polska marka premium - Kosmetologia Estetyczna

Transkrypt

14,90 zł (w tym 8% VAT), 3/2015, vol. 4
OCHRONA PRZECIWSŁONECZNA
215 > Naturalne polifenolowe filtry słoneczne
- starzenie fizjologiczne a fotostarzenie
225 > Składniki w kosmetykach ochronnych
TRYCHOLOGIA
264 > O włos od sukcesu
267 > Diagnostyka chorób włosów i skóry głowy
POLSKA MARKA PREMIUM
REKOMENDOWANA PRZEZ AWF
WE WROCŁAWIU
KOSMETOLOGIA /
MEDYCYNA ESTETYCZNA
233
241
253
261
273
287
> Pielęgnacja suchej skóry rąk i stóp
> Pielęgnacja skóry osób narażonych na nikotynę
> Nici PDO - indywidualne programy anti-aging
> L’uomo e mobile czyli od dandysa do drwala
> Przyjazna Kosmetyka
> Zabiegi kosmetyczne w walce z cellulitem
DEZYNFEKCJA / PRAWO
275 > Ubezpieczenia OC gabinetów
296 > Ryzyko zakażenia
w gabinecie kosmetycznym
MEDYCYNA
FIZYKALNA
W KOSMETOLOGII
280 >
WIELOFUNKCYJNE
URZĄDZENIA
MEDIKA
3 / 2015 / vol. 4
www.maxmedik.plKosmetologia Estetyczna I
II
3 / 2015 / vol. 4
Kosmetologia Estetyczna
3/2015
W numerze
N
aukowe
•• KOSMETOLOGIA / MEDYCYNA ESTETYCZNA
artykuły
225. Składniki stosowane w kosmetykach ochronnych
233. Pielęgnacja suchej skóry rąk i stóp
240. Likwidacja zmarszczek bez igły
235. Leczenie przebarwień. Przegląd metod
Skin discoloration treatment. Survey of methods
Natalia Galas
249. Skin Needling. Zastowowanie urządzeń do makijażu
permanentnego w zabiegach kosmetycznych
253. Indywidualne programy anti-aging. Nici PDO
241. Zasady pielęgnacji skóry osób narażonych na nikotynę
261. L’uomo è mobile czyli od dandysa do drwala
ART YKUŁ
273. Przyjazna Kosmetyka. Wywiad z Beatą Wątorowską
A
280. Polskie kosmetyczne urządzenia wielofunkcyjne klasy premium
Skin care rules for smokers
Ewa Banasiak
ART YKUŁ
MEDYCYNA ESTET YCZNA
285. Kosmoceutyki w procesie kompleksowego modelowania sylwetki
287. Cellulit. Przegląd zabiegów kosmetycznych
A
KOSMETOLOGIA ESTET YCZNA
287. Cellulit. Przegląd zabiegów kosmetycznych
Cellulite. Review of cosmetic treatments
Justyna Marwicka, Kornelia Niemyska, Olga Cieślicka
193. Ryzyko zakażenia w gabinecie kosmetycznym
skie…
•• DERMATOLOGIA
215. Starzenie fizjologiczne a fotostarzenie się skóry.
cznych
ch klasy
– konsekwencje cywilnoprawne
Risk of infection in beauty parlor – civil law consequences
Iwona Wrześniewska-Wal
Naturalne polifenolowe filtry słoneczne
224. Przebarwieniom powiedz nie
235. Leczenie przebarwień. Przegląd metod
241. Pielęgnacja skóry osób narażonych na nikotynę
Umożliwia to głębokie oczyszczenie skóry. Urządzenie
pozwala również na wykonanie mikromasażu z użyciem mikroprądów McT, dzięki czemu uzyskujemy po-
także po zakończeniu zabiegu. Zjawisko elektroporacji
prawę wyglądu twarzy. Świetnie sprawdza się przy ni-
•w• zabiegach
TRYCHOLOGIA
mezoterapii bezigłowej wsparte jest działa-
welowaniu drobnych zmarszczek, cieni pod oczami,
niem fali ultradźwiękowej. Poprawia ona przepuszczal-
poprawia dotlenienie i odżywienie tkanek.
264. O włos od sukcesu. Trychologia w gabinecie beauty & spa
Kombajny Medika mają także opcje, umożliwiające
wykonanie oksybrazji, sonoforezy i bezinwazyjnej li-
ność błon komórkowych, co ułatwia przenikanie substan-
posukcji, opartej na działaniu ultradźwięków i podczer-
cji, aDiagnostyka
także odprowadzanie
metabolitów.
267.
chorób
włosów i skóry głowy w praktyce
Kombajny Medika oferu- wieni. Przynosi ona dobre efekty terapeutyczne, po-
Czym jednak mezoterapia firmy Medika przewyższa
ją także szereg innych
zwalając jednocześnie uniknąć powikłań związanych
inne urządzenia? Większość z nich wykorzystuje do
możliwości. W module
z zabiegami chirurgicznymi.
trychologicznej
eruje szereg inwa- pracy prąd zmienny o przebiegu sinusoidalnym, trójerunkowanych na kątnym i prostokątnym. Zwiększenie i zmniejszenie na•• DEZYNFEKCJA / PRAWO
dmłodzenie. Alter- tężenia następuje w sposób stopniowy. W urządzeniu
ewymagające ingeMedika
prąd trójkątny
wzrasta stopniowo, ale
zmniej- gabinetów
275.
Ubezpieczenia
odpowiedzialności
cywilnej
owalniające zacho- szenie natężenia jest szybkie, a dodatkowo następuje
kosmetycznych
alające przedłużyć natychmiastowa
zmiana kierunku jego przepływu. Taiałaniu substancji296.
kie rozwiązanie poprawia jakość elektroporacji, zwiękRyzyko zakażenia w gabinecie kosmetycznym
ykalnych, uspraw- sza i przedłuża efekty zabiegu, stając się doskonałą al– konsekwencje
cywilnoprawne
mórek skórnych.
ternatywą
dla inwazyjnych
zabiegów medycznych.
Temat
z okładki
fal radiowych, dodano
wiązkę promieniowania laserowego o długości fali 650
Medika to marka polska, która tworzenie swojej
aparatury oparła na wiedzy krajowych specjalistów.
Dobre, bo polskie…
nm, co znacznie poprawia efekt terapeutyczny i liftin- W ofercie znajdziemy nie tylko opisany kombajn, ale
gujący. Terapia falami radiowymi uchodzi dziś za jeden
także nowoczesną aparaturę do zabiegów termolizy
Polski producent kosmetycznych
urządzeń wielofunkcyjnych
działywaniem
światła
laserowego
zwiększa poprawy komfortu pracy i trwałości zastosowano obuklasy
premium
skuteczność i zapewnia
długotrwałe
efekty działania.
dowy Corian, niehigroskopijne, odporne na ścieranie
z najskuteczniejszych zabiegów kosmetycznych popra- i karboksyterapii. Sprzęt zbudowany jest na krajowych
wiających owal twarzy i zwalczających nadmiar tkan- podzespołach, co znacznie ułatwia jego serwisowanie
ki tłuszczowej. Połączenie jej z biostymulacyjnym od- i zapewnia niezmiennie wysoką jakość urządzeń. Dla
i chemię, stosowaną w gabinetach kosmetycznych. Nie
s. 280
dermabrazji
a stałe do ofert gabi-
Rozwiązanie firmy Me-
ć się może, że w tym
dika – Cellular Nutri Sys-
coś innowacyjnego.
tem – jest programem
wej wzbogacony został
ąc naprzeciw oczeki-
autorskim, chronionym
system Vacuum Control, smetologów. Innowacyjne rozwiązania, poparta bada-
ntów, firma Medika
patentem. Przy jego tworzeniu współpracowali pra-
czyli kontrolą podciśnienia. Zwiększa to komfort i bez- niami skuteczność działania, nowoczesny design i wy-
n kosmetyczny, dzięki
cownicy naukowi Politechniki Wrocławskiej i Akade-
rają innego wymiaru. mii Wychowania Fizycznego, a jego skuteczność po-
ka polega na zastoso- parto badaniami. Programy zabiegowe umożliwiają
Popularny zabieg mikro- ulega ona odbarwieniom, jest wytrzymała na uderzediamento- nia, gładka, jednolita i niezwykle higieniczna.
Firmy Medika wychodzi naprzeciw potrzebom ko-
pieczeństwo pracy, a dziewięć głowic i trzy dysze zabie- soka jakość to niewątpliwe atuty urządzeń. Dzięki nim
gowe poszerzają spektrum zastosowania urządzenia.
System ten został także wykorzystany w module
jesteśmy w stanie znacznie rozszerzać ofertę gabinetu,
proponować klientom nowe zabiegi, bez obaw o bezpie-
patentem rozwiązań. pielęgnację okolic oczu, poprawę nawilżenia, niwelo-
dermomasażu, w którym za pomocą stymulacji mecha- czeństwo i efektywność. Zapotrzebowanie na rozwią-
ntów jest tu mezotera- wanie przebarwień, działanie przeciwstarzeniowe,
nicznej i podciśnienia oddziałuje się na tkankę łączną. zania alternatywne dla medycyny estetycznej z roku
jawisku elektroporacji,
terapię trądziku pospolitego i różowatego, redukcję
Zabieg pozwala na poprawę krążenia, eliminację tok- na rok wzrasta, a przeciwdziałanie efektom starzenia
adźwiękowej. Elektro- dolegliwości bólowych i walkę z wypadaniem włosów.
syn i metabolitów, uaktywnia proces lipolizy, pomaga
jest wyzwaniem, z którym kosmetolodzy spotykają się
ulsami elektrycznymi
w modelowaniu sylwetki.
coraz częściej. Nowoczesne urządzenia firmy Medika
łonach komórkowych
Firma proponuje także
Ważną opcją kombajnu jest analizer skóry. Dzięki
enikanie makrocząste-
nowe podejście do peelin-
niemu można dokonać prawidłowej analizy stanu cery
ze błon są odwracalne,
gu kawitacyjnego. Stan-
w oparciu o sześć punktów pomiarowych. Precyzyjne
st to więc proces całko-
dardowe opcje wzbogaco-
dobranie procedur zabiegowych i substancji aktyw-
u procesu pinocytozy
no możliwością wykonania dezinkrustacji, w której
nych poprawia efektywność działania zabiegu i zwięk-
ncji działają w skórze
połączono działanie prądu stałego i fali ultradźwiękowej.
sza zadowolenie klienta.
odpowiadają na potrzeby rynku, dzięki czemu rośnie
grono zadowolonych klientów Twojego salonu!
3 / 2015 / vol. 4
Słowo
S
Redaktor a
Drodzy Czytelnicy
Publikacja autorstwa Ewy Banasiak opi- zainteresowanie mężczyzn. Zagadnienia
suje niekorzystne zmiany wyglądu i zdro- te nie są bardzo znane, niemniej dla wielu
wia skóry wywołane działaniem nikotyny. osób bardzo istotne, jak się okazuje również
Oczywiście artykuł nie spowoduje natych- dotyczą kobiet.
miastowego rzucenia nałogu przez więk-
Artykuł na temat cellulitu autorstwa Ju-
szość palaczy, ale dobitnie pokazuje, dla- styny Marwickiej, Kornelii Niemyskiej i Olgi
Redaktor Naczelny
czego warto i trzeba to zrobić. Prezentuje
Cieślickiej porusza bardzo ważne zagadnie-
prof. dr hab. Aleksander Koll
też sposoby na zmniejszenie negatywnych
nia, dotyczące tego schorzenia. Autorki opi-
skutków palenia.
sują zabiegi kosmetyczne i sposoby leczenia.
Na wstępie chciałbym przedstawić artykuł
Natalia Galas przedstawia metody usuwa-
Iwona Wrześniowska-Wal omawia za-
prof. Lamer-Zarawskiej na temat fotosta- nia powstałych przebarwień skóry, pokazu- gadnienia prawne, dotyczące odpowiedzialrzenia skóry związanego z opalaniem się, jąc spektakularnie efekty stosowanych tech- ności gabinetów kosmetycznych za ewentuczasami nadmiernym. Autorka przedsta- nik. Zwraca też uwagę na unikanie przyczyn
alne zakażenia pacjentów, ale też personelu
wia sposoby uniknięcia niekorzystnych
powstawania przebarwień, co koresponduje
gabinetów. Zagadnienia te są regulowane
skutków zbyt dużego napromieniowania
z dwoma pierwszymi artykułami.
prawnie i warto się nimi zainteresować.
skóry. Jeszcze bardziej szczegółowy opis
Równie efektownymi metodami może
Sądzę, że lektura tego zeszytu „Kosmeto-
rodzajów promieniowania oraz działanie
pochwalić się Monika Sekita-Pilch, autorka
logii Estetycznej” dostarczy Państwu wielu
filtrów przeciwsłonecznych można znaleźć
artykułu na temat nici polidioksanowych, interesujących i pożytecznych informacji.
w artykule Anny Pop.
przedstawiając ich rodzaje oraz różne tech- Warto podkreślić również bogaty w więkniki zabiegów.
szości artykułów przegląd literatury, przy-
Monika Sekita-Pilch i Kamila Zieliń- datny osobom, pragnącym pogłębić wiedzę
ska omawiają diagnostykę chorób włosów
w omawianych zagadnieniach.
i skóry głowy, co może wywołać większe
RADA NAUKOWA / SCIENTIFIC COUNCIL
dr n. o kult. fiz. Joanna Anwajler, AWF we Wrocławiu
dr hab. n. med. Iwona Bojar,
Instytut Medycyny Wsi im. Witolda Chodźki, Lublin
dr n. o kult. fiz. Katarzyna Barczyk-Pawelec, AWF we Wrocławiu
dr n. chem. Katarzyna Cieślik-Boczula,
Wydział Chemii, Uniwersytet Wrocławski
prof. dr hab. n. med. Elżbieta Budzisz, UM w Łodzi
dr hab. n. biol. Gabriela Bugla-Płoskońska, UWr
prof. dr hab. Gerhard Buchbauer, Universität Wien
dr hab. prof. nadzw. Maria Cisło, UM we Wrocławiu
prof. dr hab. Włodzimierz Doroszkiewicz, UWr
mgr Ewa Garasińska, NWSM we Wrocławiu
mgr Wanda Hawryłkiewicz, NWSM we Wrocławiu
206
3 / 2015 / vol. 4
dr Andrzej Kępa, Medbeauty Aesthetic Clinic, Ähus, SE
prof. dr hab. Grażyna Kłobus, UWr
prof. dr hab. Aleksander Koll, NWSM we Wrocławiu
dr n. biol. Justyna Marwicka, WSEPINM w Kielcach
prof. dr hab. nadzw. Ewa Mędrala-Kuder, AWF w Krakowie
prof. dr hab. dr h. c. Janina Legendziewicz, UWr
prof. dr hab. Hanna Mizgajska-Wiktor, AWF w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Alfred Owoc,
Lubuska Wyższa Szkoła Zdrowia Publicznego w Zielonej Górze
prof. dr hab. Alfreda Padzik-Graczyk, WAT w Warszawie
dr Agnieszka Pisula-Lewandowska, AWF we Wrocławiu
prof. dr hab. inż. Ludwik Pokora, CTL w Warszawie
mgr Joanna Szulgenia-Próchniak, NWSM we Wrocławiu
dr n. tech. Ewa Przysiężna, NWSM we Wrocławiu
dr n. biol. Henryk Różański, PWSZ w Krośnie
prof. dr hab. Grzegorz Schroeder, UAM w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Anna Skoczyńska, UM we Wrocławiu
prof. dr hab. Anna Skrzek, AWF we Wrocławiu
dr n. med. Grażyna Szymańska-Pomorska, UM we Wrocławiu
mgr Lech Wasilewski, WSP w Warszawie
dr n. med. Jolanta Węgłowska, WSS we Wrocławiu
prof. dr hab. Janusz Węgrowski,
Medical University of Reins, Francja
dr Katarzyna Wińska, UP we Wrocławiu
prof. dr hab. Peter Wolschann, Universität Wien
Słowo
S
Redaktor a
O mały włos
O włos nie zostałabym księgową. Tak, to
Trudno więc dziwić się, że łysienie może mieć
prawda. Gdybym otrzymała zaledwie dwa
istotny wpływ na poczucie własnej wartości.
punkty więcej z egzaminu na kierunek Fi- Jeszcze do niedawna osoby cierpiące na nadnanse i Księgowość, dziś rwałabym sobie
mierne łysienie androgenowe miały do wy-
włosy z głowy.
boru dwie opcje: akceptację lub ukrywanie
Użycie „włosa” w kontekście „włosy” sta- problemu. Dziś niezwykle prężnie rozwijająło się motywem wielu powiedzonek oraz
ca się dziedzina, jaką jest trychologia, oferuje
przedmiotem żartów. Włosy mówią bardzo
szereg rozwiązań, skłaniając do podjęcia wy-
dużo o tożsamości, historii, religijnych na- zwania i rozpoczęcia leczenia.
kazach i zakazach, zarówno pozycji kobiety,
Włos to dla organizmu „ciężka” sprawa, do-
jak i mężczyzny, seksualności, zmysłowości
słownie i w przenośni. Dosłownie jego wzrost
itp. W zależności, czy są długie, krótkie, pro- i odżywianie pochłania mnóstwo energii.
ste, kręcone czy też ich brakuje, włosy mają
A w przenośni? Istnieje stereotyp stary jak
ogromne znaczenie w postrzeganiu nas przez
świat, że mężczyźni wolą blondynki... może
innych i przez siebie samych.
i wolą, ale co to tak naprawdę oznacza? We-
Czy włosy są nam w ogóle potrzebne? Co
dług badań, owszem, kobiety o jasnych wło-
do istnienia tych na głowie – zazwyczaj nie
sach mają w sobie to coś, co przyciąga „płeć
mamy wątpliwości. Jednak natura, choć
brzydszą”, jednak okazuje się, że do związ-
w wielu kwestiach bardzo zapobiegliwa, ob- ków stałych mężczyźni preferują kobiety
darowując nas setkami tysięcy włosów na
o ciemnym kolorze włosów. To właśnie one
skórze, miała nieco inne plany. Wraz z postę- podobno mają lepsze predyspozycje do bycia
pem cywilizacji, pierwotna rola włosów na
żonami – wydają się rozsądniejsze i poważ- mgr inż. Katarzyna Wilczyńska
ciele została zminimalizowana. Dziś więk- niejsze. Czy właśnie dlatego Marilyn Monroe,
z-ca Redaktora Naczelnego
szość z nas toczy nierówną walkę z odrasta- uznana za seksbombę XX wieku, nie znalazła
jącym w miejscach niepożądanych owłosie- prawdziwego szczęścia u boku mężczyzny?
niem. Dzięki wysiłkom naukowców przemysł
A kolor rudy? O rudowłosych mówi się, że są
kosmetyczny dostarcza nam wielu sposobów
fałszywi, ale to właśnie rude włosy zdaniem
powodów i dotyczy to zarówno mężczyzn, jak
na ich usunięcie – trwałe lub tymczasowe.
wielu mężczyzn świadczą o temperamencie
i kobiet, choć osobiście uważam, że siwy włos
ich właścicielek. Czy to prawda? Prawda, jak
na męskiej skroni jest bardzo sexy. A kobiety?
wiadomo, to pojęcie względne.
No cóż, zmieniamy fryzury, kolor, ponieważ
Równolegle prowadzone są badania nad
zapobieganiem wypadaniu włosów. Przez
setki lat naszej historii obfite włosy symbolizowały witalność i zdrowie. Ich utrata mogła
Dlaczego je farbujemy? Istnieje wiele różnych
Naturalne włosy może i świadczą o na- jesteśmy zmienne. Osobiście, byłam już szaszych wrodzonych predyspozycjach, tylko że
tynką, brunetką, rudzielcem, blondynką. Jeśli
świadczyć o gorszym statusie społecznym, w obecnych czasach mało jest kobiet, które
macie ochotę na zmianę, zróbcie to! Polecam
a w przypadku mężczyzn braku męskości. pozostają przy swoim naturalnym kolorze. i wcale nie biorę Was pod włos.
REDAKCJA / EDITORIAL BOARD
Redaktor Naczelny / Editor-in-Chief
prof. dr hab. Aleksander Koll
[email protected]
Zastępca Redaktora Naczelnego / Editor
mgr inż. Katarzyna Wilczyńska
[email protected]
Redaktor Prowadzący / Managing Editor
mgr inż. Tomasz Lewandowski
[email protected]
Redaktor Techniczny / Technical Editor
mgr inż. Jacek Lewandowski
[email protected]
Sekretarz redakcji / Editor / Editorial Secretary
Monika Poprawa
[email protected]
Projekt oraz skład / Layout & composition
inż. Łukasz Konarski
[email protected]
Czasopismo „Kosmetologia Estetyczna” jest recenzowanym dwumiesięcznikiem poświęconym doświadczeniom w dziedzinach chemii, biologii, dietetyki, medycyny i techniki, które
zostały wykorzystane w kosmetologii. Na jego łamach publikowane są oryginalne prace naukowe, techniczne lub opisujące nowe instrumenty i badania:
–– prace przeglądowe,
–– prace kliniczne z dziedziny kosmetologii, medycyny i biologii, przegląd prasy zagranicznej, recenzje książek, relacje z targów,
–– materiały sponsorowane (reklamy i artykuły).
Czasopismo jest indeksowane w bazach: Index Copernicus, Baza Agro.
Instrukcje dla autorów dostępne na stronie
www.kosmetologiaestetyczna.com
Instructions for Authors in English version can be obtained from the Office of Editor.
Nadesłane do redakcji artykuły są recenzowane.
Each research article is subjected to review.
PRENUMERATA / SUBSCRIPTION
Cena rocznej prenumeraty – 85 zł (studenci 65 zł)
e-mail: [email protected]
tel./ fax: +48 71 796 41 59
www.kosmetologiaestetyczna.com/prenumerata
WYDAWNICTWO
/ PUBLISHING HOUSE
INDYGO Zahir Media
ul. Tęczowa 7
53-601 Wrocław
tel./fax + 48 71 796 41 59
www.kosmetologiaestetyczna.com
www.zahir.pl
Znajdź nas:
facebook.com/KosmetologiaEstetyczna
3 / 2015 / vol. 4
207
ICE ROLLER
urządzenie do zadań specjalnych
Bielenda Professional
MED TECHNOLOGY
Ice Roller to chłodzący roller pozabiegowy, który jest podręcznym
urządzeniem z głowicą rolującą
wypełnioną żelem. To małe urządzenie ma niewiarygodne działanie antyobrzękowe.
Mały zmrożony cylinder to geniusz w pozbywaniu się worków pod oczami. Liftinguje twarz każdego ranka. Doskonały
w usuwaniu bólu głowy i mięśni. Wystarczy regularne rolowanie bolesnej okolicy, a za chwilę dyskomfort znika. Zmniejsza
Marka Bielenda Professional intensywnie rozwija segment ko-
podrażnienia i goi w przypadku stanów zapalnych. Ice Roller
smetyki aparaturowej. Obejmuje on specjalistyczne preparaty
jest doskonały po takich zabiegach, jak lasery, peelingi, iniek-
do stosowania z urządzeniami oraz opracowane z myślą o do-
W: dermaproject.pl
cje, mikronakłuwanie.
pełnieniu i wykorzystaniu po terapiach z użyciem technologii
estetycznych. Stworzony w tym celu koncept Bielenda Profes-
DR.BELTER
sional MED TECHNOLOGY skupia zaawansowane kosmetyki
Profesjonalny program odnowy skó-
pielęgnacyjne, które można łączyć z radiofrekwencją, laserami,
ry DR.BELTER na bazie kwasów
ultradźwiękami, rollerami i dermapenami. Firma chce jeszcze
owocowych AHA stanowi nową li-
aktywniej wprowadzać linie produktowe, które wyróżniają się
nię intensa®-med marki Dr.Belter.
innowacyjnością, nowoczesnymi formułami i sposobem aplika-
Koncentraty Derm-A ReNew są mieszanką kwasu glikolowego,
cji, zapewniającym najwyższą skuteczność. Pierwsza to Anti-
cytrynowego, mlekowego oraz jabłkowego. Dostępne są w trzech -Cellulite Body Slim – program mezoterapii mikroigłowej ciała,
stężeniach 10%, 20% i 40% (pH 2,5). Linia zawiera także dwa pro-
opracowany z myślą o niwelowaniu cellulitu. Produkty MED
dukty do pielęgnacji domowej na noc: Derm-A-ReNew skin rene-
TECHNOLOGY skierowane są do gabinetów kosmetycznych
wal fluid 10% do skóry tłustej i trądzikowej oraz przeciwzmarszcz-
oraz klinik medycyny estetycznej.
kowe Oleo serum Derm-A-ReNew 10%.
208
3 / 2015 / vol. 4
W: belter.pl
W: bielendaprofessional.pl
WYPEŁNIANIE ZMARSZCZEK PORING-METHOD
Metoda Poring opracowana w Niemczech
przez firmę INJEX PHARMA AG, lidera
w dziedzinie wstrzykiwaczy ciśnieniowych bez igły.
Idealnie nadaje się do zwalczania i wypełniania zmarszczek wokół ust
(tzw. zmarszczki palacza), bruzd nosowo-wargowych, na „lwie zmarszczki”
między brwiami czy zmarszczki mimiczne. Efekt zabiegu jest natychmiastowy – skóra staje się młodzieńczo zaróżowiona i uelastyczniona, a płytkie
zmarszczki przestają być widoczne. Jest to metoda bezinwazyjna i bezbolesna, a jej rezultaty utrzymują się przez długi czas. Kuracja ta oparta jest na
wstrzykiwaniu w skórę specjalnie opracowanej formuły kwasu hialuronowego za pomocą unikalnego narzędzia PoreJet, pod ciśnieniem, bez użycia
igły, bezpośrednio do skóry właściwej. W: poring-method.pl
Maska łagodząco-wyciszająca
L’Azel Active Professional
Lekka, kremowa maska szybko łagodzi podrażnienia i wycisza
skórę. Wykazuje działanie bakteriostatyczne, łagodzi stany zapalne i zmniejsza łojotok. Zalecana do użytku w gabinecie do
pielęgnacji cer mieszanych i przetłuszczających się, skłonnych
do zmian trądzikowych, w tym trądziku różowatego. Składniki
aktywne zawarte w preparacie ukoją cerę wrażliwą, atopową,
podrażnioną, przesuszoną czy skłonną do alergii. Maska bardzo
szybko łagodzi podrażnienia i zaczerwienienia, wzmacnia warstwę lipidową naskórka, dodatkowo natłuszcza, nawilża i wspomaga proces gojenia. Składniki aktywne zawarte w masce to olej
W: lazelactive.pl
neem, olej tamanu i fitosfingozyna. CARBOXYTERAPHY MEDIKA
To nowoczesne urządzenie, zaprojektowane przez najwyższej klasy inżynierów, zawiera w sobie wiele innowacyjnych rozwiązań, dzięki czemu stało się bezkonkurencyjne
na rynku. Już wygląd urządzenia mówi sam za siebie –
obudowa zrobiona z materiału Corian®, całość wykonana
w Polsce, a do tego 30 miesięcy gwarancji! Największymi
atutami urządzenia CARBOXYTHERAPY firmy Medika
są: regulacja przepływu gazu aż do 200cc, regulowana
temperatura podgrzewania gazu do 50 0C, kontrola podciśnienia, menu w języku polskim, a do tego gotowe programy zabiegowe, które
W: maxmedik.pl
zdecydowanie usprawnią pracę w Twoim gabinecie.
SYMFONIA SŁOŃCA
Muzyka w tle stanowi najwspanialsze
uzupełnienie harmonijnego klimatu salonu kosmetycznego. Piękne melodie z epickim klimatem mogą również posłużyć
jako znakomity środek do głębokiego relaksu i odprężenia. Salon pełen dźwięków
i aromaterapii to wspaniałe rozwiązanie
dla stworzenia niepowtarzalnego klimatu w gabinecie kosmetycznym, salonie odnowy biologicznej i klinice medycyny estetycznej dla pozytywnego nastawienia do życia.
W: najwspanialsza.pl
3 / 2015 / vol. 4
209
P a rt n er pr o gr a m u E ra sm u s
020
2
14
0
2
Otwieramy drzwi dla nauki
na światowym poziomie!
Otwieramy drzwi dla nauki na
światowym poziomie!
Chcesz się przekonać?
Dzięki zajęciom ponadprogramowym, szeregu kursom i szkoleniom absolwenci NWSM
są przygotowani do wykonywania zawodu i wysoko oceniani przez pracodawców.
Dowodem uznania są liczne oferty zatrudnienia zarówno dla studentów, jak i absolwentów!
Posiadamy znakomitą kadrę dydaktyczną,
którą stanowią nauczyciele akademiccy
Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu,
Uniwersytetu Wrocławskiego i Politechniki Wrocławskiej. Dążymy do osiągnięcia jak
najwyższego poziomu kształcenia w zakresie
nauk paramedycznych, medycznych i społecznych oraz wyposażenia absolwentów
w najwyższe umiejętności i wiedzę zapewniające optymalne szanse rozwoju zawodowego.
Uczelnia umożliwia studentom angażowanie
się w prace koła naukowego i publikacje
oraz uczestniczenie w corocznej konferencji
naukowej. Dzięki zajęciom ponadprogramowym, licznym szkoleniom i kursom są profesjonalnie przygotowani do wykonywania
zawodu. Dowodem uznania przez pracodawców są oferty pracy dla absolwentów,
a nawet studentów. Uczelnia wdrożyła międzynarodowy system punktacji ECTS. Prowadzi również praktyki studenckie w ramach
programu ERASMUS. Zajęcia prowadzone są
zgodnie ze standardami MNISW, kierunek
Kosmetologia posiada certyfikat Polskiej Komisji Akredytacyjnej. Szeroki program praktyk studenckich pozwala lepiej przygotować
studentów do zawodu.
OferOwane kierunki
Studia licencjackie (3-letnie):
•
•
•
•
•
210
• chemii kosmetycznej
• chemii żywności
Gabinety:
• kosmetyczny
• podologiczny
Wszystkie sale dydaktyczne i pracownie wyposażone są w sprzęt audiowizualny i najwyższej jakości aparaturę. Uczelnia posiada bogaNauka trwa 2 semestry. Słuchacze otrzymują
to wyposażoną bibliotekę z czytelnią.
świadectwo ukończenia studiów podyplomowych.
• Kosmetologia stosowana
• stypendium socjalne, specjalne dla osób
• Podologia
niepełnosprawnych oraz rektora dla naj• Pielęgniarstwo – studia pomostowe
• Dietetyka w zdrowiu i chorobie
lepszych studentów
• Żywienie i dietetyka w sporcie
• zapomogi
Studia podyplomowe:
Programy stypendialne:
Tryb nauczania:
Organ nadzorujący:
• Studia stacjonarne
• Studia niestacjonarne
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Rektor: prof. zw. dr hab. n. chem. Aleksander Koll
s
u
m
s
a
r
E
u
m
a
r
g
o
r
p
r
Partne
BaZa dydakTycZna
Pracownie:
•
•
•
•
•
O przyjęciu na studia decyduje kolejność •
3 / 2015 / vol. 4
zgłoszeń, studenci są przyjmowani
do •
wyczerpania limitu miejsc. Rekrutacja odbywa •
•
się bez egzaminów wstępnych.
Zasady rekrutacji:
Kosmetologia
Dietetyka
Pielęgniarstwo
Ratownictwo medyczne
Elektroradiologia
Laboratoria:
kosmetologiczne
wizażu
ratownictwa medycznego
podologii
NIEPUBLICZNA WYŻSZA SZKOŁA MEDYCZNA
masażu
ul. Nowowiejska 69, 50-340 Wrocław
fizykoterapii
Sekretariat
tel. 71 322 15 48, fax 71 786 83 28,
elektroradiologii
Dziekanat
tel.
71
321
11 54 e-mail: [email protected]
komputerowe
pielęgniarstwa
www.nwsm.pl
2014-2020
Fotoodmładzanie i anty-aging LED Therapy
Viofor JPS – ledoterapia i magnetoledoterapia
w jednym aparacie:
• nieinwazyjna i bezbolesna, bezpieczna metoda, umożliwiająca równomierne naświetlanie
dużych powierzchni ciała maksymalnie do
560 cm2 (np. twarz, szyja i dekolt)
• światło LED o terapeutycznych długościach fali 630 i 855 nm
• dla wszystkich fototypów skóry jako naturalny, fizjologiczny sposób pielęgnacji i leczenia
• do stosowania o każdej porze roku, również w okresie przed i po urlopie.
Uzyskane efekty: zwiększenie elastyczności skóry, wygładzenie zmarszczek
okolicy okołooczodołowej, ustąpienie plam i przebarwień, ustąpienie rogowacenia, zamknięcie porów, lepsze nawilżenie skóry, reparacja tkanek, zapobieganie
progresji w procesie starzenia, przyspieszenie gojenia po operacjach plastycznych
W: medandlife.com
i zabiegach chirurgicznych. SzKoła KoSmetyKi
ProfeSjonalnej mSP
Maska matrycowa z peptydami
Najnowsza maska matrycowa z peptydami:
• szybki efekt
• szybka regeneracja
• ochrona przed negatywnym wpływem środowiska zewnętrznego
• głęboko nawilżająca
• łagodzi podrażnienia i stany zapalne
Maska dostępna jest w opakowaniach gabinetowych i detalicznych.
W: dermotechnika.pl
PERŁY DNI URODY I SPA 2015
PRODUKTY nagrodzone tytułem Perły Dni Urody i SPA 2015
Polskie ePłatności (PeP)
Centrum Rozliczeń Elektronicznych Polskie ePłatności
S.A. działa na polskim rynku od 2010 r. Firma specjalizuje
się w procesowaniu płatności bezgotówkowych i dostarczaniu innowacyjnych usług dla biznesu.
Firma Polskie ePłatności od dłuższego czasu kieruje swoje usługi do fryzjerów
i kosmetologów, oferując mobilne terminale płatnicze – mPOS dla małych i średnich
przedsiębiorstw, a także nowoczesne rozwiązania, w tym m.in. obsługę programów
lojalnościowych i kart podarunkowych. Specjaliści z tych branż znaleźli się w gronie
przedsiębiorców, do których adresowana jest trwająca obecnie kampania Warto Kartą.
W jej ramach, Polskie ePłatności wraz z partnerami: Bankiem BPH, organizacją MasterCard oraz firmą Ingenico umożliwili drobnym usługodawcom bezpłatne testowanie mobilnego terminalu mPOS. Okres testowy trwa do końca czerwca 2015. Kierunki kształcenia:
W: pep.pl
OLEJ KOKOSOWY BIOTANIC
Organiczny olej kokosowy marki BIOTANIC znajduje szerokie zastosowanie w kosmetyce. Produkt zawiera dużo cennych dla skóry kwasów tłuszczowych, dzięki czemu skutecznie nawilża i odżywia skórę,
zapobiega powstawaniu zmarszczek oraz chroni przed szkodliwym
wpływem promieni słonecznych. Szczególnie polecany do pielęgnacji
skóry wrażliwej, nadmiernie przesuszonej i podatnej na podrażnienia. Idealny do masa-
nauka trwa 2 lata, czyli 4 semestry.
Kształcenie zakończone jest egzaminem
z przygotowania zawodowego. absolwent
otrzymuje świadectwo ukończenia szkoły
policealnej oraz dyplom z tytułem zawodowym
– technik usług kosmetycznych.
KoSmetologia eStetyczna
– pierwsza w Polsce
nauka trwa 1 rok (2 semestry).
Po ukończeniu szkoły absolwent otrzymuje
dyplom z tytułem
– specjalista zabiegów estetycznych.
trychologia
– pierwsza w Polsce
nauka trwa 1 rok (2 semestry). Po ukończeniu szkoły
absolwent otrzymuje dyplom z tytułem
– specjalista trycholog.
Podologia
nauka trwa 1 rok, czyli 2 semestry.
absolwent otrzymuje świadectwo ukończenia
akademii Podologii oraz dyplom z tytułem
zawodowym – specjalista podolog.
Szkoły Kosmetyczne
targowa 9, gorzów Wlkp.
tel. 95 7354 918, 506 615 971
www.akademiamsp.eu
żu relaksacyjnego. Doskonale nadaje się do regeneracji i odżywiania przesuszonych
włosów oraz zapobiega rozdwajaniu się końcówek. Tłoczony ręcznie w niskiej temperaturze olej kokosowy marki BIOTANIC gwarantuje skuteczność działania. W: biotanic.pl
3 / 2015 / vol. 4
211
212
3 / 2015 / vol. 4
Hair N-Renewal RE
Preparat do mezoterapii
NOWOŚĆ Tristar
Maski peel-off nowej generacji
skóry głowy. Idealnie zbi-
Marka GERnetic poszerzyła swoją
lansowany preparat za-
ofertę o dwa rodzaje masek peel-
wierający komórki ma- -off nowej generacji: odmładzającą i rozjaśniającą.
cierzyste (ORSc), odgrywające kluczową rolę
Składają się one z alginianów (naturalnie żelujących
w cyklu wzrostu włosów. Już po trzech miesiącach
substancji pochodzenia morskiego), które znane są
kuracji daje widoczne efekty w postaci porostu no-
z właściwości nawilżających i leczniczych dla skóry.
wych i wzmocnienia posiadanych.
Maski po aplikacji przyjmują formę żelową i pozo-
Hair N-Renewal RE jest aplikowany podczas
stają na skórze do momentu wyschnięcia. Ich natu-
zabiegu mezoterapii do skóry właściwej. Lek jest do-
ralna plastyczność umożliwia im idealne dopasowa-
starczany bezpośrednio w okolice mieszka włoso-
nie do konturu twarzy. Dostarczają skórze bogatych
wego odpowiedzialnego za wzrost włosów. Dzięki
składników aktywnych, przyspieszając ich penetra-
temu uzyskujemy tak spektakularne efekty.
cję podczas wysychania maski. Maski są niezwykle
W: n-symbiosis.com
INSPIRATION
Producent-hurtownia urządzeń, pigmentów,
kartridży i akcesoriów
do makijażu permanentnego DIVA®
łatwe w usunięciu (w jednym kawałku odklejają się
od skóry).
W: tristarcosmetics.pl
ESTELAN na przebarwienia
Zestaw Estelan belgijskiej firmy SRS Solution pozwala pozbyć
się
CHEMICZNE USUWANIE
MAKIJAŻU PERMANENTNEGO
Broadway Beauty
przebarwień,
prezentuje nową,
zmian trądzikowych,
blizn, a nawet drobnych zmarszczek.
Estelan to przełom w kosmetologii. Dzięki in-
skuteczną metodę usuwania makijażu permanentnego oraz tatuażu za pomocą profesjonalnych pre-
nowacyjnej technologii skóra staje się wolna od
paratów chemicznych ECURI, które stopniowo
przebarwień, wyprysków, drobnych zmarszczek.
rozkładają strukturę krystaliczną pigmentu w skó-
Estelan przywraca równowagę skórze tłustej i mie-
rze. Zabieg z użyciem tych preparatów cechuje:
szanej. Przeznaczony jest do użytku profesjonalnego,
wysoka skuteczność oraz mniejsza inwazyjność
przy silnym działaniu jest równocześnie bezpieczny.
niż w przypadku innych metod. Zabieg usuwa
Produkt jest odpowiedni dla każdego rodzaju skóry.
również kolorowy pigment, nie wpływa na pro-
Główne wskazania do stosowania to: piegi, melasma,
dukcję melaniny skóry oraz na mieszki włosów.
znamiona barwnikowe, rozszerzone pory, nadmier-
W ofercie dostępne są dwa preparaty, różniące się
ne wydzielanie łoju, skóra z oznakami starzenia.
stężeniem substancji czynnych: Ecuri Soft Brow
W skład zestawu wchodzą: płyn oczyszczający
Removy oraz Ecuri Tattoo Removy (extra strong).
10 ml, pre Peeling 10 ml, Estelan 1 maseczka 15 g,
Zabieg polega na wprowadzeniu za pomocą steryl-
www.beautymedica.com.pl
nej igły specjalnej substancji chemicznej w celu eks-
Estelan 2 krem 30 g.
trakcji pigmentu ze skóry.
TRYCHO.PL – pierwszy profesjonalny portal dla
W: broadwaybeauty.pl
Kolorowe prześcieradła
kosmetyczne
osób dbających o włosy jest miejscem, w którym
Firma Weber & Weber,
można znaleźć pomoc w walce z dolegliwościami
wiodący producent jedno-
dotykającymi naszych włosów oraz skóry głowy.
razowych podkładów me-
Najwyższej klasy specjaliści doradzają w sprawie
dycznych i prześcieradeł
zapobiegania wypadaniu włosów oraz leczenia
kosmetycznych, jako pierwsza w Europie wprowadzi-
różnego typu łysienia. Wykorzystując najnowsze
ła na rynek kolorowe pokrycia. Gabinety kosmetycz-
osiągnięcia nauki i medycyny (m.in. badania gene-
ne są miejscem, gdzie każdy klient znajduje chwilę dla
tyczne), wspierają każdego w skutecznym radzeniu
siebie, którą pragnie spędzić w estetycznym otoczeniu.
sobie z wszelkimi problemami związanymi z włosa-
Wiele gabinetów zna i rozumie te potrzeby.
mi i skórą głowy. Zarówno profesjonaliści, zajmujący
Kolorowe produkty firmy Weber & Weber po-
się zabiegami kosmetycznymi, jak i wszyscy dbający
mogą zaspokoić te oczekiwania i będą doskona-
na co dzień o swoje włosy znajdą tutaj kompendium
łym dodatkiem zdobiącym wnętrze.
wiedzy trychologicznej.
W: trycho.pl
Wyłączny dystrybutor pigmentów
medycznych klasy IIB certyfikowanych
do zastosowań medycznych i kosmetycznych
Laboratorium Biotic Phocea®
W: shop.webermed.com
Czy pigmenty medyczne,
które znasz mają certyfikaty medyczne?
INSPIRATION sp. z o.o.
sklep internetowy:
www.inspiration-team.com
sprzedaż +48 509 730 799
e-mail:[email protected]
www.permanentmakeup.com.pl
213
art ykuł
P
olifenole stanowią dużą grupę antyoksydantów roślinnych, do których zalicza się flawonoidy, katechiny,
antocyjany i procyjanidyny oraz fenolokwasy. Ze względu na budowę chemiczną są doskonale przystosowane
do zmiatania wolnych rodników tlenowych, emitowanych w nadmiarze
m.in. przez wiązkę promieniowania
ultrafioletowego UVB i UVA. Niektóre
z tych surowców oraz wydzielanych
substancji odznaczają się wysokim
stopniem promieniochronności, dzięki
czemu mogą być wykorzystywane kosmetycznie w filtrach przeciwsłonecznych do całodobowej ochrony skóry.
A
dermatologia
Starzenie fizjologiczne
a fotostarzenie się skóry
Naturalne polifenolowe filtry słoneczne
|| PROCESY STARZENIA SIĘ SKÓRY
POD WPŁYWEM PROMIENIOWANIA
SŁONECZNEGO UV
Wygląd zewnętrzny człowieka jest w znacznej mierze uwarunkowany stanem skóry,
która oddziela środowisko wewnętrzne organizmu od środowiska zewnętrznego oraz
stanowi zaporę dla składników, które nie
powinny zostać wewnątrz organizmu. Starzejącą się
(IR) mają roślinne związki polifenolowe, reprezentowa-
skórę charakteryzują zauważalne dla oka różnorodne
ne przez wszechobecne w świecie roślin flawonoidy,
morfologiczne zmiany, takie jak zmarszczki, zaburze- z różnych chemicznych grup tych związków.
nia pigmentacji, teleangiektazje (trwale rozszerzone
naczynia włosowate splotu podbrodawkowego, które
| FLAWONOIDY
przeświecają przez naskórek w postaci czerwonych
W fotostarzeniu się skóry największe znaczenie
nitek, lub tzw. pajączki) oraz utrata elastyczności. Sta- biologiczne ma szczególnie wysoka aktywność anrzejąca się skóra jest defektem kosmetycznym, który
tyoksydacyjna i przeciwwolnorodnikowa flawono-
przekłada się na niekorzystny wygląd oraz zaburzenia
idów. Aktywność ta charakteryzuje się m.in. działa-
równowagi funkcjonalnej całego organizmu, np. zaniem ochraniającym i stabilizującym ściany naczyń
burzenia równowagi wodno-elektrolitowej utrudniają
krwionośnych kapilarnych (włosowatych) w krążeniu
utrzymanie optymalnego poziomu nawodnienia za- obwodowym, co zapobiega ich kruchości, pękaniu
równo twarzy (worki pod oczami), jak i całego organi- i wylewaniu do tkanek.
zmu (obrzęki). Wymienione, niekorzystne dla zdrowia
Należy podkreślić jej duże znaczenie kosmetyczne,
i wyglądu ogólnego stany w dużej mierze wynikają
zwłaszcza w pielęgnacji skóry twarzy, szyi i dekoltu,
z procesu fotostarzenia się (photo-aging) skóry, podlega- określanej w kosmetyce jako cera naczynkowa, wrażliwej,
jącej stałej ekspozycji na szczególnie niebezpieczne dla
skłonnej do podskórnych wylewów (siniaków), opuchnięć
zdrowia ludzkiego zakresy słonecznego promieniowa- oraz teleangiektazji. W profilaktyce rozszerzonych nania ultrafioletowego (UVA, UVB, UVC) i, w mniejszym
czyń krwionośnych stosowane są flawonoidy, określane
stopniu, w podczerwieni IR (infrared spectroscopy).
dzisiaj jako bioflawonoidy, a zaliczane dawniej do klasy
Na szczególnie niekorzystne, szkodliwe działanie
witamin, jako witamina P. Bioflawonoidy: rutyna, czyli
narażone są osoby o jasnej karnacji, zbyt często korzy- rutozyd, i szereg innych bioflawonoidów o działaniu rustające z solarium, lub osoby z defektami pigmentacyj- tyny, np. diosmina, naryngina, hesperydyna, najczęściej
nymi (piegi, znamiona barwnikowe wrodzone i naby- używane w kosmetyce, otrzymywane są z roślin takich,
te, wrodzona skłonność do reakcji rumieniowej skóry
w wyniku ekspozycji słonecznej).
jak: gryka zwyczajna (Fagopyrum esculentum), perełkowiec japoński (Sophora japonica) fiołek trójbarwny (Vio- Prof. dr hab.
W ochronie skóry przed niekorzystnymi wpływami
la tricolor), rdest ptasi (Polygonum avuculare L.), skrzyp
promieniowania nadfioletowego (UV) i podczerwonego
polny (Equisetum arvense L), arnika (Arnica Montana,
3 / 2015 / vol. 4
Eliza ww-Zarawska
E: jzarawski@poczta.
onet.pl
215
art ykuł
A
A.chamissonis), oczar (Hamamelis virginiana), lukrecja (Glycyrrhiza glabra, G. uralensis), miłorząb japoński (Ginkgo bilo-
dermatologia
• starzenie chronologiczne (genetyczne, wewnątrzpochodne) oraz
ba), a przede wszystkim owoce cytrusowe, głównie grape-
• fotostarzenie, głównie pod wpływem promieniowa-
fruit, z których skórki (exocarpium) wytwarza się preparat
nia UV, zewnątrzpochodnego, środowiskowego (do
farmaceutyczny i kosmeceutyk „Citroflavonoides”, stano-
80% zmian zależnych jest od UV).
wiący mieszaninę bioflawonoidów (hesperydyna, rutyna,
diosmina) o aktywności witaminy P [1-4].
Biologiczne, genetycznie uwarunkowane przyczy-
W kosmetyce rutyna (3-rutynozyd kwercetyny) nie
ny starzenia się skóry określamy jako endogenne (po-
tylko stabilizuje ścianę naczyń włosowatych przy ich
chodzące z wnętrza organizmu wskutek biochemicz-
kruchości, ale również, jako silny antyoksydant, chroni
nych zmian starczych zachodzących w komórkach
przed utlenieniem witaminę C oraz hamuje w komór- organizmu), natomiast przyczyny starzenia się skóry,
kach skóry aktywność hialuronidazy depolimeryzu- związane ze środowiskiem zewnętrznym człowieka,
jącej kwas hialuronowy, co ma dodatkowe znaczenie
w kosmetykach przeciwstarzeniowych.
nazywamy egzogennymi, wśród których dominują
niekorzystne procesy komórkowe, zachodzące pod
wpływem promieniowania ultrafioletowego UV – fotostarzenie (photo-aging), a także zaburzenia w melanogenezie oraz kancerogeneza (photocarcinogenesis),
zapoczątkowująca komórkowe zmiany nowotworowe.
|| OCHRONA PRZECIWSTARZENIOWA
W kosmetyce i kosmetologii przeciwstarzeniowej obserwuje się bardzo duże zainteresowanie naukowców
i producentów środkami i substancjami, które przez
swoją aktywność fotoprotekcyjną mogą spowolnić
niekorzystne procesy przebiegające w skórze pod
wpływem promieniowania ultrafioletowego.
Obecnie bardzo duże znaczenie przypisuje się filtrom
przeciwsłonecznym wielofunkcyjnym (broad-sunscreens), które powinny zapewniać skórze całodobową
ochronę przeciwpromieniową oraz substancjom pochodzenia roślinnego, które wykazują wysokie możliwości
w tym zakresie aktywności biologicznej, jak roślinne
związki polifenolowe: flawonoidy (flawony, flawonole,
Fot. 1 Zdjęcie Słońca wykonane przez satelitę TRACE. Różne kolory odpowiadają promieniom ultrafioletowym
o różnych długościach fal, emitowanych przez plazmę o różnej temperaturze Źródło: www.wikipedia.org
izoflawony, chalkony, antocyjany i ich glikozydy, procyjanidyny), fenolokwasy, garbniki hydrolizujące (tannoidy,
Natomiast diosmina, zmniejszając objawy niewydol- elagotannoidy) i skondensowane (zawierające polimery
ności żylno-limfatycznej, zwiększa przepływ limfy przez
katechiny i epikatechiny) oraz karotenoidy (beta-ka-
naczynia włosowate. Stosowana jest wewnętrznie oraz
roten, lykopen, luteina). Wysoką wartość w ochronie
podawana miejscowo w maściach i kosmetykach, m.in. przeciwpromieniowej przypisuje się obecnie niebieskow profilaktyce i leczeniu zaburzeń krążenia obwodowego -fioletowym barwnikom flawonoidowym z klasy antokończyn dolnych i górnych, objawiającego się uczuciem
cyjanów i antocyjanozydów (glikozydy antocyjanów)
ociężałości i bólu, głównie w nogach po dłuższym staniu
oraz ich bezbarwnym prekursorom – monomerycznym
czy chodzeniu. Pomocniczo jest też podawana osobom
i oligomerycznym procyjanidynom OPC (Oligomeric
przewlekle przebywającym w łóżku jako profilaktyka
Procyanidolic Compounds). Związki te otrzymuje się
przeciwodleżynowa oraz w onkologii (np. po usunięciu
z różnych surowców roślinnych. Antocyjany, głównie
piersi w raku sutka), przy zaburzeniach w przepływie
z kwiatów i owoców o intensywnej, fioletowej, niemal
limfy (chłonki) po zabiegu operacyjnym [1-3].
czarnej barwie, np. z kwiatów malwy czarnej (Althaea
|| STARZENIE FIZJOLOGICZNE
myrtillus) lub aronii (Aronia melanocarpa). Natomiast bez-
rosea var. nigra) czy z owoców czarnej jagody (Vaccinium
A FOTOSTARZENIE SIĘ SKÓRY
barwne procyanidyny mogą pochodzić z innych surow-
Mechanizmy starzenia się skóry są związane z dwoma
ców roślinnych, np. z nasion winogron (Vitis vinifera), nie
równolegle toczącymi się w organizmie procesami, któ- tylko czarnoowocowych odmian lub z korzeni różnych
re doprowadzają do zmian inwolucyjnych:
216
3 / 2015 / vol. 4
wybranych roślin, np. pięciorników (Potentilla tormentilla,
art ykuł
A
Potentilla alba, Potentilla argentea) czy kory niektórych
drzew, np. sosny nadmorskiej (Pinus maritima).
dermatologia
Tabela 1 Podział promieniowania ultrafioletowego ze względu na długość fali
UVC
długość fali: 100–280 nm
Antocyjany i OPC procyanidyny wykazują bardzo wy-
UVB
soką aktywność antyoksydatywną i przeciwwolnorod-
UVA
nikową, wykorzystywaną również w fotostarzeniu się
skóry w kosmetykach przeciwstarzeniowych i przeciw- i w skórze właściwej, przy czym wyprzedzają one pojawiepromieniowych (filtrach słonecznych, kremach i balsa- nie się rumienia. Już po 30 minutach wzmożonej ekspozymach pielęgnacyjnych i ochronnych), przeznaczonych dla
cji słonecznej pojawiają się uszkodzenia wśród komórek na-
skóry w każdym wieku, ale szczególnie dla szybciej sta- skórka. Dochodzi do wakuolizacji i obrzęku melanocytów,
rzejącej się skóry osób w starszym i podeszłym wieku [1-4]. zmniejszenia ilości komórek Langerhansa, degranulacji
i zmniejszenia liczby komórek tucznych i obrzęk komó|| OBJAWY BEZPOŚREDNIEGO
rek śródbłonka splotów naczyniowych w skórze. Później
ODDZIAŁYWANIA PROMIENIOWANIA
UVB I UVA NA SKÓRĘ
pojawiają się hiperkeratoza (łuska) oraz akantoza (pogru-
Powłoka skórna, a w głównej mierze naskórek, pochłania
czym udział poszczególnych zakresów zależy od głębo-
promieniowanie ultrafioletowe. Promieniowanie z zakresu
kości, na jakiej zmiany się ujawniają, oraz czasu działania.
bienie naskórka) wraz ze zmianami naczyniowymi. Przy
UVB dociera do skóry właściwej w niewielkim stopniu. Głę- Promieniowanie z zakresu UVA zaznacza swój udział na
biej natomiast penetruje składowa UVA, w przypadku któ- większych głębokościach, co jest związane z silniejszą perej około 50% promieniowania przenika przez naskórek [5].
netracją tego zakresu do skóry właściwej. Promieniowanie
W obrazie makroskopowym bezpośredni wpływ UV na
z zakresu UVB wywołuje największe zmiany w naskórku,
skórę człowieka uwidacznia się poprzez dwa zauważalne
choć po długim czasie działania zaznacza się jego skumulo-
efekty: promieniowanie UV indukuje zaczerwienienie
wany wpływ również na większych głębokościach, w skó-
powierzchni skóry, będące symptomem oparzenia, oraz
rze właściwej np. ogranicza wzrost fibroblastów i powoduje
wywołuje zmiany pigmentacyjne w postaci opalenizny. nieregularną agregację włókien kolagenowych.
