spełnienia marzeń nawet tych głęboko ukrytych samych sukcesów
Transkrypt
spełnienia marzeń nawet tych głęboko ukrytych samych sukcesów
NR 3 (104) ISSN 1426-9558 Maj - Czerwiec 2012 spełnienia marzeń nawet tych głęboko ukrytych samych sukcesów nowych szczytów zdobytych szerokiego uśmiechu i beztroskiej radości poczucia spokoju i ogromu miłości mimo trosk i problemów i szybkiego upływu lat niech co dzień uśmiecha się do nas cały świat! K.M. 1 Drogie Koleżanki, drodzy Koledzy! Wspomnienia ze Lwowa Dnia 19 maja bieżącego roku w Teatrze Polskim w Szczecinie odbyła się uroczystość zorganizowana z okazji Międzynarodowego Dnia Pielęgniarki i Dnia Położnej. Swoją obecnością zaszczycili nas między innymi: Wicewojewoda Zachodniopomorski – Pan Ryszard Mićko, Członek Zarządu Urzędu Marszałkowskiego – Pani Anna Mieczkowska, Rektor PUM - Pan Przemysław Nowacki, Dyrektor ds. Medycznych ZOWNFZ – Pan Tomasz Żukowski, Wiceprezes Okręgowej Izby Lekarskiej - Pan Wiesław Kupiński, Archidiecezjalny Duszpasterz Służby Zdrowia ks. Paweł Ostrowski, Dyrektor Administracyjny Seminarium Duchownego ks. Krzysztof Krawiec. Gościem była także nasza Koleżanka dr habilitowana nauk medycznych profesor PUM, dziekan elekt Wydziału Nauk o Zdrowiu Pani Beata Karakiewicz. Jest pierwszą w Polsce położną, która od nowego roku akademickiego będzie pełniła funkcję dziekana. Serdecznie gratulujemy pełnienia tak zaszytnej funkcji. Międzynarodowy Dzień Pielegniarki obchodzimy 12 maja, a Dzień Położnej dnia 8 maja. Obie te daty związane są z datą urodzin naszych poprzedniczek zawodowych, czyli Florencji Nightingale i Stanisławy Leszczyńskiej. Florencja Nightingale udzielała pomocy żołnierzom w czasie wojny krymskiej, tworzyła podwaliny pielegniarstwa, a Stanisława Leszczyńska ratowała przed śmiercią nowonarodzone dzieci w obozie w Oświęcimu, a było ich ponad trzy tysiące. Ośmieliła się przeciwstawić bezwzględnemu rozkazowi nakzującemu zabijać nowonarodzone dzieci, licząc się z groźbą śmierci. Nam na szczęście przyszło żyć w innych warunkach, ale współczesne czasy stawiają przed nami nowe zadania. Wiąże się to z koniecznością korzystania w swojej pracy zawodowej z wyników badań naukowych i przekładanie ich na działalność praktyczną. Od pielęgniarek i położnych oczekuje się utrzymania swojej wiedzy i umiejętności na poziomie adekwatnym do rozwoju nauki. Badania wykonywane w wielu krajach udowodniły, iż poziom wykształcenia personelu pielęgniarskiego, położniczego ma wpływ na jakość sprawowanej opieki i występowanie zdarzeń niepożądanych u pacjenta. Międzynarodowa Rada Pielęgniarek wskazała na znaczenie badań naukowych w pielęgniarstwie i określiła temat tegorocznych obchodów jako „Niwelowanie różnic; od nauki do praktyki”. Pielegniarstwo przeszło proces profesjonalizacji od działań opiekuńczych, przez jego technizację do profesji. Współcześni specjaliści dysponują wysokim poziomem wiedzy specjalistycznej, wymaga to ciągłego pogłębiania wiedzy, a także właściwego z niej korzystania. Potrzebna jest wiedza specyficznie pielęgniarska, a pielęgniarstwo jako silna dyscyplina naukowa. Pielegniarstwo dzisiaj stanowi dziedzinę bardzo szeroką, złożoną i zróżnicowaną, musi mieć charakter dynamiczny, ponieważ wymagają tego zmiany zachodzące w rzeczywistości i konieczność dostosowania do nich dalszego rozwoju pielęgniarstwa. Prowadzenie badań naukowych pozwoli na rozwijanie oraz eliminowanie nieskutecznych czynności. Bardzo istotnym założeniem jest to, że badania naukowe pozwolą na wprowadzenie Międzynarodowej Klasyfikacji Praktyki Pielęgniarskiej. Jest to bardzo ważne, ponieważ dzisiaj, gdy rozliczamy czynności pielegniarskie, to wszystkie one ujęte są w jednym kodzie jako „opieka pielęgniarska i położnicza”. Powoduje to, że nie mamy wycenionych świadczeń pielęgniarskich, czyli nie wiemy, czy udział pielęgniarki w zabiegu operacyjnym to 10 czy 100 zł. Klasyfikacja pozwoli na wskazanie konkretnych czynności wykonywnaych przez pielęgniarki i położne, ocenę jakości i skuteczności opieki pielęgniarskiej. Pielęgniarstwo, położnictwo to zawody, których przedstawiciele posiadają szeroki zakres wiedzy, kwalifikacji i umiejetności, mają znaczący wpływ na wzrost efektywności w ochronie zdrowia. Ważne jest, abyśmy byli otwarci i łączyli doświadczenia z nowościami, teorię z praktyką, a wtedy osiągniemy sukces w opiece nad pacjentem. Przewodnicząca Rady - mgr Maria Matusiak 2 W numerze Biuro Szczecińskiej Izby Pielęgniarek i Położnych 70-242 Szczecin, ul. Ks. Bogusława 30 czynne od poniedziałku do czwartku w godz. 8.00 - 16.00 w trzecią sobotę miesiąca w godz. 9.00 - 13.00 Sekretariat tel. 91 432-98-61 tel./fax: 91 432-98-68 e-mail: [email protected] Specjalista ds. administracyjno - biurowych tel. 91 432-98-67 Dyżury Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej w drugą środę miesiąca w godz. 14.00 - 16.00 Posiedzenie Komisji ds. kształcenia pierwszy wtorek miesiąca o godz. 13.30 Prezydium spotyka się co trzy tygodnie - w środę o godz. 13.00 Prawnik Izby I, III i V poniedziałek miesiąca w godz. 11.00 - 13.00 II, IV poniedziałek miesiąca w godz. 15.00 - 17.00 Wizyty proszę umawiać w sekretariacie Izby Sekretarz Rady tel. 91 432-98-62 poniedziałki w godz. 10.00 - 18.00 od wtorku do czwartku w godz. 8.00 - 16.00 Kasa Izby tel. 91 432-98-66 od poniedziałku do czwartku 8.30 - 15.00 Główna Księgowa tel. 91 432-98-67 od wtorku do czwartku 8.00 - 16.00 Skarbnik tel. 91 432-98-67 poniedziałek, wtorek - 8.00 - 16.00 środa - 8.00 - 12.00 Dział prawa wykonywania zawodu tel. 91 432-98-65 poniedziałek, czwartek - 8.00 - 16.00 wtorek, środa - 10.00 - 18.00 Dział Szkoleń „Pelikan” tel. 91 432-98-64 Piątek jest dniem bez interesanta Nordea Bank Polska S.A. POB Szczecin II Nr konta: 49 1440 1332 0000 0000 0340 7567 Opłata za szkolenie - nr konta Alior Bank Nr konta: 26249000050000453091590991 Spis treści 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. Kalendarium ................................................................ 2 Opieka długoterminowa .............................................. 3 Odpowiedź Min. Zdrowia ........................................... 4 Kształcenie podyplomowe .......................................... 6 Wykonywanie badań laboratoryjnych ......................... 8 Gratulacje ................................................................... 10 Ogólnopolski Kongres Ekspozycji Zawodowej ........... 11 Stanowisko XI Kongresu Pielęgniarek Polskich ........ 16 Zdaniem Okręgowego Rzecznika ............................... 17 Padaczka u dzieci ........................................................ 18 Sprawozdanie z konferencji ........................................ 20 Dzień Pielęgniarki i Położnej ...................................... 21 Siedem życzeń pielęgniarki ........................................ 22 Majówka Na Zdrowie ................................................. 24 Byliśmy we Lwowie ................................................... 25 Witajcie wakacje ......................................................... 26 Kondolencje ................................................................ 27 UWAGA – WAŻNE !!! Uprzejmie informujemy, że z dniem 18 czerwca 2012r. nastąpiła zmiana telefonów. Poniżej zamieszczamy nowe numery telefonów: Specjalista ds. administracyjno – biurowych – tel. 91 432 – 98 – 67 Skarbnik - tel. 91 432 – 98 – 67 Wydawca: Rada Szczecińskiej Izby Pielęgniarek i Położnych 70-242 Szczecin, ul. Księcia Bogusława 30, tel. 91 432-98-61 tel./fax: 91 432-98-68 REGON 810026946 Redaguje zespół: Helena Gąsior, Gabriela Hofman, Izabela Piasecka, Alicja Jabłecka, Katarzyna Mandes, Dorota Kalek, Magdalena Zyblewska. Zdjęcia: ze zbiorów redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania nadesłanych materiałów oraz zmiany tytułów, nie zwraca materiałów nie zamówionych i nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń. Redakcja przyjmuje i zamieszcza odpłatnie wszelkie ogłoszenia i reklamy. Nakład 1600 szt. Druk ukończono: 22.06.2012 r. Do użytku wewnętrznego Egzemplarze bezpłatne dla członków SIPiP. W wolnej sprzedaży - 8,50 zł 31 KALENDARIUM KALENDARIUM KALENDARIUM 17.04.2012 09.05.2012 Posiedzenie Komisji ds. medycyny szkolnej Posiedzenie Komisji ds. promowania zawodów pielęgniarki i położnej 19.04.2012 Posiedzenie Prezydium Rady SIPiP 19.04.2012 Szkolenie Okręgowej Komisji Rewizyjnej 19.04.2012 Spotkanie PTPAiIO 24.04.2012 Posiedzenie Komisji ds. etyki 24.04.2012 Spotkanie z Pielęgniarską Kadrą Kierowniczą 25.04.2012 Spotkanie z Kierownikami Pielęgniarskich NZOZ 26.04.2012 Spotkanie z Pełnomocnymi Przedstawicielami SIPiP 26.04.2012 Udział Pani Przewodniczącej Marii Matusiak w posiedzeniu Prezydium NRPIP 10.05.2012 Posiedzenie Komisji biuletynu 11.05.2012 Konferencja prasowa w Urzędzie Marszałkowskim z okazji MDPiP (działalność i kompetencje pielęgniarek i położnych w opiece zdrowotnej). Maria Matusiak, Elżbieta Grochans, Małgorzata Kłys – Rachwalska, Bożenna Leśniak, Elwira Berezowska oraz Anna Maria Król, Helena Gąsior, Gabriela Hofman i członkowie Komisji ds. promowania zawodów pielęgniarki i położnej 11.05.2012 Głos Szczeciński – rozstrzygnięcie Plebiscytu Hipokratesa „Pielęgniarka Roku” – wygrała Anna Nowak - SERDECZNIE GRATULUJEMY! 