TYTUŁ PRACY: Prognoza oddziaływania na środowisko

Transkrypt

Zakład InŜynierii Procesowej i Środowiska
SYMBOL PRACY: 4J004S12
TYTUŁ PRACY: Prognoza oddziaływania na środowisko „Aktualizacji
Programu Ochrony Środowiska Powiatu Głubczyckiego na
lata 2012-2015 z perspektywą na lata 2016-2019”
KIEROWNIK TEMATU:
mgr inŜ. KATARZYNA KIPRIAN
AUTORZY PRACY:
dr inŜ. GRZEGORZ SIEMIĄTKOWSKI
mgr inŜ. PRZEMYSŁAW ŁACH
KIEROWNIK:
ZATWIERDZAM:
.........................................
..............................................
Opole – styczeń – 2013 r.
SPIS TREŚCI
1. CEL SPORZĄDZANIA PROGNOZY ......................................................................................................... 4
2. ZAKRES MERYTORYCZNY PROGNOZY ............................................................................................... 5
3. ZASTOSOWANE METODY I WYKORZYSTANE MATERIAŁY ...................................................... 7
4. INFORMACJE O ZAWARTOŚCI, GŁÓWNYCH CELACH PROGRAMU OCHRONY
ŚRODOWISKA I JEGO POWIĄZANIA Z INNYMI DOKUMENTAMI ................................................. 9
5. OKREŚLENIE, ANALIZA I OCENA ISTNIEJĄCEGO STANU ŚRODOWISKA ORAZ
POTENCJALNYCH ZMIAN TEGO STANU W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI
PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ....................................................................................................... 12
5.1. Charakterystyka ogólna powiatu głubczyckiego ...................................................................................... 12
5.2. Ocena stanu środowiska .......................................................................................................................... 15
5.3. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji projektu ......................................... 21
6. ANALIZA I OCENA STANU ŚRODOWISKA NA OBSZARACH OBJĘTYCH
PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM................................................................. 22
6.1. Wody powierzchniowe i podziemne ........................................................................................................ 22
6.1.1. Wody powierzchniowe ........................................................................................................................... 22
6.1.2. Wody podziemne ................................................................................................................................... 24
6.2. Powietrze atmosferyczne ........................................................................................................................ 25
6.3. Hałas ....................................................................................................................................................... 26
6.4. Oddziaływanie pół elektromagnetycznych .............................................................................................. 29
6.5. Zasoby przyrodnicze ................................................................................................................................ 31
6.6. Powierzchnia ziemi .................................................................................................................................. 33
6.7. Gospodarka odpadami ............................................................................................................................ 34
6.7.1. Składowiska odpadów ............................................................................................................................ 34
6.7.2. System gospodarowania odpadami komunalnymi ................................................................................ 35
7. ANALIZA I OCENA ISTNIEJĄCYCH PROBLEMÓW OCHRONY ŚRODOWISKA
ISTOTNYCH Z PUNKTU WIDZENIA PROGRAMU ............................................................................. 36
7.1. Wody powierzchniowe i podziemne ........................................................................................................ 36
7.2. Powietrze atmosferyczne ........................................................................................................................ 36
7.3. Hałas ....................................................................................................................................................... 37
7.4. Oddziaływanie pół elektromagnetycznych .............................................................................................. 37
2
7.5. Zasoby przyrodnicze ................................................................................................................................ 38
7.6. Powierzchnia ziemi .................................................................................................................................. 38
7.7. Gospodarka odpadami ............................................................................................................................ 38
8. OKREŚLENIE, ANALIZA I OCENA CELÓW OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONYCH
NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM, ISTOTNYCH Z
PUNKTU WIDZENIA AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA, ORAZ
SPOSOBY, W JAKICH TE CELE I INNE PROBLEMY ŚRODOWISKA ZOSTAŁY
UWZGLĘDNIONE PODCZAS OPRACOWYWANIA DOKUMENTU................................................ 40
8.1. Cele ochrony środowiska określone w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu
Głubczyckiego ................................................................................................................................................ 40
8.1.1. Polityka Unii Europejskiej ....................................................................................................................... 40
8.1.2. Cele wynikające z Polityki Ekologicznej Państwa.................................................................................... 42
8.1 3. Dokumenty regionalne i lokalne............................................................................................................. 47
9. OKREŚLENIE, ANALIZA I OCENA PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ
NA ŚRODOWISKO, W TYM ODDZIAŁYWANIA BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE, WTÓRNE,
SKUMULOWANE, KRÓTKOTERMINOWE, ŚREDNIOTERMINOWE I DŁUGOTERMINOWE,
STAŁE I CHWILOWE ORAZ POZYTYWNE I NEGATYWNE............................................................ 48
9.1. Podsumowanie przewidywanych oddziaływań na poszczególne aspekty środowiska, w szczególności na
obszary objęte ochroną .................................................................................................................................. 54
9.1.1. Oddziaływanie na bioróżnorodność biologiczną, rośliny i zwierzęta ..................................................... 54
9.1.2. Oddziaływanie na wody ......................................................................................................................... 54
9.1.3. Oddziaływania na klimat akustyczny ...................................................................................................... 55
9.1.4. Oddziaływanie na powietrze .................................................................................................................. 55
9.1.5. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi i krajobraz.................................................................................. 56
9.1.6. Oddziaływanie na ludzi ........................................................................................................................... 57
9.1.7. Edukacja ekologiczna ............................................................................................................................. 57
10. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB
KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO,
MOGĄCYCH BYĆ REZULTATEM REALIZACJI AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY
ŚRODOWISKA ................................................................................................................................................ 58
11. ODDZIAŁYWANIA TRANSGRANICZNE ......................................................................................... 59
12. ANALIZA ROZWIĄZAŃ ALTERNATYWNYCH DO ROZWIĄZAŃ ZAPROPONOWANYCH
W AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA ............................................................ 60
13. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW
REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTOWANEJ AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY
ŚRODOWISKA ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA .......................................... 61
14. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM .............................................................. 62
15. LITERATURA ........................................................................................................................................... 64
3
1. CEL SPORZĄDZANIA PROGNOZY
Obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko do projektów
dokumentów strategicznych - programów, planów i polityk wynika z art. 46 oraz art. 51
ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w
ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. z 2008 r. Nr 199
poz. 1227).
Prognozę Oddziaływania na Środowisko Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska
Powiatu Głubczyckiego na lata 2012-2015 z perspektywą na lata 2016-2019 sporządza się w
celu określenia wpływu na środowisko załoŜonych w niej celów oraz zadań krótko- i
długoterminowych. Dokument ten przedstawia moŜliwe pozytywne i negatywne skutki
realizacji Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska Powiatu Głubczyckiego na lata 20122015 z perspektywą na lata 2016-2019, wskazując jednocześnie zalecenia dotyczące
przeciwdziałania ewentualnym negatywnym skutkom, a w przypadku ich wystąpienia,
sposoby ich minimalizacji.
4
2. ZAKRES MERYTORYCZNY PROGNOZY
Zakres Prognozy wynika z art. 51 ust. 2 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku
i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania
na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.) oraz z ustaleń z Regionalną
Dyrekcją Ochrony Środowiska w Opolu – pismo nr WOOŚ.411.132.2012.ER. Prognoza
powinna:
1) zawierać:
a) informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego
powiązaniach z innymi dokumentami,
b) informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy,
c) propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień
projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania,
d) informacje o moŜliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko,
e) streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym;
2) określać, analizować i oceniać:
a) istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji
projektowanego dokumentu,
b) stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem,
c) istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji
projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na
podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody,
d) cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i
krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposoby, w jakich te
cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu,
e) przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie,
wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i
chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000
oraz integralność tego obszaru, a takŜe na środowisko, a w szczególności na:
– róŜnorodność biologiczną,
– ludzi,
– zwierzęta,
– rośliny,
– wodę,
– powietrze,
5
– powierzchnię ziemi,
– krajobraz,
– klimat,
– zasoby naturalne,
– zabytki,
– dobra materialne,
– z uwzględnieniem zaleŜności między tymi elementami środowiska i między
oddziaływaniami na te elementy;
3) przedstawiać:
a) rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą
negatywnych
oddziaływań
na
środowisko,
mogących
być
rezultatem
realizacji
projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura
2000 oraz integralność tego obszaru,
b) biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot ochrony
obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru – rozwiązania alternatywne do rozwiązań
zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod
dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań
alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków
techniki lub luk we współczesnej wiedzy.
6
3.
ZASTOSOWANE
MATERIAŁY
METODY
I
WYKORZYSTANE
Podczas sporządzania prognozy oparto się przede wszystkim na ustawie z dnia 3
października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z
2008 r. Nr 199, poz. 1227), w której zawarty jest sposób postępowania w sprawie oceny
oddziaływania na środowisko skutków realizacji planów i programów. WaŜnym dokumentem
jest równieŜ ustawa z dnia 3 października 2008 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz
niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2008 r. Nr 201, poz. 1237), która uszczegóławia przepisy
związane z obszarami podlegającymi ochronie, w tym obszarów NATURA 2000. Odnoszono
się takŜe do dokumentów regionalnych oraz krajowych związanych z ochroną środowiska i
zdrowia ludzi.
Ocenie oddziaływania na środowisko poddano zadania własne powiatu głubczyckiego.
Oceny dokonano w tzw. tabelach macierzy skutków środowiskowych. Analizowano wpływ
realizacji zadań własnych powiatu na:
– obszary NATURA 2000,
– róŜnorodność biologiczną,
– ludzi,
– zwierzęta,
– rośliny,
– wodę,
– powietrze,
– powierzchnię ziemi,
– krajobraz,
– klimat,
– zasoby naturalne,
– zabytki,
– dobra materialne.
Oceniając poszczególne zadania brano pod uwagę wszystkie pozytywne, negatywne,
bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe,
średnioterminowe
i długoterminowe, stałe i chwilowe oddziaływania na środowisko. Przy ocenie stosowano
znaki
(„+”
oddziaływanie
pozytywne,
„-”
oddziaływanie
negatywne,
„0”
brak
oddziaływania), które w przejrzysty sposób przedstawiają wpływ realizacji danego zadania na
7
środowisko. Niektórych zadań nie da się ocenić w sposób jednoznaczny, gdyŜ skutki
wynikające z ich realizacji będą zarówno pozytywne jak i negatywne (np. modernizacja i
rozbudowa dróg).
8
4. INFORMACJE O ZAWARTOŚCI, GŁÓWNYCH CELACH
PROGRAMU
OCHRONY
ŚRODOWISKA
I
JEGO
POWIĄZANIA Z INNYMI DOKUMENTAMI
W prognozie oddziaływania na środowisko Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska
wzięto pod uwagę cele dotyczące poszczególnych składników środowiska oraz kierunki
działań, dzięki którym moŜliwe będzie osiągnięcie zamierzonych celów. Główne cele
Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska odnoszą się przede wszystkim do ochrony wód,
powietrza, powierzchni ziemi oraz ochrony przyrody i krajobrazu. Realizacja poszczególnych
celów doprowadzić powinna do poprawy stanu środowiska naturalnego, co w konsekwencji
wpłynie na zdrowie ludzi.
Głównymi dokumentami, z którymi spójna powinna być Aktualizacja Programu Ochrony
Środowiska Powiatu Głubczyckiego na lata 2012-2015 z perspektywą na lata 2016-2019,są:
Program ochrony środowiska województwa opolskiego
W Programie ochrony środowiska województwa opolskiego na lata 2012-2015 z
perspektywą do roku 2019 określono następujące wojewódzkie priorytety ochrony
środowiska:
ochrona wód przed zanieczyszczeniami i nadmierną eksploatacją oraz zabezpieczenie
środowiska przed zagroŜeniami związanymi z wodą (powódź, susza),
zapobieganie powstawaniu odpadów oraz zwiększenie gospodarczego wykorzystania
odpadów wytworzonych, a takŜe stworzenie systemowych rozwiązań w zakresie
zagospodarowania odpadów,
proekologiczne rozwiązania systemu transportu,
zmniejszenie negatywnego oddziaływania hałasu na człowieka i środowisko;
ochrona i zrównowaŜony rozwój lasów,
prowadzenie
działań
rekultywacyjnych
i
rewitalizacyjnych
na
obszarach
zdegradowanych.
Polityka ekologiczna państwa
W polityce ekologicznej państwa określono szereg celów, są to:
1) w zakresie działań systemowych:
doprowadzenie do sytuacji, w której projekty dokumentów strategicznych wszystkich
sektorów gospodarki będą, zgodnie z obowiązującym w tym zakresie prawem,
poddawane procedurze oceny oddziaływania na środowisko i wyniki tej oceny będą
uwzględniane w ostatecznych wersjach tych dokumentów,
9
uruchomienie takich mechanizmów prawnych, ekonomicznych i edukacyjnych, które
prowadziłyby do rozwoju proekologicznej produkcji towarów oraz do świadomych
postaw konsumenckich zgodnie z zasadą rozwoju zrównowaŜonego. Działania te
powinny objąć pełną internalizację kosztów zewnętrznych związanych z presją na
środowisko,
jak najszersze przystępowanie do systemu EMAS, rozpowszechnienie wiedzy wśród
społeczeństwa o tym systemie i tworzenie korzyści ekonomicznych dla firm i
instytucji będących w systemie,
podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa, zgodnie z zasadą „myśl
globalnie, działaj lokalnie”, prowadzącą do:
- proekologicznych zachowań konsumenckich,
- prośrodowiskowych nawyków i pobudzenia odpowiedzialności za stan środowiska,
- organizowania akcji lokalnych słuŜących ochronie środowiska,
- uczestniczenia w procedurach prawnych i kontrolnych dotyczących ochrony
środowiska,
zwiększenie roli polskich placówek badawczych we wdraŜaniu ekoinnowacji w
przemyśle
oraz
w
produkcji
wyrobów
przyjaznych
dla
środowiska
oraz
doprowadzenie do zadowalającego stanu systemu monitoringu środowiska,
stworzenie systemu prewencyjnego, mającego na celu zapobieganie szkodom w
środowisku i sygnalizującego moŜliwość wystąpienia szkody,
przywrócenie właściwej roli planowania przestrzennego na obszarze całego kraju, w
szczególności dotyczy to miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
które powinny być podstawą lokalizacji nowych inwestycji.
2) w zakresie ochrony zasobów naturalnych:
zachowanie bogatej róŜnorodności biologicznej,
racjonalne uŜytkowanie zasobów leśnych przez kształtowanie ich właściwej struktury
gatunkowej i wiekowej, z zachowaniem bogactwa biologicznego,
racjonalne gospodarowanie zasobami wód powierzchniowych i podziemnych w taki
sposób, aby uchronić gospodarkę narodową od deficytów wody i zabezpieczyć przed
skutkami powodzi oraz zwiększenie samofinansowania gospodarki wodnej,
rozpowszechnienie dobrych praktyk rolnych i leśnych,
przeciwdziałanie degradacji terenów,
zwiększenie skali rekultywacji gleb zdegradowanych i zdewastowanych,
10
racjonalne zaopatrzenie ludności oraz sektorów gospodarczych w kopaliny i wodę z
zasobów podziemnych oraz otoczenia ich ochroną przed ilościową i jakościową
degradacją.