Efekt oparzeniowy zależy od zakresu długości fali i jest on
najsilniejszy w przypadku promieniowania UVC, niewiele
słabszy przy UVB, a ponad 1000 razy słabszy dla UVA [9].
Miarą tego oddziaływania jest wielkość MED (minimalna
dawka erytemalna), która wynosi 20-70 mJ/cm2 dla UVB
oraz 20-100 mJ/cm2 dla UVA. Minimalna dawka erytemalna nie jest jedynym wykładnikiem wielkości oddziaływania oparzeniowego UV. Takie wielkości, jak szybkość
pojawienia się zaczerwienienia, maksimum wystąpienia
i czas utrzymywania się rumienia, nie są również jednakowe, w przypadku poszczególnych zakresów UV, co
Należy podkreślić, że wielkość i zasięg zaburzeń wywołanych przez UV jest wynikiem kumulowania się drobnych zmian, a tym samym zależy od czasu działania. Nawet niewielkie dawki UV przy długotrwałej uporczywej
ekspozycji prowadzą do trwałych zmian histopatologicznych o specyficznym charakterze. Wynikiem jest szybsze
starzenie się skóry poddanej przewlekłej ekspozycji promieniowania nadfioletowego (UV).
świadczy o ich zróżnicowanym oddziaływaniu biolo-
Wcześniej lekceważono wpływ zakresu UVA na powsta-
gicznym. Rumień wywołany przez UVA szybciej osiąga
wanie zmian skórnych, a nawet panował pogląd, że promie-
maksimum (po upływie 10-12 godzin) i szybciej zanika (po
niowanie z tego zakresu jest całkowicie nieszkodliwe.
48 godzinach) niż zaczerwienienie spowodowane przez
UVB, dla którego odpowiednie czasy wynoszą maksimum
po upływie 20-24 godzin, zanik po 5 dniach, choć w obu
przypadkach rumień pojawia się po upływie ok. 2-6 godzin [4]. Pojawienie się rumienia jest wynikiem reakcji inicjowanej absorpcją kwantów promieniowania UV przez
chromofory zlokalizowane w obrębie skóry. Wynikiem
Najnowsze badania wskazują na znaczny, a w niektórych
przypadkach dominujący, udział UVA w procesie fotostarzenia się skóry [1, 4, 11, 12-16, 22, 30-34, 43-45], bowiem ten
zakres promieniowania słonecznego indukuje w naskórku
i w skórze więcej kumulujących się zmian niż UVB.
tych reakcji jest uwolnienie histaminy, prostaglandyn, enzymów lizosomalnych i kinin, które odgrywają podstawo-
Powoduje hiperplazję naskórka, pogrubienie warstwy rogowej, zmniejszenie liczby komórek Langerhansa,
wą rolę w powstawaniu i trwaniu rumienia.
filtracji
a w obrębie skóry – stany zapalne, depozycję lizosomów
promieniowania UV, chroniącym pozostałe tkanki
włókien sprężystych oraz degradację kolagenu. Zakres ten
Skóra,
będąc
głównym
ośrodkiem
organizmu, sama staje się najbardziej narażona na
jest o wiele bardziej efektywny w generowaniu wolnych
oddziaływanie tego promieniowania. Zmiany, które
rodników i aktywnych form tlenu, znacznie przyczyniają-
UV wywołuje, mają miejsce zarówno w naskórku, jak
cych się do powstawania zmian, stanowiących integralną
3 / 2015 / vol. 4
217
art ykuł
A
składową procesu fotostarzenia się skóry. UVA, zaburzając
dermatologia
Melanina syntetyzowana jest w wyspecjalizowanych
proces peroksydacji lipidowej, przyczynia się do powstawa- komórkach pochodzenia nerwowego – melanocytach,
nia uszkodzeń struktury błon komórkowych oraz systemu
umiejscowionych pomiędzy keratynocytami błony
błonowego wewnątrz komórkowego, stanowiącego „szlaki
podstawnej naskórka. Pomiędzy obu rodzajami komórek
komunikacyjne” między poszczególnymi organellami.
dochodzi do określonych interakcji determinujących
Istnieją zasadnicze różnice pomiędzy starzeniem się
aktywność melanocytów [1, 4, 9]. Synteza zachodzi
naturalnym skóry, bez przewlekłego poddawania jej eks- w pęcherzykach powstających z aparatu Golgiego – mepozycji słonecznej, a skóry narażonej na ciągłe oddziały- lanosomach, a substratem jest tyrozyna. Pod wpływem
wanie UV. W pierwszym przypadku naskórek jest cienki, oksyreduktazy (tyrozynazy) powstaje 3,4-dihydroksy
liczba komórek skóry właściwej maleje, włókna sprężyste
alanina (L-DOPA), a z niej dopachinon i melanina. Ak-
grubieją tylko nieznacznie, a włókna kolagenowe ulega- tywność tyrozynazy decyduje o ilości melanosomów [4].
ją stabilizacji przez związanie krzyżowe, co uodparnia
Promieniowanie UV zwiększa aktywność tyrozynazy,
je na degradację enzymatyczną. Naczynia krwionośne
a tym samym uruchamia proces melanogenezy [1, 4].
pozostają niezmienione. Natomiast w skórze narażonej
Dominujące znaczenie ma zakres UVB, chociaż UVA
na ciągłe oddziaływania promieniowania UV naskórek
wpływa modulująco na ten proces, koincydencyjne dzia-
znacznie grubieje, w skórze rośnie liczba komórek tucz- łanie obu zakresów zwiększa melanogenezę [4-16].
nych i fibroblastów, pojawia się ogromna ilość grubych,
Czynność melanocytów regulowana jest przez hor-
splątanych i amorficznych (bezpostaciowych) włókien
mon przysadki stymulujący melanocyty – melanotro-
sprężystych, które wypierają włókna kolagenowe. Naczy- pinę (MSH), również w niewielkim stopniu przez hornia krwionośne stają się kręte i poszerzone [4]. Zmiany te
mon szyszynki – melanotoninę. Wykazano również, że
u osób rasy białej pojawiają się już przed 30. rokiem życia. promieniowanie UVB zwiększa zdolność melanocytów
Osoby rasy negroidalnej wykazują znacznie większą od- do wiązania hormonu MSH, który pobudza proliferację
porność na powstawanie uszkodzeń skóry.
melanocytów (4), również w obszarze nieeksponowanym
Objawy kliniczne skóry starzejącej się pod wpływem
[1, 4]. Najnowsze badania wskazują, że czynnik inicjujący
UV to sucha, szorstka, pomarszczona i często atroficzna
proces melanogenezy po ekspozycji UV stanowią swoiste
skóra, plamiste odbarwienia i przebarwienia pod posta- uszkodzenia DNA – fotoprodukty, najczęściej dimery picią brunatnych, melaninowych plam, teleangiektazje, rymidyn w łańcuchu DNA, usuwane przez ekstrakcyjne
rogowacenie słoneczne.
enzymy naprawcze [1, 4]. Dodanie takich fragmentów
łańcucha DNA do melanocytów, zarówno w warunkach
|| ZMIANY PIGMENTACYJNE W SKÓRZE
in vitro, jak i in vivo, zwiększa produkcję melaniny. Wyni-
POD WPŁYWEM PROMIENIOWANIA UV
ki badań wskazują, że czynnik ten stymuluje aktywność
Opalenizna jest reakcją obronną, pojawiającą się w od- tyrozynazy oraz odpowiedź hormonalną.
powiedzi na ekspozycję skóry promieniowaniem UV.
Wyróżnia się dwa podstawowe, różniące się budo-
Melanina to jeden z najlepszych naturalnych filtrów
wą chemiczną, typy melanin: brązowo-czarne eumela-
tego promieniowania w całym zakresie UV [4]. Nie tyl- niny oraz żółto-czerwonawe feomelaniny. Ich synteza
ko pochłania promieniowanie, lecz również rozprasza
uwarunkowana jest przede wszystkim czynnikami
je oraz likwiduje niektóre skutki oddziaływania UV na
genetycznymi. Wykazano, że eumelaniny mają lepsze
komórki skóry, gdyż jest silnym antyoksydantem.
właściwości ochronne przed oddziaływaniem promie-
W warunkach ekspozycji słonecznej opalenizna poja- niowania UV aniżeli feomelaniny. Cechuje je ponadto
wia się dwuetapowo. Faza pierwsza, nazywana hiper- większa zdolność do usuwania wolnych rodników,
pigmentacją (opalenizną) natychmiastową, pojawia się
chociaż feomelaniny wykazują również właściwości
w ciągu kilku minut od chwili rozpoczęcia ekspozycji
antyoksydacyjne, to jednak w obecności jonów żelaza
i jest wynikiem fotoutlenienia melaniny już znajdującej
(zarówno dwu-, jak i trójwartościowego) stają się one
się w naskórku. Opalenizna tego typu osiąga maksimum
prooksydantami. Wykazano przy tym wzrost zawar-
po upływie 1-1,5 godziny i następnie szybko znika. Jest
tości tych jonów w skórze podczas ekspozycji UV. Zna-
ona uwarunkowana głównie oddziaływaniem składo- mienny jest wysoki stosunek zawartości feomelaniny
wej UVA. W przeciwieństwie do opalenizny natych- do eumelaniny w pewnych nietypowych znamionach
miastowej, opalenizna opóźniona, zależna od składowej
skórnych (dysplastic nervi), które często są prekursora-
UVB, związana jest z produkcją nowej melaniny.
mi czerniaka złośliwego.
Proces melanogenezy rozpoczyna się po ok. 72 go-
Wśród pigmentów melaninopodobnych ważną grupę
dzinach od chwili rozpoczęcia ekspozycji, osiąga mak- stanowią tzw. opiomelaniny, których prekursorem nie jest
218
simum po upływie 5-10 dni. Jest ona o wiele trwalsza
L-DOPA, lecz peptydy opioidowe, konwertowane przez ty-
od opalenizny natychmiastowej.
rozynazę do związków podobnych do melaniny [4].
3 / 2015 / vol. 4
art ykuł
A
|| REAKCJA NA EKSPOZYCJĘ SŁONECZNĄ
A TYPY SKÓRY
dermatologia
|| USZKODZENIA DNA POD WPŁYWEM UV
W obrębie komórki podstawowym chromoforem dla
Uwarunkowany genetycznie zestaw pigmentów mela- promieniowania UV jest DNA, który może doznawać
ninowych, zawarty w skórze oraz w gałce ocznej, decy- ze strony tego promieniowania różnego rodzaju uszkodują o karnacji człowieka i jego typie konstytucjonalnym
dzeń prowadzących do mutacji lub śmierci komórki.
w ramach danej rasy. Z reguły rodzaj pigmentacji określa
Kompozycja fotouszkodzeń DNA zależy od długości fali.
odporność na promieniowanie UV, co nie oznacza, że bez- Oprócz trwałych fotouszkodzeń DNA promieniowanie
względnie decyduje. I tak ludzie o karnacji jasnej, mleczno- UV generuje bardzo reaktywne formy pośrednie w pobiałej skórze, jasnoblond bądź rudych włosach i niebieskich
staci wolnych rodników i aktywnych form tlenu, które
oczach tworzą typ najbardziej podatny na wpływ UV. reagując z DNA, wytwarzają takie formy, jak: monomeNatomiast ludzie o karnacji ciemnej, typie śródziemnomor- rowe (fotohydraty), krzyżowe wiązania pomiędzy cząskim, latynoamerykańskim lub azjatyckim są o wiele bar- steczkami DNA oraz przerwania łańcucha DNA. Szczedziej odporni. Największą odporność stwierdza się u osób
gólnie efektywny pod tym względem jest zakres UVA,
z grupy negroidalnej, zasiedlającej kontynent afrykański.
stąd wynika jego silne działanie mutagenne. Wolne
Z tego powodu wprowadzono klasyfikację typów
rodniki aktywnie atakują związki lipidowe zawierające
skóry w oparciu o reakcję skóry na ekspozycję słonecz- nienasycone kwasy tłuszczowe, znajdujące się w fosfoliną i dobrze korelującą z wielkością MED.
pidach błon komórkowych, indukując poprzez nadtlenek
Inne czynniki, decydujące o czułości skóry na wpływ
lipidowy, łańcuchowy proces peroksydacji. Prowadzi to
UV, to wiek i anatomiczna część ciała. Ludzie bardzo
do naruszenia architektury błon komórkowych, niszczy
młodzi i starzy odznaczają się mniejszą wartością MED. ich integralność i powoduje wzrost przepuszczalności.
Jako przykład anatomicznego zróżnicowania można
Peroksydacja lipidów błonowych to jeden z głównych
przytoczyć fakt, że MED na kończynach dolnych ma
mechanizmów wolnorodnikowego uszkodzenia komó-
wartości większe niż na plecach, co może być związa- rek pod wpływem UV, co wzmaga proces nowotworowy
ne z różną liczbą melanocytów zawartych w skórze lub
z różną grubością naskórka. Osoby o rudych włosach,
Tabela 2 Fototypy skóry – według klasyfikacji Fitzpatricka wyróżniająca
6 typów skóry (tzw. fototypy), w zależności od zawartej w niej ilości melaniny.
Typ
Cechy charakterystyczne Reakcja na światło słoneczne
I
Blada biała skóra, często piegi,
niebieskie / zielone/ piwne
oczy, włosy blond/ rude
Zawsze ulega oparzeniom,
trudno się opala
II
Blada skóra, niebieskie/
zielone oczy
Łatwo ulega oparzeniom,
trudno się opala
III
Ciemniejsza biała skóra
Opala się po początkowym
oparzeniu
IV
Jasna, brązowa skóra
Oparzenia minimalne,
opala się łatwo
V
Brązowa skóra
Rzadko ulega oparzeniom,
łatwo i mocno się opala
VI
Ciemnobrązowa/ czarna skóra
Nigdy nie ulega oparzeniom,
zawsze się mocno opala
Klasyfikację ogłosił w 1975 roku Thomas B. Fitzpatrick, dermatolog z Harvard
Medical School. Oparta jest ona na obserwacji reakcji skórnych po pierwszej
w danym roku ekspozycji na światło słoneczne przez 30 minut w południe.
niebieskich oczach i licznych piegach mają wartość
MED mniejszą niezależnie od typu skóry.
„„
(kancerogenezę) [1, 3, 4, 24, 26, 31, 33, 34, 42-54].
|| MECHANIZMY OCHRONNE PRZED UV
Podstawowym mechanizmem ochronnym, funkcjonującym
w skórze człowieka chroniącej głębiej usytuowane tkanki i narządy,
jest mechanizm pigmentacyjny, opierający się na produkcji melaniny.
Oprócz niego funkcjonują również inne mechanizmy,
niektóre bardzo wyspecjalizowane i ukierunkowane na
likwidację skutków działania UV. W pewnych przypadkach ta dodatkowa ochrona spełnia podstawową funkcję
ochronną, np. u ludzi rasy białej warstwa rogowa naskórka stanowi główne miejsce filtracji promieniowania UV.
|| WPŁYW UV
NA POWSTAWANIE RAKÓW SKÓRY
Raki skóry dzielimy na dwie grupy:
• czerniaki złośliwe CMM (cutaneous malignant melanomas) oraz
Decydujące znaczenie ma zawartość melaniny w ko-
• niebarwnikowe NMSC (nonmelanoma skin cancers),
mórkach naskórka. Większa zawartość melaniny znacz-
wśród których wyróżnia się raka podstawnokomór-
nie osłabia przechodzenie UV przez naskórek. U ludzi
kowego BCC (basal cell carcinoma) i raka kolczystoko-
rasy negroidalnej do skóry właściwej dociera ok. 5 razy
mórkowego SCC (squamous cell carcinoma).
mniej promieniowania UV niż u ludzi białych, dlatego
wartość MED jest u nich ok. 30 razy większa. Opaleni-
Czerniaki złośliwe wywodzą się z melanocytów – ko-
zna indukowana u osób białych ma znacznie mniejsze
mórek pigmentacyjnych skóry. Mogą one wzrastać w spo-
działanie ochronne. Ekspozycja słoneczna może zwięk- sób ekstremalnie agresywny. Związek tych raków z UV
szyć u nich MED co najwyżej 2-3-krotnie [4].
jest złożony. Pojawiają się one nie tylko w miejscach poddanych ekspozycji słonecznej, lecz również w całkowicie
3 / 2015 / vol. 4
219
art ykuł
A
zasłoniętych przed działaniem promieniowania UV. Po-
dermatologia
Normalnie BCC występują u ludzi białych 3-6 x czę-
nadto pojawiają się częściej u osób poddających się inten- ściej niż SCC. Dane epidemiologiczne z różnych krajów
sywnej ekspozycji słonecznej, ale w sposób okazjonalny, (pochodzące z końca ubiegłego wieku) wskazują na różokresowy, np. związany z krótkotrwałym pobytem
ne uwarunkowania, kształtujące poziom zachorowań
w strefie klimatycznej o dużym nasłonecznieniu, w celu
na raka skóry wśród populacji tych krajów. Szczególnie
podjęcia sezonowej pracy. Rozszerzone badania epidemio- istotne są czynniki migracyjne. Modelowym przykłalogiczne, przeprowadzone w Australii wśród imigrantów
dem może być biała ludność napływowa Nowej Ze-
brytyjskich, w dłuższym odcinku czasowym ujawniły
landii i Australii, z wysokim odsetkiem Irlandczyków
też inną zależność, wskazując na szczególnie duże ryzyko
i Szkotów. Przy czym nowi osiedleńcy zmuszeni byli,
wystąpienia czerniaka złośliwego u osób, które zmieniły
z przyczyn zawodowych, do długotrwałego przebywa-
miejsce zamieszkania na strefę o silniejszej ekspozycji
nia pod gołym niebem (farmerzy), w warunkach długo-
słońca w wieku młodzieńczym, a nawet dziecięcym. Poza
trwałej wysokiej ekspozycji słonecznej [4].
tym, wzrost zachorowań na czerniaka w ostatnich latach
XX wieku wiązano z wykreowanym w świadomości
|| INHIBITORY MELANOGENEZY
społecznej pewnych kanonów mody lansujących jako
Ekspozycja na promieniowanie zarówno UVB, jak i UVA
wzór doskonałości ciało opalone, a jako zdrowy tryb ży- powoduje wzrost pigmentacji skóry – i nie zawsze jest to
cia nieograniczone korzystanie z kąpieli słonecznych czy
efekt pożądany. Przeprowadzone w szerokim zakresie ba-
solariów. Ponadto, w oparciu o korelację pomiędzy ilością
dania ochrony skóry przed wzmożoną melanogenezą za
zachorowań na czerniaka a poziomem promieniowania
pomocą filtrów przeciwpromieniowych wykazały, że fil-
UV w środowisku naturalnym, stwierdzono wzrost tych
try, mające wyższy stopień protekcji przed promieniowa-
zachorowań po wystąpieniu degradacji warstwy ozono- niem UVA, dają lepszy efekt inhibowania melanogenezy
wej atmosfery (dziura ozonowa).
niż filtry przeciwko UVB. Wśród naturalnych filtrów
Pozostałe raki skóry wywodzą się z komórek nabłon- przeciwpromieniowych wykorzystywanych w kosmetykowych naskórka, tj. tej części skóry, która absorbuje
ce jako środki rozjaśniające skórę i nadające się do niwelo-
większą część promieniowania UV. Rak podstawnoko- wania ciemnych plam pigmentacyjnych, zjawiających się
mórkowy (BCC) wywodzi się z zalążkowych komórek
często na starzejącej się skórze (melasmas), duże znaczenie
błony podstawnej naskórka, a rak kolczystokomórkowy
ma kwas kojowy (kojic acid). Kwas kojowy (5-hydroksy-
(SCC) z komórek kończących dyferencjację, czyli będą- -2-hydroksymetylo-4-pyron) jest środkiem chelatującym,
cych w końcowej fazie keratynizacji. Wzrost guzów BCC
który występuje w niektórych gatunkach grzybów droż-
i SCC jest wolniejszy niż czerniaka; są one również mniej
dżakowych, głównie w kropidlaku ryżowym (Aspergil-
od niego bezpieczne. Oba typy stanowią raki pierwotne,
lus oryzae). Grzyb ten, noszący w Japonii nazwę koji, ze
wolno rosnące, inwazyjne choć o stosunkowo małej agre- względu na wysoką zdolność fementacyjną ma duże
sji. Lekceważone w długim okresie czasu prowadzą do
znaczenie użytkowe i jest stosowany w produkcji słynnej
przerzutów, częściej w przypadku SCC niż BCC. Wykaza- japońskiej wódki ryżowej sake oraz sosu sojowego otrzyno niezbicie, że przyczyną powstawania obu typów raka
manego ze sfermentowanych nasion soi. Otrzymuje się
jest nadmierna ekspozycja skóry promieniowaniem UV.
z niego biotechnologicznie kwas kojowy, który jest inhi-
CMM występuje częściej w obszarach grubszej skóry
bitorem syntezy melaniny i podobnych w budowie barw-
(policzki, uszy), podczas gdy raki BCC i SCC w miejscach, ników brunatnych w tkankach roślinnych i zwierzęcych.
gdzie skóra jest cieńsza (np. grzbiet nosa). U kobiet CMM
Kwas kojowy zapobiega m.in. brunatnieniu niektórych
występuje rzadziej na piersi niż w pozostałych miejscach
owoców i warzyw podczas ich krojenia czy obierania
tułowia. Najwięcej zachorowań na raka BCC występuje
(np. jabłek, ziemniaków) lub brązowieniu (po wyciągnię-
w wieku 30-60 lat. W przypadku czerniaka złośliwego
ciu z morza) niektórych czerwonych alg, używanych do
ryzyko jego wystąpienia szczególnie wzrasta, jeśli wielo- przygotowywania potraw kuchni japońskiej.
krotnie dochodziło do oparzeń słonecznych skóry, przy
W kosmetyce kwas kojowy służy do rozjaśniania
czym szczególnie niebezpieczna jest intensywna ekspo- cery i zapobiega powstawaniu szpecących plam mela-
220
zycja w okresie dziecięcym i młodzieńczym. Ponieważ
ninowych na skórze po intensywnej bądź długotrwałej
ryzyko to uwarunkowane jest poziomem transmisji UV
ekspozycji słonecznej.
przez naskórek, to w dużym stopniu zależy ono od stop-
Nowe badania farmakologiczne i kliniczne, prowa-
nia pigmentacji zarówno nabytej, jak i uwarunkowanej
dzone w ostatnich latach głównie przez największe
genetycznie. Brak odpowiednich zabezpieczeń, w tym
światowe firmy kosmetyczne, uzasadniły działanie an-
filtrów kosmetycznych, prowadzących do ograniczenia
tymelaninowe wielu substancji i wyciągów roślinnych,
transmisji promieniowania UV w naskórku, znacznie
już stosowanych w kosmetyce, np. arbutyny (arbuty-
zwiększa możliwość pojawienia się czerniaka.
na – glikozyd fenolowy otrzymywany z liści mącznicy
3 / 2015 / vol. 4
art ykuł
A
dermatologia
lekarskiej Arctostaphylos uva ursi) i jej izomerów optycz-
surowców w chemoprewencji nowotworów skóry,
nych, głównie alfa-arbutyny. Pozwoliły także wskazać
wywołanych przez nadmierną ekspozycję na pro-
nowe źródła surowcowe oraz innowacyjne rozwiąza-
mieniowanie UV (UVB i UVA);
nia technologiczne, służące do otrzymywania ekstrak-
• Działają na skórę łagodząco, gojąco i przeciwzapalnie
tów bądź substancji, wykazujących m.in. właściwości
(przez hamowanie aktywności prozapalnych enzy-
hamowania tyrozynazy, a tym samym wpływających
mów w skórze);
na regulację procesu melanogenezy [4, 27].
• Hamują aktywności enzymów: kolagenazy, elastazy
Najwięcej nowych badań substancji o działaniu
i hialuronidazy, dzięki czemu zwiększają elastycz-
przeciwmelaninowym przeprowadzono w grupie ro-
ność i jędrność skóry, działają przeciwzmarszczkowo
ślin obfitujących w polifenole, szczególnie flawonoidy,
(przez hamowanie rozkładu białek podporowych ko-
reprezentowane przez różne grupy związków z tej kla-
lagenu i elastyny) i polepszają stan nawilżenia skóry
sy i ich pochodne glikozydowe, takie jak: bioflawonoidy
(przez ochranianie kwasu hialuronowego);
o aktywności witaminy P z owoców licznych gatunków
• Wzmacniają i uszczelniają naczynia kapilarne skóry,
rodzaju Citrus (cytryna, pomarańcze, kumkwat, limon-
dzięki czemu poprawiają mikrocyrkulację krwi, redu-
ka, grejpfrut), flawony z korzeni tarczycy bajkalskiej
kują opuchnięcia i zasinienia okolic oczu, a także miej-
(Scutellaria baicalensis), flawonole – kwercetynę i ruty-
sca bliznowaciejące po zabiegach chirurgii plastycznej.
nę z ziela gryki (Fagopyrum esculentum) i owoców róży
dzikiej (Rosa canina), antocyjanozydy i proantocyjani- || BILIRUBINA A KOLORYT SKÓRY
dyny z winorośli (Vitis vinifera), owoców aronii (Aronia
Z punktu widzenia estetyki, równomierny ton skóry
melanocarpa) i ciemnofioletowych owoców jagodowych
twarzy, szyi i dekoltu, jej koloryt jasny i różowy, utoż-
z licznych gatunków roślin z rodzaju borówek (Vacci- samiany jest z młodością i zdrowiem. Z czasem jednak,
nium), np. czarnej jagody (Vaccinium myrtillus), czarnej
wskutek procesu starzenia się, stylu życia czy czynni-
porzeczki (Ribes nigrum), a bezbarwne procyjanidyny
ków środowiskowych (obserwowana jest obecnie coraz
z żółtych owoców aceroli (Malpighia emarginata) [27].
większa degradacja środowiska naturalnego człowieka
na wszystkich kontynentach), koloryt skóry staje się
|| ZASTOSOWANIE
niejednolity. Cera ulega zażółceniu, zostaje poznaczona
PROCYJANIDYN OPC W KOSMETYCE
nieregularnie rozłożonymi brunatnymi plamami, a pod
Szczególnie wysoką wartość leczniczą i profilaktyczną
oczami zjawiają się ciemne kręgi (sińce) i obrzęki.
mają ekstrakty polifenolowe z surowców roślinnych
Istnieją trzy podstawowe czynniki, mające wpływ
bogatych w bezbarwne oligomeryczne proantocyja- na to zjawisko: kolagen, melanina i hemoglobina.
nidyny OPC. Do surowców tych zaliczają się owoce
Na jednolity wygląd skóry w ogromnej mierze
o ciemnofioletowej barwie, np. owoce ciemnych wino- wpływa to, w jaki sposób jej powierzchnia odbija dogron, czarnej porzeczki, czarnej jagody lub aronii, także
cierające do niej światło słoneczne w pełnym zakresie
owoce o innej barwie, np. żółtej aceroli (Malpighia emar- długości fal. W młodej skórze rozmieszczenie melaniny
ginata) [27], lub liście zielonej herbaty (Thaea sinensis)
jest równomierne, a aktywność melanocytów utrzy-
[1]. Stosuje się dla wszystkich rodzajów skóry, przede
muje się na odpowiednim poziomie. Wraz z upływem
wszystkim w fotostarzeniu skóry, do rozjaśniania jej
lat, wskutek mniej sprawnego metabolizmu i wysta-
kolorytu (skin lightening effects) oraz profilaktycznie
wiania skóry na działanie UV, dochodzi do uszkodzeń
w kancerogenezie barwnikowych i niebarwnikowych
tych komórek, czego konsekwencją jest zaburzenie
nowotworów skóry (photocancerogenic chemopreventes)
produkcji i dystrybucji melaniny. Pojawiają się przebar-
[24, 26, 31, 33, 34, 41-54].
wienia i tzw. plamy starcze (melasmas).
Ich działanie na skórę uruchamia nw. mechanizmy:
Kolagen z kolei, oprócz zapewnienia skórze jędrności,
• Wysoka aktywność antyoksydacyjna i przeciw- pełni funkcję „lustra”. Uszkodzenia spowodowane akwolnorodnikowa wyciągów opóźnia procesy foto- tywnością wolnych rodników sprawiają, że kolagenostarzenia się skóry i wspomaga działanie innych
wa struktura jest mniej spoista i gładka, a w rezultacie
naturalnych antyoksydantów, w tym prowitaminy
mniej efektywnie odbija światło.
A (karotenów), E (tokoferoli) i witaminy C;
• Chronią komórki skóry właściwej przed niszczącym
Równie istotnym czynnikiem jest hemoglobina, która odpowiedzialna jest za transport tlenu do komórek,
działaniem promieniowania UVA i UVB oraz zmniej- także tych budujących skórę. Sprawnie funkcjonująszają jego wtórne efekty w postaci uszkodzeń DNA
ce krążenie obwodowe nadaje skórze zdrowy blask.
w komórkach skóry, prowadzących do wzbudzenia
Wraz z wiekiem, funkcjonowanie naczyń kapilarnych
kancerogenezy (zwłaszcza czerniaka złośliwego);
(włosowatych) zostaje zakłócone; stają się nieszczelne
są uznawane za jeden z najbardziej skutecznych
i rozszerzone, w związku z czym również dystrybucja
3 / 2015 / vol. 4
221
art ykuł
A
dermatologia
hemoglobiny staje się nierównomierna, a gdy dochodzi
estryfikacji wybranych wyciągów polifenolowych z uży-
do jej rozpadu, powstaje bilirubina, co niekorzystnie
ciem opatentowanego fitowektora (Phytovector technolo-
wpływa na koloryt skóry, a na twarzy uwidacznia się
gy). Uzyskane produkty kosmetyczne działają ochronnie
upływający czas i efekty fotostarzenia się.
na skórę, przeciwpromieniowo, antyoksydacyjnie i prze-
Późne efekty oddziaływania na skórę pełnego zakre- ciwwolnorodnikowo, przeciwobrzękowo i przeciwzapalsu widma słonecznego w zakresie szczególnie nadfiole- nie. Przeznaczone są dla starzejącej się skóry, przy zmiatu (UVA, UVB, UVC), ale także podczerwieni (IR) i świa- nach wizualnych dla jej wyglądu, również po zabiegach
tła widzialnego również nie pozostają bez wpływu na
chirurgicznych z zakresu dermatologii plastycznej.
wygląd starzejącej się skóry (photoaged skin). Jest to
poważny problem kosmetyki i kosmetologii estetycznej.
Bilirubina jest żółtym produktem rozpadu krwinek
czerwonych, którego nadmiar z różnych powodów pojawić się może w skórze (żółtaczka). Z wiekiem, coraz
bardziej przejrzysta skóra, choroby i zakwaszenie tkanek (związane ze spowolnionym odprowadzaniem metabolitów z komórek) powodują niekorzystne, z punktu
widzenia estetyki, zażółcenie kolorytu skóry i wytworzenie specyficznej żółtawej cery (sallow skin), podczas
gdy jasnoróżowy ton skóry postrzegany jest dużo lepiej
i kojarzony jest z młodością i zdrowiem.
Bilirubinę do niedawna uważano za związek obecny wyłącznie w organizmach zwierząt. Rośliny nie
potrzebują hemoglobiny do procesu oddychania, więc,
jak sądzono, nie zawierają bilirubiny. W 2008 r. grupa
naukowców odkryła jednak, że rośliny należące do rodzaju Strelitzia sp. produkują odpowiednik tego związku.
Bilirubina obecna jest w osnówce nasion strelicji białej,
mającej postać drobnych, pomarańczowych włosków.
Nie wiadomo, dlaczego roślina syntetyzuje ten związek.
Stwierdzono jednak, że skoro strelicja biała ma mechanizm odpowiedzialny za produkcję bilirubiny, to powinna również mieć mechanizm, prowadzący do jej rozpadu,
co można by wykorzystać w produktach kosmetycznych poprawiających ton skóry. Na tej podstawie, z myślą o zachowaniu jak najdłużej promiennego, młodzieńczego wyglądu starzejącej się skóry, w laboratoriach
producentów kosmetyków powstają coraz to nowsze
formuły oparte na nowatorskich połączeniach składników. Firma Lonza opracowała „Vivillume” – kosmetyczny składnik aktywny oparty na ekstrakcie otrzymanym
z osnówki nasion strelicji białej (Strelitzia nicolai), pięknej
tropikalnej rośliny, nazywanej również Białym Rajskim
Ptakiem. „Vivillume” odnosi się do „żółtości” starzejącej
się cery i w ten sposób uzupełnia pewną lukę, gdyż inne,
wyrównujące koloryt skóry substancje aktywne do kosmetyków koncentrują się na hamowaniu produkcji lub
dystrybucji melaniny, brązowego barwnika skóry.
Z kolei firma Berkem opracowała dla kosmetyki
i kosmetologii nową technologię pozyskiwania biodostępnych i stabilnych roślinnych frakcji procyjanidynowych,
uzyskując kosmetyczne składniki aktywne – Berkemyol,
zawierające oligomeryczne procyjandyny OPC (Oligomeric Procyanidolic Compounds), otrzymane w wyniku
222
3 / 2015 / vol. 4
|| Literatura
E. Lamer-Zarawska, C. Chwała, A. Gwardys: Rośliny w kosmetyce
i kosmetologii przeciwstarzeniowej, Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa 2012.
2. E. Lamer-Zarawska, B. Kowal-Gierczak, J. Niedworok, Z. Błach-Olszewska, A. Długosz: Fitoterapia i leki roślinne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
3. E. Lamer-Zarawska, Z. Błach-Olszewska, W. Dobryszycka, B. Kowal-Gierczak, J. Leszek: Fitoterapia i leki roślinne w geriatrii, Wydawnictwo
Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.
4. A. Cader: Biofizyczne aspekty oddziaływania promieniowania ultrafioletowego na skórę człowieka, rozprawa habilitacyjna, WAM, Łódź 1997.
5. M.A. Everett, E. Yeargers, R.M. Sager, et al.: Penetration of epidermis by
ultraviolet rays, Photochem Photobiol, 5, 1966, 533-542.
6. J. Arct: Starzenie się skóry, wolne rodniki, ultrafiolet, kosmetyki ochronne
– Wiadomości Drogistowskie, 2, 1994, 14-17.
7. J.E. Browder, B. Beers: Photoaging, Postgrad Med., 8, 1993, 74-79.
8. E. Lee, M.D. Kaplan: Sun-tan, sun-burn and sun-protection, J Wild Med,
3, 1992, 173-196 (przekład: Opalenizna, oparzenia słoneczne i ochrona
przed słońcem, Medycyna Praktyczna, 1994, 6, 61-74).
9. I. Willis, L. Cylus: UVA erythema in skin: is it a sunburn?, J Invest Dermatol, 68, 1977, 128-129.
10. Z. Abdel-Malek, V. Swope, D. Smalara, et al.: Analysis of the UV-induced melanogenesis and growth arrest of human melanocytes, Pigment
Cell Res, 7, 1994, 326-332.
11. H. Ando, A. Itoh, Y. Mishima, M. Ichihashi: Correlation between the
number of melanosomes, tyrosinase mRNA levels, and tyrosinase activity
in cultured murine melanoma cells in response to various melanogenesis
regulatory agents, J Cell Physiol, 163, 1995, 608-614.
12. R.M. Lavker, G.F. Gerberick, D. Veres, et al.: Cumulative effects from
repeated exposures to suberythemal doses of UVB and UVA in human
skin, J AmAcad Dermatol, 32, 1995, 53-62.
13. E. Jasiel-Walikowska, W. Placek: Bezpośrednie i odległe skutki biologiczne działania promieniowania słonecznego na zdrową skórę, Dermatol
Estet, 2, 3, 1999, 120-128.
14. H. Wolska, M. Błaszczyk-Kostanecka: Skutki działania promieniowania
słonecznego na skórę, Terapia, 6, 1995, 30-33.
15. F.P. Gasparro: Sunscreens, skin photobiology and skin cancer: the need
for UVA protection and evaluation of efficacy, Env Health Perspect, 108,
2000, 71-78.
1.
16. B. Kutting, H. Drexler: Evaluation of skin-protective means against acute
and chronic effects of ultraviolet radiation from sunlight, Curr Probl Dermatol, 34, 2007, 87-97.
17. A. Meves, M.H. Repacholi, E.A. Rehfuess: Global Solar UV Index: a physician’s tool for fighting the skin, Int J Dermatol, 42, 2003, 846-849.
18. D.D. Moyal, A.M. Fourtanier: Broad-spectrum sunscreens provide better protection from solar ultraviolet-simulated radiation and natural sunlight-induced
immunosuppression in human beings, J Am Acad Dermatol, 58, 2008, 149-154.
19. L. Rittle, G.J. Fisher: UV-light-induced signal cascades and skin aging,
Ageing Res Rev, 1(4), 2002, 705-720.
20. L. Rittle, S. Kang, J.J. Voorhees, G.J. Fisher: Induction of collagen by
estradiol: difference between sun-protected and photodamaged human
skin in vivo, Arch Dermatol, 144(9), 2008, 1129-1140.
21. J. Varani, D. Spearman, P. Perone, S.E. Figiel: Inhibition of type 1 procollagen synthesis by damaged collagen in photoaged skin by collagenase-degraded collagen in vitro, Am J Pathol, 158(3), 2001, 931-934.
22. I. Baldea, T. Mocan, R. Cosgarea: The role of ultraviolet radiation and
tyrosine stimulated melanogenesis in the induction of oxidative stress alterations in fair skin melanocytes, Exp Oncol, 31(4), 2009, 200-208.
23. S. Bastuji-Garin, T.I. Diepgen: Cutaneous malignant melanoma, sun exposure
and sunscreen use:epidemiological evidence, Brit J Dermatol, 146, 2002, 24-30.
art ykuł
A
dermatologia
24.J.C. Beani: Enhancement of endogenous antioxidant defenses a promising strategy for pre-
40.A. Moysan, P. Clement-Lacroix, L. Michel, et al.: Effects of ultraviolet A and antioxidant
vention of skin cancers, Bull Acad Natl Med, 185(8), 2001, 1507-1527.
25. D.M. Palmer, J.S. Kitchin: Oxidative damage, skin aging, antioxidants and a novel antioxidants rating system, J Drug Dermatol, 9(1), 2010, 11-15.
26. D.R. Bickers, M. Athar: Novel approaches to chemoprevention of the skin cancer, J Dermatol, 27(11), 2000, 691-695.
27. T. Hanamura, E. Uchida, H. Aoki: Skin-lightening effects of a polyphenol extract from
Acerola (Malpighia emarginata DC fruit on UV-induced pigmentation, Biosci Biotechnol
Biochem, 72(12), 2008, 3211-3218.
28. D.M. Palmer, J.B. Kitchin: Oxidative damage, skin aging, antioxidants and a novel antioxidant rating system, J Drugs Dermatol, 9(1), 2010, 11-15.
29. L.L. Hruza, A.P. Pentland: Mechanisms of UV-induced inflammation, J Invest Dermatol,
100, 1993, 35-41.
30.J. Varani, R.I. Warner, M. Gharaee-Kermani, et al.: Vitamin A antagonizes decreased cell
growth and elevated collagen-degrading matrix metalloproteinases and stimulated collagen
accumulation in naturally aged human skin, J Invest Dermatol, 114(3), 2000, 48-486.
31. P. Schroeder, J. Krutmann: What is needed for a sunscreen to provide complete protection, Skin Therapy Lett, 15(4), 2010, 4-5.
32. S. Seite, A.M. Fourtanier: The benefit of daily photoprotection, J Am Acad Dermatol,
58, 2008, 160-164.
33. R.F. Edlich, K.L. Winters, M.D. Lim: Photoprotection by sunscreens with topical antioxidants
to reduce sun exposure, J Long-Term Effects of Medical Implants, 14(4), 2004, 317-340.
34. H.V. de Buys, S.B. Levy, J.C. Murrary: Modern approaches to photoprotection, Dermatol
Clinics, 4, 2000, 577-589.
defense in cultured fibroblasts and keratinocytes, Photodermatol Photoimmunol Photomed, 11, 1996, 192-197.
41. K. Rass, J. Reichrath: UV damage and DNA repair in malignant melanoma and nonmelanoma skin cancer, Adv Exp Med Biol, 624, 2008, 162-178.
42. R. Neale, G. Williams, A. Green: Application Patterns among participants randomized to
daily sunscreen use in a skin cancer prevention trial, Arch Dermatol, 138, 2002, 1319-1325.
43.J.E. Hauser, A.L. Kadekaro, R.J. Kavanagh, et al.: Melanin content and MCIR function independently affect UVR-induced DNA damage in cultured human melanocytes, Pigment
Cell Res, 19(4), 2006, 303-314.
44.A.L. Kadekaro, R.J. Kavanagh, K. Wakamatsu, et al.: Cutaneous photobiology. The melanocyte vs. the sun: who will win the final round?, Pigment Cell Res, 16(5), 2003, 434-447.
45. A.L. Kadekaro, K. Wakamatsu, S. Ito, et al.: Cutaneous photoprotection and melanoma
sceptibility: reaching beyond melanin content to the frontiers of DNA repair, Front Biosci,
11, 2006, 2157-2173.
46.A. Kaporis, H.W. Lim, J. Moy, et al.: Skin response to ultraviolet B light in patients infected with
human immunodeficiency virus, Photodermatol Photoimmunol Photomed, 11, 1996, 188-191.
47. S.M. Schieke, P. Schroeder, J. Krutman, et al.: Cutaneous effects of infrared radiation
from clinical observations to molecular response mechanisms, Photodermatol Photoimmunol Photomed, 19(5), 2003, 228-234.
48. S. Widyarini, D. Domański, N. Painter, et al.: Estrogen receptor signaling protects against immune suppression by UV radiation exposure, Proc Natl Acad Sci USA, 103(34), 2006, 12837-12842.
49. C.K. Donawho, M.L. Kripke: Evidence that the local effect of ultraviolet radiation on the
growth of murine melanomas is immunologically mediated, Cancer Res, 51, 1991, 4176-4181.
35. L.H. Klingman: Prevention and repair of photoaging: sunscreens and retinoids, Cutis, 43,
50.
1989, 458-465.
36. E. Krol, K. Kramer-Stickland, K. Lieber: Photoprotective actions of topically applied vitamin E, Drug Metabolism Review, 32, 2000, 413-415.
37. S.M. Schieke: Photoaging and infrared radiation, Hautarzt, 54(9), 2003, 822-824.
38. S.M. Schieke, P. Schroeder, C. Calles, J. Krutmann: Cutaneous effects of infrared radiation: from clinical observations to molecular response mechanisms, Photodermatol Photoimmunol Photomed, 19(5), 2003, 228-234.
39. P. Schroeder, C. Callas, J. Krutmann: Prevention infrared – A radiation mediated determinal
effects in human skin, Skin Therapy Lett, 14(5), 2009, 4-5.
F.P. Gasparro: Sunscreens, skin photobiology, and skin cancer: the need for UVA protection and evaluation of efficacy, Env Health Perspect, 108, 2000, 71-78.
51. H.L. Gensler, M. Aickin, Y.M. Peng, M. Xu: Importance of the form of topical vitamin E
for prevention of photocarcinogenesis, Nutr Cancer, 26(2), 1996, 183-191.
52. F.J. Gjersvik: Etiology of non-melanoma skin cancer, Todsskr Nor Laegeforen, 121(17),
2001, 2052-2056.
53.J. Goettsch, J. Garssen, F.R. de-Gruijl, et al.: UVB and the immune system. A review with
special emphasis on T-cell-mediated immunity, Thymus, 21, 1993, 93-114.
54. S. Grabbe, R.D. Granstein: Mechanisms of ultraviolet radiation carcinogenesis, Chem
Immunol, 58, 1994, 291-313.
Złote lato...
DEFENSE
EXTREMUVA
PROTECTION EXTREMUVA
PROTECTION
&COLOR
ART OF BEAUTY
WROCŁAW
ul. Mińska 38
Tel.: +48 884 643 404
KLINIKA URODY GINEKA
WROCŁAW
ul. Sienkiewicza
Sienkiewicz 106/1
Tel.: +48 537-07-07-77
JELCZ-LASKOWICE
ul. Oławska 23h
Tel.: +48 663 -662-800
AKADEMIA URODY
WROCŁAW
ul.Wietrzna
ul.Wietrzn 8,
TEL.: +48 667 030 309
DEFENSE EXTREMUVA
Wyłączny
dystrybutor
produktów
Wyjatkowa,
gesta, klasyczna
formuła w Polsce
ochronna przed UVA-UVB. Szczególnie
polecany dla skóry normalnej i suchej.
Zapewnia głebokie nawilzenie, ukojenie
skóry i działanie regeneracyjne.
www.art-of-beauty.eu
EXTREMUVA
Maksymalna ochrona przed UVA, UVB.
Odporny na działanie wody, soli i potu.
Doskonale tolerowany nawet przez skórę
wrażliwą. Zawiera witaminę E i kolagen.
3 / 2015 / vol. 4
Kosmetologia
ULTRA PROTECTION & COLOR,
BB CREAMEstetyczna
Pełna ochrona przed szkodliwym
wpływem promieni słonecznych. Krem
nadaje równoczesnie naturalny koloryt
skórze, a aktywatory sirtuin zapewniaja
silne działanie przeciwstarzeniowe.
ANNA NIETOPIEL
NOWA SÓL
ul. Dąbrowskiego 3
Tel.: +48 731005273
223
prezentacja
P
Kosmetologia Estet yczna
PRZEBARWIENIOM
POWIEDZ NIE
P
rzebarwienia skóry to powszechny problemem dermatologiczny, nasilający się w okresie letnim.
Światło słoneczne, zaburzenia hormonalne, codzienne narażenie na podrażnienia i reakcje
zapalne prowadzą do pojawienia się zmian pigmentacyjnych. Czy istnieją skuteczne zabiegi do skóry
z przebarwieniami, które można wykonać latem?
Pierwszy etap zabiegu to złuszcza-
• Maska rozjaśniająca L’Azel Acti-
nie naskórka. Alternatywą dla złusz-
ve Professional 15 ml – rozjaśnia
czania skóry kwasami jest stosowa-
skórę, przywraca blask, hamuje
nie Peelingu enzymatycznego L’Azel
Powszechna jest opinia, że w okresie
letnim jedyną ochroną przed prze-
powstawanie przebarwień.
Active Professional, zawierającego
• Płyn do pielęgnacji skóry L’Azel
bromelainę i papainę, które skutecz-
Active Professional 200 ml – działa
nie usuwają zrogowaciały naskórek.
przeciwzapalnie, redukuje prze-
Specjalnie opracowana płynna for-
barwienia i podrażnienia, popra-
muła kosmeceutyku umożliwia łatwą
wia koloryt skóry. Szczególnie po-
aplikację produktu i może być stoso-
lecany w przypadku przebarwień
wana również do skóry wrażliwej.
hormonalnych i trądzikowych.
Po złuszczaniu stosuje się Maskę
• Krem rozjaśniający skórę L’Azel
rozjaśniającą L’Azel Active Professio-
Active Professional 30 ml – dzięki
nal, zawierającą uderzeniową dawkę
wysokiej zawartości wysoce sta-
niacynamidu (6%). Niacynamid ha-
bilnej postaci witaminy C (AA2G)
muje transport melanosomów do ke-
rozjaśnia i rozświetla skórę, wy-
ratynocytów, czyli działa na końco-
chwytuje wolne rodniki oraz
wym etapie syntezy pigmentu skóry.
hamuje powstawanie melaniny.
Ma stymulujący wpływ na syntezę
Zawarty w kremie szlachetny
ceramidów, przyspiesza różnicowa-
składnik, jakim jest ekstrakt z bi-
nie keratynocytów oraz hamuje fo-
cza morskiego, działa łagodząco,
tokarcynogenezę
wyciszająco i odmładzająco.
Zalecana w zabiegu ampułka (Płyn
• Esencja
rozświetlająca
L’Azel
barwieniami jest ochrona przeciw- do pielęgnacji skóry L’Azel Active Pro-
Active Professional 30 ml – cha-
słoneczna z zastosowaniem wysokich
fessional) zawiera 5% azeloglicyny
rakteryzuje się lekką półpłynną
filtrów. Badania przeprowadzone
oraz 2% witaminy PP. Kosmeceutyk
formułą, zawierającą kreatyni-
przez ekspertów marki L’Azel Active
skutecznie hamuje aktywność ty-
nę o silnym oraz długotrwałym
Professional, potwierdzają możliwość
rozynazy. Stosowanie inhibitorów
działaniu rozświetlającym i roz-
stosowania bezpiecznej pielęgnacji
tyrozynazy uznawany jest za jeden
jaśniającym. Dodatek kompleksu
skóry z przebarwieniami także w se- z najsilniejszych sposobów hamowa-
aminokwasów sprawia, że jest
zonie letnim, gdy ryzyko powstawania procesu powstawania przebar-
to wyjątkowe serum odżywcze,
nia przebarwień jest największe.
regenerujące i nawilżające skórę.
wień. Produkt może być wprowa-
Biorąc pod uwagę złożoność pro- dzany za pomocą ultradźwięków lub
blemu przebarwień oraz szlaki bio- jonoforezy. Obie substancje zawarte
Niezależnie od pory roku może-
chemiczne prowadzące do ich po- w preparacie działają jak filtr UV, ha- my rozpocząć lub kontynuować zawstawania, w zabiegach L’Azel Active
Professional wykorzystuje się skład-
E: [email protected]
W: lazelactive.pl
T: +48 505 698 076
224
mując przenikanie promieniowania.
biegi rozjaśniające oraz niwelujące
Istotnym elementem walki z prze- przebarwienia. Rozpocznij terapię
niki, działające na różne mechanizmy
barwieniami jest intensywna pielę- z L’Azel Active Professional, zapomnij
melanogenezy i mogą być używane
gnacja domowa. Marka L’Azel Active
o przebarwieniach i ciesz się słońcem!
w okresie letnim. Wystarczą cztery
Professional proponuje następujące
Szczegóły na: W: lazelactive.pl
kroki, by cieszyć się piękną skórą.
produkty:
3 / 2015 / vol. 4
art ykuł
O
kres letni wymaga mocniejszej
ochrony przed promieniowaniem szkodliwym dla naszej skóry.