15.05.2012 Konferencja w SPWSZ organizowana przy współpracy Zespołu ds. pielęgniarstwa chirurgicznego przy SIPiP pt. „Wybrane zagadnienia z dziedziny laryngologii oraz medycyny estetycznej” 16.05.2012 06-07-08.05.2012 Spotkanie z opiekunami staży Udział Pani Przewodniczącej, Wiceprzewodniczącej oraz członków Rady w Konferencji organizowanej przez Harz – Klinikum Christophera Koppe – Wernigerode Blankenburg 16.05.2012 07.05.2012 Posiedzenie Komisji ds. położnych 08.05.2012 Posiedzenie Komisji ds. kształcenia i doskonalenia zawodowego 08.05.2012 Posiedzenie Komisji socjalnej 08.05.2012 Posiedzenie Komisji ds. szpitalnictwa 09.05.2012 Posiedzenie Prezydium Rady SIPiP 4 Posiedzenie Komisji ds. promowania zawodów pielęgniarki i położnej 19.05.2012 Uroczystość z okazji Międzynarodowego Dnia Pielęgniarki i Dnia Położnej w Teatrze Polskim 19.05.2012 Majówka na Zdrowie – Jasne Błonia – impreza plenerowa (edukacja zdrowotna poprzez zabawę, zdrowie dzięki profilaktyce, uroda dzięki zdrowiu). 22.05.2012 Posiedzenie Okręgowej Komisji Rewizyjnej Opieka długoterminowa Apel Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych z dnia 28 marca 2012 r. w sprawie zmiany wskaźnika korygującego z 0,4 na 0,5 w pielęgniarskiej opiece długoterminowej Skierowany do: Prezesa Rady Ministrów Ministra Zdrowia Prezesa NFZ W związku z opiniowaniem projektu Zarządzenia Prezesa NFZ zmieniającego zarządzenie w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju świadczenia pielęgnacyjne i opiekuńcze w ramach opieki długoterminowej apelujemy kolejny raz o zmianę wskaźnika z 0,4 na 0,5 w załączniku nr 1 do ww. Zarządzenia. Wprowadzony Zarządzeniem nr 93/2009/DSOZ Prezesa NFZ z dnia 30 grudnia 2009 r. wskaźnik 0,4 dla pacjentów przebywających pod tym samym adresem zamieszkania od początku dyskryminował i dyskryminuje finansowo pielęgniarki realizujące świadczenia zdrowotne w ramach opieki długoterminowej w DPS. Należy podkreślić, że w myśl rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 grudnia 2009 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych w ramach opieki długoterminowej, pielęgniarka w DPS zobowiązana jest do objęcia opieką 12 pacjentów, natomiast w miejscu zamieszania 6 pacjentów na jeden etat przeliczeniowy. W związku ze zmniejszającym się z roku na rok finansowaniem świadczeń w tym obszarze przy jednocześnie rosnących kosztach prowadzenia działalności gospodarczej koniecznym staje się zmiana wskaźnika na 0,5, aby nie doprowadzić w niedalekiej przyszłości do rezygnacji pielęgniarek z realizacji tego zakresu świadczeń. Konsekwencją tego może być brak zapewnienia ustawowych świadczeń zdrowotnych dla tej grupy pacjentów. Wobec powyższego apelujemy jak na wstępie. Sekretarz NRPiP Joanna Walewander Prezes NRPiP Grażyna Rogala-Pawelczyk KOMUNIKAT Szczecińska Izba Pielęgniarek i Położnych w Szczecinie uprzejmie informuje, że rozpoczyna pełnopłatną specjalizację w dziedzinie „Pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki” dla pielęgniarek i pielęgniarzy. Koszt całkowity w/w specjalizacji wynosi 4840 zł - płatny w 22 ratach. Planowane rozpoczęcie specjalizacji 24.08.2012r., termin zakończenia maj 2014r. Przypominamy, że zgodnie z Ustawą z dn. 15.07.2011r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2011r. Nr 174, poz. 1039), do w/w specjalizacji może przystąpić pielęgniarka, która złożyła u organizatora kształcenia: • pisemny wniosek o dopuszczenie do specjalizacji, • dokument potwierdzający posiadanie co najmniej dwuletniego stażu pracy w zawodzie w ciągu ostatnich pięciu lat, • kserokopię prawa wykonywania zawodu (poświadczoną za zgodność z oryginałem). Karty zgłoszenia na w/w specjalizację można składać osobiście, pocztą oraz poczta elektroniczną. Szczegółowych informacji udziela Dział Szkoleń SIPIP pod numerem tel. 91-432-98-64. 5 Odpowiedź Ministerstwa Zdrowia 6 7 Kształcenie podyplomowe Notatka ze spotkania które odbyło się dnia 17.05.2012 roku w Zakładzie Zamówień Publicznych przy Ministrze Zdrowia, dotyczące udzielenia zamówienia publicznego w sprawie wyboru organizatorów kształcenia prowadzących dla pielęgniarek i położnych szkolenia specjalizacyjne, które rozpoczną się w 2012 roku. Poznań 19.05.2012 Sz. Pani Dr Grażyna Rogala-Pawelczyk PREZES NRPiP Uprzejmie informuję, że dnia 17.05.2012 roku w Zakładzie Zamówień Publicznych przy Ministrze Zdrowia (Warszawa, Al.Jerozolimskie 155) odbyło się zebranie organizacyjne dotyczące udzielenia zamówienia publicznego w sprawie wyboru organizatorów kształcenia prowadzących dla pielęgniarek i położnych szkolenia specjalizacyjne, które rozpoczną się, w 2012 roku. W zebraniu uczestniczyli przedstawiciele: a. Departamentu Pielęgniarek i Położnych, b. Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych, c. Zakładu Zamówień Publicznych przy Ministrze Zdrowia, d. Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych. NRPiP reprezentowali: Wiesław Zielonka i Tomasz Kaczmarek. Na zebraniu ustalone zostały istotne warunki zamówienia publicznego będącego przedmiotem przetargu publicznego. Ogłoszenie zostanie opublikowane po 23 maja 2012roku. Ogółem przedmiotem zamówienia będzie 1850 miejsc szkoleniowych dla pielęgniarek i położnych z kwotą dofinansowania 4337zł na jedną specjalizację. Priorytetowe dziedziny specjalizacyjne, których dotyczyć będzie zamówienie publiczne, zostały opublikowane w Komunikacie Ministra Zdrowia w dniu 30.04.2012 na stronie internetowej Departamentu Pielęgniarek i Położnych. Na zebraniu organizacyjnym ustalono ostateczny termin składania ofert przez organizatorów szkoleń specjalizacyjnych: 12.06.2012 roku, godzina 09.00. W tegorocznym przetargu zostaną wprowadzone nowe istotne dla naszej grupy zawodowej zmiany, które stanowić będą szczegółowe warunki zamówienia: a. organizator kształcenia specjalizacyjnego nie będzie mógł żądać dodatkowej opłaty od uczestnika szkolenia większej niż 1163zł (przy założeniu, iż taka dopłata będzie w ogóle zakładana ze względu na różnicę ceny oferowanej przez organizatora w przetargu a kwoty dofinansowania ze środków publicznych), b. do szkolenia specjalizacyjnego będzie mogła przystąpić pielęgniarka/położna, o ile nie korzystała z takiego dofinansowania w ciągu ostatnich 5 lat, c. pielęgniarka/położna może skorzystać tylko z jednej specjalizacji dofinansowanej z budżetu państwa w tym samym czasie. Warunki b i c wynikają z Art.70, pkt. 5 i 6 Ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej z dnia 15 lipca 2011roku (Dz. U. Nr 174, poz.1039).W związku z tymi warunkami pielęgniarka/położna zobowiązana będzie przedłożyć organizatorowi stosowne oświadczenie w momencie składania dokumentów przed kwalifikacją do danej specjalizacji. Tomasz Kaczmarek (Komisja Kształcenia przy NRPiP) 8 Priorytetowe dziedziny specjalizacji dla pielęgniarek i położnych, które będą mogły uzyskać dofinansowane w roku 2012 Komunikat w sprawie szkoleń specjalizacyjnych dla pielęgniarek i położnych, które będą mogły uzyskać dofinansowanie w roku 2012 r. ze środków Funduszu Pracy Ministerstwo Zdrowia uprzejmie informuje, iż zgodnie z Obwieszczeniem Ministra Zdrowia z dnia 8 grudnia 2011r., w sprawie limitów miejsc szkoleniowych dla pielęgniarek i położnych oraz kwoty dofinansowania jednego miejsca szkoleniowego w roku 2012 (Dz.Urz.MZ.11.10.77), w roku bieżącym przewidziane jest dofinansowanie 1 850 miejsc szkoleniowych dla pielęgniarek i położnych, które rozpoczną specjalizację u organizatorów kształcenia wyłonionych w drodze postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Koszt dofinansowania jednego miejsca szkoleniowego za cały okres trwania specjalizacji dla pielęgniarki, położnej rozpoczynającej specjalizację w 2012 roku – wynosi nie więcej niż 4.337 zł. Mając na uwadze liczbę miejsc szkoleniowych przypadających na ten rok, jak również uwarunkowania prawne i organizacyjne, które muszą spełnić organizatorzy kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych, aby uruchomić specjalizację w 2012 roku – zasadnym jest niezwłoczne podjęcie starań przez organizatorów kształcenia – w zakresie uzyskania stosownych uprawnień do realizacji tego zadania. Wymogi stawiane organizatorom kształcenia określone zostały w: −− Ustawie z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. Nr 174, poz. 1039, z późn. zm.). −− Ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 155, poz. 1095, z późn. zm.). −− Ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2000 r., Nr 220, poz. 1447, z późn. zm.). −− Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 października 2003 r. w sprawie kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych (Dz. U. Nr 197, poz. 1923). −− Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 października 2003 r. w sprawie wykazu dziedzin pielęgniarstwa oraz dziedzin mających zastosowanie w ochronie zdrowia, w których może być prowadzona specjalizacja i kursy kwalifikacyjne oraz ramowych programów specjalizacji dla pielęgniarek i położnych (Dz. U. Nr 197, poz. 1922, z późn. zm.). −− Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 12 października 2004 r. w sprawie wysokości opłaty wnoszonej za wpis do rejestru podmiotów prowadzących kształcenie podyplomowe pielęgniarek, położnych (Dz. U. Nr 229, poz. 2314). Spełnienie wymogów, określonych w wyżej wymienionych aktach prawnych, będzie jednym z podstawowych warunków pozwalających organizatorom kształcenia przystąpić do postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w celu pozyskania środków finansowych na dofinansowanie specjalizacji. Ministerstwo Zdrowia, mając na względzie zapotrzebowanie na specjalistów z poszczególnych dziedzin pielęgniarstwa i dziedzin mających zastosowanie w ochronie zdrowia, przygotowało materiał dotyczący priorytetowych dziedzin specjalizacji dla pielęgniarek i położnych, które będą mogły uzyskać dofinansowanie w roku 2012 ze środków Funduszu Pracy. Wykaz priorytetowych dziedzin szkoleń specjalizacyjnych, które będą mogły uzyskać dofinansowanie w roku bieżącym został opracowany na podstawie propozycji w tym zakresie przedłożonych przez: 1. 