Corporate Ssocial Responsibility

Zeszyty Naukowe UNIWERSYTETU PRZYRODNICZO-HUMANISTYCZNEGO w SIEDLCACH
Nr 98
Seria: Administracja i Zarz dzanie
2013
dr Adam Wykowski
Wy sza Szko!a Zarz"dzania i Przedsi#biorczo$ci
im. Bogdana Ja%skiego w &om y
Spo eczna odpowiedzialno!" biznesu
gwarancj# sukcesu przedsi$biorstwa
Corporate Ssocial Responsibility
- the guarantee of an enterprise success
Streszczenie: Celem tego artyku u jest prezentacja jednego z kluczowych czynników sukcesu
organizacji jako !ród a trwa ej warto"ci przedsi#biorstwa, jak$ jest spo eczna odpowiedzialno"%
biznesu. Podj#to prób# wskazania zale&no"ci mi#dzy efektywno"ci$ ekonomiczn$ a spo eczn$.
Wskazano na jej uj#cia i rozumienie w ekonomii i naukach o zarz$dzaniu. Pokazano istot#
i znaczenie efektywno"ci ekonomicznej i spo ecznej w organizacji, wskazano na wybrane uj#cia
efektywno"ci oraz jej wymiary. Ekologiczn$ odpowiedzialno"% przedsi#biorstw w rozumieniu
ochrony "rodowiska ale i nie tylko. Ekologiczny obszar spo ecznej odpowiedzialno"ci wynika
z faktu, &e zarz$dzanie wspó czesnym przedsi#biorstwem musi uwzgl#dnia% bardzo wa&n$, ze
spo ecznego punktu widzenia, etyk#.
S owa kluczowe: efektywno$' ekonomiczna, efektywno$' spo!eczna, zarz"dzanie etyczne,
dzia!ania ekologiczne
Abstract: The purpose of this paper is to present corporate social responsibility as one of the
key factors in the success of an organization and a source of sustainable enterprise value.The
author attempted to identify the relationship between economic and social efficiency and pointed to the recognition and understanding of CSR in economics and management sciences.
Also, the nature and importance of social and economic efficiency in the organization, and the
effectiveness of the selected approach and its dimensions were shown, as well as environmental responsibility within the meaning of the environment protection, but not only. Ecological
aspect of social responsibility arises from the fact that the management of modern enterprise
must consider ethics as a very important factor from a social point of view.
Keywords: economic efficiency, social efficiency, management, ethics, environmental action
Wst$p
Celem prowadzenia ka dej dzia!alno$ci gospodarczej jest osi"ganie
zysku. Jak wskazuje wspó!czesna praktyka, drogi prowadz"ce do tego celu
bywaj" ró ne. Jedn" z nich wyznacza spo!eczna odpowiedzialno$' biznesu
(ang. Corporate Social Responsibility), czyli zarz"dzanie organizacj" zgodnie z zasadami spo!ecznej odpowiedzialno$ci. CSR wyznacza standardy dobrowolnych zachowa% przedsi#biorców w zakresie: rzetelno$ci, przejrzysto-
288
A. Wykowski
$ci dzia!alno$ci gospodarczej szanuj"cej $rodowisko naturalne, ich wiarygodno$ci w relacjach z pracownikami, a tak e zaanga owania w rozwój lokalnych spo!eczno$ci. To droga najbardziej wymagaj"ca, ale zarazem mog"ca przynie$' trwa!e korzy$ci. CSR zmienia biznesowe paradygmaty, na
nowo odkrywaj"c i podkre$laj"c znaczenie zwi"zków organizacji z jej otoczeniem. Jest nowoczesnym modelem zarz"dzania organizacj", który u!atwia funkcjonowanie na konkurencyjnym rynku i jednocze$nie podnosi innowacyjno$' firmy.