Wybierając produkty kosmetyczne
warto wiedzieć kiedy i jakie promieniowanie jest już szkodliwe, jak działają filtry, co oznaczają poszczególne symbole,
skróty czy składy stosowanych mieszanin substancji promieniochronnych
i jaki mają wpływ na to, które produkty będą lepiej nadawały się na basen,
a które nad morze.
A
dermatologia
(Nie)widzialne,
(nie)szkodliwe
promieniowanie
i składniki stosowane w kosmetykach
ochronnych
10 -12
m
10 -9
1 nanometr
10 -6
1000 nanometr
10 -3
10 0
103
1 milimetr 1 metr 1 kilometr
|| Podstawową kwestią jest nie samo
promieniowanie,
ale zachodzące procesy
i ich wpływ na skórę
Światło, będące efektem promieniowania słonecznego,
szczególnie intensywne w trakcie gorących letnich
dni, to nic innego, jak promieniowanie optyczne –
część promieniowania elektromagnetycznego, obejmująca fale o długości od 10 nm do 1 mm: promieniowanie nadfioletowe UV (UVA, UVB, UVC), widzialne
400 nanometrów
500 nanometrów
600 nanometrów
700 nanometrów
VIS i podczerwone IR. Schemat i zakresy długości fal
wchodzących w skład promieniowania optycznego
przedstawiono na rys. 1.
Każde z nich może oddziaływać w różny sposób na
dermatolog. Organizm powinien mieć kontakt z promieniowaniem słonecznym, co nie oznacza spędzania
wielu godzin dziennie na słońcu. Działanie biologicz-
komórki, w zależności od typu promieniowania. Promie- ne promieniowania słonecznego o różnych zakresach
niowanie optyczne jako całość jest ważnym czynnikiem
widma przedstawiono w tabeli 1.
Rys. 1 Rodzaje promieniowania elektromagnetycznego.
Wyodrębnione promieniowanie optyczne (UV, VIS
– światło widzialne, IR)
Źródło: http://www.swiatobrazu.pl/fotografia-od-a-do-z-swiatlo-23988.html
środowiska o dużej aktywności biologicznej, niezbędnym do prawidłowego rozwoju i działalności człowieka.
Bez słońca nie byłoby życia na Ziemi. Promienie UV
|| Promieniowanie podczerwone (IR)
Promieniowanie podczerwone jest termicznym pro-
w małych dawkach mogą mieć korzystne działanie: po- mieniowaniem elektromagnetycznym o długości fali
prawa nastroju, dodanie sił witalnych, optymizm. Słońce, z zakresu od 1 mm do 800 μm. Emitowane jest przez
jako źródło promieniowania, przeciwdziała zimowej de- wzbudzone atomy przy przejściach między bliskimi
presji, powoduje wydzielanie hormonu szczęścia endorfiny. poziomami elektronowymi. Podczerwień dzieli się na
Eksponując ciało na promieniowanie UVB, powodujemy
trzy podzakresy, tj.: podczerwień bliską λ = 0,74-2,5 μm,
wzrost odporności skóry i jej zdolności do przyjmowania
podczerwień średnią λ = 2,5-50 μm i podczerwień da-
kolejnych dawek UV już po 15 minutach dziennie.
leką λ = 50-2000 μm (λ – długość fali). Promieniowanie
Skóra, poddawana działaniu promieni słonecznych, podczerwone zachowuje się jak promieniowanie wiwytwarza witaminę D, która odgrywa bardzo ważną
dzialne (VIS). Atmosfera ziemska przepuszcza podczer-
rolę dla organizmu człowieka. Wpływa korzystnie na
wień w zakresie 400-700 μm. Promienie podczerwone
prawidłowe ukształtowanie i utrzymywanie w dobrej
są silnie pochłaniane przez niektóre składniki atmos-
kondycji zębów i kości. W literaturze znaleźć można
fery (para wodna i dwutlenek węgla). W dostępnej li-
dowody na to, że wystarczy przebywać 10 minut dzien- teraturze prezentowane są badania na temat wpływu
nie na słońcu, aby została wytworzona odpowiednia
promieniowania podczerwonego na poprawę efektyw-
ilość witaminy D. Nie istnieje ryzyko przedawkowa- ności działania organizmu ludzkiego. Ciało człowieka
nia podczas dłuższego przebywania na słońcu, co jest
wytwarza pole biologiczne i stale utrzymuje wymianę
możliwe jedynie podczas kuracji tabletkami. Promienie
energii z otoczeniem. Ludzkie ciało promieniuje stale
UV w małych dawkach poprawiają stan skóry w przy- energię w postaci fali. Badania pokazują, że widmo propadku niektórych dermatoz, głównie przy łuszczycy. mieniowania ciała człowieka wynosi 2-16 μm. WpłyJednak czas naświetleń powinien zawsze ustalić lekarz
wa ono na spektrum, przepływ energii w człowieku,
3 / 2015 / vol. 4
Anna Pop
mgr biotechnologii
medycznej
225
art ykuł
A
dermatologia
uszkodzenie rogówki czy siatkówki oka.
Tabela 1 Niektóre działania biologiczne różnych składowych promieniowania optycznego
Promieniowanie nadfioletowe <0,38 µm
Promieniowanie Promieniowanie
widzialne
podczerwone
Skutki zależą od parametrów fizycznych
promieniowania,
wielkości
pochłoniętej
dawki oraz właściwości optycznych i bio-
UV-C (0,200-0,280 µm)
UV-B (0,280-0,315 µm)
UV-A (0,315-0,400 µm)
(0,38-0,78 µm)
>0,78 µm
Działanie
bakteriobójcze,
niszczenie żywych
komórek
Reakcja erytemalna
(rumień fotochemiczny),
pigmentacja opóźniona
(opalenizna), działanie
przeciwkrzywiczne,
działanie
antybakteryjne,
starzenie skóry, zaćma,
rak skóry, obniżenie
odporności
Pigmentacja
natychmiastowa,
leczenie łuszczycy,
starzenie skóry
Działanie na układ
nerwowy poprzez
narząd wzroku,
pobudzenie układu
hormonalnego
Efekt cieplny,
wzmożenie
przemiany
materii, działanie
przeciwbólowe
logicznych eksponowanej tkanki. Mechanizmy fotochemiczne uszkodzeń tkanki
dominują w obszarze nadfioletu, zwłaszcza
poniżej 320 nm. Ze wzrostem długości fali
prawdopodobieństwo, że energia fotonu
promieniowania będzie wystarczająca do
wzbudzenia reakcji fotochemicznej, maleje,
osiągając praktycznie zero dla fal powyżej
Źródło: Opracowanie własne, zestawienie zbiorcze na podstawie publikacji
800 nm (Rys. 2).
stymuluje zabezpieczenie organizmu. Spectrum dzia-
• Promieniowanie UVA (320-400 nm; długie UVA I
łania bio fal podczerwonych dociera w granicach 0,1-
– 340 nm-400 nm i fale krótkie UVA II – 320 nm-340
-4 mm pod skórą. Działa bezpośrednio na zakończenia
nm) to promieniowanie długofalowe, stanowi 95%
nerwowe w skórze np.: receptorów ciepła (których
promienowania ultrafioletowego, które dociera do
mamy 300 tys.) i chłodu (250 tys.), przekazujących in-
powierzchni Ziemi. Przenika bardzo głęboko, aż do
formacje o stanie termicznym organizmu do ośrodka
skóry właściwej. Tam niszczy włókna kolagenu i ela-
termoregulacji usytuowanego w mózgu, dzięki czemu
styny – które odpowiedzialne są za jędrność, elastycz-
może on wysyłać odpowiednie sygnały do peryfe-
ność i gładkość – powodując szybsze starzenie się skóry.
rycznych naczyń krwionośnych i gruczołów poto-
Sprzyja powstawaniu wolnych rodników, wywołuje
wych, by utrzymać stałą i odpowiednią dla organizmu
odczyny fototoksyczne i fotoalergiczne. Uszkadza
temperaturę.
strukturę DNA, m.in w kodzie genetycznym, co w konsekwencji może doprowadzać do powstawania nowo-
|| Promieniowanie widzialne (VIS)
tworów. Promieniowanie UVA osłabia mechanizmy
Światło białe ma wiele zastosowań. Jako światłotera-
odpornościowe skóry. Jest bardziej szkodliwe i niebez-
pia jest uznane za bezpieczne dla naszego organizmu.
pieczne od UVB. Działa przez cały rok, niezależnie od
Poza tym wykorzystywane składowe światła białego,
pogody. W zimie jest równie intensywne, jak w okresie
nazywane często koloroterapią, ma szereg zastosowań
letnim. Przenika przez szyby, ubrania. Pod wpływem
i wspiera tradycyjną medycynę czy kosmetologię este-
promieniowania UVA nie pojawia się rumień. Efekty
tyczną. Ten typ promieniowania oddziałuje na organizm
jego działania nie są od razu widoczne gołym okiem,
poprzez oczy. W tabeli 2 przedstawiono poszczególne
zauważamy je dopiero z biegiem czasu, po paru latach,
zakresy długości fal dla każdej barwy światła białego.
gdyż jego dawki kumulują się. Promieniowanie UVA
|| Promieniowanie nadfioletowe
średniego uszkodzenia DNA komórkowego, plam star-
jest główną przyczyną fotostarzenia się skóry i bezpoW przypadku promieniowania nadfioletowego (UV),
czych, głębokich zmarszczek i przebarwień.
uznanego za tę część promieniowania, która może być
• Promieniowanie UVB (280-320 nm), promieniowa-
szkodliwa przy nadmiernej ekspozycji, wyróżnia się
nie średniofalowe, stanowi 5% całego promieniowa-
Tabela 2 Poszczególne zakresy długości fal dla każdej
barwy światła białego
trzy typy: UVA, UVB i UVC.
Nadmiar
nia ultrafioletowego, które dociera do powierzchni
może
Ziemi. Pochłaniane jest przez naskórek w całości,
Zakresy długości fal promieniowania widzialnego
odpowiadające grupom barwowym
wywyoływać szereg niekorzystnych
nie wnika w głąb skóry, odpowiada za opaleniznę
skutków
(wzmaga syntezę melaniny – barwnika skóry), fo-
Barwa światła
Zakres długości fal, nm
działanie wywołuje promieniowanie
tostarzenie, pośrednie uszkodzenia DNA, reakcje
fioletowa
380 – 436
pochłonięte. Promieniowanie pochło-
fotoalergiczne, ale także wpływa na procesy immu-
niebieska
436 – 470
nięte przez tkanki inicjuje reakcję fo-
nologiczne. Powoduje pojawienie się rumienia, a po
niebieskozielona
470 – 500
tochemiczną lub termiczną, w wyniku
długim przebywaniu na słońcu – poparzenia. Fil-
zielona
500 – 530
których może dochodzić do określonego
trowane jest przez chmury, szyby, więc na przykład
zielonożółta
530 – 566
skutku biologicznego, takiego jak np. za-
w pochmurny dzień jego działanie nie jest tak inten-
żółta
566 – 589
czerwienienie skóry, oparzenia słonecz-
sywne. Szczyt promieniowania przypada na godziny
pomarańczowa
589 – 620
ne, ryzyko wystąpienia nowotworów
południowe. Częste i długie naświetlanie jest podło-
czerwona
620 – 780
skóry, reakcje fototoksyczne i fotoaler-
żem stanów przedrakowych – dochodzi do uszko-
giczne, pigmentacja skóry, fotostarzenie,
dzenia komórek, DNA, RNA, jest również przyczyną
Źródło: Opracowanie własne
226
3 / 2015 / vol. 4
promieniowania
biologicznych.
Biologiczne
art ykuł
A
fotodermatoz. Pozytywnym oddziaływaniem jest
m.in. aktywacja w ustroju witaminy D3.
dermatologia
Współczynnik ochrony przeciwsłonecznej SPF (Sun
Protection Factor) oznacza stosunek minimalnej dawki
• Promieniowanie UVC (200-280 nm), promieniowa- promieniowania, powodującej rumień na skórze chronie krótkofalowe, o największej energii, prawie cał- nionej, do minimalnej dawki promieniowania, powokowicie pochłaniane przez warstwę ozonową atmos- dującej rumień na skórze niechronionej MED (Minimal
fery, nie dociera do powierzchni Ziemi. Jest silnie
rumieniotwórcze, uszkadza rogówkę. Wykorzystuje
się do sterylizacji, odkażania, wyjaławiania.
a)
UV
Light
IR-A
Erythema Dosis).
SPF = MEDmin / MEDmax
Gdzie: MED oznacza minimalną dawkę rumieniową
– wywołującą zaczerwienienie skóry, MEDmin – tę samą
minimalną dawkę dla skóry chronionej preparatem z filtrami, a MEDmax – dla skóry pozbawionej ochrony.
Wartość SPF rośnie wraz ze wzrostem stężenia filtru
w kosmetyku.
Inne oznaczenia, które mogą się pojawić na kosmetykach, to: SF (w Niemczech), IP (we Francji, Hiszpanii), FP,
SF, BF lub po prostu UVB lub UVA.
W celu określenia odpowiedniej w danej sytuacji
mocy ochrony, należy znać czas trwania kąpieli słonecznej (np.: 2 godziny podane w minutach), pomnożyć
przez 1,5 i podzielić przez czas ochrony własnej skóry
(czas, w jakim skóra sama się broni, np. 10 min). Przy
takich założeniach wystarczy do planowanej dwugodzinnej kapieli słonecznej produkt z filtrem o SPF 18.
b)
Nie udało się dotychczas opracować jednolitej metody oznaczania działania filtrów UVA, z uwagi na fakt,
że dawka tego promieniowania, wywołująca rumień
Med., jest znacznie wyższa niż dawka powodująca
pigmentację skóry, co utrudnia odczyty. Stosowane
różne metody in vivo pozwoliły przyjąć, że wskaźnik
IPD (immediate pigment darkening) informuje, w jakim
stopniu preparat chroni przed
Promieniowanie
padające
Promieniowanie
odbite
UVB
UVA (maksymalnie osiągane
jest IPD 90, dające 90% ochroRys. 2 Głębokość penetracji skóry przez różne typy promieniowania optycznego: a) Schemat różnic w głębokości penetracji promieniowania UV,
b) Penetracja poszczególnych składowych promieniowania optycznego
w zależności od długości fal
Źródło: http://www.cezal.com.pl/artykul/news/2011/31
ny). Natomiast wskaźnik PPD
(persistent pigment darkening)
UVA
VIS
VIS 600-750 nm
320-400 nm
280-320 nm
470-560 nm
10-20 µm
50-150 µm
oznacza, ile razy zmniejszyła
się dawka promieniowania UVA
||Jak się chronić?
absorbowana przez skórę. Spo-
Efekty uboczne promieniowania ultrafioletowego (UV)
sób rozchodzenia się docierają-
zależą od wielu czynników: długości fali, dawki promie- cego do skóry promieniowania
niowania, czasu narażenia, rodzaju narażonej tkanki. przedstawiono na rys. 3. Część
Warstwa
zrogowaciała
Naskórek
Promieniowanie
rozproszone
Warstwa
podstawowa
1 mm
Naczynia
krwionośne
5 mm
Rys. 3 Oddziaływanie promieniowania optycznego UV i VIS na skórę
Źródło: http://www.kwitniewski.com.pl/terapia-fotodynamiczna.php
Generalnie stosunkowo bezpieczny czas ekspozycji na
promieniowania ulega odbiciu,
promieniowanie UV, poza godzinami 10.00-13.00 oraz
część po wniknięciu w skórę rozproszeniu i absorbcji.
w zależności od m.in.: szerokości geograficznej, pory roku
Poziom pochłaniania energii promieniowania jest za-
to ok. 20 minut (a dla osób z jasną karnacją nawet 5-10 mi- leżny od typu promieniowania, długości ekspozycji i innut). Szkodliwe oddziaływanie nadfioletu wykazane jest
w stosunku do skóry i oczu. Aby wydłużyć ten czas dla
Skóra właściwa
nych wymienionych wcześniej składowych.
Dodatkowo, na opakowaniu kosmetyku ochronnego po-
skóry, stosuje się produkty ochronne, zawierające sub- dane są symbole cyfrowe, wskazujące na poziom ochrony
stancje promieniochronne, oznaczane na opakowaniach
danego produktu. Precyzyjne określenie jest dość umowne
symbolem SPF (Sun Protection Factor) – współczynnik
i najpowszechniejsza interpretacja jest następująca:
ochrony przeciwsłonecznej, określający efektywność da-
• dla SPF 2 – blokuje 25-30% promieniowania,
nego filtru: przed promieniowaniem UVB:
• dla SPF 4 – blokuje ok. 50% promieniowania.
3 / 2015 / vol. 4
227
art ykuł
A
dermatologia
• dla SPF 10 – blokuje ok. 85% promieniowania,
jest za obiecujący składnik przyszłych produktów
• dla SPF 15 – według różnych źródeł, blokuje 93-96%
ochronnych. I choć biotechnologicznie jest jako
promieniowania,
barwnik wytwarzana od dawna, to nastręcza spo-
• dla SPF 25 – blokuje ok. 96% promieniowania,
rych kłopotów w zastosowaniu kosmetycznym
• dla SPF 30-50 – blokuje ok. 98% promieniowania,
z uwagi na jej barwę oraz słabą rozpuszczalność, co
• dla SPF 50+ – według różnych źródeł, blokuje 98,5-99,5 % promieniowania.
utrudniałoby przede wszystkim aplikację na skórę.
Niemniej jednak już pojawia się w niektórych produktach ochronnych podczas plażowania opracowa-
Liczby stanowią swoiste mnożniki, umożliwiające
na specjalna formuła melaniny;
określenie, na jak długo ochrona zostanie zwiększo-
• pot, sebum – pochłaniają pewną część promieniowa-
na dzięki zastosowaniu danego produktu na określo-
nia. Mechanizmy te nie chronią nas jednak na tyle,
ny czas. Przyjmując, że stosunkowo bezpieczny czas
abyśmy mogli tylko na tym poprzestać. Konieczna
przebywania pod wpływem promieniowania UV to
10 minut bez dodatkowej ochrony, to po zastosowaniu
jest dodatkowa ochrona skóry;
• składniki roślinne. W kosmetykach ochronnych czę-
produktu z filtrem SPF 25 osoba taka może stosunko-
sto można spotkać składniki roślinne, wykazujące
wo bezpiecznie przebywać na słońcu 250 minut. Z tego
zdolności promieniochronne. Substancje naturalne
względu, że czas ochrony jest ograniczony, aplikacje
dzięki, często bardzo nietypowemu, zakresowi po-
należy powtarzać jeszcze przed jego upływem. Przy
chłaniania mogą stanowić doskonałe uzupełnienie
zachmurzeniach lub w przypadku ciemnej karnacji
filtrów syntetycznych. Nie należy też zapominać
uszkadzające działanie jest nieco słabsze, niemniej jed-
o niekwestionowanej wartości substancji natural-
nak nie są to elementy, które zwalniają z obowiązku
nych, w tym ekstraktów roślinnych, w zakresie ni-
stosowania produktów ochronnych.
welowania późnych skutków nadmiernego napro-
Zbyt intensywna ekspozycja na promieniowanie UV
mieniowania, to jest ochrony przed kancerogenezą,
może skutkować: od delikatnego rumienia, poprzez róż-
nieprawidłowej melanogenezy czy obniżenia odpor-
nego stopnia poparzenia słoneczne, aż do efektów uszko-
ności skóry na infekcje, w szczególności wirusowe. Do
dzenia DNA i w dłuższej perspektywie nowotworzenia
takich substancji należą m.in.: masło shea z orzechów
komórek skóry. Oparzenie słoneczne, objawiające się
afrykańskiego drzewa masłosza, olej makadamiowy,
zaczerwienieniem, obrzękiem i bólem, jest ostrą reakcją
argonowy, sezamowy z awokado oraz masło kakaowe.
toksyczną, wywołaną przez promieniowanie UV. Energia
Prawie o połowę słabsze działanie promieniochron-
tego promieniowania może uszkadzać DNA, czego jedną
ne wykazują oleje wytłaczane ze słodkich migdałów,
z konsekwencji jest synteza różnych białek i enzymów,
pestek moreli i wiśni oraz z nasion pomidorów lub
których działanie powoduje rozszerzenie naczyń krwio-
bawełny. Tłuszcze mają stosunkowo słabe zdolności
nośnych i powstawanie procesów zapalnych (głównie
absorpcyjne (promieniochronne), wielokrotnie niższe
cytokiny i prostaglandyny), a zniszczenie komórek skóry
od substancji syntetycznych, pochłaniają jednak pro-
objawia się ostatecznie jako jej złuszczanie.
mieniowanie ultrafioletowe w bardzo szerokim za-
|| Substancje promieniochronne
Poza tym stosuje się je w wysokich stężeniach, wyko-
a idealny filtr ochronny
rzystując jako oleje bazowe kosmetyków emulsyjnych.
Skóra ma naturalne mechanizmy obronne wobec pro-
Oleje charakteryzują się również doskonałym kosme-
kresie, obejmującym na ogół zarówno UVA, jak i UVB.
228
mieni UV, należą do nich:
tycznym działaniem na skórę. Inne składniki roślinne,
• warstwa rogowa – głównie jako fizyczna bariera;
wykazujące fotoprotekcyjne działanie, to m.in.: eks-
•melanina. Podstawowym mechanizmem obronnym
trakt z kocanki włoskiej lub kocanki piaskowej oraz
naszego organizmu przed promieniowaniem UV jest
rumianku lekarskiego. Rośliny te zawierają substan-
wytwarzanie melaniny – barwnika skóry. Odpo-
cje promieniochronne o maksimum absorpcji w zakre-
wiedzią skóry na promieniowanie UV jest najpierw
sie UVB i krótkofalowej, wysokoenergetycznej części
rumień, a potem opalenizna oraz pogrubienie skóry.
UVA. Dobrze chronią skórę, umożliwiając jednocze-
Melanocyty odgrywają tu rolę strażników, a opale-
śnie łagodne opalanie, przez co są szczególnie przy-
nizna to nic innego, jak reakcja obronna organizmu.
datne dla osób o jasnej karnacji. Z kolei wyciąg z kory
Melanina skutecznie pochłania promienie UVB
kruszyny europejskiej pochłania promieniowanie
i UVA, mogłaby być uznana za idealny filtr, gdyby
UVB, przy czym maksimum skuteczności przypada
nie fakt, że dla uzyskania skutecznej ochrony na-
na niebezpieczną, krótkofalową część zakresu widma;
leżałoby zastosować 10-proc. roztwór, podczas gdy
ekstrakt z liści aloesów pochłania przede wszystkim
w skórze występuje ona w stężeniu 1%. Uważana
promieniowanie UVA.
3 / 2015 / vol. 4
art ykuł
A
W roślinach leczniczych i ich ekstraktach znajdują się
dermatologia
wpływem promieniowania UV, wody lub potu, bez za-
liczne związki flawonoidowe o różnej strukturze che- pachu, nietoksyczna, niedrażniąca i nieuczulająca. Namicznej i różnym stopniu aktywności przeciwpromie- leży jednak pamiętać, że
niowej, antyoksydacyjnej i przeciwwolnorodnikowej. Na
ogół aktywność ta nie jest na tyle silna, aby mogły sta- zastosowanie jednego typu substancji fotoprotekcyjnej, choćby
nowić samodzielne filtry przeciwsłoneczne i konkurować
z syntetykami, jednak są wśród nich również takie, które
najbardziej zbliżonej do ideału, nie zapewni idealnej ochrony przed
oboma rodzajami promieniowania.
odznaczają się wysoką zdolnością absorbowania promieni UV w zakresie 270-290 nm i 350-390 nm, ponadto wy-
W związku z powyższym, w produktach kosmetycz-
kazują dużą aktywność antyoksydacyjną i przeciwwol- nych zwykle spotyka się mieszaninę tych substancji
norodnikową, a także mają właściwości przeciwzapalne, dobraną według ważnych aspektów, takich jak poziom
antymutagenne i przeciwnowotworowe, co doskonale
ochrony (5,20 czy 50+), typ ochrony (UVA, UVB czy
uzupełnia ochronę przeciwpromieniową i zapobiega póź- oba jednocześnie), ale również przeznaczenia. W liteniejszym skutkom nadmiernego promieniowania. Za- raturze można spotkać wzmianki na temat zróżnicoliczają się do nich flawony otrzymywane z korzeni tar- wanych potrzeb konsumentów, oczekujących skuteczczycy bajkalskiej, bajkalina i bajkaleina, które są nie tylko
ności wobec produktów ochronnych w zależności od
aktywne przeciwpromieniowo, antyoksydacyjnie, prze- zastosowania: opalanie połączone z kąpielami w baseciwwolnorodnikowo i przeciwzapalnie, ale także pod- nie z wodą chlorowaną, kąpiele słoneczne połączone
noszą odporność własną (wrodzoną) człowieka, z reguły
z pływaniem w wodzie bez chloru itp. Wydaje się, że
obniżoną w wieku starszym. Mogą być one wykorzysty- jednym z najbardziej stabilnych związków promieniowane do produkcji kosmetyków przeciwstarzeniowych, chronnych w obecności chloru i jego pochodnych jest
do całodziennej ochrony przeciwpromieniowej, tym bar- salicylan 2-etyloheksyl (OC), a najbardziej wrażliwymi
dziej że wykazują wiele innych korzystnych właściwości
ODP i BP-3. Niektóre badania wykazują, że czyste filtry
kosmetycznych, m.in. rozjaśniają skórę i działają anty- organiczne są niemutagenne (test Amesa). Natomiast
alergicznie. Równie dobre właściwości promieniochron- reakcja z wolnym chlorem prowadziła do powstawania
ne, antyoksydacyjne, przeciwwolnorodnikowe i in. mają
substancji mutagennych, jednak nietrwałych – po 6 go-
ekstrakty z zielonej herbaty, która znalazła zastosowanie
dzinach wykazywały zanik reakcji testowych.
w nowoczesnych kosmetykach, m.in. do całodziennej
Dodatkowym aspektem jest połączenie w jednym
ochrony przeciwpromieniowej. Niestety, dotychczas nie
produkcie ochrony przeciw promieniowaniu UVA
udało się znaleźć w przyrodzie w pełni efektywnych, bez- i UVB. Z reguły produkty kosmetyczne dostępne na
piecznych i równocześnie tanich substancji roślinnych, rynku mają informację tylko o ochronie UVB, a ochrona
które jako filtry słoneczne mogłyby w masowej produkcji
przed UVA jest niedostateczna lub żadna. Przykładem
skutecznie konkurować z syntetykami. Pomimo to wielu
takiego związku, który chroni przed promieniowaniem
producentów decyduje się na wprowadzenie na rynek
UVA, może być np.: BM-DBM (awobenzon) czy dwutle-
naturalnych kosmetyków ochronnych lub zawierających
nek tytanu (E-171) i tlenek cynku (ZnO), który chroni
składniki naturalne o tak wszechstronnym i doskonale
przed promieniowaniem UVA i UVB. Dodatkowo stoso-
uzupełniającym działaniu.
wanie w kosmetykach niewłaściwych mieszanin filtrów
|| Filtr idealny
składników mieszaniny, np.: wolne rodniki powstające
UVA i UVB mogłoby wpłynąć na fotorozkład każdego ze
Idealny filtr, chroniący przed promieniowaniem UV, w czasie fotolizy BM-DBM przyspieszają rozkład mepowinien być funkcjonalny oraz bezpieczny zarówno
toksycynamonianu oktylu (OMC). Dlatego kompozycje
dla dzieci, jak i dorosłych. Powinien być termo- i foto- produktów ochronnych są dość wymagające.
stabilny, wodoodporny, łatwy w aplikacji, nie powinien
penetrować przez skórę i nie powinien być transporto- || Substancje stosowane
wany do wnętrza komórek, gdzie mógłby wywoływać jako filtry w kosmetyce
szkodliwy wpływ na DNA. Idealna substancja promie- Sposób działania filtrów UV i ich możliwe przemiany
niochronna musi skutecznie chronić w szerokim spek- pod wpływem promieniowania
trum, którego szczyt przypada na 320 nm – ta długość
W Unii Europejskiej, zgodnie z Rozporządzeniem
fali została uznana za najbardziej parzącą (rumienia- Parlamentu Europejskiego nr 1223/2009, do stosowacą), emitować/rozpraszać pochłoniętą energię poprzez
nia w kosmetykach jest dopuszczonych 28 aktywnych
procesy fotochemiczne czy fizyczne, wykluczając przy
związków promieniochronnych, w Szwajcarii – 22,
tym powstawanie reaktywnych form tlenu. Powinna
w Australii – 34, i tu są traktowane jako produkty kosme-
być nielotna lub trudno lotna, nie rozkładać się pod
tyczne. Natomiast w USA substancje te są traktowane
3 / 2015 / vol. 4
229
art ykuł
jako leki dostępne bez recepty tzw.: OTC (over-the-counter drugs),
A
dermatologia
Tabela 4 Wybrane połączenia substancji promieniochronnych występujące w produktach kosmetycznych dostępnych na rynku oraz zakres ich działania
a więc podlegają jeszcze bardziej rygorystycznym wymogom do-
Nazwa INCI
puszczenia ich do obrotu.
FILTRY FIZYCZNE
pochłanianego
promieniowania
Substancje promieniochronne można podzielić na dwie grupy:
Rodzaj
Titanium Dioxide, Silica, Dimethicone
UVB
organiczne i nieorganiczne, wcześniej jako, odpowiednio, chemicz-
Zinc Oxide
UVA
ne i fizyczne, co wynika ze sposobu ich działania według chemicz-
Zinc Oxide, Triethoxycaprylysilane
UVA
nych zdolności pochłaniania promieniowania w przypadku pierw-
Zinc Oxide, Dimethoxydiphenylsilane, Triethoxycaprylysilane
Crosspolymer
UVA
Titanium Dioxide, Aluminium Hydroxide, Dimethicone/Methicone
Copolymer
UVA i UVB
Titanium Dioxide, Hydrated Silica, Dimethicone/Methicone Copolymer,
Aluminium Hydroxide
UVA i UVB
UVA i UVB
nianych przez liczne substancje o działaniu uzupełniającym. Podsta-
Titanium Dioxide, Dimethoxydiphenylsilane/Triethoxyca pryiysilane
Crosspolymer, Hydrated Silica,
Aluminium Hydroxide
wowym zadaniem substancji zastosowanych jako główne filtry w ko-
Titanium Dioxide, Aqua, Simethicone
UVA i UVB
smetyku jest odbijanie, rozpraszanie lub pochłanianie promieniowania
Titanium Dioxide, Alumina, Simethicone
UVA i UVB
i rozprowadzanie go w postaci ciepła. Najczęściej używa się do tego
Titanium Dioxide, Aqua, Alumina, Sodium Hexametaphosphate,
Phenoxyethanol, Sodium Methylparaben
UVA i UVB
Titanum Dioxide, Silica
UVA i UVB
pozwalają na rozbijanie ich cząsteczek bez uszczerbku na ich skutecz-
Butylene Glycol Dicaprylate, Dicaprate, Titanium Dioxide, Silica,
Polyglyceryl-2-Dipolyhydroxystearate
UVA i UVB
ności, tak więc obecnie są niewidoczne. Wspomniane nieorganiczne
Titanium Dioxide, Alumina, Stearic Acid
UVA i UVB
składniki są uzupełniane przez substancje organiczne, takie jak cyna-
C12-C15 Akryl Benzoate, Titanium Dioxide, Polyhydroxystearic Acid,
Aluminium Stearate, Alumina
UVB
Titanium Dioxide, Isohexadecane, Triethylhexanoin, Aluminium Stearate,
Alumina, Polyhydroxystearic Acid
UVB
Aqua, Titanium Dioxide, Isodeceth-6, Oleth-10, Aluminium Stearate,
Alumina, Simethicone
UVB
to odbywać w dwojaki sposób: niedestrukcyjnie lub destrukcyjnie dla
Zinc Oxide, C12-C15 Akryl Benzoate, Polyhydroxystearic Acid, Isostearic Acid
UVA
cząsteczki filtra. Fluorescencja, fosforescencja, odwracalna izomeryza-
Zinc Oxide, Caprylic/Capric Triglyceride, Polyhydroxystearic Acid,
Isostearic Acid
UVA
Zinc Oxide, C12-C15 Akryl Benzoate, Isostearic Acid, Polyhydroxystearic Acid
UVA i UVB
Zinc Oxide, C12-C15 Akryl Benzoate, Polymetyylsilsesquioxane
UVA i UVB
Zinc Oxide, Caprylic/Capric Triglyceride, Polymetyylsilsesquioxane
UVA i UVB
Zinc Oxide, Caprylic/Capric Triglyceride, Stearic Acid
UVA i UVB
szego typu substancji oraz według mechanizmów fizycznych, jak
rozproszenie i odbicie promieniowania w przypadku drugiego
typu tych substancji.
Żeby zablokować groźne promienie, w kremach z filtrem stosuje
się mieszaninę organicznych i nieorganicznych składników, uzupeł-
dwutlenku tytanu i tlenku cynku, fizycznie blokujących promienie
UV. Te składniki miały kiedyś biały kolor, ale nowoczesne technologie
moniany, metoksycynamonian oktylu, kwas paraaminobenzoesowy
oraz benzofenony, pochłaniające promieniowanie UVB i przekształcające je w nieszkodliwe ciepło. Filtry organiczne muszą w jakiś sposób
oddać pochłoniętą przez siebie energię promieniowania UV. Może się
cja są sposobami na przetworzenie energii zaabsorbowanej w sposób
Tabela 3 Popularne substancje stosowane w kosmetyce jako filtry ochronne oraz lista substancji
promieniochronnych dozwolonych do stosowania w kosmetykach
kwas 4-aminobenzoesowy
metylosiarczan 3(4'-metylobenzylideno)bornan-2-on
ester 3,3,5-trimetylocykloheksylowy kwasu salicylowego
2-hydroksy-4-metoksybenzofenon
kwas 2-fenylenobeczimidazolo5-sulfonowy i jego sole: potasowa,
sodowa, trójetanoloaminowa
1,4-fenylenodimetylideno-bis-3-(1-metylosulfo2-keto-7,7-dimetylobicyklo[2.2.1]heptan) i sole
butylometoksydibenzoilometan
3-(4'-sulfobenzylideno)bornan-2-on i jego sole
ester 2-etyloheksylowy kwasu
2-cyjano-3,3-difenyloakrylowego
polimer N-(2 i 4) -(3'metylobenzylideno-2'-on)
akrylamidu
4-metoksycynamonowego
oksyetylenowany kwas etylo-4-aminobenzoesowy
ester izopentylowy kwasu 4-metoksycynamonowego
2,4,6-tris[amino(p-karboksy-2'-etyloheksylo)
fenylo]1,3,5-triazyna
drometrizol trisiloksanu
4,4-((6-(((1,1-dimetylethyl)amino)carbonyl)phenyl)
amino)-1,3,5-triazine-2,4-diyl)diimino)bis-,bis
(2-ethylhexyl)ester)
FILTRY CHEMICZNE
Bis-Ethylhexyloxyphenol Methoxyphenyl Triazine
UVA i UVB
Ethylhexyl Methoxycinnamate
UVB
Butyl Methoxydibenzoylmethane
UVA
Polysilicone-15
UVB
Phenylbenzimidazole Sulfonic Acid
UVB
Octocrylene
UVB
Ethylhexyl Salicylate
UVB
Homosalate
UVB
Diethylamino Hydroxybenzoyl Hexyl Benzoate
UVA
CD. FILTRY CHEMICZNE
Ethylhexyl Tiazone
UVB
Benzophenone-3
UVA i UVB
Benzophenone-4
UVA i UVB
Benzophenone-9
UVA i UVB
PEG-25 PABA
UVB
Ethylhexyl Dimethyl PABA
UVB
Octyl Methozy Cinnamate
UVB
3(4'-metylo)benzylidenobornan-2- on
3-benzylidenobornan-2-on
salicylowego
ester 2-etyloheksylowy kwasu 4-dimetyloaminobenzoesowego
kwas 2-hydroksy-4-metoksybenzofenono-5-sulfonowy i jego sól
sodowa
2,2'-metyleno-bis-(6-(2H-benzotriazol-2-ilo)4-1,1,3,3-tetrametylobutylo) fenol
sól monosodowa kwasu
2,2'-(1,4-fenyleno)bis(1H-benzimidazolo-4,6-disulfonowego)
(1,3,5)-triazine-2,4-bis((4-(2-ethyl-hexyloxy)2-hydroxy)-phentyl)-6-(4-methoxyphenyl)
FILTRY CHEMICZNO-FIZYCZNE
Methylene Bis-Benzotriazolyl Tetramethylbutylphenol
UVA i UVB
ditlenek tytanu
Aqua, Ethylhexyl Methoxycinnamate, Silica, PVP, Chlorphenesin, BHT
UVB
dimethicodiethylbenzalmanonate
Źródło: G. Schroeder, et al.: Nanotechnologia, kosmetyki, chemia supramolekularna, Cursiva, 2010
230
3 / 2015 / vol. 4
Źródło: www.kosmetyki-porady.pl
art ykuł
A
dermatologia
niezmieniający trwale cząsteczki substancji promieniochronnej i nie
Tabela 5 Wzory strukturalne wybranych substancji promieniochronnych
mają wpływu na jej zdolności ochronne. W przypadku mechanizmu
Związek promieniochronny
działania destrukcyjnego dla substancji ochronnej zwykle zmniejsza
"OMC
4-motoksycynamonian 2-otyloheksylu
CAS No 5466-77-3"
się jej działanie fotoprotekcyjne za pośrednictwem takich procesów, jak:
fragmentacja, generowanie rodników i trwała izomeryzacja.
Najbardziej popularne związki składników produktów kosmetycznych o charakterze ochronnym przeciw promieniowaniu UV
przedstawiono w tabeli 3.
Wszystkie z nich mają wspólną cechę – obecność w cząsteczce
licznych wiązań nienasyconych bądź też grup karbonylowych, tiokarbonylowych, indolowych, azotynowych lub azotanowych. Wśród
organicznych filtrów słonecznych wyróżniamy syntetyczne pochodne:
kwasu paraaminobenzoesowego (PABA), kwasu cynamonowego, kwa-
Wzór strukturalny
"ODP
4-(dimetyloamino)benzoesan 2-otyloheksylu
CAS No 21245-02-3"
"4-MBC
3-(4-metylobenzytideno)kamfora
CAS No 36861-47-9"
"OC
Oktokrylen
CAS No 6197-30-4"
su salicylowego, kwasu antranilowego, a także benzofenony, pochodne
kamfory, benzoilometanu i in. Do najczęściej stosowanych należą: otokrylen (ochrona przed UVB), trisiloksan drometrizolu i jego pochodne
(chroniący przed UVA i UVB czy awobenzon chroniący przed UVA).
|| Podsumowanie
Promieniowanie optyczne oddziałujące na nasz organizm to szereg różnych długości fal o zróżnicowanych efektach biologicznych. Niektóre
z tych oddziaływań mogą mieć skutki negatywne, szczególnie w przypadku nadmiernej ekspozycji. Z uwagi na fakt, że stosunkowo bezpieczny czas ekspozycji na promieniowanie jest dość krótki, zaledwie kilka do
"BP-3
2-hydroksy-4-metoksybenzofenon
CAS No 131-57-7"
"BP-1
2,4-dihydroksybenzofenon
CAS No 131-56-6"
"BM-DBM
Awobenzon
CAS No 70356-09-1"
Źródło: G. Nałęcz-Jawecki, T. Zawadzki, A. Skrzypczak: Substancje promieniochronne
a środowisko przyrodnicze, Biuletyn Wydziału Farmaceutycznego Warszawskiego Uniwersytetu
Medycznego, 5, 2012, 32-39
kilkunastu minut, konieczne wydaje się wspomaganie naturalnych me-
Z pewnością należy się spodziewać kolejnych badań, dotyczą-
chanizmów obronnych organizmu. Najpowszechniejszym elementem
cych różnych połączeń substancji promieniochronnych, ich obo-
wspierającym ochronę jest produkt kosmetyczny, zawierający określony
pólnego wpływu na fotostabilność i fotorozkład, szczególnie biorąc
zestaw substancji promieniochronnych. Z uwagi na fakt, że substancje
pod uwagę fakt, że zarówno w formulacjach kosmetycznych, jak
promieniochronne mogą ulegać przemianom pod wpływem promienio- i w środowisku naturalnym występują one w mieszaninach i otowania UV (jednak substancje dopuszczone do stosowania w kosmety- czeniu innych związków, które mogą wpływać na ich funkcjonalkach w świetle różnych badań nie wykazują powstawania pod wpły- ność. Być może przyszłe badania spowodują zmiany w ilości lub rowem promieniowania UV związków o działaniu genotoksycznym albo
dzajach poszczególnych związków dopuszczonych do stosowania
wykazują w poszczególnych przypadkach i krótkotrwale), nowoczesne
w kosmetyce. Znacznie dłużej obserwowane zmiany skórne przy
metody produkcji pozwalają skutecznie eliminować rozkład czy wpływ
braku takiej ochrony mocno argumentują konieczność stosowania
innych czynników na substancje ochronne, np.: poprzez powleczenie
tego typu preparatów.
drobinek dwutlenku tytanu odpowiednimi substancjami sprawia, że
nie generuje on wolnych rodników. Filtry fizyczne i chemiczne stano- || Bibliografia
wią pierwszą linię ochrony skóry przed szkodliwym wpływem promieniowania słonecznego (tj. jego składowych UVA i UVB). Oprócz
substancji promieniochronnych pierwszorzędowych w kosmetykach
promieniochronnych wykorzystuje się również substancje promieniochronne wtórne, tj. związki, które potrafią przerywać fotochemiczne reakcje łańcuchowe wywołane promieniowaniem UV. Do tych związków
zaliczamy: antyoksydanty, zmiatacze wolnych rodników (scavenger free
radicals) oraz środki przeciwzapalne (najczęściej są nimi substancje lub
ekstrakty roślinne). W kosmetykach nowej generacji stosuje się jednocześnie kilka substancji, jak: filtry absorbujące i fizyczne oraz substancje
promieniochronne wtórne, co umożliwia skuteczną i pełną ochronę skóry przed promieniowaniem ultrafioletowym przy stosunkowo małym
ryzyku niekorzystnego wpływu tych związków na nasz organizm. Nowym trendem jest wspieranie takich produktów naturalnymi ekstraktami roślinnymi, wykazującymi poza słabszymi, ale jednak, działaniami
A. Wolska: 6-6. Promieniowanie optyczne (nadfioletowe, widzialne i podczerwone), Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy.
2. http://www.nutrivitality.pl/zwiazki-chemiczne-produktow-spozywczych/witaminy/witamina-d.html.
3. A.R. Webb: Who, when, where and when- influences on cutaneous vitamin D synthesis,
Progress in Biophysics and Molecular Biology, 92, 2006.
4. C. Kozłowski: Nielaserowe promieniowanie nadfioletowe i podczerwone, [w:] Zagrożenia elektromagnetyczne, Bezpieczeństwo i Ochrona Człowieka w Środowisku Pracy,
Warszawa 1998, 65-98.
5. http://www.nazdrowie.pl/artykul/witamina-d-odkrycie-ostatnich-lat.
6. M.F. Holick: Sunlight and vitamin D for bone health and prevention of autoimmune diseases, cancers, and cardiovascular disease, The American Journal of Clinical Nutrition,
2004, 80(6).
7. G. Nałęcz-Jawecki, T. Zawadzki, A. Skrzypczak: Substancje promieniochronne a środowisko przyrodnicze, Biuletyn Wydziału Farmaceutycznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego 2012, 5, 32-39.
8. G. Schroeder, et al.: Nanotechnologia, kosmetyki, chemia supramolekularna, Cursiva,
Poznań 2010.
9. http://ous-research.no/home/juzenas/Group%2520members/2261.
10. http://www.kwitniewski.com.pl/terapia-fotodynamiczna.php.
1.
fotoprotekcyjnymi liczne dodatkowe korzyści dla skóry czy włosów.
3 / 2015 / vol. 4
231
art ykuł
P
ielęgnacja skóry w poszczególnych
okolicach anatomicznych różni się
ze względu na jej nieco odmienne właściwości, potrzeby i rodzaj możliwych
uszkodzeń. Dla przykładu, skóra rąk
codziennie narażona jest na działanie
czynników zewnętrznych, takich jak
niska temperatura, promieniowanie
ultrafioletowe czy detergenty, oraz na
urazy mechaniczne.
A
dermatologia
Pielęgnacja suchej
skóry rąk i stóp
Pod względem anatomicznym, histologicznym i czynnościowym skóra powierzchni
dłoniowej i grzbietowej ręki istotnie się różni. Skóra grzbietu ręki jest delikatna, dość
luźna, przesuwalna, ma cienki naskórek
oraz mieszki włosowe, nieliczne gruczoły
łojowe i potowe. Typowa jest cienka warstwa rogowa i dość cienka tkanka tłuszczowa. Niewielka ilość gruczołów łojowych
powoduje, że warstwa rogowa pokryta jest
delikatnym
płaszczem
hydrolipidowym,
a procesy gojenia w tej okolicy są wydłużone w porównaniu z innymi okolicami ciała.
Odmienne właściwości anatomiczne ma
powierzchnia dłoniowa rąk. Tu skóra jest
grubsza, mniej rozciągliwa, może przerastać warstwa rogowa. W tej okolicy znajdują
się liczne zakończenia nerwowe i gruczoły
potowe ekrynowe, które zapewniają stałe
nawilżanie naskórka. Skóra dłoni nie ma
jednak gruczołów łojowych, mieszków włosowych i melaniny. Dłonie są szczególnie
narażone na niekorzystne działanie czynników pochodzących zarówno ze środowiska
pracy (np. smarów, rozpuszczalników), jak
i związanych z codziennymi czynnościami
(np. detergentów). Skóra stóp poddawana
jest długotrwałej sile nacisku, zatem musi
być mocna i odporna na urazy mechaniczne. Warstwa rogowa naskórka jest gruba,
a sople naskórka i brodawki skórne są dobrze rozwinięte.
Skóra rąk jest narażona na przewlekłe, szkodliwe
Poza tym występują tu liczne gruczoły ekrynowe. Skóra
działanie promieniowania słonecznego, dlatego z cza-
dłoni i podeszew charakteryzuje się skąpą ilością tkanki
sem postępuje ścieńczenie skóry i naskórka, pojawiają
podskórnej, minimalną przesuwalnością względem tka- się ogniska nieprawidłowego rogowacenia oraz plamy
nek leżących głębiej oraz brakiem włosów i gruczołów
barwnikowe. Ze względu na spadek jakości skóry, spo-
łojowych. Brak płaszcza lipidowego na dłoniach i stopach
wodowany chrono- i fotostarzeniem, oraz ścieńczenie
powoduje lepszą chwytność rąk i zmniejszenie poślizgu
tkanki podskórnej przez skórę przeświecają grube
stóp, jednak naskórek ma skłonność do nadmiernego
naczynia żylne. Zmniejszona aktywność gruczołów
wysuszenia i pękania. Długotrwały ucisk mechaniczny, łojowych i niedobór kwasu hialuronowego wywołują
związany między innymi z niewłaściwym ustawieniem
objawy suchości, spadek elastyczności skóry, podat-
stopy i ciasnym obuwiem, oraz wrodzone skłonności po- ność na urazy oraz utrudnione, przedłużone gojenie.
wodują powstawanie nagniotków i modzeli.
Skóra stóp z wiekiem staje się bardziej sucha, mogą
3 / 2015 / vol. 4
Dr n. med.
Dorota Wojnowska
dermatolog
Indywidualna Praktyka
Lekarska, Gabinet
Dermatologiczny, Lublin
233
art ykuł
A
dermatologia
powstawać bolesne pęknięcia, szczególnie na piętach
podrażnień i atopii. Odżywcza i dobrze wchłaniająca się
u kobiet w wieku menopauzalnym. Towarzyszy temu
formuła kosmetyku pozostawia cienki ochronny film,
duży dyskomfort, ból i pieczenie.
bez uczucia tłustości i lepkości.
Formuły kremów do rąk i stóp powinny uwzględ-
Physiogel Krem do stóp z linii „Łagodzenie i ulga”
niać odrębności anatomiczne i fizjologię skóry w tej lo- przeznaczony jest dla skóry suchej, szorstkiej, popękalizacji oraz pełnić funkcję ochronno-regeneracyjną. kanej i ze skłonnością do nadmiernego rogowacenia
Idealny kosmetyk ma uzupełniać niedobory lipidów
naskórka. W kosmetyku do stóp także zastosowano
warstwy rogowej oraz przyspieszać gojenie ubytków
formułę BioMimic, z łagodzącym kompleksem najważ-
naskórka i łagodzić dyskomfort. Physiogel Krem do rąk
niejszych lipidów, biokompatybilnych z naturalnymi
z linii „Łagodzenie i ulga” dedykowany jest szczególnie
lipidami warstwy rogowej. Lamelarna kompozycja
skórze suchej, popękanej i podrażnionej. Preparat ma
lipidów uwodornionej lecytyny z dodatkiem trójglice-
działanie odżywcze, regenerujące,
rydów, skwalenu, fitosteroli i cermi-
a jednocześnie szybko się wchłania,
du 3 szybko odbudowuje zniszczo-
nie pozostawiając tłustej i lepkiej po-
ną warstwę rogową. Wosk z otrąb
wierzchni. W kremie zastosowano
ryżowych (obecny jest także w kre-
technologię BioMimic, czyli opartą
mie do rąk) zmiękcza i wygładza
na naśladowaniu składu i budowy
powierzchnię skóry oraz zapewnia
naturalnej bariery rogowej naskór-
jej film okluzyjny, który ogranicza
ka. Formuła BioMimic kremu do rąk
ucieczkę wody z naskórka. Podob-
zawiera kompleks najważniejszych
nie jak w kremie do rąk, gliceryna
lipidów, między innymi lecytynę.
i betaina pełnią funkcję humektan-
Lecytyna buduje dwuwarstwowe,
ta, a dodatek mocznika poprawia
blaszkowate
cementu
właściwości nawilżające i zmięk-
międzykomórkowego warstwy ro-
czające kosmetyku. Witamina E
gowej, co umożliwia ich szybkie
i C mają działanie antyoksydacyjne,
struktury
wbudowywanie się do naskórka i jego regenerację. Po- ochronne i przeciwzapalne oraz hamują procesy stanadto w kosmetyku zawarte są inne tłuszcze, w tym
rzenia skóry. Lipofilny palmitynian-6-askorbilowy jest
trójglicerydy z oleju palmowego, skwalen pozyskiwa- łatwo wchłaniany przez warstwę rogową, po hydrolizie
ny z oliwy z oliwek, fitosterole z masła shea, ceramid 3. przekształca się w aktywny kwas askorbinowy o poTłuszcze zawarte w kosmetyku stanowią nie tylko
tencjalnym działaniu przeciwzapalnym. Badania kor-
składnik o właściwościach emolientu, ale działają tak- neometryczne na grupie ochotników, którzy aplikowali
że jako antyutleniacze, związki o właściwościach prze- krem 2 razy dziennie przez 4 tygodnie, potwierdziły
ciwzapalnych i łagodzących. Przykładowo masło Shea
(masło z masłosza, karite) to składnik lipidowy, który
widoczną klinicznie poprawę nawilżenia naskórka.
