HYDROIZOLACJE

HYDROIZOLACJE
ISSN 2353-5261
edycja
2015
mie
si ę c z
n
ik
po
leca
Iniekcja Krystaliczna® – 28 lat doświadczenia
Trwałe osuszanie budynków poprzez wytworzenie blokady przeciwwilgociowej
Iniekcja Krystaliczna®, opracowana przez dr. inż. Wojciecha NAWROTA, jest technologią iniekcyjną, która służy
do osuszania budynków poprzez wytwarzanie poziomej i pionowej izolacji przeciwwilgociowej w murach zawilgoconych na skutek kapilarnego podciągania wody z gruntu. Przy czym izolację można wykonać od wnętrza
budynku bez potrzeby odkopywania murów zewnętrznych.
• Technologia Iniekcji Krystalicznej® jako pierwsza w świecie wykorzystuje do wytwarzania blokady przeciwwilgociowej unikalne zjawisko samoorganizacji kryształów (nagroda Nobla w 1977 r.).
• Technologia Iniekcji Krystalicznej® daje tym lepsze efekty, im bardziej mur jest zawilgocony, ponieważ
wykorzystuje w odróżnieniu od innych znanych technologii osuszeniowych tzw. „mokrą ścieżkę”.
• Technologia Iniekcji Krystalicznej® nie wymaga wstępnego osuszania muru w strefie planowanej iniekcji.
• Technologia Iniekcji Krystalicznej® ma wielopokoleniową trwałość, ponieważ krystalizujące w kapilarach
składniki mieszaniny iniekcyjnej nie ulegają starzeniu.
• Technologia Iniekcji Krystalicznej® nie powoduje osłabienia muru w strefie iniekcji.
• Technologia Iniekcji Krystalicznej® jest absolutnie ekologiczna.
• Technologia Iniekcji Krystalicznej® dzięki swej innowacyjności i skuteczności znalazła szerokie zastosowanie
do osuszania zawilgoconych budynków.
• Technologia Iniekcji Krystalicznej® została opracowana od podstaw w Polsce i stosowane w niej materiały
iniekcyjne są wytwarzane wyłącznie w Polsce przez jej autorów.
• Technologia Iniekcji Krystalicznej® stosowana jest nieprzerwanie w Polsce i Europie od 1987 r.
• Technologia Iniekcji Krystalicznej® posiada liczne polskie i światowe wyróżnienia.
Autorski Park Technologiczny Zakład Osuszania Budowli
mgr inż. Maciej Nawrot
ul. Corazziego 2/13, 00-087 Warszawa
tel. 601 328 233, 601 335 756
www.i-k.pl, [email protected]
hydroizolacje
VADEMECUM
Wydawnictwo Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa Sp. z o.o.
2015
HYDROIZOLACJE
WYDAWCA
WYDAWNICTWO POLSKIEJ IZBY
INŻYNIERÓW BUDOWNICTWA Sp. z o.o.
00-924 Warszawa
ul. Kopernika 36/40, lok. 110
tel. 22 551 56 00, faks 22 551 56 01
www.inzynierbudownictwa.pl
www.vademecuminzyniera.pl
www.kataloginzyniera.pl
[email protected]
Szanowni Państwo,
Prezes zarządu:
Jaromir Kuśmider
Każdy budynek powinien mieć zastosowaną odpowiednią
hydroizolację, aby uniknąć problemów związanych
z zawilgoceniem jego elementów. W celu zabezpieczenia obiektu
przed niszczącym działaniem wody należy używać skutecznych
materiałów hydroizolacyjnych i przeciwwilgociowych.
Warto pamiętać, że nawet najlepszy produkt może nie spełnić
naszych oczekiwań, jeżeli zostanie źle zastosowany, bez analizy
warunków, które panują przy konkretnej inwestycji.
W VADEMECUM Hydroizolacje przedstawiamy firmy, które mają
produkty stosowane do zabezpieczania przed działaniem wody
i wilgoci lub do napraw konstrukcji obiektów wykonanych
z różnych materiałów. W publikacji znajdują się też oferty firm,
które zajmują się wykonawstwem hydroizolacji i osuszaniem
już zawilgoconych budynków.
Polecam również Państwa uwadze artykuły zamieszczone
w Kompendium wiedzy, dotyczące tematyki hydroizolacji
fundamentów, dachów i tarasów, a także metod naprawy
konstrukcji metodą iniekcji.
Miło mi poinformować Państwa, że VADEMECUM Hydroizolacje
zostało objęte patronatem Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa.
Podobnie jak inne publikacje VADEMECUM, również i ta
jest dostępna na naszej stronie internetowej
www.vademecuminzyniera.pl jako e-wydanie.
Zapraszam serdecznie do odwiedzenia naszego serwisu.
REDAKCJA
Redaktor naczelna:
Anna Dębińska
Redaktor prowadzący:
Aneta Małek
Redaktorzy:
Piotr Bień
Justyna Mioduszewska
Projekt graficzny:
Jolanta Bigus-Kończak
Skład i łamanie:
Jolanta Bigus-Kończak
Grzegorz Zazulak
BIURO REKLAMY
Szef biura reklamy:
Dorota Błaszkiewicz-Przedpełska
– tel. 22 551 56 27
[email protected]
Zespół:
Martyna Brzezicka – tel. 22 551 56 07
[email protected]
Natalia Gołek – tel. 22 551 56 26
[email protected]
Dorota Malikowska – tel. 22 551 56 06
[email protected]
Małgorzata Roszczyk-Hałuszczak
– tel. 22 551 56 11
[email protected]
Monika Zajko – tel. 22 551 56 20
[email protected]
zdjęcia na okładce
Fotolia.com: Fotolia RAW, Marcin
Chodorowski, beawolf, magiplus, Kadmy,
Bertold Werkmann
miesięcz
nik
druk
CGS Drukarnia Sp. z o.o.
Print Management: printCARE
p
ole
nakład
3000 egz.
Patr
on
Redaktor naczelna
Anna Dębińska
ca
Materiałów niezamówionych Redakcja nie zwraca. Wszystkie materiały objęte są prawem autorskim. Przedruk i wykorzystywanie opublikowanych materiałów
w całości lub we fragmencie może odbywać się wyłącznie po wcześniejszym uzyskaniu pisemnej zgody od Wydawcy.
Artykuły zamieszczone w „VADEMECUM Hydroizolacje” w dziale Kompendium wiedzy prezentują stanowiska, opinie i poglądy ich Autorów.
Wszystkie reklamy oraz informacje zawarte w artykułach i prezentacjach zamieszczone w „VADEMECUM Hydroizolacje” w działach: Firmy, Produkty,
Technologie oraz Przegląd Produktów i Realizacji, Wypowiedzi Ekspertów, a także w Indeksie firm pochodzą od firm i Wydawnictwo Polskiej Izby Inżynierów
Budownictwa Sp. z o.o. nie ponosi za nie odpowiedzialności.
at
Med
Nowa odsłona serwisu
bogate kompendium
wiedzy budowlanej
kompendium
wiedzy
Hydroizolacje fundamentów budynków
nowo wznoszonych,
mgr inż. Bartłomiej Monczyński
Naprawa rys i pęknięć metodą iniekcji,
dr hab. inż. Bohdan Stawiski, prof. nadzw. PWr.,
współautor mgr inż. Martyna Szczepaniak
Zabezpieczenia wodochronne tarasów i balkonów,
dr inż. Barbara Francke
Hydroizolacje dachów płaskich,
dr inż. Józef Adamowski,
dr inż. Zygmunt Matkowski
Kompendium wiedzy
W warunkach naturalnych materiały porowate w przegrodach
budowlanych praktycznie zawsze zawierają wodę.
Jednakże, gdy zostanie przekroczony dopuszczalny poziom
zawilgocenia, może dojść do niekorzystnych dla budynku
zjawisk, takich jak zniszczenia korozyjne lub pogorszenie
warunków sanitarnych pomieszczeń.
Bartłomiej Monczyński
Politechnika Poznańska
mgr inż.
Hydroizolacje
fundamentów
budynków nowo wznoszonych
W celu prawidłowej ochrony budynku przed
zawilgoceniem w jego przyziemnej części
należy zastosować systemowe rozwiązanie
hydroizolacyjne, którego zadaniem będzie
zabezpieczyć przed wnikaniem i/lub przenikaniem wody pod każdą postacią, pod
którą może występować w gruncie. Może to
Wilgotność gruntu
być woda włoskowata (wilgotność gruntu),
przesiąkająca (woda niewywierającą ciśnienia hydrostatycznego), zaskórna oraz gruntowa (w obu przypadkach woda działająca
Woda
niewywierająca
ciśnienia
pod ciśnieniem) [1] [4].
Z uwagi na fakt, iż w przypadku izolacji
wodochronnych nie można wyróżniać stanów pośrednich między izolacją skuteczną i nieskuteczną [5], zarówno na etapie
projektowania jak i wykonawstwa należy
dołożyć wszelkich starań, aby zastosowane rozwiązanie spełniało następujące
warunki [2]:
 powinno stanowić ciągły i szczelny układ
oddzielający budynek lub jego część od
Woda pod ciśnieniem
wody lub pary wodnej
 materiały powinny ściśle przylegać do
izolowanego podłoża
 izolacja pozioma powinna w sposób ciągły (bez przerw) przechodzić w izolacje
pionową.
6
Vademecum
▲ Rys. 1. Rodzaje obciążenia wodą, działające na przyziemne elementy budynku
Hydroizolacje
edycja 2015
Kompendium wiedzy
▼ Tablica 1. Dobór izolacji na podstawie warunków gruntowo-wodnych [8]
Rodzaj
Rodzaj wymaganego
oddziaływania wody
uszczelnienia
Rodzaj elementu budowli
Rodzaj wody
Sytuacja zabudowy
Stykające się
z gruntem ściany i płyty
fundamentowe powyżej
ustalonego poziomu wody
gruntowej
woda kapilarna
grunt dobrze przepuszczalny
k > 10-4 m/s
Poziome i nachylone
powierzchnie na wolnym
powietrzu i w gruncie
woda błonkowa
woda infiltracyjna
woda rozbryzgowa
bez drenażu
użytkowane powierzchnie stropowe/dachowe
woda infiltracyjna
intensywnie zazielenione dachy/stropy
nawodnienie spiętrzone
Stykające się z gruntem
ściany podłogi i stropy
poniżej zmierzonego
poziomu wody gruntowej
z drenażem
grunt słabo
przepuszczalny
k ≤ 10-4 m/s
woda gruntowa
Sposób doboru rozwiązania hydroizolacji
Materiały tego typu stosowane są do ochro-
przyziemnej części budynku, opisany w nie-
ny przed wodą niewywierającą ciśnienia,
mieckiej normie DIN 18195 [8] przedstawio-
charakteryzują
no w tablicy 1.
nością, jednakże są bardzo wrażliwe na
Powłokowe masy bitumiczne
się
określoną
elastycz-
hydroizolacyjnymi
są
spiętrzająca się woda
infiltracyjna
izolacja
przeciwwodna
woda niewywierająca
ciśnienia
izolacja
przeciwwilgociowa
woda działająca pod
ciśnieniem z zewnątrz
izolacja
przeciwwodna
p
ełne połączenie z podłożem praktycznie
uniemożliwiające podciekania wody
 z dolność mostkowania rys w podłożu
– nawet do 5 mm
uszkodzenia mechaniczne, dlatego też na-
m
ożliwość pewnego i nieskomplikowane-
leży je zabezpieczyć poprzez zastosowanie
go wykonania uszczelnień tzw. miejsc kry-
warstwy ochronnej.
tycznych (połączenia różnych elementów
Najprostszymi w zastosowaniu materiałami
izolacja
przeciwwilgociowa
duże obciążenie
każdy rodzaj gruntu, każdy rodzaj budynku
i sposób budowania
woda powodziowa
wilgotność gruntu
i niespiętrzająca się
woda infiltracyjna
konstrukcyjnych, przejść instalacyjnych,
Bitumiczne masy
grubowarstwowe
powłokowe
masy bitumiczne. Ich aplikacja polega
na naniesieniu minimum dwóch warstw
szczelin dylatacyjnych)
d
oskonała przyczepność do wielu podłoży budowlanych, w tym do stali oraz two-
metodą malarską (pędzlem, wałkiem lub
Modyfikowane
tworzywami
agregatem) i z tego powodu określane są
mi
masy
jako cienkowarstwowe izolacje bitumiczne,
– określane również jako masy KMB (od
a nawet jako farby bitumiczne (od niem.
niem. kunststoffmodifizierte Bitumendick-
Bitumenanstrich). Podłoże pod bitumiczne
beschichtung)
masy cienkowarstwowe powinno być rów-
czają minimalnym grubościom nakłada-
ne i sztywne (w przypadku ścian z elemen-
nia określonym w wytycznych Deutsche
Wadą grubowarstwowych mas bitumicz-
tów drobnowymiarowych wymagane jest
Bauchemie [7] (tablica 2). Są to mate-
nych jest konieczność zapewnienia od-
wcześniejsze otynkowanie) oraz zagrunto-
riały jedno- lub dwukomponentowe, któ-
powiedniej ochrony przed niekorzystnymi
wane odpowiednim środkiem.
re można nanosić zarówno ręcznie jak
czynnikami. Na etapie prowadzenia prac
Pod kątem zastosowanego rozpuszczal-
i mechanicznie. Zapewniają one ochronę
– ochrony przed warunkami atmosferyczny-
nika bitumiczne masy powłokowe można
przed wilgocią oraz wodą w praktycznie
mi, np. deszczem, niską temperaturą (choć
podzielić na [3]:
każdych warunkach gruntowo-wodnych.
niektóre produkty można nanosić nawet
 dyspersje wodne
Najważniejsze zalety tego materiału to:
w temperaturze ok. 0°C), silnym wiatrem czy
 masy na rozpuszczalnikach organicznych
m
ożliwość wykonania ciągłej, bezspoino-
nasłonecznieniem. Natomiast po wyschnię-
(asfaltowe bądź asfaltowo-kauczukowe).
bitumiczne
swoją
sztuczny-
grubowarstwowe
nazwę
zawdzię-
wej powłoki
rzyw sztucznych
m
ożliwość aplikacji materiału na podłoża
matowo-wilgotne
b
rak konieczności wykonywania tynków
na ścianach z elementów drobnowymiarowych.
ciu – przed uszkodzeniem mechanicznym
oraz promieniowaniem UV.
▼ Tablica 2. Rekomendowana grubość nakładania mas KMB w zależności od obciążenia [7]
Obciążenie
Wykonanie
uszczelnienia
Minimalna grubość
warstwy suchej
Wilgotność gruntu oraz niespiętrzająca się
woda infiltracyjna
2 procesy robocze*
3 mm
Spiętrzająca się woda infiltracyjna
głębokość posadowienia ≤ 3 m
poziom wód gruntowych min. 300 mm
poniżej poziomu posadowienia
2 procesy robocze**
wkładka
wzmacniająca
Cementowo-polimerowe
zaprawy uszczelniające
Wykonanie
bezspoinowej
powłoki
hy-
droizolacyjnej możliwe jest również przy
4 mm
* nakładanie drugiej warstwy może być przeprowadzone metodą świeże na świeże
** przed nałożeniem kolejnej warstwy, poprzednia musi być na tyle wyschnięta, aby nie doszło
do jej uszkodzenia
zastosowaniu cementowo-polimerowych
zapraw
uszczelniających
(określanych
również jako szlamy lub mikrozprawy). Są
to najczęściej przygotowane fabrycznie
zaprawy, których szczelność zapewniana
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
7
Kompendium wiedzy
jest dzięki odpowiednio dobranemu sto-
wody wywierającej ciśnienie oraz izolacji
sowi okruchowemu oraz dodatkom hy-
poziomych i płaszczyznowych poniżej po-
mianach i mogą być stosowane jako [5]:
drofobizującym. Materiał ten występuje
ziomu gruntu minimum trzy warstwy, w taki
 zaprawa do nakładania powierzchniowe-
w dwóch odmianach – sztywnej oraz
sposób, aby po wyschnięciu całkowita gru-
elastycznej.
bość powłoki wynosiła:
Sztywne zaprawy są produktami jednokom-
 ≥ 2,0 mm dla wilgotności gruntu oraz nie-
jedynie dodania odpowiedniej ilości wody
go (ręcznego lub mechanicznego)
 posypka uszczelniająca (niekiedy wcie-
spiętrzającej się wody infiltracyjnej
ponentowymi – ich przygotowanie wymaga
Zaprawy krystaliczne występują w kilku od-
 ≥ 2,5 mm przy spiętrzającej się wodzie in-
rana mechanicznie) na poziomych powierzchniach świeżo układanego betonu
 zaprawa naprawcza – do uszczelniania
zarobowej. Zaprawy elastyczne są dodat-
filtracyjnej oraz wodzie pod ciśnieniem.
kowo wzbogacone o wodną dyspersję two-
Powłoki z uszczelniających zapraw ce-
rzyw sztucznych i również mogą stanowić
mentowo-polimerowych odporne są na
 szybkosprawna zaprawa tamponażowa
produkt jednoskładnikowy. Częściej jednak
większość agresywnych oddziaływań śro-
do tamowania miejscowych (najczęściej
dostarczane są jako wyrób dwukomponen-
dowiska, należy je jednak chronić przed
punktowych) przecieków, również pod
towy – drugi, płynny składnik stanowi dys-
uszkodzeniami mechanicznymi.
rys i pęknięć, wypełniania ubytków czy
wykonywania faset i wyobleń
ciśnieniem.
Zaprawy te mogą być stosowane na wilgot-
persja polimerów – konfekcjonowany w pro-
Krystaliczne zaprawy
uszczelniające
nych podłożach bez specjalnego jego przy-
kapilarnym podciąganiem wilgoci i to pod
Odmiennym, od opisanych powyżej mate-
zasypywania wykopu). Wykazują się wysoką
warunkiem zastosowania na sztywnym, nie-
riałów, sposobem działania charakteryzują
wodoszczelnością oraz ochroną zarówno
odkształcalnym podłożu. Z tego powodu
się krystaliczne zaprawy uszczelniające.
przed dodatnim jak i negatywnym działa-
do izolacji przyziemnych części budynków
Na skutek reakcji chemicznej aktywnej
niem ciśnienia wody (można je stosować na
częściej stosowane są zaprawy elastycz-
zaprawy/domieszki dochodzi do wytwo-
wewnętrzne powierzchnie ścian fundamen-
ne. Zaprawa uszczelniająca może również
rzenia w porach oraz kapilarach nieroz-
towych). Podkreślenia wymaga również fakt,
stanowić podłoże pod dalsze warstwy, np.
puszczalnych struktur krystalicznych, które
iż struktury krystaliczne mogą zamykać rysy
okładziny ceramiczne, dlatego też szczegól-
powstają przy obecności wody oraz nie-
powstałe już po nałożeniu powłoki uszczel-
nym powodzeniem cieszy się w przypadku
shydratyzowanych
zaczynu
niającej, o ile szerokość powstałych rys nie
uszczelniania cokołowej strefy budynku.
cementowego (jonów wapnia). Wielkość
jest większa niż 0,3-0,4 mm. Czas zamyka-
Sposób aplikacji uzależniony jest od kon-
tworzących się kryształów (od 3 do 4 μm)
nia takiej rysy przez tworzące się kryształy
systencji zaprawy. Materiał nanosi się
pozwala im wniknąć w strukturę betonu
wynosi jeden do dwóch miesięcy.
pędzlem, poprzez szpachlowanie lub też
zabezpieczając
przenikaniem
Należy zwrócić uwagę, że uszczelnienie
przy użyciu odpowiedniego agregatu. Na-
wody, nie hamując przy tym dyfuzji pary
krystaliczne aktywne występuje wyłącznie
leży nanieść minimum dwie, a w przypadku
wodnej.
w obecności wilgoci i/lub wody, dlatego też
porcji przygotowanej do obróbki.
Sztywne zaprawy uszczelniające mogą
być używane jedynie do ochrony przed
ją
składników
przed
gotowania, a także nie wymagają późniejszej
ochrony przed uszkodzeniem (np. na etapie
tego typu zaprawy należy stosować wyłącznie na powierzchniach narażonych na stałe
zawilgocenie.
Rolowe materiały bitumiczne
Rolowe materiały bitumiczne (papy) powstają
poprzez
nasączenie
specjalnej
osnowy masą bitumiczną. Praktycznie nie
stosuje się już osnowy z tektury. Zdecydowanie lepsze właściwości wykazują papy na
osnowie z włókna szklanego, a największą
popularnością cieszą się modyfikowane
tworzywami sztucznymi (dodatek polimerów
umożliwia m.in. na polepszenie elastyczności w niskiej temperaturze oraz zwiększa
odporność na starzenie) termozgrzewalne
papy na osnowie z włókna szklanego lub
poliestrowego. Papy stosowane są m.in.
przy wykonywaniu uszczelnień przyziemnych części budynków w obszarze występowania ciśnienia hydrostatycznego, za▲ Fot. 1. Wznoszenie nowego budynku w trudnych warunkach gruntowo-wodnych
8
Vademecum
Hydroizolacje
edycja 2015
równo krótko- jak i długotrwałego.
Kompendium wiedzy
Papy asfaltowe sprawdzają się zwłaszcza w przypadku
wykonywania warstw izolacyjnych na dużych równych
płaszczyznach, pozbawionych miejscowych zagłębień
lub karbów. Z kolei ich wadą jest skomplikowana obróbka
tzw. miejsc krytycznych czy też trudność zapewnienia całkowitego zespolenia z podłożem.
Ciekawą odmianą rolowych materiałów bitumicznych są
bitumiczne membrany samoprzylepne, określane potocznie skrótem KSK (od niem. Kalkselbstklebebahnen). Zazwyczaj składają się z pasma uszczelniającego połączonego z bitumiczną warstwą klejącą [1], dzięki czemu są
materiałem wyróżniającym się niezwykle łatwą obróbką.
Izolacje KSK znajdują zastosowanie jako ochrona budynku przed wilgotnością z gruntu oraz wodą niewywierającą ciśnienia hydrostatycznego. Membrany te są cienkie
i giętkie, dzięki czemu pozwalają łatwo obrabiać wszelkie występy oraz naroża, a natychmiast po przyklejeniu
izolacja odporna jest na działanie wody. Materiał charakteryzuje się ponadto znacznym wydłużeniem przy zerwaniu (200%), dzięki czemu doskonale mostkuje wszelkie
zarysowania podłoża [3]. Wadą membran KSK jest to,
że łatwo ulegają uszkodzeniom oraz z reguły są bardzo
wrażliwe na działanie promieniowania UV.
▲ Rys. 2. Zjawisko samouszczelniania bentonitu
▼ Tablica 3. Wady i zalety różnych materiałów hydroizolacyjnych
Materiał
Zastosowanie
Zalety
Wady
Cienkowarstwowe izolacje
bitumiczne
izolacje przeciwwilgociowe
prosta obróbka
brak odporności na obciążenia
mechaniczne
Masy KMB
izolacje przeciwwilgociowe
oraz przeciwwodne
bezszwowa powłoka, pełne zespolenie
z podłożem, zdolność mostkowania rys,
łatwa obróbka miejsc krytycznych,
na matowo-wilgotne podłoża
brak odporności na obciążenia
mechaniczne
Mineralne zaprawy
uszczelniające
izolacje przeciwwilgociowe
oraz przeciwwodne
dobra przyczepność do podłoża (również
matowo-wilgotnego), nieskomplikowana
obróbka miejsc krytycznych, stanowią podłoże
pod dalsze warstwy, otwarte na dyfuzję pary
wodnej i dwutlenku węgla
brak możliwości mostkowania rys
(zaprawy sztywne), wrażliwe
na uszkodzenia mechaniczne
(zaprawy elastyczne)
Zaprawy krystaliczne
izolacje przeciwwilgociowe
oraz przeciwwodne
wysoka wodoszczelność oraz wytrzymałość,
zdolność uszczelniania rys
wymóg stosowania przy stałym
kontakcie z wodą
Papy
izolacje przeciwwilgociowe
oraz przeciwwodne
wysoka wytrzymałość na parcie wody
oraz wysoka wytrzymałość mechaniczna
skomplikowana obróbka miejsc
krytycznych, trudność zapewnienia
całkowitego zespolenia z podłożem
Membrany samoprzylepne
izolacje przeciwwilgociowe
oraz przeciwwodne
prosta obróbka, wysoka elastyczność,
natychmiastowa odporność na działanie wody
łatwo ulegają uszkodzeniu,
wrażliwe na promieniowanie UV
Folie
izolacje przeciwwilgociowe
oraz przeciwwodne
znaczna wytrzymałość – mechaniczna
i chemiczna (folie kubełkowe)
wrażliwe na rozdarcie i przebicie,
trudność zapewnienia szczelności
na złączach oraz spójności
z podłożem, skomplikowana obróbka
miejsc krytycznych
Izolacje bentonitowe
izolacje przeciwwilgociowe
oraz przeciwwodne
zdolność do samouszczelniania, wysoka
odporność na obciążenia mechaniczne
duży ciężar
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
9
Kompendium wiedzy
kwencją jest możliwość uszczelnienia niewielkich zarysowań betonu powstałych już
po wykonaniu hydroizolacji. Podobnie jak
zaprawy krystaliczne, bentonit należy stosować wyłącznie na powierzchniach mających stały kontakt z wodą i/lub wilgocią.
Dzięki właściwościom pęczniejącym bentonitu, można bez większych trudności
zapewnić szczelne połączenie z innymi
materiałami hydroizolacyjnymi, np. w nowym i istniejącym budynku. Możliwe jest
również wykonanie połączenia uszczelniającego w strefie wody napierającej bez
konieczności zastosowania kosztownych
konstrukcji z kołnierzy zaciskowych [1].
Literatura
1. Cziesielski E., (red.), Lufsky Bauwerksabdichtung, Teubner, Wiesbaden 2006.
2. Francke B., Ściślewski Z., Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budow▲ Fot. 2. Skutki nieprawidłowego wykonania hydroizolacji ścian fundamentowych
lanych – część C: Zabezpieczenia i izolacje – zeszyt 5: Izolacje przeciwwilgociowe
i wodochronne części podziemnych budynków, Instytut Techniki Budowlanej,
Membrany uszczelniające
z tworzyw sztucznych
Mimo, że charakteryzują się wysoką wyną), z uwagi na trudność zapewnienia
Przegląd
Alternatywą dla pap asfaltowych są mem-
szczelności na obrzeżach oraz złączach
i wodochronnych, Materiały Budowlane,
brany uszczelniające z tworzyw sztucz-
poszczególnych arkuszy, nie zaleca się
nych, tzw. folie. Materiały te wykonywane
stosowania tego materiału jako samo-
są głównie z polietylenu, polipropylenu oraz
dzielnej warstwy uszczelniającej.
trzymałością (mechaniczną oraz chemicz-
polichlorku winylu (PVC) w formie cienko-
izolacji
przeciwwilgociowych
październik 2006, strony 47-48.
4. Kisielewicz B., Królak E., Pieniążek Ż.,
Izolacje wodochronne w budownictwie,
Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej,
warstwowych (od 0,2 do 1,0 mm) arkuszy,
Bentonit sodowy
taśm i brytów. Folie są niezwykle wrażliwe
10
Warszawa 2010.
3. Kaliszuk-Wietecka A., Wyszyńska E.,
Kraków 1999.