Realizuj"c powy sz" misj#, ka da organizacja dobrowolnie zobowi"zuje si# do zachowania równowagi pomi#dzy trzema aspektami funkcjonowania przedsi#biorstwa: ekonomicznym, ekologicznym i etycznym. Postawa
taka jest wynikiem akceptacji zale no$ci pomi#dzy sukcesem firmy a spo!ecze%stwem, w którym prowadzi dzia!alno$' oraz $rodowiskiem, z którego
czerpie zasoby. W my$l idei spo!ecznej odpowiedzialno$ci biznesu firma d"y do wzrostu swojej zyskowno$ci i trwa!ego rozwoju, przynosz"c jednocze$nie korzy$ci spo!ecze%stwu oraz wp!ywaj"c na ochron# $rodowiska naturalnego. Ka dy podmiot realizuj"cy t" misj# uznaje, e osi"ganie zysku jest
dla niego celem nadrz#dnym, lecz traktuje odpowiedzialno$' spo!eczn" jako
kluczowy element strategii biznesowej i jedn" z dyscyplin zarz"dzania.
Taka organizacja stoi na stanowisku, e odpowiedzialny biznes,
uwzgl#dniaj"cy wszystkie czynniki maj"ce lub mog"ce mie' w przysz!o$ci
wp!yw na jej funkcjonowanie a zw!aszcza rosn"cy stopie% komplikacji wspó!czesnej sytuacji ekonomicznej, pozwala budowa' warto$' firmy w sposób
efektywny i d!ugofalowy. CSR w!"czony do strategii b#dzie rozumiany jako
inwestycja, która mo e wzmocni' konkurencyjno$', stymulowa' innowacyjno$', zwi#kszy' zaufanie klientów, a przede wszystkim zapewni' zrównowa on" warto$' firmy w d!ugim horyzoncie czasowym.
Istota spo ecznej odpowiedzialno!ci przedsi$biorstwa
Termin „spo!eczna odpowiedzialno$' przedsi#biorstwa” oznacza, e
jest ono $wiadome przestrzegania zarówno zasad moralnych, jak i zobowi"zania do rozliczania si# z prowadzonej dzia!alno$ci przed spo!ecze%stwem
i pracownikami. W szczególno$ci przedsi#biorstwo jest odpowiedzialne
przed:
grupami wewn#trznymi (w!a$cicielami, wspó!w!a$cicielami, zarz"dem, pracownikami),
grupami zewn#trznymi (partnerami handlowymi, klientami),
w!adz" pa%stwow", samorz"dow" oraz grupami nacisku (np. urz#dami administracji, wierzycielami, bankami, mediami),
spo!eczno$ciami lokalnymi,
organizacjami spo!ecznymi, ekologicznymi, konsumenckimi oraz
innymi organizacjami wy szej u yteczno$ci1.
1
P. H"bek, P. Szewczyk, Spo eczna odpowiedzialno"% a zarz$dzanie jako"ci$, Wydawnictwo
Politechniki (l"skiej, Gliwice 2010, s. 37.
Seria: Administracja i Zarz dzanie (25)2013
ZN nr 98
Spo!eczna odpowiedzialno"# biznesu gwarancj sukcesu przedsi$biorstwa
289
Zró nicowanie podmiotów, przed którymi powinno si# rozlicza' przedsi#biorstwo determinuje przedmiot odpowiedzialno$ci.
Oznacza to, e kierownictwo przedsi#biorstwa odpowiedzialne jest co
najmniej za2:
wypracowanie zysku (odpowiedzialno$' ekonomiczna),
warunki pracy,
produkt,
dzia!ania i nast#pstwa dzia!a% w dziedzinie: ycia i zdrowia innych
ludzi, w tym bezpiecze%stwa, jako$ci $rodowiska, prawej wspó!pracy z innymi.
Podstawowym za!o eniem koncepcji spo!ecznej odpowiedzialno$ci
jest oparcie sukcesu przedsi#biorstwa na jego d!ugofalowym, zrównowa onym rozwoju wynikaj"cym z uwzgl#dniania w swojej dzia!alno$ci czterech
wymiarów: ekonomicznego, spo!ecznego i ekologicznego oraz etycznego.