Dwa nowe kremy Physiogel, do rąk i do stóp z linii
zawiera nie tylko kwas gamma-linolenowy, ale także fi- „Łagodzenie i ulga” stanowią uzupełnienie gamy kosmetosterole, w tym stigmasterol, będący prekursorem wita- tyków opartych na unikatowej technologii BioMimic.
miny D3. Palmitamid MEA (palmitynoetanoloamid) jest
Physiogel Krem do rąk zawiera blisko 10% lipidów oraz
endogennym amidem kwasów tłuszczowych. Ma wła- składniki nawilżające i łagodzące. Krem ma odżywczą
ściwości kojące, przeciwświądowe i przeciwrumieniowe. i nietłustą formułę, szybko się wchłania, pozostawiając
W kremie w roli składników łagodzących zastosowano
ochronny film. Poza tym jest bezzapachowy oraz nie
także dexpanthenol i niacinamid, czyli witaminę PP
zawiera barwników. Dedykowany jest skórze suchej
(inaczej witaminę B3). Witamina PP ponadto poprawia
i podrażnionej, także osobom ze skłonnością do atopii.
nawilżenie poprzez zmniejszenie przeznaskórkowej
Technologia BioMimic powoduje, że lipidy łatwo wbu-
utraty wody, reguluje procesy naprawcze w naskórku, dowują się do warstwy rogowej i uzupełniają ubytki
hamuje generowanie wolnych rodników oraz delikatnie
cementu międzykomórkowego, co regeneruje naskórek.
rozjaśnia skórę. Substancje, pełniące funkcję humek- Naprawa bariery rogowej zmniejsza wnikanie alergetanta w kosmetyku, to gliceryna i betaina, która jest hy- nów i substancji drażniących w głąb skóry. Physiogel
drofilowym związkiem organicznym. Biokompatybilne
Krem do stóp polecany jest szczególnie osobom ze skórą
z naturalnymi lipidami naskórka tłuszcze regenerują
suchą, popękaną i skłonną do atopii. Łagodzący kom-
warstwę rogową naskórka rąk, poprawiając jej spójność, pleks lipidów, w tym palmitamid MEA, przyspiesza reelastyczność i gładkość. Dodatek składników łagodzą- generację uszkodzonego naskórka. Brak substancji zacych stopniowo redukuje świąd, podrażnienie i rumień, pachowych, barwników i klasycznych konserwantów
CHPL/CHPHY/0054/15
234
zatem krem jest odpowiedni dla osób ze skłonnością do
3 / 2015 / vol. 4
poprawia tolerancję produktu.
art ykuł naukow y
N
dermatologia
Leczenie przebarwień.
Przegląd metod
Skin discoloration treatment. Survey of methods
|| WSTĘP
|| ZABIEGI
Zmiany barwnikowe pojawiają najczęściej na skórze
Zabiegami, które możemy zastosować w leczeniu prze- Natalia Galas
eksponowanej na promieniowanie ultrafioletowe, czyli
barwień, są: mikrodermabrazja, dermabrazja, laserotera-
na: dłoniach, twarzy dekolcie i szyi. Przed podjęciem
pia, metody chirurgiczne, krioterapia, peelingi chemiczne,
leczenia należy ustalić przyczynę nierównomiernego
a także zabiegi z użyciem substancji rozjaśniających.
odkładania się melaniny w komórkach, umiejscowienie
i zakres przebarwień oraz stan zdrowia osoby poddanej
| Mikrodermabrazja
leczeniu. Nadmierna pigmentacja może być wrodzona
Jest to zabieg, który opiera się na kontrolowanym ściera-
lub nabyta, a także mieć podłoże genetyczne. Właści- niu warstw naskórka. Pomaga w walce z powierzchowwy wywiad pomoże wybrać skuteczną terapię. Wśród
nymi przebarwieniami na skórze. Rozróżniamy mikro-
Wydział Farmaceutyczny
Uniwersytet Medyczny
im. Karola
Marcinkowskiego
w Poznaniu
ul. Fredry 10
61-701 Poznań
M: +48 660 482 231
najpopularniejszych metod leczenia przebarwień wy- dermabrazję diamentową, korundową i wodno-tlenową,
mienia się preparaty miejscowe, farmakoterapię, zabie- czyli oksydermabrazję. To, jak głęboko wykonany będzie
gi kosmetyczne oraz z zakresu medycyny estetycznej
i ochronę przed promieniowaniem UV [1-3].
zabieg, zależy od użytego podciśnienia, wielkości ziaren
materiału do ściernia oraz czasu pracy głowicą. Przy
oksydermabrazji ważne jest także, w jakiej odległości od
|| POŁOŻENIE ZMIAN BARWNIKOWYCH
skóry będzie pracować głowica zabiegowa.
A METODA LECZENIA
• Mikrodermabrazja diamentowa mechaniczne usu-
Przebarwienia skórno-naskórkowe (mieszane) o brązo-
wa warstwy naskórka. Podczas zabiegu używana
wo-szarej barwie oraz skórne granatowo-czarne mogą
jest diamentowa głowica, o różnej średnicy i ziar-
być leczone: peelingami głębokimi, średnio głębokimi,
nistości. Likwiduje powierzchowne przebarwienia,
dermabrazją, laseroterapią oraz preparatami odbar-
obkurcza pory, zmniejsza szorstkość i rogowacenie
wiającymi. W przypadku zmian naskórkowych o ja-
okołomieszkowe.
snobeżowym i brązowym kolorze stosuje się peelingi
•Mikrodermabrazja korundowa wykorzystuje krysz-
powierzchniowe, mikrodermabrazję, a także związki
tały korundu (odmiana tlenku glinu). Wyrzuca je pod
depigmentujące skórę [1, 4].
ciśnieniem, a następnie zasysa wraz ze złuszczonym
naskórkiem. Korund działa także przeciwbakteryjnie.
»
236
|| Streszczenie
|| Abstract
Przebarwienia należą do najczęściej występujących
Discoloration is one of the most common skin pigmenta-
otrzymano / received
zmian pigmentacyjnych na skórze. Ich leczenie jest
tion changes. The treatment is complex and long-lasting
15.03.2015
procesem złożonym i długotrwałym. Skuteczność usu- process. Effectiveness of pigmented changes removal de-
poprawiono / corrected
wania zmian barwnikowych zależy od właściwego
21.04.2015
pends on proper analysis of causes, location and extent as
przeanalizowania ich przyczyn, umiejscowienia, za- well as accurate analysis of patient’s health status.
zaakceptowano / accepted
kresu oraz dokładnej analizy stanu zdrowia pacjenta.
08.05.2015
Odpowiedni dobór terapii razem z właściwą analizą
Appropriate choice of therapy together with the correct
analysis of individual case lead to effective results in hyper-
przypadku prowadzą do skutecznych efektów w lecze- pigmentation treatment.
niu hiperpigmentacji.
Słowa kluczowe: przebarwienia, skóra, laser, kwasy,
Key words: discoloration, skin, laser, acids, hydroquinone
hydrochinon
3 / 2015 / vol. 4
235
art ykuł naukow y
N
dermatologia
• Mikrodermabrazja wodno-tlenowa, czyli oksyder- | Metody chirurgiczne
mabrazja, polega na aplikacji strumienia roztworu
W tej metodzie należy zachować dużą ostrożność i wyko-
soli fizjologicznej oraz sprężonego powietrza. Stru- nać badanie histopatologiczne usuniętej zmiany. Znamiomień wodno-tlenowy złuszcza powierzchowne war- na przedrakowe, które budzą jakiekolwiek obawy, należy
stwy naskórka [5].
usunąć z niewielkim marginesem zdrowej skóry. Dzięki tej
metodzie usuwane są np. zmiany melanocytowe [9].
| Dermabrazja
Mechaniczne ścieranie powierzchni naskórka i górnych
|| PEELINGI CHEMICZNE
warstw skóry właściwej za pomocą takich materiałów,
| Alfa-hydroksykwasy
jak szczotka diamentowa czy druciana. Dermabrazja jest
Działają przede wszystkim na warstwę rogową naskórka.
wykonywana w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Zwiększają jej plastyczność, a także normalizują złuszczaDzięki tej metodzie można podjąć leczenie głębokich
nie. Kwasy AHA (Alpha-Hydroxy Acid) występują w po-
znamion barwnikowych czy blizn potrądzikowych [6].
staci małych cząsteczek, a co za tym idzie – mają dużą
łatwość penetracji naskórka. Procesy depigmentacyjne
| Krioterapia
podczas stosowania tych kwasów polegają na zakwasze-
Metoda ta opiera się na właściwościach fizycznych cie- niu środowiska i hamowaniu syntezy melaniny. Należy
kłego azotu, a także dwutlenku węgla. Komórki barw- je łączyć z innymi preparatami odbarwiającymi, dzięki
nikowe ulegają zniszczeniu poprzez niską temperaturę. temu możemy uzyskać lepszy efekt terapeutyczny [10].
Krioterapia pomaga w usunięciu plam soczewicowatych oraz rogowacenia słonecznego [7].
• Kwas glikolowy
Kwas glikolowy zmniejsza spójność warstwy rogowej.
| Laseroterapia
Dzięki temu z łatwością radzi sobie z usuwaniem zmian
Skuteczną metodą usuwania przebarwień jest laserote- barwnikowych. Pomaga w walce z piegami, ostudą i plarapia. Najbardziej popularne są lasery, których promie- mami soczewicowatymi. 15-proc. kwas glikolowy delikatniowanie jest selektywnie pochłaniane przez melaninę. nie złuszcza, 20-35-proc. odpowiada powierzchniowemu
Należą do nich leser: Nd/Yag o długości fali 755 nm, la- peelingowi, a 50-70-proc. powoduje silne złuszczenie.
ser rubinowy 694 nm oraz laser aleksandrytowy 755 nm. Ma także właściwości odmładzające i nawilżające (fot. 3).
Pomagają w leczeniu piegów, plam soczewicowatych, W leczeniu przebarwień zaleca się, aby był skojarzony
przebarwień łojotokowych oraz polekowych (fot. 1).
z innymi preparatami depigmentacyjnymi [11].
Inną metodą jest technologia IPL (intensywne źródło światła), o długości fali 400-1200 nm. Emituje niespójne fale o różnej długości, powodując rozproszenie
komórek barwnikowych, a w następstwie usuwanie
przebarwień [1, 8] (fot. 2).
Fot. 3 a) Przebarwienia na skórze twarzy, b) Efekty terapii kwasem glikolowym
Źródło: [III]
• Kwas migdałowy
Dobrze sprawdza się u osób o jasnej karnacji, z wrażliwą skórą. Ponieważ cząsteczka kwasu migdałowego
jest większa niż kwasu glikolowego, nie penetruje tak
głęboko. Pomaga w usunięciu przebarwień pozapalnych, a także posłonecznych zmian barwnikowych [12]. Fot. 1 a) Przebarwienia na skórze dłoni, b) Efekty terapii laserem Nd:YAG
Źródło: [I]
Beta-hydroksykwasy także znajdują swoje zastosowanie w kosmetykach depigmentujących skórę. Mają
dosyć dużą cząsteczkę i nie wnikają tak głęboko, jak
alfa-hydroksykwasy.
• Kwas salicylowy
Stosowany, aby usunąć zmiany barwnikowe, takie jak:
ostuda, piegi, plamy soczewicowate czy przebarwienia
Fot. 2 a) Przebarwienia na skórze twarzy, b) Efekty terapii intensywnym
źródłem światła IPL na skórze twarzy Źródło: [II]
236
3 / 2015 / vol. 4
pozapalne (fot. 4). Pozyskiwany między innymi z liści
brzozy, kwiatów rumianku oraz kory wierzby. 20-proc.
art ykuł naukow y
N
dermatologia
kwas salicylowy działa złuszczająco. Znajduje się
substancji leczy plamy soczewicowate, piegi, przebar-
w składzie roztworu Jessnera, którego jednym z zadań
wienia pozapalne oraz ostudę. Z powodu reakcji niepo-
jest właśnie usuwanie przebarwień [13].
żądanych został wycofany z Unii Europejskiej w 2001 r.
W preparatach rozjaśniających nadal pojawiają się jego
pochodne, takie jak arbutyna [1, 2, 16].
•Arbutyna
Jest to naturalna pochodna hydrochinonu. Stężenie arbutyny nie powinno przekraczać 5%. Znajduje
się w liściach berganii, mącznicy lekarskiej, borówki
Fot. 4 a) Przebarwienia na skórze twarzy, b) Efekty terapii 20-proc. kwasem
salicylowym, po 6 tygodniach Źródło: [IV]
| Alfa-ketokwasy
brusznicy oraz liściach gruszy. Nie działa w środowisku kwaśnym. Zmniejsza syntezę melaniny w skórze,
powodując jej rozjaśnianie [17].
• Kwas pirogronowy
• Kwas azelainowy
Chemicznie podobny do kwasu mlekowego. Występuje
Wpływa na zahamowanie aktywności tyrozynazy.
w jabłkach, occie i sfermentowanych owocach. W 40- Jest używany do leczenia przebarwień w przebiegu
-proc. stężeniu działa na przebarwienia pozapalne, 60- trądzika pospolitego, ostudy oraz odczynów fotoaler-proc. stężenie leczy blizny potrądzikowe [14].
gicznych i fototoksycznych. Kwas azelainowy działa
tylko na melanocyty aktywne, dlatego jest nieskutecz-
| Kwasy karboksylowe
ny podczas walki z piegami czy plamami soczewicowa-
• Kwas trójchlorooctowy (TCA)
tymi. Nie wpływa szkodliwie na organizm [18].
W zależności od stężenia może powodować powierz-
• Kwas kojowy
chowne złuszczanie (15-25%), średnio głębokie (35-45%), Otrzymywany z grzybów z gatunku Acetobacter,
a także złuszczanie głębokie do warstwy siateczkowa- Aspergillus i Penicillum. Ma działanie podobne do hydrotej skóry właściwej (50-75%). Leczy przebarwienia, a na- chinonu. To bardzo popularny związek rozjaśniający,
wet blizny potrądzikowe i pourazowe (fot. 5). Jest dużo
szczególnie w stężeniu 3% i 6%. Ma również działanie
silniejszy niż kwas glikolowy, ale wywołuje mniejszy
antybakteryjne i nawilżające. Może powodować po-
stan zapalny [15].
drażnienia skóry, dlatego często łączony jest z miejscowymi kortykosteroidami [19].
• Kwas askorbinowy (witamina C)
Działa rozjaśniająco poprzez spowolnienie tworzenia
melaniny, a także złuszczająco i silnie antyoksydacyjnie. W leczeniu znamion barwnikowych najbardziej
aktywny jest fosforan magnezowo-askorbylowy. Wita-
Fot. 5 a) Przebarwienia na skórze twarzy, b) Efekty terapii kwasem trójchlooctowym, na skórze twarzy Źródło: [V]
mina C jest skuteczna w leczeniu przebarwień spowodowanych eskpozycją na promieniowanie UV (Fot. 6).
Działa także przeciwstarzeniowo [20].
|| ZWIĄZKI AKTYWNE
A LECZENIE NADMIERNEJ PIGMENTACJI
Substancja wybielająca powinna spełniać następujące
kryteria:
–– hamować nadmierną aktywność tyrozynazy lub
działać stymulująco na jej rozpad,
–– złuszczać komórki naskórka,
–– zakwaszać środowisko,
–– wpływać na wychwyt wolnych rodników,
Fot. 6 a) Przebarwienia na skórze twarzy, b) Efekty terapii preparatem zawierającym kwasy: cytrynowy, salicylowy, kojowy Źródło: [VI]
• Retinoidy
–– hamować funkcje melanocytów (komórek barwni- W nadmiernej pigmentacji stosuje się retinody działakowych).
jące miejscowo, np.: retinol, adapalen czy izotretinoinę.
Znakomicie pokonują warstwę rogową, skutecznie
Do takich substancji należą:
rozjaśniając skórę. Grupa tych związków leczy ostudę
• Hydrochinon
i zapobiega miejscowym przebarwieniom pozapalnym.
Hydrochinon działa odbarwiająco dopiero po kilku
Retinol jest wrażliwy na światło słoneczne i powinien
miesiącach stosowania. Jego zadaniem jest zahamo- być dobrze chroniony w preparatach odbarwiających,
wanie powstawania melaniny. 2-proc. stężenie tej
aby zachował swoje właściwości [21].
3 / 2015 / vol. 4
237
art ykuł naukow y
N
• Związki rozjaśniające optycznie
Optycznie maskują niedoskonałości skóry, np. przebarwienia. Działają poprzez rozproszenie światła dziennego. Do takich celów używane są związki fluorescencyjne, nylon, silikony, dwutlenek tytanu czy trójtlenek
żelaza [22].
|| OCHRONA PRZED PROMIENIOWANIEM UV
A POWSTAWANIE PRZEBARWIEŃ
Właściwa ochrona przed promieniowaniem UV jest
bardzo ważna. Pomimo skutecznej walki z przebarwieniami, przy braku ochrony, można spodziewać się
nawrotu zmian barwnikowych. Należy stosować filtry
z wysokim współczynnikiem ochrony przeciwsłonecznej, SPF 30 i SPF 50. Preparaty o wysokiej protekcji aplikuje się w odpowiednich odstępach czasowych, nawet
co 1,5 godziny [23].
|| PODSUMOWANIE
Dostępne techniki zabiegowe dają szerokie spektrum
działania w usuwaniu zmian barwnikowych. Odpowiedni dobór leczenia wpływa na skuteczność usuwania przebarwień. Zabiegi poprzedzone właściwą
analizą stanu zdrowia pacjenta pozwolą bezpiecznie
i właściwie rozpocząć walkę z hiperpigmentacją. Terapia rozjaśniania przebarwienia powinna być dobrana indywidualnie, ponieważ nie można klasyfikować
wszystkich zmian barwnikowych tak samo. Przed
dermatologia
http://www.chir-plast.com.pl/medycyna-estetyczna-dermabrazja.php,
data dostępu 9.05.2015.
7. https://portal.abczdrowie.pl/krioterapia-i-elektrochirurgia-wdermatologii-i-wenerologii, data dostępu 9.05.2015.
8. W. Kasprzak, A. Mańkowska: Fizjoterapia w kosmetologii i medycynie
estetycznej, Laseroterapia oraz wysokoenergetyczna fototerapia z użyciem źródła świata, PZWL, Warszawa 2010.
9. ht t p s://w w w.l as er-me d ic a.szc ze c i n.pl /u s uwa n ie -zn a m ion-sk%C3%B3rnych/, data dostępu 9.05.2015.
10. E. Berardesca, F. Distante, G.P. i in.: Wpływ alfa-hydroksykwasów na
modulowanie bariery warstwy rogowej naskórka, Dermatologia Estetyczna, 2, 2000, 216-221.
11. R.A. Schwartz: Ostuda – nowe poglądy na temat zaburzeń barwnikowych, Dermatologia Estetyczna, 8, 2006, 258-262.
12. V. Georgie, M.D. Oskarbski: Kwas migdałowy – nowe narzędzia
w medycynie estetycznej, Medycyna Estetyczna i Przeciwstarzeniowa,
3, 2004, 99-103.
13. H.H. Ah: Whitening effect of salicylid acid peels in Asian patients, Dermatologic Surgery, 32, 2006, 372-375.
14. http://think.wsiz.rzeszow.pl/wp-content/uploads/2013/06/10-THINK-Flis-Pikul-Charakterystyka-wybranych-kwasow-owocowych.pdf
15. A. Macierzyńska: Powikłania po peelingach chemicznych, Polish Journal of Cosmetology, 13, 2010, 82-87.
16. A.K. Gupta, M.D. Gover, K. Nouri, S. Taylor: The treatment of melasma:
a review of clinical trials, Journal of the American Academy of Dermatology, 55, 2006, 1048-1065.
17. S.H. Hamed, P. Sriwiriyanont, M.A. de Long i wsp.: Comparative efficacy and safety of deoxyarbutin, a new tyrosinase inhibit agent, Journal
of Cosmetic Scienty, 57, 2006, 291-308.
18. M. Kocot: Przebarwienia etiologia i możliwości leczenia, Kosmetyka Profesjonalna, 3, 2009, 102-109.
19. J.M. Noh, S.Y. Kwak, D.H. Kim, Y.S. Lee: Kojic acid-tripeptide amide as
New tyrosinase inhibitor, Biopolymers, 88, 207, 300-307.
20. B. Figura: Kwas askorbinowy, Świat Farm., 6, 2007, 16.
21. S. Kuczyński: Zastosowanie retinoidów III generacji w leczeniu skóry
uszkodzonej światłem, Dermatologia Estetyczna, 3, 2006.
22. I. Wood: Zadbana skóra, KDC, Warszawa 2008, 815-816.
23.J. Gibka: Syntetyczne środki promieniochronne, Biuletyn Kosmetologiczny, 2, 1998, 75-78.
6.
podjęciem właściwego leczenia zalecane jest wyeliminowanie czynników wpływających na powstawanie
|| ŹRÓDŁA FOTOGRAFII
hiperpigmentacji lub ich unormowanie. Tylko wtedy
http://unica.md/frumusete/sfaturi-de-frumusete/vrei-sa-scapi-depetele-pigmentare-maro-vezi-o-metoda-naturista/, data dostępu
9.05.2015.
II. http://dermsurgery.org/treatments/q-switched-nd-yag-laser/, data
dostępu 9.05.2015.
III. http://www.bestofbeauty.com.au/ipl-face-rejuvenation.html, data
dostępu 9.05.2015.
IV. http://physicianslasercenter.com/services/facial-treatments/glycolic-acid-peel/, data dostępu 9.05.2015.
V. http://www.rebaclinic.co.uk/non-surgical-treatments/skin-peel-images, data dostępu 9.05.2015.
VI. http://www.qskinscience.com/peels.asp, data dostępu 9.05.2015.
kuracja będzie zadowalająca. Farmakoterapia, laseroterapia oraz celowane preparaty i zabiegi wybielające
powinny być połączone z właściwą fotoprotekcją, aby
zmiany barwnikowe nie powracały. Niestety czasem
mimo dobrze dobranych metod oraz zadowalającej
współpracy z pacjentem leczenie może być żmudne,
a same zmiany barwnikowe mogą mieć charakter nawrotowy. Warto jednak podjąć terapię, ponieważ szansa na częściowe rozjaśnienie lub całkowite usunięcie
przebarwień jest duża, a zadowolenie z przebiegu kuracji zrekompensuje poświęcony czas.
|| LITERATURA
1.
2.
3.
4.
5.
238
Z. Adamski, A. Kaszuba: Dermatologia dla kosmetologów, Wydawnictwo Uniwersytetu Medycznego, Poznań 2008.
A. Urbańska: Zaburzenia barwnikowe jako problem kosmetyczny, Nowa
Medycyna, 2003, 18-23.
D. Pradecka, E. Kaniowska: Przebarwienia skóry – dlaczego powstają?,
5, 2006, 7-8.
A. Wojas-Pelc, R. Kaczorowska-Stawarz: Bielactwo nabyte: proces melanogenezy, etiopatogeneza, metody leczenia, Dermatologia Estetyczna,
7, 2005, 121-123.
K. Kordus, B. Potempa, R. Śpiewak: Badania motywów wyboru rodzajów mikrodermabrazji oraz opinii o ich skuteczności w praktyce kosmetologicznej, Estetol Med Kosmetol, 1, 2011, 21-26.
3 / 2015 / vol. 4
I.
ZDANIEM EKSPERTA
PORING-METHOD
Skóra gładka, bez zmarszczek
– marzenie każdej kobiety
B
łyskawiczną pomoc w walce z symptomami starzejącej czy
odwodnionej skóry można uzyskać, stosując innowacyjne
urządzenie – PORING-METHOD.
Metoda PORING została opracowa-
Osobiście zetknęłam się z firmą
na w Niemczech przez firmę INJEX
INJEX POLAND na jesiennych tar-
PHARMA AG, lidera w produkcji
gach Beauty Forum w Warszawie.
i sprzedaży wstrzykiwaczy ciśnie- Chciałam jak zwykle sprawdzić zaniowych, ale bez igły!
bieg na sobie. Umówiłam się indywi-
Jak to w ogóle jest możliwe? W ku- dualnie w moim gabinecie, bo istnieje
racji stosowana jest specjalnie opra- taka możliwość, z panią Agnieszką,
cowana formuła kwasu hialurono- głównym szkoleniowcem. Postanowego. Preparat jest wprowadzany
wiłam zająć się w pierwszej kolejno-
za pomocą wysokiego ciśnienia
ści zmarszczkami w górnej wardze
w wierzchnie warstwy skóry. Ener- i „lwem” na czole. Efekt zabiegu był
gia mechaniczna tłoku wstrzyki- na tyle dobry, że zakupiłam to urząwacza szybko i płynnie przeprowadzenie i z powodzeniem stosuję je
dza cieniutki strumień substancji
pod ciśnieniem 35 barów do tkanki
Przed zabiegiem
u moich klientek.
Sesje są krótkie, trwają 10-15 minut,
podskórnej. Otwór w ampułce Po- i są prawie bezbolesne. Wykonujemy
ring-Method ma zaledwie 0,17 mm, je bez znieczulenia. Mogą być uzupełczyli jest dwukrotnie mniejszy od
nieniem każdego zabiegu lub stosowa-
najmniejszych igieł insulinowych.
ne oddzielnie. Metoda ta wprowadzo-
Dostępne są dwa rodzaje prepara- na do salonu zwiększa istotnie ofertę
tów: Poring-Fluid One – kwas hialu- zabiegową. Każda kosmetyczka czy
ronowy nieusieciowany, który na- kosmetolog, zainteresowani tym uniwilża i zwiększa elastyczność skóry, kalnym zabiegiem, mogą ukończyć
oraz Poring-Fluid Plus – mieszanka
szkolenie wraz z manualną praktyką.
kwasu usieciowanego z dodatkiem
Otrzyma wówczas zestaw do zabie-
Efekt po zabiegu
kwasu nieusieciowanego. Poring- gów w bardzo eleganckiej kasecie.
-Fluid Plus łączy w sobie efekt na- Koszt szkolenia wliczony jest w cenę
wilżenia i wygładzenia skóry.
zestawu.
Możemy istotnie poprawić wy-
Bardzo polecam!
gląd twarzy, wypłycając zmarszcz-
Iwona Bednarska
ki na czole, policzkach, bruzdy no-
kosmetyczka
sowo wargowe, opadające kąciki ust
i zmarszczki palacza.
Wprowadź zabieg Poring-Method do
oferty swojego gabinetu.
INJEX POLAND
tel. 510 97 87 09, 732 70 75 35
www.poring-method.pl, [email protected]
240
3 / 2015 / vol. 4
art ykuł naukow y
N
Dermatologia
Zasady pielęgnacji skóry
osób narażonych na nikotynę
Skin care rules for smokers
|| Wstęp
się wciąż jednak wśród młodzieży do 17. roku życia,
Palenie tytoniu wpływa negatywnie na zdrowie czło- natomiast u palaczy w wieku 18-24 lat nastąpił spadek
wieka i jest dla niego dużym zagrożeniem. Według
o 31%, a u osób starszych – w wieku 35-64 o 29% [2].
danych Światowej Organizacji Zdrowia WHO (World
W dymie tytoniowym występuje nikotyna oraz
Health Organization) w latach 2002-2005 problem ten
liczne substancje toksyczne, które działają zarówno
dotyczył 30% dorosłych i 20% młodzieży [1]. Według
na osoby palące, jak i na tzw. biernych palaczy. Palenie
danych z 2011 r., przedstawionych w raporcie dla WHO
tytoniu może być przyczyną nowotworów złośliwych
przez prof. Janusza Czaplińskiego, odsetek palących
(błon śluzowych jamy ustnej, gardła, krtani, jelita gru-
Polaków systematycznie spada. W 2011 było to 27,2%
bego, szyjki macicy), chorób przewodu pokarmowego
dorosłych Polaków. Tendencję wzrostową obserwuje
(choroba wrzodowa, refluks żołądkowo-przełykowy),
»
|| Streszczenie
Ewa Banasiak
Wydział Profilaktyki
i Zdrowia, Niepubliczna
Wyższa Szkoła Medyczna
we Wrocławiu
ul. Nowowiejska 69
50-340 Wrocław
M: +48 71 322 15 48
242
|| Abstract
Badania potwierdzają szkodliwy wpływ palenia na
Research confirms harmful effects of smoking on health
zdrowie i wygląd skóry. Na skutek palenia zachodzi
and appearance of skin. As a result of smoking, series of
13.03.2015
szereg zmian biochemicznych, fizycznych i morfologicz- biochemical, physical and morphological changes occur.
nych w organizmie. Szczególnie szkodliwie działającym
Particularly harmful component of the tobacco smoke is
30.03.2015
składnikiem dymu tytoniowego jest nikotyna. U osób
the nicotine. Process of aging occurs much faster in smo-
palących proces starzenia przebiega o wiele szybciej niż
kers than non-smokers. Accordingly, skin becomes less
14.04.2015
u niepalących. W związku z tym skóra staje się gorzej
hydrated, loses its firmness and the amount of oxygen
nawodniona, traci jędrność, niezbędną dla funkcjo- necessary for proper cell functioning. The complexion apnowania komórek ilość tlenu, przybiera ziemisty oraz
pearance becomes pasty and fatigued. The consequence of
zmęczony wygląd. Konsekwencją palenia jest również
smoking is also a tendency for telangiectasia and discolora-
tendencja do powstawania teleangiektazji i przebar- tion. The severity of the wrinkles appearance around eyes
wień. Zaobserwować można także nasilenie pojawienia
and mouth, which with time become deeper and difficult to
się zmarszczek wokół oczu i ust, które z czasem stają się
remove, is also observed. This paper discusses principles of
coraz głębsze i trudne do usunięcia. W pracy omówione
skin care of people struggling with the problem of nicotine
zostały również zasady pielęgnacji skóry osób, borykają- addiction.
cych się z problemem uzależnienia od nikotyny.
Słowa kluczowe: dym tytoniowy, nikotyna, cera
Key words: tobacco smoke, nicotine, smoker’s complexion,
palacza, pielęgnacja cery nikotynowej
nicotine skin care
3 / 2015 / vol. 4
241
art ykuł naukow y
N
Dermatologia
chorób układu oddechowego (przewlekły kaszel, obtu- genetycznych organizmu. Wpływ mają również m.in.:
racyjna choroba płuc), chorób układu sercowo-naczy- dieta, tryb życia i szkodliwe czynniki środowiskowe,
niowego (miażdżyca, nadciśnienie tętnicze) [1]. Ponadto
dym tytoniowy powoduje zmiany w wyglądzie skóry
w tym promieniowanie UV i dym tytoniowy [10].
Starzenie się skóry i innych narządów jest wypadko-
i przyspiesza naturalny proces starzenia. Z opisywa- wą dwóch procesów: genetycznie zaprogramowanych
nych w literaturze badań wynika, że skóra palaczy
zmian w ustroju (tzw. starzenie genetyczne, wewnątrz-
w wieku 40 lat wygląda jak niepalących 70-latków [3]. pochodne) oraz zmian wywołanych przez czynniki
Niekorzystnymi oznakami palenia tytoniu są również:
środowiskowe, a zwłaszcza promieniowanie UV (sta-
przebarwienia szkliwa zębów i języka, żółte paznokcie
rzenie zewnątrzpochodne – photo-ageing) [11].
i palce rąk, nieświeży oddech, uporczywy kaszel z od-
Obecnie badacze tłumaczą mechanizm starzenia
ksztuszaniem dużej ilości gęstej wydzieliny, częste in- genetycznego za pomocą dwóch teorii: „zaprogramofekcje górnych dróg oddechowych, ziemistoszara skóra
ze zmarszczkami [1, 3-5].
wania” i „scholastyki”. Pierwsza zakłada, że za starzenie odpowiedzialne są tzw. gerontogeny. Zgodnie
z tym, podstawowym zjawiskiem w procesie starzenia
|| Skład dymu tytoniowego
są zaburzenia odnowy komórek, w tym zmniejszona
Dym tytoniowy powstaje w wyniku niecałkowitego
zdolność komórek somatycznych do podziałów. Fuzja
spalania tytoniu. Zawiera około 4300 związków che- komórek młodych ze starzejącymi się powoduje degramicznych, mających działanie toksyczne, mutagenne
dację pierwszych (dominacja gerontogenów). Następu-
i kancerogenne. Część substancji zawartych w dy- je niszczenie kolagenu i innych składników macierzy
mie tytoniowym działa bezpośrednio w jamie ustnej
zewnątrzkomórkowej. Dochodzi do skracania telome-
i w drogach oddechowych, a niektóre wchłaniane są do
rów oraz zaburzeń apoptozy komórek. Drugą koncep-
układu krążenia i tkanek oraz organów człowieka [5-7]. cją starzenia jest teoria „stochastyczna”, która głosi, że
W dymie tytoniowym występują np. policykliczne
starzenie komórek ma związek z zaburzeniami bio-
węglowodory aromatyczne, N-nitrozoaminy, aminy
chemicznymi, powodującymi upośledzenie ich funkcji.
aromatyczne, aldehydy, reaktywne formy tlenu, związ- Do nich zalicza się: nadmierne tworzenie rodników
ki organiczne: styren, benzen, formaldehyd, aldehyd
tlenowych, racemizację aminokwasów, która zaburza
octowy, akroleina i chlorek winylu, związki nieorganicz- czynność białek oraz nieenzymatyczną glikozylację,
ne: związki chromu i arsenu, amoniak, tlenek azotu [1].
powodującą nieprawidłowe usieciowanie włókien ko-
Większość składników jest hydrofobowa, niepo- lagenu i innych białek strukturalnych. Konsekwencją
larna i mało reaktywna. Po zmetabolizowaniu przez
tych zaburzeń są m.in.: upośledzenie czynności barie-
znajdujące się w wątrobie cytochromy P-450 powstają
ry naskórkowej, zmiana reakcji na bodźce zewnętrzne,
zaktywowane formy, mające zdolność bezpośredniego
obniżona protekcja mechaniczna skóry, zaburzenia
oddziaływania na DNA (deoxyribonucleic acid). Powo- reakcji immunologicznych, zaburzenia termoregulacji
dują wówczas mutacje punktowe zaburzające repli- oraz produkcji potu i łoju, zmniejszenie produkcji witakację, transkrypcję i translację uszkodzonych genów
prowadzące do karcynogenezy. Mutagenne zmiany
miny D w skórze [11].
Proces starzenia wewnątrzpochodnego w dużej mie-
w DNA fibroblastów mogą przyczyniać się do zaburze zależny jest od gospodarki hormonalnej organizmu.
rzenia ekspresji genów kodujących białka, które są nie- Szczególnie istotny wpływ na starzenie się skóry wyzbędne do syntezy, np. włókien kolagenowych. Mutacje
kazują estrogeny i progesteron. Nasilony spadek stęże-
w keratynocytach zaburzają ekspresję genów i syntezę
nia tych hormonów obserwuje się w okresie menopau-
kodowanych przez nie białek, potrzebnych do prawi- zy, wtedy też skórne objawy procesu starzenia stają się
dłowego funkcjonowania komórek skóry [1, 7].
wyraźnie widoczne [11].
Dym tytoniowy jest największym egzogennym
W procesie starzenia wewnątrzpochodnego w obrę-
źródłem reaktywnych form tlenu, wywołującym
bie naskórka obserwuje się: spłaszczenie połączeń skór-
w komórkach stres oksydacyjny oraz apoptozę komó- no-naskórkowych, zaburzenia wymiany składników
rek, czego skutkiem jest przyspieszony proces starzenia
skóry czynnych i biernych palaczy [1, 8].
pomiędzy skórą właściwą a naskórkiem, zmniejszoną
produkcję filagryny oraz ścieńczenie żywych warstw
naskórka. Konsekwencją tych zmian jest uszkodzenie
|| Fizjologia starzenia skóry
bariery ochronnej, tworzonej przez naskórek i nasi-
Starzenie się skóry to proces naturalny i długotrwały. lona utrata wody. Zjawisko transepidermalnej utraTowarzyszą mu zmiany histologiczne i biochemiczne, ty wody określa się skrótem TEWL (Trans-epidermal
242
zachodzące w organizmie. Rozpoczyna się on około
water loss). W obrębie skóry właściwej obserwuje się
25.-30. roku życia [9]. W dużej mierze zależy od cech
zanik naczyń krwionośnych włosowatych, spadek
3 / 2015 / vol. 4
art ykuł naukow y
N
Dermatologia
liczby fibroblastów i proteoglikanów oraz nieprawidło- starzenia skóry o 10 lat i obok promieniowania UV jest
wości w obrębie włókien kolagenowych i sprężystych. ważnym zewnątrzpochodnym czynnikiem, mającym
Następstwem tego jest obniżona odporność skóry na
czynniki mechaniczne, zmniejszona elastyczność i nawodnienie skóry [11, 12].
wpływ na przyspieszenie procesu starzenia [15].
Bliźniaczka A
Bliźniaczka B
Konsekwencją procesu starzenia się skóry jest również powstawanie zmarszczek. Około 25. roku życia
zaczynają tworzyć się zmarszczki mimiczne. Proces
ich powstawania związany jest z powtarzającymi się
skurczami mięśni. Naprężenia, będące wynikiem skurczu mięśni, przenoszone są na fibroblasty, co skutkuje przewlekłym skurczem również samych komórek.
Zmiany zachodzące w skórze w związku ze skurczem
mięśni mimicznych niekiedy w literaturze określa się
terminem miostarzenie [11].
Starzenie
zewnątrzpochodne
Fot. 1 Porównanie procesu starzenia skóry u bliźniaczek Źródło: [I]
jest
przewlekłym
procesem zapalnym, który różni się od starzenia we-
Bliźniaczka A
Bliźniaczka B
wnątrzpochodnego pod względem klinicznym i histologicznym. Do jego charakterystycznych cech należą:
suchość i szorstkość skóry, wystąpienie zmian przednowotworowych, zaburzenia pigmentacji (odbarwienia, przebarwienia, plamy soczewicowate), zmarszczki
głębokie, tzn. elastoza (małe grudki i guzki związane
z tworzeniem włóknistego i amorficznego materiału
w warstwie brodawkowatej skóry), zmniejszenie elastyczności, teleangiektazje, wybroczyny, przerost gruczołów łojowych [11, 12].
Fot. 2 Porównanie zmian barwnikowych u bliźniaczek Źródło: [II]
Naturalny proces starzenia skóry jest nieunikniony,
ale można go opóźnić poprzez właściwe odżywianie
Porównując skórę twarzy obu bliźniaczek, można za-
się i prowadzenie zdrowego stylu życia, do którego na
obserwować znaczące różnice w wyglądzie osoby nie-
pewno nie należy palenie papierosów.
palącej (fot. 1, 2a) i palącej (fot. 1, 2b). Kobiety po lewej
stronie mają mniej przebarwień i wyraźnie zarysowa-
|| Wpływ dymu tytoniowego
na funkcjonowanie skóry
i procesy jej starzenia
nych zmarszczek. Bliźniaczki przedstawione na zdjęciu
po prawej stronie odznaczają się zniszczoną przez nikotynę cerą, z widocznymi zmianami barwnikowymi
Już w XIX wieku pojawiły się pierwsze informacje do- i licznymi zmarszczkami na całej powierzchni twarzy.
tyczące związku między paleniem tytoniu a stanem
Obserwując skórę osób narażonych na nikotynę,
skóry i wyglądem człowieka. Chirurg ze szpitala św. dostrzec można charakterystyczne cechy „twarzy paTomasza w Londynie – Samuel Solly dostrzegł u palaczy
lacza”: szare zabarwienie skóry, występowanie telean-
szarą, ziemistą, pomarszczoną cerę. Ponad 100 lat póź- giektazji oraz przebarwień, pionowe zmarszczki wokół
niej, w roku 1971, dr Harry W. Daniell wykazał zależ- ust powstające pod wpływem pracy mięśnia okrężnego
ność między występowaniem wyraźnie zaznaczonych
ust, zmarszczki wokół oczu spowodowane mrużeniem,
zmarszczek wokół oczu a paleniem. W 1985 r. Model
wynikającym z drażniącego dymu tytoniowego [8].
jako pierwszy użył określenia „cera palacza” i zwrócił
Zmiany widoczne w obrazie klinicznym skóry pala-
uwagę na typowe rysy twarzy osób palących przez
cza są konsekwencją szeregu zaburzeń wywoływanych
10 lat [13, 14]. Od tamtego okresu pojawiło się wiele prac, w organizmie przez dym tytoniowy, na skutek którego
wskazujących na związek palenia ze zmianami na skó- obniża się poziom witamin antyutleniających A, C i E,
rze. Szczególnie ciekawe wydają się badania, w których
odpowiedzialnych za elastyczność i regenerację skóry.
porównano skórę bliźniaczek; jedna nałogowo paliła, W przypadku witaminy E jej ubytek jest aż dwukrotnie
a druga w ogóle. Pozwoliło to na wyróżnienie znacz- szybszy u palaczy niż u osób niepalących [3, 10].
nej zależności pomiędzy paleniem a przedwczesnym
Substancje dymu tytoniowego generują powstanie
starzeniem się skóry [13]. Udowodniono, że spalanie ok. wolnych rodników, wywołujących szereg reakcji oksy20 papierosów dziennie przyspiesza naturalne procesy
dacyjnych w organizmie i modyfikujących DNA oraz
3 / 2015 / vol. 4
243
art ykuł naukow y
N
Dermatologia
uszkadzających białka i lipidy błonowe. Reaktywne
Dodatkowo zawartość dymu wpływa toksycznie na
formy tlenu biorą udział w promowaniu, inicjowaniu
komórki ziarniste jajników i hamuje enzymy steroido-
i przyspieszaniu karcynogenezy; w wyniku tego zmie- genezy w jajnikach. Receptory estrogenowe a i b wynia się aktywność enzymów komórkowych, recep- stępują w komórkach naskórka oraz skóry właściwej,
torów błonowych i białek transportowych [1]. Warto
w fibroblastach, makrofagach, melanocytach, komór-
również zwrócić uwagę na negatywne działanie wol- kach dendrycznych, gruczołach łojowych, potowych,
nych rodników na keratynocyty, fibroblasty i naczynia
mieszkach włosowych i komórkach śródbłonka naczyń
krwionośne. W efekcie dochodzi do uszkodzenia błon
[10, 18]. Zaburzenia ilościowe dotyczące poziomu stęże-
komórkowych keratynocytów, upośledzenia syntezy
nia estrogenów wpływają nieprawidłowo na funkcjo-
włókien kolagenowych i elastynowych. Skutkiem tego
nowanie tych komórek. Widoczne są wówczas zmiany
jest powstanie teleangiektazji oraz utrata jędrności
skórne, dotyczące zmniejszenia jędrności, grubości
i sprężystości skóry [4, 16].
i stopnia nawodnienia skóry [3, 18]. Zbyt mała ilość es-
Nikotyna przyspiesza degradację kolagenu i wpły- trogenów spowodowana paleniem tytoniu wpływa na
wa na aktywność enzymu metaloproteinazy 1 (MMP1), negatywny wygląd skóry; pojawiają się zmiany typowe
a jednocześnie indukuje zwiększoną syntezę włókien
dla okresu menopauzy. Nawet stosowanie hormonalnej
elastycznych. Włókna kolagenowe i elastynowe zbijają
terapii zastępczej nie niweluje negatywnego wpływu
się w bezwładną masę, nie spełniając swojej funkcji pod- nikotyny na skórę, ponieważ działanie egzogennych
trzymującej skórę. Włókna sprężyste nie mają możliwo- estrogenów nie neutralizuje szkodliwych składników
ści regeneracji, a to przyczynia się do utraty sprężystości
dymu tytoniowego i ich wpływu na mikrokrążenie
i napięcia oraz przyspieszonego starzenia skóry [1, 3].
i syntezę włókien kolagenowych [1, 4, 8].
Nikotyna wywołuje skurcz naczyń krwionośnych.
Negatywny wpływ palenia tytoniu nie dotyczy tyl-
Z tego powodu tkanki skóry i całego organizmu są nie- ko tkanek, na które działa dym tytoniowy, powoduje
dotlenione i źle odżywione. Czynnikiem wpływającym
on także wydzielanie w synapsach neurotransmiterów,
na to jest wzrost stężenia tlenku węgla we krwi, który
np. acetylocholiny, która ma m.in. wpływ na wydziela-
łączy się z hemoglobiną, tworząc karboksyhemoglobinę. nie potu i łoju, mikrokrążenie oraz angiogenezę skóry,
Zmniejsza się prężność tlenu we krwi i tkankach, a pod- może modulować proliferację, migrację i różnicowanie
wyższone stężenie tlenku węgla zmniejsza perfuzję zaję- tworzących naskórek kreatynocytów [1].
tych ostrym procesem chorobowym tkanek. W przypad-
Dym tytoniowy zaburza także prawidłowe funk-
ku przewlekłego procesu zapalnego pogłębia upośledzoną
cjonowanie układu immunologicznego oraz komórek
zdolność wazodilatacji naczyń, czego wynikiem jest nie- SALT (skin-associated lymphoid tissue), do których nadokrwienie, powstawanie owrzodzeń i włóknienie [1].
leżą, m.in. komórki Langerhansa, makrofagi, limfo-
Wypalenie jednego papierosa powoduje stan skur- cyty i keratynocyty. Nikotyna, oddziałując na jądro
czu, utrzymujący się 90 min, zmniejszając przez to
komórkowe, zmniejsza ekspresję genów prozapalnych
przepływ krwi o 25%, w wyniku czego dochodzi do
cytokin, wskutek tego ogranicza ich syntezę. Konse-
chronicznego niedokrwienia skóry i osłabienia ścian
kwencją jest zwiększenie tendencji do występowania
naczyń krwionośnych [4, 10].
infekcji bakteryjnych i grzybiczych skóry oraz stanów
U osób palących zaobserwowano również wzrost
zapalnych [1, 8, 10, 19].
lepkości krwi związany z proagregacyjnym działaniem
nikotyny i zmniejszoną syntezą prostacyklin (które
|| Palenie tytoniu
rozszerzają naczynia i hamują agregacje płytek krwi), a rozwój i przebieg chorób
powodując zakrzepy w mikrokrążeniu [1].
Mechanizm procesu starzenia się skóry wywołany
Palenie tytoniu zaostrza przebieg wielu chorób, np. alergicznego zapalenia spojówek, alergicznego nieżytu nosa,
przez dym tytoniowy uwarunkowany jest zaburze- astmy, atopowego zapalenia skóry (AZS), łuszczycy, trąniem działania transformującego czynnika wzrostu, dziku, ropni mnogich pach, stanów przednowotworoktóry wpływa na procesy proliferacji, różnicowania
wych, nowotworów kolczystokomórkowych i podstaw-
i angiogenezę komórek. Składniki dymu tytoniowego
nokomórkowych, tocznia układowego. Ponadto zaburza
blokują wrażliwość keratynocytów na transformujący
cykl wzrostu włosa, powoduje wzrost krzepliwości i po-
czynnik wzrostu TGF-b1 (Transforming Growth Factor
wstanie zmian naczyniowych, wpływa również na gor-
beta), ponieważ indukują powstawanie latentnej formy
sze gojenie ran i tworzenie przyrosłych blizn.
TGF-b1 i jednocześnie zmniejszają liczbę receptorów.
Nałóg nikotynowy u matek w czasie ciąży w okre-
Nikotyna wpływa na mikrokrążenie skóry: bezpośred- sie prenatalnym powoduje nieprawidłowości rozwojo-
244
nio poprzez wazokonstrykcję oraz pośrednio – poprzez
we układu oddechowego dziecka, przewlekłe infekcje
działanie antyestrogenowe [1, 17].
dróg oddechowych i choroby atopowe [1]. Działanie
3 / 2015 / vol. 4
art ykuł naukow y
N
Dermatologia
Tabela 1 Wybrane surowce kosmetyczne wskazane w pielęgnacji cery osób narażonych na nikotynę. Opracowanie własne na podstawie [21-23]
cd. Substancje regenerujące i rewitalizujące
Substancje nawilżające
tworzące na skórze hydrofilowy film
Kwas hialuronowy
i jego sól sodowa
Mukopolisacharyd łączący ze sobą włókna kolagenowe
i elastynowe. Glikozoaminoglikan, który ma zdolność wiązania wody, tworzący z nią gęsty śluz lub żel. Wygładza naskórek, chroni go przed wysuszeniem.
Chitozan
Otrzymywany z chityny, rozpuszczalny w wodzie polimer.
Nawet przy niskich stężeniach tworzy giętki, nielepiący,
chroniący przed utratą wilgoci film.
Śluzy roślinne
Substancje o charakterze polisacharydów. W obecności
wody tworzą lepkie koloidy. Pełnią funkcję substancji zapasowych, mają zdolność wiązania wody, tworzenia żeli
i pęcznienia. Pozyskiwane m.in. z: korzeni i liści prawoślazu
(Althaea officinalis), nasion lnu (Linum), liści podbiału (Tussilago farfara), nasion kozieradki (Trigonella foenum-graecum),
kwiatostanu lipy (Tilia).
Dostarczające wodę do głębszych warstw naskórka
Sorbitol
Alkohol cukrowy, występujący m.in. w wielu gatunkach wodorostów morskich i owocach jarzębiny. Uważany za jedną
z najbardziej efektywnych substancji nawilżających.
Kwas mlekowy
Alfahydroksykwas. Wygładza, nawilża i odświeża, zapobiega powstawaniu na powierzchni skóry grubej warstwy
zrogowaciałego naskórka.
Gliceryna
Wywodzący się z trioz alkohol cukrowy, bezbarwna, higroskopijna ciecz o dużej lepkości. Ma właściwości zmiękczające (emolient) i nawilżające (humekant).
Mocznik
Aminokwasy
i ich pochodne
PEG
Ceramidy
Kwas alginowy
Pozostawia cienki film na skórze, chroniący przed szkodliwymi czynnikami i UV. Poprawia ukrwienie skóry i jej aktywność biologiczną.
Wyciąg z kiełków
pszenicy
Triticum aestivum. Antyoksydant, odżywia i regeneruje skórę
po uszkodzeniach wywołanych promieniami słonecznymi.
Aosaina
Substancja pochodzenia roślinnego o składzie aminokwasowym zbliżonym do ludzkiej elastyny.
Olej z awokado
Bogaty w witaminy A, D, E, F, K oraz glicerydy kwasu olejowego i linolowego. Chroni przez UV, nadaje skórze elastyczność
i zapobiega powstawaniu przedwczesnych zmarszczek.
Substancje napinające i ujędrniające skórę
Krzemionka
Substancja o działaniu wzmacniającym tkankę łączną. Pozyskiwana m.in. z pancerzyków okrzemek (Bacillariophyceae), skrzypu (Equisetum), rdestu (Polygonum), perzu (Elymus),
mchu (Bryophyta) i glonów (Algae).
Kolagen i elastyna
Białka pochodzenia zwierzęcego regenerują skórę, wygładzają i spłycają zmarszczki, ujędrniają i uelastyczniają skórę.
Ekstrakty z alg
Substancje bogate m.in. w białka i polisacharydy. Działają
przeciwzapalnie, tworzą powłokę ochronną, uelastyczniają
i ujędrniają.
Substancje uszczelniające i uelastyczniające naczynia krwionośne
Flawonoidy i antocyjany
Składnik NMF, rozpuszcza się w wodzie i alkoholu, bezwonny i bezbarwny. Humekant, w stężeniu poniżej 10% silnie
nawilża. W stężeniu 15% zmiękcza naskórek i zwiększa jego
przepuszczalność.
Barwniki roślinne. Praktycznie stosowane jako wyciągi roślinne, będące mieszaniną flawonoidów i innych związków,
a także jako czyste formy pochodzenia roślinnego i syntetycznego. Antyoksydanty, zmniejszają przepuszczalność
ścian naczyń włosowatych i działają przeciwzapalnie.
Saponiny
Kwasy organiczne z grupą karboksylową (-COOH) i aminową
(-NH2). Nie są stosowane pojedynczo, lecz z innymi czynnikami nawilżającymi (solami kwasu mlekowego i piroglutaminowego). Wykorzystuje się m.in. aminokwasy pozyskiwane z alg,
które nawilżają i wzmacniają barierę ochronną naskórka.
Wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwobrzękowe, łagodnie ściągające, uelastyczniające ściany naczyń krwionośnych. Przykładem jest escyna, pozyskiwana z kasztanowca (Aesculus hippocastanum).
Koszyczek kwiatowy
arniki górskiej
Anthodium arnicae. Koszyczek kwiatowy bogaty we flawonoidy, triterpeny, fitosterole i karotenoidy.
Korzeń, owoce i liście
morwy białej
Morus alba. Źródło witamin, fitosteroli oraz roślinnych hormonów wzrostu-cytokin.
Owoce dzikiej róży
Rosa canina. Owoce zawierają karoteny, witaminę C, B1, B2,
K, P, flawonoidy, garbniki.
Owoce czarnej,
czerwonej i zwyczajnej
porzeczki
Ribes nigrum, Ribes rubrum, Ribes vulgare. Owoce bogate
w fruktozę, pektyny, witaminę C, flawonoidy.
Kwiaty chabra
Centaurea cyanus, Centaurea montana. Kwiaty bogate w glikozydy antocyjaninowe (cyjaninę, pelargonię), flawonoidy
(rutynę, kwercetynę), związki gorzkie i sole manganu.
Nasiona kozieradki
Trigonella foenum-graecum, Trigonella coerulea. Zawierają śluzy i saponiny steroidowe, trygonelinę, cholinę, fitynę.
Liście herbaty chińskiej
Thea sinensis. Liście bogate w teotaninę, kofeinę, karotenoidy, mikro- i makroelementy.
Olejek cynamonowy
Cinnamomum zeylanicum, Cinnamomum camphora. Olejek eteryczny zawiera trójterpeny o działaniu bakteriobójczym, bakteriostatycznym, dezynfekującym, poprawiającym krążenie.
Glikol polietylenowy, odporny na zakażenia mikroorganizmami, polimer, nietoksyczny dla skóry, ma silne właściwości higroskopijne. Zwiększa szybkość wchłaniania przez
skórę związków hydrofobowych. Zaliczany do tenzydów.
Połączenia sfingozyny z kwasami tłuszczowymi. Na potrzeby przemysłu kosmetycznego pozyskiwane z materiału
zwierzęcego, surowców roślinnych i wytwarzane sztucznie.
Powodują formowanie lipopodobnych struktur w warstwie
rogowej, nawilżają skórę, dzięki wytworzeniu przez lipidy warstwy okluzyjnej, ograniczającej odparowanie wody
z naskórka.
Substancje wzmacniające bariery lipidowe w głębi warstwy rogowej
Sterole
Typowym przedstawicielem jest cholesterol. Uzupełnia niedobory lipidów w warstwie rogowej, normalizuje przeznaskórkową utratę wody, przywraca równowagę wodno-tłuszczową. Podobne działanie wykazują sterole roślinne.
Skwalen
Naturalny składnik łoju, występujący także w niektórych
olejach roślinnych i rybich. Chroni przed utratą wody, poprawia oddychanie skórne, wzmacnia funkcje ochronne. Bogaty
w kwasy tłuszczowe.
Substancje regenerujące i rewitalizujące
Substancje immunostymulujące i immunomodulujące
Aloktyny A i B,
Saponiny aralii mandżurskiej,
Kwas cychorynowy,
Ekstrakt z pestek
grejpfruta,
Paeonia anomala
Spowalniają procesy starzenia, działają antyoksydacyjnie, przeciwzapalnie i przeciwwirusowo oraz poprawiają
ukrwienie.
Fitohormony
Substancje roślinne o działaniu zbliżonym do hormonów.
Zalicza się tutaj: auksyny, gibereliny, cytokininy, inhibitory
wzrostu, etylen. Działają antyoksydacyjnie, przeciwzapalnie, przeciwzmarszczkowo. Poprawiają koloryt skóry,
wygląd i jej napięcie. Chronią błony komórkowe, stymulują
produkcję kolagenu, elastyny i kwasu hialuronowego.
Witamina A
Silny antyoksydant. Spowalnia proces starzenia się skóry.
Substancje promieniochronne i antyoksydacyjne
Witamina E
Antyoksydant. Pomaga w leczeniu plam przebarwieniowych, regeneruje uszkodzoną skórę, wzmacnia ściany naczyń krwionośnych.
Aloina
Zaliczana do glikozydów antranowych. Pozyskiwana z aloesu.
Umbeliferon
Należy do kumaryn, występuje u baldaszkowatych (np.
anyż), chroni przed nadmiarem UV.
Witamina C
Kwas L-askorbinowy, antyoksydant, substancja niezbędna
do produkcji kolagenu. Rozjaśnia i zmniejsza skłonność do
przebarwień. Wzmacnia ściany naczyń włosowatych.
Melatonina
Związek lipofilny, łatwo przenika przez błony biologiczne.
Roślinne nośniki melatoniny to m.in.: owies, kostrzewa,
jęczmień, kukurydza, imbir, ryż, arcydzięgiel.
NNKT
Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, m.in. kwas linolowy, linolenowy, arachidonowy. Wykazują działanie przeciwzapalne, regenerujące i łagodzące.
Katechiny
Należą do flawonoidów, występują np. w zielonej herbacie.
Mają właściwości przeciwnowotworowe i antyutleniające,
selektywnie hamują działanie patogennych bakterii skórnych.
Alfa-hydroksykwasy
Wygładzają skórę i zmarszczki, odmładzają, poprawiają jej
plastyczność.
Beta-glukan
Polisacharyd pozyskiwany ze ścian komórkowych drożdży
piekarskich. Antyoksydant.
3 / 2015 / vol. 4
245
art ykuł naukow y
cd. Substancje promieniochronne i antyoksydacyjne
Olej sezamowy
Sesamum indicum. Zasobny w trójglicerydy kwasu olejowego
i linolenowego.
Masło shea (karite)
Zawiera kwas stearynowy, olejowy, inne kwasy tłuszczowe,
substancje niezmydlające, estry woskowe, witaminę E i tzw.
witaminę F oraz substancje chroniące przed promieniami UVB.
Kwas PABA
Kwas paraaminobenzoesowy. Należy do filtrów chemicznych. Jeden z pierwszych filtrów przeciwsłonecznych. Może
wywołać fotouczulenia.
Kwas p-metoksycynamonowy
Pochodna kwasu cynamonowego. Słabszy od PABA. Używany z innymi filtrami. Wadą jest rozkład pod wpływem
promieniowania UV.
N
Dermatologia
immunosupresyjne nikotyny aktywuje występujący na makrofagach i limfocytach T i B acetylocholinergiczny receptor nikotynowy,
który ogranicza wytwarzanie prozapalnych cytokin oraz zaburza
równowagę między limfocytami Th1 i Th2, co jest podstawą AZS [5,
20]. Ponadto palenie papierosów oprócz stresu i alkoholu jest głównym czynnikiem środowiskowym, prowokującym wystąpienie
pierwszych objawów łuszczycy bądź jej zaostrzenia. Stwierdzono,
że ryzyko jej rozwoju jest trzykrotnie wyższe u palaczy niż u niepalących. Dym tytoniowy wpływa również na czynność gruczo-
Substancje działające przeciwrodnikowo i przeciwnowotworowo
łów apokrynowych i na odporność typu komórkowego (makrofagi,
Witamina A, E, C, karotenoidy, polifenole
neutrofile). Zauważono, że u 90% palaczy rozwijają się jednostki
Chronią przed reaktywnymi formami tlenu. Pozyskiwane
m.in. z glonów (Algae), ziela fiołka trójbarwnego (Viola tricolor), cebuli zwyczajnej (Allium cepa), liści pączków brzozy brodawkowatej (Betula verrucosa), białej (Betula alba) i cukrowej
(Betula leta), skrzypu polnego (Equisetum arvense), ostropestu plamistego (Sillybum marianum), miłorzębu japońskiego
(Ginkgo biloba).
Pozyskiwane m.in. z korzenia prawoślazu (Althaea officinalis), liści podbiału (Tussilago farfara), nasion kozieradki (Trigonella foenum-graecum), liści prawoślazu (Althaea officinalis),
kwiatu malwy czarnej (Althaea rosea), korzenia żywokostu
(Symphytum officinale) oraz kwiatostanu lipy (Tilia).
Alantoina
Związek o aktywności cytokininowej. Zapobiega wielu niekorzystnym zmianom skórnym, spowodowanym oddziaływaniem wolnych rodników lub UV. Hamuje stany zapalne
i skórne reakcje alergiczne.
D-pantenol
Źródłem są wątroba, drożdże, jaja, ziarniaki zbóż. Łatwo
wnika w głąb skóry, włosów i paznokci. Działa gojąco, regenerująco, przeciwzapalnie, łagodzi świąd i podrażnienie. Nie
podrażnia, nie uczula, nie jest komedogenny.
Ekstrakt z krwawnika
Achillea millefolium. Poza działaniem łagodzącym działa dezynfekująco, wybielająco, przeciwalergiczne i bakteriobójczo. Stosowany w nadmiarze może być toksyczny.
Ekstrakt z rumianku
Matricaria chamomilla. Jego głównymi składnikami są terpenoidy – azulen, spiroeter, bisabolol, flawonoidy, związki kumarynowe, śluzy, karotenoidy, cholinę i składniki mineralne.
Stosowany zewnętrznie w rumieniu, świądzie, oparzeniach.
Działa przeciwuczuleniowo, zmniejsza obrzęki, łagodzi.
Ekstrakt z dziurawca
Hypericum perforatum. Zawiera różnorodne związki antranoidowe i związki pokrewne, flawonoidy, biflawonoidy, procyjanidy, monoterpeny, substancje fenolowe.
ustnej, które sprzyjają powstawaniu stanów przednowotworowych.
oraz nadżerki jamy ustnej, rogowacenie białe, czarny włochaty, język pokryty białym nalotem, trwałe przebarwienie szkliwa zębów,
paradontoza oraz ostre martwicze zapalenie dziąseł [1]. Badania dużych grup populacji pacjentów w związku z paleniem tytoniu wykazały ścisły związek z rakiem skóry kolczystokomórkowym, a także podstawnokomórkowym. Istnieje zależność między paleniem
tytoniu a występowaniem trądziku. Badania dowodzą, że liczba
wypalonych papierosów jest wprost proporcjonalna do stopnia jego
nasilenia. Nikotyna ma również wpływ na mikrokrążenie skóry, powodując obkurczenie naczyń brodawki włosa i może być przyczyną
utraty włosów oraz występowania zmian skórnych o charakterze
tocznia układowego (SLE). Badania wykazały dwukrotnie większe
ryzyko występowania tej choroby u palaczy niż u osób niepalących.
Palenie papierosów powoduje wzrost krzepliwości krwi, szczególnie
u kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną, a to sprzyja zakrzepicy. Zespół pozakrzepowy jest głównym czynnikiem występowania owrzodzeń podudzi, zarówno w części pochodzenia żylnego
Substancje złuszczające
mechaniczne
Zmielone łupiny
migdałów
czynnikiem występowania całej gamy chorób błon śluzowych jamy
W wyniku działania dymu tytoniowego powstają: stany zapalne
Substancje łagodzące
Śluzy
chorobotwórcze, tj. ropnie mnogie pach [1]. Palenie tytoniu jest także
(u kobiet), jak i tętniczego (u mężczyzn). Nałogowe palenie tytoniu
Amygdalus communis. Najczęściej w formie peelingów, ścierają martwy naskórek.
nasila powstawanie zmian naczyniowych w cukrzycy, takich jak
makro- i mikroangiopatie, a także przyczynia się do rozwoju miaż-
chemiczne
Kwas glikolowy
Należy do AHA. Kwas hydroksyoctowy. Otrzymywany
z soku z trzciny cukrowej (Saccharum officinarum).
Kwas mlekowy
Należy do AHA.
Kwas alfa-hydroksyporopionowy. Otrzymywany z fermentacji cukrów, występujący w kwaśnym mleku, żurach, kiszonych warzywach i owocach.
Kwas salicylowy
Należy do fenolokwasów. Występuje w roślinach wierzbowatych, brzozowatych, wrzosowatych i złożonych. Ma właściwości keratolityczne, bakteriostatyczne, przeciwgrzybicze, pochłaniające promieniowanie UV.
Kwas trójchlorooctowy
Pochodna kwasu octowego
dżycy i powstania stopy cukrzycowej [1].
W latach 70. XX w. przeprowadzono badania dotyczące wpływu
nikotyny na proces gojenia ran, z których wynika, że przeszczepy
skóry znacznie częściej się nie przyjmują u palaczy. Stwierdza się
również, że po zabiegach chirurgicznych u palących blizny są szersze niż u niepalących [1].
|| Pielęgnacja cery palacza
Klientki salonów kosmetologicznych i gabinetów kosmetycznych
enzymatyczne
borykające się z problemem uzależnienia od nikotyny oczekują
Papaina
Enzym pochodzenia roślinnego. Występuje w miąższu niedojrzałych owoców papai (Carica papaya). Rozjaśnia przebarwienia.
zabiegów, które nie tylko ukryją skutki długotrwałego palenia, ale
Bromelaina
Enzym pochodzenia roślinnego. Proteaza cysteinowa.
Występuje w miąższu z ananasa (Ananas comosus).
Złuszcza i wygładza skórę.
że w literaturze brakuje propozycji schematów zabiegów dla osób
również przyczynią się do regeneracji skóry. Nadmienić należy,
uzależnionych od nikotyny, nie ma właściwie opracowanych programów pielęgnacyjnych dla palaczy.
W przypadku cery nikotynowej zasadne wydaje się stosowanie
preparatów kosmetycznych zawierających odpowiednie, ukierunkowane na problem składniki czynne. W praktyce gabinetowej
246
3 / 2015 / vol. 4
art ykuł naukow y
N
Dermatologia
warto więc zwrócić większą uwagę na właściwości su- nadmiernie ogrzewanych pomieszczeń, opalania (w tym
rowców kosmetycznych, które mogą przyczynić się do
solarium) oraz ekspozycji na mróz [25]. Wskazane nato-
poprawy stanu skóry klientów. Wybrane surowce i ich
miast jest korzystanie z sauny suchej lub parowej, w celu
właściwości przedstawiono w tabeli 1.
odtrucia organizmu. Do kąpieli można zastosować olejki:
Klientki, których dotyczy problem nikotynowy, po- rozmarynowy, eukaliptusowy, szałwiowy, lawendowy
winny podczas wizyty w gabinecie kosmetycznym
i cytrynowy, które usuwają toksyny ze skóry, a ponadto
zostać poinformowane o zasadach prowadzenia wła- skutecznie eliminują zapach papierosów.
ściwej pielęgnacji domowej. Należy zwrócić uwagę, że
W pielęgnacji gabinetowej osobom palącym warto
jej podstawą jest prawidłowo wykonany demakijaż. zaproponować masaż twarzy i dekoltu, który poprawi
Oczyszczenie skóry powinno się przeprowadzać za- krążenie, dotleni komórki, odblokuje ujścia gruczołów
równo rano, jak i wieczorem. Warto wskazać klient- łojowych, usunie martwy naskórek, a także poprzez
ce nie tylko dostępne na rynku formy preparatów do
stymulowanie fibroblastów do produkcji kolagenu, spły-
demakijażu, ale również omówić właściwą technikę
ci zmarszczki [25]. Wartym polecenia zabiegiem dla
jego przeprowadzania. Nie bez znaczenia jest kierunek
palaczy może być peeling chemiczny, którego działa-
wykonywania ruchów oraz ich intensywność. Należy
nie jest uzależnione od rodzaju substancji, jej ilości oraz
przypomnieć o zasadności stosowania toniku, w celu
czasu kontaktu ze skórą. Efekty dotyczą zarówno po-
przywrócenia właściwego pH skóry. Toniki powinny
wierzchownych, jak i głębokich warstw skóry. W tym
być dostosowane do rodzaju cery, która zwykle w przy- celu użyć można alfa-hydroksykwasów 20-50%, betapadku osób palących jest albo sucha, albo z tendencją -hydroksykwasów lub kwasu trichlorooctowego TCA
do powstawania zmian trądzikowych. Należy unikać
(Acidum trichloroaceticum) 10-20%. Głębsze działanie
toników z zawartością alkoholu, ponieważ dodatkowo
można uzyskać dzięki zastosowaniu kwasu glikolowego
wysuszają skórę i wzmagają wydzielanie sebum. Ko- w stężeniu 70% oraz TCA 20-30%. Trzeba jednak zarzystne dla cery, w tym nikotynowej, jest stosowanie
znaczyć, że zabiegi z takimi stężeniami kwasów wyko-
raz w tygodniu peelingów enzymatycznych, gommage
nane powinny być przez lekarzy dermatologów. Wyżej
lub delikatnego peelingu typu skrub, które złuszczają
wskazane substancje w podanych stężeniach wpływają
martwy naskórek oraz poprawiają mikrokrążenie skór- na powierzchowne zmarszczki i przebarwienia oraz
ne. Zaleca się stosowanie dwa razy w tygodniu masek
nawilżających, natłuszczających i dotleniających [24].
Osoby palące szczególną uwagę powinny zwrócić na
plamy soczewicowate, hiperkeratozę posłoneczną osób
palących. Peelingi określane jako średnio głębokie, np.
TCA 35-50%, płyn Jessnera+TCA 35% lub płyn Jessnera+
pielęgnację okolic oczu i ust, aplikując na nie żele i kre- kwas glikolowy 70%, wykonywane w gabinetach memy. Przypomnieć należy klientce o konieczności nakła- dycznych, działając na naskórek i górne warstwy skóry
dania kremu nie tylko na całą twarz, ale również szyję
właściwej, niwelują zmarszczki i objawy photo-ageingu.
i dekolt zgodnie z przebiegiem mięśni. Najwłaściwszym
W przypadku głębokich zmarszczek u osób pa-
wyborem na dzień są kremy z filtrem UVA i UVB, a na
lących lekarze mogą wykonać głębokie złuszcza-
noc kremy odżywczo-regenerujące. Dwa razy w roku
nie, dotyczące naskórka oraz skóry właściwej, aż do
warto zalecić osobom przychodzącym do gabinetu
środkowej części warstwy siateczkowatej, za pomocą
stosowanie serum regenerującego, nawilżającego lub
fenolu (formuła Gordona-Bakera). Alternatywą dla
liftingującego [24].
Warto uświadomić klientce, że niedoskonałości cery
peelingów chemicznych jest mikrodermabrazja, która regularnie stosowana, wpływa uelastyczniająco
może zatuszować przez stosowanie odpowiednich ko- i regenerująco na skórę. Poprawa następuje nie tylko
smetyków do makijażu. W ukryciu teleangiektazji po- w obrębie naskórka, który po usunięciu martwych
mogą preparaty z zielonym pigmentem, np. korektor, warstw zmienia swój koloryt z ziemistego i matowego
a plamy posłoneczne przykryje kosmetyk z fioletowym
na bardziej promienny, ale również w skórze właściwej,
pigmentem. W przypadku ziemistej cery można uży- gdzie dochodzi do stymulacji kolagenu i elastyny [26].
wać podkładów i pudrów z dodatkiem pigmentu różo- Osobom palącym można polecić zabieg peelingu kawego. Pomocny również będzie rozświetlacz, który doda
witacyjnego w połączeniu z sonoforezą, które pozwa-
blasku cerze, natomiast należy unikać jego stosowania
lają na usunięcie zanieczyszczeń skóry, dotlenienie
w okolicach zmarszczek. Niekorzystne jest nakładanie
jej, poprawę mikrokrążenia, a także przyspieszenie
silnie kryjących podkładów, ponieważ bardzo wysuszają
przenikania substancji czynnych przez naskórek i skó-
skórę i uwidaczniają zmarszczki oraz tzw. suche skórki.
rę właściwą [27]. Lepsze i szybsze efekty można uzy-
Należy również uświadomić klientkom, że ze względu
skać, stosując mezoterapię bezigłową i mikroigłową.
na tzw. suchość skóry oraz obecność przebarwień i te- Substancje, używane do tych zabiegów, minimalizują
leangiektazji powinny unikać klimatyzowanych oraz
zmarszczki, rozjaśniają i dotleniają skórę, stymulują ją
3 / 2015 / vol. 4
247
art ykuł naukow y
N
Dermatologia
do intensywnych procesów regeneracyjnych, odmła- || Literatura
dzają twarz, szyję, dekolt i grzbiety rąk [28]. Głębokie
zmarszczki, utratę jędrności i elastyczności skóry
i efekty photoageingu u palących usuwają zabiegi
z wykorzystaniem fal radiowych (thermage) oraz lasera
frakcyjnego. Dla niektórych jedynym rozwiązaniem
pozbycia się zmarszczek na krótki czas są substancje
wypełniające. W przypadku bruzd, lipoatrofii, warto
omówić z klientką możliwość poddania się w gabinetach medycznych zabiegom wypełniania za pomocą
kwasu hialuronowego, kolagenu, hydroksyapatytu
wapnia czy kwasu poli-L-mlekowego. Klientki, mające
problem z teleangiektazjami, mogą skorzystać z zabiegów zamykania naczynek za pomocą IPL.
|| Tryb życia osoby palącej
Do zadań kosmetologa należy promowanie pozytywnych wzorców. Zasadne wydaje się, więc zwrócenie
uwagi klientom na konieczność zmiany trybu życia,
a przede wszystkim konieczność rzucenia palenia. Podczas rozmowy należy wskazać zagrożenia związane
z paleniem tytoniu oraz omówić jego szkodliwy wpływ
nie tylko na skórę, ale i cały organizm. Warto przekazać również ogólne zalecenia dotyczące odżywiania
i wskazać, że zdrowa i lekkostrawna dieta dostarcza
skórze witamin i innych cennych składników odżywczych. W pielęgnacji skóry palacza ogromne znaczenie
mają witaminy A, C, E oraz K.
Należy spożywać jak najwięcej owoców i warzyw
oraz świeżych ryb zawierających kwasy omega-3 (łososia, makreli, śledzia, tuńczyka czy pstrąga). Wskazane
jest picie dużej ilości płynów – 1,5 litra wody dziennie,
by skóra była nawilżona, nawodniona i sprężysta.
|| Podsumowanie
Nikotyna ma negatywny wpływ na zdrowie i wygląd
człowieka. Osoby palące wyglądają na starsze, niż są
w rzeczywistości. Swoistym markerem starzenia się
skóry jest tworzenie mikroskopowych, a następnie makroskopowych zmarszczek. Dym tytoniowy powoduje
szereg chorób lub przyczynia się do rozwoju innych,
a z pewnością niszczy naszą skórę. Wobec tego współczesna kosmetologia wychodzi z propozycjami do osób
palących, aby pomóc im poprawić wygląd. Stosuje się
wówczas nowoczesne zabiegi, niwelujące niedoskonałości na skórze.
Z. Adamski, A. Kaszuba: Dermatologia dla kosmetologów, Elsevier,
Wrocław 2013, 239-244.
2. J. Czapliński: Nikotynizm w Polsce. Raport dla World Health Organization, http://
www.rtoz.org.pl/dokumenty/Nikotynizm_w_Polsce.pdf, Warszawa 2011, 3.
3. J. Lis, A. Reich, J. Śliwińska: Analiza problemu nikotynowego wśród
pacjentów z chorobami skóry, Dermatologia Kliniczna, 13, 2011, 13-18.
4. Z. Adamski, A. Rosińska: Wpływ nikotyny i innych składników dymu
tytoniowego na karcynogenezę oraz procesy starzenia skóry, Dermatologia Estetyczna, 4, 2006, 202.
5. O. Józefowicz, A. Sysa-Jędrzejewska, A. Woźniacka, M. Woźniacka-Węgierska: Medyczne i prawne aspekty palenia tytoniu, Polski Merkuriusz Lekarski, 32(189), 2012, 202-207.
6. M. Dżugan, M. Juszczyk: Rakotwórcze substancje w dymie tytoniowym,
Zdrowie Publiczne, 114, 2006, 627-630.
7. E. Florek, W. Piekoszewski: Toksyczność substancji uzależniających, [w:] W. Seńczuk (red.): Toksykologia współczesna, PZWL, Warszawa 2005, 338- 352.
8. J. Czogała, A. Czubek, M. Goniewicz i wsp.: Wpływ palenia papierosów
na wygląd starzenia się i zmiany patologiczne skóry i błon śluzowych,
Przegląd Lekarski, 65(10), 2008, 732-736.
9. M. Woźniak, B. Zegarska: Przyczyny wewnątrzpochodnego starzenia
się skóry, Gerontologia Polska, 14(4), 2006, 153-159.
10. B. Chodynicka, I. Flisiak, J. Sałata-Nowak: Wpływ dymu tytoniowego
na skórę, Przegląd Dermatologiczny, 5, 2010, 342-348.
1.
S. Majewski: Starzenie genetyczne i zewnątrzpochodne (słoneczne) skóry,
[w:] M. Noszczyk (red.): Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska, PZWL,
Warszawa 2010, 92-101.
12. M.C. Martini: Kosmetologia i farmakologia skóry, PZWL, Warszawa
2007, 110-111.
13. K.D Cooper, D.N. Doshi, K.K. Hanneman: Smoking and skin aging in
identical twins, Archives of Dermatology, 143(12), 2007, 1543-1546.
14. D. Model: Smoker’s face an underrated clinical sign?, British Medical
Journal, 291, 1985, 1760-1762.
15. M. Horoszkiewicz-Hassan: Wpływ naturalnych substancji biologicznie czynnych na skórę osób palących tytoń, Przegląd Lekarski, 66(10), 2009, 882-883.
16. K. Kaj, J. Tracz: Skóra nie lubi wolnych rodników, Postępy Kosmetologii,
3, 2010, 107-113.
17. T. Ferenc, L. Stalińska: Rola TGF-b w regulacji cyklu komórkowego,
Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 59, 2005, 441-449.
18. G. Chodorowska, M. Juszkiewicz-Borowiec, D. Wojnowska: Wpływ
menopauzy na starzenie się skóry, Postępy Dermatologii i Alergologii,
23(3), 2006, 149-156.
19. E. Paszkiewicz-Mes: Palenie tytoniu w aspekcie powikłań występujących po
zabiegu operacyjnym, Problemy Higieny i Epidemiologii, 93(2), 2012, 249-255.
20.J. Domagała-Kulawik: Wpływ palenia papierosów na układ immunologiczny, Terapia, 2, 2006, 13.
21. S. Jurkowska: Surowce kosmetyczne, Wrocław 2004, 1, 52-55, 151, 168-169, 178, 185, 229, 304.
22. R. Czerpak, A. Jabłońska-Trypuć: Surowce kosmetyczne i ich składniki, MedPharm Polska, Wrocław 2013, 31, 33, 35, 39-40, 42-46, 49-52, 57, 69, 74-79,
82, 86-88, 91, 93-97, 104, 112, 124-126, 135-136, 138-140, 143, 146-147, 168.
23. R. Czerpak, A. Jabłońska-Trypuć: Roślinne surowce kosmetyczne, MedPharm Polska, Wrocław 2013, 32, 35-36, 47, 50, 57, 67, 69, 90, 93, 113,
131, 135, 139, 140, 145.
24.J. Dylewska-Grzelakowska: Kosmetyka stosowana, WSiP, Warszawa
1999, 99, 105, 147, 177-178.
25.J. Szulgenia-Próchniak: Masaż kosmetyczny twarzy, szyi i dekoltu, [w:]
E. Garasińska-Pryciak, W. Hawryłkiewicz, J. Szulgenia-Próchniak
(red.): Kosmetologia pielęgnacyjna i upiększająca w praktyce, Indygo Zahir Media, Wrocław 2014, 99-100.
26. U. Kozłowska: Peelingi chemiczne, Peelingi mechaniczne – mikrodermabrazja, [w:] M. Noszczyk (red.): Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska,
Warszawa 2010, 245-255.
27. K. Padlewska: Sonoforeza i kawitacja, [w:] M. Noszczyk (red.): Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska, Warszawa 2010, 239.
28. E. Kowalska-Olędzka: Mezoterapia, [w:] M. Noszczyk (red.): Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska, Warszawa 2010, 330-333.
11.
|| Źródła Fotografii
http://www.webmd.com/smoking-cessation/ss/slideshow-ways-smoking-affects-looks
II. http://www.webmd.com/smoking-cessation/ss/slideshow-ways-smoking-affects-looks
I.
248
3 / 2015 / vol. 4
art ykuł
S
kin Needling to technika nakłuwania skóry za pomocą igły akupunkturycznej, używana w celu:
•reaktywowania, pobudzania produkcji
melanocytów na obszarach przebarwionych, co pomaga tym samym wrócić skórze do jej naturalnego zabarwienia;
•redukcji zmarszczek poprzez pobudzenie or-
A
Skin Needling
Nowatorska metoda, wykorzystująca
urządzenia do makijażu permanentnego
w zabiegach kosmetycznych
ganizmu do wytwarzania większej ilości kolagenu w miejscach intensywnie nakłutych;
•usuwania twardych włókien kolagenu
u osób z bliznami, w celu ich rozluźnienia
i wygładzenia.
|| Zalety zabiegów:
•Są bezpieczne, szybkie i łatwe do wykonania w krótkim czasie. Dzięki uzyskanym efektom oraz szybkiej regeneracji
klienci bardzo chętnie z nich korzystają.
Jedna 30-minutowa sesja jest wystarczająca na przeprowadzenie terapii na pojedynczym obszarze dla każdego z tych
trzech powyżej wymienionych rodzajów
terapii (przykładowo twarz lub dekolt).
•Są rentowne – bardzo niski koszt zabiegu,
krótki czas pracy.
•Gwarantowane efekty – klienci prawie
zawsze widzą poprawę.
|| Redukcja zmarszczek
Nakłuwanie skóry twarzy (leczenie indukcyjne kolagenem) jest unikalnym procesem,
który wspomaga wydobycie naturalnego
kolagenu skóry w obszarach, gdzie nastąpił
jego zanik. Procedura ta okazała się skuteczna w niwe- tkance kolagen, potrzebny do odnowy uszkodzonego
lowaniu zmarszczek na twarzy, zmniejszaniu „kurzych
miejsca. Bogactwo kolagenu, które dociera do nakłutych
łapek” i zmarszczek na twarzy. W rezultacie zabiegu ela- tkanek, odnawia uszkodzone komórki, tworząc miękką,
styczność skóry, wszelkiego rodzaju bruzdy lub głębokie
blizny ulegają zauważalnej poprawie. Ten prosty sposób
pomaga w przywracaniu integralności skóry, terapia
subtelną warstwę, wygładzającą zmarszczki i blizny.
Nakłuwanie skóry stało się bezpiecznym i skutecznym
sposobem pobudzania naturalnej produkcji kolagenu.
stymuluje kolagen w naskórku i warstwie skóry wła-
Po zabiegu skóra może mieć różowo-czerwone za-
ściwej. To z kolei znacznie poprawia kondycję leczonych
drapania, przypominające zadrapania kota, utrzymu-
obszarów. Nakłuwanie skóry twarzy jest często porów- jące się do kilku dni – w zależności od trudności czy
nywane z zabiegami wykonywanymi za pomocą der- głębokości leczonego obszaru. Na drugi dzień po zamarollera. Niektóre z nich są reklamowane jako służące
biegu można zastosować makijaż mineralny na twarz.
do użytku domowego. Jednak zabiegi przeprowadzane
W dzień zabiegu tylko i wyłącznie preparaty z zawar-
przez specjalistę są bardziej skuteczne, ponieważ urzą- tością witaminy A i D, maści gojące. Codzienne korzydzenie może kierować igłę bezpośrednio w poszczególne
stanie z produktów, zawierających kolagen, witaminę
szczeliny zmarszczki czy blizny po trądziku.
C, ceramidy lub kwas hialuronowy, przyspiesza lecze-
Skin Needling, poprzez precyzyjne nakłucia steryl- nie po każdej sesji zabiegowej. Do codziennego użytku
nej igły w odpowiednią warstwę naskórka, wytwarza
jest zalecany krem z filtrem przeciwsłonecznym mini- Agnieszka Zapała
miniurazy. Zaalarmowany mózg wysyła uszkodzonej
mum SPF 30+.
3 / 2015 / vol. 4
249
|| Odbudowa melanocytów
Odbudowa melanocytów to proces regeneracji skóry
poprzez produkcję melaniny. Stymulowanie melanocytów w naskórku wspomaga usuwanie białych plam
skórnych, plam starczych, jak również obszarów zabarwionych na
ciemniejsze odcienie. Po zastosowaniu zabiegu przebarwione obszary
powracają do naturalnego odcienia
a) Przed zabiegiem - zmarszczki poziome oraz
lwia zmarszczka na czole
skóry pacjenta. W praktyce zabiegi
osiągają 90% skuteczności w przywracaniu skórze odpowiedniej produkcji melatoniny. Zabieg polega
na nakłuciu sterylną igłą warstwy
skóry właściwej – ta terapia jest najgłębszą spośród trzech omawianych.
b) Zmarszczki tuż po zabiegu
Poprzez nakłucie do mózgu jest wysyłany sygnał o braku pigmentu
w skórze. Mózg wysyła do nakłutej
tkanki melaninę, w celu uzupełnienia pigmentu.
c) Efekt po jednym zabiegu - znaczne wygładzenie i rozjaśnienie skóry
Fot. 1 Skin Needling - usuwanie zmarszczek
|| Blizny
Scar Relaxation to proces uwalniania twardych, włóknistych pasm
kolagenowych z tkanek przykurczonych lub pokrytych bliznami. Blizny poparzeniowe, chirurgiczne
i inne tkanki, które zostały wypaczone przez nadmiar
produkcji kolagenu, zostaną zmiękczone, wygładzone
i spłaszczone dzięki temu zabiegowi. Scar Relaxation
polega na nakłuciu sterylną igłą warstwy naskórka –
blizny i tym samym wysłaniu do mózgu sygnału o rozbicie włóknistych pasm w bliźnie.
Rezultaty tego zabiegu to: zmiękczenie twardości
i konsystencji blizny, jak również zwiększenie zakresu
ruchu obszaru skóry pokrytego blizną. W większości
przypadków, klienci odzyskują całkowity zakres ruchu.
Skuteczność zależy również od liczby zabiegów, jak i od
ciężkości przykurczu tkanek. Rezultaty tego zabiegu są
często zdumiewające.
Skin Needling jest wspaniałym zabiegiem, dzięki któ-
Projekt powstał z myślą o kobietach, które przeszły operację
rekonstrukcji piersi po mastektomii. Dla wielu kobiet
odtworzenie brodawki sutkowej to ostatni etap leczenia,
zamykający historię choroby.
Celem projektu jest pomoc kobietom, które nie dysponują
środkami finansowymi na wykonanie mikropigmentacji
brodawki, ale także wzmocnienie świadomości społecznej.
Wiele kobiet nie wie, że istnieje taki zabieg.
Partnerzy
Zapraszamy do udziału w projekcie linergistki. Wystarczy
jeden zabieg w miesiącu, wykonany przez każdą z nas,
by projekt nabrał olbrzymiej mocy. Pragniemy utworzyć
sieć certyfikowanych gabinetów MOTYLI ŚWIADOMOŚCI
niosących pomoc, pod których skrzydłami kobiety będą
mogły bezpiecznie, z pełnym zaufaniem do jakości usług,
poddać się zabiegowi.
Zapraszamy do współpracy stowarzyszenia Amazonek,
lekarzy chirurgów, onkologów, psychologów, fundacje oraz
wszystkie osoby, które chcą mieć wkład w to przedsięwzięcie.
remu uzyskujemy bardzo dobre efekty. Możemy go stosować jako zabieg uzupełniający do innych zabiegów
pielęgnacyjnych. Świetnie sprawdza się w terapii przeciw rozstępom i wiotkiej skórze na brzuchu po ciąży,
gdy połączymy go z działaniem lasera.
www.naturalnypermanentny.pl
Facebook NaturalnyPermanentny
Zabieg jest stosunkowo prosty, a jednocześnie daje olbrzymie możliwości poszerzenia oferty o nowe zabiegi.
Można go wykorzystywać samodzielnie, jak również
w połączeniu z innymi terapiami.
250
3 / 2015 / vol. 4
PATRONAT MEDIALNY
art ykuł
M
edycyna i kosmetologia estetyczna
to dziedziny, które wykazują bardzo dynamiczny rozwój w zakresie wprowadzania nowoczesnych i zaawansowanych preparatów i procedur zabiegowych.
Najnowsze trendy w zakresie estetyki
twarzy opierają się na zasadzie uzyskania
efektu tzw. natural look, czyli na odmładzaniu bez zmiany rysów twarzy.
Uzyskanie efektu natural look możliwe jest dzięki indywidualnemu programowi anti-aging, bazującemu na holistycznym podejściu do odmładzania
twarzy, szyi i dekoltu. Dzięki zastosowaniu metod skojarzonych, łączących
różne zabiegi: mezoterapii, peelingów
chemicznych, iniekcji kwasu hialuronowego, osocza bogatopłytkowego,
laseroterapii, wprowadzania nici napinających PDO itd. możliwe jest uzyskanie satysfakcjonującego i naturalnego
rezultatu, bez efektu „lalki”.
Metoda wywodzi się z idei liftingu
twarzy z zastosowaniem systemów nici
rewitalizujących i liftingujących, przy
zachowaniu naturalnego wyglądu.
A
Indywidualne
programy anti-aging
– nici polidioksanowe (PDO)
|| WSTĘP
PDO (polidioksanon) stosowany jest w medycynie od wielu lat, głównie do produkcji
szwów skórnych i podskórnych wykorzystywanych w chirurgii plastycznej, gastroenterologii, urologii, ginekologii, okulistyce. Początki
zmiany powodują, że skóra twarzy przybiera smutny,
nici PDO w zastosowaniach estetycznych sięgają 2006
ponury wygląd, policzki i kąciki ust opadają, zmienia
roku i wywodzą się z Korei Południowej. Polidioksanon
się położenie tkanek, które się osuwają. Wokół ust
jest silnym, syntetycznym włóknem, składającym się
i nosa zmarszczki pogłębiają się, a skóra się marszczy.
z jednego (monofilament) lub dwóch skręconych sta-
Pacjenci identyfikują ten fakt z siłami natury, mó-
łych włókien (polifilament), które w określonym czasie
wiąc, że działa na nich grawitacja. Proces ten można
ulegają resorpcji w tkance.
zatrzymać i w późniejszej perspektywie opóźniać, dzię-
Autorka artykułu w trakcie
wprowadzania nici PDO,
typ Twin
Materiał ten spełnia wszystkie wymagania, określo- ki indywidualnym programom anti-aging, do których
ne przez amerykański urzędowy spis leków Farmako- należą m.in. zabiegi wykorzystujące nici z materiału,
pea USA (The United States Pharmacopeia), względem
zwanego polidioksanonem.
szwów chirurgicznych i wykazuje wysoki profil bez-
Przy implantacji nici należy pamiętać o liniach Lan-
pieczeństwa. Obecnie zabiegi z wykorzystaniem nici
gera w obrębie skóry twarzy, jako liniach zmarszczek,
PDO wykonywane są w wielu krajach. Zabiegi dopusz- powstających w wyniku ciągłych, powtarzających się
czone są w całej Unii Europejskiej, a stosowane nici liftin- ruchów mimicznych, które to właśnie utrwalają i pogujące muszą mieć certyfikat bezpieczeństwa.
głębiają się z upływem lat, wraz z postępującym zwiotczeniem skóry i tkanki podskórnej.
W procesie starzenia, skóra w obrębie twarzy wiotczeje, głównie pod wpływem atrofii tkanki tłuszczowej,
|| ZASTOSOWANIE NICI PDO
słabości mięśni wyrazowych twarzy, a przede wszyst- Nić PDO umieszczana jest na sterylnej, cienkiej igle, za pokim uszkodzenia włókien kolagenowych, elastycznych
i zaniku kwasu hialuronowego w skórze. Zachodzące
mocą której wprowadzana jest podskórnie czy śródskór- mgr Monika Sekita–Pilch
nie w określone obszary twarzy lub ciała. W zależności od E: [email protected]
3 / 2015 / vol. 4
253
art ykuł
A
|| RODZAJE NICI
• Nici MONO
To cienka nitka używana do rewitalizacji, poprawy
struktury, gęstości i elastyczności delikatnej skóry.
Rys. 1 Linie Langera w obrębie skóry twarzy (widok centralny),
jako linie zmarszczek, pojawiające i utrwalające się w wyniku
ruchów mimicznych Źródło: [I]
Rys. 2 Linie Langera w obrębie skóry twarzy
(widok boczny) Źródło: [I]
potrzeb, dobierane są odpowiednie rozmiary i rodzaje nici.
Nici PDO mają stanowić alternatywę dla operacyjnych
metod liftingu chirurgicznego. Z pewnością dzięki niciom z polidioksanonu zabieg jest mniej inwazyjny, a co
a)
b)
najważniejsze, bez okresów rekonwalescencji i dający na-
Fot. 1 Przykładowe nici MONO a) Źródło [II], b) Źródło [III]
turalny efekt w indywidualnych programach anti-aging.
Stosowane w przypadku zmarszczek występujących
w górnym piętrze twarzy, umożliwiają uzyskanie efek-
|| WSKAZANIA
tów zbliżonych do podania toksyny botulinowej – efekt
• Obszary zastosowań na twarzy
wygładzenia zmarszczek, bez unieruchamiania mięśni.
–– Pionowe i poziome zmarszczkina czole
W zależności od głębokości implantacji nici MONO,
–– Opadające brwi
możliwe jest ograniczenie zbytniej aktywności mięśni
–– Opadające policzki
mimicznych okolicy zabiegowej.
–– Fałd nosowo-wargowy
Zastosowanie: usuwanie drobnych zmarszczek, cie-
–– Fałd podbródkowy
ni wokół oczu, zmarszczek palacza, zmarszczek marsa,
–– Fałd marionetkowy
mezoterapii.
–– Fałd policzkowo-jarzmowy
• Obszary zastosowań na ciele
• Nici TWIN
–– Fałdy i zmarszczki skóry na szyi
Nić TWIN to podwójna, skręcona nić wokół własnej osi,
–– Fałdy i zmarszczki skóry na dekolcie
która wizualnie przypomina warkocz
–– Ujędrnianie i kształtowanie piersi
–– Zwiotczenie tkanek i rozstępy na pośladkach
–– Zwiotczenie tkanek i rozstępy na brzuchu
–– Zwiotczenie tkanek i rozstępy na nogach
–– Zwiotczenie tkanek i rozstępy na ramionach
|| PRZECIWWSKAZANIA
• stany zapalne i zakaźne skóry i tkanki podskórnej,
• zrosty i zwłóknienia w obrębie skóry i tkanek podskórnych,
• epilepsja, • choroby psychiczne,
• niewyrównana cukrzyca,
a)
• choroby autoimmunologiczne,
Fot. 2 Przykładowe nici TWIN a) Źródło [II], b) Źródło [IV]
• choroby nowotworowe
b)
Nici TWIN służą do ogólnej rewitalizacji i poprawy
• zaburzenia krzepliwości krwi,
struktury skóry twarzy i ciała. Stosowane są w tych sa-
• stosowanie kuracji antykoagulantami (na minimum
mych obszarach zabiegowych, co nici MONO, z uwzględ-
14 dni przed planowanym zabiegiem, należy odsta- nieniem kondycji skóry, czyli tam, gdzie pożądana jest
wić preparaty).
254
3 / 2015 / vol. 4
większa synteza kolagenu. Ze względu na swoją budowę,
art ykuł
A
są sztywniejsze od nici MONO, a efekt rewitalizacji i li- || MOŻLIWOŚCI APLIKACJI NICI PDO
ftingu trwa dłużej niż w przypadku nici MONO i tym
samym uzyskiwania jest większa zdolność do wygładzania i napinania położonej nad nimi skóry.
Zastosowanie: zmarszczki wokół oczu, ust, szyi, poprawa linii owalu, policzków, dekoltu.
• Nici Screw i Double Screw
Screw – ciasno skręcona nić (tornado shaped) na igle występuje w dwóch rodzajach: pojedyncza Screw i podwójna, ciasno skręcona nić. Double Screw.
Fot. 4 Rozmieszczenie nici PDO na dekolcie. Cel: lifting i rewitalizacja skóry na
dekolcie, z wykorzystaniem naturalnych linii napięcia wektorów skóry
Źródło: archiwum własne
Nić Screw to pojedyncza nić typu MONO, której wolny koniec opleciony jest spiralnie na igle.
Fot. 5 Korekta zmarszczek szyi i podbródka – rozmieszczenie nici PDO.
Cel: odmłodzenie, zagęszczenie i wygładzenie skóry w okolicy zabiegowej
Źródło: Archiwum własne
Fot. 3 Przykładowe nici SCREW Źródło [II]
Nici SCREW umożliwiają uzyskanie mocniejszego
efektu liftingu, który trwa dłużej niż przy niciach MONO
i TWIN. Szybkość produkcji kolagenu i elastyny przez
skórę jest znacznie zwiększona. Ograniczają siłę mięśni
mimicznych twarzy i dają efekty estetyczne, takie jak relaksacja mięśni oraz wygładzenie rysów twarzy.
Zastosowanie: zmarszczki wokół ust, czoła, szyi, ogólny lifting, odnowa i poprawa struktury skóry twarzy.
Wszystkie nici umieszczone są na sterylnej, cienkiej, giętkiej igle, umożliwiającej wprowadzenie nici na
Fot. 6 Korekta owalu twarzy, marionetek, zmarszczek i wiotkości skóry szyi,
podbródka, zmarszczek palacza, podnoszenia kącika ust – rozmieszczenie nici
PDO. Cel: lifting, stymulacja, poprawa gęstości skóry, młodszy wygląd
określoną głębokość i obszar zabiegowy.
|| EFEKTY ZABIEGU
Efekty zabiegu to przede wszystkim:
• odmłodzenie skóry,
• wygładzenie zmarszczek,
• zwężenie porów,
• podniesienie powiek,
• uniesienie wiotczejących policzków,
• podniesienie opadających kącików ust,
256
• rewitalizacja i lifting skóry.
Fot. 7 Korekta lwiej zmarszczki oraz poziomych czoła – rozmieszczenie nici PDO.
Cel: ograniczenie siły mięśni mimicznych, uzyskanie efektów zbliżonych do podania
toksyny botulinowej, ale bez unieruchamiania mięśni mimicznych
• korekta dowolnych obszarów naszego ciała.
3 / 2015 / vol. 4
art ykuł
A
• Czas wchłaniania
Po implantacji do skóry polidioksanon ulega stopniowej
resorpcji. Okres wchłaniania oscyluje od 180 do maksymalnie 240 dni.
• Resorpcja w tkance
Polidioksanon w warunkach in vivo ulega hydrolizie,
tworząc monomery kwasu 2-hydroksy-etoksyoctowego. Powstałe monomery ulegają dalszej dezintegracji.
Fot. 8 Ujędrnienie okolicy kątów żuchwy i okolicy żwacza – rozmieszczenie nici PDO
W wyniku tego procesu otrzymujemy wodę i dwutlenek węgla. Są to związki obojętne dla organizmu i całkowicie resorbowalne przez ludzką skórę.
• Problemy dermatologiczne po implantacji
Ze względu na tempo wchłaniania się, nici PDO nie
mają tendencji do wywoływania problemów natury
dermatologicznej, jak zwłóknienia czy bliznowacenie.
Włókno zbudowane z polidioksanonu nie ma właściwości pirogennych, nie indukuje również odpowiedzi
ze strony układu odpornościowego i ulega rozpuszczeniu w tkance.
Fot. 9 Kierunek umieszczania nici PDO w okolicy policzków
• Czas trwania zabiegu
Procedura zabiegowa trwa najczęściej 30-60 minut
i zaczyna się od wspólnej oceny anatomii twarzy pod
|| ATUTY ZABIEGÓW NIĆMI PDO
względem estetycznym przed lustrem.
• bezpieczeństwo,
• Przebieg zabiegu
• skuteczność,
Przed przystąpieniem do zabiegu pacjent wypełnia an-
• bezinwazyjność, brak nacięć, blizn,
kietę dotyczącą stanu zdrowia i potwierdza dane w niej
• łatwość przeprowadzania procedur w danym obsza- zawarte własnoręcznym podpisem.
rze,
Warto wykonać dokumentację fotograficzną oraz zba-
• przewidywalność,
dać tkanki kutometrem i korneometrem. Podstawowym
• brak okresu rekonwalescencji, powrót do normalnej
elementem procedury zabiegu z nićmi PDO jest plan
codziennej aktywności zaraz po zabiegu,
• brak skutków ubocznych, uczulających,
zabiegu. Na obszarze poddawanym zabiegowi należy
wykonać rysunek, określający typ, liczbę koniecznych
• dłuższy czas utrzymywania się osiągniętych efek- nitek i kierunek ich przebiegu.
tów w porównaniu z wypełniaczami,
Po poznaniu oczekiwań pacjenta i ocenie ich realność
• oraz atrakcyjność ceny zabiegu.
oraz wykonaniu rysunku, aplikujemy znieczulenie w ob-
|| ZALECENIA
żącej do wprowadzenia nici.
szarze zabiegowym, głównie w punktach wejścia igły słu• Przedział wiekowy
Zabieg rewitalizacji, odnowy i liftingu skóry z wykorzystaniem nici PDO dedykowany jest dla każdego,
przede wszystkim jednak dla pacjentów w wieku 30-65
lat. Efekty zabiegu w tej grupie osób dają odmłodzenie
skóry, wygładzenie zmarszczek, zwężenie porów, rozjaśnienie skóry, zagęszczenie i lifting skóry.
• Ilość nici
W indywidualnych programach anti-aging z zastosowaniem nici PDO decyduje wiek i kondycja skóry, które
wpływają na wybór typu nici i ich ilości. U osób w starszym wieku konieczne jest zastosowanie większej ilości
nici niż u osoby młodszej, aby wywołać intensywniejszą odpowiedź tkankową i tym samym pobudzić proces
neokolagenezy i uzyskać satysfakcjonujący efekt.
Fot. 10 Rysunek na twarzy określający typ, liczbę koniecznych nitek i kierunek
ich przebiegu
3 / 2015 / vol. 4
257
art ykuł
A
• Odczucia pacjentów
Odczucia pacjentów są dualistycznej natury.
Pierwszy aspekt dotyczy umieszczania nici,
gdzie w wypowiedzi pacjentów dominuje
terminologia: nie było tak źle. Osoby poddawane zabiegom z wykorzystaniem nici PDO
czują czasami ukłucie (osoby o wysokim progu bólowym), natomiast większość nie czuje
prowadzenia nici w skórze. Drugi aspekt dotyczy 48 godzin po zabiegu, gdzie dominują
takie wypowiedzi, jak: dyskomfort i tkliwość.
Zabieg nićmi PDO klasyfikowany jest jako
bezbolesny.
• Po zabiegu
Na skórze widoczne są niewielkie zaczerwie-
Fot. 12 Lifting powieki górnej i zmarszczek oka, patrząc od lewej
– zastosowano: 2 nici Twin i 4 nici Double Screw. Prawa strona
– zastosowano 2 nici Twin i 1 nić Double Screw
nia i krwiaki, występuje tkliwość w obszarze
implantacji nici, ten dyskomfort ustępujące po
|| WNIOSKI
kilku dniach.
Komponentem programów anti-aging z wy-
Efekty po zabiegu z wykorzystaniem nici
korzystaniem nici PDO jest przede wszystkim
PDO są widoczne od razu należy jednak pa- prewencja w kontekście geometrii twarzy.
