CDMA PTT GoTa 410 Nordisk Polska
Transkrypt
CDMA PTT GoTa 410 Nordisk Polska
www.mobile-internet.pl luty 2011 2 CDMA O sieciach trunkingowych słów kilka Często spotykany widok: krótkofalówka wisząca przy pasku, wydająca z siebie trzaski i czasami jakieś dźwięki albo długa antena magnetyczna na samochodzie podłączona do czarnego pudełka z charakterystyczną gruszką wiszącą gdzieś obok kierownicy. Tak wyglądają terminale systemów dyspozytorskich, bez których wiele firm nie mogłoby obecnie istnieć. Jeśli myślimy o łączności między właścicielem małej firmy a kilkoma kierowcami ciężarówek, wtedy możemy użyć klasycznych krótkofalówek. Problem się komplikuje, gdy myślimy o zarządzaniu dziesiątkami czy setkami kurierów, taksówek czy wozów serwisowych. Po to powstały radiowe systemy dyspozytorskie. Mamy ponad 12 tysięcy sieci Fot. Corbis Szacuje się, że w Polsce działa co najmniej 12 tysięcy niezależnych cywilnych sieci łączności ruchomych, obsługujących ponad 200 tysięcy terminali. Kolejne 2 tysiące sieci o różnym zasięgu działa w służbach mundurowych i ratunkowych podległych jedynie jednemu resortowi – spraw wewnętrznych. Do końca ubiegłego roku w Polsce wydano pozwolenia dla ponad 62 tysięcy stacji bazowych działających w klasycznych, cywilnych systemach ruchomej łączności radiowej. Zasięg działania takiej stacji może być różny – od pojedynczej nieruchomości w przypadku służb ochrony, do koła o promieniu kilkunastu kilometrów dla korporacji taksówkowej, zakładu energetycznego czy pogotowia ratunkowego. Większe sieci wymagają wybudowania kilku czy kilkunastu nadajników w celu pokrycia obsługiwanego obszaru. Różne też jest wykorzystanie kanałów radio- Fot. PK Tekst: Maciej Bębenek wych. Są takie, gdzie czas przesyłanych komunikatów można liczyć w minutach na dobę, są też takie, gdzie trzeba czekać w kolejce, by móc nadać swoją wiadomość. Proste nie znaczy dobre Najprostsze systemy radiowe działają na prostej zasadzie „każdy z każdym”. We wspólnym kanale radiowym każda rozmowa jest słyszana przez wszystkich członków grupy. Żeby zacząć nadawać, trzeba najpierw się upewnić, że nikt w tym samym czasie nie nadaje. W przeciwnym wypadku nasz komunikat będzie zakłócony lub w ogóle nie dotrze do adresata. Z czasem zaczęto stosować systemy blokujące nadawanie w momencie, gdy nadaje ktoś inny. Spowodowało to niejednokrotnie skutek odwrotny do zamierzonego – spowolniło przekazywanie informacji, należało bowiem czekać w kolejce, aż kanał radiowy się zwolni. Rozszerzenie obsługiwanego obszaru przez budowę kolejnych nadajników powodowało, że w momencie zmiany obszaru należało zmienić kanał radiowy. W używanych technologiach analogowych dwa nadajniki na tej samej częstotliwości będą się nawzajem zakłócać. Z kolei dyspozytor nie zawsze wiedział, w którym obszarze znajduje się wywoływany radiotelefon. Spowodowało to konieczność wprowadzenia identyfikacji poszczególnych terminali. Ponieważ były to systemy analogowe, sygnały identyfikacyjne przesyłane były razem z mową, co powodowało kolejne za- www.mobile-internet.pl luty 2011 CDMA 3 kłócenia. Łączność przez takie systemy przypominała nieco jazdę taksówką w dużym mieście kilka czy kilkanaście lat temu: ciągle włączony radiotelefon, przekrzykujący się taksówkarze. Trunking znaczy lepiej Te wszystkie niedogodności spowodowały, że