3) w zakresie poprawy jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego:
poprawa stanu zdrowotnego mieszkańców w wyniku wspólnych działań sektora
ochrony środowiska z sektorem zdrowia oraz skuteczny nadzór nad wszystkimi w
kraju instalacjami będącymi potencjalnymi
źródłami awarii przemysłowych
powodujących zanieczyszczenie środowiska,
ograniczenie emisji z duŜych źródeł energii, o mocy powyŜej 50 MWc; dla 2012 roku
limity wynoszą: SO2 - 358 tys. ton, NOx – 239 tys. ton,
całkowita eliminacja emisji substancji niszczących warstwę ozonową przez wycofanie
ich z obrotu i stosowania na terytorium Polski,
utrzymanie lub osiągnięcie dobrego stanu wszystkich wód, w tym równieŜ zachowanie
i przywrócenie ciągłości ekologicznej cieków,
zwiększenie odzysku energii z odpadów komunalnych w sposób bezpieczny dla
środowiska,
zamknięcie wszystkich składowisk, które nie spełniają standardów UE i ich
rekultywacja,
sporządzenie
spisu
zamkniętych
oraz
opuszczonych
składowisk
odpadów
wydobywczych, wraz z identyfikacją obiektów wpływających znacząco na
środowisko,
eliminacja
kierowania
na
składowiska
zuŜytego
sprzętu
elektrycznego
i
elektronicznego oraz zuŜytych baterii i akumulatorów,
pełne zorganizowanie krajowego systemu zbierania wraków samochodów i
demontaŜu pojazdów wycofanych z eksploatacji,
takie
zorganizowanie
systemu
preselekcji
sortowania
i
odzysku
odpadów
komunalnych, aby na składowiska nie trafiało ich więcej niŜ 50% w stosunku do
odpadów wytworzonych w gospodarstwach domowych.
11
5. OKREŚLENIE, ANALIZA I OCENA ISTNIEJĄCEGO
STANU ŚRODOWISKA ORAZ POTENCJALNYCH ZMIAN
TEGO STANU W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI
PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU
5.1. Charakterystyka ogólna powiatu głubczyckiego
Powiat Głubczycki połoŜony jest w południowej części województwa opolskiego (rys. 1).
Graniczy
on
z
powiatami:
prudnickim,
kędzierzyńsko-kozielskim,
raciborskim
( województwo śląskie) oraz od południa z Republiką Czeską. W skład powiatu wchodzą:
gminy miejsko – wiejskie: Baborów, Głubczyce, Kietrz,
gmina wiejska: Branice.
Rysunek 1 PołoŜenie powiatu głubczyckiego na terenie województwa opolskiego
(źródło: http://wybory2010.pkw.gov.pl)
Powiat głubczycki jest jednym z mniejszych powiatów znajdujących się w województwie
opolskim – powierzchnia powiatu wynosi 673 km2, co stanowi 7,15% powierzchni
województwa opolskiego. Na koniec 2010 r. powiat zamieszkiwało 49091 osób. Powiat
odznacza się niską gęstością zaludnienia wynoszącą 73 osoby na km2. Na przestrzeni
ostatnich lat odnotowuje się spadek liczby ludności na terenie powiatu. Według prognozy
GUS trend spadkowy zostanie utrzymany.
12
Tabela 1 Liczba ludności powiatu głubczyckiego
Rok
Prognoza
2000
2005
2010
2015
2020
52081
50539
49091
47500
46000
Liczba
ludności
[os.]
(źródło: GUS)
Warunki klimatyczne na terenie powiatu głubczyckiego są ostrzejsze niŜ średnio w
województwie opolskim. Charakterystycznymi cechami tego obszaru są m.in.: temperatury
niŜsze oraz o większej amplitudzie, grubsza pokrywa śnieŜna i dłuŜszy czas jej
występowania, dłuŜsze i ostrzejsze zimy, późniejsze nadejście wiosny i lata, krótszy czas
wegetacji. Teren powiatu moŜna podzielić na dwa podobszary odznaczające się innymi
warunkami. Pierwszy z nich, teren południowo-zachodni obejmujący Góry Opawskie,
odznacza się surowszymi warunkami. Drugi, północno-zachodni oraz zachodni połoŜny na
PłaskowyŜu Głubczyckiego, ma klimat łagodniejszy. Średnia temperatura roczna wynosi
7,5°C. W styczniu osiąga ona średnią wartość -2°C, a w lipcu 17°C. Roczne sumy opadów
atmosferyczne kształtują się na poziomie 650 mm.
Na terenie powiatu głubczyckiego znajdują się: 1 droga krajowa, 4 drogi wojewódzkie,
drogi powiatowe, drogi gminne oraz drogi nie zaliczone do Ŝadnej z kategorii dróg
publicznych. Jedyną drogą krajową jest droga nr 38 o długości ok. 42 km przebiegająca od
Kędzierzyna-Koźla do granicy państwa w Pietrowicach Głubczyckich. W skład dróg
wojewódzkich wchodzą:
droga nr 416 – Krapkowice – Głogówek – Głubczyce – Kietrz – Racibórz,
droga nr 417 – Laskowice – Klisino – Szonów – Szczyty – Racibórz,
droga nr 419 – Nowa Cerekwia – Kolonia Św. Anny-Niekazaniec- Branice – Granica
Państwa,
droga nr 420 – Kietrz – DzierŜysław – Pilszcz – Granica Państwa.
Sieć dróg powiatowych jest dobrze rozwinięta (łączna długość - 331,5 km).
Dominującym sektorem gospodarczym na terenie powiatu głubczyckiego jest rolnictwo, co
związane jest z występowaniem Ŝyznych gleb. Rolniczy charakter powiatu powoduje, Ŝe
dobrze rozwinięty jest przemysł związany z przetwórstwem rolno-spoŜywczym. Na terenie
powiatu działają mleczarnie, cukrownie, zakłady piwowarskie, wytwórnie napojów. Na
13
mniejszą skalę rozwinął się tu przemysł ceramiczny, elektromechaniczny czy przetwórstwa
drewna.
Głównymi zakładami na terenie powiatu głubczyckiego są m.in.:
Miasto i Gmina Baborów
- Zakład Usług Komunalnych,
- Zakład Rolny Baborów,
- AGROPOL Baborów,
- Wytwórnia Pasz „EKOPLON”.
Gmina Branice
- Samodzielny Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Branicach,
- P.P.U.H. LEMET.
Gmina i Miasto Głubczyce
- Zakłady Piwowarskie „Głubczyce” S.A.,
- Toska Sp. z o.o.,
- Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Głubczyce,
- PSS SPOŁEM,
- Top Farms „Głubczyce” Kombinat Rolny Sp. z o.o.,
- Salto Sp. z o.o.,
- Głubczyckie Przedsiębiorstwo Budowlane „BUDOMEX” Sp. z o.o.,
- Przedsiębiorstwo Budownictwa Ogólnego i Instalacyjnego „CHMIELEWSKI” s.j.,
- Zakład Urządzeń Grzewczych „ELEKTROMET”,
- „GALMET” Sp. z o.o.,
- „ASA” Sp. z o.o.
- Kopalnia Piaskowca „Braciszów”.
Gmina i Miasto Kietrz
- Kombinat Rolny „KIETRZ” Sp. z o.o.
- Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska”,
- Przedsiębiorstwo Komunalne „HYDROKAN” Sp. z o.o.,
- „PREFROW” Sp. z o.o. – zakład produkcyjny Kietrz,
- Zakład Rzeźniczo-Wędliniarski Nasieniak.
14
5.2. Ocena stanu środowiska
Wody powierzchniowe i podziemne
Obszar powiatu głubczyckiego znajduje się w zlewni czterech rzek. Północna i zachodnia
część powiatu to zlewnia Osobłogi i Straduni, środkowa to zlewnia rzeki Psiny, południowa
naleŜy do zlewni Opawy.
Na terenie powiatu głubczyckiego występuje Główny Zbiornik Wód Podziemnych nr 322Subniecka Kędzierzyńsko – Głubczycka. W powiecie głubczyckim obejmuje on głównie
teren gmin Baborów oraz Głubczyce. Zbiornik ten ma powierzchnię ok. 135 km2 a jego
szacunkowe zasoby dyspozycyjne wynoszą 130000m3/24h. Średnia głębokość ujęć to 80120m.
Walory przyrodnicze powiatu
Lasy
Powiat głubczycki jest terenem o najmniejszej lesistości w województwie opolskim.
Wskaźnik ten wynosi w powiecie głubczyckim 6,3% i jest zdecydowanie niŜszy niŜ średnia
wojewódzka (26,5%). Związane jest to przede wszystkim z występowaniem Ŝyznych gleb
wykorzystywanych do produkcji rolnej. Powierzchnia gruntów leśnych liczy 4297,4 ha z
czego 4211,8 ha stanowią lasy. Zdecydowana większość lasów to lasy publiczne ( 3915,8 ha
czyli 92,97%), lasy prywatne zajmują obszar 296 ha (7,03%). PoniŜej przedstawiono
powierzchnię lasów ze względu na formę własności.
Rysunek 2 Powierzchnia lasów ze względu na formę własności
(źródło: opracowanie własne na podstawie GUS)
15
Powierzchnia gruntów nieleśnych przeznaczonych do zalesienia na terenie powiatu
głubczyckiego wynosi 64,3 ha. Lasy powiatu głubczyckiego wchodzą w skład dwóch
nadleśnictw: Prudnik oraz Rudy Raciborskie.
Obszary NATURA 2000
Na terenie powiatu głubczyckiego występują obszary NATURA 2000, są to:
Góry Opawskie, (rys.3).
Rozumicki Las.(rys.4).
Obszar Góry Opawskie zaliczany do Natura 2000 to głównie tereny pomiędzy
Głuchołazami a Prudnikiem oraz okolice miejscowości Pielgrzymów i Opawica Powierzchnia
całego obszaru wynosi 5583,3 ha. Obszar Góry Opawskie charakteryzuje się duŜą
powierzchnią lasów, są to głównie kwaśne buczyny i świerczyny. Występuje tu wiele
ciekawych gatunków roślin i zwierząt. Ze spotykanych na tym obszarze roślin wymienić
moŜna takie gatunki jak: storczyki (podkolan zielonawy, buławnik mieczolistny, storczyk
męski), gnieźnik leśny, Ŝywiec kremowy, smardz stoŜkowy, szyszkowiec łuskowaty, okratek
australijski. RównieŜ świat zwierząt przedstawia się tu interesująco. Spotkać tu moŜna
kumaki górskie oraz traszki górskie. Ciekawsze gady to gniewosz plamisty i Ŝmija
zygzakowata. Wśród ptaków na uwagę zasługują: bocian czarny, pliszka górska, zimorodek,
puchacz.
Rysunek 3 Obszar NATURA 2000 – Góry Opawskie
(źródło: http://natura2000.gdos.gov.pl/)
16
Obszar Rozumicki Las to teren o powierzchni 96,6 ha połoŜony w południowej części
województwa Opolskiego na granicy z Czechami. Cechuje się on duŜym zróŜnicowaniem
rzeźby terenu. Spadki wynoszą > 10-15%. Obszar ten pokryty jest w głównej mierze przez
grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny. Spotyka się tu takŜe łęgowe lasy dębowowiązowo-jesionowe oraz łęgi jesionowe. Występuje tu jedno z bogatszych w Polsce
stanowisk cieszynianki wiosennej.
Rysunek 4 Obszar NATURA 2000 – Rozumicki Las
(źródło: http://natura2000.gdos.gov.pl/)
Obszar chronionego krajobrazu
Na terenie powiatu głubczyckiego występują trzy obszary chronionego krajobrazu, są to:
Las Głubczycki, Wronin Maciowakrze oraz Mokre Lewice.
Las Głubczycki – jest to kompleks leśny o powierzchni 1597,5 ha połoŜony na prawie
całkowicie wylesionym PłaskowyŜu Głubczyckim. Na terenie kompleksu występują liczne
cieki wodne miejscami tworzące wąwozy i parowy. Na glebach lessowych rozwinęły się
grądy subkontynentalne, łęgi jesionowo-olszowe oraz podgórskie łęgi jesionowe. DuŜy obszar
obejmują takŜe bory z nasadzonymi sosnami, świerkami i modrzewiami. Las Głubczycki to
teren występowania rzadkich i chronionych gatunków roślin. Spotkać tu moŜna takie gatunki
jak: barwinek pospolity, lilia złotogłów, podkolan biały, pierwiosnek wyniosły, czosnek
niedźwiedzi. Wśród rzadkich i chronionych gatunków fauny wymienić naleŜy takie jak:
padalec, pustułka, dzięcioł czarny, turkawka, krzyŜodziób świerkowy.
17
Wronin Maciowakrze – Obszar Chronionego Krajobrazu Wronin Maciowakrze to teren
pagórkowaty, charakterystyczny dla południowej Opolszczyzny. Na powierzchni 4307,6 ha
znajdują się liczne wąwozy, jary oraz parowy. Teren ten charakteryzuje się występowaniem
rozległych, suchych wierzchowin lessowych oraz dolin z mokradłami i oczkami wodnymi.
Spotkać tu moŜna ptaki (np. kląskawka), płazy (np. grzebiuszka ziemna). Przypuszcza się, Ŝe
mogą występować pojedyncze kolonie susła moręgowanego.
Mokre Lewice – jest to teren o powierzchni 6527,7 ha odznaczający się zróŜnicowaną
rzeźbą terenu. Występują tu zarówno strome stoki, jak i jary i doliny rzek. Zbiorowiska leśne
obejmują: łęgi jesionowo-olszowe, podgórskie łęgi jesionowe oraz grądy subkontynentalne.
DuŜą powierzchnię zajmują bory sosnowe, świerkowe, modrzewiowe. Spotkać tu moŜna
chronione i rzadkie gatunki roślin, takie jak: storczyk męski, ciemięŜyca zielona, kruszczyk
szerokolistny, lepięŜnik biały, wyka leśna. Z ciekawszych gatunków zwierząt tu
występujących wymienić moŜna: trzmielojada, muchołówkę białoszyją, badylarkę.
Rezerwaty przyrody
Na terenie powiatu występują dwa rezerwaty przyrody: „Góra Gipsowa” i „Rozumice”.
Rezerwat „Rozumice”, o powierzchni 92,62 ha, połoŜony jest na PłaskowyŜu Głubczyckim,
na południowy - wschód od wsi Rozumice. Celem ochrony, rezerwatu powołanego
rozporządzeniem Wojewody Opolskiego dnia 21 stycznia 2000 roku, jest zachowanie
zbiorowisk leśnych o cechach naturalnych, z licznymi gatunkami chronionymi i rzadkimi.
Na terenie rezerwatu wyróŜnia się 5 zespołów leśnych:
łęg jesionowy,
typ jesionowo – wiązowy,
acydofilny las mieszany,
ubogi las dębowo – brzozowy,
grąd.
Obszar rezerwatu to teren występowania 9 gatunków roślin chronionych i 12 gatunków
uznanych za rzadkie. Na szczególną uwagę zasługują takie gatunki jak: turzyca zgrzebłowata
oraz cieszynianka wiosenna.
Rezerwat „Góra Gipsowa” o powierzchni 1,02 ha połoŜony jest na PłaskowyŜu
Głubczyckim, na wschód od miejscowości DzierŜysław. Swoją nazwę zawdzięcza połoŜeniu
na południowo – zachodnim zboczu Góry Gipsowej. Rezerwat utworzono w 1957 roku w
celu zachowania naturalnego zbiorowiska roślinności stepowej. Na terenie rezerwatu rosną
18
takie gatunki roślin jak: turzyca siwa i pagórkowata, perz siny, pięciornik biały, czyściec
prosty, kostrzewa walezyjska, zimowit jesienny.