MEDYcYNA ESTETYcZNA
§ Nici liftingujące
§ Redukcja zmarszczek
§ Niechirurgiczny lifting twarzy
§ Powiększanie i konturowanie ust
§ Mezoterapia
§ Peelingi medyczne
§ Redukcja nadmiaru
tkanki tłuszczowej
§ Laseroterapia
miętać, że właściwy proces neokolagnezy
Osoby, które nie potrzebują jeszcze liftingu
rozpoczyna się po około dwóch tygodniach
operacyjnego, poddają się zabiegowi z użyciem
od zabiegu i dopiero po tym czasie zaczyna- liftingujących nici w celu opóźniania procesów
ją być widoczne właściwe jego efekty. Proces
starzenia, pobudzenia neokolagenezy, czyli sty-
tworzenia nowego kolagenu trwa przez cały
mulacji produkcji nowego kolagenu – białka od-
okres utrzymywania się nici w organizmie, powiedzialnego za napięcie i jędrność skóry. Styczyli do 240 dni. Otrzymane efekty utrzymu- mulacja komórek skóry – fibroblastów powoduje
ją się przez okres dwóch lat.
|| EFEKTY
Dzięki mechanizmom działania nici PDO skó- || BIBLIOGRAFIA
ra, w której implantowane są liftingujące nici
z polidioksanonu, staje się elastyczna, jędrniejsza i lepiej nawilżona, następuje relaksacja
mięśni i wygładzenie rysów twarzy.
POLSKA
Instytut Kosmetyczny Norel Warszawa
rejestracja: 22 115 50 50
|| ŹRÓDŁA Fotografii i RYSUNKÓW
M. Trybus: Podstawy chirurgii plastycznej – cz. I, Medycyna Praktyczna, http://www.mp.pl/artykuly/11215
II. https://cosmed24.pl/
III. http://www.dermaproject.pl/
IV. http://www.nicipdo24.pl/
Studio Urody Essenza Wrocław
SZWEcjA
Malmö, Kristianstad, Åhus, Göteborg,
Karlshamn, Olofström
rejestracja: +46 768 555 585
rejestracja:
+49 162 103 46 70
www.drkepa.com
www.medbeauty.org
tel. +48 602 457 666
258
A. Kępa, G. Mercik: Polidioksanowe nici liftingujące – nowość w medycynie estetycznej, Kosmetologia Estetyczna
3(2), 2013, 215-219.
2. Po nitce do piękna – nowatorska metoda walki ze starością,
Newsweek Polska, październik 2013, http://stylzycia.
newsweek.pl/medycyna-estetyczna-nici-newsweek-pl,artykuly,270881,1.html
1.
I.
EZ-Medica Świdnica
NIEMcY
Berlin
również pobudzenie syntezy elastyny – białka
odpowiedzialnego za sprężystość i elastyczność.
Fot. 11 Twarz bezpośrednio po zabiegu umieszczenia nici z jednej
strony twarzy – prawej (patrz na lewo), umieszczono w obrębie
policzka 7 nici (4 Tween i 3 Screw). Efekty: podniesiony policzek, wyeliminowana bruzda nosowo-wargowa, poprawiony owal twarzy
3 / 2015 / vol. 4
260
3 / 2015 / vol. 4
art ykuł
A
L’uomo è mobile,
czyli od dandysa do drwala
Z
amiast gładko ogolonej twarzy, wypielęgnowanej luksusowymi kosmetykami i zabiegami – co najmniej kilkudniowy zarost, a najlepiej bujna broda i oblicze faceta
po przejściach. Nie darmo moda nosi nazwę mody, rzeczy
kapryśnej i zmiennej. Moda męska nie pozostaje w tyle za
modą dla pań.
Denver Nicks, pochodzący z prowincjonalnej Oklahomy, gdzie w młodości
stylistycznie udawał punka, jako wzięty
nowojorski żurnalista i fotograf zatęsknił
za traperskim duchem. Swą „drwaloseksualność” tłumaczy zmęczeniem nurtem
Facet gładki i wymuskany jest dziś passé. Mężczyzna
gender i zacieraniem różnic między płciami. To odpo-
modny jest silny, muskularny i demonstracyjnie daje do
wiedź na męski kryzys tożsamości. Brytyjski pisarz
zrozumienia, że rywalizowanie z kobietą jest poniżej jego
i bloger Andrew Sullivan (łysina, dorodny wąs i krótko
godności. Kobieta zaś nie musi się obawiać, że go prze- przystrzyżona broda) stwierdza wprost, że mężczyźni,
wróci, gdy wesprze się na jego ramieniu. Na Zachodzie
którym odebrano ich typowo męskie instytucje (np.
określają ten nowy trend jako lumbersexual, od słowa
uświęcone tradycją brytyjskie kluby), zawody i zajęcia,
lumberjack, czyli „drwal”. Wyróżnikiem numer jeden
mieli prawo poczuć się kulturowo zdezorientowani.
mężczyzny „drwaloseksualnego” jest obfity zarost.
|| Mężczyźni walczą o swoje
|| Dlaczego
Zahukani przez ostatnie dekady panowie rozpoczęli
ciągnie wilka do lasu?
więc ruch reemancypacji. Doszło nawet do tego, że za-
Amerykański dziennikarz Denver Nicks interesująco
częli upominać się o specjalne prawa w świecie kosme-
zinterpretował ten trend jako próbę „odzyskania mę- tyków. Niejeden raz spotykałam się z rozczarowaniem
skości”. Może i coś w tym jest – zabiegi sufrażystek i fe- klientów płci męskiej, że nie oferuję im kosmetyków
ministek doprowadziły do takiego równouprawnienia
specjalnie dla mężczyzn. Nie spotykamy przecież ko-
kobiet w cywilizacji zachodniej (choć feministki wciąż
smetyków z nalepkami „krem dla kobiet”! Mimo to część
twierdzą, że to dopiero początek drogi), jeśli chodzi o ży- marek ze względów marketingowych proponuje linie
cie polityczne i społeczne (jako że w życiu gospodarczym
kosmetyczne specjalnie dla panów. Nieważne, że ich
kobiety od tysiącleci odgrywały wiodącą rolę), że pano- skład INCI (International Nomenclature of Cosmetic Inwie mogli się poczuć nie tylko zagrożeni w swej trady- gredients) nie różni się niczym szczególnym od kosmecyjnej roli przewodnika stada, ale wręcz zagubieni co do
tyków „dla wszystkich”. Szlak przecierała tutaj nasza
swojego miejsca w społecznej hierarchii.
rodaczka Helena Rubinstein, która dla zmobilizowania
David Beckham jako układny celebryta postanowił
swego drugiego męża-utracjusza, Gruzina Arczila Gu-
popłynąć wraz z tym nurtem, stając się ikoną stylu
riellego-Czkonii, tytułowanego we Francji księciem, po-
metroseksualnego. Zasłynął oczywiście jak znakomity
wierzyła jego pieczy specjalną linię dla mężczyzn o na-
prawy pomocnik na boisku piłkarskim, zarazem jednak
zwie „Gourielli” właśnie. Niestety książę nie stanął na
doczekał się miana największego metroseksualnego
wysokości zadania i żywot tej pionierskiej linii męskich
Brytyjczyka. Określenie „metroseksualny” powstało
kosmetyków nie był długi.
z połączenia słów „metropolitalny” i „heteroseksualny”,
Choć panowie nie zawsze stawiają na swoim i nie za-
a oznaczało pierwotnie heteroseksualnego mężczyznę
wsze wszystkie marki kosmetyczne drukują etykietki
dbającego o swą powierzchowność równie pieczołowi- tylko i wyłącznie dla nich, to wiele salonów kosmetyczcie jak homoseksualista. Z czasem oderwało się ono od
nych robi ukłon w stronę męskiej klienteli, wprowadza-
kwestii orientacji seksualnej i oznacza dziś styl nowo- jąc zabiegi dedykowane panom. Miejscy drwale natoczesnego dandysa, z narcystyczną obsesją na punkcie
miast mają już na Zachodzie specjalne przybytki, gdzie
własnego wyglądu.
jak za dawnych dobrych czasów mogą powierzać swe
Czystość i higiena to oczywiście cechy godne pożą- twarze rękom wykwalifikowanych golibrodów. Polska
dania u każdego człowieka niezależnie od płci, jednak
stara się gonić trendy. Prym na tym polu wiedzie black-
panowie, którzy spędzają przed lustrem więcej czasu
metalowy muzyk Nergal, który zapuściwszy modną
niż ich partnerki, nie są już modni.
bródkę, otworzył w Warszawie golarnię Barbaria.
3 / 2015 / vol. 4
Anna Pikura
Twórczyni marki
luksusowych biokosmetyków ANNA PIKURA,
właścicielka Klinik ANNA
PIKURA. Wdrożyła
koncepcję Nowej Kultury
Urody, której przyświeca
zasada konkretnych
rezultatów, uzyskiwanych
dzięki cennym naturalnym
składnikom i metodom.
Z wykształcenia socjolog.
261
art ykuł
A
Medycyna Estet yczna
|| Nie tylko kraciasta koszula
|| Nic nowego pod słońcem
Nicks lubi ubierać się naturalnie i wygodnie, tak jak
Nurt metroseksualny, zastąpiony obecnie przez styl
ubierałby się na wyjazd na łono przyrody. Tacy są wła- lumbersexual, nie powinien być dla nas zaskoczeniem.
śnie miejscy drwale. Pracują w metropolii, ale dusza
Istotą mody jest zmienność, a moda męska zmieniała się
ciągnie wilka do lasu. To nie abnegaci, którym wystar- na przestrzeni wieków co najmniej równie dynamicznie
cza prysznic raz w tygodniu. Jak więc nosi się mężczy- jak kobieca. Brody mieliśmy przecież w modzie nie tak
zna „drwaloseksualny”? Z prawdziwie męską prostotą:
znów dawno, wylansowali je pod koniec lat sześćdzie-
flanelowe koszule (w dobrym gatunku), dżinsy (nie byle
siątych hipisi, a pierwotnie gładko wygolona Cudowna
jakie) i drogie trapery z solidnej skóry naturalnej, do tego
Czwórka z Liverpoolu już w 1968 roku zaczęła nosić
wojskowa kurtka albo parka. Obok laptopa najnowszej
modny zarost. Lata siedemdziesiąte były jednak latami
Od dandysa
Źródłó: http://www.wgsn.com/blogs by Kelly Miller
Do drwala
Źródłó: http://www.jegomosc.com/
generacji w plecaku i innych technologicznych gadżetów, wolności i w najsłynniejszych zespołach tamtych czaktórych miejski drwal nie umie sobie odmówić, stałym
sów – od Deep Purple czy Cream po Abbę czy Bee Gees
akcesorium staje się finka u boku (dla ambitniejszych nóż – panowała pełna dowolność: od gładkich twarzy, przez
myśliwski), a w domu bardziej imponujący zestaw, np. sie- dorodne wąsy, po brodę, skromną bądź okazałą.
kiera czy łuk. A przynajmniej wędka. W odróżnieniu od
Cofając się do wcześniejszych stuleci, obserwujemy
metro, ubranego jak spod igły, drwal nosi ciuchy luźne
jeszcze większe i co ciekawsze, oryginalniejsze zmia-
i z pozoru wygląda niedbale. Nie ma zamiaru rywalizo- ny w modzie męskiej. Oglądanie wizerunków Asyryjwać z kobietą w dziedzinie wyglądu ani nie usiłuje na niej
czyków czy Babilończyków to fascynujący spektakl
robić wrażenia skórą gładką jak pupa niemowlaka. Nie
wymyślnego zarostu i nakryć głowy. Na malowidłach
radzi się jej, czy aby na pewno dobrze się wystylizował.
z grobowca Tutanchamona mężczyźni są odziani
Oczywiście w modzie nigdy nie ma dyktatury. Komu
z równym przepychem, jak kobiety, i wyglądają na jed-
nie pasuje stricte traperski wygląd, ten może wysu- nakowo zadbanych. Tutmozis, jeden z bohaterów Farablimować się np. w stylu MetroJack (połączenie słów
ona Prusa, zatroskany o swój image i pudrujący swą pe-
metrosexual i lumberjack), łączącym miejską elegancję
rukę, to trafna ilustracja, że dandys nie jest bynajmniej
z outdoorową nonszalancją. Primus inter pares w zakre- wynalazkiem georgiańskiej Anglii.
sie seksualnych drwali jest w Polsce oczywiście bloger
Bywały jednak kultury bardziej metro i bardziej
Ekskluzywny Menel, arbiter elegantiarum, u które- drwalskie. Po gładkolicych metroseksualnych Rzymiago tęsknota za naturą wyraża się całkowitą swobodą
nach nastały czasy kulturowego tygla i barbarzyńców
interpretacji tego nurtu i nie zmusza do wciskania się
ze Wschodu, idąc za ich przykładem, mężczyźni zaczę-
w obowiązkowe kraciaste koszule i drelichowe spodnie. li zapuszczać brody i... odsłaniać nogi. Zgrabność (bądź
262
3 / 2015 / vol. 4
art ykuł
A
nie) męskich łydek można podziwiać na średniowiecz- jest spadek po nowoczesności, skłonność do upraszczania
nych rycinach i renesansowych portretach z czasów, i ujednolicania. Kapelusze z piórami i gigantycznymi rongdy kobiety mogły czarować tylko rysami twarzy. Pa- dami chyba już nie wrócą na nasze ulice (przynajmniej
nowie odsłaniali zdecydowanie więcej niż panie! Moda
nie w najbliższym czasie), niezależnie od płci cenimy so-
męska minionych stuleci budzi nostalgię za rozma- bie wygodę. Sto lat temu kobiety wyrzuciły gorsety, może
chem i fantazją, jakże różnymi od opatrzonego garnitu- przyjdzie jeszcze czas na antyczną prostotę i wyzwolenie
ru, który zdaniem dzisiejszych znawców mody męskiej
jest ucieleśnieniem idealnego ubioru dla pana.
Czyżby? W XVII i XVIII wieku mężczyźni nosili na
z innych nienaturalnych konstrukcji? Kraciasta flanelowa
koszula jako krzyk mody w światowych metropoliach zdaje się świadczyć, że być może zmierzamy w tym kierunku.
głowach peruki (ich fasony rzecz jasna też podlegały
Na razie jednak panowie sięgnęli niedaleko. Miejski
modzie) i imponujące kapelusze, zazwyczaj gładko goląc
drwal mógł zaszokować Nowy Jork, ale jego widok nie
twarze, dopiero schyłek XVIII wieku i Napoleon przyno- zdziwi w Warszawie, Wrocławiu czy Krakowie. Urodzeszą uproszczenie stroju. Poczynając od XIX wieku, męski
ni w epoce Peerelu doskonale pamiętają ówczesną „modę
ubiór traci na kolorach i fantazji, pomysłowość ówcze- męską” w wydaniu hipisowsko-dysydenckim. Kraciasta
snych fashionistów wyraża się za to na męskiej twarzy. koszula, dżinsy, trapery, plecak. Ktoś z większą fantazją
Wystarczy zerknąć na portrety ówczesnych monar- nie stronił od koralików na szyi lub rzemyków w roli
chów z ich imponującymi bokobrodami, fantastycznymi
bransoletki. Panowie mogą więc ze spokojnym sumie-
wąsami, wymyślnymi brodami – jakże daleko do nich
niem powrócić do swoich młodych lat albo do młodych
dzisiejszym nudnym, gładko zaczesanym politykom!
lat swoich ojców, tylko w lepszym gatunkowo i schlud-
|| Historia kołem się toczy
wyglądu wystarczy, by odnaleźć w sobie dysydenta?
niejszym wydaniu. Czy jednak korpoludom ta odmiana
Prawda ta dotyczy również mody męskiej. Dziś jednak,
w XXI wieku, możemy powiedzieć, że wszystko już było.
Powtarzamy więc stare motywy sprzed wieków w nowym wydaniu i nowych połączeniach. Jedynym novum
3 / 2015 / vol. 4
263
w y wiad
W
trychologia
O włos do sukcesu
Trychologia w gabinecie beauty & spa
N
iespełna dwa lata temu, gdy nawiązywaliśmy kontakty z salonami kosmetycznymi
i fryzjerskimi, słowo trychologia było mało rozpoznawalne. Zdarzało się nawet, że było kojarzone ze
słowem „trepanacja”. Choć trepanacji do trychologii daleko, obracaliśmy tę „drobną” pomyłkę w żart,
mówiąc, że przynajmniej może dotyczyć głowy.
i włosów nie zawiodą się, odwiedzając pierwszy w Polsce
portal w całości poświęcony trychologii – TRYCHO.pl.
Aby stać się dla klienta atrakcyjnym miejscem rozwiązywania problemów trychologicznych, musimy być ekspertami.
Wiąże się to głównie z umiejętnością rozpoznania problemu, doradztwem oraz prowadzeniem klienta poprzez
odpowiednią pielęgnację czy kurację. Jeżeli stosowane
Dziś tego typu sytuacje przytaczam jako anegdotę. Obec- metody nie dają pożądanego efektu, nauczmy się kieronie trychologia to jedna z najdynamiczniej rozwijających
wać go na leczenie do wyspecjalizowanego lekarza.
się dziedzin, łącząca specjalistów z trychologii, kosmetolo-
Ze względu na niepodważalny fakt, że skóra głowy
gii, medycyny estetycznej, dermatologii oraz fryzjerstwa.
nie różni się w żaden znaczący sposób od skóry ciała,
Trychologia to nie tylko pielęgnacja oraz leczenie
to właśnie salony kosmetyczne oraz ośrodki wellness
skóry głowy i włosów w celach upiększających. To dzie- & spa są placówkami o najwyższym potencjale do rozdzina, traktująca o włosach, ich wypadaniu i chorobach
woju trychologii. W tym miejscu nie chciałbym być
skóry głowy, zajmująca się wszystkimi przypadkami
podejrzewany o dyskryminację fryzjerów. Uważam,
łysienia i dolegliwościami, takimi jak łuszczyca, łupież
że wyspecjalizowani fryzjerzy nie tylko w pielęgnacji
itp. Merytoryczne aspekty w kontekście tego artykułu
i stylizacji włosów, ale również skóry głowy – to praw-
pozostawiam specjalistom, a sam chciałbym zaprezen- dziwy skarb. Znam osobiście i bardzo szanuję kilku tatować nowe podejście do trychologii jako doskonałej
kich fachowców i właśnie na ich przykładzie uważam,
usługi, wzbogacającej ofertę salonów beauty, medycy- że połączenie fryzjerstwa, stylizacji i trychologii jest
ny estetycznej oraz ośrodków spa. Dlaczego? Ponieważ
wiąże się z urodą, pielęgnacją, a także z relaksem.
doskonałym narzędziem przyciągania nowych klientów, a co za tym idzie – zwiększania przychodów salonu. Niestety w większości przypadków salony fryzjer-
|| KLIENT
skie skupiają się na stylizacji i pielęgnacji, rzadko kiedy
Jak wspomniałem, trychologia w Polsce rozwija się
proponując klientowi diagnostykę problemu.
bardzo dynamicznie. Klienci coraz więcej uwagi przykładają nie tylko do fryzury, ale kondycji włosów oraz
|| DIAGNOSTYKA PRZEDE WSZYSTKIM
skóry głowy. Pamiętajmy, że zabiegi trychologiczne de- Zupełnie niedawno zadano mi pytanie, dlaczego nie
dykowane są przede osobom borykającym się proble- uważam produktów sprzedawanych w sieciach dromami typu łupież, wypadanie, łysienie. To właśnie ta
geryjnych za specjalistyczne. Otóż moim zdaniem spe-
ostatnia grupa klientów znacznie rzadziej pojawia się
cjalizacja nie wynika tylko z produktu, lecz jego naj-
w salonach fryzjerskich.
większą wartość stanowi zakup przy profesjonalnym
doradztwie ze strony eksperta.
|| EKSPERT
Aby stworzyć dobrą i profesjonalną atmosferę obsłu-
Mariusz Lang
W trakcie rozmów z właścicielami salonów kosmetycz- gi klienta, musimy dobrze zdiagnozować jego problemy.
prezes zarządu
Macromedic Sp. z o.o.
operator portalu TRYCHO.pl
nych często słyszę, że trychologia to usługa dla fryzje- Oprócz wywiadu, doskonałym narzędziem są trychorów, ponieważ to oni zajmują się włosami. Nic bardziej
kamery czy trychoskopy. Są to urządzenia do szczegóło-
mylnego! Aby zajmować się trychologią, nie wystarczy
wego badania skóry głowy oraz włosów. W przypadku
znać się „na włosach”.
wypadania włosów trychoskopia może mieć olbrzymie
Na polskim rynku można znaleźć niewiele dobrych ofert
znaczenie dla pacjentów, ponieważ istnieje ponad 50
szkoleń trychologicznych. Liczba pozycji wydawniczych
znanych powodów utraty włosów i jedynie szczegóło-
również nie imponuje. Dociekliwi i poszukujący informa- we badanie może odkryć ten właściwy. Zdjęcia wykocji na temat schorzeń, leczenia, pielęgnacji skóry głowy
264
3 / 2015 / vol. 4
nane za pomocą trychoskopu mogą pomóc specjalistom
w y wiad
W
trychologia
w rozpoznaniu problemów ze skórą głowy oraz włosami i zdecy- uzupełnieniem funkcjonującej oferty. Jest punktem zaczepienia uwagi dla
dować o metodach leczenia i odpowiednich preparatach. Badanie
potencjalnego klienta, szczególnie dla takiego, który poszukuje nowości.
trychoskopem pozwala na ocenę skóry głowy, jej wrażliwość, prze-
Posiadając trychokamerę, możemy zaproponować klientowi
krój wiekowy włosów, kondycję włosów, stopień odrostu nowych
przy pierwszej wizycie diagnozę skóry głowy, która kosztuje mini-
włosów, obecność zaczopowanych mieszków włosowych, a przede
mum 50 zł. (W zależności od funkcjonalności urządzenia oraz po-
wszystkim ocenę skuteczności stosowanej kuracji.
trzeb, koszt trychokamery kształtuje się na poziomie 1200-1750 zł.
Inwestycja ta zwraca się po około 30 zabiegach). Możliwość zapisa-
|| POTEM PRODUKTY I USŁUGI
nia obrazu pozwala na założenie „karty klienta” i monitorowanie
Co powinno cechować dobre produkty trychologiczne? Przede
efektów pielęgnacji oraz postępów leczenia, tym samym budując
wszystkim ich działanie powinno się opierać na synergii zawartych
zaufanie klienta. Pamiętajmy, że efekty zabiegów trychologicznych
w nich składników aktywnych. Wielość tych składników, ich uzupeł- w większości problemów widoczne są po kilku miesiącach.
niające się właściwości oraz ukierunkowane działanie to podstawa ich
W ramach kuracji klient powinien otrzymać wskazówki oraz
użyteczności i skuteczności. Do tego należy dodać łatwość, szybkość
produkty do pielęgnacji uzupełniającej w warunkach domowych.
i przyjemność stosowania – przy szybkim trybie życia nie zawsze
Tylko regularne korzystanie z zabiegów przynosi efekty, a gabine-
sprawdzają się produkty aplikowane na długi czas (zwłaszcza gdy
tom świadczącym usługi – stały przychód.
trzeba je będzie stosować w długiej perspektywie i systematycznie).
Oczywiście rozróżnić należy sytuację, gdy klient zgłasza się do nas
|| O JEDEN WŁOS ZA MAŁO?
na zabieg, od przepisywania mu produktów do pielęgnacji domowej. Trychologia to pewna specjalizacja dla gabinetów, pragnących się
Możliwość dobierania produktów w odpowiednie linie pielęgnacyj- wyróżnić i nie zostać w tyle za konkurencją. Gabinety, które uzune lub kuracyjne to kolejny ważny aspekt. Tutaj dużą rolę dla klienta
pełniają swoją ofertę o zabiegi trychologiczne, odnotowują wzrost
będzie odgrywać cena oferowanych produktów. Ponieważ jest ona
przychodów na poziomie od 20% do 50%, w zależności od miejsca
pojęciem względnym, tak więc różnorodność, zarówno produktowa, oraz dotychczasowej oferty. Trychologia to możliwość wyróżniejak i cenowa posiadanych w salonie marek, jest najbardziej sprawdzo- nia się na lokalnym rynku oraz zdobycia nowych klientów, którzy
nym rozwiązaniem – pod kątem wyboru dla klienta oraz zarobków
dla salonu.
o trychologii mogą dowiedzieć się właśnie od właścicieli salonu
lub którzy akurat są w trakcie poszukiwania dobrego specjalisty
w tym zakresie.
|| ZAUFANIE I BIZNES, CZYLI NIE TYLKO OD STRONY
ZARABIANIA
Chcesz rozwinąć swoją ofertę o trychologię lub już się w niej specjalizujesz? Zapraszam do zaznaczenia swojego punktu na mapie
Salon beauty nie powstał tylko po to, aby wykonywać zabiegi. Powstał
trychopunktów, znajdującej się na portalu TRYCHO.pl. Dzięki ma-
po to, aby zarabiać pieniądze dla swojego właściciela. Świadczenie
pie zwiększycie klientowi szansę na dotarcie z danego regionu do
usług kosmetycznych to jedynie narzędzie do zarabiania. Przy wciąż
Waszego gabinetu.
rosnących kosztach utrzymania salonu, konieczności ciągłego inwe-
Zapraszam również do dzielenia się swoimi spostrzeżeniami
stowania oraz coraz większej trudności w znalezieniu odpowiednie- w formie artykułów, porad, filmów czy fotorelacji na TRYCHO.pl.
go i zmotywowanego personelu każdy przedsiębiorca czy menedżer
Tym, którzy zdecydują się na rozwój w kierunku trychologii,
wkłada dużo czasu i wysiłku w pozyskanie i utrzymanie źródeł przy- życzę wytrwałości, specjalizacji oraz potwierdzenia słuszności tej
chodu. Trychologia w gabinecie kosmetycznym lub spa jest doskonałym
decyzji w postaci wysokich przychodów.
3 / 2015 / vol. 4
265
art ykuł
P
rocedury diagnostyczne w gabinecie trychologicznym, dotyczące
schorzeń skóry głowy, mają charakter
interdyscyplinarny. Opierają się głównie na nieinwazyjnej diagnostyce obrazowej z użyciem kamery wideo, np.
dermatoskopu, trichoscanu analizera
trychologicznego czy mikrokamery
trychologicznej. Dzięki uzyskanemu
obrazowi analizowane są wszystkie
obszary skóry głowy, zarówno zdrowej, jak i zmienionej chorobowo. Analiza i ocena dotyczy również korzenia
i trzonu włosa. Takie badanie stanowi
podstawę w codziennej pracy trychologa, mającej na celu diagnozę chorób
włosów i skóry głowy.
A
trychologia
Diagnostyka chorób
włosów i skóry głowy
w praktyce trychologicznej
Mikrokamera w roli głównej
Prawidłowe rozpoznanie schorzenia skóry
głowy jest podstawą odpowiednio dobranej
kuracji trychologicznej. Głównym narzędziem pomiarowym dobrego gabinetu trychologicznego powinna być jest mikrokamera
trychologiczna – urządzenie współpracujące
z komputerem i sprawnym okiem trychologa.
Analiza uzyskanego obrazu umożliwia obiektywne moni-
zobaczyć strukturę skóry głowy i ocenić, czy jest su-
torowanie przebiegu schorzenia i uzyskanych postępów
cha czy tłusta, a także stwierdzić, czy mieszki włoso-
w zaplanowanej oraz przeprowadzonej kuracji.
Współautorka artykułu
Kamila Zielińska podczas
wykonywania zabiegu
we są żywe czy obumarłe.
• Biopsja owłosionej skóry głowy jest często bada-
|| PODSTAWY DIAGNOSTYKI
TRYCHOLOGICZNEJ
niem rozstrzygającym wątpliwości diagnostyczne,
zwłaszcza w przypadkach łysienia bliznowaciejące-
Zarówno włosy zmienione, jak i zdrowe wymagają od-
go i w niektórych postaciach łysienia niebliznowa-
powiedniej pielęgnacji. W tym celu należy zdiagnozo-
ciejącego. Badanie polega na pobraniu wycinków
wać, do jakiego należą typu, i na tej podstawie dobrać
z centralnej części głowy, w pobliżu okolicy utra-
zabiegi pielęgnacyjne oraz lecznicze. Mimo że trycho-
ty włosów. Sugeruje się wykonanie dwóch biopsji
logia dysponuje wieloma metodami diagnostycznymi,
sztancą o średnicy 4 mm.
rozpoznanie choroby jest dość trudne, choćby z uwagi
na złożoność i współistnienie wielu przyczyn.
• Trichogram jest popularną metodą badania włosów
Rozwój badań trychologicznych jest bardzo dynamiczny. W diagnozowaniu chorób włosów wykorzy-
głowy na podstawie oceny ich korzeni w mikrosko- stuje się nowoczesne metody, które mają za zadanie
mgr Monika Sekita-Pilch
pie świetlnym. Włosy do badania pobiera się z dwóch
dyrektor Akademii MSP
Ochrony Zdrowia i Urody,
Akademii Trychologii
pierwszej w Polsce
Szkoły Trychologicznej
w Gorzowie Wielkopolskim,
specjalista zabiegów
estetycznych
ułatwić prawidłowe rozpoznanie. Należy podkreślić,
różnych okolic owłosionej skóry głowy: okolicy czo- że żadne pojedyncze badanie nie jest wystarczające do
łowej i potylicznej, w ilości sumarycznej około 100. uzyskania pełnego obrazu stanu włosów.
Następnie pod mikroskopem ocenia się fazę wzrostu
każdego włosa, w celu sporządzenia odsetkowego
obrazu cyklu życiowego mieszków włosowych.
• Badanie trichoskopowe nie wymaga pobierania
|| CHOROBY SKÓRY GŁOWY
– WYBRANE PROBLEMY
Łysienie jest najczęstszym problemem klinicznym, po- Kamila Zielińska
włosów do badania. Dzięki wykorzystaniu wide- legającym na większym niż normalna, fizjologiczna
odermoskopii ocenia się morfologię włosów oraz po- utrata włosów. W zależności od mechanizmu utraty
wierzchnię owłosionej skóry głowy w powiększeniu
włosów obserwujemy łysienie anagenowe lub teloge-
20-krotnym lub 70-krotnym.
nowe. W wielu przypadkach oba typy łysienia współ-
•Mikrokamera powiększa obraz włosa i skóry gło- istnieją ze sobą.
wy 200-krotnie. Na monitorze można wówczas
3 / 2015 / vol. 4
trycholog kosmetyczny,
wykładowca w Akademii
MSP Ochrony Zdrowia
i Urody na kierunku
Trychologia Kosmetyczna,
członek Polskiego
Stowarzyszenia
Trychologicznego
267
art ykuł
A
|| ŁYSIENIE ANDROGENOWE
trychologia
Skóra bardzo często jest wysuszona, scieńczona,
Najczęściej występujący rodzaj łysienia obserwowany
szczególnie w przypadku częstych aplikacji preparatów
u mężczyzn. Podstawą doboru odpowiedniej kuracji
zawierających alkohol w składzie.
jest stuprocentowe potwierdzenie, że mamy do czynienia właśnie z tym typem wypadania włosów.
|| ŁUSZCZYCA
To choroba autoimmunologiczna, gdzie nowe komórki
skóry szybko migrują na powierzchnię w ciągu kilku dni,
a nie tygodni, jak w przypadku ortokeratozy. Zwiększona
proliferacja komórek wpływa na budowanie i tworzenie
grubych plastrów, zwanych ogniskami. Proces leczenia
łuszczycy, oprócz przyjmowania zaleconych przez lekarza
leków, powinien obejmować zmiany nawyków żywieniowych oraz odpowiedniej pielęgnacji tej bardzo wrażliwej
skóry. Podstawą jest nawilżanie, oczyszczanie i ochrona
skóry, która zbyt szybko ulega procesowi keratynizacji.
Fot. 1 W obrazie z mikrokamery widać puste, nieaktywne mieszki włosowe, ścieńczenie łodygi
włosa, pojedyncze włosy wyrastające z mieszka włosowego Źródło: archiwum własne
Fot. 4 Zwiększona proliferacja komórek naskórka, w obrazie widoczne grube
plastry, zwane ogniskami. Powiększenie: 200-krotne Źródło: archiwum własne
Fot. 2 Widać postępującą miniaturyzację mieszka włosowego, objaw charakterystyczny dla
łysienia androgenowego AGA (androgenetic alopecia)
Fot. 5 W obrazie mikrokamery widać nagromadzenie keratyny, zaczopowanie
mieszków włosowych, brak uwidocznienia naczyń krwionośnych w wyniku
dużej ilości łuski Źródło: archiwum własne
W chorobie łuszczycowej nie zauważa się zwiększonego wypadania włosów, natomiast skóra wywołuje swędzenie. Chory, drapiąc nadmiernie skórę, uszkadza ją,
powodując rany.
Fot. 3 Łysienie androgenowe u kobiet. Powiększenie: 60-krotne, oświetlenie miejsca analizy
neutralnym światłem LED Źródło: archiwum własne
268
3 / 2015 / vol. 4
art ykuł
A
|| ŁYSIENIE HORMONOZALEŻNE
trychologia
|| ŁOJOTOK TŁUSTY
To najczęstszy typ łysienia występujący u kobiet. Gospo- Na chorobę najbardziej narażone są osoby w okresie
darka hormonalna kobiet bardzo łatwo ulega rozregulo- pokwitania. Jednostka dotyka też wielu ludzi między
waniu, czego efektem prawie zawsze jest utrata włosów. 18. a 40. rokiem życia, obejmując 1-3% populacji.
Obraz w mikrokamerze nie zawsze będzie jednoznaczny,
Codzienne mycie skóry głowy preparatami z silnymi
aby dobrze zdiagnozować przyczynę utraty włosów w tym
środkami powierzchniowo czynnymi zaburza barierę
przypadku, konieczny jest dokładny wywiad z klientem.
hydrowo-lipidową naskórka. Efektem takich działań jest
Często największy ubytek obserwowany jest na szczycie
głowy, na skroniach oraz w części ciemieniowej.
Fot. 6 W obrazie widoczne jest ścieńczenie łodygi włosa, słaba produkcja włosów
następowych, gdyż z jednego mieszka najczęściej wyrasta tylko jeden włos
Fot. 9 Nadbudowa grubej warstwy krystalizacji, zaczopowanie mieszków włosowych determinujących łojotok tłusty Źródło: archiwum własne
MikrokaMery
trychologiczne i kosMetyczne
Fot. 7 Ubytek włosów na szczycie głowy Źródło: archiwum własne
TRICHO-CAM© 2014
TRICHO-CAM© taB
§ KWOTA INWESTYCJI (SZKOLENIE+SPRZĘT): 2438 zł netto
§ OKRES ZWROTU Z INWESTYCJI: 1-3 miesięcy.
Ilość klientów potrzebnych do zwrotu z inwestycji: 10-30 klientów
§ SUGEROWANA CENA ZABIEGU DLA KLIENTA:
100 zł pierwsza analiza; kolejne analizy 50 zł; Czas analizy: 15-30 min
§ ZYSK NA POJEDYNCZYM KLIENCIE: 50-100 zł
§ ZYSK PO OKRESIE ZWROTU Z INWESTYCJI: min. 1000-1500zł/m-ce
Możliwość zakupu urządzenia Tricho-Cam©Tab do samodzielnego
stosowania, bez konieczności podłączania laptopa, czy zewnętrznego
ekranu, w cenie 4877 zł netto.
W ofercie dostępne również inne urządzenia do analizy skóry
i włosów z powiększeniem x500 mobilne oraz do x1200 stacjonarne.
Fot. 8 Puste mieszki włosowe w łysieniu telogenowym TE (Telogen Effluvium),
część środkowa fotografii Źródło: archiwum własne
KURSY, ZABIEGI, PORADY:
(+48) 508-091-281, (+48) 669-715-663
[email protected]
BEAUTY-FOR-YOU.COM.PL | PRZEDLUZANIE-WLOSOW.INFO
ZAKUP WŁOSÓW, AKCESORIÓW I URZADZEN:
(+48) 510-986-419, (+48) 509-636-080
[email protected]
PRZEDLUZANIE-WLOSOW.INFO.PL
3 / 2015 / vol. 4
269
art ykuł
A
Trychoskop doskonały
trychologia
Skóra bardzo często jest woskowobiała i napięta.
Często obserwuję też jej słabe nawodnienie oraz duże
podrażnienie. Mieszki włosowe produkują włosy słabe,
cienkie i delikatne.
|| WRAŻLIWA SKÓRA GŁOWY
Kolejnym częstym problem, z którym zgłaszają się osoby w różnym wieku do gabinetu trychologicznego, jest
wrażliwość skóry głowy. Źle dobrane kosmetyki, niewłaściwa dieta, używanie bardzo gorącego powietrza
do suszenia (w tym stosowanie lokówek, prostownic),
agresywnych farb do włosów. Działania te wywołują
transepidermalną utratę wody TEWL (Transepidermal
Water Loss). Skóra traci wodę, uwrażliwia się, swędzi,
piecze, pojawiają się wypryski kontaktowe, łuszczenie, często mylone z łupieżem suchym. Wynikiem jest
zmniejszony proces podziału włosów przez mieszki.
Skóra taka jest bardzo trudna do prowadzenia, ale jest
Niezbędne narzędzie do szczegółowego badania
skóry głowy, trzonu włosa oraz samego włosa.
Już od 1350
zł
możliwe jej unormowanie, wymaga to jednak samodyscypliny ze strony klienta oraz stosowanie odpowiednich, delikatnych kosmetyków.
www.macromedic.pl
tel. 508 212 845
produkcja przez gruczoły łojowe większej ilości łoju, dodatkowo nasz organizm wytwarza ochronną warstwę
krystalizacji, to powoduje nadbudowywanie się na skórze
głowy grubej warstwy, która doprowadza do zaczopowania mieszków włosowych, „wiecznie” tłustych włosów,
nawet zaraz po umyciu, przetłuszczania się włosów i ich
„oklapnięcia”. Łojotok tłusty to gruba warstwa, która jest
Fot. 10 W obrazie widoczne bardzo charakterystyczne zmiany, na obrzeżach
obszaru łysienia włosy są ułamane, tzw. włosy wykrzyknikowe
do usunięcia tylko specjalnymi, preparatami trychologicznymi, głównie peelingiem, w składzie którego znajdują się substancje biologicznie czynne, takie jak złoto czy
koloidalne srebro. Z zakresu działu elektroterapii, w terapii łojotoku tłustego pomocne są prądy d’Arsonvala.
|| ŁYSIENIE PLACKOWATE
Łysienie plackowate (łac. alopecia areata) stanowi, po łysieniu androgenowym, najczęstszą przyczynę utraty włosów. Obraz kliniczny łysienia plackowatego cechuje się
występowaniem przejściowych lub trwałych ognisk wyłysienia, jednak w ich obrębie skóra zapalnie nie jest zmieniona, ale jest związane z odpowiedzią immunologiczną.
Jest to bardzo trudny rodzaj utarty włosów do wyprowadzenia, gdy do tego zauważymy zmiany na paznokciach
lub wyłysienie całkowite, rokowania są złe.
270
3 / 2015 / vol. 4
Fot. 11 W obrazie widać stan zapalny, zaczerwienioną skórę, przeczosy (białe
linie), czopy rogowo-łojowe, scieńczenie łodygi włosa Źródło: archiwum własne
art ykuł
A
|| ŁOJOTOK PŁYNNY
Z tym typem łojotoku mamy do czynienia, gdy sebum
miesza się z nadmiarem potu na skórze głowy. Skóra
wydaje się „mokra”, a zapach jest dość nieprzyjemny.
RE
Fot. 12 W obrazie z mikrokamery widoczna jest płynna substancja, rozlewająca
się po skórze głowy, która „wpada” do mieszków włosowych
|| PODSUMOWANIE
Fundamentem właściwie rozpoznania, a następnie zaplanowania leczenia oraz doboru programu pielęgnacyjnego, prowadzącego do zniwelowania problemów
skóry głowy, w tym eliminowania wypadania włosów,
jest odpowiednia diagnostyka. Ułatwia to analiza obrazu, wykonana za pomocą mikrokamery trychologicznej. Niezbędny jest wywiad trychologiczny, stanowiący
istotę do adekwatnej oceny i postawienia trafnej diagnozy, na podstawie której dobierany jest indywidualny program pierwszego etapu działań w gabinecie
trychologicznym.
|| BIBLIOGRAFIA
J. Siemiątkowska: Zarys trychologii kosmetycznej, Trichomed, 2014.
M. Sekita-Pich: Mezoterapia igłowa skóry głowy, Kosmetologia Estetyczna, 3(3), 2014, 225-227.
3. A. Szlachcic: Cechy morfologiczne i fizjologiczne włosów. Podstawy diagnostyki trychologicznej, Kosmetologia Estetyczna, 3(3), 2014, 229-231.
1.
2.
3 / 2015 / vol. 4
271
najwspanialsza.pl
Misterium dźwięku, wyciszenia i relaksu
Epic
Cena det. 37,00 zł
Czas płyty CD: 74 min.
Highway
Cena det. 37,00 zł
Techno Trip
Cena det. 37,00 zł
firmA GrAPAC
ZAJMUJE SIĘ prodUkcJą
ArtykUłóW do WypoSAżEnIA
gAbInEtóW
koSMEtycZnych I MASAżU
Asortyment wykonywany jest z wysokogantkowego
weluru i frotty o dużej palecie kolorów:
prześcieradło na fotel tunika kołderka kosmetyczna
rękawice i buty do parafiny opaska pokrowiec na taboret
Firma posiada wieloletnie doświadczenie
w dziedzinie krawiectwa, co odzwierciedla się
w profesjonalności wykonania oraz doborze dzianin.
Współpraca z gabinetami pomaga w odpowiednim dopasowaniu
asortymentu stosownie do potrzeb indywidualnego klienta.
GRAPAC
os. kasztanowe 55d/1, 70-895 Szczecin
tel. 602 651 847
www.grapac.com.pl
OLNIONA
ZW
PŁAT •
ZO
PORTAL Z MUZYKĄ RELAKSACYJNĄ
tel. (52) 324-03-26, tel. kom. 603-695-454
e-mail: [email protected] www.najwspanialsza.pl
• MUZYK
A
Salon kosmetyczny pełen dźwięków, harmonii i energii!
LICENCJA!
www.najwspanialsza.pl
W y wiad
W
Wywiad z Beatą
prezes Stowarzyszenia
Wątorowską
Przyjazna Kosmetyka
|| Katarzyna Wilczyńska: Serdeczna,
gościnna,
sym-
członków stowarzyszenia, ale także wszystkie gabinety,
patyczna… to najczęściej wymienianie synonimy słowa
które dostrzegą w nim narzędzie do zweryfikowania
„przyjazna”. Ale Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Kosme-
i określenia etapu rozwoju własnego biznesu oraz do za-
tologii „Przyjazna Kosmetyka” to nie tylko miła atmosfera.
rządzania nim, a w realizacji tego programu – możliwość
|| Beata Wątorowska: To prawda. Dzięki naszej orga-
i szansę podniesienia standardu swojego gabinetu czy
nizacji ciągle zwiększamy zakres swojej wiedzy,
spa lub poszukiwanie dróg rozwoju. Certyfikat Najwyż-
wymieniamy się doświadczeniami i dyskutujemy
szej Jakości Usług „Przyjazna Kosmetyka” może także
o biznesie. Odbywa się to zarówno podczas szkoleń
posłużyć jako idea do budowy dobrego zespołu kosmety-
prowadzonych przez wysokiej klasy specjalistów, jak
czek, pracujących u nas lub z nami.
i w czasie mniej formalnych spotkań.
Udało nam się również nawiązać współpracę z kilko-
|| KW: Na polskim rynku istnieje dużo stowarzyszeń, to-
ma podmiotami, które oferują różne zniżki dla człon-
warzystw z bogatym statutem i pięknymi założeniami.
ków stowarzyszenia (np. specjalny pakiet ubezpie-
Jednak niewielu udaje się przekuć cele i założenia w prak-
czeniowy OC dla gabinetu, dostępny wyłącznie dla
tykę. Państwu się udało…
naszych członków), czy z pismami branżowymi, któ-
|| BW: Może nie tak dużo, ale kilka stowarzyszeń ist-
re proponują preferencyjne warunki prenumeraty
nieje bądź istniało. My działamy już ponad sześć lat.
(np. „Kosmetologia Estetyczna”).
Jednym z kluczowych celów naszego Stowarzysze- || KW: Jakie elementy brane są pod uwagę przy certyfikacji
nia „Przyjazna Kosmetyka” jest dbanie o najwyższą
gabinetu?
jakość świadczonych usług kosmetycznych. Aby ten
|| BW: Taki gabinet musi spełniać wiele kryteriów, naj-
cel realizować, organizujemy wiele szkoleń oraz co-
ważniejsze z nich to: odpowiednie kwalifikacje pracow-
roczne sympozjum kosmetologiczne.
ników; ciągłe doskonalenie personelu; kompleksowość
Opracowaliśmy również program certyfikacji gabinetów,
świadczonych usług; jakość usług, potwierdzona m.in.
który w założeniu i w praktyce przekłada się na wymier-
poprzez „tajemniczego klienta”; gabinet musi istnieć od
ne korzyści wiarygodności i jakości usług dla „klientów
minimum 36 miesięcy i mieć stacjonarną siedzibę.
końcowych” gabinetów i co za tym idzie – dla samych ga-
Ale certyfikat to nie tylko wymogi. Gabinety z Certyfi-
binetów. Do programu certyfikacji zapraszamy nie tylko
katem Najwyższej Jakości Usług „Przyjazna Kosmetyka”
mogą liczyć na nasze wsparcie merytoryczne, promocję
w mediach oraz specjalne oferty od naszych partnerów.
|| KW: Jakie są Państwa cele na bliższe miesiące czy lata?
|| BW: Najbliższe tygodnie to intensywna organizacja
jednego z najważniejszych wydarzeń w tym roku,
czyli VI Sympozjum Kosmetologicznego, które w tym
roku odbędzie się w pierwszy weekend września
w Ciechocinku, w hotelu Villa Park.
Przez cały czas zajmujemy się procesem certyfikacji
gabinetów zgłaszających swój akces do tego procesu.
Opracowujemy również jesienno-zimowy cykl szkoleń związanych z naszym zawodem.
Pomysłów mamy wiele i staramy się je sukcesywnie realizować. Jedyny problem, jaki napotykamy
na swojej drodze, to zbyt krótka doba, gdyż każdy
Beata Wątorowska
prezes Stowarzyszenia na
rzecz Rozwoju Kosmetologii
„Przyjazna Kosmetyka”
z nas intensywnie prowadzi własny biznes. Jesteśmy
dumni, że cały czas przybywa nam nowych członków, spotykamy wspaniałych ludzi, którzy pracują
z nami na rzecz naszego środowiska.
|| KW: Życzę dalszych sukcesów.
Do zobaczenia 5 września w Ciechocinku.
3 / 2015 / vol. 4
273
art ykuł
W
środowisku kosmetyczek i kosmetologów wiele dyskusji poświęca się bezpieczeństwu wykonywania zabiegów. Na to bezpieczeństwo
składa się wiele elementów: począwszy
od bardzo dobrego wykształcenia i ciągłego doskonalenia, a na bezpieczeństwie prawnym i ubezpieczeniowym
skończywszy. W niniejszym artykule chciałbym zająć się tym ostatnim,
a więc bezpieczeństwem wykonywania zabiegów w kontekście dedykowanego, zawodowego OC.
A
pr awo
Ubezpieczenia
odpowiedzialności
cywilnej
gabinetów kosmetycznych
Jeśli przyjrzymy się zawodom medycznym, takim jak lekarze i pielęgniarki, to łatwo
zauważymy, że wszystkie te zawody objęte
są ubezpieczeniem OC, często obowiązkowym. Gdy przyjrzymy się ubezpieczeniom
OC zawodu kosmetyczki, kosmetologa czy
podologa, to łatwo można zauważyć, że takich ubezpieczeń dedykowanych nie ma lub
mówiąc bardziej szczegółowo – do tej pory
nie było. Można kupić na rynku oczywiście
ogólną polisę OC gabinetu, ale konia z rzędem temu, kto dostanie od ubezpieczyciela
listę zabiegów objętych tym ubezpieczeniem.
|| Nie wszystkie zabiegi
|| W czym tkwi problem?
objęte są ubezpieczeniem
Problemów ze skonstruowaniem takiego OC było wiele. Pewne zabiegi mogą być wykonywane tylko przez lePo pierwsze, brak regulacji prawnych zawodu, a więc
karza, dlatego też takie, jak z użyciem toksyny botuli-
jakie kosmetyczka lub kosmetolog może wykonywać
nowej, wypełniacze, nici hialuronowe, osocze bogato
zabiegi, a jakich nie. Po drugie, statystyki szkodowo- płytkowe, voluma czy zabiegi wykonywane za pomości. O ile w przypadku lekarzy, niewiele, bo niewiele, cą laserów ablacyjnych, nie są objęte ubezpieczeniem.
ale trochę danych istnieje, o tyle nikt w Polsce nie ma
Zakładając dobrą praktykę, że przy wykonywaniu
wiedzy, ile jest powikłań po zabiegach kosmetycznych. tak skomplikowanych zabiegów gabinety, które ofeTo bardzo ważne dla zakładów ubezpieczeń, bo na tej
rują taką usługę, współpracują z lekarzami i lekarze ci
podstawie mogą szacować ryzyko. Po trzecie, kosme- wykonują zabiegi w gabinecie kosmetycznym, kosmetyczka czy kosmetolog to zatrudniający inne osoby
tyczka lub kosmetolog może niejako ubezpieczyć swoją
przedsiębiorca, z którymi mogą być zawarte różne
współpracę z lekarzem. Koszt takiego ubezpieczenia
umowy włącznie, z tym że pracownik może prowadzić
jest o 20% wyższy. Innymi słowy, płacąc składkę ubez-
własną działalność gospodarczą. Właściciel gabinetu
pieczeniową zwiększoną o 20%, można być ubezpieczo-
kosmetycznego może mieć sieć salonów, często wynaj- nym od powikłań spowodowanych przez zabiegi wykomuje lub dzierżawi lokal. Kosmetyczka czy kosmetolog
nywane przez lekarza w gabinecie kosmetycznym.
posiada sporo sprzętu, nie tylko do wykonywania zabiegów, ale również komputerowego. Często również
|| Rozwiązanie MedLegalis
współpracuje z lekarzem lub pielęgniarką. Konstruując
Po ponad roku pracy i po rozwiązaniu szeregu proble-
ubezpieczenie i negocjując z ubezpieczycielami, musie- mów powstały przy naszej aktywnej współpracy proliśmy wziąć to wszystko pod uwagę. Niektórzy z nich
gramy ubezpieczeniowe, dedykowane kosmetyczkom,
w ogóle nie podjęli tematu, ale z kilkoma, a konkretnie
kosmetologom i podologom, z naszego punktu widzenia
z dwoma bardzo dobrymi firmami, udało się stworzyć
bardzo korzystne dla tych zawodów, zapewniające im
program ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ga- bezpieczeństwo ubezpieczeniowe.
binetów kosmetycznych i kosmetologicznych.
3 / 2015 / vol. 4
Grzegorz Maciaszek
dyrektor zarządzający
w firmie MedLegalis,
zajmującej się opieką prawną
zawodów medycznych
T: +48 509 687 572
275
art ykuł
A
pr awo
Zakres takiego ubezpieczenia OC przede wszystkim
obejmuje likwidację szkody, jaka powstałaby na skutek
źle przeprowadzonego zabiegu lub powikłań po zabiegu i np. konieczności skorzystania z porad dermatologa. Działając wspólnie ze Stowarzyszeniem na rzecz
Kosmetologii „Przyjazna Kosmetyka” i Polskim Towarzystwem Podologicznym, stworzyliśmy listę zabiegów,
które zostały objęte ochroną. Ubezpieczenie obejmuje
takie zabiegi, jak: mikrodermabrazje, mezoterapie, zabiegi z użyciem laserów nieablacyjnych, karboksyterapię, mikronakłuwanie, różnorodne peelingi chemiczne
itd. Co ważne, tak w przypadku kosmetyczek, kosmetologów i podologów, szczegółowa lista zabiegów dołączana jest do polisy w postaci załącznika, a suma gwarancyjna, do której można się ubezpieczyć, to 1 mln złotych.
Zwiększ zyski swojego salonu!
Daj swoim klientom swobodę płatności.
|| DostępnośĆ polisy?
Kwoty ubezpieczeń są atrakcyjne. Zależą one od ilości
pracowników i sumy, na jaką się chcemy ubezpieczyć.
Najtańsze ubezpieczenie na sumę gwarancyjną 100 tys.