2. Marszałków województw; Naczelną Radę Pielęgniarek i Położnych – Uchwała nr 30/VI/2012 NRPiP z dnia 3 stycznia 2012 r. w sprawie przyjęcia wykazu priorytetowych dziedzin pielęgniarstwa, które powinny być przedmiotem przetargu na prowadzenie szkoleń specjalizacyjnych dla pielęgniarek i położnych ze środków finansowych budżetu państwa na rok 2012 przez Zespół, w skład którego wchodzili przedstawiciele: • Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, • Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych, • Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych, • Departamentu Pielęgniarek i Położnych Ministerstwa Zdrowia. 9 Bardzo ważne! 10 L.dz.269/01/12 Warszawa 30 stycznia 2012r. Ogólnopolski Związek Zawodowy Pielęgniarek i Położnych Zakładowa Organizacja Związkowa Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. M .Pirogowa ul. Wileńska 37, 94-029 Łódź Szanowni Państwo, w odpowiedzi na pismo z dnia 9 stycznia 2012 r., przesłane drogą e-mail, w sprawie wydania opinii prawnej w przedmiocie wykonywania przez pielęgniarki i położne badań diagnostycznych na aparatach typu COBAS B 221 oraz ABX MIKROSOS CRP 200 mikrometodą (morfologia, CRP, bilirubina)w oddziale noworodków oraz patologii noworodka i intensywnej opieki neonatologicznej oraz udzielenie odpowiedzi na postawione pytania o treści: 1) Kto może wykonywać badania diagnostyki laboratoryjnej na aparatach COBAS B 221 oraz ABX MIKROSOS CRP 200 mikrometodą? 2) Czy pielęgniarka i położna może wykonywać samodzielnie badania laboratoryjne na aparatach typu COBAS B 221 oraz ABX MIKROSOS CRP 200 bez odpowiedniego przeszkolenia,kursu kwalifikacyjnego bądź specjalistycznego w dziedzinie diagnostyki laboratoryjnej? 3) Jakie ewentualne kwalifikacje powinna mieć pielęgniarka wykonująca ww. badania? - informuję: Ustawa z dnia 27 lipca 2012 r. o diagnostyce laboratoryjnej (Dz.U.Nr 144, poz 1529 z późn.zm.) w art. 6b stanowi, iż osoby uprawnione, o których mowa w art. 6 i 6a, w zależności od posiadanych kwalifikacji zawodowych, mogą wykonywać zabiegi i czynności polegające na pobraniu od pacjenta materiału do badań laboratoryjnych. Jednocześnie w ust.2 zostało zawarte upoważnienie ministra właściwego do spraw zdrowia, aby po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych, Naczelnej Rady Lekarskiej, Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, określił w drodze rozporządzenia, wykaz zabiegów i czynności, o których jest mowa w ust. 1, uwzględniając w szczególności czynności diagnostyki laboratoryjnej. Zgodnie z § 1 pkt. 2 lit. c-h i § 6 ust.1 rozporządzenia Ministra Zdrowie z dnia 7 listopada 2007r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego (Dz. U. Nr. 210, poz. 1540) pielęgniarka/położna jest uprawniona do wykonywania samodzielnie bez zlecenia lekarskiego czynności wskazanych w cytowanym wyżej rozporządzeniu. Jest to m.in.: • kierowanie na badania diagnostyczne lub pobieranie materiału do badań, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, • kierowanie na badania lub pobierania materiałów do badań bakteriologicznych (mocz, kał, plwociny, wymaz z nosa, gardła i narządów płciowych i inne wydzieliny), pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, • wykonywanie testów diagnostycznych dla oznaczenia ciał ketonowych i glikozy we krwi i w moczu, oznaczenie glikemii z pomocą glukometru, • wykonywania pomiarów stężenia gazów biorących udział w procesie oddychania (gazometrii, kapnometrii), pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie intensywnej terapii. Załącznik nr 1 do rozporządzenia wskazuje, że pielęgniarka/położna posiadająca wskazane wyżej kwalifikacje, może pobierać krew do badań. z uwagi na fakt, iż w załączniku nie wskazano, czy pobieranie dotyczy krwi obwodowej, czy włośniczkowej oznacza to, iż może pobierać każdy rodzaj krwi. w żadnym wypadku pielęgniarka/położna uprawniona do poboru krwi od pacjenta i innych materiałów biologicznych nie może samodzielnie wykonywać badania krwi i materiałów, ani autoryzować wyniku badania, ponieważ zgodnie z art.2 pkt. 4 i art. 6 i art. 6a ustawy o diagnostyce laboratoryjnej do wykonania powyższych czynności uprawniony jest wyłącznie diagnosta laboratoryjny lub lekarz posiadający specjalizację w dziedzinie przydatnej w diagnostyce, licencjat analityki medycznej oraz osoby posiadające studia wymienione w art. 7 ust.1 pkt. 2 ustawy i mające prawo do podjęcia kształcenia podyplomowego. Autoryzację wyniku badań może przeprowadzić tylko wyłącznie diagnosta lub lekarz z odpowiednią specjalizacją. Pobrany przez pielęgniarkę i położną materiał do badań powinien być przekazany do badań diagnostycznych. Badania wykonywane na aparatach typu COBAS B 221 to ustalanie parametrów równowagi kwasowo - zasadowej: pH, pO2, pCO2 oraz elektrolitów: Na?, K?, Ca??,Cl?, hemoglobina całkowita tHb, saturacja SO2 i hematokryt Hct (mierzony i wyliczany), metebiility, pochodne hemoglobiny, bilirubina. Badania wykonywana na aparatach typu ABX MIKROSOS CRP 200 mikrometodą (morfologia, CRP bilirubina)to CRP oraz badania z zakresu hematologii. 11 Badania wskazane powyżej, a wykonywane na wymienionych aparatach należą do czynności diagnostyki laboratoryjnej wskazanych w art.2 ustawy. Mogą być one wykonywane tylko i wyłącznie przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia wskazane w art. 6 oraz 6a ustawy. Osobami tymi nie są pielęgniarki czy położne. Nadto ustawa wymaga, aby czynności diagnostyki laboratoryjnej wykonywane były w laboratorium, a nie na jakimkolwiek oddziale szpitala. Wynika to wyraźnie również, że sformułowania zawartego treści art. 6 „samodzielnie wykonywanie czynności diagnostyki laboratoryjnej w laboratorium” oraz art. 1a ustawy mówiącego, iż badania muszą być wykonywane w laboratorium. Z powyższego wynika, iż nie jest to możliwe wykonanie badań diagnostycznych na aparatach typu COBAS B 221 oraz ABX MIKROSOS CRP 200 mikrometodą (morfologia, CRP, bilirubina) w oddziale noworodków oraz patologii noworodka i intensywnej opieki neonatologicznej przez pielęgniarkę lub położną. Nie jest również możliwe wykonywanie badań poza laboratorium, czyli m.in. na oddziale noworodków oraz patologii noworodka i intensywnej opieki neonatologicznej. Z wyrazami szacunku Prezes Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych (-)Elżbieta Puacz Otrzymują: 1) mgr Agnieszka Bukowska – Konsultant wojewódzki w dziedzinie pielęgniarstwa, PWSZ Wydział Ochrony Zdrowia, ul. Wojska Polskiego 51, 06-400 Ciechanów, 2) Grażyna Rogala-Pawelczyk –Prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, ul. Pory 78.Xp 02- 757 Warszawa, 3) Agnieszka Kałużna –Przewodnicząca Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych w Łodzi, 90-406 Łódź ul. Piotrowska 17, 4) Bartosz Arłkowicz –Minister Zdrowia, ul. Miodowa 15, 00-952 Warszawa, 5) Barbara Misińska –Dyrektor Mazowieckiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia, 00-613 Warszawa ul. Chałubińskiego 8, 6) Maciej Dworski - Zastępca Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia ds. Medycznych ul. Grójecka 186,02-390 Warszawa. GRATULUJEMY … Jubileusz pracy zawodowej obchodzą Koleżanki Pielęgniarki i Położne z SPS ZOZ „Zdroje” w Szczecinie. Z tej okazji składamy najserdeczniejsze gratulacje i życzymy dużo zdrowia, dalszej realizacji planów zarówno w życiu zawodowym, jak i osobistym. 40 lecie pracy zawodowej Jankowska Honorata 35 lecie pracy zawodowej Hałas Marta 30 lecie pracy zawodowej Kamińska Danuta, Bałabańska Bronisława 25 lecie pracy zawodowej Andrzejczak – Mac Jolanta Budziach Mariola 20 lecie pracy zawodowej Dach Wioletta, Śliwińska Urszula, Kamińska Małgorzata 12 …o czym informują i gratulują Pełnomocnicy – Renata Pęciak i Elżbieta Lebiedziewicz 13 14 15 16 Międzynarodowy Dzień Pielęgniarki i Dzień Położnej w Teatrze Polskim… Hymn Pielęgniarski – Chór SIPiP List gratulacyjny Wojewody Zachodniopomorskiego dla Pani Bożeny Rasińskiej Honorowa Odznaka SIPiP dla aktywnych członków samorządu Wspólne zdjęcie Gratulacje dla Pani Ewy Aksamit Uroczystość prowadziły: Przewodnicząca Rady Maria Matusiak oraz Wiceprzewodniczące – Anna Maria17Król i Joanna Woźnicka Zaproszeni Goście Laureat Konkursu Pielęgniarka Roku 2011 – Pan Stanisław Bilski Widok sali Widok sali Kwiaty dla aktorów Wspólne zdjęcie … oraz w 109 SP Szpitalu Wojskowym z Przychodnią 18 Odznaczenie P. Genowefy Borowskiej Wyróżnione Pielęgniarki Medal na ręce Przewodniczącej Rady P. Marii Matusiak Od lewej: Katarzyna Grabowiecka, kpt. Barbara Sońta, płk. mgr Marcin Sygut, mgr Maria Matusiak, mgr Anna Maria Król Majówka na Zdrowie – 19 maja 2012r. Pomiary glikemii Zainteresowanie Szczecinian Pielęgniarka w oczach dziecka „Chcemy być pielęgniarkami” 19 W czepkach wyglądamy wyjątkowo… Scena Komisja ds. promowania zawodów pielęgniarki i położnej Namiot SPS Szpitala „Zdroje” Namioty WOMP Szpital w Zdunowie 20 Maria Matusiak i Mariusz Holicki – wśród członków komisji 21 22 Zdaniem Okręgowego Rzecznika mgr Bożena Rasińska – Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 2 PUM w Szczecinie, pielęgniarka oddziałowa Izby Przyjęć Chirurgii. Okręgowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej Szczecińskiej Izby Pielęgniarek i Położnych. Ryzyko błędu zawodowego – granice odpowiedzialności Ryzyko błędu zawodowego występuje w każdym zawodzie. Zawód