5. Rokiel M., Specyfika i zastosowanie kry-
na rozdarcie oraz przebicie, dlatego też
Zastosowanie w budownictwie bentonitu
zbroi się je siatkami z twardego polietylenu
sodowego jako materiału izolacyjnego
lub polipropylenu.
wynika z cechy specyficznej tego minera-
6. Wójcik R., Ochrona budynków przed
Membrany z tworzyw sztucznych wyka-
łu, jaką jest silna właściwość absorpcyjna.
wilgocią i wodą gruntową, w: Klemm P.
zują się całkowitą nieprzepuszczalnością
W kontakcie z wodą bentonit może zwią-
(red.), Budownictwo ogólne – Tom II,
dla wody, niemniej wykonanie skutecznej
zać jej od pięciu do siedmiu razy więcej
Arkady, Warszawa 2005, strony 913-981.
izolacji przy ich zastosowaniu wymaga
niż wynosi jego ciężar, zwiększając rów-
7. Deutsche Bauchemie e.V., Richtlinie für
dużej precyzji i umiejętności. Występu-
nocześnie swoją objętość o dwanaście
die Planung und Ausführung von Abdich-
je bowiem znaczne ryzyko miejscowych
do piętnastu razy. W wyniku tego procesu
tungen mit kunststoffmodifizierten Bitu-
nieszczelności, np. w wyniku miejscowe-
powstaje żelowa powłoka bentonitowa,
mendickbeschichtungen (KMB) – erdbe-
go niedogrzania, co może prowadzić do
blokująca dalszą infiltrację wody [1]. Ben-
niekontrolowanego rozpływu wody po
tonit wykorzystywany jest do wykonywania
8. DIN Deutsches Institut für Normung e.V.,
podłożu [3].
materiałów izolacyjnych w postaci paneli,
DIN 18195 Bauwerksabdichtungen Teil
Dużą popularnością cieszą się tzw. folie
membran, mat, taśm lub też luźnego gra-
1 bis Teil 10, Beuth, Berlin, Wien, Zürich
kubełkowe, czyli wytłaczane membra-
nulatu.
2000.
ny z wysokoudarowego polietylenu lub
Hydroizolacje bentonitowe, podobnie do
poliolefinu. Stosuje się je zazwyczaj do
krystalicznych zapraw uszczelniających,
wykonywania warstw filtracyjnych i/lub
mają tzw. zdolność samouszczelniania.
drenażowych lub też do ochrony izolacji
W przypadku powstania ubytków, zostają
wykonanych z elastycznych mas powło-
one wypełnione bentonitem, dzięki jego
kowych (cienko- lub grubowarstwowych).
zdolnościom pęcznienia, czego konse-
Vademecum
Hydroizolacje
edycja 2015
stalicznych zapraw uszczelniających, Izolacje, 2014, 10, strony 32-39.
rührte Bauteile, 2. Ausgabe, 2010.
Kompendium wiedzy
Podstawowym zadaniem prac iniekcyjnych jest przywrócenie
pomieszczeniom ich funkcji użytkowej i wyeliminowanie
wszystkich skutków związanych z wilgocią w przegrodach.
Podejmowane rozwiązania naprawcze będą skuteczne tylko
wtedy, gdy identyfikacja przyczyn będzie oparta na rzetelnym
rozpoznaniu, a dobór metody naprawczej nie będzie
przypadkowy.
▲ Fot. 1. Przecieki w garażu podziemnym.
Wskazana iniekcja ciśnieniowa
dr hab. inż. Bohdan
Stawiski,
prof. nadzw. PWr.
Politechnika Wrocławska,
mgr inż. Martyna
współautor
Szczepaniak
NAPRAWA RYS I PĘKNIĘĆ
METODĄ INIEKCJI
Przyczyny powstawania rys
i pęknięć w konstrukcjach
Drugą grupę stanowią przyczyny wewnętrz-
Na etapie wykonywania obiektu często
ne, materiałowo-fizyczne, a wśród nich
dochodzą
najważniejszy jest skurcz i odkształcenia
jak: przemieszczenie zbrojenia od stref
Najogólniej charakteryzując ten problem
termiczne (fot. 2). Obie wymienione grupy
przypowierzchniowych, brak pielęgnacji
można wskazać dwie główne grupy przy-
czynników destrukcyjnych powinny być
betonu (szybkie wysychanie), niedosta-
czyn powstawania rys i pęknięć. Pierwszą
analizowane na etapie projektowania. Do-
teczne przygotowanie powierzchni łączo-
grupę
zewnętrzne,
brze zaprojektowana i wykonana zgodnie
nych prefabrykatów lub przerw roboczych
takie jak obciążenia (szczególnie nierów-
z wymaganiami konstrukcja pozbawiona
w konstrukcjach monolitycznych. Zdarzają
nomierne obciążenia) oraz odkształcenia
jest rys oraz pęknięć.
się również przebicia taśm dylatacyjnych
stanowią
przyczyny
błędy
technologiczne,
takie
podłoża (rys. 1) lub elementu, na którym
spoczywa pękający element np. ściana
oparta na ryglu (rys. 2).
Rysy i pęknięcia wywołane tymi czynnikami mogą pojawiać się zarówno w konstrukcjach wznoszonych z drobnych elementów murowych jak i w konstrukcjach
betonowych.
a)
a)
b)
▲ Rys. 2. Rysy w ścianie podpartej na ryglu konstrukcji szkieletowej: a) rysy w ścianie pełnej,
b) rysy w ścianie z otworem drzwiowym
b)
▲ Rys. 1. Zarysowania ścian spowodowane
odkształceniami podłoża: a) nierównomierne zagęszczenie podłoża, b) zwiększone osiadanie gruntu pod skrajnym
fragmentem budynku
a)
b)
▲ Fot. 2. Materiałowo-fizyczne przyczyny powstawania rys i spękań: a) rysa skurczowa w betonowej ścianie garażu, b) rysy od odkształceń termicznych, gdy element nie ma swobody
odkształceń (skotwienia na obwodzie ściany trójwarstwowej)
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
11
Kompendium wiedzy
Klasyfikacja rys i spękań oraz
porowatość otwarta betonu
wstania, a nawet o stopniu zagrożenia bez-
Podczas użytkowania także mogą powsta-
Różni autorzy podają własne sposoby
znać przebieg rys i ich rozwartości. Ważne
wać rysy na skutek obciążeń dynamicznych
klasyfikacji rys i spękań [1, 2, 3, 4, 5]. Na
są także takie dane jak: głębokość rys (gdy
(fot. 3), np. wstrząsy górnicze, wibracje od
podstawie przebiegu rys lub spękań często
rozerwania przechodzą przez całą grubość
maszyn, drgania spowodowane pojazdami.
można wnioskować o przyczynie ich po-
przegrody wtedy to są już pęknięcia), sta-
lub niedbałe zabetonowanie brzegów taśm
itp. (rys. 3).
pieczeństwa konstrukcji. Projektując sposób naprawy obiektu z rysami nie wystarczy
bilność lub niestabilność rys w czasie oraz
pręt stalowy
wbity w dylatację
a)
b)
stan wilgotnościowy przegrody w obszarze
zarysowanym. Według normy [6] ze względu na zawartość wody w rysie wyróżnia się
cztery stopnie zawilgocenia (tab. 1).
Częstym przypadkiem nieszczelności w konstrukcjach betonowych, a także w konstrukcjach z innych materiałów porowatych, są
pory materiałowe, które gdy są odpowiednio duże i otwarte, przepuszczają wodę lub
rozprowadzają ją w przegrodzie na zasadzie
podciągania kapilarnego (fot. 4).
Wielkość porów w materiałach budowlanych mieści się w bardzo dużym przedziale. Najmniejsze pory żelowe o promieniach
mniejszych niż 10-9 m, a nawet mikropory
o promieniach do 10-7 m są niepodatne na
kapilarne wnikanie wody [7].
Za kapilarny transport wody odpowiedzialne są pory o promieniach od 10-7 do 10-4 m
(makropory). Pory, przez które wnika woda
mogą być także dostępne dla iniektów
uszczelniających. Makropory o promieniach większych niż 10-4 m kapilarnie nie
przenoszą już płynów, mogą jednak być wy-
c)
▲ Rys. 3. Zarysowania konstrukcji lub przerwanie szczelności konstrukcji z powodu błędów
technologicznych: a) przesunięcie zbrojenia z górnej strefy w płycie posadzkowej,
b) przebicie taśmy dylatacyjnej prętem stalowym, który posłużył za „słupek” do przywiązania sznurka murarskiego, c) niezabetonowane brzegi taśmy dylatacyjnej
pełnione wodą lub iniektem pod ciśnieniem.
Oprócz promienia ważne jest czy pory są
otwarte czy zamknięte, ciągłe czy nieciągłe.
Sama ich objętość (porowatość) nie wystarcza do scharakteryzowania materiału pod
kątem podatności na naprawę iniekcyjną.
Pod tym względem najważniejsza jest porowatość otwarta. Dość dobrze można ją
określić przez nasiąkliwość próbki pobranej
z przegrody, gdyż woda wnika w system
porów otwartych. Nasiąkliwość objętościowa określa jaką część całkowitej objętości
próbki zajmują pory otwarte.
Iniekcyjnie można więc wypełnić rysy, pęknięcia i pory o wymiarach poprzecznych
większych od wymiarów granicznych, które
zależą od lepkości płynu iniekcyjnego i ciśnienia pod jakim wtłaczany jest iniekt do
materiału, a można to robić bezciśnieniowo, metodą niskociśnieniową (3-5, a nawet
b)
a)
c)
▲ Fot. 3. Popękana ściana od wstrząsów i wibracji wywołanych przez zabijanie grodzic stalowych zabezpieczających głębokie wykopy w trakcie robót drogowo-instalacyjnych:
a) głęboki wykop, b) popękana ściana, c) pęknięty strop
12
Vademecum
Hydroizolacje
edycja 2015
do 10 barów) i metodą wysokociśnieniową
(10-15 barów i więcej). Często iniekcję
wysokociśnieniową rozpoczyna się ciśnieniem 20 barów (2 MPa).
Kompendium wiedzy
▼ Tablica 1. Stopnie zawilgocenia wg PN-EN 1504-5:2006
Stopień
Określenie
1
rysy suche
u
szczelnianie przerw roboczych
Charakterystyka
Wygląd
 uszczelnianie stref rakowatych w obszarach styku ściany z ławą lub płytą fundamentową
brak wody w rysie i na jej ściankach
 uszczelnianie spoin i rys w kanałach, tunelach
2
 zamykanie rys ruchomych (powstałych
brak wody w rysie, ale ścianki boczne
są zawilgocone, bez warstewki wody
(zmienione jest zabarwienie rysy)
rysy
wilgotne
np. na skutek odkształceń termicznych)
 uszczelnianie dylatacji
 wypełnianie (sklejanie) rys, które mają
przenosić naprężenia
3
rysy mokre
 wzmacnianie
obecność stojącej wody w rysie
(mogą występować krople wody na powierzchni rysy)
konstrukcji,
stabilizacja
konstrukcji
 wzmacnianie i stabilizacja gruntów przez
wypełnienie iniektem.
4
wypływ
wody z rysy
woda przepływa przez rysę
(następuje wypływ wody z rysy)
Metodą iniekcyjną można również wykonywać [8]:
 przepony poziome chroniące przed podciąganiem kapilarnym (głównie w obiektach murowanych)
 uszczelnienia powierzchniowe na styku
ścian z gruntem (uszczelnienia kurtynowe)
 wypełnianie pustek pod płytkami ceramicznymi na balkonach i tarasach
(uszczelnianie przecieków oraz ochrona
przed destrukcją mrozową).
Przed przystąpieniem do naprawy rys, należy określić przyczyny ich powstania. Od
▲ Fot. 4. Porowata dolna część ściany przepuszcza wodę
tego może zależeć, czy będzie to wypełnieNorma [6], zdolność wyrobu iniekcyjnego
w
ykonywanie
połączeń
elastycznych
nie lub iniekcja środkiem przenoszącym na-
do wnikania w głąb rysy określa iniektowal-
w celu uszczelnienia rys ruchomych (dy-
prężenia (sklejenie rysy) czy też wypełnienie
nością. Oznacza się nią minimalną szero-
latacyjnych)
zamykające rysy w sposób trwale elastycz-
kość rysy w mm, mierzoną na powierzchni
w
ykonywanie połączeń nośnych, które
betonu, w stosunku do której wyrób (iniekt)
uciąglają konstrukcję i są w stanie prze-
rozwarcia).
może być zastosowany. W normie wyróż-
nosić naprężenia ściskające i rozciąga-
Norma [9] definiuje cele iniekcji do betonu
niono następujące przedziały rys: 0,1 mm;
jące.
ny (dotyczy to rys o zmiennej szerokości
jako:
o
chrona przed wnikaniem wody i zabez-
0,2 mm; 0,3 mm; 0,5 mm; 0,8 mm. Kategorie szerokości rys wyrażane są za pomocą
Takie połączenia sklejające umożliwiają
pieczenie budowli przed wodą, innymi
cyfr jako 1, 2, 3, 5, 8.
odtworzenie pierwotnej nośności budowli,
cieczami i gazami; ważne jest uzyskanie
Iniektowalność jest deklarowana przez
a nawet jej wzmocnienie. Zastosowanie in-
wymaganej szczelności i nieprzepusz-
producenta materiału iniekcyjnego.
iektu sklejającego w rysach ruchomych nie
Najszerszymi przerwami w konstrukcjach
prowadzi do naprawy, gdyż po sklejeniu po-
w
zmocnienie konstrukcji przez iniekcję
naprawianymi iniekcyjnie są przeciekające
jawi się nowa rysa obok starej. Niewłaściwie
rys, pustek i szczelin w celu uniknięcia
szczeliny dylatacyjne.
użyte materiały iniekcyjne mogą doprowa-
szkodliwych konsekwencji występowa-
dzić m.in. do zmiany schematu statycznego
nia pustek i rys w betonie; przywrócenie
lub do innych komplikacji.
nośności lub wzmocnienie konstrukcji
Cele napraw iniekcyjnych
(SS).
Główne cele napraw metodą iniekcji:
Obszar możliwych zastosowań iniekcji jest
 zamykanie rys – uniemożliwia ono przeni-
bardzo szeroki. Obejmuje on następujące
kanie substancji powodujących korozję
czalności betonu (IP)
działania:
Podział wyrobów iniekcyjnych
 uszczelnianie rys (konstrukcji) ma na
u
szczelnianie rys i rzadzizn, które są miej-
W zależności od tego, jaki jest cel wykony-
celu zamknięcie dróg wnikania wody do
scami przecieków (uszczelnianie przecie-
wanej naprawy, należy dobrać odpowiedni
budynku
ków np. w płytach fundamentowych)
produkt do wypełnień, kierując się zarówno
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
13
Kompendium wiedzy
cych obciążenia (F) stosuje się spoiwa
hydrauliczne (cementowe i polimerowo-
mi właściwościami środka iniekcyjnego,
-cementowe) oraz epoksydowe, a w za-
 Iniekty poliuretanowe są stosowane do
np.:
o ustabilizowanej szerokości.
kresie mniejszych obciążeń również poli-
iniekcyjnego uszczelniania rys wilgotnych
sposobem reagowania na temperatu-
uretanowe.
i mokrych oraz przewodzących wodę.
rę (korzystna jest dobra przerabialność
Przy doborze iniektu należy uwzględnić
Rysy mogą być stabilne lub o nieusta-
w dużym zakresie temperatury), dobrą
rodzaj i stan materiałów, z których wyko-
bilizowanej szerokości rozwarcia [10].
przyczepnością, brakiem agresywności
nana jest konstrukcja, rodzaj rys, ich za-
Najnowsze iniekty poliuretanowe o dużej
wobec naprawianej konstrukcji itp.
wilgocenie oraz zanieczyszczenie, a także
wytrzymałości są także stosowane do
lepkością,
czasem
przerabiania,
warunki użytkowania (np. zmiany cieplnoWyroby iniekcyjne można podzielić na trzy
„siłowego” sklejania rys.
 Iniekty poliakrylamidowe są stosowane
-wilgotnościowe).
do uszczelniania wilgotnych i mokrych
kategorie [6]:
k
ategoria F – wyroby iniekcyjne do przenoszenia sił (naprężeń), służą do wypeł-
Charakterystyka materiału do iniekcji
O
dpowiednia
lepkość,
rys. Charakteryzują się niską lepkością.
umożliwiająca
 Iniekty akrylowe (na bazie polimetakryla-
niania rys, pustek i szczelin (sklejanie)
wnikanie w głąb wypełnianych rys przy
nu metylu) ze względu na niską lepkość
k
ategoria D – wyroby iniekcyjne do ela-
jak najmniejszych ciśnieniach tłocze-
i zdolność do wnikania nawet w mikro-
stycznego wypełnia rys, pustek szcze-
nia. W niektórych przypadkach zbyt
rysy są chętnie stosowane do napraw
lin
mała lepkość może być niekorzystna ze
konstrukcji betonowych w niskich tem-
k
ategoria S – wyroby iniekcyjne dopa-
względu na możliwość zmieszania się
sowujące się przez pęcznienie do wy-
z wodą lub wyciekania z rys. Zmniejsza-
 Iniekty hydrauliczne (cementowe) były
peraturach [11].
pełnianych rys, pustek i szczelin w be-
nie lepkości przez dodawanie rozcień-
najwcześniej stosowanymi iniektami do
tonie. Wyroby tej kategorii nazywane
czalników organicznych w przypadku
uszczelniania i wzmacniania konstrukcji
są żelami i są stosowane jedynie do
żywic lub wody w przypadku iniektów
murowych, a później betonowych i żel-
uszczelniania przeciwwodnego rys i pu-
hydraulicznych może być bardzo nie-
betowych. Tradycyjne cementy mają za
stek w warunkach wilgotnych, mokrych
korzystne z uwagi na wzrost skurczu,
grube ziarna do iniekcji. Obecnie sto-
lub wody płynącej.
zmniejszenie
zmniej-
suje się mikrocementy, które pozwalają
szenie adhezji do podłoża, a w efekcie
na wypełnienie rys od 0,1 do 3 mm. Ko-
Inny podział wyróżnia dwie grupy materia-
zmniejszenie szczelności. Niezwiązane
rzystne cechy tych materiałów to: czas
łowe:
chemicznie rozpuszczalniki wyparowu-
przerobu dłuższy niż żywic, są mniej
g
rupa P – wyroby iniekcyjne zawierające
jąc zanieczyszczają środowisko.
wrażliwe na temperaturę, nieszkodliwe
wytrzymałości,
W
ystarczająco długi okres urabialności.
dla środowiska i mają dobrą tolerancję
Początek wiązania nie może nastąpić
na wilgoć oraz konkurencyjną cenę.
g
rupa H – wyroby iniekcyjne zawierają-
przed wypełnieniem całej objętości rysy.
Wadą jest brak możliwości stosowania
ce spoiwa hydrauliczne (twardnienie na
Zbyt długi okres wiązania też nie jest
drodze hydratacji spoiwa).
dobry, gdyż może powodować wypływ
spoiwo polimerowe (twardnienie na drodze polimeryzacji)
w obecności wody pod ciśnieniem.
 Iniekty polimerowo-cementowe zawierają oprócz cementu tworzywa sztuczne
iniektu z niektórych rys.
Do iniekcji kategorii D i S mogą być sto-
W
iązanie w temperaturze otoczenia.
(kopolimery akrylu lub butadieny-styre-
sowane tylko wyroby zawierające spoiwo
Poniżej pewnego poziomu temperatury
nu). Charakteryzują się lepszą przyczep-
polimerowe. Wymagania identyfikacyjne
niektóre iniekty nie utwardzają się albo
nością do ścianek rys oraz mają większą
oraz dopuszczalne odchylenia od warto-
proces ten jest bardzo powolny.
elastyczność po związaniu.
ści deklarowanych przez producenta dla
N
iski skurcz utwardzania. Niski skurcz
H
ydrożele (akrylamidy) są preparata-
wyrobów iniekcyjnych polimerowych i hy-
uzyskuje się przez stosowanie bezroz-
mi wieloskładnikowymi, mają zdolność
draulicznych wszystkich kategorii podane
puszczalnikowych iniektów żywicznych
do pęcznienia (w sposób odwracalny)
są w normie [6, 9].
lub takich, które zawierają tylko rozcień-
w kontakcie z wodą i tworzenia ela-
czalniki aktywne. Iniekty hydrauliczne
stycznego hydrożelu. Cechuje je dobra
mogą być bezskurczowe na cementach
przyczepność do suchych i mokrych
ekspansywnych.
podłoży. Niektóre produkty zawierają
Klasyfikacja materiałów
do iniekcji
K
ompatybilność z materiałem napra-
mikrowypełniacze, co po związaniu do-
Do elastycznych wypełnień (oznaczonych
wianej konstrukcji (zbliżone moduły
datkowo stabilizuje żel. Są odporne na
symbolem D) stosowane są reaktywne
sprężystości,
rozcieńczone kwasy i alkalia. Stosuje się
spoiwa polimerowe na bazie żywic poli-
rzalności).
współczynniki
rozsze-
uretanowych, epoksydowych, akrylowych
14
nia suchych lub lekko zawilgoconych rys
rodzajem materiału (różnego rodzaju żywice, suspensje cementowe) jak i inny-
je do uszczelniania mokrych i zawilgoconych rys w konstrukcjach betonowych
i poliakrylamidowych. Do wypełnień pęcz-
Zasady doboru (tab. 2) i opis materiałów
i murach, a także do tworzenia ekranów
niejących pod wpływem wody (S) stoso-
iniekcyjnych do wykonywania napraw
(poduszek żelowych) pomiędzy ścianą
wane są żywice poliuretanowe, akrylowe
 Iniekty epoksydowe są dwuskładnikowy-
a nawodnionym gruntem. Hydrożele są
i żele iniekcyjne. Do zespoleń przenoszą-
mi preparatami stosowanymi do skleja-
Vademecum
Hydroizolacje
edycja 2015
iniektami poliakrylamidowymi.
Kompendium wiedzy
▼ Tablica 2. Zasady doboru materiałów iniekcyjnych przy wykonywaniu napraw
Stan rysy
Cel naprawy rys
suchy
przesączanie
wody
wilgotny
woda pod
ciśnieniem
Zamknięcie
PC, C, EP, (PU), (A) PC, C, EP, (PU), (A)
PC, C, (PU), (A)
PU
Uszczelnienie
PC, C, EP, PU, PA PC, C, EP, PU, PA
PC, C, (PU), (A)
PU
PU
PU
Naprawa złącza
dylatacyjnego
PU
Naprawa złącza
konstrukcyjnego
EP
PU
▲ Fot. 5. Iniekcja grawitacyjna przerywająca
podciąganie kapilarne w ścianie
PC – polimerowo-cementowe, C – cementowe, PU – żywice poliuretanowe, EP – żywice epoksydowe, A – żywice
akrylowe, PA – żywice poliakrylamidowe
Metody wykonywania iniekcji
Wprowadzenie materiału uszczelniającego
do pustek (zrakowaceń) i rys w betonie oraz
innych materiałach może odbywać się pod
w
ypełniania pustek pod płytkami cera-
ś
redniociśnieniowa (0,15-0,8 MPa) – zwy-
micznymi i warstwami odspojonymi np.
kle iniekcję rozpoczyna się od dolnej gra-
posadzkami betonowymi (rys. 5)
nicy ciśnienia, a następnie zwiększa się je
u
szczelnianie płyt i ścian fundamento-
stopniowo do poziomu roboczego
w
ysokociśnieniowa (ciśnienie > 0,8 MPa)
wych (fot. 5)
wpływem sił grawitacji lub pod ciśnieniem.
o
chrony przed korozją prętów zbrojenio-
– zalecana jest w przypadku grubszych
Wyróżnia się iniekcję grawitacyjną, ciśnie-
wych umieszczonych przy powierzchni.
elementów i drobniejszych rys (< 0,2 mm);
niektórzy producenci materiałów iniekcyj-
niową i próżniową.
Iniekcja grawitacyjna jest stosowana do
Iniekcja ciśnieniowa (ciśnienie nie powinno
wypełniania rys i pustek przypowierzchnio-
przekraczać
wych o szerokości ≥ 0,1 mm w następują-
skanie) może być:
cych przypadkach:
wytrzymałości betonu na ści-
nych zalecają rozpoczynać iniekcję wysokociśnieniową od 2 MPa.
n
iskociśnieniowa (do 0,15 MPa) – stosuje
Zamknięcie rysy na powierzchni betonu za-
 naprawy rys na powierzchniach pozio-
się ją, gdy wytrzymałość betonu jest niska
pobiega wyciekom materiału przed związa-
mych grubości nieprzekraczającej 30 cm,
albo gdy nie można wywiercić otworów
niem iniektu, a także umożliwia uzyskanie
także rys w posadzkach (rys. 4)
pod iniektory wgłębne (rys. 6)
wymaganego ciśnienia (fot. 6), szczególnie
w przypadku iniekcji sklejającej (siłowej).
Tylko w przypadku stosowania żywicy
poliuretanowej szybkowiążącej rysę można pozostawić otwartą. Przygotowanie
konstrukcji do iniekcji polega na oczyszczeniu powierzchni, odsłonięciu i oczyszczeniu rys, ustaleniu rozstawu iniektorów,
sposobu ich montażu i zamknięcia powierzchniowego rys. Odległość pomiędzy
iniektorami powinna być nie większa niż
▲ Rys. 4. Rysa w posadzce o szerokości 0,2 mm nadaje się do naprawy przez zalanie żywicą.
Możliwa naprawa przez nasączanie lub przez zalewanie
zasięg penetracji iniektu, około
-
gru-
bości elementu. Drożność wykonanych
otworów oraz szczelność zamontowania
końcówek iniektorów należy sprawdzić
za pomocą powietrza lub wody, gdy rysy
mają być zwilżone. W przypadku stosowania materiałów wykazujących skurcz
podczas wiązania konieczne jest doiniektowanie już zainiektowanych otworów.
Czynność tę przeprowadza się przed
zakończeniem procesu żelowania żywic
w rysie [12]. Przykłady uszczelniania płyty
fundamentowej i posadzki pokazano na
rys. 8, a przecieku w dylatacji na rys. 9.
▲ Rys. 5. Przykład iniekcji wypełniającej pod płytki ceramiczne i pod warstwę zaprawy pod
płytkami
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
15
Kompendium wiedzy
▲ Rys. 6. Iniekcja niskociśnieniowa przez iniektory powierzchniowe
▲R
ys. 9. Sposób doszczelnienia przecieku
na dylatacji
Urządzenia do prac iniekcyjnych
Niezbędne urządzenia do przeprowadzania iniekcji:
 Iniektory (pakery) powierzchniowe do
wykonywania
iniekcji
niskociśnienio-
wych i nie tylko (rys. 10c), są przykle▲ Rys. 7. Iniekcja średnio- i wysokociśnieniowa. Odległość między iniektorami wzdłuż rysy
powinna wynosić około ½ grubości elementu
jane bezpośrednio na rysę. W celu zapewnienia drożności kanałów iniektora
podczas przyklejania najpierw w rysę
wbija się stalowy gwóźdź, przez który
przejdzie iniektor. Po utwardzeniu kleju
mocującego iniektor i warstwy szpachli
epoksydowej zamykającej rysę od góry,
gwóźdź jest usuwany. W ścianach iniekcję rozpoczyna się od otworu najniżej
położonego. Tłoczenie przez następny
iniektor rozpoczyna się po wypływie
z niego iniektu.
