Sieci komputerowe

Urszula Rajkowska [email protected]
Nauczyciel Informatyki
Publiczne Gimnazjum nr 5
ul.Warszawska 12
26-600 Radom
e-mail:
Lekcja z przedmiotu informatyka
Czas: 180 minut
Temat: SIECI KOMPUTEROWE.
Zakres treści programowych: typy sieci komputerowych
Cele lekcji:
•
•
•
umiejętność rozróżniania podstawowych typów sieci
zapoznanie z rozpoczęciem i kończeniem pracy w sieci
uświadomienie celowości stosowania w praktyce sieci komputerowych różnego typu
Metody: pogadanka, elementy wykładu, dyskusja, prezentacja
Środki dydaktyczne: stanowisko komputerowe podłączone do sieci, prezentacja
komputerowa
Plan pracy:
1). Czynności wstępne.
2). Nawiązanie do poprzedniej lekcji.
3). Podanie tematu lekcji i punktów przedstawiających
etapy realizacji lekcji.
poszczególne
4). Uświadomienie uczniom celu lekcji.
5). Zapoznanie uczniów z :
• podstawowymi typami sieci
• korzyściami płynącymi z używania sieci w domu, szkole, pracy
• zasadami korzystania z sieci
6). Podsumowanie zdobytych wiadomości.
Przebieg lekcji:
• czynności wstępne (powitanie i sprawdzenie listy obecności)
• zapoznanie uczniów z tematem i etapami jego realizacji,
• realizacja poszczególnych etapów lekcji
Jak wiecie tak jak u nas w szkole tak i w wielu instytucjach znajduje się kilka
lub kilkanaście, a nawet setki komputerów.
Pomyślcie ile trzeba by wydać pieniędzy aby do każdego komputera kupić
drukarkę, modem, itp. oraz odpowiednie często drogie oprogramowanie dla
każdego komputera.
Ile pracy zabiera przekazywanie informacji (pism, biuletynów i zarządzeń),
uzgadnianie wersji dokumentów opracowywanych przez kilka osób. Na te
dolegliwości życia i na wiele innych ludzie znaleźli lekarstwo – sieć.
Sieć obejmująca jeden budynek lub zakład pracy nazywana jest siecią
lokalną LAN. Dzięki sieci możliwe jest współużytkowanie zasobów (dokumentów
i programów) i urządzeń (np. drukarki, modemu). Oznacza to, że dzięki sieci z
jednej drukarki, czy modemu, może korzystać 100 a nawet więcej komputerów.
Jest to czysta oszczędność.
1. Sieć terminalowa i kliencka.
o
o
Istnieją dwa typy sieci:
terminalowa
kliencka
Sieć terminalowa posiada jeden bardzo dobry komputer o dużej mocy
obliczeniowej i obszernej pamięci masowej (dysk lub dyski twarde), zaś
użytkownicy korzystają tylko ze stanowisk składających się z monitora i klawiatury,
a wszystkie programy wykonywane są na tym bardzo dobrym komputerze o dużych
mocach obliczeniowych. Oczywiście użytkownik nie zauważa, że na jednym
komputerze w tym samym czasie pracuje jeszcze 100 osób.
Zaletą sieci terminalowej jest jej tani koszt instalacji (w porównaniu z siecią
kliencką). Wadą zaś konieczność używania programów nie wymagających zbyt
dużych mocy obliczeniowych (np. programów z rozbudowaną grafiką np. system
operacyjny Windows). Przykładem może być sieć Unix.
Sieć kliencka składa się z wielu samodzielnie pracujących komputerów, które
za pomocą sieci połączone są z serwerem. Serwer ten nie musi posiadać dużych
mocy obliczeniowych ale dużą pamięć masową (dysk lub dyski twarde). “Zarządza”
on całą siecią i udostępnia pliki zapisane na własnym dysku twardym.
Zaletą takiej sieci jest możliwość pracy na komputerze – stanowisku
roboczym bez połączenia z siecią, bo serwer przez sieć udostępnia tylko swoje
zasoby (np. informacje zapisane na dysku twardym, lub drukarki). Wadą zaś duży
koszt instalacji sieci. Przykładem może być sieć (właściwie oprogramowanie
sieciowe) firmy Novell.
2. Podstawowe elementy sieci lokalnej.
Komputery, na których pracują użytkownicy, sieci nazywa się stanowiskami
roboczymi, które są wyposażone w karty sieciowe.
Karty sieciowe połączone są za pomocą odpowiedniego okablowania z
koncentratorem (ang. HUB), którego zadaniem jest zapewnienie odpowiedniej
jakości transmisji danych (selekcjonowanie sygnałów z poszczególnych stanowisk,
wzmacnianie ich). Sygnały z poszczególnych stanowisk roboczych trafiają do
serwera (ang. HOST), który jest odpowiednim komputerem też wyposażonym w
kartę sieciową.