Pomniki przyrody
Tabela 2 Pomniki przyrody na terenie powiatu głubczyckiego
Lp.
Opis formy ochrony
aleja lip drobnolistnych (Tilia
cordata) – 334 szt.
pojedynczy okaz z gatunku
2
miłorząb dwuklapowy (Ginko
biloba)
3
lipa drobnolistna (Tilia
cordata)
4
miłorząb dwuklapowy (Ginko
biloba)
pojedynczy
okaz z gatunku
5
platan klonolistny (Platanus
acerifolia)
6
dąb błotny (Quercus palustris)
grupa drzew z gatunku dąb
7
bezszypułkowy (Quercus
petraea) - 2 szt.
aleja
lip drobnolistnych (Tilia
8
cordata) - 1385 szt.
pojedynczy okaz z gatunku lipa
9
drobnolistna (Tillia cordata)
(źródło: RDOŚ Opole)
1
Nr rejestru
wojewódzkiego
Gmina
Data
utworzenia /
ustanowienia
6
Głubczyce
21.11.2005
269
Głubczyce
21.11.2005
329
Kietrz
21.11.2005
330
Głubczyce
21.11.2005
375
Baborów
21.11.2005
379
Głubczyce
21.11.2005
381
Głubczyce
21.11.2005
408
Głubczyce
21.11.2005
880
Kietrz
24.01.2007
Gleby
Powiat głubczycki odznacza się najwyŜszym w całym województwie wskaźnikiem
bonitacji i przydatności rolniczej. Na terenie powiatu występują gleby klasy od I do IV.
Typowo rolnicza gmina Branice posiada ponad 90% gleb w klasie I-IIIb. Uprawiane są na
nich głównie zboŜa i buraki.
Na koniec 2010 roku w powiecie głubczyckim było 57 ha gruntów zdegradowanych, nie
występowały grunty zdewastowane.
Zasoby kopalin
Na terenie powiatu głubczyckiego występują złoŜa piaskowca, łupków fyllitowych,
piasków i Ŝwirów oraz surowców ilastych ceramiki budowlanej. W dziesięciu przypadkach są
to złoŜa, z których zaniechano wydobycia. Największe wydobycie kopaliny w 2011 roku
19
odnotowano w złoŜu Braciszów. PoniŜej w tabeli przedstawiono wykaz wszystkich złóŜ
znajdujących się na terenie powiatu głubczyckiego.
Tabela 3 Udokumentowane złoŜa kopalin w powiecie głubczyckim
Nazwa złoŜa
Stan
zagospodarowania
złoŜa
Zasoby
geologiczne
bilansowe
(tys. ton)
przemysłowe
(tys. ton)
Wydobycie
(tys. ton)
SKAŁY OSADOWE - PIASKOWIEC
Braciszów
E
8321
3704
171
ŁUPKI FYLLITOWE
ChomiąŜa
Z
309.00
ZŁOśA PIASKÓW I śWIRÓW
Baborów 1
R
610
Lewice
Z
744
Lubotyń
Z
516
Lubotyń I
E
202
178
50
Lubotyń II*
R
3113
Lubotyń III
R
960
34
Włodzienin*
Z
727
69
Zopowy
E
158
40
Zubrzyce*
Z
949
Zubrzyce 2*
R
56
32
Zasoby
Stan
Nazwa złoŜa
zagospodarowania geologiczne
bilansowe
przemysłowe Wydobycie
złoŜa
(tys. m3)
(tys. m3)
(tys. m3)
ZŁOśA SUROWCÓW ILASTYCH CERAMIKI BUDOWLANEJ
Baborów
Z
1039
Baborów 2
Z
171
Branice
E
756
150
1
Głubczyce
Z
1220
Głubczyce I
Z
241
Kietrz 2
Z
692
-
* - złoŜa zawierające piasek ze Ŝwirem,
E – złoŜe eksploatowane
R – złoŜe o zasobach rozpoznanych szczegółowo (w kat. A+B+C1)
Z – złoŜe, z którego wydobycie zostało zaniechane
(źródło: Państwowy Instytut Geologiczny)
20
5.3. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji
projektu
Określone w Programie Ochrony Środowiska zadania własne powiatu z załoŜenia
powinny pozytywnie oddziaływać na środowisko. Występujące negatywne oddziaływania
mają przewaŜnie charakter lokalny i krótkoterminowy i związane są z początkowym etapem
prowadzenia inwestycji. W fazie tej wykonuje się szereg działań, które powodują zwiększoną
emisję gazów, pyłów i hałasu. Po fazie tej następuje etap eksploatacji, w którym zwiększona
emisja nie występuje, a oddziaływanie na środowisko z reguły jest mniejsze niŜ przed
podjęciem działań.
Wykonanie zadań załoŜonych w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska prowadzić
będzie do poprawy jakości środowiska, z kolei brak realizacji tych zadań spowoduje:
pogorszenie jakości wód i zmniejszenie zasobów wodnych,
wzrost zanieczyszczenia powietrza,
zwiększenie poziomu hałasu,
zmniejszenie lesistości,
spadek walorów krajobrazowych,
utratę bogatej róŜnorodności biologicznej,
degradację gruntów.
Wszystkie te negatywne czynniki doprowadzą do pogorszenia jakości Ŝycia mieszkańców.
21
6. ANALIZA I OCENA STANU
OBSZARACH
OBJĘTYCH
ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM
ŚRODOWISKA NA
PRZEWIDYWANYM
Znaczące oddziaływania związane z realizacją Aktualizacji Programu Ochrony
Środowiska mogą wystąpić w przypadku przedsięwzięć wymienionych w Rozporządzeniu
Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco
oddziaływać na środowisko (Dz.U. z 2010, nr 213, poz.1397).
Potencjalne oddziaływania mogą mieć charakter liniowy, punktowy lub rozproszony i
mogą wystąpić na obszarach, gdzie prowadzona będzie realizacja zadań inwestycyjnych.
Zasięg oddziaływań jest trudny do określenia i wymaga indywidualnego podejścia dla kaŜdej
inwestycji.
6.1. Wody powierzchniowe i podziemne
6.1.1. Wody powierzchniowe
Ocenę
stanu
monitorowanych
i
niemonitorowanych
jednolitych
części
wód
powierzchniowych we wszystkich województwach i dorzeczach Polski obecnie przeprowadza
się zgodnie z nowo obowiązującym Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia
2008 roku w sprawie sposobu klasyfikacji jednolitych części wód powierzchniowych (Dz.U.
Nr 162 poz. 1008).
Ocenę jakości wód powierzchniowych w jednolitych częściach wód na terenie
województwa opolskiego, w tym takŜe na terenie Powiatu Głubczyckiego przeprowadza
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Opolu . W 2010 roku Wojewódzki
Inspektorat Ochrony Środowiska w Opolu realizował badania jakości wód powierzchniowych
w 5 przekrojach pomiarowo-kontrolnych na terenie powiatu głubczyckiego. Wyniki badań
wód powierzchniowych z 2010 roku wskazują na występujący problem z zanieczyszczeniami
wód biogenami
(związkami azotu i fosforu) dotyczy to głównie punktu pomiarowo-
kontrolnego: Ostra-Pilszcz, Psina-Raków, Troja- Kozłówki. W ramach monitoringu
badawczego
zaprojektowano
w
Programie
Państwowego
Monitoringu
Środowiska
Województwa Opolskiego na lata 2010-2012 przeprowadzenie badań w punkcie pomiarowokontrolnym zlokalizowanym poniŜej nowo wybudowanego zbiornika Włodzienin. Zbiornik
Włodzienin o powierzchni 86 ha powstał na rzece Troi, która gwałtownie przybiera po
większych opadach deszczu lub nagłych roztopach. Głównym zadaniem zbiornika jest
ochrona przed powodzią terenów połoŜonych w dolinie rzeki poniŜej zbiornika. Zgodnie z
22
załoŜeniami zbiornik ma zredukować falę powodziową o 25% oraz przesunąć falę
kulminacyjną o 16 godzin, a tym samym zwiększyć bezpieczeństwo powodziowe gmin
Branice i Kietrz.
Ustalono minimalną częstotliwość wykonywanych badań cztery razy do roku oraz
ograniczony zakres badań, pozwalający jedynie a ustalenie wpływu obszarów rolniczych
oraz nieskanalizowanych na jakość wód powierzchniowych. Badane były równieŜ wybrane
wskaźniki charakteryzujące zakwaszenie, zasolenie i natlenienie.
Ocena elementów fizykochemicznych wykazała, Ŝe wody Troi klasyfikowały się do
potencjału dobrego. O takiej klasyfikacji zadecydowały przede wszystkim związki azotu
oraz zawiesina w ppk Troja – Włodzienin. Badania mikrobiologiczne wskazują na zły stan
sanitarny wód Troi,
dyskwalifikujący wody do kąpieli (przekroczenie wartości
dopuszczalnej bakterii Escherichia coli normowanej w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z
dnia 8 kwietnia 2011 r. w sprawie prowadzenia nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i
miejscu wykorzystywanym do kąpieli, Dz. U. Nr 86, poz. 478).
Ocena eutrofizacji wód powierzchniowych.
Eutrofizacja zgodnie z ustawą Prawo wodne to zjawisko wzbogacania wody
biogenami, głównie związkami azotu lub fosforu, powodującymi przyspieszony wzrost
glonów oraz wyŜszych form Ŝycia roślinnego, w wyniku którego następują niepoŜądane
zakłócenia biologicznych stosunków w środowisku wodnym oraz pogorszenie jakości tych
wód.
Na obszarze powiatu głubczyckiego wody powierzchniowe w większości
kontrolowanych przekrojów, wykazywały charakter eutroficzny, ze względu na zawartość
związków azotu i fosforu występujące w stęŜeniach przekraczających dopuszczalne normy.
Ocena jakości wód śródlądowych będących środowiskiem Ŝycia ryb w warunkach
naturalnych
W 2010 r. program monitoringu operacyjnego jakości wód powierzchniowych
przeznaczonych do bytowania ryb był realizowany przez WIOŚ w Opolu w 15. ppk, na
wodach, które zostały wyznaczone przez odpowiednie RZGW jako wody powierzchniowe
przeznaczone do bytowania ryb w warunkach naturalnych oraz umoŜliwiające migrację ryb.
Na terenie powiatu głubczyckiego monitoring prowadzony był w 5 punktach. Analogicznie
jak w poprzednich latach, w 2010 r. jakość wód nie spełniała norm rozporządzenia Ministra
Środowiska z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać
wody śródlądowe będące środowiskiem Ŝycia ryb w warunkach naturalnych – Dz. U. Nr 176,
23
poz. 1455. W punktach pomiarowo-kontrolnych na terenie powiatu głubczyckiego
przekroczenia dotyczyły w głównej mierze azotynów i fosforu ogólnego. Ponadto notowano
przekroczenia wskaźników tlenu rozpuszczonego, zawiesiny ogólnej, azotu amonowego i
BZT5 .
6.1.2. Wody podziemne
Informacje w zakresie jakości wód podziemnych dostarcza monitoring wód
podziemnych, ustanowiony jako jeden z elementów Państwowego Monitoringu Środowiska
(art. 26 ust. 1 punkt 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, Dz. U.
z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z poźn. zm.). Dane wytworzone w ramach monitoringu wód
podziemnych podlegają, analogiczne jak pozostałe elementy systemu PMŚ, gromadzeniu,
przetwarzaniu
i
rozpowszechnianiu,
jak
równieŜ
udostępnianiu
dla
wszystkich
zainteresowanych (zgodnie z ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji
o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach
oddziaływania na środowisko, Dz. U. Nr 199, poz. 1227, z poźn. zm.). Monitoring jakości
wód podziemnych w sieci krajowej prowadzony jest przez Państwowy Instytut Geologiczny.
Wyznaczane są równieŜ sieci regionalne. W województwie opolskim monitoring regionalny
prowadzi Państwowy Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Opolu.
Celem badań w sieci krajowej jest obserwowanie jakości wód podziemnych poza rejonami
zagroŜeń. Północno-zachodni skraj powiatu głubczyckiego połoŜony jest w zasięgu GZWP
332 (zbiornik Subniecka Kędzierzyńsko-Głubczycka tzw. Basen Sarmacki. Zbiornik ten jest
zasilany
na
drodze
bezpośredniej
infiltracji
opadów
atmosferycznych
i
wód
powierzchniowych na jego wychodniach.
Jakość wód podziemnych na terenie powiatu
Wody podziemne kontrolowane w 2010 r. na terenie powiatu charakteryzowały się:
a) zróŜnicowanym poziom zanieczyszczenia:
– brak wód odpowiadających I klasie (wody bardzo dobrej jakości),
– brak wód odpowiadających klasie II (wody dobrej jakości),
– wody odpowiadające klasie III (wody zadowalającej jakości) w 4 punktach (365-Stara
Kuźnia-2, 1056-Stara Kuźnia-p, 2672-Dzierćmarów, 2700-Bliszczyce),
– wody odpowiadające IV klasie (wody niezadowalającej jakości) w 3 punktach (366-Stara
Kuźnia-3, 1999-Krasne Pole, 2671-Langowo),
24
– wody odpowiadające V klasie (wody złej jakości) w 2 punktach (622-Boguchwałów, 1197Wiechowice,),
b) zawartością następujących substancji zanieczyszczających wody podziemne (wskaźniki w
klasie IV lub V):
– azotany (2671-Langowo),
– potas (622-Boguchwałów, 1197-Wiechowice),
– węgiel organiczny (366-Stara Kuźnia-3),
– Ŝelazo (366-Stara Kuźnia-3),
– pH (366-Stara Kuźnia-3, 1056-Stara Kuźnia-p),
Badania wód podziemnych wykazały, Ŝe większość z nich w 2010 r. posiadała słaby stan
chemiczny (IV lub V klasa).
6.2. Powietrze atmosferyczne
System oceny jakości powietrza w powiecie głubczyckim prowadzony przez
Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Opolu opiera się na wynikach pomiarów
prowadzonych w stacjach: manualnych i pasywnych.
Istniejąca sieć monitoringu jakości powietrza, obejmująca teren całego województwa,
opiera się na pomiarach automatycznych i manualnych nadzorowanych przez WIOŚ oraz
pasywnych prowadzonych przez WIOŚ przy współpracy ze Starostwami Powiatowymi.
Na terenie powiatu głubczyckiego znajduje się 5 punktów stacji pomiarowych.:
- Głubczyce, ul. Kochanowskiego.
- Głubczyce, ul. Kochanowskiego.
- Głubczyce, ul. Niepodległości.
- Baborów, ul. Dąbrowszczaków.
- Kietrz, ul. 3 –go maja
Pomiary wykonywane są ,metodą pasywną i metodą aktywną.
Przekroczenia notowane na stacjach pomiarowych na terenie Powiatu Głubczyckiego
dotyczyły stęŜeń pyłu PM10 (wartość średnioroczna 41,9 µg/m3oraz B(a) P – 11,7 ng/m32011 rok. Największe przekroczenia notowano w okresie od października do marca.
Powodem przekroczeń było ogrzewanie budynków indywidualnych i wpływ zanieczyszczeń
powietrza z poza granic strefy oraz niekorzystne warunki klimatyczno-meteorologiczne.