producenci sprzętu zaproponowali systemy trunkingowe. Zauważono, że budowanie setek sieci radiowych działających na tym samym obszarze jest nieopłacalne. Zamiast kilkudziesięciu kanałów radiowych, z których użytkownicy korzystają sporadycznie, lepiej jest użyć kilku, wykorzystanych w większym stopniu. Zamiast jednej stacji bazowej nadającej na obszarze kilkudziesięciu kilometrów kwadratowych lepiej użyć kilku, o mniejszym zasięgu, ale lepszym pokryciu. W ramach jednej sieci radiowej można zastosować automatyczne przełączanie między poszczególnymi stacjami bazowymi, niewidoczne zarówno dla jeżdżącego po mieście użytkownika, jak również dla dyspozytora. Systemy trunkingowe pozwoliły też na uniknięcie podstawowej wady systemów radiowych: wiadomość wysyłana drogą radiową jest słyszalna przez wszystkich, którzy mają włączony odbiornik pracujący w tym kanale. I nie chodzi tu tylko o utajnienie informacji, a o komfort pracy osoby, która przez cały czas słyszy informacje nieprzeznaczone dla niej. Największe sieci radiowe są używane przez przedsiębiorstwa działające na terenie całego kraju i głównie zajmujące się infrastrukturą, takie jak kolej lub energetyka. W takich firmach z łączności korzystają użytkownicy zajmujący się budową, konserwacją lub eksploatacją sieci, ale również naprawami czy sytuacjami nadzwyczajnymi. Występują tu różne grupy użytkowników, z których każda ma własne priorytety łączności, procedury i zarządzanie. Elastyczny system pozwalający na przypisywanie uprawnień, nadawanie priorytetów lub łączenie grup jest konieczny, by łączność radiowa działała w sposób właściwy. Istotny jest też zasięg działania takiej sieci. Na przykład sieć stosowana obecnie we wszystkich zakładach energetycznych działa z ponad 420 stacji bazowych rozłożonych na terenie całego kraju, obsługując ponad 20 tysięcy terminali. Do gry wchodzą systemy cyfrowe Jednym z najpopularniejszych systemów łączności trunkingowej jest TETRA: cyfrowy system radiowy, w koncepcji podobny nieco do systemu GSM. Dla wielu osób słowo TETRA stało się synonimem trunkingu, chociaż Mapa zasięgu sieci CDMA 420 MHz (operator Nordisk Polska), stan planowany na koniec marca 2011 istnieje wiele innych, niejednokrotnie lepszych systemów, np. koleje europejskie wdrażają system GSM-R, będący adaptacją GSM do potrzeb trunkingowych. W Polsce system TETRA zaistniał niejako przy okazji kontraktu na myśliwce F-16, jako tzw. offset. Plany mówiły o budowie ogólnopolskiej sieci łączności z 1,5 tys. stacji bazowych przeznaczonej do komunikowania się służb ratowniczych. System ten miał działać w 2008 roku i kosztować ok. 400 mln dolarów, ale do dziś nie powstał. Drugie podejście do TETRY miało miejsce w ubiegłym roku, przy okazji przygotowań związanych z Euro 2012. System łączności specjalnej dla służb w pierwszej kolejności miał pojawić się w miastach, w których rozegrane zostaną mecze piłkarskich mistrzostw Europy w 2012 roku. W pierwszej fazie z systemu ma korzystać pięć podstawowych służb: Policja, Straż Pożarna, Ratow nic two Me dycz ne, Straż Gra nicz na i Rządowe Centrum Bezpieczeństwa. Docelowo system ma objąć około 60 różnych instytucji, w tym także służby samorządowe. Przetarg został ogłoszony w sierpniu ubiegłego roku, jego wstępne wyniki zostały zaska rżo ne przez fir my, któ re od pa dły z