
8. Prowadzenie zajęć terapeutycznych dotyczących przeciwdziałaniu agresji,
przemocy rówieśniczej, narkomanii, nikotynizmu i lekomanii. Uzależnienia
od Internetu i gier komputerowych.
IV. ZAGADNIENIA ZWIĄZANE Z REALIZACJĄ PROGRAMU
Treści kształcenia i wychowania zostały podzielone na trzy części,
tj., treści dla uczniów, rodziców i nauczycieli.
Zagadnienia dla uczniów obejmują treści im przekazywane przez
nauczycieli i rodziców oraz treści realizowane przez nich poprzez aktywny udział
w imprezach, apelach, uczestnictwo w pracach organizacji młodzieżowych.
Dotyczą różnego rodzaju uzależnień, w tym: narkomanii, lekomanii, nikotynizmu
i alkoholizmu oraz ich profilaktyki. Zostały wkomponowane w treści nauczania
innych przedmiotów i oddziaływań szkoły, tworząc ścieżkę edukacyjną.
Treści skierowane dla rodziców korespondują z treściami
przeznaczonymi dla uczniów. Taki układ tematów pozwala na włączenie
rodziców w proces wychowawczy - daje im wspólną z dzieckiem płaszczyznę
porozumienia, możliwość wymiany poglądów i dyskusji. Rodzice mogą
podeprzeć swoje argumenty przekazywaną im lekturą i filmami, stając się w ten
sposób naturalnymi sojusznikami nauczyciela.
Nauczyciele są organizatorami i animatorami tego procesu. Mogą
korzystać z bazy szkoły, ale powinni też doskonalić swoje umiejętności
i aktualizować wiedzę. Stąd w treściach skierowanych dla nauczycieli znalazło
się miejsce na WDN. Środowisko lokalne może być sprzymierzeńcem
w realizowaniu treści o uzależnieniach i profilaktyce. Ze względu na położenie
szkoły do współpracy w tym zakresie poproszono policję.
TREŚCI KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA
DLA UCZNIÓW:
1. Podkreślenie podstawowych wartości rodziny dla każdego człowieka
i używek typu alkohol, papierosy, narkotyki oraz agresji i przemocy
rówieśników jako głównego zagrożenia – realizowane m.in. na lekcjach
przysposobienia do życia w rodzinie, godzinach do dyspozycji wychowawcy
i religii.
2.
Działalność szkolnych kół zainteresowań wpisaną w podstawowy kierunek
realizacji polityki oświatowej w roku szkolnym 2012/2013 tj. bezpieczna
szkoła:
- PCK - przeprowadzanie apeli na temat szkodliwości uzależnień
i profilaktyki, wykonywanie gazetek tematycznych w gablotach
szkolnych, promowanie zdrowego trybu życia;
- TPD - pomoc materialna, rzeczowa i moralna uczniom znajdującym się
w sytuacji szczególnego zagrożenia problemem jakiegokolwiek
uzależnienia czy zagrożenia;
- KOŁO TURYSTYCZNE - organizowanie czasu wolnego, promowanie
rekreacji jako formy aktywnego wypoczynku i turystyki jako
ciekawej formy poznawania swojego regionu, kraju, Europy –
ich kultury i obyczajów;
- LOP - propagowanie proekologicznej postawy, uwrażliwienie na piękno
przyrody;
- SAMORZĄD UCZNIOWSKI – rozwijanie aktywności społecznej,
realizowanie pomysłów uczniów;
- SKO - uświadamianie konieczności oszczędzania i racjonalnego
wydawania pieniędzy;
- ZHP - organizowanie czasu wolnego, promowanie rekreacji jako
formy aktywnego wypoczynku, poznawanie tradycji ZHP i własnego
kraju, usprawnianie poprzez aktywność własną.
3. Kształtowanie umiejętności rozwiązywania różnych problemów, zapobieganie
sytuacji stresowej, zapobieganie agresji i przemocy rówieśniczej, poznawanie
form ich zapobieganiu.
4. Projekcja filmów oświatowych z filmoteki szkolnej:
- „Jak leki, narkotyki i alkohol wpływają na nasz organizm”
- „Epitafium dla narkomana”
- „Picie alkoholu i tytoniu a fizjologia człowieka”
- „Uśmiechnij się”
- „Ścieżki”.
5. Popularyzacja książek dotyczących problematyki uzależnień.
6. Udział w zajęciach autorskiego programu „WIT XII” - związanego z
profilaktyką .
7. Przeprowadzanie w miarę możliwości i potrzeb przez przedstawicieli policji
prelekcji dla młodzieży na temat bezpiecznego poruszania się po ulicy (ruch
drogowy) oraz problematyki uzależnień.