25
6.3. Hałas
Problemy związane ze stanem środowiska na terenie Powiatu Głubczyckiego, w zakresie
oddziaływań akustycznych, spowodowane są wieloma czynnikami m.in. jakością sieci
drogowej, stopniem urbanizacji, występowaniem małych zakładów rzemieślniczych w
jednostkach zabudowy mieszkaniowej. Stan środowiska akustycznego kształtowany jest
głównie przez ruch komunikacyjny. Decydujący wpływ na klimat akustyczny ma niezwykle
dynamiczny rozwój motoryzacji, a tym samym wzrost natęŜenia pojazdów ogółem (w tym
cięŜarowych i osobowych) w ruchu lokalnym oraz tranzytowym.
W 2010 roku został wykonany na istniejącej sieci dróg krajowych województwa
Generalny Pomiar Ruchu (GPR 2010). Pomiarem objęta została sieć dróg krajowych o łącznej
długości 17 247 km. Rejestracja ruchu w 1793 punktach pomiarowych prowadzona była przez
przeszkolonych obserwatorów sposobem ręcznym oraz przy wykorzystaniu technik
automatycznych (video rejestracja oraz stacji ciągłych pomiarów ruchu).
W czasie pomiaru rejestracji podlegały wszystkie pojazdy silnikowe korzystające z dróg
publicznych (w podziale na 7 kategorii):
•
motocykle,
•
samochody osobowe,
•
lekkie samochody cięŜarowe (dostawcze),
•
samochody cięŜarowe bez przyczep,
•
samochody cięŜarowe z przyczepami,
•
autobusy,
•
ciągniki rolnicze, oraz rowery.
Podobnie jak w 2005 roku nie rejestrowano pojazdów zaprzęgowych.
Całoroczny cykl pomiarowy w 2010 roku składał się z 9 dni pomiarowych. Pomiar
obejmował wykonanie dziewięciu pomiarów „dziennych” (od godz. 600 do 2200), dwóch
pomiarów „nocnych” (od godz. 2200 do 600) w tym dwóch pomiarów całodobowych, według
ściśle określonego harmonogramu.
Na ternie powiatu głubczyckiego pomiar odbywał się w 3 punktach.
26
41007
41008
41024
38, Gr. Państwa Głubczyce
38Głubczyce/Przejście 1
38a38Głubczyce/Przejście2
Rowery
Ciągniki rolnicze
Autobusy
Lekkie sam.
cięŜarowe
Sam.osob.
mikrobusy
Motocykle
Pojazdy silnikowe
ogółem
Nr drogi,
lokalizacja
Nr punktu pomiar.
Tabela 4 Generalny Pomiar Ruchu w 2010 roku- wyniki
4074
51
3434
331
27
39
120
7497
3188
88
24
6174
2434
549
348
68
17
59
53
139
76
(źródło: GDDKiA)
Zgodnie z obowiązującym prawem opracowany został „Program Państwowego
Monitoringu Środowiska Województwa Opolskiego na lata 2010-2012”.
Program pomiarowy
jest
realizowany przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska w Opolu i przewiduje on kontynuację badań hałasu drogowego w 12 miastach,
które znajdują się poza zakresem realizacji obligatoryjnych map akustycznych. Badania
obejmują wyznaczenie równowaŜnego poziomu hałasu LAeqD oraz LAeqN i warunków poza
akustycznych, niezbędnych do interpretacji wyników i oceny klimatu akustycznego. Ponadto
na potrzeby prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony przed hałasem, w
wybranych trzech punktach sieci pomiarowej w województwie opolskim, wyznaczone
zostaną wartości wskaźników LDWN i LN. Zakładana długość pomiarów wskaźników
długookresowych wynosi łącznie trzy dni, z czego:
2 doby w dni powszednie oraz 1 doba podczas weekendu, w okresie wiosennym,
2 doby w dni powszednie oraz 1 doba podczas weekendu, w okresie jesiennym.
Pomiary hałasu drogowego w wytypowanych punktach, których wyniki wykorzystane
będą do określenia wartości wskaźników LAeqD i LAeqN, przeprowadzone będą raz w roku w
oparciu o obowiązujące metody referencyjne, w szczególności z zastosowaniem metody
próbkowania.
Podstawę do przeprowadzenia badań stanowi rozporządzenie MŚ w sprawie wymagań w
zakresie prowadzenia pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku przez
zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem.
Lokalizację punktów pomiarowych hałasu w latach 2010 – 2012 w rozbiciu na
poszczególne miasta przedstawiono poniŜej:
miasta objęte monitoringiem hałasu w 2010 roku
27
− Namysłów (3 punkty – przy ul. Bohaterów Warszawy, Reymonta, Jana Pawła II)
− Dobrodzień (2 punkty – przy ul. Wojska Polskiego, Lublinieckiej),
− Głogówek (2 punkty – przy ul. Powstańców Śląskich, Piastowskiej),
− Nysa (3 punkty – przy ul. Krzywoustego, Piłsudskiego, w tym LDWN i LN przy ul.
Grodkowskiej),
− Niemodlin (3 punkty – przy ul. Opolskiej, Brzeskiej, Powstańców Śląskich),
− Wołczyn (2 punkty – przy ul. Kluczborskiej, Namysłowskiej),
− Kietrz (2 punkty – przy ul. Raciborskiej, Głubczyckiej),
− Brzeg (3 punkty – przy ul. Łokietka, 3 Maja, w tym LDWN i LN przy ul.
Włościańskiej),
− Lewin Brzeski (3 punkty – przy ul. Mickiewicza, Powstańców Śląskich, Kościuszki),
− Ujazd (2 punkty – przy ul. śeromskiego, Traugutta),
− Gorzów Śląski (2 punkty – przy ul. Byczyńskiej, Kluczborskiej),
− Paczków (3 punkty – przy ul. Wrocławskiej, Robotniczej, w tym LDWN i LN przy
ul. Kopernika).
Ocena stanu akustycznego w województwie sporządzona zostanie po zebraniu wyników
pomiarów w badanych punktach i porównaniu ich z wartościami poziomów dopuszczalnych,
charakterystycznych dla obszarów chronionych. Podstawę oceny stanowi Rozporządzenie MŚ
w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku, określające zróŜnicowane
dopuszczalne poziomy hałasu wyraŜone wskaźnikami LAeqD, LAeqN, LDWN, LN dla
następujących rodzajów terenów:
− przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową,
− pod szpitale i domy opieki społecznej,
− pod budynki związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieŜy,
− tereny uzdrowiskowe, rekreacyjne i mieszkaniowo-usługowe.
Do oceny stanu akustycznego w województwie opolskim wykorzystane zostaną takŜe wyniki
pomiarów hałasu wykonane z mocy prawa przez inne jednostki (art. 147, art. 175 ustawy
POŚ).
28
Hałas przemysłowy
Hałas przemysłowy, emitowany ze źródeł przemysłowych, monitorowany będzie zgodnie
z planami kontroli realizowanymi przez WIOŚ w Opolu. Mierzonymi wskaźnikami poziomu
hałasu przemysłowego są poziomy LAeqD oraz LAeqN, których wartości są wykorzystywane do
ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska. Wyniki pomiarów hałasu
przemysłowego zostaną równieŜ włączone do oceny stanu akustycznego w województwie.
Hałas komunikacyjny
Hałas drogowy
Zgodnie z art. 177 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska
(Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z poźń. zm.) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z
dnia 17 stycznia 2003 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z
eksploatacją dróg, linii kolejowych, linii tramwajowych, lotnisk oraz portów, które powinny
być przekazywane właściwym organom ochrony środowiska, oraz terminów i sposobów ich
prezentacji (Dz. U. Nr 18, poz. 164), Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad
Oddział w Opolu oraz Zarząd Dróg Wojewódzkich, przekazały Wojewódzkiemu
Inspektorowi Ochrony Środowiska wyniki pomiarów hałasu przy drogach krajowych i
wojewódzkich, wykonane w 2010 roku w województwie opolskim. Analizując wyniki
przekazane z GDDKiA, moŜna stwierdzić, Ŝe w powiecie głubczyckim w wyznaczonym
punkcie referencyjnym zmierzony poziom hałasu w porze dnia wynosi około 70 dB a w porze
nocy około 63 dB.
Wyniki pomiarów w punktach referencyjnych na terenie Powiatu Głubczyckiego
przedstawiają się następująco:
punkt referencyjny w Głubczyce-Sady (droga 416):
− pora dnia 60 dB
− pora nocy 55 dB
punkt referencyjny w Branicach (droga 419):
− pora dnia – 55 dB
− pora nocy – 44 dB
6.4. Oddziaływanie pół elektromagnetycznych
Polskie przepisy ochrony środowiska odnoszą się do linii prądu przemiennego o
napięciach znamionowych 110 kV i wyŜszych. Znajomość problematyki oddziaływania linii
energetycznych na środowisko ma istotne znaczenie przy ustalaniu zapisów w miejscowych
29
planach zagospodarowania przestrzennego. Szczegółowe zasady ochrony przed polami
elektromagnetycznymi występującymi w otoczeniu linii elektroenergetycznych zostały
zapisane w przepisach Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14czerwca 2007 r. w
sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. z 2007 nr 120 poz.826) i
oraz w ustawie prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2006 nr 129 poz. 902 z późn.
zmianami).W Tabeli 2 pierwszego z ww. rozporządzeń określono między innymi
dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez linie elektroenergetyczne.
Dla terenów zabudowy mieszkaniowej połoŜonych poza miastem dopuszczalny poziom
dźwięku dla pory nocnej wynosi 40 dB.
Realizując swój ustawowy obowiązek Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w
Opolu wykonał zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2007
roku w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól
elektromagnetycznych w środowisku (Dz. U. Nr 221, poz. 1645), kontrolne badania
poziomów pól elektromagnetycznych w trzyletnim cyklu pomiarowym, tj. w latach: 2008,
2009, 2010. Zgodnie z powyŜszym rozporządzeniem zrealizowano pomiary w 135 punktach
na terenie województwa opolskiego w tym w 25 punktach na terenie miasta Opola. Na
podstawie
przeprowadzonych
pomiarów
poziomów
pól
elektromagnetycznych
nie
stwierdzono, w miejscach dostępnych dla ludności, przekroczeń poziomów dopuszczalnych.
(źródło WIOŚ)
Na podstawie pomiarów wykonanych na obszarze województwa, stwierdzono, Ŝe średnie
arytmetyczne z uśrednionych wartości natęŜeń pól elektromagnetycznych w latach 2008–
2010, uzyskanych łącznie w 90 punktach dla miast o liczbie mieszkańców przekraczającej 50
tys. i terenów wiejskich, oscylowały poniŜej progu zakresu pomiarowego sondy, natomiast
dla terenów pozostałych miast w 45 punktach pomiarowych mieściły się w dolnej granicy
zakresu pomiarowego sondy. Podsumowując, naleŜy stwierdzić, Ŝe wszystkie wyniki w
trzyletnim cyklu pomiarowym utrzymywały się na niskich poziomach, a większość
zmierzonych wartości dla kaŜdego z trzech obszarów typowanych w ramach programu
ochrony przed polami elektromagnetycznymi w województwie opolskim, oscylowała poniŜej
progu czułości sondy pomiarowej. Zgodnie z art. 124 ustawy Prawo ochrony środowiska,
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Opolu, corocznie powinien aktualizować
rejestr zawierający informacje o terenach, na których stwierdzono przekroczenie
dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych, jednak dotychczasowe badania
monitoringowe prowadzone w ramach PEM, nie wykazały przekroczenia dopuszczalnych
poziomów pól elektromagnetycznych na wytypowanych terenach. (źródło WIOŚ)
30
6.5. Zasoby przyrodnicze
Na terenie Powiatu Głubczyckiego występują następujące rodzaje form ochrony
przyrody, określone w Art. 6.1. Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody
(Dz. U. z 2009 r., Nr.151, poz. 1220 z późn. zm.):
Na terenie powiatu głubczyckiego występują obszary prawnie chronione. Zajmują one
12,5% ogólnej powierzchni powiatu i obejmują:
• 2 rezerwaty,
• 3 obszary chronionego krajobrazu,
• 9 pomników przyrody.
Zgodnie z Ustawą o Ochronie Przyrody rezerwat przyrody obejmuje obszary w stanie
naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a takŜe
siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody
nieoŜywionej, wyróŜniające się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi,
kulturowymi lub walorami krajobrazowymi.
Na terenie powiatu występują dwa rezerwaty przyrody: „Góra Gipsowa” i „Rozumice”.
Rezerwat „Rozumice”, o powierzchni 92,62 ha.
Na terenie rezerwatu wyróŜnia się 5
zespołów leśnych:
łęg jesionowy,
typ jesionowo – wiązowy,
acydofilny las mieszany,
ubogi las dębowo – brzozowy,
grąd.
Obszar rezerwatu to teren występowania 9 gatunków roślin chronionych i 12 gatunków
uznanych za rzadkie. Na szczególną uwagę zasługują takie gatunki jak: turzyca zgrzebłowata
oraz cieszynianka wiosenna.
Rezerwat „Góra Gipsowa” o powierzchni 1,02 ha . Na terenie rezerwatu rosną takie
gatunki roślin jak: turzyca siwa i pagórkowata, perz siny, pięciornik biały, czyściec prosty,
kostrzewa walezyjska, zimowit jesienny.
Na terenie powiatu głubczyckiego występują trzy obszary chronionego krajobrazu, są to:
Las Głubczycki, Wronin Maciowakrze oraz Mokre Lewice.
Las Głubczycki – jest to kompleks leśny połoŜony na PłaskowyŜu Głubczyckim.
Rozwinęły się tu grądy subkontynentalne, łęgi jesionowo-olszowe oraz podgórskie łęgi
jesionowe. Las Głubczycki to teren występowania rzadkich i chronionych gatunków roślin.
31
Spotkać tu moŜna takie gatunki jak: barwinek pospolity, lilia złotogłów, podkolan biały,
pierwiosnek wyniosły, czosnek niedźwiedzi. Wśród rzadkich i chronionych gatunków fauny
wymienić naleŜy takie jak: padalec, pustułka, dzięcioł czarny, turkawka, krzyŜodziób
świerkowy.
Wronin Maciowakrze – Teren ten charakteryzuje się występowaniem rozległych,
suchych wierzchowin lessowych oraz dolin z mokradłami i oczkami wodnymi. Spotkać tu
moŜna ptaki (np. kląskawka), płazy (np. grzebiuszka ziemna). Przypuszcza się, Ŝe mogą
występować pojedyncze kolonie susła moręgowanego.
Mokre Lewice –. Zbiorowiska leśne na tym terenie obejmują: łęgi jesionowo-olszowe,
podgórskie łęgi jesionowe oraz grądy subkontynentalne. DuŜą powierzchnię zajmują bory
sosnowe, świerkowe, modrzewiowe. Występują tu chronione i rzadkie gatunki roślin, takie
jak: storczyk męski, ciemięŜyca zielona, kruszczyk szerokolistny, lepięŜnik biały, wyka leśna.
Z ciekawszych gatunków zwierząt tu występujących wymienić moŜna: trzmielojada,
muchołówkę białoszyją, badylarkę.
Na terenie powiatu głubczyckiego wyznaczono obszary cenne pod względem
przyrodniczym i krajobrazowym, które powinny zostać objęte ochroną prawną, są to:
1) Proponowane rezerwaty przyrody:
Nowy Dwór,
Pielgrzymów,
Wilczy Staw.
2) Proponowane obszary chronionego krajobrazu:
Dolina Osobłogi,
Dolina Straduni,
Dolina Psiny,
Dolina Troi,
Dolina Opawicy.