pielęgniarki - zawód zaufania publicznego, jest obciążony dużym ryzykiem zawodowym. w trakcie wykonywania czynności zawodowych może również dojść do popełnienia błędu, dlatego odpowiedzialność przybiera szczególny charakter ze względu na podmiot zawodowych oddziaływań, którym jest człowiek. Błąd medyczny występuje wtedy, kiedy lekarz, pielęgniarka lub inny pracownik medyczny wykonując czynności zawodowe nie dołoży staranności lub też przekroczy swoje kompetencje, czego konsekwencją może być utrata przez chorego zdrowia lub życia. Błąd medyczny dzielimy na: diagnostyczny, terapeutyczny, techniczny, informacyjny. Przynależność do grupy zawodowej daje nam przywileje, ale nakłada na nas również obowiązki. Pielęgniarka/położna przyjmuje osobistą i zawodową odpowiedzialność za wykonywaną pracę. Praca zgodna z normami etyczno-deontologicznymi oraz znajomość obowiązujących aktów normatywnych, a także stosowanie obowiązujących procedur daje gwarancję bezpieczeństwa zarówno pacjentowi, jak i pielęgniarkom/położnym. Bardzo istotną rolę w pracy zawodowej pełni świadomość odpowiedzialności, czyli poczucia bycia odpowiedzialnym za rzetelne wykonywanie samodzielnych i zleconych zadań na wysokim poziomie jakościowym, oczekiwanym przez odbiorców usług pielęgniarskich, czyli pacjentów. w celu zachowania wysokiego poziomu świadczonych usług pielęgniarskich konieczna jest odpowiedzialność pielęgniarek/położnych za własny rozwój zawodowy oraz kształcenie. Praca w resorcie ochrony zdrowia jest ryzykowna. w trakcie wykonywania czynności zawodowych może dojść do popełnienia błędu. w ostatnim czasie obserwuje się zjawisko zastępowania błędu medycznego pojęciem zdarzenia niepożądanego, które znaczeniowo jest szersze, ponieważ udział czynników zewnętrznych, do których możemy zaliczyć wyposażenie stanowisk czy też organizację pracy, jest w tym przypadku istotny. Ryzyko zawodowe, wg Ministerstwa Pracy, rozumiane jest, jako: „ prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń (zagrożeń) związanych z wykonywaną pracą, powodujących straty oraz ich skutków dla zdrowia lub życia pracowników w postaci chorób zawodowych i wypadków przy pracy”. Zdarzenie niepożądane: • Każde niezamierzone lub nieoczekiwane zdarzenie, które mogło lub spowodowało szkodę u jednego lub więcej pacjentów uzyskujących opiekę zdrowotną, • Szkoda wywołana w trakcie/efekcie leczenia nie związana z naturalnym przebiegiem choroby czy stanem zdrowia, • Może wystąpić na każdym etapie hospitalizacji tj. od momentu przyjęcia pacjenta do szpitala do chwili jego wypisu. Osoba wykonująca zawód pielęgniarki powinna znać swoje obowiązki i prawa oraz wiedzieć, za co ponosi odpowiedzialność. Musi mieć świadomość skutków, na które może się narazić przekraczając kompetencje zawodowe. Każda dziedzina, w tym przypadku ochrona zdrowia narzuca konieczność uwzględniania jej cech specyficznych. Nie zdołano do tej pory ujednolicić terminologii dotyczącej obszaru zdywersyfikowanego ryzyka. w pracy zawodowej pielęgniarki/położnej podstawą bezpieczeństwa wykonywanych działań oprócz staranności, dokładności i sumienności jest znajomość zagadnień dotyczących wykonywanego zawodu: zakresu obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności. Istotne znaczenie mają również cechy psychospołeczne pielęgniarki. Odmowa wykonania zlecenia źle lub niepoprawnie sformułowanego nie należy do łatwych. Pielęgniarka/położna zajmując takie stanowisko, musi być przekonana o poprawności swojej decyzji, broniąc jej umiejętnie nie może tworzyć sytuacji konfliktowych. Przyczyny powstawania błędów medycznych związanych z wykonywanymi przez pielęgniarkę czynnościami zawodowymi dzielimy na personalne (leżące po stronie pielęgniarki) i organizacyjne (leżące po stronie zakładu pracy). Podczas wykonywania zawodu pielęgniarka może popełnić błąd lub błędy w swoim postępowaniu pielęgniarskim. Błędy mogą być uwarunkowane wieloma czynnikami, na przykład: organizacją pracy, niewystarczającą liczbą pielęgniarek w stosunku do dużego zapotrzebowania na opiekę ze względu na stan zdrowia pacjentów, warunkami ergonomicznymi, wykonywaniem dodatkowych czynności, często niezgodnych z kwalifikacjami, brak właściwej komunikacji interpersonalnej, brak odpowiedniego podziału kompetencji, brakiem znajomości procedur i standardów postępowania pielęgniarskiego lub lekceważeniem konieczności ich stosowania w praktyce zawodowej itd. Zdarzają się błędy zaniechania i zaniedbania. 23 Zaniechanie W rozumieniu prawnym oznacza brak działania lub niespełnienie warunków ustanowionych przez normy prawne. Oznacza bierne zachowanie się osoby wobec toku zdarzeń, który mogłaby zmienić, gdyby podjęła odpowiednie działania. Zaniedbanie To brak dbałości o coś, brak staranności, zainteresowania, niewykonanie określonego działania, które ze względu na realizowany cel lub umowę powinno być w danej sytuacji wykonane. Bardzo ważne jest, aby identyfikować i gromadzić dane na temat błędów medycznych, zdarzeń niepożądanych. Na pewno posłuży to poprawie bezpieczeństwa pacjentów, może nastąpić edukacja na podstawie błędów. Analiza zdarzeń, informacja zwrotna może stanowić źródło wiedzy i profilaktyki. Powstałe w wyniku zaniedbań przez personel medyczny błędy nie mogą być ukrywane, a przyznanie się do winy nie może być karane (chodzi o odpowiedzialność karną). Orzekanie w sprawach odpowiedzialności zawodowej za postępowanie sprzeczne z zasadami etyki zawodowej oraz zawinione naruszenie przepisów dotyczących wykonywania zawodu pielęgniarki i położnej i praw pacjenta jest rozpatrywane przez organy rzecznika odpowiedzialności zawodowej. Pamiętajmy!!! Z błędów należy wyciągać wnioski. Błądzić jest rzeczą ludzką, ukrywanie błędów jest grzechem ciężkim, ale brak uczenia się na błędach jest niewybaczalny – tak o błędach medycznych mówi naczelny lekarz Wielkiej Brytanii i prezydent WHO Alliance for Patient Safety, sir Liam Donaldson. Piśmiennictwo: dostępne w SIPiP Padaczka u dzieci opracowała: Alicja Jabłecka Komisja ds. biuletynu Pojęcie padaczki (epilepsja) pochodzi z języka greckiego i oznacza tyle co chwytać, napadać. Padaczka jest chorobą o złożonej, różnej etiologii cechującą się pojawianiem napadów padaczkowych. Napad padaczkowy jest niczym innym, jak nieprawidłowo zsynchronizowanym wyładowaniem bioenergetycznym w grupach neuronów korowych w mózgu. Obraz kliniczny napadu zależy od wielkości obszaru nieprawidłowo pobudzanego oraz jego lokalizacji. Występujące napady mogą przybierać różną postać np. napad zaburzeń ruchowych, zaburzeń czucia, postrzegania czy też zaburzeń wegetatywnych lub psychicznych. Wszystkie napady przebiegać mogą natomiast z zaburzeniami świadomości lub bez nich. Padaczka nie jest chorobą dziedziczną. Napady padaczkowe szczególnie często występują u dzieci: w 30% przypadków napady padaczki ujawniają się już przed 4 rokiem życia. w zdecydowanej większości przypadków nie można ustalić jednoznacznie przyczyny padaczki. Przyczyny choroby: • uszkodzenia mózgu w okresie życia płodowego powstałe w wyniku infekcji wewnątrzmacicznych u matki, wad układu nerwowego, przewlekłych chorób matki w okresie ciąży (m.in. niewyrównanej wady serca, niedokrwistości, cukrzycy), a także przyjmowania szkodliwych substancji o typie narkotyków, palenia papierosów, również w związku z przewlekłym alkoholizmem, naświetlaniami promieniami rentgenowskimi czy krwawieniami z dróg rodnych; • uszkodzenia mózgu w czasie nieprawidłowo przebiegającego porodu oraz występujące już po urodzeniu się dziecka, a także u osób dorosłych, np. w wyniku zapalenia mózgu i opon mózgowo - rdzeniowych, urazów czaszki, krwiaka lub guza mózgu itp.; • choroby uwarunkowane genetycznie, np. fakomatozy, genetycznie uwarunkowane zaburzenia metaboliczne, a także formy padaczki uwarunkowanej genetycznie, np. młodzieńcza padaczka miokloniczna, łagodna padaczka rolandyczna, zespół sprzężony z chromosomem X (tzw. zespół kruchego X), dziecięce i młodzieńcze napady nieświadomości. Postaci napadów Napady padaczkowe mają różne formy. Podczas dużych (grand mal) uogólnionych napadów toniczno – klonicznych, chory nagle traci przytomność, upada, następuje gwałtowne, toniczne napięcie mięśni całego ciała, podczas którego często obserwuje się odgięcie głowy do tyłu i wyprężenie kończyn. w tym czasie ustaje oddychanie, co powoduje narastanie sinicy. Po kilku, kilkunastu sekundach ciałem wstrząsają silne, uogólnione drgawki kończyn i głowy. Chory może wtedy przygryźć język, a także bezwiednie oddać mocz. Powoli zaczyna oddychać, ale jeszcze przez jakiś czas jest nieprzytomny, a po ustaniu napadu senny i rozkojarzony. u niektórych osób występują tzw. małe napady (petit mal) mające formę 24 krótkich napadów nieświadomości i drgawek ogniskowych typu ruchowego, czuciowego i psychoruchowego. Chory na chwilę przerywa wykonywaną czynność, na moment wyłącza się, nie nawiązuje kontaktu z otoczeniem. Nie ma drgawek ani upadku ciała. Po ustaniu napadu powraca do swojego zajęcia i często nie zdaje sobie sprawy z chwilowego zaniku świadomości. Niekiedy mamy do czynienia z napadami mioklonicznymi, podczas których następują szybkie skurcze mięśni w różnych grupach mięśniowych. Chory może wówczas tracić przytomność (ale nie zawsze). Z kolei w tzw. napadach akinetycznych razem z utratą przytomności ma miejsce nagłe zwiotczenie mięśni oraz upadek ciała. Napady padaczkowe (często mieszane) mogą mieć jeszcze inne warianty kliniczne, zwłaszcza w padaczce wieku dziecięcego (np. w zespole Westa, zespole Lennoxa-Gastaut, zespole Doose i innych). Podejmując