 Iniektory śrubowe i zabijane mają formę
cylindryczną (rys.10a, 10b) i są mon-
a)
towane w przygotowanych otworach
przez skręcenie albo wbijanie młotkiem.
Umożliwiają tłoczenie ciśnieniowe.
Z
biorniki iniekcyjne do iniekcji grawitacyjnej (pokazane są na fot. 5).
Z
biorniki iniekcyjne ciśnieniowe.
P
ompy ciśnieniowe (tłokowe, membranowe, ślimakowe, próżniowe, elektryczne, a także ręczne, fot. 7).
W
ęże iniekcyjne i akcesoria do ich mocowania w strefach spodziewanych zrakowaceń, najczęściej w dolnej warstwie
b)
▲ Fot. 6. Uszczelnienie ściany betonowej metodą iniekcji wysokociśnieniowej: a) założone
ścian monolitycznych (rys. 11).
iniektory i uszczelniona powierzchnia rakowata, b) osuszona ściana
W pracach iniekcyjnych powszechnie używane są różnego rodzaju pompy, najczęściej o napędzie elektrycznym, ale spotykane są też napędy powietrzne, hydrauliczne,
a także ręczne [13].
Do niskolepkich iniektów epoksydowych,
a)
b)
c)
▲ Rys. 8. Przykład uszczelniania płyty fundamentowej kurtynowo i powierzchniowo: a) typowe
odległości między otworami iniekcyjnymi, b) przykład iniekcji powierzchniowej, c) iniekcja
do rysy w posadzce, rysa powierzchniowo zamknięta, iniektory osadzone pod kątem 45o
16
Vademecum
Hydroizolacje
edycja 2015
mikrocementowych na ogół stosowane są
pompy membranowe (fot. 7a). Pompy tłokowe jednokomponentowe i dwukomponentowe są bardziej niezawodne (fot. 8).
Kompendium wiedzy
Błędy popełniane podczas
wykonywania prac iniekcyjnych
Do najczęściej popełnianych błędów podczas wykonywania prac iniekcyjnych należy
zaliczyć:
a)
b)
c)
▲ Rys. 10. Stosowane typy iniektorów: a) śrubowe, b) zabijane, c) powierzchniowe
 brak ekspertyz badawczych poprzedzających iniekcyjne prace naprawcze;
opracowania te powinny zawierać istotne informacje, np. o głębokości rys, ich
zawilgoceniu, stabilności, okresach odkształceń i szeregu innych cechach
p
rowadzenie iniekcji w czasie, gdy rysa
jest najmniej rozwarta (np. obiekt nagrzany)
w
ykonywanie epoksydowej iniekcji sklejającej w rysach mokrych (woda znajduje
się w rysie)
w
ykonywanie iniekcji cementowych do
suchych rys
w
ykonywanie iniekcji cementowych do
rys, w których jest woda
a)
b)
▲ Fot. 7. Przykład pomp membranowych jednokomponentowych: a) pompa do tłoczenia
żywic iniekcyjnych PU i EP o niskiej lepkości, ciśnienie robocze do 15 MPa, b) pompa
do tłoczenia spienialnych i niespienialnych żywic PU i EP, ciśnienie robocze do 20 MPa
b
rak dokładności przy dozowaniu (niedokładne stosowanie zaleceń producenta)
p
rzechowywanie materiałów iniekcyjnych
w warunkach odbiegających od zalecanych prowadzi do pogorszenia końcowych parametrów iniektu
w
ystapienie obciążeń dynamicznych lub
termicznych w konstrukcji przed zakończeniem czasu wiązania iniektu – może
to spowodować ponowne rozszczelnienie rysy
s
tosowanie zbyt wysokich ciśnień powodujących powiększanie się rys
n
iestaranne udrażnianie otworów do iniekcji
 z łe wymieszanie składników, szczególnie
mikrocementowych niewłaściwymi mie-
a)
b)
szadłami.
▲ Fot. 8. Przykład pomp tłokowych dwukomponentowych: a) do tłoczenia żeli akrylowych,
b) do tłoczenia spienialnych i niespienialnych żywic PU o proporcjach składników 1:1
a)
b)
c)
▲ Fot. 9. Inne typy pomp do tłoczenia iniektów: a) ręczna pompa tłokowa, b) pompa ślimakowa, c) pompa pneumatyczna
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
17
Kompendium wiedzy
◄ Rys. 11. Węże do iniekcji umieszczane np. na styku płyty fundamentowej ze ścianą [14]:
a) konstrukcja węża iniekcyjnego,
b) położenie węża na styku ściany
z fundamentem: 1 – wąż iniekcyjny,
2 – izolacja przeciwwilgociowa,
c) przykład połączenia końcówek
dwóch sąsiednich odcinków węża
iniekcyjnego
a)
Literatura
res – Definitions, requirements,
1. Bukowski B., Morfologia rys w kon-
quality control and evaluation of
strukcjach żelbetowych i betono-
confirming – Part 5: Iniections
wych, Archiwum Inżynierii Lądowej
nr 4, 1957.
2. Braun K., Przyczynek do proble-
strukcjach żelbetowych, betono-
mu awarii, katastrof i wzmacniania
wych i murowych. XIII Ogólnopol-
budowli. Inżynieria i Budownictwo
ska Konferencja Warsztat Pracy
nr 4/1969.
Projektanta Konstrukcji. Ustroń
3. Godycki-Ćwirko T., Drąg K., Zaryso-
11. M
agott C., Rokiel M., Materiały
ływań dynamicznych. Konferencja
hydroizolacyjne do iniekcji. Inży-
dowlane. T. 2, Szczecin 1996.
strukcje żelbetowe – naprawa rys
i uszkodzenia budowlane oraz ich
metodą iniekcji, Cz. 1, Powsta-
usuwanie. Praca zbiorowa pod
wanie rys i metody ich naprawy.
szawa 2001.
konstrukcji murowych przez iniek-
Naprawy i wzmocnienia, Polcen,
cję. XIII Ogólnopolska Konferencja
Warszawa 2014.
Warsztat Pracy Projektanta Kon14. Aprobata Techniczna ITB AT-15-
konstrukcji betonowych – Defini-
-5274/2001. Zestaw wyrobów in-
cje, wymagania, sterowanie ja-
iekcyjnych Fuko do uszczelniania
Iniekcja betonu.
7. Frossel F., Osuszanie murów i re-
systems for the protection and
repair
wa 2007.
– Definitions, requirements, quali-
czenia przeciwwilgociowe i prze-
of
concrete
structures
ty control and evaluation of confirming – Part 1: Definitions.
ciwwodne – analiza stosowanych
16. Rokiel M., Poradnik. Hydroizolacje
metod. VADEMECUM Renowacje
w budownictwie. Medium, War-
i Modernizacje, 2014.
szawa 2006.
9. PN-EN 1504-5:2003(E): Products
and systems for the protection
and repair of concrete structu-
edycja 2015
konstrukcji betonowych.
15. EN 1504-1:1998 – Products and
nowacja piwnic. Polcen, Warsza8. Rokiel M., Magott C., Zabezpie-
Hydroizolacje
strukcji. Ustroń 1999.
i systemy do ochrony i napraw
kością i ocena zgodności Cz. 5
Vademecum
Izolacje 5/2014.
13. C
zarniecki L., Skwara J., Naprawa
5. S
tawiski B., Konstrukcje murowe.
6. PN-EN 1504-5:2006 – Wyroby
18
nier budownictwa, 10/2013.
12. C
hmielewska B., Koper J., Kon-
4. Małyszko L., Orłowicz R. w Błędy
red. L. Runkiewicza. WEKA, War-
c)
1999.
wanie budynków na skutek oddziaNaukowo-Techniczna Awarie bu-
b)
in concrete.
10. U
rbanek M., Iniekcje rys w kon-
Kompendium wiedzy
Terminy: taras i balkon potocznie stosowane są zamiennie,
podczas gdy każdy z nich w rzeczywistości oznacza inny
rodzaj konstrukcji. By zrozumieć te subtelne różnice trzeba
przeanalizować definicje właściwe dla obu wymienionych
fragmentów budynku.
dr inż. Barbara Francke
Instytut Techniki Budowlanej
Zabezpieczenia
wodochronne
tarasów i balkonów
Taras [1] to zewnętrzna platforma przysto-
zabezpieczenie jej spodu przed podcią-
nych na powierzchni tarasu i balkonu
sowana do przebywania ludzi, stanowiąca
ganiem kapilarnym wody, w celu przedłu-
w sposób przebijający izolację wodo-
przekrycie dachowe pomieszczeń znajdują-
żenia trwałości.
chronną
w
yroby stosowane do izolacji wodo-
cych się na niższym poziomie, co oznacza,
że konstrukcja tarasu powinna zabezpieczać w sposób trwały pomieszczenia położone poniżej przed opadami atmosferycz-
Wymagania stawiane
tarasom i balkonom
chronnej tarasów powinny odznaczać
się dużą elastycznością oraz odpornością na korozję biologiczną
nymi oraz zapewniać komfort cieplny w tych
Ustalając układ warstw w nawierzchni
w
obrębie przekrycia tarasowego należy
pomieszczeniach.
tarasu lub balkonu należy pamiętać o ko-
unikać łączenia ze sobą wyrobów, które
Balkon [1] zaś, to płyta wystająca na ze-
nieczności spełnienia następujących wy-
mogą szkodliwie na siebie oddziaływać
wnątrz w stosunku do lica budynku, zabez-
magań podstawowych [1]:
pieczona balustradą, dostępna z jednego
p
rzekrycia tarasów można wykonywać
b
ezpośrednio na powierzchni izolacji
lub z kilku pomieszczeń, lecz niestanowiąca
w układach tradycyjnych, tzn. z izolacją
wodochronnej wykonanej z wyrobów ro-
przekrycia nad żadnymi pomieszczeniami.
termiczną znajdującą się poniżej izolacji
lowych nie należy układać warstwy do-
W związku z powyższym balkon powinien
wodochronnej lub w układach odwróco-
ciskowej z gładzi cementowej; warstwy
być tak skonstruowany i wykonany, by woda
nych, tzn. z izolacją termiczną ułożoną
te powinny być oddzielone od siebie
opadowa pojawiająca się na powierzchni
na powierzchni izolacji wodochronnej;
platformy nie była wprowadzana w głąb
w przypadku stosowania układów odwró-
w
przypadku „tarasów zielonych” tzn.
ściany zewnętrznej, wzdłuż której balkon
conych izolacja termiczna powinna być
z warstwą gruntową pokrytą roślinnością
ten jest usytuowany oraz by przesiąkanie
wykonana z materiałów nienasiąkliwych
niezbędne jest ułożenie na powierzchni
wody przez płytę balkonową nie prowadziło
s
padki tarasu i balkonu nie powinny
i tym samym obniżać jakość izolacji
warstwą poślizgową
warstwy
hydroizolacyjnej
przekładki
do obniżenia jej trwałości.
być mniejsze od 1,5% (zalecane 2%);
Z powyższych definicji wynika, że potocznie
spadek należy formować pod warstwą
nazywany „taras posadowiony na gruncie”
hydroizolacyjną
wyprofilowane
p
rzekrycie tarasowe powinno być zgod-
pełni w rzeczywistości funkcję balkonu.
pochylenie zachować w warstwie na-
ne z aktualnymi przepisami w zakresie
W tym incydentalnym przypadku konstruk-
wierzchniowej
i tak
zabezpieczającej
przed
porastaniem
przez korzenie
ppoż.
cja balkonu ma dodatkowo bezpośredni
n
iedopuszczalne jest kotwienie podpór
W ostatnich latach układy odwrócone są
kontakt z gruntem, dlatego korzystne jest
balustrad i innych elementów mocowa-
coraz popularniejsze wśród projektantów
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
19
Kompendium wiedzy
i wykonawców robót budowlanych. Przy wy-
w
arstwa izolacji termicznej (zabezpie-
cana również w przekroju płyty balkonowej
borze konkretnego rozwiązania należy jed-
czona powierzchniowo przed wnikaniem
pomimo, że balkon nie stanowi przekrycia
nak pamiętać nie tylko o jego zaletach, lecz
wody zarobowej pochodzącej z układanej
nad żadnym pomieszczeniem i dodatkowo
przede wszystkim należy brać pod uwagę
na jej powierzchni gładzi cementowej)
w polskich wymaganiach technicznych nie
potencjalne wady. Stosując układ odwrócony
w
arstwa dociskowa np. z gładzi cemen-
ma zapisu regulującego konieczność uło-
towej
w warunkach klimatycznych Polski niewątpli-
żenia tej warstwy?
wie należy rozważyć trwałość niezabezpie-
w
arstwa hydroizolacyjna
Odpowiedź na to pytanie jest oczywista.
czonej izolacji termicznej narażonej na dłu-
w
arstwa poślizgowa
Warstwa hydroizolacyjna zabezpiecza płytę
gotrwale działanie wody, przy jednoczesnym
w
arstwy nawierzchniowe.
balkonową przed wnikaniem wody w głąb
przechodzeniu
Odwrócony układ warstw przekrycia tara-
konstrukcji przedłużając jej trwałość oraz
sowego to rozwiązanie, w którym izolacja
uniemożliwia wnikanie wody w głąb ściany
termiczna układana jest na powierzchni
wzdłuż, której balkon jest usytuowany, za-
izolacji wodochronnej (rys. 2).
bezpieczając tym samym sąsiadujące po-
temperatury
zewnętrznej
przez 0oC, przez trzy sezony w roku.
Budowa tarasu i balkonu
mieszczenia przed zawilgoceniem.
Projektując nawierzchnię tarasową i balko-
sowana, wymagana nad pomieszczenia-
W przypadku płyty balkonowej w przekroju
stosowane są następujące warstwy (licząc
w kolejności układania):
w
arstwa konstrukcyjna
w
arstwa hydroizolacyjna
w
arstwa poślizgowa
w
arstwy nawierzchniowe.
mi mokrymi; wykonywana z folii lub papy)
Dlaczego warstwa hydroizolacyjna jest zale-
ułożona w obrębie przekrycia tarasowego
Przykładowy
tradycyjny
układ
warstw
w przekryciu tarasowym (licząc w kolejności układania):
w
arstwa konstrukcyjna (strop lub inny element nośny dachu)
w
arstwa paroizolacyjna (nie zawsze sto-
nową należy pamiętać, że zabezpieczenie
przed opadami atmosferycznymi zapewnione jest dzięki warstwie hydroizolacyjnej,
a nie jak często błędnie przyjmuje się, dzięki
prawidłowo wykonanej warstwie nawierzchniowej. To właśnie warstwa hydroizolacyjna,
◄ Rys. 1. Przykład tradycyjnego rozwiązania
przekrycia tarasowego nad pomieszczeniami ogrzewanymi o podwyższonej
wilgotności [1]
1 – n
awierzchnia z płytek terakotowych
mrozoodpornych
2 – gładź cementowa
3 – warstwa poślizgowa
4 – izolacja wodochronna np. z dwóch
warstw papy termozgrzewalnej
5–g
ładź cementowa zdylatowana
w polach 2,0x2,0 m
6–w
arstwa zabezpieczająca przed
zawilgoceniem izolacji termicznej
podczas wylewania zaprawy
cementowej
7 – izolacja termiczna
8 – warstwa paroizolacyjna
9 – żelbetowa płyta stropowa
Warstwy nawierzchniowe
Warstwa
hydroizolacyjna
20
Vademecum
Warstwa
termoizolacyjna
Hydroizolacje
edycja 2015
Warstwa filtrująca
Warstwa
drenażowa
◄ Rys. 2. Przykład rozwiązania przekrycia
tarasowego w odwróconym układzie
warstw
Kompendium wiedzy
lub balkonowego, ma na celu sprowadze-
są papy na osnowie z welonu szklanego, ze
ich układania wymagana jest znacznie wyż-
nie wody z powierzchni tarasu do instalacji
względu na niską wytrzymałość mechanicz-
sza precyzja podczas prac hydroizolacyj-
odwadniającej połać tarasową i niedo-
ną i brak możliwości wywijania tego wyrobu
nych. Z reguły trwałość takich hydroizolacji
puszczenie do wniknięcia wilgoci w głąb
z jednej płaszczyzny na drugą (np. w miej-
jest również niższa od trwałości warstw wy-
płyty stropowej oraz do wnętrza pomiesz-
scu przejścia z powierzchni połaci na ścia-
konywanych z pap na niegnilnych i moc-
czeń znajdujących się pod stropem.
nę, balustradę itp.). Ze względu na fakt, że
nych osnowach.
ww. izolacja jest zabudowana nie ma zna-
W przypadku wykonywania zabezpieczenia
Obecnie wyrobami najczęściej stosowany-
czenia rodzaj modyfikacji masy powłoko-
wodochronnego płyt balkonowych możliwe
mi do wykonywania warstw hydroizolacyj-
wej. W przedmiotowym przypadku zleca się
jest układanie mas hydroizolacyjnych bez
nych tarasów i balkonów są:
stosowanie zarówno pap z asfaltową masą
dodatkowego
 papy asfaltowe w obecnej nomenklaturze
powłokową, jak również z masą asfaltową
wkładką zbrojącą. Należy jedynie zastoso-
normowej nazywane elastycznymi as-
modyfikowaną. Papy klejone lepikami na
wać taśmy uszczelniające w miejscach za-
faltowymi wyrobami wodochronnymi na
osnowach z tektury i z welonu szklanego
łamań krawędzi. Wyżej omówione wyroby
osnowie
zapewniają krótszy okres użytkowania, po-
ujęte są w normie PN-EN 14891:2012 [4]
mimo ich niższej ceny. W tym przypadku
oraz w aprobatach technicznych.
 wyroby rolowe z tworzyw sztucznych
i kauczuku
 blacha
ołowiana
wzmocnienia
wewnętrzną
cena wyrobu jest wprost proporcjonalna do
(tylko
na
tarasach
i w uzasadnionych przypadkach)
 masy hydroizolacyjne w przypadku tarasów stosowane w formie laminatów
jego trwałości.
Papy przeznaczone do wykonywania izo-
Izolacje z blachy ołowianej
lacji tarasów zestawiono w normie PN-EN
Izolacje z blachy ołowianej wykonywane
13707:2013-12 [2].
są bardzo rzadko głównie na obiektach
tzn. wzmacniane wkładkami zbrojącymi,
specjalnych, przy wykorzystaniu uznanych
Folie z tworzyw sztucznych
i kauczuku
zasad sztuki budowlanej. Do wykonywania
Folie z tworzyw sztucznych i kauczuku prze-
realizacji tych prac poszczególne arkusze
Roboty związane z ułożeniem warstw hy-
znaczone do wykonywania izolacji tarasów
powinny być spawane lub lutowane.
droizolacyjnych powinny być prowadzone
ujęte są w normie PN-EN 13956:2013-06
W celu zabezpieczenia blachy przed przy-
w okresie utrzymującej się bezdeszczo-
[3]. Zalecane jest stosowanie folii zbrojo-
spieszoną korozją elektrolityczną nie można
wej pogody, w temperaturze nie niższej niż
nych lub laminowanych. Wyroby niezbro-
dopuścić do bezpośredniego jej kontaktu
+5°C. Prace powinny być wykonywane przez
jone mogą być stosowane jedynie jako
z betonem. W tym celu zaleca się pokry-
wyspecjalizowaną brygadę roboczą przy
elementy wykończeniowe. W przypadku
cie blachy obustronnie masą asfaltową lub
zapewnionym stałym nadzorze technicz-
izolacji z folii z tworzyw sztucznych typu
oklejenie jej obustronnie papą asfaltową.
nym. Podczas wykonywania zabezpieczeń
PVC (zbrojonych lub laminowanych) i z fo-
wodochronnych chodzenie lub transport
lii na bazie kauczuku typu EPDM należy
materiałów powinny odbywać się po pomo-
uwzględnić ich odporność na procesy
stach ochronnych (roboczych) układanych
gnilne, przy wysokiej wytrzymałości me-
na tarasach lub balkonach. Możliwe jest
chanicznej. Wyroby te wykazują jednak ni-
Powierzchnia balkonu i tarasu jest miej-
stosowanie w tym celu innych skutecznych
ską odporność na uderzenie, co wymaga
scem narażonym na opady atmosferyczne.
zabezpieczeń. W przypadku wykonywania
szczególnej dbałości podczas prowadze-
Przy projektowaniu i wykonywaniu instala-
robót na większych powierzchniach, należy
nia prac hydroizolacyjnych. Ich wadą jest
cji odwadniającej ten fragment konstrukcji
pracę zorganizować tak, aby nie dopuścić
również wysoka cena.
budynku należy zapewnić odprowadzenie
w przypadku balkonów również w wersji
powłokowej, tzn. bez wewnętrznej wkładki wzmacniającej.
izolacji wodochronnych stosowane są blachy o grubościach 1,5-2,5 mm. Podczas
wody opadowej z następujących warstw
do wprowadzenia wody i zamknięcia wilgoci
pomiędzy lub pod warstwami izolacyjnymi.
Odprowadzenie
wody deszczowej
nawierzchni:
Masy hydroizolacyjne
 z warstwy paroizolacyjnej (jeżeli taka ist-
Izolacje z pap asfaltowych
Masy hydroizolacyjne mogą stanowić właściwą izolację wodochronną tarasu pod wa-
 z warstwy hydroizolacyjnej
Do wykonywania izolacji tarasu lub balkonu
runkiem wzmocnienia jej wkładką zbrojącą,
 z warstwy nawierzchniowej.
z pap asfaltowych lub asfaltowych modyfi-
tworząc tzw. laminat.
kowanych stosowane są najczęściej papy
Technologia wykonania laminatu polega na
Instalacja odprowadzająca wody opadowe
podkładowe. Nie ma jednak przeciwwska-
wtopieniu w masę hydroizolacyjną wkładki
powinna spełniać następujące wymagania
zań technicznych do stosowania również
zbrojącej z tkanin lub włókien i dokładnym
podstawowe:
pap wierzchniego krycia. Zaleca się stoso-
pokryciu jej włókien masą, tak by na po-
p
oszczególne elementy systemu odwod-
wanie pap na mocnych i niegnilnych osno-
wierzchni laminatu nie był widoczny rysunek
nienia powinny być tak zaprojektowane
wach, tzn. na osnowie z tkaniny szklanej
włókien wkładki. Surowce niezbędne do wy-
i wykonane, aby nie uległy zniszczeniu
lub włókniny poliestrowej, klejonych do
konania laminatu są często znacznie tańsze
pod wpływem czynników atmosferycznych
podłoża na całej powierzchni. Niewskazane
niż wysokiej jakości papy, ale w przypadku
i warunków eksploatacyjnych
nieje)
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
21
Kompendium wiedzy
d
ostęp do urządzeń odwadniających po-
Odwodnienie
typu wewnętrznego
Typowe błędy w izolacjach
balkonów i tarasów
s
tan kanalizacji deszczowej powinien być
Odwodnienie typu wewnętrznego realizowa-
Pomimo, że wymagania dotyczące sposo-
dobry, elementy nieskorodowane, rury
ne jest przez wpust osadzony w warstwach
bu wykonania warstw nawierzchniowych
drożne, rynny niezanieczyszczone liśćmi,
nawierzchniowych tarasu lub balkonu i dalej
na tarasach i balkonach wydają się proste,
piaskiem itp.
przez rurę spustową (wewnętrzną lub ze-
nie zawsze są oczywiste dla projektantów
m
inimalna średnica i rozstaw rur spu-
wnętrzną) z reguły do kanalizacji deszczo-
i wykonawców robót. Popełniane błędy są
stowych, odprowadzających wodę z po-
wej lub w przypadku balkonu na powierzch-
przyczyną pojawiania się wody i wilgoci
łaci tarasowej oraz powierzchnia tarasu
nię otaczającego terenu. Woda do wpustu
w pomieszczeniach przyległych do tarasu
przypadająca na jedną rurę spustową,
sprowadzana jest z warstw nawierzchnio-
(balkonu) lub w pomieszczeniach znajdują-
powinny być dostosowane do wielkości
wych poprzez wyprofilowanie takich spad-
cych się poniżej.
odwadnianej powierzchni
ków pod tymi warstwami, aby na przecięciu
Najczęściej popełniane błędy
n
iedopuszczalne jest odprowadzanie wód
poszczególnych płaszczyzn spadkowych
N
ieprawidłowe zakończenie warstw hydro-
opadowych z wyższej części budynku
utworzone zostały zlewnie o minimalnym
izolacyjnych na płaszczyznach pionowych
bezpośrednio na powierzchnię niżej poło-
pochyleniu podłużnym rzędu 1,5%, w kie-
okalających tarasy tj. ściany budynku, ko-
żonego tarasu lub balkonu, bez dodatko-
runku miejsc osadzenia wpustów. Zlewnie
miny, ciągłe balustrady itp. Często, izolacja
wego zabezpieczenia nawierzchni w miej-
te powinny być usytuowane nie bliżej niż
wodochronna doprowadzona jest do ścia-
scu wylotu wody z rury spustowej.
0,5 m od ściany budynku lub krawędzi
ny pionowej bez wywinięcia na płaszczyznę
Wody opadowe mogą być odprowadzane
tarasu i balkonu. Odbiór wody ze zlewni
pionową lub kończy się w poziomie szczytu
za pomocą zewnętrznego lub wewnętrzne-
powinien być realizowany przez wpusty
warstwy nawierzchniowej, zamiast wypro-
go systemu odwodnienia.
dwuczęściowe, z kołnierzami szerokości
wadzenia min. 15 cm powyżej tego pozio-
min. 15 cm, wklejanymi w następujących
mu. Zdarza się również, że górna krawędź
miejscach:
warstwy hydroizolacyjnej wyprowadzonej
p
od warstwą paroizolacyjną
na płaszczyznę pionową jest zlicowana
p
omiędzy warstwami hydroizolacyjnymi.
z elewacją ściany, bez dodatkowego sku-
Odwodnienie typu zewnętrznego polega na
Wpusty powinny być osadzane w najniż-
tecznego zabezpieczenia przed wnikaniem
sprowadzeniu wody z warstw nawierzchni
szym punkcie zlewni, a podłoże wokół
wody pod tę warstwę. Należy pamiętać,
tarasowej lub balkonowej poprzez wyprofilo-
nich w promieniu minimum 25 cm od
że uszczelnienie tak wykonanej krawędzi
wanie spadków pod warstwą hydroizolacyj-
brzegu powinno być poziome w celu pra-
warstwy jedynie wałeczkiem kitu lub masy
ną do rynny zamontowanej wzdłuż krawędzi
widłowego osadzenia kołnierza. Wokół
uszczelniającej jest skuteczne przez krót-
zewnętrznej tarasu lub balkonu. Woda z ryn-
wpustów niedopuszczalne są przewyż-
ki czas i woda szybko wydrąży szczelinę
ny odprowadzana jest zewnętrzną rurą spu-
szenia, progi, zagłębienia itp. Na koszach
stową na powierzchnię otaczającego terenu
wpustów powinny być kratki ochronne,
N
ieprawidłowe zakończenie warstw hy-
lub do kanalizacji deszczowej. Rynna mon-
zabezpieczające rury spustowe przed
droizolacyjnych przy progach drzwi bal-
towana jest na uchwytach rynnowych (rynha-
zanieczyszczeniem liśćmi lub innymi ele-
konowych lub tarasowych. Bardzo często
kach) o wyregulowanym spadku podłużnym,
mentami mogącymi stać się przyczyną ich
stosowane są w tym rejonie rozwiązania
osadzonym w warstwach hydroizolacyjnych
niedrożności.
winien być łatwy, umożliwiający przeprowadzenie prac konserwacyjnych
Odwodnienie
typu zewnętrznego
w tak wykonanym zabezpieczeniu.
lub mocowanych w płaszczyźnie elewacji.
