plik 33844 - pomorski urząd wojewódzki w gdańsku

POMORSKI URZĄD WOJEWÓDZKI W GDAŃSKU
WYDZIAŁ POLITYKI SPOŁECZNEJ
PROTOKÓŁ KONTROLI PROBLEMOWEJ
NR PS-II.431.2.21.2014
Przeprowadzonej w Środowiskowym Domu Samopomocy
„Jesteśmy dla Ciebie”
w Kościerzynie prowadzonym dla Miasta i Gminy Kościerzyna
przez Gdańską Fundację Dobroczynności
1
I.
Warunki organizacji kontroli
Jednostka kontrolowana;
Kontrolę przeprowadzono w Środowiskowym Domu Samopomocy „ Jesteśmy dla Ciebie”
w Kościerzynie, który prowadzony jest na zlecenie Miasta i Gminy Kościerzyna przez
Gdańską Fundację Dobroczynności”.
Dyrektor ŚDS: - Beata Spiczak-Brzezińska
Jednostka kontrolująca:
Kontrolę prowadził Zespół Inspektorów Wydziału Polityki Społecznej Pomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego w Gdańsku w składzie:
- Ewa Szczypior – starszy inspektor wojewódzki - kierująca zespołem inspektorów upoważnienie PS-II.0030.336.2014 z dnia 4 grudnia 2014 r.
- Małgorzata Szady – starszy inspektor wojewódzki – upoważnienie PS-II.0030.335.2014
z dnia 4 grudnia 2014 r.
Termin kontroli: Kontrolę przeprowadzono w dniu 8 grudnia 2014 r.
Okres podlegający kontroli: realizacja zadań merytorycznych ŚDS w roku 2013.
Podstawy prawne przeprowadzonej kontroli:
 art.28 ust.1 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej
w województwie (Dz. U. Nr 31 poz. 206 z późn. zm.),
 art.126 i art.127 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013
poz. 182 z późn. zm. ),
 Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie
nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61 poz. 543 z późn. zm. ),
 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie
środowiskowych domów samopomocy (Dz. U. Nr 238 poz. 1586).
 art.1, art. 9 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U.
z 2011 r. Nr 231, poz. 1375 z późn. zm.)
Zakres kontroli problemowej:
Ocena merytoryczna działań w zakresie realizacji zadań umożliwiających wsparcie osób
z zaburzeniami psychicznymi, służących poprawie jakości życia uczestników, rodzaj i zakres
usług świadczonych w Środowiskowym Domu Samopomocy w Kościerzynie (określanego
dalej jako ŚDS) oraz realizacja standardów zawartych w Rozporządzeniu Ministra Pracy
i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów
samopomocy.
W trakcie czynności kontrolnych analizie poddane zostały następujące zagadnienia:
 dokumenty formalne, dotyczące funkcjonowania ŚDS (statut, regulamin,
program, plan pracy),
 liczba osób przebywających w ŚDS w 2013 roku,
 formy działań terapeutycznych i innych usług skierowanych na rzecz uczestników
ŚDS,
 współpraca z rodzinami, instytucjami w środowisku lokalnym w celu integracji
społecznej uczestników ŚDS,
 przygotowanie merytoryczne zatrudnionych pracowników ŚDS,
 przebieg i efekty oddziaływań terapeutycznych wobec uczestników ŚDS,
2

stan bazy technicznej i wyposażenia budynku ŚDS w odniesieniu do obowiązujących
standardów.
Osoby udzielające wyjaśnień:
Dyrektor ŚDS – Pani Beata Spiczak- Brzezińska
Przed przystąpieniem do czynności kontrolnych dokonano wpisu do zeszytu kontroli Środowiskowego Domu
Samopomocy oraz poinformowano kierownika o prawie odmowy podpisania protokołu i obowiązku złożenia na
piśmie do dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku w terminie 7
dni od dnia otrzymania protokołu, wyjaśnień przyczyn tej odmowy oraz umotywowanych zastrzeżeń, dotyczących
ustaleń zwartych w protokole. W przypadku zgłoszenia zastrzeżeń do protokołu, o których mowa powyżej, termin
odmowy podpisania protokołu wraz z podaniem jej przyczyn biegnie od dnia doręczenia stanowiska dyrektora
Wydziału Polityki Społecznej Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku wobec zastrzeżeń. Odmowa podpisania
protokołu kontroli nie stanowi przeszkody do podpisania protokołu przez zespół inspektorów i sporządzenia
zaleceń pokontrolnych (§ 16 Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005r w sprawie
nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61 poz. 543 z późn. zm.).
