Stąd - więcej

WYDANIE
SPECJALNE
TRAVEL TRADE GAZETTE
www.ttg.com.pl
Nr 1 (245)/2014
BIA lOR Us
nieznana
Szanowni Państwo,
Mam zaszczyt zwrócić się do wszystkich obywateli Polski
z zaproszeniem do odwiedzenia Białorusi. Mistrzostwa Świata
w Hokeju na Lodzie, które odbędą się w Mińsku w maju 2014 roku, stwarzają wyjątkową okazję nie tylko przeżyć sportowych,
ale także szansę aktywnego podziwiania piękna białoruskiej przyrody, walorów kulturowych i rozwoju naszego kraju. Oferujemy Państwu jedną z najciekawszych atrakcji turystycznych.
Chcemy aby trwająca obecnie kampania promocyjna, budująca pozytywny wizerunek Białorusi jako kraju nowoczesnego, bezpiecznego, dynamicznie rozwijającego się i gościnnego, była efektywna
i odczuwalna jeszcze przez długie, długie lata. Zamierzamy to osiągnąć, poprzez zwiększenie liczby
odwiedzających nasz kraj turystów, budowę nowoczesnego wizerunku marki „Białoruś” oraz dzięki
zwiększeniu rozpoznawalności i pogłębieniu wiedzy o naszym państwie.
Na Białorusi znajdziecie Państwo dużo śladów polskości, w tym pomnik
naszego wspólnego wielkiego rodaka Adama Mickiewicza w samym centrum
stolicy oraz jego domek pod Nowogródkiem. Ponadto wśród naszego wspólnego dziedzictwa warto zwiedzić odrestaurowane średniowieczne zamki
w Mirze i Nieświeżu, niedawno otwarte muzeum Czesława Niemena w Starych Wasiliszkach pod Szczuczynem. Wart zwiedzania jest Kościół Świętych
Szymona i Heleny na placu Niepodległości w Mińsku oraz dużo innych atrakcyjnych miejsc.
Naszym staraniem jest, aby kibice, ich rodziny i przyjaciele chcieli w przyszłości ponownie odwiedzić Białoruś. Będziemy dążyć do tego, aby pozytywne
emocje wywiezione z naszego kraju były dobrą, skuteczną i trwałą promocją. Naszym gościom oferujemy nowoczesne europejskie areny sportowe, zmodernizowane i zbudowane na nowo drogi, dworce
kolejowe, hotele, restauracje.
Po emocjach hokejowych zaspokoić Państwa apetyt pomoże kuchnia białoruska. To jest doskonała
szansa ocenić wyśmienite smaki tradycyjnych dań białoruskich: draników, kołdunów, maczanki
i wielu innych.
Wierzę, iż tradycyjna białoruska gościnność pozwoli nam pozyskać polską sympatię, a promocja
Białorusi będzie rzeczywiście promocją dobrą, skuteczną i trwałą.
My – Białorusini odbieramy Mistrzostwa Świata w Hokeju na Lodzie nie tylko, jako wielką imprezę
sportową, ale także jako czynnik, budujący poczucie wspólnoty narodowej.
Ponawiając moje zaproszenie chcę przypomnieć nasze hasło: Białoruś–gościnnośćbezgranic.
AleksandrAveryanov
Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny
Republiki Białoruś
w Rzeczypospolitej Polskiej
4
marzec 2014
DlaczegoBiałoruś
TurystykajestfenomenemgospodarkiświatowejXXIwiekuizkażdymrokiemjejrolasięzwiększa.Znaczenieturystykiprzejawiasięwwysokiej
zdolnościdogenerowanianowychmiejscpracy,
podnoszeniajakościżycialokalnychspołeczności,
podwyższaniakonkurencyjnościregionów.Równocześnie,turystykaprzyczyniasiędoodkrywania
najcenniejszychzasobówkulturowychiśrodowiskowych,którycheksponowaniepoprawiawewnętrzny i zewnętrzny wizerunek kraju, regionów
orazmiejscowości.
fot.: Andriej Dybowskij
Eksportusługturystycznychwpływakorzystniena
bilanspłatniczykrajuorazwyzwalaredystrybucjedochodówzregionówbogatszychdobiedniejszych.
Turystykastanowijednąznajszybciejrozwijających
siegałęzigospodarkinaświecie,copotwierdzajądane
statystyczneŚwiatowejOrganizacjiTurystyki(UNWTO)
iŚwiatowejRadyPodróżyiTurystyki(WTTC),notujące
poIIwojnieświatowejstały,nieprzerwanywzrost,zarówno wzakresieliczbyturystówjakiiwpływówzturystyki.
KorzystnepołożenieBiałorusi,wśrodkukontynentu,naskrzyżowaniuważnychdrógeuropejskich,znacznypotencjałkulturowyidobrzezachowaneśrodowiskonaturalne,czyniązkrajuatrakcyjnemiejscedo
zwiedzaniaiwypoczynku,zarównodlaturystówkrajowychjakizagranicznych.
Wykorzystanietychszanswymagamiędzyinnymi
stworzeniaskutecznychnarzędzipromocjisprzyjającychrozwojowispołeczno-gospodarczemuBiałorusi
orazpodniesieniukonkurencyjnościregionówicałego
kraju.
Turystykajestinterdyscyplinarnądziedzinągospodarki;rzutujenajejrozwójwieledziedzin,m.in.transport,ochronaśrodowiska,sektorfinansowyikomunikacja.DlategoteżniezbędnejestinterdyscyplinarnepodejściedopromocjiturystycznejBiałorusi.
mocjiważnajestjejskuteczność:poprzezskierowaniejejnaokreśloneregiony,rodzajeturystykiiproduktyorazprowadzenienowoczesnymi,adekwatnymiinstrumentamipromocji.Słowem,chcemynaszymwydawnictwemzasugerowaćconależyosiągnąćijakich
użyćdotegoceluwłaściwychnarzędzi.Nasząmisją
jestrównieżzainteresowaniepolskiejbranżyturystycznejmożliwościąwspółpracyznieznanym,aleolbrzymimpotencjałembiałoruskiejturystyki.
Promocjawswojejspecyficewymagadużejkreatywnościinowychpomysłów,alerównieżumiejętnościkorzystaniazprzykładupaństw,którymnatympolu
wiedziesięlepiej.WstępnaanalizapromocyjnychsukcesówPolskipozwalazdefiniowaćstosowaneprzez
niąinstrumenty.
PodstawowymcelemspecjalnegowydaniaTTG
CentralEurope„BiałoruśNieznana”jest,mamnadzieję,atrakcyjnawformie,rekomendacjategonieznanego,atymsamymintrygującegokrajudlapolskichturystów.Naszymcelemjestrównieżprezentacjamożliwościinwestowaniawrozwojowąturystykębiałoruską.
EfektemtegowydaniapowinnabyćpoprawamiędzynarodowejrozpoznawalnościBiałorusi,jakokrajuatrakcyjnegoigościnnegodlaturystów,posiadającegokonkurencyjneproduktyturystyczne.
fot.: Andriej Dybowskij
fot.: Andriej Dybowskij
Dlategoteżcorazwięcejpaństwsilnieangażujesię
wrozwójturystykiidziedzinzniąpowiązanych.
Promocja,ijeszczerazpromocja
Promocjakrajuniebudziwielekontrowersji,pomimotego,żejesttozagadnieniezłożoneimożnana
promocjępatrzećzróżnychperspektyw.WażnymobszarempromocjiBiałorusibezwątpieniapowinnabyć
promocjaturystyki.PromocjawizerunkuBiałorusipoprzezprezentacjęwalorówturystycznych(iodwrotnie
-promocjaturystykipoprzezpromocjęwizerunkuBiałorusi)wymagadługofalowychdziałańwramachspójnejstrategii,obejmującejkomplementarnedlaturystykiobszaryiwspółpracęszeregupodmiotówpublicznychipozarządowychwkrajuizagranicą.Wtejpro-
Przedewszystkim,podmiotyzaangażowanewpromocjępowinnytraktowaćswojezadaniakomplementarnieikompleksowo.Aktywniekreowaćpolitykęcenowąusługorazprecyzyjnieukierunkowywaćpromocjęnakonkretneniszerynkowe.Promocjamusispełniać oczekiwania potencjalnych klientów, z jednej
stronyprofesjonalnychtouroperatoróworganizującychprzyjazdydoBiałorusi,zdrugiejzaśaktywnie
zainteresowaćpotencjalnychturystów.Donichwłaśniechcemydotrzećznaszymmagazynem„BiałoruśNieznana”.
5
marzec 2014
PobudzićzainteresowaniePolaków
fot.: Andriej Dybowskij
Wartopodkreślićjeszczeraz,żetowłaśnieturystykamożepozytywniezmienićwizerunekBiałorusi.NaszymzadaniemważnajestpromocjaturystykiprzyjazdowejdoBiałorusinarynkupolskimpoprzezdziałaniamarketingoweoszerokimspektrum.
Mamyświadomość,żeBiałoruśjakomarkajestmałowyrazistaijeszczesłaborozpoznawalnawświecie,
ajeżelijuż,toniestetywnegatywnymkontekście.Jestemprzekonana,żerozwójturystykinaBiałorusimożestanowićgłównykanałkomunikacjimarki.Dlatego
teżchcemywnaszymspecjalnymwydaniu„Białoruś
Nieznana”przedstawićtakąBiałoruś,którarozpoczynabudowanienowoczesnejmarki.Przedewszystkim
chcemyskupićsięnanastępującychokolicznościach:
1. Poprawiającysięstanbazyhotelowej;lepszyprzeciętnystandard.
2. Konkurencjanarynkukrajowymsprzyjającaograniczeniomwzrostucen.
3. Bogactwoiróżnorodnośćdziedzictwahistoryczno-kulturowego.
4. Markagościnności.
5. Zdroważywność.
6. Szerokiwachlarzpotencjalnychproduktówodpowiadającytrendomturystykieuropejskiej.
spotkaniazpartneramibiznesowymi,zwiedzeniaprofilowej wystawy lub przeprowadzenia seminarium
branżaturystykibiznesowejstwarzawszystkieniezbędnewarunkidlaefektywnejrealizacjibiznesowych
celówpodróży.Hotelesącorazlepiejprzygotowane
do obsługi turystów biznesowych. Swoim gościom
oferująwysokąjakośćzakwaterowaniaorazszeroki
zakresusługbiznesowych.
Chcemyabywizjaimisjawydawnictwabyłaaktualnaprzezkilkanajbliższychlat.
WmagazyniedokonaliśmysegmentacjiwalorówturystycznychBiałorusiwrozbiciunapriorytetowe:
1. Turystykaekologiczna.
2. Turystykakulturowa.
3. Turystykabiznesowo-konferencyjna.
4. Turystykazdrowotna.
Dużomiejscapoświęcamynaprezentacjęmiast
iobwodówzpodkreśleniemichznaczeniadlaposzczególnychsektorówturystyki.
Nowoczesnezarządzanieturystyką
AtrakcyjnośćturystycznaBiałorusi
Białoruskieuzdrowiska(m.in.SanatoriumAziorny,
SanatoriumCzabarok,SanatoriumBerestje,Sanatorium Praleska, Sanatorium Rużańskij, Sanatorium
Switez)oferująprofesjonalnąkadręmedyczną,wysokistandardusługmedycznych,nowoczesnewyposażenie,wysokąjakośćwykonywanychzabiegóworaz
atrakcyjneceny.
- podtrzymujeiutrwalatendencjewzrostowewgospodarcepaństwa;
-stanowipozytywnyprzykładwprowadzaniazachodnichstandardów(różnicetechniczneitechnologiczne
niesątakduże,jakwinnychdziedzinachgospodarki);
- stwarzaszansęstosunkowoszybkiegowyrównania
różnic między krajową i zagraniczną gospodarką
turystyczną(przyzachowywaniuwłasnychspecyficznychcechkulturowychinarodowych);
- wzmacnia procesy decentralizacyjne w państwie,
stającsiębezkonfliktowymelementemwspółpracy
administracjirządowej,samorządowejorazpodmiotówturystycznychiichzrzeszeń;
- jestaktywnymczynnikiemrozwojuregionalnego;
- stajesiępozytywnymprzykłademrozwijającejsię
współpracywładzyterenowejzespołecznościami
lokalnymi;
- wzmacnia dążenie władz lokalnych do rozwoju
współpracymiędzynarodowejozdecentralizowanymcharakterze;
- stajesięimpulsemdoposzerzaniawiedzyikwalifikacjizawodowych;
- stanowipozytywnyprzykładochronywłasnegośrodowiskanaturalnego.
Jest to bardzo ogólnie spisany katalog działań,
którestojąprzedwszystkimipodmiotamizajmującymi się turystyką na Białorusi. Jako redakcja TTG
CentralEuropeodbieramytojakowyzwanie.Jużdziś
zapraszamydonastępnychwydańotematyceturystykibiałoruskiej.
Turystykabiznesowa(MICE)
Dlaturystów,którzywybierająsięnaBiałoruśwcelu
AlinaMazewska
fot.: arch. Hotelu „Victoria”
fot.: arch. Narodowa Agencja Tyrystyczna Białorusi
Turystykakulturowa
Białoruśoferujewyjątkoweatrakcjezwiązanezkulturąwjejrozmaitychaspektach.Obiektytejturystyki
fot.: arch. Redakcji TTG CE
Turystykazdrowotna
Turystykazdrowotnaimedycznajestogólnoświatowymtrendemicorazwięcejludziplanującswojewyjazdyłączywypoczynekzróżnegorodzajuzabiegami
dlazdrowiaiurody.TurystykazdrowotnanaBiałorusi
madługąhistorię.
Turystykaekologiczna
BiałoruśnależydonajmniejzurbanizowanychkrajówwEuropie.Dużąjegoczęśćzajmująterenyleśne.
Nietknięta,dziewiczaprzyrodaBiałorusi,unikalnelasy
ibłotakrajupociągająmiłośnikówturystykiekologicznejzcałegoświatu.NaterytoriumBiałorusiutworzono
czteryparkinarodowe:„BiałowieskaPuszcza”,„Prypecki”,„JezioraBrasławskie”i„Naroczański”.
Szczególniechronionymprzezpaństworezerwateminajciekawszymkompleksemturystycznymjest
takżeBerezinskiRezerwatBiosferyczny.OpróczparkównarodowychiBerezinskiegoRezerwatuBiosferycznego Białoruś oferuje 85 rezerwatów przyrody
oogólnokrajowymznaczeniui348rezerwatówolokalnymznaczeniu,oraz847zabytkówprzyrody.Siła
oddziaływaniaprzyrodybiałoruskiejoczarujeswoim
pięknemkażdegoturystę.Zachowanietrwałego,zrównoważonegorozwojuzasobówiwalorówturystycznych poprzez integrację działalności turystycznej
zcelamiochronyprzyrodyjeststałątroskąwładz.
Rynekturystykinieistniejeniezależnieodpaństwa
ispołeczeństwa.Zarządzanieturystykąnabieradzisiajszczególnegoznaczenia,ponieważjejfunkcjonowanie i rozwój w drugim dziesięcioleciu XXI mają
bardzoważnywpływnarealizacjębieżącejpolityki
społeczno-gospodarczejkraju,albowiem:
stanowią zarówno wytwory kultury przeszłości, jak
iwspółczesne.Wjejskładintegralniewchodziwięc
również wszelkiego rodzaju turystyka historyczna.
SzerokodostępnaturystykakulturowaBiałorusioferujezarównoelitarnąturystykękulturywysokiejorazrozliczneatrakcjekulturowebędącemotywemlubuzupełnieniemturystykipowszechnej.
Dyrektor
Redakcji
Wschodniej
TTGCE
6
marzec 2014
MistrzostwaŚwiatawhokejunalodziemężczyzn
–międzynarodowyturniejhokejowyorganizowany
przezInternationalIceHockeyFederation(IIHF).PoprzednikiembyłyMistrzostwaEuropy,któreodbywałysięod1910do1932roku.
Turniej zorganizowany podczas igrzysk olimpijskich w Antwerpii uznaje się jako pierwsze mistrzostwa świata. Tak też było przez kolejne 11 imprez.
Ostatnim razem połączono igrzyska z mistrzostwami
w 1968 roku w Grenoble. Dotychczas rozegrano 76
mistrzowskich turniejów. Najczęściej wygrywali Rosjanie (w tym ZSRR), którzy zdobyli 26 tytułów.
Pierwsze trzy mistrzostwa były rozgrywane co cztery lata na igrzyskach olimpijskich. Dopiero od 1930 roku zaczęto je rozgrywać co rok. W latach od 1920 do
1968, jeśli mistrzostwa odbywały się w roku olimpijskim to rozgrywano je na igrzyskach olimpijskich.
W okresie międzywojennym (1920-1939) mistrzostwa
zostały zdominowane przez reprezentację Kanady.
Drużyna tego kraju zdobyła 11 tytułów mistrzowskich
na 13 możliwych.
Pierwsze mistrzostwa po II wojnie światowej rozegrano w 1947 roku. Począwszy od 1954 roku, gdy na
mistrzostwach zadebiutowała reprezentacja Związku
Radzieckiego, zawody przez wiele lat były zdominowane prze tę drużynę. W całej swojej historii reprezentacja ZSRR (1954-1991) tylko raz w 1962 nie zdobyła medalu (gdyż nie wystąpili).
W Polsce dwukrotnie rozegrano Mistrzostwa Świata
w których uczestniczyły najlepsze reprezentacje świata - w Krynicy w 1931 roku i w Katowicach w 1976 roku. Kilka razy rozegrane zostały mistrzostwa grupy "B".
Mistrzostwa z 2004 roku w Czechach do dziś są
rekordowe pod względem frekwencji publiczności.
Obejrzało je na trybunach 552 097 widzów.
Na przestrzeni lat zmianom ulegał format mistrzostw
i podział państw na grupy.
W pierwszej dekadzie XXI wieku mistrzostwa rozgrywano wedle następującego podziału:
• Elita: złożona z 16 zespołów - spośród tej grupy
wyłaniano mistrza świata (każdorazowo degradowane były dwie reprezentacje).
• IDywizja: stanowiła zaplecze Elity - występowało w niej 12 zespołów podzielonych na 2 grupy
(awans do Elity uzyskiwały dwie reprezentacje wygrywające grupy).
• IIDywizja: grało w niej 12 zespołów podzielonych
na 2 grupy (awans do I Dywizji zdobywali zwycięzcy obu grup).
• IIIDywizję: grało w niej 6 zespołów.
Na kongresie IIHF zorganizowanym podczas Mistrzostw Świata na Słowacji 12 maja 2011 roku podjęto zmiany reformujące formułę mistrzostw. O ile
status quo obowiązujące w Elicie nie uległo zmianom,
dokonano ich w niższych klasach mistrzowskich.
I tak szczebel I Dywizji podzielono na dwie, nierównorzędne Grupy, tak samo uczyniono z II Dywizją.
Tym samym stworzono nowe szczeble mistrzowskie,
czego efektem było obsunięcie o klasę niżej niektórych reprezentacji. Zmiany obowiązują od Mistrzostw
Świata w 2012.
• Elita: 16 zespołów - spośród tej grupy wyłaniany
jest mistrz świata (każdorazowo degradowane są
dwie reprezentacje).
• IDywizjaGrupaA: zaplecze Elity - występuje w
niej 6 zespołów (awans do Elity uzyskują dwie
pierwsze reprezentacje).
• IDywizjaGrupaB: trzecia klasa (awans do Dywizji I Grupy A uzyskuje jedna drużyna)
• IIDywizjaGrupaA: liczy 6 zespołów (awans do
Dywizji I Grupy B uzyskuje jeden zespół)
• IIDywizjaGrupaB: liczy 6 zespołów (awans do
Dywizji II Grupy A uzyskuje jeden zespół, degradowane do Dywizji III są dwie ekipy)
2
3
4
5
• IIIDywizja:liczy 6 zespołów (do Dywizji II Grupy B
awansują dwa pierwsze zespoły, degradowane niżej są dwie reprezentacje).
System
Formuła organizacyjna (meczowa) samych mistrzostw nie ulega zmian mimo reform strukturalnych.
Rozgrywki Elity podzielone są na dwie fazy.
Pierwszafazato rozgrywki grupowe w czterech
tworzonych każdorazowo grupach (A, B, C, D) po
cztery zespoły.
Drugafaza to walka o ćwierćfinał i walka o utrzymanie. Do walki o ćwierćfinał przystępują zespoły, które zajęły pierwsze trzy miejsca w czterech grupach.
Zespoły te zostają przydzielone do dwóch sześcioosobowych grup (E i G), z których do walki o ćwierćfinał przystąpią następnie zespoły z czterech pierwszych miejsc. Zasadą jest, że w drugiej fazie reprezentacje rozgrywają mecze tylko z nowymi rywalami
w grupie E lub G. W ćwierćfinałach i półfinałach obowiązuje system pucharowy, w którym rozgrywany jest
jeden mecz - wygrany awansuje dalej. Zwycięzca finału zdobywa tytuł mistrza świata, organizuje się także mecz o 3. miejsce. Natomiast do walki o utrzymanie przystępują zespoły, które zajęły ostatnie miejsca w początkowych grupach (A, B, C, D). Zespoły te
zostają przydzielone do jednej czteroosobowej grupy
tzw. H. Do I dywizji degradowane są drużyny, które
zajmą dwa ostatnie miejsca w walce o utrzymanie.
krążek
Dotychczasowi medaliści
Historyczna „pierwsza piątka”
1
fot: arch. TTG Cental Europe
Historia mistrzostw
Lp.
Państwo
Złoto
Srebro
Brąz
Razem
1
ZSRR
Rosja
Łącznie
22
4
26
7
2
9
5
2
7
34
8
42
2
Kanada
24
12
9
45
3
Szwecja
9
19
15
43
4
Czechosłowacja
Czechy
Łącznie
6
6
12
6
1
13
12
5
21
12
12
46
5
Stany Zjednoczone
2
10
5
17
6
Finlandia
2
6
3
11
7
Wielka Brytania
1
2
2
5
8
Słowacja
1
2
1
4
9
Szwajcaria
0
2
8
10
10
Niemcy
0
1
2
3
11
Austria
0
0
2
2
7
marzec 2014
Gospodarze mistrzostw
HistorianarodowejreprezentacjiBiałorusiwhokejunalodzie, zaczyna się od rozpadu
ZSRRw1991roku. Każdykraj,
znajdujący się dotąd w Związku Radzieckim,
chciałwyodrębnićwłasnąreprezentację. Rosjaniebędącpierwszymi„spadkobiercami”radzieckiejreprezentacjigraliwelitarnychdywizionach,
aresztakrajówmusiałazaczynaćkarieręznajniższychszczebli,czyliwgrupie„C”.
Pierwszy oficjalny występ białoruskiej reprezentacjiodbyłsię7listopada1992weliminacjach
doMistrzostwŚwiatazdrużynąUkrainy.Pierwsze
próbyzakwalifikowaniasiędowyższejgrupybyły
nieudane,alewmarcu1995rokuzespółbiałoruskiwreszciezdobył„bilet”dogrupy"B".Dziękiskutecznejstrategiirozgrywek”białoruscyhokeiści
przeszlidowymarzonejgrupy„A”w1998roku.
Dotychczasowym największym sukcesem reprezentacji Białorusi w hokeju było zajęcie 4. miejsca na
Igrzyskach w Salt Lake City w 2002 roku, 6. miejsca
na Mistrzostwach Świata na Łotwie (2006 r.) i 8. pozycji w rankingu Międzynarodowej Federacji Hokeja
na lodzie (2009 r.)
Symbol
białoruskiegohokeja
Trenerem narodowej reprezentacji hokeja od czerwcu 2013
jest Kanadyjczyk GlenHanlon.
Już wcze śniej tre no wał hokejową reprezentację na Mistrzostwa Świata w 2005, 2006
i 2009 roku. To właśnie z nim
w 2006 roku w łotewskiej stolicy Rydze reprezentacja weszła po raz pierwszy
w swojej historii do playoff Pucharu Świata, gdzie
ostatecznie zajęła 6. miejsce i osiągnęła najlepszy
wynik w swojej historii Mistrzostw. Legendarny trener
został wybrany człowiekiem roku w dziedzinie sportu przez czytelników gazety „Pressbol”, a białoruski
goalkeeper AndreiMezin wszedł do symbolicznej reprezentacji świata.
Jak informuje ArsenijJakowenko, sekretarz prasowy Federacji Białoruskiego hokeja - Do tegorocznych Mistrzostw Glen Hanlon ma podejście profesjonalnie. Nie może przewidzieć wyników, ale zapewnia, że białoruska reprezentacja postara się dać z siebie wszystko, aby osiągnąć najwyższą pozycję.
Białoruska reprezentacja podczas Mistrzostw Świata będzie mieszkać nad „Mińskim Morzem" w prestiżowym hotelu „Robinson Club”.
Sportowamoda
Sponsorem narodowej reprezentacji w tegorocznych Mistrzostw, które odbędą się w dniach 9-25 maja w Mińsku, stolicy kraju, będzie firma „Nike”. Zaprezentowano już stroje hokeistów białoruskich. Kolory
zostają tradycyjne - biały i czerwony z zielonymi paskami na rękawach i godłem Białorusi.
W strojach hokeistów zastrzeżono numer 24, upamiętniając tym samym białoruskiego hokeistę Rusłana
Saleja, który zginął wraz z zespołem "Lokomotiw"
7 września 2011 podczas startu z lotniska w Jarosławiu.
Podczas, gdy oficjalny sponsor „Nike” zaprojekował stroje białoruskim hokeistom, wiodący białoruski
projektant mody - IwanAjplatow, przedstawił nową
kolekcję „Wiosna-lato-2014” inspirowaną tym wydarzeniem. Koncepcja kolekcji białoruskiego projektanta połączyła świat mody ze sportem. Kolekcja symbolizuje nadchodzące Mistrzostwa Świata w Mińsku,
wprowadza motyw czarnych kółek - symboli krążków,
a hokejowe kije w rękach niektórych modeli nawiązują do tej dyscypliny.
Oficjalniprzedstawiciele
Oficjalnym turoperatorem Mistrzostw Świata jest
firma „CentrKurort”. Firma odpowiadała za prezentację i promocję nadchodzących Mistrzostw. Operator oferuje kibicom pakiety turystyczne, które łączą
w sobie – bilet na rozgrywki hokejowe, miejsce zakwaterowania w hotelu lub wiosce akademickiej
(w zależności od kwoty) oraz kartę na przejazd we
wszystkich środkach transportu miejskiego, dostępnych podczas Mistrzostw, w tym także autobusy wycieczkowe.
Oficjalnym sponsorem Mistrzostw Świata w hokeju jest firma „Skoda”. Od lat, a dokładnie od 1993 roku „Skodę” łączy się z hokejem. Do Książki Rekordów Guinessa wpisana jest nawet jako najdłużej
współpracująca firma sponsorska w dziedzinie sportu. Oficjalnym importerem „Skody” na Białorusi będzie „FelOktSerwis.
Specjalnie przed Mistrzostwami Świata odbyła się
prezentacja białoruskiego wydania „Encyklopedii białoruskiego hokeja”. Autorami są DmitrijKoszewarow i IgorMartynowskij, dwaj oddani kibice hokeja.
Książka to biograficzne zbiory
artykułów o białoruskich klubach
hokejowych, arenach sportowych, tabele i dane statystyczne o turniejach, w których uczestniczyła reprezentacja.
Gadżetyimprezy
W otwartym konkursie na maskotkę-symbol Mistrzostw wygrał miński malarz – projektant WitalijOrtuch. Twórczy malarz zaprojektował żubra, ubranego
w biało-zelono-czerwony strój hokejowy, na łyżwach
i z kijem hokejowym. Mocne, silne zwierzę symbolizuje Białoruś. Każda maskotka ma swoje imię. Żubrowi
nadano imię Wolat, co w języku białoruskim oznacza
„bohater”. W konkursie na imię i historię żubra wygrali
Maria Mackiewicz i Leonid Krawczenko, którzy otrzymali w prezencie bilety na Mistrzostwa Świata.
Pietrowicz,icóżtobędzie?
W świecie stało już się tradycją, przed ważnym wydarzeniem sportowym, wybieranie zwierzęcia przepowiadającego wyniki meczów.
Jest to bardzo medialny chwyt, który przyciąga dodatkowo uwagę na imprezę sportową, a przypadkiem
trafiący wróżbita staje się „skarbem” narodowym i znaną międzynarodową postacią. Tak było z ośmiornicą
Paulem, owcą Sonią, gibbonem Sonią, orangutanem
Eli i innymi.
Modzie nie oparła się także Białoruś. Stołeczne
Centrum Oceanografii „Otwarty ocean” pochwaliło
się niedawno nowym morskim skorupiakiem. Z Morza Barentsa został przywieziony 10-letni krab, który
będzie przepowiadać wyniki meczów podczas Mistrzostw Świata. Krab ważący 3,5 kg o rozstawie
szczypców – 95 cm, będzie posługiwał się dwoma
atrybutami – lodowiskiem i krążkiem hokejowym.
Zdaniem białoruskich ekspertów, krab najbardziej
symbolizuje tę dyscyplinę – lubi chłód, a na stadionach jest zimno, a jego szczypce przypominają kij
hokejowy. Dlatego bohaterem jeszcze nierozpoczętych Mistrzostw stał się krab o imieniu Pietrowicz.
Zawodnicy reprezentacji białoruskiej podczas zbliżających się Mistrzostw Świata będą czuć się wyjątkowo przy aplauzie swoich kibiców. Powinno to
pozytywnie wpłynąć na grę drużyny, wzmocnić motywację sportowców w dążeniu do zwycięstw.
AlinaMazewska
8
marzec 2014
ArenAMińsk zostałaukończona
pod koniec stycznia w 2010 roku.
Otwarciutowarzyszyłoinauguracyjne
spotkanie hokejowe Mecz Gwiazd
kHL,którepokazało,żeobiektpowinienbyćpoważnietraktowanyibranypoduwagęprzywyborzemiejsca
nasportowe,wydarzeniamiędzynarodowe.
Dzięki nowoczesnej konstrukcji arena może pomieścić ponad 15 000 osób, a to liczba nieuwzględ nia ją ca miejsc sto ją cych.
W 2012 roku testem dla Areny były Mistrzostwa Świata w łyżwiarstwie figurowym, kiedy od no to wa no re kor do wą liczbę 17 100
osób. Jednak Arena sprawnie obsługuje nie
tylko sporty zimowe, ale cały wachlarz sportowych konkurencji. Na porządku dziennym
są siatkówka, koszykówka, piłka ręczna czy
sporty walki. Trochę większe zdziwienie może budzić możliwość przeprowadzenia sportów mo to ro wych, a na wet wind sur fin gu.
Ta wszechstronność czyni z hali miejsce wyjątkowe.
ARENA MIŃSK
Arena Mińsk może pochwalić się również
pewnym rekordem niezwiązanym ze sportem. Pod dachem, na środku sali, wisi ośmioboczny mediakub, wyposażony w plazmowe ekrany, którego waga to aż 18 ton.
Sama operacja podniesienia i montażu tego
monstrum zajęła dwa tygodnie. Pełne techniczne wyposażenie umożliwia także realizowanie konferencji, spotkań biznesowych,
targów, bankietów, gal lub innych mniej konwencjonalnych wydarzeń. Obiekt spełnia
wysokie standardy technologiczne. Poza
uniwersalnością jest to miejsce bezpieczne
i wygodne. Wyposażony w system inteligentnego budynku, ostrzegania awaryjnego,
przystosowany dla niepełnosprawnych, jest
w stanie ugościć każdego. Nie można nie
wspomnieć o świetnej lokalizacji i pojemnych parkingach.
Oczekiwania w stosunku do Areny są duże, jednak sam obiekt niewiele może zrobić
oprócz tego, że jest i służy. Całość przedsięwzię cia, suk ces mi strzostw, spo czy wa
w rękach ludzi arenę obsługujących i dbających o jej jak najlepsze wykorzystanie.
marzec 2014
ARENA CzyżówkA
ArenACzyżówkA todrugiośrodek,gdzieodbędąsięgryzudziałem
najlepszychhokeistówświata.wybudowanogonaprzeciwnymkońcuMińska-osiedluCzyżówka.
Prawie dwukrotnie mniejszy niż Mińska
Arena ośrodek Czyżówka jest nie mniej ciekawy. Pod dachem futurystycznego budynku
mieszczą się dwa boiska. Na jednym będą
rozgrywane mecze w obecności 8 tysięcy kibiców, ponieważ taką liczbę mogą pomieścić
trybuny. z kolei na drugim zawodnicy będą
mieli miejsce przeznaczone do treningów,
a trybuny przyjmą 500 widzów. Połączone zostaną częścią komercyjną o powierzchni około 10 tysięcy metrów kwadratowych. w ośrodku jest 12 szatni i zaawansowany system
oszczędzania energii. wyjątkowy jest też
dach i elewacja przyszłego ośrodka sportowego, już dziś określanego jako doskonały
przykład nanotechnologii w budownictwie.
wykorzystana została teflonowa folia stosowana do niedawna tylko w urządzeniach
kosmicznych. Może być ona zarówno przezroczysta, jak i nieprzezroczysta oraz podświetlana od wewnątrz.
Problem przyklejania się śniegu zostanie
rozwiązany poprzez włączenie podgrzewania nawierzchni.
z ciekawostek – pierwszym obiektem,
podczas budowy którego wykorzystano nawierzchnię teflonową, była Allianz Arena
w Monachium. Ostatnim — olimpijski basen
w Pe ki nie, któ ry zo stał jed ną z atrak cji
Igrzysk Olimpijskich.
9
10
zdjęcia: Ivan Sinichkin
Wiktoria Azarenka
Mimo oszałamujących sukcesów staram się
pozostać sobą, dziewczyną z Białorusi. Podkreślałam wielokrotnie, że nie chcę być gwiazdą show-biznesu, jestem profesjonalną tenisistką i na tym chcę się skupić. Ze swoimi fanami komunikuję się aktywnie na portalach społecznościowych, a wywiadów wolę udzielać
dziennikarzom sportowym.
Dzięki mojej ukochanej mamie, która już od
dzieciństwa zaraziła mnie pasją do tenisa, czuję się szczęśliwa, bo zajmuję się tym, co lubię.
Tenis kocham bardzo. Moją główną motywa-
cją, która pomaga mi zwyciężać jest walka na
korcie. Codziennie kształtuję swoje umiejętności i poważnie traktuję swój zawód. Chciałabym, żeby tenis jako sportowa dyscyplina
rozwijała się na Białorusi i dlatego wspieram
dwie białoruskie młode tenisistki – Uljanę i Katerinę Grib.
Moim zdaniem, Mistrzostwa Świata w Hokeju w Mińsku, będą świetną okazją dla kibiców z całego świata, do poznania Białorusi, jej
tradycji, kultury i mieszkańców. Tak duża impreza sportowa może przyczynić się do zain-
teresowania krajem, a dobrze zorganizowane
Mistrzostwa gwarantują, że ludzie wrócą do
siebie z pozytywnymi wspomnieniami i polecą
kraj przyjaciołom. Rozpoznawalność Białorusi
w świecie na poziomie sportowym może przynieść dobre efekty w tworzeniu wizerunku kraju. Pozycja białoruskich sportowców na światowych arenach w różnych dziedzinach sportu,
sukcesy na tegorocznej Olimpiadzie w Soczi,
Mistrzostwa Świata w Hokeju, to wszystko powinno być wykorzystane do kreowania marki
Białorusi.
zdjęcia: Aleksander Siemieniako
Daria Domraczewa
W chwili, gdy po raz pierwszy stanełam na
nartach, a stało się to w wieku sześciu lat, zawsze były ze mną olimpijskie aspiracje. Wierzyłam, a teraz wiem napewno, że nie ma nic
niemożliwego. Najważniejsze – to kochać to
czym się zajmujesz.
Stawiałam przed sobą cele, które chciałam
osiągnąć i dążyłam do nich, codziennie ćwicząc i pracując nad sobą. Często pytają mnie,
czy przypuszczałam kiedyś, że zostanę mi-
strzynią olimpijską? Moja odpowiedź nie będzie zbyt skromna: tak, a nawet więcej, to był
mój cel, który osiągnęłam podczas Olimpiady
w Soczi trzykrotnie.
Jako sportowiec jestem bardzo dumna z tego, że w maju odbędzie się tak wielka impreza
na Białorusi jak Mistrzostwa Świata w Hokeju.
Jestem przekonana, że jest to szansa dla mojego kraju, aby pokazać piękną Białoruś. Jest
to niesamowita okazja dla kibiców i fanów hokeja na lodzie - zobaczyć Mińsk, moje rodzinne ukochane miasto, które pięknieje z każdym
dniem. Stolica Białorusi jest przygotowana
i cieszy mnie myśl, że do mojego kraju przyjedzie ogromna ilość turystów, którzy poznają ciepło serc moich rodaków i szczerą białoruską
gościnność. Wszystkim Gościom życzę niezapomnianych wrażeń podczas pobytu na Białorusi i kolejnych powrotów do mojego kraju.
Ikony białoruskiego sukcesu
marzec 2014
Komponuj
wakacje
swoich marzeń
z Biurem Podróży
Raytan Tour
Oferujemy
podróże na Wschód.
Pragniemy Państwu przybliżyć
tradycje, obyczaje, kulturę
i historię ziem naszych sâsiadów.
Zakres naszej działalnoœci:
orgazacja wyjazdów na Ukrainę, Litwę, Łotwę, Estonię, Rosję
specjalna oferta na Białoruœ:
turystyka sentymentalna
turystyka ekologiczna, wycieczki tematyczne (Polesia Czar, Ãladami Wybitnych Polaków, Szlakiem Adama Mickiewicz, Zamki i Pałace, Szlak
Napoleona, Szlak Stefana Batorego, Dziwny jest ten Świat, Militarne
tajemnice kraju, Białoruski wianek)
l
l
l
l
wycieczki zagraniczne
l wycieczki szkolne i kolonie
l turystyka medyczna i lecznicza
l
turystyka biznesowa
obsługa konferencji, seminarów
obsługa wyjazdów dla klientów indywidualnych,
firm i grup zorganizowanych
l
Biuro Podróży
Raytan Tour
00-074 Warszawa
ul.Trębacka, 4 lok. 5
tel/fax + 48 (22) 630 97 18
+48 (22) 630 99 18
pakiet usług w zakresie obsługi turystyki wyjazdowej
www. raytantour.com
ubezpieczenia
[email protected]
bilety autobusowe
[email protected]
rezerwacje hoteli
l
l
l
l
l
l
l
l
poœrednictwo wizowe
usługi przewodników turystycznych
Zapraszamy do skorzystania z naszych usług.
Raytan Tour – razem spełnimy najgłębsze marzenia.
Biuro służy pomocą na każdym etapie planowania podróży,
a po dokonaniu wyboru gwarantuje Państwu beztroski i niezapomniany pobyt.
12
marzec 2014
Prawdziwe serce kraju
Szanowni
Państwo!
ObwódMińskijestnajwiększymregionemRepublikiBiałoruśutworzonym15stycznia1938roku.Unikalnalokal izac jazap ewn ił apot enc jałgos podarczy,polityczny,przyrodniczy oraz kulturowy Mińszczyzny – jest ona zawsze
„wcentrumwydarzeń”.
Obwódleżywcentrumkraju,graniczyzpięciomapozostałymiobwodamizajmującobszaropowierzchni40,2tysięcykmkw.Mieszkatuokoło1,5mlnosób,
ztegoponad650tysięcytoludnośćwiejska.ObwódMińskijestpodzielonyna22rejony.NajwiększymimiastamiobwodusąBorysów,Wilejka,Dzierżyńsk,
Żodzino,Mołodeczno,Soligorsk,Słuck.
ObwódstołecznytoprawdziweserceBiałorusi,ponieważdoniego,jakarterie,zbiegająsięszlakizewszystkichkrańcówrepubliki.Nadajeontonżyciucałegopaństwa.Czućtutajrytmicznebicietętnażyciapolitycznegopaństwa.Tusięrodząwielkieinicjatywykulturalne.Wreszcie,naMińszczyźniejestskupiony
bardzopotężnypotencjałnaukowyorazprzemysłowyBiałorusi.WobwodzieMińskimutworzonorozbudowanąsiećdrógsamochodowych,więcdojechaćdo
stolicyrepublikizdowolnejmiejscowościobwodumożnazaledwiewciągukilkugodzin.