Minimalny spadek rynien odprowadzają-
Odwodnienie liniowe
cych wodę powinien wynosić 1%. Należy
bezwzględnie pamiętać, aby nie zasłaniać
Odwodnienie liniowe jest specyficzną od-
krawędzi warstwy hydroizolacyjnej obróbką
mianą odprowadzenia wód opadowych
blacharską pasa nadrynnowego. Może to
typu wewnętrznego. Woda zbierana jest
spowodować trudności ze sprowadzeniem
szczelnymi korytkami z powierzchni na-
wody z jej powierzchni do rynny zewnętrznej.
wierzchni tarasu i odprowadzana dalej do
Niedopuszczalne są obróbki blacharskie
wewnętrznej rury spustowej poprzez od-
krawędzi tarasu w kształcie ceówki, w której
powiedni sztucer, wyprowadzony z korytka
półki wprowadzane są odpowiednio: półka
i wprowadzony do jej wnętrza. W poziomie
dolna – warstwa paroizolacyjna, górna –
izolacji wodochronnej rura ta zakończona
warstwa nawierzchniowa, zaś środnik (per-
jest wpustem z kołnierzem umożlwiającym
forowany w poziomie warstwy hydroizolacyj-
wklejenie pomiędzy warstwy hydroizolacyj-
nej) zamyka, na szczycie, warstwy przekroju
ne. Dzięki temu woda zbierana jest również
płyty tarasowej. W takim przypadku nie ma
z powierzchni tej warstwy i odprowadzana
szans na prawidłowe odprowadzenie wody
do tej samej rury spustowej.
z powierzchni warstwy hydroizolacyjnej.
22
Vademecum
Hydroizolacje
edycja 2015
▲ Fot. 1. Nieprawidłowy sposób osadzenia
wpustu tarasowego bezpośrednio przy
ścianie budynku
Kompendium wiedzy
M
ontaż
jednoczęściowych
P
rojektowanie i wykonanie dylatacji kon-
i osadzenie kołnierza wpustu bezpośred-
strukcyjnej płyty tarasowej w odległości
nio pod warstwą nawierzchniową. W ten
poniżej 0,5 m od wpustów, wylotów rur spu-
wpustów
sposób, w miejscu otworu na rurę spu-
N
ieprawidłowe uszczelnienie dylatacji, np.
dzana jest do krawędzi zewnętrznej tej
jedynie kitem, oraz niewłaściwy sposób po-
rury i woda z izolacji sprowadzana jest
łączenia warstw wyprowadzonych z dylata-
po powierzchni zewnętrznej rury zamiast
cji z warstwami hydroizolacyjnymi.
do jej wnętrza, wnikając dalej w warstwy
N
ieprawidłowe usytuowanie wpustu (we
stropu. Nawet w przypadku zamonto-
wnęce muru lub w narożniku itp.) utrudnia
wania wpustu dwuczęściowego, drugi
skuteczny odbiór wody sprowadzanej z po-
kołnierz takiego wpustu niezwykle rzad-
▲ Fot. 2. Poziom nawierzchni tarasu przewyższający poziom posadzki w mieszkaniu
uniemożliwia prawidłowe zakończenie
warstwy hydroizolacyjnej przy drzwiach
stowych i tym podobnych elementów.
stową, izolacja wodochronna doprowa-
wierzchni tarasu.
ko osadzany jest pomiędzy warstwami
U
kładanie podczas remontu kolejnych
hydroizolacyjnymi, jak powinno być to
warstw hydroizolacyjnych na powierzchni
zawsze realizowane.
nieusuniętych warstw nawierzchniowych.
B
rak warstwy poślizgowej pomiędzy warstwą hydroizolacyjną wykonaną z mate-
Podsumowanie
riału rolowego a układaną powyżej warstwą dociskową szlichty cementowej. Ze
Powyżej
względu na inny współczynnik rozszerzal-
z licznych błędów popełnianych w obrębie
wymieniono
jedynie
niektóre
bezprogowe, w których dolna krawędź
ności termicznej obu materiałów, w efek-
warstw nawierzchniowych tarasów i balko-
ościeżnicy ułożona jest w poziomie szczytu
cie ich pracy w zmiennych temperaturach
nów. Wszystkie z nich prowadzą do jednego
warstwy nawierzchniowej, a warstwa hydro-
otoczenia następuje mechaniczne uszko-
efektu końcowego, tzn. pojawienia się wil-
izolacyjna doprowadzona jest do ościeżni-
dzenie warstwy hydroizolacyjnej.
goci w obrębie konstrukcji budynku, do któ-
cy okna balkonowego. Jest to potencjalne
Z
astosowanie w warstwach hydroizola-
rego przylega omawiany taras lub balkon.
miejsce wnikania wody pod nieprawidłowo
cyjnych niewłaściwych materiałów nie-
Mając na względzie fakt, że każdy skuteczny
zakończoną krawędź warstwy hydroizola-
przystosowanych do pracy w nawierzch-
remont prowadzący do wyeliminowania tych
cyjnej, co przyczynia się do wnikania wody
ni tarasowej lub balkonowej. Przykładem
przecieków wiąże się z koniecznością usu-
w głąb ściany w bezpośredniej bliskości
takiego wyrobu jest papa na welonie
nięcia wszystkich warstw ułożonych powyżej
otworu drzwiowego, a następnie zawilgoce-
szklanym, która zgodnie z przeznacze-
izolacji wodochronnej, a czasami nawet i tej
nia płyty stropowej. Rozwiązaniem, w tym
niem może stanowić tylko jedną warstwę
warstwy, co generuje znaczne koszty, zaleca
przypadku są taśmy uszczelniające monto-
w izolacji wielowarstwowej oraz nie po-
się by już na etapie projektowania przewi-
wane fabrycznie w ościeżnicach okiennych,
winna być wywijana na inne płaszczyzny,
dzieć rozwiązania nie tylko układu warstw na-
szczelnie doklejone do izolacji wodochron-
w tym przypadku – na ściany lub ciągłe
wierzchniowych lecz podać również sposób
nej wyprowadzonej z powierzchni płyty ta-
balustrady, co uniemożliwia prawidłowe
wykonania miejsc newralgicznych, z reguły
rasowej lub balkonowej, w rejonie otworu,
zakończenie krawędzi izolacji.
stanowiących główne obszary przecieków.
na zakład min. 10 cm.
S
tosowanie w warstwach termoizolacyjnych materiałów o zbyt dużej nasiąkli-
Literatura
wości, jest szczególnie istotne w przy-
1. Francke B., Izolacje wodochronne tarasów
padku „odwróconego układu” warstw
i balkonów. Projektowanie i wykonywa-
nawierzchniowych.
nie. Poradnik. Wydawnictwa ITB, 2012 r.,
P
rzebicia warstw hydroizolacyjnych np.
przez podpory balustrad, bez skutecznego
uszczelnienia tych miejsc.
by wodochronne – Wyroby asfaltowe na
O
dprowadzenie wód opadowych z powierzchni tarasu przez przebicia w ciągłych balustradach, bez prawidłowego
zaizolowania
miejsca
przebicia
osnowie do pokryć dachowych – Definicje i właściwości.
3. PN-EN 13956:2013-06. Elastyczne wy-
oraz
roby wodochronne – Wyroby z tworzyw
dalszego skanalizowania wody wypły-
sztucznych i kauczuku do pokryć dacho-
wającej przez przebicie na powierzchnię
elewacji budynku.
▲ Fot. 3. Brak uszczelnienia przebicia izolacji
balkonu przez rurę spustową
w serii Instrukcje, Wytyczne, Poradniki.
2. PN-EN 13707:2013-12. Elastyczne wyro-
wych – Definicje i właściwości.
4. P
N-EN 14891:2012. Wyroby nieprze-
N
iewłaściwe średnice wpustów i rur spu-
puszczające wody stosowane w postaci
stowych niezapewniające prawidłowe-
ciekłej pod płytki ceramiczne mocowane
go odbioru wody z powierzchni tarasu,
klejami – Wymagania, metody badań,
szczególnie istotnie w okresach roztopów
ocena zgodności, klasyfikacja i ozna-
lub ulewnych deszczy.
czenie.
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
23
Kompendium wiedzy
Dachy płaskie są jednym z rodzajów przekryć jakie można
wykonać nad obiektami budowlanymi. Stosowanie dachów
płaskich uzależnione było i jest od: lokalizacji obiektu,
uwarunkowań ekonomicznych, estetycznych, politycznych
(lata 60. i 70. XX wieku w Polsce), materiałowych
(w szczególności pokryć dachowych), zapisów zawartych
w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego,
a także zmieniających się okresowo tendencji projektowych.
▲ Fot. 1. Widok stropodachu pełnego krytego folią PVC (fot. Z. Matkowski)
dr inż. Józef
Adamowski
dr inż. Zygmunt Matkowski
Politechnika Wrocławska
W literaturze jak i unormowaniach polskich
Hydroizolacje
dachów płaskich
p
rzegrody akustycznej (ochrona przed
nie ma definicji dachu płaskiego. Ogól-
dźwiękami)
nie stwierdza się, że dach płaski to dach
p
rzegrody regulującej przepływ pary wod-
o niedużym nachyleniu, ale nigdzie nie
nej z pomieszczenia usytuowanego pod
ma informacji jakie jest maksymalne na-
nim na zewnątrz
chylenie połaci takiego dachu. W sposób
e
stetyczną (w szczególności dotyczy to
sufitu i nawierzchni stropodachu).
pośredni maksymalny spadek połaci definiuje norma [10] dotycząca przewodów
Natomiast ze względu na usytuowanie
warstwy hydroizolacyjnej w stosunku do
termoizolacyjnej stropodachy dzielimy na:
 t radycyjne (izolacja przeciwwodna powyżej izolacji termicznej)
o
dwrócone (izolacji przeciwwodna poniżej izolacji termicznej).
Ponadto dobrze zaprojektowany i wyko-
dymowych, spalinowych i wentylacyjnych.
nany stropodach powinien zapewniać:
Ze względu na sposób wykonania i użyt-
Zawarto w niej następującą informację:
 t rwałość i bezpieczeństwo
kowania warstwy wierzchniej stropodachy
„przy dachach płaskich o kącie nachyle-
s
zczelność i nienasiąkliwość
dzielimy na:
nia nie większym niż 12o (… )”. Inne źródła
 łatwość napraw i konserwacji
b
alastowe
podają, że maksymalny kąt nachylenia wy-
d
użą bezwładność termiczną i odpor-
 z ielone dachy
nosi 10-20o.
ność przeciwpożarową
 t arasy.
e
stetyczny wygląd
Definicja stropodachu
 łatwy montaż i niski koszt robocizny
Ponieważ funkcja stropodachów jest bar-
d
ługoletnią gwarancję.
dzo różnorodna, mają one budowę war-
Odmianą dachów płaskich są stropoda-
stwową, w której każda z nich pełni inną
chy. Wykonywane są one na stropie naj-
Rodzaje stropodachów
rolę. Wyróżniamy następujące podstawo-
pod nim typowej przestrzeni użytkowej
Ze względu na sposób odprowadzania
w
arstwa wierzchnia – w przypadku stropo-
typu strych, poddasze.
pary wodnej stropodachy można podzie-
dachów użytkowanych jako tarasy może
W związku z tym stropodach musi spełniać
lić w następujący sposób:
być posadzką z płytek ceramicznych,
następujące funkcje:
p
ełne
kamiennych, z elementów drewnianych,
 konstrukcyjną
o
dpowietrzane
drewnopochodnych, warstw z tworzyw
 przegrody hydroizolacyjnej (ochrona przed
w
entylowane:
sztucznych, żwiru lub humusu z roślinno-
wyższej kondygnacji bez pozostawienia
opadami atmosferycznymi)
– dwudzielne
 przegrody termoizolacyjnej (ochrona przed
nadmierną utratą ciepła)
24
Vademecum
Hydroizolacje
edycja 2015
we warstwy:
ścią w przypadku dachów zielonych
– szczelinowe
p
odkład pod posadzkę – najczęściej
– kanalikowe.
z betonu drobnoziarnistego lub zaprawy
Kompendium wiedzy
cementowej, podkład ten musi być od-
o wyższej temperaturze i wyższym ciśnie-
powiednio zdylatowany
niu cząstkowym migruje poprzez strop
 warstwa izolacji przeciwwodnej – co naj-
i ocieplenie do przestrzeni między stro-
mniej typu średniego (min. 2 x papa as-
pem a dachem. Stąd następnie jest od-
faltowa), jest to najważniejsza warstwa
prowadzana na zewnątrz poprzez kratki
zabezpieczająca przed wodą opadową
wentylacyjne, umieszczone w ściankach
 izolacja termiczna – jej zadaniem jest
kolankowych lub kominki wentylacyjne za-
ograniczenie przepływu ciepła przez
montowane w dachu.
stropodach; w dachach odwróconych
materiał, z którego jest wykonana musi
Stropodachy kanalikowe
być odporny na wilgoć i zachowywać
dobrą izolacyjność w kontakcie z wodą
W stropodachach kanalikowych wenty-
w
arstwa spadkowa – profilująca kąt
lowana pustka powietrzna jest znacznie
nachylenia połaci dachowej, powinna
znajdować się pod warstwą hydroizolacyjną, aby woda opadowa spływała
po izolacji przeciwwodnej
w
arstwa paroizolacyjna – w stropodachach pełnych zabezpiecza wyższe
warstwy przed wnikaniem w nie pary
wodnej
k
onstrukcja stropu – część konstrukcyjna stropodachu może być wykonana
mniejsza i znajduje się najczęściej pod
▲ Rys. 1. Układ warstw w stropodachu pełnym: 1 – pokrycie dachowe (np. 2 x papa
zgrzewalna), 2 – podkład pod pokrycie dachowe dylatowany na kwadraty 2,5x2,5 m,
3 – warstwa ochronna (np. folia polietylenowa), 4 – warstwa termoizolacyjna (np.
styropian), 5 – warstwa spadkowa (np.
z betonu drobnoziarnistego), 6 – paroizolacja, 7 – konstrukcja stropu, 8 – sufit (np.
tynk cementowo-wapienny)
poziomo lub ukośnie w celu wyprofilowania odpowiedniego spadku
płytami korytkowymi ułożonymi z odpowiednim spadkiem, na których położona
jest warstwa hydroizolacyjna.
W stropodachach kanalikowych para wodna odprowadzana jest za pomocą systemu kanalików wytworzonych na górnej
powierzchni stropu. Kanaliki te znajdują
się pod pokryciem dachowym. Cyrkulacja
powietrza z możliwością wyprowadzenia pary wodnej na zewnątrz decyduje
migrować do tzw. kominków, przez któ-
o zmniejszeniu ciśnienia cząstkowego
w
arstwa wykończeniowa sufitu – najczę-
re może wydostawać się na zewnątrz.
pary oddziałującej od dołu na pokrycie
ściej wykonywana jako zwykły tynk ce-
Zaletą tego rozwiązania jest mniejsze ci-
dachowe. Zwiększa to znacznie trwałość
mentowo-wapienny lub jako sufit pod-
śnienie cząstkowe pary wodnej występu-
pokrycia.
wieszany z płyt g-k.
jące pod pokryciem dachowym i mniejsze
Układ warstw w każdym z wyżej wymie-
ryzyko powstania tzw. „purchli” w pokryciu
nionych typów stropodachów jest inny.
w szczególności papowym.
Dachy balastowe
Aby całkowicie zlikwidować lub znacznie
Dachy balastowe to stropodachy, na któ-
Stropodachy pełne
zmniejszyć ciśnienie cząstkowe pary wod-
rych pokryciu (najczęściej papowym) uło-
nej, działające od dołu na szczelne pokry-
żona jest warstwa żwiru. Stanowią one uzu-
W stropodachu pełnym układ warstw jest
cie dachowe, stosuje się dachy wentylo-
pełnienie dachów o tradycyjnym układzie
następujący (rys. 1):
wane.
warstw. Wadami tego rozwiązania są: duże
p
okrycie dachowe
Idea stropodachów wentylowanych dwu-
zwiększenie obciążenia odziaływującego
p
odkład pod pokrycie dachowe
dzielnych przedstawiona jest na rys. 2.
na konstrukcję obiektu, utrudniony spływ
w
arstwa ochronna
wody opadowej po pokryciu, bardzo trud-
w
arstwa termoizolacyjna
W tego rodzaju dachach w okresie zi-
na lokalizacja ewentualnych przecieków
w
arstwa spadkowa
mowym, para wodna z pomieszczenia
przez pokrycie.
p
aroizolacja
k
onstrukcja stropu
s
ufit.
Warstwa spadkowa może być wykonana
również ponad warstwą izolacji termicznej.
Stropodachy odpowietrzane
i dachy wentylowane
Stropodach odpowietrzany różni się od
pełnego rodzajem pokrycia dachowego.
Pokrycie to jest „odpowietrzane” czyli
umożliwia poziomy ruch powietrza pod
wierzchnią warstwą szczelną. W związku
z tym para wodna pod pokryciem może
▲ Rys. 2. Schemat stropodachu wentylowanego: 1 – warstwa ocieplająca (np. z wełny mineralnej),
2 – strop, 3 – warstwa wykończeniowa (np. tynk cementowo-wapienny)
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
25
Kompendium wiedzy
w
arstwy zabezpieczające (warstwę dre-
Dachy odwrócone
nażową i hydroizolacyjną) przed zamule-
W ostatnim okresie stosowane są dachy
niem czyli drobnymi frakcjami (wykonane
odwrócone, dla których typowy układ
najczęściej z folii gruntowej lub fizeliny).
warstw przedstawiono na rys. 3.
Bardzo ważnym rodzajem stropodachów
Przewaga dachów o odwróconym układzie
są tarasy. Przykładowy układ warstw w ta-
warstw nad stropodachami tradycyjnymi
rasie pełnym przedstawiono na rys. 4.
polega na: wyeliminowaniu oddziaływania
Układ pokazany na tym rysunku dotyczy
promieniowania słonecznego na warstwę
tradycyjnego tarasu pełnego. Obecnie
hydroizolacji, zmniejszeniu gradientu tem-
w swojej ofercie firmy mają różne rozwią-
peratury w warstwie hydroizolacji (w wyni-
zania materiałowe, ale kolejność i funk-
ku ułożenia warstwy termoizolacyjnej na
cja poszczególnych warstw niewiele się
hydroizolacyjnej gradient temperatury jest
zmienia.
▲ Fot. 2. Historyczny dach zielony w forcie
w Srebrnej Górze (fot. Z. Matkowski)
 f olie aktywne
 f olie paroizolacyjno-termoizolacyjne.
zmniejszony z ok. 80-100o do ok. 20o; po-
Materiały do hydroizolacji
dachów płaskich
Materiały bitumiczne
sza) oraz praktycznie wyeliminowaniu ry-
Do wykonywania warstw hydroizolacyj-
Bitumy są materiałami termoplastycznymi.
zyka uszkodzeń mechanicznych pokrycia
nych w dachach płaskich wykorzystuje się
Ich odkształcalność jest zależna od tem-
w czasie użytkowania dachu.
materiały do izolacji przeciwwodnych oraz
peratury, a także czasu oddziaływania ob-
Wady są podobne jak w przypadku da-
paroizolacji [1-9].
ciążenia. Są nierozpuszczalne w wodzie,
chów balastowych, tzn. duże zwiększenia
Izolację przeciwwodną w stropadachach
prawie całkowicie wodoszczelne i charak-
obciążenia odziaływującego na konstruk-
mogą stanowić:
teryzują się dużym oporem dyfuzyjnym.
cję obiektu, utrudniony spływ wody opado-
m
ateriały bitumiczne
Ulegają powolnemu starzeniu w strefie
wej po pokryciu, bardzo trudna lokalizacja
m
ateriały bitumiczne bezspoinowe (roz-
przypowierzchniowej, co prowadzi do ich
ewentualnych przecieków przez pokrycie.
twory, emulsje i lepiki asfaltowe, masy
łamliwości. Proces ten ulega przyspiesze-
Odmianą
asfaltowe polimerowo-bitumiczne, masy
niu w wyniku działania promieni ultrafiole-
typu KMB)
towych.
nadto warstwa termoizolacyjna znajduje
się tylko w zakresie temperatury dodatniej
przez co jej trwałość jest znacznie więk-
stropodachów
odwróconych
są dachy zielone (które na termoizolacji
mają warstwy umożliwiające rozwój ro-
b
itumiczne materiały rolowe (papy)
W praktyce wyroby bitumiczne stosuje się
ślinności). Zazwyczaj najwyższe warstwy
m
ateriały z tworzyw sztucznych (folie).
w postaci roztworów, emulsji, lepików, mas
polimerowo-bitumicznych, past, kitów, pap,
dachu zielonego stanowią (w kolejności
od góry):
Do wykonania paroizolacji głównie wyko-
w
arstwa humusu gr. 10-30 cm
rzystuje się:
w
arstwa drenażowa regulująca ilość
 f olie polietylenowe
 f olie z ekranem aluminiowym
wody w systemie
membran samoprzylepnych.
Materiały bitumiczne
bezspoinowe
Do bezszwowych materiałów bitumicznych
można zaliczyć:
 roztwory asfaltowe
 emulsje asfaltowe
 lepiki asfaltowe
 izolacyjne masy asfaltowe polimerowo-bitumiczne
▲ Rys. 3. Schemat stropodachu odwróconego: 1 – warstwa dociskowa ze żwiru
(np. frakcji 16/23 mm), 2 – warstwa izolacji termicznej odporna na zawilgocenie (np. z polistyrenu ekstrudowanego),
3 – warstwa izolacji przeciwwodnej (np. 2 x
papa zgrzewalna), 4 – warstwa spadkowa,
5 – konstrukcja stropu, 6 – warstwa wykończeniowa (np. tynk cementowo-wapienny gr. 1,5 cm)
26
Vademecum
Hydroizolacje
▲ Rys. 4. Układ warstw w tarasie: 1 – warstwa
nawierzchniowa (np. płytki ceramiczne na
kleju elastycznym i wodoodpornym), 2 –
warstwa dociskowa (np. beton drobnoziarnisty), 3 – przekładka dylatacyjna z papy,
4 – warstwa poślizgowa (np. z piasku),
5 – warstwa hydroizolacyjna (np. 3 x papa
asfaltowa zwykła, 2 x papa zgrzewalna),
6 – warstwa podkładowa (np. z betonu
drobnoziarnistego), 7 – izolacja termiczna
(np. ze styropianu twardego), 8 – warstwa
paroizolacyjna (np. 1 x papa szczelnie klejona na zakładach), 9 – warstwa spadkowa, 10 – warstwa konstrukcyjna
edycja 2015
m
asy typu KMB.
Roztwory asfaltowe
Roztwory asfaltowe to asfalty przemysłowe
o temperaturze mięknienia nie niższej niż
70oC (rozpuszczone w benzynie do lakierów,
solwentnafcie lub oleju). Czas ich wysychania nie powinien przekraczać 12 h. Roztwory asfaltowe służą głównie do gruntowania
podłoży lub wykonywania samodzielnych
izolacji przeciwwilgociowych typu lekkiego.
Należy pamiętać, że nie powinno się ich
stosować w kontakcie ze styropianem.
Kompendium wiedzy
Emulsje asfaltowe
Papy smołowe
sztucznych. Klejenie ich odbywa się meto-
Emulsje asfaltowe składają się z asfaltu,
Papy smołowe są produkowane na osnowie
dą płomieniowego nadtapiania palnikiem
wody, emulgatorów i stabilizatorów. W za-
z tektury. Ulegają szybko procesom starze-
gazowym masy powłokowej, spodniej po-
leżności od rodzaju emulgatorów wyróżnia
nia pod wpływem promieni ultrafioletowych,
wierzchni wstęgi. Papy zgrzewalne charak-
się emulsje anionowe, kationowe i niejono-
są jednak bardziej odporne na działanie
teryzują się znacznie większą trwałością
we. Stosuje się je do gruntowania podłoża
grzybów domowych i grzybów pleśniowych
i lepszymi parametrami wytrzymałościo-
pod izolacje asfaltowe papowe i powłoko-
niż papy asfaltowe. Zastosowanie pap smo-
wymi niż papy tradycyjne. W zależności od
we, mogą też stanowić samodzielne po-
łowych jest obecnie bardzo ograniczone ze
rodzaju polimerów użytych do modyfikacji
włoki izolacyjne typu lekkiego.
względu na ochronę środowiska.
masy bitumicznej rozróżnia się papy:
Lepiki asfaltowe
Papy asfaltowe
Lepiki asfaltowe służą przede wszystkim
Papy asfaltowe stosowane do wykonywa-
do przyklejania papy asfaltowej do podłoża
nia izolacji wodochronnych można podzie-
oraz do sklejania warstw papy asfaltowej
lić w zależności od zastosowanej osnowy
między sobą, przy wykonywaniu izolacji
na następujące rodzaje:
Papy samoprzylepne
wielowarstwowych. W zależności od spo-
n
a tekturze (izolacyjna, wierzchniego kry-
Papy samoprzylepne są to papy asfal-
 SBS – modyfikowane elastomerami styro-
sobu aplikacji wyróżniamy lepiki stosowane na zimno lub gorąco.
Izolacyjne masy asfaltowe polimerowo-
butadienowymi
cia podkładowa)
A
PP – modyfikowane polipropylenem
ataktycznym.
towe wykonywane na osnowie z tkaniny
n
a osnowie z tkanin technicznych
z włókien syntetycznych, szklanych lub
n
a welonie z włókien szklanych lub two-
na folii. Osnowa jest powleczona warstwą
rzyw sztucznych
-bitumiczne
n
a włókninie przeszywanej
Masy te stosowane są do wykonywania
n
a taśmie aluminiowej.
trwałych,
elastycznej masy polimeroasfaltowej lub
asfaltowej i powłoką klejącą.
Materiały z tworzyw sztucznych
(folie)
wodo-
Ponadto ze względu na sposób łączenia
chronnych. Powstają w wyniku modyfikacji
w arkuszach wyróżnia się papy zgrzewalne
asfaltów, np. polimerami, żywicami lub cy-
i samoprzylepne. Mogą być stosowane do
klokauczukami. Wykonane z nich powłoki
wykonywania pokryć dachowych lub war-
Charakterystyczną cechą tworzyw sztucz-
charakteryzują się trwałą elastycznością,
stwy paroizolacji.
nych jest ich duża odporność na działanie
elastycznych
powłok
czynników chemicznych. Materiały rolowe
zdolnością pokrywania rys i wysoką wodoszczelnością, także w przypadku działa-
Papy zgrzewalne
z tych tworzyw są niemal całkowicie wo-
nia wody pod ciśnieniem.
