czytaj dalej

"Nowa technika - Nowy pływak"
Jonty Skinner
Jest to początek serii artykułów tego autora, odpowiedzialnego za przygotowanie
techniczne amerykańskiej reprezentacji pływaków. Artykuły Skinnera dadzą
spojrzenie na to, jak elitarni pływacy radzą sobie z problemami, które i przed nami
stoją. Jesteśmy tym samym wdzięczni Amerykańskiej Federacji Pływackiej za zgodę
na ich opublikowanie.
Kalyn Keller była gwiazdą amerykańskiego pływania. Weszła do reprezentacji igrzysk
Pan Amerykańskich w 1999 roku i wygrała 800m na Igrzyskach Dobrej Woli w 2001.
Wydawało się, że nic nie może jej zagrozić, lecz w 2002 coś "pękło". Choć
zakwalifikowała się na Mistrzostwa świata na krótkim basenie w Moskwie, druga
połowa jej wyścigu nie należała do udanej, a ostateczny wynik był rozczarowujący.
Ufając, że zmiana otoczenia cokolwiek pomoże, przeniosła się do Los Angeles
i rozpoczęła pracę pod okiem trenera Marka Schuberta. W pierwszych tygodniach
miała spore problemy z poradzeniem sobie z bardziej wymagającymi treningami,
a co dopiero z rywalizacją z koleżankami z teamu. Ale, jak to się zazwyczaj dzieje ze
świetnymi zawodnikami, Kalyn przystosowała się pływając bardziej efektywnie,
zamiast zaciskania zębów i robienia rzeczy na siłę.
W szczególności, Kalyn zmieniła mniej skuteczny, bardziej męczący sposób
odpychania wody ramionami, na technikę pozwalającą przytrzymać się miejsca
w wodzie i użyć rotacji bioder do przemieszczenia ciała względem punktu
zakotwiczenia. Jestem przekonany, że te udoskonalenia pozwoliły jej zdobyć trzy
tytuły mistrzyni kraju i stały się podstawą uzyskania kwalifikacji olimpijskiej w roku
2004.
Poniższe sekwencje zdjęciowe ukazują różnicę w technice Kalyn w 2002 (po lewej)
i w 2004 (po prawej). Zdjęcia z 2002 pokazują o wiele bardziej proste ramię technika, która prawie w pełni opiera się na pracy ramieniem w celu uzyskania
napędu, ponieważ rotacja zachodzi dość późno. Zdjęcia z 2004 wskazują na pozycje
wysokiego łokcia, gdzie energia przez cały cykl pochodzi z bioder. Obydwie
sekwencje ukazują ruch prawej ręki podczas oddechu na lewą stronę.
Sekwencja # 1
W ujęciu 02 widzimy skrzywienie w kręgosłupie Kalyn, ponieważ uniosła głowę przy
rozpoczęciu oddechu. Żółta linia przy biodrach wskazuje jak niewielka jest jej rotacja
w chwili zakotwiczenia prawej ręki.
W ujęciu 04 jej linia kręgosłupa jest bardziej prosta, ponieważ głowę ma niżej. Biodra
są w rotacji, gotowe do wytworzenia energii w momencie ruchu lewego biodra w dół.
Sekwencja # 2
W ujęciu 02 jej ramię jest znów prawie proste, nie ma prawie ruchu w biodrach,
a głowa jest skrzywiona. Oznacza to, że dźwignię stanowi bark i . W trakcie tego,
część z tej energii idzie jeszcze na podparcie uniesionej głowy. I wreszcie, wiele z tej
energii idzie na ruch do góry, nie w przód - w kierunku linii kręgosłupa i głowy.
Wnioski: widzimy dlaczego słabła w czasie wyścigu i traciła tempo.
W ujęciu 04 wysoki łokieć Kalyn jest idealnie ustawiony do chwytu wody
i zakotwiczenia, w czasie gdy lewe biodro idzie w dół, a lewe ramię wchodzi do wody.
W efekcie Kalyn płynie całym ciałem, a nie używa już tylko ramienia do wykonania tej
pracy. Oszczędność energetyczna tego ruchu - czerpanie siły z grawitacji, masy ciała
i prawie każdego mięśnia w ciele - jest olbrzymia w porównaniu z techniką z 02.
Również jej głowa jest na linii, więc energia, jaką wytwarza jest kierowana do przodu.
Sekwencja # 3
W ujęciu 02 biodra Kalyn prawie się nie ruszyły z pozycji wyjściowej, co oznacza, że
wciąż polega na stosunkowo "słabych" mięśniach ramion. Co gorsza, jej łokieć
"opadł" lub "wyślizgnął się", a jej głowa dopiero teraz powraca na linie
z kręgosłupem.
W ujęciu 04 jej biodra są w połowie rotacji, a jej prawe ramię jest świetnie ustawione
do maksymalizacji oparcia o wodę. Głowa jest na linii z kręgosłupem, co pozwala
w pełni wykorzystać napęd z prawego ramienia, przechodzącego na opływową lewą
stronę.
Sekwencja # 4
W ujęciu 02 głowa Kalyn jest wreszcie na linii z kręgosłupem i resztka siły napędowej
jest w sposób spóźniony skierowana na ruch ciała do przodu. Jest to pierwszy
moment w cyklu Kalyn, gdzie wydaje się być połączenie ciała z napędem prawego
ramienia.
W ujęciu 04 Kalyn już skończyła fazę "pracy" w swoim cyklu, rozpoczęła rozluźnienie
ramienia i przygotowanie do wyjęcia go z wody.
Sekwencja # 5
W ujęciu 02 Kalyn przeszła rotacyjnie ułożenie horyzontalne, a jaj prawe ramię jest
zaangażowane w odpychanie wody do tyłu - za późno, aby był z tego jakiś pożytek.
Jej lewe ramię już rozpoczyna moment zakotwiczenia, być może dlatego, że prawe
wytworzyło zbyt mały napęd.
W ujęciu 04 lewe ramię Kalyn jest wciąż z przodu, jadące na "fali" napędu
pochodzącego z mocnego prawego ramienia. To pozwoli na więcej czasu na
zastosowanie chwytu wysokiego łokcia po lewej stronie, dając w rezultacie kolejny
skuteczny ruch - ruch, który wykonany konsekwentnie setki razy, przynosi medale
olimpijskie.
Co uczyniło ewolucje Kalyn bezcenną lekcją dla nas wszystkich, to możliwość
przemiany przez naukę lepszej techniki. Jeśli pływak jak Kalyn, gdzie w grę wchodzą
tytuły mistrzowskie i miejsce w reprezentacji olimpijskiej może "zaryzykować" zmianę
techniki w tak kluczowym okresie, dlaczego miałbyś Ty tego nie zrobić?
Jonty Skinner jest kierownikiem naukowo-technicznym reprezentacji USA. Jako
pływak ustanowił rekord świata na 100m w 1976 roku - nadając sobie tymczasowy
tytuł "najszybszego człowieka na świecie." Mieszka w Kolorado Springs
z narzeczoną Carolyn i dziećmi Cleone 11 i Cydney 9. Pragnie podziękować Billowi
Boomerowi i Kalyn Keller za ich wkład w ten artykuł.