Obwóddysponujeznacznympotencjałemturystycznym.Turystówprzyciągapięknoiczystośćekologicznaprzyrody,dużailośćpomnikówhistoriiorazkultury,korzystnalokalizacjageograficznawcentrumEuropy
ZiemiaMińskajestbogatawtakiekopalinyużyteczne,jaksólkamiennaorazpotasowa,torf,glina,sapropel,materiałypiaskowo-żwirowe,rudażelaza,łupkipalne,wodamineralnaorazinne.Obwódzajmujedrugiemiejscewrepublicepodwzględemzbiornikóworazciekówwodnychiposiadaponad450rzek
ołącznejdługościponad10tys.km,ponad70jezior,łącznieztymimniejszymiopowierzchniogólnej180kmkw.,31zbiornikówwodnych.
PoterenieMińszczyznyprzebiegadziałwodnymiędzyrzekamiMorzaBałtyckiegoaCzarnego–NiemenemaDnieprem.Większośćjeziorjestpochodzenia
lodowcowego,stanowiąonenieodłącznaczęśćkrajobrazówobwodu.NajwiększeznichtoNaroczorazŚwir.NajwiększerzekitoBerezyna,Niemen,Wilia.
WobwodzieMińskim37%powierzchnizajmująlasy–jesttopołączenielasówiglastychtypuwschodnioeuropejskiegoorazlasówliściastychtypuzachodnioeuropejskiego.WrejonachBerezyńskim,Borysowskim,Łohojskim,KrupskimorazStarodoroskimstopieńzalesieniaosiąga45-50%.Naterenieobwodu
Mińskiegoznajdujesię243obszaryprzyrodniczeobjęteszczególnaochronąołącznejpowierzchni249,6tys.ha,wtym –1rezerwat(Berezyńskibiosferowy),
1parknarodowy(Naroczański),20rezerwatówczasowychoznaczeniurepublikańskim(6krajobrazowychoraz14biologicznych),82pomnikiprzyrodyoznaczeniurepublikańskim(56geologicznych,23botaniczne,3hydrologiczne),108pomnikówprzyrodyoznaczeniulokalnym(53botaniczne,25geologicznych
oraz30hydrologicznych).Udziałobszarówprzyrodniczych,objętychochronaszczególną,ołącznejpowierzchnizasobówleśnychobwoduwynosi12,6%.Skład
gatunkowyświatazwierzątnaterenieobwoduMińskiegojestnaderróżnorodny.Zezwierzątkopytnychnajbardziejrozpowszechnionesąłoś,jeleńszlachetny,
dzik,sarnaeuropejska,zfuterkowych–zając,bóbr,wiewiórka,piżmak,wilk,lis,jenot,kuna,zptaków–głuszec,cietrzew,jarząb,słonka,kuropatwa,gęśbiałoczelna,krzyżówka,kaczkakrakwa,cyranka,kormoranzwyczajny,kszyk,czaplasiwa.Wwolierachniektórychgospodarstwłowieckichsąutrzymywanedanielorazjeleńplamisty.
NaMińszczyźniewielemiejscpamiątkowychjestzwiązanychzbitwamihistorycznymi,któreodbywałysięnatejziemiwkażdymokresieczasu.ObowiązkowatrasaturystycznapraktyczniewszystkichfirmturystycznychobejmujeKopiecChwałyorazChatyń.W2007rokuzostałotwartyKompleksHistoryczno-Kulturowy„LiniaStalina”,któryodrazustałsięwizytówkaobwodu.TenzespółznajdującysięnaterenierejonuMińskiegowszedłdogronamiejsc,któreodwiedzają
licznedelegacjerządoweorazdyplomatyczneprzyjeżdżającedoBiałorusi.WobwodzieMińskimodbywasięznacznailośćmasowychimprezkulturalnych
oznaczeniurepublikańskim,obwodowym,regionalnymorazlokalnym.
RegionMińskireprezentujedużaróżnorodnośćzabytkówhistorycznych,kulturowych,architektonicznychorazkultowych.661obiektówobwodujestwpisanychdowykazupaństwowegodóbrhistoryczno-kulturowychRepublikiBiałoruś.
WobwodzieMińskim,wcelachrozwojuturystykiutworzonoodpowiedniąinfrastrukturę:1785obiektówgastronomicznych,155obiektówserwisuprzydrożnego,54hoteleoraz44podobneobiektynoclegowe,140organizacjisanatoryjno-uzdrowiskowychorazzdrowotnych,wtym30sanatoriówi27obozówzdrowotnych,23kompleksyłowieckie,10cumowisk,30obozowiskturystycznych,7pólnamiotowych,15parkówczynnegoodpoczynku,374gospodarstwa
agroturystyczne.
Największąpopularnościąciesząsiętrasyturystyczne,któreprzewidująodwiedzanietakichmiejscowościjakBorysów,Wołożyn,Zasławl,Iwieniec,
Łohojsk,Narocz,Nieśwież,Soligorsk,Słuck.Szczególnezainteresowanieturystówbudzątakieobiekty,jakkompleksypamiątkowe„Chatyń”,„Dalwa”,„Kopiec
Chwały”,„LiniaStalina”.PrzyciągająturystówobiektyNaroczańskiejstrefyuzdrowiskowej,centrumturystykiekologicznej„Stańkowo”,zespółarchitektoniczno-kulturowywNieświeżu,kompleksetnograficzny„Dudutki”.Zdobyłapopularnośćaktywnaformawypoczynku,jakąjestnarciarstwoalpejskie,które
uprawiasięwgórachJakckich,kompleksierozrywkowym„JakuckieGory”,kompleksierozrywkowym„Westa”,kompleksach„Łohojsk”oraz„Silicze”.
Semen Szapiro
PrzewodniczącyMińskiegoObwodowegoKomitetuWykonawczego
13
marzec 2014
Biznesowy Mińsk
Mińsk zyskuje coraz większą renomę jako
atrakcyjne miejsce organizacji spotkań biznesowych. Z roku na rok zwiększa się liczba spotkań
i wydarzeń biznesowych, organizowanych przez
firmy z branży MICE.
Od czasu zapowiedzi powierzenia Białorusi hokejowych Mistrzostw Świata można podejmować plany
organizacji dużych kongresów na mińskich Arenach.
Wymienić w tym miejscu można różne formy imprez
biznesowych: kongresy, konferencje, seminaria, targi, promocje produktowe, imprezy masowe, koncerty, festiwale itd. Wszystkie one mają wypełnić uczestnikami zarówno Arenę Mińsk, jak i Czyżowkę, gdy
opadną już hokejowe emocje. Komercyjne wykorzystanie tych gigantycznych inwestycji poprzez rozwój
funkcji pozasportowych jest szansą generowania dodatkowych przychodów.
Ostatnie lata to dynamiczny rozwój nowych obiektów kongresowych w kilkudziesięciu lokalizacjach na
świecie. Warto w tym miejscu podkreślić, że w sa-
Sala konferencyjna w hotelu Wiktoria
mych Chinach w ostatnich latach powstało i powstaje ponad 100 centrów kongresowych .
Wielkie imprezy biznesowe to wszędzie na świecie swoista ekstraklasa i lokomotywa rozwoju branży spotkań – Meetings Industry (często określanej
skrótem MICE – Meetings, Incentive, Conventions,
Exhibitions).
Bez zagłębiania się w definicje, kongresy to spotkania największe (liczące od kilkuset do wielu tysięcy
uczestników), a więc i przynoszące największe przychody. Zapewniają one nie tylko wielogodzinne wykorzystanie sali – jak w przypadku koncertu – ale dużo,
dużo więcej: noclegi w hotelach, zamawianie posiłków
nieraz przez kilka dni, ogromną ilość materiałów drukowanych, zabudowę towarzyszących wystaw, usługi
tłumaczy, przewodników, firm transportowych itp., itd.
Według statystyk International Congress and Convention Association (ICCA), organizacji monitorującej na
świecie wszelkie zjawiska konferencyjno-kongresowe
o zasięgu międzynarodowym, średniej wielkości międzynarodowy kongres, np. medyczny, skupia około 600 uczestników i generuje budżet o wysokości 350 000 USD, nie
licząc kosztów przylotu do danego kraju.
Rzecz ciekawa, jedynie 10 proc. z tej kwoty trafia
do gestora danego centrum kongresowego, pozostałe 90 proc. zasila budżet innych podmiotów zaangażowanych w przygotowanie i przeprowadzenie imprezy: hoteli, restauracji i firm cateringowych, obsługi technicznej, w końcu - lokalnych sklepów, instytucji kulturalnych i transportu miejskiego. A więc całe
miasto i region wokół niego odnoszą korzyści!
Berlin to ponad 100 mln euro przychodu z kongresów i konferencji, Praga 50 mln euro i Budapeszt 60 mln.
Warszawa w 2012 roku na kongresach zarobiła 21 mln.
Kongresy to przedsięwzięcia najtrudniejsze, wymagające profesjonalnych kadr i wieloletnich zabiegów marketingowych. Podkreślić należy, że dzięki planowanym Mistrzostwom Świata w hokeju, w ostatnich latach Mińsk zdecydowanie poprawił swoją pozycję na międzynarodowym rynku spotkań, między innymi dzięki zbudowaniu infrastruktury – głównie hoteli
– zdolnej do goszczenia imprez o wysokim standardzie.
Areny są gotowe przyjąć tysiące osób. Dodajmy
jeszcze możliwość wykorzystania uczelni, sal teatralnych i multiplexów.
Kongresy stanowią „crème de la crème” światowej
branży spotkań. Są dowodem zaufania danego środowiska zawodowego dla miasta i kraju, którym powierzono rolę gospodarzy. Są znakomitą okazją dla
promocji i budowania pozytywnego wizerunku. Rezultaty kongresów znacznie wykraczają poza obszar
dziedziny, której formalnie dotyczył dany temat. Kraje na całym świecie, a zwłaszcza wielkie miasta, walczą o przyciągnięcie do siebie kongresów i innych
głośnych zgromadzeń – kulturalnych, społecznych
czy sportowych.
Jednym z warunków jest rozbudowa infrastruktury – np. dużych sal biesiadnych, zapewnienie dogodności transportu, przygotowanie atrakcyjnych programów, doskonalenie kadr, ich kompetencji np. znajomości języków.
Ważnym czynnikiem było stworzenie struktur odpowiadających za promowanie i poprawianie produktów dla turystów biznesowych. Dlatego też przygotowując ten materiał o potencjale Mińska w segmencie turystyki MICE mam nadzieję, że przyczynię
(red.)
się do powstania - Mińsk Convention.
Arena Mińsk -- koncert Depeche Mode
zdjęcia: Alina Mazewska
Biblioteka Narodowa
fot: Roman Serafinovich
Są to renomowane targi oraz kongresy konferencje. Znacząco wzrasta ilość spotkań korporacyjnych.
Ich struktura tematyczna jest zbieżna z tendencjami
światowymi. Dominują eventy o charakterze medycznym, spotkania technologiczne oraz humanistyczne
i ekonomiczne.
W segmencie turystyki biznesowej pozycja Mińska jest bardzo mocna w stosunku do innych miast
Białorusi. Bez wątpienia decyduje o tym ciekawa dla
branży spotkań infrastruktura turystyczna Mińska.
Większość spotkań zorganizowanych w stolicy
Białorusi nie trwała długo. Ponad 96 proc. z nich krócej niż trzy dni.
Turystyka kongresowo-biznesowa w Minsku zapewnia klientów w okresie, kiedy zwykli turyści do
Mińska raczej nie przyjeżdżają, dzięki czemu hotele
mają więcej gości w ciągu całego roku. Według stanu na początek 2013 w Mińsku znajduje się ….. hoteli, w tym …… pięciogwiazdkowych i …..
cztero-gwiazdkowych .
14
marzec 2014
W obiektywie
Andreja Dybowskiego
Pasjafotografowaniazabytkówarchitektonicznych Białorusi, powstałych w okresie
przedsowieckim,znalazłaswojeodzwierciedleniewprojekcie„GlobusBiałorusi”.Mińszczanin-AndrejDybowski -podróżnik,fotograf,programistazwykształcenia,laureat
wielunagródzzakresuprogramowania,stworzyłwirtualnąfotograficznąencyklopedięBiałorusinaportaluwww.globus.tut.by.
TurystyczneminimumBiałorusina
Każdy obywatel powinien znać kulturowe minimum własnego kraju. Jak mówi sam twórca,
większość Białorusinów zna kilka standardowych
zabytków: Zamek w Mirze, Nieśwież, Nowogródek,
Twierdza Brzeska i kilka innych. Można stwierdzić, że powszechny jest brak wiedzy o swoim kraju. Przecież każdy kraj ma swoje minimum
miejsc, które powinno się odwiedzić. Białoruś
również i dlatego na swojej stronie poza szeroką
bazą fotograficzną, umieściłem 100 obowiązkowych miejsc do zwiedzania, aby ludzie zobaczyli
unikalne budowle kraju. Jest to wybór subiektywny, ale myślę, że wystarczy aby przeciętna
osoba poznała w ten sposób kulturę własnego
kraju. Niektóre zabytki na zdjęciach już nie istnieją, więc warto było je fotografować, aby nie
zginęły bez śladu, a zostały pamiątką fotograficzną dla przyszłych pokoleń rodaków.
Podróżując po Białorusi Andrej przejechał 80
tys. kilometrów. Na portalu zgromadził ponad
2000 zdjęć. Odwiedza go codziennie ponad 700
internautów.
O sobie mówi skromnie: Jestem programistą
z wykształcenia, nie jestem profesjonalnym fotografem, może bardziej kolekcjonerem, który szanuje, ceni i chyba ma sentyment do starej architektury.
Wirtualnapodróżsentymentalna
Portal cieszy się ogromną popularnością
wśród zagranicznych internautów, którzy są ciekawi nieznanego kraju albo mają korzenie wschodnie i sentyment do Białorusi. Zdarza się, że
Andrej dostaje listy z podziękowaniem i notką, że
na przykład, ta kapliczka lub cerkiew była zbudowana przez ich krewnych. Ludzie żyjący daleko
od kraju mają możliwość wirtualnie odwiedzić
swoje rodzime strony. Czasami piszą z prośbą
o zrobienie zdjęcia konkretnego zabytku, np.
cmentarza żydowskiego.
Link do portalu globus.tut.by pod hasłem „Kulturowe oblicze Białorusi” był umieszczony na
stronach Ambasady Białorusi w Paryżu i Moskwie. Zdjęcia podróżują w globalnej sieci internetu, pozwalając każdemu poznawać i podziwiać
Białoruś.
Redakcja wyraża podziękowania Andrejowi
Dybowskiemu za pomoc w przygotowaniu specjalnego wydania „Nieznana Białoruś” poprzez
udostępnienia zdjęć, które zostały wykorzystane
na stronach magazynu.
Alina Mazewska
15
marzec 2014
Podróże ze smakiem
Każdy kraj smakuje
inaczej, dzięki swojej tradycyjnej kuchni. Białoruska pozostaje nieodkrytym skarbem w świecie
zmy sło wych sma ków.
Ekspert białoruskiej kuchni, krytyk kulinarny, autorka książki „Starodawna kuchnia Białorusi”,
popularna redaktor programów telewizyjnych o tematyce kulinarnej, autorka bloga (www.kulinaria
plus.com) - ElenaMikulczik - podzieliła się z redakcją TTG Central Europe tajemnicą za co warto
kochać kuchnię białoruską.
Alina Mazewska: Jak to się stało, że została Pani uznanym ekspertem białoruskiej kuchni i krytykiem kulinarnym?
Elena Mikulchik: Dziś mogę śmiało powiedzieć,
że kuchnia białoruska to dla mnie styl życia, a nawet
miłość mojego życia, która zaczęła się w dzieciństwie.
Pierwszą umiejętność gotowania przekazała mi moja
prababcia i babcia. W naszej rodzinie wszystkie kobiety żyją długo, więc miałam szczęście, żeby uczyć
się od najlepszych. Mówiąc słowami współczesnej
francuskiej pisarki Mariel Barbery, „Nigdyżadenkucharznieporównałsięinieporównawsztucedonaszych babć”. Podróżując dużo po kraju i świecie,
odkrywam dla siebie tysiące różnych smaków. Po takiej podróży staram się nie tylko dodać do swojej
skarbnicy wiedzy nowy przepis, ale i zapamiętać dokładnie smak potrawy, jej charakterystyczną nutkę.
Jednak najlepiej w pamięci zostały mi smaki babcinych
dań, przygotowanych z troską i miłością. Od 15 roku
życia zaczęła się moja, można powiedzieć, dorosła,
przygoda ze światem gastronomii. Zaczęłam uczyć
się historii Białorusi i jej kuchni. Chciałam wiedzieć
więcej o tym, dlaczego nasi przodkowie jedli to, a nie
inne danie w konkretnym czasie. Szukałam informacji wszędzie – w archiwach, książkach, notatkach. Aby
być ekspertem w jakiejś dziedzinie, trzeba posiadać
szczegółową wiedzę na dany temat. Białoruska kuchnia kojarzona jest z ziemniakami, kalorycznym i tłustym jedzeniem, ale mało kto wie, że przykładowo tradycyjna potrawa draniki - to jedzenie pierwszej połowy dnia, najczęściej przygotowywane na śniadanie.
Zaleca się, jeszcze przed jedzeniem, zjeść kawałek
ciemnego pieczywa lub gotowane buraki, aby przygotować nasz przewód pokarmowy do przyjęcia smażonej potrawy.
Sięgając do korzeni gastronomii białoruskiej, analizując, dochodzę do wniosku, że jest niepowtarzalna.
Tak ekspert, jak i krytyk powinni umieć gotować wszystkie dania, które oceniają. W domu częściej gotuję
potrawy białoruskie – smaczne, zdrowe, ekonomiczne i łatwo dostępne. Lubię kuchnię chińską, zwłaszcza wtedy, gdy trzeba coś szybko przygotować. Żeby
nakarmić rodzinę lub gości wystarcza 15 minut. Moją
życiową pasją jest podróżowanie po świecie i odkrywanie nowych smaków. Turystyka gastronomiczna
jest w 100% dla mnie! Do swojej skarbnicy zbieram
przepisy różnych narodowości, ale moim ulubionym
pozostaje białoruskie – pieczyste z sosem grzybowym.
Pieczone mięso z delikatnym grzybowym sosem jest
idealną propozycją nawet dla gospodyń z małym doświadczeniem kulinarnym.
Pieczyste z sosem grzybowym
Składniki:
1-1,5 kg wieprzowiny, 1 duża cebula, kminek gruntowy
i kolendra, czarny pieprz, sól.
Do sosu: 300 g świeżych lub mrożonych grzybów (najlepiej mieszanka z różnych grzybów), 1 cebula, 1 łyżka
mąki, 2 łyżki masła, 200 g śmietany, 150 g sera żółtego,
sól i pieprz
Mięso natrzeć solą, pieprzem, kminkiem i kolendrą,
drobnie startą cebulą i zostawić w marynacie na kilka godzin. Następnie umieścić mięso w natłuszczonej blaszce
do pieczenia i piec godzinę w temperaturze 180-200oC.
Podczas gotowania, kilka razy zalać mięso sosem
własnym.
Podczas, gdy mięso się piecze, przygotować sos
grzybowy. Gotujemy grzyby, małe w całości, a duże
w plasterkach. Podsmażyć posiekaną cebulę na maśle
na złoty kolor, dodać mąkę i smażyć przez kilka minut,
mieszając od czasu do czasu. Następnie dodać grzyby,
doprawić solą i pieprzem. Po kilku minutach wlać śmietanę i gotować na wolnym ogniu przez 10 minut. Jeśli
sos wychodzi zbyt gęsty, rozcieńczyć go grzybowym
bulionem. Jako ostatni wsypać starty na grubej tarce ser,
wymieszać i zdjąć z ognia.
Ściany garnka posmarować masłem, przelać do niego sos i przykryć pokrywką, zostawiając w piekarniku na
15 minut w temperaturze 180 stopni .
Pieczyste pokroić w plastry i podawać polane sosem
grzybowym.
Smacznego!
AM: Co wyróżnia kuchnię białoruską na tle innych?
EM: Jej korzenie sięgają czasów pogańskich. Ze
stosunkowo niewielkiej i prostej grupy produktów Białorusini stworzyli niepowtarzalne potrawy. Często używając jednego przepisu, ale innych metod przetwarzania, tworzyli zupełnie inne dania (np. kluski ziemniaczane, danie z tartych ziemniaków, które są pieczone, a potem gotowane). Oczywiście, Białorusini
dużo przejęli od sąsiadów. Kuchnie wielu narodów posiadają wyraźne wpływy innych. Na przykład, słynna
włoska lasagne została zapożyczona od starożytnych
Greków, nieporównywalne francuskie pasztety mają
żydowskie pochodzenie, a znany polski deser sękacz,
wywodzi się z niemieckich kulinarnych tradycji, gdzie
jest znany jak Baumkuchen. Białoruska i Polska kuchnia są bardzo podobne, przecież niedawno byliśmy
jednym państwem, ale nie znaczy to, że są kuchniami - bliźniaczymi. Aby poznać prawdziwy smak Białorusi, trzeba przyjechać i spróbować. Serdecznie zachęcam Polaków do przyjazdu.
AM: Jak popularyzuje się kuchnię białoruską?
EM: Żyjemy w bardzo ciekawych czasach, kiedy
możemy odkrywać własną kuchnię narodową. Sami
Białorusini zainteresowali się kulinarnymi tradycjami
kraju. Restauracje, aby przyciągnąć turystów, serwują narodową kuchnię starając się znaleźć wyjątkowedania. Wybraliśmy główną potrawę, która naszym
zdaniem, jest najbardziej charakterystyczną dla naszej kuchni. Są to draniki. Głównym składnikiem białoruskich draników są ziemniaki, które z powodu
korzystnych warunków klimatycznych posiadają większą zawartością skrobi. Przepis jest bardzo prosty białoruskie ziemniaki, cebula, sól i już można smażyć
na smalcu, jak to robili nasi przodkowie lub na oleju roślinnym, jak to się robi dzisiaj. Nie powinno się dodawać mąki, bo wtedy draniki nie będą miały tak charakterystycznej chrupiącej skórki. Jeśli ziemniaki będą
miały mało skrobi, draniki rozpadną się na patelni. Najlepsze moskiewskie restauracje zamawiają tylko białoruskie ziemniaki. W polskiej kuchni bardzo podobnymi do białoruskich draników są placki ziemniaczane,
gdzie do ziemniaków dodaje się mąkę, jajka, cebulę
i czasami czosnek. Również pyszne, ale jednak nie to.
AM: Czym różnią się dania kuchni regionalnych?
EM: Białoruś pozornie wydaje się małym krajem,
ale każdy region, to kopalna przepisów i specjałów.
Jako ekspert kuchni białoruskiej, postanowiłam poświęcić 2014 rok kulinarnym wyprawom po regionach
Białorusi. Niedawno wróciłam z podróży z regionu
brzeskiego, powiatu Kobrin. Zebrałam bardzo bogaty
materiał i to nie tylko przepisy, ale także historie z życia, tradycji i pieśni – cenne dla kultury. Zaproszona
jestem przez obwód grodzieński. Tam jest wieś, gdzie
pieką sękacze, podobnie jak w Polsce. Miejscowi
twierdzą, że są to ich regionalne wypieki, choć nie zaprzeczają ich polskiemu pochodzeniu. Jak wrócę z podróży, obowiązkowo zdradzę tajemnicę czym białoruski sękacz różni się od polskiego.
AM: Dziękuję za rozmowę
5 potraw, które obowiązkowo muszą spróbować turyści:
- Draniki ze śmietaną, z mięsem,
- Machanka - duszone żeberka ze słoniną, kiełbasą i cebulą,
- Wereszczaka – duszone mięso w granku z grzybami, warzywami i słoniną,
- wszystkie rodzaje potraw z wieprzowiny, w tym słynną
kiełbasę "palcem pchaną" i kaszankę,
- napoje bezalkoholowe - kwas chlebowy i zbiteń (rozgrzewający napój na bazie miodu) oraz iwan-czaj (napar z liści
wierzbówki),
- alkohole – białoruskie piwo, wódkę, nalewkę Krambambulę,
miód pitny, żurawinówkę i chrzanówkę.
Słodkie upominki z Białorusi:
- cukerki czekoladowe fabryk „Komunarki” i „Spartak”,
- zefiry (miękkie bezy),
- chałwa
16
KulinarnykrytykiekspertbiałoruskiejkuchniElenaMikulchikprzedstawiarankingstołecznychrestauracji,odktórychwartozacząćpodróż
wposzukiwaniuprawdziwychbiałoruskichsmaków.
Białoruska kuchnia jest bardzo
zróżnicowana.Krytykpodzieliłająna
trzy rodzaje: chłopską, szlachecką
imiejską.Abypoznaćsmakkażdej
znich,należyodwiedzićrestauracje
wMińsku:„Karczmę”,„Kamianicę”
ikawiarnię”Ogiński”,gdziegoście
mają możliwość nie tylko skosztowaniabiałoruskichpotraw,aletakże
poznaniahistoriiikulturyBiałorusi.
marzec 2014
Poleconeprzezznawcę
Białoruski
skansen
Krytykzalecarozpoczęciepodróżykulinarnejodrestauracji
"Karczma",znajdującejsięnaterenieMuzeumArchitektury
iBytuwOzerce.Zamysłrestauracji,polegającynaprzeniesieniugościwświatżyciachłopówXIX,początkuXXwieku.Dziękilicznymdrewnianymzabytkomarchitektury,eksponatomzgospodarstwdomowych,gościepoznająwiejskąprostotę,asmakującszerokągamępotraw,któremożnaznaleźćwmenu,poczująprawdziwąbiałoruskągościnność.
www.kamyanitsa.by/ru/karchma
Obowiązkowymdaniemdodegustacjijestbialoruskamaczanka,wedługprzepisuSzefaKuchni,
zgodnezbiałoruskimikulinarnymitradycjami.Warto
zwrócićuwagęnanapojealkoholowe,gorącopolecam,nalewkinamiodzie,nażurawinie,nachrzanie.
Tomiejscemożnaśmiałopolecaćnajbardziejgłodnym,gdziedostanąprawdziwechłopskieporcje.
Szlacheckie
klimaty
Restauracja"Kamyanitsa" przypadniedo
gustunawetnajbardziejwybrednymsmakoszom,awystrójjejwnętrza,nawiązującydo
WielkiegoKsięstwaLitewskiego,zaciekawi
niejednegoturystę.Umieszczonenaścianach
herbymagnatów,masywnestoły,krzesłaiceramika,tworząspecyficznyprzewodnimotyw
złotegowiekuBiałorusi.Stylizowanydesign,
kelnerkiwnarodowychstrojach,ciężkakarta
dańwskórze,wszystkotosprawiawrażenie
zatrzymaniaczasuwmiejscu,pozwalazapomniećotempiecodziennegożyciainasycić
sięspokojną,przytulnąatmosferą.Dodyspozycjigościjestkilkasal,pozwalającychna
spędzanie czasu tak w kameralnym kręgu
przyjaciół,jakiwwiększym,hałaśliwymtowarzystwie.
www.kamyanitsa.by
Moimulubionymdaniemwtejrestauracjijestsandaczponiemeńsku.Delikatnysmakryby,oryginalniepodawana
zwybornymgrzybowymsosem,potrafi
przekonaćkażdego,nawettego,ktonie
lubirybysłodkowodnej.
17
marzec­2014
Kulinarny
polonez
Cafe „Ogiński” związana z imieniem księcia Michaiła Kleofasa Ogińskiego wprowadzi gości w atmosferę
XIX w., serwując szlachecką kuchnię.
Wiele potraw znalazło autorskie pomysły w oparciu o fakty historyczne.
Polecamdospróbowaniasałatkę„Ogiński”,
"dranikizjęzykiem"wśmietanowymsosieoraz
indyka w sosie wiśniowym. Specjalna dumą
SzefaKuchnijestdeser"PółnocneAteny".
Tak więc odwiedzając trzy stołeczne restauracje, mają Państwo okazję
skosztować smaku różnych potraw z tłem historycznym.
www.aginski.relax.by
R E ­K L A ­M A ...................................................................................................................................................................................................................................
Kim jesteœmy?
polskim tour operatorem specjalizującym się w organizacji wyjazdów na Wschód, oficjalnym przedstawicielem Intourist Brzeœć
na rynku polskim
Co robimy?
każdy rodzaj wyjazdów na Białoruœ
Zapewniamy:
Programy pobytowe z dużym wyborem hoteli oraz wycieczek.
Weekendy – Mińsk, Grodno, Brzeœć. Wyjazdy na leczenie do najważniejszych wyspecjalizowanych placówek medycznych. Wyjazdy grup i turystów indywidualnych. Rezerwacje hotelowe, wyjazdy biznesowe, wyjazdy na targi, konferencje, incentive tours,
organizację wiz. Podróże sentymentalne. Wyjazdy na imprezy
sportowe, kulturalne, koncerty. Ubezpieczenia turystyczne.
Intour Polska
ul. Belgradzka 48
02-793 Warszawa
tel. +48 22 43 90 510-19
[email protected]
www.intourpolska.pl
Co zyskasz współpracując z nami ?
•
•
•
•
•
•
•
•
Radoœć z podróżowania i całkowitą swobodę!
Odkryj z nami Białoruœ
Hotele w atrakcyjnych cenach!
Oszczędnoœć czasu i pieniędzy!
– miejsce, gdzie Zachód
Gwarancję współpracy z profesjonalistami!
spotyka się ze Wschodem
Optymalizację wydatków!
Europejski standard usług!
Bezpieczeństwo!
Pełen zakres usług turystycznych /w tym wizy i ubezpieczenia/
18
marzec 2014
Wywiad
TTGCentralEuropez
Anatolijem
Akantinowem
–generalnymDyrektorem
CentrumRozwojuStrategicznego „Marketingowe
systemy”wMińsku.
A.Akantinowbierzeaktywnyudziałwkonferencjach
iforach,napisałponad 100
artykułów na temat marketingu,przeprowadziłponad50warsztatów,zorganizowałokoło15konferencjiorazbyłdoradcą
marketingowymwszereguwiodącychfirmbiałoruskich. Zorganizował 2 międzynarodowe fora
"ImageRepublikiBiałoruś"(2010-2011)istworzył
otwartyprofesjonalnyprojektinternetowy„Image
RepublikiBiałoruś”.
AlinaMazewska:KiedyspecjaliścipoczulipotrzebębudowywizerunkuBiałorusi?Czyistnieją
jużzrębywizerunku?
AnatolijAkantinow:Wizerunek kraju jest jak puzzle, które składa się z wielu elementów - historii, ludzi, gospodarki, sportu, kultury i polityki. Białoruś, jak
każdy kraj, ma przeszłość i teraźniejszość. Jednakże
nie można ograniczać się do tego co było i jest. Przyszłościowa wizja pozycjonownia i budowania wizerunku kraju wpływa na to, że jest postrzegany jako
nowoczesne, rozwijające się państwo, stwarzające
warunki dla rozwoju konkurencyjnej gospodarki.
Potrzeba budowania wizerunku Białorusi powstała wtedy, gdy wiodące przedsiębiorstwa kraju zetkneły się z faktem, iż Białorusi nie kojarzyli potencjalni
zagraniczni partnerzy. W 2008 roku serbska firma,
która prowadzi duże inwestycje budowlane na Białorusi, podczas wystawy w Lyonie, chciała nawiązać
współpracę z interesującymi firmami, a oni pytali:
"Białoruś - gdzie to jest"? Wtedy zarząd firmy postanowił stworzyć film promocyjny o Białorusi i puścić go
na kanale Euronews. Innym przykładem jest jeden
z krajowych przedsiębiorców, właściciel kliniki "Nowe
spojrzenie", który zainwestował w kampanię reklamową w Wilnie, gdzie Białoruś był promowana jako kraj
draników (placków ziemniaczanych, nadziewanych
mięsem).
Budowanie
wizerunku kraju
Od 2010 roku w kraju odbywa się forum „Image
Republiki Białoruś” ( imagebelarus.by ), gdzie uczestnicy rozmawiają o problemach i kierunkach rozwoju
wizerunku kraju. Elementem programu forum jest
konkurs prac z zakresu promocji Białorusi.
Współczesną Białoruś wyróżnia duży potencjał intelektualny kadr oraz nowoczesne oprzyrządowanie
technologiczne i informatyczne. To
właśnie te elementy przyczyniły się
do zainteresowania Chin dużymi inwestycjami w Parku Technologicznym w Mińsku.
W 2012 roku podjęto próbę opracowania spójnego wizerunku Mińska.
Niebiesko granatowe paski z hasłem
reklamowym „Think Minsk” powinny
charakteryzować stolicę Białorusi jako mądre miasto,
ale ten projekt nie został przyjęty przez zarząd miasta. Chociaż badania internautów wskazują, że
mieszkańcy Mińska postrzegają swoje miasto właśnie takim. Wielu zagranicznych ekspertów twierdzi,
że Białoruś jest związana z żeńskim imieniem. Na
pewno jest związana z żubrem, bocianem i chabrem.
AlinaMazewska:Jakiedziałaniasąpodejmowanedlakreowaniawizerunkukraju?
AnatolijAkantinow: Na poziomie rządowym działania do tworzenia wizerunku kraju nie są wystarczające - władze nie widzą ekonomicznego celu takich
działań. Najbardziej zajmują się tymi kwestiami Ministerstwo Spraw Zagranicznych, które w 2013 roku
stworzyło portal internetowy „Białoruś Fakty” (belarusfacts.by) oraz Ministerstwo Sportu i Turystyki - wspiera potencjał turystyczny kraju (belarustourism.by).
Turystyka ma ogromny wpływ na gospodarkę każdego kraju, przynosi nie tylko bezpośredni efekt ekonomiczny, ale również pośredni, dzięki hotelom, muzeom, transportowi – wszystko to składa się na
mnożnikowy efekt ekonomiczny w turystyce, ale nie-
Serowy event
stety na Białorusi nie są prowadzone takie analizy,
dlatego trudno jest zainteresować władze problemami turystyki.
W ramach projektu „Eventowa Białoruś”, który ma
na celu stworzenie i prowadzenie różnych wydarzeń
kulturowych, centrum rozwoju strategicznego promuje prestiżowe wydarzenia kulturowe: Festiwal Zabawek, Festiwal Sera, Festiwal Wiśni,
Mistrzostwa Europy w Sianokosach
i wiele innych, które mogą być atrakcyjne dla turystów. To właśnie poprzez emocje, interaktywność,
komunikację i podróże chcemy żeby
ludzie najlepiej poznali kraj i jego
mieszkańców.
AlinaMazewska: CzyMistrzostwaŚwiatawHokejumogąwpłynąćnawizerunekBiałorusi?
AnatolijAkantinow: Uważam, że wizerunek kraju to nie jest pojęcie abstrakcyjne, a całkiem namacalna wartość handlowa. Dzięki pozytywnemu wizerunkowi kraj pozyskuje zagraniczne inwestycje, rozwija się ruch turystyczny, zwiększa się eksport.
Mistrzostwa Świata są świetną okazją do zwiększenia rozpoznawalności kraju. Dla Białorusi ważnym będzie okres po Mistrzostwach Świata, kiedy
będzie się głośno mówiło o zrealizowanej imprezie
sportowej. Trzeba wykorzystać ten czas dla zainteresownia krajem jak największej liczby turystów. Myślę, że najpierw trzeba wykreować image kraju wśród
sąsiadów, bo klęską będzie każda kampania reklamowa, która będzie prowadzona w odległych geograficznie krajach, a te najbliższe nie będą wiedziały
podstawowych rzeczy o nas. Mam nadzieję, że Polakom podczas Mistrzostw Świata spodoba się nasza wspólna historia, białoruska ekologia i słowiańska gościnność, która u Białorusinów jest bez granic.
AlinaMazewska:Dziękujęzarozmowę
II Międzynarodowy Festiwal Serów
w ramach „Tygodnia Sera”
O z e rc o pod M i ńs k i e m
Program festiwalu:
1. Tydzień sera (9-15 czerwca 2014)
• Handlowy tydzień sera w sklepach: degustacja i promocja
• Tydzień dań serowych w białoruskich restauracjach i kawiarniach
2. Program biznesowy:
• Konferencja dla technologów żywienia na temat „Nowe
trendy w produkcji serów"
• Konferencja dla producentów, dystrybutorów i sieci handlowych - „Nowe możliwości w dystrybucji i promocji serów”
3. Konkurs na najlepszy ser wśród producentów.
Festiwal plenerowy zapewni dobrą zabawę całej rodzinie: koncerty, degustacja, konkursy.
Serdecznie zapraszamy na festiwal!
kontakt: 8 017 321 20 40, 8 029 638 29 61
[email protected]
Mińska Asocjacja Hotelowa
www.minskhotel.by
- stowarzyszenie firm i organizacji
działających w dziedzinie hotelarstwa
w Mińsku. Zrzesza 8 hoteli i 2 hostele.
eUropaHHHHH
www.minotel-belarus.com
VIctorIaHHHH
Hotel europa oferuje
usługi dla wymagających turystów, któ rzy
szukają prywatności, kameralnej obsługi i wysokiej jakość.
nie pod wa żal ną za le tą ho te lu jest
wspaniałe położenie w historycznym
i kulturowym centrum stolicy. Hotel
oferuje 67 pokoi różnych kategorii.
elegancja i luksus wnętrza w stylu
modern jest w stanie zadowolić najbardziej wymagających, zapewniając
komfort i staranność w obsłudze gości.
Hotel oferuje również dwie nowoczesne sale konferencyjne mieszczące 70
i 25 osób, elegancką restaurację, przytulny bar, spa, basen, saunę i centrum
fitness oraz podziemny parking.
tel. +375 (17) 229-83-33
ww.hoteleurope.by
nowoczesny hotel wraz z wielofunkcyjnym centrum biznesu jest
idealnym miejscem dla potrzeb turystyki MIce.
centrum usług biznesowych to nowoczesne sale wyposażone w sprzęt
audiowizualny.
Hotel oferuje 169 komfortowych
pokoi na najwyższym międzynarodowym poziomie, każdy z widokiem na panoramę malowniczego jeziora komsomolskiego.
tel. +375 (17) 239-77-77
www.hotel-victoria.by
Informacja o powstającym hotelu Victoria Olimp:
www.realt.onliner.by/2012/11/15/radisson
www.rea ner.by/2013/06/14/shtab-kvartira
BelarUsHHH
GarnIHHH
Hotel zajmuje 22-piętrowy wieżowiec.
Do dyspozycji gości jest 520 pokoi
różnego typu. Usytuowanie w zabytkowym i kulturalnym centrum Mińska na brzegu rzeki Świsłocz w odległości 45 minut jazdy do lotniska
"Mińsk-2", sprawia wygodę dla każdego podróżującego.
tel. + 375 (17) 209-75-37
www.hotel-belarus.com
40 lat ZwYcIęstwaHHH
Ulokowany w centrum nowo wybudowany hotel
o eklektycznym wystroju. cieszy się popularnością wśród biznesmenów oraz turystów, doceniających jego komfort i gościnność. oferuje 50 luksusowych
pokoi w różnych kategoriach.
Hotelu „Garni” - wcielenie klasycznej tradycji gościnności
tel. +375 (17) 229 76 10
www.hotel-garni.by
spUtnIkHHH
Znajduje się w spokojnej
i cichej dzielnicy Mińska.
Zadowoli każdego turystę
poszukującego atrakcyjnej
ceny i jakości.
Hotel w centrum w Mińska
o cenionej przez klientów
jakości usług.
tel. +375 (17) 220-36-19
www.sputnik-hotel.com
tel. +375 (17) 297-17-55
www.40hotel.by
postoYalets
Idealna lokalizacja hostelu (300 m od metra)
w połączeniu z dobrze wyposażonymi pokojami w niskich cenach dają możliwość
cieszenia się pobytem w stolicy Białorusi.