3) Proponowane parki krajobrazowe:
Poszerzenie Parku Krajobrazowego „Góry Opawskie” o Obszar Chronionego
Krajobrazu „Mokre-Lewice”.
Obszar NATURA 2000
Na terenie powiatu głubczyckiego występują obszary natura 2000, są to:
Góry Opawskie,
Rozumicki Las
32
Obszar Góry Opawskie zaliczany do Natura 2000 to głównie tereny pomiędzy
Głuchołazami a Prudnikiem oraz okolice miejscowości Pielgrzymów i Opawica Powierzchnia
całego obszaru wynosi 5583,3 ha.
Obszar Góry Opawskie charakteryzuje się duŜą powierzchnią lasów, są to głównie
kwaśne buczyny i świerczyny. Występuje tu wiele ciekawych gatunków roślin i zwierząt. Ze
spotykanych na tym obszarze roślin wymienić moŜna takie gatunki jak: storczyki (podkolan
zielonawy, buławnik mieczolistny, storczyk męski), gnieźnik leśny, Ŝywiec kremowy, smardz
stoŜkowy, szyszkowiec łuskowaty, okratek australijski. RównieŜ świat zwierząt przedstawia
się tu interesująco. Spotkać tu moŜna kumaki górskie oraz traszki górskie. Ciekawsze gady to
gniewosz plamisty i Ŝmija zygzakowata. Wśród ptaków na uwagę zasługują: bocian czarny,
pliszka górska, zimorodek, puchacz.
Obszar Rozumicki Las to teren o powierzchni 96,6 ha połoŜony w południowej części
województwa Opolskiego na granicy z Czechami. Cechuje się on duŜym zróŜnicowaniem
rzeźby terenu. Spadki wynoszą > 10-15%. Obszar ten pokryty jest w głównej mierze przez
grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny. Spotyka się tu takŜe łęgowe lasy dębowowiązowo-jesionowe oraz łęgi jesionowe. Występuje tu jedno z bogatszych w Polsce
stanowisk cieszynianki wiosennej
Na terenie powiatu głubczyckiego znajdują się obszary występowania siedlisk
chronionych i zagroŜonych wyginięciem w skali europejskiej. Obszary, które naleŜy objąć
ochroną prawną oraz typ siedlisk na nich spotykany przedstawiono w tabeli poniŜej.
Tabela 5 Ostoje flory na terenie powiatu głubczyckiego wskazane do ochrony prawnej
Lp.
1
2
3
4
Nazwa obszaru
Kozłówki
Lubotyń
Nowy Dwór
Pielgrzymów
Typ siedliska
Murawy kserotermiczne
Murawy kserotermiczne
Lasy grądowe
Dąbrowy
(Źródło: POŚ Województwa Opolskiego na lata 2012-2015 z perspektywą do roku 2019)
6.6. Powierzchnia ziemi
Powiat głubczycki odznacza się najwyŜszym w całym województwie wskaźnikiem
bonitacji i przydatności rolniczej. Na terenie powiatu występują gleby klasy od I do IV. Gleby
naraŜone są na zakwaszenie, chociaŜ procentowy udział gleb o odczynie kwaśnym w
powiecie głubczyckim w roku 2011 był najniŜszy spośród wszystkich powiatów
województwa opolskiego. Wskaźnik ten waha się na przestrzeni ostatnich lat od 65% do 75%.
33
Na koniec 2010 roku w powiecie głubczyckim było 57 ha gruntów zdegradowanych, nie
występowały grunty zdewastowane.
6.7. Gospodarka odpadami
6.7.1. Składowiska odpadów
Na terenie powiatu głubczyckiego na koniec 2010 roku znajdowało się 5 składowisk
odpadów komunalnych, z czego 3 były eksploatowane, a 2 wyłączone z eksploatacji. PoniŜej
w tabelach 6 i 7 przedstawiono charakterystykę tych składowisk.
Tabela 6 Charakterystyka eksploatowanych w powiecie głubczyckim składowisk odpadów
komunalnych na koniec 2010 r.
Gmina
Lp.
Składowisko
Głubczyce
1
Głubczyce
Baborów
2
Baborów
Kietrz
3
DzierŜysław
Administrator
składowiska
odpadów
Powierzchnia
(ha) całkowita/
wykorzystana
Usługi
Komunalne
Sp. z o.o. w
Głubczycach
5,33/4,84
Zakład Usług
Komunalnych
Sp. z o.o. w
Baborowie
1,35/1,03
NAPRZÓD Sp.
z o.o.
Rydułtowy
Ilość odpadów
zdeponowanych
w 2010 r. (Mg)
Stopień (%)
wypełnienia
składowiska
6069,2
81,90%
1379,9
57,10%
5016,3
6,07/4,20
10,90%
(źródło: www.opole.pios.gov.pl)
Tabela 7 Charakterystyka składowiska odpadów komunalnych w powiecie głubczyckim
wyłączonych z eksploatacji
Gmina
Lp.
Lokalizacja składowiska
Branice
Branice
Kietrz
2
Kietrz
(źródło: www.opole.pios.gov.pl)
1
Okres
eksploatacji
Powierzchnia
(ha)
Ilość odpadów
nagromadzonych
(Mg)
1991r.-2004r.
3
35779
1945r.-1993r.
bd
70000
34
6.7.2. System gospodarowania odpadami komunalnymi
Według danych WIOŚ w roku 2010 zebrano z terenu powiatu głubczyckiego 10760,8 Mg
odpadów komunalnych, czyli średnio 219 kg na mieszkańca powiatu. Największą ilość
odpadów komunalnych (4638,7 Mg) zebrana została w gminie Głubczyce. Spośród odpadów
zebranych selektywnie największą grupę w roku 2010 stanowiły odpady biodegradowalne
(225,7 Mg), następnie papier i makulatura (204,6 Mg) oraz tworzywa sztuczne (192,7 Mg).
35
7. ANALIZA I OCENA ISTNIEJĄCYCH PROBLEMÓW
OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNYCH Z PUNKTU
WIDZENIA PROGRAMU
7.1. Wody powierzchniowe i podziemne
Wody powierzchniowe składają się z wód płynących oraz wód stojących. Stan czystości
wód powierzchniowych uzaleŜniony jest od przede wszystkim od sposobu prowadzenia
gospodarki wodno – ściekowej w powiecie.
Występujące w powiecie zanieczyszczenia wód powierzchniowych spowodowane są
przede wszystkim przez wprowadzanie nie oczyszczonych ścieków komunalnych do cieków
wodnych. Zanieczyszczenia, które są zawarte w wodach opadowych są zanieczyszczeniami
pochodzącymi w głównej mierze z atmosfery. Tlenki węgla, siarki i azotu dostające się do
powietrza atmosferycznego
przekształcają się w kwas węglowy, siarkowy, azotowy i
obniŜając pH pary wodnej w atmosferze tworzą kwaśne deszcze. Zanieczyszczeni, które
powstają w ściekach opadowych wynikają głównie ze spłukania powierzchni utwardzonych,
na których występują m.in. takie zanieczyszczenia jak: paliwa i smary, części ogumienia,
odchody zwierząt domowych itp.
Obserwuje się zanieczyszczenie wód głębinowych związkami: azotu (azotany i azotyny)
oraz amoniaku. Wielkość oddziaływania zanieczyszczeń na środowisko wodne jest
bezpośrednio związana z poziomem intensywności uŜytkowania gleb i stopniem koncentracji
produkcji zwierzęcej w poszczególnych rejonach – obszarach zlewni.
7.2. Powietrze atmosferyczne
Do powietrza atmosferycznego emitowana jest większość zanieczyszczeń powstających
na powierzchni ziemi. Czynnikiem, który oddziałuje na poziom Ŝycia jest stan czystości
powietrza. W ochronie powietrza przed zanieczyszczeniem moŜemy wyróŜnić dwa główne
problemy o róŜnym stopniu trudności i róŜnych barierach utrudniających lub ograniczających
ich rozwiązywanie:
• zmniejszenie wprowadzania substancji pyłowych, powstających w wyniku spalania
paliw i stosowania róŜnorodnych technologii przemysłowych,
• zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza substancjami gazowymi.
Do niekorzystnych zjawisk wymuszających działania w zakresie ochrony powietrza
przed zanieczyszczeniem zalicza się:
• emisję zorganizowaną,
36
• emisję niezorganizowaną,
•
emisję ze źródeł liniowych i powierzchniowych.
Głównymi źródłami emisji zanieczyszczeń powietrza w procesach przemysłowych są
procesy spalania paliw dla potrzeb technologicznych oraz grzewczych. Przyczynami tego są
przede wszystkim przestarzałe urządzenia wytwórcze, nisko sprawne instalacje ochrony
środowiska, jak teŜ spalanie niskiej jakości paliw.
Głównymi źródłami zanieczyszczenia powietrza w Powiecie Głubczyckim jest:
„niska emisja” w sezonie grzewczym,
transport drogowy oraz związany z nim wzrost natęŜenia ruchu.
Problem emisji pochodzącej z sektora bytowo-gospodarczego wynika m.in. ze
stosowania w mieszkalnictwie komunalnym i indywidualnych niskosprawnych urządzeniach
grzewczych, spalania złej jakości paliw energetycznych (zasiarczonych, zapopielonych i
niskokalorycznych węgli, miałów węglowych, a takŜe wszelkich odpadów z gospodarstw
domowych), złego stanu technicznego urządzeń i instalacji kotłowych oraz nieprawidłowej
ich eksploatacji.
7.3. Hałas
Problemy związane ze stanem środowiska na terenie Powiatu Głubczyckiego, w zakresie
oddziaływań akustycznych, spowodowane są wieloma czynnikami m.in. jakością sieci
drogowej, stopniem urbanizacji. Stan środowiska akustycznego kształtowany jest głównie
przez ruch komunikacyjny. Decydujący wpływ na klimat akustyczny ma niezwykle
dynamiczny rozwój motoryzacji, a tym samym wzrost natęŜenia pojazdów ogółem (w tym
cięŜarowych i osobowych) w ruchu lokalnym oraz tranzytowym.
7.4. Oddziaływanie pół elektromagnetycznych
Na podstawie przeprowadzonych pomiarów poziomów pól elektromagnetycznych nie
stwierdzono, w miejscach dostępnych dla ludności, przekroczeń poziomów dopuszczalnych.
(źródło WIOŚ) W najbliŜszych latach podstawowym działaniem będzie prowadzenie dalszych
badań, które pozwolą na ocenę skali zagroŜenia polami elektromagnetycznymi. Ponadto,
jednym z waŜnych zadań słuŜących realizacji celu będzie wprowadzenie do miejscowych
planów zagospodarowania przestrzennego zapisów poświęconych ochronie przed polami
(Polityka Ekologiczna Państwa) z wyznaczeniem stref ograniczonego uŜytkowania m.in.
wokół urządzeń elektroenergetycznych, radiokomunikacyjnych i radiolokacyjnych, gdzie jest
rejestrowane przekroczenie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych.
37
7.5. Zasoby przyrodnicze
Do czynników stanowiących zagroŜenie dla środowiska przyrodniczego przede
wszystkim naleŜą:
− zagroŜenia abiotyczne: lokalne powodzie lub podtopienia, wiatry huraganowe,
okiść, poŜary, wydzielanie się posuszu
− zagroŜenia biotyczne: szkodniki owadzie, występowanie grzybów pasoŜytniczych,
szkody od zwierzyny roślinoŜernej i gryzoni,
− zagroŜenia antropogeniczne: zanieczyszczenie powietrza, zagroŜenia wynikające
z urbanizacji terenu, intensywna penetracja terenów leśnych przez turystów i zbieraczy
grzybów i owoców leśnych oraz zagroŜenia poŜarami.
7.6. Powierzchnia ziemi
Gleba to powierzchniowa warstwa zwietrzałej skały macierzystej składająca się z cząstek
mineralnych, substancji organicznej, powietrza wody oraz Ŝywych organizmów. Gleba jest:
−
miejscem rozwoju systemu korzeniowego roślin, magazynem wody dla roślin,
miejscem nagromadzenia składników pokarmowych oraz środowiskiem Ŝycia
organizmów glebowych.
DuŜym zagroŜeniem dla gleb jest niski poziom pH. W glebach, w których pH wynosi
mniej niŜ 6,5 wzrost roślin nie jest optymalny. Związane jest to z wymywaniem składników
zasadowych i zastępowaniem ich przez kationy glinu, wodoru, manganu i Ŝelaza, które mogą
być dla roślin toksyczne. Kumulowanie tych kationów wpływa na pogorszenie jakości
płodów rolnych.
Tereny powiatu głubczyckiego naraŜone są na erozję wietrzną o nasileniu silnym.
Występowanie erozji na obszarze powiatu związane jest głównie z duŜą powierzchnią
gruntów ornych i małą lesistością. Erozja powoduje uszkodzenia mechaniczne roślin oraz
odsłanianie ich systemu korzeniowego, a takŜe zanieczyszczenia powietrza i wód przez
pylaste części gleby. Zabiegi mające na celu zapobieganiu erozji polegają na: wykonywaniu
zadrzewień śródpolnych, ochronie szaty roślinnej, niestosowaniu głębokiej orki.
7.7. Gospodarka odpadami
Zidentyfikowano następujące problemy w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi:
− brak objęcia umowami na odbiór odpadów komunalnych 100% mieszkańców
Powiatu,
38
− selektywna zbiórka surowców wtórnych na terenie powiatu nie pozwala w chwili
obecnej ograniczyć w zadowalającym stopniu ich unieszkodliwiania poprzez
składowanie,
− brak wdroŜonej na większą skalę selektywnej zbiórki odpadów ulegających
biodegradacji wydzielonych ze strumienia odpadów komunalnych,
− brak
zorganizowanej
na
skalę
większą
zbiórki
wydzielonych ze strumienia odpadów komunalnych,
− niedostateczna świadomość ekologiczna społeczeństwa,
− spalanie odpadów w paleniskach domowych,
−
deponowanie odpadów na tzw. „dzikich wysypiskach”.
39
odpadów
niebezpiecznych
8. OKREŚLENIE, ANALIZA I OCENA CELÓW OCHRONY
ŚRODOWISKA
USTANOWIONYCH
NA
SZCZEBLU
MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM,
ISTOTNYCH Z PUNKTU WIDZENIA AKTUALIZACJI
PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA, ORAZ SPOSOBY, W
JAKICH TE CELE I INNE PROBLEMY ŚRODOWISKA
ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE PODCZAS OPRACOWYWANIA
DOKUMENTU
Analizując cele sformułowane w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla
Powiatu Głubczyckiego oprócz analizy ich wpływu na środowisko, naleŜy dokonać
odniesienia tych celów do kierunków działań określonych w dokumentach nadrzędnych oraz
równoległych, określonych na szczeblu regionu. Od komplementarności i zharmonizowania
tych celów w znacznym stopniu zaleŜy moŜliwość osiągnięcia sukcesu polityki ekologicznej
powiatu.
8.1. Cele ochrony środowiska określone w Aktualizacji Programu Ochrony
Środowiska dla Powiatu Głubczyckiego
8.1.1. Polityka Unii Europejskiej
Podstawowym dokumentem określającym cele ochrony środowiska na szczeblu Unii
Europejskiej jest VI Wspólnotowy Program Działań w Zakresie Środowiska Naturalnego. Na
najbardziej ogólnym poziomie zostały w nim określone następujące priorytetowe pola
aktywności:
•
zmiany klimatu;
•
przyroda i róŜnorodność biologiczna;
•
środowisko i zdrowie;
•
zrównowaŜone zarządzanie zasobami naturalnymi i odpadami.