pierwszego etapu, a termin rozstrzygnięcia nie jest obecnie znany. Szacowany koszt pierwszego etapu wynosi ok. 500 mln zł i ma być współfinansowany przez Unię Europejską. Obecnie TETRA w Polsce działa jedynie jako łączność lokalna w kilkunastu lokalizacjach. Są to m.in. komendy policji w Warszawie, Szczecinie, Łodzi i Krakowie, cywilne lotniska we Wrocławiu, Szczecinie i Pyrzowicach, porcie morskim i dworcu kontenerowym w Gdańsku oraz w służbach komunalnych w Gdańsku i Wrocławiu. Kilka instalacji jest też wykorzystywanych w jednostkach wojskowych MON. Podobnie boleśnie rodzi się system trunkingowy w PKP. Pierwsze decyzje dotyczące wyboru systemu zapadły prawie 5 lat temu. Niedawno zakończył się drugi z kolei przetarg na wybór dostawców sprzętu, którzy mają wybudować testową sieć pokrywającą 84 km odcinek linii kolejowej z Legnicy do Bielawy Dolnej. Budowa sieci eksperymentalnej ma trwać 3 lata i kosztować 44 mln zł. W 2005 roku ogłoszono przetarg na powstanie komercyjnej sieci trunkingowej. Przetarg wygrała firma Polskie Sieci Dyspozytorskie, która później przekształciła się w Nordisk Polska. Pierwsze usługi w sieci CDMA 410 MHz zostały uruchomione na początku 2008 roku. W połowie 2009 roku firma została przejęta przez Polkomtel. W ostatnich dniach ubiegłego roku Nordisk Polska poinformował o uruchomieniu łącznie 179 stacji bazowych pokrywających swoim zasięgiem 75% powierzchni kraju. Do połowy tego roku Nordisk uruchomi kolejne 214 stacji bazowych, co pozwoli na pokrycie zasięgiem 95% kraju. www.mobile-internet.pl luty 2011 4 CDMA Trunking w CDMA Technologia CDMA (Code Division Multiple Access) została po raz pierwszy wykorzystana w latach osiemdziesiątych dla potrzeb armii amerykańskiej. Pierwsze koncepcje transmisji radiowych z widmem rozproszonym, będącymi protoplastami CDMA, powstały już podczas II wojny światowej. Porównanie systemów dyspozytorskich PMR CDMA Technologia radiowa Jakość głosu Tekst Maciej: Bębenek Czas zestawiania połączeń CDMA było przez lata stosowane jako podstawowa metoda łączności na kontynencie północnoamerykańskim, zarówno do celów wojskowych, jak i cywilnych. Dobrze znane polskim użytkownikom technologie komórkowe 3G i 3,5G wykorzystują adaptację tego systemu znane jako WCDMA (Wide CDMA). Dziś system ten stosowany jest w blisko 100 krajach, w sieciach ponad 270 operatorów, którzy posiadają łącznie ponad 400 milionów użytkowników. Kolejna wersja wprowadzona pod nazwą CDMA2000 jest hybrydą technologii 2.5G/3G rozwijaną przez międzynarodową organizację 3GPP2. Może pracować w bardzo szerokim zakresie częstotliwości, korzysta zarówno z pasm dotychczas wykorzystywanych przez systemy komórkowe (450, 800, 1700, 1900 MHz), jak również z częstotliwości przeznaczonych dla systemów trzeciej generacji. Zasięg jest ważny Fot. PK System trunkingowy pracujący na CDMA2000 wykorzystuje kanały radiowe w paśmie 410 MHz. Wykorzystanie tego zakresu częstotliwości powoduje, że zasięg pojedynczej komórki jest dużo większy niż ten znany TETRA /TETRA2 CDMA TDM/FDM Dobra – jak w GSM Słabsza niż w GSM <500 ms, średnio 300 ms <400 ms z technologii GSM 900 Ilość grup na sektor/nośną 15 <4 MHz. Możliwa jest łączność w odległości Ilość kanałów na sektor/nośną >30 4 nawet kilkudziesięciu Możliwość przesyłu danych 153,6kbps 28,8 kbps kilometrów od stacji 