+375 (17) 2434981 www.postoyalets.by
traVeler
Hostel oferuje miejsca noclegowe
w pokojach za przystępną cenę.
tel. +375 29 311 27 83
www.hostel-traveler.by
20
marzec 2014
Rok gościnności
MyślącoBiałorusijesteśmyzgodnicodogościnności naszych wschodnich sąsiadów. Powszechnieuważamy,żetonieomalichnarodowacecha.Wiemy,żechętniepodejmujągości,sąserdeczni,szczerzy,przyjaźniiotwarci.Tradycjąkażdejrodzinyjestzapraszaniew„gościnneprogi”.
Towłaśnieteelementychcąwykorzystaćwładze
BiałorusidlapolepszeniawizerunkukrajuwświeciepodczasMistrzostwŚwiatawHokeju.Bieżący
rokuznanorokiemgościnności.Aleniejesttotakieproste.
cji to uprzejmość i jeszcze raz uprzejmość. Powinna
ona być wsparta serdecznością i uśmiechem, które
budują poczucie dobrego nastroju. Te elementy zachowania powinny być wsparte nienagannymi manierami, taktem oraz schludnym wyglądem.
zmieniających się oczekiwań i preferencji konsumentów. Jedną z form takich działań jest marketing bezpośredni. Od niedawna stosuje się jego specjalizację
– marketing partnerski.
Jego specyfika i założenia przewidują, że pracownicy wchodzą w relacje między sobą i z klientami.
Jest to również najwyższy poziom okazywania gościnności.
Konsekwencją takiego postępowania powinno być
osiągnięcie efektu marketingowego współdziałania
Hospeshospitisacer
-Gośćgospodarzowiświęty
Myślę, że w „roku gościnności” bez wątpienia sprawdzą się przeciętni obywatele Białorusi. Nie mam pewności, jak to będzie z gościnnością, nazwijmy ją „instytucjonalną”. Jest to bardzo szeroka strefa kontaktów
turystów z wykonawcami komplementarnego pakietu
usług w ramach obsługi ruchu turystycznego. Począwszy od służb konsularnych przy wydawaniu wiz, poprzez straż graniczną, celników, aż po milicjantów,
konduktorów, sprzedawców, kelnerów, hotelarzy, itp.
Pod pojęciem gościnności „instytucjonalnej” rozumiem
zorganizowaną troskę w zaspakajaniu oczekiwań osób
na rzecz których wykonywane są usługi.
Hotelarstwo–przemysł
zorganizowanejgościnności
Gościnność instytucjonalna nabiera szczególnego
znaczenia w hotelarstwie. Jest ona charakterystycznym i specyficznym elementem różniącym hotelarstwo
i usługi hotelarskie od pozostałych rodzajów działalności usługowej w zaspokojeniu potrzeb bytowych. Treść
tego określenia dalece przekracza zwyczajowo rozumiane pojęcie kultury obsługi, które często są rozumiane jako poprawność w realizacji formy i techniki świadczenia usług. To prawda, że reguły sztuki hotelarskiej
determinują ocenę jakości hotelu, ale nie zapominajmy, ze sprzedając nocleg oferujemy klientowi dom poza domem. Obsługa hotelarska gości skupia w swojej
istocie dwa zasadnicze elementy:
X technikę świadczenia, X kulturę obsługi
Pamiętajmy, że zawsze muszą one być połączone
z realizacją szerokich form gościnności. To właśnie one
w połączeniu z estetyką wnętrz tworzą „duszę” hotelu.
Trudną do opisania siłę, która jeżeli zaistnieje to zawsze sprawia, że goście wracają.
Pierwszewrażenie
Pierwsze wrażenie może być tylko jedno. Dlatego
też szansa na osiągnięcie tego efektu jest tak ważna.
Oczywiście istotne jest aby odczucia gościa były pozytywne. Frontem, na którym rozgrywa się walka o wywarcie dobrego wrażenia na gościu hotelu są miejsca
pierwszego kontaktu. Przede wszystkim jest to recepcja, ale również istotne znaczenie ma praca stanowisk
„mundurowych” (parkingowy, portier, bagażowy). Profesjonalizm pracy tego personelu oraz właściwa jej organizacja są gwarancją dobrych opinii gości.
Recepcja
Recepcja jest miejscem intensywnych kontaktów
pracowników hotelu z gośćmi. Odbywają się one przede wszystkim w formie bezpośredniej oraz często
przez telefon. Dlatego też jak swoistą mantrę można
powtarzać, że uśmiech i uprzejmość to podstawowe
cechy zatrudnionych tam osób. Ich postawa i zachowanie to prezentacja atmosfery panującej w firmie. Dla
gościa może to być potwierdzenie jego słusznego wyboru, a tym samym zachęta do ponownego skorzystania z naszych usług w przyszłości. Podstawą, na której
powinno opierać się zachowanie pracowników recep-
Perfekcyjnywygląd
Pierwsze wrażenie gościa to również jego ocena
prezencji i stosownego wyglądu pracowników. Dotyczy to zarówno ubioru z dodatkami, jak również makijażu i fryzury. Wygląd powinien odpowiadać standardowi obiektu i być adekwatnym do prestiżu miejsca. Dlatego też w sferze usług hotelarskich dominuje konserwatywny styl ubrań pracowników. Zalecany
jest umiar i prostota. Niemniej jednak zasadne jest
dostosowanie stylu do obowiązującej mody. Ważne
jest, aby pamiętać o konieczności dostosowania stroju do wieku i figury osoby. Nie można również zapominać o tym, że ma to być strój do pracy.
Jeżeli firma nie zamawia dla pracowników firmowego umundurowania ważne jest aby pracownicy byli
szczegółowo poinformowani o stawianych im wymaganiach. Pozwoli to uniknąć wielu nieporozumień.
Marketingpartnerski
czylioczarowanieklienta
Marketing tak złożonej i swoiście prestiżowej usługi, jak hotel wymaga szczególnej wiedzy, staranności i przygotowania.
Nie wszyscy sobie radzą z marketingiem turystyki, a cóż dopiero ze złożonym, interdyscyplinarnym
marketingiem hotelu. W tym zakresie potrzeba stałych szkoleń i nauki. Potrzeba nowatorskiego podejścia do problematyki marketingu hotelarstwa. Badania renomowanych hoteli potwierdzają, że klient
w ciągu pierwszych minut od przybycia do obiektu
zdąży wyrobić sobie opinię o nim. I nie decyduje o tym
estetyka wnętrza, ale przede wszystkim postawy i zachowanie pracowników.
Wymagania gości hotelowych wymuszają stosowanie kameralnych form marketingu.Tylko w ten sposób można efektywnie dostosowywać się do szybko
(synergii) czyli takiego oddziaływania tych dwóch
czynników, aby zachowanie jednego z nich potęgowało efekty drugiego i odwrotnie.
Kreowanie właściwych relacji między pracownikami wymaga pełnej świadomości faktu, że w hotelu
najważniejszymi aktywami świadczenia usług są odpowiednio wyszkoleni, dobrze motywowani i pracujący w przyjaznej atmosferze pracownicy. Profesjonalny i aktywny marketingowo personel to nie tylko
nakierowanie na sprzedaż, ale również kreowanie dodatkowych, nie zawsze wymiernych i trudnych do
tworzenia konkretnych walorów, takich jak np.
– traktowanie wszystkich gości, tak samo, ale z poczuciem ich wyjątkowości
– tworzenie ciepłej i przyjaznej atmosfery,
– budowanie komfortu pobytu,
– tworzenie właściwego nastroju i poczucia zaufania,
– budowanie profesjonalnego obrazu swoim wyglądem i zachowaniem,
– udzielanie rzetelnych informacji na temat usług,
– kreowanie takich walorów obiektu, które dają wartości, jakich nie są w stanie zapewnić konkurenci
– gościnność,
– zapewnienie gościom wygody i poczucia bezpieczeństwa.
Warto w tym miejscu podkreślić, że działania te to
przede wszystkim tworzenie wysokiej jakości obsługi, a właściwie troski o klienta. Jest to najtańszy element reklamy firmy i to zazwyczaj bardzo skuteczny.
Zadowolony z naszych usług klient staje się naszym
„współpracownikiem”, robi nam reklamę szeptaną,
a ponadto jest naszym lojalnym gościem i często powtarza wizyty.
LesławLipski
23
marzec­2014
Uroczysko zmieniające losy świata
Wiskule(biał.Віскулі)-wieśwbiałoruskiej
częściPuszczyBiałowieskiej-ok.10kmna
południowywschódodBiałowieży.Miejscelokalizacjiwsi.Jejdośćzagadkowanazwawiąże
sięztym,żemieszkańcyistniejącejwtymleśnymzakątkumaleńkiejosadyzajmowalisię
tradycyjnie przeciąganiem łodzi podróżnych
ikupcówzrzekiPrzewłokadorzekiLeśna.Zadawali im przy tym standartowe pytanie,
wmiejscowymnarzeczu:„Awyskula?”(Skąd
jesteście?).Stądmiałapowstaćnazwaosady
„Wyskula”,przekształconejnastępniew„Wiskule”czy„Wiskuli”.
Międzynarodową sławę Uroczysko Wiskule
zdobyło dopiero pod koniec lat pięćdziesiątych
ubiegłego wieku, kiedy do wybudowanego tutaj
pałacyku rządowego zaczęli przyjeżdżać prominentni działacze partyjni ZSRR, często z gośćmi.
A okres prosperity dla tego puszczańskiego uroczyska rozpoczął się dość prozaicznie. W 1956 roku Nikita Chruszczow zaprosił jugosłowiańskiego
przywódcę Josifa Broz Tito na polowanie do ZSRR.
Właśnie podczas tego polowania u Chruszczowa
zrodziła się myśl, by wybudować myśliwską rezydencję w Puszczy Białowieskiej – na wzór takich,
jakie widział w Jugosławii czy w Polsce. Aleksy
Kosygin, przewodniczący Rady Ministrów ZSRR
wystosował w tej sprawie pismo do Rady Ministrów BSRR. Miejsce na budowę myśliwskiej re-
Krawczuk oraz przewodniczący Rady Najwyższej
Białorusi (wówczas nie istniał jeszcze urząd prezydenta) Stanisław Szuszkiewicz podpisali w tym
zakątku Puszczy Białowieskiej „Porozumienie
o utworzeniu Wspólnoty Niepodległych Państw
(WNP)” i ogłosili, że ZSRR przestał istnieć.
Ofertaturystyczna
zydencji w Wiskulach wybrał podobno przewodniczący Gospłana Mikołaj Bajbakow, projekt zaś
opracował architekt Michał Bakłanow. Pałacyk został zaprojektowany w stylu czysto moskiewskim.
Wejście do niego przypomina wejście do gmachu
Dumy Państwowej. Przez Wiskule przewinęła się
cała plejada ówczesnych osobistości, m.in. szefowie państw – Walter Ulbricht, Todor Żiwkow, Janosz Kadar, Władysław Gomułka, Edward Gierek,
białoruski lider partyjny Piotr Maszeow, elita radzieckiej kultury.
Historycznymoment
Światowy rozgłos Wiskule zyskały dopiero po
wydarzeniach z grudnia 1991 roku, kiedy prezydenci Rosji – Borys Jelcyn i Ukrainy – Leonid
W 1998 roku pałacyk w Wiskulach poddany został rekonstrukcji. Drewniane domki w tzw. zespole prezydenckim można obecnie nie tylko oglądać,
ale i w nich pomieszkać, i to za niezbyt wygórowaną opłatą. Goście mogą także skorzystać ze
znajdującej się w pobliżu sauny, która widziała już
niejedną znakomitość. Dostępny jest również elegancki hotel „Wiskule” z 18 miejscami kategorii lux
(6) lub półlux (12). Zbudowano go dla ochroniarzy
Chruszczowa (pałacyk prezydencki znajduje się
po sąsiedzku, w odległości 100 m). Odbywają się
w nim często konferencje i szkolenia, organizowane głównie przez banki i różne firmy. Hotel, oprócz
komfortu i dobrej kuchni, zapewnia także rowerowe i konne przejażdżki po okolicy, bilard, wspomnianą już saunę i kort tenisowy w Kamieniukach.
Bez wątpienia, istnienie kompleksu budynków w
Wiskulach i wydarzenia z nimi związane, są teraz
silnym magnesem, przyciągających turystów do
białoruskiej części Puszczy Białowieskiej.
historyk
R E ­K L A ­M A ...................................................................................................................................................................................................................................
24
marzec 2014
Nadniemeńska kraina
Szanowni
Panie
iPanowie!
ZwielkasatysfakcjąchcęprzedstawićPaństwuobwódGrodzieński.PoznawanieBiałorusi
dlawielukibiców,którzyprzyjadądonaszegokraju
naMistrzostwaŚwiatawHokejunaLodzie,zaczniesięwłaśnieodnaszegoregionu.Jesttooryginalnakrainaposiadającabardzobogatąhistorięorazgłębokietradycjekulturowe.Tużyjepracowitynaród,znakidawnychczasówsąsiadująznowoczesnością,awygodnalokalizacjageograficzna,nastykugranictrzechpaństw,czyniregion
atrakcyjnymdlawspółpracymiędzynarodowej.
JeżeliktośbyłwcześniejnaGrodzieńszczyźnie,tenpopowrocietupokilkulatachnatychmiastzauważyzmiany,któretuzaszły.Zmieniłyswojeobliczemiastaisioła,zbudowanonoweosiedla,unowocześnionouliceiplace,założononoweparki
iskwery,odrestaurowanowielezabytkówhistorycznychikulturowych.Przytymmiejscowościzachowująswojąoryginalność.
Wregionieaktywnietrwabudowadróg,sąwdrażanenowerozwiązaniatransportowe.Nasigościezauważajądobrystandróg.
Rozpoczętorozwójserwisuprzydrożnego.Wobwodziejestjużsporodobrychhoteli,wśródktórychmożnawyróżnićimponujący„KrononParkHotel”,znajdującysięwmalowniczymsosnowymparkuleśnymgłównegomiastaobwodu.Niezawiodą
wymagającychgościhotele„Nieman”,„Siemaszko”,„Slavia”,„Lida”,„Kontinent”orazinne.
Zaprzykłademwielumiasteuropejskich,wdomachstarejzabudowyhistorycznej,tworzonesąkawiarnieorazrestauracyjki,gdziemożnaprzegryźćcoś,odpocząćorazposiedziećzprzyjaciółmiwzabytkowychwnętrzachpodwiekowymisklepieniami.
CorokutysiąceżądnychwiedzyludzizewszystkichzakątkówBiałorusi,Polski,Litwy,Rosji,Niemiec,Izraelaorazinnych
państwprzyjeżdżająnaGrodzieńszczyznę.StarająsięodwiedzićdommuzeumAdamaMickiewiczawNowogródku,zanurzyćsięwprzezroczystychwodachjezioraŚwiteź,obejrzećdworyFranciszkaBoguszewiczawKuszlanach,MichałaKleofasaOgińskiegowZalesiu,zajrzećdodomumuzeumElizyOrzeszkowejwGrodnie,spacerowaćwlasachreliktowejPuszczy
Białowieskiej.Wostatnichlatachwielezrobionodlazagospodarowaniatychmiejsc.Ijesttozwiązanenietylkozdążeniem
doprzyciągnięciadonaszychstronturystów.Dlanastoniesątylkoobiektyturystyczne,leczrównieżośrodkinaszejkultury.
Wkrainienadniemeńskiejsązabytkiowartościświatowej.ZamekMirski,ParkNarodowyPuszczaBiałowieskaoraz
PołudnikStruvego,któregoznakigeodezyjneznajdująsięnaterenieobwodu,sąwpisaneprzezUNESCOnalistęświatowegodziedzictwakulturowego.
Grodzieńszczyznaposiadamocnetradycjesportowe.Naszaziemiawychowałasporowybitnychsportowców,wśródktórychsąmistrzowieolimpijscy–OlgaKorbut,JelenaWołczeckaja,IwanJedeszko,AleksanderKurłowicz,IrinaSzyłowa,
KonstantinŁukaszyk,JaninaKorolczyk,AndriejBarbaszyńskij,AndriejMiniewskij,WładimirRomanowskij.
HokejstosunkowoniedawnozacząłbyćuprawianynaGrodzieńszczyźnie,leczrównieżtuposiadamyniewątpliweosiągnięcia.Dwakluby–„Nieman”oraz„Lida”grająwekstralidzeMistrzostwBiałorusi,przyczym„Nieman”jestaktualnymmistrzemkraju.WychowankowiehokejugrodzieńskiegoreprezentowaliBiałoruśnaIgrzyskachOlimpijskichwNagano,
SaltLakeCityorazVancouver.Wobecnejreprezentacji,którabierzeudziałwMistrzostwachŚwiatatakżegrająnasi
hokeiści.
BieżącyrokogłoszonowkrajuRokiemGościnności.Ktobyłunas,tenwie,żemieszkańcyGrodnasągościnnizawsze!
Przyjeżdżajciedonas,drodzyprzyjaciele–cieszymysięzespotkańzwami!
W. W. Krawcow
PrzewodniczącyGrodzieńskiegoObwodowegoKomitetuWykonawczego
25
marzec­2014
Miasto na nadniemeńskiej skarpie
SzanowniPaństwo!
HistoriaGrodnaliczyprawie900lat,wtrakciektórychznajdowałosięonopodróżnymiwpływami.Efektytesą
widocznewjegodzisiejszymkształcie.WspółczesneGrodnojesturokliwe,gwarne,nowoczesneizarazempełne
klasycznychbudynków.Zewszystkichbiałoruskichmiasttotutajzachowałosięnajwięcejhistorycznychbudowli,które
dająświadectwonaszejfascynującejprzeszłości.NiewątpliwieGrodnojestnajpiękniejszymspośródmiastBiałorusi
–wtejkwestiizarównoBiałorusini,jakiPolacy,sąjednomyślniezgodni.Miejscetołączyhistorię,widocznąchociażby
warchitekturze,znowoczesnością.Dziśjesttodużecentrumadministracyjne,przemysłoweinaukowo-kulturalne.
Wtymroku,wnaszymnadniemeńskimmieściebędziemymielidozaoferowaniadużoatrakcyjnychwydarzeń
kulturalnych.W2014rokuwładzeRepublikiprzyznałyGrodnuprestiżowytytułkulturalnejstolicykrajuorazpowierzyły
organizacjęXjubileuszowegoFestiwaluKultur,którytradycyjnieskupiaprzedstawicieliponad40narodowości.
Władze miasta przykładają dużą uwagę do realizacji innowacyjnych projektów i technologii, wzmocnieniu i
budowaniuprzyjaznychrelacjizprzedstawicielamibiznesu.Wspieramyrozwójbiznesuiprzemysłuoraztechnologii
nowoczesnychbranż,przedewszystkimtych,któresąprzyjaznedlaśrodowiska.Aktywniebudujemywarunkidlaintegracjigospodarczejikulturalnej
wwymiarzemiędzynarodowym.
Grodnojestotwartenarozwójwspółpracypoprzezwzmocnieniepartnerstwaregionalnegoimiędzynarodowego,zarównowsferzegospodarki,jak
iwprojektachspołeczno-kulturalnych.
ZnajdującesiętużprzygranicyzPolskąbiałoruskiemiastojestwspaniałąpropozycjąnakilkudniowąwyprawędlaturystów,którzyniemogą
pozwolićsobienadłuższywypoczynek.Zdumąprezentujemyzabytkiwspólnejbiałorusko-polskiejtradycjiitożsamościnaszychnarodów.Grodno
możestaćsięcentrumturystykisentymentalnej.Taknaprzykład,MuzeumElizyOrzeszkowej,MuzeumCzesławaNiemenawobwodziegrodzieńskim,
rezydencjaStanisławaAugustaPoniatowskiegosąciekawymipropozycjamidlaspędzaniakulturowegoweekenduwklimacienostalgii.
SerdeczniezapraszamydoGrodna!
Andrej Hudyk
PrzewodniczącyGrodzieńskiegoMiejskiegoKomitetuWykonawczego
R E ­K L A ­M A ...................................................................................................................................................................................................................................
Hotel Semashko - wizytówka Grodna,
oznaka prestiżu i rynkowego sukcesu
Iloœć i jakoœć oferowanych usług, poziom serwisu
w hotelu, odpowiada międzynarodowemu systemowi
kategoryzacji „3 gwiazdek”.
Nowoczesny hotel Semashko zlokalizowany jest
w historycznej częœci miasta, blisko biznesowego,
administracyjnego i handlowego centrum Grodna, co jest
oczywistym atutem dla hotelowych Goœci. Kilka minut spacerem do dworców autobusowego i
kolejowego i najciekawszych atrakcji miasta.
Do dyspozycji Goœci hotel oferuje 41 pokoi, każdy wyposażony w komfortowe udogodnienia
w standardzie klasycznym lub VIP-owskim, strzeżony parking, bank, biuro podróży, saunę-club „Oazis”
z basenem oraz renomowaną restaurację, serwującą dania kuchni europejskiej i bialoruskiej.
Doœwiadczony i przyjemny personel, doskonale mówiący w językach obcych, udzieli wszystkich
niezbędnych informacji dotyczących atrakcji turystycznych i kulturalnych Grodna oraz zarezerwuje
bilet do kina lub teatru.
Łącząc elegancką prostotę i modną nowoczesnoœć Hotel Semashko zawsze mile wita Państwa
w swoich progach! Znajdziecie nas na booking.com
GRODNO
ul. Antonowa 10
tel. 375 152 750 299
375 296 750 295
375 295 850 299
mail: [email protected]
www.hotel-semashko.ru
26
marzec 2014
Sentymentalne city break w Grodnie
Stworzony w Grodnie potencjał turystyczny, istniejąca tam baza i atrakcje turystyczne wyróżniają się na
mapie usług turystycznych Białorusi. Pokazanie Polakom możliwości spędzenia weekendu w Grodnie
i jego pięknej okolicy może być znaczącą atrakcją dla
czytelników.
Tym bardziej, że podróże weekendowe stają się
bardzo popularną formą wypoczynku. Coraz częściej
nabierają one znamion turystyki kulturowej i dlatego
też atrakcyjne turystycznie Grodno powinno stać się
swoistymi centrum weekendów. Zjawisko to jest już
tak modne, że nawet dopracowało się swojej nazwy
w branży turystycznej – CITY BREAK.
Statystyki minionych lat pokazują, że ta forma turystyki zdobywa coraz większe uznanie wśród Polaków. Jest ona doskonałym rozwiązaniem dla coraz
bardziej dynamicznej i zapracowanej części naszego społeczeństwa, która nie zawsze może sobie pozwolić na dłuższy urlop, a także tych, którym mobilność i zdolność do improwizacji pozwalają na organizowanie spontanicznych wypadów
Jest to również atrakcyjna forma podróżowania dla
szczęśliwie zakochanych, dla nowożeńców oraz zdolnych do turystycznych improwizacji zapaleńców.
Ciekawy CITY BREAK to sposób na oderwanie się
schematu zapracowanego dnia, na atrakcyjny odpoczynek oraz poznanie ciekawych atrakcji „weekendowego” miasta, jego zabytków, muzeów i oczywiście
posmakowanie regionalnych przysmaków i rozrywek.
Weekendowa aktywność turystów pozwala wyjść
hotelom poza klientów biznesowych i przyciągnąć do
siebie klientów indywidualnych w czasie, kiedy tradycyjnie mają najmniejsze obłożenie. Atrakcyjne pakiety weekendowe, pozwalają wypoczywać w komfortowych warunkach i blisko najważniejszych miejskich
atrakcji za niewygórowaną cenę.
współczesności. Zanurzone w kulturze słynie
z wyjątkowych eventów muzyki i sztuki. Grodno jest tyglem nowego i starego, przeszłości
i teraźniejszości.
Dlaczego warto zaliczyć city break
wGrodnie?
Bo to jest fantastyczne miasto z ofertą dla każdego, z bogactwem historii, kultury i tętniące życiem nocą. Jest wiele rzeczy do zrobienia w Grodnie, co czyni
go idealnym weekendowym miastem dla par i rodzin,
a także świetnym rozwiązaniem dla tych, którzy szukają kulturalnych atrakcji i dobrej zabawy.
Wyjściewmiasto
Zabytki
V Stary Zamek
V Nowy Zamek
V muzeum i pomnik Elizy Orzeszkowej
V Stanisławówka
V Batorówka
V Dom Majstra
V Plac Tyzenhauza
V Pałac Eustachego Hreptowicza
V kościół katedralny św. Franciszka Ksawerego
V klasztor Brygidek z XVII w.
V kościół Bernardynów Uzyskania Krzyża Świętego
V cerkiew z XII w. św. Borysa i Gleba
V zabytkowa żydowska synagoga
V kircha luterańska
V pojezuicki kościół farny
V kościół św. Zofii
Gimnazjum Stary dla kobiet
W 1496 r. Grodno otrzymało prawa magdeburskie.
Jednocześnie miasto uzyskało magistraturę i swój
herb - wizerunek jelenia ze złotym krzyżem między
rogami, który skacze przez płot ("Jeleń św. Huberta").
W ostatnich latach panowania króla Rzeczypospolitej
Stefana Batorego miasto stało się rezydencją królewską. Grodno, jako jedyne miasto dawnej Rzeczypospolitej, może poszczycić się posiadaniem dwóch
królewskich zamków.
Cerkiew Borysa i Gleba
Grodnotoweekendowyhit
Turystyka kulturowa jest ściśle związana z kontekstem historycznym, z przeszłością.
Obiekt zainteresowania tej turystyki stanowią zarówno wytwory kultury w przeszłości, jak i atrakcje
współczesne.
Grodno będąc nieomal romantyczną nadniemeńską oaza ciszy i spokoju jednocześnie pokazuje pazur tętniącego życiem miasta. Miasto ma wiele do
zaoferowania. Położone tylko 50 km od granicy z Polską Grodno jest od dawna ulubionym wśród turystów
miejscem coraz modniejszych wypadów „city break”.
Ze względu na bogatą historię i wyjątkową atmosferę
zdjęcia: Andriej Dybowskij
Perła w koronie białoruskich miast.
Grodno,zaliczaneniegdyśdowielkiejtrójkikresowychmiastRzeczpospolitejObojgaNarodów,zasługujenaodwiedzinynie
mniejniżWilnoczyLwów.Grodnoprzez
wiekibyłościślezwiązanezPolskąidlatego do dnia dzisiejszego zachowały się tu pamiątkiwspólnejhistorii.
Kościół katedralny św. Franciszka Ksawerego
znajdowała się rezydencja króla Stefana Batorego,
później trasa prowadzi do Nowego zamku - dawnego
pałacu królewskiego, zbudowanego w XVIII wieku,
w okresie panowania króla i wielkiego księcia litewskiego Augusta III tutaj się znajdowała letnia rezydencja królów polskich i wielkich książąt Litewskich.
Zwołany na Nowym Zamku w Grodnie, przez targowiczan w 1793 roku ostatni Sejm Rzeczpospolitej pod
groźbą rosyjskich armat uznał II rozbiór Polski. Idąc
dalej należy odwiedzić cerkiew Kołóżską - jedną z najstarszych w Europie Wschodniej, pomnik grodzieńskiej szkoły architektonicznej z XII wieku, Kościół św.
Franciszka Ksawerego - katedrę diecezji grodzieńskiej. Jest to najbogatszy Kościół, zbudowany dla Jezuitów. W trakcie dalszej wycieczki przewodniki
polecają wizytę w Kościele Matki Bożej Anielskiej i
klasztorze franciszkanów, znanych z cudownego obrazu Matki Bożej Anielskiej z XVII wieku. Na polecenie zasługuje największy architektoniczny kompleks
XVI-XVIII w. gdzie znajdziemy połączone formy gotyku, renesansu i baroku, - Kościół Znalezienia Krzyża
Świętego i klasztor bernardynów.
Można śmiało stwierdzić, że zwiedzanie Grodna to
ekscytujące i fascynujące spojrzenie na wielokulturowość Białorusi. Gościnne Grodno zaprasza na spacer
urokliwymi uliczkami i do historycznych wnętrz, do wygodnych hoteli, eleganckich restauracji i nastrojowych
kafejek. W mieście funkcjonuje kilka teatrów, filharmonia, scena operowa, letnia scena muzyczna, trzy multipleksy kinowe oraz kilka mniejszych sal kinowych,
popularne kluby, puby i dyskoteki. Liczne muzea, koncerty, jarmarki w tym m.in. Jarmark św. Dominika z ponad 750-letnią tradycją, wystawy, uliczne spektakle
teatralne dopełniają bogatą ofertę kulturalną, w której
każdy, zależnie od zainteresowań i nastroju, znajdzie
coś interesującego dla siebie. Musisz tam być aby odkryć historię tego fascynującego miasta.
ZieloneogrodynadniemeńskichbrzegówGrodna
Grodno jest znane jako jedno z najbardziej zielonych miast w Europie, a około jedna trzecia miasta
składa się z parków, lasów, jezior i ogrodów.
RekomendowanehotelewGrodnie
Kronon Park Hotel, Neman Hotel, Semashko Hotel, Apartamenty Eurocomforts, Karalinski Falvarok,
Hello Grodno Hostel
Gastronomia
Weekend w Grodnie to doskonała okazja, aby zapoznać się tradycyjnymi daniami kuchni białoruskiej.
Gastronomia w Grodnie jest tania, nawet posiłek w renomowanej restauracji to uczta, która nie złamie budżetu.
RozrywkiwGrodnie
Zabytkowa synagoga
Nocne kluby: „Oskar”, „Safari”, „Alpha Centauri”,
„Flint”, „Puszkin”, „Stop Line”.
Zwiedzanie można rozpocząć od Starego zamku
na stromym wzgórzu, nad brzegiem Niemna, tutaj Kasyna: „Kajman”, „Street Line”
(red.)
28
marzec 2014
Tropami
Mickiewicza
Turystom na całym świecie oferuje
się do zwiedzania różne „szlaki mickiewiczowskie”: Muzeum Adama Mickiewicza w Paryżu, Wilnie, Stambule oraz
dom-muzeum w jego ojczystym Nowogródku. Ostatni, tonąc w zieleni placu
Lenina mieści się w odbudowanym dworze Mickiewiczów w centrum miasta.
Liczne potężne dęby i lipy, jabłonie i wiśnie tworzą tło dla muzeum wielkiego
poety okresu romantyzmu.
zdjęcia: arch. Muzeum Mickiewicza
Turystykasentymentalnapozwalanapodróżewprzeszłośćdoczasówwspółczesnychulubionymgeniuszom.Możnapoczućtwórcząatmosferę,którasprzyjałapowstawaniudzieł,cenionychprzezludziróżnychkulturinarodów.
Muzeum jest otwarte dla szerokiej
publiczności codziennie. Zwiedzajace
znajdą tu ekspozycje biograficzne: rekopisy, książki, autentyczne komplety
mebli, zegary, książki, portrety, fortepian. W muzeum są dwie stałe wystawy: „Światło kuchni Mickiewiczów” i poemat „PanTadeusz”.
Co roku muzeum zwiedza ponad
20 tysięcy turystów. Istnieje możliwość
zwiedzania z przewodnikiem w języku
polskim, rosyjskim, białoruskim, angielskim i niemieckim. Najwięcej turystów
przyjeżdża z Polski i Litwy. Mamy księgę wpisów, w której ludzie zostawiają
nie tylko podziękowania, ale dowody
własnych przeżyć, związanych z pobytem w rodzimym miejscu poety. Innymi
słowy, jak już zachęcał sam poeta, ktokolwiek będzie na nowogródzkiej ziemi, serdecznie zapraszam do odwiedzenia domu-muzeum Mickiewicza - mówi wieloletni dyrektor - NikolajGajba.
www.mickiewicz.museum.by
Orzeszkowa
nad Niemnem
zdjęcia: Andriej Dybowskij
Zwied zaj ącGrodn oniemoż na
ominąćdomu,wktórymmieszkała
pisarkaElizaOrzeszkowa,znajdującego się na ulicy Orzeszkowej 17.
Obecniemieścisiętudom-muzeum
ifiliabiblioteki.
Wnętrze muzeum zostało zaprojektowane na podstawie oryginalnych zachowanych zdjęć domu pisarki. Poszczególne pomieszczenia prezentują się
tak, jak wyglądały za życia pisarki: gabinet, salon, stare meble, obrazy, zdjęcia.
Największą dumą muzeum jest kompozycja roślinna stworzona przez pisarkę. Poznając świat kwiatów i roślin
Grodna i jego okolic autorka założyła
zielnik. Opis tej pasji znajdujemy w utworze „Ludzie i kwiaty nad Niemnem”.
Turyści mają możliwość skorzystania z usług przewodnika. Każda wycieczka trwa 40-minut i jest poświęcona
określonmu tematowi: „Miłość i mężczyźni w życiu Orzeszkowej”, „Dzieciństwo
pisarki”, „Orzeszkowa i Grodno” i inne.
29
marzec 2014
Muzyczny geniusz pogranicza
Sam Mistrz mówił o tym zawsze z uznaniem: Ważnejestteżumiejscowieniemojejrodzinnejwsina
pograniczuLitwyiBiałorusi,wpołowiedrogimiędzy
WilnemaGrodnem.Dlaczegotopodkreślam?Zwielupowodów.Myślę,żedlaartystywogóle,adlamuzyka w szczególności bardzo ważne są pierwsze
muzyczne zasłuchania. Nie chodzi mi więc tylko
onastrój,aurędziecięcychlat,leczprzedewszystkimotamtemelodie,któreukształtowałymojąmuzycznąwrażliwość.
Czesław Niemen podkreślał w swoich wypowiedziach wysoką kulturę muzyczną ludzi z miejsc swojego dzieciństwa: Tamteokoliceobfitowaływzastę-
pymuzykalnychludzi.Byłytogłosy-samorodki.Nikt
ichnieuczyłtechnikiśpiewu,aleśpiewtowarzyszył
ludziomwłaściwiewkażdejsytuacjiżyciowej.Weźmy
chociażbypogrzeby.Istniałzwyczajczuwaniaprzy
zmarłychorazśpiewaniaprzytymnabożnychpieśni.
Kto choć raz usłyszał taki śpiew, zostawało to już
wnimnacałeżycie.Albośpiewcerkiewny.Jeździłem
zojcemdocerkwiwGrodnie.Jeździłemtamtylkopo
to,byposłuchaćcerkiewnegochóru.Takwięcmoja
wrażliwośćniestądrodem,leczzGrodzieńszczyzny,
gdziekrzyżowałysięróżnorodnewpływykulturowe.
Dziś można sądzić, że te dźwięki i kresowy klimat
dzieciństwa zdecydował o wyborze artystycznego
pseudonimu. Leniwy, romantyczny nurt Niemna sam
artysta określał jako „mój,własny,bliski”. Nie tylko
zdjęcia: arch. Muzeum Niemena
rzeka – symbol była stałym wspomnieniem młodości.
Czesław Niemen często podkreślał: Nazawszezostaniewemniepamięćblinówgryczanych,którepiekłamatka,smakwielkanocnejszynki,wspomnienia
szaroniebieskiegozmrokuzaoknem,gdyśmyzasiadalidowigilijnejwieczerzy,agłoskolędyonocnejciszyniósłsięoddomudodomu.Tozostanie.Teraz
całeżyciejestjużzupełnieodmienione.Itegowłaśnienajbardziejmiżal.
Talent muzyczny Czesława Niemena był tak
wielki,żepozwalałmutworzyćmuzykędlacałegoświata.Jednakżewjegomuzycejestdużomotywówsłowiańskich.
Na całe szczęście jest MuzeumCzesławaNiemenawWasiliszkach, domu rodzinnym wielkiego muzyka. Otwarcie Muzeum i odsłonięcie tablicy pamiątkowej Czesława Niemena odbyło się w 2011 roku.
Dzięki dyrektorowi i twórcy muzeum UładzimirowiSianiucie stworzono niebanalną placówkę kulturalną, która przypomina ponadczasowe dzieło artysty.
(red.)
R E ­K L A ­M A ...................................................................................................................................................................................................................................
Grodno
ul. Mołodzieżnaja 1
HotelSlavia-unikalnyieleganckiHotelwGrodniewstyluboutiqowym.
Dyskretnie usytuowany w centrum miasta, umożliwia swobodny dostęp do kluczowych punktów Grodna, zabytków kultury, centrów biznesowych i rozrywkowych oraz atrakcji turystycznych. HotelSlavia zlokalizowany jest w pobliżu tak
charakterystycznych punktów, jak Zamek w Grodnie czy Teatr Dramatyczny i nadniemeńskie bulwary, 1 km od dworca kolejowego.
Inspiracją wyposażenia wnętrz hotelu jest współczesna sztuka Białorusi, konsekwentnie zaznaczona we wszystkich zakątkach hotelu. Do Państwa dyspozycji
czekają 24 pokoje i apartamenty, indywidualnie zaprojektowane i umeblowane.
Zapraszamy do niepowtarzalnych wnętrz restauracji ArtCafe, gdzie można zapoznać się ze współczesną sztuką światowych malarzy i nabyć obrazy twórców białoruskich .
Naszym gościom oferujemy strzeżony parking, wi-fi, organizację wycieczek
z przewodnikiem po mieście, rezerwację biletów do teatrów i kin.
Wnaszymhotelupoczujeszklimattradycyjnejbiałoruskiejgościnności.
Znajdziecie nas booking.com
30
marzec 2014
Podróż ścieżkami Królów
Białoruś– serceEuropy,zielony
krajjeziori lasów.Białoruskahistoria,którazwiązanajestz takimiznanymi postaciami jak pisarka Eliza
Orzeszkowa,poetaAdamMickiewicz,
królowieStefanBatory,StanisławAugustPoniatowski,WładysławJagiełło.Zachowanetuzamki,pałace,rezydencjetworząniepowtarzalnąatmosferę,którawyróżniaBiałoruśna tleinnychkrajówEuropyWschodniej.
Wschodniekresyz niesamowitymi
krajobrazamistanowiąturystyczną
atrakcjędlamiłosnikówhistorii,zabytków,białoruskiejprzyrodyi kultury. Swoją podróż proponuję zacząć
odniegdyśpolskiegomiastaGrodna,
znajdującego się 20 km od granicy
z Polską. Zachowało się tu dużo
zabytkówarchitektonicznychz czasówpanowaniawielkichkrólówpolskichi książątlitewskich.
Na Grodzieńszczyźnie, na Górze Zamkowej, nad brzegiem Niemna wznosi się StaryZamek, który został wzniesiony w XI wieku przez kniaziów ruskich w celach obronnych. Pod koniec
XIV wieku drewniany zamek pod jurysdykcją księcia Witolda stał się kamienną królewską rezydencją z pięcioma
wieżami. Król Stefan Batory, który zrobił z Grodna prawie stolicę Rzeczypospolitej, lubił przebywać w murach zamku. W czasie rosyjsko-polskiej wojny
w 1655 roku zamek został całkowicie
zniszczony. Odbudował go kanclerz litewski i starosta grodzieński Krzysztof
Zygmunt Pac. W 1678 roku w murach
zamku odbywał się III Sejm Rzeczypospolitej. Podczas wojny północnej zamek został spalony przez Szwedów
i już nigdy nie powrócił do dawnej
świetności. Planowana rekonstrukcja
ma przywrócić zamkowi stan z czasów
panowania Stefana Batorego. Góra Zamkowa jest jednym z ulubionych miejsc
mieszkańców Grodna. W tym miejscu
czujesz się swobodny i niezależny,
a z wysokośći góry otwiera się przed
nami widok na urocze wybrzeże Niemna, które było natchnieniem dla Elizy
Orzeszkowej tworzącej słynne dzieło
„Nad Niemnem”.
