Wybór brokera ubezpieczeniowego

ZARZĄD
POLSKIE GÓRNICTWO NAFTOWE I GAZOWNICTWO S.A.
Z SIEDZIBĄ W WARSZAWIE
Dotyczy:
List
protestacyjny
dotyczący
zasad
prowadzenia
postępowania
niepublicznego na "Wybór brokera ubezpieczeniowego"
W związku z otrzymanym zaproszeniem do składania ofert w postępowaniu na wybór
brokera ubezpieczeniowego (pismo SU/UM/56/2010), w imieniu oferentów, sygnatariuszy
niniejszego
listu
pragniemy
wyrazić
głębokie
zaniepokojenie
zastosowaną
formułą
wyłonienia wykonawcy usługi brokerskiej w zakresie ubezpieczeń majątkowych Państwa
firmy.
W naszej ocenie przyjęte kryterium wyboru brokera oparte wyłącznie na wysokości
"zwracanej" przez brokera składki ubezpieczeniowej w żadnej mierze nie daje gwarancji
uzyskania najlepszej merytorycznie oferty, a co więcej, budzi poważne wątpliwości prawne i
etyczne, zarówno co do celu jakiemu ma służyć takie rozwiązanie jak również faktycznych
możliwości jego zastosowania.
Ponadto pragniemy zwrócić uwagę na fakt, iż przyjęte warunki udziału w
postępowaniu dyskryminują wykonawców wykonujących czynności brokerskie poprzez
osoby fizyczne nie posiadające wydanego przez organ nadzoru zezwolenia na wykonywanie
działalności brokerskiej (cz. II.I pkt 7 SIWZ), a posiadające uprawnienie do wykonywania
czynności brokerskich, co stoi rażąco w sprzeczności z art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja
2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym i nie znajduje naszym zdaniem żadnego
racjonalnego uzasadnienia.
Nasz sprzeciw budzi przede wszystkim fakt, iż jedynym kryterium wyboru oferty
"najkorzystniejszej" jest wysokość "zwrotu" przez brokera składki za poszczególne pakiety
ubezpieczeń wchodzących w skład zamówienia (cz. V SIWZ). Przy czym z treści zarówno
SIWZ, jak też projektu umowy brokerskiej (zał. nr 5) nie wynika, na jakiej podstawie prawnej
zwrot taki miałby nastąpić. Trudno oprzeć się wrażeniu, że jedyną wartością usługi
brokerskiej jest dla organizatora konkursu wysokość korzyści majątkowej, jaką wykonawca
gotów
jest
świadczyć
w
zamian
za
udzielenie
mu
zamówienia.
Taka
formuła
"współzawodnictwa" wypacza idee działalności brokerskiej oraz zasady uczciwej konkurencji,
jakimi kierować się powinni uczestnicy rynku usług brokerskich. Całkowite pominięcie w
organizowanym przez PGNiG S.A. postępowaniu elementu jakości świadczonej usługi i
skupienie na wysokości "wynagrodzenia za wybór oferenta" świadczy o braku zaufania do
przejrzystości
reguł
rządzących
działalnością
brokerów,
co
-
jako
przedstawiciele
środowiska brokerskiego - przyjmujemy z głębokim smutkiem i zaniepokojeniem.
Podkreślamy, że zgodnie z Kodeksem Etyki Zawodowej Brokera, przyjętym przez członków
Stowarzyszenia Brokerów Ubezpieczeniowych i Reasekuracyjnych (tzw. Karta Sobieszewska
z 1998 r.) "brokerzy prowadzą działalność w dobrej wierze i zgodnie z prawem,
przestrzegając zasad uczciwej konkurencji". Zasady te, w odczuciu przedstawicieli
środowiska
brokerskiego,
wykluczają
współzawodnictwo
oparte
na
przesłankach
stanowiących kryterium wyboru brokera w przedmiotowym konkursie..
Podkreślić należy również, że wskazane "kryterium" nie daje zamawiającemu w
najmniejszym choćby stopniu gwarancji wyboru usługi brokerskiej na należytym poziomie.
Nie
koresponduje
to
także
z
podstawowym
celem
korzystania
z
usług
brokera
ubezpieczeniowego jakim jest pozyskanie najkorzystniejszej oferty ubezpieczenia. Skoro
bowiem ani jakość programu ubezpieczeń, ani koncepcja obsługi brokerskiej i zakres usług
dodatkowych, ani liczba zatrudnionych brokerów, ani wysokość sumy gwarancyjnej w
ubezpieczeniu OC brokera, ani liczba referencji nie podlegają jakiejkolwiek ocenie (poza
wymogiem spełnienia warunków progowych), wybór kontrahenta oparty będzie jedynie na
wątpliwym parametrze "wysokości zwrotu przez brokera składki ubezpieczeniowej". Co
więcej, prowadzić to może do skutków odwrotnych niż zamierzone, bowiem konieczność
"zwrotu" części składki skutkować będzie koniecznością poczynienia przez wykonawcę
oszczędności,
z
uszczerbkiem
dla
jakości
świadczonej
usługi
lub
co
gorsza
do
nieuzasadnionego zawyżenia kosztów usługi ubezpieczeniowej, z której ten zwrot miałby
być świadczony.