Papy zgrzewalne są to papy o dużej za-
doszczelne oraz charakteryzują się dużym
wartości modyfikowanej masy bitumicznej
oporem dyfuzyjnym dla pary wodnej. Są
Masy typu KMB
(powyżej 2500 g/m2) wykonane na trwałej
odporne na wpływ wodnych roztworów
W ostatnim okresie bardzo często stosowa-
osnowie z włókien szklanych lub z tworzyw
kwasów, zasad i soli.
ne są masy typu KMB. W skład tego typu
mas wchodzą: bitum, tworzywa sztuczne,
wypełniacze, emulgatory, stabilizatory, domieszki nadające własności tiksotropowe,
konserwanty i woda. Mogą być one stosowane do wykonania: hydroizolacji stropów
garaży podziemnych, hydroizolacji dachów
zielonych i balastowych (odwróconych),
izolacji międzywarstwowych tarasów z powierzchniowym
odprowadzeniem
wody,
izolacji balkonów i tarasów z drenażowym
odprowadzeniem wody.
Bitumiczne materiały rolowe
– papy
Według obecnej nomenklatury papy nazywane mogą być „asfaltowymi, elastycznymi
wyrobami wodochronnymi na osnowie”. Są
materiałami izolacyjnymi w postaci osnowy,
wkładki nasyconej lub nasyconej i powleczonej bitumem. Rozróżnia się papy smołowe, asfaltowe lub polimeroasfaltowe.
▲ Fot. 3. Zgrzewanie foli PVC gorącym powietrzem (fot. Z. Matkowski)
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
27
Kompendium wiedzy
Do wykonywania warstw hydroizolacyj-
za pomocą gorącego klina, a następnie
nych z materiałów z tworzyw sztucznych
ściśnięcie
najlepszych więcej niż 100 m. Współczynnik
sd = 100 m oznacza, że materiał paroizola-
wykorzystuje się:
k
lejenie na całej łączonej powierzchni.
cyjny stawia opór dla pary wodnej taki sam
 f olie z polichlorku winylu (PVC) – dzielą
W przypadku stosowania rozpuszczalników
jak warstwa powietrza o grubości 100 m.
się na zwykłe (nieodporne na rozpusz-
przy zgrzewaniu na zimno należy przewi-
Rozróżnia się następujące rodzaje folii:
czalniki organiczne, farby syntetyczne,
dzieć
przewietrzania
 folie polietylenowe – zazwyczaj jednowar-
asfalty, smoły, materiały pędne, mające
przed ułożeniem następnych nieodpornych
stwowe, wzmacniane siatką polietylenową
ograniczoną odporność na oleje i tłusz-
na rozpuszczalniki warstw materiałów.
albo wielowarstwowe złożone z warstw
odpowiedni
okres
polietylenu i polipropylenu; z wyglądu są
cze) oraz bitumo- i olejoodporne
 f olie z poliizobutylenu (PIB) – są odporne
Materiały do wykonywania
paroizolacji
podobne do folii budowlanych, których
i rozpuszczalniki organiczne; mogą być
Głównym zadaniem folii paroizolacyjnych
stosowane w temperaturze od -25 do
jest zminimalizowanie ilości pary wodnej
współczynnik sd folii polietylenowych wy-
+70oC
przedostającej się do warstwy termoizola-
na działanie kwasów mineralnych i soli,
ale nie są odporne na oleje, tłuszcze
w żadnym wypadku nie należy stosować
do wykonywania warstw paroizolacyjnych;
nosi kilkadziesiąt metrów, a często nawet
ponad 100 m; jest nieco niższy w przypad-
 folie z bitumicznego kopolimeru etyle-
cyjnej lub innych warstw przegród zewnętrz-
nowego (ECB) – nie są odporne przede
nych. Ponieważ nie ma wyrobów absolutnie
 f olie z ekranem aluminiowym – mają
wszystkim na aromatyczne węglowo-
szczelnych na przenikanie pary wodnej,
zawsze budowę warstwową z poliety-
dory
dlatego w literaturze zachodniej częściej
lenu i polipropylenu, przy czym war-
mówi się o „foliach regulujących przepływ
stwa skierowana w stronę „cieplejszą”
działanie większości rozpuszczalników
pary wodnej” lub „regulatorach wilgoci”.
jest metalizowana; folie te odbijają
oraz wodnych roztworów kwasów, za-
Folie te stosuje się pod warstwą termoizo-
promieniowanie podczerwone, a więc
sad i soli; tracą odporność w środowi-
lacyjną połaci dachowych.
ograniczają straty cieplne; folie z war-
skach silnie utleniających
Typowe folie paroizolacyjne mają duży opór
stwą odblaskową są ciężkie (gramatura
 f olie politereftalanoetylenowe (PET) – są
dyfuzyjny, czyli małą przepuszczalność
około 300 g/m2), ale bardzo wytrzymałe
odporne na rozcieńczone kwasy, alka-
pary wodnej (rzędu kilku gram pary wod-
lia, rozpuszczalniki, smary i oleje, a tak-
nej, przechodzącej przez 1 m2 powierzchni
 folie aktywne – mają zdolność magazy-
 f olie z polietylenu (PE) – są odporne na
że grzyby pleśniowe
 folie z kauczuku syntetycznego (EPDM)
ku folii zawierających polipropylen
i szczelne (sd > 100 m)
folii w ciągu 24 godzin [g/m2/24godz]. W li-
nowania nadmiaru wilgoci i oddawania
teraturze niemieckiej opór dyfuzyjny jest
jej w czasie, stosowane są w pomiesz-
s d,
czeniach o dużej wilgotności względnej
– produkowane są na bazie monomeru
charakteryzowany
etyleno-propyleno-dienowego w posta-
który dla dobrych folii paroizolacyjnych po-
ci folii grubości od 0,5-2,5 mm; materiał
winien wynosić kilkadziesiąt metrów, a dla
współczynnikiem
powietrza
 folie
paroizolacyjno-termoizolacyjne
ten charakteryzuje się pełną wodoszczelnością przy jednoczesnej paroprzepuszczalności; jest przy tym odporny
na wysokie i niskie temperatury oraz na
promieniowanie UV i ozon, z tego powodu znajduje głównie zastosowanie jako
pokrycie dachów płaskich; EPDM może
być układany na podłożach: betonowych,
drewnianych, z blachy oraz na różnego
rodzaju płytach termoizolacyjnych.
Ponieważ izolacje z rolowych materiałów
z tworzyw sztucznych są jednowarstwowe,
szczególnie ważne jest właściwe wykonanie szwów i połączeń. Do ich wykonania
stosuje się następujące metody:
 z grzewanie na zimno – przez rozpuszczenie powierzchni łączonych odpowiednim rozpuszczalnikiem, a następnie ich ściśnięcie
 z grzewanie gorącym gazem – przez
uplastycznienie łączonych powierzchni,
a następnie ściśnięcie
 z grzewanie elementów grzejnych – przez
uplastycznienie łączonych powierzchni
28
Vademecum
Hydroizolacje
▲ Fot. 4. Widok lodu na dolnej powierzchni pokrycia dachowego (fot. Z. Matkowski)
edycja 2015
–
Kompendium wiedzy
oprócz funkcji paroizolacyjnej mogą pełnić też funkcję termoizolacyjną; z reguły
stosowane są w połączeniu z warstwą
folii pęcherzykowej.
Obecna nomenklatura zawarta w normach
europejskich mówi o „wyrobach regulujących przepływ pary wodnej”, a nie o „paroizolacjach”. Norma [7] podaje trzy typy tych
wyrobów:
 typ A – wyroby kontrolujące przepływ pary
wodnej
 typ B – wyroby kontrolujące przepływ pary
wodnej, niewodoszczelne
 typ V – wyroby kontrolujące przepływ pary
wodnej – wentylacyjne lub drenażowe.
▲ Fot. 5. Widok stropodachu pełnego krytego papą (fot. Z. Matkowski)
Podsumowanie
W dobie dużej podaży wyrobów hydroizolacyjnych wybór odpowiednich materiałów
wiedniej warstwy paroizolacyjnej w stro-
do wykonania warstw przeciwwodnych
podachu nad pomieszczeniami mokrymi.
przeciwwilgociowej łącznie z wyrobami
i paroizolacyjnych w dachach płaskich
Np. w stropodachu wykonanym nad ba-
z tworzyw sztucznych i kauczuku do izolacji przeciwwodnej części podziemnych
rzyw sztucznych i kauczuku do izolacji
powinien być przemyślany, zgodny z za-
senem para wodna o dużym ciśnieniu
sadami wiedzy technicznej, fizyki budowli
cząstkowym, przedostawała się przez nie-
oraz tzw. zdrowego rozsądku.
szczelną paroizolację do warstwy termo-
5. PN-EN 13969: 2006+A1: 2007 Elastycz-
Wielu producentów i handlowców oferuje
izolacyjnej z wełny mineralnej i tam oraz
ne wyroby wodochronne – Wyroby as-
systemy, które można stosować przy „ze-
na dolnej powierzchni pokrycia dachowe-
faltowe do izolacji przeciwwilgociowej
rowym spadku połaci dachowej”. Projek-
go skraplała się i dochodziło do zamarza-
łącznie z wyrobami asfaltowymi do izo-
tując dach o spadku 0% należy pamiętać,
nia wody (fot. 4). W zimie, w czasie dni
lacji przeciwwodnej części podziemnych
że warstwa konstrukcyjna może ugiąć się
słonecznych lód rozmarzał i woda spły-
o 1/150-1/200 swojej rozpiętości, co np.
wała, przenikając przez termoizolację i we
przy długości l = 600 cm daje ugięcie 3 cm.
wnętrzu basenu „padał deszcz”.
ne wyroby wodochronne – Wyroby as-
Tak więc na tak zaprojektowanym dachu po-
Wykonując roboty hydroizolacyjne w da-
faltowe do regulacji przenikania pary
wstanie w części środkowej zastoina wodna
chach płaskich należy pamiętać o dużej
o głębokości min. 3 cm. Zaleganie wody na
staranności, świadomości wagi problemu
pokryciu dachowym wraz z oddziaływaniem
u robotników wykonujących te prace oraz
styczne wyroby wodochronne – Wyroby
czynników atmosferycznych (duży gradient
ciągłym i szczegółowym nadzorze zarów-
z tworzyw sztucznych i kauczuku do re-
temperatury i częste przejścia przez 0oC)
no przez kierownika budowy jak i inspek-
gulacji przenikania pary wodnej – Defini-
są
tora nadzoru inwestorskiego.
podstawowymi
przyczynami
później
– Definicje i właściwości.
– Definicje i właściwości.
6. P
N-EN 13970: 2006+A1: 2007 Elastycz-
wodnej – Definicje i właściwości.
7. P
N-EN
13984:2006+A1:
2007
Ela-
cje i właściwości.
występujących przecieków przez pokrycie
8. P
N-EN 14909: 2007 Elastyczne wyro-
dachowe.
Literatura
by wodochronne – Wyroby z tworzyw
Spadków zerowych nigdy nie powinno się
1. P
N-EN 13707: 2006+A1: 2007 Elastycz-
sztucznych i kauczuku do poziomej
stosować na pokryciach ułożonych bez-
ne wyroby wodochronne – Wyroby asfal-
izolacji przeciwwilgociowej – Definicje
pośrednio na wełnie mineralnej. W wyniku
towe na osnowie do pokryć dachowych
jej nierównomiernego osiadania np. spo-
– Definicje i właściwości.
i właściwości.
9. P
N-EN 14967: 2007 Elastyczne wyroby
wodowanego tzw. zadeptywaniem (szcze-
2. PN-EN 13859-1+A1: 2008 Elastycz-
gólnie na dojściach do urządzeń wentyla-
ne wyroby wodochronne – Definicja
poziomej
cyjnych, klimatyzacyjnych) grubość wełny
i właściwości wyrobów podkładowych
– Definicje i właściwości.
maleje o kolejnych kilka centymetrów, co
– Część 1: Wyroby podkładowe pod nie-
jest dodatkową przyczyną powstania za-
ciągłe pokrycia dachowe.
stoin wodnych.
wodochronne – Wyroby asfaltowe do
izolacji
przeciwwilgociowej
10. PN-B-10425:1989 Przewody dymowe,
spalinowe i wentylacyjne murowane
3. PN-EN 13956: 2006 Elastyczne wyro-
Z tego względu projektowany, minimalny
by wodochronne – Wyroby z tworzyw
spadek warstwy hydroizolacyjnej (zda-
sztucznych i kauczuku do pokryć da-
niem autorów) powinien wynosić 3%.
chowych – Definicje i właściwości.
z cegły. Wymagania techniczne i badania przy odbiorze.
11. Praca zbiorowa pod redakcją Jerzego Karysia, Ochrona przed wilgocią
Drugim bardzo ważnym zagadnieniem
4. PN-EN 13967: 2006+A1: 2007 Elastycz-
jest zaprojektowanie i wykonanie odpo-
ne wyroby wodochronne – Wyroby z two-
i korozją biologiczną w budownictwie,
Grupa Medium, Warszawa, 2014.
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
29
przegląd
produktów i realizacji,
wypowiedzi ekspertów
AKTYWATOR – preparat do Iniekcji Krystalicznej®
Ekoimpregnat do materiałów budowlanych
Zaprawa hydroizolacyjna SECCO FLEXIFOL 2
System przerw roboczych – WEBAC® gumy
pęczniejące (hydrofilowe)
Izolacja pozioma kościoła Systemem HW
Cztery Wieże Activ Investment
Podstawa to fundament – System Bezpieczny
Fundament Icopal 2014
Izolacja izolacji nierówna – jak wybrać właściwą?
przegląd produktów
przegląd realizacji
wypowiedzi ekspertów
AKTYWATOR – preparat do Iniekcji
Krystalicznej®
Produkt
Producent: Autorski Park Technologiczny Zakład Osuszania Budowli
mgr inż. Maciej Nawrot
Zastosowanie: wytwarzanie przepony blokującej podciąganie kapilarne wody; stosowany w technologii Iniekcji Krystalicznej®
AKTYWATOR jest dostępny wyłącznie dla firm posiadających uprawnienia licencyjne do stosowania technologii Iniekcji Krystalicznej®. Jest
specjalnym alkalicznym środkiem krzemianowym w roztworze wodnym stosowanym bezciśnieniowo. Penetruje metodą dyfuzji, dzięki
czemu jego promień działania od otworu iniekcyjnego jest tym większy, im bardziej mur jest zawilgocony. Strefa iniekcji jest więc dodatkowo nawilżana wodą przed aplikacją AKTYWATORA w celu utworzenia
tzw. mokrej ścieżki, w której zachodzi ww. proces. Unikalne zjawisko
samoorganizacji kryształów, na skutek którego powstają koncentryczne pierścienie, stanowi podstawę mechanizmu wytwarzania przepony
blokującej dalsze podciąganie kapilarne wody w technologii Iniekcji
Krystalicznej®.
Ekoimpregnat do materiałów budowlanych
Produkt
Opracowanie: Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego
Zastosowanie: impregnacja elementów z kamienia naturalnego i betonu
Większość preparatów dostępnych na rynku działa na zasadzie wytworzenia warstwy nieprzepuszczalnej na powierzchni impregnowanego
elementu, jednak takie zabezpieczenia są krótkotrwałe. W wyniku reakcji
chemicznych ze strukturą kamienia niejednokrotnie powodują one warstwowe łuszczenie się okładziny. Preparat opracowany w IMBiGS nie ma
takich negatywnych oddziaływań. Wnika w strukturę kamienia i nie reaguje
z nią chemicznie. Ekoimpregnat to wodny zol krzemionkowy wytworzony
z krzemionki bezpostaciowej z odpadowego, taniego chalcedonitu. Zol
w kontakcie z minerałami tworzącymi strukturę krystaliczną, penetruje
wolne przestrzenie pomiędzy kryształami minerałów, wypełnia je, tworząc
specyficzną żelową warstwę ochronną. Powstały żel chroni i nadaje elementom budowlanym odporność chemiczną, zwiększa wytrzymałość mechaniczną nie zmieniając wyglądu ich zewnętrznych powierzchni. Warstwa
ochronna jest przepuszczalna od wewnątrz dla pary wodnej. Ogranicza
wnikanie do kamienia dwutlenku węgla, wody, soli i mikroorganizmów.
Zaprawa hydroizolacyjna SECCO FLEXIFOL 2
Produkt
Producent: SECCO POLSKA
Zastosowanie: uszczelnianie podłoży wewnątrz i na zewnątrz budynków
Dwuskładnikowa, wysokociśnieniowa, mineralna zaprawa hydroizolacyjna koloru szarego, do wykonywania elastycznych uszczelnień podłoży
wewnątrz i na zewnątrz budynków. Odporna na wodę, również w stałym
z nią kontakcie. Powstała powłoka jest szorstka, dzięki czemu łatwiej nakłada się okładziny ceramiczne.
Istnieje możliwość nakładania zaprawy na podłoża z tynków cementowych,
cementowo-wapiennych i płyt gipsowo-kartonowych. Stosowana do wykonywania izolacji typu wannowego, a także stropów garaży podziemnych,
tuneli i przejść podziemnych, basenów pływackich, zbiorników na wodę
użytkową i nieczystości oraz do izolowania tarasów, balkonów i cokołów.
FLEXIFOL 2 cechuje duża odporność na działanie agresywnych chemikaliów (kwasów, chlorków, siarczanów zawartych w opadach atmosferycznych i w ziemi), bardzo dobra i długotrwała odporność na warunki atmosferyczne, odporność na zarysowanie oraz łatwość stosowania (możliwość
nanoszenia na powierzchnie o skomplikowanych kształtach).
32
Vademecum
Hydroizolacje
edycja 2015
przegląd produktów
przegląd realizacji
Produkt
wypowiedzi ekspertów
System przerw roboczych –
WEBAC® gumy pęczniejące (hydrofilowe)
Producent: WEBAC Sp. z o.o.
Zastosowanie: uszczelnianie przerw roboczych i dylatacji przed
obustronnym przenikaniem wody
Produkt nowej generacji, cechujący się trwałą stabilnością formy oraz
bardzo dobrą odpornością chemiczną, zalecany nie tylko w uszczelnianiu
przerw roboczych, ale także we wszelkiego rodzaju dylatacjach. Można go
stosować w kontakcie z wodą morską (specjalna wersja SW – do wody
słonej) oraz w środowisku zanieczyszczonym np. nawozami sztucznymi.
Polimerowe gumy pęczniejące WEBAC zwiększają objętość pod wpływem wody i poprzez docisk do podłoża mineralnego zapewniają trwałą
szczelność. Wykorzystuje się je w „białych wannach”, przerwach roboczych
w płycie fundamentowej, w zbiornikach wodnych, odstojnikach, a także do
szyb, na przejściach i łączeniach rur oraz w otwartych dylatacjach. Szczególnie zaleca się do budownictwa z prefabrykatów, gotowych modułów
i rurociągów. Można je stosować w konstrukcjach z betonu i żelbetu, przy
występującej wilgoci, wodzie bez ciśnienia oraz przy wodzie napierającej.
Izolacja pozioma kościoła Systemem HW
Realizacja
Wykonawca izolacji: HW Izolan
Inwestor: Parafia Polsko-Katolicka Matki Bożej Nieustającej Pomocy
Lokalizacja: Jelenia Góra-Cieplice, ul. Wolności 213
Realizacja: 05.2005 r.
Firma HW IZOLAN wykonała izolację poziomą w budynku kościoła przy
pomocy Systemu HW. Po odsłonięciu spoiny w murze ceglanym wprowadzono poziomo płyty faliste ze stali nierdzewnej chromowej, przy
pomocy specjalnego urządzenia pneumatycznego. Płyty zachodziły
na siebie 1-2 fale, tworząc szczelną barierę zapobiegającą podciąganiu
wilgoci. Wykonano 35 metrów kwadratowych izolacji.
Realizacja
Cztery Wieże Activ Investment
Wykonawca izolacji stropów: Technika Betonu Wodoszczelnego Sp. z o.o.
Lokalizacja: Katowice, ul. Chorzowska
Realizacja: od 2012 r., planowane zakończenie 2018 r.
Beton wodoszczelny wraz z odpowiednio zaprojektowanym układem
elementów uszczelniających może być stosowany m.in. do wykonywania izolacji stropów, tarasów i dachów. W Polsce system ten jest od ponad
15 lat oferowany przez spółkę Technika Betonu Wodoszczelnego.
Przykładem inwestycji realizowanej z zastosowaniem wodoszczelnych
stropów TBW® może być kompleks mieszkalno-usługowy Cztery Wieże
Activ Investment.
Aktualnie prowadzone są prace budowlane na wieży nr 3. Projekt obiektu przewiduje dużą ilość zielonych dachów i tarasów, drogi serwisowe,
powierzchnie parkingowe i myjnię samochodową wewnątrz budynku.
Konieczne jest więc uzyskanie trwałej i skutecznej izolacji, która pozwoli
na swobodne zagospodarowanie i zabudowę powierzchni. Zastosowanie
stropów wodoszczelnych TBW® pozwala na rezygnację z kłopotliwych
powłok izolacyjnych oraz zwiększa swobodę wykorzystania powierzchni
stropów przy równoczesnym przyspieszeniu tempa prac budowlanych.
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
33
przegląd produktów
przegląd realizacji
Wypowiedź eksperta
mgr inż. Grzegorz Gładkiewicz
Doradca techniczny
ICOPAL S.A.
Podstawa to fundament – System
Bezpieczny Fundament Icopal 2014
Podstawą każdego domu jest fundament, który chroni wnętrze domu
od wody pochodzącej z gruntu. Nie wystarczy wylać beton w szalunki
ław i dalej murować ściany ciesząc się, że mury rosną coraz wyżej. Wcze-
Izolacja izolacji nierówna – jak wybrać
właściwą?
Na rynku dostępnych jest wiele produktów określanych mianem izolacji.
Bardzo trudno jest poruszać się w tym gąszczu i wybrać właściwą. Ułatwieniem jest zharmonizowana norma PN-EN 15814 Grubowarstwowe
powłoki asfaltowe modyfikowane polimerami do izolacji wodochronnej – Definicje i wymagania.
Dokument ten precyzuje wymagania stawiane jedno- i dwuskładnikowym wyrobom stosowanym jako powłoki izolacyjne w budownictwie, z możliwością zbrojenia warstwy odpowiednią wkładką. Wyroby
te przeznaczone są do wykonywania hydroizolacji części podziemnych
budynków i budowli. Dzięki temu mamy jasno określone kryteria, jakimi kierować się podczas wybierania właściwego dla nas rozwiązania,
w zależności od panujących warunków wodno-gruntowych. Nakłada
to również obowiązki na producentów w aspekcie dostosowania procesu produkcyjnego, właściwości swoich wyrobów, a także kontroli jakości. Te regulacje powodują, że na rynek trafiają jedynie sprawdzone,
o wysokiej jakości wyroby, spełniające odpowiednie wymagania. Wprowadzenie wspomnianej normy gwarantuje z jednej strony klientom
34
Vademecum
Hydroizolacje
edycja 2015
wypowiedzi ekspertów
śniej należy dokładnie przemyśleć, w jaki sposób trzeba zabezpieczyć
wnętrze obiektu przed wpływem podciągania kapilarnego, promieniotwórczym radonem, zagrzybieniem. Jest nad czym myśleć: inaczej będzie wyglądało zabezpieczenie budynku podpiwniczonego, a inaczej
parterowego. Innych materiałów hydro- i termoizolacyjnych użyjemy,
gdy budynek jest posadowiony na gruntach spoistych (glinach), a innych
gdy budujemy go na gruntach przepuszczalnych (piasek). Niezwykle
istotną sprawą jest poziom wód gruntowych oraz rodzaj zastosowanych
materiałów termoizolacyjnych do pionowej ochrony ścian fundamentowych. Wzajemne zależności tych wszystkich wymienionych czynników
powodują, że sposób w jaki ostatecznie zabezpieczymy swój budynek
nie jest prostą sprawą. Chodzi o to, aby użyć optymalnych materiałów,
ani nie za drogich ani nie za tanich, takich jakich nam potrzeba i żeby
wybrać je w sposób przemyślany, zgodny ze sztuką budowlaną. Na te
pytania daje odpowiedź istniejący od 6 lat na rynku System Bezpieczny
Fundament Icopal. W 2014 r. ukazała się Rekomendacja Techniczna ITB
(RT ITB 1130/2014) opisująca rozwiązania Systemu BFI w zależności od
różnorodnych warunków gruntowo-wodnych i zastosowanych materiałów hydro- i termoizolacyjnych. Wszystkich, którzy myślą o wybudowaniu swojego domu zachęcam do lektury i do tego, aby rozpoczynali budowę od prawidłowo zaprojektowanych i wykonanych fundamentów.
Wypowiedź eksperta
dr inż. Krzysztof Pogan
Kierownik produktu
– linia budowlana
MAPEI POLSKA Sp. z o.o.
dostęp do rozwiązań najwyższej jakości, a z drugiej stwarza producentom warunki do rzetelnego konkurowania na rynku.
W ten zakres wpisują się wyroby do wykonywania hydroizolacji z oferty
MAPEI: grupa produktów PLASTIMUL, reprezentowana na wielu budowach w Polsce przez jedno- i dwuskładnikowe produkty, nakładane
metodami szpachlowymi ręcznie, ale także nadające się do aplikacji
metodą natrysku.
przegląd produktów
Katalog
przegląd realizacji
wypowiedzi ekspertów
dla
cz
P II
Bv
bezpłatny
łonków
Zawiera szczegółowe parametry techniczne materiałów konstrukcyjnych,
hydro- i termoizolacyjnych, elewacyjnych i wykończeniowych. Ponadto
opisane są pokrycia dachowe, stolarka otworowa, bramy, posadzki, nawierzchnie, chemia
budowlana, urządzenia dźwigowe, sprzęt budowlany oraz oprogramowanie komputerowe. W katalogu
Katalog
są również szczegółowe informacje o produktach z branży sanitarnej, grzewczej, wentylacyjnej i klimatyzacyjnej
oraz elektrycznej. Znajdują się też prezentacje firm zajmujących się produkcją i świadczących usługi budowlane i instalacyjne.
bezpłatny
dla członków
Zamów
teraz
dla członków PIIB
edycja 2015/2016
Ilość egzemplarzy ograniczona.
Decyduje kolejność zgłoszeń.
Złóż zamówienie – wypełnij formularz na stronie
www.kataloginzyniera.pl
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
35
firmy
produkty
technologie
Autorski Park Technologiczny Zakład Osuszania
Budowli mgr inż. Maciej Nawrot
ALPHA DAM Sp. z o.o.
bHb Efektywne Systemy Naprawy i Ochrony
Budowli
BASF Polska Sp. z o.o.
HW IZOLAN
Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa
Skalnego
ICOPAL S.A.
IZOHAN Sp. z o.o.
LOTOS Asfalt Sp. z o.o.
MAPEI POLSKA Sp. z o.o.
Nordic Waterproofing Sp. z o.o.
REMMERS POLSKA Sp. z o.o.
SCHOMBURG Polska Sp. z o.o.
SECCO POLSKA
Technika Betonu Wodoszczelnego Sp. z o.o.
WEBAC Sp. z o.o.
firmy
produkty
technologie
Iniekcja Krystaliczna® jest technologią iniekcyjną przeznaczoną
do wytwarzania poziomej i pionowej izolacji przeciwwilgociowej
w murach zawilgoconych na skutek kapilarnego podciągania
wody z gruntu. Przy czym izolację można wykonać wewnątrz
budynku bez potrzeby odkopywania murów zewnętrznych.