W latach 1734-1751, za czasów panowania Augusta III, zbudowano Nowy
Zamek w stylu rokoko, który służył królom polskim jako letnia rezydencja. W listopadzie 1793 roku w Nowym Zamku
odbył się słynny „niemy” sejm, na którym został podpisany traktat rozbiorowy Rzeczypospolitej, w wyniku którego
Grodno zostało włączone do imperium
rosyjskiego. Dwa lata później, ostatni
król polski – Stanisław August Poniatowski abdykował, a zamek stał się
szpitalem i koszarami rosyjskimi. Podczas II wojny światowej, w 1941 roku
zamek został całkiem zniszczony i dopiero w 1952 roku odbudowano go w
stylu socrealizmu. Przez kolejne lata
budynek służył komitetowi obwodowemu Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. Taki styl zamek zachował
do dziś, obecnie mieści się tam muzeum sztuki i biblioteka im. Karskiego.
W Starym Zamku zaś ma swoją siedzibę Muzeum Historyczno-Przyrodnicze,
z zachowanymi oryginałami dokumentów w języku polskim, rosyjskim i starosłowiańskim.
Dużą uwagę turystów przyciągają
rezydencje ostatniego Króla Rzeczypospolitej – Stanisława Augusta Poniatowskiego. Niestety zły stan, w którym
znajdują się one dziś, jest skutkiem
działań wojennych podczas I i II wojny
światowej i obecnie braku pieniędzy
na rekonstrukcję. Mimo tego warte są
uwagi, chociażby po to, aby głębiej poczuć atmosferę tamtych lat.
Pod koniec XVIII wieku znakomity
architekt włoski Józef Sacco, którego
z królem Poniatowskim łączyła wielka
przyjaźń, zaprojektował trzy piękne rezydencje: Stanisławowo, Augustówek
i Poniemuń (czasem mylony z Poniemunią pod Kownem na Litwie). Zostały one nazwane od imienia i nazwiska
swojego właściciela - Stanisława Augusta Poniatowskiego
RezydencjaStanisławowo została
zbudowana w 1706 roku, w stylu późniego baroku. Z miasta do siedziby prowadziła długa aleja lipowa, nazywana
potocznie „aleją miłośći”. Ogromna brama ukazywała bogactwo i możność
właściciela rezydencji.
Po Poniatowskim właścicielem siedziby w 1814
roku został książę Franciszek Ksawery Drucki-Lubeck (m. in. właśnie od niego pochodziła
idea zbudowania Kanału Augustowskiego). Kolejnym właścicielem był książę
Władysław Drucki-Lubecki, posiadacz
pierwszego samochodu w Grodnie.
W czasie I wojny światowej przez Sta-
nisławowo przechodził front wojenny,
doszczętnie zniszczone, nigdy już nie
zostało całkowice odbudowane. Po wojnie na terenie rezydencji mieściły się
liczne organizacje, a ostatnim właścicielem jest Uniwersytet Gospodarczy.
Znajdująca się kiedyś za miastem rezydencjaAugustówek cieszyła oczy
swoją urodą. Dziś niestety wszystko się
zmieniło: przebiegające obok szare uliczki oraz nieliczne drzewa coraz mniej
przypominają teren królewskiego pałacu. Pałac ten miał wielu właścicieli, najbardziej znanymi wśród nich był stary
irlandzki ród O’Brien de Lassi. Historia
pojawienia się tego rodu na ziemiach
polskich wiąże się z przegraną bitwą
1690 roku, w której Irlandia straciła
niepodległość na rzecz Anglii. Wielu Irlandczyków wybrało wygnanie zamiast
poddania się Wilhelmowi III Orańskiemu. Na jednym z odpływających z Zielonej Wyspy statków był James de Lacy ze swoim bratankiem Peterem de
Lacy. W 1700 roku Peter został przyjęty do rosyjskiego wojska i od stopnia kapitana dosłużył się stopnia marszałka
polnego, został generał-gubernatorem
Rygi, a następnie całej Łotwy.
Założycielem polskiej linii rodu stał
się bratanek Petera de Lacy, hrabia
Maurice-Peter de Lacy. Poszedł śladami wujka, służąc w wojsku rosyjskim
i za liczne zasługi otrzymał od Katarzyny II ziemię w Augustówku, którą caryca skonfiskowała po abdykacji króla
Poniatowskiego. Nie mając własnych
dzieci, Maurice zostawił spadek swojemu siostrzeńcowi Patrickowi. Ten z kolei oddał Augustówek w ręce młodszego syna Aleksandra, który ożenił się
z Polką, Gabrielą Radowicką. Z tego
małżeństwa przyszły na świat trzy córki: Maria, Genowefa i Aleksandra oraz
trzech synów: Terencjusz, Patryk i Maurycy. Terencjusz, jak wielu mężczyzn
z jego rodziny, poświęcił się karierze
wojskowej. W czasie wojny należał
do rosyjskiej „Dzikiej dywizji”, a po odzyskaniu niepodległośći przez Polskę
został dowódcą pułków ułańskich w Białymstoku. Jego córka Nelly O'Brien de
Lacy, która ukończyła w czasie wojny
studia na Uniwersytecie Berlińskim na
kierunku malarstwo, emigrowała do Argentyny, gdzie została znaną malarką.
Na początku lat 90 ХХ w. w Grodnie
odbyła się wystawa jej obrazów. Maurycy O'Brien de Lacy w czasie I wojny
światowej był komendantem rosyjskiego pociągu sanitarnego w rejonie Odessy. Wtedy poznał swoją przyszłą
żonę, rosyjską księżniczkę Nadzieję
Drucką. W latach 1929-1932 Maurycy
był prezydentem Grodna. Jego żona
Nadzieja z wielkim zaangażowaniem
weszła w polskie środowisko i wkrótce została wiceprzewodniczącą Koła
Ziemianek, Czerwonego Krzyża i Towarzystwa Dobroczynności. Była założycielką i przewodniczącą Towarzystwa Przyjacioł Literatury i Sztuki im.
E. Orzeszkowej. Co więcej, spod jej
ręki wyszła autobiograficzna powieść
„Zwycięstwo”.
Parkw Poniemuniu należał do najpiękniejszych na Grodzieńszczyźnie.
Założony w 1777 roku na wysokim,
stromym brzegu Niemna, miał charakter wybitnie krajobrazowy i uważany
jest za szczytowe osiągnięcie w karierze Józefa
Sacco.
Wybudowany dla Stanisława Augusta pałacyk bardzo różnił się wyglądem
od powstałych w tym samym czasie
pałaców w Augustówku i Stanisławowie. Ta prywatna rezydencja była
ulubionym miejscem spędzania wolnego czasu przez ostatniego króla
Rzeczypospolitej. Po abdykacji król Stanisław August Poniatowski oddał swoje
nieruchomości, w tym i Poniemuń, w ręce bliskich magnatów. Początkowo właścicielami byli szlachcic J. Sarosek i nadzorca magazynów zapasowych J. Rumel, potem – marszałek grodzieński Roman Antoni, po jego śmierci część majątku stała się własnością jego córki
Weroniki, a druga – żony Józefy Lachnickiej. Od Weroniki majątek trafił do
Jana Ursyna Niemcewicza, marszałka
grodzieńskiego, a od Józefy Lachnickiej przeszedł w ręce Władysława Sarosieka. Pod koniec ХIХ wieku właścicielką rezydencji w Poniemuniu stała
się księżna Jadwiga Drucka, przyjaciółka polskiej pisarki Elizy Orzeszkowej.
Ta ostatnia obchodziła nawet w Poniemuniu 25. rocznicę swojej działalności literackiej. Po I wojnie światowej,
część pomieszczeń rezydencji przydzielono pod mieszkania, pozostałe – dla
domu dziecka. W latach 90. XX w. rezydencja królewska stała się prawie ruiną, która do dziś czeka na rekonstrukcję.
Białoruska historia zajmuje ważne
miejsce w świadomości społeczeństwa.
Może to właśnie dzięki zachowanym posiadłościom i zabytkom, które tworzyły
wiekową historię i tradycję kraju. Białoruś czeka też na miłośników ciszy, przyrody, lasów, rzek i jeziór. Zwolennikom
takiego wypoczynku polecam zwiedzanie Białorusi ścieżkami dawnych królów.
tekst: AlinaMazewska
zdjęcia: Wiktor Mazewski
31
marzec 2014
Skarb białoruskiej kultury
Najdalejnawschódwysuniętabudowlagotycko-renesansowanaterenachdawnejRzeczypospolitejObojgaNarodów,Budowanyirozbudowywanywciągustuleci,zachowałsięwczęściowejruinieodbudowanejizrewaloryzowanejwlatach1991-2011.Stanowikomplekswzniesionyna
planiekwadratu,zczteremanarożnymiwieżami
i dodatkową piątą bramną. Składa się z części
zamkowejipałacowej.
Pierwsze zapisy o wiosce Mir odnotowujemy przed
1345 r. Jej historia łączy się ściśle z zamkiem, wybudowanym na przełomie późnego średniowiecza i wczesnego renesansu. Jedyny na Białorusi zespół zamkowy
figurujący na liście światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO, jako przykład środkowoeuropejskiego
zamku, który zawarł w sobie różne style architektoniczne – od gotyku przez renesans do baroku.
Budowę zamku rozpoczął pod koniec wieku XV w.
w stylu gotyckim starosta brzeski i kowieński Jerzy Illinicz. Na początku XVI w. były to tylko mury obwodowe, baszty i nieistniejący dziś budynek jednopiętrowy
w południowo-zachodnim narożniku dziedzińca. Pierwotne ściany miały u podstawy grubość 3 m i do 13 m
wysokości. W połowie XVI w. powstał parterowy, podpiwniczony budynek wzdłuż murów północnych
i wschodnich. Około
1568 r. mirski zamek
przeszedł w ręce książąt Radziwiłłów, którzy
przebudowali go w stylu renesansowym. Istniejący budynek został
podwyższony do trzech
kondygnacji i zmienił
charakter z obronnego
na pałacowy. Zamurowano strzelnice, przebito okna i przekształcono średniowieczne korony murów. W pierwszej połowie XVII wieku zamek otoczono bastionowymi fortyfikacjami ziemnymi. Obszar o powierzchni 25 ha,
otaczający zamek został zaadaptowany na park.
Zamek został niszczony przez Szwedów w latach
1655 i 1706. Odbudowany stał się rezydencją m.in.
wojewody wileńskiego Karola Stanisława Radziwiłła „Panie Kochanku”, który słynął z wystawnych
uczt. Zamek został znacznie uszkodzony w czasie
walk polsko-rosyjskich w 1794 r. W epoce napoleońskiej (1812 r.) został spalony i częściowo wysadzony w powietrze. Od 1813 r. drogą dziedziczenia
dwukrotnie zmienił właścicieli. W 1895 r. zakupiony
został przez książęcą rodzinę Światopełk-Mirskich.
Budowla została ponownie odnowiona i zamieszkana. Rodzina Świętopełk-Mirskich była gospodarzami Zamku do 1939 roku.
Uroczyste otwarcie Zamkowego kompleksu „Mir” odbyło się 16 grudnia 2010 roku po prawie dwudziestoletnich pracach remontowych.
Teraz w muzeum funkcjonuje 40 wystawowych sal, które znajdują się w czterech
wieżach, północnym korpusie i cerkwi-grobowcu książąt Światopełk-Mirskich..
Główna ekspozycja zlokalizowana jest w północnym korpusie Zamku. W piwnicach odtworzone są
wnętrza pomieszczeń gospodarczych z przełomu
XVII i XVIII wieku. Na drugiej kondygnacji znajdują się
sale z eksponatami, które opowiadają o obronnej architekturze Wielkiego Księstwa Litewskiego w XIV-XVII wieku. Są tam również prezentowane informacje
o właścicielach Zamku. Na trzecim piętrze – odtworzone wnętrza „Myśliwskiej sali” i sal galowych - „Stołowej” i „Portretowej”.
Obecnie zamek Mir jest nie tylko historycznym pomnikiem, ale również placówką oświatowo-wychowawczą, dostępną dla wszystkich zainteresowanych,
jednocześnie spełnia funkcję naukowo-badawczą
i wydawniczą. Na placach kompleksu zamkowego,
na jego podzamczu, tradycyjnie organizowane są muzyczne i rycerskie festiwale, a także kiermasze sztuk
i rzemiosła.
Zamkowy kompleks Mir posiada atrakcyjną infrastrukturę dla turystyki biznesowej: dwie sale konferencyjne dla przeprowadzenia spotkań i konferencji na
wysokim poziomie oraz hotel z 15 pokojami, które łączą w sobie niepowtarzalny luksus zabytkowych wnętrz
ze współczesnym komfortem.
Drzwi Zamku są zawsze otwarte dla tych, którzy
szukają fascynujących wrażeń obcowania z żywą historią Białorusi!
Jego fascynująca historia oraz zaskakujące muzeum zamkowe stanowią o atrakcyjności tego miejsca. Ponadto liczne imprezy i festiwale organizowane
przede wszystkim w lecie. Zwłaszcza „Wieczory muzyczne w mirskim zamku”, Święta sztuki „Mirski zamek” z udziałem Narodowej Orkiestry Koncertowej
Białorusi, turnieje rycerskie w historycznych strojach
itp. A na co dzień, na turystów czekają kramy z pamiątkami wokół parkingu obok zamku.
Z zabytkowych budowli w Mirze trzeba jeszcze odnotować kompleks synagogi (główną – „ciepłą”, tj. ogrzewaną, „zimną” – bez ogrzewania i szkołę) budowany
od XVIII do początku XX w. Jedyny tego rodzaju, jaki
ocalał na Białorusi. Żydzi osiedlali się w tym miasteczku od XVII w. Zachował się także klasycystyczny, piętrowy gmach byłej jesziwy – wyższej szkoły talmudycznej, istniejącej w latach 1815-1939.
Więcej o muzeum: www.mirzamak.by
opr. i tłumaczenie: Olha Lomaka
zdjęcia: arch. Zamku Mir
32
marzec 2014
Żydowskie zabytki
Przed drugą wojną światową w niemal każdym mieście II Rzeczypospolitej większość mieszkańców – średnio 60% ludności - stanowili Żydzi. Takie
miasteczka powszechnie nazywano sztetlami. Sytuacja ta dotyczyła zwłaszcza wschodnich obszarów Polski, które obecnie znajdują się na terytorium
m. in. Białorusi. To miejsce bardzo ważne dla żydowskiej historii: tu działały słynne jesziwy czyli wyższe uczelnie religijne, w których wykładały takie
sławy jak rabin Chaim Sołowiejczyk czy Izrael Meir ha-Kochen, zwany Hofec Chaim. Tu urodzili się współtwórcy państwa Izrael, między innymi:
Szymon Peres, Menachem Begin, Zalman Szazar, Icchak Szamir i Chaim
Weizman. Tu działali uznani w całym świecie artyści i twórcy, wśród nich
Ester Rachel Kamińska, uważana za matkę teatru żydowskiego.
Słonim - synagoga
Białoruś nie jest dziś popularnym celem polskich turystów. A przecież,
mimo zniszczeń z czasów wojny i oraz zaniedbania w latach późniejszych,
kraj ten może poszczycić się niezwykle interesującą spuścizną materialną
lokalnych społeczności żydowskich.
Słonim - synagoga
Do najciekawszych białoruskich obiektów sakralnych należy bez wątpienia Synagoga Chóralna w Grodnie. Po pożarze z 1899 r. obiekt został
odbudowany na początku XX w. w stylu eklektycznym i mauretańskim. Zachwyca wysokie, wysmukłe wnętrze sali głównej, w której bima znajduje
się pomiędzy czterema ozdobnymi kolumnami. Nad budynkiem zdaje się
ciążyć fatum – po przeprowadzonej ostatnio żmudne renowacji, w listopadzie 2013 r. w synagodze raz jeszcze wybuchł pożar. W poszukiwaniu pereł architektury synagogalnej należy koniecznie wybrać się do Słonimia,
gdzie barokowa synagoga swoją bryłą przypomina kościół katolicki, a we
wnętrzu przetrwały relikty polichromii, między innymi zdobienia Aron ha-Kodesz z lwami podtrzymującymi Tablice Przykazań. Polichromie zachowały się także w synagodze w Oszmianie, gdzie uważny obserwator
dodatkowo dostrzeże nad wejściem wyrzeźbionego w drewnie lwa. Wyjątkowym miejscem jest Mir, w którym kilka synagog i gmach dawnej jesziwy
przypominają o bogatej historii tego sztetla. Warto odwiedzić także mniej
popularne miejscowości, takie jak Iwie z kompleksem stojących obok siebie aż trzech synagog czy Ostrynę, gdzie przy obok synagogi zachował
się dom modlitwy oraz dom rabina.
Przed wojną na terenach II Rzeczypospolitej znajdowały się dziesiątki
drewnianych synagog. Niestety, niemal wszystkie z nich bezpowrotnie uległy zniszczeniu. Nie ma już dziś okazałych bóżnic drewnianych w Wołpie
czy Grodnie. Jeden z nielicznych takich obiektów – częściowo przebudowany i otynkowany - zachował się w Iwieńcu. Z kolei w Telechanach stoi
drewniany budynek, o którym mieszkańcy mówią, że mieścił niegdyś dom
modlitwy lub szkołę żydowską.
Raduń - jesziwa
Raduń - cmentarz
Sopoćkinie - cmentarz
33
marzec 2014
Białorusi
Żydowskieśladymożnaodnaleźćtakżenaniejednymbudynkumieszkalnymiużytkowym.Sątozagłębieniapomezuzach,czylimocowanych
ukośnienaprawejframudzeniewielkichpojemnikachzfragmentemTory;
inskrypcjewjęzykachhebrajskimijidysz(m.in.zapisanealfabetemhebrajskimdatybudowydomówwIwieiBerezie),symbolereligijne(np.wykonana z drewnianych listewek Gwiazda Dawida na jednym z domów
wKamieńcu)czylicznekuczkiwpodwórzachbrzeskichkamienic.
Zainteresowanieturystówbudząteżlicznecmentarzeżydowskie.Niektóreznich–m.in.wRaduniu,SłonimieiKarlinie-stanowiącelpielgrzymekpobożnychŻydówzróżnychzakątkównaszegoglobu,którzyprzyjeżdżająmodlićsięnagrobachznanychrabinów,cadykówimędrców.WartoodwiedzićmalowniczopołożonenekropoliewDołhinowie,Druji,IndurzeczySopoćkiniach.UnikatemwskaliEuropyjestcmentarzżydowski
wLeniniezestuletniminagrobkamiwykonanymizdrewnadębowego.
Mołczadź - dawne domy żydowskie
Białoruśmożebyćniezwykleciekawymcelempodróży.Tokraj,wktórymwciążmożnaodnaleźćwielewartościowych,niespopularyzowanych
dotądmiejscizabytków.Kraj,któryczekanaodkrycie.
KrzysztofBielawski
AutorjestgłównymspecjalistąwMuzeumHistoriiŻydówPolskichwWarszawie.
Współtworzyportalinternetowywww.sztetl.org.pl,opisującyhistorięidziedzictwożydowskiewponad2000miejscowościachzterenówIIRzeczypospolitej.Wlatach2010-2012odwiedziłokoło100miejscowościnaBiałorusi.
Dołhinów - synagoga
Łunna - dom z Gwiazdą Dawida
Kamieniec - dom z Gwiazdą Dawida
Wołożyn - jesziwa
Słonim - synagoga
Oszmiana - synagoga
Prużana - pomnik spalonych wsi
Indura - synagoga
OdkryjmydlasiebieBelarusbank
Rozpoznawalnamarka
Belarusbankbyłsześciokrotniewybieranynajlepszymbankiemnamiędzynarodowymfestiwalu-konkursie„WybórRoku”
wkategorii„Banknr1”.
Trzykrotnieotrzymałtytuł„Najlepszegobanku„nawschodzącychrynkachEuropy”przyznawanyprzezmagazynGlobal
Finance.
Wielokrotniebyłuznawanyzanajlepszy bank na Białorusi przez takie
renomowaneświatowemagazynyjak
„TheBanker”,”Euromoney”,Business
NewEurope”,„EMEAfinance”.
Zasłużoneuznaniedlabankuzostało zdobyte dzięki profesjonalizmowi
jegozespołu,któryjestświadomtego,
żedziaławwarunkachostrejkonkurencji.
Jaksięmówi:Im więcej konkurentów,
tym wyższy jest piedestał.
Prawdziwahistoria
ASBBelarusbank S.A.odwielulat
jestintegralnączęściąkrajowegosystemubankowego,realizującpodstawowe
kierunki polityki gospodarczej i społecznejpaństwa.
Awszystkozaczęłosięodjednejkasy
oszczędnościowej,którazostałotwarta
wMińskuwdniu23maja1923r., gdy
rządsowieckizacząłorganizowaćprogramoszczędnościowy.
Chociaż,wedługnaukowców,historycznekorzeniesięgająjeszczegłębiejwprzeszłość.
Jakkolwiekjednakbytoniebyło,powstanieirozwójbanku
-jesttodługadrogaposzukiwań,odkryć,ciężkiejpracy,dążeniadosukcesuizdobyciastatusubankunr1.
HistoriaBelarusbanku jestnierozerwalniezwiązanaznajnowsząhistoriąnarodubiałoruskiego
NajwiększynaBiałorusi
ASBBelarusbank S.A.-jestnajwiększąinstytucjąfinansowąnaBiałorusi.OdwielulatzajmujewiodącąpozycjęwsystemiebankowymRepublikiBiałoruś,podwzględemwielkości
kapitałów,aktywów,kredytów,depozytówizysku.
Posiadaunikalnąrozgałęzionąsiećfiliobejmującącałeterytoriumkraju,maokołodwóchtysięcyoddziałów,posiadanajbardziej rozbudowaną infrastrukturę bankomatów, kiosków,
urządzeńpłatniczych.
Oferujeswoimklientompełnągamęproduktówiusługbankowych.Naszeaktywa–środkikredytowesąudzielanewiodącymfirmom,gigantomgospodarkikrajowej.
Bankuczestniczywrealizacjiprogramówrządowychiprojektówinwestycyjnychprzeznaczonychnamodernizacjęinajnowszewyposażenietechnicznedla
wiodącychfirmzBiałorusi.Aktywniewspółpracujezklientamiindywidualnymi.
Wyznaczatrendynarynkufinansowym.
Naszeambicje
JakpowiedziałAlbertEinstein:Nie można rozwiązać problemu takim samym sposobem
myślenia, poprzez który się pojawił.
Dlat eg o bank pos zuk uje
i wdraża najnowocześniejsze
inajbardziejefektywnepraktykibankowe.
Nowaszerokagamaproduktów i usług dos tępn ych dla
klientów,zaawansowanetechnologie,najwyższejjakościusługi–tozadaniastojąceprzed
zespołembanku.
Promowaniuinteresówbankuijegoklientównarynku
międzynarodowymsłużydziałalnośćnaszychprzedstawicielstwwRosji,Polsce,ChinachiNiemczech.
Poemisjiobligacjirządowych,bankplanujeemisjęeuroobligacji.
Naszemottoto:Nie przestawaj na tym co zostało osiągnięte, naprzód z ufnością!
Opierającsięnabogatejprzeszłości"Belarusbank"patrzy
wprzyszłość,gdziegłównymkryteriumbędziejakośćświadczonychusługprzyzachowaniubezpieczeństwaikomfortuich
dostępności,zapewnienieodpowiedniejstabilnościfinansowej
banku.
Zrobić wszystko jak najlepiej - to nasz obowiązek. Dokonanie niemożliwego - to sprawa naszego honoru -topodstawowezasadyfunkcjonowaniabanku.
Szanowni Goście Mińska!
ASB BELARUSBANK S.A. - najstarszy i największy bank
w kraju - jest gotów zaoferować Państwu szeroką gamę usług
i produktów, żeby Państwa pobyt na Białorusi był jak najbardziej komfortowy.
Nasz bank ma najbardziej rozbudowaną sieć w kraju i w każdym naszym biurze zostaniecie Państwo gościnnie przyjęci,
a nasz personel będzie Wam służył konsultacjami i poradą.
Nagromadzone doświadczenie, najnowsze technologie bankowe oraz wiedza i kompetencje naszych pracowników dają podstawy do przewidzenia, że nie będziecie Państwo mieli żadnych
problemów związanych ze specyfiką systemu finansowego na
Białorusi.
W nazwie naszego banku jest obecna nazwa republiki, co nakłada na nas szczególną odpowiedzialność. Sprawą honoru – jest służenie misji żeby być najlepszym bankiem w kraju.
Będzie na miło powitać Państwa na naszej gościnnej ziemi jako gości Mistrzostw Świata w hokeju
na lodzie - 2014 roku!
Mamy również nadzieję, że spotkamy się z Państwem jako klientami naszego banku!
Z poważaniem,
Siergiej Pisarik
Prezes Zarządu
36
marzec 2014
Białoruś
na
widelcu
WieloletnidyrektorGrodzieńskiegoZakładuPrzetwórstwaMięsnego
AnatolijGriszuk,piastujetęposadęod1989roku.Podjegokierownictwemprzędsiębiorstwowypracowałosilnąpozycjęnakrajowymimiędzynarodowymrynkumięsiwędlin,jestdobrzerozpoznawalneicenione
wśródkonsumentów.ProduktyzGrodnacorokuzdobywająnagrodyjaBiałoruskicountryclub
kościnaprestiżowychkrajowychimiędzynarodowychtargach.30%produkcjiprzetworówmięsnychkierowanejestnaeksport.Zakładaktywnie
Grodzieńszczyzna ze swoją piękną przyrodą, bogatą historią, atrakcyjnym
współpracujezzagranicznymifirmami,wtymzpolskimi„MPTrade”, położeniem - może śmiało walczyć o tytuł turystycznej stolicy Białorusi.
„Promar”i„Kontraktus”.
Na przedmieściach Grodna w 2001 roku stworzono na 16 hektarach agroFirma w procesie produkcyjnym wykorzystuje tylko naturalne przyprawy. turystyczny kompleks „Grodzienski Majątek Karobczycy”. Obiekt został zbudoTechnologię wędzenia, zakład opiera na prawdziwym dymie olchowym, a piekąc wany w XVIII-wiecznej stylizacji. Jest to miejsce atrakcyjnego relaksu od tęmięsne wyroby na żywym ogniu, nadajemy produktom intentniącego życiem miasta, dla dzieci jest to przejście do świata ich bajek. Poznasywny zapach. Wszystkie nasze suche wędliny pojąc słowiańskie mistyczne postaci, korzystając z ekologicznych placów zadlegają dojrzewaniu, przez co najmniej 3 tygodbaw, zwiedzając ZOO dzieci, mają atrakcyjnie wypełniony czas. Majątek
nie. Proces dojrzewania i wędzenia powojest popularnym miejscem dla nowożeńców.
duje utratę na wadze od 30% do 60% mówi Anatolij Griszuk.
Podziwiając za granicą agroturystyczne majątki, stwierdziłem, że warto żeby coś takiego powstało na grodzieńMisją zakładu jest hasło:
skiej ziemi, która ma bogatą historię i swoją wyjątkowość na tle innych miast kraju. Dążyliśmy do tego,
Produkujemyw100%tak,jak
aby ludzie zobaczyli piękno białoruskiej ziemi. Za
deklarujemy!Naszewyrobypropomocą archiwów i doświadczenia innych kradukujemyw100%zmięsawiejów staraliśmy się stworzyć prawdziwą biaprzowegobezkonserwantówwg
łoruską atmosferę, miejsce harmonii
starychrecepturitradycjibiałoruczłowieka z przyrodą dla spędzania
skiejwsiidworu.
wolnego czasu tak dla mieszkańców kraju, jak i zagranicznych turyDoprawione świeżym czosnkiem, piestów - mówi dyrektor agroturystyprzem, majerankiem, cebulą, zielem angielskim,
cznego kompleksu „Grodzieński Makminkiem, jałowcem, kolendrą, papryką i solą.
jątek Karobczycy”.
Wędliny wytwórni charakteryzują się zdecydowanym
smakiem.
Kompleks oferuje wiele atrakcji dla zwiedzających: przejażdżki
dyliżansem, powozem, jazdę konną, turystyczno-ekologiczne marW zakładzie przerabiane jest mięso, którego jakość kontroszruty z pilotami wycieczek, którzy opowiadają o pieknej florze i fauluje się w trakcie całego procesu technologicznego, poczynanie, krajobrazie i architekturze majątku.
jąc od uboju. Dzięki temu gwarancją produkcji jest mięso
Na terytorium kompleksu do dyspozycji gości znajduje
pozyskiwane tylko ze świeżego surowca o najwyższej jasię nowoczesna restauracja z białoruską i europejską
kości. Przędsięwzięcie wykorzystuje tradycyjne metokuchnią „Zamok Ziewany”. Nazwa pochodzi od słowiańdy produkcji z dbałością o wysokie standardy higieniczne,
skiej bogini zwierząt i polowań – Ziewany. Restauracja
stosowane w krajach Unii Europejskiej. Wykonywane
oferuje dużą salę na 100 osób i trzy kameralne na 25, 16
są regularne badania jakościowe i mikrobiologiczne nai 14 osób, zaaranżowane w różnych stylizacjach. Są one
szych wędlin.
atrakcyjnym miejscem do organizacji koncertów, ślubów czy
też poetyckich wieczorów. Szef kuchni oferuje ogromny
Zakład Przetwórstwa Mięsnego, poszerzając szeroką gamę
wybór mięsnych dań, przygotowanych według staro biatradycyjnych wędlin i mięs, dąży do tego, aby Grodno honorowo pełłoruskich receptur. Smakosze mogą degustować mięso
niło rolę stolicy mięsnej gastronomicznej kultury Białorusi. Aby stoły
żubra, jelenia, bażanta oraz spróbować prawdziwych oryginalnych biaBiałorusinów, jak za czasów panowania króla Stefana Batorega, podczas
łoruskich napojów, takich jak mors, zbiteń, kwas i miód pitny.
hucznych uczt, uginały się od różnych mięsnych przysmaków.
W 2014 roku, przy współpracy z Suwałkami, zostanie zrealizowany
projekt utworzenia ośrodka narciarskiego. W planach kompleksu jest
Kreatywny dyrektor dokonał ogromnej działalności na rzecz rozwoju
budowa hotelu, w drewnianych domkach typu bungalow w otoczeniu
przedsiębiorstwa, ale i przyczynił się do rozwoju białoruskiej turystyki.
kwiatów, które w przyszłości będą tworzyć rosarium.
Łącząc smak, kulturę, tradycję, udało się stworzyć miejsce wypoczynku,
które ukazuje gościnną białoruską duszę – agroturystyczny kompleks
Arystokratycznehobbydlawybrednych
„Grodzieński Majątek Karobczycy” wraz z bażanciarnią „Poreczanka”
– miejsca, gdzie współczesna Białoruś niebanalnie przepląta się z hiAktywną formę wypoczynku popularyzuje się na Białorusi od dawna.
storią i stwarza niepozdzielną całość.
Energiczny dyrektor preferuje męskie spędzanie czasu w królewskim
stylu. Stąd pomysł z 2010 roku na stworzenie pierwszej i jedynej na
W ramach społecznej misji przedsiębiorstwa dyrektor zakładu udziela
Białorusi bażanciarni, mieszczącej się 30 km od Grodna.
znacznej pomocy organizacjom i potrzebującym osobom. Corocznie
Polowanie na bażanty od wieków było arystokratyczną i luksusową
pomoc udzielana jest szkołom, internatom, domom dziecka, domom
zabawą nie dla każdego. W bażanciarni „Poreczanka” hoduje się,
spokojnej starości oraz schroniskom dla zwierząt. Za swoje działania,
bażanty sprowadzone z Polski z okolic Łomży.
które przynoszą radość dzieciom jest odznaczony prestiżową międzynarodową nagrodą - orderem uśmiechu, przyznawaną przez ONZ.
Alina Mazewska
Grodzieński majątek Karobczycy
39
marzec 2014
Dudutki:
– trzy w jednym
Muzeum-Skansen-Country Club
Czas zatrzymał się w tym miejscu mniej więcej
200 lat temu. Jest to jedyne na Białorusi muzeum
prywatne. Można powiedzieć, że jest to muzeum
stylu życia dawnych pokoleń Białorusinów. Dudutki
to muzeum kultury białoruskiej wsi i białoruskiego
rzemiosła. Swoiste centrum etnografii. Tylko 40 km
od Mińska.
Jednym z nich jest licencjonowana wytwórnia samogonu. Przepis wytwarzania samogonu jest w zasadzie
zawsze taki sam. Cukier, buraki, ziemniaki i kukurydza
były prawie zawsze stosowane jako podstawowe produkty. Jednak w różnych zakątkach Białorusi tradycja
pędzenia samogonu wypracowała przez wieki różnorodne smaki tego napitku, poprzez dodawanie aromatycznych ziół, orzechów lub jałowca.
W muzeum można zwiedzić pracującą kuźnię, czynny młyn, można oglądać prace garncarza oraz odwiedzić lokalną mleczarnię. Na terenie Muzeum funkcjonuje jedyna oficjalnie działająca destylarnia „księżycówki” czyli bimbrownia.
Kompleks Dudutki obejmuje kilka budynków. Wspomniane już warsztaty oraz
zabudowania wiejskie z mini-wystawami.
Atrakcją jest również garaż z prezentacją
zabytkowych, charakterystycznych dla gospodarki Białorusi samochodów i maszyn.
Dzieci z zainteresowaniem odwiedzają farmę zwierząt, gdzie oprócz krów, gęsi i kur
żyją dziki, jelenie, bażanty.
W Dudutkach jest również oferta dla ducha. Drewniana cerkiew na cześć Jana Proroka wybudowana
w 2008 roku, w pobliżu wejścia do posiadłości.
Samogon Dudutki
W Dudutkach znajduje się kilka atrakcji, które wyróżniają to ulubione przez Białorusinów muzeum.
Dzisiaj prywatna produkcja samogonu na Białorusi
jest oficjalnie zakazana. Dudutki są jednym z dwóch wyjątków od tej reguły. Drugą, kameralną bimbrownią jest
licencjonowana wytwórnia w Puszczy Białowieskiej.
Samogon w Dudutkach serwowany jest według starej tradycji, z taką przekąską jak czarny chleb z miodem i ogórkiem kiszonym.
Należy zauważyć, że pomimo oficjalnego zakazu
produkcji samogonu, bimbrownictwo jest nadal powszechne. W miejscowościach Białorusi samogon
przygotowuje się prawie wszędzie. Milicja organizuje
regularne naloty, ale są one bardziej ostentacją, niż regułą. Głównym powodem, dla którego władze próbują
wyeliminować produkcję samogonu - to fakt, że cechuje go niska jakość oraz brak odpowiedniej kontroli. Niemniej jednak, w białoruskich wioskach samogon jest
tak rozpowszechniony, że często nazywany jest „wiejską walutą”. Zapłata samogonem akceptowana jest
często jako płatność za usługi. Trzeba przyznać, że tradycja jest drugą naturą narodu. Dlatego też władze walczą głównie z dużymi podziemnymi producentami samogonu. Produkcja gospodarstw domowych jest nieformalnie, zwyczajowo tolerowana. Można uznać, że
jest to ukłon w stronę „tradycji narodowej”.
Etnograf
40
marzec 2014
ła program edukacyjny dla właścicieli
gospodarstw przeprowadzając ponad
300 seminariów, opracowała klasyfikację osiedli wiejskich, zagwarantowała
Białorusi członkostwo w niektórych międzynarodowych organizacjach - ECEAT (Europejskie Centrum ekologicznej
i agroturystyki), TIES (Międzynarodowe Stowarzyszenie Ekoturystyki), Eurogites (Europejska Federacja rolnictwa i turystyki wiejskiej) i innych.
Witamy na białoruskiej wsi
AgroturystykanaBiałorusirozwijasięoddziesięciulat,alewrzeczywistości,spontaniczna,niezorganizowana forma turystyki wiejskiejistniałaodwieków.Idearozwojutakiegorodzajuturystykina
Białorusikrążyławpowietrzudługielata,tylkobrakowałoorganizacyjnychzasad,którebyzjednoczyłyludziipozwoliłybydoprowadzić
takipomysłdoskutku.
Pomimo faktu, iż Białoruś to jedyny kraj w Europie, który nie ma dostępu do morza, nie posiada gór, ma
w sobie ogromny potencjał dla rozwoju agroturystyki – 20 tys. rzek,
10 tys. jezior, 36 % terytorium kraju
zajmują lasy, 7 % - parki narodowe.
Poza tym bezgraniczna gościnność
mieszkańców, XIX -wiecz ne wsie,
stwarzają idealne warunki do jej zaistnienia.
Zalety widać z każdej strony. Dla
mieszkańców wsi - to dodatkowy dochód i możliwość poprawy standardu
swoich gospodarst. Dla władz lokalnych i całego regionu – to przypływ
dodatkowych środków, rozwoj infrastruktury, tworzenia nowych miejsc
pracy. Dla kraju – to szansa dla roz-
woju turystyki poza miastami oraz
zmniejszenie dysproporcji między miastem a wsią. Dla turystów – to możliwość taniego pobytu w ekologicznie
czystym środowisku przyrody.
Urodzinyturystykiwiejskiej
W 2002 roku skrzyknął się wreszcie zespół, podobnie myślących ludzi
z różnych regionów Białorusi i w tym
samym roku powstała regionalna organizacja non-profit – Społeczne Stowarzyszenie "Agro i Ekoturystyka".
Już rok później, mając pewne doświadczenie, wiedzę, ilość wspierających idee agroturystyki wzrosła.
Stowarzyszenie „Agro i Ekoturystyka” na poziomie ogólnokrajowym utworzyło organizację Białoruskie Społeczne Stowarzyszenie „Odpoczynek
na wsi”. Powstał innowacyjny produkt turystyczny.
Agroturystyka – to dynamiczne rozwijająca się część gospodarki Białorusi, skupiająca dużą uwagę opinii
publicznej na sukcesie i optymizmie.
Ilość gospodarstw agroturystycznych
szybko rośnie: w 2006 r. było 34,
w 2009 r. - już 884, a w 2013 roku
więcej niż 2 tys. Według danych statystycznych w 2012 roku na białoruskiej wsi odpoczywało ok. 220 tys.
osób. Białoruś stwarza najkorzystniejsze warunki spośród wszystkich
krajów WNP i bliskiego Wschodu.
Agroturystyka stała się dla kraju
szlachetnym rodzajem turystyki.
Obecnie organizacja zrzesza ponad 800 członków, głównie mieszkańców wsi, którzy chcą nauczyć się nowego zawodu, wprowadzić w swoich
gospodarstwach serwis typu „Bed
& Breakfast”. Są to ludzie w różnym
wieku i różnych profesji: od młodzieży do emerytów, od rolników do ekonomistów.
Dziś "Odpoczynek na wsi" – jedna
z nielicznych społecznych organizacji,
która współpracuje z ludnością wiejską i stara się rozwijać ich gospodarczą i społeczną działalność. Organizja dba o rozwój obszarów wiejskich
w ramach partnerstwa (współpraca
z lokalną społecznością, tworzenie
społeczeństwa obywatelskiego); proBiałoruska wieś zaprasza turysmocję ma łych i śred nich przed siębiorstw jako katalizatora rozwoju wsi tów, aby zanurzli się w białoruską
białoruskiej; zobowiązanie do zrówno- prowincji i doświadczyli prawdziwej
ważonego rozwoju i dystrybucji, two- gościnność jej narodu.
rzenie białoruskiej tożsamości w opartekst: Walerija Klicunowa
ciu o dziedzictwa narodowe.
Prezes Białoruskiego Stowarzyszenia
Organizacja "Odpoczynek na wsi"
„Odpoczynek na wsi”
organizowała wiele ciekawych projektów w dziedzinie rolniczo-turystyczzdjęcia: arch. Stowarzyszenia
nej, przygotowała zespół trenerów
tłumaczenie: Alina Mazewska
w zakresie turystyki wiejskiej, stworzy-
41
marzec 2014
Podróże sentymentalne
Mickiewiczowi nie śniło się...
Tropikalneplażezachęcajązłotymipiaskami,dalekiekrajekusząegzotyką,morzaioceanyczarują
przejrzystościąwody,adżunglekusząwielbicieli
aktywnegowypoczynku.Takąuwodzicielskąmoc
maturystyka.Alesąitacyturyści–ajestichcoraz
więcej–którzyzamiastluksusówiegzotykiszukająkontaktuznieskażonąnaturą.