System prawny Unii Europejskiej obejmuje szeroki zestaw przepisów z zakresu
ochrony środowiska, których realizacja, w związku z trwającym procesem dostosowywania
się Polski do wymogów unijnych, powinna takŜe być traktowana jako priorytet. O ile VI
Wspólnotowy Program Działań w Zakresie Środowiska Naturalnego, podobnie jak
poprzednie programy, spełni rolę katalizatora dla działalności organizacyjnej i legislacyjnej
Wspólnoty w zakresie ochrony środowiska, to proces harmonizacji polskiego prawa i
40
standardów środowiskowych z regulacjami unijnymi trwa juŜ wiele lat i będzie w przyszłości
przebiegać w drodze dalszej implementacji zapisów dyrektyw Unii Europejskiej.
NajpowaŜniejsze konsekwencje dla ochrony środowiska, mają dyrektywy odnoszące się do:
•
standardów imisji SO2, NOX, pyłów zawieszonych i dopuszczalnych emisji tych
substancji przez instalacje przemysłowe, energetyczne oraz transport,
•
zanieczyszczeń emitowanych przez silniki,
•
jakości wody pitnej,
•
redukcji zanieczyszczeń wód powierzchniowych przez nawozy i pestycydy,
•
ochrony zasobów wodnych i ekosystemów od wody zaleŜnych,
•
oczyszczania i odprowadzania ścieków,
•
instalacji do przerobu lub utylizacji odpadów,
•
gospodarowania odpadami przemysłowymi,
•
uŜytkowania i składania odpadów niebezpiecznych i toksycznych,
•
opakowań i gospodarki odpadami opakowaniowymi,
•
ograniczania róŜnych rodzajów hałasu,
•
zintegrowanego zapobiegania i kontroli zanieczyszczeń oraz zarządzania ryzykiem
ekologicznym,
•
ochrony przyrody, w tym powstrzymania utraty róŜnorodności biologicznej, m. in.
utworzenia europejskiej sieci obszarów Natura 2000.
Traktat Akcesyjny nawiązuje do priorytetów polityki środowiskowej Unii Europejskiej,
ale w wielu przypadkach wykracza poza ten zakres. W dziedzinie zrównowaŜonego
wykorzystania surowców, podstawowym problemem w zakresie zaopatrzenia ludności w
wodę jest mała dostępność wody o dobrej jakości. Perspektywicznym zagroŜeniem mogą
natomiast stać się zjawiska o charakterze globalnym, z moŜliwym, wpływem zmian
klimatycznych na dyspozycyjność zasobów wodnych. ZuŜycie nośników energii obniŜa się,
lecz nie uda się osiągnąć wzrostu gospodarczego bez przyrostu zuŜycia energii.
W odniesieniu do priorytetu dotyczącego róŜnorodności biologicznej będzie rosnąć
nacisk na zwiększoną ochroną obszarów o znaczeniu wspólnotowym i włączanie cennych
obszarów do europejskiej sieci Natura 2000. Przewiduje się konieczność ochrony obszarów
wodno-błotnych oraz skutecznej rekultywacji terenów zdegradowanych. W przypadku
priorytetu dotyczącego wpływu środowiska na zdrowie konieczne będzie dostosowanie emisji
zanieczyszczeń powietrza do ostrych limitów emisji dwutlenku siarki, tlenków azotu,
amoniaku i pyłu zawieszonego z obiektów energetycznych, przemysłu i transportu
41
drogowego. Konieczne będzie przestrzeganie limitów emisyjnych gazów cieplarnianych oraz
węglowodorów z przeładunków paliw płynnych. Ze względu na wpływ zasobów wodnych na
równowaŜenie rozwoju, zapewnienie poprawy jakości zasobów wód powierzchniowych
i podziemnych oraz ekosystemów od wody zaleŜnych naleŜy uwzględnić wymagania
związane z wdraŜaniem ustaleń Ramowej Dyrektywy Wodnej.
8.1.2. Cele wynikające z Polityki Ekologicznej Państwa
Podstawowym i najwaŜniejszym dokumentem krajowym w zakresie ochrony środowiska
jest Polityka Ekologiczna Państwa w latach 2009 - 2012 z perspektywą do roku 2016.
Zgodnie z ustawą prawo ochrony środowiska Polityka opiera się na zasadzie
zrównowaŜonego rozwoju, dlatego jej zalecenia muszą być uwzględniane we wszystkich
dokumentach strategicznych oraz programach, których realizacja moŜe mieć wpływ na stan
środowiska (art.17).Polityka Ekologiczna Państwa bierze pod uwagę zobowiązania
wynikające z przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Przy jej opracowywaniu
uwzględniono nie tylko strategiczne i programowe dokumenty rządu Rzeczpospolitej
Polskiej, ale takŜe Wspólnoty Europejskiej. Polska Polityka Ekologiczna opiera się na
konstytucyjnej zasadzie zrównowaŜonego rozwoju. Cele pośrednie, to przede wszystkim
nacisk na ochronę powietrza i przeciwdziałanie zmianom klimatu, a przede wszystkim
spełnianie standardów określonych przez UE w tym temacie. Dla terenów, które ich nie
spełniają muszą zostać opracowane i wykonane programy naprawcze. Polska powinna takŜe
połoŜyć duŜy nacisk na promocję energii pozyskiwanej z odnawialnych źródeł energii (OZE),
a takŜe modernizację juŜ istniejącego przemysłu energetycznego. Polityka Ekologiczna
kładzie nacisk na racjonalne korzystanie z zasobów geologicznych i poprawę gospodarki
odpadami, zwłaszcza komunalnymi. Gospodarowanie pieniędzmi pozyskanymi z Unii
Europejskiej powinno być bardziej efektywne i w duŜej mierze skupić się na wyposaŜaniu
kolejnych aglomeracji w oczyszczalnie ścieków i systemy wodno-kanalizacyjne. Polityka
Ekologiczna kładzie teŜ
duŜy nacisk
na
podnoszenie świadomości
ekologicznej
społeczeństwa zgodnie z zasadą - „myśl globalnie, działaj lokalnie”. Polska powinna zadbać
równieŜ o opracowanie ryzyka powodziowego, ochronę gleb, rekultywację terenów
zdegradowanych i ochronę przed hałasem. Cele i instrumenty sformułowane na szczeblu
wspólnotowym zostały w przewadze przeniesione do Polityki Ekologicznej Państwa w latach
2009–2012 z perspektywą do roku 2016. Priorytety tego dokumentu obejmują:
- kierunki działań systemowych,
42
- ochrona zasobów naturalnych,
- poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego.
W
z
poniŜszej
celami
Program
tabeli
przyjętymi
jest
porównano
w
zgodny
Polityce
z
zgodność
celi
Ekologicznej
celami
przedstawionych
Państwa.
przyjętymi
43
w
Z
w
analizy
w/w
Programie
wynika
iŜ
dokumencie.
Tabela 8 Porównanie celów związanych z ochroną środowiska określonych w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu
Głubczyckiego z Polityką Ekologiczną Państwa
Polityka Ekologiczna Państwa
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Cele działań
Uwzględnienie zasad ochrony środowiska w
strategiach sektorowych
OCHRONA
ZASOBÓW
NATURALNYCH
1.
Priorytety
KIERUNKI DZIAŁAŃ SYSTEMOWYCH
L.p.
Aktywizacja rynku na rzecz ochrony
środowiska
Zarządzanie środowiskowe
Udział społeczeństwa w działaniach na rzecz
ochrony środowiska
Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu
Głubczyckiego
Cele działań/kierunki działań
Doprowadzenie do sytuacji, w której projekty
dokumentów strategicznych wszystkich
sektorów gospodarki będą, zgodnie z
obowiązującym
prawem
Rozpowszechnienie wiedzy o systemach
zarządzania środowiskowego oraz wspieranie
w ich wdraŜaniu
Wzrost świadomości ekologicznej
społeczeństwa
Określenie
zgodności
Zgodne
Zgodne
Zgodne
Brak
realizacji –
cel nie
przynaleŜny
dla powiatu
Rozwój badań i postęp techniczny
Aktualizacja miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego, które
powinny być podstawą lokalizacji nowych
inwestycji
Zachowanie bogatej róŜnorodności biologicznej
Racjonalne uŜytkowanie zasobów leśnych
przez kształtowanie ich właściwej struktury
gatunkowej i wiekowej z zachowaniem
bogactwa biologicznego
Racjonalizacja gospodarowania zasobami wód
powierzchniowych i podziemnych w taki
Aspekt ekologiczny w planowaniu
przestrzennym
Ochrona przyrody
Ochrona i zrównowaŜony rozwój lasów
Racjonalne gospodarowanie zasobami
wodnymi
44
Zgodne
Zgodne
Zgodne
Zgodne
Ochrona powierzchni ziemi
11.
Gospodarowanie zasobami geologicznymi
12.
13.
14.
15.
16.
POPRAWA JAKOŚCI ŚRODOWISKA I BEZPIECZEŃSTWA
EKOLOGICZNEGO
10.
Środowisko a zdrowie
Jakość powietrza
Ochrona wód
Gospodarka odpadami
Oddziaływanie hałasu
45
sposób, aby uchronić gospodarkę od deficytów
wody
Rekultywacja gleb zdegradowanych oraz
przywracanie im funkcji przyrodniczej,
rekreacyjnej lub rolniczej
Ochrona niezagospodarowanych złóŜ kopalin w
procesie planowania przestrzennego i
rekultywacja terenów poeksploatacyjnych
Poprawa stanu zdrowotnego mieszkańców w
wyniku wspólnych działań sektora ochrony
środowiska z sektorem zdrowia oraz nadzór
nad instalacjami będącymi potencjalnymi
źródłami awarii przemysłowych
Osiągnięcie jakości powietrza w zakresie
dotrzymywania dopuszczalnego poziomu pyłu
zawieszonego PM10 w powietrzu na terenie
powiatu oraz utrzymanie jakości powietrza
atmosferycznego zgodnie z obowiązującymi
standardami jakości powietrza
Utrzymanie i osiągnięcie dobrego stanu –
potencjału wszystkich wód w tym równieŜ
zachowanie i przywracanie ciągłości
ekologicznej cieków
Stworzenie systemu gospodarki odpadami,
zgodnego z zasadą zrównowaŜonego rozwoju i
Polityką Ekologiczną Państwa
Ocena naraŜenia społeczeństwa na
ponadnormatywny hałas i podjęcie kroków do
zmniejszenia zagroŜenia tam, gdzie jest ono
największe. Ochrona mieszkańców powiatu
głubczyckiego przed hałasem zagraŜającym
zdrowiu lub jakości Ŝycia
Zgodne
Zgodne
Zgodne
Zgodne
Zgodne
Zgodne
Zgodne
17.
18.
Oddziaływanie pól elektromagnetycznych
Zabezpieczenie mieszkańców powiatu
głubczyckiego przed zagraŜającym zdrowiu
oddziaływaniem pól elektromagnetycznych
Substancje chemiczne w środowisku
Promocja i wspieranie wykorzystania energii ze
źródeł odnawialnych
19.
46
Zgodne
Brak
realizacji –
cel nie
przynaleŜny
dla
powiatu
Zadanie
dodatkowe
8.1 3. Dokumenty regionalne i lokalne
Program jest spójny z poniŜszymi dokumentami:
1. Program Ochrony Środowiska Województwa Opolskiego na lata 2012-2015 z perspektywą
do roku 2019,
2. Program Ochrony Środowiska Gminy Baborów na lata 2009-2012 z perspektywą na lata
2013- 2016.
3. Program Ochrony Środowiska Gminy Głubczyce na lata 2009-2012 z perspektywą na lata
2013- 2016.
4. Program Ochrony Środowiska Gminy Kietrz na lata 2010-2013 z perspektywą na lata
2014- 2017.
5. Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Branice
na lata 2009-2012
z perspektywą na lata 2015.
6. Plan urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Rudy Raciborskie na okres od 1 stycznia 2006 r.
do 31 grudnia 2015 r., Brzeg 2006 r.
7. Plan urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Prudnik na okres od 1 stycznia 2008 do 31 grudnia
2017 r., Brzeg 2010 r.
8. Ochrona środowiska w województwie opolskim w latach 2009-2010, Urząd Statystyczny w
Opolu, grudzień 2011
9. Województwo opolskie 2011 – podregiony, powiaty, gminy, Urząd Statystyczny
w Opolu, Opole 2011
10. Powiat Głubczycki – Statystyczne vademecum samorządowca 2011, Urząd Statystyczny
w Opolu
11. Rocznik statystyczny województwa opolskiego 2011, Urząd Statystyczny w Opolu, Opole
2011
12. Sprawozdanie z realizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Powiatu Głubczyckiego za lata
2009 – 2010
13. Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Głubczyckiego za lata
2010 – 2011
14. Program budowy zbiorników małej retencji w województwie opolskim.
47
9. OKREŚLENIE, ANALIZA I OCENA PRZEWIDYWANYCH
ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO, W TYM
ODDZIAŁYWANIA
BEZPOŚREDNIE,
POŚREDNIE,
WTÓRNE,
SKUMULOWANE,
KRÓTKOTERMINOWE,
ŚREDNIOTERMINOWE I DŁUGOTERMINOWE, STAŁE I
CHWILOWE ORAZ POZYTYWNE I NEGATYWNE
Ocenie moŜliwych oddziaływań na środowisko poddano zadania własne powiatu
głubczyckiego ujęte w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska Powiatu Głubczyckiego
na lata 2012-2015 z perspektywą na lata 2016-2019. Dokładne określenie oddziaływań,
wynikających z realizacji poszczególnych zadań, nie jest rzeczą prostą i zaleŜy od wielu
czynników, tj.: lokalizacja, zakres prac, zastosowany sprzęt i metody. Dodatkową trudność
stanowi fakt, Ŝe poszczególne zadania często ujęte są w sposób ogólny bez wskazania
dokładnego miejsca prowadzenia działań. Mając na uwadze, Ŝe wiele zadań przedstawionych
w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska Powiatu Głubczyckiego na lata 2012-2015 z
perspektywą na lata 2016-2019 wymagać będzie oceny oddziaływania na środowisko, w
odniesieniu do konkretnych warunków środowiskowych w niniejszym dokumencie
przedstawiono typowe oddziaływania wynikające z realizacji zadań. Dokonując oceny brano
przede wszystkim pod uwagę fazę eksploatacji inwestycji, przyjmując Ŝe faza budowy jest
okresem przejściowym.