▲F
ot. 1. Wykonywanie pionowej izolacji
przeciwwilgociowej w technologii Iniekcji
Krystalicznej
®
mgr inż. Maciej
Nawrot
Autorski Park Technologiczny
Zakład Osuszania Budowli
Wtórna
hydroizolacja
pionowa
ściany
piwnicznej wykonana w technologii Iniekcji
Krystalicznej®
stanowi
rozwiązanie
INIEKCJA KRYSTALICZNA®
– Wtórna przeciwwilgociowa
izolacja pionowa
Specyfikacja otworów iniekcyjnych oraz ich
geometrii dla przepony pionowej:
ś
rednica otworów powinna wynosić
kurtynowe, zrealizowane w postaci siatki
20 mm
otworów wypełnionych zaprawą iniekcyj-
w
iercić należy w rzędach pod kątem
ną w sposób analogiczny jak dla izolacji
20-30° w rozstawie osiowym, co 15 cm
przeciwwilgociowej
poziomej.
o
dległości pomiędzy kolejnymi rzędami,
przesuniętymi względem siebie o 7,5 cm,
powinny wynosić 15 cm
d
ługość rzutu poziomego otworów iniekcyjnych powinna być o 5 cm mniejsza niż
grubość muru.
Znajduje
zastosowanie w zawilgoconych ścianach
piwnicznych, gdzie nie jest możliwe ich
odkopanie i wykonanie powłokowej izolacji przeciwwilgociowej od zewnątrz. Jest to
uzasadnione przede wszystkim w odniesieniu do ścian piwnicznych, znajdujących
się pod obrysem budynku lub w przypadku budynków usytuowanych w ciasnej zabudowie miejskiej. Wtedy uwarunkowania
techniczne i ekonomiczne sprawiają, że
izolacja pionowa może być zrealizowana
wyłącznie od wewnątrz.
Trzeba przy tym zaznaczyć, że izolacja
pionowa wykonana w technologii Iniekcji
Krystalicznej® spełnia wymagania stawiane izolacji przeciwwilgociowej. Nie spełnia
natomiast warunków specyfikacji przeciwwodnej, dla której trzeba stosować dodatkowo rozwiązania wannowe z użyciem
cienkowarstwowych zapraw uszczelnia­
jących.
38
Vademecum
▲ Rys. 1. Wtórna izolacja przeciwwilgociowa – rozwiązanie połączenia izolacji pionowej
z poziomą
Hydroizolacje
edycja 2015
technologie
firmy
produkty
Większy niż w przypadku izolacji pozio-
typu rozwiązań jest uzasadnione technicz-
i używania chronionego znaku towarowego
mej kąt pochylenia otworów iniekcyjnych
nie i zapewnia oczekiwany efekt w postaci
Iniekcja Krystaliczna® oraz dystrybucji ma-
pozwala na wytworzenie szczelnej kurtyny
suchych ścian. Dzięki temu jest coraz czę-
teriałów iniekcyjnych związanych z techno-
przeciwwilgociowej chroniącej mur w płasz-
ściej stosowane w istniejących budynkach.
logią Iniekcji Krystalicznej®.
czyźnie pionowej.
Z obserwacji licencjobiorców Iniekcji Kry-
Wtórna przeciwwilgociowa izolacja pionowa
stalicznej® wynika, że zdecydowanie naj-
nie funkcjonuje samodzielnie, lecz w po-
lepsze efekty w postaci szczelnej przepony
łączeniu z poziomą izolacją przeciwwilgo-
i osuszenia zaizolowanych ścian można za-
ciową, gdzie specyfikacja otworów iniek-
obserwować w przegrodach budowlanych,
cyjnych oraz ich geometria określona jest
w których przed rozpoczęciem prac zmie-
w następujący sposób:
rzono bardzo wysokie zawilgocenie, sięga-
 średnica
otworów
powinna
wynosić
20 mm
jące 13-15% masowych. Jest to związane
z tym, że szczelność blokady uzależniona
 wiercić należy w jednym rzędzie pod ką-
jest w dużym stopniu od dostatecznej ilości
tem od 10° do 30° w rozstawie osiowym,
wody w strefie iniekcji, która jest potrzeb-
co 12,5 cm
na do budowy wiązań krystalicznych. Jest
 długość rzutu poziomego otworów iniek-
to cecha wyróżniająca technologię Iniekcji
cyjnych powinna być o 5 cm mniejsza niż
Krystalicznej® tzn. im bardziej zawilgocone
grubość muru.
mury tym lepsze efekty osuszania. W mo-
Połączenie izolacji pionowej z poziomą jest
krych murach występują bowiem korzystne
realizowane w ten sposób, że poczynając
warunki do dyfuzji składników jonowych
od dołu wykonany jest rząd otworów iniek-
mieszaniny iniekcyjnej tworzących izolację.
cyjnych dla izolacji poziomej. Następnie
Technologia nie wymaga więc wstępnego
wykonywana jest siatka otworów iniekcyj-
osuszania muru w strefie planowanej iniek-
nych dla izolacji pionowej, która jest kon-
cji. Utworzona blokada przeciwwilgociowa
tynuowana do poziomu gruntu. Na tym
jest absolutnie ekologiczna, ma wielopoko-
poziomie jest zakańczana rzędem otworów
leniową trwałość i nie powoduje osłabienia
iniekcyjnych dla izolacji poziomej. Schemat
muru w strefie iniekcji w czasie wieloletniego
przykładowego rozwiązania przedstawiono
funkcjonowania.
na rysunku 1. Można zatem stwierdzić, że
Wraz z wykonaniem izolacji przeciwwil-
pionowa izolacja przeciwwilgociowa jest
gociowych należy zastosować działania
ograniczana od dołu i od góry poziomą izo-
osłonowe w postaci neutralizacji szkodli-
lacją przeciwwilgociową.
wych soli budowlanych oraz nałożenia na
Wymieniony wyżej sposób powiązania izo-
izolowane ściany tynków renowacyjnych
lacji pionowej z poziomą uwzględnia kie-
pomalowanych farbą paroprzepuszczalną.
runki obciążenia wilgocią ściany piwnicznej,
Należy też zapewnić właściwą wentylację
przez co zapewnia właściwą ochronę muru.
remontowanych pomieszczeń tak, aby pro-
Na fotografiach 1 i 2 przedstawiono przykła-
ces wysychania zaizolowanych przegród
dową realizację izolacji pionowej przeciw-
budowlanych odbywał się w optymalnych
wilgociowej w technologii Iniekcji Krystalicz-
warunkach, z uwagi na komfort cieplno-
nej®. Istotne jest to, że we wskazanym przy-
-wilgotnościowy.
padku izolacja pionowa ścian została wyko-
Obecnie technologia Iniekcji Krystalicznej®
nana w sposób kombinowany. Tam, gdzie
jest wdrażana i rozwijana przez spadko-
było można, ściany piwniczne odkopano
bierców dr. inż. Wojciecha Nawrota, a tak-
i wykonano izolację pionową jako powłoko-
że współautorów rozwiązań patentowych
wą, natomiast w przegrodach zewnętrznych
mgr. inż. Macieja Nawrota i Jarosława Na-
piwnicy znajdujących się pod obrysem bu-
wrota w ramach Autorskiego Parku Tech-
dynku zastosowano pionową izolację prze-
nologicznego. Wyłącznie mgr inż. Maciej
▲ Fot. 3. Izolacja pionowa przeciwwilgocio-
ciwwilgociową w technologii Iniekcji Kry-
Nawrot i Jarosław Nawrot posiadają upraw-
wa w technologii Iniekcji Krystalicznej®
stalicznej . Wydaje się, że stosowanie tego
nienia do: udzielania praw licencyjnych
– 3 dni po wykonaniu
®
▲ Fot. 2. Izolacja pionowa przeciwwilgociowa w technologii Iniekcji Krystalicznej®
– w dniu wykonania
Autorski Park Technologiczny Zakład Osuszania Budowli mgr inż. Maciej Nawrot
► ul. Corazziego 2/13 ► 00-087 Warszawa ► tel. 601 328 233, 601 335 756
► www.i-k.pl ► [email protected]
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
39
firmy
40
Vademecum
produkty
Hydroizolacje
edycja 2015
technologie
firmy
technologie
produkty
bHb Efektywne Systemy
Naprawy i Ochrony Budowli
bHb Efektywne Systemy Naprawy
i Ochrony Budowli
ul. Warszawska 32
96-321 Stara Bukówka
tel. 501 226 245, 509 309 047
www.bhb.pl
[email protected]
Pracownicy firmy biorą udział w cyklicznych szkoleniach organizowanych, m.in.
przez firmy Remmers Polska, Sika Poland,
Mc-Bauchemie, Webac, Hahne, Icopal,
STO, Schomburg, Mapei Polska, Xypex.
Firma bHb wykonuje:
 iniekcje
Mikrofalami można oddziaływać na różne
o
suszanie murów
materiały, a kontrola nad ich wpływem
n
aprawę żelbetu
pozwala uniknąć negatywnego oddzia-
w
zmacnianie konstrukcji żelbetowych
ływania na człowieka. Wykorzystywana
u
szczelnianie ścian szczelinowych i płyt
energia niszczy pleśń, grzyby i zarodniki.
dennych
Materiał poddany działaniu mikrofal jest
h
ydroizolacje
nie tylko osuszany, ale również likwidowa-
p
osadzki.
ne są w nim wszelkie formy życia biologicznego.
O firmie
Iniekcje
Iniekcja
i Ochrony Budowli istnieje od 1980 roku.
uszczelniania wszelkich obiektów budow-
Specjalizuje się w zabezpieczaniu kon-
lanych. Jej głównymi zaletami jest wysoka
bHb Efektywne Systemy Naprawy i Ochro-
strukcji budowlanych przed wodą oraz wil-
skuteczność oraz szybki czas realizacji.
ny Budowli wykonuje uszczelnienia płyt
gocią. Wykonuje również prace izolacyjne
W ramach tej technologii firma wykonuje:
dennych i ścian szczelinowych za pomo-
w obiektach zabytkowych (stare mury).
 iniekcyjne uszczelnienia budowli poli-
cą:
Firma bHb przy współpracy ze Stowarzyszeniem
Wykonawców
Hydroizolacji
i Renowacji w Budownictwie organizuje
szkolenia i pokazy dla rzeczoznawców,
to
najskuteczniejsza
Uszczelnienia ścian
szczelinowych
Firma bHb Efektywne Systemy Naprawy
metoda
p
rofili pęczniejących iniekcyjnie
uretanami, emulsjami silikonowymi
u
szczelnianie żelami akrylowymi
w
ęży iniekcyjnych
u
szczelnianie rys, szczelin, dylatacji
m
ateriałów Xypex
 t aśm dylatacyjnych (Sika, Tricoma itp.).
w konstrukcjach żelbetowych
inspektorów nadzoru, kierowników budów
w
zmacnianie konstrukcji żelbetowych
Każda z tych metod stosowana jest do
oraz firm wykonawczych.
 iniekcyjne wytwarzanie izolacji pozio-
uszczelniania, m.in. przerw roboczych i dy-
mych w murach z zastosowaniem m.in.
latacji przed napierającą wodą.
krzemianów, poliuretanów, akryli, emul-
Wzmacnianie konstrukcji
żelbetowych
sji silikonowych
 iniekcyjne wzmacnianie gruntów pod
fundamentami
s
tabilizacje posadzek – wypełnianie pu-
Firma
wykonuje
również
wzmacnianie
stych przestrzeni z zastosowaniem mi-
konstrukcji żelbetowych. Do tego celu wy-
krocementów, silikatów, poliuretanów.
korzystuje lamelle (CarboDur – Sika) oraz
maty kompozytowe z włókien węglowych.
Osuszanie murów
metodą mikrofal
Renowacja posadzek
Osuszanie metodą mikrofal wykonywane
Dodatkowo firma zajmuje się renowacją
jest za pomocą specjalistycznego sprzę-
uszkodzonych
tu – generatorów mikrofalowych (emitery).
i
Urządzenie to wytwarza zawężone wiązki
ni betonowej zarówno w budownictwie
fal w ściśle określonym kierunku. Wyko-
mieszkaniowym (garaże, balkony, tarasy)
rzystuje ono energię wysokiej częstotliwo-
i przemysłowym (magazyny, rampy rozła-
ści wytwarzanej przez magnetrony.
dunkowe, myjnie, hale).
ramp
edycja 2015
oraz
powierzchni
posadzek
impregnacją
powierzch-
Hydroizolacje
Vademecum
41
firmy
produkty
technologie
Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z konserwacją
zapór, kanałów, akweduktów, zbiorników na wodę, wież
ciśnień, oczyszczalni ścieków czy innych systemów służących
do magazynowania wody, w każdym przypadku konieczne jest
profesjonalne wykonawstwo oraz pełna zgodność produktów,
gwarantujące długi okres eksploatacji. Konstrukcje związane
z gospodarką wodną zawsze wymagają również wielkiej precyzji.
▲ Fot. 1. Wypełnianie dylatacji między
betonowymi segmentami konstrukcji
produktem MasterSeal NP 474, kanał
Cova da Beira-Covilha, Portugalia
Elisabeth Casas Bolivar
Engin Seyhan
Łukasz Trytko
BASF Polska Sp. z o.o.
Hydroizolacje
i systemy naprawy betonu
Prawidłowa konserwacja konstrukcji beto-
łość konstrukcji betonowej. Niezależnie od
wany precyzyjnie przez wykwalifikowanych
nowej ma zasadnicze znaczenie dla zagwa-
jakości użytego materiału hydroizolacyjne-
specjalistów, którzy posiadają odpowiednie
rantowania projektowanego okresu eks-
go nieprawidłowo naprawione lub przygo-
przygotowanie i doświadczenie w naprawie
ploatacji, ponieważ istnieje wiele przyczyn
towane podłoża betonowe mogą powodo-
betonu i hydroizolacji. Otrzymują oni wy-
niszczenia betonu. Dlatego też naprawa
wać uszkodzenia membran uszczelniają-
tyczne i wsparcie w zakresie stosowania wy-
betonu jest działaniem specjalistycznym,
cych. Ostatecznie system izolacji zawie-
branego rozwiązania systemowego przez
które na każdym etapie procesu wymaga
dzie kilka lat później i ich struktura będzie
ekspertów Master Builders Solutions BASF.
w pełni wyszkolonych i kompetentnych pra-
poważnie uszkodzona. W związku z tym
Eksperci ds. rozwoju kładą szczególny na-
cowników. Niewystarczające zrozumienie
w dziedzinie naprawy betonu i wodochron-
cisk na łatwość i bezpieczeństwo aplikacji
i zdiagnozowanie problemu, nieprawidło-
nych izolacji odpowiedni dobór produktów
wszystkich produktów firmy. Organizowane
wa specyfikacja naprawy, wybór wykorzy-
i ich wzajemne oddziaływanie są istotne jak
są w tym celu szkolenia wewnętrzne oraz
stywanych do niej produktów lub technik,
nigdzie indziej. To jest pierwszy punkt, na
wsparcie techniczne na budowie. Jest to je-
a także stosowanie krótkowzrocznych stra-
który należy zwrócić uwagę szukając trwa-
dyny sposób, by zapobiec poważnym szko-
tegii naprawy nieuchronnie prowadzą do
łych rozwiązań. Ponadto wybrany system
dom i uniknąć wysokich kosztów roszczeń
niezadowolenia właścicieli konstrukcji.
może być trwały tylko wtedy, gdy jest apliko-
gwarancyjnych.
▲ Fot. 2. Aplikacja MasterSeal 6100 FX,
zapora Albagés Dam (kanał Segarra-Garrigues), Hiszpania
▲ Fot. 3. Aplikacja zapraw naprawczych
MasterEmaco, zapora Presa de Gergal-Sevilla, Hiszpania
Systemowe rozwiązania
oraz specjalistyczne aplikacje
Wiele lat doświadczenia i kompleksowa
wiedza w zakresie hydroizolacji oraz naprawy betonu pozwalają ekspertom firmy BASF oferować produkty pod marką
Master Builders Solutions. Są one doskonale dopracowane i spełniają wymagania
zawarte w normie PN-EN 1504, która reguluje czynności hydroizolacyjne i naprawcze
oraz ustanawia ulepszone ramy do wykonywania udanych i trwałych prac oraz osiągania zadowolenia klientów.
Wybór odpowiedniego rozwiązania dla hydroizolacji może mieć duży wpływ na trwa-
42
Vademecum
Hydroizolacje
edycja 2015
firmy
technologie
produkty
powierzchni.
Służy
do
tego
zaprawa
MasterEmaco N 305 FC, która niweluje nierówności i wypełnia pory w betonie. Równe
podłoże jest najlepszym punktem wyjścia
do budowy zrównoważonego systemu hydroizolacji.
Dzięki innowacyjnym, wysoce elastycznym,
lekkim i cementowym rozwiązaniom hydroizolacyjnym takim jak MasterSeal 6100
i MasterSeal 560, konstrukcje betonowe
mogą być przywrócone do eksploatacji już
po 1 dniu po aplikacji. Membrany te cechują się wysoką wydajnością (zużycie materiału zostało zmniejszone do 85% w porównaniu do innych tego typu produktów) oraz
bardzo wysokim stopniem efektywności
ekologicznej, czego dowodem jest Analiza
Efektywności Ekologicznej BASF dla długo-
▲ Fot. 4. Wykonywanie natrysku membrany polimocznikowej MasterSeal M 689
trwałego działania.
W dniach 20-22 kwietnia 2015 r. BASF Polska
konstrukcji spowodowane niekorzystnym
zorganizował „Praktyczne warsztaty z aplika-
wpływem czynników atmosferycznych lub
cji systemów do napraw konstrukcji żelbeto-
zmiennym obciążeniem użytkowym mogą
Konstrukcje betonowe w oczyszczalniach
wych i hydroizolacji w przemyśle gospodarki
negatywnie oddziaływać na stan higienicz-
ścieków muszą spełniać szereg wymo-
wodnej marki Master Builders Solutions”,
ny i szczelność budowli. Przy remontach
gów eksploatacyjnych i środowiskowych.
w których wzięły udział i uzyskały certyfikat
obiektów tego typu niezwykle istotne jest
Kanalizacja ma zapewnić przesył ścieków
następujące firmy: REMAK Sp. z o.o., DUKO
więc zagwarantowanie, by powierzchnie
bez wycieków i wywierania szkodliwego
Engineering Sp. z o.o., KJ Biuro usługowo-
elementów mających kontakt z wodą były
wpływu na środowisko naturalne. W oczysz-
-handlowe, Savepol Poliuretany Sp. z o.o.,
gładkie, pozbawione porów i innych nie-
czalni natomiast zanieczyszczona woda
REST Usługi Remontowo-Budowlane i Spe-
równości, a także były łatwe w czyszcze-
poddawana jest procesowi oczyszczania,
cjalistyczne, Biuro Inicjatyw Gospodarczych
niu. Dlatego przed aplikacją hydroizolacji,
w wyniku którego uzyskuje się wodę zdatną
KABA, JB Coatings Sp. z o.o., Betobau
istniejące zniszczenia należy odpowiednio
do ponownego wykorzystania m.in. w rol-
Grzegorz Miszczycha, PROMIS P. Misiura
sklasyfikować i zdefiniować strategię na-
nictwie, obiektach przemysłowych, a na-
Spółka jawna, Przedsiębiorstwo Biurowo-
prawy. W zależności od typów uszkodzeń
wet jako wodę pitną. Betonowe rurociągi
-Handlowe Pulako, Firma ELIN Andrzej Jusz-
– strukturalne lub niestrukturalne – należy
ściekowe są cały czas narażone na działa-
czak, Zakład Produkcyjno-Usługowy Michał
dobrać odpowiedni system naprawczy.
nie agresywnych substancji np. biogenicz-
Dziedzic, Renofloor Sp. z o.o., KMIECIK Woj-
System zapraw naprawczych MasterEmaco
nego kwasu siarkowego, które powodują
ciech Kmiecik, PPHU SuperBau, ARPOX.
firmy BASF, pod marką Master Builders
zużywanie się materiału oraz powstawanie
Solutions, znajduje się w czołówce wy-
spękań.
Wieże ciśnień
i zbiorniki wody pitnej
szukiwanych materiałów zapewniających
Marka Master Builders Solutions firmy
ekonomiczne, skuteczne i długoterminowe
BASF oferuje szeroką gamę rozwiązań,
rozwiązania dla betonu. Są to produkty
aby sprostać różnym wyzwaniom pojawia-
Woda pitna stanowi niezbędny zasób
o wysokiej wytrzymałości bazujące na ce-
jącym się podczas procesu uzdatniania
umożliwiający ludziom przetrwanie. Pod-
mencie. MasterEmaco S 488, T 1200 PG
wody w oczyszczalniach ścieków. Powłoki
stawowym zadaniem branży gospodarki
i MasterEmaco T 1100 TIX przeznaczone
odporne na chemikalia takie jak epoksy-
wodnej jest zaopatrywanie ludzi w wodę
są do naprawy uszkodzeń strukturalnych
dowo-poliuretanowe MasterSeal M 336 lub
pitną i zagwarantowanie braku problemów
w betonie, natomiast MasterEmaco N 5200
na bazie polimocznika MasterSeal M 689
z jej magazynowaniem i transportem. Zbior-
została zaprojektowana do szybkiej napra-
w połączeniu z odpowiednimi systemami
niki na wodę pitną muszą zatem być utrzy-
wy niestrukturalnych zniszczeń.
pomocniczymi i środkami uszczelniającymi
mywane w idealnym stanie technicznym
Poza aplikacjami naprawczymi równie waż-
prowadzą do zwiększenia trwałości struktur
i higienicznym. Uszkodzenia betonowych
ne dla trwałej hydroizolacji jest wyrównanie
oraz optymalizacji pracy oczyszczalni.
Oczyszczalnie ścieków
BASF Polska Sp. z o.o.
► Aleje Jerozolimskie 154 ► 02-326 Warszawa ► tel. 22 570 99 99
► faks 22 570 95 99 ► www.master-builders-solutions.basf.pl ► [email protected]
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
43
firmy
produkty
technologie
HW IZOLAN
Skutkiem wilgoci jest nieestetyczny wygląd
(odpadające tynki), wytrącanie soli z muru,
kruszenie materiału budowlanego spowodowane przemarzaniem oraz duża strata
ciepła. Mieszkanie w takich budynkach jest
niezdrowe, a nawet może być przyczyną
HW IZOLAN
Dobra 97
34-642 Dobra
tel. 604 591 865, 532 362 898
www.hwizolan.republika.pl
[email protected]
różnych schorzeń. Wilgoć powoduje tworzenie się pleśni, uszkodzenia mebli, pod-
kapilarnemu podciąganiu wilgoci. Bezpo-
łóg, stwarza sprzyjające warunki do rozwoju
średnie wciskanie płyt w spoinę bez wcze-
szkodników.
śniejszego podcinania czy kucia, eliminuje
osiadanie lub pęknięcia muru. Zaletą syste-
Izolacje przeciwwilgociowe
System HW to poziome wprowadzanie do
mu HW jest to, że oddzielenie i uszczelnienie następują w jednym ciągu operacyjnym
bez potrzeby rozbierania muru.
muru, bez przecinania, nierdzewnej stali
O firmie
szlachetnej. Tę technologię ochrony obiek-
Po wprowadzeniu izolacji w miejscu jej
tu przed wilgocią opracowali w 1975 roku
osadzenia, tworzy się izolację pionową po-
Firma HW Izolan istnieje na polskim rynku
w Austrii dwaj inżynierowie Bruno Weinzierl
przez naniesienie specjalnego tynku, aby
od 1997 roku. Zajmuje się wykonywaniem
i Herwig Haböck.
zapobiec przedostawaniu się wilgoci. Takie
izolacji poziomych w systemie HW. Tego
izolacje można wykonywać na każdej wyso-
typu prace firma zaczęła wykonywać jako
Metoda polega na wbijaniu w poziome spo-
kości, zarówno w murach na parterze czy
jedna z pierwszych w Polsce.
iny muru płyt falistych ze stali szlachetnej
też piwnicznych, od zewnątrz jak również
Dzięki wcześniejszej praktyce przy wykony-
za pomocą specjalnej maszyny. Płyty są
wewnątrz budynku.
waniu izolacji przeciwwilgociowych za gra-
ostrzone, co daje możliwość łatwiejszego
Nowa bariera izolująca powinna być zlo-
nicą pracownicy HW Izolan posiadają duże
wprowadzenia w twarde spoiny. Można je
kalizowana w miejscu starej izolacji lub,
doświadczenie.
wprowadzać do jednego metra grubości
po przeprowadzeniu odpowiedniej analizy,
Firma ma licencję wydaną przez Haböck &
muru z jednej strony. Przy grubszych mu-
tam gdzie powinna występować, chroniąc
Weinzierl GesmbH.
rach – płyty wprowadzane są z dwóch stron
mur przed zawilgoceniem. Izolacje przeciw-
w jedną spoinę.
wilgociowe wykonywane w systemie HW,
można stosować w każdym murze cegla-
Problem – mokry mur
Płyty te wciskane są na całą grubość muru.
nym, jak również w kamiennych lub miesza-
bu-
Zachodzą na siebie 1-2 fale zachowując
nych, w których występuje ciągła pozioma
dowlanych składa się z sieci drobniutkich
ciągłość izolacji, co skutecznie zapobiega
spoina.
Większość
porowatych
materiałów
kapilarnych rureczek. Gdy taki materiał
wejdzie w styczność z wodą, to chłonie ją
niczym gąbka. Cegły zwykłe, wapienno-piaskowe i zaprawy są szczególnie chłonne wskutek ich dużej porowatości. Prawie
w każdej miejscowości możemy zauważyć
budynki, na których widać postępującą wilgoć. Mogą to być różnego rodzaju obiekty:
domy rodzinne, kamienice, magazyny, restauracje, budowle zabytkowe, kościoły itp.
W istniejących budynkach najczęstszą
przyczyną wilgoci może być:
b
rak izolacji
 izolacja o krótkiej żywotności
 izolacja wykonana niewłaściwie
 z niszczona izolacja.
44
Vademecum
Hydroizolacje
edycja 2015
firmy
technologie
produkty
Instytut Mechanizacji
Budownictwa i Górnictwa
Skalnego
Badawczo-Rozwojowego Przemysłu Izolacji Budowlanej. Zajmuje się tym obecnie
zlokalizowane w oddziale katowickim Instytutu Centrum Badawcze Materiałów Budowlanych IZOLACJA.
Instytut Mechanizacji Budownictwa
i Górnictwa Skalnego
ul. Racjonalizacji 6/8
02-673 Warszawa
tel. 22 843 02 01, faks 22 843 59 81
www.imbigs.pl
[email protected]
w
yrobów z tworzyw sztucznych i kauczu-
Hydroizolacje – badania,
certyfikacja i aprobaty
ku do pokryć dachowych
w
yrobów asfaltowych, z tworzyw sztucz-
Laboratorium Materiałów Budowlanych jest
laboratorium badawczym akredytowanym
przez Polskie Centrum Akredytacji od 1994 r.
nych i kauczuku do izolacji przeciwwilgociowej i przeciwwodnej
w
yrobów i zestawów wodochronnych stosowanych do nawierzchni mostowych
(Certyfikat Akredytacji nr AB 008).
i do budowy dróg.