temat padaczek u dzieci nie sposób nie nadmienić występowanie drgawek gorączkowych. Występują one u dzieci w wieku od 6 miesięcy do 5 lat, często rodzinnie dotykając wielu dzieci tych samych rodziców. Do drgawek dochodzi w przebiegu różnych infekcji przebiegających z gorączką. Mała dojrzałość układu nerwowego pozwala na wystąpienie drgawek przy temperaturze 39 - 40 stopni Celsjusza, wystąpienie tychże drgawek przy niższej temperaturze, rzędu 38 - 38, 5 stopni Celsjusza świadczyć może o obciążeniu dziecka rozwojem napadów epileptycznych w przyszłości. Jak rozpoznać padaczkę Wystąpienie jednego napadu padaczkowego nie świadczy o pojawieniu się choroby. Z padaczką mamy do czynienia dopiero wtedy, gdy napady powtarzają się często i towarzyszą im zmiany napadowe w EEG (także w okresie między napadami). W rozpoznaniu padaczki bardzo pomocne są metody aktywacyjne EEG (fotostymulacja, hiperwentylacja), a zwłaszcza badania przeprowadzone u pacjenta w czasie snu po źle przespanej nocy (wybudzenie) oraz badanie z możliwością obserwacji zachowywania się pacjenta (wideo-EEG). Należy tu jednak dodać, że prawidłowy zapis EEG nie wyklucza padaczki, wymaga natomiast powtórzenia go przy zastosowaniu opisanych metod aktywacyjnych. Istotne znaczenie ma wywiad zebrany od pacjenta i jego najbliższego otoczenia. Dzięki temu można określić rodzaj obserwowanych napadów i towarzyszące im zachowanie chorego, a więc charakter napadu, długość jego trwania, stopień zaburzeń świadomości, inne objawy ze strony układu nerwowego itp. Dużą rolę odgrywa tu badanie neurologiczne, które może wykazać wiele objawów (niedowłady lub porażenia kończyn, nerwów czaszkowych, zaburzenia równowagi itp.), a także badanie okulistyczne mogące wykluczyć (lub potwierdzić) tarczę zastoinową na dnie oka, która występuje przy wzmożonym ciśnieniu śródczaszkowym, np. w przypadku guza mózgu. W celu ustalenia przyczyny występowania napadów padaczkowych oprócz badania EEG konieczne jest wykonanie tomografii komputerowej (lub rezonansu magnetycznego), zwłaszcza u pacjentów źle reagujących na dotychczas stosowane leczenie oraz w przypadku postępu choroby (np. występowania nowych objawów w kolejnym badaniu neurologicznym). Leczenie farmakologiczne Leczenie ma głównie na celu zahamowanie występowania napadów padaczkowych. Należy tu przypomnieć, że powtarzające się napady mogą stanowić przyczynę dalszego uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego i doprowadzić do urazów czaszki, zespołu niedotlenienia i innych zaburzeń metabolicznych w czasie trwania napadu itp.). Zapobieganie występowaniu napadów padaczkowych można osiągnąć przy zastosowaniu jednego lub kilku leków w możliwie najniższych skutecznych dawkach i możliwie najmniejszych towarzyszących im działaniach niepożądanych (np. toksycznych). Obecnie istnieje duża liczba różnych leków stosowanych u pacjentów z padaczką. Możliwości lecznicze w tej dziedzinie w ostatnich latach znacznie zwiększyły się poprzez wprowadzenie wielu nowych preparatów. Leczenie dziecka zawsze powinno odbywać się pod okiem neurologa dziecięcego. Samo dziecko natomiast pozostawać powinno pod opieką poradni neurologicznej. Padaczka jest chorobą przewlekłą, od pacjenta i jego rodziny wymaga się niezwykłej sumienności w przestrzeganiu dawek i czasu przyjmowania leku. Rodzice oraz środowisko, w jakim dziecko przebywa, powinno w jak największym stopniu umożliwiać choremu prowadzenie normalnego trybu życia. Dzieci cierpiące na padaczkę powinny brać aktywny udział w życiu społecznym i zawodowym. Częstotliwość i jakość napadów nie jest możliwa do przewidzenia (niekiedy przed napadem pojawia się tzw. aura). Wiadomo jednak, że napady mogą być prowokowane przez przemęczenie, błyski świetlne, nagłe zdenerwowanie, stres. W tym miejscu uczulić należy rodziców, jak niezwykle ważna jest kontrola czasu, jaki dziecko spędza przed ekranem komputera czy też telewizora oraz prawidłowa organizacja dnia dziecka z zachowaniem czasu na odpoczynek i relaks. Pojedynczy napad (nawet duży, przebiegający z utratą przytomności) nie powinien stanowić zagrożenia, niebezpieczeństwem natomiast jest miejsce wystąpienia napadu (zamknięta łazienka, kąpiel w wannie, czy też w basenie, napad podczas jazdy na rowerze). Wyuczenie u dziecka prawidłowych zachowań zapewniających mu bezpieczeństwo spoczywa na rodzicach. 25 Od postawy rodzicielskiej wymagać należy nie tylko rozłożenia szerokiego parasola ochronnego nad dzieckiem, postawa ta powinna nosić cechy uznania autonomii małego człowieka i przygotowanie go do dojrzałego życia. Padaczka nadal niestety, mimo ogromnego postępu w jej leczeniu, nosi znamię choroby piętnującej. Rodzina i środowisko muszą zaakceptować wystąpienie jej u dziecka i dołożyć wszelkich starań, aby mały człowiek, a w przyszłości dojrzały społecznie i emocjonalnie osobnik mógł funkcjonować w domu, szkole grupie rówieśniczej, by w jak najmniejszym stopniu „wyłączać” dzieci z prowadzenia w miarę normalnego trybu życia. Piśmiennictwo: dostępne w SIPiP Sprawozdanie z VI Ogólnopolskiego Zjazdu Położniczo - Neonatologiczno – Pediatrycznego W dniach 20 – 23 kwietnia 2012 roku w Unieściu odbył się VI Ogólnopolski Zjazd Położniczo - Neonatologiczno – Pediatryczny pt.: „Profilaktyka, opieka, leczenie. Wszystko co najlepsze dla dzieci i ich matek.” Seminarium zorganizowane było przez Polskie Centrum Edukacji. w konferencji wzięło udział 250 pielęgniarek i położnych z całej Polski. Celem seminarium było uzyskanie i uzupełnienie wiedzy na poniżej przedstawione tematy: 1. „Problemy prawie donoszonego noworodka, czyli urodzonego po 35 tygodniu ciąży” – prof. Beata Czeszyńska. 2. „Resuscytacja noworodka – wytyczne 2010 i praktyka 2012” – prof. Andrzej Piotrowski. 3. „Wpływ pokarmu oraz metod karmienia na rozwój struktury i funkcje przewodu pokarmowego – model świni w badaniach neonatologicznych” – dr Jarosław Woliński. 4. „Szczepienia ochronne – aktualności i kontrowersje” dr med. Paweł Grzesiowski. 5. „Forma udzielania świadczeń pielęgniarskich i położniczych – umowa o pracę czy świadczenie usług” – mgr Radosław Radosławski. 6. „Tajemnica odruchu ssania” – mgr Bożena Kierył. 7. „Baby Blues, depresja poporodowa – jak można im zapobiegać” – mgr Monika Stępka. W trakcie zjazdu można było uczestniczyć również w warsztatach na podane niżej tematy: 1. „Reanimacja, resuscytacja noworodka”. 2. „Rozwiązywanie problemów zawodowych”. 3. „Zrozumieć dziecko” . 4. „Profesjonalne wsparcie karmienia piersią. Ciąża, poród, połóg”. Zarówno wykłady, jak i warsztaty były bardzo ciekawe i cieszyły się dużym zainteresowaniem wszystkich uczestniczek zjazdu. w przerwach kawowych można było dowiedzieć się o nowinkach dotyczących pielęgnowania dziecka, karmienia piersią oraz mieszankami sztucznymi. Wieczorem na wszystkich uczestników zjazdu czekała niespodzianka – uroczysta kolacja o tematyce morskiej. Zabawa była bardzo udana. Bardzo zachęcam wszystkie koleżanki - pielęgniarki i położne do uczestniczenia w kolejnych zjazdach, które organizowane są co roku, szczególnie, że istnieje możliwość skorzystania z refundacji konferencji przez Izby Pielęgniarskie (sama skorzystałam z takiej refundacji). Zjazd był wyjątkową formą edukacji, gdzie szkolenie łączyło się możliwością wymiany poglądów i doświadczenia uczestników. Aneta Matyszczak – SPSK1 26 Dzień Pielęgniarki w Teatrze Polskim… W dniu 19 maja br. podwoje Teatru Polskiego w Szczecinie już po raz kolejny gościły rzesze pielęgniarek i położnych, zaproszonych na obchody Międzynarodowego Dnia Pielęgniarki (12 maja) i Dnia Położnej (8 maja). Już od wczesnych godzin rannych nasze Koleżanki i Koledzy tłumnie spieszyli, by uczestniczyć w tej uroczystości. Obchody rozpoczęła Pani Przewodnicząca Maria Matusiak witając zgromadzonych: Koleżanki i Kolegów oraz zaproszonych Gości. Rozpoczęcie poprzedziło uroczyste wprowadzenie sztandaru Szczecińskiej Izby Pielęgniarek i Położnych, a następnie wykonanie hymnu przez Chór SIPiP. Program uroczystości uświetniły także wystąpienia Gości, którzy na ręce Pani Przewodniczącej składali podziękowania i bukiety kwiatów. Nie sposób nie podkreślić, jak wiele ciepłych słów płynęło z mównicy w naszym kierunku. Goście podkreślali rangę zawodu, jaki obraliśmy. Przypominali, jak ogromnym szacunkiem cieszymy się w społeczeństwie, życzyli nam wielu sukcesów - dużych i małych, zawodowych i osobistych oraz życzliwości pacjentów. Wielokrotnie z ust przemawiających padało, że to właśnie my - Pielęgniarki i Położne dajemy to co najcenniejsze, to, co odbierają nasi podopieczni - ciepło i poczucie bezpieczeństwa ... Zgodnie ze słowami naszego Hymnu Pielęgniarskiego „w świat niesiemy swe serca gorące (…) by cierpiącym przywrócić nadzieję”. W trakcie uroczystości nasze Koleżanki Bożena Rasińska i Ewa Aksamit otrzymały Listy gratulacyjne Wojewody Zachodniopomorskiego, które wręczył Wicewojewoda Zachodniopomorski Pan Ryszard Mićko. Zasłużeni członkowie samorządu uhonorowani zostali Odznaką Honorową Szczecińskiej Izby Pielęgniarek i Położnych. Wśród nagrodzonych: Filinowicz Zuzanna, Fiut Zofia, Gradowska Renata, Jakubowska Barbara, Karpeta Tamara, Magda Bożena, Marciniak Renata, Pawlicka Małgorzata, Pelkowska Alicja, Skrzypska Renata, Szelkowska Maria, Śliżewska Jolanta, Tyszkiewicz Anna, Więcławska Violetta, Wiśniewski Mariusz, Woźnicka Joanna i Zakrzewska Irena. Odznaczenia wręczyła Przewodnicząca Rady Maria Matusiak. Nagrodę za zdobycie i miejsca na szczeblu wojewódzkim w konkursie Pielęgniarka Roku 2011 otrzymał Stanisław Bilski - Pielęgniarz