)aden z nich nie powinien by' pomijany, gdy tylko ich harmonijne po!"czenie daje po "dany efekt, czyli utrzymanie si# na rynku3. „Biznesem biznesu”
nie jest ju biznes, ale „utrzymanie si# w biznesie”4. Przek!ada si# to na projektowanie takich dzia!a%, które jednocze$nie s" spo!ecznie odpowiedzialne,
etyczne, ekologicznie przyjazne i ekonomicznie warto$ciowe.
Efektywno!" ekonomiczna
Efektywno$' ekonomiczna wyra a „rezultat dzia!alno$ci podmiotu gospodarczego lub okre$lonego przedsi#wzi#cia, b#d"cy wynikiem relacji uzyskiwanych efektów do poniesionych nak!adów”5. Jest to miara osi"gni#'
organizacji na poziomie operacyjnym i strategicznym. Stanowi ona podstawowe,
ale zarazem niewystarczaj"ce narz#dzie pomiaru dokona% organizacji. Wykorzystywane s" cz"stkowe, syntetyczne wska*niki produktywno$ci zasobów, które nie wyra aj" w sposób precyzyjny, ani efektywno$ci poszczególnych wyników produkcji ani efektywno$ci poszczególnych obszarów funkcjonalnych
w przedsi#biorstwie, ani te efektywno$ci funkcjonowania przedsi#biorstwa jako
ca!o$ci6. T. Kotarbi%ski wyró nia trzy znaczenia efektywno$ci7:
przedmiotowa, przyczyniaj"ca si# do ogólnego rozwoju nauki,
spo!eczna, przyczyniaj"ca si# do dodatnich przeobra e% postaw
spo!ecznych, humanizacji stosunków mi#dzyludzkich,
ekonomiczno-techniczna, z której po ytek wynika dla technologii.
2
K. Lisiecka: Standard S.A. 8000 i etyka w biznesie. „Problemy Jako$ci” 2003, maj.
B. Rok: System spo ecznej odpowiedzialno"ci, [w:] Wi#cej ni& zysk, czyli odpowiedzialny biznes. Programy, strategie, standardy, (red.) B. Rok. Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Warszawa 2000.
4
Cyt. Za J. Nakonieczna: Spo eczna odpowiedzialno"% - nowy akcent globalnej strategii przedsi#biorstw mi#dzynarodowych, [w:] Globalizacja a stosunki mi#dzynarodowe, (red.) E. Hali ak,
R. Ku*niarka, J. Simonides. Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgosz–Warszawa 2004.
5
J. Penc, Leksykon biznesu, Placet, Warszawa 1997, s. 99.
6
Ibidem, s. 100.
7
T. Pszczo!owski, Ma a encyklopedia prakseologii teorii organizacji, Ossolineum, Warszawa
1978, s. 60-61.
3
ZN nr 98
Seria: Administracja i Zarz dzanie (25)2013
290
A. Wykowski
Przyj#cie odpowiedzialno$ci w obszarze ekonomicznym oznacza d"enie przedsi#biorstw nie tylko do kreowania zysku, lecz równie do: innowacji, rozwoju, podnoszenia konkurencyjno$ci, zwi#kszania udzia!u w rynku,
upowszechniania pozytywnego wizerunku firmy. Przedsi#biorstwa, które nie
realizuj" tak sformu!owanych zada%, s" weryfikowane przez rynek i wypierane przez firmy bardziej zyskowne i konkurencyjne.
Ka de przedsi#biorstwo, które w sposób odpowiedzialny prowadzi
dzia!alno$', mo e dobrze pe!ni' swoje zewn#trzne funkcje i realizowa' interes spo!eczny. Wynikiem realizowania ekonomicznej odpowiedzialno$ci spo!ecznej przedsi#biorstw jest:
przep!yw inwestycji i przychodów,
zatrudnienie,
wytwarzanie dóbr i us!ug,
edukacja, szkolenie i rozwijanie zasobów ludzkich,
tworzenie infrastruktury rozwoju spo!ecznego,
transfer technologii,
wdra anie sprawdzonych standardów i praktyk dzia!ania,
rozwijanie lokalnej przedsi#biorczo$ci.