48
Krajobraz
Klimat
Zasoby naturalne
Zabytki
Dobra materialne
0/+
+
0
0/+
0
0
0
0
0
0
0
0/+
0/+
0/+
+
0
0/+
0
0
0
0
0
0
0
0/+
0
0
+
0
0/+
0
0
0
0
0
0
0
0/+
0/+
0/+
+
0
0/+
0
0
0
0
0
0
0
0/+
0/+
0/+
+
0
0/+
0
0
0
0
0
Powietrze
0/+
Woda
0/+
Rośliny
0
Zwierzęta
0
Ludzie
Powierzchnia ziemi
RóŜnorodność biologiczna
Zadania
Obszary Natura 2000
Tabela 9 Potencjalne oddziaływanie na środowisko zaproponowanych działań
WODY PODZIEMNE I POWIERZCHNIOWE
Rozwój współpracy ze wszystkimi instytucjami
wpływającymi na jakość wód, wspieranie edukacji
ekologicznej w zakresie racjonalnej gospodarki wodami
i jej ochrony przed zanieczyszczeniem
Weryfikacja pozwoleń wodnoprawnych oraz pozwoleń
zintegrowanych pod kątem spełniania prawnych
wymagań w zakresie ochrony zasobów wodnych
Weryfikacja pozwoleń wodnoprawnych związanych z
poborem wód podziemnych oraz ustanowienie
obszarów ochronnych dla GZWP
Współpraca ze środowiskami rolniczymi w zakresie
wdraŜania dobrych praktyk rolniczych, niezbędnych dla
skutecznej ochrony wód przed zanieczyszczeniem
obszarowym
Utrzymanie w dobrym stanie rowów w ciągu dróg
powiatowych
49
Wspieranie budowy indywidualnych systemów
oczyszczania ścieków w miejscach gdzie jest
niemoŜliwa lub ekonomicznie nieuzasadniona budowa
sieci kanalizacyjnej
Modernizacja i rozbudowa dróg powiatowych
Prowadzenie edukacji ekologicznej młodzieŜy i
dorosłych w zakresie ochrony powietrza
Upowszechnianie informacji o rozmieszczeniu i
moŜliwościach technicznych wykorzystania potencjału
energetycznego
poszczególnych
rodzajów
odnawialnych źródeł energii
Prowadzenie
działań
edukacyjnych
oraz
popularyzujących odnawialne źródła energii
Wspieranie rozwiązań pozwalających na unikanie lub
zmniejszanie wielkości emisji z transportu
Realizacja przedsięwzięć termomodernizacyjnych
Zwiększenie świadomości społeczeństwa w zakresie
potrzeb i moŜliwości ochrony powietrza, w tym
oszczędności energii i stosowania odnawialnych źródeł
energii oraz szkodliwości spalania odpadów w
gospodarstwach domowych
Szkolenia dla podmiotów gospodarczych w zakresie
wymagań dotyczących ochrony środowiska
Modernizacja sieci dróg powiatowych
Gromadzenie danych na temat zagroŜenia i emisji
hałasu w powiecie
Wspieranie budowy ścieŜek rowerowych
0
0
0/+
0/+
0/+
+
0
0/+
0
0
0
0
0/+
OCHRONA POWIETRZA
0
0/+/+/+/0/+ 0/+
+
+
+
+/+
+
+
+/+
+/0
0/+
+
0
0/+
0
0/+
+
0
0/+
0/+
+
+
+
+
+
+
0
+
0/+
0/+
0
0/+
0/+
+
+
+
+
+
+
0
+
0/+
0/+
0
0/+
0/+
+
+
+
+
+
+
0
+
0/+
0/+
0
0/+
0/+
0/+
0/+
+
+
+
+
+
+
0/+
+
+
+
0/+
+
0
0
+
+
+
0
0/+
0/+
+
0
0/+
0/+
+
+
+
+
+
+
0
+
0/+
0/+
0
+/0
+
0
+/0
+/0
0/+
0
0
0
0
0
+
0
0
0/+
+/-
+/-
0/+
0
0
+
OCHRONA PRZED HAŁASEM
0
0/+/+/+/0
0
+
+
0
0
0/-
0/+
50
0
+/-
Tworzenie bazy danych na podstawie wyników
0
0
+
+
0
uzyskanych: z prowadzonego monitoringu przez
Opolskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony
Środowiska w Opolu, od zarządców dróg publicznych z
pomiarów emisji oraz zgłoszeń w związku z
występującą uciąŜliwością emisji hałasu
Ustalanie i egzekwowanie dopuszczalnych poziomów
0
0
+
+
0
hałasu w środowisku przez właściwe organy i inspekcje
ochrony środowiska
Szkolenia dla podmiotów gospodarczych w zakresie
0/+ 0/+
+
+
+
wymagań dotyczących ochrony środowiska
ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKOWE
Rozpowszechnienie wśród społeczeństwa wiedzy na
0/+ 0/+
+
+
+
temat systemu EMAS i normy ISO 14001
Stworzenie bazy organizacji, działających na terenie
0/+ 0/+
+
+
+
powiatu, posiadających rejestrację w systemie EMAS
lub certyfikat ISO 14001
EDUKACJA EKOLOGICZNA
Opracowanie i rozprowadzanie ulotek, folderów o
0/+ 0/+
+
+
+
treściach ekologicznych
Wspieranie merytoryczne i finansowe aktywnych form
0/+ 0/+
+
+
+
edukacji ekologicznej dzieci i młodzieŜy np.
organizowanie konkursów i sesji popularno-naukowych
związanych z tematyką środowiskową czy teŜ
włączanie się w akcje: „Dzień ziemi”, „Sprzątanie
świata”
Organizowanie oraz wsparcie finansowe konkursów
0/+ 0/+
+
+
+
ekologicznych
Udostępnianie informacji o środowisku
0/+ 0/+
+
+
+
0/+ 0/+
+
+
+
Współpraca powiatu z mediami w zakresie edukacji
ekologicznej
51
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
+
+
+
0
+
0/+
0/+
0
+
+
+
0
+
0/+
0/+
0
+
+
+
0
+
0/+
0/+
0
+
+
+
0
+
0/+
0/+
0
+
+
+
+
+
0/+
0/+
0
+
+
+
0
+
0/+
0/+
0
+
+
+
+
+
+
0
0
+
+
0/+
0/+
0/+
0/+
0
0
Przedsięwzięcia związane z ochroną przyrody,
urządzanie
i utrzymanie zieleni, zadrzewień, zakrzewień na
terenach będących własnością powiatu
Realizacja Programu Zwiększenia Lesistości
Nadzór nad gospodarką leśną w lasach prywatnych
Wspieranie zalesienia gruntów porolnych
OCHRONA PRZYRODY I KRAJOBRAZU
0/+
+
+
+
+
0
0/+
+
+
+
+
0/+
+
+
+
+
0/+
+
+
+
+
OCHRONA POWIERZCHNI ZIEMI
Rekultywacja gleb zdegradowanych
0
+
0/+ 0/+
+
Zalesianie i zakrzewianie terenów zdegradowanych
0
+
0/+ 0/+
+
Promowanie rolnictwa ekologicznego
0/+ 0/+
+
+
+
Edukacja społeczeństwa mająca na celu ograniczenie
0/+ 0/+
+
+
+
wypalania traw czy zaśmiecania lasów
OCHRONA ZASOBÓW KOPALIN
Gromadzenie, archiwizowanie i przetwarzanie danych
0
0
0
0
0
geologicznych
Kontrola stanu faktycznego w przypadku wydobywania
0
0
0
0
0
kopalin bez wymaganej koncesji i naliczanie opłat
eksploatacyjnych w przypadku nielegalnej działalności
Ochrona terenów perspektywicznych pod względem
0
0
0
0
0
wydobycia kopalin
Opiniowanie studiów uwarunkowań kierunków
0
0
0
0
0
zagospodarowania przestrzennego
0
0
0
0
0
Zapobieganie nielegalnej eksploatacji kopalin
Rekultywacja „dzikich” wyrobisk
Uzyskiwanie informacji z jednostek ministerialnych
i wojewódzkich o ilości, rodzaju i miejscu prowadzenia
wydobycia złóŜ
+
0/+
+
+
0/+
0
+
0
0
0
+
+
+
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
+
+
+
0/+
0/+
0/+
0
0
0
0
0
0
0/+
0
+
+
0
+
+
+
+
0/+
+
+
+
+
0
+
0
+
+
+
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0/+
0
0/+
0/+
0
+
0
0
0/+
0/+
+
+
0
+
0
0
0
0
0
0
0
+
0
0
0
0
+
+
0
+
0
0
0/+
0/+
+
+
0
+
0
0
0
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
+
+
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0/+
0/+
+
+
0
+
0
0
52
WYKORZYSTANIE ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII
Opracowanie programu oszczędzania energii dla gmin
0/+ 0/+
+
+
+
+
+
Powiatu Głubczyckiego oraz wykorzystania energii
odnawialnej
Upowszechnianie informacji o potencjale, sposobach i
0/+ 0/+
+
+
+
+
+
moŜliwościach wykorzystania energetycznego
poszczególnych rodzajów odnawialnych źródeł energii
Prowadzenie działań edukacyjnych oraz
0/+ 0/+
+
+
+
+
+
popularyzujących odnawialne źródła energii wśród
mieszkańców
Dalsze wdraŜanie instalacji w zakresie wykorzystana
0/+ 0/+
+
+
+
+
+
energii słonecznej i biomasy do podgrzewania wody na
cele bytowe w budynkach uŜyteczności publicznej.
Wspieranie budowy nowych instalacji OZE
0/+ 0/+
+
+
+
+
+
Współpraca z partnerami społecznymi i gospodarczymi
0/+ 0/+
+
+
+
+
+
dla zapewnienia stabilnych podstaw prawnych i
organizacyjnych rozwoju OZE w powiecie (stworzenie
partnerstwa lokalnego w zakresie rozwoju OZE)
Identyfikacja barier utrudniających rozwój OZE i
0/+ 0/+
+
+
+
+
+
podjęcie działań mających na celu ich likwidację.
Wspieranie i aktywizacja samorządów lokalnych w
0/+ 0/+
+
+
+
+
+
kierunku wykorzystania lokalnych zasobów OZE.
„+” oddziaływanie pozytywne
„-” oddziaływanie negatywne
„0” brak oddziaływania
53
+
0
+
0/+
0/+
0/+
+
0
+
0/+
0/+
0/+
+
0
+
0/+
0/+
0/+
+
0
+
0/+
0/+
0/+
+
+
+/0
+
+
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
0/+
+
0
+
0/+
0/+
0/+
+
0
+
0/+
0/+
0/+
9.1. Podsumowanie przewidywanych oddziaływań na poszczególne aspekty
środowiska, w szczególności na obszary objęte ochroną
9.1.1. Oddziaływanie na bioróŜnorodność biologiczną, rośliny i zwierzęta
Działania, które zostały wyznaczone w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska
mają na celu poprawę stanu przyrody na terenie powiatu głubczyckiego.
W oparciu o
procedurę ocen oddziaływania na środowisko dla inwestycji mogących znacząco oddziaływać
na środowisko będzie moŜliwe przewidywanie negatywnych skutków zamierzonych działań.
Powiat
w
zadaniach
koordynowanych
wyznaczył
rozwój
przyrodniczych
ścieŜek
dydaktycznych, oraz punktów edukacji leśnej. W związku z tym stan przyrody powinien
ulegnąć poprawie.
Planowane inwestycje na terenie powiatu głubczyckiego związane z budową farm
wiatrowych pozwoliłyby na poprawienie bilansu wykorzystania odnawialnych źródeł energii
w regionie. Energetyka wiatrowa wykorzystuje technologie bezemisyjne, które przyczyniają
się do ochrony środowiska naturalnego. Korzyści wynikające z wykorzystania energii wiatru
są wymierne i znaczące. Siłownie wiatrowe podobnie jak inne formy wytwarzania energii
mają jednak pewne ograniczenia gdyŜ mogą negatywnie oddziaływać na środowisko. Dlatego
teŜ powinny być rozwijane przede wszystkim na terenach o dobrych lub bardzo dobrych
warunkach wiatrowych, a ich rozwój powinien przebiegać w sposób kontrolowany.
9.1.2. Oddziaływanie na wody
Realizacja zadań w ramach załoŜonego celu: Utrzymanie i osiągnięcie dobrego stanu –
potencjału wszystkich wód w tym równieŜ zachowanie i przywracanie ciągłości
ekologicznej cieków ma w efekcie doprowadzić do racjonalnego gospodarowania zasobami
wodnymi. Opracowanie działań wodno-środowiskowych doprowadzi do ograniczenia
zanieczyszczenia wody poszczególnymi substancjami priorytetowymi, w tym zmniejszaniu
zawartości substancji priorytetowych w wodach, zaprzestanie lub eliminacja zrzutów, emisji i
strat tych substancji.
Inwestycje w zakresie budowy lub modernizacji sieci wodociągowej przyczynią się do
podniesienia standardu Ŝycia mieszkańców. Zadania, które są ukierunkowane na poprawę
jakości wód podziemnych i powierzchniowych poprzez uporządkowanie gospodarki
ściekowej wpłyną pozytywnie na stan środowiska wodnego na terenie powiatu poprzez
54
zmniejszenie ilości ścieków nieoczyszczonych odprowadzanych do środowiska ze źródeł
komunalnych i przemysłowych oraz ograniczenie spływu zanieczyszczeń obszarowych.
Działania związane z ochroną wód powierzchniowych i podziemnych mają charakter
społeczny i ekonomiczny, wiąŜą się równieŜ z efektem korzystnym dla środowiska wodnego.
Część zadań ma charakter ogólny, czyli nie wyznaczono terenów, na których prowadzone
będą działania związane z ochroną wód powierzchniowych i podziemnych w związku z czym
nie ma moŜliwości jednoznacznej oceny wpływu danych przedsięwzięć na środowisko.
9.1.3. Oddziaływania na klimat akustyczny
Działania wyznaczone w celu: Ocena naraŜenia społeczeństwa na ponadnormatywny
hałas i podjęcie kroków do zmniejszenia zagroŜenia tam, gdzie jest ono największe. Ochrona
mieszkańców powiatu głubczyckiego przed hałasem zagraŜającym zdrowiu lub jakości Ŝycia
wpłyną w sposób pozytywny na środowisko. Wszelkiego rodzaju inwestycje ograniczające
emisję hałasu, przede wszystkim na obszarach zwartej zabudowy przyczyniają się do
istotnego zmniejszenia ryzyka zdrowotnego powodowanego przez hałas. Na etapie realizacji
inwestycji związanych
wykorzystaniem
sprzętu
z przeprowadzeniem robót remontowo – budowlanych z
cięŜkiego
moŜe
wystąpić
negatywne
krótkoterminowe
oddziaływanie. Pogorszenie warunków klimatu akustycznego powiatu moŜe nastąpić na
skutek planowanej budowy farmy wiatrowej. Pozytywnym działaniem wpływającym na
poprawę uciąŜliwości klimatu akustycznego mają takŜe działania, które prowadzą do
zidentyfikowania i zinwentaryzowania terenów, na których występują przekroczenia
dopuszczalnych wartości hałasu poprzez wykonywanie pomiarów hałasu, poniewaŜ dzięki
temu moŜna prowadzić efektywne działania ograniczającego jego skutki.
9.1.4. Oddziaływanie na powietrze
Powietrze jest tym komponentem środowiska do którego emitowana jest większość
zanieczyszczeń, które powstają na powierzchni ziemi. Cel załoŜony przez powiat:
„Osiągnięcie jakości powietrza w zakresie dotrzymywania dopuszczalnego poziomu pyłu
zawieszonego PM10 w powietrzu na terenie powiatu oraz utrzymanie jakości powietrza
atmosferycznego zgodnie z obowiązującymi standardami jakości powietrza” w znacznym
stopniu wpłynie na ograniczenie zanieczyszczenia powietrza. Na poprawę jakości powietrza
wypłynie zmiana nawierzchni dróg, budowa ścieŜek rowerowych, jak równieŜ prace
termomodernizacyjne budynków oraz modernizacja systemu zaopatrzenia w ciepło.