3,1M (downlink) bazowej. Ponadto fale Szybka transmisja danych 400 kbps 1,8M (uplink) radiowe z tego zakresu Połączenia indywidualne TAK TAK nie ulegają aż takiemu Połączenia grupowe TAK TAK tłumieniu w przypadku napotkania przeszkód Połączenia alarmowe TAK TAK terenowych (np. lasów Połączenia rozsiewcze TAK TAK czy wzniesień). Z kolei Konsole dyspozytorskie TAK TAK w gęstej zabudowie Rejestrowanie łączności TAK TAK miejskiej odbiornik może wykorzystywać Dyskretny nasłuch TAK TAK fale odbite, automaPraca w trybie wyizolowanej TAK TAK tycznie rozpoznając, stacji bazowej który sygnał jest najsilTryb bezpośredni DMO TAK TAK niejszy i najmniej zniekształcony. Planowanie to, w porównaniu z sieciami Jest jednak jedna niedogodność związaGSM, jest jednak dużo prostsze, gdyż sąsiana z zastosowaniem technologii CDMA. Fadujące nadajniki nadają na tej samej częstochowcy nazywają ją oddychaniem komórki, tliwości. a polega na zmianie zasięgu nadajnika w zaJak podłączyć komputer? leżności od tego, ile urządzeń z niej jednoSystem trunkingowy oparty na transmisji cześnie korzysta. Zjawisko to jednak można CDMA2000 charakteryzuje się zestawem w prosty sposób wyeliminować poprzez funkcjonalności porównywalnym z innymi odpowiednie zaplanowanie sieci radiowej. podobnymi rozwiązaniami, np. z TETRĄ czy IDEN. Zdaniem wielu ekspertów jest najbardziej zaawansowaną i efektywną techniką dostępu stosowaną w systemach łączności. Jeden kanał radiowy jest w stanie przenieść 32 rozmowy jednocześnie. W przypadku wykorzystania CDMA do transmisji danych maksymalna prędkość wynosić może 153 kb/s w tzw. wersji 1x lub nawet 3,1 Mb/s w wersji EV-DO. Istotne jest to, że zarówno transmisja głosu, jak i danych mogą odbywać się równolegle. Transmisja danych w standardzie CDMA 1X lub CDMA EV-DO umożliwia realizację łączności pomiędzy użytkownikami komputerów, a także w rozwiązaniach bezobsługowych tzw. M2M (Machine To Machine). Urządzenia M2M stosowane są w rozwiązaniach telemetrii, telemonitoringu i telesterowania, zwłaszcza w strategicznych obszarach gospo- www.mobile-internet.pl luty 2011 CDMA 5 Terminal ZTE G830, użyty w sieci trunkingowej Polkomtela darczych, jakim np. jest energetyka. Muszą charakteryzować się wysoką dostępnością i niezawodnością działania. Co więcej, możliwe jest ustawianie priorytetów połączeń w systemie, dotyczy to także połączeń transmisji danych. Trunking musi być niezawodny Sieć radiowa CDMA wykorzystana przez Polkomtel do stworzenia systemu łączności trankingowej jest oddzielnym systemem, wybudowanym specjalnie do tego celu, niemającym wspólnych elementów z komórkową siecią GSM/UMTS. Nawet w przypadku gdy anteny nadawcze obu systemów są zainstalowane na jednym maszcie, wszystkie elementy systemu są rozdzielone i działają niezależnie. Fot. Archiwum Pozwala to na utrzymanie bardzo wysokiego poziomu niezawodności. Zgodnie z założeniami, sieć trunkingowa ma działać nieprzerwanie przez 99,97% czasu, co oznacza, że przerwy w działaniu sieci nie mogą przekroczyć łącznie 13 minut w miesiącu, czyli mniej niż pół minuty na dobę. Tak wysoki poziom niezawodności osiągnięto wieloma sposobami: odpowiednim zaplanowaniem sieci radiowej, doborem sprzętu radiowego, transmisyjnego i zasilania, zdublowaniem najbardziej newralgicznych elementów infrastruktury oraz zapewnieniem szybkiej