Dzia!ania przedsi#biorstwa wynikaj"ce z troski o konsumenta, sprawy
pracownicze i ochron# $rodowiska odpowiadaj" oczekiwaniom spo!eczno$ci,
co wzmacnia jego pozycj# konkurencyjn" i tym samym przynosi zysk.
Efektywno!" spo eczna
Obszar spo!ecznej odpowiedzialno$ci przedsi#biorstwa jest ukierunkowany przede wszystkim na pracowników, inwestorów, klientów, dostawców, dystrybutorów, spo!eczno$ci lokalne, organizacje pozarz"dowe. Podstawowa odpowiedzialno$' spo!eczna oznacza d" enie do:
zapewnienia miejsc i bezpiecze%stwa pracy,
podnoszenia dobrobytu spo!ecznego,
wdra ania standardów jako$ci.
Podj#cie odpowiedzialno$ci w obszarze spo!ecznym wyra a si#
przede wszystkim poprzez:
edukacj#, szkolenia i rozwijanie umiej#tno$ci zatrudnionych osób,
kszta!cenie m!odzie y,
zintegrowany rozwój spo!eczno$ci miejskich i wiejskich,
trosk# o spójno$' spo!eczn",
wdra anie idei zrównowa onego rozwoju.
Najcenniejszym zasobem ka dego przedsi#biorstwa s" ludzie8. Zarz"dzanie zasobami ludzkimi jest strategicznym i spójnym podej$ciem do
pracowników. Jest to proces sk!adaj"cy si# z logicznie powi"zanych ze sob"
czynno$ci, ukierunkowanych na zapewnienie w organizacji wymaganej liczby pracowników o odpowiednich kwalifikacjach oraz tworzenie warunków
8
K. Kubik, Mened&er w procesie zarz$dzania zasobami ludzkimi, Wyd. PTM, Warszawa 2012,
s. 82-88.
Seria: Administracja i Zarz dzanie (25)2013
ZN nr 98
Spo!eczna odpowiedzialno"# biznesu gwarancj sukcesu przedsi$biorstwa
291
stymuluj"cych efektywne zachowanie, zorganizowanie i wykorzystanie zatrudnionego personelu zgodnie z nadrz#dnym celem organizacji. Obejmuje
on zatrudnienie, rozwój i nagradzanie oraz kszta!towanie w!a$ciwych stosunków mi#dzy kadr" kierownicz" a pracownikami.
Spo!eczna odpowiedzialno$' wobec pracowników powinna uwzgl#dnia':
dobrobyt pracowników - opieka medyczna, pomoc w trudnych
sytuacjach materialnych, urlopy zdrowotne, odprawy dla odchodz"cych,
warunki pracy - bezpiecze%stwo pracy, ergonomia stanowiska pracy, $wiadczenia socjalne, ubezpieczenia emerytalne,
planowanie zada% pracowniczych, zakresu odpowiedzialno$ci
i przejrzystej gratyfikacji,
zwi#kszanie satysfakcji pracowników i mo liwo$ci samorealizacji;
utrzymywanie stabilno$ci zatrudnienia - zwi#kszanie poczucia bezpiecze%stwa materialnego pracowników9.
Zarz#dzanie etyczne
Etyczny obszar spo!ecznej odpowiedzialno$ci to przede wszystkim
dostrzeganie skutków w!asnych decyzji i ponoszenie za nie odpowiedzialno$ci oraz kierowanie si# poszanowaniem dobra spo!ecze%stwa w ramach
ogólnie przyj#tych norm. Przedsi#biorstwo jako pewien zespó! ludzi powinno
kierowa' si# wskazaniami etycznymi i ocenia' swoj" dzia!alno$' w kategoriach moralnych, zw!aszcza gdy wymaga tego d!ugookresowy cel, np. spo!eczny wizerunek przedsi#biorstwa.