II. Podstawa do ustaleń kontroli:
Ustaleń do protokołu dokonano na podstawie:
 oględzin bazy technicznej, lokalowej i kadrowej ŚDS w Kościerzynie, jako miejsca
realizacji zadania (czy gwarantuje niezbędną jakość usług),
 wyjaśnień udzielonych przez dyrektora ŚDS,
 wglądu w dokumenty merytoryczne, dotyczące realizowanych zadań ( statut,
regulamin, plan i program działalności ŚDS, procedury postępowania w ŚDS,
dokumentacja indywidualna i zbiorowa uczestników, dokumenty dotyczące
kwalifikacji pracowników).
III. Ustalenia kontrolne:
Środowiskowy Dom Samopomocy (ŚDS) w Kościerzynie funkcjonuje od 1 sierpnia 1998
roku ( załącznik nr1) i jest placówką wsparcia dziennego typu B dla 30 osób, z możliwością
wsparcia osób psychicznie chorych. ŚDS prowadzi Gdańska Fundacja Dobroczynności na
zlecenie miasta i gminy Kościerzyna. Zadania swoje realizuje w oparciu o zaktualizowany
Statut (załączniki nr 2) oraz Regulamin Organizacyjny ŚDS (załącznik nr 3).Merytorycznymi
podstawami działalności ŚDS są: Program działalności dla typu B (załącznik nr 4) oraz Plan
pracy na rok 2013 (załącznik nr 5), ustalany corocznie w uzgodnieniu z Wojewodą Pomorskim
oraz zatwierdzany przez jednostki zlecające. Dyrektor ŚDS, zgodnie z Rozporządzeniem
Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych
domów samopomocy, zobowiązany jest także do składania Wojewodzie Pomorskiemu
rocznego sprawozdania z działalności ŚDS (załącznik nr 6), z którego to obowiązku wywiązuje
się terminowo.
Budynek ŚDS w Kościerzynie przy ulicy Stolarskiej 8 jest własnością Gdańskiej Fundacji
Dobroczynności i w znacznym stopniu został dostosowany do potrzeb osób korzystających
ze wsparcia. Usytuowany jest w miejscu umożliwiającym bezpieczne funkcjonowanie jego
uczestników – teren zamknięty, ogrodzony, wydzielone podwórko. Jest budynkiem
trzykondygnacyjnym, wymagającym zamontowania zewnętrznej platformy schodowej, aby
wyeliminować bariery architektoniczne i umożliwić dostęp osobom poruszającym się na
wózkach do pomieszczeń w najniższej części budynku W chwili obecnej nie posiada ona
urządzenia umożliwiającego pokonywanie schodów przez niesprawnych uczestników zajęć.
Budynek spełnia konieczne wymogi dotyczące powierzchni użytkowej, przypadającej na
jednego uczestnika (na 366 m² powierzchni Domu przebywa 30 podopiecznych, czyli 12,2 m²
3
na osobę) zgodnie z Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie
środowiskowych domów samopomocy. Dom czynny jest w godzinach 7.30 – 15.30.
Pomieszczenia użytkowe ŚDS usytuowane są na wszystkich kondygnacjach. W skład tych
pomieszczeń wchodzą: sala ogólna umożliwiająca spotkania uczestników i ich rodzin,
stanowiąca również salę terapii zajęciowej, pracownia terapii sztuką, tworzenie biżuterii,
hafciarstwo, plastyczne zajęcia, sala rehabilitacji ruchowej wyposażona w niezbędny sprzęt
rehabilitacyjny, pracownia stolarska, kuchnia pełniąca rolę pracowni gospodarstwa domowegokulinarnej. Na górnej kondygnacji znajduje się pokój do indywidualnego poradnictwa
psychologicznego, pełniący również rolę pokoju wyciszeń i pokoju relaksacyjnego, pokój
dyrektora, mieszkanie terapeutyczne z dostępem do kuchni i łazienki. Dom wyposażony jest
również w niezbędną ilość toalet na każdej kondygnacji z podziałem dla personelu, mężczyzn
i kobiet, z wyposażeniem w natrysk i dostosowane do osób niepełnosprawnych. Dom
wyposażony jest w niezbędny sprzęt, odpowiedni do realizacji zadań wspierającoaktywizujących:
- sprzęt do treningu samoobsługi i zaradności życiowej, w tym pralka automatyczna,
żelazko, deska do prasowania, suszarka do włosów i inne sprzęty w zależności
od prowadzonej terapii,
- sprzęt rehabilitacyjny – bieżnia, atlas, orbitrek, rowery rehabilitacyjne, piłki Bobatha,
- sprzęt rekreacyjno- sportowy,
- sprzęt komputerowy, muzyczny, tv-audio-video.