8. Udział w realizacji zadania „Promocja zdrowia”.
9. Realizacja projektu Międzynarodowej Wymiany Polsko – Niemieckiej
Młodzieży.
DLA RODZICÓW:
1. Uzyskanie akceptacji rodziców odnośnie treści programowych wychowania
do życia w rodzinie i poinformowanie rodziców o zasadach działania
szkolnych kół zainteresowań.
2. Konsultacje odnośnie radzenia sobie ze stresem i umiejętności rozwiązywania
różnych problemów, także tych związanych z uzależnieniami, przemocą
i agresją.
3. Projekcja filmów oświatowych z filmoteki szkolnej i dyskusje na spotkaniach
klasowych.
4. Popularyzacja książek dotyczących problematyki uzależnień.
5. Udzielanie pomocy i wsparcia w przypadkach kryzysowych w rodzinie,
a w razie potrzeby kierowanie osób zainteresowanych do Ośrodków Terapii
Dzieci i Młodzieży z rodzin alkoholowych, do Klubów AA i ośrodków
Monaru.
DLA NAUCZYCIELI:
1. Przeprowadzanie wizyt domowych przez wychowawców klasy
i pedagoga szkolnego w celu:
- poznania środowiska rodzinnego ucznia
- nawiązania kontaktu z rodzicami (opiekunami) dziecka
- zapoznania się z problemami rodziny w celu udzielenia jej skuteczniejszej
pomocy
- zebrania danych o dziecku.
2. Ujmowanie w tematyce godzin do dyspozycji wychowawcy problematyki
uzależnień, w tym szkodliwości wszelkich nałogów i ich profilaktyki.
3. Podkreślania podstawowych wartości rodziny dla każdego człowieka
i wszelkich uzależnień jako głównego zagrożenia – realizowane m.in. na
lekcjach przysposobienia do życia w rodzinie, religii i godzinach do dyspozycji
wychowawcy.
4. Zawarcie w celach i tematyce szkolnych kół zainteresowań tematyki związanej
z uzależnieniami i profilaktyką oraz przeciwdziałaniu agresji i przemocy
rówieśniczej.
5. Wyświetlanie dla młodzieży i rodziców filmów oświatowych z filmoteki
szkolnej dotyczących uzależnień i profilaktyki. Popularyzowanie książek
i broszur z tego zakresu.
7. Zorganizowanie prelekcji przeprowadzonej przez przedstawiciela policji dla
uczniów, rodziców i nauczycieli na temat bezpiecznej drogi do szkoły,
przeciwdziałania przemocy i agresji, profilaktyki uzależnień.
6. Dokształcanie nauczycieli:
- w ramach rad pedagogicznych
- indywidualnie – zgodnie z własnym harmonogramem szkoleń ujętym
w planie rozwoju zawodowego
7. Kierowanie osób zainteresowanych i z problemami do Ośrodków Terapii
Dzieci i Młodzieży z Rodzin Alkoholowych, do Klubów AA , ośrodków
Monaru, Centrum Interwencji Kryzysowej i MOPR.
ZADANIA PRIORYTETOWE
Z ZAKRESU PROFILAKTYKI
NA ROK SZKOLNY
2012/2013
• Mobilizowanie do aktywności fizycznej (nornic wal king, wycieczki,
rajdy piesze i rowerowe)
• Pokazy udzielania pierwszej pomocy przez ratowników medycznych
• Apele i pogadanki tematyczne dotyczące profilaktyki chorób
nowotworowych
• Zajęcia praktyczne w Caritas, Domu Pojednania i Spotkań
• Zajęcia w Domu Dziecka
• Kontynuacja programu „Szkoła promująca zdrowie”
• Realizacja zadań zgodnie z hasłem „Bezpieczna szkoła”
• Kontynuowanie zadania „Starszy opiekuje się młodszym”
VII. EWALUACJA PROGRAMU
/ Analiza SWOT/
MOCNE STRONY
SŁABE STRONY
1. Występowanie korelacji międzyprzedmio- 1. Małe zainteresowanie programem ze
towej – edukacja prozdrowotna, ekolostrony rodziców.
giczna, regionalna.
2. Niedostateczna ilość materiałów
2. Promowanie aktywnego wypoczynku.
edukacyjnych.
3. Położenie nacisku na indywidualne
zainteresowania i możliwości ucznia.
4. Ukierunkowanie programu na wszechstronny
rozwój młodzieży.
SZANSE
ZAGROŻENIA
1. Pobudzenie i rozwinięcie zainteresowań
1. Przerwanie programu z powodu
uczniów.
reorganizacji placówek oświatowych.
2. Dobra współpraca środowiska ( organizacje 2. Brak środków na szkolenia dla
działające na terenie szkoły, policja).
nauczycieli.