Odpowiednim miejscem dla takich osób, spragnionych dzikiej przyrody jest Białoruś, wciąż nieznana
większości Europejczyków z uwagi na barierę wizową i mało promowaną turystykę. Jeśli jednak ktoś
zechce się tam wybrać może być pewny, że niepowtarzalny urok białoruskich lasów i jezior nie zostawi
obojętnym nikogo.
Jednym z takich czarujących miejsc jest legendarne jezioro Świteź w rejonie nowogródzkim, które tak
inspirowało Adama Mickiewicza, że poświęcił mu dwie
swoje ballady: „Świteź” i „Świtezianka”.
Ktokolwiekbędziszwnowogródzkiejstronie,
pomnijzatrzymaćtwekonie,
Byśsięprzypatrzyłjezioru...
Te słowa z ballady Mickiewicza „Świteź” napisane
są na kamieniu leżącym tuż przy jeziorze.
Według ludowej legendy, która zainspirowała poetę,
na miejscu jeziora znajdowało się niegdyś piękne
miasto o tej samej nazwie, zamieszkane przez szczęśliwych ludzi. Pewnego dnia wojska ruskie napadły na
Litwę i rządzący w owym czasie książę Tuchan, wysłał
wszystkich mężczyzn do obrony Nowogródka – wówczas stolicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Kobiety
i dzieci, które pozostały same nie mogły się przeciwstawić zwycięskiej armii najeźdźców wkraczającej do
miasta. W rozpaczy zaczęli modlić się do Boga, prosząc, aby uratował ich od haniebnej śmierci i niewoli.
I w odpowiedzi na ich modlitwy ziemia usunęła się spod
ich nóg, miasto pogrążyło się w otchłani, a na jego
miejscu powstało jezioro pokryte kwiatami tak pięknymi, że najeźdźcy nie mogli się powstrzymać, aby nie
zacząć ich zrywać. Lecz każdy, kto ich dotknął, umierał.
Wojsko zostało pokonane przez przemienione w kwiaty
żony i córki Świtezi, a historia miasta stała się jedną
z najpiękniejszych romantycznych legend Białorusi.
Mieszkańcy Nowogródka mówią, że podczas cichej
słoneczna pogody można usłyszeć bicie dzwonu, którego dźwięk wydobywa się z głębin jeziora. A na po-
Artystyczna
wizja
rekreacji
Odpoczynek w otoczeniu przyrody, prawdziwy duchowy relaks jest zalecany każdej osobie i w każdym
wieku. Hałaśliwy i chaotyczny rytm życia miasta, sprawia że ludziom brakuje kameralnej ciszy i spokoju.
Agroturystyka stwarza warunki do takiego stylu rekreacji, a niektórych nawet krótki kontakt z przyrodą inspiruje do działania. Wynik stworzonego własnoręcznie „arcydzieła” wydaje się bliższy i sercu i umysłowi, niż cudze, które można tylko z zazdrością podziwiać.
Agroturystyka, chociaż jest małym elementem szeroko pojętego pojęcia turystyki, daje pole do popisu,
gdzie każdy pomysł odnosi sukces. Tworząc z podręcznych materiałów, takich jak piasek, kamienie, woda i cement, zwykła działka pod Grodnem przeobraziła się w niebanalne miejsce do spędzania rodzinnych weekendów.
Kreatywny kominek, rzeźby przedstawiające akty
kobiet, mitologiczne, bajkowe postacie sprawiają, wrażenia bycia w innym, nierzeczywistym świecie.
Jak u futurystów głównym hasłem poezji było „3 M”
– Miasto, Masa, Maszyna, to w rzeźbach grodzieńskiego twórcy brzmiałoby „4 W” - Wieś, Wizja, Wolnośc i Wyobraźnia.
Alina Mazewska
wierzchni jeziora można dostrzec odbicie mostka,
wiodącego do dawnych pokoi książęcych. Piękne
białe kwiaty lobelii jeziornej, niespotykane w innych
rejonach Białorusi i dzisiaj zachwycają turystów.
Obecnie jezioro Świteź należy do Świteziańskiego Rezerwatu Krajobrazowego utworzonego w celu
ochrony unikalnego krajobrazu jeziorno-leśnego, reliktowej i rzadkiej roślinności jeziora Świteź i okolicznego lasu oraz jeziornej fauny.
Co roku okolice jeziora odwiedza wielu turystów.
Niegdyś przyjeżdżali tu także Mikołaj II, ostatni car
Rosji z dynastii Romanowów ze swoją świtą, Włodzimierz Wysocki z żoną Mariną Vlady czy Andriej Wozniesienski. A i dzisiaj to ciche, spokojne jezioro z przejrzystą wodą, o niemal idealnie okrągłym kształcie nie
pozostawi nikogo obojętnym.
Będąc na Białorusi w rejonie nowogródzkim koniecznie trzeba zobaczyć wieże zamku w Nowogródku, prawosławną cerkiew św. Mikołaja, kościół
św. Michała, dom-muzeum Adama Mickiewicza oraz
kościół farny, gdzie odbyła się ceremonia ślubna
Władysława Jagiełły i Zofii Holszańskiej.
Legenda, historia, poezja – ciągle są żywe w okolicach Świtezi.
Alina Mazewska
42
marzec 2014
Białoruś – zielone miejsce
na mapie Europy
i troskliwi. Na Białorusi wyodrębnia
się cztery kategorie komfortu posesji, zamiast tradycyjnych gwiazdek
są zielone koguty. Każda wiejska posesja oferuje własny program wypoczynku: łaźnia z miotełką, wędkowanie, zbieranie jagód, grzybów, ziół
leczniczych, wyprawy krajoznawcze,
wycieczki, spław na kajakach lub tratwach i wiele innych atrakcji. Można rozkoszować się przyrządzonymi
przez gospodynię daniami kuchni ludowej, spacerować po okolicach, uczest-
Białoruś– krajlasów,niezliczonychrzeki jezior– idealnienadajesiędo „zielonejturystyki”.Na
mapieBiałorusidominujądwakolory – zielony i błękitny. Jest tu
około20tysięcyrzeki około 11tysięcyjezior.Prędkośćprądubiałoruskichrzekjestniewysoka,dlatego poczuć urok pieszych wypraw mogą wszyscy miłośnicy
„podróży w ciemno” niezależnie
od kondycjii doświadczenia.
Białoruskie rzeki zachowały pierwotne piękno. Cichy plusk wody i szelest drzew tworzą wspaniałe warunki
do wypoczynku w harmonii z przyrodą. Około 36 proc. terenu Białorusi
otula zielona kołdra lasów. Pierwotny
las ciągnący się na niezliczone dziesiątki kilometrów zadziwia człowieka
po raz pierwszy odwiedzającego Białoruś. Chlubą kraju są parki narodowe i rezerwaty, z których każdy jest
na swój sposób wyjątkowy.
Parki narodowe „Jeziora Brasławskie” i „Naroczański” to najpiękniejsze
zakątki białoruskiego pojezierza. Chaotyczna zmiana wzgórzy i zagłębień,
liczne jeziora są wynikiem działalności ostatniego lodowca, który „przeorał” teren Białorusi 13-16 tysięcy lat
temu. Główny skarb tych zakątków to
czyste jeziora. Najbardziej znane są
Jeziora Brasławskie, Narocz, Błękitne
jeziora. Jest to raj dla amatorów wędkarstwa. Oprócz sandaczy, szszupaków, suma, leszczy można spotkać
nawet węgorza. Niezwykle ciekawy
jest Berezyński Rezerwat Biosferyczny założony w 1925 roku do ochrony
ginących i zagrożonych gatunków
zwierząt i ptaków.
Białoruskie parki narodowe mają
znaczne doświadczenie w organizacji
turnusów ekologicznych. Większość
z nich ma dobre rekomendacje zachodnich operatorów turystycznych
zajmujących się „zieloną turystyką”.
Miłośnikom dzikiej przyrody są oferowane programy obserwacji łosi,
dzików, saren, bobrów, lisów, wilków
i innych zwierząt. Fascynująca jest
obserwacja cietrzewi w okresie godów (turnusy ekologiczne dla 5-10
osób). Wycieczka łódką lub statkiem
motorowym połączona z wędkowaniem i piknikiem uczyni spotkanie
z przyrodą niezapomnianym. A nocleg można zaplanować w jednej z tutejszych wiejskich posesji. Białoruskie posesje wiejskie są wyjątkowe
i niepowtarzalne. Nie są idealne, ale
zawsze indywidualne i uwydatniające
gusta i charakter gospodarzy. Turystów przyjmuje ponad pięćdziesiąt
posesji. Wśród nich starożytne, nowoczesne, komfortowe i spartańskie.
Są posesje gotowe sprostać wymaganiom najbardziej wybrednych turystów
(„Wrzos”, „Łabędzie”, „Nad Nie mnem”).
Są też stworzone na bazie wiejskich
domków („Dokudowo”, „Komarowo”,
„Świtezianka”). Znajdują się tu także
letniskowe domki wypoczynkowe
na wsi („Słowik”, „Iw-Le” „Chmiela”).
Wszystkie zlokalizowane w bardzo
malowniczych miejscach – nad brzegiem zbiorników wodnych albo w lesie. Pokoje dla gości we wszystkich
wiejskich posesjach są wygodne
i komfortowe, a gospodarze życzliwi
niczyć w regionalnych imprezach
kulturalnych i świętach ludowych, pomagać w gospodarstwie albo spróbować opanować starożytne rzemiosło.
Lecz najważniejsze – to całkowity
spokój, życie w miarowym, wiejskim
rytmie, z dala od zamętu „kamiennych dżungli” - absolutna swoboda
podczas wypoczynku. Nieważne, jaki
„zielony szlak” podróży po kraju wybiorą turyści. Raz poczuwszy radość
obcowania z przyrodą i życzliwość
mieszkańców Białorusi na pewno
spowodują, że będziemy chcieli wracać tu nie raz.
Narodowa Agencja
Turystyki Białorusi
www.belarustourism.by
BIAŁORUÃ – TO WSPÓLNE DZIEDZICTWO:
wiele miejsc znamy z historii Rzeczpospolitej Obojga
Narodów, wiele postaci znamy z literatury; to przede
wszystkim ludzie – mili, życzliwi.
Serdecznie zapraszamy na wspólne poznawanie
i wędrowanie po Białorusi.
- Śladami Wybitnych Polaków - Radziwiłłowskim Szlakiem
- Śladami Czesława Niemena - Po Polesiu Prypeckim
Dlaczego warto z nami:
- jesteœmy organizatorem imprez na Białorusi od ponad 20 lat
- docieramy do miejsc, których nie ma w standardowych programach
- znamy dobrze bazę noclegową i gastronomiczną różnej kategorii
- posiadamy wykwalifikowanych pilotów i przewodników
Kontakt:
Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, Oddział "Mazowsze"
00-589 Warszawa, ul. Litewska 11/13
tel. +48 (22) 629-39-47, 629-44-31
fax +48 (22) 627-13-38
e-mail: [email protected]
www.pttk.com.pl
www.wycieczkinakresy.pl
Agencja Turystyczno-Handlowa "Warmos"
na rynku polskim od grudnia 1990 roku.
Zajmuje się w sposób kompleksowy obsługą ruchu turystycznego indywidualnego i grupowego oraz biznesowego.
Oferuje usługi w:
• pośrednictwie w załatwianiu wiz turystycznych
i służbowych, dla obywateli polskich i krajów
trzecich do Białorusi
• rezerwacjach hoteli we wszystkich miastach na
całym terenie Białorusi,
• rezerwacjach biletów lotniczych i kolejowych na
terenie Białorusi
Kontakt:
Plac Trzech Krzyży 16, 00-499 Warszawa
tel./fax (22) 625-39-45, (22) 626-14-40
tel. (22) 626-14-41, kom. 608057-654, 606 920-640
www.warmos-wizy.pl ; e-mail: [email protected]
skype:warmos
www.warmos.com.pl
Biuro podróży
KAtAlinA
Nasze główne kierunki działania:
Rekreacja w oœrodkach spa&wellness:
Białorusi, Polski, Słowacji, Izraela.
Wycieczki narciarskie:
Polska (Krynica Zdrój), Słowacja, Czechy.
Wczasy nad morzem:
Bułgaria, Czarnogóra, Egipt, Turcja, Zjednoczone
Emiraty Arabskie, Grecja, Izrael, Sri Lanka, Cypr,
Hiszpania, Włochy.
Wycieczki:
Białoruœ, Litwa, Czechy, Ukraina, Rosja, Polska, Izrael.
Wiemy, jak zadowolić każdego klienta,
stawiajâc na jakosć i profesjonalizm.
Sprawimy, że podróż z nami będzie
najciekawsza, najlepsza i niezapomniana!
tel. +375 17 280 55 81 www.katalina.by
44
marzec 2014
Błękitnooka kraina
Szanowni
Państwo!
ObwódWitebskiuważasięzaPojezierze
Białoruskie.Niesamowitepięknokrajobrazuukształtowałosięwokresieostatniegozlodowaceniawałdajskiego12tys.lattemu:2tys.
jezior,240małychrzekidwiedużerzeki-ZachodniaDźwinaiDniepr.Obwódzajmuje
pierwszemiejscewRepubliceodnośniezasobówwody.Wiekowelasyiglastestanowiąprawie60%łącznej
powierzchnilasów.
NaterytoriumobwoduznajdująsięBerezyńskiRezerwatBiosfery,2parkinarodowe,88rezerwatówiponad
200pomnikówprzyrody.WielezchronionychobszarówprzyrodniczychWitebszczyznyjestznanychicenionych
wświecieorazsąświatowymdziedzictwemkulturowymUNESCO.
Witebszczyzna-tokrainazbogatąhistoriąikulturą,kolebkabiałoruskiejpaństwowości.StaryPołocknazywanyjest"ojcemmiastbiałoruskich",wciągu1152latswejhistoriizyskałtytułduchowegocentrumSłowian
Wschodnich,jestojczyznąEufrozynyPołockiej-świętejpatronkiBiałorusi,FranciszkaSkoriny,SiemionaPołockiego.WPołockuzachowałasiępierwszanaziemibiałoruskiejkamiennaświątynia-perładawnegobudownictwa-Sobórśw.Zofii.
Witebszczyznawydałakrajowiiświatuwieleznanychpostaci:WasilijTiapiński,MarcChagall,WasylBykow,
WłodzimierzKorotkiewicz,PiotrMaszerow,PawełSuchoj,ŻoresAłfiorow...Obecniewobwodziewielesięczyni
wceluzachowaniairozwojutradycjikultury.
Witebszczyzna,touznanastolicabiałoruskiegolnu.OrszańskiKombinatLnu-największyproducenttkaninlnianychwWNPiEuropie.Skoncentrowanesątutaj:nowoczesnyprzemysłpetrochemiczny,maszynowy,dynamicznie
rozwijającysięrolniczysektorekonomiki,modernizowanesązakładyprzetwórstwamięsnegoimlecznego.
NanaszejziemizrodziłsięMiędzynarodowyFestiwalSztuki"SłowiańskiBazarwWitebsku"-znaczącewydarzeniekulturalnedlanarodówSłowiańskich,symboljednościiprzyjaźni.
BłękitnookakrainaPojezierzaBiałoruskiegoposiadaniezwykłąaurę,przyciągagościiturystówzcałegoświatanarodowągościnnością,odpowiedzialnymitwórczympodejściemdobiznesu.
Bazęturystycznąwobwodziestanowi78hotelioraz449gospodarstwagroturystycznych.Kuracjęzdrowotnąmieszkańcomigościomobwoduzapewnia8sanatoriów,6kompleksówleczniczo-zdrowotnych,29bazwypoczynkowych.
RozwojowiekoturystykiwobwodzieWitebskimsprzyjaobecnośćnajegoterytorium"BerezyńskiegoRezerwatuBiosfery"orazparkównarodowych"JezioraBrasławskie"i"Naroczański".
Ponadto,wobwodzieutworzonoifunkcjonuje22rezerwatyznaczeniaRepublikańskiego,80lokalnychrezerwatów,atakżesiedemPaństwowychInstytutówOchronyPrzyrodyzarządzającymirezerwatami.
Witebszczyznaznanajestzswoichgospodarstwłowieckich,wktórychstworzonesąwarunkidoudanychpolowańiwędkowania.Doświadczeniprzewodnicyimyśliwi,wzależnościodsezonu,zapewniająwszelkiegorodzaju łowy. W sumie w regionie znajdują się 62 gospodarstwa łowieckie, na których terytorium funkcjonuje
151domkówmyśliwskichirybackich.
Aktualnainformacjaowszystkichagro- iekogospodarstwach,domkachmyśliwskich,hotelach,przedsiębiorstwachturystycznychobwoduWitebskiegodostępnajestnastroniewydziałusportuiturystykiobwodowegokomitetuwykonawczegowww.tourvitebsk.gov.by.
Aleksandr Kosiniec
PrzewodniczącyWitebskiego
ObwodowegoKomitetuWykonawczego
45
marzec 2014
Witebski renesans
Witebskjestmiastembogatym
wtradycjehistoryczneiprzedewszystkimkulturowe,któresąpielęgnowaneinadalważnedlabudowania
tożsamościmiasta.TojestfascynującejakWitebsk,skromnerosyjskie
miasto, stało się jednym z najbardziej wpływowych bram do sztuki
XXwieku.Swoistykulturowygenius
lociartystycznegożycia.Dzieławitebskichmistrzówdodziśpodnoszą
ciśnienieuczestnikówartystycznych
aukcjiwSotheby’swNowymJorku
orazChrisie’swLondynie.
Jehuda Pen
– portret
Turystyka kulturowa jest jednym M. Chagalla
z największych i najszybciej rozwijającym się segmentem światowego
rynku turystycznego. Dla regionów
i miejscowości o dużych walorach
kulturalnych turystyka może stanowić
istotny element usług.
Obiekty i eventy z zakresu kultury
tworzą nowe zjawisko na mapie usług
turystycznych, które można nazwać
przemysłem kreatywności. Szeroko
rozumiana kultura jest coraz częściej
wyko rzy sty wa na do pro mo wa nia
miejsc, miejscowości i regionów. Wiele miejscowości aktywnie się rozwija
dzięki skutecznej promocji ich materialnych i niematerialnych dóbr kultury. Elementy te są sposobem budowania przewagi na coraz bardziej konkurencyjnym
rynku turystyki oraz stworzenie lokalnych odrębności
w obliczu nudnej globalizacji.
Chcemy pokazać długofalową i konkretną wizję
rozwoju turystyki Witebska poprzez kulturę. Mamy nadzieję, że poprzez pokazanie wyjątkowości kulturowej
Witebska możemy przyczynić się do wzrostu przyjazdów turystów do miasta. Dlatego też miasto jest otwarte na współpracę z organizatorami szeroko rozumianej turystyki kulturowej.
Wnętrze Muzeum
NapoczątkubyłWitebsk
Witebsk zawsze był miejscem przesiadkowym
między Moskwą a Kijowem, aktywnie odbierał również wpływy innej kultury z bałtyckich stolic Wilna, Rygi i Tallina.
Ze względu na to położenie geograficzne i trzy żeglowne rzeki – Wićbę,
Łuczosę i Dźwinę, miasto stało się
znaczącym centrum handlu dla tworzącego się bogatego mieszczaństwa. Stworzył się system, który „rodził” artystów, ale co najważniejsze
wspierał ich rozwój, pozwalał na indywidualizm i kreował wielki przypływ twórczego eksperymentowania.
W kul tu ro wych dzie jach Wi teb ska
szczególnie ważnym okresem był początek XX wieku gdy miasto było jednym z głównych ośrodków artystycznych europejskiej i światowej awangardy. Dzieła Ilja Repina, Jehudy Pena,
Marca Chagalla, Kazimierza Malewicza są ściśle związane z Witebskiem.
I. Trutniew, M. Dobuzhinsky L. Lisitsky,
R. Falk pracowali tu w różnych okresach swojej twórczości.
w dniach 15 czerwca - 6 lipca 1994 roku. Był on nie
tylko ważnym wydarzeniem w życiu kulturalnym Białorusi, ale także całego świata. ONZ wpisała Plener
na listę imprez poświęconych 50-leciu tej organizacji.
Według Hillary Clinton Plener stał się jednym z największych wydarzeń kulturalnych roku 1994. Wzięło
w nim udział 42 artystów z Białorusi, Francji, Grecji,
Izraela, Niemiec, Polski, Rosji, USA i Włoch. Przez
20 dni mieli oni możliwość pracy twórczej w malowniczych plenerach dorzecza Dźwiny: w muzeum w byłym majątku Ilji Repina, w Zdrawniewie, na ulicach
Witebska. Po zakończeniu Pleneru odbyła się wystawa konkursowa, oceniana przez międzynarodowe jury, w skład którego weszli znani artyści, historycy
sztuki, właściciele galerii malarstwa z różnych krajów.
Eksponowane na wystawie obrazy zostały potem
podarowane miastu i tym samym zapoczątkowały
Galerię Chagallowską. Jako dar dla Witebska przysłał swoją pracę światowej sławy malarz Michaił Szemiakin. Wydano ilustrowany katalog, już teraz uchodzący za bibliograficzny rarytas.
Dom - Muzeum Chagala
Atmosfera Witebska stworzyła warunki wielkiej twórczej erupcji artystycznych eksperymentów. Artyści tego miasta, zachęceni przez wybitne indywidualności, m. in. Marca Chagalla sprawili,
że Witebsk osiągnął szczyt sławy jako
laboratorium dla artystycznej awangardy. To tutaj, tacy luminarze jak El Lissitzky Jurij Pen, Kazimierz Malewicza, Nikołaj Suetin, Michaił Bachtin i inni pracowali, inspirowali się nawzajem, wnosząc charakterystyczny wkład do modernizmu.
Historycy sztuki od lat badają "Witebskie zjawisko".
Analizują Akademię Sztuki Chagalla, jego głównych
nauczycieli i uczniów. Wyprzedzające czas twórcze
założenia grupy artystów UNOVIS, eksperymenty architektoniczne Malewicza, krąg Bachtina i ważne wydarzenia w sferze teatru i muzyki. Witebska Szkoła
Malarska to fascynujący i transformujący moment
w historii światowej sztuki.
Z satysfakcją można stwierdzić, że ostatnie lata
kreujące modę na turystykę kulturową są źródłem dużego zainteresowania Witebską Szkołą oraz szerzej
historią i kulturą Białorusi. Legenda artystycznego Witebska zawiera wiele odniesień historycznych, które
pozwalają zrozumieć genius loci miasta jako kolebki
konstelacji genialnych artystów. Unikalne zjawiska artystyczne i charakterystyczny, witebski trend sztuki europejskiej są bezcenną, integralną częścią białoruskiego dziedzictwa kulturowego.
Najbardziej znanymi i popularnymi przedstawicielami szkoły są MarcChagall i KazimierzMalewicz.
Ale historycznie rzecz biorąc na pierwszym miejscu
należy wymienić JehudęPena (1854-1937), który był
założycielem prywatnej Szkoły Sztuk Pięknych w Witebsku. Jego twórczym następcą był Marc Chagall.
Witebsk aktywnie korzysta z tej
spuścizny. Dynamicznie działające
Muzeum Chagalla, Międzynarodowy Plener Chagallowski, który jest
szeroko zakrojonym przedsięwzięciem kulturalnym, organizowanym
corocznie w ramach Dni Chagalla
są tego potwierdzeniem.
Przełomem w dziele powrotu
dziedzictwa Mistrza do ojczyzny
stał się I Międzynarodowy Plener
Zbiory Muzeum Chagallowski, który odbył się
Panorama od strony Dźwiny
W ramach I Międzynarodowego Pleneru Chagallowskiego odbyły się również inne wystawy:
• wystawa prac pierwszego nauczyciela Chagalla
- Judela Pena,
• wystawa poświęcona 75 rocznicy powstania szkoły
plastycznej w Witebsku,
• wystawa "Kultura i życie codzienne Żydów na ziemi
Chagalla"
Międzynarodowe Plenery Chagallowskie to prestiżowe wydarzenia kulturalne na skalę światową, które
nie tylko czczą pamięć wielkiego malarza XX wieku,
ale przede wszystkim rozszerzają międzynarodowe
kontakty kulturalne, aktywizują życie artystyczne miasta i podtrzymują wyjątkowe tradycje artystyczne Witebska.
zdjęcia: Andriej Dybowskij
Witebsk
NowyJork
Londyn
Rzeka Wićba, lewy dopływ Dźwiny
W ramach Dni Chagalla 1997 odbyły się:
• wystawa uczestników II Międzynarodowego Pleneru
Chagallowskiego
• wystawa litografii Marca Chagalla z muzeum Chagalla w Nicei i Fundacji Idy Chagall
• otwarcie muzeum w domu Marca Chagalla.
(red.)
46
marzec 2014
Hanzeatycka duma Połocka
PrzynależnośćdoHanzytosetkilatłączących
sięznajlepszymitradycjamidawnegoPołocka.
DlategodladzisiejszegorozwojuPołockawarto
odwoływaćsięwłaśniedoHanzy–tejpierwszej
historycznejquasiUniiEuropejskiej.Wartopowracaćdokorzeni,gdyżprzeszłośćmożedoskonalićnasząprzyszłość.
Geocentrum, na zwieńczeniu - symbol Hanzy
Nowa Hanza to powstanie nowej atrakcji turystycznej na bazie – promowanej dotychczas z powodzeniem – dawnej historii Połocka oraz wyeksponowanie
walorów kulturalnych i edukacyjnych najstarszego
miasta Białorusi. Hanzeatycka duma Połocka to sposób, w jaki można zainteresować turystów miastem,
zwłaszcza w okresie przygotowań do Mistrzostw
Świata w Hokeju. Idea projektu to ożywienie w świadomości społecznej dawnej funkcji handlowej miasta,
która była podwaliną kilkusetletniego rozkwitu.
Hanzeatyckie korzenie Połocka, to okazja aby kontynuować wszystkie najlepsze tradycje tego związku,
Rzeka Dźwina
skupiając się przede wszystkim na szeroko pojętej
współpracy gospodarczej i kulturalnej. Polityczne i gospodarcze związki Połocka z Hanzą spowodowały
bardzo intensywny wzrost wymiany handlowej z wieloma rejonami ówczesnej Europy. Spotkania Nowej
Hanzy, które odbywają się co roku w innym mieście,
nawiązują do tradycji sejmu hanzeatyckiego tzw. Hansetagu i jarmarków średniowiecznych.
W Połocku, tak jak i w wielu innych miastach dawnej Hanzy pozostały liczne obiekty w postaci kościołów, ratuszy, klasztorów, kamienic mieszczańskich czy
urządzeń gospodarczych, świadczące o bogatej i burzliwej historii miasta. Połock, to najstarsze miasto na
Białorusi (pierwsza wzmianka wpisana w dziejach to
862). Dzisiaj miasto jest nazywane miastem muzeów,
tutaj znajduje się ich dziesięć. Jak na wielkość miasta, to dużo.
miast hanzeatyckich. W oparciu o tradycje lokalne ma
rozwijać wzajemne kontakty gospodarcze, kulturalne,
turystyczne. Działania tego związku podjęto w 1980 roku, a wiec jeszcze przed wszystkimi zmianami politycznymi w Europie. I znowu, tak jak kiedyś w średniowieczu działalność związku jest ponadpaństwowa.
Ćwierćwiecze jej istnienia zaowocowało stworzeniem
sieci nowych powiązań gospodarczych, wspólną strategią ochrony i renowacji zabytków, odbudowy historycznych centrów miast, czy zwróceniem uwagi na
znaczenie ochrony środowiska. Związek Nowej Hanzy pozwala lepiej zrozumieć i akceptować odmienności kulturowe, obyczajowe, polityczne i społeczne
narodów. Uczy tolerancji i wzajemnego poszanowania. Wzmacnia poczucie demokracji i pozwala korzystać z doświadczeń partnerów. Zbliża mieszkańców
wschodniej i zachodniej części Europy.
Mia sto ofe ru je nie sa mo wi te wi do ki Za chodniej
Dźwiny oraz panoramę najstarszej i najwspanialszej
monumentalnej budowli Białorusi Katedry św. Zofii,
cerkwi z XI wieku. Jest ona uosobieniem niezależności i siły Połocka. Dzisiaj katedra jest nie tylko muzeum, ale także salą koncertową, gdzie można usłyszeć dźwięki majestatycznych organów. Znajduje się
tutaj klasztor Świętej Eufrasińji, która była jego fundatorką (1125). Kościół Przemienienia Pańskiego
(XII wiek) wraz z klasztorem są rzadkimi zabytkami
słowiańskiej architektury i malarstwa. Tutaj także znajdują się relikwie św. Eufrozyny Połockiej. A w głównym kościele klasztoru - kościele św. Krzyża znajduje
się złoty krzyż, wykonany w 1161 na zlecenie św. Eufrozyny Połockiej przez rzemieślnika Lazara Bogszę.
Do innych cennych zabytków Połocka należą: Górny i Dolny Zamek wraz z wałami Iwana Groźnego, kompleks dawnego klasztoru Objawienia, dom Piotra I,
budynek Rady, rezydencja gubernatora, Kolegium
Jezuickie.
Cele Związku:
• prezentacja przeszłości i współczesności miast Hanzy,
• ukazanie związków miast należących do wspólnoty,
• integracja miast członkowskich, nawiązanie bezpo
średnich kontaktów międzyludzkich,
• stworzenie forum wymiany inicjatyw gospodarczych,
kulturalnych i turystycznych,
• prezentacja dorobku kulturalnego miast,
• działania na rzecz integracji ludzi zdrowych ze światem osób niepełnosprawnych,
• współpraca organizacji pozarządowych,
• wymiana doświadczeń i współpraca młodych ludzw ramach.
(red.)
Te obiekty, a także ciekawa kultura są doskonałym
magnesem przyciągającym turystów, chcących dzisiaj odnaleźć cień dawnej, fascynującej przeszłości,
przenosząc się choć na chwilę w inny, wielokulturowy, historyczny, tajemniczy świat.
Do Związku Nowej Hanzy należy dzisiaj ponad 200
miast z 16 krajów, a przewodniczy jej oczywiście Lubeka. Współpraca, głównie regionalna do jakiej Nowa
Hanza odwołuje się w praktyce, ma służyć przede
wszystkim wskrzeszeniu i odbudowie ducha dawnych
Klasztor Żeński św. Eufozyny Połockiej
zdjęcia: Andriej Dybowskij
Hanza – to tajemnicze słowo, kiedyś rzadko używane poza literaturą fachową, od prawie trzydziestu
lat zaczyna powracać na europejską scenę. A stało
się to w roku 1980, kiedy w holenderskim mieście
Zwolle odbył się I Zjazd Nowej Hanzy, na którym spotkali się przedstawiciele 43 miast należących niegdyś
do Ligi Hanzeatyckiej. Ligi, która przez 300 lat swojego funkcjonowania ukształtowała swoistą kulturę
miast hanzeatyckich północnej Europy.
Historycznie symbolem wielu miast umieszczanym
na ich pieczęciach była koga – charakterystyczny typ
statku używany w handlu w północnej Europie od XI
do XV wieku. Wizerunek ten jest dzisiejszym herbem
Połocka. Tożsamość wciąż żyje. Dla podkreślenia jej
rangi Narodowy Bank Republiki Białoruś wyemitował
kolekcjonerską, srebrną 20-rublówkę.
Nominał
20 rubli
Prawny środek płatniczy w Republice Białoruś
Metal
Ag 925
Stempel
lustrzany
Wymiary
38,61 mm
Masa
28,28 g
Nakład
do 7000 szt.
Emitent
Narodowy Bank Republiki Białoruś
Data emisji grudzień 2011
47
marzec 2014
Perła magnackich rezydencji
Inicjatywa wzniesienia zamku murowanego należy do pierwszego ordynata nieświeskiego Mikołaja Krzysztofa
Radziwiłła „Sierotki” (1549–1616). Pierwsza faza budowy zamku przypada na
rok 1583. Od 1586 do 1599 r. pracami
budowlanymi kierował włoski architekt
Giovanni Maria Bernardoni. Budowla została ukończona na począktu w. XVIІ.
Zamek w Nieświeżu jest wpisany na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO. W pierwszym okresie
swego istnienia był zbudowany jako
forteca, dodatkowo łączył w sobie cechy gotyki, renesansu i baroku. Przez
kilka stuleci zamek w Nieświeżu miał
duże strategiczne znaczenie militarne.
Tu znajdowały się prywatne wojska
Radziwiłłów – niekoronowanych królów Wielkiego Księstwa Litewskiego.
W XVII wieku artyleria zamku składała
się z ponad stu armat.
DramatycznelosyZamku
Pałac przechodził wiele dramatycznych chwil. Po raz pierwszy został obrabowany przez Rosjan w 1657 roku.
Zamek był mocno uszkodzony podczas II wojny północnej w 1706 roku
przez armię króla szwedzkiego Karola
XII. Dzięki wieloletnim pracom Radziwiłłowie odnowili i powiększyli Zamek.
Prace nadzorowali niemieccy i włoscy
architekci. W XVIII wieku po przebudowie zamek w Nieświeżu nabył taki wizerunek, jaki widzimy teraz: wspaniały
wystrój w stylu barokowym, ażurowe
balkony i filigranowe wieżyczki. Oprócz
konstrukcji naziemnych, pałac w Nieświeżu może się pochwalić licznymi
piwnicami, podziemiami i kryptami. Kolejne rabunki rękami Rosjan miały miejsce podczas konfederacji barskiej.
W 1770 roku zamek został zajęty przez
Rosjan. Archiwa przewieziono do Petersburga, gdzie znajdują się do dziś.
Kolejnym dramatem był rok 1812, następnie wielki cios Zamkowi przyniosła
I wojna światowa. Końcem epoki Radziwiłłów był rok 1945.
ne o różnym znaczeniu, listy wielu monarchów. Wszystkie te rzeczy tworzyły
podstawę legendy o skarbach Radziwiłłów. Uważa się, że wszystkie te
skarby musiały być przechowywane
tylko w zamku i nie mogły być wywiezione nawet podczas inwazji wojskowych. Legenda mówi, że stworzono
tajne pomieszczenia, o których wiedział tylko książę i jego najbliżsi służący. W 1812 roku podczas wojny ostatni
książę Radziwiłł linii nieświeskiej przeszedł na stronę Napoleona. Kiedy francuzi w pośpiechu opuszczali Nieśwież
książę Dominik Radziwiłł nie zdążył zabrać całego swojego majątku. Do miasta weszły wojska rosyjskie i wywiozły
majątek Radziwiłłów do Rosji. Jednak
słynny skarb Radziwiłłów nie został odnaleziony. Na poszukiwanie tego skarbu przyjeżdża wielu “łowców skarbów”.
DuchBarbaryRadziwiłłówny
Zamek w Nieświeżu jest jednym
z najbardziej tajemniczych i zagadkowych miejsc na Białorusi. Niektórzy wierzą, że w pałacu mieszka duch Barbary
SkarbRadziwiłłów
W przeciągu 500 letniej historii zam- Radziwiłłówny, która była żoną króla Zyku w Nieświeżu jego właściciele zebrali gmunta II Augusta. Według legendy Barwspaniałe kolekcje dzieł sztuki o dużej bara wyszła za mąż za Zygmunta w taartystycznej i historycznej wartości. jemnicy przed dworem królewskim. WeOprócz rodzinego złota i srebra Radzi- dług tradycji tamtych czasów nowy król
wiłłów, starej porcelany, cennych obra- powinien umocnić państwo za pośredzów starych mistrzów, znajdowała się nictwem dobrego małżeństwa. Ponietutaj biblioteka z bardzo bogatym księ- waż dwór królewski nic nie wiedział o małgozbiorem. W archiwum były przecho- żeństwie króla z Barbarą, matka Zygwywane praktycznie wszystkie doku- munta – Bona Sforza – stała na czele
menty Wielkiego Księstwa Litewskiego, poszukiwań żony dla syna. Wieść o mapocząwszy od czasów Jagiełły. W bi- łżeństwie z Barbarą rozczarowała ją
bliotece zebrane były również bardzo i pokrzyżowała jej plany, więc postanorzadkie rękopisy, dokumenty historycz- wiła za wszelką cenę pozbyć się syno-
TajemniceNieświeża
wej. Matka króla wyjechała z całym
dworem do Włoch, ale zostawiła lekarza, który miał otruć Barbarę. Lekarz
przygotował truciznę i spełnił prośbę Bony. Barbara została pochowana w Krakowie. Zygmunt jednak bardzo kochał
swoją żonę i nie mógł się pogodzić z jej
śmiercią. Postanowił za pomocą alchemików wywołać ducha zmarłej małżonki. Według zasad seansu spirytualistycznego nie można dotykać ducha. Kiedy wszystkie obrzędy były wykonane
i pojawił się duch Barbary, król nie wytrzymał i objął ukochaną. Według legendy od tego czasu duch Barbary nie
mógł odnaleźć spokoju, a po śmierci
króla zamieszkał w zamku w Nieświeżu.
Mówią, że duch Barbary ujawnia się
w zamku w nocy przed godziną pierwszą. Swoim objawieniem duch uprzedza
o nadchodzących nieszczęściach.
Są ludzie, którzy twierdzą, że widzieli
ducha Barbary w noc przed wielkim pożarem w 2002 roku, kiedy się spaliła
znaczna część zamku. Na podstawie tej
legendy powstał dramat „Czarna Panna
z Nieświeża”, który odnosi duże sukcesy w teatrze białoruskim.
Okresnowejświetności
W 1994 roku zespół zamkowy został
uznany za narodowy pomnik historii
i kultury przez władze Białorusi.
W 1997 roku rozpoczęto restaurację
Zamku. W 2001 roku zespół zamkowy
został przekazany Narodowemu Muzeum – Rezerwatowi Historyczno-Kulturalnemu Nieśwież. Zamek otwarto dla
zwiedzających 21 lipca 2012 roku w obecności członków rodu Radziwiłłów.
(red.)
zdjęcia: Andriej Dybowskij
Nieśwież jest stolicą jednego
znajważniejszychrodówszlacheckichWielkiegoKsięstwaLitewskiego–Radziwiłłów.Zespółzamkowy
wNieświeżuusytuowanyjestwczęści północno-wschodniej miasta,
wotoczeniustawówwdolinierzeki
Uszy.Jużprawie500latjestonświadkiemburzliwejhistoriitychziem.
48
marzec 2014
Wielokulturowe sąsiedztwo
Drodzy przyjaciele!
Nasza Ziemia Brzeska jest zadziwiająco piękną i gościnna krainą, którą doceni każdy, kto lubi podróże i aktywny
odpoczynek, kto jest otwarty na nowe wrażenia oraz interesuje się historią.
Pierwotna przyroda oraz bogate dziedzictwo historyczno-kulturowe czynią odpoczynek w naszym obwodzie
urozmaiconym, ciekawym oraz poszerzającym wiedzę.
W celu poznania atrakcji opracowano turystyczne trasy samochodowe, rowerowe i piesze oraz szlaki ekologiczne.
Tutaj można zwiedzić unikalny pomnik przyrody z obszernymi terenami łowieckimi – Park Narodowy „Puszcza
Białowieska”, który leży na północnym zachodzie obwodu. Jest to największy masyw leśny Europy, który zachował
do dzisiaj swoje dzikie, pierwotne oblicze i stał się „domem” dla setek gatunków zwierząt oraz roślin reliktowych, w tym również rzadkich, wpisanych do „Czerwonej Księgi”. We współczesnej Europie, z jej nadzwyczaj
wysokim stopniem zagospodarowania, ten rejon stanowi naturalna oazę przyrodniczą otoczoną ze wszystkich
stron terenami zurbanizowanymi.
Na Ziemi Brzeskiej jest wystarczająco dużo ciekawych miejsc do uprawiania turystyki wodnej i sportowej,
są stworzone wspaniałe warunki dla miłośników polowania, amatorów odpoczynku na wsi.
