królewskie rody norwegii - krolewskie

KRÓLEWSKIE RODY NORWEGII
1
KRÓLEWSKIE RODY NORWEGII
2
KRÓLEWSKIE RODY NORWEGII
Genealogia królów norweskich
od Haralda Pięknowłosego do Haralda V
PRZEMYSŁAW JAWORSKI
2012
3
KRÓLEWSKIE RODY NORWEGII
4
ZAMIAST
WSTĘPU
Książka niniejsza, zamykająca trzyczęściowy cykl, który opisuje genealogię dynastii skandynawskich, poświęcona jest władcom Norwegii. Zawiera biogramy królów norweskich od Haralda I Pięknowłosego (zm. ok. 933) do panującego obecnie (2012) Haralda V.
Pominięto królów duńskich i szwedzkich, którzy zasiadali przejściowo na norweskim tronie w X–XI w. (Harald Sinozęby, Swen Widłobrody, Olaf Skötkonung, Kanut Wielki) i w XV w. (Karol Knutsson Bonde), Oldenburgów, począwszy od Chrystiana I, który w r.
1450 podporządkował Norwegię Danii na okres ponad trzech i pół
stulecia (do 1814 r.), oraz królów szwedzkich władających Norwegią w latach 1814–1905 – wszyscy oni zostali opisani w poprzednich
dwóch częściach. W książce zamieszczono natomiast biogramy jarlów z Lade (Haakon Sigurdsson, jego synowie Swen i Eryk Haakonssonowie oraz wnuk Haakon Eriksson), którzy, mimo iż nie przyjęli
tytułu królewskiego i panowali oficjalnie jako regenci z ramienia
wspomnianych władców duńskich i szwedzkich, faktycznie sprawowali w Norwegii niemal nieograniczoną władzę w latach 974–94,
1000–1016 i 1028–30.
Podobnie, jak miało to miejsce we wcześniejszych książkach, wyszczególnieni zostali wszyscy potomkowie opisywanych władców
łącznie z osobami zmarłymi młodo oraz dziećmi, ponieważ w rodzinach dynastycznych sam fakt narodzin predestynował już do
odegrania ważnej niekiedy roli dziejowej. Potomstwo kobiet ukazano jedynie w pierwszym pokoleniu (za wyjątkiem przypadków, gdy
miało ono udział w sukcesji), natomiast linie naturalne, we wczesnym średniowieczu niejednokrotnie biorące udział w dziedziczeniu
tronu, opisano do trzeciego pokolenia linii męskiej i wydrukowano
pomniejszoną czcionką.
Każdy biogram ma stałą konstrukcję : rozpoczyna się od not biograficznych rodziców i rodzeństwa danego władcy, później następuje
część właściwa, zawierająca informacje biograficzno-genealogiczne
o bohaterze biogramu, jego małżonkach i legalnych dzieciach, na
5
KRÓLEWSKIE RODY NORWEGII
zakończeniu mieszczą się natomiast informacje o dzieciach ze
związków morganatycznych i pozamałżeńskich, nota o śmierci monarchy i miejscu jego pochówku oraz wzmianka o sukcesorze.
Przy opisywaniu rodowodów posłużono się metodą tzw. genealogii
wcinanej, przy czym dla oznaczenia kolejnych pokoleń linii męskiej
wybrano następujący system:
1 Syn monarchy (I pokolenie)
(i) Wnuk monarchy (II pokolenie)
(a) Prawnuk monarchy (III pokolenie)
(i) Potomek w czwartym stopniu (IV pokolenie)
(a) Potomek w piątym stopniu (V pokolenie).
Dla uzyskania przejrzystości, imiona wszystkich osób opisywanych
w książce zostały spolszczone (o ile posiadają one swój polski odpowiednik). Jeśli danej osobie nadano kilka imion, wówczas wszystkie one zostały uwzględnione, przy czym te z nich, którymi nie posługiwano się na co dzień umieszczono w nawiasach kwadratowych.
W przypadku wątpliwości co do istnienia danej osoby lub jej przynależności do omawianej linii dynastycznej, zostało to oznaczone
następująco: (?) imię, natomiast jeśli wątpliwe jest samo imię – oznaczono to: imię (?). Nazwy geograficzne zapisano, o ile było to możliwe, w wersji spolszczonej, w przeciwnym razie zastosowano pisownię oryginalną.
6
SPIS
I.
Y NGLINGOWIE |D OM
Z
TREŚCI
V ESTFOLD
II.
D YNASTIA S WERREGO S IGURDSSONA
I.
9
II.
79
III.
F OLKUNGOWIE I U NIA K ALMARSKA
III..
101
IV.
O LDENBURGOWIE I G LÜCKSBURGOWIE
..
119
N OTA
133
BIBLIOGRAFICZNA
7
KRÓLEWSKIE RODY NORWEGII
8