Etyczne zachowania przedsi#biorstw kszta!tuje co najmniej siedem
czynników: zaanga owanie w odpowiedzialne prowadzenie biznesu, przywództwo mened erskie, zaufanie do pracowników, jasna polityka i programy
wspó!mierne do oczekiwa% przedsi#biorstw w zakresie etyki, otwarto$',
szczero$' i dobra komunikacja, narz#dzia wspomagaj"ce rozwi"zywanie
problemów etycznych, systemy oceniania i wynagradzania z uwzgl#dnieniem etyki.
Coraz bardziej rozpowszechniona staje si# opinia, e postawa etyczna przedsi#biorstwa wp!ywa bezpo$rednio na system warto$ci spo!ecze%stwa. Nale y zatem pami#ta', e etyczna strona dzia!alno$ci przedsi#biorstwa to przede wszystkim dostrzeganie skutków w!asnych decyzji
i ponoszenie za nie odpowiedzialno$ci oraz kierowanie si# dobrem ogó!u
nawet za cen# utraty cz#$ci zysków.
Odpowiedzialno!" ekologiczna przedsi$biorstw
Ekologiczny obszar spo!ecznej odpowiedzialno$ci wynika z faktu, e
zarz"dzanie wspó!czesnym przedsi#biorstwem musi uwzgl#dnia' bardzo
9
http://www.parp.gov.pl/index/index/1711, 26.01.2013.
ZN nr 98
Seria: Administracja i Zarz dzanie (25)2013
292
A. Wykowski
wa n", ze spo!ecznego punktu widzenia, ochron# $rodowiska10. Jednak e
ochrona $rodowiska nie jest celem sama w sobie. Tym celem jest jako$' ycia, a wi#c m.in. warunki zdrowotne, walory estetyczne, pi#kno krajobrazu.
Jako$' ycia, uznawana jako dobro najwy sze, zajmuje wa n" pozycj#
w$ród celów spo!ecznych. W praktyce bardzo cz#sto spo!eczna odpowiedzialno$' przedsi#biorstw jest uto samiana z odpowiedzialno$ci" za ochron# $rodowiska.
Aby rozwój gospodarczy nie uleg! zahamowaniu, przedsi#biorstwa
musz" wzi"' na siebie odpowiedzialno$' za minimalizowanie negatywnego
wp!ywu na $rodowisko. Je eli przedsi#biorstwo nie przyjmie tej odpowiedzialno$ci dobrowolnie, zostanie do niej zmuszone. Prawo zmusza przedsi#biorstwa do uwzgl#dniania ochrony $rodowiska ju na etapie projektowania wyrobów, poprzez wytwarzanie do zagospodarowania odpadów
w!"cznie.
Z tego wzgl#du coraz cz#$ciej i szerzej mówi si# o tym, e przedsi#biorstwa powinny si# anga owa' nie tylko w dostarczanie odpowiedniej jako$ci wyrobów i us!ug oraz gwarantowanie zysku zainteresowanym stronom,
ale równie w sprawy spo!eczne i ekologiczne. Bardziej aktywne zaanga owanie przedsi#biorstw, czy to na p!aszczy*nie ekonomicznej, spo!ecznej czy
ekologicznej polepsza bowiem ich image, co przyczynia si# do wzrostu ich
warto$ci, polepszenia pozycji konkurencyjnej na rynku oraz realizacji d!ugookresowych celów dzia!alno$ci11.
Podsumowanie
Czy przedsi#biorstwu op!aca si# spo!eczna odpowiedzialno$' biznesu?” Autor niniejszego artyku!u jedynie zwróci! uwag# na fakt znaczenia celów ekonomicznych, spo!ecznych, etycznych i ekologicznych w dzia!alno$ci
przedsi#biorstwa. W ko%cowej konkluzji stwierdzi' nale y, i cokolwiek
cz!owiek robi, powinien robi' to w sposób odpowiedzialny. Wskazuj"c na
spo!eczn" odpowiedzialno$' jako element dopasowywania si# firm do
rosn"cych oczekiwa% spo!ecznych wobec biznesu nale y przedstawi' korzy$ci, jakie mo e przynie$' przedsi#biorstwu dobrze skonstruowana strategia CSR.