55
Wyznaczenie zadań polegających na ograniczenie niskiej emisji do atmosfery pozwoli przede
wszystkim na ograniczenie zagroŜenia dla zdrowia ludzi . Na poprawę jakości powietrza
atmosferycznego będą miały równieŜ wpływ rzetelnie przeprowadzone działania edukacyjne
na temat zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza ze źródeł niskiej emisji oraz
szkodliwości spalania odpadów w piecach domowych, a w dalszej perspektywie
propagowanie energii ze źródeł odnawialnych, zachęcanie do korzystania z rowerów.
Zmniejszeniu emisji do powietrza będzie sprzyjać rozwój OZE, na terenie Powiatu
Głubczyckiego – budowa farm wiatrowych. Negatywne krótkoterminowe oddziaływanie na
powietrze atmosferyczne moŜe wystąpić na etapie realizacji inwestycji związanych z
przeprowadzeniem robót remontowo – budowlanych. Do zadań, które będą miały wpływ na
stan powietrza terenów przyległych naleŜą: budowa i przebudowa dróg, budowa sieci
wodociągowej i kanalizacyjnej, budowa ujęcia wód podziemnych, poprawa nawierzchni dróg.
Oddziaływanie to ustąpi z chwilą zakończenia robót budowlanych.
9.1.5. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi i krajobraz
Działania wyznaczone w celach: „Zachowanie bogatej róŜnorodności biologicznej
przyrody. Racjonalne uŜytkowanie zasobów leśnych przez kształtowanie ich właściwej
struktury gatunkowej i wiekowej. Rozpowszechnienie dobrych praktyk rolnych i leśnych oraz
przeciwdziałanie degradacji terenów.” wpłynie korzystnie na gleby i zachowanie
róŜnorodności biologicznej oraz na estetykę obszaru. Zaproponowane działania w zakresie
ochrony Ŝywych zasobów przyrody polegające głównie na urządzaniu terenów zielonych i
zagospodarowanie terenów przyczynią się do zwiększenia terenów zielonych i wpłyną na
poprawę zasobów przyrody na terenie powiatu. Zaproponowano równieŜ zadania mające na
celu ochroną dziedzictwa kulturowego. Budowa kompleksów sportowo-rekreacyjnych oraz
ścieŜek rowerowych i placów zabaw wpłyną na podniesienie walorów turystycznych,
krajobrazowych i rekreacyjnych powiatu. Przyczynią się do większego zainteresowania
aktywną formą wypoczynku wśród mieszkańców powiatu.
Znaczący wpływ na zmianę krajobrazu moŜe mieć budowa farmy wiatrowych. W
związku z tym nie powinno się ich lokalizować terenach chronionych oraz atrakcyjnych
krajobrazowo. Na polepszenie jakości gleb wpływają równieŜ wszystkie działania edukacyjne
związane z propagowaniem odpowiedniej praktyki rolniczej w gospodarstwach oraz
gospodarstw ekologicznych, wdraŜaniem programów rolno- środowiskowych.
56
9.1.6. Oddziaływanie na ludzi
Zadania określone w harmonogramie realizacyjnym Aktualizacji Programu Ochrony
Środowiska związane z wykonywaniem prac budowlanych oraz ziemnych mogą stanowić
źródło potencjalnego oddziaływania na zdrowie ludzkie. Są to prace związane z budową,
przebudową, remontami dróg, odwodnieniem terenu, budową kanalizacji deszczowej,
rozbudową instalacji wodociągowej i kanalizacyjnej, termomodernizacje budynków,
przebudowa (rewitalizacja) obszarów miejskich. Wspomniane prace realizacyjne mogą
stanowić zagroŜenie dla ruchu pieszego i kołowego, w związku z powyŜszym istotne jest
odpowiednio wczesne poinformowanie lokalnej ludności o prowadzonych pracach
budowlanych i ziemnych, które umoŜliwi przygotowanie się do ewentualnych utrudnień.
9.1.7. Edukacja ekologiczna
Działania związane z edukacją ekologiczną i zwiększeniem dostępu do informacji o
środowisku mają pośrednie pozytywne oddziaływanie na środowisko, poniewaŜ zwiększają
wiedzę społeczeństwa o tym, jakie zagroŜenia niesie ze sobą działalność człowieka i jakie są
tego konsekwencje dla środowiska i zdrowia człowieka. Niezbędnym elementem
zwiększającym świadomość ekologiczną jest takŜe swobodny dostęp do informacji o
środowisku. Stworzenie elektronicznych baz danych umoŜliwia podejmowanie właściwych
decyzji administracyjnych mających wpływ na stan środowiska, poniewaŜ zawsze dostępna
jest informacja o aktualnym stanie środowiska. Kształtowanie postaw proekologicznych jest
więc bardzo istotną działalnością w ramach ochrony przyrody i zapobiegania degradacji
środowiska
57
10. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE,
OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ
NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO,
MOGĄCYCH
BYĆ
REZULTATEM
REALIZACJI
AKTUALIZACJI PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA
Zgodnie z Ustawą Prawo Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2008r. Nr. 25, poz. 150 z późn.
zm.) kompensacja przyrodnicza to zespół działań prowadzących do przywrócenia równowagi
przyrodniczej na danym terenie, wyrównania szkód dokonanych w środowisku przez
realizację przedsięwzięcia i zachowanie walorów krajobrazowych. Warianty kompensacji
przyrodniczej powinny być określone w ramach wydawanych decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach dla poszczególnych przedsięwzięć. Zgodnie z art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3
października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z
2008 r. Nr 199, poz.1227) decyzje te określają środowiskowe uwarunkowania realizacji
przedsięwzięć, a w szczególności warunki wykorzystywania terenu w fazie realizacji i
eksploatacji lub uŜytkowania przedsięwzięcia, ze szczególnym uwzględnieniem konieczności
ochrony cennych wartości przyrodniczych, zasobów naturalnych i zabytków oraz
ograniczenia uciąŜliwości dla terenów sąsiednich a takŜe w przypadku, gdy z oceny
przedsięwzięcia na środowisko wynika potrzeba wykonania kompensacji przyrodniczej
(stwierdza konieczność jej wykonania).
Wśród przedsięwzięć wskazanych do realizacji w ramach Aktualizacji Programu
Ochrony Środowiska, które mogą negatywnie oddziaływać na środowisko na etapie budowy
zaliczono inwestycje w zakresie infrastruktury drogowej. Zgodnie z rozporządzeniem Rady
Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco
oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2010 r. Nr 213, poz. 1397) uzyskanie decyzji o
środowiskowych uwarunkowaniach jest wymagane dla planowanych przedsięwzięć
mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz przedsięwzięć mogących
potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. W celu ograniczenia negatywnego
oddziaływania inwestycji na środowisko naleŜy przeanalizować szczegółowo lokalizację
przedsięwzięcia, gdyŜ skala spowodowanych przekształceń będzie zaleŜna od lokalnych
uwarunkowań. PowyŜsze zagadnienie jest szczególnie istotne w przypadku planowanych
elektrowni wiatrowych.
58
11. ODDZIAŁYWANIA TRANSGRANICZNE
Realizacja ustaleń Aktualizacji Program Ochrony Środowiska nie będzie powodować
znaczących oddziaływań transgranicznych. JednakŜe, ze względu na fakt podpisania przez
Polskę i ratyfikowania Konwencji o ocenach oddziaływania w kontekście transgranicznym
naleŜy podkreślić obowiązek informowania państw w przypadku podejmowania działań
mogących znacząco oddziaływać na ich terytorium.
59
12. ANALIZA ROZWIĄZAŃ ALTERNATYWNYCH DO
ROZWIĄZAŃ ZAPROPONOWANYCH W AKTUALIZACJI
PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA
Warunkiem
prawidłowego
wdroŜenia
załoŜeń
Aktualizacji
Programu
ochrony
środowiska dla Powiatu Głubczyckiego jest zachowanie określonych terminów realizacji
przyjętych zadań oraz dostępność środków finansowych jak i brak protestów społeczeństwa.
Większość proponowanych do realizacji przedsięwzięć w ramach Aktualizacji Programu ma
zdecydowanie pozytywny wpływ na środowisko. Biorąc pod uwagę uŜyteczność działań
odnoszącą się do uwarunkowań strategicznych, ekonomicznych, środowiskowych oraz
stopnia zaawansowania juŜ rozpoczętych działań o znaczeniu priorytetowym planowane
działania mają charakter optymalny dla realizacji ustalonej wizji rozwoju powiatu.
Proponowanie rozwiązań alternatywnych dla takich działań nie ma zatem uzasadnienia
zarówno z formalnego jak i ekologicznego punktu widzenia.
60
13. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH
METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ
PROJEKTOWANEJ
AKTUALIZACJI
PROGRAMU
OCHRONY ŚRODOWISKA ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ
PRZEPROWADZANIA
Aby w przyszłości istniała moŜliwość obiektywnej weryfikacji i modyfikacji celów i
projektów proponowanych w ramach POŚ dla Powiatu ,konieczne jest prowadzenie
monitoringu, który dostarczy mam danych niezbędnych do realizacji tych działań.
Monitoring powinien być – ze względu na częstotliwość gromadzenia, a w szczególności
udostępniania danych – prowadzony w cyklu rocznym, a sprawozdania z jego realizacji,
łącznie ze sprawozdaniami z postępów wykonania ustaleń POŚ, powinny być udostępniane,
zgodnie z wymogami ustawy Prawo Ochrony Środowiska, co najmniej w cyklu dwuletnim.
Monitoring ten obejmuje dwa podstawowe rodzaje kontrolowania zmian, które najogólniej
moŜna określić jako:
- monitoring ilościowy,
- monitoring jakościowy.
61
14. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM
Art. 47 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i
jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania
na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199 poz. 1227 ze zm.) nakłada na organy administracji
obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko aktualizacji niektórych
planów i programów.
Związane jest to z przeniesieniem do prawodawstwa polskiego
postanowień Dyrektywy 2001/42/WE z 27 czerwca 2001 roku w sprawie oceny wpływu
niektórych planów i programów na środowisko.
Zakres merytoryczny niniejszej prognozy został uzgodniony z Regionalną Dyrekcją
Ochrony Środowiska w Opolu. Prognozę została sporządzona przy zastosowaniu: metod
opisowych, analiz jakościowych opartych na danych dostępnych z państwowego monitoringu
środowiska, danych literaturowych. W Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska Powiatu
Głubczyckiego określonych zostało pięć głównych priorytetów: optymalizacja gospodarki
wodno-ściekowej, ochrona powietrza i obniŜenie poziomu hałasu, racjonalna gospodarka
odpadami, ochrona Ŝywych zasobów przyrody oraz dziedzictwa kulturowego, poprawa
warunków
rekreacyjno-sportowych,
edukacja
ekologiczna.
W
określonych
obrębie
priorytetów wyznaczono cele realizacji Programu oraz zadania dąŜące do osiągnięcia
załoŜonych celów.
Analizie poddano aktualny i prognozowany stan środowiska na terenie powiatu oraz
proponowane kierunki działań w tym zakresie. Wynikające z przeprowadzonej analizy
wnioski zostały odniesione do stanu środowiska w powiecie zostały takŜe przeanalizowane
moŜliwe skutki środowiskowe realizacji Programu. W Prognozie przeanalizowano
ewentualny wpływ wskazanych do realizacji w Aktualizacji Programu zadań na następujące
aspekty środowiska: róŜnorodność biologiczną, ludzi, zwierzęta, rośliny, wodę, powietrze,
powierzchnię ziemi, krajobraz, klimat, zasoby naturalne, zabytki, dobra materialne. Określono
czy oddziaływanie to moŜe mieć kierunek negatywny, pozytywny czy obojętny na
poszczególne elementy. Przy tak przeprowadzonej ocenie moŜliwe było generalne określenie
potencjalnych
niekorzystnych
skutków
środowiskowych
związanych
z
realizacją
poszczególnych zadań. Ponadto oceny tej dokonano przede wszystkim pod kątem
oddziaływania na środowisko w fazie eksploatacji, zakładając, Ŝe uciąŜliwości występujące w
fazie budowy z reguły mają charakter przejściowy.
Analiza wpływu realizacji zadań Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla
Powiatu Głubczyckiego pozwoliła wskazać na zasadniczą grupę działań o potencjalnym
62
znaczącym oddziaływaniu na środowisko.
Pozytywne oddziaływania Programu na
środowisko zdecydowanie przewaŜają nad negatywnymi.
Większość proponowanych do realizacji przedsięwzięć w ramach Programu ma
pozytywny wpływ na środowisko i proponowanie rozwiązań alternatywnych nie ma
uzasadnienia. Działania zaproponowane do realizacji w ramach Programu Ochrony
Środowiska dla Powiatu Głubczyckiego mają z załoŜenia na celu poprawę stanu środowiska
63
15. LITERATURA
1 Polityka Ekologiczna Państwa w latach 2009– 2012 z perspektywą do roku 2016. –
Warszawa, 2008 rok,
2 Program Ochrony Środowiska Województwa Opolskiego na lata 2012-2015
z perspektywą do roku 2019,
3 Ocena jakości powietrza w województwie opolskim za rok 2011, Wojewódzki
Inspektorat Ochrony Środowiska w Opolu,
4 Ocena jakości wód powierzchniowych i podziemnych w województwie opolskim w
2010 roku , Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Opolu, Opole sierpień
2011
5 Stan środowiska w województwie opolskim w roku 2010, Wojewódzki Inspektorat
Ochrony Środowiska w Opolu,
6 Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Głubczyckiego na lata 2012
– 2015 z perspektywą na lata 2016 -2019
7 Ochrona Gleb i Wód, Irena Duer, Biblioteczka Programu Rolnośrodowiskowego
2007-2013, Warszawa 2009 r.
8 Plan
urządzenia
lasu
dla
Nadleśnictwa
Rudy
Raciborskie
na
okres
od
1 stycznia 2006 r. do 31 grudnia 2015 r., Brzeg 2006 r.
9 Plan urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Prudnik na okres od 1 stycznia 2008 do 31
grudnia 2017 r., Brzeg 2010 r.
10 Ochrona środowiska w województwie opolskim w latach 2009-2010, Urząd
Statystyczny w Opolu, grudzień 2011
11 Województwo opolskie 2011 – podregiony, powiaty, gminy, Urząd Statystyczny
w Opolu, Opole 2011
12 Powiat Głubczycki – Statystyczne vademecum samorządowca 2011, Urząd
Statystyczny w Opolu
13 Rocznik statystyczny województwa opolskiego 2011, Urząd Statystyczny w Opolu,
Opole 2011
14 Sprawozdanie z realizacji Planu Gospodarki Odpadami dla Powiatu Głubczyckiego za
lata 2009 – 2010
15 Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Głubczyckiego za
lata 2010 – 2011
16 www.katowice.lasy.gov.pl
17 www.umwo.opole.pl
64
18 www.bip.powiatglubczycki.pl
19 www.powiatglubczycki.pl
20 www.pgi.gov.pl
21 www.mos.gov.pl
22 www.opole.pios.gov.pl
23 www.glubczyce.pl
24 www.stat.gov.pl/gus
25 www.stat.gov.pl/bdl
26 www.oze.opole.pl
65

TYTUŁ PRACY: Prognoza oddziaływania na środowisko

Transkrypt

Podobne dokumenty

Dieta malucha

Planowanie projektu decyduje o sukcesie Po kilku latach

Działania łagodzące i kompensujące wpływ inwestycji na środowisko

UMOWA SPRZEDAŻY PRZEZ INTERNET