W celach poprawy zdrowia polecamy turystom organizacje sanatoryjno-uzdrowiskowe oraz zdrowotne, w których doświadczeni specjaliści fachowo łączą czynniki przyrodnicze z procedurami leczniczymi, aktywnym
spędzaniem czasu oraz dobrą kuchnią.
Oprócz tego na Ziemi Brzeskiej są unikalne miejsca historyczne związane z: Adamem Mickiewiczem, Tadeuszem
Kościuszką, Napoleonem Ordą oraz Józefem Kraszewskim, które mogą budzić szczególne zainteresowanie polskich
turystów.
Zapraszamy do naszego obwodu każdego, kto lubi komfortowy oraz pożyteczny odpoczynek.
Witamy na Ziemi Brzeskiej.
K. A. Sumar
Przewodniczący Brzeskiego
Obwodowego Komitetu Wykonawczego
49
marzec 2014
Brześć – brama do Białorusi
Brześć posiada wygodną pozycję geopolityczną,
będąc dużym węzłem transportowym. Brzeski węzeł
kolejowy jest jednym z największych węzłów w Europie Centralnej i całkowicie zapewnia tranzyt państw
WNP z państwami Europy Zachodniej w kierunkach
Moskwy i Sankt-Petersburgu.
Szczególnie ważny jest korytarz transportowy Berlin-Warszawa-Brześć-Mińsk-Moskwa, oraz bezpośrednia droga do Wilna i Kijowa.
Brześć jest również drogowym mostem do Europy
Zachodniej – przez stolicę obwodu przechodzi główna arteria transportowa Białorusi M-1/E 30 Brześć (Kozłowicze)-Mińsk-granica Federacji Rosyjskiej, która
jest częścią jednego z ważniejszych korytarzy transportowych w komunikacji międzynarodowej. Na trasie
tej znajduje się nowoczesne przejście graniczne Kozłowicze, jedno z większych na granicy UE pod względem ilości przewozów towarowych.
Dworzec kolejowy w Brzesciu
Brześć jest miastem o wielu twarzach - łączą się
w nim hałaśliwe nowe osiedla i cieniste parki, uliczki
XIX wieku i majestatyczny duch Twierdzy Brzeskiej.
Starodawny i zarazem nowoczesny Brześć jak dawniej stoi na skrzyżowaniu licznych dróg, przyciągając
do siebie zainteresowanie turystów.
Heroizmtwierdzy
Różany
Intrygującawielokulturowość
W 1830 roku , rozwścieczony polskim Powstaniem
Listopadowym, car Rosji Mikołaj I wydał rozkaz zburzenia miasta i wybudowania na jego, znakomitym ze
strategicznego punktu widzenia obszarze, potężnej
Twierdzy Brzeskiej. Powstała ona na czterech wyspach na początku lat 40-tych XIX w, a miasto zostało, w 1842 roku, przeniesione o 3 km na wschód.
Twierdza ta podczas I wojny światowej zajęta była
przez wojska cesarskich Niemiec i w znajdującym się
w niej Białym Pałacu podpisano w 1918 roku Pokój
Brzeski między bolszewicką Rosją i kajzerowskimi
Niemcami.
Do historii twierdza przeszła jeszcze dwukrotnie
w latach II wojny światowej. We wrześniu 1939 roku
bohaterska obrona jej przez Wojsko Polskie – między innymi zablokowanie głównej bramy starymi, nie
nadającymi się do walki francuskimi czołgami z I wojny światowej – uniemożliwiła hitlerowcom zamknięcie kotła, w którym usiłowali otoczyć polskie jednostki. Później, w 1941 roku, radziecki garnizon przyjął na siebie pierwsze zmasowane uderzenie niemieckie 22 czerwca i stawiał opór przez kilka dni,
a na poszczególnych stanowiskach około miesiąca.
Wielokulturowość w turystyce jest szansą na przeciwdziałanie unifikacji kultury globalnej. Poznawanie
odrębnej tożsamości jednostek, grup i społeczności
to również propagowanie postaw tolerancji i dialogu.
Specyfika atrakcyjności turystyki kulturowej opiera się na elementach różniących kultury, a nie im
wspólnych. Poznawanie odmienności, uświadamianie sobie różnic jest naturalną cechą rzeczywistości.
Wielokulturowość należy traktować jako dobro społeczne, wpływające na wzbogacenie kultury. Brześć
jest tego wzorcowym przykładem.
Chyba w niewielu miastach Wschodniej Europy
krzyżowało się tyle wierzeń, stylów i kultur, co w Brześciu. Ukształtowało to charakter miasta, które tolerancję i rozumienie innych łączy ze swoją europejskością, posiadając jednocześnie szczególną siłę
wchłaniania nowych idei i ludzi, ubogacając się a jednocześnie nie tracąc swego szczególnego charakteru.
Historia Brześcia od wieków związana jest z obecZ militarnego punktu widzenia nie miało to, podobnością mniejszości narodowych i religijnych. Ten ważny element przeszłości, poprzez swoją odmienność nie jak w przypadku Westerplatte, żadnego znaczereligijną i obyczajową, w niebagatelny sposób wpły- nia, gdyż jednostki hitlerowskie omijając twierdzę
wał na oblicze tego intrygującego miasta. Także i dzi- poszły dalej na Mińsk i Moskwę. Postanowiono jedsiaj jest istotną częścią brzeskiego krajobrazu kulturalnego. Wielokulturowy Brześć jest próbą przybliżenia odrębności kultur mniejszości narodowych
i religijnych, ale też ich wzajemnego przenikania
i uzupełniania.
nak wykorzystać to propagandowo i w 1965 roku,
z okazji 20-lecia zwycięstwa nad faszyzmem, władze
ZSRR nadały twierdzy tytuł Bohatera. Zaś w 1971 r.
zachowane ruiny twierdzy zamieniono w kompleks
memorialny budując monumentalną bramę wejściową oraz gigantycznych rozmiarów pomniki.
Cerkwie,deptakiiparowozy
Współczesny Brześć, rozciągające się na kilkanaście kilometrów miasto głównie przemysłowe, ma
stosunkowo niewiele miejsc i obiektów przyciągających uwagę turystów. Najstarsze zabytki sakralne:
cerkwie św. Simeona i św. Mikołaja, Bracka Cerkiew
św. Mikołaja, Świątynia Zmartwychwstania Pańskiego oraz kościół p.w. Podniesienia Krzyża – Sanktuarium MB Brzeskiej, to budowle z II połowy XIX w.
o typowej dla tamtych czasach architekturze i wyposażeniu wnętrz. Warte jednak odwiedzenia.
Na zobaczenie, zwłaszcza wieczorem, zasługuje
też deptak w starej części przeniesionego na nowe
miejsce miasta – ulica Sowiecka, zwana "Brzeskim
Arbatem”, z naftowymi latarniami. Ponadto dwa nowe pomniki: Tysiąclecia Brześcia oraz Ihumena Atanazego Brzeskiego. Miłośnicy kolejnictwa powinni
zajrzeć do poświęconego mu muzeum otwartego
w 2002 roku. Zgromadzono tam 48 parowozów z lat
30-40-tych, nadal na chodzie. Najstarszym eksponatem jest w nim wagon sztabowy z 1915 roku.
Przyszłość
Leżący na granicy Polski wojewódzki (obłastnyj)
Brześć ma ponad 300 tys. mieszkańców. Duże miasta pełnią rolę lokalnych stolic dla otaczających je terenów. Przez swe położenie na granicy, Brześć byłby
zapewne taką lokalną stolicą również dla obszarów
po polskiej stronie, gdyby tę granicę można było
przekraczać tak, jak przekraczamy dziś np. granicę
polsko-niemiecką czy polsko-czeską. Kiedyś tak się
stanie. Może nawet w niezbyt odległym czasie.
(red.)
Fragment pałacu w Różanach -
zdjęcia: Andriej Dybowskij
Białoruś,leżącanaważnymszlaku
transportowymWschód-Zachód,powoli,alesystematycznieotwierasię
naświat.ABrześć,leżącyprzygranicyzPolską,jestjejnajwiększąbramą
doUE.
50
marzec 2014
Cudowna kraina
SzanownyCzytelniku!
Przewracaszkolejnekartkiwydawnictwaonaszymwspaniałymigościnnymkraju–RepubliceBiałorusi.IśmiemCięzapewnić
–będątojedneznajciekawszych,najbardziejpasjonującychstrontegowydania.PonieważsąpoświęconeobwodowiMohylewskiemu–najbardziejwysuniętemunawschódrejonowiBiałorusiorazjednemuznajbardziejmalowniczychzakątkównaszegopaństwa.
RozpostartawzdłużbrzegówwielkiegoDniepru,pokrytawjednejtrzecibogatymilasami,krainata,którejjednątrzeciączęśćzajmująlasy,zpełnymprawemjestnazywananaddnieprzańską.Właśnietuprzebiegałsłynnyszlak„odWaregówdoGreków”,właśnie
tuznajdowałsięstykkulturyzachodniejiwschodniej,każdapiędźziemijestprzesiąkniętaduchembogatejorazsławnejhistorii.
DziśobwódMohylewskitoobszarrozciągającysięzpółnocynapołudniena150km,azzachodunawschódnaponad300km.
Powierzchniaobwoduwynosi29,1tys.kmkw.NajstarszymimiastamisąMścisław,Sławograd,Krzyczewzałożonew1136roku,
Mohylew–w1267r.,Bobrujsk–w1387r.
Obwód Mohylewski posiada znaczny potencjał turystyczny – przede wszystkim poznawczy, ekologiczny, zdrowotny, agroturystyczny,pielgrzymkowy,tranzytowy.Tusąreprezentowanewszystkieaktywnerodzajeturystyki,odbywająsięrajdypiesze,
wodneorazrowerowe.
Zgromadzonewprzeciągustulecidziedzictwokulturowo-historycznestanowiinteresmiędzynarodowy,aznajdującesięnaterenieregionusystemyekologiczneorazkrajobrazyprzyrodniczesąunikalne.
Potencjałzasobowyrozwojuturystykiekologicznejstanowiąspecjalniechronioneobszaryprzyrodniczeorazpomnikiprzyrody
regionu,którezajmują91,6tys.ha,czyli3,2%powierzchniobwodu.NaterenieobwoduMohylewskiegoznajdująsięrepublikańskierezerwatyhydrologiczne„Zaozierje”,„WyspyDuleby”orazkrajobrazowy–„Starica”.
Mohylewszczyznawystępujenarynkuturystykiwycieczkowejjakoregionodominacjiwschodniosłowiańskichtradycjikulturowych.Wobwodzieistnieje2,3tys.zabytkówhistorycznychorazkulturowych.Dowykazupaństwowegodóbrhistoryczno-kulturowychwpisanookoło700obiektów:sątozabytkiarcheologii,historii,sztuki,architektury.Najważniejszezabytkihistoryczno-kulturoweregionutozespołypałacowo-parkoweorazdworsko-parkowewŻyliczach,GrudinowceorazKrzyczewie,zespołyklasztorneorazhistorycznazabudowaMścisławaijegookolic,budowlekultoweMohylewa.
Mohylewszczyznajestwspaniałymmiejscem.Korzystnalokalizacjageograficzna,umiarkowanyklimat,pierwotnainietkniętaprzyrodaczyniąnaszobwódatrakcyjnymdlaludzionajróżniejszychzainteresowaniach,wróżnymwiekuorazsytuacji
materialnej.
Jesttocudownakraina.Zeswoimniepowtarzalnymtrybemżycia,pracowitymiiżyczliwymiludźmi.Właśnieoni–nasiludzie–stanowiąpodstawowedobroregionu.Niejesteśmyzasobniwkopalinyużyteczne:naszesrebro–tomężczyźni,azłoto–kobiety.Iwszystkienaszesukcesysąosiąganedziękitemu,żetroskliwiezachowującprzeszłośćstarannietworzymyprzyszłość.
Kochamyswojąziemię.Ijesteśmypewni,żepokochająjąrównieżgościekrainynaddnieprzańskiej.Awięc–serdeczniezapraszamynaMohylewszczyznę,powrażenia,którenazawszepozostanąwduszykażdego,ktojąodwiedził.
Piotr Rudnik
PrzewodniczącyMohylewskiegoObwodowegoKomitetuWykonawczego
51
marzec 2014
Unikatowa ulica Mohylewa
Historyczne centrum Mohylewa ulokowano na wzniesieniu, pomiędzy dolinami Dniepru i wpływającej do niego
w tym miejscu Dubrowienki. Tu, na wysokim brzegu Dniepru zaczęła się historia Mohylewa. Przy zachowanym do
dziś placu (obecnie Placu Sowieckim)
stoi XVI-wieczny ratusz, symbol lokacji
miasta wg. prawa magdeburskiego.
Mieści się w nim Muzeum Historii Mohylewa. Po sąsiedzku znajduje się Obwodowe Muzeum Krajoznawcze. Uzupełnieniem ciekawej architektury Placu
jest stojący nieopodal późnobarokowy
pałac prawosławnego arcybiskupa
Georgija Kaniskiego. W okresie letnim
można podziwiać piękne widoki doliny
Dniepru z wieży ratusza.
Ulica Leninskaja
Ratusz
Na Placu Sowieckim można rozpocząć spacer Ulicą Leninskają, która
swoja historią i potencjałem kulturowym jest naprawdę legendarną, niezrównaną ulicą – żywym miejskim
Panorama Dniepra
skansenem. Spacer po niej to wizyta
w muzeum na otwartym powietrzu. Jest
ona wyróżniana jako turystyczny symbol Mohylewa. Kiedyś zwana Bolszaja
Sadowaja, później Vetrennaja a dziś
Leninskaja. Znajdziemy tutaj prawie 40
budynków, które są zabytkami architektury. Wśród nich kilka najciekawszych,
wyróżniających się swoją historią. Pod
numerem 25 mieści się XVIII-wieczny
Pałac Arcybiskupi, który w XIX wieku został przebudowany na Synagogę Chóralną przez lokalnego kupca żydowskiego Barucha Cukiermana. Od nazwiska fundatora synagogę często nazywa się bożnicą Cukiermana. Idąc dalej mijamy kamienicę z końca XIX wieku wyróżniającą się przebogatą elewacją, z wieloma małymi kolumienkami
wokół okien.
Dziś jest to własność Uniwersytetu.
W podwórzu kamienicy znajduje się
przepiękny pałac miejski w stylu magnackiej rezydencji. Miejsce spotkania
Katarzyny II z Cesarzem Austro-Węgier Józefem II. Idąc dalej, ul. Leninskają trafimy na interesującą bryłę dawnego gimnazjum męskiego z końca XIX w.
Kolejnymi budynkami, godnymi uwagi
są kamienice z bogatymi elewacjami.
Podkreślenia wymaga dom pod Atlantami. Kontynuując spacer dojdziemy do
intrygującej rzeźby astronoma z cieka-
wą instalacją krzeseł ze znakami zodiaku. Pod numerem 50 trafiamy na
gmach Banku Moskiewskiego. Wracając do Placu Sowieckiego można pójść
trasą równoległą do ul. Leninskaja, ulicą Pierwszomajską, przy której możemy podziwiać dzieła sowieckiej architektury. Te dwie ulice oddają ducha
miasta.
(red.)
zdjęcia: Andriej Dybowskij
Na świecie jest wiele ulic sławnych i wyjątkowych. Ginza w Tokio,
Pitt Street Mall w Sydnej, New Bond
Street w Londynie, Kaufingerstrasse w Monachium czy też Pola Elizejskie w Paryżu. Bez wątpienia można
do nich zaliczyć jedną, skromną ale
unikatową. Tą legendą jest Ulica Leninskaja w Mohylewie.
52
marzec 2014
Gościnne Polesie
SzanowniCzytelnicy
magazynu„TTGCentralEurope”!
ObwódHomelskijestkrainąpracowitychludzi,skrzyżowaniemszlakówhandlowych,oryginalnejkultury,miejscemjednoczeniasiębratnichnarodówsłowiańskich.
ObwódHomelskidziśtoobszarszybkiegowzrostugospodarczego,największyregionprzemysłowyBiałorusi,
któregoudziałwwielkościprodukcjiprzemysłowejrepublikiwynosiponad20%.Tupracujeokoło300dużych
iśrednichprzedsiębiorstw.Stosunkihandlowo-gospodarczerozwijająsięzponad100państwamiświata.
Naszregionposiadapoważnypotencjałturystyczny.Najegotereniesąskupioneunikalnezasobyprzyrodnicze,
obiektynarodowegodziedzictwakulturowo-historycznego.Tuodbywająsięważneimprezyekonomiczne,kulturowe,społeczneorazsportowe.
Opracowanoponadstotrasturystycznychabyrodacyituryścizagranicznimoglizapoznaćsięzdziedzictwem
historyczno-kulturowymregionu.Najpopularniejsząznichjest„ZłotyPierścieńHomelszczyzny”.DumąmieszkańcówobwodujestHomelskizespółpałacowo-parkowy,MuzeumtwórczościludowejwWietceorazunikalny
komplekspamiątkowy„Dzieciom–ofiaromwojny”wrejonieŻłobińskim.
Regionpołudniowo-wschodniBiałorusijestbogatywunikalnetradycjeludowe,zachowaneodniepamiętnych
czasów.Staranniepielęgnujemydziedzictwonaszychprzodków,czegojaskrawympotwierdzeniemjestoryginalnyfestiwaltradycjietniczno-kulturowych„ZewPolesia”.
Baza sportowa obwodu Homelskiego pozwala przygotowywać sportowców wyczynowych oraz zapewnia
aktywnyodpoczynekwszystkim,dlaktórychzdrowytrybżycianiejestsloganemleczpotrzebą.WrokuogłoszonymwRepubliceBiałoruśRokiemGościnnościturystykanabieraszczególnegoznaczenia.Dziśtonietylkopopularny rodzajodpoczynku,leczrównieżefektywnysposóbpoznawaniaświataorazrozwojowadyscyplinasportowa.
ZapraszamdoodwiedzeniagościnnejZiemiPoleskiej.Jestempewien,żepodróżorazodpoczynekwobwodzie
HomelskimpozostawiągorącewspomnieniawPaństwasercachnadługielata.
WładimirDwornik
PrzewodniczącyHomelskiego
ObwodowegoKomitetuWykonawczego
53
marzec 2014
Homel - miasto przyrody
Turystykaekologicznajestformąturystyki, która zazwyczaj odwołuje się
doosób,któresąświadomeekologicznie i społecznie. Walory turystyczne
Homlaijegookoliczaspokojąoczekiwanianawettychnajbardziejwymagającycheko-turystów.Jesttoobszargdzienaturalnafloraifaunaoraznaturalnedziedzictwokulturowe miasta i jego okolic są głównymi jego
atrakcjami.JednątrzeciąHomelszczyznypokrywająlasy,ajejwielkierzeki:Dniepr,Soż,Berezyna i Prypeć są ważnymi arteriami wodnymi
Białorusi.
Homel oferuje eko-turystykę w odpowiedzialny
sposób koncentrując się na dostarczaniu takich wrażeń dla turystów, które minimalizują negatywne
aspekty konwencjonalnej turystyki na środowisko.
Ponadto kreowanie tej formy turystyki ma na celu
zwiększenie integralności kulturowej społeczności lokalnych.
Pałac Rumiancewów i Paskiewiczów
tras z Homla, m.in.: „Białoruskie koło”-Homel-Turów
-Pińsk-Nieśwież-Połock-Witebsk; „Koło słowiańskie”
-Homel-Briańsk-Czernihów.
Szczegółową informację o obwodzie Homelskim i trasach turystycznych znajdziemy na stronach:
www.gomel-region.by, www.gomeltour.com,
www.belarustourism.by
Ekologicznyproduktturystyczny
„Złote kółko Homelszczyzny” jest nowym produktem turystycznym, który pozwoli wszystkim chętnym
zwiedzić obwód i poznać jego zabytki. Trasy „Złotego
kółka” przechodzą przez miasta Homel, Wietka, Czeczersk, Łojew, Mozyr, Turów, wsie: Jurowicze i Czerwony Brzeg. Na amatorów wycieczek zorganizowanych i turystyki aktywnej czeka wiele interesujących
Amatorom ekologicznych wycieczek i spotkania
z naturą warto polecić Prypecki Park Narodowy, nazywany często „Płucami Europy”. Jego obszar zajmujący ponad 83 tys. hektarów (64 km z zachodu na
wschód i 27 km z północy na południe), jest królestwem rozlewisk, zalewów i lasów. W lasach spotkamy żubry, dziki, łosie i jelenie.
20 km od Mozyra w okolicy starorzecza rzeki Prypeć znajduje się gospodarstwo agroturystyczne
„Pański dwór”, gotowe na przyjęcie wielbicieli turystyki ekologicznej, przejażdżek konnych, rybołówstwa i polowań. Tutaj w lasach spotkamy: rysie, wilki,
borsuki i bobry. W wodach jezior i rzek zamieszkują:
sumy, szczupaki i okonie, a nawet czeczugi. Występuje tu 140 gatunków ptaków, co przyciąga ornitologów i miłośników przyrody. Centrum administracyjne
parku znajduję się w osiedlu Turów.
W okolicach Prypeci możemy też wynająć pokoje
w domku „Kabaczok”, do 20 osób, oraz „Czerecianka” nad brzegiem jeziora Czerecianka. Są tu: przy-
Kaplica - grobowiec rodziny Paskiewiczów
Odnoga rzeki Wołotowa
Niezapomniane wrażenia pozostawiają rejsy spacerowe trasami wodnymi po rzece Prypeć, szczególnie podczas wiosennych przyborów wód, gdy Prypeć
rozlewa się na szerokość 10-15 km. Na terenie rezerwatów Polesia białoruskiego popularne są też wyprawy na tratwach.
(red.)
zdjęcia: Andriej Dybowskij
Park nad rzeką Soż
stań dla łódek, łaźnia ruska nad jeziorem, miejsce na
ognisko i woliera ze zwierzętami.
54
marzec 2014
Prypeć,majestatycznarzekaprzepływającaprzez
UkrainęiBiałoruś,prawydopływDniepruodługości775kmipowierzchnidorzecza121000km²
wgórnymiśrodkowymswoimbieguprzepływa
przezPolesie.DopływamiPrypecisąm.in:Turia,
Stochód,Styr,Horyń,Stwiga,Uborć,Sławeczna,
Załoń,Uż(prawe)orazPina,Jasiodła,Bobr,Pierwszy (lewe).GłównemiastapołożonenadPrypeciąto:Pińsk,Turów,Mozyrz.
NaturalnybiegPrypeci,niczymAmazonka,potrafirozlaćswojewodywcharakterystycznemeandry,rozgałęzienia,odnogiistarorzecza,łączyć
sięzodnogamiinnychrzek.
Wśród bagien, łąk i zarastających starorzeczy doskonałe schronienie mają ptaki. Takich ilości i gatunków jakie się tu spotyka, trudno szukać gdzie indziej.
Bocian czarny, czapla biała, bąk to jedynie wybrane
przykłady fascynującego świata ornitologii Prypeci.
Raj dla miłośników przyrody. Niemal nieograniczona
możliwość obserwowania ptaków i zwierząt. Po prostu wypoczynek w głuszy, na łonie przyrody. Świat
ptaków reprezentuje ok. 250 gatunków. Znaczenie
bagna dla Ziemi trudno przecenić. Pochłania dwutlenek węgla i produkuje tlen, kształtuje klimat i utrzymuje równowagę biologiczną.
PrypeckiParkNarodowy zajmuje obszar dzikich
bagien poleskich ciągnących się między Turowem
i Petrykowem. Jest to środkowa część biegu Prypeci. Większość obszaru parku to ścisłe rezerwaty,
obejmuje 46 kilometrów nurtu Prypeci, ponad 63 tys.
ha powierzchni. Wiosną ok. 80% powierzchni Parku
jest pod wodą. Na terenie Parku spotykamy dwa typy środowisk – szerokie doliny rzeczne oraz lasy bagienne z torfowiskami. Znajdujące się w nim dąbrowy
są największymi skupiskami dębów w Europie.
Tereny te szczęśliwie przetrwały szalone pomysły
radzieckiej władzy planującej meliorację Polesia. Począwszy od 1966 roku planowo niszczono ten europejski skarb przyrody. Melioracja zmieniła Polesie.
O negatywnych skutkach dla środowiska wówczas
nikt nie myślał. Dopiero po usamodzielnieniu się Białorusi w latach 90. XX wieku odstąpiono od realizacji
dalszych etapów projektu. Białoruś podpisała Konwencję Ramsarską i z dumą podkreśla, że mokradła
ich kraju są płucami Europy. W chwili obecnej na Białorusi zostało 860 tysięcy ha. bagien. Poza tym istnieje 500 tysięcy ha. zdegradowanych topieli.
Istotnym wyróżnikiem walorów kulturowych Polesia są miasta i wsie tego Regionu. Historyczne, zagubione wśród poleskich bagien miasteczko Turów,
dumna stolica prężnego (XI-XIV wiek) Księstwa Tu-
zdjęcia: Andriej Dybowskij
Polesie
regionem
o globalnym
znaczeniu
dla Ziemi
rowskiego, najstarszy gród na terenie Białorusi. Zagubiony wśród poleskich bagien Gród Turów posadowiono w obronnym miejscu nad Prypecią. Istniał
już w roku 980 - wspomina o nim kronika Nestora.
Nazwa miasta pochodzi ponoć od kniazia Tura, jego
legendarnego założyciela, wedle innej wersji - od żyjących w okolicy turów albo od dawnej nazwy Prypeci, która na starych mapach widnieje jako Tur. Jako
centrum staroruskiej kultury Turów ustępował tylko
Kijowowi. Na początku XI w. był stolicą księstwa rządzonego przez Światopełka, syna Włodzimierza Wielkiego, ożenionego z córką Bolesława Chrobrego, którą ruskie latopisy nazywają Bolesławną.
Miasto było wielokrotnie niszczone, m.in. przez
najazdy Mongołów, podczas powstań kozackich i potopu szwedzkiego, a w 1834 r. strawił je wielki pożar.
Dziś niewiele zostało z dawnego splendoru - ot, skupisko domków, w większości parterowych, otoczonych ogródkami. Turów przypomina rozległą wieś
- nie ma nawet rynku, jego funkcję pełni ul. Lenina (tu
również jest przystań). Stara część zachowała dawny układ urbanistyczny w postaci regularnej siatki
ulic, sporo tu malowniczych zaułków nad rzeką.
Dawni cieśle budowali domy z żywicznych sosen
i dębów z otaczających miasto lasów. Drewniana zabudowa jakimś cudem przetrwała dwie wojny światowe. Dziś to żywy skansen.
W miejscu gdzie rzeka Jazda wpada do Prypeci,
wznosi się Góra Zamkowa ze śladami grodu i podgrodzia, XIII-wiecznej ceglanej wieży obronnej i fundamentami murowanej cerkwi (znalezione w jej podziemiach średniowieczne sarkofagi trafiły do Muzeum
Polesia w Pińsku). Po zamku Ostrogskich i kościele
Jezuitów z XVI w. nie pozostał ślad. Ponad wzgórzem króluje monumentalny posąg św. Cyryla Turowskiego. Rozciąga się stąd wspaniała panorama Prypeci - szeroką na kilka kilometrów dolinę wiosną aż
po horyzont wypełnia woda. Na brzegu widać łodzie,
których kształt i sposób budowania nie uległ zmianie
od stuleci.
Cmentarzicerkiew
W dzielnicy zwanej Dworzec we wschodniej części
miasta (niegdyś była tu letnia rezydencja kniaziów Turowskich), przy cmentarzu parafialnym stoi cerkie
Wszystkich Świętych z 1810 r. To jedyna świątynia w
3,5-tysięcznym Turowie, w czasach świetności było ich
ponoć 40. Niewielka drewniana budowla pomalowana na niebiesko, z babińcem i dołączoną na początku
XX w. dzwonnicą, przypomina wiejskie cerkiewki, ale
w środku kryje bogato rzeźbiony ikonostas z XVIII w.,
z tryptykiem przedstawiającym Matkę Boską z Dzieciątkiem, św. Natalią i archaniołem Rafaelem. Pod
ścianą dwa wykute w granicie wielkie „krzyże turowskie” (inny zobaczymy w Muzeum Polesia w Pińsku).
Miały przypłynąć przed wiekami z Kijowa - pod prąd,
wodami Dniepru i Prypeci - by ratować mieszkańców
przed zarazą. Do dziś uważa się, że skutecznie chronią przed chorobami oczu. Wiszą na nich wotywne
ręczniki. - W latach 30. ubiegłego wieku komuniści
wrzucili krzyże do Prypeci. Wierni odnaleźli je na
brzegu i przenieśli do cerkwi - opowiadał nam diakon
z cmentarnej kaplicy nieopodal. - Wszyscy wierzą, że
znów same wypłynęły. Liczący ponad 600 lat cmentarz leży na wzgórzu nad rzeką Jazdą. Podczas wiosennych roztopów staje się wyspą, na którą dostać
się można po prowizorycznej kładce. Pośrodku wyrasta z ziemi kamienny krzyż. Diakon zaklina się, iż
pamięta z dzieciństwa, że w latach 70. sterczał mu
tylko czubek, a teraz - popatrzcie sami!
W kaplicy znajduje się również uchodzący za cudowny wizerunek Matki Bożej z Dzieciątkiem. Do niedawna używała tej deski w chlewie jedna z turowskich gospodyń. Któregoś dnia zauważyła, że pojawił się na niej święty obraz. "Samopisząca się" ikona
wzbudziła sensację. - Gdy trafiła do kaplicy, zaczęła
się robić coraz wyraźniejsza i barwniejsza - zapewnia diakon. Otoczona wielką czcią wisi teraz obok
XVIII-wiecznego krzyża.
Wreszcie Prypeć, najważniejsza rzeka Polesia.
Posiada naturalną czystość i barwę - lekko żółtawą,
charakterystyczną dla wód bagiennych. Prypeć płynie powoli, początkowo bez przeszkód w nurcie, meandrując i tworząc kilometrowe rozlewiska. Krajobraz
płaski z nielicznymi wydmowymi wzniesieniami ponad morze trzcin. Rozbuchana roślinność wodna,
momentami zupełnie pokrywająca rzekę i wiele zapachów i smak powietrza
Polesia czar, czyli Prypecki Park Narodowy oraz
Turowo nad Prypecią, a tam piękna cerkiew i bardzo
stary cmentarz. Polesia czar to dzikie knieje, moczary / Polesia czar to tęskny wichrów jęk / Gdy w ciemną noc z bagien wstają opary / Serce me drży, dziwny
ogarnia lęk...Te słowa przedwojennej piosenki przypomniały mi się, gdy dotarłem do poleskiego Turowa.
Już od dawna chciałem odwiedzić to miasteczko
z dala od uczęszczanych szlaków, naczytawszy się
o jego bogatej i dramatycznej historii liczącej sobie
ponad tysiąc lat. No i wreszcie zobaczyć słynne Błota Olmańskie, na skraju których leży.
PrypeckiParkNarodowy
To raj dla miłośników ptaków: rybitwy, krwawodzioby, bataliony, cietrzewie, głuszce, sikorki lazurowe,
dzięcioły i kraski. Nadrzeczne łęgi zamieszkują rzadkie czarne bociany, typowe dla tych okolic - sowy błotne, kuliki wielkie, brzęczki i bąki oraz zagrożone wyginięciem wodniczki (na poleskich bagnach żyje ponad
połowa ich światowej populacji). Są i ptasie drapieżniki - orlik grubodzioby i krzykliwy, bielik, gadożer,
puszczyk. A z większych zwierząt - jelenie, łosie, bobry, wydry i tchórze.
Park organizuje wycieczki przyrodnicze z przewodnikiem. Można też wybrać się na rejs statkiem po
Prypeci połączony z łowieniem ryb i piknikami na brzegu rzeki czy spędzić kilka dni na bagnach, zarówno
wędrując, jak i płynąc łodzią. Wiosną i latem organizatorzy wypraw gwarantują ujrzenie 120-140 gatunków ptaków!
ornitolog
55
marzec 2014
WodnadrogadoEuropy
Dzisiaj Kanał Augustowski płynie po terytorium
RzeczypospolitejPolskiejiRepublikiBiałoruś.Porekonstrukcjiwlatach2004-2005długośćKanałuna
ziemibiałoruskiejwynosiokoło25km,tuznajdująsię
2upustyi4śluzy,wtymjedynanaKanaleczterokomorowaśluzawewsiNiemnowo(czwartąkomorędobudowanow2005r.).
BiałoruskacześćKanałuAugustowskiegostanowi
cennyekosystem.Tujestdużojezior,strumieniibłot.
LewydopływNiemnarzekaCzarnaHańczamakręte
korytoimalowniczebrzegi.Jejdługośćnaterytorium
Białorusiwynosi35km.Wgłębokichdolinachpłyną
rzeki Szlamica i Marycha. W ich czystej i zimnej
wodziespotkaćmożnapstrągi,lipnie.Dotejczęści,
niegdyśmajestatycznejPuszczyGrodzieńskiej,wędrownikaprzyciągnączystejezioraKawienia,Kalety,
Zielenka.ObfitośćfaunyKanałzawdzięczaSopockin-
skiemuRezerwatowiBiologicznemuiSopockinskiemu Rezerwatowi Dziko Rosnących Roślin Leczniczych.Częśćroślinchronionychniewystępujewinnychregionachrepubliki.Tumożnaspotkaćsarnyeuropejskie,losie,jelenie,dziki,wilki,rysie,bobry,głuszce,cietrzewieidużoinnychgatunkówptakówleśnych
iwodnych.
niczebrzeginadalwabiątych,którzypragnąobcowania z naturą, a zabytki, unikatowa kultura regionu
wzbogaca o nowe wrażenia i na długo pozostaną
wpamięcigościKanałuAugustowskiego.
DecyzjaoodbudowaniuczęścibiałoruskiejKanałuAugustowskiegozostałapodjętaw2004r.Dzisiaj
tenodcinekKanałujestcałkowiciezrewitalizowany.
zdjęcia: arch. Grodnoinwest
KanałAugustowskiłączywcałośćsystemdróg
wodnychwbasenieMorzaBałtyckiegoodNiemiec
doLitwy.DziękiKanałowimożnaodbyćswoistą
podróż"dookołaEuropy".
RegionKanałujestmiejscem,wktórymłączą
sięgranicetrzechpaństw-Polski,BiałorusiiLitwy.Wciągustulecitaziemiabyłamiejscemspotkańkilkunarodów,couwarunkowałopojawienie
się unikatowych tradycji kulturowych i miało
wpływnajęzyk,zwyczaje,tożsamośćludnościlokalnej.Bliskośćgranicypowstrzymywałamigracje,iwobszarzeKanałuzachowanooryginalne,
czasemarchaicznecechywjęzykuiukładzieżycia.SwójśladnatejziemizostawilinietylkoBiałorusini,Polacy,Litwini,leczrównieżŻydzi,Tatarzy,Szwedzi,Niemcy,Rosjanie,Włosiiwieleinnychnarodów.
Tu można obserwować zapisane w "Czerwonej
Księdze":czarnegobociana,czerwonąkanię,łabędziatrębacza,szaregożurawia,sowębłotną,zimorodkaiinneptactwo.WstrefiePuszczyGrodzieńskiej
skutecznie zasiedlił się żubr białowieski. Dorzecze
Kanału Augustowskiego jest jednym z najbardziej
ekologicznieczystychmiejscnietylkowobwodzie
grodzieńskim,leczinaobszarzecałejBiałorusi
KanałAugustowskijestwspaniałymmiejscemdo
wypoczynku.Jużstolattemuprzyciągałmiłośników
turystykiwodnej.Dzisiajjegopowolnewodyimalow-
Czterokomorowa śluza "Niemnwo".
RekonstrukcjazostałaprzeprowadzonanapodstawierysunkówiplanówXIXw.,zachowanoautentyczneczęściśluz,wykorzystanometodyumocnieniakoryta
opracowanejeszczezaczasówI.Prądzyńskiego.
KanałAugustowski to unikatowa arteria wodna,
którapołączyławsobiesiłytwórczeprzyrodyigeniuszludzki.Kanałpowstałdziękihandlowi-towary
zPolskipostanowionoprzewozićprzezportyrosyjskie nadBałtykiem,wtymceluwybudowanodrogę
wodnąmiedzyWisłąiNiemnem.InicjatorembudowaniazostałministerskarbuKrólestwaPolskiegoKsiążę
FranciszekKsaweryDrucki-Lubecki.Kierownictwonad
budowaobjęlipułkownikIgnacyPrądzyński,generał
JanCh.MalletskideGrandwillipułkownikRossmann.
Kanałzostałwybudowanywrekordowymterminie
-projektowaniezaczętow1823r.,aw1839r.zasadniczepracejużzostaływykonane.Szlakżeglowny
składałsięzośmiujezior,częścirzekiCzarnaHańcza,kilkukilometrówkorytasztucznego(odługości
wy101,2km).JużprzykońcuXIXwiekuKanałAugustowskizaczęlioswajaćturyści.
KanałAugustowski łączy w całość system dróg
wodnychwbasenieMorzaBałtyckiegoodNiemiecdo
Litwy - dzięki niemu można odbyć swoistą podróż
"dookołaEuropy".
wioślarz
56
marzec 2014
Orszański design
Tradycyjny białoruski strój był szyty z lnu lub wełny,
ze względu na dość zimny klimat. Lniana tkanina jest
na tyle funkcjonalna i uniwersalna, że była przydatna
zarówno w gorący upalny dzień, jak i zimową porąogrzewała lub chłodziła w zależności od temperatury.
Łączenietradycjiznowoczesnością
Historialnusięgakorzeniamineolitu,czyliVIIItysiącleciaprzednasząerą.Pierwszegoprzełomu
wjegowykorzystaniudokonaliStarożytniEgipcjanieosiągającwprodukcjilnumistrzostwo.Dziś
możnastwierdzić,żestworzylipodwalinyrozwoju
włókiennictwa.Przywilejnoszenianajdelikatniejszychlnianychubrańzarezerwowanybyłwyłączniedlawładcówikapłanów,niżejurodzenimusieli
zadowolićsięmateriałemgorszejjakości.
Kolejnym przełomem był rozwój farbiarstwa, za sprawą Fenicjan, historia lnu nabrała kolorów. Lnianym tkaninom uległo też średniowiecze. Obok wełny, len był
drugim włóknem rodzimym o tak szerokim zastosowaniu w Europie. Nosiły go wszystkie stany ale i wówczas
jakość lnianej szaty była wyznacznikiem przynależności do konkretnej klasy.
Historia zna wiele przypadków, które potwierdzają
niesamowite właściwości lnu. W Egipcie, gdzie len był
symbolem bogactwa, w lniane bandaże zawijano mumie faraonów co pomogło skutecznie przeprowadzać
proces mumifikacji. Całun Turyński, w który był owinięty Jezus, po tym jak został zdjęty z krzyża, był również z lnianej tkaniny.
Dziś wiemy, że len przez wieki wypracował sobie pozycję magicznej rośliny: naturalnej, szlachetnej, czystej… właściwości lnu możemy opisać wieloma słowami. Jest powszechnie wykorzystywana w naszym codziennym życiu: w medycynie, w malarstwie, kuchni,
kosmetyce oraz w gospodarce.
Lnianakraina
W kulturze Słowian len zajmuje poczesne miejsce.
Jest symbolem luksusu i czystości. Białorusini jako jedni z pierwszych słowiańskich narodów docenili unikalne właściwości lnu. Obecnie w godle Białorusi mieszczą się przeplecione kwiaty lnu. Symbolizują one
pracę i dobrobyt. Zamieszczenie w symbolu Białorusi
kwiatostanu lnu odzwierciedla fakt, że w kraj ten traktuje len jako prawdziwe narodowe bogactwo.
„Białoruski Len” to marka, która posiada dużą tradycję. Pola usiane niebieskimi kwiatami przez setki lat
wpisywały się w rodzimy krajobraz, a wyroby lniane
były wizytówką Białorusi.
Największe w Republice Białoruś przedsiębiorstwo
produkujące wyroby lniane - Orszański Kombinat Lnu.
Historia kombinatu zaczyna się od 1930 roku. Dzisiaj
kombinat jest jednym z największych w Europie,
zajmując teren o pow. 47 hektarów, obejmuje 5 fabryk.