SPS ZOZ Zdroje. Laureatka konkursu literackiego pod hasłem „Etyka wierszem pisana”, którego organizatorem była SIPiP – Pani Katarzyna Mandes otrzymała nagrodę i piękny bukiet kwiatów. Podziękowania za dotychczasową współpracę dla ustępującego Rektora PUM prof. dr hab. n. med. Przemysława Nowackiego złożyły Panie Maria Matusiak i Anna Maria Król. Gratulacje otrzymała również Pani prof. dr hab. n. med. Beata Karakiewicz - nowy Dziekan Wydziału Nauk o Zdrowiu. Po części oficjalnej zaproszeni zostaliśmy na przerwę i słodki poczęstunek. Była to wspaniała okazja do rozmów z dawno nie widzianymi koleżankami. Wymianom serdeczności nie było końca. Po przerwie obejrzeliśmy spektakl pt. „Gazeta spada zawsze papierem do góry” ze Stanisławem Tymem w roli głównej. Gromkimi brawami nagrodziliśmy aktorski kunszt Pana Tyma, jak i pozostałych aktorów. Po spektaklu odbyło się jak rokrocznie, losowanie 10 nagród pieniężnych. w roli losującej „sierotki Marysi” wystąpił Pan Stanisław Bilski. Zmęczeni, ale uradowani wracaliśmy do swoich zadań - niesienia pomocy pacjentowi i jego rodzinie. Do zobaczenia za rok! Alicja Jabłecka – Komisja ds. biuletynu … i w 109 Szpitalu Wojskowym z Przychodnią SP ZOZ w Szczecinie Maj to szczególny miesiąc w kalendarzu ochrony zdrowia, przypadają w nim bowiem dwa święta: • 8 maja – to dzień, w którym położne w Polsce obchodzą swoje święto – Dzień Położnej, w rocznicę urodzin wielkiej postaci polskiego położnictwa Stanisławy Leszczyńskiej, która uwięziona w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz II – Birkenau (jako więzień nr 41335), pełniła tam funkcję położnej. • 12 maja został przez Światową Organizację Zdrowia ustanowiony Międzynarodowym Dniem Pielęgniarki. Tego dnia bowiem we Florencji urodziła się najsłynniejsza na świecie pielęgniarka – Florence Nightingale, uważana za twórczynię nowoczesnego pielęgniarstwa, założycielka pierwszej szkoły pielęgniarstwa (w 1860 roku przy szpitalu św. Tomasza w Londynie). Z tej okazji w 109 Szpitalu Wojskowym z Przychodnią SP ZOZ w Szczecinie w dniu 10 maja 2012r. odbyło się uroczyste spotkanie pracowników. Mieliśmy zaszczyt gościć Panią kpt. Barbarę Sońtę- Naczelną pielęgniarkę WP, Panią Marię Matusiak- Przewodniczącą Rady Szczecińskiej Izby Pielęgniarek i Położnych oraz Panią Annę Marię Król Wiceprzewodniczącą Rady Szczecińskiej Izby Pielęgniarek i Położnych. W trakcie tego spotkania wręczono również przyznane przez Ministra Obrony Narodowej z okazji rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja i Dnia Flagi RP - odznaczenia pracowników szpitala medalami „za zasługi dla obronności kraju” Złoty medal otrzymała miedzy innymi pielęgniarka Pani Stanisława Cieszyńska, srebrny Pani Genowefa Borowska, dziewięć pielęgniarek zostało odznaczonych brązowym medalem. W trakcie uroczystości zostały przekazane życzenia od Kierownictwa Służby oraz wręczone przez Panią kpt. Barbarę 27 Sońtę - Naczelną pielęgniarkę WP, wyróżnionym pielęgniarkom: Pani Annie Bruzi – pielęgniarce oddziałowej oddziału hematologii i rehabilitacji oraz Pani Grażynie Bartłomowicz – pielęgniarce oddziału chirurgii ogólnej; Listy Okolicznościowe od Szefa Inspektoratu – Szefa Służby Zdrowia WP Pana płk lek. Piotra Dzięgielewskiego, w uznaniu za szczególne zaangażowanie w pracy zawodowej. Szef Sekcji – Naczelna Pielęgniarka WP oraz Przewodnicząca Rady Szczecińskiej Izby Pielęgniarek i Położnych zostały uhonorowane „Medalem pamiątkowym 109 Szpitala Wojskowego w Szczecinie”. Komendant szpitala Pan płk mgr Marcin Sygut wraz z Naczelną Pielęgniarką Panią mgr Katarzyną Grabowiecką wręczyli dyplomy okolicznościowe i symboliczną różę tradycyjnie dla Pań, które w tym roku obchodzą okrągłe jubileusze 20, 25, 30 i 35 - lecia pracy. Szczególne słowa uznania i podziękowań kierowane były do osób, które od początku swojej drogi zawodowej związały się z nasza placówką. Pielęgniarki i położne stanowią najliczniejszą grupę zawodową w ochronie zdrowia. w naszym szpitalu również - liczy ona ok. 230 osób. Wykonują szczególną profesję zaufania publicznego. Szczególną, bo wymagającą wyjątkowych predyspozycji, na które składa się doskonałe przygotowanie merytoryczne, systematyczne podnoszenie kwalifikacji, ale też - jak w rzadko którym zawodzie – posiadanie określonych cech charakteru, które bez względu na okoliczności pozwalają działać na rzecz ludzi chorych, niepełnosprawnych, bezbronnych, wymagających pielęgnacji, ale i wsparcia w niewyobrażalnym niekiedy cierpieniu. Towarzyszą każdemu z nas od chwili narodzin aż do schyłku życia. Mimo ciągłego postępu technologicznego w medycynie nic nie jest w stanie zastąpić fachowej opieki pielęgniarek i położnych oraz ich słów pocieszenia kierowanych do pacjentów. Żaden aparat ani urządzenie nie zdoła zastąpić troskliwości i współczucia dla pacjenta, który szuka zrozumienia i emocjonalnego oparcia. To znakomita okazja do tego, aby docenić pracę w tych trudnych zawodach i podziękować za zaangażowanie oraz poświęcenie i zrozumienie dla chorych i cierpiących. Postawa pielęgniarek i położnych, które wykonują tak ciężką, choć niekiedy niedocenioną w społeczeństwie pracę, stanowi przykład troski o drugiego człowieka oraz ma głęboki wymiar etyczny, podkreśla bowiem najwyższą wartość - godność człowieka oraz chęć niesienia ludziom pomocy. Jeszcze raz składam wszystkim Pielęgniarkom i Położnym życzenia satysfakcji z wykonywanej pracy, możliwości rozwoju zawodowego i osobistego, wytrwałości w dążeniu do stawianych sobie celów, wrażliwości i otwartości na problemy chorych dla których często jesteście Państwo najważniejszymi osobami towarzyszącymi i wspomagającymi w zmaganiu się z chorobami i cierpieniem. Chciałbym również życzyć, aby poczucie wdzięczności ze strony pacjentów oraz uznanie ze strony przełożonych dodawało energii do dalszych działań. Życzę wielu radości w życiu rodzinnym i osobistym. Naczelna pielęgniarka Katarzyna Grabowiecka Siedem życzeń pielęgniarki ( z przymrużeniem oka….) Każdy z nas ma marzenia, pragnienia. Pewnie są tak różne, jak różni jesteśmy my. Jest jednak pewna grupa życzeń, która ucieszyłaby każdą pielęgniarkę i pielęgniarza. 1. Podwyżki! To oczywiście numer jeden - żeby nareszcie „normalnie” zarabiać! Żeby starczało od wypłaty do wypłaty, żeby można było wreszcie nie kupować na raty, by pieniądz w portfelu był bardzo częstym gościem nie trzeba było pod koniec miesiąca pościć! By dzieciom i wnukom nie odmawiać słodyczy, dwa tysiące podwyżki każdy sobie życzy! 2. Szacunek od pacjenta Drogi pacjencie! Nie chcemy więcej słyszeć „pani jest tu tylko pielęgniarką”, bo gdyby każdy został lekarzem, prawnikiem czy prezesem, to kto trzymałby twoją rękę, kiedy się boisz zabiegu? Kto w nocy pilnował, żebyś spał spokojnie? Niech każdy pacjent to wreszcie zrozumie pielęgniarka choć nie lekarz - też dużo wie i umie. Poczucie godności to dla nas ważna sprawa, więc szanujcie też nas - nie tylko lekarza! 3. Szacunek lekarzy dla naszej profesji 28 Czas najwyższy żeby nasi najbliżsi współpracownicy - lekarze zaczęli doceniać naszą pracę i to, że jesteśmy świetnie wykształcone i kompleksowo przygotowane do naszej pracy, że mamy swoje zadania zawodowe i nie jesteśmy tylko od wykonywania ich zleceń. Czasem lekarz docenia pielęgniarki dopiero wtedy, kiedy sam zostaje pacjentem… Koledzy lekarze bardzo was prosimy doceńcie naszą pracę - czasem ponad siły. Pielęgniarka też człowiek – szanujcie choć czasami, nawet jeśli nie zawsze jest miło między nami. 4. Nie chcemy słyszeć wołania - „ siostro!” Troszkę lepiej mają koledzy pielęgniarze, przynajmniej nikt nie woła do nich – bracie! Wolałybyśmy jednak, żeby „siostro” zwracało się do nas nasze rodzeństwo (choć ci pewnie mówią nam po prostu po imieniu). Może być przecież „proszę pani”, „pani Asiu” itd. Wołanie „siostro”- zostawmy rodzeństwu naszemu, tak kiedyś się do nas wołało, ale to dawno temu. Mówcie do nas zwyczajnie, tak jak do wszystkich dam w imieniu pielęgniarek - prośbę taką mam! 5. Wdzięczność pacjentów Od razu - broń Boże nie chodzi o materialne dowody wdzięczności! Miło by było po prostu, gdyby czasem pacjent i jego rodzina głośno rozwodzili się nad ciężką pracą pielęgniarki i w dniu wypisu biegli nie tylko do gabinetu lekarskiego uścisnąć rękę lekarza, który tyle dla nich zrobił! Chodzi tylko o zwykłe (a przecież jakże miłe) słowo dziękuję… Praca pielęgniarki jest ciężka i trudna, dużo wymaga siły i nigdy nie jest nudna. Usłyszeć „dziękuję” często nam się marzy, Bo to wywołuje uśmiech na twarzy! 6. Uznanie pracodawcy Bardzo byśmy chciały, żeby nasi pracodawcy doceniali naszą pracę, żeby pamiętali, że oprócz nagan są również pochwały. Czasami zwykłe zdanie „jest pani bardzo profesjonalna, dobra w tym, co pani robi” uskrzydliłoby nas na długie tygodnie! Drodzy pracodawcy! Chwalcie nas na dużą skalę, może być też słownie, niekoniecznie chcemy medale. Podwyżki są mile widziane, lecz tylko pokaźne sumy, pracować będziemy pilnie, będziecie pękać z dumy ! 