Uczestnicy zajęć ŚDS.
Środowiskowy Dom Samopomocy w Kościerzynie jest dziennym ośrodkiem wsparcia,
typu B przeznaczonym dla 30 osób dorosłych. W 2013 roku wśród uczestników zajęć ŚDS
było: 25 osób z niepełnosprawnością intelektualną i 3 osoby przewlekle psychicznie. Wśród
uczestników nie było osób autystycznych. W okresie kontrolnym w ŚDS tylko 2 osoby
przebywały z decyzją czasową. Decyzję o odpłatności za pobyt dostało 8 osób.
W ciągu 2013 roku średnia frekwencja uczestnictwa w zajęciach wyniosła 70,38%.
Mimo prowadzenia w ŚDS działań mających na celu usamodzielnienie i aktywizację
życiową w oparciu o indywidualne możliwości uczestników oraz współpracę ze środowiskiem
rodzinnym i lokalnym – to
jedynie 1 osoba podjęła pracę chałupniczą
w wyniku udziału w projekcie PCPR Kościerzyna „Mój potencjał moją szansą na samodzielne
życie”.
Uczestnicy Środowiskowego Domu Samopomocy w Kościerzynie są głównie
mieszkańcami miasta i gminy Kościerzyna. Osoby niepełnosprawne z terenu miasta do
placówki docierały we własnym zakresie, zaś z gminy korzystały z transportu
zorganizowanego.
Prawa i obowiązki podopiecznych tej placówki zawarte zostały w Regulaminie
organizacyjnym ŚDS. W dokumencie tym określono zasady uczestnictwa w zajęciach oraz
przepisy porządkowe. Mieszkańcy Domu podczas swego pobytu zapoznawani zostają
z zapisami regulaminu. Wyciąg z Regulaminu dla uczestników (załącznik nr 7).
Dla podniesienia bezpieczeństwa pobytu uczestników w ŚDS oraz usystematyzowania
podejmowanych działań w sytuacjach nagłych, konfliktowych i organizacyjnych, opracowano
szereg procedur: procedura dotycząca sposobu przyjmowania osób do ŚDS, procedura
dotycząca działań w przypadku zdarzeń kryzysowych, postępowania personelu ŚDS z
uczestnikami agresywnymi i autoagresywnymi, procedura postępowania w przypadku
zagrożenia chorobą zakaźną, w przypadku pożaru w budynku, procedura postępowania
4
w przypadku konieczności pozbawienia uczestnika praw do pobytu w ŚDS Zbiór tych procedur
stanowi załącznik nr 8.
Kadra Środowiskowego Domu Samopomocy w Kościerzynie.
Kadrę ŚDS w Kościerzynie stanowił zespół składający się z dyrektora, który od 14 lat
pracuje w tym domu, trzech pedagogów( do IX.2013, potem dwóch), jeden instruktor terapii
zajęciowej –pedagog z 15 letnim stażem w domu, asystent osoby niepełnosprawnej – wszyscy
zatrudnieni byli na pełnych etatach. Na 1/2 etatu masażysta z 5 letnim stażem i fizjoterapeuta
z 6 letnim stażem oraz na umowę zlecenie psycholog i nauczyciel muzyki. Wszyscy
pracownicy stanowią stabilną i zaangażowaną kadrę Domu oraz posiadają niezbędne
wykształcenie i kwalifikacje. Ponadto pracownicy w sposób ciągły podwyższają swoją wiedzę
i umiejętności w zakresie pracy z osobami niepełnosprawnymi uczestnicząc
w szkoleniach organizowanych przez różne instytucje w tym w szkoleniach zlecanych przez
Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Gdańsku w ramach realizacji projektu
systemowego finansowanego z środków EFS. W załączeniu pełen pakiet dokumentów
poświadczających wykształcenie, kwalifikacje i odbyte szkolenia przez poszczególnych
pracowników (załącznik nr 9 ). Stan ilościowy kadry pozwolił zachować wskaźnik zatrudnienia
określony w § 12 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie
środowiskowych domów samopomocy dla ŚDS typu B – 5 uczestników na 1 etat.