Nowoczesne terminale płatnicze oraz mobilny
terminal typu mPOS bez abonamentu!
złotych w gabinecie do 5 pracowników to kwota kilkaset złotych na rok. Stawka może wzrosnąć o 20%, jeśli
chcemy ubezpieczyć wizyty lekarskie w naszym salonie.
Dowiedz się więcej:
www.pep.pl
tel. +48 688 348 887
Kosmetyczki i kosmetolodzy powinni jak najliczniej
przystępować do programu ubezpieczeniowego, tak by
zachęcić firmy ubezpieczeniowe do kontynuacji tego
projektu. Jeżeli salony kosmetyczne, kosmetolodzy
i podolodzy nie będą chcieli się ubezpieczać, nastąpi
powrót sytuacji sprzed kilku lat. Warto też w tym miejscu z całą mocą podkreślić jeszcze raz, że kosmetyczki i kosmetolodzy powinni dbać o wysokie standardy
świadczenia usług, jakie między innymi promuje Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Kosmetologii „Przyjazna Kosmetyka” czy MedLegalis. Oznacza to między
innymi niewykonywanie zabiegów, które powinni
robić lekarze, dokładne informowanie klientów o pozytywnych skutkach zabiegów i potencjalnych ryzykach,
a także, w przypadku poważniejszych zabiegów, zawieranie pisemnych zgód.
276
3 / 2015 / vol. 4
art ykuł
A
3 / 2015 / vol. 4
277
DZIŚ MOŻNA OSIĄGNĆ WSZYSTKO…
TO CO BYŁO UZNANE ZA NIEMOŻLIWE,
DZIŚ STAJE SIĘ MOŻLIWE www.bioteb.pl
Szerokie spektrum zastosowań:
Wskazania:
1 Redukuje zmarszczki
2 Rozświetla skórę
3 Ujędrnia kontur skóry
1 Ostry i przewlekły ból
2 Osteopenia szczęki i żuchwy
3 Złamania z formująca się kostniną lub bez niej, uszkodzenia łąkotek
4 Zmniejsza przebarwienia
5 Zwiększa objętość piersi
4 Sztywność barku, zapalenie kaletki, zapalenie powięzi podeszwowej,
6 Modeluje figurę
7 Drenuje
8 Redukuje tłuszcz
wapniejące zapalenie ścięgna
5 Narośla kostne, ostroga piętowa
6 Choroba zwyrodnieniowa stawów (biodrowego, skroniowo-żuchwowego),
przepuklina międzykręgowa, zespół cieśni nadgarstka
9 Spala tłuszcz
10 Redukuje rozstępy
11 Naturalnie powiększa usta
12 Odmładza dłonie
13 Zmniejsza blizny
14 Likwiduje kępki żółte
15 Działa antyoksydacyjnie
16 Likwiduje oznaki starzenia na szyi i dekolcie
7 Zwichnięcia, urazy układu mięśniowo-szkieletowego, naderwania mięśni
8 Zespół de Quervaina – zapalenie pochewek ścięgien nadgarstka
9 Rozstępy skórne, kępki żółte, bliznowce pooperacyjne, blizny potrądzikowe
10 Objawy starzenia skóry, dyschromia skóry, trądzik
11 Panikulopatia – PEFS – skórka pomarańczowa, tkanka
obrzękowo-zwłóknieniowo-stwardnieniowa
12 Otyłość miejscowa,
13 Osteoporoza
14 Neurologia nerwu trójdzielnego
Dystrybutor: aura infinity Joanna rumsicka
Sagl Via Grütli 7 6883 Chiasso Svizzera
Włochy tel. +39 3407924207 | Szwajcaria tel. +41 765112900 |Polska tel. +48 512014818
art ykuł
J
eżeli zamierzamy kupić pierwsze
urządzenie do swojego salonu, powinniśmy przede wszystkim odpowiedzieć sobie na pytanie – jakiego rodzaju
usługi chcemy świadczyć? Czy zamierzamy się w czymś specjalizować, np.
w depilacji, czy oferować szeroki wybór
zabiegów rozwiązujących, przykładowo, problemy skórne naszych klientek.
Jeśli to drugie, to najlepszym rozwiązaniem będą urządzenia o szerokim
spektrum zastosowania, niekoniecznie
od razu tzw. „kombajny”.
A
Zanim kupisz
urządzenie
do swojego salonu
|| Przykładowo
Aparat do oxybrazji, można wykorzystać
do peelingu płytkiego i głębokiego, redukcji
zmarszczek, blizn potrądzikowych, przebarwień. Oxybrazją na tlen możemy likwidować trądzik, zmniejszać trądzik różowaty,
eliminować objawy łuszczycy. Oxybrazję
możemy łączyć z każdym innym zabiegiem
kosmetycznym, zwiększając wchłanialność
preparatów kosmetycznych przez skórę.
Urządzenia możemy użyć do redukcji cellilitu i rozstępów. Aby aparat był skuteczny,
ciśnienie zabiegu powinno wynosić około
7 barów (7 atmosfer)
„„
|| Decyzja podjęta
||Jak więc uchronić się przed
Zatem po decyzji, jakie urządzenie chcemy kupić, mu- opisanymi wyżej sytuacjami ?
simy wybrać model i dostawcę urządzenia.
Zwróćmy uwagę, że te same
urządzenia mogą mieć różne nazwy, nadane
im przez lokalnych sprzedawców.
1.
Przestudiować warunki gwarancji – okres gwarancji
(12, 24 czy 36 miesięcy), na czyj koszt odbywa się dostarczenie urządzenia do serwisu, czy sprzedawca zapewnia urządzenie zastępcze na czas naprawy.
2.
Czy urządzenie ma opinię jednostki naukowej, zlokalizowanej w Polsce lub w innym kraju Unii Euro-
Podawany przez sprzedawcę kraj produkcji również
może mijać się z prawdą, podobnie jak podawane parametry. Można próbować weryfikować te informacje, np.
pejskiej.
3.
Sprawdzić opinię innych kosmetyczek o tym urządzeniu i o serwisie.
na stronie www.aparatykosmetyczne.com
Każdy sprzedawca zapewnia o skuteczności sprze- Jeżeli sprzedawca nie obawia się złych opinii, publikudawanego przez siebie urządzenia i o serwisie gwaran- je na swojej stronie dane salonów, użytkujących jego
cyjnym i pogwarancyjnym. Jednak znane są przykłady, urządzenia. Nie wahajmy się zadzwonić do tych salogdy urządzenie w okresie 2-letniej gwarancji było wy- nów. Jeżeli kosmetyczka nie jest zadowolona z serwisu
syłane przez klienta na jego koszt do serwisu sześć razy
aparatu, na pewno nam to powie.
i każda naprawa trwała ok. miesiąca. W tym miejscu pra-
Przestrzegając ww. zasad zmniejszymy ryzyko za-
gniemy zwrócić uwagę , że w sporze ze sprzedawcą nie
kupu urządzenia, które może być powodem kłopotów
możemy powoływać się na ochronę praw konsumentów, i frustracji.
ponieważ kupując urządzenie do celów prowadzenia
inż. Wiesław Niewójt
działalności gospodarczej, nie jesteśmy konsumentami.
3 / 2015 / vol. 4
279
art ykuł
A
Medycyna Estet yczna
Dobre, bo polskie…
Polski producent kosmetycznych
urządzeń wielofunkcyjnych klasy
premium - Medika
także po zakończeniu zabiegu. Zjawisko elektroporacji
w zabiegach mezoterapii bezigłowej wsparte jest działaniem fali ultradźwiękowej. Poprawia ona przepuszczalność błon komórkowych, co ułatwia przenikanie substancji, a także odprowadzanie metabolitów.
Czym jednak mezoterapia firmy Medika przewyższa
M
MaxMedik
ul. Stabłowicka 1
54-058 Wrocław
NIP: 894-262-22-66
T: +48 71 350 47 65
T: +48 794 151 415
W: maxmedik.pl
inne urządzenia? Większość z nich wykorzystuje do
edycyna estetyczna oferuje szereg inwazyjnych zabiegów ukierunkowanych na
poprawę jakości skóry i jej odmłodzenie. Alternatywą dla nich są zabiegi niewymagające ingerencji lekarza, skutecznie spowalniające zachodzące w skórze zmiany i pozwalające przedłużyć
młodość. Opierają się na działaniu substancji
chemicznych lub bodźców fizykalnych, usprawniających procesy życiowe komórek skórnych.
szenie natężenia jest szybkie, a dodatkowo następuje
Zabiegi fizykalne weszły już na stałe do ofert gabi-
Rozwiązanie firmy Me-
netów kosmetycznych i wydawać się może, że w tym
dika – Cellular Nutri Sys-
pracy prąd zmienny o przebiegu sinusoidalnym, trójkątnym i prostokątnym. Zwiększenie i zmniejszenie natężenia następuje w sposób stopniowy. W urządzeniu
Medika prąd trójkątny wzrasta stopniowo, ale zmniejnatychmiastowa zmiana kierunku jego przepływu. Takie rozwiązanie poprawia jakość elektroporacji, zwiększa i przedłuża efekty zabiegu, stając się doskonałą alternatywą dla inwazyjnych zabiegów medycznych.
zakresie trudno zaproponować coś innowacyjnego.
tem – jest programem
Nic bardziej mylnego. Wychodząc naprzeciw oczeki-
autorskim, chronionym
waniom kosmetologów i ich klientów, firma Medika
patentem. Przy jego tworzeniu współpracowali pra-
przedstawia nowoczesny kombajn kosmetyczny, dzięki
cownicy naukowi Politechniki Wrocławskiej i Akade-
któremu znane rozwiązania nabierają innego wymiaru. mii Wychowania Fizycznego, a jego skuteczność poUnikatowość kombajnu Medika polega na zastoso- parto badaniami. Programy zabiegowe umożliwiają
waniu nowatorskich, chronionych patentem rozwiązań. pielęgnację okolic oczu, poprawę nawilżenia, niweloJednym z najważniejszych elementów jest tu mezotera- wanie przebarwień, działanie przeciwstarzeniowe,
pia bezigłowa. Zabieg opiera się na zjawisku elektroporacji, terapię trądziku pospolitego i różowatego, redukcję
wzmocnionym działaniem fali ultradźwiękowej. Elektro- dolegliwości bólowych i walkę z wypadaniem włosów.
poracja wywołana jest krótkimi impulsami elektrycznymi
280
o wysokim napięciu. Dzięki nim w błonach komórkowych
Firma proponuje także
powstają kanały umożliwiające przenikanie makrocząste-
nowe podejście do peelin-
czek. Zmiany powstające w strukturze błon są odwracalne,
gu kawitacyjnego. Stan-
nie dochodzi do ich uszkodzenia, jest to więc proces całko-
dardowe opcje wzbogaco-
wicie bezpieczny. Dzięki pobudzeniu procesu pinocytozy
no możliwością wykonania dezinkrustacji, w której
cząsteczki wprowadzonych substancji działają w skórze
połączono działanie prądu stałego i fali ultradźwiękowej.
3 / 2015 / vol. 4
art ykuł
A
Umożliwia to głębokie oczyszczenie skóry. Urządzenie
pozwala również na wykonanie mikromasażu z użyciem mikroprądów McT, dzięki czemu uzyskujemy poprawę wyglądu twarzy. Świetnie sprawdza się przy niwelowaniu drobnych zmarszczek, cieni pod oczami,
poprawia dotlenienie i odżywienie tkanek.
Kombajny Medika mają także opcje, umożliwiające
wykonanie oksybrazji, sonoforezy i bezinwazyjnej liposukcji, opartej na działaniu ultradźwięków i podczer-
Kombajny Medika oferu- wieni. Przynosi ona dobre efekty terapeutyczne, poją także szereg innych
zwalając jednocześnie uniknąć powikłań związanych
możliwości. W module
z zabiegami chirurgicznymi.
fal radiowych, dodano
Medika to marka polska, która tworzenie swojej
wiązkę promieniowania laserowego o długości fali
aparatury oparła na wiedzy krajowych specjalistów.
650 nm, co znacznie poprawia efekt terapeutyczny i li- W ofercie znajdziemy nie tylko opisany kombajn, ale
ftingujący. Terapia falami radiowymi uchodzi dziś za
także nowoczesną aparaturę do zabiegów termolizy
jeden z najskuteczniejszych zabiegów kosmetycznych
i karboksyterapii. Sprzęt zbudowany jest na krajowych
poprawiających owal twarzy i zwalczających nadmiar
podzespołach, co znacznie ułatwia jego serwisowanie
tkanki tłuszczowej. Połączenie jej z biostymulacyjnym
i zapewnia niezmiennie wysoką jakość urządzeń. Dla
oddziaływaniem światła laserowego zwiększa skutecz- poprawy komfortu pracy i trwałości zastosowano obuność i zapewnia długotrwałe efekty działania.
dowy Corian, niehigroskopijne, odporne na ścieranie
i chemię, stosowaną w gabinetach kosmetycznych. Nie
Popularny zabieg mikro- ulega ona odbarwieniom, jest wytrzymała na uderzedermabrazji
diamento- nia, gładka, jednolita i niezwykle higieniczna.
wej wzbogacony został
Firmy Medika wychodzi naprzeciw potrzebom ko-
system Vacuum Control, smetologów. Innowacyjne rozwiązania, poparta badaczyli kontrolą podciśnienia. Zwiększa to komfort i bez- niami skuteczność działania, nowoczesny design i wypieczeństwo pracy, a dziewięć głowic i trzy dysze zabie- soka jakość to niewątpliwe atuty urządzeń. Dzięki nim
gowe poszerzają spektrum zastosowania urządzenia.
System ten został także wykorzystany w module
jesteśmy w stanie znacznie rozszerzać ofertę gabinetu,
proponować klientom nowe zabiegi, bez obaw o bezpie-
dermomasażu, w którym za pomocą stymulacji mecha- czeństwo i efektywność. Zapotrzebowanie na rozwiąnicznej i podciśnienia oddziałuje się na tkankę łączną. zania alternatywne dla medycyny estetycznej z roku
Zabieg pozwala na poprawę krążenia, eliminację tok- na rok wzrasta, a przeciwdziałanie efektom starzenia
syn i metabolitów, uaktywnia proces lipolizy, pomaga
jest wyzwaniem, z którym kosmetolodzy spotykają się
w modelowaniu sylwetki.
coraz częściej. Nowoczesne urządzenia firmy Medika
Ważną opcją kombajnu jest analizer skóry. Dzięki
niemu można dokonać prawidłowej analizy stanu cery
odpowiadają na potrzeby rynku, dzięki czemu rośnie
grono zadowolonych klientów Twojego salonu!
w oparciu o sześć punktów pomiarowych. Precyzyjne
dobranie procedur zabiegowych i substancji aktywnych poprawia efektywność działania zabiegu i zwiększa zadowolenie klienta.
3 / 2015 / vol. 4
281
art ykuł
A
dietet yk a
Dieta z zasadami
W
organizmie człowieka zachodzą specyficzne reakcje chemiczne, które wymagają
optymalnych warunków przede wszystkim równowagi kwasowo–zasadowej. Nawet niewielkie
odchylenia od normy mogą powodować negatywne skutki dla organizmu. Przede wszystkim
dotyczy to sytuacji, gdy pH <7, co oznacza, że pH
jest zbyt niskie (środowisko reakcji jest kwaśne),
aby poprawnie przebiegały procesy chemiczne.
Ale czy to, co jemy, wpływa na zachwianie równowagi kwasowo-zasadowej naszego organizmu?
W takim razie, co jeść, aby nie zakwaszać naszego
organizmu? Aby uniknąć negatywnych skutków zakwaszenia, zaleca się dietę składającą się w 80% z produktów zasadotwórczych i w 20% z kwasotwórczych.
Do produktów zasadotwórczych zalicza się: ziemniaki,
warzywa (korzenne, liściaste i dzikie), owoce, mleko
i produkty mleczne, niegazowana woda mineralna,
zioła (pietruszka, szczypiorek, majeranek, tymianek,
oregano, koper, gorczyca, kminek, pieprz i papryka).
Można wyróżnić produkty neutralne, które utrzymują równowagę kwasowo-zasadową, i są to: masło, oleje,
orzechy włoskie, woda z kranu. Do produktów kwaso-
W trakcie jedzenia i picia dostarczamy do organizmu
twórczych należą: cukier, słodycze, produkty z białej
niezbędne składniki mineralne, które przyczyniają się
mąki (biały chleb, pieczywo tostowe, makaron czy klu-
do utrzymania równowagi kwasowo-zasadowej, odpo- ski), produkty z oczyszczonych i polerowanych ziaren
wiedzialnej za pH naszego organizmu. Jeżeli człowiek
(również ciemne pieczywo), słodkie napoje bezalkoho-
spożywa za dużo produktów kwasotwórczych, do któ- lowe, kawa i alkohol.
rych można zaliczyć białko pochodzenia zwierzęcego,
Aby zwiększyć skuteczność terapii odkwaszającej,
cukier, mąki z pełnego przemiału, ryż, makaron, kawę, należy zastosować kilka rad:
czarną herbatę, alkohol czy nikotynę, to powstaje nad-
1.
Jeść powoli i dokładnie gryźć każdy kęs.
mierna ilość kwasów we krwi. Poza produktami spo-
2.
Unikać dodawania soli do potraw.
żywczymi na zwiększenie ilość kwasów we krwi ma
3.
Unikać spożywania konserw i żywności wysoko
4.
Pić co najmniej 2 litry wody niegazowanej oraz uni-
5.
Wykonywać ćwiczenia o umiarkowanej intensyw-
przetworzonej.
wpływ życie w stresie, stosowanie restrykcyjnych diet,
przyjmowanie nadmiaru leków oraz brak lub nadmiar
kać popijania posiłków.
aktywności fizycznej.
Dlaczego nadmierna ilość kwasów we krwi ma
negatywny wpływ na zdrowie człowieka? Przede
ności co najmniej 3 razy tygodniu.
wszystkim kwasy przyczyniają się do powstawania
wrzodów żołądka, chorób trzustki, wątroby, pęcherzy-
Podsumowując, zakwaszenie prowadzi do wielu ne-
ka żółciowego i dwunastnicy. Zakwaszenie nie wpły- gatywnych skutków, dlatego warto zmienić swoje nawa negatywnie tylko na przewód pokarmowy. Jedną
wyki żywieniowe. Co prawda objawy zakwaszenia są
z pierwszych oznak są ciemne kręgi pod oczami, inne
niespecyficzne i mogą wynikać z nieprawidłowej funk-
niespecyficzne objawy to ból głowy, niestrawność, czę- cji niektórych narządów, np. wątroby, trzustki, żołądka
ste przeziębienia, bóle głowy czy osłabienie fizyczne. czy nerek, dlatego przed wprowadzeniem „diety zasaDługotrwałe zakwaszenie przyczynia się do rozwoju
dowej” warto skonsultować się z internistą, który zleci
Ewa Gawor
chorób cywilizacyjnych, tj. nadciśnienia, miażdżycy, podstawowe badania.
cukrzycy typu II, osteoporozy czy nowotworów.
NOWOŚĆ WYDAWNICZA
ZAKWASZENIE
Nieznana przyczyna wielu chorób
Dowiedz się jak rozpoznać chorobę
i skutecznie ją zlikwidować
naturalnymi metodami.
· Test zakwaszenia
3 / 2015 / vol. 4
· Lista hitów zasadowych
282
· Dieta odkwaszająca
„Świetna książka. Dzięki niej zmieniłam
dietę i czuję się znakomicie. Polecam!”
Joanna z Sosnowca
„Ta książka pomogła mi zdiagnozować
przyczyny uporczywych dolegliwości.
Szkoda, że tak późno została wydana
w Polsce.”
Adam Zielecki
„Książka dla wszystkich, którzy chcą
prowadzić zdrowy styl życia.”
Ada51
Więcej informacji na stronie internetowej
www.alkala.pl
art ykuł
W
ostatnich latach obserwujemy
znaczny wzrost występowania
alergii i nietolerancji pokarmowych.
Wśród najbardziej problematycznych
pokarmów znajdują się przede wszystkim mleko (laktoza) oraz pszenica (gluten). Rozpoznanie alergii nie stanowi
większego problemu, ponieważ spożycie
danego pokarmu wywołuje natychmiastową, widoczną „gołym okiem” reakcję
uczuleniową. O wiele trudniejsze w diagnozie są nietolerancje pokarmowe. Tu
objawy mogą pojawić się po kilku dniach
lub nawet tygodniach, przez co trudno
skojarzyć je z konkretnym pokarmem.
Nietolerancje pokarmowe to przede
wszystkim problemy trawienne (wzdęcia, bóle brzucha, biegunki) oraz gorsze
samopoczucie (migreny, zmęczenie). Objawy są widoczne także na naszej skórze,
która staje się zaczerwieniona, swędząca,
sucha i skłonna do podrażnień.
A
dietet yk a
(Nie)tolerancje
pokarmowe
stres oraz antybiotykoterapia. To właśnie te
szczep probiotyczny, który charakteryzuje
czynniki mogą prowadzić do zaburzeń natu- pojedynczy, ukierunkowany cel działania.
ralnej mikroflory jelitowej i wystąpienia tzw. Okaże się pomocny w zapobieganiu i łagodzezespołu przeciekającego jelita. W ten sposób
niu dolegliwości jelitowych, które tak często
określamy zbyt dużą przepuszczalność jelit
towarzyszą nietolerancjom pokarmowym.
dla szkodliwych toksyn oraz niestrawio- Probiotyk wieloszczepowy zawiera kilka
nych cząstek pokarmu, traktowanych przez
odpowiednio dobranych szczepów probio-
organizm jako „ciała obce”. Po przedostaniu
tycznych, charakteryzujących się szerokim
się do krwiobiegu mogą wywoływać reakcje
spektrum oddziaływania na organizm. Dzię-
zapalne oraz powodować nadwrażliwość na
ki zwiększeniu różnorodności mikroorgani-
dany składnik pożywienia.
zmów w jelitach i wspieraniu układu odpor-
W profilaktyce nietolerancji pokarmo- nościowego pomoże uporać się z pozostałymi
wych dużą rolę odgrywają probiotyki. Te
objawami nietolerancji pokarmowych i aler-
żywe, dobroczynne mikroorganizmy dba- gii, obejmującymi m.in. skórę, układ oddechoją o prawidłowy skład mikroflory jelitowej, wy czy nasze samopoczucie.
a także dzięki uszczelnieniu bariery jelitowej
Przyczyny nietolerancji pokarmowych są
zmniejszają nasilenie reakcji zapalnych. W tej
bardzo złożone. Już dziś wiadomo, że na ich
sytuacji sprawdzą się zarówno probiotyki jed-
występowanie mają wpływ m.in. nieprawi- noszczepowe, jak i wieloszczepowe. Probiotyk
mgr inż. Weronika Bandosz
dietetyk
dłowa dieta, zanieczyszczenie środowiska, jednoszczepowy zawiera jeden, konkretny
3 / 2015 / vol. 4
283
Urządzenia do kriostymulacji
KRIOPOL R
Zalety:
zabiegprzyjemnydlapacjenta:rozluźnia,tonizujenapięciemięśni,
likwidujenaprężeniaiprzykurcze,uspokaja
zwiększaskutecznośćdziałaniadowolnychpreparatów
kosmetycznych,maseczek,okładówitp.,ponieważsubstancje
czynnewnichzawartedyfundująprzezskóręwmiejscupodania
iprzez15-20minniesąrozprowadzaneprzezsiećkapilarną
ilimfatycznąobkurczonąwwynikuchłodzenia
każdyzabiegzwiększametabolizmiprzyśpieszausuwanie
produktówprzemianymaterii
Seria zabiegów pozwala na:
poprawieniejędrnościskóry:likwidacjacellulituIiIIstopnia,
atakżezmarszczek
inicjacjęprocesuresorpcjitłuszczuumożliwiającego
modelowanieiwyszczuplaniesylwetki
likwidacjębólówgłowyopodłożunaczyniowo-ruchowym
poprawęsamopoczucia
y Kriomedpol Sp. z o.o.
3 / 2015 / vol. 4
y 05-082 Stare Babice, ul. Warszawska
272
y tel./fax 22 752 93 21, tel. 22 733 19 05
y [email protected], www.kriomedpol.pl
284
prezentacja
P
UNIKALNE
KOSMECEUTYKI GERnètic
w procesie kompleksowego
modelowania sylwetki
L
atem szczególnie zwracamy uwagę na swój wygląd, niestety wielu z nas nie jest do końca
usatysfakcjonowanych kondycją swojego ciała. Na poprawę takiego stanu źle wpływa
nieodpowiednia dieta, jak i notoryczny brak czasu na regularne ćwiczenia fizyczne. Ponadto rzadko
się zdarza, aby współczesny tryb życia nie odbił się fatalnie na wyglądzie skóry, zwłaszcza w okolicach
brzucha, ud i pośladków. Na szczęście na polskim rynku kosmetycznym można znaleźć coraz bogatszą
ofertę preparatów, których zadaniem jest walka z cellulitem.
Kosmeceutyki GERnétic są doskona-
Kolejnym krokiem w modelowa- przemianę materii i przyczyniają się
le przyswajane i wchłaniane przez
niu sylwetki jest udrożnienie ukła- do usuwania złogów tłuszczu, zapew-
organizm, a jest to spowodowane
du krwionośnego i limfatycznego, niają skuteczną walkę z zastojami lim-
biotechnologiczną metodą ich wy- co jest możliwe za pomocą toniku
twarzania, co wpływa również na
fatycznymi i redukcję cellulitu.
Lympho i kremu Vasco Artera. Pre-
Szybka utrata masy ciała wiąże się
szybkość i długość działania produk- paraty te zapewniają nam skuteczny
z koniecznością jednoczesnego po-
tu. Preparaty tej marki dają możliwość
transport rozłożonych w poprzed- jędrniania powłok skórnych. W tym
oczyszczania organizmu, udrożnia- nim etapie cząsteczek tłuszczu i do- celu firma GERnétic proponuje krem
nia przewodu pokarmowego, emul- starczenie ich do tkanki mięśniowej.
Somito o działaniu ujędrniającym.
gowania złogów tkanki tłuszczowej, Po zastosowaniu produktów wska- Wykazuje on silny wpływ na tkanki
stymulacji układu krążenia oraz uela- zana jest aktywność fizyczna, która
pozbawione elastyczności, jest szcze-
stycznienia i pojędrnienia powłok
gólnie efektywny w partiach na to
skórnych. Oczyszczanie organizmu
znacznie przyspieszy efekty.
Zadaniem kremu Vasco Artera
podatnych (wewnętrzne powierzch-
sprzyja zmianie nawyków żywienio- jest uszczelnianie naczyń krwiono- nie ramion, brzuch, uda i pośladki).
wych, co w efekcie zapobiega nawro- śnych i poprawa krążenia krwi. Pro- Krem Somito wspomaga również
towi problemu otyłości.
Krem Adipo Gasta daje możliwość
dukt ten jest niezwykle efektywny
uelastycznienie skóry po okresie
nie tylko w modelowaniu sylwetki, ciąży lub drastycznych zabiegach od-
oczyszczenia organizmu oraz udroż- ale również w walce z cellulitem. chudzających (np. liposukcja).
niania przewodu pokarmowego i od
Wpływa na aktywność genetyczną
Zachęcamy do wykonywania za-
niego zalecane jest rozpoczęcie zabie- komórek organizmu, a tym samym
biegów w oparciu o wyżej wymie-
gu modelowania sylwetki. Substancje
na przyspieszoną regenerację tka- nione kosmeceutyki w gabinetach
zawarte w preparacie wspomagają
nek. Wzmacnia i uszczelnia układ
kosmetycznych, jak i w domowym
proces lipolizy, stymulują przemia- krwionośny, przez co przyspiesza
zaciszu, gdyż, jak wiadomo, mode-
nę materii i przyspieszają usuwanie
złogów tłuszczu. Krem Adipo Gasta
stosujemy na splot słoneczny oraz
wchłanianie krwiaków i wysięków.
Spektakularne działanie toniku
lowaniem sylwetki należy zająć się
również w domu. W tym celu pole-
Lympho polega na udrożnieniu szla- camy klientkom produkty detalicz-
powłoki brzuszne (na wysokości jelit). ków limfatycznych, co z kolei wpływa
ne marki GERnétic, które wspoma-
Jego składniki aktywne docierają do
gają wykonane w gabinecie zabiegi.
na niezawodne i szybkie oczyszczanie
wątroby, usprawniając w ten sposób
organizmu z zalegających złogów tok- Elementem równie istotnym, o któ- mgr Karolina Mucuś
jej pracę, stymulując oczyszczanie. syn. Współpraca układu limfatycz- rym należy pamiętać, jest stosowa- specjalista ds. handlowych
Ten sam krem, stosowany na miej- nego i krwionośnego zapewnia więc
nie odpowiedniej diety oraz aktyw-
sca otłuszczone, przyspiesza lokalnie
ność fizyczna. Tak przeprowadzona
ciągłość odpowiedniego odżywienia
lipolizę, czyli jest wstępem do mode- i oczyszczenia tkanek. Substancje
kuracja odchudzająca daje gwaran-
lowania sylwetki.
cję długotrwałych efektów.
zawarte w toniku Lympho stymulują
3 / 2015 / vol. 4
TRI STAR Cosmetics
Gdańsk
W: tristarcosmetics.pl
W: facebook.pl/
TRISTARCosmetics
285
art ykuł naukow y
N
Cellulit
Przegląd zabiegów kosmetycznych
Cellulite. Review of cosmetic treatments
|| Wstęp
wielu narządów wewnętrznych. Pełni funkcję wypeł- Justyna Marwicka
Cellulit GLD (ganoid lipodystrophy) jest jednym z naj- niacza przestrzeni pomiędzy narządami i tkankami,
szybciej rozwijających się schorzeń cywilizacyjnych XXI
zaokrąglając powierzchnię ciała. Zawiera duże ilości
wieku. Uważa się, że jest to przypadłość głównie kobieca
adipocytów w formie zrazików, które stanowią głów-
(85-98%), jednak nie jest ona obca także płci przeciwnej. ny magazyn energetyczny dla organizmu. Zbudowana
Mężczyźni dotknięci tym problemem stanowią niewiel- jest także z kolagenu oraz nielicznych fibroblastów, zaś
ką grupę, jednakże nie należy jej pomijać podczas poszu- nie ma w niej elastyny. Tkanka ta stanowi znaczną
kiwań skutecznych metod walki z cellulitem. Pomimo
część ciała człowieka, mianowicie u kobiet 20-25%, na-
innego obrazu histologicznego, leczenie jest takie samo
tomiast u mężczyzn 15-20% [1, 2].
dla obojga płci. Ponadto, wbrew ogólnie przyjętym opi-
Adipocyty najczęściej występują w dużych zgrupo-
niom, zmiany cellulitowe mogą dotyczyć osób zarówno
waniach, które rozdzielone są od siebie pasmami tkanki
otyłych, jak i osób z prawidłową masą ciała.
Kornelia Niemyska
Olga Cieślicka
Wyższa Szkoła Ekonomii,
Prawa i Nauk Medycznych
im. E. Lipińskiego
w Kielcach,
Kolegium Wydziału Nauk
Medycznych
ul. Jagiellońska 109 a
25-734 Kielce
M: +48 41 345 13 13
E: wsepinm@wsepinm.
edu.pl
łącznej właściwej o dużej kapilarności i nerwowości. Komórki tkanki podlegają także regulacji hormonalnej [1, 2].
|| Budowa tkanki tłuszczowej
Tkankę tłuszczową różnicuje się na dwa rodzaje, czy-
Tkanka tłuszczowa jest luźną tkanką łączną. Gromadzi
li tłuszczową żółtą oraz tłuszczową brunatną. Nazwa
się głównie w tkance podskórnej, a także w okolicach
tkanki żółtej pochodzi od jej koloru, uzależnionego od
»
|| Streszczenie
288
|| Abstract
Cellulit jest jednym z najszybciej rozwijających się scho- Cellulite is one of the fastest developing diseases of afflu-
rzeń cywilizacyjnych XXI wieku. Etiologia cellulitu jest
14.03.2015
ence of the XXI century. Cellulite etiology is diversified. It
wieloczynnikowa. Powstaje w wyniku zaburzeń krą- arises as a result of blood and lymph circulation disorder,
żenia krwi i limfy, nadmiernego gromadzenia się szko- excessive accumulation of products of metabolism and adi- 23.04.2015
dliwych produktów przemiany materii oraz odkładania
pose tissue primarily in the area of buttocks, hips, abdomen
tkanki tłuszczowej, przede wszystkim w obszarze po- and arms. Cellulite, especially on advance stage, may evi- 07.05.2015
śladków, bioder i brzucha oraz ramion. Obecność celluli- dence of serious lesions. Cosmetic services market offers
tu, zwłaszcza w zaawansowanym stadium, może świad- vast selection of treatments to fight of the disease.
czyć o poważnych, niekorzystnych dla ustroju zmianach
chorobowych. Rynek usług kosmetycznych, bazując na
najnowszych technologiach, oferuje duży wybór zabiegów, mających na celu zwalczania tej choroby.
Słowa kluczowe: cellulit, rodzaje cellulitu, leczenie,
Key words: cellulite, cellulite types, treatment, cosmetic
zabiegi kosmetyczne
treatments
3 / 2015 / vol. 4
287
art ykuł naukow y
N
obecności barwników z grupy karotenoidów, zwanych
z dużą ilością mitochondriów z podłużnymi grzebie-
lipochromami. Komórki tej tkanki są ściśle upakowane, niami. Ujawniono, że ma dużo naczyń krwionośnych,
ze względu na niewielką masę istoty międzykomórko- połączonych z zazwojowymi włóknami nerwowymi,
wej, zaś ich wielkość uzależniona jest od stopnia oraz ro- które regulują ich rozszerzanie się. Powoduje to nawet
dzaju metabolizmu tłuszczów. Komórki tej tkanki cha- stukrotne zwiększenie objętości przepływającej krwi,
rakteryzują się zawartością jednej, dużej kropli tłuszczu, co w efekcie usprawnia rozprowadzenie powstałego
która otoczona jest cienkim rąbkiem cytoplazmy, z wy- ciepła po całym organizmie [2].
jątkiem miejsca, w którym znajduje się jądro komórko-
Adipocyty tkanki tłuszczowej mają funkcję wewnątrz-
we. Ponadto w jej skład wchodzą także mitochondria, wydzielnicze. Wydzielają leptynę (hormon sytości),
rybosomy, gładka i szorstka siateczka śródplazmatycz- a także resystynę. Leptyna silnie hamuje syntezę kwana oraz aparat Golgiego, a cała powierzchnia komórki
sów tłuszczowych oraz triglicerydów, które są skład-
pokryta jest cienką warstwą glikoprotein [2].
nikiem tłuszczów obojętnych. Podczas zwiększania się
Wszystkie komórki tłuszczowe powstają z lipobla- masy tkanki tłuszczowej wydzielanie tego hormonu
stów, te zaś z komórek mezenchymy (rys. 1).
zwiększa się, hamowane jest podczas przyjmowania
pokarmu, a pobudzane przy odczuciu głodu. Leptyna
przynagla wytwarzanie naczyń krwionośnych. Resystyna natomiast wydzielana jest przez duże adipocyty
tkanki żółtej. Cecha obniżania wrażliwości organizmu
na obecność insuliny jest charakterystyczna dla cukrzycy typu 2 [2].
|| Patogeneza cellulitu
Termin cellulit po raz pierwszy odnotowano w literaturze w latach dwudziestych XX wieku. Ówcześnie
oznaczał on powierzchniowe zniekształcenia skóry.
Ujawniono, że podczas ostatnich dziesięcioleci rozwój
dermatologii estetycznej i kosmetologii umożliwił rzetelniejsze określenie zmian tkanki podskórnej [3].
Rys. 1 Powstawanie komórek tłuszczowych z komórek macierzystych mezenchymatycznych Źródło: [I]
Cellulit, czyli lipodystrofia, jest chorobą tkanki tłuszczowej, która polega na zmianach obrzękowo-włóknisto-stwardnieniowych tkanki podskórnej. Przyczyną
Żółta tkanka tłuszczowa magazynuje tłuszcz w celu
tych zmian jest nieprawidłowy rozrost komórek tłusz-
tworzenia pokładów energetycznych dla organizmu. czowych, a ich wzmożony podział skutkuje zwiększePonadto sama ma możliwość wytwarzania lipidów
niem objętości oraz upośledzeniem rozwoju tkanki
w procesie lipogenezy oraz ich rozkładu w toku lipolizy. łącznej. W wyniku tych przemian dochodzi do ucisku
W komórkach tłuszczowych znajdują się triglicerydy, naczyń krwionośnych i chłonnych, które zaburzają
czyli estry kwasów tłuszczowych i glicerolu, zaś kwasy
ukrwienie i przebieg procesów metabolicznych w skó-
tłuszczowe pochodzą przeważnie z pożywienia [2].
rze i tkance podskórnej, co w konsekwencji powoduje
Tkanka tłuszczowa brunatna występuje w ostatnich
jej uszkodzenie, które widoczne jest jako powierzchnia
dwóch miesiącach życia płodowego oraz w okresie nie- nierówna i chropowata. Skóra wówczas traci swoją
mowlęcym. Później ulega inwolucji. Występowanie tej
elastyczność, staje się wiotka i gąbczasta. Utrudniona
tkanki na ciele jest ograniczone. Zajmuje jedynie obsza- zostaje dystrybucja składników pokarmowych oraz pory tkanki podskórnej, dużych tętnic brzusznych, nerek, zbywanie się produktów przemiany materii, co zaburza
szyi, śródpiersia i okolicy międzyłopatkowej. Jej funkcja
jej funkcje, tworząc ją rozluźnioną, a na jej powierzchni
wiąże się z wytwarzaniem ciepła, które jest szczególnie
widoczne stają liczne dołki i wypukłości (rys. 2) [1, 4, 5].
ważne tuż po narodzinach, kiedy to noworodek jest na-
Cellulit jest zazwyczaj łączony z problemem otyło-
rażony na zmienną temperaturę otoczenia. Adipocyty
ści. Jest to mylne skojarzenie, mimo że często te dwa
tkanki brunatnej otacza tkanka łączna właściwa, a jej
problemy występują wspólnie. Zarówno otyłość, jak
komórki tworzą grupy i układają się w płaty. W odróż- i cellulit są związane z tkanką tłuszczową, jednakże
nieniu od tkanki żółtej, komórki tkanki tłuszczowej
w pierwszym przypadku zmiany patologiczne dotyczą
brunatnej charakteryzuje obecność wielu kropel tłusz- całego organizmu, natomiast problem lipodystrofii jest
czu o mniejszej średnicy, zatopionych w cytoplazmie, konkretnie zlokalizowany [1].
kulistym, centralnie położonego jądra komórkowego
288
3 / 2015 / vol. 4
art ykuł naukow y
N
Wyróżnia się także trzecią nazwę – cellulit cyrkulacyjny, który jest połączeniem lipodystrofii wodnej i lipidowej [8, 9].
|| Cellulit wodny
Cellulit wodny występuje u kobiet, których nie dotyczy problem otyłości, brak wahań wagi, a tkanki nie
straciły elastyczności. Przykładem są tancerki czy
też sportsmenki, a charakteryzuje się on nadmierRys. 2 Obraz tkanki dotkniętej cellulitem i zdrowej tkanki Źródło: [I]
nym gromadzeniem wody w organizmie. Może być
to związane z zaburzeniami w wydalaniu nadwyżki
Pojawienie się cellulitu u kobiet łączy się z wiekiem po- płynu z organizmu pod koniec cyklu hormonalnego,
kwitania, gdyż właśnie w tym okresie pod wpływem
a także niezdrową dietą, bogatą w sól, która zatrzymu-
zachodzących zmian hormonalnych dochodzi do roz- je wodę w organizmie. Podczas badania palpacyjnego
rostu tkanki tłuszczowej. Estrogeny, działając na re- odczuwalne jest mocne przyleganie tkanek do mięśni
ceptory alfaadipocytów – hamują lipolizę i wzmagają
i warstw powierzchniowych do warstw głębokich.
lipogenezę. Odpowiadają za stymulację wzrostu ilości
W przypadku twardego cellulitu mogą także pojawić
glikozaminoglikanów (GAG) w skórze, które powodują
się rozstępy, a skóra jest sucha, czasem nawet szorstka.
wzrost ilości płynu w przestrzeniach międzykomór- Obraz nie zmienia się wraz ze zmianą pozycji ciała [8, 9].
kowych i obrzęk. Rozwojowi cellulitu sprzyjają zatem
estrogeny, które „promują” procesy włóknienia w skó- || Cellulit lipidowy
rze, pobudzają proliferację fibroblastów produkujących
Cellulit tłuszczowy jest luźny i występuje głównie u ko-
włókna kolagenowe. Zmiany w strukturze kolagenu
biet z problemem otyłości. Pojawia się u osób mało ak-
doprowadzają do włóknienia i twardnienia tkanki łącz- tywnych ze zwiotczałą tkanką mięśniową oraz może
nej i wykształcania mikro- i makroguzków, których
być konsekwencją szybkiego odchudzania. Rozpoczyna
ucisk na naczynia krwionośne przez adipocyty wywo- się w głębokich warstwach skóry i tkanki podskórnej,
łuje zaburzenia mikrokrążenia [17].
nie przylegając ściśle do mięśni. Wywołany jest przez
Cellulit u mężczyzn powstaje najczęściej z powodu
gromadzenie się w zrazikach tłuszczowych cukrów
zaburzenia wydzielania androgenów, a także leczenia
oraz kwasów tłuszczowych, które tworzą trójglicerydy.
estrogenami raka prostaty.
Część tych substancji pozostaje w komórce w wyniku
Nadmiernie rozbudowana tkanka tłuszczowa nasila
nieprawidłowego rozpadu trójglicerydów. Taka komórka
zmiany lipodystrofii, dlatego też lokalizacja cellulitu jest
powiększa się i zaczyna wywoływać ucisk, a w konse-
odmienna u obu płci. Większa liczba i aktywność recep- kwencji – także i ból. Nagromadzenie takich nieprawitorów alfaadipocytów sprzyja sprawniejszej lipogenezie
dłowych komórek tworzy skórę pełną bruzd i uwypu-
i predysponuje do łatwiejszego gromadzenia tłuszczu
kleń. Cellulit miękki jest wyraźnie widoczny, a jego
w obszarach, gdzie receptorów tych jest więcej. Estro- obraz zmienia się wraz ze zmianą pozycji ciała. Często
geny odpowiedzialne za kobiecy typ rozmieszczenia
tkanki tłuszczowej wpływają dodatkowo na aktywność
ewoluuje z nieleczonej postaci cellulitu wodnego [8, 9].
Klasyfikacja kliniczna, uwzględniająca podział typu
receptorów alfa w okolicy miednicy, bioder i ud i tym
budowy ciała, wyodrębnia cellulit w postaci:
samym sprzyjają odkładaniu się tłuszczów w tych miej-
• twardej – obecnej zazwyczaj u osób aktywnych
scach, natomiast u mężczyzn nadmiar tkanki tłuszczo-
fizycznie, regularnie uprawiających sport. Skóra
wej jest odkładany na brzuchu oraz na karku [1, 7, 8, 24].
w dotyku jest jędrna, o nieco zwiększonej spoistości,
Warto podkreślić, iż cellulit jest często mylony z ter-
a zmiany cellulitowe są widoczne tylko w przypadku
minem cellulitis, oznaczającym w dermatologii stan zapalny podskórnej tkanki tłuszczowej [5, 6].
uciśnięcia skóry w fałd;
• wiotkiej – występującej głównie u osób po 40. roku
życia na skutek obniżenia jędrności i elastyczności
|| Rodzaje cellulitu
skóry, spowodowanej zmniejszeniem produkcji ko-
Cellulit w zależności od czynników, które go wywołują,
lagenu oraz wahaniami masy ciała. Skóra wówczas
np. zwiększenie objętości komórek tłuszczowych czy za-
staje się luźna, łatwo daje ująć się w fałd i ma wyczu-
burzeń przemiany materii, dzieli się na kilka rodzajów.
Ze względu na sposób jego powstawania, rozróżnia
walne grudki i nierówności;
• obrzękowej – spotykanej u osób z zaburzeniami krą-
się cellulit wodny (twardy) oraz tłuszczowy – lipidowy
żenia obwodowego, ze skłonnością do obrzęków;
(miękki). Typ zależy od podłoża, na którym się rozwija.
• mieszanej – łączącej cechy powyższych zmian [14].
3 / 2015 / vol. 4
289
art ykuł naukow y
N
W patofizjologii cellulitu można wyróżnić kilka stadiów
cellulitu, jak i stanu skóry oraz chęci zmiany nawyków
rozwojowych, które najczęściej określają sposoby jego po- i stosowania się do zaleceń. Leczenie cellulitu jest prowstawania oraz stopień zaawansowania. W ocenie zacho- cesem złożonym i wymaga kompleksowego działania
dzących zmian można zastosować następującą skalę:
w trzech głównych kierunkach, mianowicie poprawy
• stopień I – skóra ma wygląd całkowicie naturalny, mikrokrążenia, lipolizy i odbudowy skóry [23].
jest pozornie gładka z tkanką tłuszczową dobrze
rozłożona, przez co cellulit jest prawie niewidoczny,
|| Zabiegi kosmetyczne
a zmiany uwidaczniają się jedynie przy ucisku skóry;
||Algoterapia
• stopień II – skóra jest mniej elastyczna, czemu towa- Algi są to glony, które można spotkać w najczystszych
rzyszy zaburzenie mikrokrążenia. Podczas leżenia
wodach całego świata. Stanowią one dużą grupę orga-
skóra wydaje się gładka, natomiast przy uciśnięciu
nizmów, które różnicują się pod względem wielkości (od
jej, napięciu mięśni czy pozycji stojącej widoczne są
kilkumilimetrowych po kilkumetrowe) czy koloru (nie-
pofałdowania i nierówności;
bieskie, zielone, brunatne, czerwone). Różnorodność ko-
• stopień III – skóra wyraźnie staje się mniej spręży- lorystyczna zależna jest od temperatury i rodzaju wody,
sta, zmiany widoczne są w każdej pozycji: stojącej, z jakiej zostały pozyskane. Skład tych substancji jest
siedzącej, leżącej. Podczas dotyku wyczuwalne są
bardzo bogaty, przez co przypisuje im się mnóstwo wła-
ziarnistości i pojawia się bolesność;
ściwości, które można wykorzystać w wielu dziedzinach
• stopień IV – skóra ma typowe zgrubienia cellulitowe, kosmetyki, farmacji, a także w przemyśle spożywczym.
powstałe z połączenia wielu mikroguzków, widocz- W salonie kosmetycznym można je spotkać w terapii anne w każdej pozycji ciała. W tym przypadku mogą
tycellulitowej, leczeniu egzemy, trądziku pospolitego, ró-
występować długotrwałe zmiany skórne, których
żowatego, a nawet zabiegach przyspieszających redukcję
przyczyną staje się zapalenie tkanki podskórnej, czy- blizn i rozstępów. Wyjątkową cechą alg jest ich przenili cellulitis, wymagający konsultacji lekarskiej.
kanie w głąb skóry właściwej, podczas gdy większość
innych substancji odżywia jedynie warstwę naskórka.
|| Przyczyny
Nie wykazano jednoznacznie, jakie czynniki inicjują
W salonach kosmetycznych zabiegi z użyciem alg
mają szerokie zastosowanie, mianowicie maski algowe
powstawanie zmian cellulitowych. Wiadomo, że na
na twarz, kąpiele algowe w kapsułach, peelingi algo-
ich rozwój składa się kilka aspektów. Jednym z nich
we ciała czy też masaże z użyciem kremów algowych.
są przyczyny fizjologiczne, kolejnym, równie ważnym, Dużą zaletą tych glonów jest fakt, że nie są przeciwjest styl życia [3].
Do przyczyn fizjologicznych zalicza się: zaburzenia
trawienia, zaparcia, płeć (częściej u kobiet), budowa cia-
wskazaniem dla kobiet w ciąży, gdyż ich działanie nie
działa rozgrzewająco i jest nieinwazyjne.
W przemyśle kosmetycznym wykorzystuje się algi
ła, skłonność do tycia, ciąża, zaburzenia krążenia żyl- w postaci sproszkowanej, co ułatwia ich aplikację wenego i limfatycznego.
Istotne także jest podłoże genetyczne, szczególnie
wnątrz organizmu. Są składnikiem wielu produktów
kosmetycznych, a mianowicie maseczki, kremy, ampuł-
rasy białej, które ma tendencję do upośledzenia na- ki, ekstrakty, żele, pasty, maści, mleczka kosmetyczne,
czyń obwodowych, a także do niewydolności krążenia, szampony, maski do włosów czy żele pod prysznic. Szeco przy niewłaściwym rozroście tkanki tłuszczowej
roka gama właściwości glonów pozwala na wykorzy-
wywołuje ucisk i sprzyja powiększaniu się problemu. stanie ich w pielęgnacji zarówno cery suchej, wrażliwej
Zaburzenia hormonalne, menopauza, a także anty- i naczyniowej, jak i tłustej i podrażnionej. Zawdzięcza
koncepcja hormonalna mają korzystny wpływ na ma- się to ich działaniu przeciwzapalnemu i łagodzącemu
gazynowanie tłuszczów. Sprzyjają także zwiększeniu
podrażnienia skóry. Poleca się je także do skór zmę-
ilości płynu w przestrzeniach międzykomórkowych, czonych, przepracowanych, narażonych na działanie
co w efekcie objawia się zaburzeniami krążenia, obrzę- klimatyzacji, ponieważ dzięki nim uzyskuje się efekt
kiem i powstającymi guzkami [5-8].
dotlenienia i odpowiedniego nawilżenia.
|| Leczenie cellulitu
rzystuje się wyciąg z morszczynu pęcherzykowatego
W preparatach antycellulitowych najczęściej wykoObecność cellulitu, zwłaszcza w zaawansowanym sta- i listownicy brunatnej. Mają one dużą zawartość jodu,
dium, może świadczyć o poważnych, niekorzystnych dla
który pozytywnie wpływa na redukcję masy ciała i go-
ustroju zmianach chorobowych, mianowicie o rozwoju
spodarkę tłuszczową organizmu. Kolejnym renomowa-
żylaków czy tworzeniu się zakrzepów, dlatego tak ważne
nym surowcem jest spirulina, która wzbogacona w pro-
jest podjęcie leczenia. Wiadomo, że wybór metody tera- teiny, kwasy tłuszczowe, minerały i witaminy działa na
peutycznej zależy zarówno od stopnia zaawansowania
290
3 / 2015 / vol. 4
skórę odżywczo. Jest to mikroalga o zielononiebieskim
art ykuł naukow y
zabarwieniu,
która
ujędrnia,
nawilża,
N
poprawia
ruchu limfy wpływa korzystnie na redukcję cellulitu,
ukrwienie i koloryt skóry. Zawarty w niej kwas algi- gdyż zaczyna ona szybciej płynąć, pomiędzy tkankanowy oczyszcza organizm ze zbędnych produktów
mi lepsza jest wymiana płynów, a to wówczas pomaga
przemiany materii i uszczelnia naczynia krwionośne. oczyścić organizm ze złogów i zanieczyszczeń. Działa
Zapobiega ona cellulitowi, a także jego zwalczaniu dzię- to również pozytywnie na poprawę krążenia, tak więc
ki stymulacji rozpadu tłuszczów.
następuje również zmniejszenie obrzęku [1, 6, 9, 15].
Ważną rolę w redukcji lipodystrofii mają także czerwone algi – dzięki zawartości substancji o nazwie rodysterol. Hamuje on procesy magazynowania kwasów
tłuszczowych przez adipocyty. Glony te są niewielkie,
osiągają maksymalnie wielkość 20 cm, a znaleźć je
można u wybrzeży oceanów. Wykazują również cechy
nawilżające, wyszczuplające, wygładzające oraz stymulujące mikrokrążenie [6].
|| Kąpiele morskie
W terapii antycellulitowej same kąpiele morskie nie
przyniosą pożądanego efektu, jednak stanowią one dodatkowy element wspomagający przy innych metodach
zwalczania pomarańczowej skórki. Poprawiają one dotlenienie tkanek, prawidłowe krążenie, a także umięśnienie
różnych partii ciała. Często dodatkowym składnikiem
Rys. 3 Metodyka drenażu limfatycznego
tych kąpieli są algi bogate w jod, więc jednocześnie przy-
Źródło: [II]
noszą korzyści detoksykacyjne i oczyszczające organizm
ze zbędnych produktów przemiany materii.