Od lat niezmiennie dostarcza na rynki światowe doskonałe jakościowo tkaniny odzieżowe i dekoracyjne.
W trakcie procesów produkcyjnych realizowany jest
pełny cykl przerobu lnu, około 100 procesów technologicznych - produkcja przędzy, tkanie,
barwienie i wykańczanie tkanin. W ciągu
83 lat istnienia przedsiębiorstwo zachowało tradycję uprawiania tej
kultury, jednocześnie pracując nad polepszeniem technologii, która pozwala stale poprawiać jakość oraz
urozmaicić asortyment produkcji. Kombinat zatrudnia
ponad 6000 osób. Zdolność produkcyjna zakładu pozwala przerobić rocznie 25 000 ton włókna
lnianego, około 70% lnianej produkcji eksportuje
się za granicę, co potwierdza że białoruski len jest
znaną marką eksportową. Głównymi odbiorcami białoruskiego lnu są Włochy, USA, Turcja, Niemcy, Szwecja,
Czechy i kraje bałtyckie
W marcu 2012 roku kombinat otrzymał za swoją
produkcję międzynarodowy certyfikat spełniania wymagań ekologicznych standardów Oeko-TexStandart100.
Jest to renomowany, międzynarodowy system testowania i certyfikacji produkcji tekstyliów. Główny cel
Orszańskiego Kombinatu lnu to zachowanie niepowtarzalności i naturalności lnianej kultury. Przedsiębiorstwo produkuje szeroki asortyment tkanin lnianych:
pościelowych, bieliźnianych, odzieżowych, stołowych
(obrusowych), dekoracyjnych i meblowych. Oprócz
tego znaczącą część produkcji zajmują pledy, ręczniki,
męska i damska bielizna oraz odzież. Asortyment produkcji liczy ponad 2 tys. pozycji.
Dziś Białoruś jest uważana za światowego lidera
w branże lniarskiej. Gleby i klimat Białorusi odpowiadają tej roślinie, a jakość tkaniny odpowiada międzynarodowym projektantom. Coraz częściej największe
sławy światowej mody używają białoruskiego lnu w swoich kreacjach wizerunkowych. Kilka miesięcy temu
renomowani projektanci z Wielkiej Brytanii zrobili własną
kolekcję ubrań z białoruskiego lnu. Wiodące światowe
domy mody takie jak Hugo Boss, Zara, Mexx również
wyróżniają odzież wykonaną z białoruskiego lnu promując ją jako produkty dla najbardziej wymagających
klientów.
WaloryLnu
Len to szlachetny i ceniony materiał. Jest
wyznacznikiem elegancji, a równocześnie tkaniną, po którą chętnie sięgają osoby dbające
o zdrowy, ekologiczny tryb życia. 5 powodów, dla których warto wybrać len.
1.Jesttrwałyiwytrzymały.
Dzięki silnemu splotowi włókien len
jest odporny na rozciąganie i tarcie. Co
więcej, można go prać w wysokich temperaturach bez obawy, że włókna ulegną zniszczeniu, a materiał się zbiegnie.
2. Zapewnia komfort w upalne
dni.
Charakterystyczną cechą lnu jest
jego przewiewność. Dzięki temu podczas upałów skóra może swobodnie
oddychać.
3.ChroniTwojezdrowie.
Len wykazuje działanie antyalergiczne i antygrzybiczne. Dzięki temu idealnie nadaje się dla osób
cierpiących na alergie.
4.Gwarantujelepszysen.
Badania przeprowadzone przez naukowców wykazały, że zasypiając w pościeli lnianej mamy głębszy
sen, dzięki czemu przyspieszona zostaje regeneracja
i możliwy jest lepszy wypoczynek.
5.Jestekologiczny.
Len jest materiałem naturalnym, powstającym z włókien roślinnych. Całkowicie się rozkłada, nie pozostawiając żadnych niebezpiecznych dla środowiska odpadów.
Przyszłośćnależydolnu
W 2001 roku w Orszy został otwarty Instytut Lnu
przy Narodowej Akademii Nauk, gdzie naukowcy pracują nad hodowlą nowych wysoko wydajnych odmian
lnu. Główne obszary zasiewu lnu w Białorusi to okolice
Witebska, Grodna i rejon Mińska. Obecnie na terytorium Białorusi znajduje się około 150 organizacji, zajmujących się lnem. W najbliższych latach zostanie
powołany do życia narodowy holding, którego centralą
będzie Orszański Kombinat.
Alina Mazewska
57
marzec 2014
Wywiad z Nataliją Gaidargy, białoruską projektantką mody z Połocka, absolwentką Uniwersytetu Technologicznego w Witebsku. Od 7 lat tworzy
kolekcje wykorzystując tylko naturalny białoruski
len. Jest międzynarodową projektantką mody. Kolekcje jej ubrań są znane na
całym świecie, jest jedyną
projektantką, której autorska kolekcja wieczorowych
sukien została pokazana
w UNESCO i ONZ. Lauretka
wielu międzynarodowych
konkursów, m.in zdobyła
Grand Prix i złoty medal od
guru haute couture Pierre
Cardin.
Lniane haute couture
Alina Mazewska: Jak zaczęła się Pani droga
do świata mody?
jest również dobrym regulatorem termicznym i sprawdza się we wszystkich sezonach.
Natalija Gaidargy: Zawsze sama szyłam ubrania
sobie i mojej rodzinie. Doceniałam to, że mogę tworzyć coś wyjątkowego, niepowtarzalnego. Ludzie doceniają dążenie do podkreślenia swojej indywidualności, dlatego cenią autorskie kolekcje i nie chcą już
nosić chińskich ciuchów. Pewnego razu w sklepie zobaczyłam piękną lnianą sukienkę z haftem i taką samą chciałam mieć u siebie w szafie. Ta jedna sukienka całkowicie zmieniła moje życie
i od niej zaczęła się moja twórczość. Len zmienił mój sposób postrzegania mody. Podczas „Tygodnia lnu” na Białorusi w 2007 roku
odbył się mój pierwszy pokaz.
Zdobyłam tam moją pierwszą nagrodę.
Podczas upałów lniana tkanina obniża temperaturę ciała na nawet o 4 stopnie, grzeje gdy jest zimno, chroni od promieniowania i infekcji skóry, jest
skutecznym środkiem antyseptycznym. Jeśli komuś
zdarzyło się używać lnianego ubrania, to na pewno
polubi tę tkaninę na zawsze. Nawet z prostego lnianego worka na ziemniaki można zrobić arcydzieło,
tylko trzeba umieścić w nim duszę. Wtedy ta sukienka, bluza lub spodnie naprawdę
stają się niepowtarzalnym strojem, który przyciąga pozytywną
energię, chroni przed oddziaływaniem środowiska i przynosi radość życia. Każdy czuje się szczęśliwym, gdy czuje się dobrze
ubrany, staje się bardziej pewny
siebie i z całą pewnością lepiej
prezentuje się światu. Naturalny
len, zaprojektowany w naturalny
spo sób podkre śla ko bie cość
i męskość.
AM: Skąd inspiracja lnem?
NG: Bardzo lubię pracować z
lnem. Ta tkanina jest „żywa”. Len
jest mistrzem tkanin, jest naturalnym tworzywem, które dopasowuje się do naszego ciała. Len
jest niezwykle trwały. Jest to jedyny materiał, który
staje się coraz piękniejszy i bardziej miękki po każdym praniu. Nawet jego zagniecenia dodają mu
klasy. Ponadto, len jest korzystny dla skóry, ponieważ zapobiega podrażnieniom i dzięki temu jest najlepszym wyborem dla wrażliwej skóry. Materiał ten
Do swoich kolekcji wykorzystuję len Orszańskiego Kombinatu
Lnu, który jest jednym z najlepszych w Europie. Len,
który produkują w Orszy wyróżnia się szeroką gammą zróżnicowanych kolorów i różnorodną grubością.
Białoruś jest trzecią potęgą świata w produkcji i przetwarzaniu lnu. Traktujemy tę tkaninę jak nasz narodowy skarb.
AM: Co jest najważniejsze w tworzeniu kolekcji?
NG: Wiem, że to jest ekologiczny materiał, zalecany dla zdrowia. Gdy w 2008 roku pojechałam z kolekcją do Wiednia, rosyjscy organizatorzy zaprosili
mnie do przedstawienia kolekcji w siedzibach ONZ
i UNESCO, jako eko-kolekcja.
Moje prace wyróżnia to, że moimi klientkami są
kobiety z rozmiarem L i XL, bo to one mają problem
ze znalezieniem czegoś ciekawego i oryginalnego
dla siebie, zwłaszcza młode kobiety. A więc dążę do
tego, aby w modzie nie było żadnych granic, szczególnie dla osób z figurą daleką od ideału. Chciałabym
żeby i te Panie mogły poczuć się wyjątkowo.
Bardzo ważnym wyróżnieniem i dowodem uznania dla mnie była opinia projektanta Pierre Cardina.
Było to podczas konkursu w Moskwie, gdzie otrzymałam Grand Prix i złoty medal od Pierre Cardina.
Po pokazie mistrz Cardin podszedł do mnie i powiedział, że „to jest najlepsza kolekcja, którą widział w
Rosji w ciągu ostatnich 10 lat” i zaprosił mnie z pokazem do Paryża i Lacoste. Wtedy już wiedziałam,
że to co robię jest ważne.
AM: Gdzie można kupić ubrania z kolekcji?
NG: Mój jedyny butik znajduje się w Moskwie. Hurtowo sprzedaję w całej Rosji i Europie. W Białorusi,
w Mińsku, w Domu Mody prezentowana jest moja kolekcja. W planach mam zamiar otwarcia sieci butików. Może nawet w Warszawie. Teraz mam dużo
pracy nad nowymi kolekcjami. Moi klienci czekają na
nowe pomysły i idee, a ja z kolei będę starała się aby
spełnić ich oczekiwania moimi autorskimi kreacjami.
AM: Dziękuję za rozmowę.
58
marzec 2014
Słucka persjarnia
Najstarszą,dużąiznaczącąmanufakturą, której wyroby nabrały znaczeniasymbolicznegoistałysięniemalsynonimempasakontuszowego,
była persjarnia założona w Słucku,
w1757r.WłaścicielembyłMichałKazimierzRadziwiłł„Rybeńko”,ponim
KarolRadziwiłł„PanieKochanku”,aod1758r.kierowałniąOrmianinJan
Madżarski.Manufakturęzamkniętow1842r.
Charakter polskiego stroju szlacheckiego, w którym znaleźć można wiele elementów wschodnich (tureckich i tatarskich) kształtował się przez kilkaset lat,
a najbardziej popularnym strój ten stał się w siedemnastym wieku. Ubiór ten wyraźnie odbiegał od zachodnioeuropejskiego. W tradycyjnym ubiorze polskiego
szlachcica najważniejszy był żupan i kontusz, przewiązane specjalnym pasem
kontuszowym. Ponadto szlachta nosiła charakterystyczne czapki, buty i szable.
Żupan - to prosta, długa, obcisła, męska suknia z niewysokim kołnierzem, długimi rękawami, zapinana z przodu na guzy i pętelki. Jego kolor zależał od pozycji,
jaką zajmowała w społeczeństwie nosząca go osoba. Na żupan wkładano długi,
niezapinany kontusz z wysokim, nie zapinanym, wywiniętym kołnierzem z wyłogami. Po włożeniu żupana i kontusza szlachcic przepasywał się pasem kontuszowym. Wiązano go w sposób wyraźnie eksponujący ozdobne zakończenie
pasa – jego głowę. Zgodnie uważa się, że moda ta przywędrowała z muzułmańskiego Wschodu.
„FactusestSluciae”,„МересitSluciac”,
„ВъградъСлуцкъ”
zdjęcia. L. Okoński
Wzrost zapotrzebowania na rynku spowodował opłacalną konieczność budowania miejscowych tkalni. Nastąpiło to w latach 40. XVIII wieku, gdy powstał w Stanisławowie warsztat zajmujący się wyrobem jedwabnych pasów i makat na wzór
turecki. Prowadził go Ormianin - Dominik Misiorowicz, który przeniósł się następnie do Brodów, miasta z tradycjami w produkcji jedwabniczej.
W rozwoju intratnej produkcji byli też zainteresowani najzamożniejsi obywatele Rzeczypospolitej. Dlatego też w roku 1758 Jan Madżarski, działający początkowo w Stanisławowie, objął kierownictwo produkcji pasów w istniejącej już
manufakturze należącej do Radziwiłłów - początkowo w Nieświeżu, potem w Słucku. Manufaktura słucka szybko zdobyła sławę najsłynniejszej persjarni w Królestwie. Blask tej sławy przyćmił działalność innych ośrodków do tego stopnia,
że wykształcił się schemat myślowy kładący znak równania między pojęciami
pas polski - pas słucki. Niewątpliwie wielką rolę odegrała tu wysoka jakość produkowanych w Słucku pasów jak również wielkość produkcji (18 warsztatów),
którą biła na głowę mniejszych konkurentów. Działalność tej manufaktury trwała
dość długo, bo aż do 1842 r. Wykształcone w Słucku, charakterystyczne typy
kompozycyjne form ornamentowych były wykorzystywane przez współczesnych
i późniejszych naśladowców.
Polski pas kontuszowy przeciętnie przekraczał 4 m długości, a jego szerokość
wynosiła 0,4 m. Zakończenie i początek pasa nosił nazwę - głowa, długi wąski
prostokąt środkowej części pasa nazywano ważem pasa, a dzieląca go poprzeczne paski - półkami. Zewnętrzny pas ornamentowy, obramiający całość nosi nazwę szlaczka.
Pasy lite, sute lub bogate miały jako tło do barwnego wzoru odpowiednio sprasowane nici złote lub srebrne, co podnosiło wartość pasa (złotogłów). W wielkim,
drogim pasie znajdowało się od 200 g złota i mniej więcej tyle samo srebra.
Dziś sygnowalibyśmy wyroby słuckiej manufaktury podpisem „Made in Sluck”.
Twórcy z dawnych manufaktur zostawiali na swoich dziełach następujące sygnatury: „Factus est Sluciae”, „Ме ресit Sluciac”, „Въ градъ Слуцкъ”.
Pod koniec lat 60. XVIII w. w Grodnie została założona kolejna persjarnia.
Powstała ona z polecenia króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i wchodziła w skład dużego zespołu manufaktur założonych przez podskarbiego nadwornego litewskiego Antoniego Tyzenhauza. Kierowali nią przybyli z Francji mistrzowie, zrazu Wincenty Dupiney z Lyonu. Francuzi przywieźli ze sobą odpowiednie urządzenia, różniące się nieco od stosowanych w persjarniach ormiańskich. Manufaktura grodzieńska zatrudniała znaczną liczbę osób, w tym kilku
rysowników, którzy projektowali nowe wzory. Zgodnie z zamiarami króla, zadaniem persjarni w Grodnie było kształtowanie gustu i smaku „panów braci” poprzez propagowanie w tradycyjnej formie pasa kontuszowego nowych zachodnich wzorów, eleganckich i modnych. Przedsięwzięcie obarczone misją nie mogło stać się dochodowe i musiało być finansowane ze stołowych dóbr królewskich. Przetrwało do 1781 r.
Passłucki
Można stwierdzić, że ostanie lata to kolejne odkrycie wspólnego skarbu naszych narodów. Również dla Białorusinów jest on historycznym symbolem i skarbem narodowym. Pasy produkowane w Słucku zyskały taką sławę, że nawet
pasy kontuszowe powstające w innych manufakturach na terytorium Polski,
Ukrainy czy Rosji również nazywano słuckimi.
W Polsce takie pasy można zobaczyć w bardzo wielu muzeach regionalnych
i prawdopodobnie każdy z nas kiedyś widział przynajmniej jeden. Ogromna liczba pasów rozproszona jest w zbiorach kościelnych. Bardzo często uszyte są
z nich ornaty. Dzięki temu, choć pocięte zachowały się w doskonałym stanie. Na
Białorusi takich pasów zachowało się niezwykle mało. Władza radziecka tępiła
tam wszelkie przejawy związków z Rzeczpospolitą - w latach 30. pasy słuckie
były wyprzedawane za bezcen na Zachód, bądź wręcz niszczone wraz z innymi
dziełami sztuki białoruskiej. (Z istniejących do dzisiaj dzieł sztuki - 99% znajduje
się poza granicami kraju!). W ojczyźnie tych pięknych tkanin są więc one, paradoksalnie, ogromną rzadkością. Z tego powodu mają dla Białorusinów status narodowej relikwii.
Pers
zdęcia: arch. Muzeum Zamkowego w Malborku
59
marzec 2014
Szkło znad Niemna
Tut aj
wykonanoszkłastołoDalsze
wedo rezydencjiprezydenformo wa taMościckiego.Turównieżponie odbywa się
wstałaszklana urnana sercemarpodobnie, tylko masa szklana umieszszałkaJózefaPiłsudskiego.
czona zostaje w metalowej formie. Nadal trzeba dmuchać i szybko kręcić rurKilka kilometrów od rzeki Niemen,
ką. Na naszych oczach nieforemne
na Nowogródczyźnie, mitycznej krainie
szklane bańki zamieniają się wazony,
wzgórz i lasów, leży miasteczko Brzokieliszki, figurki zwierząt. To bardzo cięzówka – a w nim huta Niemen, najsłynżka praca. Wymaga żonglerniejsza przed wojną polska huta szkła,
skiej zręczności, wytrzymazałożona w 1883 r. Zmieniły się graniłości fizycznej, odporności
ce, hutę upaństwowiono, ale działa
na wysoką temperaturę.
do dziś. Ku naszej radości okazało się,
Uformowane naczynie,
że można ją zwiedzać, nie ma żadnewyjmuje się z formy
go problemu z wejściem do środka.
metalowymi szczyPrzewodniczka oprowadza z entuzjapcami i umieszcza
zmem, mimo że jest nas tylko dwoje.
w specjalnym piecu,
Mimo że powstaje tu dziś zupełnie inne
by szkło „zahartowało
szkło niż słynne przedwojenne wzory,
się” w powoli obniżająto zwiedzanie huty jest niezwykle ciecej się temperaturze.
kawe. Wszystkie wyroby są tu wytwarzane ręcznie. Ani jedno naczynie nie
Huta początkowo była
wychodzi spod maszyny. To ewenespółką Wilhelma Krajewment (w Krośnie, słynącym z ręcznej
skiego i Juliusza Stolle.
produkcji, stanowi ona dziś
O ambicjach i skali produkjedynie 30%).
cji świadczy m.in. wydany
w 1911 r. pierwszy katalog wyrobów liczący 220 stron, na których znalazło się ponad 1500 wzorów. Wyroby
na przełomie wieków nawiązywał do secesyjnych wzorów francuskich i czeskich.
Najbardziej jednak znaczący okres rozpoczął się po pierwszej wojnie i trwał
do 1939 r., rozwoju nie zatrzymał nawet
wielki kryzys światowy.
Przedsiębiorstwo było wówczas spółką rodzinną (po śmierci Wilhelma Krajewskiego Juliusz Stolle przyjął do niej
swoich synów Bronisława i Feliksa). Zmieniła się też stylistyka wyrobów na modne wówczas art déco. Projektowano grubościenne naczynia: wazony, karafki, kieliszki, o prostych, geometrycznych kształtach. Wykonane z niezwykle przezroczystego i delikatnie barwionego na pastelowe kolory szkła, o gładko szlifowanych
Hut ni cy – wśród, któ rych jest
pod wieloma kątami płaszczyznach, pięzaskakująco dużo kobiet – stojąc
knie załamywały świana wyniesionym wokół pieca podeście,
tło. To najbardziej znaniczym na teatralnej scenie, dmuchają
ne wyroby huty
w cienkie, dwumetrowe, metalowe rurNiemen, która,
ki. Metoda niezmieniona od setek lat.
opierając się
Tylko piece opala się dziś gazem, a nie
dębowym drewnem. Rurkę trzeba najpierw zanurzyć w płynnej, rozgrzanej
do czerwoności szklanej masie.
Potem, dmuchając i szybko obracając ją w dłoniach, nadaje się
naczyniu wstępny
kształt.
płaszczyznach przezroczystości z matem. Są też tzw. szkła cichodmuchane,
to kolejna specjalność huty (w odróżnieniu od większości szkieł dmuchanych,
powstają one bez obrotu masy w formie,
co pozwala uzyskać kształty nieregularne, o chropawej powierzchni). W Polsce
przedwojenne wyroby Huty Niemen
znajdują się w zbiorach kilku muzeów
(m. in. w Tarnowie, Kielcach, Warszawie), pojawiają się też w antykwariatach
lub na aukcjach. Ceny wahają się od kilkuset do 2 000 zł.
wyłącznie na polskim
kapitale (co należało do rzadkości w tej
dziedzinie przemysłu),
nie tylko zaczęła dominować na krajowym
rynku, ale stała się też
w dwudziestoleciu głównym eksporterem polskiego szkła. Wyroby cenione były w Europie, weszły
na rynki w USA, na Bliskim
Wschodzie a nawet w Afryce.
Znana jest opowieść o tym, jak
Bronisław Stolle – ówczesny właściciel
huty, zobaczył w Paryżu, w Galerii Lafayette swoje szkła. Zaskoczony niezwykle wysoką ceną poprosił o wyjaśnienie. Sprzedawczyni, wskazując na
naklejkę firmową, odparła obojętnie:
– Nic w tym dziwnego proszę pana, to
przecież Stolle!
W hucie Niemen realizowane były
prestiżowe zamówienie rządowe, m.in.
zastawy stołowe do rezydencji prezydenta Mościckiego na Wawelu, w Warszawie i Grodnie. Również urna na serce
marszałka Józefa Piłsudskiego (spoczywa w Wilnie na Rossie) szklana,
trzyczęściowa powstała w Brzozówce,
w 1935 roku.
Dzisiaj nie wytwarza się tu już naczyń
w stylu art deco. Można jednak obejrzeć
je w przylegającym do huty niewielkim
muzeum: masywne wazony, patery, karafki, kieliszki o charakterystycznych
gładko szlifowanych kubicznych formach.
Kolory mają subtelne: pastelowe tonacje różu, błękitu, fioletu, zieleni, inne
są bezbarwne, matowe lub
o kontrastujących
Dzisiejsza produkcja, choć zupełnie
inna, nadal jest ciekawa. Wiele wzorów
przypomina wzornictwo skandynawskie
lub nasze Krosno. Z pewnym zaskoczeniem zauważyliśmy kieliszki pakowane
w pudełka z napisem IKEA. W sklepie firmowym (ceny są kilkukrotnie niższe niż
w Polsce, wróciliśmy suto zaopatrzeni),
oprócz dziesiątek wzorów wazonów, pater, waz, dzbanków oraz karafek i kieliszków do wszystkich możliwych alkoholi,
oglądamy gablotę z kolorowymi figurkami najróżniejszych zwierząt i drugą z dewocjonaliami. Szklane postaci Chrystusa
i Matki Boskiej w kilku rozmiarach, mają
na piersiach krzyż prawosławny lub katolicki. I nagle kolejna niespodzianka,
tuż obok Matki Boskiej leży kilka wzorów szklanych piersiówek z wytłoczonym wizerunkiem Stalina, gwiazdą i napisem: Za pobiedu! Jak widać dzisiaj
na Białorusi każdy wierzy w swoje.
MagdalenaStopa
Huta Niemen w internecie:
www.neman.by
60
marzec 2014
Pamiątkowy genius loci
Dla upamiętnienia udanych wakacji lub krajoznawczej wycieczki lubimy cieszyć się „trofeami” z wyjazdu.
Często są to nasze filmy i fotografie.
Jednakże ich efekt wspomnieniowy
można spotęgować kupując atrakcyjne pamiątki. Dobrze jest, gdy przywieziona pamiątka lub upominek są wyjątkowe z uwagi na miejsce swojego
powstania. Przedmiot powinien wyrażać swoisty genius loci, być niepowtarzalny i wyjątkowy na tyle, by bez
trudności po upływie czasu wiązał się
znaczeniowo z określonym czasem
(podróży) i przestrzenią (miejscem odwiedzanym). Co najważniejsze musi
posiadać w sobie walory lokalnej wytwórczości, nie być „made in China”.
Są one wówczas częstym motywem
powrotu myślami do odwiedzanych
miejsc. Podróżując po Białorusi mamy
możliwość kupienia charakterystycznych dla tego kraju drobiazgów.
Naturalny len
Na Białorusi len jest uprawiany od
wielu wieków. Włókna lniane są wykorzystywane do produkcji wyjątkowych
tkanin, modnych ubrań i atrakcyjnych
zabawek dla dzieci.
Len to niesamowity materiał: tkanina
może być gruba (ręczniki Banya) i miękka (letnie sukienki), ale zawsze przyjazna dla środowiska i dla zdrowia.
Wyroby ze słomy
Kryształy i szkło
Rzemieślnicy wyrabiający pamiątki
ze słomy wydobywają jej naturalne
piękno i ciepło. Mistrzowie tego surowca wyplatają upominki, które są małymi
dziełami sztuki. Być może już nigdzie indziej na świecie nie można znaleźć tak
różnorodnego zastosowania tego niezwykłego materiału.
Pierwsze fabryki produkujące wyroby
ze szkła i kryształu zbudowano na terenie dzisiejszej Białorusi ponad 100 lat
temu. Huty szkła stały się znane ze swoich pełnych smaku artystycznego wyrobów oraz znakomitej jakości. Najsłynniejsze są huty szkła to Niemen i Borysów.
Upominki: drewniane naczynia, pudełka i skrzynie, figurki ludzi, zwierząt,
ptaków, rzeźbione meble.
Wiklina
Pamiątki: figurki wyplatanych zwierząt i ptaków, kwiatów, kapelusze i sandały, lalki i amulety, pudełka i skrzynie,
obrazy ze słomy. Pamiątki z drewna inkrustowane słomą: pudełka i tabakierki,
szachy, zegary, pisanki.
Wyplatany ze słomy pająk ma znaczenie symboliczne i jest amuletem chroniącym dom i zapewniającym rodzinie
dobrobyt.
Wiklina to prastary surowiec wykorzystywany do wzmacniania ścian domów i ich grodzenia. Meble np. łóżeczka
dla dzieci, kosze na owoce, ziemniaki
i grzyby. Dziś rzemieślnicy nadal pielęgnują tradycje swoich przodków. Stosują różnorodne typy i kolory wikliny. Wyrafinowane techniki pozwalają im tworzyć
wyszukane wzory.
Słodycze
Najstarsze słodycze wyrabia Krasny
Pischevik, przede wszystkim smaczne „zefiry”, pastylki, marmolady z naturalnych owoców i jagód. Turyści
z uznaniem smakują czekolady
i cukierki produkowane przez zakłady Kommunarka i Spartak.
Ceramika
Unikalne warsztaty ceramiki istniały
w różnych regionach Białorusi od wieluset lat. Każdy rzemieślnik miał swoje tajemnice, w tym - wyrabiania, formowania i malowania związków gliny.
Upominki: kosze, kosze na chleb, tace, naczynia, buty, a nawet meble wiklinowe.
Buty filcowe - walonki
Wyrób butów z owczej wełny jest kolejnym przykładem prastarych tradycji
rzemiosła. Walonki były nieodzowne
i nadal są przydatne w warunkach srogich wschodnich zim.
Pamiątki: figurki zwierząt i ptaków
(żubr, bóbr, bocian, skowronek), gwizdki, dzwonki, świeczniki, tablice.
Przykładowe upominki: odzież, bielizna, pościel, obrusy zdobione haftem, serwetki stołowe, ręczniki, torby, portfele.
Upominki: kieliszki, karafki, wazony
do kwiatów i owoców, świeczniki, szklane przyciski do papieru, figurki zwierząt
i ptaków, pisanki, owoce, witraże
Pamiątki z drewna
Kraina lasów oferuje wiele gatunków
drewna oraz jego szerokie wykorzystanie do celów artystycznych.
Zakupy z przyjemnością
Dla stymulacji ruchu turystycznego i gospodarki
w wielu państawach obowiązuje system Tax Free, czyli
zwrot podatku dla podróżujących. Działa to na prostej
zasadzie: nabywając jakiś towar za granicą, za określoną przez państwo kwotę, turysta ma możliwość po powrocie do kraju odzyskać podatek VAT.
Podczas Mistrzostw Świata w Hokeju, Mińsk liczy na dużą ilośc zagranicznych turystów, którzy będą chcieli wrócić
do swoich miejsc zamieszkania z prezentami i upominkami.
Dlatego na Białorusi mechanizm Tax Free zaczął działać od
1 stycznia 2013 roku. Minimalną kwotą od której już można
się ubiegać o zwrot VAT, którego podstawowa stawka wynosi 20 procent, jest 800 tys. białoruskich rubli (około 90$).
Wdrożenie systemu zaczęło się od stolicy Białorusi. Teraz
jest już dostępny w wielu sklepach kraju.
Operatorem odpowiedzialnym za zwrot pieniędzy jest
„Beltamożserwis”. Firma ta przekazuje środki na wskazany
rachunek karty bankowej turysty w terminie 30 dni od daty
otrzymania wniosku.
Więcej informacji: www.tax-free.by
Upominki: zefir, marmolada, czekolada, cukierki (z żurawiną, jagodą, czarną
porzeczką), syropy, dżemy wykonane
z dzikich jagód.
Balsamy i likiery
Tradycje produkcji nalewek sięgają
XV wieku, kontynuowane są przez markowe gorzelnie do dzisiaj. Wódki starych
receptur, likiery ziołowe i balsamy produkowane są z zachowaniem tradycji bogatej kompozycji składników (zioła i pąki
drzew, owoce jagodowe, przyprawy, miód).
Upominki: wódki, likiery, balsamy
w butelkach z pamiątkami (butelki szklane i gliniane, torby płócienne i skórzane).
(red.)
61
marzec 2014
Przyrodnicze perły Białorusi
legenda algonkińska
Dzika,dziewicza,masywnaprzyrodaodróżnia
Białoruśodinnychkrajów.SerceEuropyijednocześniejejnieodkrytyturystyczniezakątekmawiele„niemożliwychmożliwości”.Odsłaniaprawdziwąnaturę,ciszęlasów,uroknietkniętejZiemi.Jest
tomożliwedziękidbaniuozachowanienaturalnych
systemówwkraju,poprzezstworzonierezerwatów
przyrody,parkównarodowych,pomnikówprzyrody.NaBiałorusiistniejądwarezerwatyprzyrody
-BerezyńskiRezerwatBiosferyiPoleskiPaństwowyRezerwatRadiacyjno-Ekologiczny,którepodlegają najwyższej ochronie i mają nienaruszalną
integralnośćekosystemów.
Status parku narodowego nadaje się terytoriom, które ma wartość naukową oraz potencjał rekreacyjno-turystyczny. Takich na terenie Białorusi jest cztery: Park
Narodowy PuszczaBiałowieska , NaroczańskiPark
Narodowy, ParkNarodowy,,JezioraBrasławskie",
PrypeckiParkNarodowy.
Oprócz wymienionych, na obszarze współczesnej
Białorusi ochronie podlega 85 rezerwatów przyrody
o charakterze krajowym, 348 – lokalnym, 305 pomników przyrody o znaczeniu krajowym i 542 o lokalnym.
Ich łączna powierzchnia wynosi 1 595,7 ha. Tym samym, potwierdzając fakt, że Republika Białorusi jest
krajem z niesamowitym potencjałem przyrodniczym,
który fascynuje, zachwyca, wabi i podnieca turystów,
a Białorusinów czyni dumnymi ze swojego kraju.
przy lotnisku w Mińsku. W latach 90. żubr był
wizerunkiem, użytym na 10 rublowym banknocie. Do dziś widnieje na emblemacie drużyny hokejowej Dynamo Mińsk, na etykietach wyrobów alkoholowych i słodyczy. Oczywiście jest symbolem przyszłych Mistrzostw
Świata w Hokeju 2014, otrzymał imię Wołat i stanął na łyżwach.
W 1939 roku Puszcza Białowieska została oficjalnie rezerwatem przyrody. Całe terytorium Puszczy jest podzielone polsko-białoruską granicą. Długość części białoruskiej,
z północy na południe wynosi 64 km, z zachodu na wschód
- od 20 do 52 km. Cały obszar to 152 962 ha, z którego
tylko 5,1% jest dostępne na cele rekreacyjne i przeznaczone na turystykę. Pozostałe tereny przeznaczone:
37,4% do prowadzenia działalności gospodarczej, 20%
do prowadzenia badań naukowych, 37,5% do ograniczonej działalności gospodarczej z zachowaniem naturalnych ekosystemów.
Ze względu na zachowany do dziś pierwotny stan
lasu z reliktowymi roślinami i zwierzętami, nie ma sobie równych na całym kontynencie europejskim. W Puszczy Białowieskiej czeka na turystów wiele atrakcji.
Muzeum Przyrody oferuje Centrum Edukacji Ekologicznej z dzikimi zwierzętami. Szlaki turystyczne można przemierzać z profesjonalnmi przewodnikami.
A infrastukturę tworzą komfortowe hotele i pensjonaty,
restauracje i kawiarnie, obiekty sportowe. Puszcza Białowieska jest „legendarrną Laponią” białoruskiego
Dziadka Mroza.
W1992rokuParkNarodowyPuszczaBiałowieskazostałumieszczonynaliścieŚwiatowegoDziedzictwaKulturyUNESCO. Dbając o ochronę środowiska, przemieszczanie się samochodem po Puszczy,
oprócz wyznaczonych tras, jest zabronione.
strumieniami i potokami, które wpadają do Prypeci
i Dniepru – ujścia Morza Czarnego. W środku rzeki Prypeć zlokalizowano Prypeckie Polesie. To właśnie tu,
pomiędzy rzekami Prypeci, Stwigi i Uborci znajduje się
Prypiecki Park Narodowy, terytorium którego 50% zajmują bagna.
Głównym czynnikiem, który decyduje o charakterze
dzikiej przyrody Prypeckiego Parku Narodowego - jest siła
rocznej powodzi, która w sezonie może wypełnić wodą
do 70% terytorium Parku Narodowego. W setkach małych zbiorników wodnych rozmnażają się wszelkiego
rodzaju gady i płazy, nie występujące poza parkiem.
Obowiązkiem każdego turysty jest zwiedzić serce
Polesia - starożytne miasto Turów, które założono
w 980 roku. W maju w Turowie odbywa się tradycyjny
FestiwalBekasów.
PrzezroczystośćJeziorBrasławskich
Wyjątkowość Parku Narodowego ,,Jeziora Brasławskie" polega na pięknie czystych jezior, znajdujących się
w otoczeniu malowniczych wzgórz, porośniętych sosnowymi lasami. Każde jezioro ma swoją specyfikę i niepowtarzalny urok. Ekologiczny charakter regionu jezior
nosi cechy epoki lodowcowej. W granicach parku narodowego znajdują się 74 jezior o łącznej powierzchni
12 500 ha, co stanowi około 17% parku. Jeziora Brasławskie, leżące w sąsiedztwie miasta Braslawa to jedno z największych skupisk jezior w tym parku. Obejmuje ponad 30 zbiorników wodnych i jest jednym z naj-
Prypiecki Park oferuje wycieczki, np. do "drzew mądrości", wiecznie zielonego Króla Dębu i Car-Sośnie. Ośmiowiekowy dąb jest jednym z najstarszych i największych na Polesiu drzew (36 m wys. o średnicy ok.
2 m). Ogromna Car-Sosna rośnie w sąsiedztwie pasieki, chronionej przed niedźwiedziami.
***
Parki Narodowe mają ogromny wpływ na rozwinięcie ekoturystyki Białorusi. Zakazana w państwowych
parkach turystyka masowa, powstrzymuje proces degradacji, zachowując naturalne procesy, zachodzące
w ekosystemie strzeżonego obszaru. Naturalne dziedzictwo kraju jest jednocześnie dziedzictwem całego
świata. Tylko dzięki ich ochronie ludzkość będzie miała
miejsca, w których przyroda jest nierozłączna ze swoją
Matką Naturą.
AlinaMazewska
CzarodziejskamocPuszczy
Park Narodowy „Puszcza Białowieska” jest największym kompleksem leśnym Europy, jednym z unikalnych atrakcji turystycznych w Republice Białorusi.
Położona w południowo-zachodniej części kraju, w odległości 340 km od stolicy - Mińska. Nie bez przyczyny
bogactwo Puszczy – żubr, jest symbolem narodowym,
wizytówką, rozpoznawalną w świecie. Potężny monument żubra (wys. 30 m o wadze 76 ton) stoi na trasie
Brześć-Moskwa. Stalowy monument żubra wita gości
większych w kraju. Największe jezioro - Drywiaty
o powierzchni ponad 36 km2 i jest piątym co do wielkości zbiornikiem na Białorusi. W krainie jezior i lasów,
oczywiście, jest wiele ciekawych atrakcji dla miłośników przyrody. Osoby doceniające ekoturystykę będą
mogły poczuć prawdziwą naturę i z pobytu zabiorą
wspaniałe wspomnienia.
DzikicharakterBiałoruskiegoPolesia
Polesie – wspaniały nizinno-równinny, kraj lasów
i terenów podmokłych, poprzecinany licznymi rzekami,
zdjęcia: Narodowa Agencja Turystyczna Białorusi
„Poniżej chmur żyje Matka Ziemia,
od której pochodzi Woda Życia,
która swą piersią karmi rośliny,
zwierzęta i ludzi”.
62
marzec 2014
Dobrosąsiedztwo
Wywiad
TTGCentralEuropez
JózefemŁochowskim
wieloletnimprezesem
Polsko-BiałoruskiejIzby
Handlowo-Przemysłowej
Dr Jerzy Rzymanek: Działanie Izby jest potwierdzeniempraktycznejwspółpracypomiędzy
PolskąiBiałorusią.CzymożePanPrezesprzybliżyćnamzasadydziałaniaIzby?
PrezesJózefŁochowski: Podstawowym zadaniem Izby jest prowadzenie działalności na rzecz swoich członków i reprezentowanie ich interesów wobec
władzy i administracji państwowej. Organizujemy fora
gospodarcze, seminaria i konferencje spełniające zadania informacyjne i wymiany poglądów. Realizujemy
misje gospodarcze oraz udział firm w targach i wystawach, których zadaniem jest nawiązywanie kontaktów
i podejmowanie konkretnych projektów biznesowych.
Zakładamy na zlecenie firmy w Polsce i na Białorusi,
poszukujemy i szkolimy kadry. Organizujemy staże zawodowe, wolontariat pracowniczy oraz pobyty na studiach w Polsce w ramach doskonalenia kadr dla biznesu i gospodarki. Wykonujemy analizy przed prywatyzacyjne i organizujemy finansowanie projektów gospodarczych dla przedsiębiorstw. Potwierdzamy
kalkulacje i ceny towarów w eksporcie.
Szczególny charakter naszej izby zawiera się
w tym, że jej członkami są polscy i białoruscy przedsiębiorcy, instytucje otoczenia biznesu oraz członkowie zbiorowi. I Wiceprezes Białoruskiej Izby Handlowo-Przemysłowej jest równocześnie I wiceprezesem
naszej Izby w Polsce, Przewodniczący Prezydium
Republikańskiej Konfederacji Przedsiębiorczości w
Białorusi prof. Vladimir Kariagin jest wiceprezesem
naszej Izby, Przewodniczący Białoruskiej Rady Rolników prof. Aleksiej Skakun jest także wiceprezesem
naszej Izby. Jest więc członkostwo zbiorowe naszych
białoruskich partnerów oraz jest personalny udział
przedstawicieli ich kierownictw we władzach Izby w
Polsce. Należy podkreślić, iż udział ten jest całkowicie honorowy, bezpłatny a realne korzyści odnoszą
polscy i białoruscy przedsiębiorcy poprzez otrzymywaną informację, udział w forach gospodarczych,
konferencjach i seminariach oraz wsparcie na targach i wystawach poprzez korzystanie z bezpłatnych
stoisk informacyjno - promocyjnych.