Zespół Wspierająco – Aktywizujący.
Zespół wspierająco – aktywizujący w Środowiskowym Domu Samopomocy
w Kościerzynie. Składa się z wszystkich 6 pracowników merytorycznych. W okresie
kontrolnym (2013 rok) zespół wspierająco – aktywizujący zbierał się 5 razy, spotkania zostały
dokumentowane w formie protokołów. W protokołach tych zawarto informacje
o dokonanej półrocznej ocenie postępów uczestników ŚDS, tworzonym lub modyfikowanym
planie postępowania wspierająco – aktywizującego dla uczestników, decyzji o skreśleniu
z listy uczestników.
Wsparcie i oferta terapeutyczna kierowane do uczestników ŚDS w 2013 r.
Realizację oferty wsparcia, kierowanej do uczestników zajęć w ŚDS w porządkuje Rozkład
Zajęć Stałych w ŚDS oraz tygodniowy Plan Pracy rozpisany na poszczególne dni tygodnia i
ramy czasowe (załącznik nr 10). Zaplanowane oddziaływania realizowane były
w oparciu o rozpoznanie potrzeb, możliwości rozwojowych oraz posiadane umiejętności
indywidualne uczestników zajęć, które zostały zawarte w Indywidualnych Planach
Postępowania Wspierająco - Aktywizującego. Ustalone cele realizowane były w formie zajęć
indywidualnych lub grupowych. Podopieczni, zgodnie ze swoimi możliwościami
intelektualnymi, brali udział w treningach z zakresu umiejętności funkcjonowania
w codziennym życiu. Realizowano szereg działań w zakresie treningu umiejętności
społecznych i interpersonalnych i rozwiązywaniu problemów oraz umiejętności spędzania
czasu wolnego. Uczestnicy nabywali i podnosili swoje umiejętności w ramach treningów
kulinarnych i prowadzenia gospodarstwa domowego, budżetowego, umiejętności
praktycznych, obsługi własnej. Korzystali z terapii sztuką, zajęciowej, prowadzonej
w pracowni plastycznej i technicznej, ogrodniczej, kulinarnej, komputerowej, Do użytku
uczestników była również profesjonalnie wyposażona sala rehabilitacji ruchowej. Uczestnicy
korzystali z masażu z wykorzystaniem elementów terapii czaszkowo-krzyżowej i taktylnej.
Wprowadzono nową innowacyjną formę terapii pracy z ciałem techniką Bowena. Zajęcia
gimnastyki ogólnousprawniającej oraz specjalistycznej realizowane były kierunkiem
5
rehabilitanta w porozumieniu z lekarzem. Uczestnicy wymagający pomocy w realizacji
podstawowych potrzeb życiowych: jedzenia , poruszania, higieny mieli zabezpieczone usługi
pielęgnacyjne. Uczestnicy uzyskiwali pomoc w zapewnieniu dostępu do świadczeń
medycznych w zakresie POZ jak również specjalistycznych
W ramach treningu kulinarnego podopieczni przygotowali śniadania dla wszystkich
uczestników, zaś obiad był dostarczany przez Fundację w ramach usługi cateringowej,
przygotowywanej w Domu Pomocy Społecznej w Stawiskach.
Mieszkańcy Domu brali aktywny udział w wydarzeniach integracyjno – sportowokulturalnych w środowisku lokalnym jak również imprezach wyjazdowych. Na uwagę
zasługuje udział w licznych turniejach sportowych, konkursie poezji „Słowa dobrze, że jesteś”
– III miejsce jednego z uczestników, przeglądach teatralnych – I miejsce w Chmielnie i nagroda
Wójta Gminy Chmielno za spektakl „Sen Remusa”. Rozwój takich form aktywności spotykał
się z ogromną akceptacją i zaangażowaniem uczestników zajęć ŚDS. Na terenie ŚDS
organizowane są również różne imprezy okolicznościowe i świąteczne.