7. Sympatyczna atmosfera w pracy To jednak w dużej mierze zależy od nas. Same uważamy, że środowisko pielęgniarskie nie jest solidarne. To często jest prawda. Atmosfera w pracy jest bardzo ważna, spędzamy w niej bardzo dużo czasu. Nie przynośmy naszych problemów domowych ze sobą, starajmy się być miłym i pomocnym dla swoich koleżanek. Oprócz pracy każdy ma swoje prywatne życie, nie zawsze jest ono różowe. Dlatego starajmy się, aby było nam razem dobrze, wspierajmy się nawzajem i cieszmy wspólnymi sukcesami! Starajmy się być sympatyczni dla każdego, Pomocą zawsze bądźmy dla kolegi swojego. Uśmiech miejmy dla wszystkich zawsze i wszędzie wtedy dopiero razem dobrze nam będzie! Tego - wszystkim oraz sobie - życzy Katarzyna Mandes 29 Majówka na Zdrowie PIELĘGNIARKI WŚRÓD SZCZECINIAN Dnia 19 maja w słoneczne, sobotnie południe na Jasnych Błoniach w Szczecinie odbyła się „Majówka na zdrowie”, w której aktywny udział wzięła Komisja ds. promowania zawodów pielęgniarki i położnej działająca przy Szczecińskiej Izbie Pielęgniarek i Położnych. Dzięki współpracy Przewodniczącej Szczecińskiej Izby Pielęgniarek i Położnych mgr Marii Matusiak z Urzędem Marszałkowskim, pielęgniarki i położne miały możliwość zaprezentowania się wśród naszych mieszkańców oraz podzielenia się wiedzą dotyczącą naszego zawodu. Stoisko promocyjne przygotowane przez członków Komisji cieszyło się dużą popularnością wśród licznie je odwiedzających mieszkańców Szczecina. Każdy miał możliwość uzyskać niezbędne informacje o bezpłatnej infolinii do Rzecznika Praw Pacjenta, a także o możliwości rozwiązywania konkretnych problemów dotyczących jakości usług medycznych. Duże zainteresowanie dzieci i młodzieży wywołał konkurs plastyczny przygotowany pod tytułem „Pielęgniarka w oczach dziecka”. Każdy z uczestników tej zabawy poprzez rysunek przedstawiał swoje wyobrażenia o pracy pielęgniarek. w pracach dzieci pielęgniarki występowały jako osoby troskliwe, służące swoim pacjentom bezinteresowną pomocą. W tym szczególnym dniu nie zabrakło rozmów z młodymi ludźmi o przyszłym charakterze zawodów pielęgniarki i położnej, zwłaszcza w warunkach zjednoczonej Europy. Ich pytania koncentrowały się wokół możliwości rozwoju zawodowego oraz podnoszenia kwalifikacji. Duże zainteresowanie tego rodzaju formą popularyzacji zawodu pielęgniarki i położnej mieszkańców miasta jest impulsem do organizacji w przyszłości podobnych zamierzeń, które pozwolą skuteczniej budować obraz współczesnej pielęgniarki i położnej. Elżbieta Wrona Komisja ds. promowania zawodów pielęgniarki i położnej Majówka na Zdrowie (w relacji członka Komisji ds. biuletynu Doroty Kalek) 19 maja br. w godz. od 12.00-19.00 na Jasnych Błoniach w Parku Kasprowicza mieszkańcy Szczecina i regionu mieli okazję dowiedzieć się, jak dbać o zdrowie własne i swoich najbliższych, jak pielęgnować urodę i utrzymywać dobrą kondycję. Majówka na Zdrowie to jednodniowa impreza plenerowa promująca zdrowie i aktywny styl życia. Podczas imprezy prowadzono konsultacje medyczne oraz badania diagnostyczne. w tym roku szczególny nacisk położono na promocję zdrowia i profilaktykę zdrowotną wśród kobiet. W ramach promocji i profilaktyki zdrowia proponowano: • konsultacje i badania −− bezpłatne badanie mammograficzne dla kobiet w wieku 50-69 lat, które cieszyły się dość dużym zainteresowaniem - panie na szczęście zdają sobie sprawę, jak istotne jest to badanie, −− lekarze i pielęgniarki udzielali fachowych porad, prowadzono bezpłatne badania profilaktyczne – m. in. poziomu cukru i cholesterolu we krwi, ciśnienia tętniczego krwi, −− badania i konsultacje w zakresie BMI, profilaktyka zdrowego trybu życia, −− medycyna podróży, rehabilitacja dzieci i młodzieży, spirometria. • warsztaty i pokazy −− z zakresu zdrowia, w tym: warsztaty samobadania piersi, szkoła dla pacjentów onkologicznych i ich rodzin, szkoła rodzenia, warsztaty dla rodziców, pokazy i nauka udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej), −− z zakresu samorozwoju, psychologii, mody oraz urody, −− wszystko o pielęgnacji noworodka, −− warsztaty ortopedyczne, −− trening nordic walking. • wyspa zabaw −− wiele atrakcji, zabaw i konkursów dla dzieci m.in. malowanie twarzy, skoki na trampolinie itp. • wielka sałatka owocowa: w ramach programu „Jedz 5 x dziennie warzywa i owoce” przygotowany był poczęstunek dla uczestników Majówki na Zdrowie. Na szczęście dopisała pogoda, świecące słońce sprzyjało rodzinnym spacerom. Mieszkańcy licznie odwiedzali stoiska, uczestniczyli w badaniach i zadawali pytania. Cała akcja cieszyła się naprawdę dużym zainteresowaniem i na pewno w znacznym stopniu przyczyniła się do poprawy zdrowia naszych obywateli. 30 Byliśmy we Lwowie… Brukowane wąskie uliczki, samochody jadące przed siebie bez uwzględnienia zdaje się żadnych przepisów ruchu drogowego, przechodnie przemykający między jadącymi autami… Takim obrazem wita nas Lwów. Po niemal dobie podróży docieramy do jej kresu, stajemy w miejscu, gdzie stare łączy się z nowoczesnym, Wschód z Zachodem, gdzie w przebiegu jednej ulicy podziwiać możemy różnorakie style i kierunki w budownictwie. Teraz prędki prysznic, miejscowe śniadanie (zaskoczeniem dla wielu z nas będą podawane tu o tej porze ziemniaki, surówki) i udajemy się zwiedzać . Oddani pod opiekę Pana Władysława Petryka, rozpoczynamy naszą dwudniową przygodę we Lwowie, jego kulturą, zabytkami i ludźmi. Przygodę historyczną, w której jak się później okaże, przewijać się stale będą wątki polskie. Zwiedzanie rozpoczynamy od dzielnicy Łyczaków. Najpierw Archikatedralny Sobór Świętego Jerzego. Tu już nie posiadamy się z zachwytu, wszędzie obecne bogactwo zdobień, przepiękne rzeźby oraz niesamowity ikonostas z cudowną ikoną Matki Boskiej Trembowelskiej. Następnie udajemy się na Cmentarz Łyczakowski. Nie zdajemy sobie jeszcze sprawy, jak olbrzymie wywrze na nas wrażenie to miejsce. Kierowani wprawnym okiem Przewodnika, stajemy przy grobach znanych i zasłużonych Polaków, w opowieści przewijają się nazwiska: Zapolska, Konopnicka, Ordon, Stefczyk, Banach. Zatrzymujemy się przy nagrobkach, trwamy chwilę w zadumie. Teraz dopiero dociera do Nas, jakie to miejsce, biało – czerwone flagi lekko kołysane wiatrem, wsunięte pomiędzy wypalone znicze … Tu kiedyś była Polska. Przechodzimy dalej, podziwiamy liczne bogato zdobione pomniki i grobowce, tu również odbieramy dobrą lekcję historii i kultury. Głęboką zadumą napawa wydzielona cześć Cmentarza Łyczakowskiego – Cmentarz Orląt Lwowskich. Polski Cmentarz Wojskowy, zbudowany na cześć poległych w latach 1918-1920 w czasie obrony miasta Lwowa. 3000 białych, prostych, niczym niezdobionych krzyży, tysiące grobów młodych chłopców i dziewcząt , poległych w obronie miasta... Te ogromne emocje zabierzemy ze sobą, na zawsze zostaną wyryte w pamięci. Teraz czas na posiłek. „Pyzata Chata” to miejsce, gdzie serwuje się wiele regionalnych dań w atmosferze ukraińskiej chaty. Ruch tam olbrzymi, ale i dla nas znajdują się wolne stoliki. Wybieramy regionalne dania: solanka, pielmieni i wiele innych smakołyków. Posileni wracamy do hotelu, następnym bowiem etapem jest opera i przedstawienie baletowe „Jezioro Łabędzie” Piotra Czajkowskiego. Uczta dla ducha! Dodatkowych i niezapomnianych wrażeń, jak się okaże dostarczy nam samodzielna przejażdżka do gmachu Teatru Opery lwowskimi taksówkami. Za 40 hrywien (ok. 15zł) możemy przejechać się 28 letnią Wołgą. To nic, że tu i ówdzie coś odpada, a tam nie działa. z duszą na ramieniu i modlitwą na ustach jedziemy. Niczym niespeszony kierowca w iście rajdowym stylu odwozi nas bezpiecznie na miejsce. …bo Lwów to bardzo specyficzne miasto, tu wszyscy jadą „jak chcą”. Wąskie, miejscami jeszcze brukowane uliczki, bez wyznaczonych pasów ruchu, z wystającymi tramwajowymi szynami, na których łatwo stracić koło lub inne ważne samochodowe części, bez miejsc do parkowania (o czym przekonujemy się udając się na zwiedzanie autokarem - jechać możemy, ale zaparkować nie ma gdzie) z wszędzie obecnymi tramwajami i marszrutkami (mały autobus) i przechodniami umiejętnie radzącymi sobie w tych ekstremalnych warunkach. Wizyta w operze to kolejna dawka zachwytu, z jednej strony architektura ze zdobnictwem….. przepych lejący się wraz ze złotem ze ścian. Ciężko opisać to, co dane było zobaczyć... Jest to nie tylko dzieło sztuki architektonicznej, ale także rzeźby i malarstwa. Oszałamia przepychem i fascynuje historią. Napawamy oczy tym widokiem, jednocześnie podziwiając tancerzy. Zachwycają stroje dekoracje i wykonanie, oklaskom nie ma końca. Ale i my coraz bardziej zmęczeni, wracamy do hotelu. Od rana bowiem zaczynamy dalej zwiedzać, tym razem w planie Stare Miasto. Rano czas wolny, a nastepnie w umówionym miejscu spotykamy się z Panem przewodnikiem. Odwiedzamy cerkwie i kościoły, zatrzymujemy się przy kamieniczkach, które były świadkami ważnych wydarzeń kulturalnych i historycznych. To tu Jan Kazimierz zawierzył Rzeczypospolitą Maryi, to tu rodzili i umierali się znamienici Lwowiacy. Udajemy się również do jednej z bardzo licznych tu kawiarni i kawiarenek, ukrytych często gdzieś w podwórzach, a założonych jeszcze w tamtym stuleciu. My trafiamy do kawiarni „Na bambetli”. Kilka stolików ustawionych przed wejściem nadaje temu miejscu niezwykły klimat, spędzamy tu kilka chwil delektując się sernikiem, kawą i deserami. Odwiedzamy kolejne świątynie, w każdej wysłuchujemy wielu ciekawych opowieści Pana Władysława jeśli nie opartych na wątkach historycznych, to dotyczących zabytków, rzeźb czy malowideł. Lwów bowiem jest przeplatającą się sceną wielkich stylów - gotyku, renesansu, baroku, klasycyzmu oraz nurtów. Tu obok siebie żyją katolicy, protestanci, Żydzi i Ormianie. Jest sobota w niemal każdej odwiedzanej świątyni trwa nabożeństwo, w trakcie którego udzielane są śluby. Na ulicach miasta widok Młodej Pary nie budzi zdziwienia. Następnym etapem wycieczki jest wytwórnia czekolady, tak - takiej prawdziwej, ręcznie wyrabianej. Są tu różne czekoladowe figurki z różnych gatunków czekolady, do dyspozycji mamy białą mleczną i gorzką. Chętnie robimy zakupy, właśnie tu nabywając słodkie upominki dla najbliższych. 