Drenaż limfatyczny powinien być przeprowadzany
po ówczesnym przygotowaniu, poprzez odpowiednie
|| Masaż
ułożenie danej kończyny zgodnie z prawem grawitacji.
Znanych jest wiele technik masażu jednakże podsta- Następnie przystępuje się do konkretnych ruchów, któwowym elementem, który łączy je razem, jest oddzia- re są także elementami masażu klasycznego, a mianoływanie bodźcem mechanicznym na tkanki, przy bier- wicie głaskanie, rozcieranie, ugniatanie.
nym zachowaniu osoby masowanej. Masaż wykonuje
Decydując się na drenaż limfatyczny za pomocą
się jako zabieg samodzielny bądź też dla uzyskania lep- urządzeń, należy pamiętać o delikatnej strukturze naszych efektów i usprawnienia działania innych terapii
czyń chłonnych, aby ich nie uszkodzić, zatem masaż
leczniczych. Manualne uciskanie ciała pobudza mię- ten musi przebiegać bardzo spokojnie [13].
śnie, stymuluje krążenie krwi i limfy, napina tkankę
łączną oraz wzmaga dobrą przemianę materii, dlatego
|| Masaż sekwencyjny (uciskowy)
też jest on wykonywany w celu modelowania sylwetki, Masaż sekwencyjny, nazywany także uciskowym, jest
redukcji cellulitu i zwalczania otyłości. Masaż można
wykonywany za pomocą specjalnego mankietu, połą-
wykonywać ręcznie, bądź też z udziałem specjalnej
czonego z kompresorem. Mankiet zakłada się na koń-
aparatury do tego przeznaczonej [6, 19].
czynę, na której podejmowana jest terapia. Działanie
masażu uciskowego spowodowane jest zmianami ci-
|| Drenaż limfatyczny
śnienia (wytwarzanymi przez kompresor) w komorach
Początkowo drenaż limfatyczny wykonywano ma- mankietu, w wyniku czego uciskane są kolejne miejsca
nualnie. Obecnie coraz bardziej popularne są zabiegi
zgodnie z kierunkiem przepływu krwi i limfy [4].
z użyciem urządzeń. Drenaż limfatyczny jest to rodzaj masażu, który umożliwia pobudzenie głębokich
|| Masaż rolkami (Rolletic masage)
warstw skóry, działając bezpośrednio na krążenie
Oparty jest na zasadach masażu limfatycznego, ma
limfatyczne. Drenaż musi być przeprowadzany wolno
działanie odchudzające oraz redukujące cellulit. Dzięki
i łagodnie. Wykonuje się delikatne, rytmiczne ruchy
specjalistycznemu urządzeniu masującemu (wyprofilo-
uciskania, w celu stymulacji przepływu limfy. Jedną
wane rolki) dochodzi do efektywnego rozbijania tkan-
z form tego masażu jest głaskanie czubkami palców na- ki tłuszczowej, poprawy krążenia krwi w organizmie
czyń chłonnych w kierunku węzłów chłonnych, w celu
i ujędrnienia całego ciała.
poprawienia przepływu chłonki (rys. 3). Usprawnienie
3 / 2015 / vol. 4
291
art ykuł naukow y
N
|| Bańka chińska
|| Technologia Icoone
Bańka chińska to przyrząd, przypominający kształtem
Icoone likwiduje cellulit, zlokalizowany tłuszcz, luźną
grzybek. W jego wnętrzu wytwarzane jest podciśnie- skórę, obrzęki limfatyczne, blizny, zaparcia, sztywność
nie, dzięki czemu skóra i tkanki znajdujące się w obrębie
mięśni, zapalenia ścięgien oraz wszelkie objawy starze-
bańki zostają zassane (na ok. 1-3 cm). Przebieg zabiegu
nia się skóry. Pozwala na precyzyjną pracę na tkance
polega na przesuwaniu bańki z zassaną skórą po obsza- łącznej. Icoone jest urządzeniem medycznym, które ma
rze ciała podlegającego terapii. Nieodłącznym elemen- w menu zarówno programy medyczne, jak i kosmetycztem przed przystąpieniem do wykonania masażu jest
ne. Icoone, w każdej z siedmiu głowic, wykorzystuje zja-
naniesienie na skórę warstwy preparatu poślizgowego. wisko multimikropęcherzykowej symulacji, co pozwala
Aby uzyskać dodatkowe efekty w terapii antycellulito- na szybkie uzyskanie widocznych efektów terapii. Znawej, należy stosować kosmetyki zawierające w swym
czące i trwałe rezultaty otrzymamy po serii 10-15 zabie-
składzie kofeinę, L–karnitynę bądź też inne składniki
gów. Zabiegi Icoonem możemy wdrożyć we wczesnych
aktywne stymulujące spalanie tkanki tłuszczowej. Za- etapach leczenia w przypadku kobiet po mastektomii,
bieg ten poprawia cyrkulację limfy, ukrwienie skóry, co
po zabiegach liposukcji lub w przypadku świeżych blizn.
wpływa na pozbycie się obrzęków zastoinowych i stanów zapalnych, oraz polepsza jej elastyczność. Ponadto
|| Krioterapia
oczyszcza organizm z toksyn. Bańka chińska jest do- Krioterapia jest zabiegiem, który wykorzystuje działanie
datkową metodą przy stosowaniu innych terapii wal- bardzo niskiej temperatury. Specyfika tej metody polega
czących z problemem pomarańczowej skórki [5, 20].
na zmuszeniu organizmu do naturalnie fizjologicznego
|| Endermologia
do ogrzania, wykorzystując przy tym także siłę z komó-
Endermologia jest techniką masażu powłok tkanek
rek tłuszczowych. Miejscowe chłodzenie tkanek może
wysiłku poprzez zwiększenie zużycia energii potrzebnej
miękkich, opracowaną w latach 80. XX w. Posługuje
powodować ubytek komórek tłuszczowych i utratę
się mechanizmem dwóch elektronicznie sterowanych
podskórnego tłuszczu. Na skutek działania niskich tem-
rolek, znajdujących się w hermetycznej komorze. Rolki
peratur lipidy z komórek tłuszczowych są uwalniane
te, działając w połączeniu z podciśnieniem, wychwytują
i transportowane przez układ limfatyczny. Wpływa to
fałd skóry, który zwijany jest przez pierwszą, a rozwi- zatem bezpośrednio na ujędrnienie skóry oraz redukcję
jany przez drugą rolkę. Fałd ten masowany jest przez
nadmiaru tkanki tłuszczowej. Skóra po takim zabiegu
samobieżną głowicę zabiegową w dwóch kierunkach, jest wyraźnie dotleniona i ukrwiona [5]
a oprócz tego rolki poruszają się także względem siebie
W krioterapii ogólnoustrojowej całe ciało poddaje się
z dodatkiem ciągłych lub rytmicznych zmian podciśnie- ok. 3 minut działaniu niskiej temperatury, sięgającej
nia. Wielkość głowicy jest dobierana w zależności od
okolicy ciała, na której ma być przeprowadzony zabieg.
nawet -160 °C. Czynność ta ma na celu dostarczenie
stresu organizmowi, poprzez jego natychmiastowe re-
Ujawniono, że udrożnienie węzłów chłonnych
akcje obronne na wpływ bardzo niskiej temperatury.
i usprawnienie przepływu chłonki, uelastycznienie
W pierwszych sekundach zaobserwowano skurcz na-
ścian naczyń krwionośnych, poprawa unaczynienia
czyń krwionośnych i mięśni, spowolnioną przemianę
skóry i krążenia żylno-limfatycznego, dotlenienie i od- materii i przepływ krwi, jednak po chwili, w wyniku
żywienie tkanek i mięśni, stymulacja fibroblastów do
obrony organizmu przed wychłodzeniem, reakcje mają
produkcji kolagenu i elastyny oraz udrożnienie gru- charakter całkowicie odwrotny. Uważa się, że skutkiem
czołów łojowych i potowych skóry, a także wzmożenie
powyższych przemian jest zwiększony dopływ do ko-
lipolizy w tkance tłuszczowej, zmniejszenie obrzęków
mórek substancji przeciwzapalnych tlenu oraz składni-
i przyspieszenie przemiany materii jak i działanie
ków odżywczych. Za korzyści płynące z powyższych
przeciwzakrzepowe, pobudzające, relaksacyjne i uspo- metamorfoz uznaje się zmniejszenie bólu, stanu zapalkajające należą do istotnych mechanizmów działania
nego, regenerację uszkodzonych tkanek, rozluźnienie
endermologii. W piśmiennictwie można spotkać donie- mięśni, regulację metabolizmu, a także poprawę funksienia, że podczas zabiegu usuwane są toksyny i białka
cjonowania układu opornościowego [12].
zatrzymujące płyn w przestrzeni komórkowej, wzma¬gany jest drenaż limfatyczny tkanek oraz diureza [17].
|| Ultradźwięki
Endermologię wykonuje się także w celach przygo- Ultradźwięki to fale mechaniczne powyżej zakresu słytowawczych do zabiegu liposukcji (w celu zmiękczenia
szalności człowieka. Na uwagę zasługuje fakt, że wnika-
i rozluźnienia tkanki tłuszczowej) bądź też w terapii
nie energii ultradźwięków w ciało zależy od ich natężenia.
łączonej z zabiegami mezoterapii igłowej i bezigłowej.
292
3 / 2015 / vol. 4
art ykuł naukow y
N
Przyjmuje się, że im większa częstotliwość, tym głębsze
impulsów. Specjaliści polecają łączenie tej metody z ma-
ich przenikanie [4, 13]. Wibracje o wysokiej częstotliwo- sażem próżniowym lub falami radiowymi [5, 9].
ści powodują rozszerzenie naczyń i wpływają na zmiany
Mezoterapia bezigłowa jest mniej bolesną, pozwala-
temperatury, co ułatwia penetrację leków w głąb tkanek.
jącą uniknąć bólu, obrzęku i zasinienia, alternatywną
Aparaty, które wytwarzają falę ultradźwiękową, po- metodą dla mezoterapii igłowej [18].
trafią uszkadzać błony adipocytów i uwalniać tłuszcz
do przestrzeni międzykomórkowych, który następnie
|| Karboksyterapia
jest odprowadzany do wątroby. Zabieg ten jest poleca- Z dużym powodzeniem rozpoczęto terapię z użyciem
ny do miejscowej redukcji tkanki tłuszczowej, jednakże
dwutlenku węgla (karboksyterapia), gazu podlegającego
w celu uzyskania pożądanych efektów należy wykonać
podstawowym biochemicznym i fizjologicznym prze-
go kilkakrotnie, przy jednoczesnym stosowaniu diety
mianom w organizmie człowieka. Dwutlenek węgla po-
niskotłuszczowej [4, 13].
dawany jest igłą o małej średnicy do tkanki podskórnej
Jedną z odmian działania ultradźwięków jest sonoforeza pomocą specjalnej głowicy. Warto zaznaczyć, że zaza, która dzięki drganiom ma na celu wprowadzenie sub- bieg jest nieinwazyjny i nie wymaga znieczulenia. Karstancji czynnych, również tych zawartych w preparatach
boksyterapia opiera się na mechanicznym uszkodzeniu
antycellulitowych, do głębokich warstw skóry. Należy
adipocytów. Po zabiegu odnotowano poprawę krążenia,
również wspomnieć, że zabieg ten wymaga obecności
rozszerzenie naczyń, dotlenienie skóry, a także nasilenie
substancji sprzęgającej pomiędzy głowicą aparatu a po- produkcji kolagenu i poprawę elastyczności [24].
wierzchnią skóry. Substancja ta musi charakteryzować
się przewodnością fali ultradźwiękowej, zapewnić od- || Body wrapping
powiednie przyleganie głowicy, wygładzać nierówności
Body wrapping polega na szczelnym, obciskającym
skóry, ułatwić przyleganie głowicy do skóry [4, 9, 13, 14].
owijaniu ciała – czynności te poprzedza się dokładnym
|| Mezoterapia
specjalnego kremu antycellulitowego, zawierającego aro-
Mezoterapia igłowa polega na wstrzykiwaniu substancji
matyczne esencje, aby uwolnić energię i pobudzić procesy
peelingiem. W pierwszym etapie nakłada się dużą ilość
leczniczych bezpośrednio w głąb skóry w mikroskopij- przemiany materii. Następnie owija się miejsca objęte celnych ilościach, co cechuje się wysoką efektywnością i sku- lulitem specjalną folią lub rozgrzanymi bandażami. Natecznością w działaniu miejscowym. Wykorzystywane
cisk wywołany obecnością folii oddziałuje na naczynia
do iniekcji roztwory są mieszaniną kilku substancji ak- limfatyczne oraz tkanki, co powoduje wzrost ciśnienia
tywnych (pochodzenia naturalnego bądź syntetycznego), w przestrzeniach międzykomórkowych, a także otwarcie
dobieranych indywidualnie do potrzeb pacjenta i rodzaju
się zastawek w naczyniach żylnych i limfatycznych, to
zabiegu. Roztwór ten musi charakteryzować dobra roz- zaś umożliwia odprowadzenie płynów wraz z toksynami
puszczalność w wodzie, tolerancja przez organizm (brak
i zbędnymi produktami przemiany materii. Uważa się, że
odczynów alergicznych po iniekcji), odpowiednio kwaśne
po zdjęciu bandaży efekt w postaci zmniejszenia się ob-
pH oraz fizyczna i chemiczna stabilność. Aplikacja pre- jętości miejsc poddanych terapii jest od razu zauważalny.
paratów w leczeniu cellulitu wpływa na poprawę mikro- Prawidłowa kuracja body wrappingu powinna składać
krążenia w tkance podskórnej i zwiększenie metabolizmu
się z serii 7-10 zabiegów w odstępach 3-4 dni, a jej efekty
komórek tłuszczowych, efektem czego jest redukcja obja- utrzymują się przez kilka miesięcy [5, 6].
wów oraz ujędrnienie skóry.
Substancje, które są wykorzystywane w mezotera- || Cellulolipoliza
pii cellulitu, to: krzemionka, kofeina, wpływająca na
Cellulolipoliza (powszechnie znana pod nazwą elektro-
proces lipolizy, wyciąg z liści karczochów, pirogronian
poliza) to metoda redukcji skórki pomarańczowej, polega-
sodowy, wyciąg z nostrzyka żółtego i rutyny, L–karni- jąca na wprowadzeniu cienkich i giętkich igieł w miejsca
tyna, polideoksyrybonukleotydy, tiratricol itp.
objęte cellulitem. Iniekcja igieł w masę tłuszczową odby-
Mezoterapia jest skuteczną techniką leczenia cel- wa się parami, wprowadzając je na głębokość 4–5 mm.
lulitu, jednakże wymaga wsparcia innymi metodami
Igły podłączone są do generatora prądu, dodatkowo
fizykalnymi i zasadami profilaktycznymi. Dla uzyska- przyklejane są czasami punktowo elektrody. W trakcie
nia pożądanego efektu zabieg ten należy wykonywać
trwania zabiegu moc prądu zostaje stopniowo zwięk-
w serii ok. 10-20 zabiegów [5, 16, 17].
szana. Na skutek tych przemian miejscowa temperatura
Mezoterapia bezigłowa należy do zabiegów nieinwa- ciała zwiększa się, co zaś wpływa na poprawę krążenia
zyjnych. Polega ona na aplikacji składników aktywnych
oraz wzmożenie przemiany materii. Cellulolipolizę wy-
w głąb skóry właściwej i tkanki podskórnej za pomocą
konuje się w serii 6-10 zabiegów z zachowaniem przerw
np. fali elektromagnetycznej, która występuje w postaci
1-2-tygodniowych, natomiast dla podtrzymania efektów
3 / 2015 / vol. 4
293
art ykuł naukow y
N
terapii można go powtarzać raz na pół roku. Uważa się, osiągnięć obu tych dziedzin powinno przyczynić się do
że efektem po zastosowaniu tych zabiegów może być
opracowania skuteczniejszych metod profilaktycznych
nawet całkowita redukcja cellulitu. Mile widziane jest
i terapeutycznych. Cellulit nie jest jedynie defektem ko-
wsparcie jej skuteczności odpowiednią dietą, aktywno- smetycznym, lecz również oznaką ogólnego pogorsześcią fizyczną, a także masażami [6].
nia stanu zdrowia, dlatego też lepiej jest mu zapobiegać
aniżeli leczyć.
|| Elektrostymulacja
Elektrostymulacja to metoda elektrolecznicza poprawia- || Literatura
jąca krążenie krwi i napięcie skóry. Stymulacja polega na
bodźcowym pobudzaniu mięśni za pomocą zmiennego
prądu elektrycznego. W wyniku impulsu mięśnie naprężają się i rozluźniają, co nazywane jest gimnastyką
pasywną. Takie zachowania powodują napinanie się skóry od wewnątrz, zatem mięśnie pracują tak, jak przy wykonywaniu ćwiczeń fizycznych. Wiadome jest, że efekt
antycellulitowy uzyskuje się dzięki zużyciu nadmiaru triglicerydów - źródeł energii oraz produktów odżywczych
[6]. Ujawniono, że elektrostymulacja szczególnie polecana
jest osobom niećwiczącym fizycznie, ze słabo rozwiniętą
tkanką mięśniową, zwiotczeniem mięśni, a także w czasie
rehabilitacji po urazach i porodzie [23].
|| Podsumowanie
Zwalczanie cellulitu należy zacząć od zmiany stylu życia.
Głównymi przyczynami jego rozwoju są brak aktywności
fizycznej, siedzący tryb życia, a także niewłaściwa dieta,
życie „w biegu” i ciągłym stresie oraz popularne zaburzenia hormonalne. Niektóre z tych czynników są niestety
nieuniknione, co więcej – często jeden wynika z drugiego. Dlatego też problem pomarańczowej skórki stał się tak
powszechny, a zarazem uciążliwy, gdyż w łatwy sposób
można posiąść tę przypadłość, z której trudno i nieprędko
wybrnąć. Pierwszą zasadą skutecznego leczenia jest systematyczność, wytrwałość i konsekwencja w podejmowanych działaniach. Co więcej, zbyt późne lub nieodpowiednio podjęte działania terapeutyczne mogą przyczynić się
do wystąpienia bardziej zaawansowanych zmian strukturalnych tkanki podskórnej. Wyróżnia się techniki kosmetyczne, medyczne, ostatecznie chirurgiczne, ale także takie,
których można podjąć się samodzielnie jedynie za pomocą
odpowiednich przyrządów oraz kosmetyków.
Lipodystrofii nie należy bagatelizować, gdyż z czasem może przerodzić się w najbardziej zaawansowaną postać, przy której bolesność jest nieodłącznym
nieprzyjemnym odczuciem. Należy również pamiętać,
że cellulit może być objawem innych stanów chorobo-
M.C. Martini: Kosmetologia i farmakologia skóry, PZWL, Warszawa
2009, 300-309.
2. W. Sawicki: Histologia, PZWL, Warszawa 2005, 134-139.
3. V. Tomaszewicz, P. Zalewski, J.J. Klawe, M. Tafil-Klawe, K. Kołodziejska,
J. Cieściński, W. Lasek: Nieinwazyjna ocena struktury tkanek skóry oraz
analiza składu ciała osób z rozpoznaniem zmian cellulitowych – analiza
przypadku, Acta Bio-Optica et Informatica Medica, 4, 2010, 341-344.
4. W. Kasprzak, A. Mańkowska: Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa
i SPA, PZWL, Warszawa 2010, 232-239, 332-334.
5. B. Łukasiewicz: Współczesna kosmetologia. Nowoczesne urządzenia.
Cellulit, Atena, Warszawa 2012, 114-122.
6. J. Dylewska-Grzelakowska: Kosmetyka stosowana, WSiP, Warszawa
1999, 136-139, 222-230, 276-279.
7. B. Jaroszewska: Kosmetologia, Atena, Warszawa 2010, 259-262.
8. I. Załęska-Żyłka: Cellulit jako problem medyczny, Probl Hig Epidemiol,
89, 2008, 487-491.
9. A. Chudy-Olejniczak: Cellulit – przyczyny powstawania, fazy rozwoju,
rodzaje, terapia – czyli wszystko, co powinno się wiedzieć na ten temat,
Ingenium, 1, 2009, 9-11.
10. H. Ciborowska, A. Rudnicka: Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego
człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, 436-439.
11. J. Tatoń, A. Czech, M. Bernas: Otyłość. Zespół metaboliczny, PZWL,
Warszawa 2007, 29-41.
12. A. Pisula-Lewandowska: Współczesna kosmetologia. Nowoczesne urządzenia. Krioterapia, Atena, Warszawa 2012, 146-158.
13. W. Kasprzak, A. Mańkowska: Fizjoterapia w kosmetologii i medycynie
estetycznej, PZWL, Warszawa 2010, 128-147, 160-163.
14. M. Noszczyk: Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska, PZWL, Warszawa
2010, 192-199.
15. G. Righi: Jak się pozbyć cellulitu, CEDRUS PUBLISHING HOUSE, Warszawa 2009, 9-13, 31-38, 46-51, 72.
16. B. Miękoś-Zydek, P. Czyż, A. Ograczyk: Dermatologia dla kosmetologów.
Mezoterapia w dermatologii i dermatologii estetycznej, Elsevier Urban &
Partner, Poznań 2011, 281-285.
17. K. Sobańska, S. Głuszek: Wybrane zabiegi chirurgiczne i kosmetyczne
stosowane w leczeniu otyłości i cellulitu, Studia Medyczne 2010, 19, 7-11.
18. D. Fus, G. Kulesza-Włodarska, J. Durasik: Dermatologia dla kosmetologów. Mezoterapia bezigłowa, Elsevier Urban & Partner, Poznań 2011,
286-289.
19. D. Fus, G. Kulesza-Włodarska, J. Durasik: Dermatologia dla kosmetologów. Endermologia. Elsevier Urban & Partner, Poznań 2011, 294-297.
20. K. Kuszkowska: Współczesna kosmetologia. Nowoczesne urządzenia.
Szklane bański, tzw. bańki chińskie, Atena, Warszawa 2012, 143-144.
21. M. Alam, B. Gladstone Hayes, C. Tung Rebecca: Dermatologia kosmetyczna, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011, 295-326.
22. M. Woźniak, B. Zegarska, E. Kaczmarek‑Skamira, J. Śliwińska, T. Zegarski: Cellulit (III). Patogeneza. Dermatologia Estetyczna, 3 (74), 2011,
148-150.
23. K. Janda, A. Tomikowska: Cellulit – przyczyny, profilaktyka, leczenie,
Annales Academiae Medicae Stetinenis, 60, 2014, 29-38.
24. Mariola Gałązka, Anna Galęba, Hassan Nurein: Cellulit jako problem
medyczny i estetyczny – etiopatogeneza, objawy, diagnostyka i leczenie,
Hygeia Public Health, 49, 2014, 425-430.
1.
wych bądź wywoływać choroby. Duży nacisk komórek
tłuszczowych na tkanki utrudnia przepływ krwi, po- || ŹRÓDŁA RYSUNKÓW
woduje zaburzenia ukrwienia tkanek, wywołując żylaki czy zakrzepice żylne, a nawet zatory.
Patologiczne zmiany w obrębie w obrębie tkanki podskórnej w postaci cellulitu stanowią nie lada wyzwanie
dla medycyny estetycznej i kosmetologii. Połączenie
294
3 / 2015 / vol. 4
I.
II.
www.doz.pl/zdrowie/h1531-Cellulit, data dostępu: 09.01.2015
http://www.klinikawiatroszak.pl/, data dostępu: 09.01.2015
art ykuł naukow y
N
dezynfekcja
Ryzyko zakażenia
w gabinecie kosmetycznym
– konsekwencje cywilnoprawne
Risk of infection in beauty parlor – civil law consequences
Iwona
Wrześniewska-Wal
Centrum Medycznego
Kształcenia Podyplomowego
w Warszawie
Szkoła Zdrowia
Publicznego, Zakład Prawa,
Ekonomiki i Zarządzania
ul. Kleczewska 61/63
01-826 Warszawa
T: + 48 22 560 11 40
|| Wstęp
do zasady dotyczą zakażeń w placówkach medycznych,
Liczba pozwów i wszczętych spraw sądowych wskazu- sąd wyraźnie wskazuje na inne miejsca zakażenia:
je na duży stopień ryzyka w prowadzeniu działalności „Na podstawie dostępnej dokumentacji medycznej nie
przez właścicieli gabinetów kosmetycznych. Salon ko- można w sposób jednoznaczny ustalić miejsca i czasu
smetyczny można uznać za typowy gabinet zabiegowy, zakażenia powódki. W przypadku powódki możliwość
w którym może nastąpić naruszenie ciągłości tkanek
zakażenia istnieje w wielu miejscach. Przyjmuje się, że
i kontakt z krwią, a każdy klient może być potencjalnie
w przypadku dzieci możliwość zakażenia przez służbę
zakażony. Na ryzyko zakażenia narażeni są zarówno
zdrowia jest wysoka, natomiast jeśli chodzi o osoby do-
pracownicy, jak i klienci, korzystający z takich usług. rosłe, to wzrasta ilość zakażeń pozamedycznych (fryW Polsce wśród zakażeń najczęściej spotykanych jest
zjer, manikiurzystka, pedikiurzystka, kosmetyczka)” [1].
wirusowe zapalenie wątroby (WZW) typu B i typu C,
rzadziej
ogólnoustrojowe
zakażenia
bakteryjne.
Większość dorosłych i dzieci do lat 4 ulega zakażeniu
|| Szkoda
W zawodzie kosmetyczki, czy kosmetologa, ważne jest,
w szpitalach i przychodniach. W pozostałych przy- aby pomagać, a nie szkodzić. Szkoda związana z zakażepadkach do zakażeń dochodzi podczas wizyt w salo- niem klienta w gabinecie kosmetycznym jest przesłannie fryzjerskim, studiu tatuażu, a także w kontaktach
ką do odpowiedzialności odszkodowawczej. Polega ona
z nosicielami wirusa. W jednym z wyroków, które co
na obowiązku wynagrodzenia uszczerbku, jaki poniósł
»
297
|| Streszczenie
|| Abstract
Kosmetolog i kosmetyczka, jako usługodawcy, ponoszą
Cosmetologist and beautician incur responsibility as con-
04.05.2015
odpowiedzialność za wykonywane zabiegi. Odpowie- tractors. Responsibility determines sanctions that would
dzialność wiąże się z sankcjami, jakie mogą dotknąć
30.05.2015
osób wykonujących usługi i zabiegi kosmetyczne za
and treatment according to concluded contract. The article
zdarzenia związane z zawartą umową. W artykule
presents both liability regimes as well as other consequen-
11.06.2015
przedstawiono czynności, obowiązki i konsekwencje
ces and obligations in relation to clients with emphasis on
possibly hit the contractors performing cosmetic services
odpowiedzialności cywilnej, ze szczególnym uwzględ- infections.
nieniem zakażeń.
Słowa kluczowe: gabinet kosmetyczny, przepisy prawa,
zakażenia
296
3 / 2015 / vol. 4
Key words: beauty parlor, law, infections
art ykuł naukow y
N
dezynfekcja
poszkodowany klient wbrew swojej woli (funkcja kom- właściwości sądu). Ma to zasadnicze znaczenie zarówpensacyjna) [2]. Wynagrodzenie uszczerbku, czyli świad- no dla odpowiedzialności sprawcy szkody, jak i dla doczenie, mające na celu naprawienie szkody, określane
chodzenia roszczeń przez poszkodowanego.
jest jako świadczenie odszkodowawcze. Kodeks cywilny
W pierwszej kolejności wyróżnić należy odpowie-
(k.c.) nie zawiera ustawowej definicji szkody, a doktryna
dzialność kontraktową, czyli odpowiedzialność za
uznaje, że to pojęcie jest wystarczająco określone przez
niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy, co
język potoczny [3, 4]. Zauważyć przy tym należy, że
w języku potocznym oznacza niedotrzymanie jej wa-
w języku potocznym szkoda jest kategorią ekonomiczną, runków. Umowa może być zawarta ustnie lub pisemnie.
a nie prawną [5]. Określenie pojęcia szkody w znaczeniu
Możliwość poniesienia odpowiedzialności zależy od
prawnym należy do zadań orzecznictwa i nauki. Zadanie
łącznego spełnienia następujących warunków:
to jest znacznie trudniejsze w sytuacji, gdy szkoda wy-
1. k
lient
musi ponieść szkodę, która ma wymiar mająt-
wołana jest skutkami odległymi w czasie lub kumulacją
kowy (np. klient poniósł wydatek, a usługa została
takich długoterminowych skutków. Z taką sytuacją spo-
źle wykonana);
tykamy się w przypadku poniesienia przez klienta szkody
związanej z zakażeniem WZW typu B lub WZW typu
2. m
usi
dojść do niewykonania lub nienależytego wy-
konania zobowiązania przez kosmetologa lub kosme-
C. Konstrukcja odpowiedzialności cywilnej opiera się na
tyczkę (tzn. usługa została nieprawidłowo wykona-
wystąpieniu szkody. Jednak istnienie samej szkody nie
na albo w ogóle nie została wykonana);
przesądza o odpowiedzialności. Kolejnymi przesłankami
3. i stnieje
adekwatny związek przyczynowy pomiędzy
tej odpowiedzialności są: wina i związek przyczynowy,
niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zo-
który łączy fakt zaistnienia szkody z działaniem (lub
bowiązania a powstaniem szkody.
zaniechaniem) osoby wykonującej zabieg kosmetyczny.
Dopiero łączne wystąpienie tych trzech przesłanek rodzi
Rozważając możliwość poniesienia odpowiedzialno-
odpowiedzialność cywilną. Z punktu widzenia proce- ści przez kosmetyczkę lub kosmetologa, warto zastanosu sądowego najtrudniejszy do wykazania jest związek
wić się nad charakterem tej usługi. Co do zasady celem
przyczynowy. Przy czym kodeks cywilny stoi na gruncie
zabiegu kosmetycznego jest uzyskanie pożądanego
tzw. adekwatnego związku przyczynowego, stanowiąc
przez klienta efektu urody, zgodnego z jego subiektyw-
w art. 361 § 1 k.c., że zobowiązany do odszkodowania od- nymi odczuciami estetycznymi. W kosmetyce zatem
powiada tylko za normalne następstwa swego działania
liczy się rezultat, a umowa o usługi kosmetyczne czę-
lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Nie wystar- sto jest umową rezultatu (np. wykonanie depilacji, maczy więc stwierdzić istnienie związku przyczynowego
nikiuru lub pedikiuru). Jednak w pewnych sytuacjach
jako takiego. Wymagane jest bowiem też stwierdzenie, że
osiągnięcie rezultatu nie będzie możliwe (np. wykona-
chodzi o następstwa „normalne”. Jeżeli powstała szkoda
nie maseczki odmładzającej). W takiej sytuacji o odpo-
w postaci np. rozstroju zdrowia, spowodowanego zasto- wiedzialności cywilnej kosmetyczki i kosmetologa możsowaniem niewłaściwie sterylizowanych narzędzi w ga- na mówić tylko wówczas, gdy podczas wykonywania
binecie kosmetycznym, można mówić o zaistnieniu nor- swoich czynności nie zachowały należytej staranności.
malnego związku przyczynowego.
W zależności więc od charakteru świadczenia jednym
|| Rodzaje odpowiedzialności
osiągnięcie umówionego rezultatu bądź niedołożenie
Zgodnie z kodeksem cywilnym obowiązek naprawienia
należytej staranności w wykonaniu zobowiązania.
z warunków powstania odpowiedzialności będzie nie-
szkody może wynikać z umowy lub ustawy. W przy-
Z punktu widzenia procesu sądowego warto zastano-
padku umowy mówimy o odpowiedzialności kontrak- wić się, jak należy rozumieć należytą staranność kosmetowej (art. 471 k.c.). Źródłem szkody jest tu niewykona- tyczki czy kosmetologa. Zgodnie z art. 355 k.c. należyta
nie lub nienależyte wykonanie istniejącego uprzednio
staranność to taka, która jest ogólnie wymagana w sto-
zobowiązania, najczęściej zawartej wcześniej umowy. sunkach danego rodzaju. Przyjmuje się, że przez należytą
Odpowiedzialność, wynikająca z ustawy, to odpowie- staranność rozumie się pewien sposób postępowania przy
dzialność deliktowa (art. 415 k.c.). W tym przypadku
podejmowanych czynnościach. Ma on charakter pew-
dopiero czyn niedozwolony wyrządzający szkodę
nego ogólnego modelu lub wzorca. Uwzględniając rodzaj
powoduje powstanie zobowiązania między stronami
działalności, należy zauważyć, że obecnie kosmetyczka
w postaci roszczenia odszkodowawczego. Między obu
czy kosmetolog najczęściej działają w ramach swojego ga-
rodzajami odpowiedzialności istnieją podobieństwa (co
binetu kosmetycznego, czyli jako przedsiębiorcy. Warto
do szkody, związku przyczynowego i winy) oraz istotne
zatem wspomnieć, że stosunkach gospodarczych, budując
różnice (co do ciężaru dowodu, zakresu i sposobów na- wzorzec należytej staranności, uwzględnić należy wyższe
prawienia szkody, terminów przedawnienia roszczeń, wymagania z uwagi na zawodowy charakter działalności
3 / 2015 / vol. 4
297
art ykuł naukow y
N
dezynfekcja
(art. 355 § 2 k.c.). Uzasadnieniem dla takiego „surowszego” z którą wiąże się zapłata zadośćuczynienia. Instytucję
wzorca jest okoliczność, że działalność przedsiębiorcy, ma- zadośćuczynienia precyzuje art. 444 § 1 k.c. w związjąca charakter gospodarczy lub zawodowy, prowadzona
ku z 445 § 1 k.c., stanowiąc, że osobie poszkodowanej,
jest w sposób ciągły i powinna być oparta na szczególnych
która w wyniku wyrządzonej jej szkody doznała uszko-
umiejętnościach. Prowadzenie działalności profesjonalnej
dzenia ciała lub rozstroju zdrowia, sąd może przyznać
uzasadnia zwiększone oczekiwania co do umiejętności
odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia za do-
i wiedzy. Ocena stopnia staranności nie może być dowolna, znaną krzywdę. Jest to świadczenie jednorazowe i piemusi poddawać się weryfikacji [6]. W praktyce ocena, czy
niężne. Celem jego zasądzenia jest złagodzenie cierpień
w danym przypadku doszło do naruszenia zasad należytej
fizycznych i psychicznych poszkodowanego. Zadość-
staranności, polega na zestawieniu konkretnego postępo- uczynienie pieniężne spełnia przede wszystkim funkwania kosmetyczki i kosmetologa z wzorcem postępowa- cje kompensacyjną i tym samym jego wysokość musi
nia. Powstaje pytanie: jakie regulacje stanowią wzorzec
przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość.
postępowania w odniesieniu do należytej staranności przy
Oprócz charakteru kompensacyjnego zadośćuczynie-
wykonywaniu czynności w gabinecie kosmetycznym?
nie powinno spełniać funkcję represyjną wobec oso-
Ocena postępowania pod kątem dołożenia należytej sta- by odpowiedzialnej za szkodę. Wysoki stopień winy
ranności przy podejmowanych czynności powinna zostać
osoby odpowiedzialnej za szkodę powinien wpływać
dokonana w oparciu o wzorzec, wynikający z przepisów
na podwyższenie zadośćuczynienia [8]. Sąd, określa-
prawa, oraz opracowane i wdrożone, w ramach danego
jąc wysokość należnego zadośćuczynienia, bierze pod
gabinetu, procedury i zasady. Należy również podkreślić, uwagę wszelkie okoliczności sprawy, mające wpływ na
że niedochowanie należytej staranności jest utożsamiane
wysokość doznanej krzywdy, a w szczególności takie
z niedbalstwem (czyli formą winy nieumyślnej), gdy uchy- elementy, jak: stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu
bieniu towarzyszy niewłaściwe nastawienie sprawcy, np. poszkodowanego (kalectwo), długotrwałość choroby,
nieuwaga, pośpiech [7].
cierpień, leczenia, rehabilitacji (bolesność zabiegów, do-
Powstanie przesłanek odpowiedzialności kontrak- konywane operacje, leczenie sanatoryjne), wiek i płeć
towej nie wyłącza możliwości dochodzenia roszczeń, poszkodowanego, poczucie bezradności życiowej i jego
wynikających z odpowiedzialności deliktowej. Jest to
możliwości w przyszłości (niemożność wykonywania
odpowiedzialność za delikt, czyli za czyn niezgodny
zawodu, uprawiania sportu, zawarcia związku mał-
z porządkiem prawnym. Chodzi tu o wszystkie sytu- żeńskiego, posiadania dzieci), a także aktualną stopę
acje, w których osoba wykonująca daną usługę w gabi- życiową społeczeństwa na obszarze zamieszkiwanym
necie kosmetycznym postępuje w sposób niewłaściwy, przez poszkodowanego [9]. Zadośćuczynienie nie może
np. nie przestrzega instrukcji stosowania określonych
być symboliczne. Kwoty te wynoszą od kilku do kilku-
substancji kosmetycznych, co w efekcie może spowo- dziesięciu tysięcy złotych.
dować np. uczulenie, blizny, przebarwienia, utratę płytki paznokcia i inne. Deliktem jest również naruszenie
|| Wymagania sanitarno-higieniczne
wymogów higienicznych, co w konsekwencji doprowa- Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń
dza do szkody w postaci zakażenia klienta. Przesłanki
i chorób zakaźnych u ludzi zawiera prawną definicję
tej odpowiedzialności są podobne do przesłanek odpo- „zakażenia” [10]. Zakażenie jest to wniknięcie do orgawiedzialności kontraktowej, a więc:
nizmu i rozwój w nim biologicznego czynnika choro-
1. m
usi
botwórczego. Drogi przenoszenia zakażeń mogą być
dojść do wyrządzenia szkody lub krzywdy (np.
zakażenia klienta);
2. ź
ródłem
bezpośrednie przez dotyk (np. skóry, błon śluzowych),
szkody musi być bezprawne i zawinione
pośrednie – powietrzno-kropelkowa (np. kichanie, mó-
zachowanie sprawcy (np. kosmetyczka poparzyła
wienie) oraz inhalacyjne. Miejsca, w których wykonuje
twarz klienta, ponieważ niestarannie zapoznał się
się zabiegi związane z naruszeniem ciągłości tkanek
z instrukcją użycia produktu);
(tatuaż, piercing, manikiur, pedikiur), powinno trak-
3. p
omiędzy
tym zachowaniem a powstaniem szkody
tować się jak gabinety zabiegowe. Wynika to z faktu,
musi istnieć adekwatny związek przyczynowy (sąd
że klienci korzystający z usług wyżej wymienionych
dokonuje oceny, czy taki związek zachodzi w kon- gabinetów są anonimowi. Pracownicy gabinetów kokretnym przypadku).
smetycznych nie mają żadnych informacji o stanie ich
Odpowiedzialność deliktowa może pociągnąć za
zdrowia, a mogą być oni nosicielami chorób wywoła-
sobą bardzo dotkliwe skutki dla kosmetologa lub ko- nych przez:
smetyczki. W sytuacji gdyby doszło do wyrządzenia
szkody na osobie w wyniku np. zakażenia, pokrzywdzony klient może domaga się naprawienia krzywdy,
298
3 / 2015 / vol. 4
• grzyby, np. drożdżaki (Candida albicans), oraz z rodzaju
saprofitycznych (Pityrosporum) wywołujących łupież,
• bakterie, np. gronkowca złocistego, paciorkowca,
art ykuł naukow y
N
• wirusy, np. grypy oraz najgroźniejsze, przenoszone
drogą krwi: HBV (Hepatitis B Virus), HCV (Hepatitis C
dezynfekcja
2012 r. rozporządzenie przestało obowiązywać, a do
dziś nie ukazał się nowy akt prawny.
Virus) i HIV (Human Immunodeficiency Virus), a także
Już od 18 maja 2012 r. dostępny jest projekt nowego
wirusy, które atakują skórę lub których działalność
rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie szczegóło-
przejawia się na skórze: wirusy brodawczaków, wi- wych wymagań sanitarno-higienicznych, jakimi powinrus opryszczki, ospy wietrznej i półpaśca).
ny odpowiadać obiekty, w których świadczone są usługi
fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej.
Z tego względu każdy klient gabinetu kosmetycznego po- Położono duży nacisk na bezpieczeństwo zdrowotne
winien być traktowany jako osoba potencjalnie zakażona. klienta, w celu uniknięcia ryzyka przeniesienia choroUżywanie niewysterylizowanych narzędzi to ryzyko
by zakaźnej podczas wykonywaniu zabiegów, w czasie
zachorowania nie tylko dla klienta gabinetu, ale również
których dochodzi lub istnieje ryzyko przerwania ciągło-
dla osoby wykonującej zabieg. Wykonywanie tatuażu, ści tkanek i kontaktu uszkodzonych tkanek ze skażoną
pedikiur, manikiur (cążki, nożyczki), przekłuwanie uszu, krwią lub wydzielinami człowieka (np. surowica, ślina),
strzyżenie, golenie to zabiegi kosmetyczne wysokim ry- obecnymi na niewysterylizowanych narzędziach [12].
zyku przeniesienia zakażenia głównie wirusami HIV,
zapaleniem wątroby typu B wystarczy tylko 0,00004 ml
|| Nadzór
nad gabinetami kosmetycznymi
krwi, a wirusem HIV – 0,1 ml, czyli dużej kropli.
Bezpośredni nadzór nad zakładami świadczącymi usłu-
HBV i HCV. Warto pamiętać, że do zakażenia wirusowym
W związku z powyższym ustawa o zapobieganiu oraz
gi fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu oraz odnowy biolo-
zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz liczne
gicznej sprawuje właściwy terenowo PPIS. Ponadto, sto-
rozporządzenia nakładają na prowadzących gabinety ko- sownie do art. 27 ust. 1 ustawy z o Państwowej Inspekcji
smetyczne szereg obowiązków. Art. 16 przytoczonej usta- Sanitarnej, w razie stwierdzenia naruszenia wymagań
wy stanowi, że osoby inne niż udzielające świadczeń zdro- higienicznych i zdrowotnych, państwowy inspektor
wotnych, podejmujące czynności, w trakcie wykonywania
sanitarny nakazuje, w drodze decyzji administracyjnej,
których dochodzi do naruszenia ciągłości tkanek ludzkich, usunięcie w ustalonym terminie stwierdzonych uchysą obowiązane do wdrożenia i stosowania procedur za- bień [13]. Natomiast jeżeli naruszenie ww. wymagań
pewniających ochronę przed zakażeniami oraz chorobami
spowodowało bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia
zakaźnymi. Powstaje pytanie: co te procedury powinny
ludzi, państwowy inspektor sanitarny nakazuje zawie-
regulować? Przede wszystkim sposób postępowania przy
szenie zakładu pracy lub jego części (stanowiska pracy,
wykonywaniu czynności, w trakcie których dochodzi do
maszyny lub innego urządzenia), zamknięcie obiektu
naruszenia ciągłości tkanek ludzkich, zasady stosowania
użyteczności publicznej. Takiej decyzji nadany jest rygor
sprzętu poddawanego sterylizacji oraz sposoby przepro- natychmiastowej wykonalności. Zdaniem Naczelnego
wadzania dezynfekcji skóry i błon śluzowych oraz dekon- Sądu Administracyjnego do zastosowania tej ustawy
taminacji pomieszczeń i urządzeń. W praktyce oznacza
nie wystarcza naruszenie wymagań higienicznych lub
to postępowanie w przypadku bezpośredniego kontaktu
zdrowotnych, lecz musi wystąpić skutek w postaci bezpo-
personelu z materiałem potencjalnie zakaźnym (podczas:
średniego zagrożenia życia lub zdrowia ludzi [14]. Zakres
zakłucia igłą, skaleczenia, skażenia spojówek oczu).
kontroli przeprowadzanych przez pracowników Państwowej Inspekcji Sanitarnej w salonach kosmetycznych
|| W jaki sposób myĆ i dezynfekować
używany sprzęt oraz dalsze
postępowanie
wynika z art. 4 omawianej ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Podczas kontroli pracownik Państwowej
Inspekcji Sanitarnej sprawdza, czy podmiot ma aktualny
Na wniosek podmiotu, tj. gabinetu kosmetycznego obo- wynik badania jakości wody. W przypadku odprowadzawiązanego do wdrożenia i stosowania procedur, Pań- nia nieczystości płynnych do szamba własnego gabinet
stwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny (PPIS) opiniuje
kosmetyczny musi mieć umowę na wywóz nieczystości
te procedury. Mają one istotne znaczenie ze względu na
płynnych oraz umowę na odbiór i wywóz odpadów z fir-
brak szczegółowych regulacji prawnych, określających
mą, mającą wymagane pozwolenie. Kontrolujący ocenia
standardy sanitarne dla tego typu obiektów. Wymaga- również zgodność występujących w zakładzie warunków
nia sanitarno-higieniczne, które powinny być spełnio- higieny pracy z przepisami oraz zasadami bezpieczeńne w gabinecie kosmetycznym, były zawarte w Rozpo- stwa zdrowotnego i środowiskowego. Warto pamiętać, że
rządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 17 lutego 2004 roku
kontrolą Państwowej Inspekcji Sanitarnej mogą być obję-
w sprawie szczegółowych wymagań sanitarnych, jakim
te wszystkie pomieszczenia w gabinecie kosmetycznym,
powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, w których pracują lub z których korzystają pracownicy.
tatuażu i odnowy biologicznej [11]. Jednak z 1 stycznia
3 / 2015 / vol. 4
299
art ykuł naukow y
N
dezynfekcja
|| Podsumowanie
naruszenia ciągłości tkanek ludzkich, zasad stosowania sprzętu pod-
Odpowiedzialność oznacza ogół sankcji, które mogą dotknąć osób
dawanego sterylizacji oraz sposobów przeprowadzania dezynfekcji
wykonujących usługi i zabiegi kosmetyczne, za zdarzenia związa- skóry i błon śluzowych, a także dekontaminacji pomieszczeń i urząne z zawartą umową. Kosmetolog i kosmetyczka ponoszą odpowie- dzeń. Należy dbać o bezpieczeństwo klientów i pracowników salonu,
dzialność za wykonanie zobowiązania, wynikającego z zawartej
rozumiejąc, że małe niedopatrzenie z punktu widzenia higieny może
z klientem umowy. Przede wszystkim zabieg powinien być wyko- nieść za sobą poważne konsekwencje zdrowotne i finansowe.
nany zgodnie z opisem. W przypadku takich zabiegów, jak maseczki,
zabiegi odmładzające, osoba je wykonująca co do zasady nie ponosi
odpowiedzialności za osiągnięcie określonego rezultatu (efektu estetycznego), a jedynie za dołożenie należytej staranności. Poza odpowiedzialnością, wynikającą z umowy i związaną wprost z jakością czy
faktem wykonania usługi lub zabiegu, istnieje odpowiedzialność za
szkodę spowodowaną czynem bezprawnym (deliktem). Oznacza to
działanie niezgodne z regułami prawa, zasadami współżycia społecznego, dobrymi obyczajami, a także zasadami wykonywania zawodu.
Istotne są również procedury. Wykonanie przez kosmetyczkę zabiegu
w sposób sprzeczny z normami sanitarnymi bądź sprzeczny z regułami wykonywania danego zabiegu rodzi odpowiedzialność, jeśli działanie to wywoła szkodę. Bezpośredni kontakt zakażonej krwi nawet
z niewielkim obszarem uszkodzonej skóry czy błony śluzowej osoby
zdrowej może spowodować wniknięcie do organizmu i rozwój w nim
biologicznego czynnika chorobotwórczego, prowadząc do poważnych
powikłań i chorób. W przypadku naruszenia zdrowia danej osoby
może się ona domagać, poza odszkodowaniem za straty materialne,
także zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Dlatego
ważne jest, aby przestrzegać zasad i procedur sposobów postępowa-
więcej informacji o produktach znajdziesz na stronie www.barbicide.pl
nia przy wykonywaniu czynności, w trakcie których dochodzi do
|| LITERATURA
Wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z 10 marca 2014 r., sygn. akt II C 455/12, orzeczenia.lodz.so.gov.pl/details/$N/152510000001003_II_C_000455_2012_Uz_201404-09_001, dostęp 3 czerwca 2015 r.
2. P. Dzienis: Odpowiedzialność cywilna za szkody wyrządzone przy udzielaniu świadczeń
zdrowotnych, [w:] A. Górski i P. Dzienis: Regulacje prawne w ochronie zdrowia, Wyższa
Szkoła Administracji Publicznej im. Stanisława Staszica; Białystok 2006, 25-52.
3. Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (DzU z 1964 r. nr 16, poz. 93, z późn. zm.).
4. W. Czachórski: A. Brzozowski, M. Safjan, E. Skowrońska-Bocian, Zobowiązania – zarys wykładu, Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis;Warszawa 2004, 96-112.
5. A. Szponar: Odszkodowanie za szkodę majątkową; szkoda na mieniu i osobie, OW BRANTA Bydgoszcz 1998, 22-25.
6. Wyrok Sądu Najwyższego z 22 września 2007 r., sygn. akt V CSK 178/07, LEX nr 485896.
7. M. Nesterowicz: Prawo medyczne, Dom Organizatora, Toruń 2013, 87-103.
8. Orzeczenie Sądu Najwyższego z 14 listopada 1972 r., I CR 436/72, NP. 4/1975, s. 585, za
M. Nesterowicz: Prawo medyczne, Dom Organizatora, Toruń 2013, 114-123.
9. M. Wałachowska: Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, Dom Organizatora,
Toruń 2007, 126-135.
10. Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób
zakaźnych u ludzi (DzU z 2013 r., poz. 947, z późn. zm.).
11. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 lutego 2004 r. w sprawie szczegółowych
wymagań sanitarnych, jakim powinny odpowiadać zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, tatuażu i odnowy biologicznej (DzU 2004 r., nr 31, poz. 273).
12. http://legislacja.rcl.gov.pl/docs//516/46343/46350/46351/dokument36579.pdf, data
dostępu 03.06.2 czerwca 2015 r.
13. Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (DzU 2011 r., nr 212,
poz. 1263, ze zm.).
14. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 października 2008 r. OSK 1229/07,
LEX nr 565672.
1.
Nowa Jakość Dezynfekcji
 Produkty dedykowane branży fryzjerskiej i kosmetycznej.
 Szerokie spektrum działania wobec bakterii, grzybów i wirusów
typu BVDV, Vaccinia, HIV (Aids), H1N1, HBV i HCV (wirusowe
zapalenia wątroby B i C).
 Zarejestrowane zgodnie z najnowszymi wymaganiami w Urzędzie
Rejestracji Wyrobów Medycznych i Biobójczych w Warszawie.
 Nowoczesna technologia preparatów bez aldehydów, fenoli
i etanolu.
 Z formułą chroniącą przed rdzewieniem.
300
3 / 2015 / vol. 4
 Produkty bardzo wydajne.
art ykuł naukow y
N
3 / 2015 / vol. 4
301
• przyspieszenie gojenia po operacjach plastycznych i zabiegach chirurgicznych
• znaczące zmniejszenie blizn i bliznowców, regeneracja po oparzeniach (również słonecznych)
• zwiększenie elastyczności skóry, ustąpienie plam i przebarwień, lepsze nawilżenie skóry
• reparacja tkanek, zamknięcie porów, ustąpienie rogowacenia
• w leczeniu trądziku, zmian zapalnych skóry, terapii łuszczycy
• zapobieganie progresji w procesie starzenia
• nieinwazyjna i bezbolesna metoda, długa żywotność diod LED – 50000 godzin pracy
302
3 / 2015 / vol. 4

polska marka premium - Kosmetologia Estetyczna

Transkrypt

Podobne dokumenty

Informator

makijaż permanentny jest sztuką