Korzy$ci spo!ecznej odpowiedzialno$ci przedsi#biorstwa rozpatrywane powinny by' w perspektywie d!ugofalowej. S" to12:
1. Wzrost zainteresowania inwestorów - Kredytodawcy s" bardziej zainteresowani wspó!prac" z odpowiedzialnymi firmami, które oprócz dobrych
wyników finansowych, zarz"dzane s" w sposób przejrzysty, odpowiedzialnie buduj" swój wizerunek i dobre relacje z otoczeniem. Dla wielu
10
R. Koneczna, A. Henclik, Odpowiedzialno"% ekologiczna polskich przedsi#biorstw sektora
motoryzacyjnego,V Krakowska Konferencja M!odych Uczonych, Kraków 2010.
11
B. Kryk, Jako"% &ycia a spo eczna odpowiedzialno"% przedsi#biorstwa za korzystanie ze "rodowiska, [w:] Jako"% &ycia w perspektywie nauk humanistycznych, ekonomicznych i ekologii.
Wydzia! Gospodarki Regionalnej i Turystyki w Jeleniej Górze - Akademia Ekonomiczna Wroc!aw. Jelenia Góra–Szklarska Por#ba 2003.
12
http://odpowiedzialnybiznes.pl/pl/baza-wiedzy/o-csr/co-to-jest-csr.html, 26.01.2013.
Seria: Administracja i Zarz dzanie (25)2013
ZN nr 98
Spo!eczna odpowiedzialno"# biznesu gwarancj sukcesu przedsi$biorstwa
293
inwestorów wiarygodno$' finansowa firmy jest uzale niona od jej wiarygodno$ci spo!ecznej.
2. Zwi#kszenie lojalno$ci konsumentów - Wzrost $wiadomo$ci spo!ecznej
konsumentów powoduje, i w swoich wyborach kieruj" si# oni tak e zaufaniem do danej firmy i jej wizerunkiem. Rosn"ca grupa konsumentów
zwraca uwag# na „ekologiczno$'" produktu lub us!ugi, przestrzeganie
zasad spo!ecznej odpowiedzialno$ci w procesie jego wytworzenia oraz
ogóln" reputacj# firmy.
3. Poprawa relacji ze spo!eczno$ci" i w!adzami lokalnymi - Udzia! firmy
w yciu spo!eczno$ci lokalnej, podejmowanie d!ugofalowych i wymiernych inwestycji spo!ecznych, u!atwia jej sprawne i bezkonfliktowe funkcjonowanie. Spo!eczna odpowiedzialno$' umo liwia przedsi#biorstwu
trwa!e zakorzenienie si# w spo!eczno$ci i pozyskanie przychylno$ci jej
mieszka%ców, a tak e zdobycie zaufania w!adz samorz"dowych.
4. Wzrost konkurencyjno$ci - Wprowadzanie zasad odpowiedzialnego biznesu to jeden z atutów, dzi#ki którym firmy zdobywaj" przewag# konkurencyjn". Dla polskich firm przejrzysta polityka CSR mo e by' jednym ze
sposobów budowania swojej pozycji na rynkach $wiatowych, gdzie oczekiwania dotycz"ce spe!niania standardów odpowiedzialnego biznesu s"
bardziej oczywiste.
5. Podnoszenie poziomu kultury organizacyjnej firmy - Poprzez podejmowanie wyzwa% spo!ecznej odpowiedzialno$ci firma podnosi swoje standardy post#powania wobec interesariuszy (pracowników, kontrahentów,
klientów), a przez to unika kosztów „z!ego partnerstwa”. Zmiany te wp!ywaj" na kszta!towanie kultury organizacyjnej firmy opartej na zaufaniu,
odpowiedzialno$ci i przejrzysto$ci dla wszystkich zainteresowanych.