Laboratorium wykonuje akredytowane badania wyrobów budowlanych, również pobie-
Instytut upoważniony jest także do udziela-
ranie próbek, w szczególności: wyrobów do
nia krajowych aprobat technicznych w od-
O firmie
izolacji wodochronnej, tj. pap asfaltowych,
niesieniu do wyrobów hydroizolacyjnych
emulsji, lepików i mas asfaltowych stoso-
(przeciwwilgociowych, przeciwwodnych sto-
Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnic-
wanych na zimno i na gorąco, elastycznych
sowanych, m.in. do pokryć dachowych,
twa Skalnego prowadzi badania nad mate-
wyrobów wodochronnych z tworzyw sztucz-
ścian, fundamentów), a także termoizolacyj-
riałami do izolacji wodnych oraz cieplnych.
nych i kauczuku oraz folii z tworzyw sztucz-
nych i włókno-cementowych.
Jego prace doświadczalne przyczyniają się
nych. Są to badania: ogniowe, wytrzymało-
IMBiGS od kwietnia 2015 roku ma upoważ-
do udoskonalania technologii wytwarzania
ściowe, fizykochemiczne, radiochemiczne.
nienie do udzielania Europejskich Ocen
materiałów hydroizolacyjnych i termoizo-
Są one niezbędne przy certyfikacji, postępo-
Technicznych w zakresie wyrobów:
lacyjnych. Uprawnienia do certyfikowania
waniu aprobacyjnym i kontroli jakości. Labo-
m
embrany (izolujące przed wodą lub parą
i udzielania aprobat technicznych sytuują
ratorium ma status laboratorium notyfikowa-
wodną), w tym stosowane w postaci płyn-
Instytut w rzędzie jednostek wpływających
nego, oceniającego właściwości użytkowe
na poziom i rozwój tej części branży budow-
wyrobów budowlanych w zakresie zasad-
lanej.
niczych charakterystyk w systemie 3 oceny
i weryfikacji stałości właściwości użytkowych
Przedmiotem podstawowej działalności, ist-
wyrobów budowlanych. Zgodnie z CPR (Za-
niejącego od ponad 60 lat, Instytutu Mecha-
łącznik V) dokonuje oceny właściwości użyt-
nizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego
kowych – głównie reakcji na ogień.
jest prowadzenie badań naukowych i prac
Zakres akredytacji Laboratorium obejmuje
rozwojowych, przystosowywanie ich wyników
222 metody badawcze 17 grup obiektów,
do zastosowania w praktyce oraz wdrażanie
wśród których większość stanowią wyroby
wyników badań naukowych i prac rozwojo-
do hydro- oraz termoizolacji.
nej i w zestawach
m
ateriały termoizolacyjne – złożone zestawy i systemy izolacyjne
k
ruszywa.
wych w dziedzinie nauk technicznych.
IMBiGS świadczy usługi w ramach, m.in.
Jednostką certyfikującą m.in. wyroby i za-
mechanizacji i automatyzacji przemysłu,
kładową kontrolę produkcji związaną z hy-
budownictwa, górnictwa skalnego oraz go-
droizolacjami jest Biuro Certyfikacji w Ka-
spodarki odpadami. Szczegółowy zakres
towicach,
działalności zawiera strona www.imbigs.pl
Centrum Akredytacji (Certyfikat nr AC 065).
W dziedzinie izolacji budowlanych Insty-
Oferuje ono usługi w zakresie dotyczącym:
tut kontynuuje działalność, włączonego
w
yrobów asfaltowych do pokryć dacho-
w struktury IMBiGS, Centralnego Ośrodka
akredytowane
przez
Polskie
wych
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
45
firmy
produkty
technologie
Podłoża użytkowane w ekstremalnych warunkach podlegają
intensywnemu oddziaływaniu szkodliwych czynników
(o charakterze chemicznym i/lub mechanicznym) i dlatego
wymagają odpowiednich preparatów zabezpieczających.
Rozwiązaniem dla projektantów, inwestorów i wykonawców jest
seria elastycznych produktów epoksydowych IZOHAN epoxy EP.
IZOHAN epoxy EP
Aleksandra Kiżewska
IZOHAN Sp. z o.o.
– nawierzchniowe warstwy
izolacyjne
Produkty z linii IZOHAN epoxy EP
IZOHAN epoxy EP-601, EP-602
Grunt epoksydowy IZOHAN epoxy EP-601
Linia IZOHAN epoxy EP to grupa bezroz-
IZOHAN epoxy EP-601 jest dwuskładniko-
czepność powyżej 2,5 MPa. Przyczepność
puszczalnikowych epoksydowych produk-
wym gruntem epoksydowym pod membra-
powłoki IZOHAN epoxy EP-602 jest większa
tów stosowanych wewnątrz i na zewnątrz
ny epoksydowe oraz papy zgrzewalne. Znaj-
niż 3,5 MPa. Kluczowa jest również elastycz-
pomieszczeń. Produkty odporne są na
duje także zastosowanie jako wzmocnienie
ność powłoki, szczególnie w przypadku po-
agresywne substancje chemiczne o cha-
podłoża chłonnego, porowatego i/lub o ni-
wierzchni narażonych na duże ruchy termicz-
rakterze kwaśnym i zasadowym. Stosowane
skiej wytrzymałości mechanicznej.
ne i dynamiczne. Przykładowo, wydłużenie
są w warsztatach, garażach (w tym wielo-
IZOHAN epoxy EP-602 to dwuskładnikowa
powłoki epoksydowej IZOHAN epoxy EP-602
stanowiskowych), halach przemysłowych,
bezrozpuszczalnikowa elastyczna membra-
wynosi 93%. Dla uszczelniacza IZOHAN epo-
pomieszczeniach branży spożywczej oraz
na epoksydowa do zabezpieczania konstruk-
xy EP-603 powrót elastyczny wynosi 100%.
na balkonach i tarasach. Służą również do
cji betonowych i elementów stalowych w bu-
uszczelniania zbiorników oczyszczalni ście-
downictwie kubaturowym, przemysłowym
ków komunalnych i przemysłowych, śród-
oraz komunikacyjnym (z dodatkiem kruszy-
lądowych i morskich budowli hydrotech-
wa kwarcowego – izolacja nawierzchniowa
nicznych oraz jako izolacjo-nawierzchnie
o zwiększonej odporności na ścieranie).
w inżynierii komunikacyjnej.
Uzupełnieniem systemu są produkty IZO-
Innowacyjność produktów z grupy IZOHAN
HAN epoxy EP-603 w dwóch wersjach – po-
M
ały skurcz przy utwardzaniu.
epoxy EP wynika m.in. z ich dużej elastycz-
ziom oraz pion. Masy te przeznaczone są do
P
owłoka wykonana przy ich użyciu jest
ności przy zachowaniu wysokiej odporno-
uszczelniania dylatacji o szerokości 5-35 mm,
ści mechanicznej i chemicznej. Przezna-
zamykania rys i pęknięć na powierzchniach
M
ogą być aplikowane na stal oraz sil-
czone są do stosowania na podłożach
poziomych oraz pionowych. Produkty IZO-
nie wilgotne podłoża betonowe (wysoka
mineralnych (nawet silnie wilgotnych) i sta-
HAN epoxy EP-601 oraz IZOHAN EP-602 mają
lowych. Dodatkowo można je aplikować
Aprobatę Techniczną Instytutu Badawczego
B
ardzo dobra wytrzymałość mechanicz-
na okładzinach ceramicznych, kamieniach
Dróg i Mostów potwierdzającą ich przydat-
na oraz odporność na działanie warun-
i lastryko po przeszlifowaniu powierzchni,
ność w budownictwie komunikacyjnym.
co pozwala oszczędzić czas i środki prze-
O skuteczności zabezpieczenia przed dzia-
W
ysokie walory estetyczne (możliwość
znaczone na demontaż istniejących warstw
łaniem szkodliwych czynników decyduje
barwienia masy wg kolorów z palety
wykończeniowych.
m.in. przyczepność powłoki do podłoża.
RAL).
IZOHAN Sp. z o.o.
► ul. Łużycka 2 ► 81-963 Gdynia ► tel./faks 58 781 45 85
► www.izohan.pl ► [email protected]
48
Vademecum
Hydroizolacje
edycja 2015
nawet na mokrym betonie uzyskuje przy-
Zalety produktów
z serii IZOHAN epoxy EP
W
ysoka elastyczność przy zachowaniu
wysokiej odporności na ścieranie.
gładka lub antypoślizgowa.
przyczepność do tych podłoży).
ków atmosferycznych i chemikaliów.
firmy
technologie
produkty
LOTOS Asfalt Sp. z o.o.
LOTOS Asfalt Sp. z o.o.
ul. Elbląska 135
80-718 Gdańsk
tel. 58 308 72 39
www.lotosasfalt.pl
[email protected]
satysfakcję klientom oraz zapewniający
stałe doskonalenie i wykorzystanie potencjału pracowników. Działania spółki zmierzają do utrzymania pozycji wiarygodnego
oraz godnego zaufania partnera, postrzeganego jako dynamicznie rozwijające się
przedsiębiorstwo w branży budownictwa
drogowego.
LOTOS Asfalt ma własną logistykę, co pozwala na terminowe dostawy produktu oraz
kontrolę jakości dostarczanych asfaltów
w każdym etapie dostaw.
Oferta
Firma specjalizuje się w produkcji i sprze-
polimerami np. typ 45/80-80 wykorzystywa-
daży asfaltów drogowych, w tym najbar-
ne w inwestycjach wymagających wydłużo-
LOTOS Asfalt Sp. z o.o. to jeden z naj-
dziej zaawansowanych technologicznie na
nej trwałości.
większych producentów asfaltu w Europie.
rynku krajowym asfaltów modyfikowanych
W portfolio produktowym firmy znajdują się
Spółka powstała w 2004 roku i od początku
MODBIT. Dodatkowo w trzech ośrodkach
trzy produkty z grupy asfaltów przemysło-
koncentruje swoją działalność na produkcji
produkcyjno-dystrybucyjnych spółka wy-
wych: PS 95/35, PS 95/18 oraz nowy pro-
asfaltów i lepiszczy asfaltowych. Długo-
twarza asfalty drogowe, wielorodzajowe
dukt PS 40/190. Są one wykorzystywane
letnie doświadczenie wyniesione z Grupy
Unibit oraz modyfikowane MODBIT. Asorty-
przez wymagających producentów mate-
LOTOS, a także nowoczesna technologia
ment oferowanych przez spółkę produktów
riałów hydroizolacyjnych do produkcji pap
wytwarzania, wysoka jakość produktów
obejmuje również drogowe emulsje asfalto-
tradycyjnych i termozgrzewalnych. Masa
i obsługi klienta pozwalają z powodzeniem
we Jasbit. Wśród nowych produktów moż-
bitumiczna jest najważniejszym składnikiem
realizować przyjętą przez LOTOS Asfalt
na znaleźć wyroby specjalnego zastosowa-
bitumicznych pokryć dachowych i charak-
misję. Celem firmy jest innowacyjny rozwój
nia jak asfalty MODBIT CR produkowane
teryzuje się elastycznością, nieprzepusz-
w obszarze produkcji, handlu i dystrybucji
z użyciem gumy, asfalty WMA o poprawio-
czalnością wody, odpornością na wpływy
wyrobów asfaltowych realizowany w spo-
nej adhezji i urabialności MMA, a także as-
chemiczne oraz starzenie. Zastosowanie
sób przyjazny dla środowiska, dający pełną
falty MODBIT bardzo wysoko modyfikowane
wysokiej jakości asfaltu do produkcji pokryć
O firmie
dachowych gwarantuje ich korzystniejsze
właściwości użytkowe takie jak giętkość, odporność na działanie niskiej i wysokiej temperatury, przesiąkliwość, siła zrywająca przy
rozciąganiu (wzdłuż i w poprzek pasma)
oraz wydłużenie względne przy zerwaniu.
Korzyści dla producentów materiałów hydroizolacyjnych wynikające z zastosowania
asfaltów przemysłowych LOTOS Asfalt:
w
yższa jakość finalnego produktu
Typ asfaltu
PS 40/190
PS 95/35
PS 95/18
Temperatura mięknienia (wg PN-EN 1427) [°C]
35-45
90-100
90-100
Penetracja w +25°C (wg PN-EN 1426) [0,1 mm]
170-210
30-40
13-23
Temperatura zapłonu (wg PN-EN ISO 2592) [°C]
Temperatura łamliwości (wg PN-EN 12593) [°C]
≥ 250
≤ -15
≤ -16
Rozpuszczalność w toluenie (wg PN-EN 12592) [%]
≥ 99
Ubytek masy po ogrzewaniu (wg PN-EN 13303) [%]
≤ 0,5
≤ -10
p
rodukt z usługą dostawy
 terminowość dostaw produktów
k
onkurencyjne warunki cenowe
s
tabilna jakość parametrów produktu
u
mowy i gwarancja dostaw
p
rofesjonalna obsługa w całym procesie
zakupu
d
oradztwo technologiczne.
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
49
firmy
produkty
technologie
W porównaniu z dotychczas stosowanymi, tradycyjnymi
produktami do powierzchniowej ochrony, powłoki
polimocznikowe wyróżniają się cechami, które uzyskuje się
już bezpośrednio po aplikacji metodą natrysku.
PURTOP – Nowoczesne
dr inż. Krzysztof Pogan
MAPEI POLSKA Sp. z o.o.
powłoki polimocznikowe
MAPEI do ochrony konstrukcji
żelbetowych
Główna charakterystyka powłok polimocz-
w
ysoka wydłużalność
mocznikowych mogą znajdować zasto-
nikowych (polyurea):
d
zięki możliwości zastosowania specjal-
sowanie w trzech głównych obszarach
nej ochrony powierzchniowej uzyskuje się
– powierzchniowa ochrona zbiorników
odporność na promieniowanie UV
(PURTOP System Tank), powłoki ochron-
 ciągła membrana hydroizolacyjna, dopasowująca się do kształtu podłoża, doskonała przyczepność do różnorodnego
n
iewymagane zbrojenie lub wzmacnianie
warstwy hydroizolacji
podłoża (kompletny system preparatów
n
ie powodują przeciążenia obiektu lub
gruntujących)
 wysoka zdolność (zarówno statyczna jak
i dynamiczna) do mostkowania rys, rów-
elementu konstrukcji
 z godność z normą PN-EN 1504-2 (oznakowanie CE)
nież w niskiej temperaturze
 natychmiastowa wodoodporność i odpor-
znaczonej do aplikacji powłoki polyurea
oraz właściwe przygotowanie podłoża,
całego systemu i skuteczności wykony-
PURTOP 1000.
wanej powłoki. Dlatego w ofercie MAPEI
można znaleźć wiele rozwiązań materiało-
 dobra odporność na alkalia, rozpuszczo-
Hydroizolacje
Wnikliwa ocena stanu powierzchni prze-
w tym gruntowanie, stanowi o trwałości
ciąganie i rozrywanie
Vademecum
stów i wiaduktów (PURTOP System Deck).
(atest higieniczny PZH) – dla produktu
 wyjątkowo wysoka wytrzymałość na roz-
50
oraz hydroizolacja płyt pomostowych mo-
d
opuszczenie do kontaktu z wodą pitną
ność na ruch pieszy
ne kwasy i detergenty
ne na dachach (PURTOP System Roof)
Ze względu na swoje właściwości wska-
wych, spełniających różnorodne wymaga-
zane poniżej, trzy rodzaje powłok poli-
nia w tym zakresie.
edycja 2015
firmy
PURTOP System Tank – powierzchniowa ochrona zbiorników
produkty
technologie
PURTOP System Deck – hydroizolacja płyt pomostowych i innych elementów obciążonych dynamicznie
▲ Rys. 1. Schemat ilustrujący przykładowy układ warstw PURTOP
System Tank
PURTOP System Roof – powłoki ochronne na dachach
▲ Rys. 5. Schemat ilustrujący układ warstw PURTOP System Deck
w przypadku hydroizolacji polimocznikowej pod płytą posadzki
przemysłowej
▲ Rys. 2. Schemat przedstawiający układ warstw PURTOP System
Roof w wariancie powłoki ochronnej na podłożu betonowym
▲ Rys. 6. Schemat przedstawiający układ warstw PURTOP System
Deck dla hydroizolacji pod nawierzchnią z betonowej kostki brukowej
▲ Rys. 3. Schemat ilustrujący układ warstw PURTOP System Roof
dla dachu odwróconego
▲ Rys. 4. Schemat przedstawiający układ warstw PURTOP System
Roof dla dachu zielonego
▲ Rys. 7. Schemat ilustrujący układ warstw PURTOP System Deck
dla hydroizolacji pod nawierzchnią z asfaltu
MAPEI POLSKA Sp. z o.o.
► ul. Gustawa Eiffela 14 ► 44-109 Gliwice ► tel. 22 595 42 00
► faks 22 595 42 01 ► www.mapei.pl ► [email protected]
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
51
firmy
produkty
technologie
SealEco jest największym w Europie, szwedzkim
producentem elastycznych membran EPDM stosowanych
jako hydroizolacje w budownictwie. Oferta firmy obejmuje
rozwiązania uszczelnień dachów płaskich, zbiorników
oraz elewacji z zakresu hydroizolacji.
Spółka znana jest w Polsce od 1994 r. pod nazwą Trelleborg
Industries Polska. Od 2011 r. po zmianach własnościowych,
kontynuuje działalność jako Nordic Waterproofing Sp. z o.o.
SealEco EPDM
▲ Fot. 1. Przykład dachu zielonego
mgr inż. Karol Pawlak
Nordic Waterproofing Sp. z o.o.
– zaawansowana bariera
hydroizolacyjna
Dachy płaskie
Ze względu na wysokie parametry techniczne
zewnętrzne i trwałością ocenianą na mini-
w szerokim zakresie temperatur i przy zacho-
mum 50 lat. Łączenie elementów membran
Dachy płaskie dzielą się na eksponowane
waniu elastyczności, EPDM można stosować
odbywa się poprzez wulkanizację na go-
(fot. 2), czyli takie, w których membrana hy-
w bardzo trudnych warunkach, m.in.: na nie-
rąco. Membrany mogą być przygotowane
droizolacyjna jest ostatnią i wyeksponowa-
stabilnym podłożu, pod wysokim lustrem
pod indywidualny wymiar.
ną warstwą dachu oraz balastowe (fot. 1),
wody, w niskich i wysokich temperaturach.
w których hydroizolacja (membrana Elasto-
Dlatego też mogą być również używane
seal EPDM) ukryta jest pod warstwą wykoń-
w nietypowych i bardzo wymagających pro-
czeniową (balastową). Można je wykańczać
jektach jak np. duże, przestrzenne donice.
np. żwirem, kostką, drewnem egzotycznym,
Przykładem takiej realizacji jest uszczelnienie
zielenią lub innymi materiałami w zależno-
donic Afrykarium we Wrocławiu w 2014 r. W tej
ści od potrzeb i wyobraźni inwestora. Dla
inwestycji wykorzystano membrany SealEco
tego typu przykładów SealEco proponuje
EPDM, które charakteryzują się odpornością
rozwiązania systemowe przekrojów i detali,
na przerost korzeni, możliwością kontaktu
z uwzględnieniem wymogów takich jak wła-
z wodą pitną i długoletnią trwałością.
ściwa hydro- i termoizolacja, drenaż, odprowadzenie wód deszczowych, obciążenia
Fasady
użytkowe, funkcjonowanie zieleni.
Dla dachów płaskich, eksponowanych, no-
Firma oferuje również pasy fasadowe EPDM
wych jak i modernizowanych, oferta firmy
w systemie Cladseal o odpowiednio do-
zakłada stosowanie membrany Superseal
branej paroprzepuszczalności. Stosuje się
EPDM.
je wokół stolarki montowanej w ścianach
▲F
ot. 2. Przykład dachu płaskiego
zewnętrznych, w celu uszczelnienia przed
przewiewem.
Zbiorniki wodne
Jako hydroizolację w zbiornikach grunto-
Łączenie membran EPDM
wych, stawach, oczkach wodnych i innych
obiektach, firma SealEco proponuje mem-
Membrany EPDM cechują się wysoką ja-
branę EPDM Elastoseal (fot. 3).
kością wykonania, odpornością na warunki
Nordic Waterproofing Sp. z o.o.
► ul. Szczecińska 61/67 ►91-222 Łódź ► tel. 42 712 07 04 ►faks 42 611 02 70
► www.sealeco.com ►[email protected]
52
Vademecum
Hydroizolacje
edycja 2015
▲F
ot. 3. Przykład uszczelniania zbiornika
firmy
technologie
produkty
Multi-Baudicht 2K łączy właściwości bezrozpuszczalnikowego,
elastycznego szlamu uszczelniającego (MDS) oraz bitumicznej powłoki grubowarstwowej modyfikowanej tworzywami
sztucznymi. Przeznaczony jest do wykonywania hydroizolacji
budowlanych.
Wielofunkcyjna powłoka
hydroizolacyjna
mgr inż. Jarosław Gasewicz
Remmers Polska Sp. z o.o.
MULTI-BAUDICHT 2K
Remmers od początku swojego istnienia
d
obra przyczepność do wszystkich pod-
zajmuje się opracowywaniem systemowych
łoży mineralnych i starych podłoży bitu-
dicht 2K:
rozwiązań służących zabezpieczaniu funda-
micznych
h
ydroizolacje budowlane stykające się
mentów, piwnic i cokołów budynków przed
s
zczelny wobec wody pod ciśnieniem,
także bez wkładki wzmacniającej
wodą.
Systemowe powłoki hydroizolacyjne zapewniają dobrą ochronę – piwnice stają się trwa-
Główne obszary zastosowania Multi-Bau-
z gruntem – preparat może zastąpić tradycyjne materiały hydroizolacyjne, odporność
o
dporny na glony, zgniliznę i sól dro­
gową
na nacisk jest ponad trzykrotnie wyższa od
wymaganej, co oznacza najwyższe bez-
le suche i szczelne. Nowością w ofercie firmy
o
dporny na mróz i procesy starzenia
jest Multi-Baudicht 2K – uniwersalny materiał
m
oże być stosowany na powierzchniach
wbudowaniu w grunt na głębokość > 3 m
łączący zalety mas bitumicznych i szlamów
pionowych i poziomych oraz pod jastry-
 izolacja pozioma pod posadzkami – po-
uszczelniających. Wykonując izolacje przy
użyciu tej masy unikniemy mieszania technologii, jak również szwów między dwoma
pieczeństwo funkcjonowania nawet przy
włoka zapewnia jednorodne połączenie
chami
n
akładany pędzlem, szpachlą lub przez
natryskiwanie.
wnikaniu wilgoci w posadzkę
 izolacja pozioma pod murowaną ścianą
powłokami, nie tracąc korzystnych cech poszczególnych starszych produktów.
Właściwości produktu
Bardzo dobre właściwości sprawiają, że
– Multi-Baudicht 2K dobrze sprawdza się
Multi-Baudicht 2K jest materiałem wielo-
w tym miejscu, dzięki dużej odporności
funkcyjnym.
na nacisk i jednocześnie wysokiej zdolności mostkowania rys
Multi-Baudicht 2K charakteryzuje się nastę-
jący rysy
u
szczelnianie cokołu – masa zapewnia
Zastosowanie
pującymi właściwościami:
 bardzo elastyczny, rozciągliwy i mostku-
bezszwowe przejście między obszarami
Materiał jest przeznaczony do elastycznego
uszczelniania budowli od wewnątrz i od ze-
 szybkowiążący, umożliwia wykonanie pełnej hydroizolacji w ciągu jednego dnia
 wodoszczelny, także przy negatywnym
obciążeniu
z podłożem, a jednocześnie zapobiega
przeciwwodnego
terenu
 izolacja zespolona pod okładzinami (pod-
wnątrz, w nowych i istniejących obiektach.
W przypadku
uszczelniania powyżej i poniżej poziomu
zabez-
płytkowa)
pieczania ścian fundamentowych może
e
lastyczna powłoka wodoszczelna w zbior-
być układany jako hydroizolacja piwnicy
nikach – idealne rozwiązanie w żelbeto-
 wysoka odporność na nacisk
i cokołu, a także do uszczelniania tynku
wych zbiornikach wody, gdy wymagana
 po aplikacji w krótkim czasie staje się od-
cokołowego w miejscu, gdzie styka się on
jest wysoka elastyczność i szybkie wy-
z gruntem.
schnięcie naniesionej powłoki.
porny na deszcz
REMMERS POLSKA Sp. z o.o.
► ul. Sowia 8 ► 62-080 Tarnowo Podgórne ► tel. 61 816 81 00
► faks 61 816 81 11 ► www.remmers.pl ► [email protected]
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
53
firmy
produkty
technologie
SCHOMBURG Polska Sp. z o.o.
SCHOMBURG Polska Sp. z o.o.
ul. Sklęczkowska 18A
99-300 Kutno
tel. 24 254 73 42
faks. 24 253 64 27
www.schomburg.pl
[email protected]
zaplanować docelowe rozwiązanie wodochronne. Każdy budynek jest stale narażony
na oddziaływanie zewnętrznych czynników
środowiskowych, dlatego rozwiązania w nim
użyte powinny być dostosowane do warunków otoczenia. Ponadto stosowane materiały uszczelniające i składniki systemu muszą
być kompatybilne i starannie dopasowane.
O firmie
Schomburg dostarcza kompletny zestaw
Schomburg Polska od 1992 roku zaopatru-
rozwiązań – od przygotowania podłoża do
je polski rynek w wysokiej jakości produkty
izolacji wodochronnej, np. produkty AQUA-
z zakresu chemii budowlanej. Działający na
FIN®, UNIFLEX®, COMBIFLEX®. Elementy
terenie całego kraju doradcy techniczno-
konstrukcyjne budynku usytuowane w ob-
-handlowi pomagają swoim klientom w do-
szarze
borze skutecznych i sprawdzonych tech-
wysokiej jakości profesjonalnych środków
wymagają
zastosowania
uszczelniających. Późniejsze udoskonale-
nologii, odpowiednich dla danego rodzaju
obiektu lub problemu.
gruntu
▲ Fot. 1. Produkty do hydroizolacji
nia, czy prace naprawcze są czasochłonne,
wiążą się również z nakładami finansowymi,
Wymagania stawiane
rozwiązaniom wodochronnym
gdyż dostęp do izolacji po zasypaniu wyko-
jętych obszarach:
Skuteczna ochrona obiektu budowlanego
kresie hydroizolacji w obszarze gruntu, które
u
szczelniania i renowacji budynków
przed przenikaniem wilgoci zapewnia nie
zapewniają skuteczną ochronę pomieszczeń
k
lejenia wyłożeń ceramicznych
tylko przyjazny mikroklimat w pomieszcze-
piwnicznych.
 r ozwiązań dla budownictwa przemysło-
niach, lecz również niemal „wieczną młodość”
Firma Schomburg opracowuje technologie,
produkuje i prowadzi sprzedaż produktów
oraz systemów budowlanych w szeroko po-
wego i inżynieryjnego
burg oferuje optymalne rozwiązania w za-
budynku. Sprostanie wysokim wymaganiom
Wybór odpowiednich składników hydro-
w tym zakresie gwarantuje urzeczywistnienie
izolacji zależy od wielu różnych czynników,
założeń projektowych i satysfakcję klienta.
m.in. docelowego przeznaczenia pomiesz-
Mieszkanie i praca w zrównoważonym pod
czeń oraz poziomu wód gruntowych, co
Grupa Schomburg ma 80-letnie doświadcze-
względem temperatury, czystym, a przede
przekłada się na wymogi stawiane danemu
nie w wypracowywaniu rozwiązań w zakresie
wszystkim zdrowym środowisku nie jest rze-
obiektowi w zakresie ochrony przed wilgocią
technologii betonu, budowli inżynieryjnych
czą tak prostą, jak mogłoby się wydawać.
działającą z zewnątrz. Woda gruntowa dzia-
i budownictwa mieszkaniowego.
