bez-nauki.pl - ściągi, opracowania, testy
Transkrypt
bez-nauki.pl - ściągi, opracowania, testy
Hydrosfera Hydrosfera jest wodną powłoką Ziemi przenikającą atmosferę i skorupę ziemską. Obejmuje wody występujące w przyrodzie w postaci gazowej, ciekłej i stałej. Hydrosferę stanowią: oceany, morza, jeziora, rzeki, bagna, pokrywa śnieżna, lodowce kontynentalne (lądolody), lodowce górskie, lód gruntowy (trwała marzłoć), wody podziemne oraz para wodna występująca w atmosferze (w troposferze) i skorupie ziemskiej. Bilans wodny - jest to zestawienie strat i zysków wody w ciągu roku hydrologicznego(od listopada do października) Transpiracja- jest to parowanie z powierzchni roślin Retencja- jest to okresowe wyłączenie wody z obiegu Retencja dzieli się na retencje powierzchniową i retencje podziemną. Zyski wodne: · Opady atmosferyczne · Pozostałości z poprzedniego okresu · Dopływ powierzchniowy lub podziemny z sąsiednich terenów. Straty wodne · Parowanie · Wsiąkanie · Odpływ powierzchniowy i podziemny do sąsiednich terenów Jezioro- jest to masa wody zajmująca przez dłuższy czas zamknięte zagłębienie na lądzie i pozbawione bezpośredniego połączenia z morzem. Podział jezior ze względu na pochodzenie masy wody: · Reliktowe(szczątkowe)miały kiedyś połączenie z oceanem światowym np. Morze Kaspijskie, Morze Martwe, Jezioro Arabskie · Jeziora które nigdy nie były częścią oceanu światowego Lodowcem nazywamy naturalna masę firnu, śniegu ziarnistego i lodu zgromadzonego na lądzie i powstaje z nagromadzenia i przeobrażenia stałych opadów atmosferycznych. Podział jezior ze względu na pochodzenie misy jeziornej: 1. jeziora tektoniczne powstają w pęknięciach skorupy ziemskiej np. Titicaca, Tanganika. 2. jeziora tektoniczne- polodowcowe są to jeziora tektoniczne przekształcone przez lodowiec np. Górne, Huron, Ontario, Erie, Łagoda, Onega. 3. jeziora pochodzenia kosmicznego- jeziora te powstałe w skutek upadku meteorytów np. Ungare 4. jeziora wulkaniczne powstają w kraterach wygasłych wulkanów np. Albano, Bolsena. 5. jezioro polodowcowe powstają w skutek działalności lodowców lub lądolodowców. · Cyrkowe- powstałe na miejscu cyrku lodowcowego np. Czarny staw i Wielki staw. · Rynnowe- powstałe w rynnie polodowcowej utworzonej na skutek erozji wód płynących pod lodowcem np. Gopło, Drańsko, Wigry. · Morenowe- powstałe w wyniku zatamowania wód przez osady moreny czołowej i bocznej np. Mamry, Śniardwy, Roś, Niegocin. · Wytopiskowe tzw. oczka 6. jeziora krasowe- powstałe przez wypełnienie wodą zagłębień wytworzonych przez rozpuszczalną działalność wody w skalach wapiennych np. jeziora w krasie jugosłowiańskim lub na Polesiu Lubelskim. 7. jeziora pochodzenia morskiego- są to jeziora nadbrzeżne, powstające przez osunięcie rzek np. Sarbsko, Łebsko, Gardno. 8. jeziora powstałe w wyniku działalności rzek- starorzecza. 9. jezioro meandrowe powstałe w dawnej części koryta rzeki. 10. jeziora deltowe tworzą w ujściach deltowych rzek np. Druzno. 11. jeziora antropogeniczne stworzone przez człowieka np. Asuańskie, Kariba, Solińskie. bez-nauki.pl - ściągi, opracowania, testy... Podział mórz: 1. Morza otwarte- są to morza które mają szerokie połączenie z oceanem światowym np. Morze Arabskie, Morze Norweskie, Morze Barentsa, Morze Grenlandzkie. 2. Morze wewnętrzne(wewnątrz kontynentalne) otoczone są prawie ze wszystkich stron lądami połączone z oceanem tylko cieśninami np. Morze Bałtyckie, Morze Czarne, Morze Śródziemne, Morze Czerwone. 3. Morze przybrzeżne- oddzielone są od oceanu wyspami lub półwyspami np. Morze Japońskie, Morze Żółte, Morze południowo- chińskie, Morze Beringa, Morze Ochockie. 4. Morze między wyspowe- otoczone są prawie ze wszystkich stron mniej lub bardziej zwartymi pierścieniami wysp (oddzielone od oceanu archipelagami wysp) np. Celebes, Jawajskie, Banda, Moluckie. 5. Morze śródziemne międzykontynentalne- leżące pomiędzy kontynentami np. Morze Śródziemne 6. Morze oddzielone od oceanu światowego przez układ prądów morskich np. Morze Sargassowe. bez-nauki.pl - ściągi, opracowania, testy...