Sieć może być wyposażona także w serwery drukarkowe, czyli komputery
“zajmujące” się wydrukami z całej sieci (w niedużych sieciach rolę tą może spełniać
także serwer).
3. Budowa sieci lokalnych.
Pod względem połączeń między komputerami wyróżnić można trzy typy
budowy sieci:
o magistralowa
o
o
gwiaździsta
pierścieniowa
Każda z nich ma swoje wady i zalety.
typ sieci
wady
gwiaździsta
duża ilość przewodów do uszkodzenie jednego ramienia
okablowania sieci (wysoki sieci uniemożliwia pracę tylko
koszt)
jednego
komputera
(najpopularniejsza)
pierścieniowa
magistralowa uszkodzenie
uniemożliwia
części sieci
zalety
mała
ilość
przewodów;
uszkodzenie połączenia między
komputerami nie przerywa pracy
bo połączenie może zostać
zrealizowane
w
przeciwnym
kierunku
magistrali mała
ilość
przewodów
działanie okablowania sieci
do
Pytania kontrolne
Co to jest sieć: LAN, współużytkowanie zasobów i urządzeń, sieć kliencka i
terminalowa, serwer, koncentrator ? Wymień stosowane typologie sieci.
4. Ochrona wewnętrzna i zewnętrzna danych w sieci LAN, administrowanie siecią.
W sieci ochrona danych realizowana jest przez hasła, które posiada każdy
użytkownik. Po włączeniu komputera prosi on o podanie swojego imienia i hasła,
które zna tylko użytkownik. Ta czynność nosi nazwę logowania, po której
oprogramowanie serwera “wie” kto użytkuje stanowisko robocze.
Wszyscy użytkownicy sieci podzieleni są na pewnego rodzaju kategorie. Na
samym szczycie tej piramidy znajduje się administrator sieci, który ma dostęp do
wszystkich opcji sieci i on ustala zakres dostępu do zasobów przez poszczególnych
użytkowników – jest jakby zarządcą sieci.
Poniżej administratora znajdują się menadżerowie grup, którzy mogą
podobnie jak administrator udzielać praw dostępu do poszczególnych zasobów, ale
tylko dla swojej grupy użytkowników i w zakresie, który przyzna administrator.
Inną grupą użytkowników sieci mogą być operatorzy serwerów
drukarkowych zajmujący się wydrukami w sieci i ustalaniem kolejności druku
dokumentów po-szczególnych użytkowników. Na samym końcu tej drabiny znajduje
się zwykły użytkownik.
Bezpieczeństwo danych zachowane jest poprzez dostęp poszczególnych
użytkowników do ściśle określonych zasobów (np. dysków, folderów), tak więc
użytkownicy mogą nie mieć dostępu do poufnych dokumentów lub ważnych ze
względu sieci programów.
Innymi środkami zapobiegawczymi przed włamaniem się do sieci jest
okresowa zmiana haseł i blokowanie działania stanowiska roboczego w wypadku
podania kilka razy pod rząd niewłaściwego hasła.
Sieć przed włamaniem od strony sieci poza lokalnej np. internetu zapewnia
strażnik sieciowy (ang. frie-walls). Jest to komputer, który sprawdza informacje
wchodzące do sieci po przez łącze z internetem.
Pytania kontrolne
Co to jest sieć: Wymień zalety sieci LAN i sposoby zabezpieczania sieci i danych?
5. Sieć MAN (miejska) i WAN (globalna).
Oprócz sieci lokalnych obejmujących jeden budynek lub firmę możemy
wyróżnić także sieci miejskie obejmujące jedno miasto lub sieci globalne
obejmujące całą kulę ziemską. Przykładem tej ostatniej może być internet.
Połączenia w takich sieciach mogą być realizowane przez linię telefoniczną
(najbardziej popularne), bądź przez łącza podobne do telefonicznych (przewody
miedziane), ale wykorzystywane tylko i wyłącznie do łączenia komputerów. Istnieją
jeszcze łącza światłowodowe wykorzystywane do połączeń w sieciach miejskich
(np. w warszawskiej sieci miejskiej WAR – MAN) lub do połączeń
międzykontynentalnych. Stosuje się również połączenia satelitarne tak jak w
zwyczajnej telefonii do połączeń międzykontynentalnych.
Mówiąc o sieciach nie można zapomnieć o szybkości transmisji danych. Do
pomiaru szybkości transmisji używa się jednostki zwanej bodem (1 bod = 1 bit/s).
Szybkość transmisji zależy od urządzeń (np. modem w przypadku linii
telefonicznych) i rodzaju łączy zastosowanych do przesyłania danych oraz
technologii zastosowanej do przesyłania informacji (np. IDSN, ADSL).
Pytania kontrolne
Co to jest sieć: MAN, WAN, bod? Wymień rodzaje połączeń stosowanych w
sieciach?