interwencji służb technicznych operatora w przypadku wystąpienia awarii. Szczególny nacisk położono na zasilanie. Jeżeli w przypadku powszechnie stosowa- nych środków łączności, np. telefonów komórkowych, czas podtrzymania pracy stacji bazowych w razie awarii zasilania wynosi kilka, kilkanaście godzin, to dla systemów CDMA przewidziano autonomiczne zasilanie, które powinno wytrzymać trzy doby bez dopływu energii z sieci zasilającej. Po tym okresie, jeżeli nadal nie będzie zasilania, wymagana jest interwencja ekip naprawczych, polegająca np. na dostarczeniu paliwa do agregatu prądotwórczego. Sieć radiowa i transmisyjna jest cały czas mo ni to ro wa na przez Cen trum Nad zo ru Sieci i w przypadku stwierdzenia jakichkolwiek zakłóceń podejmowane są działania mające na celu usunięcie problemów. Przeważającą ich część można usunąć zdalnie: urządzenia zastosowane w sieci CDMA są w pełni przygotowane do zdalnego nadzoru. Są jednak przypadki, gdy potrzebna jest inter wen cja ekip tech nicz nych. Wów czas w krótkim czasie wysyłana jest ekipa wyposażona w odpowiedni sprzęt i zestaw części zamiennych. Sieć CDMA wykorzystywana w systemie trunkingowym jest jedną z najnowocześniejszych sieci w Polsce i na świecie. W całości została wybudowana w ostatnich dwóch latach z wykorzystaniem dostępnych technologii. Głównym dostawcą sprzętu jest chińska firma ZTE. Sieć swoim zasięgiem obejmuje obecnie 75% powierzchni Polski, a w połowie roku powinna pokrywać obszar 95%, co pozwoli na efektywne oferowanie usług praktycznie w każdym miejscu. Obecnie w sieci działa około 200 stacji bazowych, a w połowie roku ich liczba będzie wynosić około 400. SCHEMAT DZIAŁANIA SIECI CDMA Zasięg sieci Antena CDMA Antena GSM Linia radiowa Telefony CDMA Moduł transmisyjny MSC CDMA Światłowód Wyposażenie CDMA Wyposażenie GSM DSC Telefony GSM Linia zasilająca Akumulatory Linia zasilająca Akumulatory Sieć radiowa CDMA nie ma wspólnych elementów z siecią komórkową GSM/UMTS Linia zasilająca Akumulatory MSC GSM Linia zasilająca Akumulatory www.mobile-internet.pl luty 2011 6 CDMA Jak działa trunking? Podstawowym pojęciem używanym w systemie trunkingowym jest grupa terminali. W zależności od potrzeb, w grupie może znajdować się dowolna liczba terminali, jednak łączność i zarządzanie w licznej grupie użytkowników sprawia duże problemy, dlatego warto podzielić użytkowników na niewielkie grupy dobrane pod kątem funkcjonalności i podziału zadań. Tekst: Maciej Bębenek W każdej grupie powinien istnieć lider zarządzający pracą grupy. Ma on między innymi uprawnienia do przyłączania lub usuwania poszczególnych użytkowników danej grupy. Wyżej w hierarchii jest dyspozytor, który zarządza swoją siecią poprzez konsolę dyspozytorską – terminal łączący się z serwerem dyspozytorskim poprzez dedykowane łącze do sieci Polkomtel. Dyspozytor przyłącza lub usuwa poszczególne terminale z grup lub z całej sieci oraz nadaje uprawnienia użytkownikom. Ma również prawo do słuchania, nagrywania, przerywania lub włączania się w jakąkolwiek rozmowę, wysyłania komunikatów ogólnych (tzw. broadcast), wiadomości tekstowych SMS czy sprawdzenia stanu konkretnego terminala. Dyspozytor może również zablokować dowolny terminal, co jest niezmiernie istotne w przypadku utraty terminalu, zezwolić na konkretne połączenie (np. nadawanie do