6. Kszta!towanie pozytywnego wizerunku firmy w$ród pracowników - Spo!eczna odpowiedzialno$' firmy stanowi jeden z elementów pozafinansowego motywowania pracowników. Dzi#ki kodeksom etycznym, programom spo!ecznym, dba!o$ci o $rodowisko, wizerunek firmy w oczach
pracownika ulega poprawie. Pracownicy z wi#kszym uznaniem odnosz"
si# do funkcjonowania firmy widz"c, i cz#$' jej aktywno$ci skierowana
jest na rozwi"zywanie istotnych - równie dla nich - problemów spo!ecznych.
7. Pozyskanie i utrzymanie najlepszych pracowników - Gdy poprawie ulega
wizerunek firmy i ro$nie do niej zaufanie w$ród pracowników, to zwi#ksza
si# równie atrakcyjno$' firmy na rynku pracy, co pozwala przyci"gn"'
nowych wysoko wykwalifikowanych i zatrzyma' tych, którzy w przedsi#biorstwie ju pracuj".
Zatem wy ej wymienione korzy$ci mo na rozpatrywa' w dwóch zakresach: przedsi#biorstwa (z podzia!em na wewn#trzne i zewn#trzne) i spo!ecze%stwa.
Do korzy$ci wewn#trznych przedsi#biorstwa mo na zaliczy':
zwi#kszenie zaanga owania i motywacji pracowników,
tworzenie kultury organizacyjnej,
ni sze koszty nadzoru,
ZN nr 98
Seria: Administracja i Zarz dzanie (25)2013
294
A. Wykowski
wzrost innowacyjno$ci,
korzy$ci marketingowe.
Korzy$ci zewn#trzne przedsi#biorstwa to:
pozytywny wizerunek w$ród interesariuszy,
bezkonfliktowe prowadzenie dzia!alno$ci w spo!eczno$ci lokalnej,
wzrost liczby lojalnych klientów,
wzrost konkurencyjno$ci,
zainteresowanie inwestorów,
presti w otoczeniu.
Do korzy$ci dla spo!ecze%stwa zalicza si#:
aktywny udzia! przedsi#biorstw w rozwi"zywaniu problemów spo!ecznych,
ochron# $rodowiska,
aktywizacj# spo!eczno$ci lokalnej,
programy edukacyjne dla mieszka%ców,
wolontariat pracowniczy,
finansowanie dzia!alno$ci sportowej, kulturalnej, charytatywnej.
Podsumowuj"c mo na powiedzie', e eksponowanie spo!ecznej odpowiedzialno$ci przedsi#biorstw wskazuje na istotn" zmian# w postrzeganiu
roli i miejsca przedsi#biorstwa na przestrzeni jego dwuwiekowej historii.
Z organizacji nastawionej na zysk i wyspecjalizowanej w jego osi"ganiu, staje si# ono wa n" instytucj" spo!eczn", która ma s!u y' otoczeniu, realizowa'
oczekiwania powi#kszaj"cego si# grona interesariuszy: od akcjonariuszy
- przez banki, dostawców i odbiorców - po pa%stwo i pracowników. Rozszerzeniu funkcji przedsi#biorstwa towarzyszy zmienione definiowanie przedsi#biorstwa, podej$cie do celów jego dzia!alno$ci i odpowiadaj"ce mu szersze rozumienie racjonalno$ci i efektywno$ci gospodarowania.
Wyzwania, które stan#!y przed przedsi#biorstwami - zapewnienie ludziom
akceptowalnego poziomu, jako$ci i godno$ci ycia przy jednoczesnym poszanowaniu zasobów $rodowiska przyrodniczego - wymagaj" zespalania
tradycyjnego zarz"dzania z zarz"dzaniem $rodowiskowym (ekologicznym)13.
Mimo, i te nowoczesne tendencje w zarz"dzaniu s" niekiedy postrzegane
jako „luksus” ekonomiczny i spo!eczny, to sprzyjaj" one realizacji d!ugookresowych celów dzia!alno$ci przedsi#biorstwa. Z tego te wzgl#du mo na powiedzie', e spo!eczna odpowiedzialno$' przedsi#biorstw za $rodowisko
przyrodnicze staje si# czynnikiem ich przewagi konkurencyjnej oraz koncepcj" komplementarn" w stosunku do innych sposobów i koncepcji tak ochrony
$rodowiska, jak i rozwoju przedsi#biorstw.