31 Odwiedzamy także pierwszą lwowską aptekę, w której podziwiać można naftową lampę wykonaną przez Ignacego Łukasiewicza. Obowiązkowo nabywamy tu nalewki ziołowe. Pod Czarną Kamienicą rozstajemy się z naszym Przewodnikiem, nabywamy pamiątkowe widokówki, książki i płyty i teraz już samodzielnie, wyruszamy na podbój Lwowa. Odwiedzimy pijalnię czekolady (którą raczej można zjeść łyżką), gdzie napić się można świeżo palonej i mielonej kawy oraz odwiedzamy Muzeum Piwa. Zmęczeni, ale zadowoleni wracamy do hotelu, rankiem pożegnamy Lwów. Jeszcze tylko te kilka godzin w oczekiwaniu na odprawę na granicy, kilkanaście godzin podróży pociągiem (niektórzy z nas pokonają nim ponad 800km) i zostaną nam tylko wspomnienia… Te zatrzymane w pamięci i te uwiecznione na zdjęciach… uczestniczka wycieczki – Rozamunda Witajcie wakacje! Zbliża się pora wakacji. Nareszcie upragniony urlop! Zwołujemy zebranie rodzinne, odkurzamy walizki, sprawdzamy, czy strój kąpielowy przypadkiem nie zbiegł się w praniu (niestety, już za późno na dietę!). Zapada decyzja o wyjeździe, czasem po długiej i burzliwej dyskusji (drogie Koleżanki –pamiętajcie: baba ma zawsze rację i basta!). Wybieramy miejsce naszego odpoczynku. Dobrze, jeśli wcześniej wykupiliśmy wczasy w jakimś modnym kurorcie (wyjazd oczywiście zawsze opłaca nasz partner - my tylko delikatnie sugerujemy, gdzie i co powinno być w pakiecie i dlaczego chce wydać na nas tak mało pieniędzy!), mamy gwarancję pięknej pogody, zapewnione atrakcje (jedna z nich to zapewne obecność na sąsiednim leżaku opalonego „Latynosa”). Musimy jednak zdawać sobie sprawę, że obok może znaleźć się piękna kobieta w skąpym kostiumie. Gdzie jej tam do nas! My o tym wiemy, ale nasz partner może czasem zerkać w bok. Lepiej nie zabierajmy go na plażę, może sobie przecież pooglądać TV w pokoju! Niestety, jeśli wcześniej nie zadbaliśmy o zaplanowanie wyjazdu, musimy zdać się na spontaniczne wakacje lub wizytę u rodziny. Wizyta u rodziny raczej odpada. Spędzić urlop na opowiadaniu cioci, jakie stopnie w szkole ma Zuzia, dlaczego Ziutek nie umie tabliczki mnożenia, na jaki kolor mamy pomalowane ściany w sypialni…..? To odpada! Chyba, że rodzina jest w wieku podobnym do naszego, bardzo ją lubimy lub mieszka w jakimś cudownym miejscu i możemy się przemęczyć. Poza tym pobyt u rodziny wiąże się z pewnymi ograniczeniami. Trochę głupio nam będzie spać do 11.00, gdy wiemy, że ciocia czeka z herbatką od 9.00. Zostaje więc spontaniczny wypad. Można spakować plecak, śpiwór, karimatę i ruszyć na pole namiotowe. Powinnyśmy jednak liczyć się z brakiem telewizji (a przecież trudno wytrzymać bez oglądania obrad sejmu, czy entego odcinka „Klanu”!), musimy polubić bąble po ugryzieniu komarów i odstawić na bok wszystkie kosmetyki (ale jak tu żyć bez kremu ujędrniającego do twarzy?). z drugiej strony nic nie zastąpi kiełbasek z ogniska, ballad granych na gitarze przez męża, nawet jeśli okropnie fałszuje, kąpieli w zimnym zapewne jeziorze oraz bliskości żab i innych żyjątek w naszym prowizorycznym łożu! Jeśli jesteśmy w stanie to znieść, możemy jechać w plener! Możemy pojechać w góry, tam zawsze znajdzie się jakiś nocleg. Jednak pytanie, czy chcemy tracić uciułane przez cały rok i pieczołowicie zbierane kilogramy. Po to się człowiek tuczy, żeby teraz męczyć się na szlakach?! Może jednak lepiej nad morze! Można leżeć na plaży z piwkiem i chipsami. Oczywiście - jako służba zdrowia polecamy czynny wypoczynek i zdrowy styl życia, ale polecamy go sąsiadowi, sami wybierajmy to, co lubimy. Zostaje nam jeszcze opcja pozostania w domu lub na działce. Też może być miło. Oczywiście pozostając w domu nie kombinujemy jakiegoś remontu, czy malowania, tylko odpoczynek. Na działce rzecz jasna nie wyrywamy chwaścików (mąż zajmie się tym w weekend), tylko wylegujemy się na kocyku. Nic nie robimy! Śpimy do południa, nie gotujemy obiadów, nie pierzemy, nie sprzątamy. w końcu to ma być urlop! Mąż w tym czasie może, a nawet musi, radzić sobie sam. Żadnych obiadów w restauracjach (chyba, że z nami), bo tam drogo, zresztą od czego są „chińskie zupki”? Zostaje jeszcze kwestia dzieci, jeśli takowe posiadamy. Najlepiej zawieźć je do babci i dziadka, żeby się rodzice nasi drodzy nie nudzili. Zostają jeszcze kolonie, obozy lub wyjazdy do cioć i wujków. Możemy zabrać dzieci ze sobą, ale wtedy to już żaden wypoczynek. Małe dzieci będą wymagały bezustannie naszej uwagi, a większe będą umawiały się na randki. Trudno powiedzieć, co jest gorsze. Cokolwiek byśmy nie wybrali, zadbajmy o to, żeby wypocząć! Oderwać się od szarości codziennej, oczyścić myśli i broń Boże nie odbierać telefonów z pracy! Naładować akumulatory, pomarzyć o czymś miłym i nie myśleć o tematach zawodowych. Należy nam się to, pracujemy ciężko i musimy czasem odetchnąć. Wypoczywajmy zatem, jak chcemy, gdzie chcemy i z kim chcemy. Bylebyśmy tylko wrócili z uśmiechem na twarzy i zapałem do pracy! Czego i Wam i sobie serdecznie życzę! PS. Szanowna Pani Oddziałowo! Proszę o urlop w drugiej połowie lipca! Rozamunda 32 Kondolencje Po długiej i ciężkiej chorobie odeszła nasza Koleżanka pielęgniarka Bogusława Łyszkowicz "Siunia". Wprowadzała nasze pokolenie do pracy w oddziale, służyła radami i pomocą. To dla niej te parę słów. PAMIĘTAM… PAMIĘTAMY… Odeszłaś boso kamienistą drogą W piękny słoneczny dzień W zwiewnej sukni Tylko DOKĄD?! Arnika Kilka krótkich, pospiesznych chwil przy łóżku szpitalnym. Ostatnie rozmowy, żarty, wspomnienia. To pożegnanie… Myśli o śmierci, nicości i przemijaniu wciskają się każdym neuronem w nasz mózg. Strzała strachu przeszywa serce, a dusza się smuci i łka. Ach, to tylko słowa, które płyną, płyną. Płaczemy, wzdychamy, wspominamy. Chwile zadumy nad sobą… Dokąd odejdziemy w zwiewnej sukni?! koleżanki i koledzy Ortopedia - Szpital Zdunowo „Jesteś taką godziną, która już nie wróci, stosem listów pożółkłych w głębinie szuflady, zapomnianym uśmiechem, który bardzo smuci i wspomnieniem, na które nie ma żadnej rady.” Naszej drogiej Koleżance mgr Beacie Mańka wyrazy najgłębszego współczucia z powodu śmierci Mamy składają Przewodnicząca Rady, członkowie Rady, przewodniczący i członkowie organów SIPiP „Proście wy Boga o takie mogiły, które łez nie chcą, ni skarg ni żałości, lecz dają moc czynu, zdrój siły na dzień przyszłości……” (M. Konopnicka „Na cmentarzu”) Koleżance mgr Beacie Mańka wyrazy najgłębszego współczucia z powodu śmierci Mamy składają Dyrekcja oraz koleżanki i koledzy z SP Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Szczecinie 33 „Matka nie odchodzi nigdy. Bez względu na to, co się stało, stoi blisko, tuż za twoimi plecami. Tylko nie możesz się do Niej przytulić...” Koleżance Urszuli Sroka wyrazy głębokiego współczucia z powodu śmierci Mamy składają koleżanki z Oddziału Chirurgicznego Zachodniopomorskiego Centrum Onkologii „Człowiek nigdy nie umiera, w inny wymiar czasu przechodzi i choć rozpacz serce rozdziera musisz się z tym pogodzić…” H.G. Koleżance Marioli Krause z serca płynące wyrazy współczucia z powodu śmierci Ojca skladają koleżanki i koledzy z DPS przy ul. Kruczej w Szczecinie przewodniczący i członkowie organów SIPiP „Śmierć boli nie tych, co odchodzą, lecz tych, co wśród żywych pozostają” Pani mgr Krystynie Mazurek z powodu śmierci Brata najgłębsze wyrazy współczucia - składają koleżanki wraz z Naczelną Pielęgniarką ze 109 Szpitala Wojskowego z Przychodnią w Szczecinie. Daty, o których warto pamiętać !..................................... Maj • • • • • • • • • 34 01.05. - Święto Pracy 02.05. - Dzień Flagi Rzeczypospolitej 03.05. - Święto Konstytucji 3 Maja 08.05. – Dzień Położnej 12.05. - Międzynarodowy Dzień Pielęgniarki 14.05. - Dzień Farmaceuty 15.05. - Międzynarodowy Dzień Rodzin 19.05. - Międzynarodowy Dzień Pamięci Ofiar AIDS 26.05. - Dzień Matki Czerwiec • • • • 01.06. - Dzień Dziecka 05.06. - Światowy Dzień Ochrony Środowiska 23.06. - Dzień Ojca 26.06. - Światowy Dzień Walki z Nadużywaniem Leków i ich Nielegalnym Handlem Kurs kwalifikacyjny z Pielęgniarstwa Chirurgicznego Piszemy test – wszyscy zaliczyli! Resuscytacja w toku – spec. D. Cerzniewski i uczestniczka kursu Kierownik kursu – mgr Zofia Cerzniewska Niezwykłe spotkanie.... Po zakończonej uroczystości z okazji Międzynarodowego Dnia Pielęgniarki i Dnia Położnej wraz z koleżankami z Izby pakowałyśmy do samochodów dekoracje i kwiaty, którymi była przystrojona scena. Do swojego samochodu pakowałam właśnie obraz siedzącej pielęgniarki, który na co dzień wisi w sali konferencyjnej SIPiP, gdy podeszła do mnie starsza pani. Patrząc na obraz zapytała, z jakiej okazji ten obraz tu się znajduje. Wyjaśniłam, że właśnie w Teatrze Polskim zakończyły się uroczystości z okazji Dnia Pielęgniarki i Położnej, a obraz był elementem wystroju. Pani popatrzyła na obraz i stwierdziła: „Szkoda, że nie wiedziałam, to bym przyszła”. I z dumą dodała, że też jest pielęgniarką. Dawno, dawno temu przez wiele lat pracowała w obecnym Samodzielnym Publicznym Szpitalu Klinicznym Nr 1 przy ul. Unii Lubelskiej 1. Nasza Koleżanka wraz z serdecznymi życzeniami otrzymała od Pani Przewodniczącej Marii Matusiak piękny bukiet czerwonych róż… Jeszcze długo rozmawiałyśmy o wczorajszym i dzisiejszym pielęgniarstwie. Wzruszenie udzieliło się obu stronom. Obiecałam Pani Henryce Guni – tak bowiem nazywała się Pani, że zamieszczę relację z tego niezwykłego spotkania i otrzyma od nas na pamiątkę ten egzemplarz biuletynu. Co też niniejszym czynię. Jeszcze raz wszystkiego dobrego, Pani Henryko! Dużo zdrowia i pozytywnego spojrzenia na 35 świat!... Helena Gąsior 36