Aby zagwarantować zachowanie walorów
łająca pod ciśnieniem wymaga innej izolacji
budynku przez długi okres, należy dokładnie
niż wilgoć gruntowa.
d
odatków i domieszek do betonu –
RETHMEIER.
Dewizą spółki jest indywidualne i fachowe podejście do każdego problemu budowlanego,
odpowiednie dla danego obiektu i do wymagań stawianych zarówno przez prawo budowlane, jak i przez inwestora. Kompetencje firmy
Schomburg zostały kilkakrotnie wyróżnione
prestiżowymi nagrodami i certyfikatami.
Od roku 2001 firma ma Certyfikat Jakości
ISO 9001:2008.
54
pu jest utrudniony. Z tego względu Schom-
Vademecum
Hydroizolacje
edycja 2015
firmy
technologie
produkty
SECCO POLSKA
SECCO POLSKA
ul. Ozimska 2A
46-053 Chrząstowice
tel. 77 400 50 70
faks 77 400 50 78
www.secco.pl
[email protected]
Gama produktów SECCO®
Wśród topowych produktów marki SECCO®
znajdziemy certyfikowane siatki z włókna
szklanego (dostępne gramatury: E146, E160,
E205, E335, E500) oraz gotowe masy hydroizolacyjne SECCO® Basic, SECCO® Flexifol
i SECCO® Flexifol 2.
Nowością w ofercie SECCO® są folie budowlane DuoYellow i DuoBlack wzbogacone metalocenami, które zwiększają wytrzymałość folii. Folie te charakteryzują się
małą tolerancją grubości. Nie zawierają
wypełniaczy kredowych osłabiających właściwości folii.
SECCO® wprowadza regularnie na polski
rynek nowe produkty, wciąż udoskonalając
stosowane technologie produkcyjne.
Marka SECCO®
O firmie
Prace budowlane przeprowadzane przy
Marka SECCO powstała w 2004 roku i na-
sprawne i szybkie zrealizowanie inwestycji
leży do grupy kapitałowej CB S.A. Swoją
oraz zadowolenie z użytkowania remonto-
®
użyciu
produktów
SECCO®
gwarantują
historię rozpoczęła jako reprezentant gamy
produktów chemii budowlanej przeznaczonych do hydroizolacji i do gruntowania.
Wraz z rozwojem firmy asortyment został
poszerzony o taśmy hydroizolacyjne i taśmy do ciepłego montażu, folie (budowlane, kubełkowe, pod ogrzewanie podłogowe). W ostatnich latach marka SECCO®
znacząco rozwinęła się dzięki sprzedaży
wanych pomieszczeń. SECCO® współpra-
Europejskich siatek podtynkowych z włók-
cuje ze swoimi kontrahentami poprzez sieć
na szklanego.
doradców
technicznych,
posiadających
praktyczną wiedzę z branży budowlanej.
Wysoka jakość asortymentu zapewnia trwałość wykonywanych konstrukcji, produkty
mają wymagane aprobaty techniczne oraz
certyfikaty.
Na rynku chemii budowlanej markę SECCO® wyróżnia indywidualne podejście do
klienta oraz umiejętne dostosowywanie
oferty do potrzeb rynku.
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
55
firmy
produkty
technologie
PRAWO
normy
technologie
ekonomika
ciekawe realizacje
SP E J A
C
tek
Doda
3
2015
lacje
POLSKIEJ
IZBY
IN¾YNIERÓW
BUDOWNICTWA
Zmiana zasad rękojmi
POLSKIEJ
IZBY
IN¾YNIERÓW
BUDOWNICTWA
PL ISSN 1732-3428
MIESI}CZNIK
POLSKIEJ
IZBY
IN¾YNIERÓW
5
6
2015
2015
jalny
spec
KWIECIE“
PL ISSN 1732-3428
MIESI}CZNIK
wania
desko wania
i ruszto
jalny
spec
MARZEC
LUTY
PL ISSN 1732-3428
MIESI}CZNIK
tek
Doda
4
2015
rykaty
prefab
jalny
spec
MAJ
tek
Doda
izo
Hydro
BUDOWNICTWA
Konstrukcje
murowe
Wzmacnianie
materiałami FRP
LED-y przy drogach
Stal budowlana
CZERWIEC
SP E J A
C
2
2015
PL ISSN 1732-3428
MIESI}CZNIK
POLSKIEJ
IZBY
IN¾YNIERÓW
BUDOWNICTWA
PL ISSN 1732-3428
MIESI}CZNIK
POLSKIEJ
IZBY
IN¾YNIERÓW
BUDOWNICTWA
Sprawozdania organów PIIB
Akustyka stropów
Prace
na wysokości
Windy w modernizowanych
budynkach
Wiatr w mieście
Osuszanie budynku
IB_02_2015_okladka.indd 1
56
Uprawnienia
technika budownictwa
Świadczenie a podatek
2015-01-28 13:09:02
IB_03_2015_okladka.indd 1
2015-02-25 09:52:50
IB_04_2015_okladka.indd 1
Izolacja przewodów
wentylacyjnych
2015-03-25 12:09:46
IB_05_2015_okladka.indd 1
Erozja wodna
2015-04-22 10:38:12
IB_06_2015_okladka.indd 1
2015-05-27 08:48:36
www.inzynierbudownictwa.pl
Vademecum
Hydroizolacje
edycja 2015
firmy
technologie
produkty
Szczelność konstrukcji to jedno z podstawowych kryteriów
jakościowych każdego budynku. Podobnie jak spełnienie
wymogów statyki, zapewnienie szczelności decyduje o trwałości i bezpieczeństwie użytkowania obiektu. Zlekceważenie
tego zagadnienia może doprowadzić do poważnych i trudnych
do opanowania konsekwencji, dlatego już na etapie projektowania dokonuje się wyboru odpowiednich rozwiązań zabezpieczających obiekt przed wodami gruntowymi i opadowymi.
▲ Fot.
1. Kompleks Paderevianum II
Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
– izolacja kondygnacji podziemnych
oraz stropów na poziomie 0
HYDROIZOLACJA
STRUKTURALNA TBW®
– GWARANCJA SZCZELNOŚCI OD 1999 r.
Jednym z najlepszych rozwiązań stosowa-
ściany, stropodachy czy tarasy stają się
jowi, aby jak najlepiej odpowiadała aktual-
nych w Polsce w ostatnich kilkunastu latach
skutecznymi przegrodami przeciwwodny-
nym oczekiwaniom rynku.
jest tzw. „biała wanna” czyli hydroizolacja
mi, a trwałość uszczelnienia odpowiada
Spółka TBW wykonała skuteczne systemy
uzyskiwana w strukturze konstrukcji żelbe-
trwałości samej konstrukcji żelbetowej. Pod
uszczelniające w ponad 700 budynkach
towej poprzez zastosowanie odpowiednich
względem ekonomicznym „biała wanna” też
w całej Polsce. Wśród nich znalazły się
kroków technologicznych. System ten został
wypada korzystnie na tle rozwiązań tradycyj-
różnego
opracowany w latach 60. ubiegłego wieku
nych.
(głównie mieszkalne), niewielkie inwestycje
w Niemczech, a w Polsce od 1999 roku ofe-
Obecnie oferta Techniki Betonu Wodosz-
prywatne, a także największe i najbardziej
ruje go i z powodzeniem realizuje Technika
czelnego obejmuje następujące podstawo-
wymagające budynki użyteczności publicz-
Betonu Wodoszczelnego Sp. z o.o.
we pozycje:
nej oraz kompleksy handlowe i przemysło-
Zasada działania „białej wanny” opiera się
w
ykonawstwo
obiekty
deweloperskie
systemów
we. Atrakcyjny poziom cenowy i wysoka ja-
na szeregu współdziałających ze sobą ele-
„białej wanny” dla różnego rodzaju kondy-
kość usług spowodowały, iż obecnie „biała
mentów, tj.:
gnacji podziemnych, zbiorników i innych
wanna” TBW jest rozwiązaniem preferowa-
w
eryfikacji projektu konstrukcji ze szcze-
obiektów narażonych na działanie wody
nym przez większość projektantów i inwe-
gólnym uwzględnieniem układu przerw
roboczych i dylatacji
d
ostawie i montażu odpowiednio dobranych elementów uszczelniających
s
pecjalistycznych działaniach w zakresie
technologii betonu.
Wymienione działania wraz z odpowiednią
koordynacją prac i fachowym nadzorem
kompletnych
rodzaju
w
ykonawstwo wodoszczelnych stropów,
storów.
stropodachów i tarasów z zastosowaniem betonu o opóźnionym czasie wiązania i wtórnego zagęszczenia
n
aprawy istniejących obiektów wykazujących nieszczelności: od programu naprawczego po udzielenie gwarancji szczelności.
gwarantują uzyskanie całkowitej szczelno-
Oczywiście w zależności od specyfiki kon-
ści budynku przy równoczesnym wyelimi-
kretnego obiektu, zakres działań TBW może
nowaniu jakichkolwiek powłok izolacyjnych.
być odpowiednio rozszerzany lub modyfiko-
Elementy konstrukcji takie jak płyty denne,
wany. Oferta firmy podlega ciągłemu rozwo-
▲ Fot. 2. „Biała wanna” – typowy schemat
rozwiązań
Technika Betonu Wodoszczelnego Sp. z o.o.
► ul. Lipińskiego 3A ► 30-349 Kraków ► tel. 12 397 12 41
► faks 12 397 12 42 ► www.tbw.com.pl ► [email protected]
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
57
firmy
produkty
technologie
WEBAC Sp. z o.o.
WEBAC Sp. z o.o.
ul. Wał Miedzeszyński 646
03-994 Warszawa
tel./faks 22 672 04 76, 22 616 04 76
www.webac.pl
[email protected]
wilgoci w budowlach betonowych, z cegły,
kamienia
naturalnego,
tłuczonego
oraz
struktury mieszanej.
Produkt stosuje się również do iniekcji przez
węże iniekcyjne przy uszczelnieniach przerw
roboczych. Żywice charakteryzują się dobrą
penetracją i elastycznością, niską lepkością
(od 45 do 110 mPa·s) oraz długim czasem
obróbki (od 20 do 90 minut).
Uszczelniające żywice
poliuretanowe
O firmie
WEBAC to międzynarodowa firma, która od
Do uciąglenia zarysowań i spękań w sposób
przenoszący naprężenia (naprawy siłowe)
ponad 30 lat zajmuje się przygotowaniem
Są to dwuskładnikowe żywice iniekcyjne
stosowano dotychczas żywice epoksydo-
technologicznym, produkcją i dystrybucją
na bazie poliuretanów (PU) do zamykania,
we (WEBAC®4110, WEBAC®4120 oraz WE-
środków do przeciwwodnych uszczelnień
uszczelniania oraz wypełniania rys i pustek
BAC®4170). Nowe produkty – poliuretano-
budowli i naprawy betonu.
o ograniczonej rozszerzalności. Można je sto-
we żywice iniekcyjne (WEBAC®1610 i 1660)
sować w środowisku suchym, wilgotnym oraz
o właściwościach żywic konstrukcyjnych,
obecny na rynkach ponad 60 krajów na
do rys wypełnionych bezciśnieniowo wodą.
istotnie poszerzają możliwość bezpiecz-
wszystkich kontynentach. W Polsce firma
Wykorzystywane również jako izolacja po-
nych zastosowań w trudnych warunkach
działa od 1992 roku. Oddział w Warsza-
zioma przeciw kapilarnemu podciąganiu
wilgotnościowych i temperaturowych.
WEBAC
ze
swoimi
produktami
jest
wie wypracował solidną i stabilną pozycję
w trudnym segmencie rynku chemii budowlanej.
W swojej ofercie WEBAC ma m.in.:
s
pienialne żywice poliuretanowe
 ż ywice poliuretanowe o stałej objętości
 ż ele akrylowe
e
poksydowe żywice iniekcyjne
n
owe konstrukcyjne żywice poliuretanowe
e
poksydowe żywice do zastosowań ekstremalnych
w
ęże iniekcyjne
s
znury i taśmy dylatacyjne
u
szczelnienia bentonitowe
g
umy pęczniejące
d
yfuzyjne powłoki bitumiczno-akrylowe
p
ompy iniekcyjne, iniektory i osprzęt.
58
Żywice do napraw
konstrukcyjnych
i iniekcji „siłowych”
Vademecum
Hydroizolacje
edycja 2015
firmy
technologie
produkty
wody napierającej oraz do 3 bar (30 metrów słupa wody) parcia negatywnego
o
dporny na media o pH > 7, dzięki czemu nadaje się do uszczelnień zbiorników
ppoż., szamb, gnojowic, oczyszczalni
ścieków.
Węże iniekcyjne
WEBAC Typ AB
Węże iniekcyjne w połączeniu z żywicami
iniekcyjnymi tworzą łatwy w stosowaniu,
skuteczny system uszczelniający przerwy
robocze w budownictwie. Wykorzystywany
jest do uszczelniania połączeń elementów
położonych poniżej poziomu gruntu, stale
lub okresowo obciążonych wodami gruntowymi, stokowymi, powierzchniowymi lub
wodą pod ciśnieniem. Służą również do „siłowego” łączenia elementów budowlanych.
Wąż iniekcyjny Typ AB jest jednowarstwo-
Powłoki bitumiczno-akrylowe
do uszczelnień
powierzchniowych
wym, perforowanym przewodem z tworzy-
WEBAC®1660 ma podobne zastosowanie
Uszczelnienie fundamentów i elementów
w procesie ciśnieniowego uszczelniania
jak żywica WEBAC®1610. Przeznaczona
konstrukcji przykrytych gruntem jest wciąż
przerw
jest do uszczelniania, wzmacniania oraz „si-
podstawowym czynnikiem gwarantującym
(szczelin) w formie stożka, szerszego od
łowych” połączeń w budowlach. Stosowa-
trwałe i bezpieczne użytkowanie obiektu
środka i tylko śladowo zaznaczającego się
na również do wypełniania pustek przede
budowlanego.
produkty
na zewnętrznej ściance przewodu, zapobie-
wszystkim w obiektach murowanych, do
WEBAC spełniają najdalej idące wymogi
ga przedostawaniu się wody lub mleczka
stabilizowania murów z kamienia natural-
nowoczesnej hydroizolacji.
cementowego do środka węża podczas
nego, a także do tłoczenia poprzez węże
WEBAC®5611 jest dyspersją bitumiczno-
betonowania.
iniekcyjne.
-polimerową, wypełnioną cementem, prze-
Prace iniekcyjne powinny być rozpoczynane
znaczoną do cienkowarstwowej izolacji.
nie wcześniej niż 4-6 tygodni po wykonaniu
Najważniejsze cechy WEBAC®5611:
prac betonowych, gdy zaistnieją już zjawi-
d
uża elastyczność (160% rozciągnięcia
ska związane ze skurczem betonu i osiada-
WEBAC®1610 stosuje się do uszczelniania,
wzmacniania oraz „siłowych” połączeń w budowlach. Można stosować je również do wypełniania pustek w obiektach murowanych.
Żele akrylowe
do uszczelnień kurtynowych
Specjalistyczne
wa sztucznego PVC, bez otuliny zabezpieczającej. Otwory w przewodzie umożliwiają
rozprzestrzenianie się środka iniekcyjnego
przy zerwaniu)
Żele akrylowe stosuje się do uszczelniania
n
iepalność
kurtynowego, bez konieczności odkopy-
d
yfuzyjność
wania budynku. Wykonuje się nimi izolację
o
dporność chemiczna
roboczych.
Geometria
otworów
niem konstrukcji.
Urządzenia WEBAC do iniekcji
przed wilgocią i wodą napierającą z ze-
p
rzyczepność do wielu podłoży budowla-
Do wykonywania uszczelnień iniekcyjnych
wnątrz, w obiektach częściowo lub w ca-
nych (możliwość stosowania na podłoża
firma WEBAC ofertuje proste, ręczne prasy
łości pokrytych ziemią (budowle tunelowe,
suche i wilgotne)
iniekcyjne, standardowe jednokomponento-
szyby, kanały, murowane przyczółki i skrzy-
n
iskie zużycie materiału – warstwa 1 mm
we, membranowe i tłokowe pompy iniekcyj-
dła budowli mostowych, budynki częściowo
wytrzymuje 7 bar (70 metrów słupa wody)
ne oraz bardziej zaawansowane dwukom-
podpiwniczone).
ponentowe, pneumatyczne pompy tłokowe.
Mogą być również stosowane do uszczel-
W asortymencie firmy są również iniektory
nień pracujących dylatacji w budowlach
śrubowe, z metalowym korpusem i spręża-
poniżej poziomu gruntu, a także wewnątrz
nym elementem gumowym o średnicach
struktury budowlanej, umożliwiając tworze-
8, 10 lub 13 mm. Nowością natomiast są
nie przepony poziomej. Żele charakteryzują
iniektory „jednodniowe” z podwójnym zawo-
się regulowanym czasem reakcji (od 35 se-
rem zwrotnym. Przy iniekcjach kurtynowych
kund do 13 minut) oraz dużą elastycznością
stosuje się lance iniekcyjne. Specjalistyczny
(WEBAC®240) i odpornością na wysychanie
osprzęt czyni prace iniekcyjne bezpiecznymi,
(WEBAC®240 Bseal I).
przewidywalnymi i ekonomicznymi.
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
59
indeks
firm
indeks firm
Spis artykułów zamieszczonych w dziale KOMPENDIUM WIEDZY
Nazwa
Autor
Tytuł artykułu
Strona
Politechnika Poznańska
mgr inż. Bartłomiej
Monczyński
Hydroizolacje fundamentów budynków nowo wznoszonych
6-10
Politechnika Wrocławska
dr hab. inż. Bohdan Stawiski,
prof. nadzw. PWr.,
współautor:
mgr inż. Martyna Szczepaniak
Naprawa rys i pęknięć metodą iniekcji
11-18
Instytut Techniki
Budowlanej
dr inż. Barbara Francke
Zabezpieczenia wodochronne tarasów i balkonów
19-23
Politechnika Wrocławska
dr inż. Józef Adamowski,
dr inż. Zygmunt Matkowski
Hydroizolacje dachów płaskich
24-29
Spis firm zamieszczonych w działach FIRMY, PRODUKTY, TECHNOLOGIE
oraz Przegląd Produktów i Realizacji, wypowiedzi ekspertów
Nazwa firmy/adres
ALPHA DAM Sp. z o.o.
Dębowa Łąka 45
87-207 Dębowa Łąka
Autorski Park
Technologiczny
Zakład Osuszania Budowli
mgr inż. Maciej Nawrot
ul. Corazziego 2/13
00-087 Warszawa
Biuro
ul. Warszawska 28
05-082 Blizne Łaszczyńskiego
BASF Polska Sp. z o.o.
Aleje Jerozolimskie 154 02-326 Warszawa
Kontakt
Profil działalności
Strona
tel. 56 646 20 07
www.alphadam.com
[email protected]
Od ponad 10 lat produkuje materiały wodochronne i przeciwwilgociowe. Do 2008 r. podstawowym produktem była izolacja pozioma
z PE. W ciągu 5 lat firmie udało się uzyskać silną pozycję w Europie,
dostarczając wyroby do izolacji fundamentów, ścian i dachów.
40
tel. 601 328 233, 601 335 756
www.i-k.pl
[email protected]
Dystrybucja praw licencyjnych oraz materiałów związanych ze stosowaniem technologii Iniekcji Krystalicznej®, która służy do wytwarzania II okładka
poziomej i pionowej przepony przeciwwilgociowej zabezpieczającej 32, 38-39
budynki przed podciąganiem kapilarnym wilgoci z gruntu.
tel. 22 570 99 99
faks 22 570 95 99
www.master-builders-solutions.
basf.pl
[email protected]
Marka Master Builders Solutions skupia całą wiedzę specjalistyczną
firmy Basf, aby tworzyć rozwiązania z zakresu technologii chemicz42-43,
nych na potrzeby budowy nowych obiektów oraz konserwacji, napra- III okładka
wy i renowacji istniejących.
bHb Efektywne Systemy
Naprawy i Ochrony Budowli
ul. Warszawska 32
96-321 Stara Bukówka
tel. 501 226 245, 509 309 047
www.bhb.pl
[email protected]
HW IZOLAN
Dobra 97
34-642 Dobra
62
Vademecum
tel. 604 591 865, 532 362 898
www.hwizolan.republika.pl
[email protected]
Hydroizolacje
edycja 2015
Firma specjalizuje się w zabezpieczaniu konstrukcji budowlanych
przed wodą oraz wilgocią. Wykonuje iniekcje uszczelniające i wzmacniające, osuszanie murów, naprawę i wzmacnianie konstrukcji żelbetowych włóknami węglowymi oraz stabilizację posadzek.
41
Od 18 lat firma wykonuje osuszanie istniejących budynków za pomocą blach chromowo-niklowych. System HW polega na poziomym
wprowadzaniu blach w spoinę bez przecinania muru.
33, 44
indeks firm
Profil działalności
Strona
tel. 43 823 41 11
faks 43 823 40 25
www.icopal.pl
[email protected]
Producent i dostawca szerokiego spektrum materiałów budowlanych
do hydro- i termoizolacji. W ofercie firmy znajdują się m.in. papy i gonty bitumiczne modyfikowane kauczukiem SBS, masy kauczukowo-bitumiczne, wyroby termoizolacyjne, dachówka Decra.
34, 46-47
tel. 22 843 02 01
faks 22 843 59 81
www.imbigs.pl
[email protected]
Katowicki oddział IMBiGS – Centrum Badawcze Materiałów Budowlanych IZOLACJA – wykonuje akredytowane badania wyrobów budowlanych, w tym wyrobów do izolacji wodochronnej. Są to badania
ogniowe, wytrzymałościowe, fizykochemiczne i radiochemiczne.
32, 45
tel./faks 58 781 45 85
www.izohan.pl
[email protected]
Ponad 25 lat doświadczenia, 3 fabryki. W ofercie m.in. papy termozgrzewalne, masy hydroizolacyjne, specjalistyczna chemia budowlana, systemowe rozwiązania w zakresie hydroizolacji i renowacji fundamentów, dachów, balkonów, basenów, posadzek i mostów.
48
tel. 58 308 72 39
www.lotosasfalt.pl
[email protected]
LOTOS Asfalt jest czołowym producentem asfaltu w Europie. Firma
oferuje asfalty drogowe, modyfikowane, wielorodzajowe, przemysłowe, a także emulsje asfaltowe.
49
tel. 22 595 42 00
faks 22 595 42 01
www.mapei.pl
[email protected]
MAPEI POLSKA to część Grupy MAPEI, światowego lidera w produkcji
klejów i produktów chemicznych dla budownictwa. Zdobywca tytu34, 50-51,
łu Srebrna Budowlana Marka Roku 2012, 2013 i 2014 w klasyfikacji
IV okładka
generalnej. Swoje produkty oraz doradztwo techniczne kieruje do
profesjonalistów.
Nordic
Waterproofing Sp. z o.o.
ul. Szczecińska 61/67
91-222 Łódź
tel. 42 712 07 04
faks 42 611 02 70
www.sealeco.com
[email protected]
SealEco jest szwedzkim producentem membran elastycznych typu
EPDM, TPE i innych do stosowania w budownictwie jako hydroizolacja. Oferta SealEco obejmuje rozwiązania uszczelnień dachów płaskich, tarasów, zbiorników oraz fasad.
52
REMMERS POLSKA Sp. z o.o.
ul. Sowia 8
62-080 Tarnowo Podgórne
tel. 61 816 81 00
faks 61 816 81 11
www.remmers.pl
[email protected]
Od ponad 60 lat jest specjalistą w zagadnieniach dotyczących hydroizolacji i renowacji budowli. Oferuje bitumiczne powłoki ochronne,
mineralne szlamy uszczelniające, tynki renowacyjne, materiały do
iniekcji i wiele innych.
53
SCHOMBURG
Polska Sp. z o.o.
ul. Sklęczkowska 18A
99-300 Kutno
tel. 24 254 73 42
faks 24 253 64 27
www.schomburg.pl
[email protected]
Opracowuje, produkuje oraz prowadzi sprzedaż produktów i systemów budowlanych z zakresu: uszczelniania i renowacji budownictwa,
klejenia wyłożeń ceramicznych, domieszek i dodatków do betonu,
rozwiązań dla budownictwa przemysłowego i inżynieryjnego.
54
tel. 77 400 50 70
faks 77 400 50 78
www.secco.pl
[email protected]
SECCO® to marka szerokiej gamy produktów chemii budowlanej i materiałów do ociepleń, takich jak europejska siatka z włókna szklanego,
folie w płynie, taśmy hydroizolacyjne i do ciepłego montażu, grunty,
folie pod ogrzewanie podłogowe i z PE.
32, 55
Nazwa firmy/adres
ICOPAL S.A.
ul. Łaska 169-197
98-220 Zduńska Wola
Instytut Mechanizacji
Budownictwa
i Górnictwa Skalnego
ul. Racjonalizacji 6/8
02-673 Warszawa
IZOHAN Sp. z o.o.
ul. Łużycka 2
81-963 Gdynia
LOTOS Asfalt Sp. z o.o.
ul. Elbląska 135
80-718 Gdańsk
MAPEI POLSKA Sp. z o.o.
ul. Gustawa Eiffela 14
44-109 Gliwice
SECCO POLSKA
ul. Ozimska 2A
46-053 Chrząstowice
Kontakt
edycja 2015
Hydroizolacje
Vademecum
63
indeks firm
Nazwa firmy/adres
Technika Betonu
Wodoszczelnego Sp. z o.o.
ul. Lipińskiego 3A
30-349 Kraków
WEBAC Sp. z o.o.
ul. Wał Miedzeszyński 646
03-994 Warszawa
64
Vademecum
Kontakt
tel. 12 397 12 41
faks 12 397 12 42
www.tbw.com.pl
[email protected]
Profil działalności
Strona
Spółka od 1999 r. kompleksowo realizuje systemy hydroizolacji strukturalnej, gwarantując uzyskanie skutecznego i ekonomicznego zabezpieczenia przeciwwodnego w nowych obiektach budowlanych.
33, 57
Producent i dystrybutor produktów na bazie żywic syntetycznych.
tel./faks 22 672 04 76, 22 616 04 76
Oferuje środki iniekcyjne do uszczelnień żelbetów, betonów i murów
www.webac.pl
ceglanych techniką iniekcji ciśnieniowej oraz materiały stosowane
[email protected]
powierzchniowo. Sprzedaż iniektorów, pomp i osprzętu.
Hydroizolacje
edycja 2015
33, 58-59