Abstrahując od etycznego aspektu zastosowanej formuły, trudno doszukać się
prawnej podstawy do zwrotu ubezpieczającemu przez brokera jakiegokolwiek świadczenia
stanowiącego
kwotę
składki
należnej
ubezpieczycielowi
z
tytułu
zawartej
umowy
ubezpieczenia. Broker otrzymuje wynagrodzenie za świadczoną usługę w postaci kurtażu
brokerskiego wypłacanego przez zakłada ubezpieczeń - co jest powszechnym standardem
rynkowym, bądź rzadko w formie wynagrodzenia otrzymywanego bezpośrednio od klienta tj.
ubezpieczającego. Składka ubezpieczeniowa jest świadczeniem należnym ubezpieczycielowi
z tytułu udzielenia ochrony ubezpieczeniowej (art. 805 kodeksu cywilnego). "Zwrot części
składki" jako takiej nastąpić wiec mógłby jedynie od ubezpieczyciela. Broker, jako podmiot
nie zarządzający składką, dysponować może jedynie otrzymanym za swe usługi kurtażem.
Ewentualne "dzielenie się" otrzymanym kurtażem z Klientem, na rzecz którego jest
świadczona usługa brokerska, stoi natomiast w sprzeczności z istotą i zasadami działalności
brokerskiej zarówno pod względem prawnym jak i etycznym.
Treść projektu umowy brokerskiej zaproponowany przez PGNiG (zał. nr 5 do SIWZ)
rodzi więc następujące pytania:
Na jakiej podstawie i z jakiego tytułu miałby następować "zwrot" jakiejkolwiek części
składki na rzecz PGNiG przez brokera ?
Czy "zwrot" części składki następowałby pod tytułem darmym czy w zamian innego
świadczenia ?
Wyjaśnienie wskazanych wątpliwości istotne byłoby nie tylko z punktu widzenia
wykonawców - przedsiębiorców, którzy muszą w swej działalności kierować się przepisami
prawa i rachunkiem ekonomicznym, ale również dla samego zamawiającego - podmiotu
działającego na rynku regulowanym, obowiązanego do stosowania szczególnych zasad
ustalania kosztów i przychodów w celach związanych z ustalaniem taryf dla odbiorców paliw
gazowych.
Dodatkowo, zwracamy uwagę na postanowienia cz. II.I pkt 7, a także cz. II.II pkt 3
SIWZ, które z niewiadomych przyczyn ustanawiają wymóg dedykowania do wykonania
zamówienia co najmniej dwóch osób posiadających wydane przez organ nadzoru zezwolenie
na
wykonywanie
działalności
brokerskiej
i
wpisanych
do
rejestru
brokerów
ubezpieczeniowych. Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie
ubezpieczeniowym,
broker
ubezpieczeniowy
może
wykonywać
czynności
brokerskie
wyłącznie przez osoby fizyczne spełniające wymogi określone w art. 28 ust. 3 pkt 1 lit. a-e
(pełna zdolność do czynności prawnych, niekaralność, rękojmia należytego wykonywania
czynności, co najmniej średnie wykształcenie oraz zdany państwowy egzamin brokerski).
Osoby te mogą być zatrudnione na umowy o pracę bądź umowy cywilnoprawne, z niczego
zaś nie wynika wymóg posiadania przez te osoby zezwolenia na wykonywanie działalności
brokerskiej. Byłoby to zresztą absurdalne, wziąwszy pod uwagę fakt, że zezwoleniem musi
się
legitymować
sam
wykonawca,
tj.
Spółka
prowadząca
działalność
brokerską..
Ustanowienie wspomnianego wymogu, wykluczającego z postępowania nawet największe
podmioty rynku brokerskiego (zatrudniające po kilkadziesiąt osób legitymujących się
uprawnieniami do wykonywania czynności brokerskich, w tym wysokiej klasy specjalistów z
wieloletnim doświadczeniem w obsłudze podmiotów sektora paliwowo-energetycznego !) nie
znajduje żadnego uzasadnienia merytorycznego i stanowi wymóg dyskryminujący istotna
część potencjalnych oferentów, do których zostało skierowane zaproszenie do udziału w
konkursie.
W związku z powyższym, w świetle przedstawionych powyżej ułomności ustalonych
przez PGNiG S.A. zasad i warunków udziału w postępowaniu na wybór brokera
ubezpieczeniowego oświadczmy, iż nie możemy aktualnie złożyć oferty w postępowaniu i
wnioskujemy o unieważnienie postępowania bądź też zmianę treści Specyfikacji i ustalenie
obiektywnych kryteriów umożliwiających rzetelną i merytoryczną ocenę wykonawców i wybór
oferty
najkorzystniejszej
pod
względem
potencjału
brokera
odpowiadającego
skali
działalności PGNiG, zakresowi stawianych brokerowi zadań oraz jakości świadczonej usługi
brokerskiej.
DW:
Sz.P. Ewa Biernacik - Dyrektor Departamentu Rachunkowości, Główny Księgowy
Sz.P. Bogdan Piasecki - Dyrektor Departamentu Zakupów, Majątku i Administracji