Należy także podkreślić dobrą współpracę na
szczeblu regionalnym. Członkami Rady naszej Izby
są np. Valery Łabun - Dyrektor Generalny Brzeskiego Oddziału BIHP, Viktor Niewdach - Szef Administracji WSE Brześć (SEZ Brest), Siergej Tkaczenko
- Szef Administracji WSE Grodno (Grodnoinvest).
Zwracam uwagę na osobiste kontakty wynikające z
powiązań organizacyjnych i personalnych, bo one
pomagają w ustanowieniu praktycznej bieżącej
współpracy gospodarczej. Takich przykładów personalnej, praktycznej współpracy jest dużo więcej. Stan
współpracy pomiędzy Polską i Białorusią oraz między naszymi Izbami jest corocznie oceniany na Polsko-Białoruskim Forum Gospodarczym Dobrosąsiedztwo, na przemian w Polsce i na Białorusi, którego już XVIII edycja planowana jest w Brześciu.
Celem Forum jest aktywizacja dwustronnej współpracy gospodarczej, wyeliminowanie istniejących barier
w handlu i inwestowaniu, a także okazanie wsparcia,
ze strony rządów obu krajów, dla wspólnych działań
podmiotów gospodarczych Polski i Białorusi. Wnioski z
Dobrosąsiedztwa są następnie przenoszone pod obrady Wspólnej Polsko-Białoruskiej Komisji Mieszanej.
Syntetyczną miarą stanu polsko-białoruskiej współpracy gospodarczej jest wolumen obrotów towarowych. Nasze wzajemne obroty stopniowo i systematycznie wzrastały do 2008 r. i osiągnęły poziom ok. 3
mld usd. Polska utrzymuje netto ok. 56 tys. miejsc
pracy ze współpracy z Białorusią. Kryzys finansowy
w 2009 r. doprowadził do załamania obrotów prawie
o połowę. W latach 2010 i 2011 następowało stopniowe odbudowanie tempa i poziomu obrotów a w
2012 r. nastąpił regres do poziomu 2,3 mld usd. Ten
regres jest bardzo znaczący.
Jest skutkiem z jednej strony wpływu na gospodarkę nie odpowiadających potrzebom przedsiębiorców i gospodarki relacji politycznych pomiędzy naszymi krajami a z drugiej strony nadmiernie jednostronnym podejściem Białorusi do ograniczania importu. Regulacje dotyczące importu dóbr konsumpcyjnych można zrozumieć w kontekście dążenia
Białorusi do zrównoważenia salda w handlu zagranicznym ze względu na restrykcje w dostępie do międzynarodowych źródeł jego finansowania. Nie można
jednak nie zwrócić uwagi na fakt, że białoruskie ograniczenia importu zaopatrzeniowego mogą w dłuższym okresie czasu uderzać negatywnie w białoruską gospodarkę. Polsko-białoruska współpraca gospodarcza może przejść w stan chronicznego niedorozwoju lub uzyskać nowe impulsy i przejść do dynamicznego rozwoju.
DrJerzyRzymanek:Rozumiemzwypowiedzi
PanaPrezesa,żedużozależyoddobrychrelacji
politycznychalenajważniejszesąjednakrelacje
biznesowe.
Prezes Józef Łochowski: W zakresie nowych
impulsów rozwojowych w sferze biznesu zostało zrobione prawie wszystko. Powstał i funkcjonuje na
Białorusi polski bank, o czym ciągle jeszcze jest za
mało informacji. Po prostu Getin Holding pojechał na
Białoruś i kupił duży, bo 10 bank na Białorusi – Sombelbank a po zdobyciu stosownych doświadczeń przez
kadrę i dofinansowanie został przekształcony na Idea
Bank na Białorusi.
Już żaden polski przedsiębiorca nie może powiedzieć, że na Białorusi nie ma polskiego banku, że ma
kłopoty z obsługą płatności w handlu zagranicznym
albo w inwestycjach.
Bank Gospodarstwa Krajowego stosuje przynajmniej dwa ważne i cenne instrumenty
finansowe to jest: kredyt dla importera polegający
na finansowaniu obrotów towarowych z odroczoną
płatnością poprzez udzielanie kredytu do dwóch lat
nisko oprocentowanego i ubezpieczonego w KUKE
oraz polegający na finansowaniu inwestycji poprzez
udzielanie kredytu długoterminowego (powyżej dwóch
lat) i także nisko oprocentowanego oraz ubezpieczonego w KUKE. Tak więc polscy eksporterzy inwestycji
i towarów do Białorusi posiadają niezbędne narzędzia finansowe ale muszą nabierać pewności, że ich
biznes będzie bezpieczny.
Polsko białoruskie obroty handlowe nie są wzajemnie konkurencyjne tylko komplementarne. Potrzeba jednak przejść na wyższy poziom współpracy
gospodarczej. Potrzebne są
inwestycje i kooperacja produkcyjno-handlowa
W Białorusi pracuje ponad 550 polskich przedsiębiorstw lub z udziałem polskiego kapitału. W Polsce
doliczyliśmy się zaledwie 60 czyli prawie 9 razy mniej.
DrJerzyRzymanek:Izbatopodmiotwsparcia
biznesu.Jaktowsparciewyglądawpraktyce?
PrezesJózefŁochowski: Nie ma jednej, szczególnie wyróżniającej się, tzw. polsko-białoruskiej specjalności. Podam cztery zupełnie różne przykłady.
a) IncoFood. Fabryka w branży mięsnej, usytuowana w WSE Brześć. Osiągnęła niewątpliwy sukces na rynku wschodnim i z zarobionych pieniędzy
buduje kolejne fabryki.
b) Atlas. Duża polska firma, która zainwestowała
w białoruski Tajfun a następnie wybudowała od podstaw nową fabrykę zapraw budowlanych w Grodnie,
którą pan prezes dr Henryk Siodmok pieszczotliwie
określa perłą w koronie firmy Atlas. Atlas przygotowuje kolejne inwestycje na Białorusi.
c) IdeaBank. Polski Getin Holding zainwestował
w białoruski Sombelbank, dokapitalizował i wprowadził swoje nowoczesne procedury oraz markę i skutecznie konkuruje na rynku bankowym na Białorusi
o klientów i finansowanie obrotów. Mało kto w Polsce
wie, że jeden z najprężniej rozwijających się banków
na Białorusi to bank z polskim kapitałem.
d) BlackRedWhite. Fabryka mebli w WSE Grodnoinwest należy do czołówki światowej. Obecnie koncern BRW skutecznie konkuruje na globalnym rynku
meblarskim.
Powyższe przykłady wskazują, że praktycznie w
każdej dziedzinie gospodarki można na Białorusi odnieść sukces. Potrzebny jest pomysł a potem już tylko praca, praca, praca ….. .
Polscy przedsiębiorcy wskazują, że Białoruś jest
przyjazna inwestorom, że jest to kraj gwarantujący
przestrzeganie przyjętych umów i ustaleń. Kraj wyjątkowy, w którym umowę inwestycyjną zagraniczny inwestor zawiera z Państwem, na odpowiednim szczeblu administracji państwowej w zależności od branży
i skali przedsiębiorstwa i to właśnie państwo jest gwarantem warunków tej umowy.
DrJerzyRzymanek:Dziękujęzarozmowę.
R E ­K L A ­M A ...................................................................................................................................................................................................................................
PETERKA & PARTNERS and Robayu Corp.
sp.z o.o., invite clients interested in entering
the Belarusian market, or in a broader sense,
the markets of the Single Economic Area of
Belarus, Russia and Kazakhstan.
PETERKA & PARTNERS
Surganova 29, premise 1, 220012 Minsk, Belarus
tel./fax +375 (17) 290 05 98; e-mail: [email protected]
PETERKA & PARTNERS和正钰开发合作
有限公司，欢迎有意进入白俄罗斯市
场，或泛指白俄罗斯、俄罗斯和哈萨
克斯坦的单一经济区市场的客 。
39/36 Hoża 大街 00-681 华沙，波兰
公司电话 : +48 22 115 72 86
公司首页 : www.robayu.com
邮件地址 : [email protected]
63
marzec 2014
Współpraca gospodarcza
z sąsiadem zza miedzy
O tym, że Białoruś jako członek Unii Celnej może być traktowana jako brama
do krajów rosyjskojęzycznych, przekonywał uczestników seminarium "Doing Business in Belarus" p. Ulf Schneider, Partner Zarządzający BELARUS CONSULTING. Aspekty podatkowe działania gospodarczego na Białorusi wraz z konkretnymi zagadnieniami związanymi z tworzeniem spółki na Białorusi oraz główne elementy rachunkowości przedstawili p. Adrian Branny, Dyrektor Generalny
i ekspert podatkowy POLAND CONSULTING, oraz pani Olga Zaitseva z BELARUS CONSULTING.
Panowie Zdeněk Bajar i Dmitri Zikratski z Kancelarii Peterka & PARTNERS
w Mińsku omówili prawne aspekty rozpoczęcia działalności gospodarczej na
Białorusi. Wyjaśnili różnicę między prowadzeniem spółki i przedstawicielstwa na
Białorusi. Zaprezentowali też ciekawe praktyczne studia przypadków, np. jak podejść do typowych problemów z wynikających z obowiązujących umów i przepisów, oraz rozliczeń walutowych.
PolskęodBiałorusidzieli400kmgranica,jednakżepomimotejgeograficznejbliskościuwarunkowaniapolitycznesprawiają,żenaszawiedza
otymjakmożnawspółpracowaćzsąsiademjestbardzoniewielka.
Jednakże za sprawą Międzynarodowych warsztatów praktycznych "TWÓJ BIZNES W BIAŁORUSI" zorganizowanych przez Polsko-Białoruską Izbę Handlowo-Przemysłową wspólnie z EUROCON oraz seminarium "Doing Business in
Belarus" zorganizowanego przez POLAND CONSULTING, BELARUS CONSULTING oraz PETERKA & PARTNERS pod koniec lutego w Warszawie, ta luka
w naszej wiedzy może zostać wypełniona.
Dzięki tym dwóm niezależnym od siebie cennym inicjatywom, polscy i zagraniczni przedsiębiorcy zainteresowani rozpoczęciem działalności gospodarczej
na Białorusi lub poszukujący nowych rynków zbytu mieli możliwość zapoznania
się z szansą jaką daje to, że granica pomiędzy Polską i Białorusią jest zewnętrzną granicą Unii Europejskiej oraz zewnętrzną granicą Unii Celnej Białoruś-Kazachstan-Rosja.
O tym jakie to stwarza możliwości poinformowali uczestników tych imprez znakomici prelegenci. Honorowym Gościem warsztatów „ Twój biznes na Białorusi
był p. Kazimierz Zdunowski, Dyrektor Generalny Polsko Białoruskiej Izby Handlowo-Przemysłowej a w seminarium "Doing Business in Belarus" uczestniczył
Radca Handlowy Ambasady Białorusi w Polsce p. Igor Sekreta.
Szczegóły funkcjonowania Unii Celnej i Wspólnego Obszaru Gospodarczego
Białoruś-Kazachstan-Rosja przedstawił p. Vitaly Kachelya, Partner Zarządzający, kancelarii GLIMSTEDT, Białoruś oraz p. Radca Stanisław Szypowski z Kancelarii Radców Prawnych Stopczyk & Mikulski.
Zarówno międzynarodowe warsztaty praktyczne jak i seminarium wykazały,
że wspólna granica i współpraca gospodarcza są dla obu państw wielką szansą.
Żeby ta szansa była wykorzystana , jak trafnie zauważył Dyrektor Generalny Izby
Polska-Białoruś, niezbędne jest oddzielenie polityki od gospodarki w relacjach międzypaństwowych wzorem takich państw jak Niemcy, Holandia czy Włochy.
Jak nam się to nie uda, to taką szansę z pewnością wykorzystają Litwa i Łotwa, członkowie Unii Europejskiej, którzy też graniczą z Białorusią.
dr Jerzy Rzymanek
R E K L A M A ...................................................................................................................................................................................................................................
正钰开发合作公司，是一中波合资公
司，对中欧市场有兴趣的欧洲及中国
合作伙伴、合作厂商、企业客户、进
口商，提供全方位的咨询服务。
Robayu Corp. sp. z o.o. - polsko-chińska firma konsultingowa zajmująca się kompleksową obsługą
klientów korporacyjnych oraz importerów i producentów zainteresowanych współpracą z kontrahentami
w Europie i Chinach.
We współpracy z naszymi partnerami oferujemy:
- wyszukiwanie partnerów biznesowych:
handel i inwestycje,
- doradztwo w zakresie handlu pomiędzy Europą
i Chinami,
- doradztwo w zakresie marketingu oraz promocji,
- analizy rynkowe,
- doradztwo przy zakładaniu i rejestracji firm.
Robayu corp. Co., Ltd. - Polish-Chinese consulting
firm offering comprehensive services to corporate
clients, importers and manufacturers interested
in working with partners in Europe and China.
In cooperation with our partners we offer:
- search of business partners for trade
and investment,
- advising on trade between Europe and China,
- advising on marketing and promotion,
- market analysis,
- advising on the establishment and registration
of companies.
You are invited to cooperate with us
Zapraszamy do współpracy
39/36 Hoża street 00-681 Warsaw, Poland
Phone: +48 22 115 72 86
www.robayu.com
Email: [email protected]
ul. Hoża 39/36, 00-681 Warszawa, tel. 22 115 72 86
www.robayu.com
email: [email protected]
我们为伙伴们提供以下服务：
- 搜索贸易及投资的业务合作伙伴
- 针对中欧及中国之间的贸易行为，
进行咨询工作。
- 针对市场营销和推广，进行咨询工作。
- 针对指定市场，进行分析工作。
- 建议并协助公司的设立登记。
诚挚地邀请您与我们合作
39/36 Hoża大街 00-681 华沙，波兰
公司电话: +48 22 115 72 86
公司首页: www.robayu.com
邮件地址: [email protected]
64
marzec­2014
Terenowa geometria
Południk Struvego (26°43′12.61″E – długość
obserwatoriumwTartu)–siećtriangulacyjnych
punktówpomiarowych,ciągnącasięodFuglenes
naprzedmieściachHammerfestnaPrzylądkuPółnocnym(70°40′11″N,23°38′48″)doStarejNekrasiwkiniedalekoIzmaiłunadMorzemCzarnym
(45°20'48"N,28°55'48"E).
Po łu dnik Stru ve go roz cią ga się na dłu go ści
2821,833 km i przebiega aktualnie (2011) przez terytorium dziesięciu państw: Norwegię, Szwecję, Finlandię, Rosję, Estonię, Łotwę, Litwę, Białoruś, Mołdawię
i Ukrainę. Składa się z 265 głównych punktów pomiarowych, tworzących 258 trójkątów triangulacyjnych,
oraz 60 punktów dodatkowych.
Tupiszki - Południk Struvego, punkt triangulacyjny z obeliskiem
upamiętniającym wpisanie punktu. Zwieńczenie oblisku (po prawej).
Został założony w latach 1816-1852 na terenie ówczesnej unii Szwecji i Norwegii oraz Rosji, pod nadzorem rosyjskiego naukowca Friedricha Georga
WilhelmavonStruvego i rosyjskiego oficera Carla
F.Tennera. Służył do określenia (pomiaru) dokładnego kształtu i rozmiarów Ziemi. Pierwszy założony
punkt znajduje się w obserwatorium w Tartu na terenie dzisiejszej Estonii.
Wyznaczenie Południka Struvego było pierwszym
dokładnym pomiarem długiego odcinka południka.
To pomogło ustalić dokładny rozmiar i kształt naszej
planety i stanowiło ważny krok w rozwoju nauk o Ziemi i map topograficznych. Jest to niezwykły przykład
współpracy naukowej między naukowcami z różnych
krajów i współpracy między monarchami dla nauki.
Oryginalny łuk składał się z 258 głównych trójkątów
z 265 głównych punktów stacji.
W 2005 roku Po łu dnik
Struvego został wpisany na
listę światowego
dziedzictwa UNESCO. Na liście znalazły się 34 oryginalne punkty pomiarowe:
•
•
•
•
•
•
•
•
Norwegia - 4 punkty,
Szwecja - 4 punkty,
Finlandia - 6 punktów,
Rosja
- 2 punkty,
Estonia - 3 punkty,
Łotwa
- 2 punkty,
Litwa:
- 3 punkty
Białoruś:
o Tupiszki (54° 17′ 30″ N, 26° 2′ 43″ E, Oszmiana)
o Łopaty (53° 33′ 38″ N, 24° 52′ 11″ E, rejon zelwieński)
o Osownica (52° 17′ 22″ N, 25° 38′ 58″ E, Iwanowo)
o Szekosk (52° 12′ 28″ N, 25° 33′ 23″ E, Iwanowo)
o Laskowice (52° 9′ 39″ N, 25° 34′ 17″ E, Iwanowo)
• Ukraina: - 5 punktów,
• Mołdawia - 1 punkt
Południk Struvego jest niezwykłym przykładem wymiany wartości ludzkich w postaci współpracy naukowej między naukowcami z różnych krajów.
geograf
R E ­K L A ­M A ...................................................................................................................................................................................................................................
www.ttg.com.pl
Świętokrzyska 36 lok. 45/23
00-116 Warszawa
tel. +48 22 22 45 802
red. naczelny TTG CE:
TRAVELANUM
Lesław Lipski
dyr. ds. zagranicznych:
dr Jerzy Rzymanek
dyr. redakcji wschodniej:
Alina Mazewska
wydawca:
red. naczelny TTG CE Daily:
[email protected]
[email protected]
[email protected]
Dagmara Lachmann
[email protected]
dyr. graficzny:
Anna Tyrakowska-Kępińska
druk:
Drukarnia „IMPULS”
[email protected]
www.drukarnia-impuls.pl
Hala Sportowa Arena w Mińsku
Zawodnicy z reprezentacji Białorusi w hokeju
BiuroPodróży„Junior”wBiałymstoku
–AgentGeneralnynaPolskę
firmyCENTRKURORToficjalnegotouroperatora
MistrzostwŚwiatawhokejunalodzie,
Mińsk,Białoruœ,09-25.09.2014r.
Wszystkichkibicówhokejanalodziezapraszamydozakupuatrakcyjnychpakietówtur ystycznychobejmującychbiletynameczeMistrzostwŚwiata,noclegioraz
inneusługi. Szczegółoweinformacjedotyczącepakietów
znajdująsięnanaszejstronieinternetowej
www.junior.bialystok.pl.
Białoruska część Kanału Augustowskiego
Granica polsko-białoruska na Kanale Augustowskim
DowspółpracyzapraszamybiurapodróżyzcałejPolski
zainteresowanesprzedażąpakietów.
Kościół św. Teresy w Mińsku
Białoruski Dziadek Mróz
Ü Proponujemyponadto:
-organizacjęwycieczekturystycznychnaBiałoruœ
-wyjazdydobiałoruskiejczęœciPuszczyBiałowieskiej
-rezerwacjęnoclegówwhotelachcałejBiałorusi
-pełnąobsługęwizową
-organizacjęimprezrowerowychorazkajakowych
-obsługęwyjazdówbiznesowychoraztargowych
-wynajemsamochodów,autokarówimikrobusów
naBiałorusi
-ubezpieczeniaturystycznenaBiałoruœ
-wyjazdydosanatoriów
20 lat doœwiadczenia
na rynku białoruskim
Zamek w Lidzie
Zamek w Mirze
Zapraszamy!!!
Biuro Podróży „Junior” s.c.
ul.Stołeczna25,15-879Białystok
tel./fax857415720,857444326
www.junior.bialystok.pl,[email protected]
Siedziba białoruskiego Dziadka Mroza
Ruiny zamku w Rużanach
Nowogródek - Muzeum Adama Mickiewicza
Muzeum Elizy Orzszkowej w Grodnie
Zabytkowy Kościół farny w Nowogródku
- miejsce chrztu Adama Mickiewicza
66
marzec 2014
Kino od początku poprzedniego
wieku odgrywa coraz większą rolę
wkształtowaniupostawnarodowych,
kulturowychipaństwowych.Whistoriikażdegonaroduodponadwieku
ciąglewzrastakulturowarangakina.
Filmyzdobywająnieśmiertelnąsławę i stają się prawdziwym bogactwemnarodu.Wedługkrytykafilmowego,AndrejaRasinskiego:Współczesnekinobiałoruskietotajemnica.
Niewielu o nim słyszało, a jeszcze
mniej–widziało.Mimotegoistnieją
dobrefilmybiałoruskie,wtymteżtakie,którereprezentująniezłypotencjałkomercyjny.Białoruscyreżyserzyzaczynająeksperymentować
znowymigatunkami,tworzą,starają
sięznaleźćtematy,któremogązaangażowaćwidzaprzedekranem.
Filmy stają się wizytówką kraju
-mogąprzyczynićsiędozwiększenia ruchu turystycznego. Kino jest
unikalnymmedium,skuteczniewzmacniającymnawetnajlepszedziałania
marketingowe.
Tojużprawie90lat.
Data 17 grudnia 1924 jest uważana
za narodziny białoruskiego kina, tego
dnia rząd przyjął dekret w sprawie
utworzenia „Belgoskino”. Jednak, jak
Promocja Białorusi
WojennyfilmWiktoraTurowa„Przez
cmentarz”zostałwpisanynalistęUNESCO. Ekranizację białoruskiej klasyki
wadaptacjiTurowskiego„Ludziezbagien”,
Włosinazwalibardzoerotyczną.Ubrani
białoruscyaktorzywyglądalinaekranie
bardziejzmysłowo,niżnagieciałapodczasrewolucjiseksualnej- dodaje krytyk.
Od lat 70. zaczyna się rozwój białoruskiej animacji, z której dziś Białoruś
może być dumna. Twórcami animowanego filmu na Białorusi są Michail Tumelia, Wladimir Piatkewicz, Igor Wolczek, Elena Turowa, Irina Kodiukowa.
Filmy tworzone przez tych reżyserów,
zdobywają najwyższe nagrody na międzynarodowych festiwalach.
Białoruski przemysł kinematograficzny w minionych latach przeszedł
długą drogę. W stopniu najbardziej
podstawowym była ona wyznaczana
wpływem dwóch fundamentalnych procesów. Tworzenie odrodzonej państwowości oraz procesy określające kierunki
i wyzwania przemian w technologii informatycznej, a w szczególności rozwój
technik cyfrowych i Internetu. Nowe technologie zakwestionowały tradycyjne systemy produkcji, post-produkcji i dystrybucji, stworzyły nowe kanały dostępu dla
masowej publiczności i nowe formy angażowania jej czasu wolnego. Cyfrowa
rewolucja stworzyła istotne globalizacyjne wyzwanie dla kina. Rewolucja cyfrowa wykreowała nowy typ odbiorcy i użytkownika kultury.
Kadr z filmu pt. „Masakra”
Godnepolecenia
Andrej Rasinskij przestawił nam listę
filmów, które warto rekomendować zagranicznym turystom, aby poprzez film
mogli lepiej poznać Białorusinów, ich historię i duszę. „Dojutra”–niemyfilmJuriaTariczaociekawejscenografii,„Miasto Mistrzów” – stara białoruska bajka.
Film „Idź i patrz”, znany na Zachodzie
i nawet włączony przez Amerykańską
AkademięFilmowądogrupy1001filmów,
Misterium”AndrejaKudinenko,przezjakiśczasbyłzakazanynaBialorusi.„Czyjeśdziedzictwo”Rybarewa,„DzikiepolowaniekrólaStacha”Rubinczika-genialnaadaptacjaklasyki:realistycznejpowieściigotyckiegokryminału(?).„Przygody
Pinokia”-filmdladzieci.„Żyjemynakrawędzi” – dokumentalny film Wiktora
Asliuka, animowany „Białoruskie przysłowia”MichailaTumeli - wymienia Rasinskij -listamożebyćowieledłuższa.
Kadr z filmu pt. „Masakra”
którewartoobejrzećprzedśmiercią.Ten
wojennyfilmjestbardzoprzerażający.
„Wschodnikorytarz”Winogradowa-zapomnianearcydziełozmistycznąsceną
zniszczeniamińskiegogetta.„Okupacja.
powiedział Andrej Rasinskij - prawdziwaerabiałoruskiegokinazaczynasię
odlat60-tych,kiedywkrajupojawiają
siębiałoruscytwórcy-reżyserzy:ViktorTurow,WaleryjRubinczikWalentin
Winogradow,MichaiłPtaszuk,WładimirByczkow,LeonidNieczajew.Dzięki tym ludziom, białoruskie kino jest
znanewdwóchsegmentach:kinowojenneidziecięce.
Irzeczywiście,musicaledladzieci,
"PrzygodyPinokia","CzerwonyKapturek","Niezostawiaj" – te filmy są dobrze
znane poza granicami kraju. "Miastomistrzów”Byczkowatoprawdziwyskarb
kinematografiiBiałorusi”-dodajeRasinskij.Współczesnaanimacjabiałoruska
tometafizykadziecięcychobrazówpołączonazczarującąpaletąbarw.
Biorąc pod uwagę filmy, które mogłyby zachęcić turystów do zwiedzania
Białorusi, warto wymienić kino dokumentalne „Białoruskiego wideocentra”,
w których pokazano piękno białoruskiego krajobrazu, bogactwo przyrody i wyjątkowej klasy zabytki.
BiałoruskaTransylwania
zDrakulą
Kadr z filmu pt. „Masakra”
Modą ostatnich lat jest swoiste "pielgrzymowanie" turystów do różnych części świata, szlakiem kadrów, które zobaczyli w filmie. Rozwój kinematograficznej turystyki powoduje wzrost gospodarki niektórych krajów i miast. Coraz częściej miasta, regiony opłacają wybitnych
twórców kina tylko za to, aby produkcję
swojego dzieła zlokalizowali w ich mieście lub regionie.
Filmy mogą wpływać na rozwój branży turystycznej. Przykładem może być
Rumunia, a dokładniej Transylwania,
region który odnotowuje dużą frekwencję turystów, ze względu na najsłyn-
67
marzec 2014
poprzez film
niejszy na świecie zamek wampira Drakuli. Wszechobecna atmosfera mistycyzmu i tajemnicy tego zakątka Rumunii co roku przyciąga tysiące turystów.
Białoruś, a dokładniej miasteczko Żołudek, w obwodzie grodzienskim, może
stać się białoruską Transylwanią. Utalentowany białoruski reżyser Andriej
Kudinenko w 2009 roku na zlecenie
„Belarusfilm” wyreżyserował pierwszy
białoruski horror „Masakra”, "bulba horror", jak nazywa go sam twórca. Jest to
nieba”. Krytyk kontynuje – jeszcze bardziej ciekawe są historie ludzi związanych z białoruską kinematografią. W
„Belarusfilm” pracował Władimir Wysocki i ormiański geniusz - reżyser Artawazd Peleszian.
Jedno z najważniejszych wydarzeń
w historii kina, miało miejsce na Białorusi. Na początku lat 20. do Mińska przyjechał początkujący inżynier Siergiej
Eisenstein. Właśnie w Mińsku postanowił zostać filmowym reżyserem.
„Zugzwang” - reż. Oleg Baziłow
filmy są wyróżniane za granicą. Film
Siergieja Loznicy „We mgle”, według
powieści Wasila Bykowa, zdobył nagrodę „FIPRESCI” w Cannes.
Głównym miejscem spotkań zagranicznej publiczności z białoruskim
kinem są filmowe festiwale. Jednym
z takich wydarzeń jest Festiwal „Bulbamovie”, który odbywa się w Warszawie.
Jego głównym celem jest popularyzacja białoruskiego kina w Polsce i promocja młodych białoruskich twórców .
„Nie wrócę”
„Niewyobrażalne przemieszczenie”- reż. Aleksander Anisimow
Eisenstein był zachwycony Mińskiem
i opisywał go, jako europejskie miasto,
gdzie panują niskie ceny i ogromny wybór wszystkiego.
Białoruś mogłaby tworzyć niezwykłe
turystyczne trasy, wykorzystywać miejsca i historie ludzi związanych z kinematografią białoruskiej ziemi. Zainteresować turystę może każde miejsce, jeżeli tylko będzie interesująco zaprezentowane. Po filmie „Masakra” w Żołądku
zaczęto kręcić kolejny film. Na razie wiadomo, że będzie to również podsycana
mistycyzmem tajemnicza historia. Film
będzie dziełem początkującego białoruskiego reżysera Artema Lobacha.
Festiwaljakonarzędziepromocji
Filmy to również turyści, którzy podróżując po świecie, uczestniczą w filmowych premierach, przeglądach filmów i festiwalach. Niektóre białoruskie
reż. Ilmar Raag
Na Białorusi rocznie odbywają się
prestiżowe międzynarodowe festiwale
filmowe. Najważniejszymi są „Listopad”
w Mińsku i „Magnifikat” – Międzynarodowy Festiwal Filmów Chrześcijańskich
w mieście Głębokie w obwodzie Witebskim. Festiwale podnoszą poziom filmów, pozwalają filmowcom zdobywać
nowe obszary do tworzenia. Dzięki takim festiwalom rozwija się turystyka
kulturowa. Z różnych krajów mogą
przyjeżdżać tłumy gości. Przykład war-
Nadrodzedosukcesu
Andrej Rasinskij z powściągliwą nadzieją ocenia przyszłość białoruskiego
kina: W białoruskim przemyśle filmowym odbywają się twórcze procesy,
nie zawsze są widoczne dla oka szerokiej publiczności, ale występują. Reżyserzy poszukują nowych gatunków,
form, opowiadań, pojawiają się nowi
twórcy. Co najważniejsze, istnieje pragnienie mówić, co prawda, nie zawsze
jest to możliwe, - ale powiedzieć jest
co. Białoruskie kino znajduje się przed
startem, i jeszcze zaskoczy świat.
Obecnie stolica oferuje mieszkańcom i gościom Białorusi wizytę w Muzeum Historii Białoruskiego Kina, gdzie
można obejrzeć białoruskie perełki kinematograficzne - od pierwszego filmu
fabularnego do współczesnych (z angielskim dubbingiem).
Kino otwiera przed nami nieznany
świat, który poznając dotykamy historii
i kultury, które, jak i kinematografia każdego kraju są wyjątkowe. Może nadszedł czas, żeby Białoruś, za pomocą
kina, zaczęła opowiadać swoją wciąż
nie zna ną hi sto rię świa tu. Mo że nie
wszystkim ona przypadnie do gustu,
ale znajdą się ludzie, którzy ją polubią
będą chcieli ją poznawać.
Alina Mazewska
„Biała Rosa” - II cz. - reż. Aleksander Butor
zdjęcia: arch. Bielarusfilm
nowa jakość na mapie białoruskiej kinematografii. Film, w którym strach,
śmiech i seksualność sprawnie bawią
widza. Akcja filmu rozgrywa się w dobrze zachowanym do dziś pałacowo-parkowym zespole – byłym majątku
książąt Swiatopolk-Czetwertyńskich.
Film został nakręcony na podstawie
literackiego dzieła noweli „Lokis. Rękopis profesora Wittembacha”, francuskiego pisarza Prospera Merimee. Autorem scenariusza jest Alaksandr Kaczan. Film przedstawia Białoruś po klęsce powstania Kostusia Kalinowskiego.
Do hrabiego Pazurkiewicza, w celu dokonania inwentaryzacji biblioteki, przybywa awanturnik Kazancau. Gość zamiast biblioteką bardziej zajmuje się
przepiękną hrabiną. Sytuacja ta wprowadza w gniew hrabiego, który przeistacza się w krwiożerczego niedźwiedzia Lokisa. Horror o wampirze-niedźwiedziu w połączeniu z białoruskimi legendami, wskazuje na złotą żyłę w kreowaniu pomysłów istotnych dla marketingowego promowania turystyki Białorusi, na terenie której znajduje się dużo
zamków, często owianych zagadką i tajemnicą. Według białoruskiego krytyka
Andreja Rasinskogo, filmy mogą przyciągać turystów do kraju. W kraju dużo kręci się filmów i to nie tylko przez
Białorusinów. Dla rosyjskich reżyserów
stolica Białorusi – to bardzo twórcza
przestrzeń. Polski niemy film „Pan Tadeusz” pokazuje Nowogrodzką ziemię.
W bajce Byczkowa „Uwaga! W mieście
czarownik!” jest niezwykle urokliwie pokazany Mińsk, podobnie jak w jednym
z ostatnich białoruskich filmów „Wyżej
to brać z najlepszych - Festiwal Filmowy w Cannes co roku odwiedza 125 tysięcy turystów.
Firma konsultingowa
w szeroko rozumianym
rynku usług turystycznych
Audyt turystyczny.
Doradztwo inwestycyjne.
Studia wykonalności.
Biznes plany.
Plany marketingowe.
Budowa marki.
Pozyskiwanie kapitału
i inwestorów.
Oferty dla inwestorów.
Biuro obsługi
Nieruchomosci Turystycznych.
SPECJALISTA
Turystyka zdrowotna
Strategie rozwoju.
Fundusze unijne.
Kredyty.
SPA & WELLNESS
TRAVELANUM CONSULTING
Usługi doradcze z zakresu turystyki i hotelarstwa
TRAVELANUM CONSULTING
Naszą działalnoœć opieramy na szerokiej znajomoœci gospodarki turystycznej
oraz profesjonalnej wiedzy naszych ekspertów
Travelanum
WarszaWa
tel. 22 2245802
[email protected]
69
marzec 2014
Przed wielką szansą
rystycznych wyróżnia dynamiczny rozwój turystyki
zdrowotnej, wykazują wyraźnie zarysowaną tendencję. Turyści coraz częściej poszukują urlopów aktywnych, wspomagających ich zdrowie, urodę i kondycję
fizyczną.
Białoruskieuzdrowiskapowoliikonsekwentniepodejmująszeregdziałańzmierzającychdo
dostosowaniasiędorynkowychregułgospodarki.Abysektortenstałsiępełnoprawnymelementem białoruskiego rynku usług turystycznych,
niezbędnesądalszeprzemianyidobrzepojęta
komercjalizacja. Coraz bardziej konkurencyjny
rynek sprzyja obiektom sprawnie działającym,
handlowougruntowanymnarynku.
Nową wartością jest również to, że wyjazdy urlopowe coraz częściej są realizowane więcej niż raz
czy dwa razy do roku. Nowe przepisy urlopowe, coraz więcej osób prowadzących własny biznes oraz
wzrost zamożności społeczeństwa sprawią, że klienci będą częściej wyjeżdżać na urlopy w ciągu roku.
Wydłużone weekendy, pobyty świąteczne to idealne
oka zje do „ła do wa nia aku mu la to rów” or ga ni zmu
w świecie wydłużonych godzin pracy, permanentnego stresu i mody na młodość.
Ponadto warte podkreślenia jest to, że w białoruskich warunkach klimatycznych turystyka zdrowotna
jest mniej podatna na sezonowość. Sezon w obiekcie z atrakcyjnym programem spa i wllness trwa cały rok. To również jest zachętą do dodatkowych
wyjazdów w ciągu roku.
Niezbędne atuty – spore zasoby materialne (liczba miejsc), wieloletnia tradycja i renoma, dobra baza
leczniczo-rehabilitacyjna, rekomendowane właściwości przyrodolecznicze, atrakcyjna lokalizacja, dostępność komunikacyjna, atrakcyjność cenowa dla cudzoziemców – posiada większość podmiotów tego sektora. Na dodatek wzrost populacji osób trzeciego wieku w Białorusi i Europie zdaje się sprzyjać uzdrowiskom. Oczywiście należy mieć świadomość barier,
które będą przeszkadzać w dokonywaniu koniecznych zmian. Takie zjawiska, jak: nieskuteczna promocja Białorusi za granicą oraz słabnąca chłonność
rynku krajowego; brak profesjonalnie przygotowanej
komercyjnej oferty; niska jakość usług gastronomicznych i hotelowych; niedostateczne kwalifikacje personelu, nie sprzyjają przemianom. Podobnie, jak brak
działań na rzecz promocji i kreowania turystyki zdrowotnej w Białorusi, brak ogólnokrajowej informacji
o turystyce zdrowotnej oraz brak sieci sprzedaży,
a co za tym idzie znikoma dostępność tych usług na
rynku usług turystycznych.
Oczekiwania te będzie efektywnie spełniała turystyka zdrowotna. Różnorodność ofert, możliwość realizacji pakietów rodzinnych, możliwość rozwoju osobistego to elementy pozytywnie wyróżniające turystykę zdrowotną w warunkach poszukiwań nowych doznań przez turystów. Gdy do tego dodamy modę na
zdrowy styl życia, stały postęp nauk medycznych
i farmaceutycznych oraz coraz wyraźniejszą tendencję do „przedłużania” młodości mamy kolejne potwierdzenie trwałości występującej tendencji.
Turystykaprzyszłości
Mimo tych niepokojących faktów, jestem optymistą. Przynajmniej jeżeli chodzi o wzrost specjalistycznych ofert turystyki leczniczej; takie perspektywy
stwarza rozwój białoruskiego i międzynarodowego
rynku turystycznego. Mój optymizm umacniają również przesłanki natury socjologicznej. Zmieniają się
nawyki zdrowotne społeczeństw Europy, w tym również i Białorusi. Zdrowie, uroda i dobra kondycja fizyczna stały się bardzo “modne”. Media prześcigają
się w popularyzacji zdrowego stylu życia. W Europie
stale wzrasta liczba sprzedanych ofert turystyki zdrowotnej, powstają nowe obiekty uzdrowiskowe – różnego typu bad i spa, farmy zdrowia i urody. Dodatkowo należy zaznaczyć, że ta forma turystyki staje się pożądanym elementem sektora generującego
duże zyski: usług incentive travel.
zdjęcia: arch. TTG CE
Wymagania turystów stale rosną. Ich oczekiwania
co do form spędzania urlopów są coraz bardziej wyszukane. Standard w postaci dobrego hotelu z atrakcyjną kuchnią w pobliżu ciepłej plaży to coraz bardziej banalne i odległe od oczekiwań klientów biur
podróży. Takie wakacje stają się nudne.
Ostatnie lata, które na europejskim rynku usług tu-
Ważnym czynnikiem wyróżniającym spa i wellness
jest swoisty snobizm klientów. Coraz częściej zauważamy, że wyróżnia nas nie to, co kupujemy, ale to co
robimy. Dlatego też nawet przy klasycznych formułach wakacji, coraz częściej są one wzbogacane programami zdrowia i rewitalizacji. Lawinowo powstają
salony spa przy większości obiektów noclegowych.
Turystyka zdrowotna jest również idealnym pomysłem na wakacje osób samotnych, których populacja
dynamicznie wzrasta, zwłaszcza w grupie klientów
trzeciego wieku.
Lesław Lipski
70
marzec­2014
Artystyczny
skarb
Białorusi
PaństwowyzespółtańcatonajstarszyprofesjonalnyzespółtanecznyBiałorusi.Odponad ćwierć wieku, dyrektorem artystycznym
zespołujestsłynnychoreografWalentinDudkiewicz.
Popularyzuje i promuje białoruski taniec ludowy w połączeniu z elementami nowoczesnymi, jako jeden z najbogatszych warstw narodowej kultury kraju.
Kreatywność choreografa można podziwiać
w śmiałych poszukiwaniach własnego stylu, pragnienieniach świeżych, oryginalnych interpreta-
cji łączących ustalone ludowe formy z innymi
elementani sztuki.
Dzisiaj zespół oferuje swoim widzom szeroką
gamę programów, z którymi podróżuje po całym
świecie. Huczne brawa bije im po przedstawieniach publiczność w Azji i Afryce, Europie i na
Bliskim Wschodzie, w Stanach Zjednoczonych
i Ameryce Łacińskiej. Niesamowite stroje, piękny
podkład muzyczny, bezbłędne wykonanie świadczą o profesjonalizmie i wysokim poziomie artystycznym zespołu.
50-letnie doświadczenie zespołu sprawia, że
tancerze są dumni ze swojego dorobku, aktywnie
tworzą teraźniejszość i pewnie patrzą w przyszłość. Życzymy im dużo sukcesów, twórczej inspiracji i nieskończonej ilości pomysłów.
Więcej informacji:www.beladance.org
R E ­K L A ­M A ...................................................................................................................................................................................................................................