CSR to efektywna strategia zarz"dzania, która przyczynia si# do wzrostu
konkurencyjno$ci spó!ki na poziomie regionalnym i jednoczesnym kszta!towaniu warunków dla zrównowa onego rozwoju spo!ecznego i ekonomicznego firmy.
13
Por. m.in. B. Kryk: Ekologizacja przedsi#biorstwa jako sposób podniesienia jego warto"ci.
[w:] Strategie wzrostu warto"ci przedsi#biorstwa, (red.) E. Urba%czyk, t. 1. Zeszyty Naukowe
Uniwersytetu Szczeci%skiego. Wyd. Kreos, Szczecin 2004.
Seria: Administracja i Zarz dzanie (25)2013
ZN nr 98
Spo!eczna odpowiedzialno"# biznesu gwarancj sukcesu przedsi$biorstwa
295
W programach akademickich polskich uczelni coraz cz#$ciej pojawiaj"
si# zaj#cia z zakresu spo!ecznej odpowiedzialno$ci biznesu i zrównowa onego rozwoju. Zmiany klimatu czy likwidacja ubóstwa sta!y si# jednymi
z najwa niejszych wyzwa%, przed którymi staje dzi$ ca!y $wiat – wyzwa% dla
spo!ecze%stw, rz"dów i biznesu, nie da si# bowiem rozwi"za' tych problemów bez wspó!pracy wszystkich sektorów.
Bibliografia
H"bek P., Szewczyk P., Spo eczna odpowiedzialno"% a zarz$dzanie jako"ci$, Wydawnictwo Politechniki (l"skiej, Gliwice 2010.
http://odpowiedzialnybiznes.pl/pl/baza-wiedzy/o-csr/co-to-jest-csr.html,
26.01.2013.
http://www.parp.gov.pl/index/index/1711, 26.01.2013.
Koneczna R., Henclik A., Odpowiedzialno$' ekologiczna polskich przedsi#biorstw sektora motoryzacyjnego, V Krakowska Konferencja M!odych
Uczonych, Kraków 2010.
Kryk B., Ekologizacja przedsi#biorstwa jako sposób podniesienia jego warto"ci, [w:] Strategie wzrostu warto$ci przedsi#biorstwa, (red.)
E. Urba%czyk, t. 1. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczeci%skiego.
Wyd. Kreos, Szczecin 2004.
Kryk B., Jako"% &ycia a spo eczna odpowiedzialno"% przedsi#biorstwa za korzystanie ze "rodowiska, [w:] Jako"% &ycia w perspektywie nauk humanistycznych, ekonomicznych i ekologii, Wydzia! Gospodarki Regionalnej i Turystyki w Jeleniej Górze - Akademia Ekonomiczna Wroc!aw.
Jelenia Góra–Szklarska Por#ba 2003.
Kubik K., Mened&er w procesie zarz$dzania zasobami ludzkimi, PTM, Warszawa 2012.
Lisiecka K., Standard S.A. 8000 i etyka w biznesie. „Problemy Jako$ci”
2003, maj.
Nakonieczna J., Spo eczna odpowiedzialno"% - nowy akcent globalnej strategii przedsi#biorstw mi#dzynarodowych, [w:] Globalizacja a stosunki
mi#dzynarodowe, (red.) E. Hali ak, R. Ku*niarka, J. Simonides. Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgosz–Warszawa 2004.
Penc J., Leksykon biznesu, Placet, Warszawa 1997.
Pszczo!owski T., Ma a encyklopedia prakseologii teorii organizacji, Ossolineum 1978.
Rok B., System spo ecznej odpowiedzialno"ci, [w:] Wi#cej ni& zysk, czyli odpowiedzialny biznes. Programy, strategie, standardy, (red.) B. Rok.
Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Warszawa 2000.
ZN nr 98
Seria: Administracja i Zarz dzanie (25)2013
296
Seria: Administracja i Zarz dzanie (25)2013
A. Wykowski
ZN nr 98