Szczegółowy opis realizacji poszczególnych treningów zawiera sprawozdanie
merytoryczne za rok 2013 r.(załącznik nr 6). Podejmowane działania zostały, zweryfikowane i
pozytywnie potwierdzone podczas kontroli zapisami w Indywidualnych Planach Wspierająco
- Aktywizujących oraz dziennikach zajęć.
ŚDS w Kościerzynie po zamontowaniu zewnętrznej platformy schodowej będzie
spełniał wszystkie standardy usług zawarte w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki
Społecznej z 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy.
Współpraca z podmiotami zewnętrznymi.
Pracownicy Środowiskowego Domu Samopomocy systematycznie współpracują
z rodzinami i opiekunami podopiecznych - bezpośrednie rozmowy z członkami rodzin
podopiecznych, rozmowy telefoniczne na temat aktualnych potrzeb uczestników ŚDS, udział
opiekunów w spotkaniach dot. działalności Domu. W celu umożliwienia szerokiej integracji
uczestników ze środowiskiem lokalnym podejmuje się współpracę z różnymi podmiotami
zewnętrznymi takimi jak: pracownicy socjalni Miejskiego i Gminnego Ośrodka Pomocy
Społecznej, Środowiskowymi Domami Samopomocy w Kartuzach, Trzebuniu, Bytowie,
Domem Pomocy Społecznej w Cisewie.
Współpraca rozwija się z innymi organizacjami: Stowarzyszeniem na Rzecz Rozwoju
Gminy Dziemiany , Fundacją Anny Dymnej „Mimo wszystko”, kościołem parafialnym., oraz
z Centrum Kultury i Sportu w Kościerzynie.
Dokumentacja indywidualna i zbiorcza.
Dokumentacja uczestników ŚDS gromadzona jest w odrębnych segregatorach i teczkach
zawierających poszczególne informacje i dane. Dokumenty te przechowywane są w pokoju
Dyrektora znajdującym się na pierwszym piętrze budynku, w szafie zamykanej na klucz.
W trakcie czynności kontrolnych ustalono, że wywiady środowiskowe dotyczące rodzin
podopiecznych ŚDS przechowywane są w Ośrodkach Pomocy Społecznej.
Dokumentacja indywidualna uczestników prowadzona w ŚDS zawiera następujące
dokumenty: wniosek o przyjęcie do ŚDS, decyzję o skierowaniu do ŚDS i odpłatności,
orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, informację o lekach zleconych, ocenę stanu
psychicznego, profil uczestnika, indywidualny plan postępowania wspierająco –
aktywizującego, okresową ocenę jego realizacji, wyniki badań psychologicznych, lekarskich,
6
notatki na temat funkcjonowania uczestnika, zgodę na przetwarzanie danych osobowych
i wykorzystanie wizerunku.
Dokumentację zbiorczą, prowadzoną w ŚDS stanowią;
 Ewidencja uczestników –z danymi wg rozporządzenia,
 Dzienniki dokumentujące pracę pracowników zespołu,
 Dokumentacja prac zespołu wspierająco-aktywizującego
 Listy obecności podopiecznych,
 Dokumentacja dotycząca szkoleń wewnętrznych,
 Dokumentacja spotkań z rodzicami i opiekunami uczestników.
W załączeniu Wykaz dokumentów ŚDS –załącznik nr 11.
W trakcie czynności kontrolnych stwierdzono, że dokumentacja prowadzona jest w sposób
czytelny, chronologiczny i celowy. Zapisane informacje są wyczerpujące i stanowią rzetelną
podstawę do działań merytorycznych.
Wyniki kontroli:
W wyniku postępowania kontrolnego, nie stwierdzono nieprawidłowości
w funkcjonowaniu i organizacji Środowiskowego Domu Samopomocy „Jesteśmy dla Ciebie”
w Kościerzynie, prowadzonego przez Gdańską Fundację Dobroczynności. Placówka
gwarantuje niezbędną jakość usług zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki
Społecznej z dnia 9 grudnia 2010r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy.
W okresie podlegającym kontroli realizowała ona swoje zadania na oczekiwanym poziomie,
uzyskując ocenę pozytywną.
Ewa Szczypior
Dyrektor ŚDS
Beata Spiczak-Brzezińska
Małgorzata Szady
Gdańsk, 30 grudnia 2014 r.
Protokół sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach – jeden dla kierownika jednostki kontrolowanej,
drugi dołączony zostanie do akt kontroli WPS PUW w Gdańsku.
7