grupy) użytkownikowi bez autoryzacji, monitorować stan terminalu (np. czy jest w zasięgu sieci). W jednej sieci może pracować kilka konsol dyspozytorskich. Mogą pracować równolegle, obsługując te same grupy użytkowników. Można również podzielić grupy funkcjonalnie i rozdzielić zakres pracy każdego dyspozytora, jednak w nagłych przypadkach każda konsola dyspozytorska może przejąć funkcje innej. Odpowiednio uprawniony dyspozytor może również przyłączać terminale spoza swojej floty, np. w przypadku konieczności współdziałania różnych służb, tworząc grupy tymczasowe. W sieci powinna też znajdować się konsola administracyjna, zarządzająca terminalami i konsolami dyspozytorskimi. Administrator może dołączać lub usuwać z systemu konsole dyspozytorskie. Rozmowy w sieci Podstawowym trybem rozmowy są połączenia wewnątrz grupy. Użytkownik poprzez naciśnięcie przycisku PTT (Push To Talk) przekazuje informację wszystkim członkom grupy, podobnie jak dzieje się w przy pad ku łącz no ści przez krót ko falówkę. Tu jednak obowiązują tzw. priorytety. Jeżeli kanał radiowy jest zajęty, użytkownik z wyższymi uprawnieniami może przerwać rozmowę i nadać własny PRZEPŁYW WIADOMOŚCI W GRUPIE Lider Zablokowane rozmowy wychodzące GRUPA komunikat. W przypadku występowania dużego ruchu można ograniczyć czas rozmowy grupowej. Drugim trybem rozmowy są połączenia indywidualne między poszczególnymi terminalami. Połączenia takie mogą być prowadzone zarówno między członkami grupy, jak i całej sieci. Połączenie jest tworzone po wybraniu numeru terminalu z klawiatury numerycznej. Kolejnym trybem nadawania są połączenia broadcastowe do wszystkich użytkowników sieci. Mogą być realizowane z konsoli dyspozytorskiej lub z dowolnego terminala sieci. Najwyższy priorytet w systemie mają połączenia alarmowe (Emergency). W zależności od ustawień, połączenie takie może być zrealizowane do dowolnej liczby użytkowników w dowolnych grupach. Można również zaprogramować specjalną grupę alarmową, wtedy każde połączenie alarmowe będzie trafiać do tej grupy. Różnica między połączeniem do grupy a połączeniem alarmowym polega na tym, że połączenie alarmowe przerywa każdą rozmowę prowadzoną w innym trybie. Rozłączenia tego może również dokonać użytkownik o niższym priorytecie niż rozmawiający. W terminalu ZTE G830 używanym w sieci Polkomtela umieszczono specjalny pomarańczowy przycisk w górnej części obudowy, służący do realizacji połączenia alarmowego. Pełna funkcjonalność systemu jest osiągana, gdy terminale znajdują się w zasięgu stacji bazowej. Całością sieci zarządza wówczas system komputerowy operatora sieci. Jednak zdarzają się sytuacje, gdy łączność jest potrzebna w miejscach, gdzie sygnał radiowy ze stacji bazowej nie dociera: w piwnicach, tunelach czy w innych miejscach pozbawionych zasięgu. Wówczas terminal może pracować w tzw. trybie bezpośrednim DMO (Direct Mode Operation). W takim przypadku funkcjonalnie niczym nie różni się od klasycznej krótkofalówki: każdy terminal może połączyć się z innym, z którym „widzi się” na drodze radiowej. Zwiększa to niezawodność i uniwersalność całego systemu. Sieć (komputerowa) w sieci Nieodłącznym elementem działania sieci jest transmisja danych. Standardowa prędkość transmisji w sieci CDMA wynosi 153 www.mobile-internet.pl luty 2011 CDMA 7 Podstawowa aplikacja - Zarządzanie flotą Informacja o sytuacji drogowej Bezprzewodowa kamera video Centrum sterowania Monitor wideo Dekoder IP Network Monitor klienta Serwer sterujący Lokalizacja i zarządzanie Sieć trunkingowa Lokalizacja i zarządzanie LBS serwisy lokalizacyjne Zarządzanie i administracja kb/s, a w przypadku wykorzystania drugiego dostępnego kanału radiowego w standardzie EVDO może być zwiększona do 3,1 Mb/s. Z transmisji danych można skorzystać, używając klasycznego terminalu ręcznego z odpowiednim kablem do komputera lub z terminalu będącego odpowiednikiem modemu. Udostępnienie transmisji danych pozwala na korzystanie z przenośnych komputerów tak, jakby były podłączone bezpośrednio do firmowej sieci wewnętrznej. Daje to również dużo możliwości do tworzenia sieci telemetrycznych z wykorzystaniem urządzeń M2M (Machine to Machine). W sieci trunkingowej oferowanej przez Polkomtel istnieje także możliwość ustawienia priorytetów pomiędzy połączeniami głosowymi oraz danych dla potrzeb M2M. Jeżeli więc potrzebujemy sterować urządzeniem odpowiadającym za bardzo ważne zadania, możemy zawsze zapewnić możliwość połączenia z tym urządzeniem. Obecnie wiele takich sieci stosuje radiową łączność analogową. Zastosowanie systemu trunkingowego pozwoli na znaczne zwiększenie zasięgu takiej sieci, ułatwienie zarządzania i podwyższenie niezawodności pracy. Systemy M2M pozwalają zarówno na zdalny pomiar, monitoring systemów przemysłowych, jak i na sterowanie z pulpitu dyspozytora. Samochód z odbiornikiem GPS Terminal PTT Terminal radiowy Zbieranie danych i raportowanie tli wo ści i po zwo le nia mi: ra dio wy mi, na budowę nadajnika czy z uzgodnieniami środowiskowymi. Firmy podejmujące decyzję o budowie własnej sieci muszą też wziąć pod uwagę koszty związane z jej budową i eksploatacją. Samodzielna inwestycja w budowę sieci, np. w standardzie TETRA, stanowi duży wydatek jednostkowy, a koszty jej utrzymania mogą sięgać kilkuset złotych mie- sięcznie w przeliczeniu na jeden terminal. Nieporównywalny jest też zasięg sieci: Polkomtel oferuje obecnie pokrycie siecią 75% powierzchni kraju. Nowoczesne rozwiązania zastosowane w sieci operatora pozwalają na takie samo skonfigurowanie usług, jak w przypadku własnej sieci dyspozytorskiej, a zakres oferowanych usług obejmuje teren nieomal całego kraju. Zarządzanie siecią radiową z wysokim współczynnikiem niezawodności gwarantuje wysoką jakość i stabilność usługi oraz pozwala na uniknięcie problemów związanych z utrzymywaniem, konserwacjami, naprawami i zakupem własnego sprzętu. Uruchomienie systemu trunkingowego może nastąpić niemal natychmiast, i to niezależnie od wymaganego zasięgu sieci. I na koniec sprawa dla wielu firm najważniejsza: metody zastosowane w sieci CDMA gwarantują bardzo wysoki poziom bezpieczeństwa transmisji w sieci. Czy zatem inwestować we własną sieć dyspozytorską, czy też skorzystać z oferowanych usług? Mamy nadzieję, że zamieszczone materiały pozwolą na podjęcie decyzji. W następnych numerach „Mobile Internet” opiszemy, jak sieć dyspozytorska działa w praktyce. Czy warto budować własną sieć? Fot. Polkomtel Czym różni się własna sieć dyspozytorska od systemu zarządzanego przez operatora? Najważniejszą cechą jest sieć radiowa: w przypadku kupowania usług nie ma problemu z przydziałem częstoGrafika Marek Urbańczyk